ადგილობრივიმნიშვნელობის ტყის

მართვისა და გადაცემის პროცესი

საქართველოს საზოგადოებრივ საქმეთა ინსტიტუტი

ირაკლი გოხელაშვილი ლევან კორკელია

გრიგოლ მახარაძე

09.11.2009

ისტორიული მიმოხილვა

საქართველოს გასაბჭოებამდე ტყე ეკუთვნოდა სახელმწიფოს, ეკლესიებს, ფიზიკურ პირებს, სოფლებსა და თემებს

საქართველოს გასაბჭოების შემდეგ ჩნდება სახელმწიფო მნიშვნელობის ტყე და საკოლმეურნეო ტყე

1999 წლამდე განკარგვა კვლავ საბჭოთა მოდელით ხდებოდა

1999 წლიდან მოქმედებს საქართველოს ტყის კოდექსი

ნორმატიული ბაზა

ორგანული კანონი “ადგილობრივი თვითმმართველობის შესახებ” (2005)

ტყის კოდექსი (1999) მთავრობის დადგენილება “ადგილობრივი

მნიშვნელობის ტყის განსაზღვრის წესის შესახებ” (2007)

პარლამენტის დადგენილება “საქართველოს რესპუბლიკის საკოლმეურნეობათაშორისო და მუნიციპალური ტყეების შესახებ” (1995)

ტყე

გეოგრაფიული ლანდშაფტის ნაწილი, რომელიც მოიცავს ხეების, მიწის, აგრეთვე ბუჩქების, ბალახების, ცხოველებისა და სხვათა ერთობლიობას, რომლებიც თავიანთი განვითარების პროცესში ურთიერთდაკავშირებულნი არიან ბიოლოგიურად და გავლენას ახდენენ ერთმანეთსა და გარემოზე

ტყის მესაკუთრეები

საქართველოს ტყის ფონდის მესაკუთრე შეიძლება იყოს:

სახელმწიფო საქართველოს საპატრიარქო ფიზიკური პირი კერძო სამართლის იურიდიული პირი.

ტყის მესაკუთრეები

ტყის ფონდი შეადგენს ქვეყნის ტერიტორიის დაახლოებით 40-43%-ს

საქართველოს სატყეო ფონდის 84%-ს მართავს სატყეო დეპარტამენტი; 9%-ს - დაცული ტერიტორიების სააგენტო

მცირე რაოდენობით ტყე გადაცემული აქვს საპატრიარქოს

სახელმწიფო სამეურნეო ტყის ფონდის მთლიანი ფართობია 2 041 800 ჰექტარი

ტყის ფონდის კლასიფიკაცია

ორგანული კანონი

ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყის რესურსების მართვა თვითმმართველი ერთეულის ექსკლუზიური უფლებამოსილებაა

თვითმმართველი ერთეულის ტერიტორიაზე არსებული ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყე თვითმმართველი ერთეულის საკუთრებაშია

ტერმინის განმარტება

ადგილობრივი ტყის ფონდი - სახელმწიფო სამეურნეო ტყის ფონდის ნაწილი, რომელთან დაკავშირებულ სამართლებრივ ურთიერთობებს არეგულირებენ ადგილობრივი თვითმმართველობისა და მმართველობის ორგანოები (ტყის კოდექსი)

ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყის ფონდი - ტყის ფონდი, რომელიც ადგილობრივი თვითმმართველობის ორგანოების საკუთრებაშია და რომელიც შეიძლება გამოიყენებოდეს ადგილობრივი მოსახლეობის პირადი მოხმარების მოთხოვნილებების დაკმაყოფილების მიზნით. (მთავრობის დადგენილება)

ტყეების მოვლა, დაცვა, აღდგენა და ტყის ხანძრებთან ბრძოლა ტყეების მოვლის, დაცვისა და აღდგენის ადგილობრივი პროგრამების

შემუშავება და მათი განხორციელება ტყეების მოვლის, დაცვისა და აღდგენის სახელმწიფო პროგრამების

დაფინანსებაში მონაწილეობა და მათ მიერ გამოყოფილი თანხების ხარჯვის კონტროლი

ტყითსარგებლობის ბილეთის გაცემა უფლებამოსილი სახელმწიფო ორგანოებისთვის ტყითსარგებლობის

შეზღუდვის, შეჩერების ან შეწყვეტის შესახებ წინადადებების წარდგენა სტიქიური მოვლენების დროს საგანგებო ღონისძიებების

განხორციელებაში მონაწილეობა მოსახლეობის ეკოლოგიური განათლების უზრუნველყოფა უფლებამოსილი სახელმწიფო ორგანოებისთვის სახელმწიფო ტყის

ფონდის მიწების საზღვრების შეცვლის შესახებ წინადადებების წარდგენა

ადგილობრიცი თვითმმართველობის კომპეტენცია

ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყის ფონდი

ყოფილი საკოლმეურნეო ტყეები და საბჭოთა მეურნეობების ტყეები

აუცილებლობის შემთხვევაში ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა მეურნეობების მოსაზღვრე სახელმწიფო ტყის ფონდის მიწები, რომლებიც მოქცეულია შესაბამისი თვითმმართველი ერთეულის საზღვრებში.

გადაცემის წესი

ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა მეურნეობების ტყეები უნდა მიიღოს სატყეო დეპარტამენტმა

აკრძალულია ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა მეურნეობების ტყეებზე საკუთრების უფლების დამადასტურებელი ნებისმიერი დოკუმენტის გაცემა

გადაცემის წესი

ადგილობრივი ტყის ფონდისათვის გადასაცემი ფართობების შერჩევის სამუშაოებს ახორციელებს გარემოს დაცვის სამინისტრო.

მიწის გამოყენებისა და დაცვის სახელმწიფო კომისია შეიმუშავებს რეკომენდაციებს, რომელსაც გარემოს დაცვის სამინისტრო წარუდგენს მთავრობას.

მთავრობა ამტკიცებს ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყის ფონდისათვის გადასაცემი ფართობების ნუსხას, ადგილმდებარეობასა და რაოდენობას.

ფაქტობრივი მდგომარეობა

ადგილობრივი მნიშვნელობის ტყე - 800 000 ჰა ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა

მეურნეობების ტყეები 500 000 ჰა მოსაზღვრე სახელმწიფო ტყის ფონდი -

300 000 ჰა ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა

მეურნეობების ტყეებიდან სატყეო დეპარტამენტს მიღებული აქვს ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა მეურნეობების ტყეებიდან სატყეო დეპარტამენტს მიღებული აქვს 300 000 ჰა

ინვენტარიზაცია

ამბროლაური - 2000-2003 (World Bank)

ონი - 2000-2003 (World Bank)

გარდაბანი - 2005-2006 (საქართველოს მთავრობა)

მცხეთა - 2005-2006 (საქართველოს მთავრობა)

სატყეო პოლიტიკის დოკუმენტი

თვითმმართველობებისთვის ტყის გადაცემის პროცესი მიბმული იყო სატყეო პოლიტიკის დოკუმენტზე

სატყეო პოლიტიკის დოკუმენტი არაამიღებული

თვითმმართველობებისთვის ტყის გადაცემის პროცესი შეჩერებულია

გაურკვეველი ვადით

დასკვნები

სატყეო დეპარტამენტს სრულად არ მიუღია ყოფილი საკოლმეურნეო და საბჭოთა მეურნეობების ტყეები

ამ ტყეებზე, ზოგ შემთხვევაში, უკანონოდაა გაცემული საკუთრების დამადასტურებელი დოკუმენტები

ამ ტყეების უმეტესი ნაწილი, სავარაუდოდ, განადგურებულია

დასკვნები

ტყის კოდექსი არ შეესაბამება თვითმმართველობის შესახებ კანონმდებლობას

მოსახლეობის სათბობი მასალით დაკმაყოფილება ვერ ხერხდება

ტყით სარგებლობის წესები არაა განსაზღვრული

რეკომენდაციები

სატყეო კოდექსის თვითმმართველობის კანონმდებლობასთან შესაბამისობაში მოყვანა

ინვენტარიზაცია

თვითმმართველობის მიერ ტყის მართვის წესების დადგენა

ადგილობრივი ტყის ცნების გაფართოება

გამოყენებული ლიტერატურა

საქართველოს ორგანული კანონი “ადგილობრივი თვითმმართველობის შესახებ”

საქართველოს ტყის კოდექსი საქართველოს მთავრობის დადგენილება “ადგილობრივი

მნიშვნელობის ტყის განსაზღვრის წესის შესახებ” საქართველოს პარლამენტის დადგენილება “საქართველოს

რესპუბლიკის საკოლმეურნეობათაშორისო და მუნიციპალური ტყეების შესახებ”

გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების სამინისტროს წერილი N22/01-23/23-2093

“საქართველოს სატყეო სექტორი“, ირაკლი მაჭარაშვილი, CIPDD

ინტერვიუ სატყეო დეპარტამენტის უფროსის მრჩეველთან, ნუგზარ ბერეჟიანთან, 9 ნოემბერი, 2009 წ.

გმადლობთ ყურადღებისთვის