PROGRAM

1- AÇILIŞ KONUŞMASI

Dr. Oğuz CAN - Genel Müdür

2- YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ BİLGİLENDİRME SUNUMU

Zafer KARAYILANOĞLU – Proje Daire Başkanı

3- SORU CEVAP

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

BİLGİLENDİRME TOPLANTISI

T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı

Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü

25/4/2018

Sayın Bakanımız tarafından 6 Nisan 2017 tarihinde kamuoyuna sunulan “Milli Enerji ve MadenPolitikası” Türkiye’nin ilerleyen döneme yönelik enerji vizyonunu ortaya koyması açısından sonderece önemlidir.

MİLLİ ENERJİ VE MADEN POLİTİKASI

5346 SAYILI KANUN

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI

KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN

Kanun Numarası : 5346

Kabul Tarihi : 10/5/2005

Yayımlandığı R.Gazete : 18/5/2005 Sayı : 25819

Amaç:

• Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanımının

yaygınlaştırılması,

• Bu kaynakların güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye

kazandırılması,

• Kaynak çeşitliliğinin artırılması,

• Sera gazı emisyonlarının azaltılması,

• Atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu amaçların

gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün geliştirilmesidir.

5346 SAYILI KANUN

Bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynakları:

Rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde edilen gaz (çöp gazı dâhil),

dalga, akıntı enerjisi ve gel-git ile kanal veya nehir tipi veya rezervuar alanı onbeş

kilometrekarenin altında olan hidroelektrik üretim tesisi kurulmasına uygun elektrik

enerjisi üretim kaynakları’dır.

5346 SAYILI KANUN

YEK Destekleme Mekanizması (YEKDEM):

• 31/12/2020 tarihine kadar işletmeye girmiş veya girecek YEK Destekleme

Mekanizmasına tabi üretim lisansı sahipleri için, bu Kanuna ekli I sayılı

Cetvelde yer alan fiyatlar, on yıl süre ile uygulanır.

• YEK Destekleme Mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak

isteyenler YEK Belgesi almak ve 31 Ekim tarihine kadar EPDK’ya başvurmak

zorundadır.

• YEKDEM, Piyasa İşletmecisi tarafından takvim yılı bazında işletilir. YEKDEM’e

bir takvim yılı için tabi olan üretim lisansı sahipleri, uygulamaya dahil oldukları

takvim yılı içerisinde YEKDEM’den çıkamaz.

5346 SAYILI KANUN

I Sayılı Cetvel (YEKDEM Baz Fiyatlar)

(29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Yenilenebilir Enerji Kaynağına Dayalı Üretim Tesis

Tipi

Uygulanacak Fiyatlar

(ABD Doları cent/kWh)

a. Hidroelektrik üretim tesisi 7,3

b. Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi 7,3

c. Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi 10,5

d. Biyokütleye dayalı üretim tesisi (çöp gazı dahil) 13,3

e. Güneş enerjisine dayalı üretim tesisi 13,3

5346 SAYILI KANUN

II Sayılı Cetvel (Yerli Aksamlar)(29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Tesis Tipi Yurt İçinde Gerçekleşen İmalatYerli Katkı İlavesi

(ABD Doları cent/kWh)

A-Hidrolelektriküretim tesisi

1- Türbin 1,3

2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0

B- Rüzgar enerjisine dayalı üretim tesisi

1- Kanat 0,8

2- Jeneratör ve güç elektroniği 1,0

3- Türbin kulesi 0,6

4- Rotor ve nasel gruplarındaki mekanik aksamın tamamı (Kanat grubu ilejeneratör ve güç elektroniği için yapılan ödemeler hariç.)

1,3

C- Fotovoltaik güneş enerjisine dayalı üretim tesisi

1- PV panel entegrasyonu ve güneş yapısal mekaniği imalatı 0,8

2- PV modülleri 1,3

3- PV modülünü oluşturan hücreler 3,5

4- İnvertör 0,6

5- PV modülü üzerine güneş ışınını odaklayan malzeme 0,5

D- Yoğunlaştırılmış güneş enerjisine dayalı üretim tesisi

1- Radyasyon toplama tüpü 2,4

2- Yansıtıcı yüzey levhası 0,6

3- Güneş takip sistemi 0,6

4- Isı enerjisi depolama sisteminin mekanik aksamı 1,3

5- Kulede güneş ışınını toplayarak buhar üretim sisteminin mekanik aksamı 2,4

6- Stirling motoru 1,3

7- Panel entegrasyonu ve güneş paneli yapısal mekaniği 0,6

5346 SAYILI KANUN

II Sayılı Cetvel (Yerli Aksamlar)(29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı Kanunun hükmüdür.)

Tesis Tipi Yurt İçinde Gerçekleşen İmalatYerli Katkı İlavesi

(ABD Doları cent/kWh)

E- Biyokütle enerjisine dayalı üretim tesisi

1- Akışkan yataklı buhar kazanı 0,8

2- Sıvı veya gaz yakıtlı buhar kazanı 0,4

3- Gazlaştırma ve gaz temizleme grubu 0,6

4- Buhar veya gaz türbini 2,0

5- İçten yanmalı motor veya stirling motoru 0,9

6- Jeneratör ve güç elektroniği 0,5

7- Kojenerasyon sistemi 0,4

F- Jeotermal enerjisine dayalı üretim tesisi

1- Buhar veya gaz türbini 1,3

2- Jeneratör ve güç elektroniği 0,7

3- Buhar enjektörü veya vakum kompresörü 0,7

DESTEKLEME FİYATLARI

Tesis türü

Taban fiyat

(I) Sayılı Cetvel

(USD-cent/kWh)

Yerli katkı en fazla fiyat

(II) Sayılı Cetvel

(USD-cent/kWh)

Desteklenen en fazla fiyat

(USD-cent/kWh)

Hidrolik 7,3 9,6 +2,00

Rüzgâr 7,3 11,0 +1,40

Jeotermal 10,5 13,2 +1,30

Biyokütle (çöp gazı dahil) 13,3 18,9 +1,70

Güneş-FV 13,3 20,0 +0,44

Güneş-CSP 13,3 22,5 +0,00

DESTEKLENEN AKSAM VE/VEYA

BÜTÜNLEŞTİRİCİ PARÇALAR

HES için salyangoz, çark, ayar kanatları, servomotor, governor, emme

borusu, jeneratör

GES için taşıyıcı yapı

JES için türbin

RES için kule, kanat ve bağlantı elemanları

BES için ise türbin, gazlaştırma ve gaz temizleme grubu ve akışkan

yataklı buhar kazanıdır.

5346 SAYILI KANUN

Yerli ürün kullanımı:

• Lisans sahibi tüzel kişilerin bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji

kaynaklarına dayalı ve 31/12/2020 tarihinden önce işletmeye giren üretim

tesislerinde kullanılan mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamın yurt içinde

imal edilmiş olması halinde; bu tesislerde üretilerek iletim veya dağıtım

sistemine verilen elektrik enerjisi için, I sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlara,

üretim tesisinin işletmeye giriş tarihinden itibaren beş yıl süreyle; bu Kanuna

ekli II sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlar ilave edilir.

• II sayılı Cetvelde yer alan yurt içinde imalatın kapsamının tanımı, standartları,

sertifikasyonu ve denetimi ile ilgili usul ve esaslar, Bakanlık tarafından

çıkarılacak yönetmelikle (YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN

ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETEN TESİSLERDE KULLANILAN YERLİ AKSAMIN

DESTEKLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK) düzenlenir.

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINDAN ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETEN TESİSLERDE KULLANILAN YERLİ AKSAMIN DESTEKLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

Amaç:

Yurt içinde imal edilerek yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten

tesislerde kullanılan aksamın ve/veya aksamı oluşturan bütünleştirici parçaların,

10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi

Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunun ekinde yer alan II sayılı Cetvele göre

ilave fiyatın uygulanabilme koşulları ile her bir başvuru kapsamında uygulanacak

ilave fiyat miktarının belirlenmesi, belgelendirilmesi ve denetlenmesi ile ilgili usul

ve esasların belirlenmesidir.

• Aksam : 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı

Kullanımına İlişkin Kanuna ekli II Sayılı Cetvelde yer alan mekanik ve/veya elektro-

mekanik teçhizatı,

• Bütünleştirici parça: Aksam imalatında kullanılan ve bu Yönetmeliğin Ek-1’inde

belirtilen temel parçaları,

• Yerli aksam: Elektrik üretim tesisinde kullanılan aksama ait yurt içinde imal edilen

bütünleştirici parçaların aksam içindeki oranlarının toplamının en az % 55 olduğu

aksamı, (Aksamın Bütünleştirici parçalarının yerliliği ayrı ayrı değerlendirildikten

sonraki şarttır)

• Yerli katkı ilave fiyatı: Bu Yönetmeliğin Ek-1’indeki Yurt İçinde İmal Edilen Aksam ve

Bütünleştirici Parçalar Listesinde yer alan bir aksamı oluşturan bütünleştirici parçaların

yerli aksam içindeki oranlarının ayrı ayrı toplanması sonucu elde edilen oranın, Kanuna

ekli II sayılı Cetvelde belirtilen yerli katkı ilavesi ile çarpımı sonucunda elde edilen fiyatı

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

Yerli katkı ilave fiyatı başvurusunun yapılması:

• İlk kez yararlanmak isteyen lisans sahibi tüzel kişiler, içinde bulunulan yılın 1

Ağustos tarihine kadar Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşa başvurmak

zorundadır.

• Başvuru sahipleri, başvuru dilekçeleri ekinde aşağıdaki belgelerin asıllarını veya

Bakanlıkça onaylanmış örneğini ya da noter onaylı suretini sunmak zorundadır:

1) Başvuru Formu,

2) Yerli İmalat Durum Belgesi,

3) Yerli İmalat Kullanım Belgesi,

4) Sertifika Uygunluk Belgesi.

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

Yerli katkı ilave fiyatı başvurusunun yapılması:

Halihazırda Jeneratör ve Güç Elektroniği için Yerli Malı Belgesi verilmesi zorunludur.

Diğer bütünleştirici parçalar için 1/11/2018 tarihinden sonra Yerli Malı Belgesi verilmesizorunludur. 1/11/2018 tarihinden önce Yerli İmalat Durum Belgesi (EK-8) verilmesi zorunludur.

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

Yurt içi imalatın denetlenmesi:

5346 sayılı Kanunun 6/B maddesinde yer alan hükümden yararlanmak isteyen lisans

sahibi tüzel kişilere ait elektrik üretim tesislerinde kullanılan aksam/bütünleştirici

parçaların üretimi ve/veya montajına ilişkin denetimler, gerekli görülmesi halinde, Yerli

İmalat Tespit Heyeti tarafından yapılabilir veya yaptırılabilir.

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ

Yerli İmalat Kullanım Belgesi (EK-4) :

Söz konusu belgede;

‘’İşbu belge ile “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan YerliAksamın Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik” kapsamındaki aksam ve bütünleştirici parçalara aitfatura, irsaliye vb. belgeleri esas alarak yerinde yapılan inceleme neticesinde, adı geçen……………………aksamın/aksama ait ……………….adlı bütünleştirici parçanın…………………. elektrik üretimtesisinin tüm ünitelerinde kullanıldığını beyan ederiz.’’

Denilmektedir. Dolayısıyla Bu Belge ilgili kişiler tarafından imzalanırken aksam/bütünleştiriciparçaların sahadaki durumlarına ve verilen evraklar ile uyumlu olup olmamasına dikkat edilmelidir!

BEKLENTİLERİMİZ

Belgeyi Hazırlayan:

Yeminli Mali Müşavir

İmzaAd-Soyad

MühürTarih

Yerli İmalat Durum Belgesi (EK-8) :

Söz konusu belgede;

“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten Tesislerde Kullanılan Yerli AksamınDesteklenmesi Hakkında Yönetmelik” kapsamında …../…../..…. tarihinde düzenlenmiş olup, adı geçenaksamın/aksama ait ………………. adlı bütünleştirici parçanın yurt içi katma değerle üretildiğinigöstermektedir.’’

Denilmektedir. Dolayısıyla Bu Belge Basit Birleştirme yoluyla oluşturulan aksam/bütünleştiriciparçalar için düzenlenmemelidir!

BEKLENTİLERİMİZ

Belgeyi Hazırlayan:

Yeminli Mali MüşavirParça İmalatçı Firma

Onaylayan: Sanayi Odası veya Ticaret ve Ticaret Odası

Yerli Malı Belgesi :

Söz konusu belge verilirken aşağıdaki şartlara çok dikkat edilmelidir:

a) Bakanlık tarafından düzenlenen Sanayi Sicil Belgesine sahip sanayi işletmeleri tarafından üretilmesi ve Sanayi Sicil Belgesindeki “Üretim Konusu” içeriğinde yer alması.

b) Tamamen Türkiye’de üretilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli aşamalarının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması.

c) Ürünün yerli katkı oranının en az %51 olması.

Sanayi odalarındaki uygulama birliğinin ve hassasiyetin aynı olması büyük önem arz etmektedir.

Yurt dışından parça olarak ithal edilen ve yurtiçinde basit birleştirme ile oluşturulan ürünler içinyerli malı belgesi düzenlenmez (Yerli Malı Tebliği).

BEKLENTİLERİMİZ

Saha kontrollerinde dikkat edilmesi gerekenler:

Başvuruda yer alan bütünleştirici parçaların sahada kullanılıp kullanılmadığı

Başvuruda sunulan bütünleştirici parçaların seri numaralarının, sahada yerinde kullanılanparçaların seri numaraları ile aynı olması

Başvuruda belirtilen fatura-irsaliye bilgileri için elektrik üretim tesisinde fiziki fatura ve irsaliyeistenerek bilgilerin karşılıklı kontrol edilmesi

BEKLENTİLERİMİZ

Yerli Aksam Yönetmeliği İle İlgili Aksam Tanımlarında:

Tarafınızca anlaşılamayan durumlarda Kurumumuzla istişare edilmesi büyük önem arz etmektedir.

BEKLENTİLERİMİZ

Yerli Aksam Yönetmeliği İle İlgili Aksam Tanımları (Güç elektroniği) Örnek durum:

FİRMA TALEBİ

"Jeneratörlerden üretilen elektrik enerjisi karakteristiğinin, tesisin şebekeye bağlantınoktasındaki elektriksel karakteristikler ile uyumlu hale getirilmesinde kullanılanelektrik/elektronik donanım ve bu donanıma ait yazılım (trafo ve şalt ekipmanları hariç)"olarak Genel Müdürlüğünüzce tariflendiği ve tarifin kapsamına giren "Güç Elektroniği"neilişkin ekipman ve hizmetlerin kapsamı tarafınızca net olarak anlaşılamadığından "GüçElektroniği" adlı bütünleştirici parçasının hangi alt sistemler ve/veya ekipmanlar ilehizmetleri içerdiğinin, mümkünse yüzde kırılımları ile birlikte, tarafımıza bildirilmesi talepedilmektedir.

BEKLENTİLERİMİZ

Söz konusu Yönetmelik kapsamında işlem yapan Yeminli Mali Müşavir, 3568 sayılı SerbestMuhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu çerçevesinde sorumludur.

Söz konusu Yönetmelik hükümleri uyarınca Bakanlık ve/veya Bakanlığın görevlendirdiği kuruluşasunulan belgelerde, yanıltıcı bilgi ve/veya belge verildiğinin/düzenlendiğinin tespiti halinde,üretim lisansı sahibi tüzel kişiler bu Yönetmelik kapsamındaki haklardan yararlandırılmaz veödenmiş tutarların yasal faizleri ile birlikte geri alınması ve bu kapsamdaki ilgili tüzel kişilerhakkında 6446 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi hükümleri kapsamında gerekli işlemlerin yapılmasıamacıyla konu Enerji Piyasası Düzenleme Kurumuna bildirilir.

YÖNETMELİKTEKİ YAPTIRIMLAR

Başvuruda sunulan belgeler tam olsa dahi Yerli İmalat Tespit Heyeti tarafından gerçekleştirilendenetimler sonucu bazı yatırımcılarımız ağır cezalar ile karşı karşıya kalmışlardır!!!

YÖNETMELİKTEKİ YAPTIRIMLAR

Destek verilen santral sayıları ve TL miktarları:

YERLİ AKSAM DESTEKLERİ

Yıllar HES RES JES BES TOPLAM TESİS SAYISI Toplam Yerli Katkı Tutarı (TL) Toplam YEKDEM Tutarı (TL)

2014 1 15 0 0 16 42.307.873,85 1.198.406.203,59

2015 4 31 0 0 35 91.389.517,25 3.986.621.191,51

2016 8 51 3 1 63 196.797.056,07 10.558.757.597,26

2017 12 77 7 3 99 234.025.641,06 10.810.334.202,65

Genel Toplam 564.520.088,23 26.554.119.195,00

İlk yerli aksam desteğinin verildiği 2014 ilâ 2017 yılları arası yenilenebilir enerji santrallerineyaklaşık olarak toplamda 565 milyon TL yerli aksam desteği ödenmiştir.

Tüm bu İşlemler Sonucunda:Verilen Yerli Aksam Desteklerinin Bedelini Kim Ödüyor???

Türkiye Hane Halkı

Elektrik Üretim Tesisi Yatırımcısı

565 milyon TL

Teşekkürler…

Sorular?