Download - Antologi Puisi - core.ac.uk

Transcript
Page 1: Antologi Puisi - core.ac.uk
Page 2: Antologi Puisi - core.ac.uk

/

Antologi Puisi

BALAI BAHASA JAWA TENGAH

Badan Pengembangan dan Pembinaan BahasaKementerian Pendidikan dan Kebudayaan

2018

Page 3: Antologi Puisi - core.ac.uk

REPUBLIK TEGALAN

Antologi Puisi

Penanggung Jawab:Kepala Balai Bahasa Jawa Tengah

Penyunting:Lanang Setiawan, Agus Sudono, Sri Wahyuni, Umi Farida,Enita Istriwati, Ema Rahardian

Pracetak:

Iimi Inayati Istiana, Kustri Sumiyardana, Rini Esti Utaini, Shintya,Agus Sulistyo, Andy Rahmadi Santoso, Muda Bagus Syaraful,Muljiono, Takarina Indriyanta.

Desain Sampul:S.L. Gaharu

Penerbit:

KEMENTERIAN PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN

BADAN PENGEMBANGAN DAN PEMBINAAN BAHASA

BALAI BAHASA JAWA TENGAHJalan Elang Raya 1, Mangunharjo, Tembalang, Semarang 50272,Telepon 024-76744357, 76744356, Faksimile 024-76744358Pos-el [email protected] www.balaibahasajateng.kemdikbud.go.id

Katalog dalam Terbitan (KDT)REPUBLIK TEGALAN Antologi Puisi. Lanang Setiawan dkk.,Semarang: Balai Bahasa Jawa Tengah, 2018.Cetakan Pertama, Oktober 2018

xiv + 144 him., 14,5 x 21 cm

ISBN: 978-602-53192-9-7

Hak cipta dilindungi undang-imdang. Sebagian atau seluruh isi bukuini dilarang diperbanyak dalam bentuk apa pun tanpa izin tertulisdari penerbit.

Isi tulisan (karangan) menjadi tanggung jawab penulis.

Page 4: Antologi Puisi - core.ac.uk

PENGANTAR

KEPALA BALAIBAHASA JAWA TENGAH

Sejak awal mula persoalan bahasa dan sastra bukan sekadarpersoalan komunikasi dan seni, melainkan lebih janh dari itu,yaitu persoalan yang secara esensial membangun kunci-kuncijawaban atas pertanyaan mengapa dan bagaimana menyikapikehidupan ini dengan cara pandang dan logika berpikir yangdinamis, kreatif, jemih, dan jujur. Bahasa lebih dari sekadar simbolhunif, kata, dan kalimat yang digunakan sebagai sarana yangmemimgkinkan manusia berada dalam jaring-jaring sosial; dansastra lebih dari sekadar permainan ekspresi manusia sebagaisalah satu realisasi sifatnya yang homo ludens. Oleh karena itu,bahasa dan sastra, sejak awal mula dan sampai pada akhimya,membangim upaya terus-menerus yang membawa manusia dankehidupannya tak sekadar pada arti, tetapi juga sampai padamakna. Hal demikian berarti bahwa persoalan bahasa dan sastralayak diposisikan sebagai sesuatu yang sangat penting dan mestidiperhatikan.

Berpegang pada pemyataan itulah, sebagai instansi peme-rintah yang mendapat tugas di bidang kebahasaan dan kesastraan,Balai Bahasa Jawa Tengah, Badan Pengembangan dan PembinaanBahasa, Kementerian Pendidikan dan Kebudayaan, melakukanserangkaian aktivitas yang diharapkan menjadi modal dan faktorpendorong terciptanya bangunan kehidupan masyarakat (manusia) yang lebih bermakna, tidak hanya sebatas di wilayah JawaTengah, tetapi di mana pun. Di antara sekian banyak aktivitas

Antologi Puisi ill

Page 5: Antologi Puisi - core.ac.uk

tersebut, selain pembinaan langsung kepada para pengguna(penutur) bahasa dan penikmat (apresiator) sastra yang berupapenyuluhan, bengkel, pslatihan, f6Stival, dan lomba/saycmbara,juga pengembangan korpus yang berupa penyusunan dan pe-nerbitan buku-buku kebahasaan dan kesastraan, baik Indonesiamaupun daerah.

Penyusunan dan penerbitan buku-buku kebahasaan dan ke-sastraan menjadi sangat penting karena aktivitas demikian, lagi-lagi, tidak sekadar berhenti pada nilai dokumentasi, tetapi me-laluinya dipastikan sebuah peradaban akan terbangun. Diyakinidemikian karena sampai hari ini kita percaya bahwa-menurutpepatah Latin-kata-kata tertulis (tulisan, scripta) akan selaluabadi (dikenang, berulang, manent), sedangkan kata-kata lisan(ucapan, verbal) akan cepat sima (hilang, musnah, volent). Memangbenar bahwa kita tidak akan tahu selamanya siapa itu Plato,Aristoteles, Mangkimegara, Ranggawarsita, Pramoedya AnantaToer, Rendra, dan tokoh-tokoh besar lainnya tanpa pemah mem-baca buku (tulisan) mereka. Oleh karena itu, sudah sepantasnyaapabila penerbitan buku-buku kebahasaan dan kesastraan sebagaiupaya pembangun peradaban (yang humanis) mendapat dukimg-an dari semua pihak.

Buku berjudul Republik Tegalatu Antologi Puisi karanganpara penyair legal ini merupakan salah satu dari sekian banyakwujud dukungan terhadap upaya sebagaimana dikatakan di atas.Buku ini berisi 87 puisi berbahasa Jawa (dialek) legal yang ditulisoleh 33 penyair Tegal. Diharapkan apa yang disajikan di dalambuku ini bermanfaat bagi khalayak luas dalam upaya membangunperadaban yang konstruktif dan humanis.

Atas nama Balai Bahasa Jawa Tengah kami mengucapkanterima kasih kepada seluruh tim kerja, baik penggagas, penulis,penilai, pemberi pengantar, pengulas, penyunting, maupunpanitia penerbitan sehingga buku ini layak dibaca oleh khalayak.Kami yakin bahwa tak ada satu pun kerja yang sempuma, dan

iV REPUBLIK TECALAN

Page 6: Antologi Puisi - core.ac.uk

oleh karenanya, kehadiran buku ini terbuka bagi kritik dan saran.Kami hanya ingin buku ini membuka cakrawala hidup danpikiran kita.

Semarang, Oktober 2018

Dr. Tirto Suwondo, M.Hum.

Antologi Puisi

Page 7: Antologi Puisi - core.ac.uk

PENGANTAR

Dr. Maufur

Wis dadi kocap§ masyarakat Tegal Ian seputarane, y6n legalkuw6 kasebut "Tegal Kota Laka-Laka." Tihale nganggo tembunglaka-laka, sing artin§ laka tunggal§, laka liyan^, utawa mung-mung6. Tapineng tembung laka-laka, nang obrolan budhaya,njeron^ bisa nduw§ maksud, "Tegal Ana-Ana." Ana-ana bae, apa-apa ana, pokok6 serba ana.

Kejaba wis ana Presiden Mahasiswa nang kampus-kampus,ana uga Presiden Penyair, Presiden Wangsalan, Ian presid^n-presid^n liyan^. Wingi-wingi Tambari Gustam usul, "Ana basategalan, ya kudune ana suku tegalan. Enyong kepala sukune yakena." Eh, saiki nongol buku din^in judul ora tanggung-tanggung,"Republik Tegalan".

Y§n Lembaga Pengkajian Ian Pengembangan Basa Tegal lagisiap-siap brontak, pan nganakena Kongr^s Basa Tegal kaping loro,supaya bocah-bocah sekolah nang Tegal aja dijajah nganggo basaJawa wetanan (Solo-Yogya), eh malah sastrawan Tegalan wisngadegna Republik Tegalan (Kumpulan Puisi Tegalan).

Aran^ g^n republik, dadi isine ya macem-macem kahananpanguripan sing ana nang Tegal. Panguripan sing katon kasatmata, tapi ana uga sing ora katon, merga anane nang sawalike,bisa dipordt, diolah pikir, disusun kawujud narasi, disusim, Ian dadipuisi. Kedadian sing wis kliwat, dadi sejarah. Kedadian sing ̂ginram6-rame dilakoni, dadi kiblat. Uga kedadian sing pan teka, dadiperkiraan Ian pang^tungan. Dadi ana sejarah, ana m^linia, Ianana pengramalan.

Antologi Puisi Vil

Page 8: Antologi Puisi - core.ac.uk

Dicritakena anane rangda sing kaniaya kanthi tangis njarem,dinasehati ben aja mung kumyah-kumyah, tapi supaya sing bra-yan. Merga y6n salah milih langgam bisa salah mangsa, Ian bisadadi rekasa mengkone.

Ana soal kasmaran, dolanan, politik (apa maning manjingtaun politik), sing lagi nggo omongan nang dunya pendidikan,makarya ben bisa nggo umah-umah, ben aja kedubragan Ian ajaawagan, apa maning dadi wal-wal keduwal. Kejaba kuw6, Tegalnduwe Kali Gung nggawa banyu, nduwe PAl nggo rekr6asi,nduwe alun-alun nggo mlaku-mlaku alon-alon. Cindhek6 kabehkye ana, dicritakena, ben sing maca dadi paham Ian olih pelajaransing nduwe rega.

Kejaba kuwe, gairah berkreasi para sastrawan nggawe puisinganggo basa Tegalan perlu diregani karo sing lagi padha maca,sapira mbuh sapira. Merga miturut enyong, buku kiy6 bagiansaka tonggak-tonggak sejarah perkembangan basa Tegalan, singwis dilakoni kamb^n kanca-kanca sing wis ndhisiti. Karo ndonga,muga-muga mengkone bisa anjog pucuk-pucuk kejayaan.Monggo diwaos ingkang kanthi sekeca,nyambi l^y^h-l^y^h.

Tegal, 7 Agustus 2018

Viii REPUBL/K TEGALAN

Page 9: Antologi Puisi - core.ac.uk

DAFTARISI

Pengantar Kepala Balai Bahasa Jawa Tengah iii

Pengantar Dr. Maufur vii

Daf tar Isi ix

YonoDaryono

Kalingan 1

Mantra 2

Kali Bacin 4

Pan Dadi Apa 5

Lenggaong 6

Lanang Setiawan

Kaniaya 8

Tangis Njarem 15

Maufiir

Pimpinan 18

Lelaku Santri 19

Sandhal Japit nang Masjid 20

Dhenok Harti

Wong Lanang II 21

Wong Lanang III (Bayangan) 22

Antologl Puisi Ix

Page 10: Antologi Puisi - core.ac.uk

Atmo Tan Sidik

Kowen Milih Lagune Apa? 23

Udan Salah Mangsa 25

Istighotsah nggo Pejabat sing Mateni Hapene 27

Talkim Lebe 29

Safii Nyembeleh Sapi 31

Apito Lahire

Gor^h 33

Kipat Kipit K^pot 34

Kumyah Kumyah 36

H. Tambari Gustam

Klayu maring Cah Ayu 38

Monas 40

Apa lya 41

Dhemen Nganti Mendem 44

Wolak Walik 46

Dwi Ery Santoso

Laku Sukma, Maca Jiwa 48

Cemlorot^ Lintang nang Ndhuwur Pejaratan(kanggo batir sing krasa) 50

Mampir nang Istana 52

Iwak Sontong Diwadhahi 53

Chesa 1 54

Abdullah Sungkar

Martoloyo 56

Wis Adem 58

X REPUBL/K TECALAN

Page 11: Antologi Puisi - core.ac.uk

Nilam Rahma Cahya

Sing Tak Enteni Pemimpin Anyar 59

Dongeng Kepaten 62

Kebo Mluku 63

SI Gaharu

Aku Bisane Mung Motr^t 64

P^ngin Balik 65

Endhy Kepanjen

Nglurug Pusate Kota 67

Pertanda Apa Maning 68

Ipuk N.nt. Nur

Nglilira Siro 70

Linglung 71

Apas Khafasi

Nging 72

Tuma 74

J vs P 75

Kanggo Kuli Kuli 76

Mohammad Ayyub

Umah 1 78

Uinah2 79

Umah 3 80

Dhimas Riyanto

Topeng Mlaku 82

Lugu Tapi Ayu 83

Antologi Puisi xl

Page 12: Antologi Puisi - core.ac.uk

R. Jayeng Jaladara

Sajak Karijan Nyalon D^wan 84Enyong Dudu Sapa-Sapa 86

Kajogan 87

Untung Purwadi

Bengi Atis Nemen 89Wulan Agxmg 90

Budi Priyanto

Kakang6 91

Ari^Turatno

Aja Pilih Sing Gedhubragan 93

Itimg-Itung Ngrungokna Radio 95

Julis Nur Hussein

Awit Saiki 96

Wadul 97

Moch. Mi'roj Adhika A.s,

Taun Politik 98

Paceklik 99

Keprib^n 101

Tofik Rochadi

SKTM Panc^n Sakti 102

Nandur Pari Jaman Saiki 104

Warta Hoax 105

Wal Wal Keduwal 107

Xll REPUBLIKTEGALAM

Page 13: Antologi Puisi - core.ac.uk

Kumia Effendi

Randhu Alas 109

Jubika 110

Nyekar Ill

Kali Gung 112

Maktnuri

Goroh 113

WongTani 114

Tommy Aziz

Sepasang Mata Kembang 115

Pal Dadi Saksi 116

Didi Kaha

Oprasi = (Basa-Basi) 117

Sutiyowati

Kowen 119

Alfi Inayah

Mlongo 120

GaniAlbarA.

Ader Merdheka? 121

M. Faizal Umar

Alim Alun Slawi 123

M. Khamdani

Mardiah 124

Antologi Puisi Xll!

Page 14: Antologi Puisi - core.ac.uk

Yono Daryono

Basa legal Warisan Budayane Wong Tegal 125

Biodata Penyair 131

XIV REPUBLIK TECALAN

Page 15: Antologi Puisi - core.ac.uk

YOMO DARYOm

Kalingan

Di41ing-41ing ora kalingank^ingan soten kalinganawak wis glopot maningalon-alon mlakua ̂ b^n ora kesandhung

Di^Iing-^ling ora kalingankalingan soten kalingankalingan dadi ora kdlingankalingan enyong kelangan

Dieling-61ing ora kalingankalingan sot^n kalinganaling-aling dhuwur^ ora mupakataja eling merga kelangan

Wis mlaku adoh ora wani nglinguk mburiwanine dhong ana sing nguwurienyong emoh enyong ora gelemdhuwit mung sadluwangmalah kelangan bebatiran

Kalingan mung bae kalingandadin4 malah kelangan

Tegal, Agustus 2018

Antologi Puisi

Page 16: Antologi Puisi - core.ac.uk

YOMO DARYOMO

Mantra

Nyai-nyai njaluk pulutesing mandi nggo akusing ora mandi nggo rika

Pulut nang biting blarak mentul-mentulbocah padha mingcup kinjeng

Tik blirik kinjeng tok blorokana bubur sebathok

era ̂ nth^ng nggo simbokdolan^ padha lampar m6gin bae kemutan mbok6

Ananeng... ananing... uninung... uninang...!

Lisus-lisus

dundangan barat gedhetak upahi duduh tape

Padha ngulukna layanganolih-olihe malah pati anginora bada tibane mung sing sot

Ananeng... ananing. uninung... uninang

Taug6 tauge udane sing gedhetaurang taurang udane sing terangwolak-walik olih njaluk

REPUBLIK TECALAN

Page 17: Antologi Puisi - core.ac.uk

ora mantep ora madhepudan pancen mesthi ana terange

Ananeng... ananing... uninung... uninang

Tegal, Agustus 2018

Antologi Puisi

Page 18: Antologi Puisi - core.ac.uk

yowo DARyOMO

Kali Bacin

Sing kidul sing Gunung SlametKali Gung dadi tuk kesuburannguripi winih-winihdadi pari nguripe nyawa sebrayatanjoge muara

ora kolu ora ngilengkelire ireng mambun§ baleng

Milin^ kali kuwe anjog muara

banyun^ buthek mambun6 bacinanjoge muara kalis ganing birun^ segaratapik^n wong tetep ngarani Kali Bacin

Dhong bengiwulan kluwung

ora 6ling bacine kalik^lingan ngrangkul imp^nsing nyiksa rina-wengianteb manggul laran^ ati

Tegal, Agsutus 2018

REPUBLIK TEGALAN

Page 19: Antologi Puisi - core.ac.uk

VONO DARVOMO

Pan Dadi Apa

Padha onggrongan padha klal^n kaya ninggal lewatoli kaya kuw4 nganti kowen padha kejeblos nang kuburanaja kaya kuw4, mb^suk kowen ngarti bel^hadong sing kaya kuw6 padha ba6 kendhatpan njegur geni mulad-mulad mbarengi klabang g^ni rat6 genisegurunge maring neraka dilandrat toli majing buimerga korupsi atawa kolusikuw^ apa dudu prekara sing gawe wirang^ keluwarga

Nggoleti sing gawe mareme dunya nganti jiwan^ nglemprekbalunge pating ketepuk roh^ mabur-maburora genah nggoleti pepadhang atawa pijarnang panggonan peteng

urip mung sapisan kudune b^n urip mbarengi kembangsing padha megar wangin^ jamanwangi ora ketulimg terus oyag aja alemannjagani dlanggung aja kesandhung

Tegal, Agustus 2018

Antologi PuisI

Page 20: Antologi Puisi - core.ac.uk

YOMO DARYOMO

Lenggaong

Aran sing diwedeni, disengitmiing ba6 ak^h sing senenglenggaong sing gaw^ oyage revclusi sosialnang legal, Brebes, Ian Pemalang gaw6 oregpamong praja kocar-kocar akeh sing godras getihsabagja-bagjan^ didhongbr^ng mubeng kota

Arang sing diwed^ni, disengitmung ba^ ak^h sing senengsing wani nglawan maring pamong praja korupsing nindhas rakyatora sapa ora sapa

lenggaong laka wedin6 mat^ni atawa ngrampokdhuwit6 wong sing onggrongan pendirangantapike ora nggo dh^w^kdibagi nggo rakyat sing mlarat§ ngg^ndhong pejaratanmlaratjirat

ora duw§ bandha

duw6n6 pejaratan

kaya robin hudkaya maling agunambuh ba€

Polah^ lenggaong merga ak6h wong wateke njej^hipenguasan^ korup, kejem mbelani landabandhit-bandhit r^volusi ujud nyata rakyat sing dugalakeh sing ngawagweteng^ ngelih pikiran ngalihora lurah ora lebe

REPUBLIK TEGALAM

Page 21: Antologi Puisi - core.ac.uk

ora camat ora wedana

ora pangr^h praja ora bupati sapa sing nyolongdhuwit^ rakyatdiganyang didombr^ng diarak nggo tontonan

Lenggaong kuwe rakyat sing nglawanpejabat sing ap^n-ap^n apik jebul6 mblunatmbuslengpejabat sing ap^n-ap6n6 4man jebule garongburakrantak!!!

Tegal, Agustus 2018

Antologi Putsi

Page 22: Antologi Puisi - core.ac.uk

LAMAMG SETIAWAM

Kaniaya

Wayah uput-uput ngadhepi subuhlangit keglibed mendhungwulane surem riyem-riyem nunjemmbobot petaka aniaya njarem

Ning kala samanalonjoran awake kowen nggl^l^ng nang pangkonbanyu mata ndldw^rmili deres lon-lon nelesi clanane enyong

Karo kamisesegen kowen crita pedhot-pedhotseal nasib^ sing kesingkel, tobat-tobata

Selawas manggon nang donya, durung tau nemu begjagonta-ganti bojo, kab^h durjana

"Bojo kaping sijinyong kur didad^kna budhak nafsusar-ser padha baene bocah mbathangkapan bae slap menthang

Ngemuti riwayat sing kaya kuw6atine enyong kaya disds^t nganggo wiladperih4, njareme, nyer-nyeran6 ora kira-kira

Duwe laki ora ngregani ora ngaj^ninyong bl^h sanggup bl6h kuwatsetaun kurang limang dina nyong pegatan."

8 REPUBLIK TEGALAN

Page 23: Antologi Puisi - core.ac.uk

(Krungu omongan kaya kuw6matane enyong tak meremnacungur nyedot ambekan nahan ngilu singngantem ati)

"Nyong ngarep-arep tekan6 lakising bisa ngayomi, ngrumati,nyandhangi, nyandhingiIan nyandhungiSung nyong ngarep-arep

Kersan^ Peng^ran, pengarepe enyong kelaksanateka wong bagus era keduganyong dhemen, dhdwdk^ uga padha

Wulan Sawal nyong ngant^nanbubar buka klambu, nyong ngadhep maring Peng6rannyong nangis, banjoi mata taksuntek kaya udan ngericeknyong jaluk supados bebojoan kaping loro langgengnantik^n kakek-nin^n

aja kosih ana goda, aja kosih ana samb^kalaaja maning-maning mara-kuciwa

Ora ba^n-ba^n nyong maneges jejalukb^n rumahtanggane enyong adem jilemrukun Ian begja sentosa

Sedina rong dinasaminggu sawulan-wulan takliwatilaka udan laka baratan

laki keloron^ enyong sing taksubya-subyaora b4da bajingan tengik, nyong ditinggal prulharta-bendhan^ enyong digondholparibasan6 enteng bdb^k enteng ayam

Aniologi Pubi

Page 24: Antologi Puisi - core.ac.uk

Nyong nangis gulung kumingnyong mrina kelara-lara, nyong kebodho nyong ketipukebodho Ian ketipu gedhean

Ping loro nyong nyandhang status randhambobot bocah siji nang wetengan"

(Krungu omongan kaya kuweambekan^ enyong ndadak macetkulung ati kaya kejiret)

"Sangang wulan luwih limang dinajabang bayi mbrojolpendhak nyawang rai si bocahnyong najis dubilah belis kepengine nggecek-gecekkebayange rai si Dalbanbener-bener enyong keliru, salah pilih laki asu."

Langit wayah uput-uput ngadhepi subuhmangkina ketutup mendhung taping ora pan udanpengangene enyong nglayab maring ngendi paranpungkas klayaban, ngebroke maring riwayat dh^wekesing mangkina rodhal-radhil penguripanekuwe babakan sadurunge bebojoan karo enyong

T6sih nang pangkone enyong, dh^wdke nerusna critaclanane enyong teles klebes ganing banyu matanenang ndhuwur, langit sangsaya riyem-riyemnyangga kelu Ian ngilu njarem

"Senajan nyong najis maring tlotoke enyongtapine tetep tak openi nganti gedhesetaun, rong taun, limang taunnyong ketiban apes nyandhang status randha maning

10 REPUBLIK TECALAM

Page 25: Antologi Puisi - core.ac.uk

Nyandhang status randha kaping lorosuw^-suwe nyong bldh kuwat ngempet kep^nginannyong mbojo maningora dadi ngapa, ora dadi soalwong tuwa sing tak ga^t dadi lakine enyongsing penting nyong duwe pengayom

Dina-dina mlaku

wulan uga mlaku

Jebul...

ora enom ora sing tuwa asu teles kab^hnyong ketipu maning, nyong salah pilih maningnyong keblosok maning

Panc^n takakoni

sanalika nyong bebojoan kamb^n laki ketelugawan bayi sundel jalange enyong kumatnyong ndhekemi lakin^ wong liyabisa dikandhakna nyong poliandrisedheng dh^weke poligami, tapine meneng-menengan

Telung taun nyong nglakoni poliandrilatan6 konangan enyong pegatan maning

Rong taun nyong urip dh^w^kanrasane sepi nyenyety^n bengi krasa atis, nyong butuh kemulanget-anget ben dikekepidiambungi Ian seterus^

Ora ngira ora nyangkateka wong lanang liya kemecer maring enyong

Antologi Puisi 11

Page 26: Antologi Puisi - core.ac.uk

Ian panc^ne nyong butuhmergane ora suwe nyong mant^nan

Sanalika kuwe nyong ngrasaknabebojoan kaping papat enak ecol sapor^t-poretmung gurung genep setaun

umur bebojoane enyong karo dh^w^k^ ora dawa

Pasale?

Laki anyare enyong ora b^da kaya den6lakin^ enyong sing uwis-uwisJebul dh^weke wis duwe bojoIan anake moy^knyong ora nyangka ora ngiramaning-maning nyong kelirusalah pilih maningnyong nyandhang maning status randha kaping kapat

Nyong bel6h ngarti dosane enyong donge apatakrenung-renung takpikir-pikir takemut-emutsalah Ian dosan§ enyong akhire ketemu

Jebul

jaman nyong tegin enoman sadurunge nikahanenyong tau nglakoni kumpul kebokosih ward ngguguma pranakan

Limang taun nyong nglakoni maksiaturip lanang wadon laka pengikatorabada nyong pisahan latane nyong dikawinagon^ng ramane enyong, bojo sing pertama

Ya..ya! Nyong kemutan asal-usul mblatang6 enyongdosa sing gedhene sambane jagad

12 REPUBLIK TEGALAM

Page 27: Antologi Puisi - core.ac.uk

akhire ndad^kna tekan^ pengapesannyong dadi randa enom, njereme mbangkana-kana

Ah., nek di^tung-etung nyong dadi randha sadurungebebojoan resmiduh Gusti bebojoan laka sing peta, wanyad kab^h"

(Sung! Krungu omongan kaya kuweati krasa kesuduk tapine uga ngemu dhugalmung ajib§ banyu matan6 enyong ngecembonglatane mili dl^weran golong-golongbener-bener nyong bl^h kuwat nyangga ngilunangis bareng kamb^n dh^w^k^nggrentese sapordt-por^t

lonjoran awak6 taksikep rapet-jipetdh^wek^ uga nyikep kaya ora pan diuculna)"Tulung, Kang Massapisan kiy6 nyong njaluk lega lilane samp6yanaja nampik dhemen kesumat^ enyong kosihk^n ngembangning jero dhadhane sampeyan

Wis lara nemen jiwa-ragane enyong kosihk^n ngrintihdhadhal kowol-kowol daning gundah gulanaIan gupak koprot aniaya

Enyong ora sanggup nyangga siksa maha-mahanyong ora kuwat mbendhung dukana melep-melepbanyu matane enyong uwis esatgaring kaya mangsa ketiga kemlethak

Maring sapa ba§ nyong ora duwe pengarep-arepkejaba sampeyan, aja dhusta aja mbodhoni aja khianatben bae pungkas uripe enyong mbektikur maring sampeyan nganti tekane pati

Antologi Puisi 13

Page 28: Antologi Puisi - core.ac.uk

Maring samp^yan nyong ora pan jejalukSung! Nyong lila urip saananeparibasan sadina mangan sadina puasanyong ora butuh perhiasan intan berliannyong wis klakon seneng-senengh^r-h^ran jaman ramane enyong dadi pejabat

Butuh6 enyong sandharancinta utuh§ sampeyan sing takjalukaja kosih remuk aja nganti kebebek-bebek

Sapisan maning enyong jaluk tulung, Kang Masnyong aja digaw§ lelara aja disia-sianing adhepane sampeyan, nyong ngrasasurgane enyong mangkina cedheknyong p6ngin mati sempuma sewaktu nyong dikekepisampeyan...."

(Krungu omongan kaya kuwedhadhan^ enyong jontas, kurugan ngilu ora mupakatag6-ag6 dh^w^ke taksikep kenceng nemen)

Nang nduwurlangit wayah uput-uput ngadhepi subuhwama abang^ ilang bias, ketutup mendhung ireng ngeduwengujug-ujug udan6 tekanyong nangis dh^wekan dheleg-dheleg nang kondhongkemutan dh^w^ke sing wis ora nanamati tabrakan bareng lanangan liyaembuh sing kepira!

Sabtu, 2 Juni 2018

14 REPUBLIK TECALAN

Page 29: Antologi Puisi - core.ac.uk

LAWAWG SETIAWAW

Tangis Njarem

Nang matane kowen ana geni angas gemladhagana banyu umeb mbulak-mbulakana kucuran lava gunung mangar-mangarsangganen larane kowen kayad^n^ iarane enyongsanalika nyandhang keyungyun ditinggal lunga

Waktu samana

paribasan^ nyong padha ba§n6 layangan dipokkolon temen kowen maring enyongtegel temen kowen maring enyongati digaw6 kowol-kowol

Enyong nggebeg kupingsithik turut sithik mbangun kesumatngincer anak prawan§ kowen

Aja takon dosa aja kaniayaaja lelara aja klabakanutang lara nyaur larautang ala nyaur ala

Kowen kolon enyong kolonkowen tegel enyong tegelkowen kolu enyong kolukowen kejem enyong kejemkowen t6ga enyong tega

Antologi Puist 15

Page 30: Antologi Puisi - core.ac.uk

Takwales masacha ora kewales

takniati seniat-niat

m^n kowen ngerti maring bab kesumatrasa urip kaya disilet-silet

Niat ingsung nganggo kemat paling h6batanak prawane kowen takcecer takpleterengko g^n klepek-klepekAjian^ enyong jala sutra:man sapa uwonge kesrimbedlaka sing bisa nandangimangkina ditandangi mangkina kejiretsangsaya kejiret mangkina kejet-kejet

Sewaktu kuwe

tontonen anak prawane kowenawak sagluntung bakal dipasrahnaora pan nampik sing dadi kekarepan§ enyong

Ya! Nyata?Patang wulan anak prawane kowenmbobot calon putun^ kowennang k^n^ ky^h! Sing arane lanang ala-ala menangrasakena piwalesane enyong

Sanalika kowen ngerti sapa dhemenan anak^ kowendhadhan^ kowen ndadak rompalsetengah mati kowen ndhelak-ndhelakIan nyong nyekseni kowen ngglethakdhadhan^ munggah mudhun ambekan6 nyaris njepat

Lara?

Ya... larane ora kira-kira

Getun?

16 REPUBLIK TECALAM

Page 31: Antologi Puisi - core.ac.uk

Ya... getune mbangkana-kanaTapi getun sing ngendi sing kowen getuni?Kajogan?Kajogan mbangendi sing kowen kajogani?Karo nangis nggolo kowen mamprang-mamprangpersis wong kesurupannang njero ati nyong jejingkrakan/'Rasakena tikaman piwalesan^ enyong!"

Kowen kejem, enyong uga luwih kejemkowen gaw^ lelara, walesane enyong luwih njaremkowen ora duw6 pengrasa, rasane enyong takmatikna

Gemiyen kowen calon bojo saiki calon mertuway^n kowen durung ngrasakna njareme atipiwalesane enyong ng^dap-ng^dapigen mati, nyong bl^h pedulikowen tega nyong raja tega!

Jemuah, 15 Juni 2018

Antologi Puisi 17

Page 32: Antologi Puisi - core.ac.uk

LAMANG SETIAWAW

Pimpinan

Pimpinan kuw6 dudu barang sep61eragad ngrangg^h tahta ora per6-peregedh6n§ laka padhan^

Pimpinan kuw§ kudu dadi panutanaja nganti diatur bawahan

Sifat^ bawahan diatur atasan

kudu nurut apa jare atasan

Bawahan salah, kur-kure dimutasi

banter-banter^ dinonjobmengko gdn jabatane dibalekna

S^j^n n6k atasan dinonjobjabatan^ putes, apes pisan dikunjara

Dadia pimpinan sing tegas dudu angasdadia pimpinan sing ditresnanidudu disendni

Tegal, 17 Agustus 2018

18 REPUBLIK TECALAW

Page 33: Antologi Puisi - core.ac.uk

MAUFUR

Lelaku Santri

Aja maning ngimpi, turu lali bae durungaja maning ngopi, nggodhog banyu bae wurungprib^n pan nganggo topi, wong ning ngisore nganggo sarungOra sida mangan lawuh daging sapi nang warung

Tangi turu ndonga ndhisit, bar kuwe adus nganti bersihmapag subuh maring mesjid, solat sunah aja kosi kesisihsadurunge mbuka koran, wis maca ayat-ayat Al-qur'ansadurunge mangkat kerja, wis dilakoni solat duha.nyong kudu ikhlas takdir Gustising wis nentukna lair Ian patising panting ndonga saban dinaIan usaha temenan mbang kana-kana

Uga ora mung kerja Ian mikir, tapi kamb^n ndonga Ian dzikirrejeki sing diparani, ora mung dhuwit sing taktampanitapi nikmat sehat, nikmat sempat, Ian ilmu manfaat

Kuwe arane sangu dunia akherat

Tegal, 3 Maret 2017

Antologi Puisi 19

Page 34: Antologi Puisi - core.ac.uk

MAUFUR

Sandhal Japit nang Masjid

Saben-saben pan manjing masjidnang undag-undagan ngarep lawangsing kedeleng rentengan sandhal japitenyong lumayan suw6 nyawangnit^ni siji turut siji kanthi telat^n

Neliti siji-siji kanthi telitiana bel^h sandhal japit anak-anakkuy6n wis ana kedelengsing ana mung rasa ati senenganak-anakku wis mangkat luwih dhisiti.

Tegal, 7 September 2018

20 REPUBL/K TEGALAN

Page 35: Antologi Puisi - core.ac.uk

DHEHOK HARTI

Wong Lanang II

Sapa wonge sing ora jengkMndeleng wong lanang nggawe mangkelwong goblog tapi keminterngakun^ paling bener

Omongan# ora kena diandelwong wadon salah la., nggrundelutek6 ngeres kaya gotapa maning weruh bokong ng^gat-ngegot

Jaman saiki wong wadon wis kendelndeleng wong lanang nggawe sebelora mikir dawa... pegatluruh maning sing nduw6 pangkat

21 Desember 1994

Antologi Puisi 21

Page 36: Antologi Puisi - core.ac.uk

DHEMOK HART/

Wong Lanang III (Bayangan)

Jogrog sing laka padhan6 ana nang kanamatane enyong tak meremnakowen mesti teka

ngejak maring alas sing akhir6 dibabad dadi surgadina sing pan tekakuwe mung kanggo enyong karo kowen

Jogrog sing laka padhan^ ana nang kanaora bakal ngeclap sekang aticipokan^ sing alus, kelonan6 sing angettangan-tangan6 bisa nyangga enyong tekan ndhuwurrasan^ cing^l luruh padhane;nang Tegal laka, Pemalang durung anakota sing tau tak tuju langkaanane nang kana!

Sangger laut dadi mangsitoli wit-witan dadi bolpoinnd^an ba# m6sih kurang o\ih€ nggo ngalem kowentapi enyong percaya karo sing nggaw§ uripkapan waktune mesthi ditemokna karokowen sing anane nang:

kana!

Tegal 1994

22 REPUBLIK TEGALAN

Page 37: Antologi Puisi - core.ac.uk

ATMO TAW SIDIK

Kowen Milih Lagune Apa?

Sing teliti anggon macakulir apa kurirSarja apa sarjanasampeyan diij^n apa Durjansing brayan ba66ndah Man Tarlan Man Walan olih dalan

^ndah Bi Soyem urip§ ayem§ndah Mbah Murah 6sih nduw§ turah

Keh delengen sejarahlagi mlarat unggah-ungguh ngomonge bebasatemb6 pan mulya sombong6 kaya pan nguras segaralagi priyatin monin6 pan ngambah syariahlagi ora nduw6 dhuwit gelem temungkultemb6 duw6 sathithik wis pan ndengkulkowen donge sapa?

Kayong ora duw6 rumangsa matan§ kedhap-kedhipmlakun§ miring-miring kaya yuyu sing nemb§ baementas ning darat

Sing jelas milih ba^ lagun6y^n p§ngin ak^h suwaran6 kudu sering saweran6sing jelas pan campursari apa campursaruaja danggep wong kabdh ora ngertising jelas milih lagunesing jelas ukuran mines kacamatanekaro nomer CD-n6

Antologi Puisi 23

Page 38: Antologi Puisi - core.ac.uk

nomer rekeningenomer pengrasan^ endah leben6 jelas waktu nalkinesing njaluk lagu kelowasgoyang dombr^tkucing garong

salamin bait

habibi ya nurul ainiapa maulanan6 nisa sabyanapa lagu indonesia rayapadamu negrimaju tak gentarrayuan pulo kelapasukur

ari judul6 lagu sing dikarang w.r, supratmansing beneijudhul^ indonesia rayadudu indonesia rayahan

Sepisan maning sing bener dudu indonesia rayahantapi indonesia rayatoli kowen tetep cengkeregsakarepe los manawong kuburan^ dhdw^k-dh^w^ktapi ida laila y^n nembangna lagu sing judul6 siksa kubursapa ba6 mbuhinsinyurdirektur

bakul bubur bakale manjing kubursing takabur disiksa kejebur

Marpangat, Agustus 2018

24 REPUBLIK TEGALAM

Page 39: Antologi Puisi - core.ac.uk

ATMO TAW SfDfK

Udan Salah Mangsa

Ak§h wong pada mbuka kitabmbuka buku, buku aturan-aturan

wasiab wasiat karo cekelan bathuk

neng ning nung nang

Keprib^n dong^wong tuwa wis m^in aran

Sajad tapi era gelem sujudSukur tapi sukerSaliman tapi era gelem salamanKadar akale kadher tapi k^dherKandhar tapi kondhor

Takpikir kejad^an kaya kiy^era padha karo kekarepan^ibarate udan salah mangsasing sebab6 menungsa glopot dosasebab kegedh^n rumangsa

Lurah ilang pologoronepemrentah ilang kawibawanepenulis kelangan t6man^wong d^sa kelangan lumbung§keluwarga padha ilang silsilah§

Kyai ilang tasb6h§umat ilang jamaahemajikan kelangan rasa nyapane

Antologi Puisi 25

Page 40: Antologi Puisi - core.ac.uk

calon-calon kdangan kursineJaman saiki kabeh bae lagi ngrajug dugalgetun ketuwon nangis nglolo nangis kebonang bab ana udan salah mangsamenungsa lamon tab mung sekedhar utek karo atinang warung padhangnang warung legal ak^he ora kamwantapi menungsa jaman kiye sing dibutuhnarasa rasa rasa

Wis kamiluyuten umat padha dedonganjaluk dikabulna mulane ayuh padha balikmaring elmu sangkanparan^ben imbang anggon^ pikir karo dzikirdadi iman ngwujudna rasa amanb^n kabeh moni aamiin

aja alesan kuwe mung salah ketikmung salah ketoksebab lamon mukir wani nabrak

mesthi ngglethak burak-rantaktak tak tak

Dina kiye lakone sajerone peteng ana alangaji surasa anane udan sing salah mangsa

Tegal, Agustus 2018

26 REPUBLIK TEGALAN

Page 41: Antologi Puisi - core.ac.uk

ATMO TAN SIDIK

Istighotsah nggo Pejabat sing

Mateni Hapene

Ana udan barat ngancawura bledheg6 ngampar-ngamparkebonan kebanjiran lemah-lemah padha longsorwedhus kebo padha kentirrakyat pating jlerit^sih ana bae kelakuane menungsa padhahal pejabattapi mateni hpnebarang dic^k neng umahe dh6w§k6 lagi sant6-sant6ngerti keadaan sing kaya kuwe rakyat ora dadi triman^

Lamon sampeyan bagus jebule mung gaw6 lara ususlamon sampeyan katone ayu jebule mung gawekakulamon sampeyan tau sumpah jebule mung serapahlamon sampeyan wonge sugihrakyat ora k6r6 dunyane kowen mulane dina kiyelamon ̂sih gelem dielingaken ya sukurbarang ora gelem dielingaken aku ya ora sukerY^n kendaraane sampeyan kuwe sing negaraartine sing rakyatgajian supire sampeyan ya sing rakyatb^nsin6 ya sing negara artine ya sing rakyatsurat perjalanan dinase ya sing negaraartine ya sing rakyattunjangan jabatan§ sampeyan ya sing negaraartin6 ya sing rakyat

Antologi Puisi '2n

Page 42: Antologi Puisi - core.ac.uk

lahka sampeyan kayong betah maksiatkhianat karo amanat rakyatkuwe wis jelas mblunat

Sekarat panc^n tipis bedanepejabat karo penjahat pancdn tipis b4dan6pemborong karo pembohong panc^n tipis bedanedewan perwakilan rakyat karo k6wan perwakilan rakyatpanc^n tipis bedanekedh616 karo keledh§ pancen tipis bedan6tenang karo tegang pancen tipis bedanelamon pengin negara indonesia ngalami jaman emasapa cemas pancen tipislamon niat nguripna hp karo mateni hptapi sing jelas gedhe bedane nar karo nurkepala desa karo kepala dosapan nang sorga apa pan nang nerakakari-kari sampeyan niate pan nguripnaapa mateni hp?Pas keadaan rakyat lagi butuh pitulungan^

Mulane nang dina kiye laka tema istighotsah singluwih pentingluwih monc^r

luwih mbranang sing lagi dadi gegayuane wargakejaba nganakna istighotsah istighotsah istighotsahIstighotsah kanggo pejabat sing mateni hpne

Tegal, 22 Agustus 2018

28 REPUBLIK TEGALAN

Page 43: Antologi Puisi - core.ac.uk

ATMO TAW SIDIK

Talkim Lebe

Piben dhonge kiye berita hoax apa berita hakngumbar ujaran kebajikan apa ujaran kebenciannang ngarep mesem-m^seman

mburi tangane ngepel pan antem-anteman

Ngarep^ ramah mburine ghibahnang lambene katone madu n^ng atin# asuasu ngadhep rai mungkur atipadhahal dudu tunggal mbok sejen bapakdudu tunggal bapak s6j6n mbok esih tunggal putungop^ni satru esih tunggal bu5ait tapi nasabe ora bisa ngurutduwe nasab ora nisob monin4 nasib 4sih tunggal canggahtapi crah gawe bubrah ora ngol^ti woh tapi ngoldti wahjebule kabeh ana ilmun§wong nyembeleh wedhus, kebo, utawa sapiendah daginge ora prengusana elmunelamon lagi nggorok posisin^ k^wan lagi narik ambekantoli gobange nges daging6 bakal prengustapi lamon pas nyembeleh si kewan lagi huuh ngetoknaambekan

daginge ora prengusmulane lugune waktune leb6 lagi maca talkinlugun^ kanggo wong loro:talkin mayid tujuane nggo wong sing temb^ matitalkin hayitlugun^ kanggo sing urip endah padha gelem macagelem ngaji rasayen ning Banjamegara ana candra:"landhak mati an6ng eleng^"

Antologi Puisi 29

Page 44: Antologi Puisi - core.ac.uk

nang Purwokerto duw6 candra:''kebo gupak ing talunan"nang Banyumas duwe candra:"bayem gatel tukul ing tegalnang Pekalonganimerak ngigel sinonderannang Tegakbanth^ng lordng binonc^ngannang Pemalangiwatang putungnang Cilacap:wedung sumlandhangnang Purbalingga ana simbokpandhan rangkep an^ngjro paseban

Mulane ayuh saiki padha brayan ora usah gaw^ cidran6 liyanwayah kiye lebe lagi pada nalkin sing nggo guna loroilil mayidkaro lil hayitapike sampeyan ngelingi umah asale mbokan langkasing ngurus kebersihanelaka sing ngurus elmu karo lakune kanggo betahnang umah kana karo umah ken6nang dunya karo akherat^sing akeh istighfaresing akeh amal kebecikan^ kaya sing wis ditalkindaning lebene

Tegal, 22 Agustus 2018

30 REPUBLIK TECALAW

Page 45: Antologi Puisi - core.ac.uk

ATMO TAW SIDIK

Safii Nyembeleh Sapi

Sahurup deleng^ sepeletapi gedh^ nang bedanekaji Iqbal b6da karo kaji Ikmalkaji Iqbal wong gamprit Brebeskaji Ikmal pesurungan Kota Tegalsapi napsune hayawaniyahSafii mestin6 napsu mutmainahmulan§ lagi nang dina idul adhaumat molai mb^dakna anak sol^h

apa anak salahneng bab b^dan^ sapi karo Safiimbang k6n§ cukup m^in artiy^n menungsa ilang kamanungsaneana-ana ba€ julukan^wong plin-plan dipadhakna kewan bunglonwong ora duw6 isin,rai badhakwong ngr^ntenaken,lintah dharatwong tuwa maksiat ba^,bandhot tuawong ak^h licik6,welut putihwong sing licik nemen,kancil pilegmulan^ Safii terus ngaji surat wal asrising nduw6ni arti:"sekawit mangsatemen menungsa

ana neng sajeron^ kapitunankejaba wong-wong sing padha percayanglakoni kebecikanIan padha weling-welingan

Antologi Puisi 31

Page 46: Antologi Puisi - core.ac.uk

temuju maring bebenerIan padha weling-welingan temuju maring kesabaran."

Umat sing padha gelem ngaji terus padha ngarti jebul4selisih sahurup ora sembaranganbisa mbedakna sapa sapisapa Safiiaja nganti kewalik sapi nyembelehSafiisebab sing bener Safii nyembeleh sapi

Tegal, Agustus 2018

32 REPUBLIK TEGALAM

Page 47: Antologi Puisi - core.ac.uk

APITO LAHIRE

Goreh

Gor^h

gogoh urip sing sarehaja nyetiligalgilmbokan kongseb awu anget

Gor^h

luruh r^c^h mengg^h-menggdhaja nyikutaja dobolaja mrupusmbokan kebranguskedulit mendile wedhus

Goreh

mangan ya mangan

aja ngrawuk

Nginung ya nginungora ngamuknyiak-nyiuk obat nyamut

Horeeh gordhsing sarehanjog bud lempeh-lempeh

Teater Ngebyak, 7 ]uli 2018

Antologi Puisi 33

Page 48: Antologi Puisi - core.ac.uk

APITO LAHIRE

Kipat Kipit Kepot

Kipat dikipitk^pet dikepotrakyat dijepitpenguasane kep^pet dilorod

Kipat kipitangin kemebulbocah-bocah cilik 'nyundul'

Sapa pan mlukek mrukajalukane ngalahnabrayahesadawane gili rezeki

Aja mlencingaja nintag

Ayo nyong samp^yan kemonaja mlongo cepon

Istiqomahtawakal

sabar

Sabar^ wong bebojonankudu ikhlas

Ora. Mung sawayah-wayah

34 REPUBUK TEGALAM

Page 49: Antologi Puisi - core.ac.uk

BCipatna sing jel^kklebu sing merem-melek

^hhh jebule....

Yaowh

Wa, jar§ aku dimatna bae

Yaowh

Warisan digolanganak buah genmidugnjaluk

Kipat kipitdhuwit dilempitkipat k^p^tkamprdt

Sompr^tmrfeb^t

k^prdtjeprdt

jebrddmrib^d

kosldt

Teater Ngemhyak, 8 Juli 2018

Antologi Puisi 35

Page 50: Antologi Puisi - core.ac.uk

APITO LAHIRE

Kumyah Kumyah

Kumyah-kumyahsing mlebu weteng kudu genahaja aspal ludhekanaja beras pliridanaja b6nsin oplosanaja lenga kol6hanaja amplop kebrangas

6ling anak bojoweling wong tuwa"Urip kuw§ URIP... dudu mung'nggancrit. ..kapicirit'..."

Urip kuwe GENAHdudu mung obahnjejeg

mlayungiting

ninggilsirep y6n ana mung dikarep

Giliran sepi...

nglangkepmetektek

cangkeme mangap watusemen

pasir

proydk

36 REPUBL/K TEGALAN

Page 51: Antologi Puisi - core.ac.uk

karfet

timbal

plastik

raguman dhuwitmesti disikep kekep

Kumyah-kumyahtdh bulak-bulak langsung diembat'ra peduli lamb6 njepat

Kumyah-kumyah cengis sawaringdikruwes

'ra eling usus njengkingsing penting sagsegwareg

Mangkan6ak^h wong miripeh jebul§ seneng§ cluthaksashio m^ngkr^ng cengkr^ngmreg^ngg^ngnr6nt6ng

ngempeng

c6ng cang c4ng c6ng

Teater Ngebyak, 8 Juli 2018

Antologi Puisi 37

Page 52: Antologi Puisi - core.ac.uk

H. TAMBARI CUSTAM

Klayu maring Cah Ayu

Tengah wengindeleng wulan neng ndhuwur langitbunder kluwer pas tanggal limalas jawa

Nyawang wulan bundernyong kelingan cah ayu sing ndad^kna mindherora ward ngucap dhemen maring cah ayu

Nyong kesemsem maring ayunesing pas kaya wulan tanggal limalas

6sem6 kowen nggaw6 ati ora bisa turnapa marung yen kowen adus neng pancurannyong niba-tangi kelingan jarit singnutupi awak putihe kowen

Nyong bisane mung nyawang sing kadohanlekukan endahe awak6 kowen

kabeh wong lanang bakal kesemsempengin nglamar katresnansenajan ora mungkin ketampa tapi nyong ora papacukup nyawang sing kadohan6sem Ian lenggak-l^nggok mlakune kowenbisa kabeh wong mandeng ora kemedhepsaking ayu sing keliwat-liwatsenajan nyong ora bisa nduwenitapi nyong seneng nyawang sing kadohanDhemen ora kudu nduweni

38 REPUBUK TEGALAN

Page 53: Antologi Puisi - core.ac.uk

ngguyu esem manis6 kowen

cukup nggo ngobati ati sing lagikeyungyun

Ah...nyawang wulan bundertanggal limalas jawakena ngobati ati sing kelara-laralara jalaran dhemen sing era ditiima.

Muarareja, 2018

Antologi Puisi 39

Page 54: Antologi Puisi - core.ac.uk

H. TAMBARl GUSTAM

Monas

Monas sing ayu tur angkuhnyong nguja sing Tegalniat pan ngeloni kowen n^ng tengah wengijebul6 kowen pancen ayu...wangi kembang sing ngubengi awak6kowen gincunan abang Ian bedhak^wungu neng awak^ kowenndadekna nyong ora gelem balik maring Tegal

Sedawan6 wenginyong bisan^ mung nyawang sing kadohanniat ingsun pan ngekepi kowen sadawane wengitaping nyong ora nyandhakkedhisitan petugas jaga lawang singkebengdn arep nutup kondhong^ kowen

Monas....

nyong biasan nyawang sing kadohanwangi kembang sing ngubengi kowensadawan6 wengi ndadekna nyong keyungyunsenajan kowen angkuh, ora mlirik-mlirik acanora kegodha maring enyong sing sawengipengin ngeloni kowen...

Jakarta, 2018

40 REPUBL/Jf TEGALAM

Page 55: Antologi Puisi - core.ac.uk

H. TAMBARl GUSTAM

Apa lya

Crita part§ politik laka pedhot^nang dunia politik langka haramlangka halalanan^ menang apa kalahapa iya kaya kuw6

Wanyad hebat berpolitiksaking h§bat6Wanyad dadi ketua parteNggal dina kopat-kap^tnggawa tas isine kertasnggo ndhukung aktipitaslagi ngumpulna berkas

Wanyad panc^n militanera kaya petugas part6 singceng^ngesantapi apa iya

Wanyad maju era gawanjaman saiki jaman dhuwitansing era modhal ya bakalketendhang kaya balnggl^thak nyangsang n^ng gawangapa iya era gawannjaluk dadi dh^wanapa maning jaman 6danera ng^dan era kedumantapi apa iya

Antologi Puisi 41

Page 56: Antologi Puisi - core.ac.uk

kudu dadi wong 6dan6ndah m61u-m61u keduman

sampe-sampe kyai melu rayahanjabatanpadahal kyai nggo panutanapa iya kaya kuwenyong dadi kemutanjaman cilik mbiy^n ngrayah layanganora olih malah disuw^k sisan

gara-gara rebutan endah nglamir kapiranapa iya

jabatan politik kudu waninanwani ngguwang beras §ndah olih ayamwani modhal 6ndah olih jabatantapi apa iya kaya kuwewong pinter padha diadu kepinteranndhebat rebutan simpatisan

ngomong kae didhebat kaya kiyejar6ne kon kerja kerjatapi luruh kerjaan malah kang^lanburuh asing teka bruk-brukanburuh njero negri kapiranlulusan sarjana dadi pengangguranapa maning lulusan SMA ewonanlontang-lantung luruh gaweanah... apa iya negri kiy6 jarenemakmur loh jinawi

tapi petani saiki ora bisa nandur parisawah thukul wesi

iwak neng lautanora olih dijaring neng nelayanapa iya kaya kuweendi jar6n6 tanah kita tanah surgakaya lagu

42 REPUBLIK TECALAN

Page 57: Antologi Puisi - core.ac.uk

tongkat kayu Ian batu dadi tanamanjebule mung nggo rayahan wong ndhuwuranah... panc^n bener Wanyadn6ng politik langka halal apa haramanane menang apa kalah tapi apa iya?

Kampung Nelayan MuaratuaMinggu Manis, 19 Agustus 2018

Antologi Puisi 43

Page 58: Antologi Puisi - core.ac.uk

H. TAMBAR/ GUSTAM

Dhemen Nganti Mendem

Panc§n y§n wong wis dhemenora k^lingan tangga kiwa tengenora wedi dalan petengnglancang, p6ngin jejagongan bareng

Wong yen lagi dhemenapa ba§ dilakoni, nganti njebur sumur ya gelemasal bisa sesandhing bareng

Dhemen nganti mendemy6n bengi ora bisa meremkelap-kelip k^lingan waktu nonton pilem

Kowen pancen luguwong ayu ak^h tapi nyong demenmaring kowendhemen nemen nganti mendem

Dhemen nganti mendemdhemen sing keliwat-liwaty6n lagi dhemen panc6n laka tunggal6apa ba^ katonen dh^w^k^

Kaya paku kena wesi brani, kesedhot6ndah cintane ora pedhoty6n ora ketemu sedina katon6 setaunora ketemup^ngin n6mpdl kaya prangko, lengk^t terusDhemene enyong maring kowen

44 REPUBL/K TEGALAN

Page 59: Antologi Puisi - core.ac.uk

dhemen sing mbangkana-kanadhemen sing ora bisa dialang-alangiawan bengi kl^ndabe kowen sing di^lingi

Panc^n dhemen langka tunggal6sisan liwat kuburan

ora dhemit ora s6tan

tetep dilawan

Wong dhemen bisa ngalahna apa ba§kayong langka wedin§ibarat^ nyebrang segaratetep dilaju

Dhemen nganti mendemdhemen sing por-poranwong ireng katon6 kaya putihpaes pareman

senajan pesek katon^ apik dh^w^k

Pokok^ y§n wong lagi dhementarok§ dh^w^k sing dialem-alemnyong dhemen kowen nganti mendem

Kampung Nelayan MuaratuaMinggu Manis, 21 Agustus 2018

Antologi Puisi 45

Page 60: Antologi Puisi - core.ac.uk

H. TAMBARI GUSTAM

Wolak Walik

Jarene kebo njoisu guddlsaikine tatanan wis padha dh^dh^ldhadhal-dhuwal rowal-rawel

prot^s ba6 monin6 r^welora prot^s, aturan6 tambah ang^l

Wolak-walik, jagade pancen wis kwalikana wong tuwa kudu nurut anakguru kencing berdirimurid kencing berlarisaiki malah kwalik

guru nglaruhi murid mendelikgurune galak m^jan^ diwalik

Mbiyen aktipis diculiksaiki malah dilantik dadi pejabat publik

Lagi dadi pejabat disubya-subyasaikin6 malah sengsara dipenjara

Jaren^ sing bener bakal ketengersaikin6 wong bener ketendhang nganti klenger

Jar^n^ tuntunan nggo panutansaikine tuntunan malah nggo tontonan

Jar^n6 kyai nuntun umatsaikin6 kyai malah m6lu ngrayah dadi pejabat

46 REPUBLIK TECALAN

Page 61: Antologi Puisi - core.ac.uk

Wis pancen wolak-walikmelasi nasib6 wong ciliklurah dhuwit nganti kiplikpejabate asik nggu)^! ngikik

legal, Agustus 2018

Antologi Puisi 47

Page 62: Antologi Puisi - core.ac.uk

DWI ERY SAMTOSO

Laku Sukma, Maca Jiwa

Sajeron6 kenangan Slamet Gundonoora liya metaniati njeroning jiwamadhangi peteng# pikir

Nang sakothak wayangketemu ulese raisaben lakon carangangambarane pirang-pirang crita polah^menungsasing digogoh dhalang-dhalang sepuh,ngasah jiwaroh6 pikirandadi kepenginan^ngudhari firasat sliwar-sliwer nalar^ menungsaari-arin6 dokon nang endi?

Sambnng rapet^ paran bocah mating ngendi-endi orangebeki utek ajur-ajerpengilon^ kanggo maca awak6anak^

bojon^sedulur6

kancan^uga tangganekuwedh§k6n4 sapa?

Ora kebeneran malah luntap-luntupe dadi watusing maduki kadhang-kadhang mbuka wading rika

Amal4 menungsa bisa ilangjalaran kolunglakoni ghibah mulanemaca, maca, maca...awak6 dhdwek

48 REPUBLIK TECAIAN

Page 63: Antologi Puisi - core.ac.uk

Dudu ngumbar wading uwongdudu ngeldr dosan^ uwong

Di^lingna era dadi sukanemalah colong-cekok nyangkemepakra eratunggal kondhong,tunggal guling, jemplang-jemplingmung nggo kedhok alane

Dunya sapira jebul6kur gorohtukang maido gaman^ lindhung-puraparibasan6tukang kayu nggarapi pesenanngumah6 dh^w^k malah kapiranbengkeranganera klangenan apamaning kangen

Kota Tegal, Desember 2013

Antologi Puisi 49

Page 64: Antologi Puisi - core.ac.uk

DWf ERY SAUTOSO

Cemlorote Lintang nang

Ndhuwur Pejaratan(kanggo batir sing krasa)

Bengi kiye anyeb jlebsakale awane panasengenthak-ngenthak ora mufakatpanase ati p^ngin munggah pangkat najan nganggodalan ndadak

Nyingkima kanca-kancacarane ngiwa mbuh peta oraaja nganti keri kedhisitan kancasing penting lepettaline omanora cepet ora keduman

Ana kanca meneng

malah dianggep ayem-ayemankur dadi petetan

tegel6 sapa bae kudu digejilora kanca ora batir

Tumekane gebyar fajar wetan pejaratanjagad katon riyem-riyemkanca-kanca sakringelan

pada katisen nang jogan plestdr

Ora ngira ora nyana ujug-ujugana swara langka jongkot:

50 REPUBL/K TEGALAN

Page 65: Antologi Puisi - core.ac.uk

"Kae delengennang ndhuwur akeh lintang ngalih."Kanca-kanca sakringelan padha njenggiratmlayu maring jaba ndeleng cemlorot^ lintangnang ndhuwur6 umah

sekal budhal maring umah dhewek-dheweknggawa pitakonan kedadean lintang ngalihngemu misteringanti saiki durung ngertenifirasat lintang ngalihsamp6 tekan^ pati ngadhepi pejaratanedhewdk-dhew^k

astaghfirullahal adzim lil muslimin wal muslimat

Mbalai Nginsor Mesjid Purbaya13 September 1979

Antologi Puisi 51

Page 66: Antologi Puisi - core.ac.uk

DWI ERV SAWTOSO

Mampir nang Istana

Senajana ora patia jerokolam nang sangarepe istana sangisore area putihsang proklamator nyuwuki bundaran waktukesawaban bangga, rosan§ jiwa uga kejaba grapyakngaturi saben dhayohana sing lagi ulang taun seabad pamor^bangsakosih saprene durung kecathet nang kalfendher

Kayong mMu gemeter selagin^ dhew6k§nyebar gemladhage wewartakosih nembus bianglalalangit nusantara

Angin semriwing ngelus raga sing padha Idmpohglelengan nang kamar dhayohsauwis^ tekan^rombongan kanca-kanca saperjuanganpim6n caran§ nyerbuora nganggo plumngusir landa nganggo utek

Jebule esih ana sing diwarisnajejere t§mbok ngarep istana ana coretanmonine ngobong semangate komaran^ putra-putri bangsa"Jangan Pesimis Kita Bukan Bangsa Pengemis"

Istana Gebang Blitar, Nopember 2014

52 REPUBLIK TEGALAN

Page 67: Antologi Puisi - core.ac.uk

DWi ERY SAMTOSO

Iwak Sontong Diwadhahi Ketel

Iwak sontong diwadhahi kdt^langger ana wong ngomongaja ndadak j^ngkdlky^h pati-pati nyong mlocohtresnanemaring kowenlantaran perkaran^ doyan goroh

Biyen pedamikowen mrekecangedebus nang nduwur panggungndhukung nyong sedulurora wurung bakale dusun kiy6 makmurgot-got mampet bakal lancar

mntah-runtah bakal ora njeprah

Jebul sejatin6 samp6yan mung kembang lambemanis janjin§

pait nyatan^

gedhe goroheprim^n rika dhong^?

Kayong masya Allah temen samp^yan

Tegal, 26 Nopember 2016

Antohgi Puisi 53

Page 68: Antologi Puisi - core.ac.uk

DW/ ERY SANTOSO

Chesa I

Wulan rocak-racik nyor^t larik-larik biruChesa apa kuw6 kowen? Nembangna lelagon ngilumecahna bengi sing sintrungorbana saglodhong ati mbekumrelukna pantes^ wong urip sing lagi ketningkuditawakna ganing sinyal-sinyal telepesimung kaya kuw4 tok des^mber liwat saklentabanlangka aruh-aruh tetembung jenjem ning ati

Wayah sendhakala nang prapatanmanggul ajin^dhiri sajeron6 bungkusan pura-puranang kono Chesa ngumpatena ati, langka daya babar biassing diregani seregan pawitan padolantapiken Chesa tetep ba6 dadi wong pinggiranera tail owahngumbar bengi sing ditawak-tawaknaibarate situs-situs maya sing moy6k kemerlobe pupusing nglemesna para raja sadawan6 l^k-lekantapiken Chesa es just sing era bisa dikalahnaganing seger^jhoni walker, bir ireng,uga cocacola

Dalan tol sing mulusna atribut-atribut peradhabanuga lobi-lobi transasisamono indah^ tumpukan rocak-racike wong uripsatugel apelsairis strawbery

segere l^chi kal^nganora bisa menyingkirena dseme manis Chesanang kidung kesenengan^raja

54 REPUBLIK TECALAN

Page 69: Antologi Puisi - core.ac.uk

Tangan Chesa mulus kaya titah§ sang ratusing dikekepi sadawan^ waktulantaran s§wu sor6 ngadhepi peteng, ngei tandhabakal^ ketekan bengi

Samono peteng^ langka sorot§ sinardonga ba6 laka sing diarep-areptapik6 Chesa ajeg ngucap sugeng enjangsejuta pengarep-arep lagi diperjuangna

Kota Tegal, Januari 2008

Antologi Puisi 55

Page 70: Antologi Puisi - core.ac.uk

ABDULLAH SUNGKAR

Martoloyo

Martoloyo

ora seneng maring landaora sowan ora mundhuk

sang nata dipenging prajuriteaja tundhuk aja mundhuk karo landasoal njaga tanah Jawaora njawil ora nyawel landagaman esih nang tanganpangan ora kurang

Martoloyosing nang arep landasing mburi kanca Ian balanalar becik kalah karo wisik

prabu kudu milihkraton atawa natoni prajurite dhewekKi Manda Raka

njaga raja atawa natoni kanca

Martoloyoturu tapi ora turu

keris kudu waspada

sanajan diarani Kiai Kasur

utusan Ki Martapura

Martoloyo, moro apa matigamanku Ki Jaka Tuwa

56 REPUBLIK TEGALAN

Page 71: Antologi Puisi - core.ac.uk

Martoloyosumangga, kono keris k6n6 kerispungkas lakon:raga loro, prajurit kuswantoromati bareng sanajan kanca dolan barengkraton pelambang kesetiaanb61a negaralaka prajurit salahsing ana raja salah gaw^ pr6ntahngati-ati sedulur

Tegal, 26 Nopember 2013

Antologi Puisi 57

Page 72: Antologi Puisi - core.ac.uk

ABDULLAH SUNGKAR

Wis Adem

Adem, ayem

panc^n jagad^ wis ademwis pada gelemwis pada nggegem

Sing duwe ati emoh nimangsaminger tapi emoh mingser

Sing pada cr^ngk^ng wis pada ndh^tengtapi nang k4n6 gemlupuk sumuk

Nang njero tingkem mbekukurkur wak wak kur

syukur ̂gin bisa mbekur

Tegal, 13042005

58 REPUBLIK TECALAN

Page 73: Antologi Puisi - core.ac.uk

M/LAM RAHMA CAHYA

Sing Tak Enteni Pemimpin

Anyar

Peng^ran ya Peng6ran6 enyongsajeron^ bengi sing pan ganti taun anyarnyong dedonga nang negeri sing rakyat^ora duw^ pengarep-areppersis kaya watusebab rezim^ compong, rai g^dh^gora ngerteni maring bab perkara isin

Ndel^n, apa artin6 kembang geni disuledpating clorot nang angkasa?mercon ditabuh Ian slompr^t dion^knaseru-serunan?

Klakson kendaraan gaw6 suwara peng-pengannang dalan sing macet^ sadawan6 dlanggung?Apa panc§n4 bengi kiy6engong samp6yan kab6h lagi pada b6ragngrayakna kemenangan?Menang seal apa?

Apa panc6n6 bengi kiy6enyong samp^yan kab^h lagi pada bungangrayakna keberhasilan?Hasil bab apa?

Apa nd6an6 enyong samp6yan kab^h lagi padanyuwarakna soal kebebasan?

Antologi Puisi 59

Page 74: Antologi Puisi - core.ac.uk

B^bas saka apa?Saka korupsine r^zim sing sangsaya manasangsaya ora mupakat?Saka wong-wong mlarat sing disulap dadiangka statistik?Saka macem rupa mawujud penindasanIan seabreg nipa-rasa sengsara?Atawa nd6an6 ba€ bengi kiy§enyong samp^yan kabeh apen-ap^n nglipur diridadi klal^n maring khianat^ rezimsing sokan nyedot gerihe rakyat?

Peng^ran ya Peng^ran^ enyongky§h dedongan^ enyong sing lagi ngambangnang awang-awang sajerone zaman sing serbamel6s§t kabeh

Nyong krungu suwara-suwara mbudegi gobogIan mandeng langit kebek wama-warni cahyanyong ndeleng Indonesia Raya nang jerobanjnimatae enyong sing ngecembongnang endi ba6 jutaan menungsa klelep sajeron^

Lagi pada ngrayakna apa nyong kiye yasajerone bengi pan ganti taun?Kowen kabeh bengi kiye uga lagi padangrayakna apa dong^?Nyong ngadeg ngadepi jend6laIan mandeng langit ana clorotcahya lintang sing kemerlobnyong ngrasa lagi ngent^ni sing adoh6meluk-meluk

60 REPUBL/K TEGALAN

Page 75: Antologi Puisi - core.ac.uk

Tuan-tuan Ian Nyonya-nyonyajakwir-jakwir Ian para c6temuga sodara-sodarane enyongngapuran^ ba6 sing ak^h, y#n bengi kiy6sing tak ent^ni cuman Penumpin Anyar

Selasa bengi, 01012014

Antologi Puisi 61

Page 76: Antologi Puisi - core.ac.uk

N/LAM RAHMA CAHYA

Dongeng Kepaten

Kur sawiji batauwong§ pada dog-lossaka tetembung ra kenalmewarta ajalWong6 sapa sing kontal saka umahgedongan susun pituninggal jerit nang plataran sing panas^semel^t?

Ana mh sing dumadak ilangsajeron^ watu

ana pasuryan garing saka lebuana gembungan awak slonjor kaku

Tapi dumadaksaran6 udan6 tekanyapu sekab6han§ dongeng babkepaten

Tegal 02202014

62 REPUBLIK TEGALAN

Page 77: Antologi Puisi - core.ac.uk

NaAM RAHMA CAHVA

Kebo Mluku

Jaman samana, jaman^ enyong cilikneng d^sasaben ungsum rendeng, enyong dolanneng sawahndeleng bapa lagi mlukunganggo kebo

Ngalor - ngidulng^tan - ngulondigaru... digaru^bdn lemahe dadi gemburIan subur

mengko esuk parine ditandur

Tegal 01202014:

Antologi PuUi 63

Page 78: Antologi Puisi - core.ac.uk

SL. GAHARU

Aku Bisane Mung Motret

Sung, aku bisan§ mung motretera bisa mb41a mana

era bisa mb6la m^ne

era bisa mbenema jar6n6 kanaera bisa mbenema jar^ne ken§

Ya, aku bisan^ mung motrdtera bisa mbenema jaren6 kana, sing sabener§ salahera bisa nyalahna k^n^, sing sabener^ bener

Pan keprib^n maning, mana-m^n^ lagi pada bengkerenganmb^lani wong sing lagi duw^ karepmbelani wong sing dumng tentu kenalapa maning bisa dijaluki tulung

Kyeh, aku panc6n6 bisan^ mung motretora bisa gemboran apa maning prot6saku bisan§ mung motretkanca batir sing dadi wayang politik

Sung...tapi siji sing aku ora bisa motrdt

yakuwd niat sing ana neng atine kanca batirmbuh kuw^ niat jahat apa niat apik

Tegal, 24 Agustus 2018

64 REPUBLIK TECALAM

Page 79: Antologi Puisi - core.ac.uk

SL. GAHARU

Pengin Balik

Terkahir ketemu

kowen ̂sih tetep kaya gemiy^ngemrungsiing, pontang-panting

l^yab-l^yob kaya layangan pedot

Terakhir ketemu

kowen 6sih tetep kaya gemiy^ntetep ngresula, mumet nglakoni uripsaben dina terus ngadepi perkaraera tau mandeg, era 6suk era bengiana terus

"Saben dina sedawane umur

kaya kuw^ terus, era tau mandegRampung perkara siji

ana maning perkara liyaneLuruh mana, luruh m§ne

^b^n urip bisa nganti esuknganti emb^nMbuh mangkananeolih siji dibuang sijiolih lore dibuang lorepas-pasan terus laka luwiheapa maning bisa ny^l^ngiSaben dina pecicilanmlayu sipat kuping kaya dioyok asuduh, kesel../'

Antologi Puisi 65

Page 80: Antologi Puisi - core.ac.uk

Terakhir ketemu

kowen nggremeng p^ngin balikniat seged6 gunung, bolak-balik poyan" Aku p^ngin balik

aku temenan p^ngin balikmaring panggonan sing bener-benerpanggonane aku.../'

Debong Tengah, 25 Agustus 20

66 REPUBLIK TEGALAN

Page 81: Antologi Puisi - core.ac.uk

EMDHY KEPANJEN

Nglunig Pusate Kota

Enyong wong d^sa klutuklingsire wengi mbiyak wayah 6sukawak sekojur tak grujug banyunggo ngilangna imp6n ngawujud kasunyatanklebu raga pitung macem tak bilasnggo dedonga madep maring Gusti Maha Welasayem jenjem tentrem^ d^sa sumringahganing suwara manuk suwit-suwitanmangklih dadi rusia kebek perkarabebareng mobat-mabit^ angin baratan woliing penjuruenyong tetep teguh ora luluhwalkhata wiwitan ijo gunung ayu ngepungsawangan mata

jimiin teteg mantep madep marep guyup nglurugmurub semangat^ bareng-bareng ngambah sedawan6dlanggimg nuju pusate kotakumpul tumplek blek wadulngudari pirang-pirang perkarasing tetaunan nggaw6 ati kelara-larasing tetaiman nggaw6 laku urip kepaksa

Plongjebul muntab sekang cangkem nuraninuranin^ enyong wong-wong d6sa.

Tegal, 26 November 2013

Antologi Pui5i 67

Page 82: Antologi Puisi - core.ac.uk

ESIDHY KEPAMJEM

Pertanda Apa Maning

Ngamplik nang pungkasan taunkurang limang dinaumur6 dunya tambah tuwawong-wong sedunya sadawane wektupada b^rag pada nduw^ni rencanamabag taun sing pan teka

Sapa ngira sapa ndugadina ahad jam pitu 6sukluwih s^ket wolung menitdunya oreg daning praharaguncang^ lindu disusul sepuluh menitgulungan ombak sanduwur^ pucuk klapa

Ora sing tuwa ora enombocah cilik bocah bayipada jejeritan pating slebarngadohi ombak tsunami sing mleternyapu sadawan6 Kota Serambi Mekkahmangklih dadi segara carang bungkangsing era karuwan tatan^

Ya Allah, Gusti Peng^rankaya kiy6 kedad§an§nggawe menungsa ora t^ga

ndel^ngna udan luh banyu matangenes nggrentes kaya dene qolbu

68 REPUBL/K TEGALAN

Page 83: Antologi Puisi - core.ac.uk

diiris-iris ladingsing landep6 kaya wilad

Aduh Gusti....

wis puluhan taun rayat Acdhdilabrag nestapan6 perangrebutan ranah r^ncongmbuh kapan pedot§ ora ngerti juntrungeujug-ujug glombang ombak tsunamingrekes jagad, tlatah Nanggroe Ac^h Darussalam

Pertanda apa maning?

Tegal, 5 Jan 2005

Antologi Puisi 69

Page 84: Antologi Puisi - core.ac.uk

IPUK MM, MUR

Nglilira Siro

Nglilira siro nang pungkas6 wengib^n Gusti tetep m6in petunjuk Iangangsar^ rejeki

Nang pucuk^ wengiakeh mal^kat ngambah jagadnyedeki umat sing seneng tirakat

Gagiyan menyat saka peturonmburua sumur mbersihi lelakon

Buka maning ajaran wong tuwambokan ana sing durung kewaca

Eling Peng^ran urip6 mapankelebon s6tan bel^h bakal §dan

Tegal, 2611203

70 REPUBLIK TECALAN

Page 85: Antologi Puisi - core.ac.uk

IPUK MM. MUR

Linglung

Dalan endi sing pan ditujuora b6da kur gawe linuaja girl pada ngguyusadurung^ kringet ngucur metu

Dalan endi sing pan dilariora beda gaw6 sangsiaja cepet alum diri

sedurung^ nyekel barang aji

Wong urip panggonan perkarableh kelar dong pada r6ka-r§kawong urip panggonan perkarabl^h ayem dong disambi poya-poya

Mumpung dsih enomkudu seneng gelem angonnggo sangu mbesuk kikisauwise nemu pati

Dalan endi sing pan diambahak^h limbah mbabrah-mbabrah

mulane aja pada robahpada sungkem maring simbah

Tegal 2611203

Antologi Puisi 71

Page 86: Antologi Puisi - core.ac.uk

APAS KHAFASI

Nging

Ngingngingngingngingngingbisan§ monin^ ora ngang

atawa ngung

apa maning ngong

sing sjen karo ng^ngyaaa mbuuuh ya!

Nging, gara-gara gemiy^nkedebag-kedebug d§mo reformasiwuda sempakan mlayu-mlayumuteri alun-alun ngromed puisidipabag polisi karo abri

Bek bek beg degdigebug-gebugi bedhiltangan^ enyong nangkis dadi sempoluntune enyong rompolkuping^ enyong mili getihnyong mlayu gloyoranmanjing gang ngarep pasar #sukwarga wis pada runtung watunyamplong abri karo polisi singngejar enyong cengap-c6ngap

Pet

klengerbarang eling

72 REPUBLIKTEGALAN

Page 87: Antologi Puisi - core.ac.uk

kuping^ enyong monine dadiNgingngingngingngingnging

Bandasari, 21-8-2018

Antoio^i Puisi 73

Page 88: Antologi Puisi - core.ac.uk

APAS KHAFASI

Tuma

Tuma tumaku ngumpet^sih dhemen dolanan

petak umpet, gobak sodor, jangkaIan nembang gundul-gundul paculcublek-cublek suweng, lir ilir karomlaku-mlaku sadawan^ rambutku

sing dadi suket

Tuma tumamu nglayabnongkrong ongkang-ongkang nengrambut klimise cukongnjog^d dansa neng rambut uwan§ndoro

nggaya pam^r gengsiambisi rebutan krosi

sadawan§ rambutmu sing dadikarp^t

Tumatumaku

tumatumamu

pada-pada tuman^pada-pada neng endasndase ora pada neng isine

Bandasari, 21-8-2018

74 REPUBLIK TEGALAN

Page 89: Antologi Puisi - core.ac.uk

APAS KHAFASI

J vsP

"C^bong utek6 kwalik", ngrom^d Kampr^t karongobral ayat-ayat dokrin"Kampr^t sumbu tugel" tangkis Cebong karongulas filsafat budayane

Cebong karo Kampr^tpada-pada sedulurpada urip§ neng tlatah negri kiyepada ba6 bend^ran^ abang putih

Gara-gara sej^n pilihanapa kudu pedot jakwiran^dadi ora ngopi bareng

Embuh sapa bae sing dadiwong sing dipilih ka^durung karuwan ngejak ngopinjagong neng klasa barengkaya Kampr^t karo Cebonggayeng yah^d^rsadurung^ J vs Pdigawe gegdr ruwedmorat-marit sakarepe wudel

Bandasari, 21-8-2018

Antologi Puisi 75

Page 90: Antologi Puisi - core.ac.uk

APAS KHAFASI

Kanggo Kuli Kuli

"Tegal Jepange Indonesia"Enyong kowen kab^h6n^k slogan kuw6sing ndadtoa generasi buntutNeng kawasan daerah industri kiy6bati rugi mung ukurane mode tinian plastikgo diwarisna maring walad cucun6Ian kae-ka^ pada bebungahdadi kacung wong asing neng tlatah^ d^w^k

Nyamp^ atusan nyong kowen kab^hgembrojos kringete dibakar nengpenggen^n pengecoran saben dina

Nyamp6§wunan nyong kowen kab^hsikil tangane dibubut neng mesin penggilingnasib

Nyamp^ jutanan nyong kowen kabdhtenaga Ian utek6 ditekuk neng upahsing ora mesti

Nyamp&k^n majikan bisambangun pabrik, munggah hajiIan kawin maning

Nyamp6 ora nyamp^nyong kowen kab^h mung bisane

76 REPUBLIK TEGALAM

Page 91: Antologi Puisi - core.ac.uk

ngumpulna impen ketibannggenjot pit saben dina

Kapan nyamp^dina pengarepan nyong kowen kabdhditekuk daning gaya uripwong sugih-sumugih sing nganggosistem kapitalis

Bandasari, 21-8-2018

Antologi Puisi 77

Page 92: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOHAMMADAWUB

Umah 1

Umah4 enyong wama ijokarepe bojojur enyong ngalahera maksude kalah

tapik^n jaga bebrayanben urip ayem kelakon

Chadad, Senin, 20 Agustus 2018

78 REPUBLIKTECALAK

Page 93: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOHAMMAD AVYUB

Umah 2

Umah kuwd kekarepwong loro: Bapan6 kelawan Man§jalaran ora kur nggo tunggonapa maning mung kanggo turu-turuan tok

Apik6 umah ditata temataben ana ajin6, ana martabat^ana sing kasebut endasuga ana sing ngurus seisi umahana bocah-bocah sing gagah Ian kemayu

Kab^h mau tujuan^ sijipenguripan sing dijaluksakinah mawaddah warohmah

ayem, tentrem Ian kebek tali asihsenajan mesti ana sing nggiwarwong aran§ bebrayah

Sing dikarepi dalan ngidulsalah sijin§ mlayu ngalormbajur kepim^n kiy6?

Kari pinter-pinter§ endas6bisa tetep lempengmaring dalan lurusapa kewalahan sebab6 ora j^godmalah burak-rantak sisan?

Antohgi Puisi "79

Page 94: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOHAMMAD AVYUB

Umah 3

Umah kuw§ asale w6k6 wong lorolanang sing dadi kang mase Ianwadon dadi bojon§sebab6 dipilih enggon6modhal umah6

samp6 wema c^te

b6 rembukan bareng

Lah! Barang wis apikmagrong-magrong

jero umah uga komplitmolai ana g^g^ran

Asal6 sep§16suw6-suw4 sangsaya gemladhagkayad§n§ geni mulad-muladtambah angM sipet6lanang wadon bengkerenganlaka sing gelem ngalahakhir6 dalan pegatan sing dikarepi

Selugune sijin6 dalan palingdisengit gusti Allahapa maning barang alamumbrah tekan ngendi paranbaguse disimpen jero ati

80 REPUBLIK TECALAN

Page 95: Antologi Puisi - core.ac.uk

Duw6 kenangan kang becik ugasing alambuh keprib^n caran6 aja ngantidiumbar nang njaba

Wong wis pisah selawas6mesthin§ bebrayan tetep ajegaja gampang ngumbar, apa maning barang alabagus6 disimpen jero ati

Umah

bekas bojouga bocah-bocah lanang wadontetep ba§ jaga paseduluranwong kab^h mauduw6 kenangan kang becik uga kang ala

Mbuh keprib^n carane, kudu sidhem disimpen rapetjalaran, umah kuw§ mbiy^n dadi panggonan^ enyongbojo Ian bocah-bocah

Bocah-bocah dudu wong liyaning bojo tab bisa dadi bekasaran6 bocah dudu bekas

tapik^n sing kasebut darahdaging§ dh^w^k

Chadad, Senin, 20 Agustus 2018

Antologi Puisi 81

Page 96: Antologi Puisi - core.ac.uk

DHIMAS RiyANTO

Topeng Mlaku

Nang kota nyong serlng nyawang wong mlakukadang ak^h wong wadon sing ayu-ayuguya-guyu karo mlakupanc^n katon ayukaya toping mlaku

Ana maning sing tak sawang rada kemayuangger ayu tah belih kudu kemayukiye tah kemajoi, top^nge kandel dobel telurambut palsu, idepe palsuaja-aja rain^ ya palsuoh... toping mlaku

Kadang nyong penasaran pan ndeleng aslin§jarene wong ayu kuwe disawang^ adong lagi turunyong meksa kenalan siji wong ayubareng tak sawang, topeng§ copot, lagi tururain§ mbelekesutu...

nd§yan tah, artis penyanyi, pema^n sin^tronkaton ayu adong lagi top^nganoh... toping mlaku

Tegal 21 Agustus 2018

g2 REPUBL/K TEGALAN

Page 97: Antologi Puisi - core.ac.uk

DHIMAS RIYAUTO

Lugu Tapi A3ru

Saprana-sapr6n6 nyong gol^t wong wadon lugulugu tapi ayukadang ketemu sing lugu tapi belih ayu

Nang kota wis laka wong wadon lugunyong maring d^sa, niyate mbokan nemunang d6sa, nyatan^ ayu sethithik wis payusing lugu tapi ayu panc^n "barang langka"rada ayu ba§ wis urban kerja nang kotaterns nyong pan maring sapa?Kepala D^sa nakoni, "Badh6 kangg6 sinten?"

Nyong mung m^sam-m^semsing penting p^ngin olih wadon lugu tur ayunyong mung mbatinpan tak wayu

Tegal, 21 Agustus 2018

Antologi Puisi 83

Page 98: Antologi Puisi - core.ac.uk

R. JAVENG JALADARA

Sajak Karijan Nyalon Dewan

Wis dadi kebiasaan

saben limang taun sepisan mesthiana pemilihan umummilih anggota dewan sing bakaledadi perwakilan rakyatmulan6 aja padha ̂ramangger ujug-ujug ak^h politisi dadakan

Semana uga sing dialami daning Karijanlaka bledh^g laka udan ujug-ujugngumumna pan nyalon dewankaruwan bae bab kuwe akhire dadi omongantangga teparo padha takon-takonanseal bener apa crane Karijan jar§n6 pannyalon dewan

Awan bengi saben uwong-uwongpadha ngumpulsing dadi lakon nggobahan omonganmesti Karijanmaklum, Karijan mung dadi bum serabutansedhenge ning nyalon dewankudune duwe dhuwit sakandhang bentang

Jare Man Karto, Karijan kuwe ora ngukur awakpangkate mung dadi tukang maklaran baekep^ngin dadi anggota dewan kedhingamri apa dhong6?Ngaca owh... ngaca

REPUBLIK TEGALAN

Page 99: Antologi Puisi - core.ac.uk

Jar4 Yu Sarijem, rika aja ngomong kaya kuw§Man Karto

Karijan kuw^ kalung ususdadiya apa ba6 mesthi pantesapa maning wong§ tiatenan, sopanaku taaah dedonga Karijandadi d^wan

angger6 y^n wis dadi dewan ora klal^n

karo kanca-batir sing tau mbatiriurip klalaran

Wa Kaji Mukri sing dhong^ne ora pan urusanakhir^ m^lu nimbrung omonganmesthin^ kowen kab^h padha njaluk muji syukuresih ana kancane dh^w^k sing gelem pedhulinyalon dewankuwe taaah nganggo dhuwit warisanmbuh nganggo dhuwit menang totohansing jelas Karijan dhuwe niat kep^nginmb^la rakyat eb^n ning taun-taun ngarepurip4 ora padha kecingkrangan

Sing apik saik bareng dedongamuga-mugaha Karijan dadi anggota d^wandigaw6a dadi dewanmuga-mugaha ora pecicilanora clamitan

ora korupsinanora onggrongan Ianora doyan nilep anggaran

Tegal, 26 Nopember 2013

Antologi Puisi 85

Page 100: Antologi Puisi - core.ac.uk

R. JAYEMG JALADARA

Enyong Dudu Sapa-Sapa

Enyong tetep enyong

ajeg awit gemiy^n nganti saikiora tak pikiri kowen seneng apa orasing penting mangan ora njaluk rika

Enyong panc^n kudu dudu sapa-sapatur ora p^ngin disubya-subyatapiken aja dianggep lakailange enyong, jagad gumirat bakalnandang sengsara

Enyong dudu sapa-sapatapiken aja digampangna

Tegal, 26 Nopemher 2013Dina Sastra Tegalan

86 REPUBLIKTECALAN

Page 101: Antologi Puisi - core.ac.uk

DHIMAS RIYAMTO

Lugu Tapi Ayu

Saprana-sapr^n6 nyong gol^t wong wadon lugulugu tapi ayukadang ketemu sing lugu tapi belih ayu

Nang kota wis laka wong wadon lugunyong maring d§sa, niyat6 mbokan nemunang d#sa, nyatan§ ayu sethithik wis pa)aising lugu tapi ayu panc^n "barang langka"rada ayu ba6 wis urban kerja nang kotaterus nyong pan maring sapa?Kepala D^sa nakoni, "Badh6 kangg4 sinten?"

Nyong mung m^sam-m^semsing penting p^ngin olih wadon lugu tur ayunyong mung mbatinpan tak wa)^!

Tegal, 21 Agustus 2018

Antologi Puisi 83

Page 102: Antologi Puisi - core.ac.uk

R. JAVENG JALADARA

Sajak Karijan Nyalon Dewan

Wis dadi kebiasaan

saben limang taun sepisan mesthiana pemilihan umummilih anggota dewan sing bakaledadi perwakilan rakyatmulane aja padha 6ramangger ujug-ujug ak^h politisi dadakan

Semana uga sing dialami daning Karijanlaka bledh^g laka udan ujug-ujugngumumna pan nyalon dewankaruwan ba6 bab kuwe akhir6 dadi omongantangga teparo padha takon-takonanseal bener apa crane Karijan jarene pannyalon dewan

Awan bengi saben uwong-uwongpadha ngumpulsing dadi lakon nggobahan omonganmesti Karijanmaklum, Karijan mung dadi bum serabutansedhenge ning nyalon dewankudun§ duwe dhuwit sakandhang bentang

Jar6 Man Karto, Karijan kuwe era ngukur awak

pangkate mung dadi tukang maklaran baekep^ngin dadi anggota dewan kedhingamri apa dhonge?Ngaca owh... ngaca

84 REPUBLIK TECALAN

Page 103: Antologi Puisi - core.ac.uk

UNTUMCPURWADl

Bengi Atis Nemen

Bengi sing rasane atis nemenora kaya sing uwis-uwis Cirebon biasan^ ramendean ba^ kiye sing ndad^kn^ uwongluwih seneng ndhekem nang umah

Nggelar klasa nang ngingsor ringin tuwaenyong kowen jejagongan ngarepe lawang alun-alunsegelas jahe susu ngancaniuntung temen angine ora langsung nampeki

Ties nang pinggir dlanggungklebet bujur merah putih mengibar-ibarng^lingena maring sapa bae sing padha nyawangadong wayah kiy^ m^gin wulan kemerdhekaan

Taping atine enyong m^gin ngemu ba^ pitakonankapan kemerdhekaan kiye dirasakena kamb^nsapa bae zonder dikotak-kota

Cirebon, 23 Agustus 2016

Antohgi Puisi 89

Page 104: Antologi Puisi - core.ac.uk

UMTUNG PURWAD/

Wulan Agung

Wayah benginjagong dh^w^kan tengak-tenguknyedhot cahya wulan

Bareng wulan sing gedhen^ langka padhan§ngelingi agunge kuwasaMU

Jakarta, 14 November 2016

90 REPUBLIK TECALAN

Page 105: Antologi Puisi - core.ac.uk

BUD/ PRIYAMTO

Kakange

Kakange...samp^yan melasi pornggandh^ng wong wadon ayunggo ngemban bareng amanahmalah disingkang-singkangapa maning ngomongiapa maning nas6hatimeneng bae dilaraniditladhungi....

Kakange...untung temen samp^yan nduw^ni imanuntung temen samp^yan nduw^ni sabartetep gumantung maring Peng^ransing nggaw6 abang ijone nasib menungsa

Kakange...saiki samp6yan wis mulyakab^h saka ridhon6 Gusti Kang Maha Kuwasamula aja nganti tiru sing ora perluaja nganti nglarani atine kanca batiraja nganti nglarani atine wong enomaja nganti nglarani atine anak-anak6aja nganti nglarani rakyat^aja nganti polah sing ora nggenah

Dunya ora kena nggo kadirajabatan ora kena nggo gagahan

Antologi Pu'isi 91

Page 106: Antologi Puisi - core.ac.uk

urip saderma kanggo golet sangubekal kanggo ngadep Pengeran

Kakange..kakangeenyong kangen sampeyan

Tegalf 29 Agustus 2018

92 REPUBLIKTEGALAN

Page 107: Antologi Puisi - core.ac.uk

JULIS MUR HUSSEIN.

Wadul

Urip kuw6 mung derma nglakoniora bisa milih kaya wong tetukuankab^h wis tinakdir daning Pengeransing tumanina y^n saba parannglembari jagat njembari kerabaty^n nemoni bebuntu, peteng pepetengmundhak §ling maring Gusti Pengeran

Maring sapa kowen wadul?yen mb^suk bapa-mbok6 ora nanawadula maring Gusti Allah...!

Maca quran, dzikir, sembayang bengiaja ditinggal gus. Bocah bagus

Gaul karo wong-wong endi baeasal pinter milah Ian milihkuw6 ya sarana wewadulansawetara aja salah wadul ya gusbocah bagus...!

Salah wadul

nasib keok

rejeki jeblog

Pagerbarang, 13/7/2018

Antologi Puisi 97

Page 108: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOCH. M/'ROJ ADHIKA AS.

Taun Politik

Saiki wayah6 taun politiktaun rakyat dipecah-pecahtaun rakyat diadu dombataun rakyat didoltaun rakyat diiming-imingiwong-wong nganggur laka pegaw§andadin§ nyalon b^n ana kegiatandodolan rakyat

dodolan kyaidodolan kajidodolan agamadodolan nipu

angger wis dadi, bisa nyenengna rakyat ora?

Kaluwargane seneng sit, soal rakyat urusan mburingko angger dadi b^n katon mb^lani rakyatnggo pantes-pantes mbangun dalan aspal papingtapi rakyat cuma diiming-imingi impen-imp^ntetep mlarat, padhahal belan6 saporete demi calon singdidukung

Taun politik

taun gedhe goroh§, tipu-tipu cara alustaun dodolan abab

Pekiringan 13 juli 2018

98 REPUBLIK TEGALAN

Page 109: Antologi Puisi - core.ac.uk

Afi/EF TURATWO

Itung-Itung Ngrungokna Radio

Krung^ cecuwitan bos kampr^t

klambi bedhah dadi suw^k

weteng ngelih era sida m^w^ksebab cucuwitan^ bos kampr^tkaya Gunung Slamet pan dip^ndkkaya wulan pan diemdknganti matan§ pegel ora mel^kndeleng tingkah^ sing ̂ l^kenyong njaluk pangapura ya bos kampr^tsebab nyong ngrungokna samp^yan ngobrolomong dobol kaya bakul c^ndholjebul6 abab§ mambu j^ngkol

Wis bos kampr^t pidaton^ mandhegsebab angger terns ngomongenyong bisa samp§ ngompolora pajni didolpaling dibanting endah ambrol

Agustus, 2018

Antologi Puisi 95

Page 110: Antologi Puisi - core.ac.uk

JULIS MUR HUSSEIM

Awit Saiki

Rasan# mb§k§ wingikowen lair nang mbang kulon^ Kali Gungnang gedhebag-gedhebug^ rasa priyatin sajeron^ wengikang nyamutditunggoni pirang-pirang dinadunga Ian was-wasbandha Ian tenaga nggulung dadi siji

Rasane pol-polangogoh rejeki nganti tengah wenginang reange oc6h manukb^n dinan^ laka let-§

raw§-rawe rantas holopis kunthul barisdialem Ian dikompl^n, waras Ian panas-tisuga sebalikengrungkel nyawiji

Terns ngebyak anakkuaja mlekesunu tindhak-tandhukmuaja g^ngsian polah uripmudeleng dunya mengko mesthi luwih abotawit saiki cukupi bekal uripmu

b^n aja kalah saing karo liyane

Gembladhag monc^r uripmubarokallah fi umrik...

96 REPUBLIK TEGALAhl

Page 111: Antologi Puisi - core.ac.uk

JULIS MUR HUSSEIN.

Wadul

Urip kuw4 mung derma nglakoniora bisa milih kaya wong tetukuankab^h wis tinakdir daning Peng^ransing tumanina y^n saba parannglembari jagat njembari kerabaty^n nemoni bebuntu, peteng pepetengmundhak eling maring Gusti Peng^ran

Maring sapa kowen wadul?y^n mb6suk bapa-mbok^ ora nanawadula maring Gusti Allah...!

Maca quran, dzikir, sembayang bengiaja ditinggal gus. Bocah bagus

Gaul karo wong-wong endi ba6asal pinter milah Ian milihkuw§ ya sarana wewadulansawetara aja salah wadul ya gusbocah bagus...!

Salah wadul

nasib k6ok

rejeki jeblog

Pagerbarang, 13/7/2018

Antologi Puisi 97

Page 112: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOCH. MI'ROJ ADHJKA A.S.

Taun Politik

Saiki wayahe taun politiktaun rakyat dipecah-pecahtaun rakyat diadu dombataun rakyat didoltaun rakyat diiming-imingiwong-wong nganggur laka pegaweandadin^ nyalon b§n ana kegiatandodolan rakyatdodolan kyaidodolan kajidodolan agamadodolan nipu

angger wis dadi, bisa nyenengna rakyat ora?

Kaluwargan^ seneng sit, soal rakyat urusan mburingko angger dadi b^n katon mbelani rakyatnggo pantes-pantes mbangun dalan aspal papingtapi rakyat cuma diiming-imingi imp^n-imp^ntetep mlarat, padhahal belan^ sapor^t^ demi calon singdidukung

Taun politik

taun gedhe gorohe, tipu-tipu cara alustaun dodolan abab

Pekiringan 13 juli 2018

98 REPUBL/K TEGALAN

Page 113: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOCH. MI'ROJ ADHIKA A.S.

Paceklik

Jaman paceklik wong-wong urip6 padha ngawurora nganggo aturan, nabrak-nabraksing penting bisa urip makmurora ndeleng apa-apaora ndeleng sapa-sapajabatan dhuwur malah nggo kesempatan numpuk dhuwitnggo kabegjan^ dh^wdkdhuwit rakyat kanggo bancakanwong pinter agama ana kur nggo tamingora nuturi wong-wong sing padha ngempradh^w^k^ malah urip6 ngawur

Dadi wakil§ rakyat ora mikiri rakyatkepim^n b^n padha urip makmuraja kura rakyat§ nggo tumbal

Wong-wong sing sugih ora gelem padha aw^hbagi-bagi kabegjan karo tangga teparowong-wong sing mlarat padha kesengsem numpuk dhuwitpadha srag-sragan

Jaman paceklik wong-wong uripe padha ngablup^ngin sugih ora kerja keras ora kerja cerdasp^ngin§ instan, cepet sugih, malah nyupangngabdin^ karo sy^tankw^h jaman paceklikwong-wong imane padha kroposkudun6 n6ng jaman paceklik padha nglakoni tirakat

Antologi Puisi 99

Page 114: Antologi Puisi - core.ac.uk

nylametna kaluwargan^ Ian awak dh^w^ksisan alam semestan^

Ning jaman paceklik urip padha priyatin ndidik bocahkaluwargan^ nganggo dalan agamab^n ngerti ng^lmu surasa

Jaman paceklikyuh padha sregep dzikir^ maring Gusti Allah^ling-peng^ling maring sedulur b^n urip berkahora kebendu

Pekiringan, 13 Juli 2018

100 REPUBLIK TEGALAM

Page 115: Antologi Puisi - core.ac.uk

MOCH. MI'ROJ ADH/JCA A,S.

Kepriben

Gajah ribut cakar-cakarandiadu kancil sutur

rayahan intipkebo bul6 m^lu-m^lu ngamukngrusak kandhang^pitik-pitik piyak-piyaknggol^ti babone

Wah! Ribut terns jagad^ora tau ayem

endi ukum sing adilanane ukum alas rimba

Ah! Kaya kiy^ora tau ayem

wong-wong gedh§ padha polahwong-wong cilik padha pradahwong-wong cilik padha ketiban getah§wong-wong cilik padha krutugan awu anget6

Ah! Bingungkepriben wa?

Pekiringan 17 Juli 2018

Antologi Puisi 101

Page 116: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOFIK ROCHADl

SKTM Pancen Sakti

Tak pikir apa kiye tandan^ jaman pan akhirbocah sekolah padha sungkan mikircekelane HP android paling mutakhirngaksin§ kaya wong tajirnyong-samp^yan padha gimirmikiri dunya era k^mutan uiip sing petn akhir

Sing tuwa dhong4 wis asin malah gawi isindhonge digugu malah luwih sarudhonge diconto malah nggenthodhonge ditutut malah ngentutp^ngin kep6nak ora mikirwong sugih ngaku fakir

Nyong eram mating jakwirtumpakane motor tapi utek^ kotorumahe magrong-magrongtapi seneng§ ngrongronganak§ p^ngin sekolah bapan^ andelane SKTM

Pancen jaman pan akhirbocah pinter sekolane kudu muter-mutermuter dalan6 muter uteke

bodho aja dadi keboaja ilang kemlarataneapa maning saiki jaman surat saktiora perlu dhuwit ora perlu bitimilih sekolahan ora nganggo kangMan

102 REPUBLIKTEGALAN

Page 117: Antologi Puisi - core.ac.uk

utek kurang esih bisa ngarangutek jendhel rai kudu kandhelaran§ b€ SKTM

Surat Keterangan Tidak MaluSuka Kendhel Timbang Magel

Slawi, 2018

Antologi Puisi 103

Page 118: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOFIK ROCHADl

Nandur Pari Jaman Saiki

Nyong nandur pari nganggo bibit katresnan^ atitak sirami nganggo eluh karo tetangis mbebes millpari bledhug gawe bungahe manuk pathing sliwer wira-wiritak elus tak op^ni nganggo wirid Ian dedunga sawengi-wengidadi beras putih kencono wedi

Saiki

sawahe nyong ditanduri gedhong magrong-magrongpondasin^ iluhe kawula k6r§ndad^kna nyong kemlakaren tapi kalirendibruki pari menirparing tuan meenir

Saiki

nyong kudu nandur parin^ng tol turut gilin^ng mal saiji wijiuga ndng gedhong susun mencitning kab^h wis dadi imp^ne enyong sing nggegirisi6b6n ketemu maring surga Gusti

Slawi, 2018

104 REPUBLIKTECALAN

Page 119: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOFIK ROCHADI

Warta Hoax

Jaman kaya kiye jal sapa ba6 bisa keblingerbisa salah nindakna sing ora benerkabeh warta bisa diunggahliwat m6dia sosial saabrag-abrag

Saiki jaman now mating ndi-ndi oracukup karo kongko-kongkomodal jenthik bisa nggo ngorak-ariksak tul bisa saabrag-abrag padha munculkur saklik jagad gumirat padha njempalik

Warta hoax brita luwak gaw4 sowaksing penting viral padhahal mbualnggol^t kondang kaonang-onang ora wedi terkonang

Warta panas sing kadung wanikedad^ane malah ora padha ngertikabar dobol nongol n^ng endi-endipungksane hasud gawe panase kahanan

Warta hoax pancdn brita bohongasal njeplak laka bukti timggakdasar compongerame wong padha ngandel omong kosongngajak ribut dadi gelut padha gelem dikempong

Wong kudu ngerti m^dia sosial ana aturaneora kena ngina apa maning gawe ati panas baran

Antologi Puisi 105

Page 120: Antologi Puisi - core.ac.uk

gunane nyebar brita ala maring wong liyaneora urus ukume wis diums

b^n warta disebar ora waton ngabarana abab kudu ana jawabkaya trasi sing migunani

Nyong samp^yan olih nyebar warta singtanggungjawab Ian benerm^nM informasi sing migunaniwerta aktual tur faktual

ora nglanggar SARA sing ndad^kna dugal

Slawi, Agustus 2018

106 REPUBLiKTEGALAN

Page 121: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOFIK ROCHADI

Wal Wal Keduwal

Nyong dadi wong ora gableg tapi dudu gedhibalora duwe bandha ora duwe dunyaduw^ne ati karo raik

Wong sugih semugih ak^h polaheakdh kekarepan^wong sugih klal^n lagi mlaratepejabat6 klal^n karo amanatewal wal keduwal dudu ula dudu kadhal

apa bae diuntalaspal dijambalwatu kaya tahuwedi kaya rotiwesi kaya gor^ngan nggemesikawat kaya jamu kuwatsem^n kaya omb^ncor beton kaya klepon

Jare negara mawa cara desa mawa tatawong gedh^ mrenah ora nggenahwong cilik salah gampang di kandhangwong gedhe kliruditinggal turn"sakitnya tub di sini"

Dhuwit rakyat padha dikutilma^n sogok maring wong sipil

Antologi Puisi 107

Page 122: Antologi Puisi - core.ac.uk

jare mung saupilpadhahal sakendhil

Wong cilik ngarep rejeki secuilwong gedhe malah mbethithil

Slawi, 2018

108 REPUBLIK TEGALAW

Page 123: Antologi Puisi - core.ac.uk

KURNIA EFFEMD/

Randhu Alas

Ngadeg jejeg katon sing kadohancarang landhep kelir sokelat enom ngranggdh tilas wulannimangsane dadi penunggu, ngawasi sapa ba€ singngambah dalanwiwit nyong cilik, kayong^ ora tau tambah uwan

Randhu alas, kasebut salawas-lawas

oyot nyakar bumi, cekelan kenceng maring Sinuhunnganti kisut kulit6, matane tetep awasdadi saksi sadawan^ lonjoran taun

Nyongbelih pan kelal^n maring dalan kiy6urip kanggo badhdkan, ng^ng^r nang kutha liyansawijin^ dina, bakal balik ngudag tenger§nyawang randhu alas, sepisan maning... sepisan maning

2009

Antologi Puisi 109

Page 124: Antologi Puisi - core.ac.uk

KURMIA EFFEMDI

Jubika

Kenal nemen karo lingir dmper toko, anggon nyong mlipirdigandh^ng Ibu, nyawang dedalan, nang isor padhang^srengenge, kringetan nganti teles sagigir klambi, tenis... mlakuterus, anjog pojok kepethuk sing dodol jubika.

Hm... wangi ambune gedhang remadan geseng nang tengahbubur trigu, panggangan areng terus dikipas. Ibu karo nyongsabar ngent^ni, jubika dijukut sing cithakan, dijej^r nangtampah sadurunge dibungkus godong rangkepan dluwang.

Sewulan sepisan utawa sewulan pindho, ngl^nc^r sing Slawimaring legal, Ibu mundhut gaji Bapak sing benum daditentara, lagi pendhidhikan nang Jakarta. Bocah cilik kuwe, singora tau bosen rasane jubika, saiki kepengin nggangsir taun-taun mburi, pawitan eling-eling nggol^ti Simbok sing dodoljubika.

Hm... wangi riwayat gemiy^n, alon-alon ketutup lelakon, ang^lnemoni katresnan sing ditandur Ian terus mulur sadawaneumur. Ndean, enggane nyong tetep awit cilik, ora pan kepikirngangeni jubika nganti rambut perlu disemir.

2009

110 REPUBLIKTECALAM

Page 125: Antologi Puisi - core.ac.uk

KURMIA EFFEMDI

Nyekar

Manjing pejaratan, krasa suwungsila nang ngarep^ kuburan Bapak, ana sing ngrubungwis pirang pendhak ingsun ora tau sowan?Sedina-dina urip ingsun kanggo dolanan

Saya p^rek jarak antaran^ umur karo kuburnanging tambah adoh c^l^ngan amalan kanggo batir matiprim^n §nggan4 siji-sijin6 nyawa klakon maburdurung duw^ cekelan sing pantes dirumat wanti-wanti

Manjing pejaratan, kayong bingungapa maning sing dipikir, ̂sih akeh sing gaw^ kuwatirng^tung dosa rasan^ wis klelep, belih bisa nembungmampir nyekar §ndah k^mutan, kaya wong turn nglilir

Aja nangis bae, gagiyan tangi terns mla5aingudak sing ketinggalan: utang janji sing kudu dibayarsinau maring wit semboja, kembang^ ayu-ayunderes wirid, ora tau ngresulah, saben dina thukul godonganyar

2009

Antohgi Puisi 111

Page 126: Antologi Puisi - core.ac.uk

KUmiA EFFEMDl

Kali Gung

Aban§ kowen kelajoimetu sing weteng gunung ora nggawa watuban5aine aras-arasen mlaku

Laka maning crita banyu beningkanggo kungkum brayahe pringsing carang^ kanggo gaw§ suling

Endi bebocah sing biasan§ ciblon?Awan-awan angon, bengi luruh laronsaiki wis angdl dikongkon

Tembang banjir wis gari dong^ngtani watu dadi tambah c^ng^ngtenimbang nyambut gaw6 luwih ak^h nggl^l^ng

Waktu semana angger udan deres pisanumah pinggir kali sabekakas6 k^li sadawan-dawanakdh uwong nangis ngenes, k§langan

Sawis6 dadi korban, teka watu glundhungankaya uwoh pelem rontok sing wit-witandipan^n kanggo urip tetaunan

Kali Gung, bengawan wurungpucet kaya pendhekar kalah tarungbanyun^ males mill, kesandhung-sandhung

112 REPUBUK TEGALAN

Page 127: Antologi Puisi - core.ac.uk

MAKMUR/

Goroh

Laka padhane ati lara sebabe diapusidiapusi bandhan^diapusi kahormatan^

Sing paling gaw§ mangkel diapusi kepercayaan^wis lagi ketiban bali malah dikapruki

Luruh barengkerja barengmalahan turn uga sokan barengkur ning WC tok sing ora bisa barenggiliran masalah dhuwit bisa bureng

Mangan padha seganeturu padha amb^n6ngorok uga padha suwaranetapine karakter bisa sakarep§senajan sekolah nganti dhuwurora gampang kaya wong nandurpanc^n kudu sabar

2017

Antohgi Puisi 113

Page 128: Antologi Puisi - core.ac.uk

MAKMURl

Wong Tani

Nggentes temen ning pak tanitengah wengi 6sih ning sawahluruh banyu nganti sewayah-wayahkadhang rebutan karo tangga sebelahadu cangkem nganti adu lengenpadhahal ̂sih karo tangga kiwa tengen

Golet pupuk kaya pan ndaftar pegaw6ankudu nganggo surat karo katep§padhahal dilawani tukune adoh ora ning d6sa

Angres... angres

giliran sab6n tambah k^derdidol murah digawa balik gaw§ susah

Wong derep njaluk§ direganisaprapat rongatus angger wanibarang wis dadi gabah laka sing ngunjaligelem pisan ongkos^ ngaranibener jar6 pak jokowiak^h alumni IPB ora gelem dadi petanisebab ora bisa ngangkat drajateapa maning nguripi.

2018

114 REPUBLIKTECALAN

Page 129: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOMMY AZIZ

Sepasang Mata Kembang

Nok, apa kowen ora weruh?apa kowen ora krasa?Coba g^n kacananmatane kowen kaya kembang

Nok, tak kandhani yamung bae aja ngomong sapa-sapanyong eram

bisane matan^ kowen kaya kembang

Tak sawang apik, Noknggawe bungahnggawe ati ayem

nggawe enyong ora bisa mingkem

Nok, percaya ora karo mas?matane kowen kaya kembangtapi dudu kembang sing ditandur nanglemah pinggire watuora liya, kembang sing thukul nang atinggawe nyong ora bisa turn

Antologi Puisi 115

Page 130: Antologi Puisi - core.ac.uk

TOMMY AZIZ

Pai Dadi Saksi

Gemiyen tau k^lingansadurunge Sri matidh^w^k loroan nang PAI

sore-sore ndeleng srengengesri nyekeli tangan, sirahe s^ndh^hanpanas ora krasa, angin ora dirasasri nglamun, latane enyong misiki"Sriii... aja lunga yaaa?"

Dhuh gusti Pengeranora nyangka saiki Sri wis matininggal enyong karo bocahnelangsa, tapi kabe Sing Kuwasa

Senajan kowen wis langkatapi enyong ora bakal klal^n Sriawake kowen dipendhem nang lemahtapi perasaane enyong ora bakal punah

Sri, sing tenang ya?aja watir

dongan§ enyong ora bakal pedhotdhemene enyong nganti pipi kempot

2018

116 REPUBUK TECALAM

Page 131: Antologi Puisi - core.ac.uk

DIDI KAMA

Oprasi = (Basa-Basi)

Wingi ana wong matiketabrak goning gilinganggo motor ketabrak mobil

pecah ndas6

ancur awake

gara-garan^ panik

ngindari polisising lagi oprasi

Mbuh

jan-jane aku ra ngertioprasi ora malah gaw6malah nambah cilaka

Ian onare kahanan dalanan

Kaya sing wis-wiswong-wong padha blingsatany^n papagan oprasi

Ning dalan

blingsatanpadha kabur sakentrang-kentranggaw6 ruwed

gaw§ semrawud

tapi

—jar^n^

mendhingketimbang kecekel

Antologi Puisi 117

Page 132: Antologi Puisi - core.ac.uk

seket, satus^wu

bisa-bisa mlayang

Mbuh lah

wong-wong ya kadhang ora tertib aturannganggo motor ora lengkap surat-surat^nganggo motor sering klal^n karo keslametane-endas gundul ora nganggo helmtapi polisine kadhangkala ya semrawudoprasi kadhang seenake wudelasal tilang asal cekelsing akhir-akhire UUD: ujung-ujunge dhuwit

Indonesia pancen negara badhutakeh penghuni badhut-badhutmbuh pejabate mbuh rakyateak^h seneng mbadutpolahe kadhang gawe weteng mulespengin ngentutduut!!!

2017

118 REPUBL/K TEGALAN

Page 133: Antologi Puisi - core.ac.uk

SUTIYOWATI

Kowen

Kowen...

wis ping pira baebolak-balik dirembuk

toll kapan dadine

Kowen...

dhonge karepe apanyong tab wis ngomongora susah keder

gari ngomong ka...

Ngomong apa baesing dadi nyatan^ora susah kak^hen mikir

anjoge kesingkir

Tegal, 18 Agustus 2018

Antologi Puisi 119

Page 134: Antologi Puisi - core.ac.uk

ALFi IMAYAH

Mlongo

Lagi ning njaba umah mlongolagi ning njero umah mlongoesuk-esuk ya mlongoapa maning pan turu, ora beda

Mbesikine sing dimlongoni anjogati gebyar-gebyar, dheg-dhegan ora karuwanseneng§ sahahahaha...

Tegal, 18 Agustus 2018

120 REPUBUK TECALAN

Page 135: Antologi Puisi - core.ac.uk

GAM/ ALBAi? A.

Ader Merdheka?

Indonesia

jarene wis merdhekadaning esih kaya jaman penjajahan

Indonesia

jarene wis merdhekadaning lemah banyu ̂sih mbayar

Sing sugih tambah sugihsing mlarat tambah mlarat

Sing arane merdheka tahkudune rakyat urip makmur

Tegal, 18 Agustus 2018

Antologi Puisi 121

Page 136: Antologi Puisi - core.ac.uk

RAHARJO

Titik Titik Padamu

Gawe puisi?Isin lah

enyong ora bisa...

Wong n^ng atine enyongmung ana:

"Tegal laka-lakalaka tunggalelaka tandhingane."

Pokoke...

enyong.... titik-titik padhamudilawani sing Tegal maring Jakartabalik maning maring Tegal

Tegal, 18 Agustus 2018

122 REPUBLIKTEGALAM

Page 137: Antologi Puisi - core.ac.uk

M. FAIZAL UMAR

Alun Alun Slawi

Neng bumi sing asriana dhaerah sing disenengisaben esuk ngantik^n bengiana ba6 sing nyinggahi

ana sing lagi diskusiana sing mangan tahu acikaro ana sing lagi moci

Ya! Kuwe sing aran4 Alun-alun Slawising ora bisa diklal^nisoal6 mbetahi Ian ngangeni

Tegal, 18 Agustus 2018

Antologi Puisi 123

Page 138: Antologi Puisi - core.ac.uk

M. KHAMDAM/

Mardiah

Sore-sore wayahengalor ngidul nyawang sreng6ngewong dudu moni wong ker4tapi nunggu dhuwite Mardiah monine

Mardiah wis kaya Tuhan, jareneluwih-luwih go wong kerehartane ora kepetung ak^h^ngantik^n padha luruh dunyane

Nyong sih ora ngarti sapa uwongemung sing jelasMardiah dudu wong kerenyong baen sing senengnggedh^g-nggedh^kna

Tegal, 18 Agustus 2018

124 REPUBLIK TECALAM

Page 139: Antologi Puisi - core.ac.uk

Basa Tegal Warisan

Budayane Wong Tegal

Yono Daryono

Ketua Siwalan Institute

Nyong tau ndpon sutradhara sing uga tukang nulls skenariofilm Indonesia pentholan. Imam Tantowi: "Mas anake enyongWicaksono Wisnu Legowo repan gawe film nggo bioskop ngang-go basa Tegal jare rika priben?" Imam Tantowi ora labas semaur,let ora suwe temb6 semaur: Film kuw6 ditonton wong sa-Indo-nesia, adong nyong sih apike nganggo basa Indonesia basapersatuan, adong pan medhok Tegal apik bae. Nyong gawe filmCarok nganggo basa Indonesia logat Madura, wong padha ngartiadong film kuw6 crita Madura ora usah nganggo basa Madura.Adong kaya kuw6 awake dh^wek kayong disek^t-sek^t engkobubrah NKRI-ne oh," jar^ne.

Enyong ngomong maring Wisnu apa sing diomongna ImamTantowi, tapikan Wisnu-ne ora nggugu apa sing repan dilakoniora ndadegna NKRI dadi bubar. Indonesia kuw6 ragam sukutapikan dadi siji. Lha kae Wisnu gawe film Humas Kota Tegalambal-ambalan nganggo basa Tegal, Indonesia aman-aman ba4.

Enyong dh^w^klugu-Iugune priatin adong bener-benerWisnu nggawe film nggo bioskop nganggo basa Tegal, palinganditonton wonge dhew^k, wong sing ngarti paling-paling wongKaresidenan Pekalongan, Banyumas, karo Cirebon. Adong wongJakarta paling-paling sing buka Warteg.Artine gambar hidupkuwe liyane wong Tegal kurang sreg. Malahan bisa-bisa wongTegale dh^w^k ora seneng maring basane dh^w^k, merga

Antologi Puisi 125

Page 140: Antologi Puisi - core.ac.uk

dianggepe nd^sani, kasar blakasuta,kelase babu. Lha prib^n orakaya kuwe wong ka4 adong neng tivi-tivi (sinetron) Indonesiasing tokoh^ nganggo basa legal kuwe babu, wong sing nggokongkonan atawa kacung, adong neng gambar hidup kuwe kurnggo lucu-lucunan. Adong film India ya sing dadi "tolol4" atawawong sing goblog.

Krungu apa sing domongna Imam Tantowi, Wisnu nyang-gah: "Lha kae film Turki bisane wong Indonesia ak6h sing senengtoli monine apik. Film India ya kaya kuwe malahan nganti sap-rene m^gin ana TV swasta sing muter film Turki karo film Indiajare malah sing nonton akeh. Istilahe ratinge dhuwur. "Enyongora bisa ngomong macem-macem maring Imam Tantowi atawamaring Wisnu, dh^w^ke duwe prinsip dh^wek-dh^w^k.

Ujug-ujug skenario film Turah nganggo basa Indonesia dadi.Maring nyong Wisnu ngomong, kyeh skenario engko dirubahmaring basa Tegal ganing pemaine dh^w^k-dhew^k, engkopemaine kabeh wong Tegal.

Enyong mlongo lagi Wisnu ngomong kuwe. Kiye film nggobioskop biayane ora sethithik. Tapikan Wisnu ya kaya kuwe tolipada sagseg latihan.Let ora suwe film mulai digawe, manggon^kab^h nang Kampung Tirang. Salah sijine kampung neangKelurahan Tegalsari sing panggonane ndesep angM diambah.Sing nganggoni ana rolas kepala keluarga, nggo padhang-pa-dhang megin nganggo ceplik sing ana listrike padune kudunyambung maring kampung sebelahe. Dong repan mana kudunganggo g^th^k gabus. Umah-umahe m^gin apa anane, nganggogribig laka ubine. Dong pan mlebuumah neng Kampung Tirangkudu mbungkuk soalelawange endhep. Nggo setting film Kampung Tirang apik, sing nata artistike ora usah ngrubah-ngrubah-bae wis apik.

"Film kiye sing penting dadi toli, ora usah mikir pan diputerneng endi. Aja nduw^ni pengangen-angen diputer neng tivi apaneng bioskop," jare Wisnu kaya kuwe.

126 REPUBL/K TEGALAW

Page 141: Antologi Puisi - core.ac.uk

Adong film kiye bisa dadi toll sing maen wong Tegal kabehwis pentol nggo ukurane film layar I6bar. Olih nyambet gawepadha kiyeng, olih syuting film singesuk nganti esuk laka lirene.Kabeh padha ngarepna film basa Tegal kudu dadi mbuh mbang-kanane nyambut gawene paribane sinoman.

Film Turah pragat, segurunge diputer naeng bioskop melu festival nangendi-endi. Tahun 2016 menang telu kategori sedina kuwe;Geher Award karo Netpac Award nang Jogja-Netpac Asia Film FestivalNang dina sing padha bae olih biji apik kategori Asian Feature FilmSpecial Mention nang Singapure International Film Festival

Nang Festival Film Tempo Wisnu olih sebutan sutradharapilihane Tempo mbarengi Slamet Ambari olih penghargaan aktorpilihane Tempo. Film kiye olih alem neng 9th Bengaluru Inter-nasional Film Festival 2017, India. Neng ajang Asean Film AwardsWicaksono Wisnu Legowo olih alem dadi sutradhara paling apikneng acara sing ping 20 Vietnam Film Festival neng Trung VuongTheater, Vietnam. Wonden^ 28 November 2017 olih ulem-ulem

neng Beijing, Cina, sing bud-budan makili Indonesia maju nangajang Academy Awards atawa Oscar 2018 nggo ngrangg^h filmbasa Asing Paling Apik. Film Turah kalah nang Oscar tapikanpaling ora basa Tegal wis langlang buana.

Toli apa jare Imam Tantowi maring nyong ngomong: "Suksesya, Wa, nggo Wisnu," maring batir-batir6 ana sing kandha maringnyong:"Jebule basa Tegal bisa ekspresif Ian dramatik ajib ah,nyong ora nyana." Film Turah senajan neng bioskop ora patiapayu tapikan neng Intemasional olih alem pirang-pirang.

Sastra TegalanPanc^n diakoni wong Tegal maring basane dh^w^k ora patia

pedhe,adong neng njaba maring basa ibune dh^w^k radamindher. Nang Jakarta wong Tegal luwih bangga nganggo basaBetawinan padhahal dong anuk katon wagu. Batir-batir senimanpadha priatin. Mugan^^b^n ora padha kelangan karo basanedh^w^k, padha gawe karya sastra nganggo basa Tegal. Puisi

Antologi Puisi 127

Page 142: Antologi Puisi - core.ac.uk

Tegal diwaca dideme maring luar kota kaya Jakarta karo Solo.Sejeg^ kuwe wong Tegal ana perobahane, paribasan6 adong nengnjaba ora pada isin maning pada ngomong nganggo basa Tegal.

Wong ngartin^ basa Tegal kuw6 basa tutur angM adongditulis. Tapikan ana seniman Tegal sing bisa nulls basa tutur,malahan ujude puisi. Lanang Setiawan salah sijine wong singmiwiti nulls puisi Tegalan ora tau lir^n nggaw^ karya sastranganggo basa Tegalora mung puisi tapikan uga novel, Ian artikel.Seliyane kuwe ana aran Dwi Ery Santoso, Ipuk N.M. Nur (KamusProkem Tegal), Atmo Tan Sidik, Dr. Maufur, Ian liya-liyane.Lanang Setiawan sing ngubah puisi Rendra "Nyanyian Angsa"dadi "Tembangan Banyak" (1994) ndadegna ak^h wong padhaeram toll dadi padha semangat nggawe puisi basa Tegal.

Taun 2006 nyong karo batir-batir nganakna Kongres BahasaTegal 1, wong Jawa w6tan (sing nganggo basa Jawa standar)nganggepe reka-reka. Kiye padha bae wong sing "nglawan" atur-an maring basa Jawa. Basa Tegal kuwe selugune dhialek manjingem^gin keluargane basa Jawa.

Kongres Bahasa Tegal 1 salah siji sing diarepna ̂b^n basa Tegalmanjing neng kurikulum sekolahan. Wong nyatan^ wong Tegalkuw6 dong ngomong basa Jawa standar tutak-tutuk, wong biasa adiwaca a dudu o. Sebenere wis lawas wong Tegal kiprah neng sastraTegalan, khususe sastra tutur atawa sastra lisan, kaya dhalangglethak, dhalang laka wayange toll lagu-lagu Tegalan. Awakedh^w^k wis tau kenal karo lagu gawean^ Najeeb B. album wiwitan^"Teh Pod (Gula Batu)" taim 1979, nembang bareng karo Tri Widartising etop judhul lagune "Man Draup Teol" syaire kaya kiye:

Man Draup tukang becakb^cake sering rusakdhasar lucu uwonge, sabar laka j^ngk^le

Ari olih muatan bocah wadon dh^w^kan

nggenjote alon-alon karo diejak guyonMan Draup seneng guyon

128 REPUBLIK TEGALAM

Page 143: Antologi Puisi - core.ac.uk

ReffNing panjatan Man Draup teolMegap-megap napas6sing nimggang mung gemuyu bae

Ora suwe lagi digenjotpedhal sing tengen copotMan Draup gagiyan mencolot

Durung anjog ning pasarsing nunggang ora sabarmudhun ning tengah dalan ora n€in bayaranMan Draupe gemboran

Seliyane Najeeb B., taun 90-an awak^ dh^w^k kenal singaran§ Dhimas Riyanto sing ngetokna album "Nyong Cinta Pada-mu" (1995) uga"S§ndh6han Lawang" (2004). Ana uga liyane singm^lu nyubuma lagu Tegalan. Gurung dramane, drama Tegalansing disiama liwat Radio Serenada ak^h sing seneng. Kuwe kab^hbisa dadi bahan genau nggo wong sing p^ngin genau basa legal.

Balai Bahasa Jawa Tengah, Semarang nerbitna Kamus legal-Indonesia sing digaw§ ganing M. Hadi Utomo (2016), taun 2018ganing Balai Bahasa Jawa lengah dipepeki luwih ak^h kosakata-n4. Segurunge kuw6 Lanang Setiawan karo S.L. Gaharu uga wistau gawe Kamus Tegalan, ana maning Drs. Supamo E.P. uga nulls"Dialek legal Kata dan Ungkapan Khusus dalam Konteks".

Wis pan wolung taun nyong nulls crita Tegalan dimot nangkoran Suara Merdeka, "Lembar Pantura" saben dina Senen rong

minggu sepisan gent^nan karo Dr. Maufur. lapikan m^gin ba6ana wong sing ngomong jar6 basa Tegalan kurang mmgjleb, katondipaksa ora dramatik.

Awak6 dh^w^k ngarepna basa 1egal bisa manjing kiuikulum,mung ba6 prelu ana standarisasi seguning6 dadi materi nggogenau neng sekolahan. Uga prelu dipastikna atawa dibakuknateknik linguistik^.Neng k6n6 kyeh basa legal bisa diujudna dadi

Anlologi Puisi 129

Page 144: Antologi Puisi - core.ac.uk

basa tulisan. Adong laka standarisasi rasan^ ang^l olih nglakoningajama basa Tegal neng sekolah-sekolah.

Mbuh mbangkanane, atawa mbuh prib^n-prib^n basa Tegalkuwe warisan budayane wong Tegal Ian idhentitas masyarakatTegal, mesthi prelu dilestarikna. (*)

130 REPUBL/K TEGALAN

Page 145: Antologi Puisi - core.ac.uk

Bio data Penyair

1. Lanang SetiawanJawa "Rancage" 2011, tau nrima penghargaanMan 0 Year 1994 versi seniman Tegal, Ian nrimapenghargaan Best Indie Composser (Pencipta LaguIndie Award 2011) sebage pencipta Lagu Tegalan.Nyetusna laire "Sastra Tegalan Ian Hari SastraTegalan" sing dirayakna saben tanggal 26Nopember. Gawe buku apa bae: novel berbahasaIndonesia ing antarane: Trilogi Pengendnra Badai:Pengendara Badai (2009), Sudut Panggung (2011),Ian Ndaru (2013); Titisan Bintang (2014), Ian Praharadi Pesisir (2017). Nganggo novel basa Tegalanjudhule Tegal Bledugan (Meradang) taun 2010.Nerbitna buku Puisi Tegalan: Nazou (2011), SumbuPendek (2015), Tegal Melawan {2016), Ndoro Binyak(2017), Ian Haiku Tegalan 228 Jala Sutra (2016), 99Wangsalan Tegal (1998), Kamiis (2008), uga taunerjemahke puisine WS. Rendra "NyanyianAngsa" maring Basa Tegalan dadi "TembanganBanyak". Tau gawetabloid Kontak, Porem, Literasi,Muara Sastra, Jurnal Tegal Tegal Kosih Tegal Tegal.Mbukukna naskah drama: Ni Ratu (1990), KenAngrok Gugat (1991), Lenggaong Asmara NyiRonggeng (1992), Ian liya-liyane. Novel basa Indonesia sing durung dibukukna "HororKekuasaan", "Nonjober Lawan Walikota", Ian"Garwo Sejati". Selawase 3 taun dh^weke njabatredaktur budaya Marian Pagi Nirmala Post.

Antologi Puisi

Page 146: Antologi Puisi - core.ac.uk

2. Dhenok Harti

Lair nang legal. Amargatangga kiwa tengeneseneng nekuni kethoprak, ndadekna Harti nekuniteater. Mlebu neng Teater Puber Kota Tegalpimpinan Nurhidayat Poso. Nulis puisi Tegalansering dimot neng Tabloid Literasi, wetonan Tegal,Jumal Budai/a Muara Sastra, uga PR edisi Cirebon.Dhenok Harti, salah siji wong wadon sing taumacakiaa puisi Tegalan "Tembangan Banyak"gaweane Lanang Setiawan saka sajak asli"Nyanyian Angsa" karya W.S. Rendra, wektupentas neng omah dinas Bupati Indramayu, JawaBarat. Uga tau maca puisi Tegalan neng TamanBudaya Surakarta taun 1994.

3. Maufur

Lair nang Brebes, 26 Februari 1956. Tau dadiWakil Walikota Tegal sing pisanan periode tahun2004 - 2009. Tau njabat Rektor neng UniversitasPancasakti Tegal. Senajan luwih nggateknamaring pendhidhikan, Maufur dhemen pormaring jagad puisi. Luwih-Iuwih nek maringpuisi Tegalan, paribasane kaya maring kolokadong pan buka puasa. Puisi Tegalane dimoatning Koran Harian Satelit Post, mlebu ningantologi Ngranggeli Knturanggan, Kilas Balik Pilkada2004, Peuyair Angkatnii Tegal Tegal, BaladaAsu, IanTegal Ngmjug. Kejaba kuwe pemah nulis kolomning koran harian Tegal Nirniala Post, sing akhiredigawe buku judule "Salah Kaprah". Saikine dadipenulis kolom neng Suara Merdeka. Basanenganggo basa Tegalan.

REPUeUK TECALAS:

Page 147: Antologi Puisi - core.ac.uk

4. Yono DaryonoLair nang legal 25 Maret 1955. Bareng Eko Tunas, Haryo Guritno, Ian batir liyane ngedeknaTeater RSPD (1978) Ian Studi Grup Sastra Tegal(1981). Ketua Dewan Kesenian Kota Tegal (2018-2021). Seabrek puisine dimot antarane nengantologi Peta Sastra Puisi-Puisi Tiga Kota (1983),Dari Negeri Pod 2 (1994) uga neng antologi Puisi}aum Tengah (1994). Kejaba nulis puisi uga nuliscerp^n Ian naskah drama. Naskah drama singdigawe dening dh^wekeing antarane: "Umar binKliatab" (1981), "Roro Mendut" (1983), "MatiMuda" (1983), "Mandor" (1987),"Adipati Anom"(1988), "Palagan Kurusetra" (1991), "Opera GajahMada Atawa Abrahah" (2003), "Opera Sebayu"(2006), "Sunan Panggung" (2007), "Opera BrandalMas Cilik" (2008), "Testimoni Drupadi" (2010) Ianliyane. Petikan naskah drama Ronggeng-Ronggeng dimot neng antologi Horison Sastra Indonesia (2002). Saiki dadi penulis kolom basa Tegalning rubrik "Warung Pod" Suara Merdeka, sabendina Senen, rong minggu sapisan gantian kambenPak Maufur.

5. Nilam Rahma CahyaLair 5 Maret 1979 ning Tegal. Seneng nulis puisisajege SMP kelas 1 Dewi Sartika Jakarta taun 1991.Sanalika neng SMA Negeri 3 Kota Tegal, sangsayadhemen maring puisi. Taun 1998 nimba ilmu ningUniversitas Setiabudi, Solo, Jurusan Farmasi.

Nilam anak pembarep saka sedulur sing jumlahenem (6). Sering maca puisi neng acara-acarakesenian Kota Tegal. Sajak Tegalane mlebu nengantologi puisi Ganti Lakon, Sintrcn Dadi Ratii editor LariangSetiawan, penerbitMerfw Tegal, Tegal.

Antologi Puisi

Page 148: Antologi Puisi - core.ac.uk

6. Atmo Tan Sidik

Lair ning Brebes, Drs. H. Atmo Tan Sidik nampaAnugerah Kebudayaan Kementerian Pendidikandan Kebudayaan RI, selaku pelestari Ianpengembangan budaya komunitas legal taun2014. Njabat Kepala Desa Pakijangan, Brebes taim1989-1997, Kepala Bagian Humas dan ProtokolPemkab Brebes taun 2010-2015. Pengarang bukuDikauiangi Wong Edan Aja Njoged Ian Dugale AsuMaring Mcmingsak\ebu kumpulan puisilegalanbareng-bareng. Puisine sing judhule "KidungUrat Tapak Jalak" dadi mukadimah ning bukuBiografi Presiden RI Jokowi "Jadul Kinanti".Saikine dheweke njabat Kepala Badan Narkotika,Brebes, mula kuwe dheweke ngginaake sastrakanggo merangi narkoba.

7. H. Tambari Gustam

Lairnang legal, 18 Oktober 1964. Biasa nulls puisi,pantun/wangsalan Ian artikel sing sakabehenganggo basa Tegalan. Buku liyane judhule PantunWarteg. Kejaba kuweuga nulls buku GuijotiGustam dahm Wacana Politik Lokal. Seliyane kuwe,buku Kami Cinta Indonesia karo Selaniatkan Pantai

Kita olih penghargaan saka Kepala Pusat Per-bukuan Indonesia. Jitam sapaan akrabe, tau gaweterjemahan puisine W.S. Rendra sing judhule"Bersatulah Pelacur-Pelacur Jakarta" dadi puisiTegalan judhule "Dadi Siji Tlembuk-TlembukJakarta". Jitam uga plnter maen teater, pilem, Ianmaca puisi apa bae. Saiki dadi Kepala Suku MusikBalo-Balo Ian dadi penyiar neng salah siji radioswasta Kota Tegal.

REPUBUKTEGALAM

Page 149: Antologi Puisi - core.ac.uk

8. Abdullah SungkarLair ning Tegal sokan nulls artikel bab tata kotaIan uga ekononni neng media massa Tegal. Politisikiye dikenal akrab maring sapa bae. PuisiTegalane mlebu ning antologi Penyair AngkatanTegal Ian Balada Asu dimot ning koran harianSatelit Post, Tegal. Ora gumun yen dheweke piawemaca puisi ning pentas-pentas maca puisiTegalan.

9. R. Jayeng JaladaraLair nang Tegal, aran asline Riyanto, 8 Februari1972. Kawiwitane seneng ngirim puisi ning salahsiji radio siaran ning Kota Tegal ̂ra 1990-an. Puisigaweane sing nggunakna Basa Tegalan mlebunengantologi Puisi TegalanNgranggSt KahirangganIan Balada Asu, penyuntinge Lanang Setiawan.Puisine uga dimot ning tabloid Tegal Literasi Iankoran harian Tegal Satelit Post. Jayeng tau maensandhiwara Tegalan dadi tokoh utama iring lakon"Centong Kapiran" karyane Numgudiono singdimaena ning Anjungan Jawa Tengah, TMII,Jakarta taun 2011.

10. Endhy KepanjenLair ning Tegal, mantan wartawan tabloid TegalTegal, media pisanan sing lair neng wilayah Tegal.Dheweke moyek nulls Puisi Tegalan neng koranendi wae sing sumebar neng Tegal,ing antaraneMuara Sastra, Literasi, uga ning koran harian SatelitPost. Puisi Tegalane mlebu neng antologi puisiTegalan Potret Refouiasi, Balada Asu, Ruzvat Desa,Penyair Angkatan Tegal Tegal, uga NgranggehKaturanggan sing kabehane disunting gonengLanang Setiawan. Endhy Kepanjen tau nggawenaskah drama perjuangan dipentasna ning acarapitulasan Agustusan.

Antologi Puiii

Page 150: Antologi Puisi - core.ac.uk

11. Dhimas RiyantoLair nang Balapulang20 Mei 1955, manggon nangKota Tegal sajege taun 1960, makarya nang Jakartasajege taun 1975. Pagawaene nulls lagu, pengurusPAPPRI Jawa Tengah, Ian mantan pengurusDewan Kesenian Tegal.

12. Arief Turatno

Lair ning Tegal, gedhe uga ning Tegal. Dh^-weketau gawe tabloid Sembacia nm^Jegalhaiengkanca-kanca sanalika zaman reformasi. Dhdweke

mantan wartawan harian Pelifa Ibukota. Tulisane

pirang-pirang ning koran. Salah siji artikeldlieweke mlebu ning kumpulan buku Salah Kelolaterbitan Kota Tegal.

13. Apas KhafasiWong Tegal, umahe nginthil nang Salon UzhienJalan Raya Karanganyar No. 27a RT 05/RW 01Bandasari, Kabupaten Tegal. Aktif ning acarakesenian Ian nglatih drama. Dhew^ke uga peng-gagas SJK (Sidik Jari Kawan) penulis puisi maje-muk lintas komunitas multidhaerah nonsentral.

Karya-karya puisine terangkum ning bukuantologi tunggal judhule Crot, uga Catalan PalingTidak Penting. Puisi Tegalane mMu ning bukuantologi bareng-bareng judhule Ganti Lakon, IanSintren Dadi Ratu penerbit Tegal Tegal, edhitoreLanang Setiawan.

REPUBL/K TECALAW

Page 151: Antologi Puisi - core.ac.uk

14. Mohammad AyyubLair ning legal asli, Sung! Tau aktif ning PelajarIslam Indonesia (PII) wayah sekolah. Tau dadiSekretaris LSM Pusat Peranserta Masyarakat(PPM) dipandegani Kang Adi Sasono. JamanWalikota legal M. Zakir tau dadi Ketua SGST(Studi Grup Sastra dan Teater legal). Taun 2000dadi PUTabloid Warta legal (Warteg). lau dadipembisike Enthus Susmono jaman reformasikanggo bahan orasi dheweke. Taun 1994 taunggelar Pekan Seni legal sing isine tari, drama,lukis, film, uga wayang dhalange Ki EnthusSusmono. Saiki Ketua Ranting MuhammadiyahKraton 1 legal Barat. Bendhaharane SuryaMusing tugase ngurus toko dodolan sembako. KetuaKomite Sekolah Mis Model Ihsaniyah Uga dadilakmir Masjid Ar Rohman Kraton, legal Barat,Kota legal taun 2012 kosih saiki. Daning LanangSetiawan, enyong ning Komunitas Sastrawanlegalan, olih jabatan Tabib Sastra legalan.

15. Julis Nut Hussein

Duwe aran asli Mardja, lair tanggal 20 November 1970 ning Desa Srengseng, Kecamatan Pager-barang, Kabupaten legal. Seneng nulis sajegetaun 1993. Karyane sokan didad^kna materi

■ lomba maca puisi. Sokan dadi juara lomba gawey puisi ing antarane: LCP Kebangkitan NusantaraI II Malang (1996), LCP Sanggar Purbacaraka

Denpasar (2001), Khaul Budaya Piek ArdijantoSoeprijadi (2006), "Mimg" (2004), "Ning" (Sanggar Purbacaraka Fak. Sastra Univ Udayana, Bali2002, Ian "Kosong=Ada" (Puisi Religi LESBUMlPC NU Kabupaten legal 2011), Ian liyane. Saikingajar Seni Budaya neng SMK Diponegoro Lebak-siu Kabupaten legal. Pengurus Dewan KesenianKabupaten legal 2014 — 2018.

Antolo^i Puisi

Page 152: Antologi Puisi - core.ac.uk

16. Ipuk N.M. NurLair ning Kota legal sering nulls ning korannganggo Basa Tegalan. Salah sijine dimot ningkoran harian Satelit Post. Karya Puisi Tegalanemlebu ning buku kumpulan puisi Tegalan singjudhule Balada Asu, Peinjnir Angkatnn Tegal legal,Ian liya-liyane. Ipuk tau dadi wartawan tabloidTegal Tegal. Kejaba sokan gawe puisi, dhewekesering nyipta lagu basa Tegalan.

17. Untung PurwadiLair ning Tegal, anggota DPRD Kota Tegal kiye,seliyane sokan gawe puisi uga dhemen macapuisi Tegalan. Gayane ora kalah kamben wongseniman-seniman. "Enyong seneng gawe puisiben duwe keseimbangan urip sebage anggotadhewan." Lan pancene pirang-pirang puisi singrencanane pan digawe buku.

18. Kurnia Effendi

LairningSlawi, KabupatenTegal,200ktoberl%0.Seneng nulis wiwit cilik. Puisi karo cerita cekakedimot sing kapisan taun 1978. Taun 80-an sregepm^u sayembara nulis fiksi, nganti oleh telungpuluhan hadiah, wolu antarane juara siji. Ngantiseprene wis nglairaken 22 buku (geguritan, ceritacekak, esai, novel, lan memoar). Ana papatkumpulan gurit tunggal: KnrtunamaPutih (Biduk,1997), Mendaras Cahaya (Rumah Anggit, 2012),Seijarai Persinggahan (Pustaka Senja, 2016), HujanKopi dan Cimmn (Basa Basi, 2017). Taun 2017 meluresidensi penulis, program Kemdikbud RI, milihNegeri Landa nggo riset novel Raden Saleh.Kepengin nemen nutugaken kumpulan gurit basaTegal, durung pepek sewidak.

REPUBL/K TEGALAM

Page 153: Antologi Puisi - core.ac.uk

19. Moch. Mi'roj Adhika A.S.Lair ning Tegal. Penyair kiyebiasa diundangGusMi. Nulis puisi sajege sekolah MTsN Slawi,Kabupaten Tegal, klas 1. Puisine moy^k dimotneng endi-endi medhia. Puisine m^Iu nengAntologi Puisi Indonesia/API (Penerbit AngkasaBandung 1997), Penyair Jawa Tengah JenteraTerkasa (Penerbit Taman BudayaSurakarta, 1998),Potret Negeri Londok Kasmaran{199S), Juadah Pasar(Penerbit Dewan Kesenian Tegal, Ed. LanangSetiawan, 1998), sedheng puisi Tegalane mlebuneng kumpulan puisi Potret Reformasi dalam PuisiTegalan (Penerbit Jurnal Tegal Tegal, 1998), Ianliya-liyane. Saiki dadi Ketua Komite Sastra danTeater neng Dewan Kesenian Kabupaten Tegal.Sedina-dinane mulang neng SMK-SMK NUWahid Hasyim Talang Kabupaten Tegal karoSMK HASRI Tarub. Nomer WA 08156934104.

20. Tommy AzizLair ning Tegal, 5 Agustus 1998. Seneng nulispuisi awit cilik, tau nyabet juara 1 Lomba NulisCerita Cekak tingkat perguruan tinggi. Saiki lagimolai nulis nyoba-nyoba dikirim maring penerbit.

21. Tofik Rochadi

Dadi PNS ning Dinas Pendidikan dan Kebuda-yaan Kabupaten Tegal. Wiwit SMA tulisan^mlebu neng Majalah MOP, koran mingguanBahari, Simponi, Sentana, Ceria, Suara Merdeka,Wazvasan, Radar, Jurnal Metodika Ian liya-liyan6.Artikel Tegalane ana ning buku kumpulan TelikSandi Sastra Tegalan (Pustakasenja, 2018, Ed.

Antologi Puisi

Page 154: Antologi Puisi - core.ac.uk

Lanang Setiawan), uga Antologi Pidsi Sakti (UPS1996). Sedheng buku sing digawe dh^weke anta-rane: Cinta Menthaca (Leutika 2012), KumpulanCerita Anak Cita-Cita Cinta (Merdeka Media2012), Perempuanku-.Sebuah Persembahan Cintauntuk Perempuan Terhehat (Puput Happy Publishing 2012), Kumpulan Cerpen Anak Daster untukIbu (Leutika 2012), Allah MelihatMalaikatMencatat,Praktik Kantin Kejujuran Sekolah (Puput HappyPublishing, 2014), Ian liya-liyane. Dadi GuruBerprestasi KabupatenTegal (2004), Kepala Sekolah SMP Berprestasi II Tingkat Provinsi Jateng(2008), Nominasi PGRI Award Provinsi Jateng(2009), Nominator 20 besar Sayembara NaskahBuku Pengayaan Puskurbuk 2014. Telepon (0283)4561192, TG/WA. 081326909454

22. Didi Kaha

Didi Kaha alias Usman Didi Khamdani. WongBrebes sing saiki manggon neng Tangerang.Seneng maca Ian nulis puisi. Bisa dihubungi liwatpos-el [email protected] [email protected]

23. Budi PriyantoAran asline Budi Priyanto, S.P., M.M. Undangansadina-dinane Eppy. Riwayat nyambut gawene:dadi ASN molai taun 1986 neng Bagian Kesra,DPU, DK3, DKP, Kantor Sospol, Dinas Pertanian,Sekretaris DPRD, Diskimtaru, Ian saikine ningDisperkim sebage Sekretaris Dinas. Riwayatorganisasi, tau dadi anggota Ian Sekretaris TeaterMassa Hisbuma, anggota SGST, pendiri Teater

REPUBtlKTEGALAW

Page 155: Antologi Puisi - core.ac.uk

"Kampus" Unisri Solo, Pengurus Mapala FapertaUnisri, Ketua Karang Taruna, Pengurus FKPFIKota legal, Ian Manajer Ian vokalis Old SweetBand.

24. Makmuri

Lair ning Balapulang Wetan, Kabupaten legal, 8Desember 1969. Lulus MI taun 1982, MTs taun1985, lulus Madrasah Aliyah taun 1988. Nggaldinane nyambut gawene dadi tukang kayu, tapigetol nulis puisi apa bae. Kadhang-kadhangnulise nganggo basa Tegalan kadhang-kadhanguga nganggo basa nasional. Pokoke nulls puisi.

25. Apito LahireLair nang legal 9 Desember 1974. Menulis sajeg§taun 1991. Puisi legalane mlebu nang AntologiPuisi 32 Penyair "Potret Reformasi dalam Puisilegalan" terbitan Jurnal legal legal, taun 1998,antologi puisi legalan "Ganti Lakon Sintren DadiRatu", terbitan Media legal legal, taun 2014,antologi puisi "Ngrangg6h Katuranggan" terbitanMedia legal legal, taun 2014, uga mlebu nangjumal budaya legal "Muara Sastra", terbitanMimbar Pengajian Seni Budaya legal, taun 1995,Ian liya-liyane.Seliyane nulis puisi legalan, pirang-pirang puisiberbahasa Indonesia pating sebar nang koran-koran lokal uga Jawa lengah. Apito uga seringpentas monolog.

Anfologi Puisi

Page 156: Antologi Puisi - core.ac.uk

26. Dwi Ery SantosoLair nang legal. Umure wis sewidak punjul.Buku kumpulan puisi Tegalane judule "BrugAbang" terbitan Teater Massa Hisbuma, taun2010. Artikel sing nganggo basa Tegalan dimotnang Radar legal uga nang buku "Telik SandiSastra Tegalan", "Biografi Kang Nur, OlilvoliheWong Sabar" terbitan Komunitas SastrawanTegalan" taun 2018. Naskah dramane "PlerakPlerok" uga "Barandal Mas Cilik". Kejaba kuwe,puisi Tegalane mlebu nang buku antologi "PotretReformasi dalam Puisi Tegalan" terbitan JurnalTegal Tegal, taun 1998, antologi puisi Tegalan"Ganti Lakon Sintren Dadi Ratu", terbitan Me

dia Tegal Tegal, taun 2014, antologi puisi"Ngranggeh Katuranggan" terbitan Media TegalTegal, taun 2014, Antologi Puisi 32 Penyair "PotretReformasi dalam Puisi Tegalan" terbitan JurnalTegal Tegal, taun 1998, antologi "Ruat Desa"terbitan Yayasan Pustaka Tegal, taun 1998, uganang antologi "Tegal Ngajug" terbitan KomunitasSastrawan Tegalan taun 2017, Ian liya-liyan. DwiEry Santoso olih gelar dadi Presiden PenyairTegalan.

27. S.L. Caharu

Aran asline Slamet Caharu. Luwih kondangkasebut SL. Caharu atawa Caharu. Deweke lair

nang Jakarta, 9 Desember 1959. Sajege SD uripnang Kampung Kalibuntu, Kelurahan Panggung,Kota Tegal. Tau ngabdi dadi wartawan nang PosFilm awit taun 1996 kosih taun 1989. Sateruse

melu ngabdi nang nang Tabloid Tegal Tegal, terbitan Kota Tegal. Kejaba dadi wartawan Caliarusening nulis cerpen uga puisi. Puisi Tegalanesering dimot nang tabloid lokal kaya dene Porern,Kontak, uga Literasi, terbitan Tegal, taun 1994.

REPUBLJK TEGAUN

Page 157: Antologi Puisi - core.ac.uk

Kejaba kuwe, puisi-puisi sing nganggo bahasaTegal m§lu mlebu nang antologi puisi Tegalandiantaran^ buku: "Penyair Angkatan Tegal Tegal"terbitan Tegal Tegal taun 2005; "Muara Sastra",terbitan Mimbar Pengajian Seni Budaya Tegal,taun 1995; Antologi Puisi 32 Penyair "PotretRefonnasi dalam Puisi Tegalan" terbitan JumalTegal Tegal, taun 1998; antologi puisi Tegalan"Ganti Lakon Sintr^n Dadi Ratu", terbitan Me

dia Tegal Tegal, taun 2014; antologi puisi"Ngranggeh Katuranggan" terbitan Media TegalTegal, taun 2014; Ian liya-liyane. Saiki ngelolamedia online www.panturanews.com.

Antologi Puisi 143

Page 158: Antologi Puisi - core.ac.uk

Buku berjudul Republik rega/an:

Ant%gi Puisi karangan para

penyair Tegal ini merupakan

salah satu dari sekian banyak

wujud dukungan terhadap upaya

sebagaimana dikatakan di atas.

Buku ini berisi 87 puisi

berbahasa Jawa (dialek) Tegal

yang ditulis oleh 33 penyair Tegal.

Diharapkan apa yang disajikan di

dalam buku ini bermanfaat bagi

khalayak luas dalam upaya

membangun peradaban yang

konstruktif dan humanis.

''Ii "'-"'­'1",-'-' 9 78 6 0 2 5 31 9 297