Kuptimi dhe Zhvillimi i

Manaxhimit të Burimeve Njerëzore (MBNJ)

1. Kuptimi i MBNJ dhe roli i tij në performancën e organizatës (Noe et altr. F 1-4)

2. Zhvillimet kryesore që ndikuan MBNJ në shekullin e 20-të

3. Manaxhimi Strategjik i Burimeve Njerëzore

4. Dallimi midis koncepteve ‘Manaxhim Personeli’ dhe ‘Manaxhim i Burimeve njerëzore’

Përcaktimi

MBNJ:

Politikat, praktikat dhe sistemet që ndikojnë qëndrimet, sjelljet dhe performancën e punonjësve

(Noe et alt, 2011)

Funksione(aktivitete) të MBNJ

Organizimi (projektimi) i punës (work)

Planifikimi i BNJ Rekrutimi Seleksionimi Formimi(Trajnimi) dhe Zhvillimi Menaxhimi i performancës Shpërblimi Marrëdhëniet e punës

MBNj dhe

Performanca e Organiztës

Njerëzit : burim vlerash më shumë se shpenzim

Kapitali human: punonjësit e një organizatë, të përshkruar në terma të trajnimit, eksperiencës, gjykimit, inteligjencës, marrëdhënieve dhe karakteristikave të tjera që mund të shtojnë vlerë ekonomike në organizatë. (Noe et alt)

Burimet njerëzore dhe Performanca e kompanisë

2. Zhvillimi i MBNJ

Manaxhimi Shkencor

Shkolla e Marrëdhënieve Humane

Emergjenca e Marrëdhënieve Industriale

Teoria e Sistemeve

Teoria e Kapitali Human

Ndikimi i Manaxhimi Shkencor

Synimi kryesor:

përmirësimi i eficencës në punë. ka të bëjë me

"zëvendësimin e gjykimeve dhe opinioneve të vjetra si të punëtorit ashtu dhe të bosit, me njohuri dhe kërkime shkencore për të gjitha problemet që kanë të bëjnë me punën e bërë në ndërmarrje”.

Frederick Taylor

Parimet e Manaxhimi Shkencor

Shpërbërja e punëve komplekse në elemente më të thjeshta me qëllim racionalizimin e tyre

Zgjedhja e punëtorëve më të kualifikuar për kryerjen e këtyre punëve.

Formimi në mënyrë të shpejtë i këtyre punëtorëve me metodat më efikase të kryerjes së punës.

Zbatimi i një sistemi shpërblimi sipas të cilit produktivitetit.

Shkolla e Marrëdhënieve Humane

Ideja qendrore theksimi i marrëdhënieve sociale

informale dhe i moralit të punonjësve si kontribues në eficencën organizative.

Eksperimentet në uzinat Hawthorne të Western Electric (1927 -1934), Elton Mayo dhe kolegët e tij

Efekti “Hawthorne”

Bazohet në dy elementë.

1. Individët reagojnë në mënyrë të favorshme ndaj faktit që drejtimi po preokupohet për ta, për të përmirësuar situatën e tyre.

2. Rëndësia e grupit në sjelljen e sejcilit antar.

Marrëdhëniet Industriale

Ndërmarrje të mëdha

Kolektiva të mëdha

Lindja e sindikataveVitet 70:

Funksioni i personelit : funksioni i Marrëdhënieve Industriale

Me vonë: Marrëdhëniet e Punës

Teoria e Sistemeve

Teoria e sistemeve Barnard: Organizatat sisteme kooperuese.

Teoria e Kapitalit Human: Është më e përshtatshme të shihen burimet

njerëzore si pasuri (si një burim) si e kundërta e kostos

Emergjenca e Manaxhimit Strategjik

Ekonomia globale (vitet 80)

Zhdukja e kufijve fizike Avancimi i tekonologjisë Zhvillimi i telekomunikacionit

Rritje e konkurrencës, rritje e pasigurisë

Burimet për Konkurrim

Fizike (pajisjet, teknologjia, ……)

Organizative (struktura, sistemet e planifikimit,

kontrollit, koordinimit…) Njerëzore

(eksperienca, zotësitë, inteligjenca)

Karakteristikat e Burimit të avantazhit konkurrues

të çmueshme; të rralla; të paimitueshme, dhe të pazëvendesueshme.

Barney, 1991

Monsk për MSBNJ

është modeli që mund të përafrohet me MBNJ të vërtetë, ku MBNJ shihet si më strategjik, si një sërë aktivitetesh, të integruara dhe të orientuara, ku objektivi kryesor është përmirësimi i performancës së kompanisë dhe arritja e objektivave strategjikë.

Belanger

……. Procesi që konsiston në mbajtjen parasysh të burimeve njerëzore që në kohën e përpunimit dhe zbatimit të strategjive të drejtimit të një organizate……….

Lidhja Strategji e Organizatës - Strategji e

BNJ

Me një drejtim (reactiv)

Problemi: reduktimi i hendekut midis emergjencës për

strategji të reja dhe procese të përshtatshme MBNJ

Me dy drejtime (proactiv)

Strategjia: Reduktimi i kostos

Sjellja e rolit Relativisht përsëritëse dhe e

parashikueshme

Një fokus më shumë aftat shkurtër

Në rradhë të parë aktivitete autonome apo individuale

Interes i moderuar për cilësinë

Interes i madh për sasinë

Kryesisht interes për rezulatet; aktivitete me risk të ulët; shkallë relativisht e lartë konforti me stabilitetin

Politikat MBNJ Përshkrime pune të qarta dhe

relativisht të fiksuara

punë me përmbajtje të ngushtë dhe rrugë (shkallë të ngushta kariere që inkurajojnë specializimin, eficiencën dhe ekspertizën

Vlerësim performance i orientuar nga rezulati

Monitorim nga afër i niveleve të pagave në treg për vendimet lidhur me shpërblimin

Nivele minimale të trajnimit dhe zhvillimit

MP apo MBNJ(Dallimet kryesore)

Punonjësit:

kosto

perspektivë më e ngushtë

Aktivitete të pa lidhura

Mungon aspekti strategjik

Punonjësit: burim, pasuri

perspektivë më e gjërë

Aktivitete të integruara

Aspekt strategjik

Detyra dhe literatura: Në rastin : “Can The TSA Secure Top-

Flight Performance?” Cilat janë problemet në performancën e TSA? Cilat janë praktikat MBNJ në të cilat ndërhyri TSA për të zgjidhur

këto probleme?

Teksti MBNJ, tema 1 faqe: Noe et alt : Fundamentals of Human

Resources Management, 4thEdition , faqe 1-4

Literatura

Literatura bazë: Koli, Llaci: Menaxhimi i Burimeve Njerezore, tekst. Botimi i dyte,

2005 

Literatura plotësuese: Gomez-Mejia, Balkin, and Cardy (2007). Managing Human

Resources, 5th Edition Noe, Hollenberg, Gerhart, Wright (2011). Fundamentals of Human

Resources Management, 4thEdition Kodi i punës Statusi i Nëpunësit Civil Artikuj të ndryshëm për problemet e MBNJ

 Faqe interneti: www.shrm.org www.eapm.org