Download - წარმოების ფაქტორთა ბაზრები

წარმოების ფაქტორთა ბაზრები

თავი 18

გრიგოლ მოდებაძე[email protected]

Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.

წარმოების ფაქტორთაბაზრები

წარმოების ფაქტორზე მოთხოვნა წარმოებული

მოთხოვნაა. ფირმის მოთხოვნა

წარმოების საშუალებებზე გამომდინარეობს მისი

გადაწყვეტილებიდან მიაწოდოს პროდუქტი სხვა

ბაზარს


სამუშაო ძალაზე მოთხოვნა

შრომის ბაზარი ისევე როგორც სხვა ეკონომიკური

ბაზრები იმართებიან მოთხოვნა მიწოდების

საშუალებით


მოთხოვნისა და მიწოდებისმარავალმხრივობა...(a) ვაშლის ბაზარი (b) ვაშლის მკრეფავთა ბაზარი

Quantity of

Apples

მკრეფავების რაოდენობა

Q L

P W

0 0

ფასიხელფას

ი

მოთხოვნამოთხოვნა

მიწოდება



საწარმოო ფუნქცია და შრომის ზღვრული პროდუქტი

წარმოების ფუნქცია გვიჩვენებს

დამოკიდებულებას წარმოებისათვის საჭირო

მასალების რაოდენობასა და წარმოებული საქონლის რაოდენობას შორის


როგორ განსაზღვრავს კონკურენტული ფირმა თუ რამდენი მუშახელი უნდა

დაიქირაოს

LaborL

OutputQ

Marginal Product of Labor

MPL

Value of theMarginal Product

of LaborVMPL=PxMPL

WageW

Marginal Profit

0 01 100 100 $1,000 $500 $5002 180 80 $800 $500 $3003 240 60 $600 $500 $1004 280 40 $400 $500 -$1005 300 20 $200 $500 -$300

P r o fit VM P L W M P L Q / L


საწარმოო ფუნქცია

00

50

100

150

200

250

300

350

0 1 2 3 4 5 6

მკრეფავთა რაოდენობა

ვაშლ

ების

რ

აოდ

ენო

ბა

1

2

3

4

5


საწარმოო ფუნქცია და შრომის ზღვრული პროდუქტი

შრომის ზღვრული პროდუქტი გვიჩვენებს წარმოების რაოდენობის

ზრდას ყოველი დამატებით ერთი

ერთეული დაქირავებულისას .

MPL = Q/LMPL = (Q2 – Q1)/(L2 –

L1)


კლებადი შრომის ზღვრულიპროდუქტიულობა

რაც უფრო იზრდება დაქირავებულთა რაოდენობა მით

უფრო იკლებს ზღვრული წარმოების რაოდენობა

რაც უფრო მეტი ადამიანი არის დაქირავებული მით უფრო ნაკლებ

წვლილს იღებს წარმოებაში ყოველი დამატებული დაქირავებული

სწორედ ამას ეწოდება კლებადი ზღვრული წარმოებადობა


ზღვრული პროდუქტისღირებულება

ზღვრული პროდუქტის ღირებულება ესაა რაიმე

მასალის ზღვრული პროდუქტი გამრავლებული ნაწარმის

.საბაზროფასზე

VMPL = MPL X P


ზღვრული პროდუქტის ღირებულება ეცემა რაც უფრო

იზრდება დაქირავებულების, რაოდენობა რადგან საბაზრო

ფასი ნაწარმის არის მუდმივი

ზღვრული პროდუქტისღირებულება


ზღვრული პროდუქტის ღირებულება და მოთხოვნა

შრომაზე კონკურენტული ფირმა მოგების

მაქსიმიზაციის მისაღწევად ქირაობს იმ რაოდენობის შრომას რომლის დროსაც ზღვრული

პროდუქტის ღირებულება ტოლიახელფასის.

VMPL = Wage


ზღვრული პროდუქტის ღირებულების მრუდი იგივეა რაც მოთხოვნის მრუდი შრომაზე


შრომის ზღვრული პროდუქტისღირებულება...

0 ვაშლის მკრეფავების რაოდენობა

0

ზღვრული პროდუქტის ღირებულება

ზღვრული პროდუქტის ღირებულებაშრომის მოთხოვნის მრუდი

საბაზრო ხელფასი

მოგების მაქსიმიზირებელი რაოდენობა


როდესაც კონკურენტული ფირმა ქირაობს მუშახელს იმ

წერტილამდე სადაც ზღვრული პროდუქტის ღირებულება

ტოლია ხელფასის, ფირმა ასევე აწარმოებს იმ რაოდენობას

რომლის დროსაც ფასი ზღვრული დანახარჯის ტოლია


რა იწვევს დაქირავებულთა მოთხოვნის მრუდის

გადაადგილებას

პროდუქტის ფასი ტექნოლოგიურიცვლილება

სხვა ფაქტორებისმიწოდება


შრომის მიწოდების მრუდი

შრომის მიწოდების მრუდი ასახავს, იმას თუ როგორრეაგირებს

მომუშავეების მუშაობისა და დასვენების არჩევანის

გადაწყვეტილებები ალტერნატიული ღირებულების ცვლილებებზე

მიწოდების მრუდების ზრდადობა გვიჩვენებს რომ ხელფასის ზრდა

იწვევს შრომის რაოდენობისმიწოდებას.


შრომის მიწოდების მრუდი


ხელფასი

შრომის რაოდენობა

0


რა იწვევს შრომის მიწოდების მრუდის

გადაადგილებას

გემოვნების ცვლილება ალტერნატიული

არჩევანის ცვლილება იმიგრაცია


წონასწორობა შრომისბაზარზე

ხელფასი აწონასწორებს მიწოდებას და მოთხოვნას შრომაზე

ხელფასი ტოლია შრომის ზღვრული პროდუქტის ღირებულების


Equilibrium employment, L

წონასწორობა შრომისბაზარზე

Supply

Wage (price of

labor)

Quantity of Labor

0

Demand

Equilibrium wage,

W


შრომის მიწოდების გადაადგილება

Wage(price of

labor)

W1

0 Quantity ofLabor

L1

Supply, S1

Demand

2. ...reducesthe wage...

3. ...and raises employment.

1. An increase inlabor supply...

S2

W2

L2


შრომის მიწოდების მრუდის გადაადგილება

შრომის მიწოდების მრუდისგადაადგილება: იწვევს ჭარბ შრომის მიწოდებას. ამცირებს ხელფასებს. ფირმებისთვის უფრო მომგებიანია მეტი

შრომის დაქირავება. იწვევს კლებად ზღვრულ მწარმოებლურობას. ამცირებს ზღვრული წარმოების ღირებულებას. აყალიბებს ახალ წონასწორობას.


შრომის მოთხოვნის მრუდისგადაადგილება

Wage(price of

labor)

W1

0 Quantity ofLabor

L1

Supply

Demand, D1

2. ...increasesthe wage...

3. ...and increases employment.

1. An increase inlabor demand...

D2

W2

L2


შრომის მოთხოვნის მრუდისგადააგილება

შრომაზე მოთხოვნის ზრდა: შრომის მეტი რაოდენობის

დაქირავებით ფირმები უფრო მომგებიანები ხდებიან .

იწვევს ხელფასების ზრდას იწვევს ზღვრული პროდუქტის

ღირებულების ზრდას. აყალიბებს ახალ წონასწორობას.


წარმოების სამი ფაქტორი

კაპიტალი როდესაც დაქირავებულები იყენებენ დიდი

რაოდენობით ტექნიკას მათი წარმოებლურობა უფროდიდია.

ადამიანური რესურსი განათლებულიდაქირავებულები ს

წარმოებლურობა უფროდიდია

ტექნიკური განათლება როდესაც დაქირავებულებს ხელი

მიუწვდებათ მოწინავე ტექნიკასთან ისინი უფრო პროდუქტიულები არიან


წარმოების და ხელფასის ზრდის ტემპი ამერიკაში

Time PeriodGrowth Rate of

ProductivityGrowth Rate of

Wages

1959 - 1997 1.8 1.71959 - 1973 2.9 2.91973 - 1997 1.1 1.0


წარმოების და ხელფასის ზრდის ტემპი მთელი მსოფლიოს

მაშტაბით

CountryGrowth Rate

of Productivity

Growth Rate of Real Wages

Georgia (1999-2007) 7,5 15South Korea 8,5 7,9Hong Kong 5,5 4,9Singapore 5,3 5,0Indonesia 4,0 4,4

Japan 3,6 2,0India 3,1 3,4

United Kingdom 2,4 2,4Georgia (2008-2011) 2,0 2,0

United States 1,7 0,5Brazil 0,4 -2,4

Mexico -0,2 -3,0


სხვა წარმოების ფაქტორები

მიწა და კაპიტალი ეკონომიკის კაპიტალი არის

აკუმილირებული წარსულში ნაწარმოები პროდუქტი რომელიც

დღეს გამოყენებული არის( ) იქნება ახალი პროდუქტის და

მომსახურების საწარმოებლად


წონასწორობა მიწის და კაპიტალის ბაზარზე

მიწის და კაპიტალის დაქირავების ფასები განისაზღვრება მიწოდების

და მოთხოვნის ძალებით . ფირმა მანამდე ზრდის დაქირავების

რაოდენობას მანამ სანამ მათი ზღვრული წარმოების ღირებულება

არ გაუტოლდება დაქირავების ფასს.


წარმოების ფაქტორებს შორის კავშირი

წარმოების ფაქტორები გამოიყენებაერთდროულად. თითოეული მათგანის ზღვრული

წარმოებლურობა დამოკიდებულია სხვა ფაქტორების რაოდენობაზე


რომელიმე წარმოების ფაქტორის მიწოდების ცვლილება მაშინვე

ასახვას პოვებს ყველა წარმოების ფაქტორის

გამომუშავებაში

წარმოების ფაქტორებს შორის კავშირი


Summary

The three most important factors of production are labor, land, and capital.

The demand for factors, such as labor, is a derived demand that comes from firms that use the factors to produce goods and services.

Competitive, profit-maximizing firms hire each factor up to the point at which the value of the marginal product of the factor equals its price.


Summary

The supply of labor arises from individuals’ tradeoff between work and leisure.

An upward-sloping labor supply curve means that people respond to an increase in the wage by enjoying less leisure and working more hours.


Summary

The price paid to each factor adjusts to balance the supply and demand for that factor.

Because factor demand reflects the value of the marginal product of that factor, in equilibrium each factor is compensated according to its marginal contribution to the production of goods and services.


Summary

Because factors of production are used together, the marginal product of any one factor depends on the quantities of all factors that are available.

As a result, a change in the supply of one factor alters the equilibrium earnings of all the factors.