ziekenhuis special 2011

50
BOUWEN AAN DE ZORG 23 BOUWEN AAN DE ZORG 23 ZIEKENHUISSPECIAL INLEIDING Want, het is inspirerend om te zien hoeveel er is veranderd in de wijze waarop tegen de zorg wordt aangekeken. Alle aspecten rondom de zorg zijn aan grote veranderingen onderhevig. De Look and Feel van ziekenhuizen verandert helemaal mee met de tijdgeest. Er lijkt écht meer te wor- den nagedacht over hoe de patiënt – de klant! – moet wor- den benaderd en hoe we hem of haar toch zo veel mogelijk comfort en geruststelling kunnen geven als een ziekenhuis- bezoek moet worden gedaan. Vorig jaar schreven we al in ons voorwoord voor de zie- kenhuisspecial dat ‘er écht iets moois aan de hand is in zie- kenhuisland’. Dat klopt helemaal. En we mogen hopen dat deze ontwikkelingen blijven doorgaan. Door de toenemen- de transparantie tussen patiënt en zorg, onder andere door het internet en de talloze blogs die mensen over hun dage- lijkse leven bijhouden, wordt iedere stakeholder in de zorg continu op scherp gezet om die ‘beleving’ zo optimaal mogelijk op de wensen van de gebruikers af te stemmen. Niemand zit te wachten op slechte kritieken op Twitter, Fa- cebook, Hyves of andere Social Media. Dat is een goede zaak. We weten dat die ver- beterde Look and Feel een essentiële bijdra- ge levert. En precies daarom kijken wij altijd met veel genoegen uit naar het maken van deze special. Want wij vinden het van be- lang om over die positieve ontwikkelingen te communiceren. Veel leesplezier! n Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-Hertogenbosch Maasziekenhuis Pantein, Boxmeer Wij gaan graag naar het ziekenhuis Met heel veel trots presenteren wij u onze ziekenhuis-special. Zonder ook maar enige afbreuk te doen aan de vele interessante journalistieke en commerciële producties, die wij over andere onder- werpen hebben mogen schrijven, verheugen wij ons altijd in het bijzonder op de ziekenhuisspe- cial. We gaan graag naar het ziekenhuis.

description

Met heel veel trots presenteren wij u onze ziekenhuis-special. Zonder ook maar enige afbreuk tedoen aan de vele interessante journalistieke en commerciële producties, die wij over andere onderwerpen hebben mogen schrijven, verheugen wij ons altijd in het bijzonder op de ziekenhuisspecial.We gaan graag naar het ziekenhuis.

Transcript of ziekenhuis special 2011

Page 1: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 23 Bouwen aan de zorg 23

ziekenhuisspecial inleiding

Want, het is inspirerend om te zien hoeveel er is veranderd in de wijze waarop tegen de zorg wordt aangekeken. Alle aspecten rondom de zorg zijn aan grote veranderingen onderhevig. De Look and Feel van ziekenhuizen verandert helemaal mee met de tijdgeest. Er lijkt écht meer te wor-den nagedacht over hoe de patiënt – de klant! – moet wor-den benaderd en hoe we hem of haar toch zo veel mogelijk comfort en geruststelling kunnen geven als een ziekenhuis-bezoek moet worden gedaan. Vorig jaar schreven we al in ons voorwoord voor de zie-kenhuisspecial dat ‘er écht iets moois aan de hand is in zie-kenhuisland’. Dat klopt helemaal. En we mogen hopen dat deze ontwikkelingen blijven doorgaan. Door de toenemen-de transparantie tussen patiënt en zorg, onder andere door het internet en de talloze blogs die mensen over hun dage-lijkse leven bijhouden, wordt iedere stakeholder in de zorg continu op scherp gezet om die ‘beleving’ zo optimaal mogelijk op de wensen van de gebruikers af te stemmen. Niemand zit te wachten op slechte kritieken op Twitter, Fa-cebook, Hyves of andere Social Media.Dat is een goede zaak. We weten dat die ver-beterde Look and Feel een essentiële bijdra-ge levert. En precies daarom kijken wij altijd met veel genoegen uit naar het maken van deze special. Want wij vinden het van be-lang om over die positieve ontwikkelingen te communiceren. Veel leesplezier! n

Jeroen Bosch Ziekenhuis, 's-Hertogenbosch

Maasziekenhuis Pantein, Boxmeer

Wij gaan graag naar het ziekenhuisMet heel veel trots presenteren wij u onze ziekenhuis-special. Zonder ook maar enige afbreuk te doen aan de vele interessante journalistieke en commerciële producties, die wij over andere onder-werpen hebben mogen schrijven, verheugen wij ons altijd in het bijzonder op de ziekenhuisspe-cial. We gaan graag naar het ziekenhuis.

Page 2: ziekenhuis special 2011

24 Bouwen aan de zorg

Hester Schuyl en Mariska Ek ronden interieurstyling en inhuizing Maasstadziekenhuis af

‘Project bleek flinke logistieke klus, maar het eindresultaat telt’ Vanaf het moment dat op 17 mei het nieuwe Maasstad ziekenhuis in gebruik is genomen, lopen Hester Schuyl (35) en Ma-riska Ek (32) plots met een onwennig gevoel rond. Niet omdat ze zich er niet thuis voelen, maar vooral omdat ‘de klus’ met de ingebruikname van het Maasstad ziekenhuis officieel is afgelopen. De twee waren als onderdeel van het projectteam res-pectievelijk verantwoordelijk voor de ‘inventaris’ en de interieurstyling van het ziekenhuis. “Als je dan alles hebt afgerond en afscheid neemt van de collega’s met wie je een aantal jaren intensief hebt samengewerkt, dan breekt er vanzelfsprekend een moment van reflecteren aan,” zegt het tweetal bijna in koor. “Maar…. als we terugkijken, dan kunnen we niet anders dan te-vreden zijn: het Maasstad ziekenhuis is een trefpunt geworden voor uitstekende zorg in een unieke omgeving.”

Centrale hal Maasstad Ziekenhuis

Tekst en foto’s Jerry Helmers

Page 3: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 25 Bouwen aan de zorg 25

maasstad ziekenhuis, rotterdam

En met dat laatste is eigenlijk niets te veel ge-zegd. Het ziekenhuis is weliswaar nog steeds een ziekenhuis maar de Look and Feel zijn wel degelijk als ‘anders’ te beschouwen en daar is het tweetal mede verantwoordelijk voor. Hes-ter hield zich bezig met alle processen rondom de aanschaftrajecten met bijbehorende bud-getverantwoordelijkheid. Mariska stippelde de lijnen voor het interieur uit aansluitend bij de ontwerpen van de vaste inrichting van de ar-chitecten. Van de werkplekken, de stoffering tot aan de verlichting en de aanwezigheid van kunst. En dat alles uiteraard binnen het concept van het Programma van Eisen, dat bij aanvang van de werkzaamheden op de bureaus van Hes-ter en Mariska werd neergelegd.

“Dat programma was samen te vatten als het kiezen voor milieuvriendelijk, duurzaam en groen bouwen, waarbij de bezoekers – om wel-ke reden ze dan ook in het ziekenhuis zijn – het bezoek als een ‘prettige ervaring’ voelen,” zegt Hester. ➤

Hester Schuyl en Mariska Ek hebben een prachtig project in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam afgerond. Tijd om te reflecteren!

Wachtkamer

Page 4: ziekenhuis special 2011

26 Bouwen aan de zorg

Duurzame techniek onze zorg

Labradordreef 18Postbus 24053500 GK UtrechtT 030 26 50 500F 030 26 20 895E [email protected] www.ulcgroep.nl

1. St. Antonius Ziekenhuis, Utrecht

2. Groene Hart Ziekenhuis, Gouda

3. Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam

4. Erasmus MC, Rotterdam

4.

2.

1.

3.

Elektrotechnische installaties

Werktuigbouwkundige installaties

Sprinkler, data en medisch technische inrichting

Technisch beheer en onderhoud

juni2011_ULC_adv_230x297_Bouwen 1 1 08-06-2011 16:34:09

Page 5: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 27 Bouwen aan de zorg 27

maasstad ziekenhuis, rotterdam

Tarkett Nederland: vloerenspecialist in de gezondheidszorgMilieuvriendelijk, duurzaam en groen bouwen, zijn wensen van het zie-kenhuis waar Tarkett zich volledig bij kon aansluiten. Gekozen werd de iQ Optima, een homogene vinyl met een extreem slijtvaste toplaag in onder andere de kleur groen. Een 'groene' vloer die duurzaam wordt ge-produceerd in Zweden met aandacht voor het gebruik van natuurlijke en hernieuwbare grondstoffen, het toepassen van gerecycled materiaal in het product en het verminderen van het gebruik van energie en water. De vloer is voorzien van een speciale PUR afwerking die ervoor zorgt dat de vloer geen was of polish nodig heeft voor het onderhoud. En niet al-leen bij oplevering maar gedurende de gehele levensduur. Ook het ver-wijderen van zwarte strepen van bijvoorbeeld schoenen is geen enkel probleem dankzij de unieke zelfherstellende eigenschap van de vloer. Na een eenvoudige behandeling ziet de vloer er weer als nieuw uit en daar heeft iedereen profijt van. Profijt heeft ook het personeel van de gekozen vloer op het gebied van arbotechniek omdat de vinylvloer een zeer lage rolweerstand heeft. Dit vergemakkelijkt het verrijden van bed-den en rolstoelen en verlaagt dan ook de fysieke belasting. Het eindre-sultaat is een ziekenhuis dat nú, maar ook over 20 jaar als prettig ervaren zal worden door zowel de patiënt als de medewerker

“Natuurlijk hangt het welbevinden van de patiënten ook van de kwaliteit van de geboden zorg af. Maar, de patiënt mocht zich vooral geen nummer voe-len. En daar tellen veel andere aspecten dus ook in mee.”

Volgens Mariska zijn de wachtkamers een voorbeeld geworden van hoe ‘pa-tiëntvriendelijkheid’ kan worden inge-kleed. “Dus niet standaard drie in een dozijn. Het mocht iets aparts worden. Tegelijkertijd wel functioneel. En, er mocht toch ook enige nuchterheid in terugkomen. We hebben immers wel met Rotterdammers te maken. Die klop-pen zichzelf niet zo op de borst. Om de wachtkamers vorm te geven hebben we bijvoorbeeld vele soorten bankjes en stoelen laten testen. Dat hebben we in een echte wachtruimte gedaan op de oude locatie. Daar zijn veel nut-

tige kritieken op geko-men. Natuurlijk hebben we ook gekeken naar de kleurstellingen, materi-aalkeuze en arbotech-nische aspecten. Het is een complex proces geweest. De zorg blijft

centraal staan, maar toch val je altijd terug op de visie hoe je gezondheidszorg wil inkleden.”

Natuurlijk is de budgettering altijd een knel-punt. “Hoe je het ook wendt of keert; het was elke dag zoeken naar een evenwicht. Als finan-ciële middelen onbeperkt beschikbaar zijn, heb je ontzettend veel mogelijkheden, maar zo is de realiteit natuurlijk niet. Kwaliteit stond voor ons wel op de eerste plaats, het betekent dat je som-mige keuzes niet kunt maken, maar we stonden wel altijd achter de besluiten. Bovendien ont-stond enkele jaren geleden nog een ander knel-punt. Door de kredietcrisis was het plots niet meer zeker of onze leveranciers wel zouden blij-ven bestaan. Je hebt er niets aan als leveranciers omvallen terwijl het proces van bouwen en in-richten wel verder gaat. Er is immers een dead-line te halen; het ziekenhuis moest wel op de afgesproken datum in gebruik kunnen worden genomen.”

“Er was dus ook sprake van enige tijdsdruk,” erkent Hester. “Het was flink doorwerken. Ik beschouw dit toch echt wel als een gecompli-ceerde logistieke klus. Je hebt rekening te hou-den met doorlooptijden en van allerlei externe factoren waar je uiteindelijk niet zo veel invloed op hebt. Ja, flexibiliteit in dit soort projecten is dus een must.” ➤

Zithoekje voor de medewerkers

Kinderafdeling

In de patiëntenkamer ook aandacht voor kleur in de gordijnen

Page 6: ziekenhuis special 2011

Veelzijdig inzetbaar

www.casala.com

Casala is waar mensen samen komen. Veelzijdig-heid, functionaliteit en design is waar Casala voor staat. Onze meubelen zijn uitvoerbaar in kunst-stof, hout, gestoff eerd, met of zonder armleggers. Daarnaast is er een uitgebreid pakket aan opties

voor handen. Door een scala aan mogelijkheden en combinaties zijn onze meubelen breed inzet-baar. Hierbij kunt u onder andere denken aan; restaurants, ontvangstruimten, spreekkamers, wacht- en vergaderruimten.

Page 7: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 29 Bouwen aan de zorg 29

maasstad ziekenhuis, rotterdam

FEITEN EN CIJFERSPROJECT: Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam

Opdrachtgever: Maasstad Ziekenhuis RotterdamZorgverlener: Maasstad Ziekenhuis

E-W installatie: ULC, UtrechtAangepast sanitair: Lopital, OisterwijkHoog-laag baden: Arjo Huntleigh, TielVloer: Tarkett, Oosterhout

Bouwtijd: • Start nieuwbouw juli 2007 – dec. 2010• Oplevering 1e fase sept. 2010/ 2e fase dec 2010• Totale investering € 210 mln, incl. BTW• Aantal bedden: 572

Kunst in de gangen op de kinderafdeling

Mariska vertelt dat er ook in an-dere ziekenhuizen is gekeken. “Daar doe je uiteraard inspiratie op. Maar je ziet vooral ook hoe je het eigenlijk niet wilt hebben. We zagen nog te vaak dat er niet is gedacht aan het gebruikersge-mak bij veel te gebruiken pro-ducten als stoelen of banken. Of wat te denken van vloeren, die na een paar weken al definitieve zwarte strepen vertonen. Maar ook de manier van wachten wa-ren aandachtpunten tijdens de diverse werkbezoeken, wanneer er leestafels aanwezig waren had dat duidelijk de voorkeur voor de bezoekers. Het ging ook om unieke producten die we kon-den aanschaffen. Niet voor niets zijn wij er bijna 3 jaar mee bezig geweest om dit project tot een goed einde te brengen.”

De twee zeggen dat het zieken-huis vanaf dag één overigens zéér heeft opengestaan voor nieuwe verfrissende input. “Ba-rend Staal, projectmanager van de nieuwbouw en Simone Zed-deman, programmamanager ingebruikname nieuwbouw, hebben er geen top-down bena-dering op los gelaten. Ze hebben het bottom-up aan ons overgela-ten. Natuurlijk waren er kaders – logisch! – maar men liet het écht ‘ons’ project worden. Daarnaast zie je dat het ziekenhuis ook veel meer als ondernemer of als be-drijf is gaan denken. Aan marke-ting en communicatie is extreem veel aandacht besteed. Er waren en zijn nog steeds genoeg men-sen die écht konden aanjagen. Ook de rol van inkoop wordt steeds belangrijker in dergelij-ke projecten. Het gaat uiteraard niet alleen om het behalen van financieel inkoopvoordeel, maar dit aspect weegt altijd mee in de besluitvorming.”

Toch zijn er leermomenten. “Het is de hoeveel-heid partijen waar je mee moet samenwerken,” zegt Hester. “Daardoor is het soms lastig om grip te hebben op alle processen die lopen. Zo waren er bijvoorbeeld keuzes gemaakt voor bepaalde kleuren. Maar eigenlijk was niet meer te herlei-den hoe die keuzes tot stand waren gekomen. Als je in een nog eerder traject in zou stappen, dan kun je dat misschien voorkomen, maar ik zeg heel eerlijk dat dit soort knelpunten altijd blijven. Ik denk ook dat je moet accepteren dat het soms zo loopt. De truc blijft wel om de heli-copterview te blijven houden en het écht met een team te doen. Ik heb gemerkt dat er in de loop der jaren een bepaalde chemie onder alle betrokkenen ontstond. En dán kun je veel aan!”

Wat Hester en Mariska betreft, mag de volgende uitdaging nu op hun pad worden neergelegd. “Ik heb met dit project zo’n bom ervaring opge-daan die ik graag bij andere projecten weer wil inzetten,” zegt Hester. “Ik twijfel er ook niet aan dat er weer een dergelijk project in mijn agenda komt te staan.” Mariska ziet het ook zo. “Dit pro-ject heeft mij persoonlijk een enorme boost ge-geven. Ik heb ontdekt dat het écht fantastisch is om projecten van A tot Z te mogen doen. Het is het resultaat van wat je een aantal jaren geleden hebt bedacht. En daar trekken de bezoekers en patiënten van het Maasstad ziekenhuis nu volop profijt van. Het was een megaklus, natuurlijk is en blijft het een ziekenhuis, maar we hebben dit op nu een andere manier vormgegeven. Dat is fantastisch om over te reflecteren!” n

Page 8: ziekenhuis special 2011

30 Bouwen aan de zorg

Het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ) telt 730 bed-den en is 121.000 vierkante meter groot, waar-van 104.000 m2 aan nieuwbouw. Het ziekenhuis diende als vervanging voor de ziekenhuizen Groot Zieken Gasthuis, Carolus en Willem Alexan-der. Het JBZ is liefst een derde ofwel 50.000 m2 kleiner dan het vloeroppervlak dat de drie Bos-sche ziekenhuizen in gebruik hadden. Het zieken-huis bestaat uit vier langgerekte bouwdelen die verbonden zijn door een boulevard. De bouw-delen zijn 21 meter breed, waardoor veel dag-licht binnenvalt. Tussen de bouwdelen liggen de binnentuinen. Elke binnentuin heeft een andere beplanting en bestrating. Omdat het hoofdma-teriaal van de gebouwen bestaat uit vier kleuren baksteen oogt het complex niet massief.

KleurAanpasbaar, behapbaar, flexibel, scheiding back- en frontoffice en goed bereikbaar, stonden in het programma van eisen. “Het is patiëntvriendelijk en gemakkelijk in onderhoud”, vult Ignace Cor-dier aan. Hij is projectmanager nieuwbouw van het JBZ. Hij herinnert zich nog dat in de eerste ontwerpen van zo’n acht jaar geleden. De gro-te balies van de poli’s waren verscholen achter glazen wanden. “Omdat we kozen voor een pa-pierarm ziekenhuis, zijn die balies geschrapt uit

Een niet klinische, maar warme en sfeervolle inrichtingNa jaren van voorbereiding konden eind april van dit jaar de eerste patiën-ten naar het nieuwe Jeroen Bosch Zie-kenhuis in Den Bosch. Zij treffen een warm en kleurrijk ziekenhuis aan met veel daglicht. Een proefkamer werd volledig ingericht om de kinderziek-ten er uit te halen en de inrichting te perfectioneren.

Tekst: Mark van SeggelenFoto’s: EGM architecten

Page 9: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 31 Bouwen aan de zorg 31

jeroen Bosch ziekenhuis, den Bosch

het uiteindelijke ontwerp. Daarvoor in de plaats kwamen digitale zuilen. Voordeel is dat de po-li’s nu groot ogen, waardoor het prettig aanvoelt voor de bezoekers. Het wachten is aangenamer, omdat alle wachtruimtes grenzen aan de bin-nentuinen.”

Het exterieur en het interieur zijn ontworpen door EGM architecten. Binnenhuisarchitect Nel-leke Lagerwerf adviseerde over het interieur van de nieuwbouw. Ze laat weten dat comfort en privacy hoog op de lijst stonden. “Dat hebben we gecreëerd met banken, grote leestafels en

Casala luistert naar de wensen van de klant’Ruim 2.000 eenheden aan stoelen en tafels leverde Casala aan het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ). Casala - afkorting van Carl Sasse Lauenau – heeft vestigingen in Duitsland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en in ons land. Het hoofdkantoor is gevestigd in Culemborg. Het bedrijf ontwikkelt de modellen zelf.

“We luisteren goed naar de wensen van de klant. En we gaan ver om die wensen te vervullen,” zegt René Wulterkens. Hij is managing director van Casala. Het zijn geen loze woorden. “Het JBZ wilde als basis een stoel met een kunststof zitschaal die stapelbaar en koppelbaar moest zijn. Daarnaast in hetzelfde designbeeld een draaibare stoel op een spindelvoet. Speciaal voor het ziekenhuis hebben we die laatste uitvoering ontwikkeld. We hebben gebruik gemaakt van de zitschaal van de Lynx en Onyx modellen - deze zijn optioneel ook gestoffeerd leverbaar - en heb-ben hier een onderstel aan toegevoegd. De modellen staan onder meer in het kenniscentrum en zijn nu als standaard opgenomen in de collectie. Het ziekenhuis heeft deze stoel met kunststof zitschaal in diverse kleuren toegepast in het restaurant en in het kenniscentrum. “Het JBZ koos daarnaast in het restaurant voor de veelzijdige (58 modellen) Casala Parker. In dit geval met een houten onderstel. “Alle stoelen zijn functionele designstoelen die stapelbaar en koppelbaar zijn.”

Casala leverde aan het ziekenhuis tevens tafels, zoals de Tavo (uitgerust met vier poten) en de Centre (kolomvoet). Naast zorginstellingen levert Casala ook aan universiteiten, scholen, zorgin-stellingen, kantoren, congres centra en overheden.

privacyhoekjes. Kuipstoeltjes ontbreken in het ziekenhuis. De wachtkamers zijn aangebracht in een nis. Dat biedt voor de patiënten veel pri-vacy.”

“Voor de meubels, stelden we ons de vraag; wat willen we hebben in plaats van wat hebben fa-brikanten in het assortiment,” laat ze weten. Het pakket van eisen voor de leestafels was groot, ro-buust en ze moesten van hout zijn gemaakt. Na-dat de keuze voor het meubilair werd gemaakt, ging het JBZ niet over een nacht ijs. Al het meu-bilair werd uitvoerig getest. Verschillende fabri-

kanten leverden uiteindelijk de stoelen, banken en het andere meubilair. Tien kleuren In het hele ziekenhuis is een palet van tien kleuren aangebracht. De standaardkleuren zijn oker, groen en oranje. “We scheppen daardoor eenheid en tegelijkertijd diversiteit. Afdelin-gen krijgen een eigen sfeer en kleurbeeld dat past in het kleurpalet,” zegt Lagerwerf. De pa-tiëntenkamers zijn te bereiken via zogenaamde nissen. De kleuren van de nis komen terug in de kamer en gang. ➤

Page 10: ziekenhuis special 2011

Lensen Projectinrichters biedt u verrassende aan de praktijk getoetste oplossingen, waarin de mens altijd centraal staat. De mens moet

zich thuis voelen en volledig opgaan in zijn of haar omgeving. Laat u omringen door de jarenlange expertise van Lensen Projectinrichters

en ervaar onze resultaatgerichte werkwijze. Wij beginnen met goed luisteren en stemmen daarna uw project volledig af op de wensen,

met smaak uitgevoerd en volledig aangepast aan de eisen van de gezondheidszorg.

Onze fi losofi e is niet voor niets Lensen Surrounds You! T +31(0)88 599 05 99 WWW.LENSEN.NL

Elke omgevingzijn eigen beleving Elke omgeving Elke omgevingzijn eigen beleving Elke omgeving

Page 11: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 33 Bouwen aan de zorg 33

jeroen Bosch ziekenhuis, den Bosch

“Nis en kamer worden één geheel. Oranje, groen en oker zijn willekeurig verdeeld over de nissen. Er ontstaat daardoor een prettig geheel. De in-richting is niet klinisch, maar warm en sfeervol en open. Functionaliteit en schoonheid lopen in elkaar over.” Proefkamer Het Jeroen Bosch Ziekenhuis heeft goed nage-dacht over de keuze voor de inrichting en kleur-gebruik. Nadat de eerste paal de grond in ging, werd een heuse proefkamer gebouwd. “In de proefkamer vonden we de oorspronkelijke kleur oranje net iets te fel. Die kleur is afgezwakt. De kleuren moeten voor patiënten binnen aan-vaardbare prikkels blijven,” zegt Cordier. “We ge-bruiken echt wit. Vaak zie je dat ziekenhuizen geligwit gebruiken. Dat ziet er uit alsof er ge-rookt is, een beetje viezig. Bij JBZ is wit echt wit,” vult Lagerwerf aan.

De proefkamer haalde de kinderziekten er uit. “We hebben in deze kamer stoffering aange-bracht, verlichting opgehangen en een bed, wastafel, wanden, panelen, wastafel, kranen, en dergelijke geplaatst. Omdat de verpleegaf-delingen geen vensterbanken hebben – ramen lopen door tot de vloer – was het niet mogelijk een vaas te plaatsen. Dat is opgelost door een voorziening hiervoor te maken boven de tafels,” merkt Cordier op. “Het oorspronkelijke idee van banen in de vloerbedekking, haalde het niet. Voor sommigen leken de banen op een trap. Dat risico wilden we niet nemen.”

Voor de inrichting van binnentuinen en de fa-miliekamers zocht het ziekenhuis samenwer-king met fondsen, bedrijven en particulieren. “De animo was groot,” laat Cordier weten. “Het zijn bedrijven die het ziekenhuis een warm hart toedragen of mensen die ooit in het ziekenhuis hebben gelegen, die ons financieel steunden. De familiekamer is een plek voor familieleden, even weg van het ziekenhuis, waar ze hun emoties kwijt kunnen. Het voelt niet dat je in een zieken-huis bent; het lijkt op hun woonkamer. We zijn er zeer tevreden mee.” n

Lensen Projectinrichters brengt 25 kilometer gordijnenstoffen aan Zo’n 35 jaar is Lensen Projectinrichters actief in de zorg. De stoffering van het Je-roen Bosch Ziekenhuis was zelfs voor Lensen een bijzonder grote, maar goed uit-voerbare opdracht. “Bij het ziekenhuis brachten we gordijnenstoffen aan met een totale lengte van 25 kilometer. Er zijn niet veel bedrijven die qua logistiek en uit-voering in de bouwfase een dergelijk klus aankunnen,” zegt Robbie Bertens. Hij is teammanager stoffering bij Lensen.

De overgordijnenstoffen van Artimo Textiles zijn specials; speciaal gemaakt voor het JBZ. “De kwalitatief hoogstaande overgordijnen hebben een warme uitstraling die het welzijn van de patiënten ten goede komt.” Opvallend is dat niet één kamer met de overgordijnen er hetzelfde uitziet. “De banen hebben geen vast kleuren-patroon en zijn random opgehangen.” Bertens merkt op dat de toegepaste inbet-ween ‘Topic Soft’ van Artimo een luxe uitstraling heeft. “Door deze inbetween, de overgordijnen en de kleuren aangebracht op de wanden en vloeren, is het eind-resultaat een prachtige eenheid geworden.” Ook alle raamfolies, lamellen, binnen-screens en privacywanden zijn aangebracht door het Brabantse bedrijf.

Lensen Projectinrichters brengt 25 kilometer gordijnenstoffen aan Zo’n 35 jaar is Lensen Projectinrichters actief in de zorg. De stoffering van het Je-roen Bosch Ziekenhuis was zelfs voor Lensen een bijzonder grote, maar goed uit-voerbare opdracht. “Bij het ziekenhuis brachten we gordijnenstoffen aan met een totale lengte van 25 kilometer. Er zijn niet veel bedrijven die qua logistiek en uit-voering in de bouwfase een dergelijk klus aankunnen,” zegt Robbie Bertens. Hij is teammanager stoffering bij Lensen.

De overgordijnenstoffen van Artimo Textiles zijn specials; speciaal gemaakt voor het JBZ. “De kwalitatief hoogstaande overgordijnen hebben een warme uitstraling die het welzijn van de patiënten ten goede komt.” Opvallend is dat niet één kamer met de overgordijnen er hetzelfde uitziet. “De banen hebben geen vast kleuren-patroon en zijn random opgehangen.” Bertens merkt op dat de toegepaste inbet-ween ‘Topic Soft’ van Artimo een luxe uitstraling heeft. “Door deze inbetween, de overgordijnen en de kleuren aangebracht op de wanden en vloeren, is het eind-resultaat een prachtige eenheid geworden.” Ook alle raamfolies, lamellen, binnen-screens en privacywanden zijn aangebracht door het Brabantse bedrijf.

Links Nelleke Lagerwerf binnenhuisarchitect/EGMRechts Ignace Cordier projectmanager nieuwbouw

Page 12: ziekenhuis special 2011

...van advies tot opleveringVan der Stad, Bijsterhuizen 30-03 (hoofdkantoor) Wijchen T. 024 - 345 44 44

MAASZIEKENHUISPANTEIN

JEROEN BOSCH

www.vdstad.nl

[email protected]

Voor bouwenin de zorg!

Page 13: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 35 Bouwen aan de zorg 35

jeroen Bosch ziekenhuis, den Bosch

Operatiekamers Op de derde bouwlaag zijn de zestien operatiekamers gesitueerd. Opvallend aan het OK-com-plex is daglichttoetreding. “Chirurgen en operatiemedewerkers zijn enthousiast over de opera-tiekamers. Verduistering en zonwering voorkomt dat mensen van buiten naar binnen kunnen kijken. Het personeel kan er wel naar buiten kijken,” zegt Lagerwerf. Ze laat weten dat ze in de operatiekamer terughoudender zijn geweest in het kleurgebruik. “In de OK’s is veelal okerwit toegepast.”

Het JBZ is een van de weinige ziekenhuizen in ons land met een interventie OK. Een interventie OK is de unieke combinatie van een steriele, conventionele operatiekamer en hoogwaardige röntgentechnologie De röntgenapparatuur is een onderdeel van de operatiekamer. De ope-ratiekamer biedt daardoor veel mogelijkheden voor zowel de conventionele als de endovas-culaire chirurgie met een steriele omgeving en de modernste beeldvormingsapparatuur. Het snel van methode switchen is er beter mogelijk zonder dat de patiënt naar een andere ruimte overgebracht hoeft te worden of langer opgenomen hoeft te worden.Een ander verschil is dat de technologie in deze operatiekamer zo veel mogelijk geïntegreerd is in de wanden en in het plafond. Verder is de ruimte twee keer zo groot als gebruikelijk.

Uw partner voor werkende deuroplossingen in de zorgIn het driejarentraject, van planning tot reali-satie van het Jeroen Bosch Ziekenhuis, heeft vd Stad al vanaf begin aan een belangrijke functie vervuld. Vd stad was verantwoorde-lijk voor de functionaliteit van alle 5500 deu-ren van het ziekenhuis. Hiervoor heeft vd Stad het totale hang- en sluitwerk inclusief mechanische sluitplan uitgetrokken en ge-leverd.

Het vd stad projectbureau heeft dit uitda-gende project in intensieve samenwerking met de opdrachtgever en bouwer tot een succes weten af te ronden.

Page 14: ziekenhuis special 2011

Dräger Medical Netherlands B.V.Postbus 8742700 AW ZoetermeerTel. +31 79 34 64 [email protected]

Medische gasseninstallatie:- Centrales- Leidingnet- Afsluiterkasten- Signalering en monitoring- Afnamepunten

Inrichting verzorgingseenheden:- Plafondzuilen- Balksystemen- Operatie- en onderzoekslampen- Bedwandpanelen- Accessoires (insteekapparatuur)

Product ProgrammaProduct Programma

wiesner hager

macao.Het bewijs dat men schijnbaar tegenstrijdige eigenschappen met elkaar in harmonie kan brengen: ondanks zijn robuuste constructie heeft dit programma een rustige en lichte uitstraling. Meer op www.wiesner-hager.com of via: +31 475 410222

Wolter & Dros feliciteert het Jeroen Bosch Ziekenhuis met de opening van haar prachtige nieuwe gebouw

Als er iets is, wil je kunnen rekenen op een zorgzame partner. Niet iemand die meepraat, maar meedenkt. Die vierentwintig uur per dag klaar staat om te helpen. Iemand die komt met kosteneffi ciënte oplos-singen die passen binnen het beschikbare budget. Wolter & Dros ont-werpt, installeert, onderhoudt en beheert integraal en complementair technische installaties. Gemotiveerde mensen vormen de toegevoegde waarde van ons product. Voor het Jeroen Bosch Ziekenhuis realiseerde Wolter & Dros de werktuigkundige installaties.

wolterendros.nl Wolter & Dros. Techniek met karakter.

HR_Adv. Zorg FC 95x130.indd 1 09-06-11 11:19

Page 15: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 37 Bouwen aan de zorg 37

jeroen Bosch ziekenhuis, den Bosch

FEITEN EN CIJFERSPROJECT: Nieuwbouw Jeroen Bosch Ziekenhuis Den Bosch

Opdrachtgever: Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den BoschRevalidatiecentrum TolbrugReinier van Arkel Groep,Den BoschArchitect: EGM architecten, RotterdamBouwmanagement: PTG advies, AmersfoortAdviseur installaties: Deerns Raadgevende Ingenieurs, RijswijkW-installatie: Wolter & Dros, AmersfoortLuchtbehandeling: Carrier Holland, Hazerswoude-RijndijkBuispostsystemen: Swisslog-Ergotrans, ApeldoornHang- en sluitwerk: van der Stad, Wijchen (onderdeel Polvo BV)Operatiekamers: DrägerMedical, ZoetermeerLandschapsarchitect: MTD landschapsarchitecten, Den BoschInterieurarchitect: EGM architecten, RotterdamVast-interieur: Varwijk interieurbouwers, UlftLos-meubilair: Casala Meubelen, Culemborg, Wiesner-Hager, Echt, Lensen Projectinrichters, ZaltbommelGordijnen: Lensen Projectinrichters, Zaltbommel, Artimo Textiles, RoosendaalBedpanspoelers: Arjo Huntleigh, Tiel (48 stuks)Vloer: Mosa, MaastrichtIC Bedden: wissner-bosserhoff, Dordrecht

Bedden Ziekenhuis: 730 beddenWaarvan Intensive Care: 26 beddenWaarvan Cardiac Care: 27 beddenBedden Revalidatiecentrum: 36Operatiekamers: 16

Specialistische ziekenhuis installatiesDe gezondheidszorg is een specialistische sector. Om het primaire proces 24 uur per dag te kunnen continueren worden er hoge eisen gesteld aan het binnenklimaat en de me-disch technische voorzieningen. Wolter & Dros onderscheidt zich in deze markt door een coöperatieve opstelling, aantoonbare kostendeskundigheid, engineeringsvaardigheid, relevante referenties, beschikbaarheid van productiecapaciteit en enthousiast, gekwali-ficeerd en vaardig personeel. Wolter & Dros heeft als nevenaannemer in 3 jaar de werk-tuigbouwkundige installaties van het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis gerealiseerd. Een vaste 7-koppig projectteam was op de locatie in een kantoorpand gehuisvest. Zij hebben onder meer specialistische ziekenhuisinstallaties en een warmte- en koudeopslag instal-latie aangebracht in een logistiek complexe situatie. In intensieve samenwerking met de bouwkundige en elektrotechnische partners is in een zeer korte bouwtijd met minimaal 5

bouwstromen tegelijk gebouwd aan de nieuw-bouw van 168.000 m2. Aansluitend wordt de komende tien jaar het beheer en onderhoud van de gebouwgebonden installaties verricht.

Lensen levert grote hoeveelheid losse meubelen aan JBZLosse meubelen, raamdecoraties en vloerbedekking. Lensen Projectinrichters biedt al deze drie onderdelen van het interieur aan. “Als projectinrichter zijn we hiermee uniek in ons land. Dat we alles in één hand hebben, maakt ons een tot een volwaardige gesprekspartner bij een totale inrichting,” zegt directeur Edwin van der Waal. Als grootste projectinrichter in zorg en welzijn, is het dan ook niet verwonderlijk dat het Jeroen Bosch Ziekenhuis bij het unieke bedrijf aan-klopte. Bijvoorbeeld alle wachtbanken in de openbare ruimten, 600 stuks patiëntstoelen, 1.200 bureaustoelen, 1.600 klapstoelen en 400 tafels werden door Lensen geleverd. “Door de grote opdracht konden we een scherpe prijs op tafel leggen.”

De 270 stuks wachtbanken van COwerk zijn speciaal ontworpen voor het JBZ. “De ruime ban-ken zijn klassiek in een moderne jas. Ze zijn uitgevoerd met stoffen lamellen over de stalen beu-gels. In het JBZ staan banken in zes tinten groen.”

Voor de patiëntstoelen van is het JBZ niet over een nacht ijs gegaan. “Ruim een jaar zijn ver-schillende stoelen getest. Totdat de keuze viel op de Aluform-3 van Wiesner Hager. Het zijn functionele, duurzame stoelen met een erg goed zitcomfort. Omdat de kamers kleurrijk zijn, viel de keuze op een witte stoel.”

Page 16: ziekenhuis special 2011

38 Bouwen aan de zorg

Bij de ontwikkeling van het nieuwe ziekenhuis keken architect, adviseurs, bouwonderneming en organisatie naar verschillende aspecten waar-bij het belang van de patiënt voorop staat. “Het ging om de vraag: wat voor ziekenhuis willen wij zijn,” zo laat Ruud Verreussel, Raad van Bestuur, weten. “Een streekziekenhuis waarin de voor de regio belangrijke basisspecialismen samenko-men. Mensgerichte zorg staat hierbij voorop. Daarmee is met het ontwerp en ontwikkeling van het ziekenhuis rekening gehouden. Daar-bij zijn zaken als rust, service, privacy en comfort belangrijke uitgangspunten.”

‘Beleving en menselijke maat’

Maasziekenhuis Pantein kiest bij nieuwbouw voor licht, ruimte en sfeer

Voor een ziekenhuis is het belangrijk dat het past bij de sfeer en cultuur van de bewoners uit de directe omgeving. De po-tentiële patiënten dus. Deze gedachte was ook van belang bij de ontwikkeling van het nieuwe Maasziekenhuis Pantein in Boxmeer. Op 22 april vond de verhuizing plaats naar deze nieuwe locatie. Zo behield deze Brabantse regio zijn eigen streek-ziekenhuis waarin alle belangrijke basisspecialismen zijn terug te vinden en dat een patiëntvriendelijke sfeer centraal staat.

KiezenDe keuze voor nieuwbouw stond niet van meet af aan op de planning. Doordat het voormalige ziekenhuis na veertig jaar was afgeschreven en niet meer voldeed aan de eisen van de moderne zorg, bestond in eerste instantie het idee om te renoveren. “Op de oude locatie kon de zorg, zo-wel verplegend personeel als artsen, niet meer efficiënt functioneren. Daarnaast was de routing voor de patiënten niet meer optimaal. Boven-dien was de fysieke capaciteit voor de gewens-te zorgvraag toegenomen.” Uit onderzoek bleek dat nieuwbouw meer voordelen zou opleveren

dan renovatie. “In de oude situatie werkten we steeds vaker met compromissen. Dat maakt het kostenplaatje bij een eventuele renovatie alleen maar hoger. Daarbij bleek dat de ligging van het voormalige ziekenhuis niet gunstig was voor de patiënten en het ambulanceverkeer. Deze nieu-we locatie ligt direct aan de snelweg A77. Daar-door is het veel beter bereikbaar.”

ConceptBij de nieuwbouw werd PTG advies in de arm genomen (zie kadertekst). Het bureau dacht sa-men met het ziekenhuis en de architect na over

Tekst: Rob BuchholzFoto’s Hans Vos Fotografie

Page 17: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 39 Bouwen aan de zorg 39

maasziekenhuis pantein, Boxmeer

het concept van het nieuwe gebouw. Centraal punt bij de nieuwe locatie is het plein aan de voorzijde van de hoofdingang. Daaromheen be-vinden zich het hoofdgebouw, waar de reguliere zorgfuncties zijn ondergebracht, en het aparte diensten- en kantorengebouw: Pantein Plaza en de parkeergarage die allemaal enigszins rond lopen waardoor het plein op een heel natuur-lijke manier ontstaat. Verreussel: “Door de lig-ging van deze gebouwen rondom het centrale plein ontstaat een levendige sfeer en krijgt het plein intimiteit. Het hoofdgebouw is bijzonder doordat, dankzij de twee buitenste pijlers van het gebouw, vanzelf een straat in het midden is ontstaan. Deze is met een glazen overkoe-peling overdekt en waardoor er veel daglicht in de ruimtelijke centrale hal, het atrium, bin-nenstroomt. Het ziekenhuis is compact en de looplijnen zijn kort. Alle poliklinieken en onder-zoeksafdelingen zijn rond het atrium gesitueerd. De bereikbaarheid van de verschillende functies binnen het ziekenhuis heeft bij het ontwerp centraal gestaan.”

Ook aan de logistiek in het ziekenhuis is bijzon-dere aandacht besteed. Bezoekers- en goede-renstromen kruisen elkaar niet. Verder was ook duurzaamheid en flexibiliteit een belangrijk uit-gangspunt, niet alleen in gebruik van materiaal, maar ook in de structuur van het gebouw. ➤

Ruud Verreussel, Raad van Bestuur

Professionele schuifdeuren voor de totale gezondheidszorgEen essentieel onderdeel bij de inrichting van een ziekenhuis is de keuze voor de juiste deuren. In het gebouw van het Maasziekenhuis in Boxmeer zijn diverse types geplaatst die allemaal voldoen aan de huidige wet- en regelgeving. De keuze voor de leverancier viel in het voordeel van Metaflex uit. Een relatie die ook in het voor-malige onderkomen de partner was op dit gebied. “Die eerdere samenwerking en onze kennis van zaken binnen de gezondheidszorg waren de re-denen om ons bij de architect voor te stellen,” zo vertel Marcel Schoppers, commercieel tech-nisch adviseur bij Metaflex. “Bovendien voldoen onze producten aan alle moderne eisen. Zaken als brandveiligheid en luchtdichtheid waren voor de opdrachtgever belangrijk.”Het Maasziekenhuis koos voor het type MF-5 Medicare. Een deur die zowel luchtdicht, brandver-tragend als stralingswerend uitgevoerd kan worden. De verscherpte eisen binnen de gezond-heidszorg, met name de brandveiligheid, zijn bij de laatste tests van deze specialist meegenomen. In totaal leverde Metaflex zestig schuifdeuren. Voor het Brabantse ziekenhuis speelde ook de es-thetiek mee bij de keuze. “Klopt, zo moest de omranding van het glasblad gelijk zijn met het deur-blad. Daarmee was de uitstraling van de brandwerende deuren gelijk aan die van de normale deuren. Het was namelijk de wens van het ziekenhuis om eenheid te creëren.”Een ander belangrijk aspect was de aanwezigheid van een automatisch deurtelsysteem. “De deuren op de O.K. zijn voorzien van touchscreens. Hier wordt het totale aantal deurbewegin-gen tijdens een operatie geregistreerd. Registratie van het aantal deurbewegingen tijdens een operatie is verplicht. De chirurg kan na de operatie het systeem resetten zodat het systeem tel-kens opnieuw het juiste aantal bewegingen vastlegt. Hiermee worden de aanbevelingen van de door de Inspectie voor de Gezondheidzorg opgestelde ‘Observatielijst Toezicht Operatief Proces 2, peroperatief’ in praktijk gebracht.”

Page 18: ziekenhuis special 2011

Huisvesting met zorg

Wij feliciteren het Maasziekenhuis Pantein van harte met de nieuwbouw voor het ziekenhuis, als onderdeel van het

Zorg- en Leerpark Sterckwijck.

Wij zijn trots dat wij deze toonaangevende nieuwbouw van het begin tot en met de oplevering hebben mogen vormgeven. Dit door – in nauw overleg met Maasziekenhuis Pantein – de basisfi losofi e,

het programma van eisen, de huisvestingsconcepten en het ontwerp te ontwikkelen en de contractering, engineering en realisatie

procesmatig en fi nancieel te begeleiden.

Wij willen Maasziekenhuis Pantein bedanken voor het vertrouwen dat wij reeds vele jaren als huisvestingsadviseur en projectmanager

genieten.

www.ptg-advies.nl

Page 19: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 41 Bouwen aan de zorg 41

maasziekenhuis pantein, Boxmeer

SfeerVolgens Verreussel was bij de realisatie van de bouwplannen alles erop gericht dat patiënten zich op hun gemak voelen. “Door het creëren van veel licht, ruimte en passende inrichting is een rustige en toegankelijke sfeer ontstaan. Het gaat om de beleving op elke schaal. De mens-gerichte zorg staat bij het totale idee centraal.” Om deze sfeer te ondersteunen zijn de afdelin-gen zeer ruim opgezet en zijn gangen aan het einde verbreed waardoor er een leefgebied voor patiënten ontstaat met zithoekjes, veel transpa-rantie en daglicht.

HotelfunctieVoor patiënten die in het Maasziekenhuis ver-blijven is de hospitalityfunctie belangrijk. Behal-ve eerdergenoemde aspecten als licht en ruimte is tevens gekozen om vriendelijk, natuurlijk ma-teriaal te gebruiken zoals hout, steen en glas. Om zoveel mogelijk privacy te waarborgen zijn zoveel mogelijk eenpersoonskamers met eigen sanitair gerealiseerd. Daarnaast is er voldoende ruimte voor familie en vrienden. De patiënt kan samen met het bezoek op diverse plaatsen bin-nen de eigen afdeling verblijven. De afdelingen zijn ruim opgezet, met zitjes en een lounge. “We hebben open bezoekuren zodat familie en vrien-den net als thuis vrij zijn om, in overleg met de patiënt, op bezoek te komen. Bovendien heeft de partner van een patiënt de gelegenheid om mee te eten en zelfs te overnachten.”

BasiszorgZoals gezegd is bij de realisatie van het nieuwe Maasziekenhuis Pantein gekozen voor zorg die past bij de regio. “Voor ingewikkelde en grote ingrepen verwijzen we de mensen graag door naar het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen.” Toch is de in Boxmeer beschikbare zorg uitge-breid. Zo heeft Pantein de beschikking over een dialyse- en oncologisch centrum. Deze vallen officieel onder de hoede van het Radboud Zie-kenhuis. Verder zijn afdelingen als de O.K., het la-boratorium en radiologie uiteraard voorzien van hoogwaardige apparatuur. “Het comfort dat wij de patiënt bieden, is uniek voor Nederland. Diverse collega’s zijn dan ook al een kijkje komen nemen. De bewoners uit de omgeving zijn enthousiast en trots dat het hun ziekenhuis is gebleven, maar dan wel in een mo-dern jasje. Het is praktisch, klantvriendelijk en ingesteld op de zorg voor de mensen uit Box-meer en omgeving.” n

De rol van Schellekens & Schellekens bij de realisatie van dit prachtige project bestond uit het leve-ren en monteren van de zonwering aan de buitenzijde. Maar liefst 353 verticale screens zijn op de gevels aangebracht. Toegepast is het type V85 met rechte voorlijst en elektrische bediening.

Page 20: ziekenhuis special 2011

Op dit moment genieten diverse opdrachtgevers uit de zorgsector

van de expertise van onze mede-werkers op het gebied van bouwen bij deze projecten

Ecustraat 9, 4879 NP Etten-Leur

t +31 (0)76-5035265

f +31 (0)76-5034643

[email protected]

www.bbcbouwmanagement.nl

Wij willen ook graag bij uw project onze kwaliteit bewijzen

Voor meer informatie neem geheel vrijblijvend contact met ons op

Uitbreiding Spaarne Ziekenhuis Hoofddorp

Verbouwingen Catharina Ziekenhuis Eindhoven

Nieuwbouw zorgcomplex Prinsenbeek

Verbouwing UMC Utrecht

Nieuwbouw Westwijk Amstelveen

Nieuwbouw verpleeghuis Regina Pacis Arnhem

Nieuwbouw ziekenhuis MCRZ Rotterdam

Nieuwbouw Somatiek verpleeghuis Zevenaar

Nieuwbouw woonzorgcomplex Ameide

Nieuwbouw verslavingskliniek Utrecht

Nieuwbouw gezondheidscentrum Heemskerk

Nieuwbouw dr. Bernard Verbeeten Instituut Breda

Nieuwbouw verpleegappartementen Breda

Nieuwbouw verpleegtehuis Amstelveen

Nieuwbouw Insula Dei Arnhem

Uitbreiding/verbouw Rijnstate Arnhem

Nieuwbouw Maasziekenhuis Boxmeer

Renovatie/verbouw Radiologie Haga Ziekenhuis Arnhem

Nieuwbouw verzorgingstehuis, Amstelveen

Page 21: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 43 Bouwen aan de zorg 43

maasziekenhuis pantein, Boxmeer

BBC Bouwmanagement: Specialist voor bouwprojecten in de zorgsectorBBC Bouwmanagement is een projectma-nagement bureau met meer dan 20 jaar er-varing. “Ons team van projectmanagers, directievoerders, installatiespecialisten, op-zichters en afbouwcoördinatoren, heeft ruime ervaring met nieuwbouw, verbouw en uitbreiding van zieken- en verpleeghui-zen. Ook specifieke kennis van laboratoria, stralingsbunkers, radiologie, IC-, CSA-, MRI-scanruimten e.d. is ruimschoots aanwezig. Momenteel hebben we meer dan 10 zieken-huisprojecten in uitvoering.”

“Met meer dan 30 medewerkers hebben we landelijke dekking en garanderen we klanten continuïteitsborging. Dit betekent, wanneer een medewerker door onvoorziene omstan-digheden niet actief kan zijn voor het project er (in overleg met de klant) binnen 3 werkda-gen een vervanger van gelijk kaliber ingezet kan worden. Bovendien gaat de vervanger doelgericht te werk. Omdat we onze mede-werkers intensief begeleiden, weten we wat zich afspeelt op het project. Tevens beschik-ken we over een helpdesk waarbij specialis-tische kennis tussen medewerkers onderling gedeeld wordt. Dit is een van de vele servi-ces die wij bieden. Middels het praktische kwaliteitshandboek worden alle GOTIK ele-menten online proactief bewaakt en aange-stuurd.”

Page 22: ziekenhuis special 2011
Page 23: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 45 Bouwen aan de zorg 45

maasziekenhuis pantein, Boxmeer

FEITEN EN CIJFERSPROJECT: Maasziekenhuis Pantein, Boxmeer

Opdrachtgever: Maasziekenhuis Pantein, BoxmeerZorgverlener:Architect:Bonnema, HurdagarypAdviseur: PTG, AmersfoortBouwmanagement: BBC Bouwmanagement, Etten-Leur

Constructeur E-installatie: Verkerk groep, Zwijndrecht Deuren: Mondoor, ZaltbommelHang- en sluitwerk: van der Stad, Wijchen (onderdeel Polvo BV)

Elektrische schuifdeuren: Metaflex Isosystems, AaltenScreens: Schellekens & Schellekens, BeuningenOk-complex: Lavero Medical, Aarschot

Bouwtijd: van 2008 tot eind 2010Totale oppervlakte gebouw: 22.000 m2

Verkerk Groep: veelzijdig, modern en innovatiefDe Verkerk Groep is een modern en innovatief elektrotechnisch installatiebedrijf dat als veelzijdig specialist sterk is in elektrotechnische dienstverlening. Vanuit de vestigingen Zwijndrecht en Hoevelaken verzorgt men met 375 enthousiaste medewerkers elektrotechnische installaties in heel Nederland. Naast het uitvoeren van de klimaattechnische installaties heeft de Verkerk Groep zich gespecialiseerd in industriële en utilitaire installaties, alsmede ge-bouwautomatisering. Beheer, onderhoud en inspectie van alle denkbare elektrotechnische installaties horen hier ook bij. In de gezondheidszorg is het bedrijf tevens een zeer sterke partner met eigen ontwikkelde zorgoplossingen die inmiddels in meer dan 800 zorginstellingen in werking zijn gesteld.De Verkerk Groep is onder andere erkend Branddetectiebedrijf, BORG Beveiligingsbedrijf en installateur van complete ICT infrastructuren waardoor het is uitgegroeid tot een zeer veelzijdige organisatie, die de klant ontzorgt.Voor het Maasziekenhuis Pantein bestonden de werkzaamheden uit het verzorgen van de bekabeling, regel- en besturingspanelen, software, een ge-bouwbeheersysteem voor de klimaatinstallatie en inbedrijfstelling van de installaties. Tijdens de uitvoering van het project is ook het schakelen van de verlichting en het melden van de storingen vanuit de E-installatie aan het gebouwbeheersysteem toegevoegd. Via een Modbus-koppeling is tevens de visualisatie van de medische gassen in het gebouwbeheersysteem gerealiseerd.Net als in vele andere ziekenhuizen zorgt de Verkerk Groep ook in het Maasziekenhuis Patein voor een aangename klimaatbeheersing voor patiënt en personeel.

Goed advies voor het nieuwe ziekenhuisPtg advies staat bekend om haar deskundige visie bij huisvestingsvraagstukken in de zorg. Om-dat bij het Maasziekenhuis in Boxmeer een sterke behoefte was aan concrete hulp bij de nieuw-bouwplannen is de samenwerking ontstaan. Bert Jan Grevink, partner/adviseur bij ptg advies stelde als eerste de vraag: wat willen we samen bereiken? “Uitgangspunt is om te weten welke type ziekenhuis je wilt neerzetten. Daarbij let je op zaken als functionaliteit, zorgconcepten en ambities, zoals het centraal stellen van de beleving van de patiënt. Je wilt hét ziekenhuis van de regio zijn. Dan is het essentieel dat de primaire zorg opti-maal gegarandeerd is en dat patiënten voor alle zorgvragen bij je terecht kunnen.”Het hele plan voor nieuwbouw is grondig door het team van ptg advies in beeld gebracht. Ge-lijktijdig met het bepalen van de nieuwe locatie, ontwikkelde het adviesbureau een gedegen plan van aanpak. Naast de ontwikkeling van het ziekenhuis heeft tevens de ontwikkeling van het zorg- en leerpark centraal gestaan. Ook werd het planetree concept ingepast. “Je borgt als adviesbureau dat de zorgorganisatie hoogwaardige en mensgerichte zorg kan gaan geven.”Ptg advies heeft zich op drie vlakken met dit project bezig gehouden. Grevink: “Ten eerste zorg-den we voor een heldere vertaling van ambities en zorguitgangspunten naar huisvesting. Ver-volgens verzorgden wij ook het projectmanagement. Dan is het zaak goed op te letten dat elke betrokkene in het totale project het juiste werk verricht. Tenslotte ontwikkelde ptg advies samen met betrokken partijen het zorg- en leerpark. Daarbij waren wij de strate-gisch adviseur voor de totale ontwikkeling van het park. Als adviseur geef je vorm aan de am-bities van betrokken partijen.”

Page 24: ziekenhuis special 2011

Goede kans dat u ons al eens bent tegengekomen in het Nederlandse stadslandschap. Onze openbare ruimte telt tal van aansprekende bouwprojecten waarin het vakmanschap van Heijmerink tot uiting komt. Van grote kantoorprojecten tot kleinschalige woningbouw en van nieuwbouw tot renovaties. Stuk voor stuk gerealiseerd met de toewijding, creativiteit en expertise die u mag verwachten van een bouwonderneming met meer dan 115 jaar ervaring. Kijk voor meer imposante voorbeelden van ons werk op www.heijmerink.nl.

Kent u ons niet ergens van?

Heijmerink Bouw B.V. Schoudermantel 2a, Postbus 1263980 CC Bunnik.

Telefoon 030-656 66 66 [email protected]

1 Woonzorgcomplex , ”Berkenstede”, Diemen 2 Verpleeghuis ”De Hogeweijk”, Weesp3 Verpleeghuis ”Oudtburgh”, Bergen4 The Red Apple, Rotterdam

www.heijmerink.nl

Energiebesparing en duurzaamheid zijn verantwoordelijkhedendie Van Galen Klimaattechniek niet uit de weg gaat, wij maken

daarom gebruik van vernieuwende technieken en wij willenonze mening en visie hierover graag met anderen delen.

vangalen.com

HET JUISTE KLIMAATDÉ OORSPRONG VAN LEVEN

GALEN0017 ADV_STANDAARD_95x130.indd 1 27-05-2011 09:59:38

• Screens

• Uitvalschermen

• Valarmschermen

• Buitenjaloezieën

• Zonneroosters

• Schoepenzonwering

• Binnenzonwering

• Verduistering

• Service&Onderhoud

SCHELLEKENS & SCHELLEKENSPROFESSIONALS IN ZONWERING

Meer informatie? Kijkookeensopwww.schellekens.com

Page 25: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 47 Bouwen aan de zorg 47

ikazia ziekenhuis, rotterdam-zuid

Jannes Aman, Hoofd Ondersteuning, is vanuit Ikazia verantwoordelijk voor de bouwprojec-ten. De nieuwe entreehal en SEH zijn de meest in het oog springende projecten, maar er wordt nog meer aangepakt. “Er wordt momenteel ontzettend veel verbouwd,” vertelt hij, “We zijn begonnen met de realisatie van een nieuwe po-likliniek KNO heelkunde, een uitbreiding en re-novatie van de polikliniek Oogheelkunde en de realisatie van een Moeder en Kindcentrum. De Maag- Darm- en Leverafdeling wordt verbouwd en binnenkort ook de polikliniek Chirurgie.” Een

enorm project, wat in zo kort mogelij-ke tijd wordt door-lopen. “De overlast is even heel groot, maar dan is alles ook klaar.”

Ikazia Ziekenhuis krijgt nieuwe entreehal en SEHHet Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam-Zuid kampte met een fors ruimtegebrek. Een groei van het aantal patiënten van vijf procent per jaar, nieuwe functies en onder-zoeksmethoden en een toename van het aantal specialisten dwongen het zieken-huis na te denken over uitbreiding en renovatie. De eerste prioriteit lag bij de SEH. Ook werd de gedateerde entreehal aangepakt.

Ruimte, licht en warmteOp de plek van de oude hoofdingang verrijst de nieuwbouw waarin de entreehal en de SEH ge-vestigd zullen worden. Er wordt hard gewerkt om de oplevering in september te kunnen rea-liseren. Het gebouw, een ontwerp van architec-tenbureau EGM, wordt gekenmerkt door ruimte, licht en warmte. “De oude entreehal was erg ge-dateerd,” licht Aman toe. “Ook was de toegan-kelijkheid onvoldoende, het ziekenhuis is op verschillende niveaus gebouwd waardoor men-sen veel trappen moesten lopen. We wilden toe-gang op de begane grond, op maaiveld.” Patiënten en bezoekers komen nu op de begane grond binnen in een kleine hal, waarna ze met de roltrap of de lift de centrale hal kunnen be-reiken. Deze is duidelijk ruimer van opzet dan de oude situatie, en sfeervoller. “De ambiance is meer die van een hotel dan van een ziekenhuis,”

schetst Aman. ,,Dat komt tot uitdrukking in de ge-kozen materialen. De vloeren zijn van natuur-steen, met een inlay van hout, er staan gerieflij-ke banken omheen met een lounge-uitstraling en we hebben gekozen voor warme verlichting. Ook is er veel daglicht-inval, door daklichten en glas rondom.” Bezoekers zullen gemakkelijker hun weg kunnen vinden dan vroeger. “We hadden op twee locaties registratie van patiëntengegevens, dat wordt nu één balie.

Direct ernaast is de afdeling Opname, zodat pa-tiënten maar naar één loket hoeven. Verder kie-zen we voor digitale bewegwijzering, die we op elk moment kunnen aanpassen aan de situatie die dan speelt.”

Grotere en up to date SEHOnder de centrale hal, op de benedenverdie-ping, is de SEH gesitueerd, bereikbaar via een aparte ingang. De nieuwe afdeling zal veel gro-ter in omvang worden. Dat was hard nodig, vertelt Aman. “De huidige SEH bestaat uit drie behandelkamers, een traumakamer, een kleine balie en een ontvangstruimte. Met het aantal patiënten dat we nu hebben en de verwachte groei is dat veel te weinig.” Hij laat de schetsen zien van de nieuwbouw. “We gaan van drie naar tien behandelkamers (waarvan twee geschikt als MRSA-kamers), van één naar twee trauma-kamers, we krijgen twee poliklinische operatie-kamers, een familiekamer en een grote centrale post van waaruit we alle plaatsen kunnen bekij-ken. Er komt een grote ambulancehal die afge-sloten kan worden, zodat patiënten niet meer in de kou uitgeladen hoeven te worden. En we hebben de mogelijkheid om patiënten met che-mische besmetting op te vangen.” De nieuwe afdeling voldoet aan de landelijk vastgestelde normering. “We kunnen voorlopig dus blijven groeien en zijn up to date.” Extra aandacht is besteed aan de inrichting van de kamers. “Dit zijn meestal heel steriele witte kamers. De nieuwe kamers krijgen één wand met een foto van Rotterdam en de Hoeksche Waard, onze verzorgingsgebieden. Daar gaat een stuk herkenning en rust vanuit.” Een groot voordeel van het ontwerp vindt hij de situering van de beveiliging bij de ingang. ➤

Jannes Aman, Hoofd Ondersteuning

Tekst: Margot VisserImpressies: EGM architecten

Entreehal en SEH

Page 26: ziekenhuis special 2011

Tarkett, vloerenspecialist in de gezondheidszorg

Verdien met Tarkett vinyl!

Scan deze QR-code met uw smartphoneen ga direct door naar onze websitevoor meer informatie.

De moderne vinylvloeren van Tarkett zijn de nummer 1 keuze voor ziekenhuizen. De collecties zijn niet alleen fraai qua kleur en dessin maar voldoen ook aan de technische eigenschappen die vereist zijn in een ziekenhuis. De vloeren zijn eenvoudig schoon te maken en dankzij het principe “no wax, no polish for life” bespaart u aanzienlijk op uw onderhoudskosten. Voor elke ruimte in het ziekenhuis; operatiekamer, wachtruimte, laboratorium of verpleegafdeling heeft Tarkett de juiste vloer.

www.tarkett.nl

1111018_TAR_ADV_Bouwen aan V2 zorg_236x303.indd 1 08-06-11 15:51

Page 27: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 49 Bouwen aan de zorg 49

ikazia ziekenhuis, rotterdam-zuid

FEITEN EN CIJFERSPROJECT: Hoofdingang/SEH Ikazia Ziekenhuis, Rotterdam

Opdrachtgever: Ikazia Ziekenhuis, RotterdamZorgverlener: Ikazia Ziekenhuis, RotterdamArchitect: EGM architecten, RotterdamAannemer: Heijmerink Bouw, BunnikBouwmanagement: EGM architecten, RotterdamW-installatie: Van Galen Klimaattechniek, RotterdamKlimaatbeheersing: Van Galen Klimaattechniek, Rotterdam

Gordijnen: Artimo Textiles, RoosendaalVloer: Tarkett, OosterhoutParkeergarage: Q-Park, Maastricht Totale bouwkosten: € 12.800.000

“We krijgen helaas steeds vaker te maken met agressieve patiënten. Zij komen nu eerst langs de beveiliging. Die kan de deur dichtlaten zodat ze niet verder de SEH op kunnen.”

Oplevering eind 2012De bouw loopt op schema, alle werkzaamhe-den zijn op tijd begonnen. De geplande opleve-ring van de nieuwbouw in september lijkt dan ook goed haalbaar. Maar de bouwwerkzaamhe-den zullen daarna nog wel even doorgaan. Na de zomervakantie zal worden gestart met de nieuwe polikliniek Chirurgie en voor 2012 staat de tweede fase van het Moeder en Kindcentrum gepland. Eind 2012 zal het totale project naar verwachting zijn afgerond.

Nieuwe parkeergarageEen nieuwbouwproject wat al is afgerond, is de parkeergarage. Sinds begin 2010 is deze Q-Park garage operationeel. Het twaalf parkeerlagen hoge gebouw heeft 435 parkeerplaatsen. Hier-mee is de parkeergelegenheid direct naast het ziekenhuis flink vergroot. Dat was hard nodig, stelt Aman. “We zien een groeiend aantal polikli-nische patiënten en bezoekers. En de zorg ver-andert, er gebeurt meer in dagverpleging, wat een grotere bedrijvigheid geeft. Bezoekers kun-nen altijd al parkeren in winkelcentrum Zuid-plein, aan de overkant, maar dat doen ze om de één of andere reden niet gemakkelijk. De facto-

Van Galen voorziet Ikazia van alle werktuigbouwkundige installatiesHet Ikazia Ziekenhuis was geen onbekende opdrachtgever voor Van Galen Klimaattechniek uit Rotterdam. “Wij hebben tijdens een eerdere renovatie al voor Ikazia gewerkt,” vertelt projectlei-der David Hoogstad van Van Galen. “Nu zijn we voor de nieuwe SEH weer in beeld gekomen.” Van Galen realiseert alle sanitaire, medische gassen,- CV-, koel-, luchtbehandelings- en de bijbeho-rende regeltechnische installaties, niet alleen in de SEH maar ook voor het nieuwe Moeder- en Kind Centrum. Bijzonder vindt Hoogstad de oplossing die Van Galen heeft bedacht voor het weg-werken van de luchttoevoervoorzieningen in de hal/cafe. Hoogstad: “De luchttoevoer loopt via kokers die zijn opgebouwd aan de gevelprofielen en wordt in de leefzone ingeblazen Doordat ze in dezelfde kleur zijn gespoten, vallen ze nauwelijks op. Dat vind ik erg mooi geworden.”

Tarkett Nederland: vloerenspecialist in de gezondheidszorgZiekenhuizen krijgen meer en meer de uit-straling van een hotel in plaats van een ste-riel ziekenhuis. Dit geldt zeker voor een Moeder en Kind centrum waar het van be-lang is dat de vrouw zich voelt zoals thuis. Er is daarom gekozen voor een healing en-vironment waarin gastvrijheid vanzelfspre-kend is. Deze ‘helende omgeving’ draagt bij aan het complete welbevinden van de cliënt en een sneller herstel na de bevalling. Bo-vendien vermindert het stress. Want dat is wel het laatste wat je kunt gebruiken bij een bevalling. Dat een healing environment niet saai hoeft te zijn, bewijst de gekozen vloer van Tarkett, de Acczent Excellence 80 Frag-mentation. Een trendy streepmotief dat het centrum een moderne uitstraling geeft. Het dessin doet echter geen afbreuk aan de kwa-liteit. Het compact vinyl is extreem duurzaam en goed bestand tegen krassen en slijtage. De vloer bestaat voor 52% uit natuurlijke grondstoffen en is 100% recyclebaar. Uniek is dat de Acczent collectie voor 30% uit ge-recycled materiaal bestaat. Hierdoor beper-ken we het gebruik van nieuwe grondstoffen voor de productie. Ten slotte heeft de vloer een zeer lage emissie van VOS wat het bin-nenluchtklimaat ten goede komt.

ren samen hebben ons doen besluiten een ei-gen parkeergarage te bouwen.” De garage is eigendom van Ikazia, maar is verhuurd aan Q-Park, die de exploitatie verzorgt. Het ziekenhuis huurt een gedeelte van de plaatsen terug voor het personeel.

De parkeerproblematiek is sinds de opening van de garage verleden tijd volgens Aman. “We zien uit de statistieken dat er nu voldoende par-keergelegenheid is.” Bezoekers met grotere au-to’s moeten wel zorgvuldig manoeuvreren om de bochten te kunnen maken. “Mensen ervaren de opgangen inderdaad als krap, hoewel ze vol-doen aan de normen die hiervoor zijn vastge-steld. Wel ervaren ze de plekken als heel ruim.” Om het de bezoekers gemakkelijker te maken om omhoog te rijden, zijn sinds kort rijbegelei-ders bevestigd.

De garage is, net als de nieuwbouw van de SEH en de entreehal, ontworpen door EGM Archi-tecten. Aan het gebouw vast zit een nieuwe polikliniek van vijf verdiepingen. Doordat de uitstraling goed aansluit op het bestaande zie-kenhuis, lijkt het één geheel te zijn. Een knappe prestatie van aannemer Dura Vermeer en archi-tect Arnold Sikkel. n

Interieur entreehal en SEH

Page 28: ziekenhuis special 2011

ParkeeroPlossingen op maat voor medische centra

Q-park, met 240 parkeerfaciliteiten marktleider in Nederland,

is hét kennis- en expertisecentrum op het totale gebied

van bereikbaarheid, mobiliteit en parkeren. op basis

van onze bewezen kennis en ervaring realiseren wij de

unieke combinatie van onderscheidende architectuur en

innovatieve oplossingen.

Q-park weet als geen ander dat parkeerfaciliteiten bij

ziekenhuizen om een specifieke aanpak vragen. met speciale

tarifering en een parkeersysteem dat al naar gelang het

gebruik flexibel ingezet kan worden. En voorzieningen als

extra brede parkeerplaatsen voor mindervaliden, betaal-

automaten op rolstoelhoogte, vlakke parkeervloeren en

speciaal geselecteerde en getrainde parking Hosts.

onze internationale ervaring van meer dan 30 gerealiseerde

parkeerprojecten bij medische centra wordt ook in Nederland

ingezet om parkeervoorzieningen bij ziekenhuizen ‘state of the

art’ te realiseren. Waarbij Q-park een effectieve, bemiddelende

rol kan spelen bij het interesseren van risicodragende partijen.

❙ parkeeroplossingen op maat als verlengstuk van medische centra.

❙ Gespecialiseerde partner met ruime (internationale) ervaring.

❙ renovatie van bestaande en ontwikkeling van nieuwe

parkeerfaciliteiten.

❙ Kwaliteit en duurzaamheid staan bij elk project voorop.

voor meer informatie ga naar www.q-park.nl.

QPA0202 adv Bouw en zorg 236x303 V2.indd 1 31-05-11 11:43

Page 29: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 51 Bouwen aan de zorg 51

ikazia ziekenhuis, rotterdam-zuid

Q-Park heeft het parkeren bij medische cen-tra al een aantal jaren tot speerpunt verheven. En niet zonder resultaat. Inmiddels verzorgt de onderneming het parkeren bij de Gelre Zieken-huizen in Apeldoorn en Zutphen, het Spaarne Ziekenhuis in Hoofddorp, het Rijnland Vierzicht in Leiderdorp, het St. Antonius in Nieuwegein, het Ikazia in Rotterdam en het Academisch Zie-kenhuis en de Maastroclinic in Maastricht. De negende locatie wordt de Zorgboulevard in Rot-terdam, die binnenkort geopend zal worden.

Medische centra vragen om specifieke parkeeroplossingenDe tijden dat we bezoekers in de wijk of een nabij gelegen grasveld lieten par-keren, liggen ver achter ons, als het aan Mark van Haasteren, algemeen directeur van Q-Park Nederland ligt. “Parkeren bij ziekenhuizen vraagt om hele specifieke en flexibele oplossingen.”

3 uur ‘s nachtsVan Haasteren: “Parkeerfaciliteiten bij zieken-huizen vragen om een specifieke aanpak. Be-taalautomaten op rolstoelhoogte, extra brede parkeerplaatsen voor mindervaliden en vlakke parkeervloeren voor ouderen zijn maar enkele aspecten.” Maar het zit niet alleen in de voorzie-ningen. “Tarifering is belangrijk. Je hebt te ma-ken met relatief veel kort parkeerders, die even bezoek komen afzetten of iets willen afgeven. Daar moet je rekening mee houden. Daarnaast

Mark van Haasteren

moet het hele parkeersysteem flexibel ingezet kunnen worden. Overdag is het een komen en gaan van vaak duizenden patiënten en hun be-zoekers. Die wil je graag dichtbij de ingang laten parkeren. Dan kunnen de medewerkers wel wat verder weg staan. Maar om 3 uur ‘s nachts is het toch fijn als het personeel dicht bij het zieken-huis kan staan.”

KarakterIn Nederland is Q-Park marktleider met 240 par-keerfaciliteiten, maar in Europa beslaat het port-folio van de Nederlandse onderneming meer dan 800.000 parkeerplaatsen. Daaronder is een groot aantal plaatsen bij meer dan 30 medische centra in onder andere Groot-Brittannië, Frank-rijk en Noorwegen. Die internationale kennis en ervaring wordt ook in Nederland ingezet om het aanbod van parkeervoorzieningen bij zieken-huizen state of the art te houden. Zo hanteert Q-Park een speciaal selectiebeleid voor mede-werkers, Parking Hosts geheten, die bij de me-dische parkeervoorzieningen aan de slag gaan. “Vanzelfsprekend zijn ze BHV getraind en weten ze hoe ze met een AED moeten omgaan, maar veel belangrijker is hun karakter,” aldus Van Haas-teren. “Behalve op de kraamafdeling is er door-gaans toch veel verdriet en zorg bij patiënten en hun familie. Dat betekent dat we onze Parking Hosts speciaal selecteren en trainen in hoe daar mee om te gaan.” n

Page 30: ziekenhuis special 2011

52 Bouwen aan de zorg

De productieafdeling van de Apotheek AMC is verantwoordelijk voor de bereiding van geneesmiddelen voor de individuele pa-tiënten. Het gaat dan bijvoorbeeld om To-tale Parenterale Voedingen, maar ook om zogenaamde cystostatica. Dit zijn medi-cijnen die bij de behandeling van kan-ker worden gebruikt tijdens chemokuren. “De bereidingsruimten van de oude apo-theek voldeden niet langer aan de nor-men. Vandaar dat elders in het ziekenhuis een kantorengebied is vrijgemaakt voor de huisvesting van de nieuwe bereidings-

Superschoon visitekaartje in AMCDe apotheek van het Academisch Medisch Centrum (AMC) beschikt over splinternieuwe productiefaciliteiten. Interflow realiseerde in recordtijd de bereidingsruimten.

ruimten. Na de nodige sloopwerkzaamhe-den konden wij half februari 2011 de eerste wanden plaatsen,” vertelt Menno den Boer, projectleider Elektrotechniek van Interflow. De in cleanrooms gespecialiseerde doch-teronderneming van BAM Techniek was verantwoordelijk voor het complete ont-werp, de coördinatie en de uitvoering, in-clusief alle bouwkundige, elektrotechnische en werktuigbouwkundige installaties. Den Boer: “Daarvoor werkten wij nauw samen met onze collega’s van BAM Techniek regio Amsterdam, die een deel van de werkvoor- Menno den Boer.

Één van de nieuwe productieruimten. .

Page 31: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 53

interflowDe Stek 15, 1771 SP WieringerwerfT +31 (0)227 602844F +31 (0)227 603165

[email protected]

bereiding en uitvoering voor hun rekening hebben genomen. Het project omvat pro-ductieruimten met voorbereidingsruim-ten. De ruimten zijn uitsluitend toegankelijk via luchtsluizen waar de medewerkers zich moeten omkleden. Aan- en afvoer van pro-ducten en van afval gebeurt ook via speciale sluizen. De drukhiërarchie tussen de diver-se ruimten vereist uitgebreide regeltech-niek. In de cystostaticaruimte waar wordt gewerkt met zeer gevaarlijke stoffen moet bijvoorbeeld een onderdruk heersen, die la-ger is dan in de aangrenzende ruimte. Een interlocksysteem voorkomt dat meerde-re deuren tegelijkertijd worden geopend.’

RecirculatieDertig keer per uur wordt de lucht in de ruimten volledig ververst en gefilterd. Daar-bij wordt deels de lucht gerecirculeerd (m.u.v. de cytostatica-ruimten), het overige wordt van buiten aangevoerd. Conform de zogenoemde GMP-Z richtlijnen (Good Ma-nufacturing Practice) worden allerlei gege-vens (on-line) gelogd, zoals de luchtdruk in de ruimten, maar ook de luchtvochtigheid en de temperatuur, zowel in de ruimten als in de koelkasten. Interflow heeft eveneens alle meubels in de ruimten geleverd, zoals ladeblokken en de microbiologische veilig-heidskasten. De laatste fase voor opleve-

ring van het project betreft de validatie. Den Boer: “Door middel van metingen moet wor-den aangetoond dat de luchtzuiverheid in de ruimten voldoet aan de normen.” De pro-jectleider kijkt tevreden terug op het pro-ject. “Dankzij de inzet van vele collega’s en de prettige samenwerking met diverse specia-listen in het AMC hebben wij in zeer korte tijd dit relatief grote project succesvol kunnen af-ronden. Dit is een mooi visitekaartje.” n

Page 32: ziekenhuis special 2011

Sint-Michielsgestel T (073) 5 58 75 55 - [email protected] - www.hurksvanderlinden.nl

Academisch ziekenhuis, Maastricht

Albert Schweitzer ziekenhuis, Dordrecht/Sliedrecht

Amphia ziekenhuis, Breda

Catharina-ziekenhuis, Eindhoven

Faculteit der Diergeneeskunde Universiteit Utrecht

Franciscus Ziekenhuis, Roosendaal

Het Oogziekenhuis, Rotterdam

Jeroen Bosch Ziekenhuis, ‘s-Hertogenbosch

Lievensberg ziekenhuis, Bergen op Zoom

Maasziekenhuis Pantein, Boxmeer

Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam

Orbis Medisch Centrum, Sittard/Geleen

Psychiatrisch ziekenhuis Reinier van Arkel, ‘s-Hertogenbosch

Sint-Anna ziekenhuis, Oss

Sint-Joseph ziekenhuis, Veghel

St. Antonius Ziekenhuis, Utrecht Leidsche Rijn

TweeSteden ziekenhuis, Waalwijk

UMC St Radboud, Nijmegen

Universitair Medisch Centrum, Utrecht

Vlietland Ziekenhuis, Schiedam

Willem-Alexander Ziekenhuis, ‘s-Hertogenbosch

Ziekenhuis Bernhoven, Uden

Creatieve ontwikkeling,perfecte realisatie

Page 33: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 55

T +31 (0) 73 558 75 55F +31 (0) 73 558 75 99

Hurks van der linden bvSchijndelseweg 155271 BK Sint-Michielsgestel

Sint-Michielsgestel T (073) 5 58 75 55 - [email protected] - www.hurksvanderlinden.nl

Academisch ziekenhuis, Maastricht

Albert Schweitzer ziekenhuis, Dordrecht/Sliedrecht

Amphia ziekenhuis, Breda

Catharina-ziekenhuis, Eindhoven

Faculteit der Diergeneeskunde Universiteit Utrecht

Franciscus Ziekenhuis, Roosendaal

Het Oogziekenhuis, Rotterdam

Jeroen Bosch Ziekenhuis, ‘s-Hertogenbosch

Lievensberg ziekenhuis, Bergen op Zoom

Maasziekenhuis Pantein, Boxmeer

Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam

Orbis Medisch Centrum, Sittard/Geleen

Psychiatrisch ziekenhuis Reinier van Arkel, ‘s-Hertogenbosch

Sint-Anna ziekenhuis, Oss

Sint-Joseph ziekenhuis, Veghel

St. Antonius Ziekenhuis, Utrecht Leidsche Rijn

TweeSteden ziekenhuis, Waalwijk

UMC St Radboud, Nijmegen

Universitair Medisch Centrum, Utrecht

Vlietland Ziekenhuis, Schiedam

Willem-Alexander Ziekenhuis, ‘s-Hertogenbosch

Ziekenhuis Bernhoven, Uden

Creatieve ontwikkeling,perfecte realisatie

KernactiviteitHurks van der linden heeft als kern-activiteit het bouwen van middel-grote tot grote, complexe, utilitaire projecten, veelal voor markante opdracht-gevers en met een bijzondere architectuur. Met ongeveer 135 medewerkers realiseren we een omzet van ruim 65 miljoen euro per jaar in het midden, westen en zuiden van het land. We zijn actief in de volgende sectoren:• zorg• onderwijs• kantoor- en bedrijfsgebouwen• wonen en winkelen• overheid• sport, recreatie en cultuur

De nadruk ligt op zorg en onderwijs; onze orderportefeuille is voor 80% opgebouwd uit projecten in deze twee sectoren.

Reputatie in zorgsectorHurks van der linden heeft een reputatie hoog te houden in de zorgsector. Projec-ten uit deze sector vertegenwoordigen het grootste deel van onze omzet. De afgelopen tien jaar kregen we maar liefst 51 zorggere-lateerde bouwopdrachten, van 750 m² reno-vatie tot 120.000 m² nieuwbouw. Onlangs hadden we vijf ziekenhuizen tegelijkertijd in uitvoering, een unicum in Nederland.

OrganisatiekenmerkenLangetermijndenken met oog voor mens en maatschappij is al bijna een eeuw lang een intrinsieke kernwaarde. Mede daardoor werkt bijna 60% van de medewerkers langer dan tien jaar bij Hurks van der linden. Productdenken staat bij ons centraal, onder-steund door een degelijke en professionele procesbeheersing.

We koesteren de volgende organisatieken-merken:• Korte lijnen, een up-to-date kennisniveau

en een direct aanspreekbare en direct bij het project betrokken directie;

• Een bindende cultuur van een familiebe-drijf met goed gemotiveerde en verant-woordelijk ingestelde medewerkers;

• Een structuur van een flexibel en slagvaar-dig opererende middelgrote bouwer met tegelijk de professionele aanpak van de grote utiliteitsbouwers.

Meerwaarde Hurks groepHurks van der linden maakt onderdeel uit van Hurks groep uit Eindhoven. Met 15 werkmaatschappijen heeft Hurks alle dis-ciplines in huis om in de totale bouwkolom te acteren. De drie subgroepen Vastgoed-ontwikkeling, Projectrealisatie en Bouw-componenten en engineering wisselen onderling kennis en kunde uit en verster-ken zo elkaar. Verder staat Hurks groep met een solvabiliteit van bijna 60% borg voor een stevige financiële zekerheid. n

links: Albert Schweitzer ziekenhuis, Dordrecht (opgeleverd december 2010).

onder: Ziekenhuis Bernhoven, Uden (oplevering september 2012)

onder rechts: Jeroen Bosch ziekenhuis, 's-Hertogenbosch (opgeleverd no-vember 2010)

St. Antonius ziekenhuis, Utrecht (oplevering maart 2013)

[email protected]

Page 34: ziekenhuis special 2011

56 Bouwen aan de zorg

Tekst: Irene TeunissenFoto’s Hans Oostrum Fotografie

Bij de bouw en inrichting van de nieuwe afdelin-gen is op alle fronten rekening gehouden met de wensen van de nierpatiënten en de medewer-kers. Geprobeerd wordt het verblijf voor de pa-tiënten zo aangenaam mogelijk te maken en de medewerkers een prettig en veilig werkklimaat te bieden. “De nieuwe dialyseruimtes zijn voor-proefjes van de kwaliteitsverbetering en de top-zorg die de komende jaren nog verder door het hele ziekenhuis worden doorgevoerd. Dankzij deze nieuwe afdelingen beschikt het HagaZie-kenhuis samen met de dependance in Zoeter-meer nu over het grootste Dialysecentrum van Nederland,” zegt integraal projectmanager, Mar-tijn Oude Luttikhuis.

Planetree De uitgangspunten bij de bouw en inrichting van de nieuwe dialyseafdelingen waren het Pla-netree concept en de Vernieuwd Werken me-thode. De cliënt, papierarm werken en healing environment staan hierin centraal. Unithoofd Dialysecentrum Esther van der Stel geeft enkele voorbeelden: “Dat betekent onder andere dat de dialyseruimtes een huiselijke uitstraling hebben gekregen met veel licht, houtkleurige linoleum-vloeren en warme kleuren, zoals rood en geel.

HagaZiekenhuis neemt nieuwe dialyseafdelingen in gebruikIn februari en mei opende het HagaZiekenhuis in Den Haag twee nieuwe dialyseruimtes op de locaties Leyweg en Sportlaan. Hier-door beschikt het ziekenhuis nu over het grootste Dialysecentrum van Nederland. Beide ultramoderne afdelingen maken deel uit van de (ver)nieuwbouw van het HagaZiekenhuis die naar verwachting in 2015 gereed zal zijn.

De nierpatiënten komen hier gemiddeld drie keer per week en dan is het prettig als zij zich er thuis kunnen voelen. Overi-gens hebben de (chronische) patiënten en de medewerkers zelf de uitgangspunten voor de bouw mede kunnen bepa-len en hebben ze zo in het pro-ces kunnen participeren.”

Vernieuwd werken betekent hier onder andere dat specialis-ten dichter bij elkaar zitten en dat de zaal zodanig ingericht is dat mensen gemakkelijk met elkaar in contact komen. Dat geldt zowel voor patiënten on-derling als patiënten en ver-pleegkundigen. Van der Stel: “De verpleegkundigen hebben faciliteiten middenin de zaal. Hierdoor kunnen ze de patiën-ten altijd in het oog houden en andersom, wat een geruststel-lend idee is. Ze zitten zoveel mogelijk in het zicht in drie

Kenmerken Planetree / Vernieuwd WerkenDe ziekenhuisomgeving wordt lichter, kleurrijker en huiselijker. Patiënten, be-zoekers en medewerkers voelen zich op hun gemak. De wens van de patiënt staat centraal. Vriendelijke bejegening, veel service en keuzevrijheid. Ruime bezoektijden, logés zijn welkom en patiëntgegevens zijn veilig digitaal opge-slagen. Medewerkers kunnen hun werk nog beter doen dankzij computers, draadloze telefoons, een praktisch ingerichte werkplek en flexibel werken.

Page 35: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 57 Bouwen aan de zorg 57

haga ziekenhuis, den haag

‘cockpits’ (half ronde muurtjes), drinken koffie aan een tafel in het midden van de zaal en zijn dus gemakkelijk aan te spreken.” De patiënten zitten daaromheen in comfortabele stoelen in een aangenaam klimaat zonder tochtverschijn-selen.

Dialyseafdeling Leyweg (1e verdieping)Richt zich op acute en complexe zorg van nierpatiënten (nachtdia-lyse is mogelijk) en bevat:• 19 dialysestations op dialysezaal• 2 dialysestations isolatie • 3 trainingskamers voor buikspoelingen• 2 vierbedskamers voor ernstig zieke patiënten• 3 dialysestations acute kamer• Backoffice• Spreekuuromgeving• Waterzuiveringsinstallatie

Dialyseruimte Sportlaan (dak JKZ)Richt zich op ongecompliceerde en stabielere nierpatiënten en de-genen die in de buurt op vakantie zijn. De afdeling bevat hetzelfde als locatie Leyweg, maar:• 12 dialysestations op dialysezaal • 3 dialysestations op vakantiedialyse/startstation• Iets andere sfeer• Veel licht, extra zonweringen binnen en buiten• Telefonie over IP (computernetwerk)• Beeldschermen met laptops, geen patiëntenterminals.

Digitale voorzieningen Er wordt gebruik gemaakt van de nieuwste di-gitale toepassingen. Oude Luttikhuis: “Boven ie-dere dialysestoel hangt een beeldscherm met toetsenbord, de HagapatiëntenPC. Hiermee heeft de patiënt toegang tot tv, internet en we-bcam, en kan deze in de toekomst ook het eigen digitale dossier inzien.” Medewerkers worden in hun werk eveneens steeds meer ondersteund door ICT-oplossingen. Middels de virtuele werk-plek is het mogelijk om centraal opgeslagen informatie vanuit elke gewenste plaats te bena-deren. Hierdoor kan er activiteitgericht en pa-pierarm worden gewerkt. Het activiteitgericht werken is tevens integraal in de bouw en werk-processen ingebed, een belangrijke voorwaarde om het concept te laten slagen.

Artsen en verpleegkundigen voeren straks, van-af eind dit jaar, patiëntgegevens direct in het elektronisch patiëntendossier in. “Dankzij een verrijdbare pc (Computer On Wheels, COW) kan dat zelfs naast het bed van een patiënt en zul-len de actuele gegevens altijd meteen beschik-baar zijn. Met die COW kan medisch personeel het werk op verschillende plaatsen doen. Ach-

ter de spreek-/onderzoekskamers bijvoorbeeld is de backoffice met werkplekken waar men kan inloggen en alle benodigde gegevens kan voorbereiden, alvorens de patiënt te zien,” aldus Oude Luttikhuis. ”Ook hebben de verpleegkun-digen allemaal een draadloze telefoon (IP) bij zich waarmee de patiënt direct contact kan krij-gen via het verpleegoproepsysteem.”

Goede afsprakenHet (ver)nieuwbouwproces op beide locaties is goed verlopen. Lastig was wel dat beide afdelin-gen in een bestaand gebouw moesten komen dat volledig in bedrijf bleef tijdens de (ver)bouw. Oude Luttikhuis: “(Ver)nieuwbouw geeft natuur-lijk overlast, zoals lawaai, stof en trillingen. Dat betekende dat we goede afspraken moesten maken, bijvoorbeeld over wanneer met sloop kon worden begonnen. Bovendien kom je in een veertig jaar oud gebouw behoorlijk wat niet ingecalculeerde knelpunten tegen. We hebben de bouw hier dan ook regelmatig moeten stil-leggen.” Dat kan Dick van Erk van Bouwbedrijf De Vries en Verburg uit Stolwijk beamen. Hij was als projectleider Bouw betrokken bij de dialy-seafdeling Sportlaan. “ ➤

Page 36: ziekenhuis special 2011

58 Bouwen aan de zorg

haga ziekenhuis, den haag

O N D E R D E E L V A N D E B U R G L A N D G R O E P

Bouwbedri j f D E V R I E S E N V E R B U R G Sto lwi jk

‘t Vaartland 82821 LH StolwijkPostbus 592820 AB StolwijkTelefoon 0182 - 34 17 41Telefax 0182 - 34 24 [email protected]

Kennis en daadkrachtBouwbedrijf De Vries en Verburg bouwt kantoren, zorginstellingen,scholen, bedrijfsobjecten en woningen. Al 25 jaar maakt BouwbedrijfDe Vries en Verburg het verschil door betrouwbaarheid, degelijkheiden vakmanschap.

U W V O O R T V A R E N D E P A R T N E R B I J B O U W E N

(Advertentie)

FEITEN EN CIJFERS

PROJECT: Dialyse Leyweg en Sportlaan, Den Haag Opdrachtgever: HagaZiekenhuis, Den Haag Architect: Architecten aan de Maas, MaastrichtAannemer: de Vries en Verburg, StolwijkBedden: wissner-bosserhoff, DordrechtBouwmanagement: Haga VernieuwtBouwtijd: (april 2010 – maart 2011)

Die is bovenop het dak van het Juliana Kinder-ziekenhuis neergezet. Dat veroorzaakte ook hier overlast, waardoor we continu moesten blijven communiceren met onze benedenburen. Maar dankzij deze afspraken konden de afdelingen gewoon ‘doordraaien’, is de zorg aan de patiën-ten niet in het geding geweest en hebben we hier slechts een kleine vertraging opgelopen.”

Chapeau!De gebruikers van beide locaties zijn tevreden. De afdelingen zijn volledig in de bestaande bouw geïntegreerd, hoewel de dialyseruimte op het dak van het JKZ wat prominenter aanwezig is. “De dakopbouw waarin de dialyseafdeling ge-huisvest is, volgt de ronding van een deel van het bestaande gebouw. Dit zorgt ervoor dat het nieuwe gedeelte mooi past en een geïntegreerd onderdeel uitmaakt van de rest van het pand. De architect heeft goed werk verricht!” besluit Van Erk. n

Page 37: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 59 Bouwen aan de zorg 59

+thema: ziekenhuis

Zweefdeursystemen van MondoorHoe kunnen we het verplegend personeel een handje helpen en het de patiënten makkelijker maken? Met die gedachten in het achterhoofd bedacht Mondoor het unieke zelfontwikkelde en gepatenteerde zweefdeurconcept. Want dat de techniek van de traditionele schuifdeuren en draaideuren voor verbetering vatbaar was, is duidelijk. Inmiddels heeft de gezondheidszorg massaal voor Mondoor Zweefdeuren gekozen.

“Ruimtewinst, bedieningsgemak, bedrijfszekerheid en hygiëne. Er zijn tal van argumenten waarom de ziekenhuizen voor Mondoor Zweefdeuren kie-zen,” vertelt Patrick Snijders, verkoopleider bij Mondoor Zweefdeuren. “Onze zweefdeuren zijn uniek door hun gepatenteerde systeem van magnetische geleiding. De deuren hangen aan magneten en ‘zweven’ daardoor binnen het kozijn. Dat maakt ze zeer soepel en comfortabel in het gebruik (drempel-loos). Er is geen deur die zo gemakkelijk opent en sluit. Zweefdeuren zijn bovendien onderhoudsarm, kennen nauwelijks slijtage en de kans op storin-gen is miniem. Mondoor geeft levenslange garantie op de magnetische werking. Zweefdeursystemen zijn zeer innovatief, ruimtebesparend, hygiënisch en kunnen zowel vóór als in de wand schuiven. Ze zijn er met handbediening, automatisch en in een brandwerende uitvoering. Op onze website is een compleet productoverzicht van Mondoor Zweefdeuren te vinden, inclusief technische informatie, CAD-tekeningen en downloads. Mondoor stelt haar kennis en kunde graag ter beschikking van opdrachtgevers, architecten (constructeurs) en aannemers.”Voor meer informatie: www.mondoor.nl

Silentia brengt overal privacy op maat en schermt af zonder de bewoner of de patiënt een opgesloten gevoel te geven. Tegelijkertijd kunnen me-dewerkers overzicht over een ruimte en oogcontact met elkaar houden.Het systeem vormt een eigentijds alternatief voor bedgordijnen. Niet al-leen door het strakke design, maar ook vanwege de hygiënische eigen-schappen. De schermen zijn immers veel makkelijker schoon te maken en te ontsmetten. Daarmee sluiten ze perfect aan op de toenemende aandacht voor patiëntveiligheid.Bovendien zijn ze heel flexibel. De uitvoering op wielen is direct verrijd-baar naar een andere ruimte. De wand- en vloerschermen zijn snel los te klikken en op een andere plek te bevestigen. Gebruikers zijn vaak ver-baasd dat de schermen zich zo soepel en licht laten bewegen. Toch zijn ze – door de weldoordachte constructie – uiterst stabiel.Qua afmetingen is er keuze uit een reeks lengtematen (van 1,25 tot 3,75 meter of nog langer) en hoogtematen (van 1,35 tot 1,95 meter). Verder is Silentia leverbaar in een groot aantal kleuren en in een (geheel of ge-deeltelijk) mat transparante uitvoering die licht doorlaat. Er zijn zelfs va-rianten voor gebruik in natte ruimten en met X-ray bescherming.

Voor meer informatie: www.silentia-schermen.nl

Eigentijds alternatief voor bedgordijnenMet de nieuwe kleuren en afmetingen die Silentia sinds kort op de markt brengt wordt het nog eenvoudiger om deze schermen in te passen in een nieuw interieur van een zorginstelling. Ze zijn op elke plek inzetbaar: bij kleinschalige projecten komen ze net zo goed tot hun recht als in de allergrootste ziekenhuizen.

Page 38: ziekenhuis special 2011

HET SILENTIA SCHERMEN SYSTEEM

• Privacyzonderopgeslotengevoel• Eenhygiënischalternatiefvoorbedgordijnen• Mobiel,maarookaandemuurofindevloertemonteren• Eenuitermateflexibelsysteem• Makkelijkenlichtinhetgebruik• Inallerleiverschillendelengte-enhoogtematen• Ruimassortimenteigentijdsekleuren,inclusiefeen lichtdoorlatendeuitvoering

SilentiaNederlandB.V.●Nijverheidsweg8●5071NKUdenhout●Tel.013-5119302●[email protected]●www.silentia-schermen.nl

Adv_Silentia_Bouwen aan Zorg.indd 1 15-04-11 11:21

Page 39: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 61 Bouwen aan de zorg 61

+thema: ziekenhuis

“Het mooie van dit materiaal is dat het niet alleen sterk plaatmateriaal is, maar ook dat het een ge-sloten oppervlakte heeft. Met andere woorden: er zijn geen open poriën, een essentiële factor in een cleanroom-omgeving. Mede daarom zijn de platen goed te onderhouden en schoon te maken en verwerkt Interflow ons HPL in haar wand- en plafondsysteem alsmede in de laminar flow units.”De Jong legt uit dat de platen zijn afgestemd op de gebruikersomgeving. “Deze is uitgevoerd in on-der meer glas en roestvrijstaal. Onze platen leveren dan een bijdrage aan de juiste uitstraling. Je ziet ook steeds meer dat ziekenhuizen geen witte steriele gebouwen meer zijn. Men ziet de patiënt als klant, er is marktwerking ontstaan en dus realiseert men zich dat het welbevinden van de patiënt – maar ook die van de werknemer – op een hoger niveau moet worden gezet. Dat betekent dat er meer aandacht is voor de huisstijl en de identiteit van de zorginstelling. Daar kunnen wij met ons plaatmateriaal een bijdrage aan leveren, zonder afbreuk te doen aan de hoge eisen die worden ge-steld aan de inrichting van bijvoorbeeld cleanrooms en operatiekamers.” Voor meer informatie: www.abet.nl

Dometic Medical Systems wendt haar jarenlange ervaring op koeltechnisch gebied aan om een optimale kwaliteit en veiligheid te garanderen. Deze basis is nodig voor een goed, juridisch conform koelcircuit voor vitale en temperatuurgevoelige levensbehoudende preparaten. Dometic’s inspan-ningen op dit gebied resulteerden in het concept 'Technology for life', die de basis vormt van de voortdurende vooruitgang van alle productlijnen binnen 'Medical Systems'. Momenteel wordt er een laatste hand gelegd aan de inrichting van een compleet medisch microbiologisch laboratorium bij het Westfries Gasthuis in Hoorn. Meer informatie over onze oplossingen vindt u op www.dometic.lu.

Het Waterlandziekenhuis in Purmerend werkt sinds 2000 met een warmte- en koudeopslag, (een waterreser-voir dat 180 meter onder de grond zit). Echter door de zachte winters en de warmere zomers van tegenwoordig, raakte het ziekenhuis meestal snel door de capaciteit van deze duurzame bron heen. Dit is de reden waarom het ziekenhuis voor een extra systeem koos: een Carrier absorptiekoelmachine, type 16LJ21, met warmtekrachtkop-peling: Zo kan optimaal gebruik worden gemaakt van de warmtekrachtcentrale. De warmtekrachtkoppeling werkt volgens Arthur Biesheuvel, manager technische zaken bij het ziekenhuis, als een motor met een dynamo. “Je stopt er aardgas in, dat drijft de dynamo aan en wekt daarmee elektriciteit op. De vrijgekomen warmte wordt gebruikt om stoom te maken, welke we voor warm water gebruiken en waarmee onze centrale sterilisatieafde-ling medische instrumenten steriliseert. Met Carriers absorptiekoelmachine kunnen we water koud maken waar-mee we de IC’s, operatiekamers en computerkamers het hele jaar door kunnen koelen.”Voor meer informatie: www.carrier.nl

Abet Laminati levert plaatmateriaal voor bereidingsruimten apotheek AMCAfgelopen april is in het Academisch Medisch Centrum in Amsterdam een splinternieuwe apo-theek geopend. Interflow, fabrikant van onder andere cleanrooms, operatiekamers, steriele bereidingsruimten en laminar flow units, realiseerde het project. Daarbij werd voor de inrich-ting van de bereidingsruimten gebruik gemaakt van Stratificato massief HPL-plaatmateriaal van het in IJsselstein gevestigde Abet Laminati. Directeur Rutger de Jong vertelt dat met deze levering Abet Laminati bewijst dat het in staat is om het juiste materiaal te leveren in ‘bedrijfs-kritische situaties’. “Onze rol in de gezondheidszorg groeit daardoor,” zegt hij. “Voor ons is dit een belangrijk referentieproject geworden.”

Warmtekrachtkoppeling optimaal benut in Waterlandziekenhuis

Page 40: ziekenhuis special 2011

Vertrouw de zorg voor een gezond klimaat toe aan de specialist.

Ziekenhuizen en zorginstellingen zijn er in tal van variaties. Maar

ze hebben allemaal één ding gemeen: een zo optimaal mogelijke

welzijnstoestand van de patiënt. Carrier heeft hetzelfde doel.

Een goed klimaatbeheersingssysteem kan immers het welzijn

van een patiënt beïnvloeden. Gezonde lucht voor een gezond

klimaat. Carrier is ’s werelds grootste expert. Als uitvinders van de

airconditioning zijn we altijd een stap verder in technologie, om u

in iedere situatie de optimale oplossing te bieden. Klimaatbeheer

op afstand bijvoorbeeld, dat doen we al in ruim 20% van alle

Nederlandse ziekenhuizen. Dus, voor élke klimaatoplossing: turn

to the experts. Carrier Airconditioning. Do you turn?

T (071) 341 71 11, www.carrier.nl

turn to the expertsCAR 2910029 AD Zorg en welzijn NW A4.indd 1 8-3-10 14:34:35

Page 41: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 63 Bouwen aan de zorg 63

+thema: ziekenhuis

Bij deze nieuwbouw is er veel aandacht voor op-timale kwaliteit en een prettige inrichting. Het belang van de patiënt staat meer dan ooit cen-traal. Rooms For Care zorgde, in opdracht van Philips Healthcare / Medical Systems voor de in-richting van drie hartcatheterisatiekamers, kort-weg HCK’s. “Het was een uitdagend en complex project”, zo laat Michael Simon van Rooms For Care weten. “Er waren veel partijen bij betrok-ken, waardoor een goede coördinatie een eer-ste vereiste was.”

BasiskennisDe samenwerking tussen Rooms For Care en Philips Healthcare is niet nieuw. De bouwer van patiëntenkamers heeft een gedegen basisken-nis van de technische voorzieningen. Simon: “De opdrachtgever en Philips Healthcare had-den een duidelijk programma van eisen samen-gesteld. Het was onze taak om te zorgen voor een optimale coördinatie en uitvoering van alle werkzaamheden zoals het leveren en aanbren-gen van vloeren, loodwanden, interieur, geïn-tegreerde Philips Ambient verlichting, plafonds en bedieningswerkplekken. Tevens heeft Rooms For Care de voor het Philips-systeem benodigde E- en W-werkzaamheden gecoördineerd en uit-gevoerd. Bij dit alles geldt dat je op een relatief klein oppervlak veel details en disciplines moet

• Jeroen Bosch Ziekenhuis te Den Bosch 48 bedpanspoelers , type Typhoon. • Bernhoven Ziekenhuis Uden 13 bedpanspoelers , type Typhoon, reeds geleverd in de bestaande ziekenhuizen.De bedpanspoelers zorgen er voor dat de reiniging én desinfectie van urinalen en ondersteken effectief wordt gemaakt, om zodoende kansen op kruisinfectie sterk te reduceren.• Maasstad Ziekenhuis Rotterdam 3 hoog-laag baden, type Rhapsody en bijbehorende liftbadwagens,

type Bolero t.b.v. brandwondencentrum.• Beth Shalom Amstelveen 2 hoog-laag baden, type Primo en Rhapsody met een bijbehorende plafondtillift,

type MaxiSky, t.b.v. welness badkamer.

Voor meer informatie: www.arjohuntleigh.com

Bundeling van techniek en bouwkennisKwaliteit en sfeer in nieuwe hartcatheterisatiekamers

Medio mei opende het Rotterdamse Maasstad Ziekenhuis een deel van de nieuwbouw. In deze nieuwe gebouwen zijn alle poliklinieken bij el-kaar gesitueerd op de zogeheten ‘hot floor’. Denk daarbij aan intensive care, hartbewaking, brandwondencentrum en operatiekamers.

implementeren en coördineren. Hierbij dient het functioneren van de geleverde apparatuur gewaarborgd te zijn.”

InrichtingVolgens Simon klinkt dat eenvoudiger dan het is. “Je krijgt als bouwer van zorgruimtes te ma-ken met veel nieuwe eisen, met name in hartca-theterisatiekamers. Dat is overigens terecht. De patiënt wacht in deze ruimtes een spannende ingreep waarbij men middels contrastvloeistof en een speciaal catheteronderzoek van de ade-ren, via de aderen bij het hart kan komen. Zaken als luchtbehandeling, omgevingstempe-ratuur, verlichting, hygiënische aspecten maar bovenal veiligheid voor patiënt en behandel-team zijn daarbij van essentieel belang. Alles dient op de juiste wijze volgens geldende nor-meringen te zijn uitgevoerd.”

SfeerNiet alleen hygiëne en een juiste technische af-stemming zijn bij de inrichting van deze ruimtes van belang. Steeds vaker kiezen ziekenhuizen voor een sfeervolle inrichting. Zo zijn deze hart-catherisatiekamers voorzien van Philips Am-bient Light, eveneens door Rooms For Care ingebouwd. “De patiënt heeft zo de mogelijk-heid om uit diverse thema’s te kiezen en de ver-

lichting naar eigen wens aan te passen om zo de sfeer binnen de kamer te veraangenamen.”Reacties van personeel en patiënten op de nieu-we ruimtes zijn positief. Ook over het Ambient Light aspect. “Het is een prettige manier om de kamer meer sfeer te geven. Wie zich bij ingrepen als deze op zijn gemak voelt, zal sneller en beter herstellen.”Voor meer informatie: www.rooms-for-care.nl

ArjoHuntleighArjoHuntleigh draagt bij aan verbetering van kwaliteit en efficiency van de zorg en is wereldwijd marktleider in geïntegreerde zorgoplos-singen voor mensen met verminderde mobiliteit en daaraan gerela-teerde condities.ArjoHunteigh heeft bij onderstaande projecten een aantal zorgoplossingen

weten te realiseren, waardoor zorgprocessen efficiënter uitgevoerd kunnen worden. Uiteraard stopt de begeleiding niet bij het leveren van de hulpmid-delen. ArjoHuntleigh begeleid de invoering van werkmethodes en gebruik van hulpmiddelen en garandeert door onderhoud continue beschikbaar-heid. Alleen hierdoor zal de beoogde efficiëntie kunnen worden behaald.

Page 42: ziekenhuis special 2011

64 Bouwen aan de zorg

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

1Liefde voor het vak

‘Mijn team heeft deperfecte werk- omgeving’

www.deerns.nl

In een operatiekamer moet alles perfect zijn. Het klimaat, de verlichting,

de stroomvoorziening. Alles moet optimaal functioneren: nu en in de toekomst.

Deerns adviseert steeds meer ziekenhuizen over installaties en medisch

technische inrichtingen. Altijd vanuit het perspectief van de gebruiker en met de

toekomst in het vizier. Zo facilieert Deerns ook bij het opstellen van meerjarige

onderhoudscontracten en het aanbesteden daarvan.

Gezonde leef- en werkomgevingBedrijfskritische faciliteitenDuurzaamheid en energie

Nieuwe techniekVeiligheid

Page 43: ziekenhuis special 2011

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Bouwen aan de zorg 65

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Met de Greencode neemt De Ploeg verantwoor-delijkheid voor het product en de manier waar-op het wordt gemaakt. Op deze manier wordt inzichtelijk gemaakt op welke punten een stof goed scoort en waarop minder. Ook geven de criteria van Greencode richting aan de product-ontwikkeling van De Ploeg. Ze maken duidelijk hoe de productie moeten worden ingericht om verantwoord om te gaan met mens, grondstof-fen, energie en milieu. Greencode kijkt naar de hele levenscyclus, dus ook naar het transport, gebruik en afvoer of hergebruik van het pro-duct. Greencode kent vier niveaus: van groen (goedgekeurd) via zilver en goud naar platinum (het allerduurzaamst en minst belastend voor het milieu). Op het productsheet kan men in één oogopslag zien welk product van De Ploeg het meest bijdraagt aan duurzaamheid van een ge-bouw en past in een duurzaam inkoopbeleid.Voor meer informatie: www.deploeg.com

Greencode: open over duurzaam textielDe meubel- en gordijnstoffen van De Ploeg staan bekend om de hoge kwaliteit in samenstelling en stofeigenschappen. De firma verwerkt uitsluitend hoge kwaliteit wol en Trevira. Ook werken ze aan nieuwe, schone productieprocessen en hergebruik. Desalniettemin zijn er bin-nen de collectie toch verschillen. De ene stof is duurzamer dan de andere en belast het milieu minder. Om dat duidelijk te maken laat De Ploeg al zijn producten beoordelen. De Greencode wordt daarvoor als standaard gebruikt.

ArjoHuntleigh ontwikkelt zich meer en meer tot een partner in zorg. "We stellen ons ten doel om onze klanten opti-maal met onze hulpmiddelen te laten werken, de processen rondom onze hulpmiddelen te optimaliseren, de ruimtes optimaal af te stem-

Jan van Megen RM is per 1 april jl. in dienst getreden van ArjoHuntleigh in de functie van Sales & Marketing Director.

In dienst

men op de zorgvraag en het comfort voor de patiënt en gebruiker te vergroten." Als de klant kiest voor ArjoHuntleigh dan kiest hij voor een totaal pakket aan hulpmiddelen en diensten die het beste uit de zorg weten te halen.

Page 44: ziekenhuis special 2011

66 Bouwen aan de zorg

Investeren in een groene, aantrekkelijke en hoogwaardige buitenruimte leidt zodoende tot een ‘win-win’ situatie.

Een goed voorbeeld is de inrichting van de buitenruimte rondom het nieuwe Je-roen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch, waarvoor MTD landschapsarchitecten het ontwerp heeft gemaakt. In nauwe samen-werking met de architect (EGM architecten) is een integraal ziekenhuisconcept ontwik-keld waarbij de interacties tussen gebouw en omgeving een belangrijke rol hebben gespeeld.

3 X daags naar buiten!‘Green Health Environment’ , oftewel een groene, aantrekkelijke buitenruimte is al geruime tijd een hot-issue in de zorgsector. Naast het bewezen effect op de gezondheid van de mens en versnelde genezingsprocessen draagt een aantrekkelijke, groene buitenruimte ook bij aan het imago en de uitstraling van gezondheidszorg organisaties en -instellingen.

Zowel vanuit de ‘openbare’ Boulevard, waar-mee alle bouwdelen met elkaar worden verbonden, als vanuit de behandel- en ver-blijfsruimten is in grote mate visueel con-tact met het omringende landschap en de binnentuinen. Thema’s als beleving van de seizoenen, door het toepassen van beplan-tingen met uitgesproken bloeimomenten, herfsttinten, fraaie wintersilhouetten en af-wisselende kleurstellingen en vormen van de tuinontwerpen bieden het hele jaar door een aantrekkelijk uitzicht, en helpt de pa-tient en bezoeker zich te orienteren in het grote ziekenhuiscomplex.

Page 45: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 67

MTD LandschapsarchitectenZuid-Willemsvaart 1425211 NW ‘s HertogenboschT +31 (0)73 6125033F +31 (0)73 6136665

[email protected]

Foto's van de inrichting van de buitenruimte rondom het nieuwe Jeroen Bosch Ziekenhuis in ’s-Hertogenbosch en Orbis Medical Centrum in Sittard

Langs de gehele zuidzijde grenst het zie-kenhuisterrein aan een natuurgebied, de Gement, en hier kunnen zowel patienten, bezoekers als personeel recreeren in een na-tuurlijk landschap met water, natuurlijke oe-vers, bloemenweiden en inheemse bomen als elzen, wilgen en berken.

Het voorplein daarentegen is een echt ont-vangst- en ontmoetingsplein. Ook hier is echter sprake van een, reeds bij aanleg, mooie en volwassen groene pleininrichting met meerstammige Hemelbomen en groe-ne graseilanden. Reeds bij aankomst is hier-door het groene en rustgevende karakter van het ziekenhuis herkenbaar. De afwikke-ling van autoverkeer, taxi’s, bussen en fiet-sers is zodanig dat dit niet ten koste gaat van de verblijfskwaliteiten en veiligheid van het plein. Een grote fontein midden op het plein versterkt de prettige sfeer en dempt de ge-luiden van het omringende verkeer.

De filosofie van de ‘Green Health Environ-ment’ past MTD landschapsarchitecten ook toe bij andere projecten in de gezondheids-zorg, zoals tuinen en omgevingen van ver-pleeghuizen, ouderenzorg, revalidatiecentra en GGZ- en verstandelijkgehandicaptenin-stellingen.

Het is hierbij van belang dat al in een vroeg stadium wordt samengewerkt tussen op-drachtgever, architect en landschaparchitect zodat het integrale effect tussen gebouw, mens en omgeving optimaal gestalte kan krijgen. n

Page 46: ziekenhuis special 2011

68 Bouwen aan de zorg

Verbouw ‘Beatrix’ boeiend schuifproces naar topkwaliteitDe datum 1 januari 2014 staat dik genoteerd in de agenda van Mirjam Lormans, directeur van Rivas Zorggroep. Die dag ein-digt de omvangrijke en complexe verbouwing en nieuwbouw van het Beatrix Ziekenhuis in Gorinchem (onderdeel van Ri-vas). “Het vernieuwde ziekenhuis met moderne werkprocessen ademt straks rust, sfeer en eenheid. Een toonbeeld van hoe mooi je een nieuw ziekenhuis kunt maken in een bestaand gebouw.”

Vogelvlucht van het Beatrix Ziekenhuis.

Rob Kraan en Mirjam Lormans

Tekst: Peter de KoningImpressies: EGM architecten

Page 47: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 69 Bouwen aan de zorg 69

Beatrix ziekenhuis, gorinchem

De zorg verandert en blijft altijd veranderen. Het gebouw waarin de zorg plaatsvindt, moet voortdurend meeveranderen, vertelt directeur Lormans. “Dit pand is nu 20 jaar oud, we lopen tegen de grenzen aan. De verbouw/nieuwbouw biedt ruimte aan een hogere capaciteit en een moderner werkproces. Veel meer dan vroeger zien we de patiënt nu als een klant met een zorgbehoefte. En in het belang van de klant en het ziekenhuis is zijn verblijf hier zo kort moge-lijk. De focus verschuift daarom van kliniek naar polikliniek en dagbehandeling.”

‘Communicatie is cruciaal’Aannemer Heerkens van Bavel Bouw B.V. is ervaren in de ziekenhuissector. Toch is het Beatrix Zie-kenhuis een bijzondere klus voor het Tilburgse bedrijf. “Dit concept met e- en w-installaties in één consortium is geen dagelijkse kost voor ons. Dat vergt veel overleg, afstemming en coördinatie. Dat is in dit project enorm doorgevoerd en vraagt veel energie”, vertelt hoofd voorbereiding Wim Mathijsen.Samen met projectleider Jaap Brugmans en vijftien tot twintig mensen op locatie leidt Mathijsen alle werkzaamheden in goede banen. Het meest lastige onderdeel volgens hem? “De inpandige renovatie in combinatie met het complete verhuisplan. Dat zetten we dusdanig in elkaar dat de medewerkers van het ziekenhuis maar één keer hoeven te verhuizen. De overlast willen we beslist tot een minimum beperken. De werkzaamheden voeren we gefaseerd uit en dat is bouwkundig en installatietechnisch heel lastig. We schuiven het zo in elkaar dat de faseringen op de juiste mo-menten plaatsvinden. Overleg, afstemming en communicatie binnen het bouwteam zijn daarbij cruciaal. We zijn afhankelijk van elkaar.”Heerkens van Bavel is zojuist begonnen met het nieuwe OK-complex inclusief centrale sterilisatie-afdeling en verkoeverruimte (waar patiënten bijkomen uit de narcose). Mei 2012 staat de opleve-ring van dit onderdeel gepland. In het derde kwartaal van 2011 start de aannemer met de centrale hal, dat loopt ruim een jaar. Daarnaast en tussendoor lopen allerlei kleinere werkzaamheden. “Dit omvangrijke project is ook een nieuwe ervaring voor het ziekenhuis zelf”, beseft Mathijsen. “We stoppen er samen veel energie in om de trein op de rails te krijgen en op snelheid te houden.”

Centrale hal

Omvang:• Operatie centrum met 6 OK's (nieuwbouw)• Verkoever met 14 plaatsen• Centrale sterilisatie afdeling• Polikliniek met 80 spreek/onderzoekskamers• Dagbehandeling met 60 plaatsen• Spoedeisende hulp / Centrale huisartsenpost• Ondersteunende diensten (keuken, repro,

goederenontvangst, technische dienst, piketkamers) • Kenniscentrum met 75 werkplekken• Centrale hal met ontvangst, wachtgelegenheid,

restaurant, informatiecentrum, koffieshop, gezondheidswinkel, kadowinkel

KarakterToen Lormans een jaar geleden directeur werd van Rivas, wachtte haar in Gorinchem een fikse klus. “Een complex en boeiend proces waarin iedereen zijn taak kent en een zinvol radertje is. Echt team-work.” Illustratief is het getekende stroomschema in het kantoor van hoofd vastgoed Rob Kraan. In het midden een tijdbalk voor het totale proces in hoofdlijnen. Eromheen tientallen ‘wolken’ met aandachtspunten die het proces beïnvloeden. “Die lijsten we in na oplevering,” lacht Kraan. “Het wordt een schuifproces in zeventien hoofdfases.

We winnen ruimte door uitplaatsingen en zorgen ervoor dat telkens één tot anderhalve verdieping leeg is, voor voldoende lucht voor de werkzaam-heden.” Het uiteindelijke resultaat is een beter ziekenhuis, niet een ander ziekenhuis, benadrukt Lormans. “Wij zijn een streekziekenhuis met een eigen karakter. Dat blijft zo, want het is een sterk punt. Een breed basisziekenhuis dat goed en snel werkt en waar nodig snel doorverwijst naar ge-specialiseerde partners.”

PlanetreeDe centrale hal wordt het visitekaartje, met een gezondheidswinkel, infocentrum en nachtapo-theek. Kraan: “Uitstraling mag je niet onderschat-ten; dat past in onze ‘planetree’-benadering: een mensgerichte zorg die de cliënt voorop plaatst, met als doel het verbeteren van de zorg en het welzijn vanuit de belevingswereld van de cliënt. Eenvoudig gezegd: mensen herstellen sneller in een omgeving waarin ze zich op hun gemak voelen.” De andere veranderingen kort op een rij:• Meer ruimte voor de frontoffice, minder voor

de ondersteuning. De ondersteunende func-ties worden zoveel mogelijk verkleind of bui-ten het gebouw gehuisvest om extra vierkante meters te creëren voor het primaire proces.

• Een nieuw operatiecomplex met een nieuwe centrale sterilisatieafdeling. De capaciteit blijft gelijk. Wel wordt het een algemenere OK voor meer en efficiënter gebruik. “Een forse investe-ring, maar dit is het hart van de organisatie, daar-in nemen we geen risico,” aldus de directeur. ➤

Page 48: ziekenhuis special 2011
Page 49: ziekenhuis special 2011

Bouwen aan de zorg 71 Bouwen aan de zorg 71

Beatrix ziekenhuis, gorinchem

Tarkett Nederland: vloerenspecialist in de gezondheidszorgEen goede vloer is voor elk seg-ment van belang maar zeker in de gezondheidszorg. Eisen voor wat betreft hygiëne, schoonmaak/on-derhoud en uitstraling spelen hierbij een belangrijke rol. De nadruk van het Beatrix ziekenhuis lag heel sterk op het neerzetten van een modern ziekenhuis waarbij de cliënt centraal staat. Rust, sfeer en eenheid moet het gevoel zijn als je binnenkomt en daarbij past een kleurgebruik die mensen op hun gemak stelt. Ook het loopcomfort, zowel voor de cliënt als het personeel is van belang. Daarom is gekozen voor de iQ Megalit vloer, een homogene vinyl vloerbekleding die tegemoet komt aan al deze ei-sen. De speciale toplaag voorkomt de aangroei van bacteriën en maakt het schoonmaken van de vloer een gemakkelijke taak wat weer een po-sitief effect heeft op de binnenlucht-kwaliteit. De rolweerstand bij de iQ Megalit is erg laag waardoor het ver-

rijden van bedden en rolstoelen fysiek veel minder zwaar is voor het personeel. Tenslot-te heeft de vloer een uniek patroon met een bijzondere dieptewerking dat vooral EGM architecten erg aansprak en perfect aan-sloot bij de wens om rust uit te stralen in het gehele gebouw.

FEITEN EN CIJFERSPROJECT: Verbouwing/nieuwbouw Beatrix Ziekenhuis GorinchemOpdrachtgever: Rivas Zorggroep / Beatrix ZiekenhuisZorgverlener: Beatrix ZiekenhuisArchitect: EGM architecten, DordrechtAannemer: Heerkens van Bavel Bouw. TilburgBouwmanagement: Rivas ZorggroepGordijnen: Artimo Textiles, RoosendaalVloer: Tarkett, OosterhoutTotale investering: € € 40 mln incl. BTWOppervlak: ca. 15.000 m2

• De aanpassing van de poliklinieken zit vooral in de omvorming van de spreekwerkkamers tot multifunctionele spreekonderzoekkamers voor meer gebruikers. Door een betere logis-tiek kunnen de wachtruimten kleiner. Gast-vrouwen verzorgen de ontvangst.

• Een nieuw kenniscentrum: een soort back-of-fice voor de medisch specialisten en secretari-aten.

• De dagbehandeling is veel te klein. Forse uit-breiding is beslist noodzakelijk.

• De spoedeisende hulp en de huisartsenpost komen bij elkaar met één ingang en een op el-kaar aansluitende triage. Voor de patiënten is dat veel prettiger en logischer.

Het bewaken van de planning wordt volgens Kraan de moeilijkste klus. Het primaire proces in het ziekenhuis moet altijd op volle kracht door-gaan. Tot nu toe gaat dat goed. “De uitvoerder is een gerenommeerd consortium met erva-ring in de ziekenhuisbouw. De installateur le-

vert de projectmanager. Dat lijkt vreemd maar is logisch. Immers, een ziekenhuis is een instal-latie met een schil erom, daar hangt zoveel van af. Tweederde van de investering zit in de instal-laties.”

FlexibiliteitHet project duurt lang en is complex. De inzich-ten in de zorg blijven ondertussen veranderen. Een oorspronkelijk inzicht aan het begin van het proces kan bij de oplevering gepasseerd zijn door een voortschrijdend inzicht. “En ja, dat is lastig,” weet Lormans. “Gaan we telkens een nieuw traject in? Dat bekijken we van geval tot geval waarbij we een vaste lijn voor de lange-re termijn aanhouden.” Kraan vult aan: “Een zie-kenhuis blijft zichzelf voortdurend wijzigen. Bij oplevering ligt de eerste verbouwingsaanvraag al klaar. Daarom bouwen we flexibiliteit in om ruimten te kunnen blijven aanpassen, om te blij-ven voldoen aan de verwachtingen van de mo-derne zorgconsument.” n

Entree van het ziekenhuisterrein

Page 50: ziekenhuis special 2011

V E E L Z I J D I G

F L E X I B E L

K W A L I T E I T

B E T R O U W B A A R

C O Ö P E R A T I E F

1 0 0 J A A R E R V A R I N G

Prof. Cobbenhagenlaan 35, TilburgPostbus 35, 5000 AA TilburgTelefoon 013 - 4 666 999Telefax 013 - 4 666 900Email: [email protected]

Bouwen met ‘zorg’

BC

C •

11

04

7

V E E L Z I J D I G

F L E X I B E L

K W A L I T E I T

B E T R O U W B A A R

C O Ö P E R A T I E F

1 0 0 J A A R E R V A R I N G

Prof. Cobbenhagenlaan 35, TilburgPostbus 35, 5000 AA TilburgTelefoon 013 - 4 666 999Telefax 013 - 4 666 900Email: [email protected]

Bouwen met ‘zorg’

BC

C •

11

04

7

C A T H A R I N A Z I E K E N H U I S

I N S T I T U U T V E R B E E T E NB E A T R I X Z I E K E N H U I S

M A X I M A M E D I S C H C E N T R U MR E G I O N A A L C E N T R U M W E S TT W E E S T E D E N Z I E K E N H U I S

P11047 HvBBouw-Adv zorg 95x130_DEF.indd 1 19-05-11 16:01

≥ Zeer laag energieverbruik

≥ Zeer laag geluidsniveau

≥ Dometic elektronica

≥ Standaard ingesteld op +5 ºC

≥ Classificatie GMP Clean room

≥ DIN 58345 goedkeuring

≥ Zeer laag energieverbruik

≥ Koelen van +2 ºC tot + 15 ºC,

vriezen tot - 86ºC

≥ Alarmsysteem met reserve

voeding voor 48 uur bij

stroomuitval

≥ Automatische diagnoseregeling

≥ RS 485 interface, controle

software

≥ Hoofdschakelaar met sleutel

≥ DIN 58345 goedkeuring

De voordelen van de Dometic vaccin koelkasten:

Innovatieve en betrouwbare koeloplossingen

vaccins veilig opgeslagen

dometic medical systems

Dometic Benelux B.V. Ecustraat 3 4879 NP Etten-Leur T. 076 50 29 010

INSPIRED BY COMFORT

Bouwen aan de zorg juni 2011.indd 1 15-06-11 09:56

Keijsers interior projects is de ‘ultimate co-creator’ als het gaat om de productie van kwalitatief hoogstaande zorginterieurs zoals voor Westwijk in Amstelveen. Zij zet al haar vakmanschap, materiaalkennis, budget- en planningbewaking in om een passend, onderscheidend en exclusief interieur te maken. Daarbij pro-actief

meedenkend met opdrachtgever en interieurdesigner. Want dat is wat een ‘co-creator’ doet. www.keijsers.nl

Venrayseweg 141, NL-5961 NS Horst a/d Maas, P.O. box 6025, NL-5960 AA Horst a/d Maas, T +31 77 397 41 00

DESIGNED BYANNEKOOS LITTELCO-CREATEDBY KEIJSERS