Baøi 2: Moâi tröôøng kinh doanh vaø taøi chính
Muïctieâu cuûa baøi naøy Moâi tröôøng kinh doanh
Caùc loaïi hình doanh nghieäp Öu, nhöôïc ñieåm cuûa moãi loaïi hình doanh
nghieäp Moâi tröôøng thueá
Thueá thu nhaäp coâng ty Thueá thu nhaäp caù nhaân
Moâi tröôøng taøi chính Thò tröôøng taøi chính Caùc toå chöùc taøi chính Caùc coâng cuï taøi chính
Caùc loaïi hình doanh nghieäp (Myõ)
Doanh nghieäp tö nhaân – Moät ngöôøi duy nhaát Sôû höõu doanh nghieäp Ñöùng teân taát caû taøi saûn doanh nghieäp Chòu traùch nhieäm voâ haïn ñoái vôùi taát caû caùc
khoaûn nôï Coâng ty hôïp doanh – töông töï doanh nghieäp tö
nhaân, chæ khaùc ôû choå coù 2 hay nhieàu chuû sôû höõu
Coâng ty coå phaàn – Hình thöùc doanh nghieäp thaønh laäp theo luaät, coù nhieàu chuû sôû höõu – coå ñoâng – goùp voán döôùi hình thöùc coå phaàn
Coâng ty traùch nhieäm höõu haïn – hình thöùc doanh nghieäp coù söï keát hôïp giöõa öu ñieåm cuûa coâng ty coå phaàn vaø coâng ty hôïp doanh
Caùc loaïi hình doanh nghieäp (VN)
Coâng ty TNHH nhieàu thaønh vieân – Doanh nghieäp: Thaønh vieân coù theå laø caù nhaân hoaëc toå chöùc
(soá löôïng thaønh vieân < 50) Chòu traùch nhieäm höõu haïn ñoái vôùi nôï vaø nghóa
vuï Coâng ty TNHH moät thaønh vieân – Doanh gnhieäp:
Do moät toå chöùc laøm chuû sôû höõu Chòu traùch nhieäm höõu haïn
Coâng ty coå phaàn – Doanh nghieäp: Voán ñieàu leä ñöôïc chia thaønh coå phaàn Coå ñoâng chòu traùch nhieäm trong phaïm vi voán goùp
cuûa mình Coå ñoâng coù quyeàn töï do chuyeån nhöôïng coå
phaàn cho ngöôøi khaùc, tröø coå ñoâng naém coå phaàn öu ñaõi vaø coå ñoâng saùng laäp
Caùc loaïi hình doanh nghieäp (VN)
Coâng ty hôïp doanh – Doanh nghieäp: Coù ít nhaát 2 thaønh vieân hôïp doanh, ngoaøi ra
coù theå coù thaønh vieân goùp voán Thaønh vieân hôïp doanh chòu traùch nhieäm voâ
haïn Thaønh vieân goùp voán chòu traùch nhieäm höõu
haïn Doanh nghieäp tö nhaân – Doanh nghieäp:
Do moät caù nhaân laøm chuû Chòu traùch nhieäm voâ haïn baèng toaøn boä taøi
saûn cuûa mình ñoái hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp
Doanh nghieäp Nhaø nöôùc Thuoäc sôû höõu Nhaø nöôùc Hoaït ñoäng theo luaät DNNN
Öu, nhöôïc ñieåm töøng loaïi hình
doanh nghieäp Xem baûng 2.1 toùm taét öu, nhöôïc ñieåm cuûa töøng
loaïi hình doanh nghieäp Trong phaïm vi moân hoïc naøy chuû yeáu xem xeùt loaïi
hình coâng ty coå phaàn – loaïi hình doanh nghieäp coù qui moâ lôùn nhaát vaø chöùa ñöïng nhieàu vaán ñeà quaûn trò taøi chính caàn quan taâm
Öu ñieåm cuûa loaïi hình coâng ty coå phaàn Chòu traùch nhieäm höõu haïn trong phaïm vi voán
goùp Deã huy ñoäng voán treân thò tröôøng Tuoåi thoï coâng ty khoâng bò giôùi haïn bôûi tuoåi
thoï cuûa chuû sôû höõu Nhöôïc ñieåm
Bò ñaùnh thueá 2 laàn Phöùc taïp veà thuû tuïc khi thaønh laäp
Moâi tröôøng thueá Thueá thu nhaäp coâng ty – aùp duïng ñoái vôùi
coâng ty coå phaàn Thueá thu nhaäp coâng ty = (Thu nhaäp chòu thueá) x
(Thueá suaát) Thu nhaäp chòu thueá = Doanh thu – Chi phí hôïp lyù cho
pheùp (keå caû khaáu hao vaø laõi vay) Khaáu hao vaø laõi vay aûnh höôûng ñeán thueá thu
nhaäp coâng ty Khaáu hao vaø laõi vay caøng cao caøng tieát kieäm ñöôïc
thueá thu nhaäp coâng ty => (1) coâng ty coù khuynh höôùng ñöa chi phí khaáu hao vaø laõi vay cao vaøo chi phí ñeå traùnh thueá, (2) cô quan thueá tìm caùch loaïi boû nhöõng khoaûn chi phí khoâng hôïp lyù ñeå choáng thaát thu thueá, (3) Boä taøi chính coù qui ñònh cuï theå caùch tính khaáu hao nhaèm muïc ñích tính thueá hôïp lyù
Thueá thu nhaäp caù nhaân – aùp duïng ñoái vôùi nhöõng caù nhaân laø chuû doanh nghieäp tö nhaân, thaønh vieân coâng ty hôïp doanh, thaønh vieân cty TNHH, vaø coå ñoâng
Caùc phöông phaùp tính khaáu hao
Khaáu hao – phaân boå chi phi taøi saûn voán vaøo giaù thaønh saûn phaåm theo töøng thôøi kyø nhaèm muïc ñích baùo caùo taøi chính, tính thueá hoaëc caû hai
Aûnh höôûng cuûa khaáu hao ñoái vôùi thueá
Phöông phaùp tính khaáu hao Khaáu hao theo ñöôøng thaúng Khaáu hao nhanh
Heä thoáng khoâi phuïc chi phí nhanh (1986) (Accelerated Cost Recovery System - ACRS)
Heä thoáng khoâi phuïc chi phí nhanh coù hieäu chænh (1987) – MACRS
Coâng thöùc tính khaáu hao nhanh
D = m(1/n)NBV, trong ñoù D laø chi phi khaáu hao N laø tuoåi thoï ñöôïc söû duïng ñeå
tính khaáu hao NBV (net book value) laø giaù trò taøi
saûn chöa ñöôïc khaáu hao m laø heä soá khaáu hao, thay ñoåi
tuøy theo loaïi tuoåi thoï taøi saûn Vôùi taøi saûn coù tuoåi thoï 3, 5,7 hoaëc
10 naêm thì m = 2 Vôùi taøi saûn coù tuoåi thoï 15 hoaëc 20
naêm thì m = 1,5
Qui ñònh tyû leä khaáu hao theo MACRS
Naêm Loaïi tuoåi thoï 3 naêm
Loaïi tuoåi thoï 5 naêm
Loaïi tuoåi thoï 7 naêm
Loaïi tuoåi thoï 10 naêm
1 33,33% 20,00% 14,29% 10,00%
2 44,45 32,00 24,49 18,00
3 14,81 19,20 17,49 14,40
4 7,41 11,52 12,49 11,52
5 11,52 8,93 9,22
6 5,76 8,92 7,37
7 8,93 6,55
8 4,46 6,55
9 6,56
10 6,55
11 3,28
Toång 100,00% 100,00% 100,00% 100,00%
Aûnh höôûng cuûa laõi vay vaø coå töùc ñeán thueá
Chi phí laõi vay – ñöôïc xem laø khoaûn chi phí tröôùc thueá, do ñoù, ñöôïc tröø ra khoûi thu nhaäp chòu thueá
Coå töùc – ñöôïc xem laø khoaûn thanh toaùn sau thueá, do ñoù, khoâng ñöôïc tröø ra khoûi thu nhaäp chòu thueá
Söû duïng nguoàn taøi trôï töø nôï tieát kieäm ñöôïc thueá trong khi söû duïng nguoàn taøi trôï töø voán chuû sôû höõu khoâng tieát kieäm ñöôïc thueá
Moâi tröôøng taøi chính Quan heä giöõa coâng ty vôùi heä
thoáng taøi chính Caùc boä phaän caáu thaønh heä
thoáng taøi chính Thò tröôøng taøi chính Caùc toå chöùc taøi chính Caùc coâng cuï taøi chính
Quan heä giöõa coâng ty vôùi heä thoáng taøi chính
Ñôn vò thaëng dö voán:
Hoä gia ñìnhCaùc nhaø ñaàu
tö toå chöùcCaùc doanh
nghieäpChính phuûToå chöùc
nöôùc ngoaøi
Caùc toå chöùc taøi
chính
Thò tröôøng taøi chính
Huy ñoäng voán
Phaân boå voán
Ñôn vò thieáu huït voán:
Hoä gia ñìnhCaùc nhaø ñaàu tö toå chöùcCaùc doanh nghieäpChính phuûToå chöùc nöôùc ngoaøi
Thò tröôøng taøi chính Thò tröôøng taøi chính laø thò tröôøng dieãn ra
caùc giao dòch taøi saûn taøi chính Taøi saûn taøi chính laø gì? Taøi saûn laø gì? Taøi
saûn höõu hình VS taøi saûn voâ hình? Taøi saûn laø baát kyø vaät sôû höõu naøo coù giaù trò
trong trao ñoåi. Taøi saûn noùi chung coù theå chia thaønh: taøi saûn höõu hình vaø taøi saûn voâ hình
Taøi saûn höõu hình laø taøi saûn maø giaù trò cuûa noù tuøy thuoäc vaøo nhöõng thuoäc tính vaät lyù cuï theå cuûa noù (Nhaø xöôûng, ñaát ñai, maùy moùc thieát bò, nguyeân vaät lieäu)
Taøi saûn voâ hình laø taøi saûn ñaïi dieän cho nhöõng traùi quyeàn hôïp phaùp ñoái vôùi lôïi ích trong töông lai, giaù trò cuûa noù khoâng coù lieân heä gì vôùi hình thöùc vaät lyù ôû ñoù traùi quyeàn ñöôïc ghi nhaän
Taøi saûn taøi chính laø moät loaïi taøi saûn voâ hình
Moät soá ví duï cuï theå veà taøi saûn taøi chính
Traùi phieáu do chính phuû phaùt haønh (Gov. bond)
Traùi phieáu do NHÑTPTVN (BIDV) phaùt haønh Coå phieáu REE, SAM, CAN, HAP,.. Coå phieáu cuûa coâng ty Kinh Ñoâ Kyø phieáu do NH phaùt trieån nhaø phaùt haønh Hôïp ñoàng quyeàn choïn Chöùng chæ tieàn göûi (CD) Tín phieáu kho baïc Thöông phieáu Soå tieàn göûi tieát kieäm ngaân haøng …
Muïc ñích vaø vai troø cuûa TT taøi chính
Muïc ñích – huy ñoäng vaø phaân boå hieäu quaû tieàn tieát kieäm ñeán ngöôøi söû duïng sau cuøng
Vai troø cuûa thò tröôøng taøi chính: Quyeát ñònh giaù caû taøi saûn taøi chính thoâng
qua söï taùc ñoäng qua laïi giöõa cung vaø caàu, giöõa ngöôøi baùn vaø ngöôøi mua
Cung caáp cho nhaø ñaàu tö phöông tieän thanh khoaûn
Cung caáp thoâng tin cho ngöôøi mua vaø ngöôøi baùn, nhôø vaäy, caét giaûm ñöôïc chi phí giao dòch
Capital mobilization and allocation via financial markets
Savers:•Households
•Institution investors
•Local Businesses
•Government•Foreign entities
Financial Intermediaries
Borrowers:•Households•Institution investors•Local Businesses•Government•Foreign entities
Financial Markets
Capital Mobilization
Capital Allocation
Caùc loaïi giao dòch taøi chính
Ñôn vò thieáu huït voán
Ngöôøi ñi vay
Ñôn vò
thaëng dö voán
Ngöôøi cho vay
(2) Qua toå chöùc taøi chính trung
gian(3) Qua thò
tröôøng taøi chính
Chöùng khoaùn sô caáp
Chöùng khoaùn sô caáp
Tieàn thu ñöôïc do baùn chöùng
khoaùn
Nguoàn voán chuyeån giao
Chöùng khoaùn sô caáp
Chöùng khoaùn thöù caáp
Nguoàn voán tín duïng
Chöùng khoaùn sô caáp
Nguoàn voán chuyeån giao
(1) Giao dòch tröïc tieáp
Nguoàn voán tín duïng
Phaân loaïi TTTC theo loaïi traùi quyeàn
Caùc loaïi chöùng khoaùn coù lôïi töùc coá
ñònh
Caùc loaïi chöùng khoaùn coù lôïi töùc
khoâng coá ñònh
Chöùng khoaùn nôï
Coå phieáu öu ñaõi
Coå phieáu thöôøng
Thò tröôøng CK coù thu nhaäp coá ñònh
Thò tröôøng voán coå phaàn
Thò tröôøng chöùng khoaùn nôï
Thò tröôøng coå phieáu thöôøng
Phaân loaïi TTTC theo thôøi haïn
Chöùng khoaùn nôï Coå phieáu öu ñaõi & coå phieáu
thöôøng
Thôøi haïn khoâng quaù 1
naêm
Thôøi haïn treân 1 naêm
Thò tröôøng tieàn teä
Thò tröôøng voán
Hieäu quaû thò tröôøng taøi chính
Thò tröôøng hieäu quaû – Giaù caû hieän taïi cuûa taøi saûn taøi chính phaûn aùnh ñaày ñuû moïi thoâng tin coù lieân quan
Caùc hình thöùc hieäu quaû thò tröôøng Hình thöùc yeáu – giaù caû phaûn aùnh thoâng tin
quaù khöù Hình thöùc trung bình – giaù caû phaûn aùnh thoâng
tin quaù khöù vaø thoâng tin ñöôïc coâng boá Hình thöùc maïnh – giaù caû phaûn aùnh thoâng tin
quaù khöù, thoâng tin ñöôïc coâng boá vaø caû thoâng tin mang tính chaát rieâng tö khoâng ñöôïc coâng boá
Ví duï minh hoïa
Toå chöùc taøi chính trung gian
Toå chöùc taøi chính trung gian –Toå chöùc huy ñoäng tieàn töø nhöõng ngöôøi tieát kieäm vaø söû duïng tieàn huy ñoäng ñöôïc ñeå cho vay hoaëc cung caáp caùc dòch vuï taøi chính
Caùc toå chöùc taøi chính trung gian bao goàm: Ngaân haøng thöông maïi Caùc toå chöùc tieát kieäm Coâng ty baûo hieåm Quyõ löông höu Coâng ty taøi chính Quyõ ñaàu tö hoå töông
Phaân bieät söï khaùc nhau giöõa NHTM vaø toå chöùc taøi chính phi ngaân haøng?
Toå chöùc taøi chính phi
ngaân haøng
Moâi giôùi taøi chính
Ngaân haøng ñaàu tö – Toå chöùc taøi chính thöïc hieän bao tieâu chöùng khoaùn (traùi phieáu vaø coå phieáu) môùi phaùt haønh – mua chöùng khoaùn töø ngöôøi phaùt haønh ñeå baùn laïi treân thò tröôøng
Ngaân haøng caàm coá baát ñoäng saûn – Toå chöùc taøi chính mua caùc khoaûn caàm coá baát ñoäng saûn ñeå baùn laïi – Hoaït ñoäng mua vaø baùn caàm coá baát ñoäng saûn
Caùc coâng cuï taøi chính
Treân thò tröôøng voán Traùi phieáu Coå phieáu Chöùng khoaùn caàm coá baát ñoäng saûn
Treân thò tröôøng tieàn teä Tín phieáu kho baïc Chöùng chæ tieàn göûi Thöông phieáu Thuaän nhaän cuûa ngaân haøng
Coâng cuï taøi chính phaùi sinh Hôïp ñoàng kyø haïn Hôïp ñoàng giao sau Hôïp ñoàng hoaùn ñoåi Hôïp ñoàng quyeàn choïn
Quyõ lieân bangThoaû thuaän mua laïiKyù thaùc dollar ngoaïi bieân
Heä thoáng taøi chính ôû Vieät Nam Caùc toå chöùc tín duïng Thò tröôøng taøi chính Caùc coâng cuï taøi chính
Caùc toå chöùc tín duïng
Ngaân haøng – Toå chöùc nhaän kyù thaùc Ngaân haøng thöông maïi Ngaân haøng ñaàu tö phaùt trieån Ngaân haøng ñaëc bieät
Ngaân haøng xuaát nhaäp khaåu Ngaân haøng phaùt trieån nhaø Ngaân haøng phuïc vuï ngöôøi ngheøo
Toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng – Toå chöùc khoâng nhaän kyù thaùc
Ngaân haøng thöông maïi
NHTM quoác doanh Heä thoáng NH Coâng Thöông Vieät
Nam Heä thoáng NH Noâng Nghieäp vaø
Phaùt Trieån Noâng Thoân Heä thoáng NH Ngoaïi Thöông
NHTM coå phaàn NHTM lieân doanh CN NHTM nöôùc ngoaøi
Toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng
Phaân bieät giöõa NH vaø toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng
Loaïi hình toå chöùc tín duïng phi ngaân haøng Coâng ty taøi chính Coâng ty cho thueâ taøi chính Quyõ tín duïng nhaân daân Quyõ hoå trôï phaùt trieån …
Caùc toå chöùc taøi chính ôû Vieät NamNH Nhaø Nöôùc
Caùc Toå Chöùc Tín Duïng
Toå Chöùc Tín Duïng Phi NH
Ngaân Haøng
Ngaân Haøng Ñaàu Tö
NH Phuïc Vuï Ngöôøi Ngheøo
Ngaân Haøng Thöông Maïi
Coâng ty Baûo Hieåm
Coâng ty Taøi Chính
Quyõ Ñaàu Tö
Quyõ Hoã Trôï Phaùt Trieån
NH Phaùt Trieån Nhaø
Thò tröôøng taøi chính Vieät Nam
Thò tröôøng ngoaïi hoái – Hình thaønh hoaït ñoäng töø naêm 1991
Thò tröôøng voán – Hình thaønh vaø hoaït ñoäng töø naêm 2000
Thò tröôøng tieàn teä – Chöa ñöôïc chuù troïng laém
Caùc coâng cuï taøi chính – haøng hoaù treân thò
tröôøng taøi chính ôû VN Haøng hoaù treân thò tröôøng tieàn teä: Tín phieáu,
chöùng chæ tieàn göûi Haøng hoaù treân thò tröôøng voán: Coå phieáu,
traùi phieáu chính phuû, traùi phieáu coâng ty (chuû yeáu laø NHQD vaø coâng ty coù uy tín), kyø phieáu NH phaùt trieån nhaø
Haøng hoaù treân thò tröôøng ngoaïi hoái chuû yeáu laø USD vôùi 3 loaïi giao dòch: Giao ngay Coù kyø haïn Hoaùn ñoåi
Haøng hoaù treân thò tröôøng taøi chính VN noùi chung chöa ñöôïc phaùt trieån ña daïng vaø phong phuù
Nhaän xeùt chung veà thò tröôøng taøi chính ôû VN
Chöa phaùt trieån, theå hieän: Qui moâ thò tröôøng nhoû beù Haøng hoaù chöa ña daïng, ñaëc bieät laø
thò tröôøng tieàn teä Hieäu quaû thò tröôøng yeáu
Quaù chuù troïng vaøo taøi chính döïa treân neàn taûng ngaân haøng
Chöa chuù troïng taøi chính döïa treân neàn taûng thò tröôøng
Taùc ñoäng Qui moâ nhoû beù => tính thanh khoaûn
keùm Haøng hoaù chöa ña daïng => (1) thieáu
cô hoäi ñaàu tö, (2) ruûi ro ñaàu tö cao Hieäu quaû thò tröôøng yeáu => (2) giao
dòch khoâng coâng baèng, (2) khoù phaùt trieån caùc coâng cuï taøi chính hieän ñaïi.
Top Related