YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca... YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca İnstagram:kimyaci_glcn_hoca...

www.kimyafull.com YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca

PERİYODİK ÖZELLİKLER DEĞİŞİMİ

http://www.kimyafull.com/



H

Li

Na

K

Çekirdeğin merkezi ile en dış kabukta bulunan elektronlar arasındaki uzaklık olarak tanımlanır.

Periyodik tabloda aynı periyotta soldan sağa doğru ilerledikçe atom yarıçapı küçülür. Çünkü bir atomdan diğerine geçerken çekirdek yükü artar.En son yörüngedeki elektronları çekim kuvveti artacağından atom yarıçapı da küçülür.

R=191 pm r=160pm r=130 pm r=118 pm r=110 pm

Periyodik tabloda aynı grup içinde aşağıya doğru ilerledikçe atom yarıçapı artar

Çünkü bir atomdan diğerine geçerken çekirdek yükü artar.

Yörünge sayısı artar.

En dış yörüngedeki elektronlar çekirdekten daha da uzaklaşacağından

çekirdek tarafından çekilme kuvveti azalır.

Dolayısıyla da atom yarıçapı artar.

ÖRNEK: 11Na, 12Mg ve 19K atomlarının yarıçaplarını kıyaslayınız.

İYON YARIÇAPI:

Nötr bir atom elektron vererek pozitif yüklü bir iyon oluşturabilir.

İyon elektron verdikçe elektron başına düşen çekirdek çekim kuvveti artar ve çapı küçülür.

12Mg:2 -8- 2 12Mg+2

:2 -8 Katmanı az olan taneciğin çapı daha küçüktür.

PERİYODİK ÖZELLİKLERİN

DEĞİŞİMİ

ATOM

YARIÇAPI

Na Mg

Al Si P




Bir atom elektron aldıkça elektron başına düşen çekim kuvveti azalır ve anyonların

yarıçapı nötr atomlarınkinden büyük olur.

16S:2-8-6 16S-2

:2-8-8

Elektron sayısı arttığından elektron başına düşen çekim kuvveti azalır.




İZOELEKTRONİK TANECİKLERDE YARIÇAPLARININ KIYASLANMASI

İzoelektronik taneciklerin elektron sayıları eşittir.

Bu taneciklerde proton sayısına bakılır.

PROTON SAYISI büyük olan yarıçapı küçüktür.

ÖRNEK:

11Na+1

; 12Mg+2

; 13Al+3

iyonlarının yarıçapları arasındaki ilişkiyi bulunuz.

ÇÖZÜM:

ÖRNEK: 15P-3

; 16S-2

; 17Cl-1

iyonlarının yarıçapları arasındaki ilişkiyi bulunuz.

Gaz halindeki nötr bir atomdan bir elektron koparmak için verilmesi gereken enerjiye denir.

Bir atomun elektron sayısı kadar iyonlaşma enerjisi değeri ölçülebilir.

Atomdan elektron uzaklaştırıldıkça atom yarıçapı azalır

Elektron başına düşen çekim kuvveti artar.

Her elektronu koparmak için gereken enerji bir öncekinden daha büyük olur.

(İE)n ………….> (İE)4 > (İE)3 > (İE)2 > (İE)1

Uyarı : Nötr atomunuz katı veya sıvı olmaması gerekir

İyonlaşma enerjisi endotermik bir olaydır.

AYNI PERİYOTTA;

Soldan sağa doğru yörünge sayısı değişmez.Ancak proton sayısı arttığı için yarıçap

küçülür.Elektron koparmak için verilen enerji artar.

İYONLAŞMA

ENERJİSİ:




Aynı periyotta soldan sağa doğru ilerledikçe birinci iyonlaşma enerjileri

1A< 3A <2A < 4A < 6A< 5A< 7A< 8A

Örnek: Be ve B; N ve O elementlerini birinci iyonlaşma enerjilerini kıyaslayalım

4Be: 7N:

5B: 8O:

AYNI GRUPTA YUKARIDAN AŞAĞIYA DOĞRU İNİLDİKÇE:

Atom yarıçapı artar.En dış yörüngedeki elektronları koparmak kolaylaşır.

Atomların birinci iyonlaşma enerjisi azalır.




ÖRNEK:

F(g) + e F-1

(g) +Enerji Eİ=-333 kj/mol

N(g) + e + Enerji N+(g) Eİ:+9 kj/mol

O(g) + e O-(g) Eİ: -140 kj/mol

Gaz halindeki bir atomun bir elektron alması sırasında açığa çıkan enerji değişimidir.

Elektron ilgisi pozitif ve negatif olabilir.

Elektron ilgisinin değeri eksi olması azaldığını göstermez.Negatiflik atomun elektron

alma durumunda dışarıya verdiği enerjinin göstergesidir.

ELEKTRON

İLGİSİ:




Elektron almaya en yatkın olan halojenlerdir ve elektron ilgisi en yüksektir.

Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe elektron ilgisi artar.

Aynı grupta yukarıdan aşağıya doğru inildikçe elektron ilgisi genellikle

azalır.(İstisna Klorun elektron ilgisi Florun elektron ilgisinden fazladır.)

Soygazların elektron ilgisi çok küçük olmasından dolayı yok kabul edilir.

Elektron ilgisi bir elementin elektron alma eğiliminin ölçüsüdür.

O(g) +e O-1

(g) + 142 kj/mol

O-1

(g) +e + 844 kj/mol O-2

(g)

ELEKTRONEGATİFLİK:

Bağ elektronlarını çekme yeteneğinin ölçüsüdür.

Elektronegatiflik iyonlaşma enerjisi ve elektron ilgisi değerleri kullanarak ölçülebilir.

Elektronegatifliği en yüksek element FLORDUR.Elektronegatiflik değeri 4 tür.




Metallerin elektronegatiflikleri 1,7 değerinin altında,ametallerin ise 2,0

değerinin yukarısındadır.Bu iki değer arasında yer alan elementler yarı

metaldir.

PERİYODİK CETVELDE;

Aynı periyotta soldan sağa doğru gidildikçe genellikle elektronegatiflik artar

Aynı grupta aşağıdan yukarıya doğru gidildikçe elektronegatiflik artar.

BAĞ YAPAN ATOMLARIN

Elektronegatiflik fark çok küçükse Elektronegatiflik fark çok büyükse

BAĞ KOVALENT BAĞ İYONİKTİR

Elektronegatiflik sıralaması

F >O >N > Cl > Br > C> I > H

METALİK VE AMETALİK ÖZELLİK:

En aktif metal 1A grubu Alkali metallerdir

En aktif ametal ise 7A grubu Halojendir.

Metallerin elektron verme eğilimleri yüksektir.

Ametallerin ise elektron alma eğilimleri yüksektir.




Atom Numarası ………. Atom Numarası ……….

Kütle numarası Kütle numarası ……..

Değerlik elektron sayısı …….. Değerlik elektron sayısı ……..

Atom çapı ……………. Atom çapı …………….

İyonlaşma enerjisi…………. İyonlaşma enerjisi………….

Elektron ilgisi……………… Elektron ilgisi………………

Elektronegatiflik…………… Elektronegatiflik……………

Asidik özellik…………….. Asidik özellik……………..

Bazik özellik………………… Bazik Özellik……………..

1-Y

ukar

ıdan

aşa

ğıy

a d

oğru

inil

dik

çe

2-Aynı periyotta soldan sağa doğru ilerledikçe

1-Y

ukar

ıdan

aşa

ğıy

a d

oğru

inil

dik

çe

2-Aynı periyotta soldan sağa doğru

ilerledikçe




1.TEST

1.SORU:

I-2He

II-5B+5

III-10Ne

IV-17Cl

Yukarıda verilen taneciklerden 1 er

elektron koparmak için gerekli olan gerekli

olan enerjileri küçükten büyüğe doğru

sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir.?

A) III,IV,I,II

B) II,I,IV,III

C) I,III,II,IV

D) IV,II,III,I

E) IV,III,II,I

3.soru:

Fiziksel ve kimyasal özellikleri benzer olan

A ve B elementlerinden B nin atom hacmi

A dan büyüktür.Buna göre A ve B

elementlerinin

I-Atom numaraları

II-1.iyonlaşma enerjileri

III-Elektron alma eğilimleri

Niceliklerinden hangileri B>A ilişkisi

vardır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) yalnız III

5.soru:

X(g) + E1 → X+(g) + e

X+(g) + E2 → X

+2(g) + e

X(g) + E3 → X+2

(g) + 2e

Yukarıda verilen denklemlere göre;

I-E1 ,X in 1.iyonlaşma enerjisidir.

II- E3=E1 + E2 dir

III- E3 X in 2.iyonlaşma enerjisidir.

Yargılardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I,II,III

2.soru:

Aşağıdakilerden hangisinden bir elektron

koparmak için gereken enerji en azdır?

A) 7N-3

B) 8O-2

C) 9F- D) 10Ne E)11Na

+

4.soru:

9X

Z Y

X,Y,Z elementlerinin periyodik cetveldeki

konumları şekildeki gibidir.

Buna göre;

I-X in hidrojenli bileşiğinin sulu çözeltisi

Y dekine göre daha asidiktir.

II-Elektronegatifliği en fazla olan X dir.

III-Atom yarıçapları arasındaki ilişki

Z>Y>X dir.


A) Yalnız I B) II ve III C) I ve III

D) I ve II E) I,II,III

6.SORU:

1H

K L

M

Periyodik cetvelde verilen yukarıdaki

kesitte H,K,L,M elementleri

bulunmaktadır.

Buna göre;

I-K alkali metaldir.

II-L ve M son katmanlarında aynı sayıda

elektron bulunur

III-Doğada K atomik L ve M moleküler

yapıda bulunur


A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II





7.soru:

9.soru:

X elementine ait ilk dört iyonlaşma enerjisi

kkal/mol olarak aşağıdaki gibidir.

E1 E2 E3 E4

X: 119 1092 1665 2282

Buna göre X elementiyle ilgili

I-Metaldir

II-Oksijenli bileşiğinin sulu çözeltisi

baziktir.

III-2.periyot 1A grubu elementidir.

Yargılardan hangileri kesinlikle doğrudur?

A)YalnızI B) I ve II C) II ve III

D) I ve III E) I,II,III

11.soru:Aşağıdaki Cl ve Ar elementlerinin

elektron katman dizilimleri verilmiştir.

Cl: 2-8-7

Ar:2-8-8

Bu elementlerle ilgili

I-Atom yarıçapları arasındaki ilişki:Cl>Ar

II-elektron ilgisi en büyük olan Ar

III- İyonlaşma enerjisi en büyük olan Cl


A)YalnızI B) Yalnız II C) II ve III

D) I ve III E) I,II,III

8.soru:

X,Y,Z elementleri ile ilgili aşağıdaki

bilgiler veriliyor.

-X:2.periyot halojendir.

-Y nin atom numarası 17 dir.

-Z 3.periyottaki toprak metaldir

Buna göre X,Y,Z elementleri ile ilgili

olarak ;

I-Elektronegatiflikleri arasındaki ilişki

X>Y>Z dir.

II- X in hidrojenli bileşiğinin asidik

özelliği Y nin hidrojenli bileşiğinin asidik

özelliğinden azdır.

III- Y nin elektron alma isteği Z ninkinden

azdır.

Yargılardan hangileri yanlıştır?

A)YalnızI B) Yalnız III C) I ve II


10.soru:

1.İE Q

N

L

M

K

X

Atom Numarası

Yukarıdaki grafikte atom numaraları

ardışık olan bazı A grubu elementlerinin

1.iyonlaşma enerjileri sıralanmıştır.

Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi

yanlıştır?

A)X in elektron bulunduran katman sayısı

Q kinden fazladır.

B) L 5A grubu elementidir.

C) N halojendir.

D) K ve X periyodik tablonun aynı

grubunda yer alır.

E)M nin atom numarası çift sayıdadır.


YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca... YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca İnstagram:kimyaci_glcn_hoca...

Documents

Transcript of YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca... YouTube:Kimyacı Gülçin Hoca İnstagram:kimyaci_glcn_hoca...