สำ��นั�กสำ��งแวดล้�อม กรุ�งเทพมห�นัครุ

• กรุ�งเทพมหานครุก�บปั�ญหาม�ลฝอย

• ปัรุ�มาณม�ลฝอยเก�ดขึ้��นในกรุ�งเทพมหานครุท��วไปั

ม�ลฝอยชุ�มชุนท#�เก�ดขึ้��นในกรุ�งเทพมหานครุ จะถู�กรุวบรุวมและขึ้นส่)งไปัย�งส่ถูาน#ขึ้นถู)ายม�ลฝอย 3 แห)ง ได*แก) ส่ถูาน#ขึ้นถู)ายม�ลฝอยส่ายไหม ส่ถูาน#ขึ้นถู)ายม�ลฝอยหนองแขึ้ม และส่ถูาน#ขึ้นถู)ายม�ลฝอยอ)อนน�ชุ

ม�ลฝอยอ�นทรุ#ย+

50%

ม�ลฝอยรุ#ไซเค�ล30%

ม�ลฝอยท��วไปั17%

ม�ลฝอยอ�นตรุาย3%

สำ�ดสำ�วนัปรุะเภทม�ล้ฝอยในัถั�งม�ล้ฝอยพ"#นัท$�กรุ�งเทพมห�นัครุ

ชุ� ม ชุ น CBM (Community Base So l id Waste Management : CBM) จ.า น วน 7 เขึ้ต 17 ชุ� ม ชุ น ค/ อ

1.ชุ�มชุนเกต�ไพเรุาะ 3, 4, 5เขึ้ตพรุะโขึ้นง2.ชุ�มชุนอย�)เจรุ�ญว�ภาวด# เขึ้ตดอนเม/อง3.ชุ�มชุนศรุ#กาญจน+ เขึ้ตดอนเม/อง4.ชุ�มชุนหม�)บ*านส่ม�ทธิ�โชุต� เขึ้ตลาดพรุ*าว5.ชุ�มชุนหม�)บ*านรุาน#2 เขึ้ตลาดพรุ*าว6.ชุ�มชุนหม�)บ*านเน#ยมกล.�า เขึ้ตลาดพรุ*าว7.ชุ�มชุนเล�ศอ�บล 4 เขึ้ตลาดพรุ*าว8.ชุ�มชุนบ�งบ�ว เขึ้ตลาดกรุะบ�ง9.ชุ�มชุนรุ�มคลองลาดบ�วขึ้าว เขึ้ตลาดกรุะบ�ง

10.ชุ�มชุนหล�งว�ดรุาชุน�ดดา เขึ้ตพรุะนครุ11.ชุ�มชุนท)าว�ง เขึ้ตพรุะนครุ 12.ชุ�มชุนเคหะธินบ�รุ# 1 เขึ้ตบางขึ้�นเท#ยน13.ชุ�มชุนทรุ�พย+ส่�นพ�ฒนา เขึ้ตบางขึ้�นเท#ยน14.ชุ�มชุนหลวงพ)อขึ้าว เขึ้ตบางขึ้�นเท#ยน15.ชุ�มชุนว�ดนาคส่#�บาท เขึ้ตบางขึ้�นเท#ยน16.ชุ�มชุนส่งวนค.าเขึ้ตหนองแขึ้ม17.ชุ�มชุนจ�นทรุ+ทรุ�พย+ เขึ้ตหนองแขึ้ม

ว�ธี$ก�รุศึ'กษ� แล้ะข้�อม�ล้เบื้"#องต้�นั

ว�ธิ#การุศ�กษา

- ส่อบถูามขึ้*อม�ลชุ�มชุนเบ/�องต*นต)อปัรุะธิานชุ�มชุนและคณะกรุรุมการุชุ�มชุน

- ส่�มภาษณ+ต�วแทนคนในชุ�มชุน โดยการุส่�)มเล/อกคนในชุ�มชุนท#�พรุ*อมท#�จะให*ส่�มภาษณ+

ก�รุจั�ดต้�#งชุ�มชุนัแล้ะกรุรุมก�รุชุ�มชุนั

• การุจดทะเบ#ยนจ�ดต��งชุ�มชุนม#ผลต)อการุพ�ฒนาชุ�มชุน เชุ)น การุส่น�บส่น�นจากเขึ้ตในเรุ/�องแผนงาน งบ

ปัรุะมาณ เปั7นต*น• การุจ�ดต��งชุ�มชุน ท#�มา อ.านาจหน*าท#�ขึ้องคณะกรุรุมการุ

ชุ�มชุนอาศ�ยตามรุะเบื้$ยบื้กรุ�งเทพมห�นัครุว��ด�วย ชุ�มชุนัแล้ะกรุรุมก�รุชุ�มชุนั พ.ศึ. 2555

• ในกรุณ#พ/�นท#�ท#�จะจ�ดต��งชุ�มชุนเปั7นกรุรุมส่�ทธิ�8ขึ้องบ�คคล อ/�น ต*องได*รุ�บความย�นยอมจากเจ*าขึ้องกรุรุมส่�ทธิ�8

การุจ�ดการุม�ลฝอยเบ/�องต*นขึ้องกทม.

หน)วยงานท#�เก#�ยวขึ้*อง• สำ��นั�กง�นัเข้ต้– ฝ.�ยรุ�กษ�คว�มสำะอ�ดแล้ะสำวนัสำ�ธี�รุณะ ม#หน*าท#�

รุ�กษาความส่ะอาดเรุ#ยบรุ*อย การุเก9บม�ลฝอย การุเก9บ ค)าธิรุรุมเน#ยมการุขึ้นม�ลฝอย ฯลฯ

– ฝ.�ยสำ�ข้�ภ�บื้�ล้ ม#หน*าท#�รุ �กษาส่�ขึ้าภ�บาล อาคารุส่ถูานท#� ส่��งแวดล*อม ควบค�มมลพ�ษ ฯลฯ เพ/�อม�ให*เปั7นอ�นตรุาย

ต)อส่�ขึ้ภาพขึ้องปัรุะชุาชุน

การุจ�ดการุม�ลฝอยเบ/�องต*นขึ้องกทม.

• สำ��นั�กสำ��งแวดล้�อม– ส่น�บส่น�นการุด.าเน�นงานขึ้องส่.าน�กงานเขึ้ต– ด.าเน�นการุในพ/�นท#�ท#�ไม)ได*อย�)ในความรุ�บผ�ดชุอบขึ้อง

ส่.าน�กงานเขึ้ต– วางแผน ก.าหนดแนวทางการุจ�ดการุส่��งแวดล*อม– ว�จ�ย พ�ฒนาองค+ความรุ� *และให*ความรุ� *– ส่)งเส่รุ�มการุม#ส่)วนรุ)วมขึ้องปัรุะชุาชุน

ฯลฯ

การุจ�ดการุม�ลฝอยเบ/�องต*นขึ้องกทม.

ม�ล้ฝอยข้องกทม.

ม�ล้ฝอยรุ$ไซเค�ล้

พน�กงานเก9บค�ดแยกไว*ใชุ*

เอง

ฝ�งกลบ

ม�ล้ฝอยอ�นัทรุ$ย2

ท.าปั�;ยหม�ก

ม�ล้ฝอยท��วไป

ฝ�งกลบ

ม�ล้ฝอยอ�นัต้รุ�ย/ต้�ดเชุ"#อ

จ*างเอกชุนก.าจ�ดด*วยว�ธิ#

เฉพาะ

การุจ�ดการุม�ลฝอยเบ/�องต*นขึ้องกทม.

• ม#การุจ�ดเก9บค��ธีรุรุมเนั$ยมก�รุเก3บื้แล้ะข้นัสำ��งปฏิ�ก�ล้หรุ"อม�ล้ฝอย ตาม ข้�อบื้�ญญ�ต้�กรุ�งเทพมห�นัครุ เรุ"�องค��ธีรุรุมเนั$ยมก�รุเก3บื้แล้ะข้นัสำ��งปฏิ�ก�ล้หรุ"อม�ล้ฝอย

ต้�มกฎหม�ยว��ด�วยก�รุสำ�ธี�รุณสำ�ข้ พ.ศึ. 2546• ตาม ข้�อบื้�ญญ�ต้�กรุ�งเทพมห�นัครุ เรุ"�อง ค��

ธีรุรุมเนั$ยมก�รุเก3บื้แล้ะข้นัสำ��งปฏิ�ก�ล้หรุ"อม�ล้ฝอย ต้�มกฎหม�ยว��ด�วยก�รุสำ�ธี�รุณสำ�ข้ ( ฉบื้�บื้ท$� 2)

พ.ศึ.2548 ก.าหนดให* อ�ตรุาค)าธิรุรุมเน#ยมเด/อนละ 20 บาท

การุจ�ดการุม�ลฝอยเบ/�องต*นขึ้องกทม.

• อ�สำ�สำม�ครุชุ�กล้�กข้ยะ– ถู�กจ�ดต��งขึ้��นเพ/�อเก9บขึ้นและรุวบรุวมม�ลฝอยภายใน

ชุ�มชุนท#�รุถูเก9บขึ้ยะขึ้องกทม.ไม)ส่ามารุถูเขึ้*าไปัได*– ปัฏิ�บ�ต�งานเด/อนละ 15 ว�น ค)าจ*างว�นละ 150 บาท

สำภ�พก�รุอย��อ�ศึ�ย- คนในชุ�มชุนอาศ�ยอย�)ในบ*านพ�กท#�เปั7นท#�ด�น เชุ)าขึ้องปัรุะธิานชุ�มชุน โดยเปั7นบ*านพ�กซ��งส่รุ*างอย�)บนน.�า

ชุ�มชุ�นัเกต้�ไพเรุ�ะ

ก�รุจั�ดก�รุข้ยะโดยชุ�มชุนั- ทางชุ�มชุนม#การุออกกฎห*าม ท��งขึ้ยะนอกบ*าน และให*จ�ดเก9บค�ดแยกขึ้ยะเบ/�องต*น โดยจะ

ม#คนเก9บขึ้ยะขึ้องชุ�มชุนคอยรุวบรุวมตามบ*าน ซ��งแต)ละ บ*านจะให*ขึ้ยะจ.าพวกขึ้วดน.�า เปั7นค)าตอบแทน หรุ/อในบาง

บ*านก9จะเก9บขึ้ายเองก�รุจั�ดก�รุข้ยะเศึษอ�ห�รุ- เน/�องด*วยเปั7นชุ�มชุนท#�อย�)ต�ดคลองและม#ทางน.�าใต*ท#�อย�)อาศ�ยจ�งเก�ดการุจ�ดการุขึ้ยะ

อ�นทรุ#ย+ผ)านการุน.าไปัเล#�ยงปัลาและไก) และท.าปั�;ยและน.�าหม�กชุ#วภาพ

ก�รุจั�ดก�รุข้ยะอ�นัต้รุ�ย- ม#จ�ดท#�การุรุวบรุวมไว*ในท#�เด#ยวขึ้องชุ�มชุนเพ/�อการุรุอเก9บโดยรุถูขึ้ยะ

ชุ�มชุ�นัเกต้�ไพเรุ�ะ

ก�รุม$สำ�วนัรุ�วมข้องครุ�วเรุ"อนัต้�อก�รุจั�ดก�รุข้ยะข้องชุ�มชุนั- ม#การุรุ)วมม/อผ)านการุค�ดแยกขึ้ยะรุ#ไซเค�ลรุวม

ไว* และน.ามาขึ้ายให*คนเก9บขึ้ยะขึ้องชุ�มชุน รุวมถู�งการุม# การุน.าขึ้ยะอ�นทรุ#ไปัจ�ดการุ หรุ/อแบ)งจ�ดการุในครุ�วเรุ/อน

ในขึ้ณะท#�ขึ้ยะอ�นตรุายม#การุน.าไปัรุวมท#�ซ��งชุ�มชุนจ�ดไว*

ก�รุรุณรุงค2สำ�งเสำรุ�มให�ม$ก�รุจั�ดก�รุข้ยะโดยชุ�มชุนัโดยชุ�มชุนั- ชุ�มชุนม#-- - การุรุณรุงค+ด�งต)อไปัน#�- ปัรุะชุาส่�มพ�นธิ+เส่#ยงตามส่ายในท�กครุ��งท#�ม#ปัรุะชุ�มชุ�มชุน- ปัรุะชุาส่�มพ�นธิ+พ�ดค�ยตามบ*านในบางวารุะ- จ�ดปัรุะชุ�มชุ�มชุนเด/อนละ 1 ครุ��ง- แจกหน�งส่/อหรุ/อเอกส่ารุท#�ได*รุ�บจากเขึ้ต หรุ/อส่.าน�กส่��ง

แวดล*อม ตามวารุะ

ชุ�มชุ�นัเกต้�ไพเรุ�ะ

ชุ�มชุ�นัสำงวนัค��สำภ�พก�รุอย��อ�ศึ�ย- ชุ�มชุนม#ล�กษณะเปั7นบ*านเด#�ยวไม*ชุ� �น

เด#ยว และส่องชุ��น ม�กปัล�กในท#�ด�นเชุ)าเหน/อน.�า กล)าวค/อ บ*านส่)วนใหญ)ม#พ/�นท#�อย�)บนน.�า โดยม#จ.านวนหน��งเปั7นบ*าน

เด#�ยว ท#�ปัล�กด*วยต�วเจ*าขึ้องท#�เอง

ก�รุจั�ดก�รุข้ยะโดยชุ�มชุนั- ม#การุจ�ดการุให*เก�ดการุขึ้าย ให*ธินาคารุขึ้ยะ แต)เปั7นธินาคารุขึ้ยะแบบท#�ไม)ม#ส่ม�ดบ�ญชุ# และรุะบบส่ะส่ม เปั7นธินาคารุขึ้ยะปัรุะเภทขึ้องมาจ)ายไปั

โดยจะน.าขึ้องไปัขึ้ายต)อให*แก)บรุ�ษ�ทท#�รุ �บซ/�ออ#กท# ม#บ*างท#�บางครุ�วเรุ/อนรุวบรุวมมาให*เลย

ก�รุจั�ดก�รุข้ยะเศึษอ�ห�รุ- ม#บางครุ�วเรุ/อนม#การุน.าขึ้ยะ เศษอาหารุไปัจ�ดท.าปั�;ยหม�กและน.�าหม�กชุ#วภาพ โดยในบาง

ครุ�วเรุ/อนก9จะน.าขึ้ยะเศษอาหารุท��งในท#�รุวมขึ้องชุ�มชุน ให*ทางชุ�มชุนมาน.าไปัจ�ดการุเปั7นปั�;ยหม�กก�รุจั�ดก�รุข้ยะอ�นัต้รุ�ย- ม#การุต��งจ�ดรุวบรุวมขึ้องชุ�มชุนตลอดจนการุม#ก�จกรุรุมขึ้ยะอ�นตรุายแลกไขึ้)

ชุ�มชุ�นัสำงวนัค��

ก�รุม$สำ�วนัรุ�วมข้องครุ�วเรุ"อนัต้�อก�รุจั�ดก�รุข้ยะข้องชุ�มชุนั- ม#การุน.าขึ้ยะมาขึ้ายให*ธินาคารุขึ้ยะขึ้องชุ�มชุน ตลอด

จนให*ความรุ)วมม/อในการุจ�ดก�จกรุรุมขึ้องชุ�มชุน เชุ)น ม#การุเปั?ดให*ม#การุล*างถู�งขึ้ยะท�กว�นพ�ธิแรุกขึ้องเด/อนเพ/�อไม)ให*ม#กล��นส่ะส่มก�รุรุณรุงค2สำ�งเสำรุ�มให�ม$ก�รุจั�ดก�รุข้ยะโดยชุ�มชุนัโดยชุ�มชุนั- ชุ�มชุนม#การุรุณรุงค+ด�งต)อไปัน#�- ม#การุปัรุะชุาส่�มพ�นธิ+เส่#ยงตามส่ายเด/อนละ 1ครุ��ง- จ�ดปัรุะชุ�มกรุรุมการุชุ�มชุนท�กเด/อน- ม#การุปัรุะชุ�มคนในชุ�มขึ้นตามวารุะ- ม#การุจ�ดก�จกรุรุมรุ)วมในว�นพ�เศษต)างๆ

ชุ�มชุ�นัสำงวนัค��

คว�มพ'งพอใจัในัก�รุจั�ดก�รุข้ยะม�ล้ฝอยชุ�มชุนั (CBM)- ม#การุจ�ดการุท#�ด#ขึ้��นกว)าแต)ก)อน โดยจากเด�มจะม#การุท��งขึ้ยะ

ลงไปัท#�ใต*บ*านแต)ละหล�ง ท.าให*เก�ดการุหม�กหมมเปั7นน.�าเส่#ยแต)เม/�อม#การุจ�ดการุท.าให*เก�ดความส่ะอาดเรุ#ยบรุ*อยท.าให*

ส่ะอาดมากย��งขึ้��น ไม)ม#ขึ้ยะตกค*างในพ/�นท#�น.�าเหล)าน��น

ชุ�มชุ�นัสำงวนัค��

ชุ�มชุ�นัท��ว�งสำภ�พก�รุอย��อ�ศึ�ย- ชุ�มชุนม#ล�กษณะห*องแถูว

ก��งชุ�มชุนแออ�ด บ*านอย�) ต�ดและเบ#ยดก�น บ*าน

จ.านวนหน��งม#ล�กษณะเปั7น บ*านแบบห*องเด#�ยว ม#

เพ#ยงห*องนอนก�บห*องน.�าคนในชุ�มชุนม#อาชุ#พ

ค*าขึ้ายท��วไปั ม#บ*านปัล�ก บนน.�า ทางเด�นแคบ พ/�นท#�

ต� �งถู�งขึ้ยะม#น*อย

ชุ�มชุ�นัท��ว�ง

บทว�เครุาะห+

ปั�จจ�ยด*านผ�*น.าชุ�มชุน• เจ*าหน*าท#�เขึ้ต– ท)าท#ต)อผ�*น.าชุ�มชุน– การุส่น�บส่น�นชุ�มชุน

• ปัรุะธิานชุ�มชุนและกรุรุมการุ– ส่ภาพความเปั7นจรุ�งในการุจ�ดการุขึ้ยะและขึ้องเส่#ยใน

ชุ�มชุนไม)ตรุงก�บเอกส่ารุโครุงการุ– การุน.า และการุจ�ดการุก�บการุจ�ดการุขึ้ยะ และการุส่)ง

เส่รุ�มให*ครุ�วเรุ/อนม#ส่)วนรุ)วม

ปั�จจ�ยด*านบรุ�บททางพ/�นท#�

- ชุ�มชุนแออ�ด -ชุ�มชุนเม/อง -ชุ�มชุนชุานเม/อง- เคหะชุ�มชุน- ชุ�มชุนอาคารุส่�ง- ชุ�มชุนหม�)บ*านจ�ดส่รุรุ- ปั�จจ�ยด*านพ/�นท#�อ/�นๆ --- พ/�นท#�ต�ดแหล)งน.�า, การุเขึ้*า

ถู�ง, พ/�นท#�น*อย

ปั�จจ�ยด*านอาชุ#พและส่ภาพความเปั7นอย�)ขึ้องคนในชุ�มชุน

• อาชุ#พ - ผ�*ท#�ม#รุายได*ด#ม�กปัฏิ�เส่ธิการุแยกขึ้ยะ - กล�)มชุ�มชุนเกษตรุกรุม�กแยกขึ้ยะได*ส่มบ�รุณ+กว)า ผ)าน

การุแยกท�กปัรุะเภท• ส่ภาพความเปั7นอย�)

- ส่ภาพการุจ�ดต��งขึ้องชุ�มชุน การุม#พ/�นท#�กลางในการุจ�ดการุขึ้ยะ

- การุเขึ้*าออกในการุล.าเล#ยงขึ้ยะรุ#ไซเค�ลไปัขึ้าย

ปั�จจ�ยว)าด*วยความม#ส่)วนรุ)วมขึ้องปัรุะชุาชุน

• ว�ฒนธิรุรุมการุเม/องแบบค�บแคบ (Parochial political culture)

• ว�ฒนธิรุรุมการุเม/องแบบไพรุ)ฟ้Bา (Subject political culture)

• ว�ฒนธิรุรุมการุเม/องแบบม#ส่)วนรุ)วม(Participation political culture)

การุส่)งเส่รุ�มการุจ�ดการุให*ส่.าเรุ9จในทางส่�งคม

• - ครุอบครุ�ว• - โรุงเรุ#ยน• - ผ�*น.าชุ�มชุน• - การุต�ดตามขึ้องเขึ้ต• -การุม#ส่)วนรุ)วมจากปัรุะชุาชุน