განსყიდული თავისუფლება“თუუცილობლობითგამოწვეული გადაწყვეტილება?
მოსწავლის სავარაუდო პრეზენტაცია
გავიხსენოთ ისტორია
1783 წელი -გეორგიევსკისტრაქტატი1795 წელი კრწანისისბრძოლის ტრაგედიაერეკლეს გადაწყვეტილება:“ქართლსა დაიცავს რუსთხელმწიფება!”
გეორგიევსკისტრაქტატის შედეგი-მოვიდა რუსეთი დააღგავა ყოველი სამეფოქართული“რასაც ქართველთაიმედგაცრუება მოჰყვა
ქართველობას ხმალიდაუჩლუნგდა დამისი ადგილიკალამმა დაიკავა.ასპარეზზერომანტიკოსებიგამოჩნდნენ...
მათთვის
ვსჭმუნავთ ბედ-მწირნი,გვხვევიან ჭირნიფოთოლთუხშირნი
გუშაგნი ბევრნი თვითოსამცველადგვყვან ნებისწარმტაცველად;ხვალ სხვანი მოვლენმათს გამომცვლელად,გველივე ჰშთება გველად.
ასე მოსთქვამდა ალექსანდრე ჭავჭავაძე
გრიგოლ ორბელიანი
წინაპართ სისხლიაწ ჩვენს შორისარღა მდინარებს,თავისუფლებაგანქრა ჩვენთვის, რაღა გვახარებს!”
“შორით მოსულიჩემს მამულშიმყვედრისცხოვრებას,მოყვრულადგვმტერობს, გვტაცებს ყოველს, გვიქმსალერსობას...
ვაი მას მხარეს, სადმხოლოდ ძალა რამსაჯულოვნობდეს...სად ჰსჯულზედ მჯდომიხანჯალი კანონთააღასრულებდეს
ბარათაშვილი ქმნისპოემას “ბედი ქართლისა”დალექსს “საფლავი მეფისა ირაკლისა”
ორი განსხვავებული პოზიცია...
სოლომონ ლეონიძეპატრიოტული გზნებითეპაექრება მეფეს, რომთავისუფლების “განსყიდვა”უდიდესი ეროვნულიუბედურებაა:
ბედი ბართლისა
განზრახვა შენი, მეფევ, მაკვირვებს!ირაკლიმ იცის, რომე ქართველებსარად მიაჩნით უბედურება,თუ აქვთ თვისთ ჭერთ ქვეშთავისუფლება!”
ერეკლე მეორე უსაბუთებს აღელვებულპატრიოტს, რომ მეფის გადაწყვეტილებათავისუფლების ღალატი კი არ არის, არამედსახელმწიფოებრივი ცხოვრების ისტორიულადგარდაუვალი ფაქტის შემეცნების ნაყოფია, რომარსებობს მხოლოდ ორი გზა, ისტორიულიაუცილებლობით ნაკარნახევი; ერთს მივყავართსრული ეროვნული კატასტროფისაკენ, მეორეს –თავისუფლების დროებით დაკარგვით –ეროვნული სიცოცხლის შენარჩუნებისაკენ.
პოემის გმირთა შორის ღირსეულადგილს იჭერს ქართველი ქალი –მეუღლე ლეონიძისა:
სოფიო მტკიცედ იცავს ეროვნულითავისუფლებისადმი სიყვარულს:“უწინმც დღე კი დამელევა მე!უცხოობაში რაა სიამე,”
ნ. ბარათაშვილი პრინციპულადეროვნული თავისუფლების იდეისთავდადებულ მომხრედ გვევლინება. ამმხრივ იგი ეხმაურება სოლომონლეონიძის გრძნობებს და დიდითანაგრძნობით გვისურათებს მას. მაგრამიმ ისტორიულ სიტუაციაში, რომელშიცმოქცეული იყო მე –18 საუკუნისსაქართველო, ბარათაშვილი ერთადერთსწორ პოლიტიკურ თვალსაზრისადთვლის ერეკლე მეორის ორიენტაციას.
ნ. ბარათაშვილის ამ ეროვნულმა შეხედულებამრელიეფური ასახვა პოვა ლექსში “საფლავიმეფის ირაკლისა”. პოეტი მიმართავს დიდებულიმეფის აჩრდილს:
სადაც აქამდინ ხმლით და ძალითჰფლობდა ქართველი,მუნ სამშვიდობო მოქალაქის მართავს აწხელი!
ჟამ-ვითარებით გარდახვეწილთ შენთშვილთ მიდამომოაქვთ მამულში განათლება და ხმასაამო;
რა თქმა უნდა, ყოველივე თქმულისრულიად არ ნიშნავს იმას, რომბარათაშვილი შეურიგდა თავისიქვეყნის თავისუფლების დაკარგვას. იგიტრაგიკულად განიცდისთვითმპყრობელობისაგან ქართველიხალხის დამონებას. იგი ოცნებობდასამშობლოს თავისუფლებაზე.მაგრამერეკლეს გადაწყვეტილებასუცილობლობით მიღებულადმ იიჩნევდა!