Download - การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Transcript
Page 1: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal106

การสรางแบรนดบคคล: ปนคนใหเปนแบรนด

Personal Branding: Creating Brand Heroes

ผชวยศาสตราจารยเสรมยศ ธรรมรกษ

มหาวทยาลยกรงเทพ

บทคดยอ

เรองการสรางแบรนดไมไดจ�ากดอยเพยงแคผลตภณฑ บรการเทานน แต “บคคล” ยงจดวาเปนแบรนดประเภทหนง เชนกน การสรางแบรนดบคคลจะตองใหความส�าคญกบการสรางความแตกตางอยางเหนไดชด ในขณะเดยวกนกตองมสอดคลองกบความตองการกบกลมเปาหมายภายใตแกนแทของแบรนดทชดเจน แบรนดบคคลมความส�าคญตอทงธรกจและตวบคคลนนๆ เอง ในมตความส�าคญของแบรนดบคคลตอธรกจจะเปนการพฒนาศกยภาพใหกลมเปาหมายไดเลงเหนถงความสามารถหลก (Core Competency) อกทงพฒนา ปรบปรงศกยภาพของตนเองเพอใหกลายเปนทรพยสนหรอแบรนดทมคณคา แบรนดบคคลยงมสวนส�าคญในการขบเคลอนองคการโดยเฉพาะอยางยงแบรนดทอยในธรกจบรการ บคคลหรอพนกงานของแบรนดนนๆ จะตองถายทอดตวตนของแบรนดไปสกลมเปาหมาย ดงนนแบรนดจะตองใสใจในการพฒนาแบรนดบคคลซงหมายรวมถงพนกงานของแบรนดดวย นอกจากนเมอแบรนดบคคลมความแขงแกรง เราสามารถพฒนาใหแบรนดบคคลขยายไปสแบรนดผลตภณฑหรอธรกจอนๆไดอกดวย แบรนดบคคลยงมความส�าคญตอตนเองดวยการขบเคลอนใหบคคลไดมโอกาสการท�าความเขาใจและบรหารจดการความสามารถพเศษ (Talent Management) ของตนเองใหมความชดเจนมากขน การสรางแบรนดบคคลมกระบวนการตงแตการส�ารวจคนหา (Discover) การสราง (Create) การสอสาร (Communicate) การรกษาใหคงไว (Maintain) ในกระบวนการดงกลาวผทท�าหนาทเกยวของกบการสรางแบรนดบคคลจะตองตระหนกถงองคประกอบส�าคญในการสรางชอเสยงใหกบแบรนดบคคล เชน ความรของบคคล (Knowledge) ประสบการณของบคคล (Experience) ต�าแหนง (Credentials) การสนบสนนหรอไดรบการแนะน�า (Backing) การมผสนบสนน (Contributors) การแสดงออกดวยเครองหมาย สญลกษณ (Signals) ปฏกรยาตอบกลบ (Feedback) บรบท (Context) คานยมของสงคม (Social Value) การเชอมตอ (Connections)

Abstract

Branding does not limit its application to only product and service. A ‘Person’ can be branded as well. To brand a person, we have to place an importance on the differentiation, while maintaining the relevance to the needs of target consumers and retaining clear perspective on the core of the brand. Personal Branding is significant for both the business and the person. For business, personal branding plays a great role in driving employees to create their core competency by assisting them to develop self-efficiency, which eventually will become a valuable asset of the brand. Also, personal branding is an integral element in moving the corporate business forward, especially those in the service businesses. Employees or brand ambassadors must find the way to reveal the brand essence to its target consumers. Therefore, branding involves a great deal of managing the personal brand as well as the employees themselves. We can expand the brand territory from personal brand into product brand or other businesses. Personal branding is an opportunity for the person to appreciate and learn how to manage his/her talents to its potentials. The process of personal branding includes Discovering, Creating, Communicating, and Maintaining. To succeed in personal branding, all parties involved must be aware of every significant element, such as Personal Knowledge, Personal Experience, Credentials, Support or Backing, Contributors, Signals, Feedbacks, Context, Social Value, and Connections.

Page 2: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal 107

เมอกลาวถง การสรางแบรนด หลายๆ คนมกจะนกถง การสรางแบรนดสนคาหรอบรการเทานน แตในความเปนจรงแลวแบรนดไมไดครอบคลมเพยงแคสนคาหรอบรการเทานน แตรวมถงประเทศ สถานท กจกรรม และบคคล ดงท Lynn Upshaw (อางถงใน Coomber, 2002; 10-11) ไดจ�าแนกประเภทของแบรนด (Brand Types) ไว 6 ประเภท ดงน 1. แบรนดผลตภณฑ (Product Brands) ผคนทวไปมกจะนกถงแบรนดประเภทนมากทสดเพราะแบรนดผลตภณฑเปนสงทจบตองได เชน เปปซ รถยนตเมอรซเดสเบนซ เปนตน 2. แบรนดบรการ (Service Brands) ครอบคลมถงสงทจบตองไมไดและสามารถมผลกระทบตอจตใจของลกคาไดมากกวา เชน สายการบน Virgin บรการขนสงสนคา FedEx และ Citibank 3. แบรนดองคการ (Organizational Brands) ครอบคลมถงแบรนดบรษท (Corporate Brand) มลนธ พรรคการเมอง องคการจดวาเปนแบรนดทจ�าเปนตองสรางความนาเชอถอ เมอความนาเชอถอขององคการเกดขน แบรนดผลตภณฑทอยภายใตการดแลของบรษทนนกจะมชอเสยงและประสบความส�าเรจตามมา ตวอยางแบรนดองคการ อาท Microsoft Apple Virgin Sony เปนตน 4. แบรนดกจกรรมหรอเหตการณ (Event Brands) เชน กจกรรมคอนเสรต การแขงขนกฬา ศลปะ เชน แบรนดกฬาโอลมปค แบรนดซเปอรโบวล 5. แบรนดพนททางภมศาสตร (Geographical Brands) เชน แบรนดประเทศ แบรนดเมอง แบรนดสถานทพกผอน แบรนดประเภทนเตบโตมาพรอมๆกบอตสาหกรรมการทองเทยว ท�าใหประเทศ เมอง หรอสถานททองเทยวตางๆหนมาใหความส�าคญกบการสรางแบรนดมากขน อาท ประเทศเกาหล 6. แบรนดบคคล (Personal Brands) เปนการสรางแบรนดของคนใหมความโดดเดนในแตละดาน เปนการท�าใหบคคลกลายเปนสญลกษณ (Icon) อยางเชน มารลน มอนโรว ชาล แชปลน ไมเคล จอรแดน บรทนย สเปยร ซงเปนประเดนทจะกลาวถงในบทความน

ความส�าคญของการสรางแบรนดบคคล

สนธยา โลหะพนธกจ (2548) ไดกลาวถงความส�าคญของการสรางแบรนดบคคลในมตทางธรกจไวดงน

1. การสรางแบรนดบคคลจะท�าใหผคนไดประจกษถง

ความสามารถหลก (Core Competency) ของแตละคนซงหมายถงจดเดนหรอเอกลกษณทชดเจนของบคคล ถานกประพนธเขยนนวนยาย เรองสน แลวไมเคยตพมพงานทเขยนขนกจะไมมคนรจก ถาเชคสเปยรไมเคยตพมพงานของตนวนนเรากคงไมมทรพยสนทมคาดานการประพนธจนถงทกวนนและชอเชคสเปยรกคงจะไมปรากฏสโลกของวรรณกรรม

2. แบรนดบคคลท�าใหเกดการพฒนา ปรบปรง ท�าใหตนเองมความทนสมย และเฉยบคมขนเพอจะไดเปนทรพยสนททรงคณคา เชน โอปราห วนฟรย พดตอสาธารณะตงแตอาย 3 ขวบ ถา โอปราห ไมสรางและพฒนากจะไมสามารถกาวสพธกรทางโทรทศนทมชอเสยงได ปจจบน โอปราห วนฟรยขนท�าเนยบแบรนดบคคลทประสบความส�าเรจในระดบโลก รายการโทรทศนของเธอถกน�าไปถายทอดผานทวชองตางๆ กวา 100 ชองทวโลก และนตยสารของเธอกประสบความส�าเรจงดงาม เมอยางเขาสวย 49 ในป 2003 โอปราหไดเปนผหญงอเมรกนผวสคนแรกทตดอนดบบคคลร�ารวยของนตยสารฟอรบดวยทรพยสน กวาหนงพนลานดอลลาร โอปราหยงคงมงมนดแลแบรนดบคคลของเธอใหมภาพลกษณทชดเจน และปราศจากเรองออฉาว ปจจยเหลานเองทจะชวยให โอปราห วนฟรยเปนแบรนดบคคลทยงประสบความส�าเรจตอไป (World Case : โอปราห วนฟรยแบรนดนสแนจรง คนเมอ 7 มนาคม 2554) หรอแบรนดบคคลอยาง ไมเคล แจคสน ผลวงลบทไดมการพฒนาปรบปรงตนเองจนกลายเปนต�านานทยาวนานและทรงคณคาจนกลายเปน แบรนดทมความเปนต�านาน (Legend Brand) ซงกอใหเกดทงคณคาทางการเงนรวมถงคณคาทจบตองไมได

ภาพท 1 โอปราห วนฟรย และ ไมเคล แจคสนทมา: http://sweetgirlgallery.blogspot.com/2010/12/oprah-winfrey.html และ http://www.sonymusic.co.th/album/pop/viewans.asp?id=1344 คนเมอ 7 มนาคม 2554

Page 3: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal108

3. แบรนดบคคลยงใหญกวาตวบคคล หากจะตงค�าถามเชงเปรยบเทยบวา ชวตของบคคลกบแบรนดบคคลอะไรยงใหญกวา ในเชงของแบรนดแลว ชวตของบคคลนนดบสญไป แตหากบคคลนนมการสรางแบรนดขนมา แบรนดบคคลนนยงคงอย เชน ทกวนนไมเคล แจคสน ไดจากโลกนไปแลว แตแบรนดไมเคล แจคสน ยงคงอยและมความเปนของแทดงเดมในความเปนราชาเพลงปอปทอยในความทรงจ�าของผคนทวโลก ความเปนแบรนด บทเทลส ยงคงอย แมวาวงนจะแยกจากกนไปแลว ผคนยงคงสวมใสเสอทมลายสกรนของบทเทลส เพลงของบทเทลสยงคงขายได เรองราวของบทเทลสยงคงถกอางองถง บอกเลาถงทางรายการตางๆ ทงทางวทย โทรทศน

4. แบรนดบคคลอาจหมายรวมถง พนกงาน บคลากรของแบรนดนน (Employee) เปนหนงในองคประกอบส�าคญทจะชวยก�าหนดทศทางของแบรนดสนคาหรอบรการเองเพอใหลกคารบรเราอยางไร (How we market ourselves to others.) พนกงานทกคนจะตองมสวนในการชวยรกษาค�ามนสญญาของแบรนดในการปฏบตงานประจ�าวน เชน บรษทยกษใหญทประสบความส�าเรจในการสรางแบรนดทงภายในและภายนอกองคการอยาง FedEx, Virgin และ 3M ซงไดสรางวฒนธรรมการท�างานทใหความส�าคญกบแบรนดเปนอนดบหนง โดยพนกงานทกคนจะปฏบตงานอยางรกษาค�ามนสญญาของแบรนดในการปฏบตงานประจ�าวนเสมอ รวมถงแบรนดอยาง Mercedes ตองการใหลกคารสกถงความพเศษ ค�าทบรษทตองการใหเกดการเชอมโยงกบสนคากคอ ค�าวา Prestige ดงนนทกองคประกอบของความเปนแบรนด Mercedes กตองถายทอดค�านออกมาผานสวนงานบรการลกคา การโฆษณา กจกรรมทจดขน เปนตน เพอใหสะทอนถงความเปน Prestige ในจตใจของผบรโภคหรอลกคาเปาหมายกระบวนการเชนนกตอง

เกยวของสมพนธกบการสรางแบรนดบคคลกลาวคอ บคคลตองถายทอดความเปน Prestige เชนกน อกตวอยางหนงของแบรนดบคคลทมความสอดคลองกบทศทางของแบรนดกคอ Steve Jobs แหง Apple ทกครงทมการแถลงขาวเปดตวผลตภณฑใหม ไมวาจะเปน iPod iPhone iPad MacBook Air จะตองมการปรากฏตวของ Steve Jobs จนเสมอนเปน Icon ของแบรนด Apple ไปแลว หากมาพจารณาแบรนดบคคลของ Steve Jobs จะพบวา การแตงตวของ Steve Jobs จะไมใชการผกไทดใสสท แตจะมาในชดสบายๆ อยางเสอแขนยาวสด�า กางเกงยนส บนเวททปรากฏตวนนจะเรยบงายและมฉากหลงเปนจอสด�า สอหรอสไลดทใชน�าเสนอนนจะใชภาพและขอความสนๆ อางองสถต ตวเลข หรอการเปลยนแปลงทดขนเพอเชอมโยงกบผลตภณฑทแถลงขาว วธการน�าเสนอของ Jobs จะมการล�าดบเนอหาดวยการเรมตนจากการสงมอบเรองราวดวยค�าประกาศทเราใจ หยบยกปญหาจากการใชผลตภณฑขนมา จากนนจงบอกวธการแกปญหา อธบายถงประโยชนของผลตภณฑและปดทายดวยขอความเชญชวนใหกระท�า นนคอการซอผลตภณฑใหมของ Apple ในทกๆครงของการน�าเสนอ Jobs พยายามสรางความประหลาดใจและเสยงฮอฮาใหกบการเปดตวผลตภณฑ อยางเชน เมอป 2008 ทมการเปดตว MacBook Air Steve Jobs ไดน�าซองเอกสารสน�าตาลออกมา จากนนไดดง MacBook Air ออกมาจากซองดงกลาวเพอเปนการบอกถงคณสมบตทน�าเสนอวา โนตบคทบางทสดในโลก สงทกลาวมาทงหมดลวนแลวแตเปนสไตลของแบรนดบคคลอยาง Steve Jobs และเชอมโยงกบแบรนด Apple ไดอยางสอดคลองกนสงเกตไดจากการแตงกายของ Steve Jobs ทดเรยบงายพอๆกบการเปดตวผลตภณฑ MacBook Air จากซองเอกสารสน�าตาล

ภาพท 2 บรรยากาศการเปดตวผลตภณฑของแบรนด Apple และ Steve Jobs ผบรหาร Appleทมา: http://21ccw.blogspot.com/2008/11/does-robert-mugabe-use-powerpoint.html และ http://www.smh.com.au/news/technology/vinyl-solution-for-macbook-air/2008/01/18/1200590663741.html คน เมอ 7 มนาคม 2554

Page 4: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal 109

5. เมอแบรนดบคคลมความแขงแกรง อาจจะน�าไปสการขยายแบรนดบคคล (Brand Extension) ไปสธรกจตางๆ เชน แบรนดเดวด เบคแฮม จากความเปนนกฟตบอล น�าไปสแบรนดน�าหอม เบคแฮม

ตราแบรนดส เมอบคคลมความโดดเดนกเปนโอกาสใหธรกจตางๆน�าตวบคคลเขาไปผกกบแบรนดสนคาได

ภาพท 3 เดวด เบคแฮม และผลตภณฑน�าหอมแบรนด เดวด เบคแฮมทมา: http://www.oknation.net/blog/reaw12/2008/12/24/entry-1 และ http://thegloss.com/fashion/david-beckham-instinct-2-piece-set-fragrance-wal-mart คนเมอ 7 มนาคม 2554

6. แบรนดบคคลท�าใหเกดผลตอบแทนกลบมา แบรนดบคคลชวยเพมราคาใหกบแบรนดนนได เชนเดยวกบแบรนด Apple สามารถก�าหนดราคาทสงได แบรนดบคคลกเชนกน สงเกตไดจากคนดงหรอดาราทมชอเสยง ยอมมคาตอบแทนในการปรากฏตวหรอจางงานในอตราทสงกวาบคคลทเปนทรจกนอยกวา

นอกเหนอจากมตทางธรกจแลว การสรางแบรนดบคคลยงกอใหเกดประโยชนตอตนเอง ดงน

1. การสรางแบรนดบคคลยงมบทบาทส�าคญในการ กระตนการเปลยนแปลงทศนคต ทงทศนคตของบคคลนนๆ ทมตอตนเองใหมความมงมนในการเคารพ ศรทธาในความเปนตวของตวเอง ในขณะเดยวกนยงมสวนชวยเปลยนแปลงทศนคตของผอนทมตอบคคล

2. การสรางแบรนดบคคลยงเปนพนฐานส�าคญทจะน�าไปสการปรบปรง พฒนาตนเองอยางตอเนอง ดวยการท�าความเขาใจและบรหารจดการความสามารถพเศษ (Talent Management) ของตนเองใหมความชดเจนมากขน เชน กรณของโต ศกดสทธ เวชสภาพร ทมความสามารถพเศษทางดานดนตร ความเกง ทงดานการเรยนและดนตร และมความสอดคลองกบบคลกภาพของผลตภณฑซปไกสกดตรา แบรนดส ปจจบน โต ศกดสทธ กไดเปนทตของแบรนด หรอ Brand Ambassador ของซปไกสกด

ภาพท 4 ศกดสทธ เวชสภาพร (โต) ทตของซปไกสกดตราแบรนดสทมา: http://www.ladysquare.com/forum_posts.asp?TID =89913 คนเมอ 7 มนาคม 2554

หากเปนการสรางแบรนดบคคลในโลกของการท�างาน ทวๆไปแลว ทกคนยอมตองการกาวหนาและมผลงานเพอน�าไปสการเลอนขน เลอนต�าแหนง การสรางแบรนดบคคลดวยการแสดงและถายทอดคณคา ความสามารถพเศษของคณจะกลายเปนทางเลอกทดทสดในการไดรบการสนบสนนในหนาทการงาน การเลอนขนเลอนต�าแหนง

3.การสรางแบรนดบคคลจะชวยท�าใหชวตสวนตวม ความสข กลาวคอแบรนดบคคลจะตองมการวางแนวทางวาคณเปนใครดวยการท�าอะไรบาง ดงนนถาคณสามารถน�างาน (Work) ของคณเขาไปใสในงานอดเรก (Hobby) ได คณสามารถก�าหนดจดยนของตวเองในสงทคณรกและชอบเพอทคณจะไดรบเงนจากสงทท�าทงทเปนการท�างานและงานอดเรก (An Introduction into the World of Personal Branding. Retrieved March 7, 2011)

ความหมายของการสรางแบรนดบคคล

การสรางแบรนดบคคล คอ การสรางเอกลกษณบคคลทมผลตอการกระตนใหเกดการตอบสนองและมความหมายในเชงอารมณตอผ ชมหรอบคคลอนเกยวกบคณคาหรอคณภาพของบคคลนนๆ และสอดคลองกบธรกจทบคคลนนก�าลงท�าอย นอกจากนการสรางแบรนดบคคล ยงหมายรวมถงภาพลกษณ (Image) ของตวบคคล ภาพลกษณทบคคลนนๆ ตองการจะสอความหมายถงบคคลภายนอก ถาหากเชอมโยงระหวางตวบคคลกบบรษทหรอองคการ การสรางภาพลกษณใหกบบรษทหรอองคการนนกจ�าเปนตองอาศยภาพลกษณของบคคลดวย หรอถาท

Page 5: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal110

ท�างานของคณคอประเทศแหงหนงคณกคอ เอกอครราชทตซงเปนหนาเปนตาและตวแทนของประเทศนนๆ กเปรยบไดกบแบรนดของประเทศนนดวย การสรางแบรนดบคคลเปนกระบวนการท บคคล และ/หรอ ผประกอบการ ใชในการแยกความแตกตางตวเองออกจากคแขงขนหรอบคคลอนดวยการก�าหนดคณคาทโดดเดน ไมซ�าหรอเหมอนกบคนอน จากนนพยายามสอสารหรอถายทอดความเปนตวตนของบคคลนนใหมความสอดคลองกบคณคาทก�าหนดไว การด�าเนนการรณรงคในการสรางแบรนดบคคลจะสามารถสรางความสมพนธทแขงแกรงและเฉพาะเจาะจงไดนนตองผานการถายทอดคณคาใหมความชดเจน อยางเชน ในแวดวงธรกจ บคคลอยาง โดนลด ทรมป มารธาร สจวต และ แจค เวลช สรางการพบเหนและความส�าเรจของตนเองผานการสอสารแบรนดบคคลใหมความชดเจน โดนลด ทรมป จะแสดงใหผคนเหนวาท�าอยางไรจงจะรวย ในขณะทมารธาร สจวต แสดงใหผคนเหนวาจะท�าอยางไรใหตนเองดดในแวดวงธรกจ สวน แจค เวลช จะน�าเสนอในเรองของการบรหารจดการธรกจ จากทกลาวมาแบรนดบคคลทงสามลวนแลวแตผานกระบวนการสรางคณคาและถายทอดคณคาเหลานนออกมาใหชดเจน (An Introduction into the World of Personal Branding. Retrieved March 7, 2011)

กระบวนการสรางแบรนดบคคล (The Personal Branding Process : DCCM)

1. การส�ารวจคนหา (Discover) เปนการส�ารวจวาคณเปนใคร อะไรทคณตองการท�าในชวต ส�ารวจดวาเปาหมาย แรงบนดาลใจของคณคออะไร แรงขบเคลอนคออะไร ในขณะเดยวกนอาจส�ารวจตรวจสอบจากบคคลรอบขางวาคนอนพดถงคณอยางไร นอกจากนจะตองส�ารวจถงจดแขงทเหนอกวาคนอนโดยไมตองอายทจะบอกกบทกคนเพอเปนการบอกวาเราเกงในเรองใดหรอสงทท�าใหคนอนๆ หยด สนใจ และแสดงความประหลาดใจในทางทดกบตวคณ จากนนกจะเรมสรางแผนในการพฒนาขนมาโดยมการก�าหนดเปาหมายทงระยะสนและระยะยาว เชน ถกลเกยรต วรวรรณ ทมเปาหมายและแรงบนดาลใจทจะท�าใหวงการละครทงละครโทรทศนและละครเวทในประเทศไทยไดรบความนยมมากขน ในขณะเดยวกนบอย ถกลเกยรต วรวรรณ ไดกลาวไวในค�าน�าของหนงสอ Boy Story 20 ปแรกในชวตการท�างานของ บอย ถกลเกยรต ไววา “ค�าวา “บอย ถกลเกยรต” ส�าหรบผมไมไดเปนเพยงชอทคนในวงการบนเทงใชเรยกผมอยางเดยวเทานน แตมนเปนชอยหอยหอหนงทคนทวไปจดจ�า เชน “ละครของบอย ถกลเกยรต” “รายการของบอย ถกลเกยรต” ซทคอมของบอย ถกลเกยรต” “ละครเวทของบอย ถกลเกยรต” ซงจรงๆแลว ผลงานเหลานไมไดเกดจากบอย ถกลเกยรตเพยงคนเดยว แตเกดจากการท�างานของคนเกงๆ หลายคนทไดมารวมชะตากรรมกบผม รวมทกข รวมสข รวมชวต คนสรางงานและงานกสรางคน ผมอยากจะบอกวามหลายคนมากมายทรวมกนสรางงานตางๆเหลาน และงานตางๆ เหลานกยอนกลบมาสรางคนคนน” ถาจะตความและถอดรหสของค�ากลาวของ ถกลเกยรต วรวรรณ จะพบวา ถกลเกยรต เปนแบรนดบคคลทมแรงบนดาลใจทเดนชดโดยการส�ารวจจากจดแขงผสานกบความมงมนดวยการน�าความรความสามารถของตนมาถายทอดสแวดวงบนเทงในฐานะคนเบองหลงมาตลอด 20 ป และการทแบรนด “ถกลเกยรต” จะเกดขน

ไดนนจะตองอาศยแรงขบเคลอนจากหลายๆ คนทอยรอบขาง รวมถงการรบรของคนทวไปทมตอบคคลคนนในทศทางเดยวกน

ในด านบ คล กภาพของบคคล สามารถตรวจสอบตวคณเองในเรองตอไปน

ภาพท 5 แจค เวลช มารธา สจวต และ โดนลด เจ ทรมป

Page 6: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal 111

2.3 เหตผล ท�าไม (Reason – Why) ควรตอบค�าถามใหไดวา “ท�าไมตองเปนเรา” เพอท�าใหทกคนมความเชอถอในจดแขงของเรา เชน ท�าไมผลตภณฑแบรนดนจงตองเลอกเราเปนพรเซนเตอร ท�าไมผบรหารของบรษทนจงมความตองการใหเราไปดวย เพราะการตอบค�าถามเชนนไดทนทและชดเจน นนเทากบเปนการสะทอนกลบไปยงจดแขงและบงบอกถง คณคาของแบรนดบคคล 2.4 คณลกษณะหรอบคลกภาพของแบรนดบคคล (Brand Character or Brand Personality) การมบคลกทชดเจนวาคณจะเปนคนแบบใด เชน สขม ฉลาด คดแตกตาง เปนตน บคคลนนตอบสนองตอเรองตางๆ อยางไร ทศนคตทมตอโลก สงคม หรอสงใดๆ เปนอยางไร สงเหลานลวนแลวแตเปนพนฐานของแบรนดบคคลของคณทงสน อยางเชน ถากลาวถงบคลกภาพ ของนกการเมองทมความสมถะ นมนวล เจาหลกการ พดจาเฉยบคม บาดลก กคงเชอมโยงกบ คณชวน หลกภย ไดอยางชดเจน

3. การสอสาร (Communicate) หลงจากทก�าหนดหรอสรางทศทางของแบรนดบคคลแลว กจะเปนขนตอนในการสอสารใหบคคลอนเหนสงทเราก�าหนดไว โดยกอนทเราจะสอสารไปยงบคคลตางๆ ตองพจารณากอนวา กลมผรบสารเปาหมายทเราตองการสอสารดวยเปนใคร เชน แผนกทรพยากรบคคล ครอาจารย ลกคา ผชม ผฟง เปนตน จากนนจงเลอกสอในการน�าเสนอเพอใหการสอสารแบรนดของตวคณเองมความหมายอยางแทจรงผาน

การส�ารวจขางตนจะท�าใหบคคลแตละคนทราบวา เรามจดเดน จดดอยในสวนใด เพอทจะไดน�าไปสการพฒนาปรบ ปรงตอไป

2. การสราง (Create) เปนขนตอนทบคคลจะตองสรางหรอก�าหนดในสงตอไปน

2.1 กลมเปาหมาย (Target Group / Customer / Stakeholders) บคคลทตวคณเกยวของดวยมใครบาง เชน ลกคา ผฟง ผชม หวหนางาน หรอลกนอง กลมเปาหมายเหลานชอบหรอไมชอบอะไร การท�าความเขาใจในความตองการ (Need) ของบคคลทมสวนเกยวของทงหลายจะเปนแนวทางในการก�าหนดแกนแทหรอจดยนของตนเองไดงายขน เชน ถาคนทคณเกยวของดวยเปนหวหนางาน ลองพจารณาวาเขาตองการลกนองแบบใดเขามาท�างาน หรอถาปจจบนพธกรมมากมายและเราตองการเปนพธกรหนาใหมเขาสวงการ เราควรก�าหนดจดยนของเราแบบใด

2.2 แกนแทหลกของตนเอง (Brand Core) หรออกนยหนงกคอ การนยามความเปนตวเองออกมาดวยค�าหรอขอความสนๆ โดยแกนแทหลกควรจะตองมาจากความเปนตวตนของเราอยางแทจรง หรอพฒนามาจากจดแขงทเรามอยจรง ทงนแกนหลกดงกลาวจะตองมคณลกษณะคอ มความแตกตาง (Differentiation) และมความสมพนธ (Relevance) หรอเปนสงทกลม เปาหมายนนตองการหรออยากจะพบเหน เชน ถาเปนลกนอง กตองมคณสมบตแตกตางและเปนสงทเจานายตองการบคลก ลกษณะแบบนดวย เปนตน

Page 7: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal112

ภาพท 6 Justin Bieber นกรองทมชอเสยงจากสอสงคม (Social Media)ทมา: http://women.kapook.com/view11966.html คนเมอ 7 มนาคม 2554

ภาพท 7 สอมวลชนไดขนานนาม ซซาน บอยล วาเปน The Queen of YouTube

การสอสารตนเอง คณจะตองสรางเรองราวผานแหลงขอมลตางๆ การสอสาร ประกอบดวยการใหมคนเขามาโพสตแสดงความเหนในบลอกของคณ การเขยนบทความในนตยสาร การหาชองทางในการประชาสมพนธตวเอง การปรากฏตวตามทตางๆ การใหสมภาษณในประเดนทสอดคลองกบแกนแทของบคคล เปนตน

แนวทางดงเดมในการสรางแบรนดบคคล เชน การใชนามบตร (Business Card) แฟมสะสมผลงาน (Portfolio) ประวตสวนบคคล (Resume) จดหมายและเอกสารอางองตางๆ แนวทางใหมในการสรางแบรนดบคคล เชน การสรางประวตบคคลดวยการน�าเสนอผานรปแบบของวดโอ การสรางเวบไซตสวนบคคล (Personal website) บลอก (Blog) รวมถง Social Media ตางๆ อาท Twitter , Facebook เปนตน

จากทกลาวไปขางตน สอหนงทเขามามบทบาทอยางมากในปจจบนกคอ สอสงคม หรอ Social Media สอดงกลาวจะชวยในการสรางเครอขายทางสงคมอยางมาก (Social Networking) และมโอกาสในการน�าพาขาวสารไปสเครอขายไดอยาง กวางขวางและรวดเรว บคคลธรรมดาหลายๆ คนมชอเสยงขนมาไดกเพราะสอดงกลาวทชวยถายทอดและสะทอนถงจดยน ความสามารถพเศษ (Talent) ออกมา อาท Justin Bieber หรอ JB เรมเปนทรจกในป ค.ศ. 2006 เมอไดเขาแขงขนรองเพลงและไดต�าแหนงรองชนะเลศในเวท Stratford Idol และในป 2007 แมของ JB ไดบนทกวดโอการรองเพลงของ JB แลวเผยแพรลงใน youtube.com ทเปนชองทางหนงททกคนสามารถน�าเสนอตวเองผานวดโอได จนในทสด JB ไดกลายเปนทรจกในอนเทอรเนต จนสดทายผลงานของ Justin Bieber ไดไปเปนทสนใจของ Scooter Braun ซงเปนผจดการสวนตวของ JB ในปจจบน ในขณะนน Braun ไดสงผลงานให Usher โปรดวเซอร และนนคอจดเรมตนของความโดงดงของ Justin Bieber อนเกดจากสอสงคม (Social Media) นนเอง

แบรนดบคคลอกแบรนดหนงทเปนผลมาจากสอสงคม กคอ แบรนดทชอวา Susan Boyle หรอ ซซาน บอยล ซงเปนหนงในผเขาแขงขนในรายการ Britain’s Got Talent วย 48 ป จากสกอตแลนด ซซานขนเวทประกวดรองเพลงเมอวนท 11 เมษายน พ.ศ. 2552 และเปนวนทซซานควรบนทกไวดวยวา คอวนทไดเปลยนโลกใบนและโลกของซซานเองไปอยางสนเชง เปลยนจากผหญงทเปนแมบาน หนาตาธรรมดาใหกลายเปนทยอมรบจากคนทงโลก รวมทงไดเปลยนวธคดของคนทงโลกจากการตดสนทรปรางหนาตาใหมองลกเขาไปถงตวตนทแทของใครสกคนอยางแทจรง เรองราวของซซานสามารถชนะใจผชมในเวทการประกวดครงน เรองราวของซซาน บอยล เรมแพรหลายไปทวโลก มคนน�าคลปรองเพลงของซซานไปใสไวในเวบไซต YouTube จนกลายเปนคลปทคนทวโลกเปดชม จนไดรบการขนานนามวา The Queen of YouTube (The Nation 27 เมษายน 2552, 6)

Page 8: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal 113

ภาพท 8 ภาพหนาปกอลบมของซาน บอยล ภายหลงจากไดเปนนกรองในสงกดของโซนมวสคทมา: http://www.forwardmag.com/webboard/viewtopic.php?t=1113750 และ http://www.thisislondon.co.uk/showbiz/article-23880740-susan-boyle-album-to-feature-perfect-day-cover-despite-row.do คนเมอ 13 มนาคม 2554

การทซซาน บอยล โดงดงในโลกของอนเตอรเนต เพราะซซานมบคลกภาพทขดแยงกบความสามารถ ในระยะแรกของการปรากฏตวของซซาน ผคนแสดงอาการดถกเหยยดหยามเพราะซซานเปนภาพตวแทนของผหญงทเปนแมบานธรรมดาๆคนหนง ทดฝนเฟองอยากจะเปนนกรองดงอยางเอเลน เพจ ประกอบกบไมมใครเชอวา ซซาน จะท�าได ทงนเนองจากภาพลกษณของความเปนนกรองทยอดเยยมและประสบความส�าเรจในความคดของคนทวไปนนตองดด มเสนห และดงดดใจ พรอมๆกบดถกในบคลกภาพของซซาน แตหลงจากไดชมการรองเพลงของซซานแลว กเกดความประทบใจจนบางคนเสยน�าตาใหกบซซาน ในขณะทบางคนเกดความคดวามคนเกงๆ แบบ ซซานอกมากมายทไมไดรบการยอมรบ เพยงเพราะดไมเหมอนนกรองในความคดของคนทวไป บางคนแสดงความรสกเหนใจซซานขนมาวา ท�าไมตลอดหลายปทซซานพยายามจะเปนนกรองนถงไมมใครเหนความสามารถ ทงๆทควรจะมคนเหนความสามารถมาตงนานแลว กรณแบรนดบคคลทชอวา ซซาน บอยล จงเปนตวอยางหนงของการสอสารผานโลกของอนเตอรเนต และมเนอหาสาระในตวบคคลทมความชดเจนดานความมงมน ในทสดซซาน ไดออกอลบมและไดกาวสการเปนนกรอง และ Guinness World Records 2011 ไดบนทกไววา อลบมซซาน บอยล เปนอลบมทขายดทสดในประเทศองกฤษดวย 1 ลานแผนภายใน 21 วน (Guinness World Records 2011: Madonna, Lady Gaga, Susan Boyle, MJ & Miley Cyrus. Retrieved March 13, 2011)

ขอควรระวงอกประการหนงส�าหรบการสรางและสอสารแบรนดบคคลออกไปนนกคอจะตองมนใจวาเนอหาสาร ภาพและขอมลจะตองมความกระชบ ชดเจน และอยในรองในรอยในสงทแบรนดบคคลนนตองการน�าเสนอ

4. การรกษาใหคงไว (Maintain) เมอแบรนดคณมความชดเจนและแขงแกรงขน ในทกๆการท�างานใหมๆ ของคณรวมถงรางวลทไดรบ การแสดงความเหนตางๆ การปรากฏตวในงานส�าคญๆ การน�าเสนอความเปนตวของตวเอง จ�าไววา ทกๆอยางทคณสรางขนจะตองรกษาและคงสภาพความเปนตวตนของคณใหคงไว หรอเรยกวา ท�าตวเองใหอยในรองในรอย คงเสนคงวา (Consistency) อยาใหเกดรอยสะดด (Seamless) เมอบคคลตางๆไดมโอกาสพบเหนคณ

เมอคณกลายเปนแบรนดบคคลทได รบความนยม ชอเสยงของคณจะถกน�าเสนอไปในหลายๆ ชองทาง ผานเวบไซต ผานบลอก สอสงคมตางๆ (Social Media) อาท Facebook, Twitter รวมถงชองทางวดโอ เชน Youtube รวมถงชองทางอนๆ คณจะตองตดตามแบรนดบคคลของคณเองอยางใกลชดตลอดเวลา

องคประกอบส�าคญในการสรางชอเสยงใหกบแบรนดบคคล

(Key Elements in Personal Branding Reputation)

Roberto Alvarez del Blanco (2010: 120-121) กลาวถงองคประกอบหลกของการสรางชอเสยงใหกบแบรนดบคคล ประกอบดวย 10 องคประกอบดงตอไปน 1. ความร (Knowledge) แบรนดบคคลควรตองตระหนกถงการมองคประกอบดาน “ความร” เพราะจะแสดงถงความช�านาญเฉพาะในขอบเขตทตนเองสนใจ แสดงถงประสบการณ ความช�านาญนเองจะน�าไปสความมชอเสยงในทสด เชน แบรนดบคคลอยาง อก บรรณ บรบรณ กจะมความเชยวชาญหรอถนดในการเรองของการท�าอาหาร และน�าไปสการเปนพรเซนเตอรใหกบการสงเสรมการขายของโปรแกรมเซเรเนดของ AIS รวมกบ Black Canyon

Page 9: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal114

ภาพท 9 บรรณ บรบรณ (อก) ทถายทอดความช�านาญดานการท�าอาหารทมา: http://play.kapook.com/photo/showfull-54301-4 คนเมอ 7 มนาคม 2554 และhttp://pdamobiz.com/show_news.asp?NewsID=260352&PN=1 คนเมอ 13 มนาคม 2554

แผนภาพท 1 แสดงองคประกอบส�าคญในการสรางชอเสยงใหกบแบรนดบคคลทมา: ปรบปรงจาก Alvarez del Blanco, Roberto. (2010). Personal Brands manage your life with talent and turn it into a unique experience. Great Britain : Palgrave Macmillan

Page 10: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal 115

2. ประสบการณ (Experience) ค�าวา ประสบการณ มกจะเปนค�าทใชแทนกนไดกบค�าวา ความช�านาญ คนทมความช�านาญจะไดเรยนรจากประสบการณ ความรและความสามารถจะเกดขนไดตองอาศยการมประสบการณในเรองนนๆ หมอทเกงจากการอานต�าราอยางเดยวไมพอ แตหมอทจะเกงไดนนจะตองมประสบการณอยางมากในการรกษาผปวย 3. ต�าแหนง (Credentials) ต�าแหนงนบเปนอกองคประกอบหนงในการสรางความนาเชอถอใหกบแบรนดบคคล ซงสามารถพบเหนไดในหลายๆ รปแบบทแตกตางกน เชน ต�าแหนง มหาวทยาลย สถาบน 4. การสนบสนนหรอไดรบการแนะน�า (Backing) จดเปนองคประกอบทมสวนสงเสรมสนบสนนแบรนดบคคลได เชน ทนายความ หมอ สถาปนก จะไดรบผลประโยชนจากการแนะน�าจากลกคาทมความพงพอใจเมอใชบรการ ค�าแนะน�า ความพงพอใจของลกคาทมตอบคคลจะมสวนชวยเพมประวตของบคคลใหมชอเสยงมากขน 5. ผสนบสนน (Contributors) เปนองคประกอบในการน�ามาซงชอเสยงของแบรนดบคคลอกประการหนง เชน หากอาจารยมหาวทยาลยเผยแพรรายงานการวจยทผชวยวจยไดรวมกนท�าและใชชอของอาจารยยนยนชอของผชวยวจยซงปรากฏอยในหนาปกหรอหนาชอเรองวจยทผชวยวจยมสวนรวม ชอของอาจารยกจะมสวนสนบสนนในการสรางชอเสยงของผชวยวจยเหลานนไดทางหนง หรอการทบคคลสรางแบรนดตนเองผานการแตงหนงสอ อาจจะมผสนบสนนซงกคอ ผเขยนค�านยมนนเอง ผทใหเกยรตเขยนค�านยมกจะเปนผสนบสนนผแตงหนงสอไดอกทางหนง

6. การแสดงออกดวยเครองหมาย สญลกษณ (Signals) เครองหมายเปนอกองคประกอบหนงทจะชวยประกาศถงความมชอเสยงของแบรนดบคคล เครองหมายหรอสญลกษณเหลานจะถกถายทอดออกมาผานงานกราฟก ภาพ และมการตอกย�าซ�า เตอนบอยๆ ผานการสอสารทางการตลาดเพอเชอมโยงกบบคคลนนๆ 7. ปฏกรยาตอบกลบ (Feedback) แบรนดบคคลไมสามารถทจะพสจนถงความมชอเสยงของตนเองได ชอเสยงจะถกก�าหนดโดยความคดเหนของสาธารณชน ปฏกรยาตอบกลบจะเปนกลไกทใชในการประมวลความคดเหนของสาธารณชนทมตอแบรนดบคคล 8. บรบท (Context) ชอเสยงของแบรนดบคคลจะตองถกตความโดยเชอมโยงกบบรบทของสงคมและสภาพแวดลอม บรบทจะตองสอดคลองกบลกษณะทางสงคม เชน กฎระเบยบของสงคม ภาษา หากแบรนดบคคลฉกแนวออกจากกรอบหรอบรบททางสงคมอาจจะไมไดรบการยอมรบ ดงนนแบรนดบคคลทตองการไปอยในบรบทใหมหรออกบรบทหนงจะตองไมลมทจะท�าความเขาใจบรบททางสงคมนนๆดวย ปจจยนอาจจะมผลตอการสรางแบรนดบคคลของนกการเมองทจะตองท�าความเขาใจสภาพแวดลอมของพนททลงหาเสยงเลอกตง 9. คานยมของสงคม (Social Value) กระบวนการในการสรางชอเสยงใหกบแบรนดบคคลมความเกยวของสมพนธอยางมากกบระบบสงคมซงถกก�าหนดโดยคานยม ในบรบททางสงคมอยางโลกของการศกษา ต�าแหนง (Credential) อาจจะมความส�าคญมากกวาบรบทอน ในแวดวงของแพทยทท�าหนาทผาตด

หวใจจะถกใหความส�าคญกบเรองประสบการณมากกวาต�าแหนงทางวชาการ ความร ประสบการณและการรบรองอาจจะมผลกระทบตอการสรางแบรนดบคคลในแนวทางทแตกตางกนไปขนอยกบคานยมของสงคม

ภาพท 10 การสรางเครองหมายผานงานกราฟกในแคมเปญหาเสยงของ บารค โอบามา พรอมกบขอความทไดรบการตอกย�า “Change We Can Believe in”ทมา: http://www.americanthinker.com/2008/05/the_obama_change_we_really_can.html คนเมอ 11 มนาคม 2554

Page 11: การสร้างแบรนด์บุคคล: ปั้นคนให้เป็นแบรนด์ Personal Branding ... · For business, personal branding plays

Executive Journal116

10. การเชอมตอหรอการตอตดกบกลมเปาหมาย (Connections) เปนปจจยทจะชวยเชอมโยงแบรนดบคคลเขากบกลมเปาหมายทเกยวของและน�ามาซงชอเสยง การจะเชอมตอหรอตอตดกบกลมเปาหมายไดนนจะตองอาศยกระบวนการของการสอสารผานชองทางตางๆ อาท สอสงคม (Social Media) การปรากฏตวตอสาธารณชนในกจกรรม การแสดงพฤตกรรม ของบคคลในทสาธารณะตางๆ เปนตน

บทสรป

จากทกลาวมาจะเหนไดวา เรองของการสรางแบรนดไมใชหมายความถงผลตภณฑ บรการเทานน แตครอบคลมถงบคคล การสรางแบรนดบคคลจะกอใหเกดทงประโยชนในระดบบคคล เชน การสรางความประทบใจใหกบผทรวมงานดวย การแสดงถงบคลกภาพ จดยนของแบรนดบคคลจนท�าใหผคนแวดลอมหรอกลมเปาหมายทเกยวของนกถงแบรนดบคคลของเราเปนอนดบตนๆ ในเชงธรกจรวมถงแบรนดบคคลทเปนคนดงกจะสามารถน�าหลกการทกลาวขางตนไปปรบใชเพอเสรมสรางและรกษาแบรนดบคคลในมความคงทนอยางยงยนตอไป

บรรณานกรม

กฤตน ยงปรชา. (2553). เปลยนตวเองใหเปนดาว (ดง) บนโลกออนไลน. กรงเทพฯ: ธงค บยอนด บคส.

แกลโล, คารไมน. (2553.). เกงอยางสตฟ จอบส: The innovation Secrets of Steve Jobs (ศรชย จาตกวณช และประสทธ วระยทธวไล, ผแปลและเรยบเรยง). กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

แคทเธอรน, คาปตา. (2550). คณคอแบรนด U R A BRAND. กรงเทพฯ: แมเนเจอร มเดย กรป.

ตยะ. (2554). ถาเลกไมได กใหญไมเปน. กรงเทพฯ: เพอนใจ.ถกลเกยรต วรวรรณ. (2553). 20 ปแรกในชวตการท�างานของ

บอย ถกลเกยรต. กรงเทพฯ: ซเนรโอ.แบรร ลเบรต, และ รคก ฟอลก. (2552). Barack, Inc.น�า

ธรกจสชยชนะสไตลบารค โอบามา (ณงลกษณ จารวฒน, ผแปล). กรงเทพฯ: เนชนมลตมเดยกรป.

ปรารถนา รตนะสทธ. (2552). Obamarketing. กรงเทพฯ: กรงเทพธรกจบค.

ภเษก ชยนรนดร. (ม.ป.ป.). การตลาดแนวใหมผาน Social Media. กรงเทพฯ: ซเอดยเคชน.

World Case:โอปราห วนฟรยแบรนดนสแนจรง. (มนาคม 2548). Maketeer. สบคนเมอ 14 ธนวาคม 2553, จาก http://www.marketeer.co.th/inside_detail.php?inside_id =3242

สนธยา โลหะพนธกจ. (2548). เอกสารประกอบการบรรยาย Branding & Personal Branding. ใน การสมมนาการโฆษณา ปการศกษา 2548. ปทมธาน.

A’lvarez, . B. R. (2010). Personal brands: Manage your life with talent and turn it into a unique experience. Houndmills, Basingstoke: Palgrave Macmillan.

Collins, S., & Stobatt, J. (2009, April 27). The queen of Youtube. The Nation, 6.

Coomber, S. (2002). Branding. Retrieved March 5, 2010, from http://www.netlibrary.com/urlapi.asp?action=summary&v=1&bookid=66767

Glenday, C. (2010). Guinness world records 2011. London: Guinness World Records.

Labrecque, L. I., Markso, E., & Milne, G. R. (2011). Online Personal Branding: Processes, Challenges, and Implication. Journal of Interactive Marketing, 25(1), 37-50.

Schawbel, D. (2008¸December 22). An Introduction into the World of Personal Branding. Retrieved from http://www.personalbrandingblog.com/an-introduction-into-the-world-of personal-branding/

Wee, L., & Brooks, A. (2010). Personal Branding and the Commoditization of Reflexivity. Cultural Sociology, 4(1), 45-62.