YÖN137 İşletme Yönetimine Giriş Ders - IX
description
Transcript of YÖN137 İşletme Yönetimine Giriş Ders - IX
YÖN137İşletme Yönetimine
Giriş
Ders - IX
Dr. Cem DİKMENArş. Grv. Gültekin ALTUNTAŞ
Üretim Faktörleri
DOĞAL KAYNAKLAR(Yenilenebilen ya
da Yenilenemeyen)
Ormanlar, Toprak,
Madenler, Vb.
İNSAN KAYNAKLARI
(İşgücü)
Yöneticiler, İşçiler, Serbest
Çalışanlar
SERMAYE(İnsan Yapımı)
İşletme Sermayesi,
Sabit Sermaye
GİRİŞİMCİLİK(İşletmeyi Organize
Edenler)
Risk Alanlar, İşletme
Kuranlar, Kaynakları Dağıtanlar
ÖDEME ŞEKLİ
Kira
ÖDEME ŞEKLİ
Ücret ve Maaşlar
ÖDEME ŞEKLİ
Faiz
ÖDEME ŞEKLİ
Kâr
Ekonomik Sistemler
Pazar Ekonomisi Özel Girişim Sistemi / Kapitalizm
Güdümlü Ekonomi Planlı Ekonomiler / Komünizm, Sosyalizm
Karma Ekonomiler
Ekonomi Türlerinin ÖzellikleriPazar Ekonomisi
Özel Mülkiyet Adil Rekabet Çok Çeşitli Seçenek Kâr Elde Etme ve Risk Alma Gelir ve Zenginliğin Tüketim Gücüne Sahip Olanlara
Dağılımı
Güdümlü Ekonomi Kamu Mülkiyeti Merkezi Planlama
Rekabet Türleri(Özel Girişim Sistemi)
TAM REKABET
Çok sayıda şirketBenzer ürünlerKolay girişFiyatlar üzerinde kontrol yok
Örn. Tekstil…
MONOPOL PİYASA
Tek şirketDoğrudan rakip yokGiriş yok veya kısıtlıFiyatlar üzerinde tam kontrol
Örn. Tekel –Telekom…
TEKELCİ REKABET
Çok sayıda şirketBazı farklılaştırılmış ürünlerKolay girişŞirketler kendi fiyatlarını kontrol edebilir.
Örn. Perakende M.
OLİGOPOL PİYASA
Az sayıda şirketGiriş zorFiyatlar üzerinde daha fazla kontrol
Örn. GSM…
Tam Rekabet Monopol
Tekelci Rekabet Oligopol
Arz ve Talep
TalepTüketicilerin belirli bir dönem içerisinde herhangi bir fiyata alıcı olduğu ürün veya hizmet miktarıdır.
ArzSatıcıların belirli bir dönem içerisinde herhangi bir fiyata satmaya hazır olduğu ürün veya hizmet miktarıdır.
Denge FiyatıArz ve talep eğrilerinin birleştiği yerdir.
Arz ve Talep
Fiyat
Miktar
F1
M1
T A
0
Arz ve Talep Kayması
Miktar
T AFiyat
F1
0
M1
Talep Kayması
Tamamlayıcı malların fiyatındaki değişim
Rakip malların fiyatlarındaki değişim Tüketicinin parasal veya nominal gelir
seviyesi Toplumun ortak beğeni ve
alışkanlıklarındaki (zevklerdeki) değişiklikler
Arz Kayması
Maliyetleri değiştirebilecek her şey Üretim teknolojisinin değişmesi, faktör fiyatlarındaki değişimler ve benzeri
Teknolojideki değişim Diğer değişkenler
Bir sektörde grev kararı alınması, doğal afetler, enerji darboğazı veya döviz darboğazı
Ekonomik Büyüme
Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)Yabancı ülkelerden gelen net gerçek gelir eklenmeden önceki yurtiçi gelir, çıktı veya harcamanın ölçüsüdür.
Gayrisafi Milli Hasıla(GSMH)Yabancı ülkelerden gelen net gerçek gelir dahil, fakat sermaye tüketimi hariç olacak biçimde milli gelir, çıktı, veya harcamayı ölçüsüdür.
VERİMLİLİK =Çıktılar (Üretilen Ürünler)
Girdiler (Doğal, Beşeri, Parasal Kaynaklar)
Ekonomide Konjonktür Aşamaları
Ekonominin reel üretim hacminde gözlenen söz konusu iniş ve çıkışlar konjonktür olarak adlandırılmaktadır.
Aşamaları ise Bunalım İyileşme Refah Gerileme şeklindedir.
0
10
20
30
40
50
60
2000 2002 2004 2006
İş hacmiİşsizlikKazanç
Refah
Gerilemeİyileşme
Bunalım
Ekonomide Konjonktür Aşamaları
15
Enflasyon
Talep Enflasyonu
(Piyasada dolaşan az ürün, çok para nedeniyle fiyatların artmasıdır.)
Maliyet Enflasyonu
(Girdi maliyetlerinde artış olması nedeniyle fiyatların artmasıdır.)
YerelMaliyetle
r
YTL
MAL
Talep Enflasyonu
Sermaye
İşgücü
KaynaklarGirişim
Serm
aye
İşg
ücü
Kayn
akla
rG
iriş
im
Ulu
sla
r ara
sı
Yere
lM
aliyetl
er
Maliyet Enflasyonu
FİYATSEVİYESİ
Enflasyon Problemine Çözüm Önerileri(Uzmanların en çok önerdiği çözümler)
Para arzını düzenlemek (Para Politikası)
Gelir ve gider programlarını yönetmek (Maliye Politikası)
Fiyatları kontrol ederek piyasalara doğrudan müdahalede bulunmak
İşsizlik TürleriGEÇİCİ İŞSİZLİK
İşgücüne yeni katılanlar, var olan işinden ayrılarak yeni iş arayanlar
KAÇINILMAZ
DÖNEMSEL İŞSİZLİK
Bazı ekonomik faaliyetlerin belirli dönemlerde yapılabilmeleri sebebiyle ortaya çıkan işsizlik
KAÇINILMAZ
YAPISAL İŞSİZLİK
Teknoloji ve talep değişimine ayak uydurulamaması işgücünün bir kısmının işlerini kaybetmelerinden kaynaklanan işsizlik
KAÇINILMAZ
DÖNGÜSEL İŞSİZLİK
Üretim seviyesi tam istihdam düzeyinin altındayken var olan işsizlik
KAÇINILABİLİR
Paranın İşlevleri
Değiş – tokuş aracı Geçici değer deposu Hesaplama birimi Yüksek likiditesi olan bir varlık
Para Türleri
M0 = Ekonomik Sistemde Dolaşan Nakit Para
(Madeni Para ve Banknotlar)
M1 = M0 + Para Benzeri Varlıklar (Near Money)
(Vadeli ve Vadesiz Mevduat)
M2 = M1 + Para Dışı Varlıklar (Hazine Bonoları, Devlet Tahvilleri, Yatırım Fonları, Kredi
Kartları)
Maliye Politikası
Devlet Gelirleri
Vergiler / Doğrudan veya Dolaylı
Borçlar
Devlet Giderleri
Yatırım Harcamaları Ulaştırma Giderleri Sağlık Giderleri Dışişleriyle İlgili
Giderler Eğitim Giderleri Sosyal Güvenlik
Giderleri Savunma Giderleri
İşletmelerdeSosyal Sorumluluk, Etik
ve HukukKonuları
İşletmenin Sosyal Sorumluluğu Yönetimin, kendi alacağı kararlardan dolayı doğabilecek sosyal
ve ekonomik etkileri göz önüne alması
PaydaşlarHissedarlar, Yatırımcılar,Çalışanlar,Müşteriler,Tüketiciler,Tedarikçiler,Kredi Verenler,Rakipler,Hükümet,Kamu
Doğal ÇevreDoğal Kaynaklar,
Kirlilik,
Geri Dönüşüm
İşletmeler kimlere karşı sosyal İşletmeler kimlere karşı sosyal sorumluluk taşır?sorumluluk taşır?
İşletmenin Sosyal Cevap Verme Aşamaları
Sosyal Zorunluluk Aşaması Piyasa mekanizması ile yasal kısıtlamalara
cevaben sergilenen davranışlar Sosyal Sorumluluk Aşaması
Toplumun çağdaş değerleri, normları ve beklentilerini karşılamaya yönelik olarak gerçekleştirilen uygulamalar
Sosyal Duyarlılık Aşaması Sosyal sorunları önceden görebilmek ve bu
sorunlara karşı çözümleyici tedbirleri geliştirmek
İşletmenin Cevap Verme Stratejileri
Engelleme stratejisi Sosyal taleplere kar çıkma,
Savunma stratejisi Hukuksal gerekleri minimum düzeyde
gerçekleştirme, Uyumlaşma stratejisi
Etiksel gerekleri minimum düzeyde gerçekleştirme,
Geleceğe yönelik strateji Sosyal önceliklerin önderliğini yapma
İş EtiğiToplumda ve mesleki kuruluşlarda o iş ile ilgili doğru ve yanlış
standartlar
Etik Karar Almanın Dayanakları
Faydacı Yaklaşım Bireyci Yaklaşım Adalet Yaklaşımı İnsan Hakları / Ahlaki Haklar Yaklaşımı
İş Etiği
İşletmelerde Ahlaki Standartları Etkileyen Unsurlar
Yöneticiler Örgüt İklimi
İşletmelerde Etik Yönetim
Kurum politikası, etik davranış kurulları oluşturma Etik Komitesi kurma Gelişim programlarında etiği öğretme
Hukukun Dalları
Kamu Hukuku Anayasa Hukuku İdare Hukuku Ceza Hukuku Ceza Yargılaması Hukuku Devletler Hukuku Maliye Hukuku
Özel Hukuk Medeni Hukuk Ticaret Hukuku Uluslar arası Özel Hukuk
Karma / Sui Generis (Kendine Özgü) Hukuk Dalları
İş Hukuku Sosyal Güvenlik Hukuku Toprak Hukuku Basın Hukuku Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku Havacılık Hukuku Bankacılık Hukuku Uzay Hukuku Madencilik Hukuku Petrol Hukuku İnsan Hakları Hukuku Vb.
Yazılı Hukuk Hiyerarşisi
Anayasa Yasalar Uluslar arası Anlaşmalar Kanun Hükmünde Kararnameler Tüzük ve Yönetmelikler Talimatnameler (Genelgeler)
Mahkeme Sistemi
Yüksek Mahkemeler Anayasa Mahkemesi Yargıtay Danıştay Sayıştay Uyuşmazlık Mahkemesi Yüksek Seçim Kurulu Askeri Yargıtay Yüksek Askeri İdare Mahkemesi
Mahkeme Sistemi
Genel MahkemelerHukuk Mahkemeleri Sulh Hukuk Mahkemesi Asliye Hukuk Mahkemesi
Ceza Mahkemeleri Sulh Ceza Mahkemesi Asliye Ceza Mahkemesi Ağır Ceza Mahkemesi
İdare MahkemeleriVergi Mahkemesi
Bölge İdare MahkemesiAskeri Mahkemeler
Askeri Ceza Mahkemeleri
Yaptırım ve Tazminatlar
Suçluyu Cezalandırmak İçin Ölüm Cezası Hapis Cezası Para Cezası
Hasarı Tazmin Etmek İçin Tazminat
İşletme ve Ekonomi Alanında Önemli Hukuk Dalları
Ticaret Hukuku Medeni Hukuk (Eşya Hukuku, Borçlar Hukuku)
İcra – İflas Hukuk İş Hukuku Vergi Hukuku Çevre Hukuku
İş Dünyasında Yeni Yaklaşımlar
Küreselleşme
Ekonomik yeniliklerin dünyaya yayılması ve bu yayılmaya eşlik eden siyasi, hukuki ve kültürel uyumlaşmalar küreselleşme olarak adlandırılabilir.
Küreselleşmenin Etkilediği Unsurlar Ticaret Sermaye Hareketleri Emek / İnsan Kaynakları Hareketi Bilgi ve Teknoloji Yayılımı Hükümetlerin siyasi, hukuki, kültürel açılardan
uyum sağlanması
Bilgi Teknolojileri
Ofis Destek Sistemleri Veri İşleme / İşlem Sistemleri Son Kullanıcı Sistemleri
E-Ticaret
E-Ticaret Türleri
B2B (Business to Business, İşletmeden İşletmeye)
B2C (Business to Consumer, İşletmeden Tüketiciye)
C2B (Consumer to Business, Tüketiciden İşletmeye)
C2C (Consumer to Consumer, Tüketiciden Tüketiciye)
E-Ticaretin Avantajları
Daha büyük Ölçek Ekonomisi Daha büyük Faaliyet Alanı Ekonomisi Zaman sınırlarının kalkması Büyüklük sınırlarının kalkması Uzaklık sınırlarının kalkması Ticaret için fiziksel mekan ihtiyacının kalkması Kitlesel özel üretim yeteneğinin artması Pazara ve müşteriye daha iyi erişim
E-Ticaretle İlgili Endişeler Akış sırasında gizliliğin korunması ile ilgili
endişeler Kimlik denetimi ile ilgili meseleler Erişim kontrolü Verilerin doğruluğu ile ilgili endişeler Standartların olmaması nedeniyle büyük
yatırımlar yapmaktan çekinme Altyapı maliyetleri Potansiyel müşteri eksikliği Eğitim gerekliliği
Sanal Örgütlerin Özellikleri
Örgütsel birimlerin coğrafi olarak dağınık olması
Üretim sürecini birbirine bağlayan bilgi teknolojisi (BT)
Sanal Örgütlerin Yararları
Altyapıyı, riskleri ve maliyetleri paylaşma Temel yetkinlikleri paylaşma Pazarlara erişim sağlama Küçük örgütlerin sanal olarak büyük
görünebilmesini sağlama Zaman kısıdından kurtulma Örgüt için olumlu bir imaj yaratma, Uyum sağlayabilir ve esnek olma
Toplam Kalite Yönetimi (TKY)Sürekli iyileştirme yoluyla kaliteyi, örgütün her faaliyetine
yerleştirmeye yönelik bir örgütsel bağlılık.
TKY’yi Gerçekleştirmek İçin Önemli Unsurlar
Tüm örgütün desteği Sürekli iyileştirme Güçlendirilmiş çalışanlar Dinamik liderlik
TKY’nin İlkeleri
Müşterinin tanımladığı kalite ve müşterilerin ihtiyaçları en önemli önceliktir.
Kalite için üst yönetimin dinamik liderliği gereklidir.
Kalite stratejik bir konudur.
Kaliteyi gerçekleştirmekten tüm örgüt sorumludur.
Sürekli iyileştirme için tüm çalışanların eğitilmesi önemlidir.
Yenilik YönetimiTeknoloji yönetimi ile ilgilidir ve teknolojinin uygulanmasın
odaklanır. Ek olarak, teknolojinin ötesinde sosyal yenilikleri de içerir.
Etkili Yenilik Yapma İlkeleri
Başarı öyküleri araştırma Pazarı etüt etme ve değerlendirme Her türlü fikir üretimine açık olma Bireyleri ve bölümleri yenilikler hakkında düşünme
sürecine katma ve motive etme Orijinal fikirleri teşvik etme ve onlara güvenme Süreci gözden geçirme, sonuçları izleme, riskleri
analiz etme