Arter Kan GazArter Kan Gazıı Analiz Analiz SonuSonuççlarlarıınnıın Yorumlanmasn Yorumlanmasıı
Nevin Uysal, MD, Nevin Uysal, MD, MScMScGaziantep Gaziantep ÜÜniversitesiniversitesiGGööğğüüs Hastals Hastalııklarklarıı ADAD
Türk Toraks Derneği, 11. Yıllık Kongresi, 23-27 Nisan 2008, Antalya
ÖÖllçüçülen delen değğerlererlerpHpHpCO2pCO2pO2pO2
Hesaplanan deHesaplanan değğerlererlerHCO3HCO3--
Normal DeNormal Değğerlererler
pHpH 7.357.35--7.457.45PaCOPaCO22 3535--45 45 mmHgmmHgPaOPaO22 ≥≥ 80 80 mmHgmmHgHCO3HCO3-- 2222--26 26 mEqmEq/L/L
pO2pO2
HipoksemiHipoksemi<80 <80 mmHgmmHg
Kan gazKan gazıınnıın oda havasn oda havasıında mnda mıı yoksa yoksa oksijen altoksijen altıında mnda mıı alalıındndığıığınnıın belirtilmesi n belirtilmesi gerekiyorgerekiyor
NazalNazal kankanüüll1 L/dakika 1 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 24% 242 L/dakika 2 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 28% 283 L/dakika 3 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 32% 324 L/dakika 4 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 36% 365 L/dakika 5 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 40% 406 L/dakika 6 L/dakika FiO2 FiO2 ~~ % 44% 44
Basit oksijen maskesiBasit oksijen maskesiFiO2 FiO2 ~~ % 50 (5% 50 (5--8 L/dakika)8 L/dakika)
ParsiyelParsiyel tekrar solumastekrar solumasıız (z (partialpartial nonrebreathernonrebreather) maske) maskeFiO2 FiO2 ~~ % 50% 50--75 (875 (8--10 L/dakika)10 L/dakika)
Tekrar solumasTekrar solumasıız maske (z maske (nonrebreathernonrebreather maske)maske)FiO2 FiO2 ~~ % 75% 75--100 (8100 (8--10 L/dakika)10 L/dakika)
Oksijen TedavisiOksijen Tedavisi
P/F (PaO2/FiO2) oranı
PaO2=60, FiO2=0.60P/F=60/0.60
P/F=100
HiperkapnikHiperkapnik (Tip 2) Solunum Yetmezli(Tip 2) Solunum YetmezliğğiiAlveolerAlveoler Gaz Denklemi Gaz Denklemi -- PAPA--aOaO22
PPAAOO22 = P= PIIOO22 ––
PAPA--aOaO22= P= PAAOO22 –– PaOPaO22
PPAACOCO22
R
Örnek:pH=7.24, pCO2= 62, PaO2= 60
PPIIOO22 =[ 760mmHg (PB) – 47mmHg (H2O)] X 0.21 ~ 150
PPAAOO22 = 150 – ( 62 / 0.8) ~ 72
PAPA--aOaO22= 72 (= 72 (PAO2) – 60 (PaO2) 12
Asit MetabolizmasAsit Metabolizmasıı
15,000 mmol CO2
50-100 meq nonvolatil asit(sülfirik asit)
PulmonerAtılım
RenalAtılım
H+ HPO42- + H+ HPO4
-
NH3 + H+ NH4+
Asit yükü glutamin metabolizması
BikarbonatBikarbonat-- Karbondioksit Karbondioksit BufferBuffer SistemiSistemi
ÇöÇözzüünmnmüüşş COCO22 + H+ H22O O HH22COCO33 HCOHCO33--
+ H+ H++
pHpH=6.10+=6.10+loglog
pHpH = = -- loglog [H[H++]]
HCO3-
0.03 X pCO2)
Kan gazKan gazıı analiz sonucu doanaliz sonucu doğğru mu?ru mu?
[H[H++]=24 X (PaCO]=24 X (PaCO22/[HCO3/[HCO3--]]))24 X (40/24)=40nmol/L24 X (40/24)=40nmol/L
pHpH 7.287.28--7.45 aral7.45 aralığıığında ikennda iken[H[H++]=80]=80-- pHpH’’nnıınn son iki rakamson iki rakamııpHpH=7.40 =7.40 [H[H++]=80]=80--40=40 40=40 nmolnmol/L/LpHpH=7.30 =7.30 [H[H++]=80]=80--30 =50 30 =50 nmolnmol/L/L
pHpH 7.007.00--7.40 aral7.40 aralığıığınnıın dn dışıışında ikennda iken
pHpH= 7.40 = 7.40 [H[H++]=40 ]=40 nmolnmol/L/L ΔΔpHpH 0.1 0.1 ↓↓ ΔΔ[H[H++]=]= 0.80 X 0.80 X [H[H++]]
pHpH=7.50 i=7.50 iççin in [H[H++]=0.80 X 40= 32 ]=0.80 X 40= 32 nmolnmol/L/LpHpH=7.60 i=7.60 iççin [Hin [H++]=0.80X32=26 ]=0.80X32=26 nmolnmol/L/L
pHpH=7.00 =7.00 [H[H++]=100 ]=100 nmolnmol/L/L↓↓ ΔΔpHpH 0.1 0.1 ΔΔ[H[H++]=1.25 X [H]=1.25 X [H++]]
pHpH=6.90 i=6.90 iççin [Hin [H++]=1.25X100= 125 ]=1.25X100= 125 nmolnmol/L/LpHpH=6.80 i=6.80 iççin [Hin [H++]=1.25X125=156nmol/L]=1.25X125=156nmol/L
Basit Asit Baz Dengesi BozukluklarBasit Asit Baz Dengesi Bozukluklarıı
pHpH <7.35<7.35RespiratuvarRespiratuvar AsidozAsidozMetabolikMetabolik AsidozAsidoz
pHpH>7.45>7.45RespiratuvarRespiratuvar AlkalozAlkalozMetabolikMetabolik AlkalozAlkaloz
Basit Asit Baz Dengesi BozukluklarBasit Asit Baz Dengesi BozukluklarııNormal Normal KompansasyonKompansasyon DeDeğğerlerierleri
Akut Respiratuvar Asidoz
pCO2 10 mmHg pH 0.08pH=7.40 – 0.008 X Δ pCO2
HCO3- =24+ 0.1(Δ pCO2) ± 3 mE/LpCO2 10 mmHg HCO3- 1 mE/L
Sigillito et al, Emerg Med Clin N Am 2003;21:239
Metabolik Asidoz
paCO2=(1.5XHCO3)+(8±2)
Kronik Respiratuvar Asidoz
pCO2 10 mmHg pH 0.03pH=7.40 – 0.003 X Δ pCO2
HCO3- =24+ 0.35(Δ pCO2) ± 4 mE/LpCO2 10 mmHg HCO3- 3.5 mE/L
Basit Asit Baz Dengesi BozukluklarBasit Asit Baz Dengesi BozukluklarııNormal Normal KompansasyonKompansasyon DeDeğğerlerierleri
Kronik Respiratuvar Alkaloz
pCO2 10 mmHg pH 0.02pH=7.40 + 0.002 X Δ pCO2
HCO3- =24- 0.5(Δ pCO2) ± 4 mE/LpCO2 10 mmHg HCO3- 5 mE/L
Sigillito et al, Emerg Med Clin N Am 2003;21:239
Akut Respiratuvar Alkaloz
pCO2 10 mmHg pH 0.08pH=7.40 + 0.008 X Δ pCO2
HCO3- =24- 0.2(Δ pCO2) ± 3 mE/LpCO2 10 mmHg HCO3- 2 mE/L
Metabolik Alkaloz
paCO2=(0.7XHCO3)+(21±2)
Anyon Anyon GapGap
AGAGLaktik Laktik asidozasidozKetoasidozKetoasidozSon dSon döönem bnem bööbrek brek yetmezliyetmezliğğiiMetanolMetanol, etilen glikol, , etilen glikol, propilpropil alkol, salisilat alkol, salisilat intoksikasyonuintoksikasyonu
NlNl AGAGDiyareDiyareİİzotonikzotonik salinsalin infinfüüzyonuzyonuBBööbrek yetmezlibrek yetmezliğğinin inin erken evrelerierken evreleriRenalRenal ttüübbüülerler asidozasidozAsetazolamidAsetazolamid kullankullanıımmııÜÜreteroenterostomireteroenterostomi
Anyon Gap= Na+ - (HCO3- + Cl-)Nl 12-16
MikstMikst Asit Baz Dengesi BozukluklarAsit Baz Dengesi Bozukluklarıı
pHpH nlnl, <7.35 , <7.35 yaya da >7.45 olabilirda >7.45 olabilirNormal Normal kompansasyonkompansasyon mekanizmalarmekanizmalarıınnııbilmek gerekirbilmek gerekir
Basit asit baz dengesi bozukluBasit asit baz dengesi bozukluğğunda unda beklenen ikincil debeklenen ikincil değğiişşiklik beklenen araliklik beklenen aralığıığın n ddışıışında ise nda ise mikstmikst
Yetersiz YanYetersiz Yanııta Bata Bağğllıı
MetabolikMetabolik asidozasidoz ve ve respiratuvarrespiratuvar asidozasidozMetabolikMetabolik alkalozalkaloz ve ve respiratuvarrespiratuvar alkalozalkaloz
Beklenenden Fazla YanBeklenenden Fazla Yanııta Bata Bağğllıı
MetabolikMetabolik asidozasidoz ve ve respiratuvarrespiratuvar alkalozalkalozMetabolikMetabolik alkalozalkaloz ve ve respiratuvarrespiratuvar asidozasidoz
ÜçÜçllüü BozuklukBozukluk
MetabolikMetabolik alkalozalkaloz, , metabolikmetabolik asidozasidoz ve ve respiratuvarrespiratuvar asidozasidozMetabolikMetabolik alkalozalkaloz, , metabolikmetabolik asidozasidoz ve ve respiratuvarrespiratuvar alkalozalkaloz
Kusma Hipovolemik şok Hiperventilasyon
pHpCO2 (mmHg)HCO3-(mEq/LAG (mEq/L)
Metabolik Alkaloz
7.53443612
Metabolik Asidoz
7.35301633
Respiratuvar Alkaloz
7.46201435
““DeltaDelta--Delta Delta GapGap””((ΔΔAG/AG/ΔΔHCO3HCO3--))
AG AG metabolikmetabolik asidozasidoz varlvarlığıığında, enda, eşşlik lik eden eden
nlnl AG AG metabolikmetabolik asidozasidoz yaya da da metabolikmetabolik alkalozalkaloz
olabilirolabilir
ΔΔAG/AG/ΔΔHCO3HCO3-- ==
NlNl AG AG metabolikmetabolik asidozasidozΔΔ//ΔΔ gapgap < 1 < 1
MetabolikMetabolik AlkalozAlkalozΔΔ//ΔΔ gapgap > 1> 1
24- (ölçülen HCO3-)
(Hesaplanan AG)-12
Top Related