Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir,...

44
Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo Kynbundið ofbeldi, áreitni og mismunun á sér stað innan heilbrigðisþjónustunnar, rétt eins og annarsstaðar í samfélaginu. Meðfylgjandi eru 53 frásagnir kvenna sem starfa í heilbrigðisþjónustu af kynbundinni mismunun og kynferðislegri áreitni og ofbeldi í starfi. Ljóst er að kynbundið ofbeldi, áreitni og mismunun er vandamál í heilbrigðisþjónustu á Íslandi líkt og á öðrum stöðum í samfélaginu. Vandann má bæði finna í framkomu samstarfsmanna sem og þeirra skjólstæðinga sem nota þjónustuna. Fram hefur komið að engin heilbrigðisstofnun í landinu er laus við þessi vandamál og því þarf að taka á þeim tafarlaust. Konur eiga skilið vinnufrið, að lifa og starfa í öruggu umhverfi og vera lausar við kynbundið misrétti og kynferðislega áreitni af öllum toga í sínum störfum. Birtingarmyndirnar eru fjölmargar og kemur áreitnin alls staðar að úr kerfinu; frá kennurum, stjónendum, samstarfsmönnum og skjólstæðingum. Margar frásagnanna snúast um að mörk um eðlileg samskipti eru markvisst ekki virt og hefst það nánast um leið og konur stíga fæti inn í heilbrigðiskerfið sem nemendur. Konum sem lenda í áreitni hefur verið sagt að harka af sér og venjast aðstæðum, sumum jafnvel sagtað þegja eða þeim refsað þegar þær hafa stigið fram og sagt frá. Konum er iðulega sýnt í orði og á borði að þær séu ekki jafnar körlum. Ítrekað eru þær hundsaðar í faglegum samræðum, lítið gert úr fagþekkingu þeirra og vitsmunum og þær gjarnan hlutgerðar og ýtt til hliðar í sínum störfum.Öll eigum við rétt á faglegri heilbrigðisþjónustu og konur í heilbrigðiskerfinu sinna sínu starfi af heilindum og fagmennsku. Þær gera sér fulla grein fyrir því hversu viðkvæmur hópur skjólstæðingar þeirra er og sýna því aðgát og virðingu. Frásagnir kvenna sem starfa í heilbrigðisþjónustu sýna svart á hvítu að breytinga er þörf og það strax.Konur eiga ekki að þurfa að hvísla varnarorðum að hver annarri um það hvernig hægt sé að forðast kynferðislega áreini eða mismunun eða þegja starfsöryggis síns vegna. Konur í heilbrigðisþjónustu skila hér með skömminni þangað sem hún á heima og krefjast þess að heilbrigðisyfirvöld landsins, stéttarfélög, fyrirtæki og stofnanir á heilbrigðissviði viðurkenni vandann og komi sér upp verkferlum og viðbragðsáætlunum gegn kynbundnu ofbeldi og kynbundinni mismunun ef þær eru ekki nú þegar til staðar. Farið er fram á að þolendum kynferðisofbeldis og kynbundinnar mismununar innan heilbrigiðisþjónustunnar sé veittur stuðningur við að vinna úr reynslu sinni og fái aðstoð frá viðeigandi aðilum við að

Transcript of Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir,...

Page 1: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo

Kynbundið ofbeldi, áreitni og mismunun á sér stað innan heilbrigðisþjónustunnar, rétt eins og

annarsstaðar í samfélaginu.

Meðfylgjandi eru 53 frásagnir kvenna sem starfa í heilbrigðisþjónustu af kynbundinni

mismunun og kynferðislegri áreitni og ofbeldi í starfi.

Ljóst er að kynbundið ofbeldi, áreitni og mismunun er vandamál í heilbrigðisþjónustu á

Íslandi líkt og á öðrum stöðum í samfélaginu. Vandann má bæði finna í framkomu

samstarfsmanna sem og þeirra skjólstæðinga sem nota þjónustuna. Fram hefur komið að engin

heilbrigðisstofnun í landinu er laus við þessi vandamál og því þarf að taka á þeim tafarlaust.

Konur eiga skilið vinnufrið, að lifa og starfa í öruggu umhverfi og vera lausar við kynbundið

misrétti og kynferðislega áreitni af öllum toga í sínum störfum. Birtingarmyndirnar eru

fjölmargar og kemur áreitnin alls staðar að úr kerfinu; frá kennurum, stjónendum,

samstarfsmönnum og skjólstæðingum. Margar frásagnanna snúast um að mörk um eðlileg

samskipti eru markvisst ekki virt og hefst það nánast um leið og konur stíga fæti inn í

heilbrigðiskerfið sem nemendur.

Konum sem lenda í áreitni hefur verið sagt að harka af sér og venjast aðstæðum, sumum

jafnvel sagtað þegja eða þeim refsað þegar þær hafa stigið fram og sagt frá. Konum er iðulega

sýnt í orði og á borði að þær séu ekki jafnar körlum. Ítrekað eru þær hundsaðar í faglegum

samræðum, lítið gert úr fagþekkingu þeirra og vitsmunum og þær gjarnan hlutgerðar og ýtt til

hliðar í sínum störfum.Öll eigum við rétt á faglegri heilbrigðisþjónustu og konur í

heilbrigðiskerfinu sinna sínu starfi af heilindum og fagmennsku. Þær gera sér fulla grein fyrir

því hversu viðkvæmur hópur skjólstæðingar þeirra er og sýna því aðgát og virðingu.

Frásagnir kvenna sem starfa í heilbrigðisþjónustu sýna svart á hvítu að breytinga er þörf og

það strax.Konur eiga ekki að þurfa að hvísla varnarorðum að hver annarri um það hvernig

hægt sé að forðast kynferðislega áreini eða mismunun eða þegja starfsöryggis síns vegna.

Konur í heilbrigðisþjónustu skila hér með skömminni þangað sem hún á heima og krefjast

þess að heilbrigðisyfirvöld landsins, stéttarfélög, fyrirtæki og stofnanir á heilbrigðissviði

viðurkenni vandann og komi sér upp verkferlum og viðbragðsáætlunum gegn kynbundnu

ofbeldi og kynbundinni mismunun ef þær eru ekki nú þegar til staðar. Farið er fram á að

þolendum kynferðisofbeldis og kynbundinnar mismununar innan heilbrigiðisþjónustunnar sé

veittur stuðningur við að vinna úr reynslu sinni og fái aðstoð frá viðeigandi aðilum við að

Page 2: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

færa sín mál í rétt ferli. Taka ber mark á þolendum og málum verður að vísa í réttan faglegan

farveg. Það mun stuðla að aukinni fagmennsku ásamt því að bæta hag starfsmanna sem og

skjólstæðinga.

Farið er fram á að gerð sé áætlun um aðgerðir og úrbætur þar sem meðal annars verði farið

yfir ferli umkvartana og starfsfólki og stjórnendum veitt markviss fræðsla um birtingarmyndir

kynbundins ofbeldis og mismununar og þjálfun í því hvernig vinna eigi úr umkvörtunum.

Mikilvægt er að líta heildstætt á vandamálið og nálgast það lausnamiðað og faglega til að

tryggja sem farsælust samskipti vinnustaðar, starfsfólks og skjólstæðinga.Með fræðslu og

faglegum vinnubrögðum er hagsmuna allra gætt.

Við erum hættar að þegja til að halda friðinn, við segjum okkar sögur og krefjumst úrbóta.

#konurtala #viðerumgosið

Undirskriftir frá 627 konum í heilbrigðiskerfinu

Heiða Hrönn Sigmundsdóttir, HCA og lyfjatæknir

Marta Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Borghild Agla Steingrímsdóttir, hjúkrunarfræðinemi

María Kristjánsdóttir, hjúkrunarnemi

Eydís Ósk Jónasdóttir, læknanemi

Þuríður Skarphéðinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Jónína Guðrún Höskuldsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Auður G, læknanemi

Marta K Pétursdóttir hjúkrunarfræðingur

Ólöf Ásdís Ólafsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Kolbrún Sara Larsen Hjúkrunarfrædingur

Ilmur Sól Eiríksdóttir, hjúkrunarfræðinemi

Hrund Guðmundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Reynisdóttir, svæfingahjúkrunarfræðingur

Fanney Friðþórsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Rúna Björk Ólafsdóttir hjúkrunarfræðingur

Brynja Jónsdóttir hjúkrunarfræðingur

Maríanna Hansen, Aðstoðardeildarstjóri L3

Elísabet Ester Sævarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Agla Bettý Andrésdóttir, starfsmaður

Hulda Pétursdóttir hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir

Júlíana Magnúsdóttir hjúkrunarfræðingur

Ragna Sigurðardóttir, læknanemi

Kristín S. Bjarnadóttir, hjúkrunarfræðingur

Hilda Hólm Árnadóttir. Hjúkrunarfræðingur

Page 3: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Rut Sigurjónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Edda Mary Ottarsdottir, svæfingahjúkrunarfræðingur

Hallfríður Kristinsdóttir, læknanemi

Guðbjörg Sveinsdóttir, geðhjúkrunarfræðingur

Guðrún Huld Kristinsdóttir, ljósmóðir

Heiðbrá Sæmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sara Arnarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Berglind Þöll Heimisdóttir, hjúkrunarfræðingur

Klara Stefánsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Halldóra Grétarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Sigurðardóttir, læknir

Halldóra Grétarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Rut, hjukrunarfræðingur

Guðrún Ösp Theodórsdóttir hjúkrunarfræðingur

Magnea Heiður Unnarsdóttir, sjúkraþjálfari

Erla Dögg Ragnarsdóttir, hjúkrunardeildarstjóri á Landspítala

Heiðrún Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðfinna Betty Hilmarsdóttir, aðstoðardeildarstjóri

Ásthildur Ólöf Ríkarðsdóttir, hjúkrunarnemi

Þorbjörg Snorradóttir Hjúkrunarfræðingur

Elín Birna Skarphéðinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Elísabet Brynjarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Rut Guðmundsdóttir, ljósmóðir

Aðalbjörg Stefanía Helgadóttir hjúkrunarfræðingur

Margrét Guðnadóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólveig Gunnarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Elín Björnsdóttir, læknir

Aðalbjörg Guðsteinsdóttir hjúkrunarfræðingur

Valgerður H Jensen hjúkrunarfræðingur

Ásta Kristjánsdóttir hjúkrunarfræðingur

Ingibjörg Eydís Ingimarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Helga Reynisdóttir, ljósmóðir

Harpa Hrund Albertsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Anna Margrét Ragnarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hrefna Ásmundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Guðrún Árnadóttir hjúkrunarfræðingur

Tinna Alicia Kemp, sjúkraliði

Bryndís Ester Ólafsdóttir læknir

Arney Þórarinsdóttir, ljósmóðir

Eva Hilmarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Guðrún Anna, hjúkrunarfræðinemi

Bergljót Kvaran hjúkrunarfræðingur

Guðrún Hrönn Logadóttir Verkefnastjóri

Elín Óla Klemenzdóttir læknanemi

Page 4: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Sólveig Bjarnadóttir, læknanemi

Sara Björk Sverridóttir, móttökuritari

Steinunn S. Ólafardóttir, sjúkraþjálfari

Gerður Sif Skúladóttir, hjúkrunarfræðingur

Sandra Karen Káradóttir, hjúkrunarfræðingur

Bryndís Oddsdóttir hjúkrunarfræðingur

Dagbjört Baldursdóttir, hjúkrunarnemi

Guðrún María Jónsdóttir, sérnámslæknir

Elfríð Ída Björnsdóttir, hjúkrunarnemi

Hildur G Elíasdóttir hjúkrunarfræðingur

Ella Björg Rögnvaldsdóttir, ljósmóðir

Kristín Erla Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur

Magnea Jonasdottir stuðningsfulltrúi geðdeild

Aldey Traustadóttir - hjúkrunarfræðingur

Arna Garðarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ylfa Mist Helgadóttir, sjúkraliði

Katrín Sif Sigurgeirsdóttir, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir

Sigríður Björk Halldórsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Árný Anna Svavarsdóttir Ljósmóðir

Sunna María Helgadóttir, hjúkrunarfræðingur

Jakobína Rut Daníelsdóttir, sjúkraliði

Karen Kjartansdóttir, hjúkrunarfræðingur

Rannveig Bjōrk Gylfadóttir, hjúkrunarfræðingur

Hugrún Lilja Hilmarsdóttir, sjúkraliði

Sólrún Áslaug Gylfadóttir skurðhjúkrunarfræðingur

Elísabet Lilja Haraldsdóttir, læknaritari

Berglind Harper Kristjánsdóttir, læknir

Gerður Geirsdóttir hjúkrunarfræðingur

Hrönn Birgisdóttir, hjúkrunarfrædingur

Eydís Birta Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Þórgunnur Hjaltadóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðrún Rebekka Jakobsdóttir

Una Kristín Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Steinunn Þórarinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Úlfhildur Guðjónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðrún Tinna sjúkraliði

Sigurlaug Björk Jóhannesdóttir sjúkraliði

Sif Ólafsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Sólveig Ósk Ólafsdóttir - 4 árs hjúkrunarfræðinemi

Freydís Anna Ingvarsdóttir, sjúkraliði

Anna Ólafsdóttir sjúkraþjálfari

Steinunn Helga Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur

Áslaug Salka Grétarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Rannveig Birna Hansen hjúkrunarfræðingur

Page 5: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Vaka Másdóttir, Sjúkraliði

Sigrún Gunarsdóttir hjúkrunarfræðingur og dósent

Hlíf Guðmundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Jóhanna Þorvarðardóttir Hjúkrunarfræðingur

Halla Tryggvadóttir, hjúkrunarfræðingur

Jóna Ingibjörg Jónsdóttir hjúkrunar-og kynfræðingur

Birna Rut Aðalsteinsdóttir - hjúkrunarfræðingur

Katrín Ösp Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ingibjörg Ásta Claessen hjúkrunarfræðingur

Helga Hansdóttir, læknir

Helga Vala Árnadóttir hjúkrunarfræðingur

Sunna Brá Stefánsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Helga Rósa Másdóttir hjúkrunarfræðingur

Aldís Erna Pálsdóttir, hjúkrunarnemi

Helga Ýr Erlingsdóttir hjúkrunarfræðingur

Jóhanna Sigurjónsdóttir Tanntæknir

Helga Atladóttir hjúkrunarfræðingur

Sunna María Schram hjúkrunarfræðingur

Kristjana Þuríður Þorláksdóttir Hjúkrunarfræðingur

Berglind Helgadóttir Hjúkrunarfræðingur/innköllunarstjóri

Sólveig Erlendsdóttir, hjúkrunarfræðingur.

Eva Jódís Pétursdóttir Heilsugæsluhjúkrunarfræðingur

Katrín Erna Þorbjörnsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Helga Bragadóttir hjúkrunarfræðingur

Guðrún Yrsa Ómarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Abigail Jean Róbertsdóttir Hjúkrunarfræðingur Annetta A. Ingimundardóttir, iðjuþjálfi, fjölskyldufræðingur, handleiðari.

Maria Osk Sverrisdottir, stuðningsfulltrui

Helga Heiða Helgadóttir, hjúkrunarfræðingur.

Hildur Magnúsdóttir hjúkrunarfræðingur

Katrín Ösp Stefánsdóttir hjúkrunarfræðingur

Kristín Anna Jónsdóttir hjúkrunarnemi og þroskaþjálfi

Jóhanna Elísdóttir hjúkrunarfræðingur

Sigríður elsa kristjánsdóttir sjúkraliði

Sigrún Gísladóttir hjúkrunarfræðingur

Tinna Lind Hallsdóttir hjúkrunarfræðingur

Aðalbjörg Sigurjónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hulda Birna Frìmannsdòttir sjùkraliđi međ sèrnàm ì hjúkrun aldrađra

Heiða Björk Gunnlaugsdóttir

Þórdís Hulda Tómasdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ólöf Másdóttir hjúkrunarfræðingur

Hafdís Priscilla Magnúsdóttir. Sjúkraliði

Ingunn Steingrímsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Page 6: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Anna Guðný Einarsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Birgitta Káradóttir hjúkrunarfræðingur

Þóra Gunnarsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Guðrún Birna Jónsdóttir - hjúkrunarnemi

Elva Rún Rúnarsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Kristjana Sveinsdóttir - hjúkrunarfræðingur

Elsa B. Valsdóttir, læknir

Þorbjörg Anna Steinarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Sólveig Erla Ragnarsdóttir Félagsliði

Rakel Hekla Sigurðardóttir - Læknanemi

Ríkey Eggertsdóttir læknanemi

Fjóla Guðmundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Kristín Þorvaldsdóttir, Sjúkraliði

Auður Sesselja Gylfadóttir, hjúkrunarfræðingur

Eva Dögg Ingimarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Anna Lilja Màsdóttir hjúkrunarfræðingur

Ásdís Gísladóttir sjúkraliði

Ágústa Kristín Andersen hjúkrunarfræðingur LSH

Ásta K. Andrésdóttir, hjúkrunarfrædingur

Kristrún Ólöf Þorsteinsdóttir, Sjúkraliði LSH

Hrafnhildur B Brynjarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Eyrún Arnardóttir hjúkrunarfræðingur

Eyrún Arnardóttir hjúkrunarfræðingur

Heiðrún Sigurjónsdóttir hjúkrunarfræðingur

Gerður Guðmundsdòttir, hjùkrunarfræðingur

Kristín Ólafsdóttir hjúkrunarfræðingur

Áslaug Hauksdóttir ljósmóðir

Helga Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sigríður Guðjónsdóttir, ráðgjafi á Hvítabandinu

Embla Ýr Guðmundsdóttir ljósmóðir og hjúkrunarfræðingur

Guðrún Margrét Gunnsteinsdóttir hjúkrunarfræðingur

Guðrún Einarsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Ásdís Elfarsdóttir Jelle Deildarstjóri

Karen Eik Sverrisdóttir, Hjúkrunarfræðinemi

Hrönn Hilmarsdóttir, hjúkrunarnemi

Hulda Birgisdóttir Hjúkrunarfræđingur

Herdís Gunnarsdóttir - 4.árs hjúkrunarnemi

Arna Hlín Ástþórsdóttir - Hjúkrunarfræðinemi

Ellen Alma Tryggvadóttir Næringarfræðingur

Selma Maríusdóttir, hjúkrunarfræðingur.

Ragna Pétursdóttir hjúkrunarfr.

Sigríður Gunnarsdóttir hjúkrunarfræðingur Inga María Hlíðar Thorsteinson, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðurnemi

Page 7: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Guðrún Gyða Hauksdóttir hjúkrunarfræðingur

Bertha María Ársælsdóttir næringarfræðingur

Sigríður Ólína Haraldsdóttir, læknir

Þóra Gerða Geirsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Kristín Erla Kjartansdóttir - Hjúkrunarnemi

Ólöf Ævarsdóttir - Hjúkrunarnemi

Jóna María Jónsdóttir Stuðningsfulltrúi

Birna Hrönn Björnsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Heiðlóa Ásvaldsdóttir, Hjúkrunarfræðingur.

Ingimunda Hersisdóttir, sjúkraliði

Sólrún Rúnarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Gréta María Björnsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ingunn Haraldsdóttir , sjúkraflutningakona

Harpa Zophoníasdóttir hjúkrunarfræðingur

Theódóra Kolbrún Jónsdóttir hjúkrunarfræðingur

Valdís Anna Garðarsdóttir Hjúkrunarfræðingur / Verkefnastjóri

Valdís Eva Huldudóttir hjúkrunarnemi

Ástríður Pétursdóttir læknir

Signý Sveinsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Lilja Vigfúsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sigríður Ýr Jensdóttir, læknir

Eygló Ingadóttir hjúkrunarfræðingur

Unnur Lilja Bjarnadóttir sjúkraþjálfari

Heiða Steinunn Ólafsdóttir

Anna Tómasdóttir hjúkrunarfræðingur

Hildur Björk Skúladóttir Hjúkrunarnemi

Eygló Valdimarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sandra Maria Filippusdottir Hjukrunarfræðingur

Ragnheiður Guðmundsdóttir hjúkrunardeildarstjóri

Ása Sólveig Stefánsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Geirný Ómarsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Ása Sæunn Eiríksdóttir hjúkrunarfræðingur

Þórunn Hanna Ragnarsdóttir. Hjúkrunarfræðingur

Katrín Edda Snjólaugsdóttir hjúkrunarfræðingur

María K Jónsdóttir taugasálfræðingur

Dagný Einarsdóttir sjúkraliði

Gerða Friðriksdóttir Hjúkrunarfræðingur

Olga Bjarnadottir. Hjúkrunarfræðingur / Aðstoðardeildsrstj.

Gerður Guðmundsdóttir, Hjúkrunarfræðingur.

Anna Herdís Pálsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Margrét S. L. Þorsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sara Hansen, læknanemi

Hòlmfrìður Guðmundsdòttir Hjùkrunarfræðingur

Sara Bjarney Jónsdóttir, sérfræðilæknir

Page 8: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Lára Bjórnsdóttir Sjúkraliði

Valdís Arnardóttir hjúkrunarfræðingur

Heiða Rut Guðmundsdóttir, sálfræðingur

Helena Aagestad, Hjúkrunarfræðingur

Ellen Ösp Víglundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Berglind Indriðadóttir, iðjuþjálfi

Sigríður Stefánsdóttir hjúkrunarfræðingur

Sigurveig Sigurjónsd. Mýrdal, hjúkrunardeildarstjóri

Ólöf Adda Sveinsdóttir sjúkraliði

Hafdís Hjaltadóttir, hjúkrunarfræðingur

Soffía Scheving Thorsteinsson hjúkrunarfræðingur

Bryndís Berg hjúkrunarfræðingur

Ósk Geirsdóttir, ljósmódir

Vala Guðmundardóttir, hjúkrunarnemi

Sólveig Klara Káradóttir, hjúkrunarfrædingur

Bjarnveig Ingvadóttir, hjúkrunarfræðingur

Stella María Gunnlaugsdóttir, hjúkrunarnemi

Sigrún Eva Sigurjónsdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Björk Sigurjónsdóttir, hjúkrunarnemi.

Hanna María Alfreðsdottir, hjúkrunarnemi

Árný Sigríður Daníelsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Jóhanna G Þórisdóttir, deildarstjóri

Jóhanna Rut Óskarsdóttir, hjúkrunarfræðinemi

Ástrós Ingvadóttir, hjúkrunarfræðingur

Sveinbjörg Brynjólfsdóttir ljósmóðir

Sonja D. Hákonardóttir svæfingahjúkrunarfræðingur

Helga Marie Þórsdóttir, Læknir

Arna Bragadóttir læknanemi

Valgerður Jónsdóttir, svæfingahjúkrunarfrædingur

Kristín Sæmundsdóttir hjúkrunarfræðingur

Huldís Mjöll Sveinsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Hildur Helgadóttir hjúkrunarfræðingur

Guðfinna Ýr Sumarliðadóttir, hjúkrunarnemi

Sesselja Jóhannesdóttir hjúkrunarfræðingur

Guðrún Guðmundsdóttir Sjúkraliði

Sólveig Halldórsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Stefanía Sæmundsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Greta Matthíasdóttir ljósmóðir og hjúkrunarfræðingur

Ellen Helga Steingrímsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Anna Ólafsdóttir hjúkrunarfræðingur

Ragnheiður Erla Eiríksdóttir hjúkrunarfræðingur

Kristín Salín, verkefnastjóri

Greta Matthíasdóttir ljósmóðir og hjúkrunarfræðingur

Guðrún Árný Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Page 9: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Ásrún Ösp Jónsdóttir, ljósmóðir og hjúkrunarfræðingur

Þórey Einarsdóttir Deildarstjóri.

Margrét Pétursdóttir aðstoðarm. tannlæknis

Ingibjörg Fjölnisdòttir hjúkrunarfræđingur

Maríanna Magnúsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Sigríður Þóra Birgisdóttir læknanemi

Hafdís, sjúkralidi

Hrafnhildur. Ritari

Sigrún Jensdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hildigunnur Magnúsdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Lilja Ægisdóttir, læknanemi

Gerður Beta Jóhannsdóttir deildarstjóri

Gígja Skúladóttir, hjúkrunarfræðingur

Kolbrún Jónasdóttir hjúkrunarfræðingur

Erla Alfreðsdóttir, iðjuþjálfi

Fanney Grétarsdóttir, hjúkrunarfræđingur.

Unnur Ágústa Guðmundsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur

Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur

Valgerður J. Reginsdóttir, sjúkraliði

Kristín Erla Sveinsdóttir Hjúkrunarfræðingur

María Lena Sigurðardóttir, Sjúkraliði

Sigurlaug Ása Pálmadóttir, Hjúkrunarfræðingur

Kristín Hjartardottir, Hjúkrunarfræðingur

Elín Tryggvadóttir, Hjúkrunarfræðingur

Sandra Lind Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðbjörg Þórhallsdóttir, sjúkraliði

Brynja Dögg Jónsdóttir hjúkrunarfræðingur

Margrét Rut Eddudóttir, sjúkraliði.

Berta Björg Sæmundsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Hanna Lilja Oddgeirsdóttir, læknir

Sunna Björg Bjarnadóttir, Hjúkrunarfrædingur

Anna Sigrún Baldursdóttir, hjúkrunarfræðingur

Eyrùn Björk Svansdòttir, Hjùkrunarfræðingur

Elín Hrefna Garđarsdóttir, læknir

Eydís Kristín Sveinbjarnardóttir, geðhjúkrunarfræðingur

Elísabet Magnúsdóttir, læknir

Hallfríður Kristín Jónsdóttir, ljósmóðir

Svafa K. Pétursdóttir, verkefnastjóri

Bryndís Gestsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Þóra Soffía Guðmundsdóttir, læknir

Stella Sigríður Vilhjálmsdóttir, starfsmaður

Ólöf Sara Árnadóttir, læknir

Erla Þórisdóttir, læknanemi

Page 10: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Hrönn Ólafsdóttir, Læknir

Jóhanna Vigdís Ríkharðsdóttir, læknanemi

Guðný Bjarnadóttir, læknir

Lilja Sigrún Jónsdóttir, læknir

Valdis Guðrún Þórhallsdóttir, læknir

Sigríður Ása Maack, læknir

Linda Vilhjálmsdóttir, sjúkraliði

Brynja Ármannsdóttir, læknir

Iðunn Valgerður Pétursdóttir, læknanemi

Helga Hansdóttir, læknanemi

Julia Leschhorn, heimilislæknir

Sara S. Jónsdóttir, læknir

Auðna Ágústsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólveig Lind Helgadóttir, læknir

Hera Jóhannesdóttir, læknir

Ólöf Sigurðardóttir, Sérfræðilæknir

Kristín Linnet Einarsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Anna Geirsdóttir, Heimilislæknir

Hildur Gudmundsdottir, Sèrfrædingur í heimilislækningum

Sigríður Rúna Þóroddsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Heiða Björg Hilmisdóttir, Næringa- og rekstrarfræðingur

Berglind Gunnarsdóttir, Læknir

Þóra Soffía Guðmundsdóttir, Læknir

Hildur Sveinsdóttir, starfsmadur á bráðamóttöku

Elísabet Rún Ágústsdóttir, hjúkrunarnemi á 4 ári

Heba Gísladóttir, Sjukraliði

Sigríður Sunna Gunnarsdóttir, Læknir

Þórdís Katrín Þorsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Òlafìa I. Ingólfsdòttir, Hjúkrunarfræðingur

Unnur Gudjonsdottir, Læknir

Hrafnhildur Ása Karlsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Anna Ragna Magnúsardóttir, Næringarfræðingur

Ásdís Guðmundsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Hólmfríður Ásta Pálsdóttir, Læknir

Hanna Olafsdottir, Læknir

Thelma Lind Guðmundsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Ingibjörg BK Hjartardóttir, sjúkralidi

Þóranna Ólafsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Anna María Toma, Læknanemi

Guðrún Svanlaug Andersen, Læknanemi

Hildur Holgersdóttir, Hjúkrunarnemi

Hildur Holgersdóttir, hjúkrunarnemi

Sunna Snædal, Læknir

Sigríður Dóra Magnúsdóttir, heimilislæknir.

Page 11: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Fanny Ragna Gröndal, hjúkrunarnemi

Ásta Júlía Björnsdóttir, Hjúkrunarfrædingur

Áróra Rós, Næringafrædingur

Íris Edda Jónsdóttir, Heilbrigðisritari

Eygló Tómasdóttir, hjúkrunarfræðingur

Anna Kristín Gunnarsdóttir, hjúkrunarnemi

Eyrún Catherine Franzdóttir, hjúkrunarnemi

Sigrún Huld Þorgrímsdóttir hjúkrunarfræðingur

Rósa Þorsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Berglind A Zoëga Magnúsd, hjúkrunarfræðingur.

Tinna Daníelsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðlaug Jóna Karlsdóttir, Hjúkrunarfræðinemi

Þórdís Jóna Guðmundsdóttir hjúkrunarnemi

Herdís Alfredsdóttr, Sèrfrædingur í hjúkrun

Lilja Bjarney Valdimarsdóttir, hjúkrunarnemi

Gróa Rán Birgisdóttir, iðjuþjálfi.

Halldóra Eyjólfsdóttir sérfræðingur í sjúkraþjálfun

Herdís Halldórsdóttir iðjuþjálfi

Ragnheiđur I Bjarnadottir, læknir

Sólveig Tryggvadóttir, hjúkrunarfræðingur

Eyrún Baldursdóttir, læknir

Ástrós Sverrisdóttir, verkefnastjóri

Anna Eir Guðfinnudóttir ráðgjafi/stuðningsfulltrúi

Arnheiður Skæringsdóttir, adstodardeildarstjóri

Helga Þórunn Óttarsdóttir læknanemi

Ragnheiður Hulda Friðriksdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Izabela Gorska, hjúkrunarfrædingur

Elísa Rún Heimisdóttir læknaritari

Ágústa Andrésdóttir, röntgenlæknir

Ásdís Elín Guðmundsdóttir, sjúkraliði

Anna Sverrisdóttir, skurðlæknir

Eydís valgerður Valgarðsdóttir læknaritari

Una Jóhannesdóttir, læknir

Arna Hrönn Árnadóttir, hjúkrunarfræðinemi

Inga S Þráinsdóttir, læknir

Ingibjörg Helgadottir, hjúkrunarfrædingur

Guðríður Kristín Þórðardóttir sérfræðingur í hjúkrun

Björg Sigurðardóttir, hjúkrunardeildarstjóri

Sólhildur Svava Ottesen, hjúkrunarfræðingur

Rannveig Þöll Þórsdóttir hjúkrunarfræðingur

Jóhanna Jóhannesdóttir, sjúkralidi og sjúkraflutningakona

Halldóra Hafdís Arnardóttir hjúkrunarfræðingur

Signý Vala Sveinsdóttir læknir

Þorbjörg Valgeirsdóttir ráðgjafi

Page 12: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Esther Thor Halldórsdóttir, skurdhjúkrunarfrædingur

Anna Björg Jónsdóttir, sérfræðilæknir

Snjólaug Sveinsdóttir barnalæknir

Sara Pálmadóttir, Iðjuþjálfi

Anna Hansdóttir læknaritari

Arna Sigriður Brynjolfsdottir , hjukrunarfræðingur

Lilja Steingrímsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Halldóra Margrét Bjarnadóttir, hjúkrunarfræðinemi

Eva Dögg Kristinsdóttir. Hjúkrunarfræðingur

Guðrún María Þorsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Áslaug Steinunn Kjartansdóttir, sjúkraliði

Dagný Þorgilsdóttir, ráðgjafi

Sigrùn Marìa Guðlaugsdòttir hjùkrunarfræðingur

Karin Sandberg, hjúkrunarfræðingur

Sandra Ásgeirsdóttir, læknir

Þórdís Ylfa Viðarsdóttir læknanemi

Heiða Birna Bragadóttir hjúkrunarfræðingur

Þórunn A. Einarsdóttir, skurðhjúkrunarfræðingur

Guðrún María 3.árs hjúkrunarnemi

Anna María Hákonardóttir, læknanemi

Hulda Dóra Þorgeirsdóttir hjúkrunarfræðingur

Íris Alma Össurardóttir, hjúkrunarfræðingur

Sigrún Stefánsdóttir, Hjúkrunarfræðingur

Þorgerður María Halldórsdóttir, starfar við aðhlynningu

Berglind Rós Ragnarsdóttir, sjúkraliði og hjúkrunarnemi.

Rut Eiríksdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ólöf Margrétardóttir læknir

Ingibjörg Ingólfsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Inga Hlíf Melvinsdóttir, læknir

Ólína Kristín Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hildur Björk Bjarkadóttir Hjúkrunarfræðingur

Andrea Ýr Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Guðrún Soffía Huldudottir, hjúkrunarfræðingur

Anna Rún Arnfríðardóttir, læknanemi

Sigrún Helgadóttir; hjúkrunarnemi

Hulda Dagmar Reynisdóttir, hjúkrunarfræđingur

Kristín Krisinsdóttit skurðhjúkrunarfræðingur

Hrönn Sigurðardóttir, skurðhjúkrunarfræðingur

Birta Bæringsdóttir, læknanemi

Jóhanna Sigríður Sveinsdóttir hjúkrunarfræðingur

Kristín Norðmann Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur.

Louisa Isaksen, Hjúkrunarfræðingur

Álfheiður Snæbjörnsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Guðfinna A Þorláksdóttir. Hjúkrunarfræðingur.

Page 13: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Unnur Valdimarsdóttir - hjúkrunarnemi

Frìđa Brà Pàlsdòttir sjùkraþjàlfari

Anna Dagbjört Gunnarsdóttir

Margrét Ó Thorlacius, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir

Valgerður Hannesdóttir, hjúkrunarnemi

Edda Pálsdóttir, læknir

Guðný Björg Sigurðardóttir, hjúkrunarnemi

Inger Sofía Ásgeirsdóttir hjúkrunarfræðingur

Anna Margrét Halldórsdóttir, læknir

Guðrún Pétursdóttir hjúkrunarfræðingur

Unnur Kjartansdóttir hjúkrunarfræðingur

Tinna Hallgrímsdóttir læknir

Hildur b þórðardóttir sjúkraliði

Þórunn Halldóra Þórðardóttir læknir

Birta Rún Sævarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Hrefna Guðmundsdóttir læknir

Sigríður Erla Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur

Linda Ósk Árnadóttir - læknir

Helena Björk Hrannarsdóttir, geislafræðinemi

Erla Dürr Magnúsdóttir, iðjuþjálfi

Guðlín Jóna Ómarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Harpa Heiðarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Þórdís Ágústsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Lilja Dögg Bjarnadóttir hjúkrunarfræðingur

Steinunn Sigurðardóttir hjúkrunarnemi

Kolbrún Eva Sigurðardóttir, hjúkrunarfræðingur og uroterapeut

Elín Friðriksdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hulda H Björgúlfsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hilda Hrönn Guðmundsdóttir læknanemi

Jóhanna Rut, ljósmóðir

Rakel Sif Jónsdóttir, hjúkrunarfræðingur.

Steiney Arna Gísladóttir sjúkraliði

Harpa Svavarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Thelma heibrigðisstarfsmaður

Aníta Runólfsdóttir,

Þóra Hrönn Þorgeirsdóttir hjúkrunarfræðingur

Fríða Guðný Birgisdóttir, læknir

Hulda Tómasdóttir, læknanemi.

Inga Sif Ólafsdóttir, sérfræðilæknir

Þuríður Geirsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Signý Scheving Þórarinsdóttir, ljósmóðir

Margrét B Andrésdóttir, læknir

Maríanna Garðarsdóttir læknir

Ragnheiður Sjöfn Reynisdóttir, hjúkrunarfræðingur.

Page 14: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Louisa Isaksen, hjúkrunarfræðingur

Margrét Rúna Guðmundsdóttir gjörgæsluhjúkrunarfræðingur

Kolbrún Þorsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Magnhildur Ósk Magnúsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Gréta María Birgisdóttir ljósmóðir

Heiða B Jóhannsdóttir, hjúkrunarfræðingur og ljósmóðir

Ingunn Þorkelsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Berglind Gunnarsdóttir, sjúkraliði

Aníta Elínardóttir, hjúkrunarfræðingur

Bylgja Kærnested, hjúkrunardeildarstjóri

Guðrún Arna Ásgeirsdóttir, læknir

Þórdís Jóna Hrafnkelsdóttir, læknir

Erla Björg Guðlaugsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Bryndís Baldvinsdóttir, læknir

Steinunn Erla Eðvaldsdòttir hjùkrunarfræðingur

Rakel Ösp Hafsteinsdóttir, hjúkrunarfræðingur og Ljósmóðir

Katla Marín Berndsen, hjúkrunarfræðingur

Sigrún Ben, læknir

Jórunn Atladóttir skurðlæknir

Anna María Birgisdóttir, læknanemi

Dagrún Þórný Marínardóttir, læknaritari

Þórunn Bjarney Garðarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Fanney Svala Óskarsdóttir skurðhjúkrunarfræðingur

Elinborg Hákonardóttir, ritari

Guðrún Ósk Hjaltadóttir læknaritari

Ragnheiður, læknir

Kristrún Benediktsdóttir hjúkrunarfræðingur

Bjarnveig Ólafsdóttir, lífeindafræðingur

Guðný Helgadóttir Hjúkrunarfræðingur

Sigrún Þorsteinsdóttir læknir

Rúna Guðmundsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Sigrún Halldórsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Agla Ösp Sveinsdóttir- hjúkrunarfræðingur

Snærún Ösp Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Anna Guðný Laxdal Magnúsdóttir, Sjúkraliði

Ingibjörg Hinriksdóttir, yfirlæknir

Svanhildur Garðarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Þórdís Rósa Sigurðardóttir hjúkrunarfræðingur

Kolbrún Kristiansen aðstoðardeildarstjóri

Una Árnadóttir, starfsmadur í adhlynningu

Eyrún Harpa Hlynsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Berglind Sigvardsdóttir, Sjúkraliði

Kristín Davídsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Fríður Finna Sigurðardóttir, læknir

Page 15: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Kristín Helga Jónasdóttir, Hjúkrunarfræðingur.

Eva Petersen, hjúkrunarfræðingur

Gunnhildur Peiserm verkefnastjóri

María, hjúkrunarfræðingur

Anna Karen Einarsdóttir Hjúkrunarfræðinemi

Margrét Sigurđardóttir hjúkrunarfræđingur

Gudrun Osk Stefansdottir hjúkrunarfræðingur

Hildur Pálsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Erla Rún Grétarsdóttir, sjúkraliði

Arna Huld Sigurðardóttir

Berglind Gunnarsdóttir Sjúkraliði

Oddný Silja Friðriksdóttir, hjúkrunarfræðingur

Íris Rut Hilmarsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Petra Sif Sigmarsdóttir hjúkrunarfræðingur

Birna Brynjarsdóttir, læknanemi

Ingibjörg Linda Sigutðardóttor svæfingahjúkrunarfræðingur

Eydís Ingvarsdóttir skurðhjúkrunarfræðingur

Kristín Halla Lárusdóttir Hjúkrunarfræðingur

Ólafía Sólveig Einarsdóttir, ljósmóðir

Sandra Karen Bjarnadóttir, hjúkrunarfrædingur

Hera Birgisdóttir Læknir

Erna Bjargey Jóhannsdóttir hjúkrunarfræðingur

Helga Pálmadóttir hjúkrunarfræðingur

Þóra Björg Sigurþórsdóttir, sjúkraþjálfari

Ólöf Kristín Ólafsdóttir

Sigrún Huld Gunnarsdóttir ljósmóðir

Magndís Blöndahl Halldórsdóttir, hjúkrunarfræðingur,

Helga Sól Ólafsdóttir, fèlagsrádgjafi

Arta Ferati, Hjúkrunarnemi

Helga Sigurðardóttir, ljósmóðir

Arna Ágústsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Elísabet Heiðarsdóttir ljósmóðir

Lilja Kristín Ólafsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hrafnhildur Jònsdòttir, hjùkrunarfræđingur

Steinunn Ingvarsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ólöf Ásta Ólafsdóttir, ljósmóðir

Valgerður Baldursdóttir læknir

Margrèt Blöndal hjùkrunarfræðingur

Ardís Henriksdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólveig Sveinbjörnsdóttir Hjúkrunarfræðingur

Sylvía Rós Bjarkadóttir, hjúkrunarfræðingur

Hrafnhildur Baldursdóttir deildarstjóri

Guðný Bjarnadóttir, ljósmóðir

Elín Karitas Hjúkrunarfræðingur

Page 16: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Dolla Sólveig Sveinbjörnsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Sigurveig Magnúsdóttir hjúkrunarfræðingur

Gerður Ósk Jóhannsdóttir, hjúkrunarfrædingur

Alda Björg Breiðfjörð, Stuðningsfulltrúi/ráðgjafi

Helena Björnsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Hrund Magnúsdóttir Hjúkrunarfræðingur/deildarstjóri

Björg Guðmundsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Elísabeth Saga Pedersen sjúkraliði

Alexandra Ýrr Pálsdóttir hjúkrunarnemi

Hlín Sveinbjörnsdóttir geislafræðingur

Sunneva Tómasdóttir, Hjúkrunarfæðingur

Þóra Hlín Friðriksdóttir. Hjúkrunarfræðingur.

Steinunn Arnardóttir sérfræðilæknir

Sigrún Erna Óladottir starfsmaður

Bára Bragadóttir Hjúkrunarfræðingur

Sólrún Dögg Arnadóttir, Hjúkrunarfræðingur

Edda Rún Kjartansdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólveig Þóra Arnfinnsdóttir, sjúkraliði

Hrafnhildur Ólöf Ólafsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólveig Hulda Valgeirsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Auður Indíana Jóhannesdóttir, hjúkrunarfrædingur

Dagmar Skúladóttir, sjúkraliði

Guðfríður Hermannsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Sólrún, hjúkrunarfræðingur

Dagbjört Helgadóttir, læknir

Arna Auður Antonsdóttir, lífeindafræðingur

Þóra Rún Úlfarsdóttir, læknir

Elírnós Erlingsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Elinóra Friðriksdóttir, hjúkrunarfræðingur

Ástdís Þorsteinsdóttir, sálfræðingur

Sandra Sæbjörnsdóttir, Hjúkrunarnemi

Kristjana Þ. Ólafsdóttir, hjúkrunarfræðingur

Page 17: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

#Metoo - sögur kvenna í heilbrigðiskerfinu

1. Einn karlkyns læknir og samstarfsmaður tók einu sinni eftir tattúi hjá mér og tilkynnti

fyrir fram fulla stofu af samstarfsmönnum og nemum að konur með tattú væru líklegri

til að fá kynsjúkdóm heldur en þær sem ekki væru með tattú, og gaf um leið í skyn að

ég væri lauslát.

Að hugsa sér, fyrir utan niðurlæginguna fyrir mig að sumir nemar hafa svona menn

fyrir kennara.

2. Það sem mér finnst svo skuggalegt er að með hverri sögu rifjast upp eitthvað atvik sem

ég hef bara ákveðið að gleyma til þess að geta sinnt starfinu.En það sem særir mig

mikið og sem gerist alltof oft er lítillækkun frá karlkyns samstarfsmönnum, yfirleitt

sérfræðingum, sem gerist svo oft á stofugangi fyrir framan sjúklinga og aðstandendur

en líka þar fyrir utan. Athugasemdir eins og „Þú ert nú svo heppinn að hafa svona sæta

unga hjúkrunarkonu, þú verður fljótur að jafna þig. Hvernig var það ertu gift?“

Ég gekk inn í herbergið, hjúkrunarfræðingur, fagmaður og hluti af samstarfsteymi. Á

einu augnabliki er ég rænd öllu og stend eftir kyngerð „lítil stelpa“ sem hvorki læknar

né sjúklingar bera virðingu fyrir því ég er sæt, það er nóg til að hjúkra.

3. Við konurnar á mínum vinnustað höfum verið að ræða hegðun samstarfsmanns okkar

þegar starfsfólk hefur komið saman og vín verið við hönd.

Hann er giftur fjölskyldumaður (ekki að það geri áreitið eitthvað verra eða betra) og

hefur í síðustu tveimur vinnupartýum valið eina unga samstarfskonu til þess að elta,

dansa utan í og slefa ofan í hálsmálið á þannig að allir nærstaddir hafa tekið eftir.

Í samræðum við eldri konur sem unnið hafa á deildinni um langt skeið kemur í ljós að

þessi sami maður hefur í gegnum tíðina byrjað vaktir sínar á því að laumast nærri

konunum til þess að þefa af þeim. Það þarf líklega ekki að taka það fram að enginn

hefur haft ánægju af!

Hættum að kóa með svona hegðun og #höfumhátt

4. Ég hef upplifað kynbundna mismunun í starfi mínu sem hjúkrunarfræðingur og sem

hjúkrunarnemi. Eftir 2. árið í námi hófu 6 hjúkrunarnemar störf á sömu deildinni, 5

konur og 1 karlmaður.Við sinntum störfum sjúkraliða og það var mikið álag á okkur í

umönnun. Ítrekað varð ég vör við að karlkyns samnemanda mínum var boðið að fylgja

sjúklingum í aðgerðir og fylgjast með.

Page 18: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Hann fékk að taka þátt í ýmsum öðrum verkefnum sem féllu ekki undir okkar

starfslýsingu af því að "hann væri svo áhugasamur" og "hann hefði svo gott af því".

Það þarf ekki að taka það fram að enginn okkar stelpnanna fékk nokkur tímann að gera

neitt af því sem honum bauðst þetta sumarið.

5. Ég er ein af þeim sem gat lokað á erfiðan atburð en skil ekki í dag hvernig mér tókst

það.

Ég vinn með sérfræðingi, sem er eins og svo margir flottur í sinni sérgrein. Ég hef

verið að leggja áherslu á það sem er hans sérgrein og hef því lært gríðarlega mikið af

þessum manni. Minn starfsframi var að mestu leyti háður honum. Hann vann sér inn

mitt traust og ég gat leitað til hans og rætt allt við hann. Þegar við erum nýlega byrjuð

að vinna saman í teymi förum við á ráðstefnu erlendis.

Á milli fyrirlestra á ráðstefnunni segir hann að næstu tveir nýtist okkur illa og við

skulum bara fara og kíkja jafnvel í mall, sem ég var til í að gera. Förum upp á hans

herbergi.

Ég er svo svekkt hvað ég var mikill aumingi. Hann biður mig að leggjast í rúmið og ég

geri það sem er fáránlegt af mér. Fer þá að tala um rassinn minn, ég verð vandræðaleg

og segi að þetta sé bara pepsi max rass, eftir það kallaði hann rassinn minn oft max.

Fór svo að reyna við mig, ég fraus. Ég veit ekki hvort að það hafi áhrif að ég

hef áður lent í grófri nauðgun og annari kynferðisáreitni eða hvort að ég hefði

hvort eð er frosið. Hann gengur ekki mjög langt þarna, þannig að ég vonaði að

svona hefði bara „gerst“ núna og var viss um að yrði ekki aftur. Ég ætlaði nú

bara að gleyma þessu. Þarna inni á herberginu spyr hann mig hvort að ég hafi

virkilega ekki tekið eftir því hvað hann horfði mikið á mig í vinnunni,

var hissa á því og sagði að hann væri alltaf að horfa á rassinn minn. Svo bara

hefði eitthvað gerst hjá sér þegar ég var að beygja mig niður í töskuna mína

sem ég geymdi hjá honum deginum áður.

Strax fór ég að verða reið við mig fyrir að hafa beygt mig niður og að ég hefði ekki átt

að vera í þessum kjól sem ég var í.

Þetta kvöld förum við út að borða. Um kvöldið eltir hann mig svo upp á herbergi, ég

fann hvað mér þótti það óþægilegt, en ég gat ekkert sagt.

Aftur verð ég hrædda auma stelpan sem þori ekkert að segja né gera. Þarna

reynir hann virkilega mikið að ná vilja sínum fram, ég ligg þarna

hreyfingarlaus, ég man að ég hugsaði að þetta yrði bara að taka fljótt af, það

Page 19: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

væri best upp á samstarfið að ég mundi bara láta mig bara hafa þetta. Ég segi ekkert,

geri

ekkert og upplifi mig eins og ég standi og horfi á mig stjarfa í rúminu. Hann

komst langt en náði ekki fram vilja sínum, því að sem betur fer þá hringdi síminn

og ég gat talað í símann þangað til hann fór.

Það sem ég á virkilega erfitt með að sætta mig við er að ég fór svo til hans

morguninn eftir, það er ekki hægt að lýsa því hvernig þetta ömurlega vald var

yfir manni. Líðanin var hörmuleg, hjartað á milljón og ég að berjast við sjálfa mig. Ég

fer inn til hans og ég get með engu móti munað hvað og hvort eitthvað hafi gerst þar.

Ég fyllist svo miklu sjálfshatri þegar ég hugsa um þetta atriði. Mér líður eins og ég

hafi gefið honum verkfæri til að segja að allt sem gerðist hafi verið minn vilji.

Ráðstefnan heldur áfram. Fljúgum svo heim og vinnum áfram saman.

Helgina eftir fékk ég leyfi til að vinna í verkefni á vinnustaðnum okkar, þar er enginn

umgangur um helgar.

Hann kemur þangað. Þarna gerist hann mjög grófur, á vinnustaðnum okkur. Sest ofan

á mig reynir ítrekað að kyssa mig og káfar á mér, aftur verð ég þessi aumingi logandi

hrædd og get ekkert sagt né gert, gjörsamlega lamast. Mér hefur alltaf liðið illa inn á

þessari stofu eftir þetta atvik. Ég gat ekkert unnið í verkefninu eftir þetta. Áfram

höldum við að vinna saman. Ég loka á þetta. Ég var nýlega byrjuð hjá

sálfræðingi þegar þetta var, hann hefur oft bent mér á atriði sem eru óeðlileg

í okkar samstarfi.

Þessi maður hefur líka notað orð sem eru kynferðisleg áreitni, sem ég fattaði

ekki að væru það. Kallaði rassinn minn Max, talaði um ráðstefnuna, spurði mig

um hvernig ástarlífið gengi. Inn á milli kenndi hann mér margt. Ég gat ekki

hugsað mér annað en að láta sem ekkert hefði gerst og halda áfram að læra af

honum. Sálfræðingurinn minn fékk mig til að fara til starfsmannastjórans, því

að mitt starf væri alveg undir honum komið, hann gæti auðveldlega með sínu

valdi sagt að það væri ekki hægt að vinna með mér. Ég fór því og sagði að ég

vildi ekki að neitt yrði skráð en ég vildi hafa talað við hana ef hann myndi

seinna koma og segja að ég hefði ekki staðið mig í vinnu.

Öll kvöldin fyrir vinnu kveið ég fyrir því að mæta. Hann sýndi á sér svo margar

hliðar, stundum með kynferðisleg skot, stundum pirraður og stundum kurteis og

almennilegur. Ég tiplaði á tánum.

Hann fer svo í veikindafrí, þannig að ég vinn án hans. Það sem gerist við fjarveru hans

Page 20: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

er að ég átta mig á því hvað þetta er búið að vera sjúkt og hrikalega erfitt. Hversu

hrikalega kvíðin ég var heima, ég var alltaf með hugann við hvernig vinnan yrði. Ég

fann að það var betra að vera án hans, það var frelsandi.

Sérfræðingurinn kom svo í smá tíma í vinnu og þá gat hann sagt mér að nú væri

hann orðinn svo gleyminn að nú myndi hann ekki eftir neinu sem hann hefði

samviskubit yfir. Heima kvíði ég því að mæta í vinnu, verður hann verður hann ekki,

heldur þetta áfram eða er þetta hætt?

Svo finn ég líka til með honum og er með hrikalegt samviskubit yfir því að yfirmaður

minn viti þetta.

Ég vona heitt og innilega að með því að skrifa þetta á blað þá losni ég að hluta við

skömmina og vanlíðanina sem þessu hefur fylgt. Mig langar svo að geta hætt að kvíða

fyrir vinnunni þegar ég er heima hjá mér.

Ég vona að þið segið sem flestar ykkar sögur, ég trúi því að það hjálpi okkur.

6. Eldri virtur sérfræðingur hikaði ekki við að grípa með báðum höndum þéttingsfast

utan um mittið á manni bara til að komast fram hjá. Og einhvern veginn þurfti hann

ansi oft að komast fram hjá manni og strjúka líkamanum á sér upp að manni í leiðinni.

Í hvert skipti spratt kaldur sviti eftir bakinu en ekkert sagði ég því oft voru sjúklingar

eða aðrir vitni að þessu. Einnig þurfti hann reglulega að sækja sér penna uppúr

brjóstvasanum á vinnusloppunum hjá okkur “stelpunum” og gantast með það hvað við

værum nú allar fallegar. Við fórum stelpurnar að djóka með þetta og reyna að gera

grín því allir vissu jú af þessu en í eitt skiptið heyrði yfirmaður til okkar og það var

strax tekið á þessu máli, mjög faglega og flott. #metoo

7. Á mínum vinnustað hafa konur margoft kvartað undan einum starfsmanni. Ekkert er

gert. Hann heldur áfram og tekur nýja kvenkyns starfsmenn fyrir. Í sumar sendi ég

eina til deildarstjórans, sem er karlmaður. Hans svar var að hún ætti að skila inn

greinargerð! Ekkert var gert.

8. Það þýðir nú ekkert að senda svona sæta stelpu til að mæla blóðþrýstinginn hjá manni.

Hann ríkur bara uppúr öllu valdi" þessa setningu hef ég heyrt oftar en mig langar. Allt

við þessa setningu pirrar mig. ,,stelpu kommentið, og það að einhver sendi mig til að

mæla blóðþrýsting en ég gat ómögulega fundið uppá því sjálf svona út frá menntun,

ábyrgð og reynslu. Sem og þessi óræðu skilaboð um hvurslags áhrif nærvera mín hafi

Page 21: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

á viðkomandi. Eins og ég segi þá hef ég heyrt þessa setningu í einhverri mynd oftar en

einu sinni frá mismunandi einstaklingum.

9. Fundur með amk 7 konum og einum karli. Karlinn: Anna, stattu aðeins upp! (Èg hèlt

èg sæti à einhverju eða hefði misst eitthvað ofan à mig ). Èg stóð upp. Karlinn:

Rosalega ertu komin með stòr brjóst! Èg missti málið og settist. Enginn sagði neitt og

fundurinn hélt àfram. Dæmigerðar staðhæfingar frà sama einstakling: Maður missir

hann alveg niður nàlægt svona umræðu.... Endalaus lìtilsvirðing í samskiptum, beinar

hótanir og að grafið væri undan starfi mìnu, var þó miklu verra. Umræðan um

hegðunina var: að nenna ekki/treysta sèr ekki, ì hann, enda lentir þù þà ì hòpnum sem

talað var illa um og grafið undan.

10. Þegar ég var í verknámi sem hjúkrunarnemi á fyrir nokkrum árum var eldri maður sem

greip í klofið á mér og sagðist vilja sofa hjá mér. Mér fannst þetta í meira lagi

óþægilegt og gat ekki hugsað mér að sinna þessum manni meira. Ég fór því til

yfirmanns á deildinni og bað um að þurfa ekki að sinna honum. Svarið sem ég fékk frá

henni var að hann væri svona vegna lyfja sem hann væri á og að við ungu

hjúkrunarfræðingarnir þyldum ekki neitt. Það sem hún bauð mér var að ég þyrfti ekki

að vera ein í að sinna honum heldur gæti ég haft annan hjúkrunarfræðing með mér.

11. Ég var starfandi sem hjúkrunarfræðingur á deild á stofnun á höfuðborgarsvæðinu. Á

sama tíma var ég hluti af félgasskap sem var mér mikilvægur. Í þeim félagsskap var

læknir, við vorum einungis málkunnug á þessum tíma. Hann starfaði á þeim tíma ekki

á sömu stofnun og ég.

Eitt kvöld ákvað þessi maður að skrifa mér tölvupóst með nákvæmum lýsingum um

hvað hann óskaði að gera við mig og með mér á mjög kynferðislegan hátt.

Bréfið sendi hann mér tvisvar sinnum því í fyrra skiptið gleymdi hann að festa

viðhengið með, myndir af kynfærum hans annars vegar í slökun og hins vegar í fullri

reisn. Honum fannst hann sjálfur "svo vel vaxinn að neðan" að eigin sögn í

tölvupóstinum.

Hann byrjaði póstinn á því að fara yfir hvað það væri sem væri mjög neikvætt við mig,

en hann gæti horft framhjá því svona í tilefni sinna langana.

Þegar ég sá póstinn þá brast eitthvað innra með mér. Í fyrsta skipti í lífinu fann ég fyrir

gífurlegu óöryggi og ógn við friðhelgi mína. ég Ég hafði samband við lögregluna sem

gat lítið gert en ég hafði einnig samband við samstarfskonu mína um málið.

Page 22: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Ég komst í samband við lögfræðing sem veitti mér ráðleggingar um hvernig best væri

að svara þessari árás með mína hagsmuni að leiðarljósi.

Ég svaraði lækninum eftir ráðleggingum lögreglu og lögmanns. Hann sendi þrjú

afsökunar bréf. Í því síðasta bar hann fyrir sig miðaldrakrísu því jú hann var nýlega

farinn að nota fjarsýnisgleraugu.

Það tók mig 8 mánuði að tilkynna hann til Landlæknis. Ég gerði það að lokum,

læknirinn hafði víst verið á endurhæfingu til að fá leyfið sitt aftur. Samskiptin enda á

því að landlæknir tjáir mér að þessi maður fái ekki sitt leyfi aftur,

Áður en ég veit af hefur þessi maður sótt um starf á deildinni minni sem læknir og fær

ráðningu.

Ég læt mína yfirmenn vita af því sem hafði gerst, sýndi þeim póstana og myndirnar-

þeirra viðbrögð voru að hann hefði nú gengi í gegnum svo erfiða hluti að hann ætti

skilið annan sjéns.

Mér var lofað að við yrðum ekki látin vinna á sömu vöktum. Ég sagði upp starfi mínu

á deildinni en hann vann þar um nokkurn tíma. Hann er enn starfandi sem læknir í

heilbrigðiskerfinu í dag.

12. Ein eftirminnileg saga. Var inn í herbergi með karlmanni sem var 40 árum eldri en ég.

Þurfti að taka margar blóðprufur, setja æðalegg og búa um sár. Hann talaði mikið um

börnin sín og vinnu. Ég kinkaði bara kolli og reyndi að einbeita mér. Þegar ég var búin

að vera inn í herberginu í nokkrar mínútur sagði hann "ég ætti að læsa herberginu,

henda þér upp á bekkinn og ríða þér". Mér brá en svaraði stuttu seinna "þú varst að

segja mér frá dætrum þínum, ég ætla að vona það að þær þurfi ekki að hitta menn eins

og þig í vinnunni sinni".

13. Yfirmanninum sem fannst fullkomlega eðlilegt að reyna að kyssa sætu samstarfskonur

sínar þegar hann var komin vel í glas. Jafnvel klípa smá í rassa, sérstaklega ef þær

voru sætar.

Hann er bara flottur kall, góður gæji, virtur.

Við reynum bara að gleyma þessu, hugsuðum, æji svona er hann bara, verðum bara að

passa okkur.

Ekki lengur!

#höfumhátt

Page 23: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

14. Ég var að vinna í aðhlynningu fyrir einkafyrirtæki innan NHS (National Health

Service í UK) á meðan námi stóð. Eitt skipti á næturvakt vorum við óvenju fáliðuð og

var ég ein með 10 manna gang en bjöllu á mér ef ég þyrfti aðstoð.

Bjalla hringir og fer ég inn á herbergi. Þar inni liggur eldri maður, búinn að vippa

sænginni af sér og var að hamast á fullu. Ég læt vita að svona líðist ekki og ef hann

þurfi aðstoð þá þurfi hann að hegða sér. Fer fram og tilkynni samstarfsfólki hvað hefði

gerst og ég vildi ekki sinna kalli frá hans herbergi ef annar væri laus og sæi bjölluna

hringja.

Stuttu eftir miðnætti varð allt brjálað að gera og kallinn hringir bjöllunni. Enginn séns

að kalla á aðstoð svo af stað ég fer. Þegar ég kem inn og slekk á bjöllunni biður hann

mig að laga kodda og skipta um stellingu. Þegar ég beygi mig að honum grípur hann

þéttingsfast í annað brjóstið mitt og byrjar aftur að fróa sér. Ég kem mér undan, klára

vaktina í móki og læt deildarstjóra vita við vaktaskipti.

Skilaboðin voru skýr: ekki vera með neitt vesen, hann er nú gamall og þú svo sæt.

Sami vinnustaður, þáverandi yfirmaður heimilisins: Gætir þú sleppt brjóstahaldaranum

á morgun? Ég elska að sjá þau hossast

15. Margir karlar sem eru að "misskilja" umönnunina sem maður veitir og segja eitthvað

perralegt eða reyna við mann. Veit ekki hvað oft manni er strokið eða einhver biður

um koss.

16. Eg var eitt sinn að búa um rúm hjá fullorðnum karli sem sagði svo við mig þegar ég

snéri baki i hann "djöfull ertu í sexy nærbuxum"

Er ekki hægt að hafa meira en bara einn lit að buxum....... það sést allt i gegn um hvítar

buxur.

Þegar ég var að vinna a öðrum stað í heilbrigðisgeiranum þá var sagt við mig þegar ég

skrifaði undir ráðningarsamninginn minn "djöfull verður þér nauðgað í sumar maður ".

Átti víst að þýða að það yrði mikið að gera .... þar var mér líka oft boðið að koma og

hlýja karlþjóðinni uppi í rúmi og sagt að ég væri með rosalega flott brjóst.

Lét þetta bara yfir mig ganga vegna þess að mig langaði svo i vinnu þar... en mikið er

ég fegin að ég er hætt.

17. Ég mætti einn morguninn á rapportfund og þá áttum við hjúkrunarfræðingarnir að fá

kynningu á nýju lækningatæki sem við, jafnt sem læknar deildarinnar, áttum að kunna

að nota. Yfirlæknirinn fór með kynninguna, eldri maður sem var að verða kominn á

Page 24: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

aldur. Hann kom sér fyrir og hóf kynninguna á þeim orðum að hann væri ekki

einungis kominn til okkar af því að við værum svo fallegar (n.b. það voru 1-2 karlkyns

hjúkrunarfræðingar á fundinum). Svo hóf hann að kynna tækið en eyddi meirihluta af

tímanum að segja okkur hvernig ætti að þrífa það.

Nokkrum dögum seinna, þegar ég var búin að ræða mína upplifun við samstarfskonur

mínar, ákvað ég að confrontera manninn í einrúmi. Hann brosti, baðst afsökunar og

hóf að útskýra hvernig nota ætti tækið, ef ske kynni að ég hefði ekki náð þeim

upplýsingum á fundinum.

Nokkru seinna heyrði ég umræddan mann tala í síma og grínast við viðmælandann

sinn að passa sig að segja ekki að hjúkrunarfræðingarnir væru fallegir, því þeir gætu

móðgast.

18. Þetta hefur verið að hrærast í hausnum á mér síðan #metoo fór af stað. Ég ákvað að

skilja þetta eftir hér þar sem þetta er vinnutengt. Eins og hjá svo mörgum öðrum

konum hef ég lent í ýmsu sem er á mjög gráu svæði en maður er búinn að reyna grafa

niður. Þetta er hluti af því.

Þegar maður er að teygja sig í efriskápinn eftir kexi og sjúkraflutningamaður sér

ástæðu til að koma aftan að manni og þrýsta öllum líkama sínum þétt upp að manni í

nokkrar sekúndur, enginn var að grínast.

Þegar karlkyns læknir segir manni að vera ekki í þessum læknisleik ef maður kemur

með input um mögulega sjúkdómsgreiningu.

Á legudeild sem óvanur hjúkrunarnemi: sjúklingur biður um að þvo aðeins betur ofaná

kónginum, aðeins betur á forhúðinni, aðeins betur þarna og hérna og getur bent sjálfur

og er kominn með stífan lim áður en maður byrjar. Hættir ekki fyrr en maður hleypur

út. Hafði gert þetta við nokkrar aðrar.

Ég get bætt við þetta ýmsum tilboðum um að koma upp í rúm til sjúklings og

undarlegri þörf ýmissa karlkyns lækna sem ég varla þekki að gefa mér axlanudd og

valdið kjánalegri upplifun.

19. Ég hugsaði með sjálfri mér, mikið rosalega hef ég verið heppin og einhvern veginn

aldrei lent í neinu hvorki á vinnustöðum né í lífinu hvað varðar kynbundið ofbeldi.

Mér skjátlaðist hrapallega og líklega hef ég ákveðið markvisst að gleyma. Er svo glöð

með það að við stöndum saman og vörpum ábyrgðinni og skömminni af okkur og yfir

á gerendurnar.

Page 25: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Upp kom í hugann, nokkrum dögum eftir að átakið fór í gang hjá stjórnmálakonum,

atvik sem átti sér stað innan veggja spítalans og á vinnutíma mínum í Danmörku.

Aukavinnan mín þá snérist um að sinna veikum börnum í heimahúsi. Vinnutíminn var

12 tímar og alltaf var ég ein á vakt. Vinnan fólst í að hlusta á og bregðast við og eða

endurlífga börn þegar á þurfti. Maður mátti aldrei víkja frá og sérstaklega þeim

veikustu, varð maður því að fá foreldra til að hlaupa í skarðið, ef óþægilega vildi til að

þurfa á klósettið eða borða. En ég ætla nú ekki að fræða ykkur nákvæmlega um

vinnuverklagið í þessu starfi.

Í eitt skipti þurfti barn, sem ég var að hjúkra, að leggjast inná spítala og þá fylgdi ég

með því það þurfti líka að vaka yfir því inná sjúkrahúsinu. Þá nýttu foreldrar sér það

stundum að fá að sofa í öðru herbergi eða heima og láta okkur sjá um barnið á meðan.

Oftast var orðið mjög traust samband milli okkar og foreldranna.

Nema að í þessu tilfelli kom pabbi barnsins með. Hann hafði stundum vakað með

okkur og (talað alla nóttina) mér til mikillar leiðinda. Hann talaði bjagaða dönsku og

erfitt var að skilja hann. Hann hafði talað mikið um kynlíf þessa nóttina sem og aðrar

nætur og alltaf að segja mér hvað ég væri falleg, og ég reyndi að hunsa hann og eða

tala um eitthvað annað.

Það kom svo að því, að hann gekk skrefinu lengra, klukkanhálf sjö um morguninn

þegar ég var að fletta í blöðunum og skrifa rapport að hann biður mig um að kíkja

aðeins á tölvuskjáinn sinn (sem hann var búin að vera að umla og stynja yfir í langan

tíma). Ég kíkti og var hann þá að horfa á klámmynd. Bað mig um að horfa með sér og

spurði hvort ég myndi ekki verða æst yfir þessu.

Stuttu síðar tekur hann handklæði og labbar inná bað sem var innaf herberginu og ég

held áfram að hlusta á barnið, hálf stjörf. Veit ekki í hvorn fótinn á að stíga. Svo

kemur hann fram stuttu síðar eins og hann hafi verið í löngum og ströngum göngutúr.

Mér leið svo illa en ég gat ekki skilið barnið eftir (hefði getað verið ákærð fyrir

vanrækslu í starfi) og fannst ég heldur ekki getað hringt eftir starfsfólki þar sem ég var

ein til frásagnar og gat ekki tjáð mig fyrir framan hann. En ég var líka óöruggari við að

segja frá og koma óorði á hann heldur en að labba út.

Vildi heldur ekki fara í yfirmanninn því þá hefðu þeir sagt upp samningi við hann og

þá enginn passað barnið. Trúið mér, það fór margt í gegnum höfuðið á stuttum tíma.

Þarna var ég (að mér fannst) í ömurlegri aðstöðu og ein til frásagnar í öðru landi og á

öðru tungumáli. Fór því heim eftir þessa vakt full af sektarkennd og ógeði. Bað um að

vera aldrei aftur send til þeirra. Stuttu síðar kom í ljós að hann hafði verið að áreita

Page 26: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

fleiri og því varð samningi rift við þau.

Vinnuveitandinn minn var líka mjög harður við starfsmennina sína og hefur sakað

hjúkrunarfræðinga um vanrækslu og glöp og komið þeim fyrir dóm. Þannig að erfitt

var að velja, báðir kostirnir voru slæmir að mér fannst. Eftir þetta atvik sem og fleiri er

ég mjög meðvituð um faglega áhættu í starfi okkar.

Mig vantaði hugrekkið í þetta skiptið.

En aldrei aftur.

Haldið áfram þessari afhjúpun og umtali.

20. Ég get nú sagt að mér hafi verið boðið oftar en einu sinni upp í rúm til sjúklings. Það

hefur gerst á mörgum ólíkum deildum sem ég hef unnið á.

21. Þegar þessi #metoo herferð fór af stað hugsaði ég að það hefðu nú allir einhvern

tímann lent í einhverju svona. Að það sé nú svo algengt að það þurfi varla að minnast

á það og það sé þá bara "venjulegt". En þegar ég hugsa þetta lengra er þetta af

sjálfsögðu argasta vitleysa hjá mér og ætti kynferðisleg áreitni hvergi að líðast.

Ég hef svo oft lent í þessari áreitni á marga mismunandi vegu sem ég hef alltaf bara ýtt

frá mér. Oftar en ekki hafa vitni af þessum atvikum gefið afsökunina "Æi þú ert bara

svo sæt/ung" og gefa þannig í skyn að þetta sé eðlilegt út af útliti mínu eða því um líkt.

Og ég hef bara sætt mig við þetta, ekkert fundist þetta neitt stórmál.... En núna þegar

ég skoða þetta betur eru þessi atvik alls ekki í lagi.

Ég hef lent í alls konar snertingum frá karlmönnum niðrí bæ, fengið alls kyns

orðasendingar og meira að segja verið elt inn á klósettbás af miðaldra karlmanni þegar

ég var 17 ára. En í vinnunni minni gerist þetta hins vegar oftast. Margir voru ekki

alveg í raunveruleikanum sökum veikinda og lyfja en flestir voru vel áttaðir. Mér

hefur verið boðið upp í rúm með þessum einstaklingum, verið snert óviðeigandi,

fengið óviðeigandi orðasendingar/frásagnir og mér hefur verið fylgt eftir á

samfélagsmiðlum. Bæði frá sjúklingum og samstarfsfólki.

Þetta hefur aldrei pirrað mig eða verið mér ofarlega í huga en allt í einu er að malla inn

hjá mér að þetta er bara ekki í lagi. Ég þarf kannski líka að hætta að lúffa fyrir öllu til

að halda friðinn.....

22. Èg hef unnið við öldrunarhjúkrun næstum allan minn starfsferil og í þeim geira hef ég

ekki orðið fyrir kynferðislegri áreitni að heitið geti. Aftur á móti hef ég kynnst einelti á

vinnustað sem er ekkert gaman að lenda í, sem betur fer tóku yfirmenn á því máli og

Page 27: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

það fjaraði út. Þegar ég var nemi og nýútskrifuð vann ég á almennri deild þá varð ég

fyrir því að reynt var að lauma hendi niður um hálsmálið á sloppnum mínum. Þetta

gerði eldri maður sem ég var að hagræða í rúmi. Þegar við vorum í sloppunum (fyrir

síðbuxnatímann) urðum við alltaf að passa að karlkyns sjúklingar næðu ekki að lauma

hendi upp undir sloppfaldinn. Gæti trúað að fleiri en ég muni eftir þannig atvikum.

Stöndum saman og segjum frá, gangi ykkur vel.

23. Einu sinni sat ég í móttökunni á minni deild, þegar karlkyns sjúklingur kemur fram ný

útskrifaður. Ég var beðin um að hringja á leigubíl fyrir manninn sem ég gerði.

Maðurinn settist niður í biðstofuna, talandi við sjálfan sig og eftir stutta stund byrjar

hann að nudda á sér kynfærin og stynja. Hann gaf mér inn á milli eitt ógeðslegasta

glott sem ég hef séð. Ég lét bara eins og ég sæi hann ekki. Hann stendur síðan upp,

kemur að móttökunni og segir við mig; Ah, you like. You and your tight pussy og

grípur í klofið á sér og gefur frá sér þetta ógeðslega glott. Í því kemur bílinn, og ég

bendi honum á það. Hann labbar af stað og þegar hann snýr baki í mig fokka ég á

hann. Ekki gerði ég það framan í hann, ég er í vinnunni…

24. Sæl, hef orðið fyrir ýmsu í starfi mínu en ef ég myndi segja hver áreitnin var myndi

samstarfsfólk mjög líklega átta sig á einstaklingum. En gamlir karlar sem heimta bara

ungar stelpur í aðhlynninguna sína þar með talið neðanþvott og karl sem sagði

viðbjóðslega kynferðislega hluti við starfsfólk en aldrei þegar aðstandendur hans voru

nálægt... hef sem betur fer fengið stuðning samstarfsfólks og unnið úr atvikum. Það

sem mér finnst svo skuggalegt er að með hverri sögu rifjast upp eitthvað atvik sem ég

hef valið að gleyma.

25. Ég ímynda mér að það séu fleiri eins og ég að afskrifa áreiti skjólstæðinga og þá

sérstaklega skjólstæðinga með heilabilun og/eða geðsjúkdóma. Þar sem flestar vinnum

við með öðrum konum og áreitið kemur sjaldan frá þeim.

Áreitið hefur verið óteljandi. Allt frá orðum að þukli frá þukli að því að vera elt. Oft

frá sjúklingum en alls ekki einungis. Það hafa einnig verið aðstendendur sem hegðuðu

sér með óviðeigandi hætti. Í að ég held engu tilfelli tilkynnti ég það eða ræddi

sérstaklega. (það hefði þó verið bót og skref í rétta átt.) Ég leit á þetta sem hluta af

starfinu.

26. Vann einu sinni með mjög indælum manni sem öllum líkaði vel við. Hann var samt

alltaf að koma við mig, fannst ég svo sæt, kallaði mig gælunöfnum var alltaf að knúsa

Page 28: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

mig aðeins of lengi t.d eftir vaktir.

En hann var svo vinsæll að ég þorði ekki að segja neitt.

Ég skipti bara um vinnustað.

27. Ég var 2.árs hjúkrunarnemi nýbyrjuð að vinna á deild. Var að taka lífsmörk hjá ungum

karlkyns sjúklingi. Faðir hans stóð hjá og segir við mig hvort ég ætli ekki svo að gefa

syni sínum góðan og langan neðanþvott í leiðinni, með glott á svip. Sjúklingurinn hló

vandræðalega og ég hrökklaðist út með hnút í maganum og ógleði. Ég fór ekki aftur

inn til þessa sjúklings.

Frá þessu atviki hafa liðið mörg ár og kemur mér á óvart hve fá dæmi ég get rifjað

upp. Ætli maður sé ekki með það þykkan skráp að maður markvisst gleymir þessu

jafnóðum og er hættur að taka þetta inn á sig... #höfumhátt

28. Ég er nemi og hef undanfarna daga mikið verið að hugsa til baka síðan ég byrjaði í

náminu hvort ég hafi lent í einhverju sjálf (maður er náttúrulega orðin svo dofin

gagnvart svona hegðun eftir að hafa unnið í öðrum bransa).

Ég get blessunarlega ekki munað eftir neinu atviki sem tengist samstarfsfélögum EN

þökk sé þessu átaki þá munu augu mín vera mun betur opin (galopin) gagnvart þessu í

framtíðinni!

Ekki er sama sagan að segja frá sjúklingum/skjólstæðingum hins vegar, þar gat ég

rifjað upp nokkur dæmi. Hér er eitt þeirra:

Sumarvinnan sem hjúkrunarnemi

Eldri karlmaður, skýr og áttaður, sem þurfti mikla aðstoð. Eldri hjúkrunarfræðingur

var búin að "vara mig við honum" þ.e. segja mér að ungu stelpurnar væru ekkert alltof

hrifnar að því að sinna honum. Ég sjálf byrjaði aðeins eldri í náminu og eins og ég

sagði áðan með reynslu af dónalegu fólki úr öðrum bransa ákveð að vera ekkert að

forðast hann neitt. Hann sér að ég er ný þarna og spyr mig hvað ég heiti. "María"

svaraði ég... Hann segir með sleazy rödd "María... Það er þó ekki María mey?... Nei...

þú ert nú engin mey, það er alveg greinilegt"

Hann notaði einnig öll tækifæri til að tala um typpið á sér.

Maður vill auðvitað vera fagmannlegur og sinna öllum sjúklingum fordómalaust. En

þetta er auðvitað nákvæmlega það sem er að. Það einhvern veginn vita allir af þessari

hegðun hjá honum, og maður er varaður við honum í staðinn fyrir að einhver ræði við

Page 29: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

manninn um þessa hegðun! Láti hann vita að þetta sé ekki í lagi. Horft framhjá þessu

því hann á jú vissulega bágt

29. Ég var nýbyrjuð í námi, vann á öldrunardeild og sjúklingur sem var kominn með

rugl/heilabilun sagði mér að sýna sér brjóstið og fleira. Ég sagði honum að maður gerir

ekki svona og labbaði út. Talaði svo við deildarstjóra deildarinnar því mér leið

ömurlega yfir þessu og skammaðist mín fyrir þetta. Ég bað hana um að fá að sinna

öðrum sjúklingum á meðan ég jafnaði mig á þessu og það versta við þetta var svarið

HENNAR. Þetta væri leiðinlegt EN þú mátt ekki láta þetta bitna á honum þetta gengur

ekki svona.

Ég ætlaði ekki að láta neitt bitna á honum ég vildi bara ekki sinna honum í smá tíma

og hélt það væri skiljanlegt.

30. Ég er að vinna í heimahjúkrun. Var að fara í lyftu hitti þar skjólstæðing minn og var

samferða honum niður á leið. Tekur hann um kinnarnar á mér og kyssir mig beint á

munninn. Það skal tekið fram að hann er ekki með heilabilun. Svo sagði hann "við

þekkjumst svo vel". Fer ég reglulega til hans út af hans sjúkdóm. Fannst mér þetta

ekki í lagi.

31. Aðstandandi skjólstæðings er beðinn um að yfirgefa deildina fyrir nóttina.

Ofbeldismaður. Hann eltir mig um deildina með hótanir og formælingar. Vinnufélagar

þora ekki að láta mig ganga eina um ganga deildarinnar. Ég læt hann vita að þessi

framkoma sé ekki við hæfi og að ég muni kalla á lögregluna, yfirgefi hann ekki

deildina fyrir klukkan 23:00. Hann yfirgefur deildina. Hringir heim til yfirmanns

stofnunarinnar og kvartar yfir framkomu minni. Yfirmaður talar við deildarstjóra á

minni deild og ég er beðin um að biðja manninn afsökunar. Það gerði ég ekki. Málið

er skoðað ofan í kjölinn og endaði með því að aðstandandinn gaf deildinni sjónvarp.

Hann hefur líklega séð eftir upphlaupinu.

32. Pantaði tíma hjá karlkyns lækni sem ég þekkti ekki og hann spyr hvar ég sé að vinna

þegar hann kemst að því að ég sé hjúkrunarfræðingur. Ég segi honum það og hann

segir mér að í „gamla daga“ þegar hann var að vinna á spítalanum var næsta deild við

mína deild uppáhalds deild allra læknanna því þar voru hjúkkurnar með svo góð og

flott brjóst.

Page 30: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

33. Hafði verið á formlegum stofugangi að ræða við sjúkling ásamt sérfræðilækni og

deildarlæknum og sérfræðilæknirinn segir við sjúklinginn, eldri mann „Þú ert heppinn

að hafa svona sæta stelpu að stjana við þig“ og leyfði mér ekki að komast að til að

ræða meðferð sjúklingsins. Þar gerði hann lítið úr mér fyrir framan alla. Mér leið illa

og fann að hann leit ekki á mig sem fagmann eða jafningja eða vildi heyra hvað ég

hefði að segja

34. Hef mikið hugsað hvort ég ætti að skrifa hér inn. Þar sem eitthvern vegin skrifar

maður þetta ekki á kynferðisáreitni

Var að setja upp æðalegg hjá ungum manni. Sit fyrir framan hann og set hendina á

honum á lærið á mér. Þetta gekk illa og var erfitt að finna nothæfa æð. Segir sjúklingur

þá "Kannski poppa þær upp ef ég verð svolítið æstur" og byrjar að hreyfa hendina a

lærinu. Ég tek fast í hendina brosi vandræðalega og kem upp legg og fer.

35. Var i vinnunni og þar bendir deildarlæknir mér á að ég sé í full mikið sexy nærfötum

fyrir vinnuna. Það sem sagt sást i nærbuxurnar í gegnum vinnufatnaðinn. Eftir þetta er

ég í síðum bolum innan undir.

36. Langar að koma með smá nafnlaust innlegg í kjölfarið á þræðinum þar sem rætt var

um ástæður þess að við erum ekki að drita inn sögum. Ég held að það sé stundum erfitt

að lýsa því nákvæmlega hvað kom upp á. Ég hef ekki upplifað kynferðislegt

ofbeldi/áreitni frá samstarfsfólki. Aftur á móti hef ég upplifað að karlkyns

samstarfsmaður virði mig ekki viðlits í samstarfi okkar. Ég hreinlega veit ekki hvernig

ég á að lýsa því betur. Ég varð mjög sár, reið og óörugg með mig sem

hjúkrunarfræðing í smá tíma á eftir. Ég íhugaði að skipta um deild eða jafnvel hætta að

starfa við hjúkrun. En eftir að hafa rætt þetta mikið við samstarfsfólk komst ég yfir

þetta atvik. Kannski hefur viðkomandi ekki hugmynd um hvernig ég upplifði hans

framkomu, kannski var hann líka að bugast undan álagi, kannski er þetta bara hans

persónuleiki ...en mín upplifun var vanvirðing sem á aldrei rétt á sér.

Svo að öðru.... Hef oft lent í áreitni frá sjúklingum og hef nefnt þetta við aðra

hjúkrunarfræðinga. Fékk þau svör að ég ætti eftir að venjast þessu.... Er það?? Á ég

bara að venjast þessu??

37. Er með nokkuð stór brjóst. Var að sinna eldri sjúkling og aðstandandi segir. "Maður

hefur allavega gott útsýni hérna yfir svalirnar"

Ég brosti og forðaði mér út.

Page 31: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

38. Vann á deild þar sem alloft vorum við með sjúklinga sem þurftu yfirsetu. Einn sem

vann i yfirsetu þekkti mig síðan úr grunnskóla. Hann byrjaði að senda mér sms i tíma

og ótíma. Elti mig um gangana. Elti mig heim og sendi mér svo bréf heim til mín.

Beið eftir mér eftir vaktir því eitthvern veginn komst hann að því hvenær eg var að

vinna. Spurði mig hvort það skemmtilegasta sem ég gerði væri neðan þvottur á

sjúklingum.

Hann vissi alltaf hvar ég var á deildinni og á daginn. Eitt skiptið stóð ég inn i

lyfjaherbergi og tók um bakið fékk sms strax "er þér illt i bakinu ég get nuddað það"

Endað þannig að ég lét hans yfirmann vita og þetta hætti smá saman en stóð yfir í 4

mánuði í heild.

39. Fyrir bráðum 6 árum síðan skrifaði ég grein á Vefritið um kynferðislega áreitni á

Landspítalanum. Greinin vakti töluverða athygli og var meðal efnis fréttatímanna þá

vikuna. Viðbrögðin létu að sjálfsögðu ekki á standa.

Það var til dæmis skrifuð grein um hvað ég væri fáránleg og í hundraðavís af

kommentum var ýmist sagt að útlits míns vegna gæti ég ekki ætlast til annars en

slíkrar áreitni eða að ég þyrfti augljóslega bara að láta ríða mér. Innan spítalans heyrði

ég fleiri en eina og fleiri en tvær sögur af því að það væri talað um á kaffistofunum

hvað ég væri athyglissjúk, ég kynni ekki að þegja og að ég væri óþolandi. Karlkyns

læknum, samstarfsfólki mínu á hverjum degi, fannst voða fyndið að segjast ekki þora

að segja neitt við mig af ótta við að ég færi með það í fréttirnar.

Ég var búin að gleyma að ég hefði skrifað þessa grein og mundi ekki eftir henni fyrr

en ég fór að reyna að komast að því afhverju ég fékk kvíðahnút í magann við að lesa

allar þessar frásagnir kvenna.

En svo mundi ég. Svo mundi ég hvað ég tók þetta allt nærri mér. Hvernig mig aldrei

grunaði að þessi grein myndi gera aðra hjúkrunarfræðinga reiða við mig. Hvað ég var

beygð eftir þetta.

Ég held reyndar að þetta hafi verið í síðasta skipti sem ég lét í mér heyra. Nokkrum

mánuðum seinna flutti ég frá Íslandi, að hluta til vegna þess að mér leið eins og ég

hefði verið sett í skammarkrókinn og það væri ekki annað í stöðunni en að byrja upp á

nýtt, á nýjum stað.

Ég er svo glöð og mér er svo létt að tímarnir séu breyttir. Að það sé jarðvegur fyrir

þessa umræðu og þannig löngu tímabærar breytingar. Að konur upplifi valdeflingu við

að segja sögurnar sínar en ekki niðurlægingu.

Page 32: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Kvennasamstaða er svo mögnuð og svo sterk!

Hérna fyrir neðan er greinin. Mér finnst hún vera góð og í fyrsta skipti finn ég fyrir

stolti yfir að hafa skrifað hana.

Áfram stelpur!

#iskuggavaldsins #tjaldiðfellur

„Gakktu fyrir framan mig, svo ég geti séð þig dilla rassinum“

Þrátt fyrir stuttan starfsaldur innan heilbrigðiskerfisins er ég löngu hætt að geta talið

hversu oft ég hef verið klipin, strokin eða kynferðislegar athugasemdir hafa fallið

þegar ég vinn vinnuna mína. Þess vegna kom mér mjög á óvart þegar ég sá

niðurstöður starfsumhverfiskönnunar sem gerð var á Landspítala árið 2010. Þar kom í

ljós að aðeins um 5% hjúkrunarfræðinga töldu að á áðurliðnum 12 mánuðum hefðu

þeir orðið fyrir kynferðislegri áreitni af hálfu sjúklinga eða aðstandenda.

Ég verð að viðurkenna að mér finnst þessi tala ótrúlega lág og ég vildi óska að mér

þætti það hversu lág hún er vera gleðiefni. Hún er nefnilega alls ekki í samræmi við

mína reynslu og upplifun mína af reynslu samstarfskvenna minna. Heiti þessarar

greinar er tilvitnun í sjúkling, sjúkling sem ég hafði nýlega gefið verkjalyf og

ógleðistillandi lyf, sjúkling sem ég hafði skipulagt og framkvæmt hjúkrunarmeðferð á

til þess að hann kæmist aftur til heilsu eftir stóra aðgerð.

Mér finnst þessi tala benda til þess að innan hjúkrunarfræðinnar sé það hér um bil

samþykkt að láta kynferðislegar athugasemdir sem vind um eyru þjóta, láta eins og

strokur og káf eigi sér ekki stað. Eða láta í það minnsta nægja að hrista höfuðið yfir

því inni á vaktherbergi. Mér virðist mörk þeirrar hegðunar sem yfirleitt er samþykkt

vera ansi langt frá því sem eðlilegt getur talist.

„Ertu að láta þessar kellingar hlusta þig? Þú átt nú bara að láta þær nudda þig!“... sagði

karlkyns sérfræðilæknir við sjúkling þegar hjúkrunarfræðingur sinnti starfi sínu, sem

meðal annars felst í því að gera heildrænt mat á mismunandi líffærakerfum líkamans

og bregðast við breytingum sem verða á þeim. Dæmin um kvenfyrirlitingu, sem oft

hafa einnig kynferðislega skírskotun, eru alltof mörg.

Kvenfyrirlitning birtist ekki bara í beinlínis niðrandi og ógeðfeldum athugasemdum

við konur, líkamlegri áreitni og jafnvel ofbeldi. Hún birtist einnig í almennu

virðingarleysi, almennri orðræðu sem endurspeglar kerfisbundna undirokun kvenna,

undirokun sem birtist á mjög áþreifanlegan hátt í launamun kynjanna.

Það þarf ekki að undra að innan heilbrigðiskerfisins lifi kvenfyrirlitning góðu lífi. Þar

eru stórir vinnustaðir þar sem starfar þverskurður af lögum samfélagsins og

Page 33: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

goggunarröðin á sér djúpar rætur og má vera öllum ljós. Einnig eru margar fagstéttir

karla- og kvennastéttir, þó að vissulega sé það á undanhaldi.

Þegar ég fussaði og sveiaði yfir þessari athugasemd læknisins sagði samnemandi minn

við mig að það væri alveg ótrúlegt hvað ég, femínistinn, lenti oft í því að verða vitni

að atvikum sem þessum. Ég er hins vegar sannfærð um að það sé misskilingur að ég

verði oftar en aðrir vitni að svona atburðum. Munurinn er sá að ég tek eftir þessu,

vegna þess að ég er með augu og eyru opin.

Orðræða og völd

Það er þægilegra að taka ekki eftir kvenfyrirlitningunni. Það er þægilegra að horfast

ekki í augu við þá vanvirðingu sem felst í því þegar miðaldra karlmenn kalla á mann

með orðunum „heyrð’eskan“ en að bregðast við henni með einhverjum hætti. Þess

vegna telur maður sjálfum sér trú um að þetta sé nú eiginlega bara krúttlegt. Og

auðvitað meinar enginn neitt illt með þessum orðum. En þau hafa samt áhrif.

Við verðum að gera okkur grein fyrir hvaða áhrif orðræða sem þessi hefur. Orðræða

sem er manni ósýnileg þangað til maður fer að rýna í hana. Orðræða sem bæði er

afsprengi valdaójafnvægis og stuðlar að viðgangi þess. Þess vegna skiptir svo miklu

máli að vera vakandi fyrir henni og bregðast við. Öðruvísi verður ekki undið ofan af

ójafnvæginu sem hamlar því að raunverulegt jafnrétti náist.

40. Atvik á erlendri stofnun.

Karlkyns sjúkraliði gat ekki fyrir sitt litla líf munað eftir sínum eigin pennum. Þegar

við unnum saman fann hann sér alltaf ástæðu til að fá penna hjá mér... sem hefði verið

í lagi ef hann hefði ekki nýtt tækifærið til að hjálpa sér sjálfur í brjóstvasann og strjúka

eftir brjóstinu um leið. Ég ákvað að þegja því karlmenn eru svo verðmætir í þessum

störfum og ég var bara að hlaupa í skarðið. Ég veit að það vantar karlmenn, en eigum

við ekki að finna þá sem hegða sér eins og siðmenntað fólk?

41. Ég var nýráðin á nýjan vinnustað. „Ertu eitthvað búin að lenda í honum XX?“ var ég

spurð nokkrum sinnum úti í bæ af þeim sem þekktu til og alltaf var eins og bland af

spennu og eftirvæntingu í rödd þess sem spurði hverju sinni. Þegar ég neitaði því voru

mér sagðar sögur af þessum lækni, sérfræðingi, sem væri víst alveg frábær í sínu fagi

sagði fólk og hafði bjargað mörgum, en hann væri svo „agalegur við hjúkkurnar“ og

að þær væru grátandi undan honum. Sagt í hæðnistón rétt eins og fólkið hefði í aðra

röndina gaman að þessu. Og þó samt í aðra röndina fram af því gengið. Svo hitti ég

XX í fyrsta skipti. Ég var lokuð inni í litlu aðgerðarherbergi með honum, karlkyns

Page 34: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

skjólstæðingi og karlkyns aðstandanda hans og átti að vera sérfræðingnum til aðstoðar.

Þó ég væri reyndur hjúkrunarfræðingur var ég nýbyrjuð á þessum vinnustað, var þarna

í þessu herbergi í fyrsta skipti, bæði óvön því verki sem var verið að framkvæmja og

auk þess hvar allt væri geymt. Að mati sérfræðingsins vann ég ekki nógu hratt og vissi

ekki neitt. Hann talaði um mig í þriðju persónu við karlana, kallaði mig meðal annars

„þetta“ – „sko, sjáið hvernig þetta vinnur, þetta getur ekki einu sinni fundið það sem

hún á að finna“ og hæddist að mér og kvenfólki yfirleitt. Ættingjanum leið augljóslega

mjög illa undir þessu, reyndi að segja að konur væru fínar eða eitthvað á þá leið mér til

varnar en vanlíðan hans kom sérfræðingnum ekkert við heldur espaði hann frekar ef

eitthvað var. Það endaði með því að aðstandandinn sagðist ekki geta setið undir þessu

og yfirgaf herbergið. Ég lauk verkinu með dúndrandi hjartslætti og leið hræðilega en

með það í huga að ekki yrði hægt að klaga mig fyrir að yfirgefa sjúklinginn.

Strax og þessu var lokið kallaði ég hjúkrunarforstjórann á minn fund og sagðist ekki

vita á hvaða plani þessi vinnubrögð væru eiginlega á stofnuninni en ég tæki ekki þátt í

þessu, ég ynni ekki með þessum manni. Þetta væri heldur ekki í fyrsta skipti sem hann

kæmi svona fram, ég væri búin að heyra nógu margar sögur úti í bæ þar sem væri

hæðst að því að „hjúkkurnar grétu víst undan honum“ og að það væri tími til kominn

að stoppa hann af. Hjúkrunarforstjórinn vissi alveg af því en var úrræðalaus og spurði

mig hvort hún ætti að tala við hann. Ég sagði að auðvitað yrði hún að gera það. Ég bað

hana líka sérstaklega um að tala við vitnið (aðstandandann, hann vann líka á

stofnuninni) og fá sögu mína staðfesta því ég gerði mér strax vel grein fyrir hve

ótrúleg völd þessi sérfræðingur hafði í krafti stöðu sinnar. Hann var stofnuninni

mikilvægur og hafði greinilega í skjóli þess getað hagað sér nákvæmlega eins og

honum datt í hug. Og hugur hans var ekki fallegur.

Löngu síðar kom að því að ég átti aftur að aðstoða hann við verk en neitaði því þá og

kallaði til annan starfsmann til að vinna með honum. Það var þá fyrst sem

sérfræðingurinn frétti af því að ég hefði kvartað undan honum og neitað að starfa með

honum. Það hafði sem sagt aldrei verið rætt við hann. Það kom líka í ljós að það hafði

heldur ekki verið rætt við vitnið til að fá frásögn mína bakkaða upp eins og ég hafði þó

sérstaklega beðið um að yrði gert. Það er skemmst frá því að segja að sérfræðingurinn

fékk brjálæðiskast þegar hann frétti að ég hefði kvartað, æddi um og öskraði yfir heila

biðstofu hver andskotinn væri að mér og að hann hefði aldrei gert mér neitt. Ef það

væri það sem væri að að hann hefði sagt að ég væri feit þá væri það allt í lagi því ég

væri alltof feit. (Það hafði hann reyndar aldrei minnst á við fyrrnefnt atvik og konan

Page 35: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

nálægt kjörþynd, þó það komi auðvitað málinu ekki við). Allt titraði innanhúss, fólk

hvíslaði að mér stuðningsorðum í hinum og þessum hornum en yfirfólkið var enn í

vanda og vissi ekki enn hvað átti að gera. Ég frontaði sérfræðinginn þegar ég mætti

honum daginn eftir, lagði hönd á upphandlegg hans og sagði honum að ég vildi að

hann vissi að það væri ekki við mig að sakast að hann hefði ekki vitað af kvörtun

minni. „Nú hvernig í andskotanum átti ég að vita af þessu þá?“ öskraði hann alveg

trylltur og sagði honum yfirvegað að hann skyldi spyrja sína yfirmenn að því. Honum

var greinilega dauðbrugðið og gekk hvæsandi burtu. Ein kona, starfsmaður, varð vitni

að þessu og ég orðaði við hana að hún væri vitni að þessari framkomu hans við mig og

öskrunum. Hún sagðist bara ekki alveg hafa tekið eftir þessu, hefði verið svo

niðursokkin í blaðið. Svo hrædd var hún við að framkomu sérfræðingsins að hún gat

ekki viðurkennt að hafa heyrt í honum öskrin, sitjandi þrjá metra frá okkur. Það sagði

mér meira en mörg orð um ástandið og hve lengi þar var búið að fá að vinda upp á sig.

Og eftir þetta var áfram allt strand, yfirmenn enn óvissir hvort ég gæti neitað að vinna

með honum. Það var eins og það væri aldrei inni í myndinni að maðurinn þyrfti að

kunna að haga sér.

Þegar ég fann hvernig landið lá leitaði ég til trúnaðarmanns. Til þess eins að komast að

því að sérfræðingurinn hafði verið miklu ruddalegri við hana en mig. Og það ítrekað.

Meðal annars klámfengnar athugasemdir og aðdróttanir um að maðurinn hennar gæti

greinilega ekki fullnægt henni. Sagt yfir sjúklingi sem lá milli þeirra á skoðunarbekk.

Og hún komst hvergi, sjúklingsins vegna. Og ég og hún vorum auðvitað ekki þær einu

sem höfðum staðið undir því andlega ofbeldi sem frá honum kom.

Að minni beiðni leitaði trúnaðarmaðurinn til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, það

þurfti sem sagt aðkomu þeirra og hótun um aðkomu Vinnuefitlitsins til þess að

sérfræðingurinn fengi tiltal. Sem auðvitað breytti litlu enda vandinn búinn að fá að

vaxa árum saman og orðinn eins og ókleift fjall. Ég fann til með stjórnendunum og átti

við þau gott samtal um þetta. Ég áttaði mig á hve gríðarlega mikilvægt það er annars

vegar að taka á því strax í fyrsta skipti sem svona framkoma á sér stað og hins vegar

hve mikilvægt það er að til sér farvegur, vinnureglur og úrræði þegar svona kemur

upp. Því þegar einhver fer svona hressilega yfir öll siðferðileg mörk í krafti valds síns

missa allir pínu máttinn. Þá er gott að hafa skýra stefnu þar sem blasir við að svona

verður ekki liðið og að til séu úrræði og farvegur fyrir málið að fara í, svo ekki þurfi

að finna upp hjólið í hvert skipti. Því við getum öll rétt ímyndað okkur hve mikið

svona framkoma eins manns getur skemmt starfsanda og holað traust niður í ekki neitt.

Page 36: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Og miðað við spurningarnar sem ég fékk frá fólki úti í bæ sem ég sagði frá hér í

upphafi þá vissi samfélagið meira og minna allt af þessu. Ég vona að öllum sé hætt að

þykja þetta fyndið og/eða eitthvað til að hafa í flimtingum.

42. Ég var einu sinni hjá sjúklingi. Það voru aðstandendur í heimsókn. Inn kemur konan

sem vinnur í býtibúrinu og færir þeim kaffi. Þegar hún snýr sér við og labbar út þá

segir sjúklingurinn - þvílíkur skutur á þessari, mætti kalla hana skuttogara! Hann átti

sem sagt við rassinn á henni. Ég fór að hlæja og aðstandendur fóru að hlæja. Ég vissi

ekki betur, ég vissi ekki að ég var þarna hluti af einhverri ógeðslegri menningu þar

sem má hlutgera konur. Ég hreinlega vissi ekki að það væri hægt að gera eitthvað

annað en að hlæja og spila með.

Það er aldeilis komin tími til að útrýma þessari ofbeldismenningu. #höfumhátt

43. Hvítu slopparnir, gott þeir eru ekki lengur í notkun. Forstjóri hér í bæ sem nú er látinn

læddi hönd sinni upp undir sloppinn og strauk læri mín. Ég lét sem ekkert væri en

settist ekki oftar á rúmstokkinn hjá honum þegar ég hjúkraði honum. Hann lá inni eftir

aðgerð en atvikið gleymist ekki.

44. Ég var nýráðin á nýjan vinnustað. „Ertu eitthvað búin að lenda í honum XX?“ var ég

spurð nokkrum sinnum úti í bæ af þeim sem þekktu til og alltaf var eins og bland af

spennu og eftirvæntingu í rödd þess sem spurði hverju sinni. Þegar ég neitaði því voru

mér sagðar sögur af þessum lækni, sérfræðingi, sem væri víst alveg frábær í sínu fagi

sagði fólk og hafði bjargað mörgum, en hann væri svo „agalegur við hjúkkurnar“ og

að þær væru grátandi undan honum. Sagt í hæðnistón rétt eins og fólkið hefði í aðra

röndina gaman að þessu. Og þó samt í aðra röndina fram af því gengið. Svo hitti ég

XX í fyrsta skipti. Ég var lokuð inni í litlu aðgerðarherbergi með honum, karlkyns

skjólstæðingi og karlkyns aðstandanda hans og átti að vera sérfræðingnum til aðstoðar.

Þó ég væri reyndur hjúkrunarfræðingur var ég nýbyrjuð á þessum vinnustað, var þarna

í þessu herbergi í fyrsta skipti, bæði óvön því verki sem var verið að framkvæmja og

auk þess hvar allt væri geymt. Að mati sérfræðingsins vann ég ekki nógu hratt og vissi

ekki neitt. Hann talaði um mig í þriðju persónu við karlana, kallaði mig meðal annars

„þetta“ – „sko, sjáið hvernig þetta vinnur, þetta getur ekki einu sinni fundið það sem

hún á að finna“ og hæddist að mér og kvenfólki yfirleitt. Ættingjanum leið augljóslega

mjög illa undir þessu, reyndi að segja að konur væru fínar eða eitthvað á þá leið mér til

varnar en vanlíðan hans kom sérfræðingnum ekkert við heldur espaði hann frekar ef

Page 37: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

eitthvað var. Það endaði með því að aðstandandinn sagðist ekki geta setið undir þessu

og yfirgaf herbergið. Ég lauk verkinu með dúndrandi hjartslætti og leið hræðilega en

með það í huga að ekki yrði hægt að klaga mig fyrir að yfirgefa sjúklinginn.

Strax og þessu var lokið kallaði ég hjúkrunarforstjórann á minn fund og sagðist ekki

vita á hvaða plani þessi vinnubrögð væru eiginlega á stofnuninni en ég tæki ekki þátt í

þessu, ég ynni ekki með þessum manni. Þetta væri heldur ekki í fyrsta skipti sem hann

kæmi svona fram, ég væri búin að heyra nógu margar sögur úti í bæ þar sem væri

hæðst að því að „hjúkkurnar grétu víst undan honum“ og að það væri tími til kominn

að stoppa hann af. Hjúkrunarforstjórinn vissi alveg af því en var úrræðalaus og spurði

mig hvort hún ætti að tala við hann. Ég sagði að auðvitað yrði hún að gera það. Ég bað

hana líka sérstaklega um að tala við vitnið (aðstandandann, hann vann líka á

stofnuninni) og fá sögu mína staðfesta því ég gerði mér strax vel grein fyrir hve

ótrúleg völd þessi sérfræðingur hafði í krafti stöðu sinnar. Hann var stofnuninni

mikilvægur og hafði greinilega í skjóli þess getað hagað sér nákvæmlega eins og

honum datt í hug. Og hugur hans var ekki fallegur.

Löngu síðar kom að því að ég átti aftur að aðstoða hann við verk en neitaði því þá og

kallaði til annan starfsmann til að vinna með honum. Það var þá fyrst sem

sérfræðingurinn frétti af því að ég hefði kvartað undan honum og neitað að starfa með

honum. Það hafði sem sagt aldrei verið rætt við hann. Það kom líka í ljós að það hafði

heldur ekki verið rætt við vitnið til að fá frásögn mína bakkaða upp eins og ég hafði þó

sérstaklega beðið um að yrði gert. Það er skemmst frá því að segja að sérfræðingurinn

fékk brjálæðiskast þegar hann frétti að ég hefði kvartað, æddi um og öskraði yfir heila

biðstofu hver andskotinn væri að mér og að hann hefði aldrei gert mér neitt. Ef það

væri það sem væri að að hann hefði sagt að ég væri feit þá væri það allt í lagi því ég

væri alltof feit. (Það hafði hann reyndar aldrei minnst á við fyrrnefnt atvik og konan

nálægt kjörþynd, þó það komi auðvitað málinu ekki við). Allt titraði innanhúss, fólk

hvíslaði að mér stuðningsorðum í hinum og þessum hornum en yfirfólkið var enn í

vanda og vissi ekki enn hvað átti að gera. Ég frontaði sérfræðinginn þegar ég mætti

honum daginn eftir, lagði hönd á upphandlegg hans og sagði honum að ég vildi að

hann vissi að það væri ekki við mig að sakast að hann hefði ekki vitað af kvörtun

minni. „Nú hvernig í andskotanum átti ég að vita af þessu þá?“ öskraði hann alveg

trylltur og sagði honum yfirvegað að hann skyldi spyrja sína yfirmenn að því. Honum

var greinilega dauðbrugðið og gekk hvæsandi burtu. Ein kona, starfsmaður, varð vitni

að þessu og ég orðaði við hana að hún væri vitni að þessari framkomu hans við mig og

Page 38: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

öskrunum. Hún sagðist bara ekki alveg hafa tekið eftir þessu, hefði verið svo

niðursokkin í blaðið. Svo hrædd var hún við að framkomu sérfræðingsins að hún gat

ekki viðurkennt að hafa heyrt í honum öskrin, sitjandi þrjá metra frá okkur. Það sagði

mér meira en mörg orð um ástandið og hve lengi þar var búið að fá að vinda upp á sig.

Og eftir þetta var áfram allt strand, yfirmenn enn óvissir hvort ég gæti neitað að vinna

með honum. Það var eins og það væri aldrei inni í myndinni að maðurinn þyrfti að

kunna að haga sér.

Þegar ég fann hvernig landið lá leitaði ég til trúnaðarmanns. Til þess eins að komast að

því að sérfræðingurinn hafði verið miklu ruddalegri við hana en mig. Og það ítrekað.

Meðal annars klámfengnar athugasemdir og aðdróttanir um að maðuirnn hennar gæti

greinilega ekki fullnægt henni. Sagt yfir sjúklingi sem lá milli þeirra á skoðunarbekk.

Og hún komst hvergi, sjúklingsins vegna. Og ég og hún vorum auðvitað ekki þær einu

sem höfðum staðið undir því andlega ofbeldi sem frá honum kom.

Að minni beiðni leitaði trúnaðarmaðurinn til Félags íslenskra hjúkrunarfræðinga, það

þurfti sem sagt aðkomu þeirra og hótun um aðkomu Vinnuefitlitsins til þess að

sérfræðingurinn fengi tiltal. Sem auðvitað breytti litlu enda vandinn búinn að fá að

vaxa árum saman og orðinn eins og ókleift fjall. Ég fann til með stjórnendunum og átti

við þau gott samtal um þetta. Ég áttaði mig á hve gríðarlega mikilvægt það er annars

vegar að taka á því strax í fyrsta skipti sem svona framkoma á sér stað og hins vegar

hve mikilvægt það er að til sér farvegur, vinnureglur og úrræði þegar svona kemur

upp. Því þegar einhver fer svona hressilega yfir öll siðferðileg mörk í krafti valds síns

missa allir pínu máttinn. Þá er gott að hafa skýra stefnu þar sem blasir við að svona

verður ekki liðið og að til séu úrræði og farvegur fyrir málið að fara í, svo ekki þurfi

að finna upp hjólið í hvert skipti. Því við getum öll rétt ímyndað okkur hve mikið

svona framkoma eins manns getur skemmt starfsanda og holað traust niður í ekki neitt.

Og miðað við spurningarnar sem ég fékk frá fólki úti í bæ sem ég sagði frá hér í

upphafi þá vissi samfélagið meira og minna allt af þessu. Ég vona að öllum sé hætt að

þykja þetta fyndið og/eða eitthvað til að hafa í flimtingum.

45. Ég var á næturvakt og hafði í ýmsu að snúast. Um nóttina svaraði ég bjöllu hjá manni

sem hafði verið í aðgerð. Hann var á besta aldri og allt hafði gengið vel. Ég hafði

undirbúið hann fyrir aðgerðina og hjúkrað honum á einni morgunvakt áður en ég kom

svo á þessa næturvakt. Maðurinn hafði komið vel fyrir, það gekk vel að undirbúa hann

og fræða, fullt traust fannst mér og nú sagði hann að það væri „eitthvað að þarna

Page 39: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

niðri“. Ég lyfti sænginni og sá þá að hann hafði dregið niður um sig nærbuxurnar og lá

þarna berrassaður með liminn pinnstífan. Ég leit af limnum framan í manninn sem lá

þá þarna glottandi á koddanum. Kannski ekki stórt eða alvarlegt atvik en hvernig getur

nokkrum heilvita manni, sem virðist funkera bara eðlilega annars, rekið eigið fyrirtæki

o.s.frv., dottið þetta í hug? Og ekki bara dottið í hug heldur framkvæmt? Hann ákvað

að gera þetta og snérist aldrei hugur. Hann hefði getað hætt við eftir að hann hringdi

bjöllunni, eftir að hann sá mig koma inn á stofuna, eftir að ég spurði hvort ekki væri

allt í lagi. En nei, ekki á neinum þessara tímapunkta hætti hann við, heldur valdi að

taka gjörninginn alla leið. Sem þiggjandi faglegrar heilbrigðiþjónustu á kostnað okkar

allra, gaf hann með þessu þeirri sömu heilbrigðisþjónustu að mínu mati langt nef. Já

eða auðvitað réttara sagt langan lim! „Iss, þetta er nú ekkert!“ gæti einhver hugsað. En

þetta er nefnilega hellingur og það vitum við ef viðmið okkar eru ekki orðin of bjöguð

og meðvirk. Segjum að maðurinn væri þiggjandi einverrar annarrar þjónustu, hvar sem

er í samfélaginu, hefði þótt í lagi að hann girti niður um sig og sýndi glottandi á sér

stífan liminn? Af hverju ættum við sem vinnum í heilbirgðiskerfinu frekar að láta þetta

yfir okkur ganga? Þetta voru mér ótrúleg vonbrigði þarna á sínum tíma enda hrundi

þarna á einu augnabliki allt sem hafði verið byggt upp í gegnum traust

meðferðarsamband. Ég var engan veginn undirbúin fyrir neitt þessu líku, ekkert í

náminu hafði undirbúið mig fyrir þetta, engin umræða í starfinu hafði undirbúið mig

fyrir þetta, hvað þá að ég vissi hvernig ég ætti að bregðast við eða að tilkynna þetta og

satt best að segja trúði ég varla þegar ég vaknaði daginn eftir að þetta hefði í alvörunni

gerst, svo fráleit fannst mér þessi hegðun. Ég marg fór yfir hvað ég hefði gert rangt,

hvernig ég hefði gefið honum þannig skilaboð að þau leiddu til þessa atviks. Og ræddi

þetta ekki við nokkurn mann. Ég hugsa eftir á á að hyggja að ekki hefði verið brugðist

við með neinum öðrum hætti en þeim að allir „pössuðu sig á manninum“ og þess

beðið að hann útskrifaðist, hefði ég látið einhvern vita af þessu. Nú þegar ég rifja þetta

upp velti ég fyrir mér hve miklum skaða þessi maður gæti hafa verið búinn að valda í

sínu nærumhverfi, fyrst honum datt í hug að þetta væri í lagi þegar hann leitaði sér

hjálpar í heilbrigðiskerfinu? Það er magnað að nú skuli loksins búið að taka lokið af

kynferðisáreitnipottinum svo viðbjóðurinn geti soðið upp úr og blasað við okkur

öllum. Það er forsenda þess að við getum breytt viðhorfum, viðmiðum og

viðbrögðum. Því fleiri reynslusögur sem verða sagðar hér í þessum hópi okkar, þeim

mun fleiri bita fáum við í púsluspilið og sjáum hve innbyggt í geirann okkar þetta er,

Page 40: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

eins og annars staðar í samfélaginu. Hjálpumst að við að skapa betra starfsumhverfi án

áreitni, ofbeldis og misnotkunar af hvaða tagi sem hún er.

46. Ætlar engin ykkar að tala um hvernig læknar sem missa leyfið eru "endurhæfðir"?

Þeim er gjarnan komið fyrir sem deildarlæknum á stofnunum innan spítalans og fæstir

vita um bakgrunn þeirra. Við erum ekki bara að tala um lyfjamisferli heldur líka

kynferðislega misnotkun af öllu tagi. Þöggunin er alger og þeir fá annað "tækifæri" til

að brjóta af sér innan um grunlausar kvennastéttirnar.(Er að tala um árin fyrir hrun,

veit ekki hvernig þetta er n'una) Aðeins stjórnendur og þeirra nánasti hringur veit um

fortíð þessara einstaklinga. Ég lenti persónulega í einum þeirra og ég tek skýrt fram að

ég axla fullkomlega ábyrgð á heimsku minni en það firrir ekki aðra ábyrgð. Kynntist

þarna manni sen sagðist vera í frjálsu og opnu hjónabandi eins og hann orðaði það svo

skemmtilega sem var á þeim tíma í góðu lagi fyrir mig, var ekki í makaleit. Ég hitti

manninn nokkrum sinnum en þá var orðið alveg ljóst að að maðurinn var mjög

brenglaður kynferðislega og áfengis og lyfjafíkill að auki.Meðal annars mun hann hafa

dreift sögum og hugsanlega einhverju fleiru til kolleganna sem svo deifðu skítnum

samviskusamlega um alla stofnun. Ótrúlegasta fólk taldi sig hafa leyfi til að láta mig

heyra hvað ég væri slæm kona og mikil drusla, sem dæmi þá hvæsti eiginkona eins

stjórnandans á mig á förnum vegi hvort ég skammaðist mín ekki?Og að minnstakosti

tveir deildarstjórar sáu ásæðu til að nefana það við mig í óspurðum fréttum hversu "

slæm " kona ég væri.Í þessa sögu vantar ýmislegt sem ekki á erindi hér sérstaklega í

ljósi þess að sumar af konum þeim sem stóðu að druslusstimpluninni eru hér í þessum

hóp Finnst það bara svo sláandi þegar ég hugsa til baka hvernig þessi maður var

hvítþveginn af eigin gjörðum en ég/við, því ég var svo sannarlega ekki sú eina sem

sem lenti í honum áttum að skammast okkar og vorum úthrópaðar af samstarfsfólki.

47. Eftir að hafa starfað á LSH hálfa æfina kemur sannarlega margt upp í hugann þegar

talað er um kynferðislega áreitni. Fannst eiginlega erfiðast þegar starfsfólkið mitt (var

deildarstjóri) varð fyrir barðinu á þessu. Konan sem fékk penna milli brjóstanna í

matsalnum, komment á hve sexí þú ert þegar þú ert að koma með áríðandi upplýsingar

inn á fund á deild- bara ekkert hægt að hlusta á hvað þú ert að segja. Stanslaus

óviðeigandi skilaboð frá ákveðnum körlum, og allskonar sem ég get ekki sagt frá þar

sem ég er bundin trúnaði. Bara hluti af mínu starfsfólki á sjúkrahúsinu var fagmenntað

og ég held að "í skugga valds" séum við enn að koma mun verr fram við konur með

Page 41: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

"lægri stöðu" innan spítalans. Ég marglenti í allskonar svoleiðis sjálf þegar ég var ung

og vann með námi í allskonar hlutverkum. Óttast að það sé ekki svo mikið breytt.

48. Var á vaktinni fyrir stuttu. Teymið var búið að vinna allan daginn og þreyta komin í

fólk. Í hita leiksins berst umræðan launum og launakjörum hjá hjúkrunarfræðingum og

læknum, eins og svo oft áður. Þá segir vakthafandi sèrfræðilæknirinn, karl, að hjúkrun

hafi fyrst og fremst verid hugsjónarstarf og að Florence Nightingale hafi sagt að konur

sem ynnu við hjúkrun ættu ekki að þiggja laun, því ættum við hjúkrunarfræðingar bara

vera þakklátar með að fá amk eitthvad borgað fyrir vinnuna okkar.

49. Ég er búin að vera ótrúlega lengi að velta því fyrir mér hvernig ég get komið því sem

ég hef að segja niður á blað, eins stuttmiðað og hægt er. Ég útskrifaðist sem

hjúkrunarfræðingur bara núna í vor, og það er ekki langur starfsferill að baki. En here

it goes:

Niðrandi viðhorf í garð hjúkrunarfræðinema upplifði ég strax á fyrsta ári mínu í

hjúkrunarfræði. Hjúkrunarfræðinemar og læknisfræðinemar voru samankomnir í

skíðaferð á Akureyri, og ég ákvað að fara í kojufyllerí með læknanemum þar sem ég á

marga vini þar. Ekki leið á löngu þar til umræðan beindist að því að gera grín af

"hjúkkuskvísunum". Hjúkkuskvísunum. Einmitt. Góðlátlegt grín sem tókst samt að

láta mér líða eins og ég ætti ekki að vera þarna, ég er ekki hluti af þeim.

Margir sérfræðingar kenndu mér og okkur í gegnum námið. Margir þeirra höfðu

sömuleiðis niðrandi viðhorf í garð okkar. Fengum að heyra meðal annars að "já það

sem við vorum að fara yfir er of flókið fyrir ykkur, þið þurfið ekkert að læra þetta" og

"þetta er svona fyrir lengra komna", "þið þurfið bara að vita þetta ef ske kynni að þið

þurfið að aðstoða lækninn". Af hverju ertu mættur til að kenna hjúkrunarfræðinemum

ef þú ætlar bara að segja þeim að þeir séu ekki jafn góðir og klárir? Til að tryggja að

við vitum hver hefur völdin frá upphafi? Nei bara spyr.

Klíníska námið. Hvar á ég að byrja. Samskipti við sérfræðilækna, deildarlækna,

sjúklinga og skjólstæðinga. Mér hefur verið strokið svo ótrúlega oft um brjóstin, lærin,

rassinn. Ég hef verið að beðin um að fróa einstaklingi sem ég var að aðstoða í bað.

Sérfræðilæknir spyr mig um nærfatnaðinn minn. Ábendingar sem ég hef komið með

varðandi meðferð skjólstæðinga eru hunsuð en svo fæ ég skipun um að gera

nákvæmlega það sem ég stakk upp á, eftir að karlkyns læknir stakk upp á því.

Umræður um launakjör mín. Ég á ekki skilið hærri laun, hjúkrun er lífsstíll, ég hef

ekki nægilega menntun að baki til að sinna hinu og þessu.

Page 42: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Í kringum útskrift mína fór ég og árgangur minn í "uppreisn" og létum í okkur heyra

varðandi kjaramál nýútskrifaðra hjúkrunarfræðinga. Meðal hluta sem ég fékk að

heyra, meðal annars frá stjórnendum, var "þú ert bara ung kona að stíga þín fyrstu

skref á atvinnumarkaði, þú veist ekki betur", "ekki biðja um eitthvað sem þú veist

ekkert um", "hugsaðu um öryggi sjúklinganna", "þú veist ekki hvernig þetta virkar".

Ég er svo ung og heimsk kona, hvað held ég eiginlega að ég sé?

Nú er ég útskrifuð og vil fara í framhaldsnám. Mig langar að verða "nurse

practitioner", eða hjúkrunarfræðingur með útvíkkað starfssvið. En um leið og umræða

um það sprettir upp í samfélaginu fer af stað undirskriftalisti frá sérfræðilæknum sem

mótmælir þessu, og tilkynnir okkur að við höfum ekki nægilega þekkingu né menntun

til að sinna þessu. Þrátt fyrir framhaldsnám sem veiti mér þessa þekkingu. Þrátt fyrir

að þetta viðgengst út um allan heim. Þrátt fyrir stuðning frá rannsóknum. Okkur er

ekki treystandi hér á Íslandi.

Þó ég sé orðin þreytt á þessu, mun ég samt svo aldeilis ekki hætta að láta í mér heyra,

né berjast gegn þessu misrétti. Hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar hafa í svo ótrúlega

langan tíma þurft að þola rugl og valdamisrétti innan heilbrigðiskerfisins. Nú eru mun

fleiri konur að koma inn í læknastéttina og margt sem þær þurfa eflaust að takast líka á

við.

Því tel ég núna vera tími fyrir okkur allar, allar konur í heilbrigðiskerfinu, að standa

saman og láta í okkur heyra. Standa með hvor annarri, óháð stétt.

50. Eftir að hafa starfað á spítala hálfa æfina kemur sannarlega margt upp í hugann þegar

talað er um kynferðislega áreitni. Fannst eiginlega erfiðast þegar starfsfólkið mitt (var

yfirmaður) varð fyrir barðinu á þessu. Konan sem fékk penna milli brjóstanna í

matsalnum, komment á hve sexí þú ert þegar þú ert að koma með áríðandi upplýsingar

inn á fund á deild- bara ekkert hægt að hlusta á hvað þú ert að segja. Stanslaus

óviðeigandi skilaboð frá ákveðnum körlum, og allskonar sem ég get ekki sagt frá þar

sem ég er bundin trúnaði við starfsfólkið mitt. Bara hluti af mínu starfsfólki á

sjúkrahúsinu var fagmenntað og ég held að "í skugga valds" séum við enn að koma

mun verr fram við konur með "lægri stöðu" innan spítalans. Ég marglenti í allskonar

svoleiðis sjálf þegar ég var ung og vann með námi í allskonar hlutverkum. Óttast að

það sé ekki svo mikið breytt.

51. Þetta atvik gerðist erlendis, á bráðamóttöku geðdeildar. Ég var ein inni á

skoðunarherbergi þar sem lögreglan hafði komið með karlmann undir áhrifum. Ég

Page 43: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

hafði áður haft afskipti af þessum manni og vissi að hann var óútreiknanlegur. Á

deildinni sem ég var að vinna höfðum við þann vana að vera alltaf á milli sjúklings og

útgönguleiðar. Þessi maður átti að fá forðalyf í vöðva, var undir áhrifum af

fíkniefnum, hann var s.s. með meðferðardóm. Ég byrja á því að heilsa honum með

nafni og spyr hvort hann viti af hverju hann sé komin þangað, hann hafði komið 1x

mánuði í ca 2ár. Hann verður reiður og segir að nú þurfi hann að taka niður á sér

buxurnar og geri það ekki nema ég geri það líka og byrjar að draga niður á sér

buxurnar og gengur ákveðið á móti mér, tekur um kynfærin á sér og segir mér að fara

úr buxunum. Mín viðbrögð voru að ég reiddist, talaði hátt og ákveðið að hann ætti

ekki að láta svona og að hann vissi af hverju hann væri þarna. Það kemur fát á hann og

hann hörfar, snýr sér við og segir að hann sé tilbúin. Ég skjálfhent og með hjartaslátt

uppí háls, sprauta þennan mann í rassvöðva. Þegar ég kem út úr skoðunarherberginu

ennþá titrandi af reiði gerði ég mér grein fyrir í hvaða stöðu ég var í hvað hefði geta

gerst.

Það var læknir í næsta herbergi sem hafði greinilega heyrt hvað okkar fór á milli og

spurði hvort það væri í lagi með mig en lengi á eftir fékk ég ónotartilfinningu þegar

þessi maður kom á vaktina og bað eftir þetta um að samstarfsfélagar væru með eyru

við skoðunarherbergið ef ég fór þar inn.

52. En - hæhó - finnst okkur kannske þægilegra að tala um sjúklingana en

samstarfsmennina? Sjálf man ég ekki eftir að hafa lent í neinu af hálfu

samstarfsmanna, en veit dæmi um karlkyns yfirmann sem notar stöðu sína gagnvart

konum, einkum ungum og óreyndum, æ ofan í æ. Ef konurnar þýðast hann ekki bíður

þeirra ýmiss konar óþægileg reynsla, t.d. var ein þeirra fyrst lögð í einelti á deildinni,

svo sagt upp, þ.e. ráðningarsamningur ekki endurnýjaður og loks spillt fyrir því að hún

fengi sambærilega vinnu. Við erum að tala um vel menntaðan og reyndan

hjúkrunarfræðing hér sem sætti þessarri meðferð. Það var eiginlega ómögulegt að

finna aðra skýringu á eineltinu eða starfslokunum. Þessi maður er í starfi og mikils

metinn af sínum yfirboðurum, þ.á.m. konum..... Konan kvartaði ekki, mjög skiljanlega

þar sem fyrir lá fyrri reynsla af ýmiss konar kvörtunum um þennan yfirmann. Svo geta

menn skrifað fögur orð um starfsmannastefnu og mannauð. Reyndin er bara önnur.

53. Vann á mjög andlega krefjandi deild fyrir mörgum árum með góðu samstarfsfólki. Það

var fyrir tíma áfallahjálpar og enginn skipulagður, andlegur stuðningur við starfsfólk,

var fyrir hendi. Við þessar aðstæður var oft gripið til gálgahúmors til að lifa daginn af.

Page 44: Yfirlýsing kvenna í heilbrigðiskerfinu #metoo - mbl.is · Ólöf Lilja Lárusdóttir, hjúkrunarfræðingur Helena Bragadóttir, hjúkrunarfrædingur Valgerður J. Reginsdóttir,

Óviðeigandi orðræða í hita leiksins sem særði stundum en skildi vonandi ekki eftir ör.

Starfsfólkið studdi hvert annað eftir bestu getu. Makar studdu okkur á erfiðum

stundum. Kulnun í starfi varð til þess að ég og margir aðrir skiptum um starfsvettvang

og fórum að vinna við aðra sérgrein.