Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny − Ponad słowami...
Transcript of Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny − Ponad słowami...
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny − Ponad słowami klasa 3 Prezentowane wymagania edukacyjne są zintegrowane z planem wynikowym autorstwa Magdaleny Lotterhoff, który jest propozycją realizacji materiału zawartego wpodręczniku Ponad słowami w pierwszym oraz drugim semestrze klasy 1. Wymagania dostosowano do sześciostopniowej skali ocen. Gwiazdką (*) zaznaczono materiał realizowany na poziomie rozszerzonym.W zależności od potrzeb i specyfiki pracy z klasą nauczyciel może zmieniać kolejnośćrealizowanych tematów oraz zwiększać lub zmniejszać liczbę godzin przeznaczonych na omówienie danego zagadnienia.
Numer i temat lekcji
Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca)
Uczeń potrafi:
Wymagania podstawowe(ocena dostateczna)
Uczeń potrafi to, cona ocenę
dopuszczającą, oraz:
Wymagania rozszerzające (ocena dobra)
Uczeń potrafi to, co naocenę dostateczną, oraz:
Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra)
Uczeń potrafi to, cona ocenę dobrą, oraz:
Wymaganiawykraczające
(ocena celująca)
Uczeń potrafi to, cona ocenę
bardzo dobrą, oraz:
MŁODA POLSKA – O EPOCE
Schyłek wieku - wyjaśnić pojęcia:modernizm, Młoda Polska,fin de siècle,neoromantyzm, secesja,nirwana, cyganeria - wskazać, w jakich latachrozwijała się MłodaPolska *- wymienić przemianyspołeczne i polityczne
- wyjaśnić pojęcia: indywidualizm,subiektywizm, „sztukadla sztuki”, filister wkontekście epoki - przedstawićetymologię nazw epoki*- opisać przemianyspołeczne i polityczne przełomu wieków XIX i XX
- scharakteryzować cechyprzełomu modernistycznego- opisać specyfikę przełomumodernistycznego naziemiach polskich *- zanalizować wpływprzemian społecznych ipolitycznych na kształt nowejepoki
- wyjaśnić znaczenie Krakowaw rozwoju modernizmu wPolsce - wypowiedzieć się na tematwpływu Stanisława Przybyszewskiego na polskąbohemę *- sformułować wnioski zanalizy wpływu przemianspołecznych i politycznych nakształt nowej epoki
- ocenić, które zjawiskoz życia codziennego lubkultury przełomu XIX iXX w. uważa zanajbardziej przełomowelub szczególnieinteresujące *- zanalizować obrazy Paula Gauguina orazCarlosa Schwabe wodniesieniu do cechmodernizmu *- wypowiedzieć się natemat życiacodziennego przełomuwieków XIX i XX
Filozofia końca wieku - wskazać filozofów,którzy wpłynęli na kształtepoki - wymienić najważniejszezałożenia filozofiiFryderyka Nietzschego iArtura Schopenhauera *- podać najważniejszepoglądy Henriego Bergsona
- wyjaśnić pojęcia: wola,moralność panów,moralność niewolników,nadczłowiek wkontekście filozofiiSchopenhauera i Nietzschego - czytać ze zrozumieniemfragmenty traktatówfilozoficznychzamieszczone wpodręczniku *- wyjaśnić pojęcia:intuicja i pęd życiowy w kontekście filozofii Henriego Bergsona
- zreferować najważniejszetezy filozofii Fryderyka Nietzschego i Artura Schopenhauera *- omówić najważniejszetezy filozofii HenriegoBergsona
- wyjaśnić przyczyny popularności filozofii ArthuraSchopenhauera *- podjąć dyskusję na tematfilozofii Schopenhauera iNietzschego
- scharakteryzowaćogólne tendencjefilozoficzne epoki *- omówić nawiązaniedo tez HenriegoBergsona w wybranejdziedzinie sztuki, nawskazanym przezsiebie przykładzie
U progu sztuki nowoczesnej
- wyjaśnić pojęcia: impresjonizm, secesja,symbolizm,neoromantyzm, dramatnaturalistyczny - rozpoznać najważniejszedzieła sztukimodernistycznej - określić przynależnośćdzieł sztuki dookreślonego nurtu - podać informacje natemat styluzakopiańskiego *- orientować się wmuzyce przełomu wieków
- podać cechyimpresjonizmu,symbolizmu orazsecesji i wskazać je naprzykładach- wymienićnajważniejszychtwórców okresumodernizmu (m.in.Claude Monet, Vincentvan Gogh, GustavKlimt, Jacek Malczewski, StanisławWyspiański, Antonio Gaudi, Edvard Munch, Auguste Renoir, Edgar Degas, Gustave Moreau, Auguste Rodin)*p omówić specyfikęmuzykimodernistycznej
- scharakteryzować architekturę secesyjną i podaćjej przykłady ze swojegootoczenia - wymienić tytułynajważniejszych dziełmłodopolskich imodernistycznych - scharakteryzować nowekierunki w sztuce i zilustrować je przykładami *- wypowiedzieć się na tematWielkiej Reformy Teatralnej
- analizować wybrane dzieła sztuki, należące doimpresjonizmu i symbolizmu- opisać zmiany, jakie zaszły wteatrze na przełomie wiekówXIX i XX *- orientować się w dorobkureformatorów teatru
- omówić twórczośćwybranego artystymodernistycznego *- wymienić istotnedzieła najważniejszychartystówmodernistycznych(m.in. Claude Monet, Vincent van Gogh, Gustav Klimt, JacekMalczewski, StanisławWyspiański, Antonio Gaudi, Edvard Munch, Auguste Renoir, Edgar Degas, Gustave Moreau, Auguste Rodin)*- referować wpływKonstantego Stanisławskiego natechnikę gry aktorskiej
MŁODA POLSKA – TEKSTY Z EPOKI Wprowadzenie do literatury modernizmu
- wyjaśnić pojęcia:symbolizm, impresjonizm,naturalizm, ekspresjonizm*- orientować się wtwórczości StanisławaPrzybyszewskiego
- wyjaśnić pojęcia:symbolizm,impresjonizm,naturalizm,ekspresjonizm wodniesieniu do literatury *- wymienić tytułytekstów StanisławaPrzybyszewskiego
- wyjaśnić pojęcia: synestezja,„sztuka dla sztuki” wodniesieniu do literatury *- wymienić główne tezyConfiteora
- opisać zastosowanie nowychkierunków w literaturze *- omówić koncepcję artysty isztuki według Stanisława Przybyszewskiego
- przybliżyćzastosowaniewybranego nowegokierunku w literaturze *- porównaćzastosowanie nowychkierunków w sztukach plastycznych iliteraturze
* Poeci wyklęci - omówić treść wierszy Charles’a Baudelaire’a iArthura Rimbauda - opisać przeżycia,wynikające z lekturywierszy
- odnaleźć w wierszuPadlina topos dansemacabre -wskaz ać w wierszuPadlina elementynaturalizmu - podać związkipomiędzy treściąwiersza Statek pijany abiografią autora
- opisać funkcję toposu dansemacabre w wierszu Padlina - wyjaśnić funkcję naturalizmuw wierszu Padlina
- wyjaśnić przyczynękontrowersji wokół wierszaPadlina - zanalizować i zinterpretować wiersze Baudelaire’a i Rimbauda
- porównać wiersz Statek pijany z obrazemAjwazowskiego Statekpodczas sztormu
Tematy podejmowanew twórczościKazimierzaPrzerwyTetmajera
- wyjaśnić pojęcia: dekadent, gwara, folklor• omówić treść wierszy:Koniec wieku XIX; Lubię,kiedy kobieta…; Melodiamgieł nocnych - opisać przeżycia,wynikające z lekturywierszy - streścić fragment utworuNa skalnym Podhalu *- wskazać w wierszustyl właściwy utworommłodopolskim
- scharakteryzowaćdekadenckiświatopogląd napodstawie wierszaKoniec wieku XIX - odnaleźć elementyimpresjonizmu wwierszu Melodia mgiełnocnych - wypowiedzieć się natemat stylizacjigwarowej wefragmencie utworu Naskalnym Podhalu *- zrelacjonowaćopinię badaczaliteratury na temattwórczości Tetmajera
- wskazać odniesienia dofilozofii Schopenhauera wwierszu Koniec wieku XIX - wypowiedzieć się na tematsposobu ukazania kobiety werotyku Tetmajera -zdefiniować synestezję napodstawie wiersza Melodiamgieł nocnych * zrelacjonować i porównaćopinie badaczy literatury natemat twórczości Tetmajera
-zanalizować i zinterpretowaćpodane wiersze KazimierzaPrzerwy-Tetmajera -wskazać obecnośćinstrumentacji głoskowej wMelodii mgieł nocnych iokreślić jej funkcję - wypowiedzieć się na tematfolkloru podhalańskiego napodstawie interpretacji obrazuGersona *- scharakteryzować erotyk Tetmajera na tleobowiązujących wówczaskonwencji
- wypowiedzieć się natemat obecności pejzażui folklorupodhalańskiego wtwórczości młodopolan *- porównać erotykTetmajera z rzeźbąRodina *- wykazać, że zarównoMelodia mgieł nocnych,jak i Na skalnymPodhalu sącharakterystyczne dlaepoki i więcej je łączy,niż dzieli
Młodopolskie inspiracje w twórczościLeopolda Staffa
- omówić treść wierszy: Kowal i Deszcz jesienny - wyjaśnić pojęcia: sonet,symbolizm, wierszsylabotoniczny- opisać przeżycia,wynikające z lekturywierszy *- wskazać w wierszustyl właściwy utworommłodopolskim
- omówić treść wierszy: wskazać w wierszu Kowal inspiracjefilozofią FryderykaNietzschego - wskazać obecnośćinstrumentacjigłoskowej wwierszu Deszczjesienny- wyjaśnić cechywierszasylabotonicznego napodstawie Deszczujesiennego *- zrelacjonować opiniębadacza literatury natemat młodopolskiejtwórczości Leopolda Staffa
- objaśnić symbole w wierszuKowal - zinterpretować symbole wwierszu Deszcz jesienny *- zrelacjonować iporównać różne opiniebadaczy literatury na tematmłodopolskiej twórczości Leopolda Staffa
- zanalizować i zinterpretowaćwskazane wiersze - na podstawie wierszaDeszcz jesienny wyjaśnićpojęcie psychizacjakrajobrazu*- wskazać konteksty dlanietzscheanizmu w kulturze*- określić, co łączy wierszStaffa Kowal z obrazem Edwarda Burne’a-Jonesa Pani Psyche
-wskazać w wierszu Deszcz jesienny cechywłaściwe dlamłodopolskiegoobrazowania i jeomówić *- wymienić dziełakultury popularnej,które odwołują się doszeroko rozumianejkoncepcji nadczłowiekai wyjaśnić przyczynypopularności takichpostaci *- porównać Deszczjesienny Leopolda Staffaz obrazem Camille’a Pissarra, Wyspa Lacroix
Impresjonizm w cyklu poetycki
- wyjaśnić pojęcia:impresjonizm,symbolizm, sonet, cyklpoetycki - omówić treść sonetówJana Kasprowicza - wymienić w wierszachelementy tatrzańskiegokrajobrazu *- wskazać w wierszachstyl właściwy utworommłodopolskim *- podać nazwiskaautorów, dla którychinspiracją były góry
- wskazać w wierszachelementy symbolizmu iimpresjonizmu *-określić porędnia/roku w każdym zsonetów *- wypowiedzieć się natemat twórczości JanaKasprowicza *- wymienić tytułytekstówzawierające motywgór
- interpretować symboleobecne w wierszach - wskazać i wyjaśnićimpresjonistyczną motywacjęcyklu Krzak dzikiej róży wCiemnych Smreczynach *- zrelacjonować opiniebadaczy na temat cyklupoetyckiego JanaKasprowicza *- podać powody, dla którychmłodopolscy twórcyinspirowali się górskimkrajobrazem
-dokonać analizyporównawczej wierszy podkątem różnic w ujęciu tegosamego krajobrazu oróżnych porach doby *-wskazać inne przykładycyklów literackich imalarskich *-przygotować młodopolskąantologię wybranych dzieł(literackich i malarskich)poświęconych Tatrom imieszkańcom tego regionu
-wypowiedzieć się natemat sposobuprzedstawianiaprzyrody w poezjimłodopolskiej *- scharakteryzowaćdwie wizje górskiegokrajobrazu:przedstawioną wsonetach Kasprowicza ina obrazie ŚlewińskiegoFioletowe góry,ośnieżone szczyty,zielona kotlina wTatrach *- porównać cyklsonetów Kasprowicza zcyklem obrazówKatedra w RouenClaude’a Moneta *napisać wstęp doprzygotowanej przezsiebie antologii poezji
Zmagania ze światem wtwórczości Jana Kasprowicza
- wyjaśnić pojęcia: katastrofizm, ekspresjonizm, hymn, franciszkanizm - omówić treść fragmentów hymnu Dies irae i Księgi ubogich - opisać przeżycia, wynikające z lektury wierszy - podać nazwę gatunku literackiego, którego przykładem jest Dies irae - rozpoznać adresata Księgi ubogi *- przedstawić związekpomiędzy pojęciemfranciszkanizm apostacią św. Franciszkaz Asyżu
-wskazać nawiązania biblijne w utworze Dies irae -zdefiniować katastrofizmw kontekście utworu Diesirae -wytłumaczyć, czym jest franciszkanizm w kontekście Księgi ubogich *- orientować się w problematyce cyklu Ginącemu światu
- wyjaśnić symbolikę utworu Dies irae - omówić elementy ekspresjonizmu w utworze Dies irae - wypowiedzieć się na temat nadawcy lirycznego w wierszach Dies irae i Księga ubogich *- zestawić utwór Dies irae z obrazem Fernanda Cormona Kain
- zanalizować i zinterpretować wskazane utwory Jana Kasprowicza z uwagi na ich treść i formę *- omówić inne przykłady katastrofizmu w literaturze
- wypowiedzieć się na temat ewolucji postawy wobec świata, konfrontując Księgę ubogich z Dies irae *- przygotować wypowiedź ustną na temat: „Relacje Bóg – człowiek w wybranych utworach literackich różnych epok” - wymienić tytuły kilku filmów lub książek science fiction, w których dominuje katastrofizm, i określić, co je różni, oprócz formy, od dzieła Kasprowicza
Wesele Stanisława Wyspiańskiego
- zrelacjonować treśćWesela Stanisława Wyspiańskiego - omówić genezę Wesela Stanisława Wyspiańskiego - scharakteryzowaćgłównych bohaterówdramatu *- przybliżyćtwórczość Stanisława Wyspiańskiego
- rozpoznać w postaciachdramatu ich pierwowzory- wyjaśnić rolędidaskaliów - wypowiedzieć się natemat relacji pomiędzychłopstwem a inteligencją- omówić funkcję osóbdramatu w kontekściecałości -wskazać symbole obecnew dramacie -przedstawić kompozycjęWesela *- zaprezentować
- stworzyć obraz inteligencji ichłopstwa przełomu wiekówna podstawie tekstu - omówić odmienność Wernyhory na tle pozostałychosób dramatu - zinterpretować zakończenieutworu - wyjaśnić znaczenie i funkcjęsymboli obecnych w dramacie - określić funkcję kompozycjiWesela *- zaprezentować konteksthistoryczny utworu –wypowiedzieć się na temat
- zinterpretować dialogipostaci realistycznych zosobami dramatu - wypowiedzieć się na tematpolskich mitów narodowych,obecnych w dramacie •omówić stylizację gwarową wutworze *-porównać obraz StanisławaWyspiańskiego Chochoły ztreścią dramatu *-określić na podstawie kadruzamieszczonego wpodręczniku, jaką rolę wfilmie Wesele Wajdy
- wskazać w dramacieWyspiańskiego cechyreprezentatywne dlaMłodej Polski *-podjąć dyskusję natemat aktualnościdiagnozy na tematspołeczeństwapolskiego, zaprezentowanej wWeselu *- porównać finałowąscenę dramatuWyspiańskiego zobrazem Jacka
kontekst historycznyutworu – wypowiedziećsię na temat rabacjigalicyjskiej
krakowskiej szkołyhistorycznej
odgrywają scenografia iposzczególne ujęcia
MalczewskiegoMelancholia *- napisać recenzjęadaptacji filmowejWesela w reżyseriiWajdy z omówieniemsposobu, w jaki reżyseroddał atmosferę dramatu
Chłopi Władysława Stanisława Reymonta
- zrelacjonować treść Itomu ChłopówStanisława WładysławaReymonta- scharakteryzowaćgłównych bohaterówutworu *- przedstawić dalsze losygłównych bohaterówpowieści
- omówić strukturęspołeczną wsi,zaprezentowaną wutworze - scharakteryzowaćobyczaje i obrzędyukazane w powieści - wypowiedzieć się natemat narracji wpowieści - wskazać obecnośćtendencji artystycznych epoki w dzieleReymonta *- wymienić tytułyutworów literackich zmotywem wsi z różnychepok
- zinterpretować symbolikępowieści *- prześledzić sposób ukazaniamotywu wsi we wszystkichdotąd omawianych epokachliterackich
-zanalizować motywacjezachowań opisanych w Chłopach - omówić stylizacjęgwarową, zastosowanąprzez pisarza *- wskazać w Chłopachcechy epopei i porównaćpowieść z PanemTadeuszem
• omówić tendencjeartystyczne epokiw dziele Reymonta*• porównać obrazChełmońskiego zadekwatnymi fragmentami powieści Chłopi
Ludzie bezdomniStefana Żeromskiego
- streścić Ludzibezdomnych StefanaŻeromskiego
- zaprezentowaćproblematykęspołeczną utworu
- wypowiedzieć się na tematsymboliki utworu - omówić symbolikę tytułu i
- podjąć dyskusję natemat wyborówdokonywanych przezTomasza Judyma
- ocenić wybór Tomasza Judyma *- podjąć dyskusję na
-wymienić głównychbohaterów utworu -zaprezentować biografięTomasza Judyma *- wypowiedzieć się natemat twórczości StefanaŻeromskiego
- omówić kompozycjępowieści -scharakteryzowaćgłównych bohaterów - wypowiedzieć się natemat narracji Ludzibezdomnych - wskazać przykładyużycia przez pisarzatechnikiimpresjonistycznej inaturalistycznej *- zrelacjonować opinięwybranego badacza na temat Ludzi bezdomnych
interpretować „bezdomność”bohaterów w znaczeniudosłownym i metaforycznym - omówić cechy powieścimłodopolskiej na przykładzieutworu Żeromskiego *- podać argumentypotwierdzające tezę, że TomaszJudym to bohater romantyczny
- omówić przykładyużycia przez pisarzatechnikiimpresjonistycznej inaturalistycznej *- porównać obrazAntoniego Kozakiewicza zadekwatnym fragmentemLudzi bezdomnych
temat aktualnościproblematykimoralnej powieści *- zaprezentowaćwybrany utwórpodejmujący kwestieaktualnych problemówspołecznych wkontekście Ludzibezdomnych
Jądro ciemności JosephaConrada
-streścić Jądro ciemności -scharakteryzować Kurza*- wypowiedzieć się natemat twórczości Josepha Conrada
- omówić obrazkolonializmuzaprezentowany wpowieści - wypowiedzieć się natemat narracji Jądraciemności *- omówić inne dziełoliterackie lub filmowe,obnażające prawdę oeuropejskimkolonializmie
- przedstawić metaforyczneznaczenie podróży podjętej przezMarlowa -omówić symbolikę powieści - wyjaśnić tytuł utworu *- zinterpretować Jądrociemności jako powieśćantykolonialną *- wyjaśnić, jakie możliwościukazania obcej kultury daje film ipod jakimi względami możeuzupełnić obraz wyłaniający się zdzieła literackiego
-zanalizować postawę ipoglądy Kurza -zinterpretować ostatniesłowa wypowiedziane przezKurtza *- przywołać kontekstyliterackie lub filmowe,dotyczące problemu zła wczłowieku
- ocenić zachowanieMarlowa w trakcie jegorozmowy z narzeczonąKurtza i umotywowaćswoje zdanie *- podjąć dyskusję natemat zła w człowieku *- na podstawieszerokich kontekstówanalizować różneprzyczyny ujawnianiasię zła w człowieku
MŁODA POLSKA – NAUKA O JĘZYKU
Słowa i ich znaczenie - wyjaśnić pojęcia: aktkomunikacji, synonim,eufemizm, wulgaryzm,etymologia - dostrzec odcienieznaczeniowe w grupiesynonimów *-wymienić cechy stylumodernistycznego
- dobrać właściwywyraz do konkretnejsytuacji komunikacyjnej*-scharakteryzowaćwybrane cechy stylumodernistycznego
- zaprezentować naprzykładach sposóbeksponowania sferyuczuciowej w literaturze Młodej Polski - zaprezentować etymologięwybranych słów utworu - wyjaśnić na przykładachsposób zastosowania techniknaturalistycznej iimpresjonistycznej w literaturze *- analizować wybrane utworypod kątem stylu właściwegodla modernizmu
- określić wpływwieloznaczności na jakośćkomunikatu - omówić technikiwprowadzania muzycznoścido literatury na wybranychprzykładach *- omówić styl danegoautora modernistycznego
- przekształcićkomunikatwieloznaczny najednoznaczny *- porównać stylwybranych autorówmodernistycznych
MŁODA POLSKA – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE Powtórzenie wiadomości
- odtworzyć najważniejsze fakty, sądyi opinie *- przytoczyć najważniejsze fakty, sądyi opinie dotyczące treściz zakresu rozszerzonego
- wykorzystać najważniejsze konteksty *- posłużyć sięnajważniejszymikontekstamidotyczącymi treści zzakresu rozszerzonego
- wyciągać wnioski - określić własne stanowisko *- uargumentować własnestanowisko
- interpretować wymaganymateriał - właściwie argumentować- uogólniać, podsumować iporównać *- interpretować wymaganymateriał z zakresurozszerzonego
- wykorzystać bogatekonteksty - formułować irozwiązywać problemybadawcze *- rozpoznawać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
MŁODA POLSKA – NAWIĄZANIA Śladami modernizmu - rozpoznać wpływy
modernizmu wewspółczesnej kulturze*- podać przykładywpływu modernizmu nakulturę współczesną
- opisać początkikultury masowej i jejrozwój do dniadzisiejszego *- omówić przykładywpływu modernizmu nakulturę współczesną
- wymienić osiągnięciatechniczne i naukowewywierające wpływ nawspółczesność *- podać przykłady aluzji inawiązań współczesnych dowybranych dziełmodernistycznych
- określić, w jaki sposóbmodernizm ukształtowałwspółczesną cywilizację *- zanalizować izinterpretować wybrany tekstkultury nawiązujący domodernizmu
-porównaćfunkcjonowanie tych samych motywówzaczerpniętych zmodernizmu wróżnych utworachliterackich *- podjąć dyskusję natemat aktualnościświatopoglądu
modernistycznego wświecie współczesnym
*Secesyjne inspiracje - opisać fotografięStevena Meisela- wypowiedzieć sięna temat secesyjnejtwórczości Gustava Klimta
- wskazać na fotografiicechy sztuki secesyjnej
- porównać fotografię zwybranymi obrazami Gustava Klimta
- wypowiedzieć swoją opinięna temat relacji pomiędzyfotografią a secesyjnątwórczością Gustava Klimta
- podjąć dyskusjędotyczącą różnicypomiędzy inspiracją akopią
* Wieczna dulszczyzna - streścić utwór Moralność pani Dulskiej Gabrieli Zapolskiej
- przedstawić problematykę dramatuMoralność paniDulskiej - omówić relacjepomiędzy członkami
- zanalizować postawę głównejbohaterki - omówić kreacje aktorskie
- podjąć dyskusję na temataktualności postawyokreślanej mianemdulszczyzny
- wypowiedzieć się natemat zasadnościprzesunięcia czasu akcjiprzez reżyserateatralnego
rodziny Dulskich
* Wojenna Apokalipsa
- streścić film- scharakteryzować głównych bohaterów- zaprezentować informacje na temat wojny wietnamskiej ukazanej w filmie
- porównać historię przedstawioną w filmie z treścią Jądra ciemności Josepha Conrada
- zinterpretować tytuł filmu - przeanalizować postawy bohaterów przedstawionych w filmie - wypowiedzieć się na temat scenografii, montażu i gry aktorskiej - interpretować plakat filmowy
- podjąć dyskusję na temat zasadności przeniesienia fabuły w czas wojny wietnamskiej
* Ziemia obiecana - streścić film - scharakteryzowaćgłównych bohaterów filmu*-omówić środki wyrazufilmowego wykorzystanew filmie
- omówić sposóbprzedstawieniaXIXwiecznej Łodzi wfilmie *- zaprezentowaćinformacje na tematwczesnej fazykapitalizmu
- zinterpretować tytuł filmu - wypowiedzieć się na tematscenografii w filmie - omówić kreacje aktorskiewybranych postaci *- porównać film z jegoliterackim pierwowzorem
- zanalizować zakończeniefilmu *- wykazać związki pomiędzyróżnymi aspektami tekstukultury (estetycznym,etycznym i poznawczym)
- zanalizować kadr zfilmu zamieszczony wpodręczniku *- podjąć dyskusję natemat aktualnościpostaw zaprezentowanych wfilmie *- uzasadnićtwierdzenie, że filmWajdy opisuje nie tylkorzeczywistośćhistoryczną, lecz takżewspółczesną
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – O EPOCE Świat między wojnami - określić ramy czasowe
dwudziestoleciamiędzywojennego - wskazać wydarzeniahistoryczne oraz inneczynniki, któreukształtowały epokę *- wybrać jedno zwydarzeń historycznychi ocenić jego rolę wkształtowaniu epoki
- opisać specyfikędwudziestoleciamiędzywojennego wPolsce *- wyjaśnić pojęcia:totalitaryzm, faszyzm,nazizm, rasizm,antysemityzm,komunizm *- porównać tłohistorycznemiędzywojnia wPolsce i na świecie
- zreferować tendencjeświatopoglądowe epoki- omówić wydarzeniahistoryczne oraz inneczynniki, któreukształtowały epokę *- uzasadnić, który zczynników, jego zdaniem,odegrał kluczową rolę wkształtowaniu się nowej epoki
- omówić tendencje literackienowej epoki - scharakteryzować nastrojespołeczne, jakie zapanowałypo 1918 r. w Europie iokreślić ich przyczyny *- wypowiedzieć się na temattotalitaryzmów europejskichw okresie międzywojennym *- zgromadzić informacje natemat narodzin nazizmu w Niemczech i wyjaśnić,dlaczego ta ideologia zyskałarzesze zwolenników w latach 30. XX wieku
- wypowiedzieć się natemat zalet i wad życiaw państwiemiędzynarodowym *- opisać życiecodzienne w okresiedwudziestoleciamiędzywojennego
Filozofia początków XX stulecia
-wskazać filozofów,którzy wpłynęli na kształtepoki - zreferować najważniejsze założeniapsychoanalizy Freuda,filozofii OswaldaSpenglera oraz EdmundaHusserla *- wymienić poglądyEdmunda Husserla inneniż podane w podręczniku
- wyjaśnić pojęcia: psychoanaliza, id, ego,superego, behawioryzm, katastrofizm,fenomenologia - czytać zezrozumieniemfragmenty tekstówfilozoficznychzamieszczone wpodręczniku *- podać konsekwencjefenomenologii
- wyjaśnić różnice pomiędzyświadomością anieświadomością *- omówić tezy filozofiiEdmunda Husserla napodstawie samodzielniezdobytych informacji zdostępnych źródeł
- wskazać sposobyujawniania się nieświadomejsfery psychiki ludzkiej *- wymienić nazwiskatwórców, którzy inspirowalisię poglądami Freuda,Spenglera lub Husserla
-wyjaśnić opozycyjnąrelację pomiędzykulturą a cywilizacją *-podjąć dyskusję natemat oddziaływaniapsychoanalizy nakulturę XX wieku
Sztuka międzywojnia - wskazać najważniejszetendencje w kulturzedwudziestoleciamiędzywojennego - rozpoznać najważniejszedzieła sztukidwudziestoleciamiędzywojennego *• orientować się wmuzyce dwudziestoleciamiędzywojennego
- wymienić cechy:ekspresjonizmu,kubizmu,abstrakcjonizmu,dadaizmu i surrealizmu- podać nazwiskanajważniejszychtwórców sztukidwudziestoleciamiędzywojennego(Georges Braque, Juan Gris, Wassily Kandinsky, Joan Miró, Le Corbusier, Salvador Dali, Pablo Picasso, Marcel Duchamp, Katarzyna Kobro, Piet Mondrian, Bertold Brecht, Leon Schiller,Charlie Chaplin) *• omówić specyfikęmuzyki dwudziestoleciamiędzywojennego
- orientować się wdziałalnościnajważniejszych twórcówsztuki dwudziestoleciamiędzywojennego(Georges Braque, JuanGris, Wassily Kandinsky, Joan Miró, Le Corbusier, Salvador Dali, Pablo Picasso, Marcel Duchamp, Katarzyna Kobro, Piet Mondrian, Bertold Brecht, Leon Schiller, Charlie Chaplin) - wskazać najważniejszecechy architekturymodernistycznej *• omówić wybrany film zokresu dwudziestoleciamiędzywojennego
- zanalizować wybrany obrazna podstawie podanychkryteriów - wypowiedzieć się na tematpoczątków filmu - wskazać dominującetendencje w teatrzemiędzywojennym *- omówić twórczośćwybranego artystyteatralnego okresumiędzywojennego
- omówić twórczośćwybranego artystydwudziestoleciamiędzywojennego *- scharakteryzowaćzjawiskoniemieckiegoekspresjonizmufilmowego
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – TEKSTY Z EPOKI Wprowadzenie do literatury dwudziestolecia międzywojnia
-wyjaśnić pojęcia:awangarda, futuryzm,powieść psychologiczna,skamandryci, AwangardaKrakowska, DrugaAwangarda, katastrofizm,powieśćspołecznopolityczna,absurd, strumieńświadomości, nurtgroteskowofantastyczny -przedstawić polskieformacje poetyckiemiędzywojnia *- wymienić nazwiska światowych twórców literatury
-wyjaśnić pojęcia:futuryzm, groteska,absurd, katastrofizm wodniesieniu do literatury -wskazać awangardowerodzaje wypowiedziliterackiej -zaprezentować międzywojennetendencje w literaturzepolskiej *- wymienić tytułyutworówliterackich danychtwórców zliteratury światowej
-omówić nowatorskie technikiw prozie europejskiej -scharakteryzować nowegatunki prozatorskie wliteraturze polskiej *- zaprezentować wybranyutwór z literatury światowejokresu międzywojnia
- zaprezentować międzywojenne tendencje wliteraturze polskiej *- omówić specyfikę prozywybranego twórcyeuropejskiego (Proust, Joyce, Mann)
- omówić międzywojennetendencje wliteraturze polskiej wkontekście epokpoprzednich *- porównać wybranyutwór z prozyeuropejskiej z tekstemtwórcy polskiego
Skamander i satelici -wymienić nazwiskaczłonków grupySkamander - wypowiedzieć się natemat treści wierszyzamieszczonych wpodręczniku *• omówić inne utwory Juliana Tuwima
- wskazać cechy poezjiskamandrytów naprzykładach •scharakteryzowaćpodmiot liryczny wwierszach: JulianaTuwima Do krytyków iJana Lechonia Herostrates *- omówić twórczośćpozostałych członkówgrupy Skamander
-omówić temat wiersza Dokrytyków w odniesieniu dotradycji literackiej -zinterpretować tytuł wiersza Do krytyków -wyjaśnić sens tytułu wierszaHerostrates -scharakteryzować stosunekskamandrytów do tradycjiliterackiej na podstawiewiersza Herostrates *• omówić sposób ukazaniamiłości w wierszach MariiPawlikowskiej-Jasnorzewskiej
-w wierszu Juliana TuwimaDo krytyków wskazać iomówić cechy manifestupoetyckiego -scharakteryzować sposóbujęcia tematu przemijania wwierszu Przy okrągłym stole • zanalizować funkcję użycianeologizmów w wierszu Słowisień *• omówić sposób ukazaniamiłości w wierszach MariiPawlikowskiej-Jasnorzewskiejw kontekście tradycjiliterackiej
• zinterpretować sposóbopisania Polski ipolskości w wierszuLechonia *• porównać wymowę wiersza Herostratesz przesłaniem obrazuJanusza MariiBrzeskiego Dwiecywilizacje
Awangarda Krakowska
- wymienić głównezałożenia programoweAwangardy Krakowskiej*- wskazać pozostałezałożenia programoweAwangardy Krakowskiej
- wskazać elementyarchitektury gotyckiej wwierszu JulianaPrzybosia Notre-Dame- omówić kreacjępodmiotu lirycznego wwierszu Notre-Dame *- dostrzec i skomentowaćestetyczne wartościutworu literackiego
- wyjaśnić, kim według Peiperajest poeta i na czym polegatwórczość poetycka- wymienić założeniaAwangardy Krakowskiejzrealizowane w wierszu Notre-Dame zinterpretować sposóbukazania katedry w wierszu *- wskazać związki międzyróżnymi aspektami utworuNotre-Dame (estetycznym,etycznym i poznawczym)
- wyjaśnić, dlaczego Peipernazywa swoje czasy „epokąuścisku z teraźniejszością”-dokonać analizy i interpretacjiwiersza NotreDame JulianaPrzybosia *- omówić sposób ukazaniakatedry gotyckiej w innych utworach literackich ifilmowych
-przedstawićargumenty na poparcielub odrzucenie tezy, że
*Futuryzm polski - zreferować postulatyfuturystów zamieszczonew manifeście - wskazać w tekściemanifestu zmianyortograficzne postulowaneprzez futurystów
- zaprezentować kreacjępodmiotu lirycznegowiersza But wbutonierce - wskazać neologizmyzastosowane w wierszu iokreślić ich funkcję
- omówić sposób ukazaniarzeczywistości w wierszu Butw butonierce - zredagować dowolny tekst,stosując zaproponowaną przezfuturystów ortografię
- analizować wiersz But wbutonierce z uwagi narealizację założeń manifestu
-podjąć dyskusję natemat postulatówfuturystycznych
Poezja Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
- określić temat wiersza Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego Serwus, madonna *- przybliżyć twórczość Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
-przedstawić kreację podmiotu lirycznego w wierszu Serwus, madonna -określić temat wiersza *- omówić cykl Teatrzyk „Zielona Gęś”
- omówić sposób ukazania rzeczywistości w wierszu Piosenka *- przytoczyć opinie badaczy na temat twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego
- wypowiedzieć się na temat zastosowanego w wierszu Serwus, madonna zwrotu do Matki Boskiej *- omówić szczegółowo wybrane miniatury z cyklu Teatrzyk „Zielona Gęś”
- podjąć dyskusję, czy wiersz Serwus, madonna można zaliczyć do liryki religijnej *- wskazać inne utwory traktujące sferę sacrum w sposób dyskusyjny
Katastrofizm Józefa Czechowicza
- wyjaśnić pojęcia:katastrofizm, DrugaAwangarda - omówić treść wierszamały mit *• dostrzec i skomentować estetyczne
- omówić kreacjępodmiotu lirycznegow wierszu mały mit - wskazać w utworzeelementykatastroficzne iarkadyjskie
- wskazać przyczynynastrojów katastroficznych wdwudziestoleciumiędzywojennym *- porównać katastroficzneprzeczucia obecne w wierszu zobrazem Pabla Picassa
- dokonać analizy iinterpretacji wiersza mały mit *- omówić wybrany przykładkatastrofizmu w literaturze, filmie bądź sztukachplastycznych
- wskazać w wierszuelementy awangardowe*- zinterpretować obrazSalvadora Dalego Sen w kontekście wątku snupojawiającego się wwierszu Czechowicza
wartości utworuliterackiego
*- rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
Guernica
Poezja Bolesława Leśmiana
- omówić treść wierszy:W malinowymchruśniaku i Balladabezludna- wyjaśnić pojęcia: panteizm, erotyk, ballada *- dostrzec i skomentować estetycznewartości utworuliterackiego
- określić sytuacjęliryczną wiersza Wmalinowym chruśniaku- omówić frazeologięwiersza Balladabezludna *- rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- omówić zmysłowy charakterwiersza W malinowymchruśniaku - interpretować tytuł wierszaBallada bezludna - wskazać elementypanteizmu w wierszu Balladabezludna - interpretować metaforyużyte w wierszu Balladabezludna *- wskazać inne utworyliterackie lub filmowe, wktórych została uzyskanaatmosfera intymności
- zanalizować sposóbtworzenia atmosferyintymności w wierszu Wmalinowym chruśniaku - omówić sposóbprzedstawienia mitugenezyjskiego w wierszuBallada bezludna *- zanalizować w innymutworze literackim lubfilmowym sposóbbudowania atmosferyintymności
- określić stosunekutworu Balladabezludna do konwencjigatunku *- porównać obraz Marca ChagallaKochankowie z Vence zwierszem W malinowymchruśniaku *-wskazać powiązaniatreści wiersza zfilozofią Bergsona
Przedwiośnie Stefana Żeromskiego
- streścić Przedwiośnie Stefana Żeromskiego - zaprezentować etapyżycia głównegobohatera - opisać obraz rewolucjiprzedstawiony wpowieści *- dostrzec i skomentować estetycznewartości utworuliterackiego
-omówić procesdojrzewania głównegobohatera -opisać obraz Polskiporozbiorowej ukazanyw Przedwiośniu -scharakteryzowaćróżne środowiska(rządowe, ziemiańskie,komunistyczne)przestawione wpowieści - wypowiedzieć się natemat kompozycji ijęzyka utworu *-przedstawić tło
- zaprezentować i omówićdyskusjeświatopoglądowe zawartew powieści - zinterpretować tytułpowieści *- zaprezentować opiniebadaczy na tematPrzedwiośnia
- wskazać i omówić mitynarodowe demaskowane przezautora - wyjaśnić metaforykę „szklanych domów” iwytłumaczyć znaczenie tegomotywu dla wymowy ideowejpowieści *- wskazać związki międzyróżnymi aspektami utworu(estetycznym, etycznym ipoznawczym)
- zestawić obrazyrewolucjiprzedstawione wPrzedwiośniu Stefana Żeromskiego iNieBoskiej KomediiZygmunta Krasińskiego*- porównać treśćksiążki StefanaŻeromskiego z adaptacjąfilmową Filipa Bajona
historyczneopisywanychwydarzeń
Sklepy cynamonowe Brunona Schulza
- streścić opowiadaniaBrunona Schulza - scharakteryzowaćgłównego bohatera *- przybliżyć biografię itwórczość Brunona Schulza
- wypowiedzieć się natemat kreacjinarratora wopowiadaniu - wskazać elementypoetyki snu *- zrelacjonować treśćinnych opowiadańBrunona Schulza
-omówić topos labiryntuwykorzystany w opowiadaniu -wyjaśnić przyczynę brakulogiki i linearności czasu *- przedstawić opinię badaczana temat twórczości Brunona Schulza
- zinterpretować opis ojca wpierwszej części utworu*- interpretować wybraneplace plastyczne BrunonaSchulza i zestawić je ztekstem literackim
- wyjaśnić znaczeniewędrówki głównegobohatera *- podjąć dyskusję natemat roli mitologiiosobistej wkształtowaniu sięosobowości człowieka
Ferdydurke Witolda Gombrowicza
-streścić fragmentyFerdydurke zamieszczonew podręczniku - scharakteryzowaćstronnictwa, którychprzedstawiciele biorąudział w pojedynku naminy -zrelacjonować treśćFerydurke zdefiniować
-omówić narracjęfragmentów powieścizamieszczonych wpodręczniku-wypowiedzieć się na temat narracjiFerdydurke - zdefiniować pojęcieformy w kontekścieutworu
- wypowiedzieć się na tematjęzyka fragmentów powieścizamieszczonych wpodręczniku - omówić funkcję prof. Pimkiw utworze - wskazać strategie tworzenia irozbijania formy - wyjaśnić istotę
- zinterpretować metaforyczneznaczenie pojedynku na miny - zinterpretować metaforęszkoły w Ferdydurke - odnieść diagnozę dotyczącążycia społecznego,przedstawioną w Ferdydurkedo rzeczywistości codziennej *- omówić gombrowiczowskąteorię symetrii i analogii w
- wymienić i krótkoscharakteryzowaćśrodki językowe służącewywołaniu efektugroteski wefragmentach powieścioraz w całym utworze*- zanalizowaćrozdziały o Filidorze iFilibercie oraz omówić
pojęcie formy - opisać Młodziaków,Hurleckich orazstronnictwa „chłopiąt” i„chłopaków” *- przybliżyć biografię itwórczość Witolda Gombrowicza
scharakteryzowaćkompozycję powieści - wskazać elementygroteski w utworze - wyjaśnić symbolikę„pupy”, „łydki” i„gęby” w kontekścieutworu *- przybliżyć opiniebadaczy na tematFerdydurke
międzyludzkich relacjiukazanych w Ferdydurke - wskazać i omówić elementygroteski w utworze *- wskazać inne utworyliterackie lub filmowetraktujące życie ludzkie wkategoriach gry
kontekście pojedynku na miny *- porównać treść książki z jejadaptacjami filmowymi iteatralnymi
ich funkcję w utworze*-podjąć dyskusję natemat gry i manipulacjiw kontaktachmiędzyludzkich
*Szewcy Stanisława Ignacego Witkiewicza
- zrelacjonować treśćdramatu StanisławaIgnacego WitkiewiczaSzewcy - scharakteryzowaćbohaterów Szewców jakoprzedstawicieli klasspołecznych - omówić ustrojespołeczne,zaprezentowanew dramacie
- zreferować założeniaCzystej Formy i odnaleźć jej elementy wSzewcach - wskazać groteskę orazabsurd w dramacie - omówić specyfikęjęzyka utworu
- omówić problem rewolucji wSzewcach - określić funkcję groteski iabsurdu w dramacie
- odnaleźć i skomentowaćaluzje literackie - podjąć dyskusję na tematkomediowego bądźtragicznego wydźwiękudramatu
- wypowiedzieć się natemat aktualnościdiagnoz Witkacego,wyrażonych w utworze
* Mistrz i Małgorzata Michaiła Bułhakowa
- zrelacjonować treśćpowieści MichaiłaBułhakowa Mistrz i Małgorzata - wskazać trzy warstwypowieści:fantastycznogroteskową,realistyczną i apokryficzną
- przedstawić obraz Rosji radzieckiejokresumiędzywojennego,zaprezentowany wMistrzu i Małgorzacie - scharakteryzowaćobraz szatana wpowieści
- wskazać wartościzaprezentowane w utworze - wyjaśnić sens epiloguMistrza i Małgorzaty - zinterpretować plakat Andrzeja Pągowskiego
- zinterpretować różnicepomiędzy fragmentamiapokryficznymi a biblijnympierwowzorem - wypowiedzieć się na tematkreacji Poncjusza Piłata wpowieści
- omówić ewolucjęobrazu szatana wliteraturze i sztuce
* Proces Franza Kafki
- streścić ProcesFranza Kafki - scharakteryzowaćgłównego bohaterapowieści *-wyjaśnić pojęciesytuacja kafkowska *- przybliżyć biografię itwórczość Franza Kafki
- przedstawić relacjeJózefa K. z innymiludźmi - zdefiniować pojęcia:absurd i parabola (przypowieść) *- przedstawić opiniębadacza na temattwórczości Franza Kafki
- omówić znaczenieprzestrzeni w utworze - określić funkcję absurdu wpowieści - zinterpretować parabolicznycharakter powieści wskazaćelementy paraboli w utworze - odszukać elementy absurduw powieści *- omówić wybranąekranizację Procesu
- zanalizować symbolikęobecną we fragmenciedotyczącym wizyty Józefa K.w katedrze - zinterpretować przypowieśćo odźwiernym - wyjaśnić zakończenieProcesu *- porównać ekranizację Procesu z treścią powieści
- omówić funkcjęelementów absurdu iparaboli w powieści*- wymyślić iprzedstawić w formiekrótkiegoopowiadania scenkę,będącązilustrowaniem „sytuacji kafkowskiej”*- pisze pracę natemat: „Znaczeniemotywu labiryntu wProcesie Kafki”
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – NAUKA O JĘZYKU Konstruowanie własnejwypowiedzi
- podać zasadytworzenia poprawnegokomunikatu językowego*- omówić wybranezasady tworzeniapoprawnego komunikatujęzykowego
- omówić specyfikęwypowiedzi ustnej iwymienić jej formy - przedstawić specyfikęwypowiedzi pisemnej *- przedstawić nawybranych przez siebieprzykładach specyfikęform wypowiedziustnych i pisemnych
- opisać wybrane formywypowiedzi ustnej - wypowiedzieć się na tematwybranych formkomunikatów pisemnych - wymienić elementywpływające na kulturę języka*- przygotować przykładowąformę wypowiedzi ustnejzgodnie z zasadami tworzeniapoprawnego komunikatujęzykowego
- zanalizować językwspółczesny pod kątem modyjęzykowej - omówić elementywpływające na kulturę języka*- przygotować przykładowąformę wypowiedzi pisemnejzgodnie z zasadami tworzeniapoprawnego komunikatujęzykowego
- ocenić błędy językowedostrzeżone w językurówieśników *- zanalizować kulturęjęzyka swojegootoczenia
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE
Powtórzenie wiadomości
- odtworzyć najważniejsze fakty, sądyi opinie *- przytoczyć najważniejsze fakty, sądyi opinie dotyczące treściz zakresu rozszerzonego
- wykorzystaćnajważniejsze konteksty *- posłużyć sięnajważniejszymikontekstami dotyczącymitreści z zakresurozszerzonego
- wyciągać wnioski - określić własne stanowisko *- uargumentować własnestanowisko
- poprawnie interpretowaćwymagany materiał - właściwie argumentować- uogólnić, podsumować iporównać *- interpretować wymaganymateriał z zakresurozszerzonego
- wykorzystać bogatekonteksty - formułować irozwiązywać problemybadawcze *- rozpoznawać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
DWUDZIESTOLECIE MIĘDZYWOJENNE – NAWIĄZANIA Śladami międzywojnia - rozpoznać na
konkretnychprzykładach wpływkultury międzywojnia nasztukę współczesną *- podać konkretneprzykłady wpływumiędzywojnia na kulturęwspółczesną
- przedstawić rozwójkultury masowej - wypowiedzieć się natemat przedwojennejrewolucji obyczajowej ijej współczesnychefektów
*- porównać przedwojenną rewolucjęobyczajową zwspółczesnąobyczajowością
- określić wpływwynalazków i odkryć epokina cywilizację XX i XXIwieku - omówić sposób oddziaływania powstałych w międzywojniu systemów totalitarnych na obraz świata ikształt kultury w latachpóźniejszych *- podać przykłady aluzji inawiązań współczesnych dowybranych dziełdwudziestoleciamiędzywojennego
- ocenić wpływ międzywojniana współczesność iuargumentować swojestanowisko *- analizować wybrany utwórlub zjawisko kulturowe, wktórym widoczny jest wpływsztuki międzywojennej
-porównaćfunkcjonowanie tych samych motywówzaczerpniętych zmiędzywojnia wróżnych utworachliterackich *- podjąć dyskusję natemat współczesnejsztuki awangardowej
*Z perspektywy czasu - omówić treść wierszaCzesława Miłosza *- określić i skomentowaćestetyczne wartościutworu literackiego
- wskazać i omówićpochwały pod adresemskamandrytówwyrażone w wierszu*- wymienić cechybohatera-narratoraFerdydurke, na którezwraca uwagę Jan Błoński
- omówić stosunek podmiotulirycznego do skamandrytów *- skomentować opinię JanaBłońskiego na tematnajwiększego uroku Ferdydurke
- wyjaśnić przyczynę użyciasłowa skaza w odniesieniudo bohaterów utworu *- zinterpretować metaforę „Robinson własnego wnętrza”
- odnaleźć w wierszuMiłosza aluzje do jegobiografii poetyckiej *- wyjaśnić, w jakisposób w Ferdydurkejest obecny motywmłodości
*Józef K. i inni - streścić fragment utworu*- wskazać, do jakiegoutworu odwołuje się tekst
- omówić reakcjębohatera na zaistniałąsytuację
- odnaleźć analogicznyfragment w Procesie FranzaKafki i zestawić z
- analizować przyczyny lękubohatera *- wskazać, co było inspiracją
*- przywołać szerokiekonteksty i nawiązania
Dicka *- zanalizować warstwęjęzykową tekstu
omawianym tekstem *-porównać fragmentyksiążek Kafki i Dicka
dla tytułu powieści Dicka
Obraz miasta - opisać fotografięwykonaną przez RyszardaHorowitza *- wskazać symbolewykorzystane przezfotografa
- odnaleźć w tekstach literaturydwudziestoleciamiędzywojennegoobrazy miasta *-zinterpretowaćsymbolikę fotografii
- zreferować sposóbprzedstawienia miasta wróżnych tekstach kulturydwudziestolecia międzywojennego *- dostrzec wartościestetyczne fotografii
- zinterpretować zmiany nazdjęciu dokonanekomputerowo - porównać wizję miastazaprezentowaną na fotografiiz literackimi obrazamiaglomeracji powstałymi wdwudziestoleciumiędzywojennym *- skomentować wartościestetyczne fotografii
- wyjaśnić, jakieznaczenie ma motywmiasta w tekstachkultury z różnych epok*- zaprezentować iomówić obrazy miastaukazane w innychtekstach kultury
* Futurystyczne inspiracje
-streścić MANIFEST NR 1-przedstawić, jaki obrazliteratury lat 90. wyłaniasię z MANIFESTU
-wyjaśnić przyczynyzastosowaniapoetykifuturystycznej w MANIFEŚCIE
- porównać manifestfuturystyczny z omawianymtekstem i wskazać obszaryinspiracji
- na podstawie MANIFESTUodnaleźć podobieństwapomiędzy uwarunkowaniami historycznymidwudziestoleciamiędzywojennego i lat 90. XX wieku
- podjąć dyskusję natemat poruszonyprzez autorówMANIFESTU
*Opowieść o sympatycznych przestępcach
- streścić film- scharakteryzowaćtytułowychbohaterów*- zinterpretowaćfinałową scenę
- opisać Amerykę lat 30. ukazaną w filmie- omówić sposóbprezentacji głównychbohaterów filmu* ocenić rozwiązaniatechniczne
- wskazać zastosowanekonwencje gatunkowe: kinagangsterskiego i dramatuspołecznego *- dostrzec wartościestetyczne filmu
- wskazać i omówić środkifilmowe wzmacniająceprzekaz obrazu - wypowiedzieć się na tematsposobu przedstawieniaprzestępstwa w filmie *- skomentować wartościestetyczne filmu
- omówić zastosowanąw filmie konwencjękina gangsterskiego natle innych filmównależących do tegogatunku *- porównać film Pennaz innym wybranymfilmem o podobnejtematyce
* Filmowa podróż w głąb świata przez labirynt czasu
- streścić film- scharakteryzować głównego bohatera filmu- wskazać nawiązania doprozy Brunona Schulza
- przedstawić relacje bohatera z innymi postaciami pojawiającymi się w filmie - wskazać nawiązania do XX-wiecznej historii
- omówić sposób ukazania dzieciństwa w filmie - wypowiedzieć się na temat scenografii - zinterpretować tytuł filmu
- wskazać i omówić fragmentyświadczące o onirycznym charakterze opowieści - analizować archetypy obecne w filmie - zanalizować środki filmowe sugerujące oniryczny charakter opowieści
- porównać film Wojciecha Jerzego Hasaz innymi tekstami kultury dotyczącymi podróży w czasie
WOJNA I OKUPACJA – O EPOCE
Czas apokalipsy spełnionej
- określić ramy czasoweepoki - wyjaśnić pojęcia: okupacja, Holokaust, obózkoncentracyjny, łagier,getto - omówić wydarzenia,związane z datami: 1września 1939, 17września 1939, 8 maja1945 *- szczegółowo omówićsytuację na ziemiachpolskich pod okupacjąniemiecką i sowiecką
- opisać specyfikę okresuwojny i okupacji w Polsce- wyjaśnić pojęcia:Generalne Gubernatorstwo, Polskie Państwo Podziemne,Armia Krajowa *- określić, w jaki sposóbdziałalność Polskiego Państwa Podziemnegowpłynęła na kulturę isztukę
- wskazać i omówićwydarzenia historyczneoraz inne czynniki, któreukształtowały epokę*- opisać życie codziennepod okupacją w Polsce i wEuropie
-wyjaśnić przyczynyróżnic pomiędzy okresemwojny i okupacji w Polscei Europie Zachodniej -omówić sytuację ludnościcywilnej pod okupacjąniemiecką i sowiecką * przygotować prezentacjęmultimedialną dotyczącążycia codziennego wczasie wojny wmiejscowości, z którejpochodzi jego rodzina
- przedstawić założenianazistów *- przeanalizować obrazMaxa Ernsta Europa podeszczu, wykorzystująckontekst historyczny
Sztuka wobec wojny - wskazać tematykę dziełsztuki okresu wojennegoi powojennego • wyjaśnićpojęcie: propaganda i agitacja wodniesieniu doprzykładów sztukiwizualnej okresu wojny iokupacji *- zrelacjonować treść
-zaprezentować specyfikęwojennej sztukipropagandowej iagitacyjnej -wyjaśnić pojęcie sztukaulotna w odniesieniu dosztuki okresu wojny iokupacji *- rozpoznać obrazy Andrzeja Wróblewskiego
-omówić tematykę dziełsztuki okresu wojny iokupacji -wskazać twórców dziełplastycznych okresuwojny i okupacji *-przedstawićproblematykę filmuDyktator Charlie’ego Chaplina
-omówić różnice wdostępie do kulturypomiędzy Polską a EuropąZachodnią w okresieokupacji -zinterpretować obraz Bronisława WojciechaLinkego Plucha *-przedstawić, jakfunkcjonował teatr w
- przedstawić informacjena temat twórczościmuzycznej okresu wojny iokupacji *- wypowiedzieć się natemat roli humoru i satyryw twórczości artystówpokolenia wojny iokupacji na podstawiesamodzielnie wybranych
filmu Dyktator Charlie’ego Chaplina
i Bronisława Wojciecha Linkego
*- zinterpretować kadr z filmu Dyktator w kontekście historycznym
czasie wojny polskich rysunków satyrycznych
WOJNA I OKUPACJA – TEKSTY Z EPOKI Stracone pokolenie – o wierszach Krzysztofa Kamila Baczyńskiego
-relacjonować treśćwiersza Pokolenie -omówić obraz świataprzedstawiony w wierszu Pokolenie *- wymienić innychtwórców pokoleniaKolumbów, do któregonależał K.K. Baczyński*- wskazać elementyrzeczywistości wojennejna obrazie Pełzającaśmierć ZdzisławaBeksińskiego
- omówić specyfikępokolenia, do któregonależał Krzysztof Kamil Baczyński - wypowiedzieć się natemat kreacji osobymówiącej w wierszuPokolenie - wypowiedzieć się natemat nadawcy i adresatawiersza *** [Niebo złote ciotworzę] *- omówić kompozycjęobrazu Pełzająca śmierć
- wyjaśnić celowośćodwołania do Homera wPokoleniu - wskazać wpływyromantyczne w wierszachK.K. Baczyńskiego - zinterpretowaćzakończenie wierszaPokolenie - omówić sposóbprzedstawienia wojny wwierszu *** [Niebo złote ciotworzę] *- skonfrontować postaćprzedstawioną na obrazieBeksińskiego zkonwencjonalnymukazaniem śmierci
- przeanalizowaćkompozycję wiersza ***
[Niebo złote ci otworzę] iomówić jej funkcję*- skonfrontować obrazZdzisława Beksińskiegoz wierszem K.K. Baczyńskiego *** [Niebo
złote ci otworzę]
*- porównać wizję światazaprezentowaną przezBaczyńskiego z tą, którazostała przedstawiona naobrazach zamieszczonychw rozdziale „Wojna iokupacja”
-wskazać podobieństwapomiędzy twórczościąpoetów Drugiej Awangardy a twórczością K.K. Baczyńskiego *- w kontekścietwórczości K.K. Baczyńskiego analizowaćobraz Hieronima Boscha *- przeanalizowaćfotografię Lori NixBiblioteka w kontekściehistorycznym iliterackim *- wskazać w literaturzemiędzywojennej utwór, wktórym występujezderzenie wizji arkadii zobrazem apokalipsy iporównać to dzieło zwierszem Baczyńskiego
Patrząc na tragedię – wojenna twórczośćCzesława Miłosza
-omówić treść wierszy Czesława Miłosza - opisać przeżyciawynikające zlektury wierszy -odnaleźć informacje natemat Giordana Bruna *- wypowiedzieć się natemat twórczościCzesława Miłosza
- wypowiedzieć się na temat gettawarszawskiego ipowstania w getciewarszawskim - wskazać elementynależące dorzeczywistościwojennej w wierszuPrzedmieście *- podać przykładyinnych dzieł literackichporuszających kwestiępowstania w getciewarszawskim
- zinterpretować postawyświadków tragediiprzedstawione w wierszuCampo di Fiori - wyjaśnić zakończeniewiersza Campo di Fiori - scharakteryzowaćbohatera wierszaPrzedmieście *- wymienićpodobieństwa i różnicemiędzy Campo di Fiori aPrzedmieściem
- omówić zasadnośćzestawienia zagładyŻydów z egzekucjąGiordana Brunaprzedstawionymi wwierszu Campo di Fiori - określić funkcjęzestawienia dwóchrzeczywistości w wierszu Przedmieście *- zinterpretowaćinstalację Józefa Szajnyw kontekście utworówCzesława Miłosza
- porównać wiersze:Campo di Fiori i Przedmieście *- wskazaćzwiązki międzyróżnymi aspektamiutworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
* Zofia Nałkowska o wojnie
- opisać światprzedstawiony wefragmentach Kobietycmentarnej - zrelacjonować treśćopowiadań ZofiiNałkowskiej
- scharakteryzowaćbohaterkę
- zaprezentowaćwydarzeniehistoryczne, któregodotyczą fragmentyutworu - zinterpretować tytułzbioru - zinterpretować motto,którym został opatrzonyzbiór
- scharakteryzowaćnarrację fragmentówtekstu zamieszczonych wpodręczniku - wyjaśnić, dlaczegoautorka zachowałaindywidualny styl języka poszczególnychbohaterów, jegoniezręczności ichaotyczny tokwypowiedzi - opisać narrację zbioru -wypowiedzieć się natemat adekwatnościnarracji do problematykiopowiadań
- omówić sposóbprzedstawienia powstaniaw getcie w opowiadaniu - zinterpretować obrazAndrzeja Wróblewskiegow kontekście opowiadań Zofii Nałkowskiej - wybrać ze zbioruopowiadanie, którewywołuje w czytelnikunajwiększe wrażenie iuzasadnić swojądecyzję
Opowiadania Tadeusza Borowskiego
- zrelacjonować treśćopowiadania Dzień naHarmenzach - wyjaśnić pojęcia: kapo,vorarbeiter, post *- zrelacjonować treśćinnego wybranegoopowiadania Tadeusza Borowskiego
- wyjaśnić pojęciebehawioryzm - scharakteryzowaćbohatera-narratora - wypowiedzieć się natemat rzeczywistościobozowej - omówić konteksthistoryczny opowiadań *- stworzyć kodeksczłowieka zlagrowanego
- opisać mechanizmyrządzące relacjamimiędzyludzkimi wobozie- wypowiedzieć się natemat postępowaniabohaterów opowiadania- wyjaśnić pojęcieczłowiek zlagrowany*- zestawić opowieśćTadka z informacjami zeźródeł historycznych
- wypowiedzieć się natemat narracji oraz językautworu *- podjąć dyskusję natemat zachowaniabohaterów, ich motywacji iwpływu sytuacji, w której się znaleźli na osobowość
- omówić przeżyciawewnętrzne bohaterów *- porównać relacjęBorowskiego z innymiprzekazami literackimilub filmowymi,dotyczącymirzeczywistości obozowej *- wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
Inny świat GustawaHerlinga-Grudzińskiego
-zrelacjonować treśćfragmentu książkizamieszczonego wpodręczniku -scharakteryzować postaćGorcewa -streścić książkę Innyświat *-zaprezentować biografięGustawa Herlinga-Grudzińskiego *-przedstawić okolicznościwydania Innego świata
- wypowiedzieć się natemat łagrów sowieckich- wyjaśnić przyczynękonfliktu opisanego wefragmencie książkiGustawa Herlinga-Grudzińskiego - opisać systemfunkcjonowania łagruna podstawie treściksiążki- opisać system represjiw Rosji radzieckiej – odmomentu aresztowaniado osadzenia w łagrze- omówić możliweprzyczyny aresztowaniaw okresie stalinowskim *- porównać sposóbopisu łagru z wybranymdziełem literackim lubfilmowym o podobnejtematyce
- wypowiedzieć się natemat narracji wefragmencie - omówić różne reakcjebohaterów narzeczywistość obozową - wskazać w utworzeelementycharakterystyczne dlaliteratury faktu oraz dlaliteratury pięknej *- przeanalizować reakcjebohaterów narzeczywistość obozową
- podjąć dyskusję na tematprzyczyn zawarcianiepisanego porozumieniamiędzy więźniami awładzami obozu - omówić zakończenieutworu - zinterpretować tytułutworu *- określić funkcję dziełaFiodora Dostojewskiego wpowieści
- określić funkcję upadkui wyzwolenia Paryża wkompozycji utworu*- wypowiedzieć się natemat języka fragmentu*- porównać sposóbprzedstawiania człowiekaw sytuacjach granicznychw prozieHerlinga-Grudzińskiego iTadeusza Borowskiego
WOJNA I OKUPACJA – NAUKA O JĘZYKU Język w świecie wartości - przedstawić zasady etyki
słowa i zastosować je wpraktyce - wymienić rodzajenaruszeń etyki słowa
- zdefiniować pojęciewartości - wyjaśnić pojęcia: systemwartości, wartości etyczne,wartości społeczne,wartości estetyczne,hierarchizacja,ekspresywizmy i podaćprzykłady
- omówić związekwartości z językiem- wypowiedzieć się natemat obowiązującegow swojej kulturze iśrodowisku systemuwartości
- omówić związek etykisłowa z polskim prawem*- sformułować wnioskidotyczące przemocywerbalnej i mowy nienawiści na podstawiedanych CBOS-u
- przeanalizować środkiwyrazu w wojennymplakacie propagandowym *- podjąć dyskusję natemat „mowynienawiści” w mediach iinternecie
WOJNA I OKUPACJA – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE
Powtórzenie wiadomości -odtworzyć najważniejszefakty, sądy i opinie*przytoczyćnajważniejsze fakty, sądyi opinie dotyczące treści zzakresu rozszerzonego
- wykorzystać najważniejsze konteksty *- posłużyć sięnajważniejszymikontekstami dotyczącymitreści z zakresurozszerzonego
- wyciągać wnioski - określić własnestanowisko *- uargumentować własnestanowisko
- poprawnie interpretowaćwymagany materiał - właściwie argumentować- uogólnić, podsumować iporównać *- interpretowaćwymagany materiał zzakresu rozszerzonego
- wykorzystać bogatekonteksty - formułować irozwiązywać problemybadawcze *- rozpoznawać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
WOJNA I OKUPACJA – NAWIĄZANIA Śladami wojny i okupacji - wskazać przykłady
obecności tematu wojny i okupacji w popkulturze
- wskazać przykłady współczesnych dzieł sztuki dotyczących okresu wojny i okupacji
- wskazać przyczyny popularności tematu wojny i okupacji w sztuce
- omówić sposoby podejmowania tematu wojny i okupacji w popkulturze *- zanalizować wybrane przykłady dzieł sztuki o tematyce wojennej – z obszaru sztuki wysokiej oraz popkultury
- przedstawić na wybranym przez siebie przykładzie sposób podejmowania tematu wojny i okupacji w popkulturze * podjąć dyskusję dotyczącą funkcjonowania tematyki wojennej w utworach satyrycznych
Opowieść o pamiętaniu - zrelacjonować fragment utworu - zaprezentować postać Marka Edelmana *-zrelacjonować treść reportażu Hanny Krall Zdążyć przed Panem Bogiem
- przedstawić historię powstania w getcie warszawskim - wyjaśnić, dlaczego Marek Edelman został lekarzem *-przedstawić obraz życiaw getcie na podstawie reportażu Hanny Krall
-wyjaśnić zaprezentowanąprzez Edelmana, analogię pomiędzy Umschlagplatzem aszpitalem, wktórym pracował *- wyjaśnić przyczynę wybuchu powstania w getcie warszawskim z punktu widzenia Marka Edelmana
- omówić relacjępomiędzy Edelmanema Bogiem *- omówić różnicę pomiędzy historią oficjalną, a przedstawioną przez Marka Edelmana
- zinterpretować tytuł utworu *- zaprezentować funkcję mikropowieści o ludziach w getcie
* Zagłada w filmie - streścić film -scharakteryzowaćgłównego bohatera - zaprezentować wojennąbiografię reżysera
- opisać tło historycznewydarzeńzaprezentowanych wfilmie - scharakteryzowaćsposób przedstawieniawarszawskiego getta - wskazać inne dziełafilmowe dotyczące Holokaustu
- zaprezentowaćprzedstawione w filmieróżne reakcje ludzi narzeczywistość wojenną- omówić wybranyprzykład filmupodejmującego temat Holokaustu
- zinterpretowaćzachowanie niemieckiegooficera w końcowej częścifilmu -określić, jak Polańskiprzedstawił Polaków i ichpostawy wobec ludnościżydowskiej
-określić rolę muzyki wfilmie -przeanalizować kadr zfilmu z uwagi nawykorzystane środkiwyrazu oraz konteksthistoryczny
WSPÓŁCZESNOŚĆ – O EPOCE
Współczesna rzeczywistość
- określić ramy czasowe epoki - wskazać wydarzenia historyczne oraz inne czynniki, które ukształtowały epokę
- omówić wydarzenia historyczne, które ukształtowały epokę- wyjaśnić pojęcia: żelazna kurtyna, zimna wojna, segregacja rasowa, kontrkultura, NSZZ „Solidarność”, Okrągły Stół i odnieść jedo wydarzeń historycznych *- przedstawić wpływprzemian społecznychna kulturę światową
- wypowiedzieć się na temat zjawiska wielokulturowości we współczesnym świecie- zabrać głos w dyskusjidotyczącej rewolucji informatycznej i jej znaczenia we współczesnym świecie - omówić zjawisko globalizacji *- wypowiedzieć się na temat życia codziennego w okresie PRL-u
- wypowiedzieć się na temat zjawiska wielokulturowości we współczesnym świecie- zaprezentować najważniejsze wydarzenia w powojennej historii Polski i określić ich wpływ na kulturę *- przygotować prezentację multimedialną o PRL-u
- wypowiedzieć się na temat funkcjonowania demokracji i przestrzegania praw człowieka we współczesnym świecie*- przedstawić swoją wiedzę na temat wydarzeńaktualnych czerpaną z lektury dostępnych źródeł informacji (prasa, internet, serwisy telewizyjne)
Filozofia współczesna -wskazać filozofów,którzy wpłynęli na kształtepoki - wymienić najważniejszezałożeniaegzystencjalizmu
- zreferować najważniejsze założeniaegzystencjalizmu *- przedstawićzałożenia strukturalizmui dekonstrukcjonizmu
- wyjaśnić obecnośćabsurdu oraz rolę buntuw życiu człowieka *- wymienić tytułyutworów literackich,których bohaterówmożna nazwać„buntownikamimetafizycznymi”
- wyjaśnić założeniaestetyki Umberto Eco *- podjąć dyskusję na temat filozofiiegzystencjalnej
- omówić udział odbiorcyw procesie tworzeniasensów dzieła sztuki*- zaprezentować poglądySartre’a
Sztuka współczesna - wymienić dominujące w epoce style sztuki - rozpoznać na przykładach dominujące style w sztuce współczesnej *- omówić dorobek wybranego reżysera filmowego
- podać cechy stylów dominujących w sztuce współczesnej - wymienić nazwiska najważniejszych twórców epoki i rozpoznać ich dzieła -rozpoznać na przykładachnowe gatunki w sztuce *- omówić twórczość wybranego przedstawiciela sztuki współczesnej
- wskazać najważniejsze cechy architektury postmodernistycznej - omówić nowe gatunki w sztuce - wskazać najważniejsze tendencje w historii powojennego kina *- wypowiedzieć się na temat muzyki współczesnej
- przeanalizować wybranedzieło sztuki na podstawie podanych kryteriów- wypowiedzieć się na temat najważniejszych tendencji w historii kina powojennego - wskazać dominujące tendencje w dramacie współczesnym *- scharakteryzować jedenz nurtów teatru współcz.
• podjąć dyskusję na temat sztuki współczesnej*• wymienić przykłady realizacji w literaturze współczesnych nurtów w sztuce, np. teatr absurdu
WSPÓŁCZESNOŚĆ – TEKSTY Z EPOKI Wprowadzenie doliteratury współczesnej
- wymienić nowetendencje w literaturzeświatowej wskazaćnajważniejszych twórcówliteratury światowej *- podać tytuły utworówliterackich danychtwórców z literaturyświatowej
- omówić nowe tendencjew literaturze światowej *- sformułować wniosekna temat tendencji wliteraturze współczesnejna podstawie lekturywybranych przez siebieutworów
- wymienić najważniejszych twórcówliteratury światowej *- omówić specyfikęprozy wybranego twórcyliteratury światowej(Albert Camus, Julio Cortázar, AleksanderSołżenicyn, Kurt Vonnegut, Philip K. Dick, J.R.R. Tolkien, Umberto Eco)
- wskazać najważniejszetendencje w literaturzepolskiej i omówić ichzwiązek z wydarzeniamihistorycznymi *- porównać wybranyutwór z prozy światowejz tekstem twórcypolskiego
- określić związekgłównych tendencji wliteraturze polskiej zwydarzeniamihistorycznymi *- sformułować wniosek zporównania wybranegoutworu z prozy światowejz tekstem twórcypolskiego
Poezja Tadeusza Różewicza
- omówić kreację osobymówiącej w wierszu Ocalony - wyjaśnić, kim są „nauczyciel” i „mistrz” przywołani w utworze *- wypowiedzieć się na temat twórczości Tadeusza Różewicza
- wypowiedzieć się na temat kompozycji wiersza Ocalony - wskazać wątki biblijne wwierszu Ocalony *- dostrzec związek języka z obrazem świata
- scharakteryzować pokolenie „porażonych śmiercią” - omówić wiersz Ocalony jako manifest pokolenia - zinterpretować wątki biblijne wiersza Ocalony *- zinterpretować obrazSalvadora Dalego wkontekście wierszaOcalony Tadeusza Różewicza
- przedstawić wymowę wiersza Ocalony- omówić obraz świata i bohatera w wierszu Na odejście poety i pociągu osobowego *- rozpoznać aluzje literackie i symbole kulturowe
- zinterpretowaćnawiązania wtekście Ocalony *- dokonać analizyporównawczej wierszaNa odejście poety ipociągu osobowegoTadeusza Różewicza orazWybudowałem pomnik Horacego
Poezja współczesna Czesława Miłosza
- omówić kreację osoby mówiącej w wierszu To*- wypowiedzieć się na temat twórczości Czesława Miłosza
- wskazać w podmiocie literackim cechy autora*- odnaleźć te elementy, które są wspólne dla wiersza Miłosza To oraz zdjęciaprzedstawiającegoPicassa malującego światłem
- zinterpretować metaforykę wiersza Mojawierna mowo -wyjaśnić tytuł wiersza To *- zinterpretować dzieło Armana w kontekście twórczości Czesława Miłosza
- wskazać i omówić konteksty interpretacyjne wiersza Moja wierna mowo *- rozpoznać aluzje literackie i symbole kulturowe
- napisać pracę, w której przedstawi główne cechy poezji Miłosza*- wskazać związki między różnymi aspektami utworu (estetycznym, etycznym i poznawczym)
Poezja Zbigniewa Herberta
- scharakteryzowaćbohaterów wiersza iopisać sytuację liryczną- wymienić elementyprogramu etycznego,wskazanego w wierszuPrzesłanie Pana Cogito*- wypowiedzieć się natemat twórczościZbigniewa Herberta
- przywołać mit, doktórego Zbigniew Herbertnawiązuje w tekścieApollo i Marsjasz - sformułować tezęinterpretacyjną - wyjaśnić pochodzenieimienia Pana Cogito *- dostrzec iskomentować wartościestetyczne utworu
- zinterpretować początekwiersza Apollo i Marsjasz- przedstawić wymowęwiersza Apollo i Marsjasz - podać argumenty na poparcie tezyinterpretacyjnej - wypowiedzieć się natemat wymowy wierszaPrzesłanie PanaCogito*- napisać pracę: „Odniesienia do tradycjina przykładzie wierszaHerberta Apollo i Marsjasz”
- wskazać i omówićkonteksty interpretacyjnePrzesłania Pana Cogito- wyjaśnić, kim byli Gilgamesz, Hektor iRoland *- rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- omówić obrazwspółczesnej cywilizacji,przedstawiony w wierszuPrzesłanie Pana Cogito*- wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
Poezja Mirona Białoszewskiego
- określić sytuacjęliryczną w wierszuKaruzela z madonnami *- dostrzec i skomentować estetycznewartości utworuliterackiego
- wskazać elementynależące do sfery sacrumi sfery profanum wwierszu Podłogo,błogosław! - wyjaśnić, w jaki sposóbw utworze Karuzela zmadonnami udało siępoecie oddać wrażenieobrotowego ruchukaruzeli *- w kontekście wierszaPodłogo, błogosław!omówić dzieła sztukiwykorzystująceprzedmioty codziennegoużytku
- wypowiedzieć się natemat kompozycji wierszaKaruzela z madonnami •wskazać w tekścieKaruzela z madonnamifragmenty, którenawiązują do twórczościprzedstawicieliświatowego malarstwa, iokreślić rolę tych odwołańw utworze - omówić wiersz Podłogobłogosław! jako przykładpoezji lingwistycznej *- wziąć udział w dyskusjidotyczącej wykorzystaniaprzedmiotów codziennegoużytku w sztuce
- omówić funkcjęzestawienia kulturyjarmarcznej i kulturywysokiej w wierszuKaruzela z madonnami- określić funkcjęzestawienia dwóchskrajnych aspektówrzeczywistości w wierszuPodłogo, błogosław!*- przygotowaćprezentację na tematwybranych twórców,którzy przedmiotycodziennego podnosilido rangi sztuki
- napisać pracę natemat: „Doświadczeniecodzienności w poezjiBiałoszewskiego jakoobjawienie piękna iniezwykłe przeżycie” *- wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
Poezja Wisławy Szymborskiej
- zreferować mit, doktórego nawiązuje wierszMonolog dla Kasandry
- scharakteryzowaćkompozycję wierszaMonolog dla
- określić funkcjękompozycji wierszaMonolog dla Kasandry
- zinterpretować wymowęwiersza Monolog dlaKasandry
- zaprezentować obrazczłowieka zawarty wwierszu Cebula
- scharakteryzować osobęmówiącą w wierszu *- wypowiedzieć się natemat twórczości WisławySzymborskiej *- dostrzec i skomentowaćestetyczne wartości utworuliterackiego
Kasandry-omówić funkcjęnawiązania do mitologii wwierszu - określić funkcjęporównania człowieka docebuli w wierszu Cebula*- wyszukać utworystanowiące konteksty dlatekstów kulturypoznawanych w szkole
- omówić obecne wwierszu Cebula: grysłowne, koncept i paradoks*- przywołać konteksty, doktórych odnosi się poetkaw swojej twórczości
*- skonfrontować tekstyliterackie z dziełami sztukizamieszczonymipodręczniku w kontekściewierszy WisławySzymborskiej
*-wskazać związki międzyróżnymi aspektami utworu(estetycznym, etycznym ipoznawczym)
* „Kaskaderzy literatury” - omówić kreację osoby mówiącej w wierszu Życieto nie teatr
- wypowiedzieć się natemat języka utworu Zgier i zabawdziecięcych
- zinterpretować postaćaniołka i diabełka wwierszu Z gier i zabawdziecięcych
-podjąć dyskusję na tematwymowy wiersza Z gier izabaw dziecięcych -zabrać głos w dyskusjidotyczącej zasadnościporównania świata doteatru -rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- przywołać przykładyzastosowania toposuteatrum mundi wróżnych tekstach kultury- określić związkiliteratury z innymidziedzinami sztuki (muzyką)
Nowa Fala i okolice - wskazać elementynowomowy i językaprzemówień w wierszu Określona epoka - wymienić sformułowania właściwedla ankiety personalnej wwierszu Wypełnićczytelnym pismem *-podać przykładymanipulacji językowejstosowane w dzisiejszejrzeczywistości
- omówić obrazrzeczywistości, jakiwyłania się z wierszaDyktando - scharakteryzowaćsytuację liryczną wwierszu Określona epoka*-zaprezentować sposobymanipulacji językowejstosowane w dzisiejszejrzeczywistości
-wyjaśnić istotę konceptuw wierszu Dyktando EwyLipskiej -przeanalizowaćmanipulację językowąobnażoną w tekście Określona epoka -zinterpretować wierszeDyktando oraz Wypełnićczytelnym pismem w kontekście rzeczywistościPRL-u *-rozpoznać mechanizmynowomowy typowe dlasystemów totalitarnych
-przedstawićuniwersalną wymowęwierszy Dyktando orazWypełnić czytelnympismem -przeanalizowaćmanipulację językowąobnażoną w wierszu Określona epoka *- przygotowaćwystąpienie na tematfunkcji i cechcharakterystycznychpoezji lingwistycznej zwykorzystaniemutworów Białoszewskiego i Barańczaka *- rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- wyjaśnić, jakieznaczenia wynikają zdeleksykalizacjizwiązków frazeologicznych w poezjilingwistycznej *- wskazaćzwiązki międzyróżnymi aspektamiutworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
* Świat dorosłych według Macieja Świetlickiego
- wskazać w wierszuelementy kojarzone zeświatem dorosłych- określić związkimiędzy wierszemŚwietlickiego a dziełemGérarda FromangeraŻycie i śmierć ludzi
- wypowiedzieć się natemat kreacji osobymówiącej - wyjaśnić znaczeniesformułowań: „akwizytor,który wciska śmiecinikomu”, „Kulę się i boję” - zanalizować w kontekście wiersza dzieło Gérarda FromangeraŻycie i śmierć ludzi
- zinterpretować metafory isymbole, zastosowane wwierszu - określić, jaką funkcję wtekście pełnią powtórzenia *- podjąć dyskusję natemat roli sztuki wewspółczesnym świeciena podstawie wierszaŚwietlickiego oraz Fromangera
-zinterpretowaćzakończenie wiersza - rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- omówić obrazwspółczesnego świataukazany w wierszu*- dostrzec przemianykonwencji i praktykęich łączenia(synkretyzm konwencjii gatunków) *- wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
*Tryptyk rzymski - wskazać we fragmencienawiązania do Bibliioraz filozofii antycznej
- omówić funkcję opisówprzyrody we fragmencie Zdumienie
- porównać fragment Sąd zfreskiem Michała Anioła Sąd Ostateczny
- przeanalizowaćsymbolikę SąduOstatecznego Michała Anioła i omówić ją wkontekście wiersza - wyjaśnić, w jakisposób fresk MichałaAnioła zainspirowałJana Pawła II
- omówić fragment Sąd wkontekście innychutworów podejmującychtematykę eschatologiczną
*Wieża Gustawa Herlinga-Grudzińskiego
- streścić opowiadanie Wieża Gustawa Herlinga-Grudzińskiego -scharakteryzowaćbohaterów utworu
-omówić kompozycjęutworu -porównać poszczególnewątki opowiadania - omówić narrację utworu
- zinterpretowaćmetaforykę isymbolikę utworu
- wypowiedzieć się natemat sposobu ukazaniasamotności wopowiadania
- podjąć dyskusję na tematsensu cierpienia
* Opowieści o świecieminionym
- streścić powieści Tadeusza Konwickiego Kronika wypadkówmiłosnych - porównać filmAndrzeja Wajdy zpierwowzoremliterackim
- omówić sposóbprzedstawienia Lwowa wwierszu Jechać do LwowaAdama Zagajewskiego - wskazać w utworzeJechać do Lwowa obrazynawiązujące do mituarkadii (krainy bujnej,życzliwej człowiekowiprzyrody) i określić ichfunkcję - przedstawić sposóbukazania procesudojrzewania naprzykładzie głównegobohatera powieści Kronikawypadków miłosnych - podjąć dyskusjędotyczącą sposobuukazania nostalgiiw literaturze
- omówić funkcjeodwołań do mituarkadyjskiego w wierszuAdama Zagajewskiego -zinterpretowaćmetaforykę i symbolikęwiersza Jechać do Lwowaoraz końcowe zdanietekstu - wyjaśnić znaczeniesformułowania: „dlaczegokażde miasto musi stać sięJerozolimą i każdyczłowiek Żydem” - wypowiedzieć się natemat narracji w powieści Kronika wypadków miłosnych, zinterpretować tytuł utworu Konwickiego - odnaleźć w powieścielementy intertekstualne iomówić ich funkcję
- wypowiedzieć się natemat przyczyn powrotu Witolda do światamłodości - omówić sposób ukazanianostalgii w powieści - określić sposób ukazania Wileńszczyzny wpowieści Konwickiego - omówić funkcjęodnalezionych wpowieści Konwickiegoelementów intertekstualnych
- odnaleźć aluzje dorzeczywistości PRL-ui określić ich funkcje - wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (etycznym, estetycznym ipoznawczym)
Tango Sławomira Mrożka
- streścić Tango Sławomira Mrożka-scharakteryzowaćbohaterów Tanga *•-zapoznać się zutworami stanowiącymikonteksty dla tekstówkultury poznawanych wszkole
- scharakteryzowaćbohaterów dramatu -zinterpretować Tango jakodramat rodzinny -opisać, jak swoją sytuacjężyciową określa Artur *- wypowiedzieć się natemat dowolnej realizacjiteatralnej dramatu Mrożka
-odnaleźć w bohaterachilustracje postaw wobecrzeczywistości - zinterpretowaćmetaforykę i symbolikę wutworze - interpretować tytułdramatu oraz ostatniąscenę - wyjaśnić, dlaczegoantykonformizm Stomila iEleonory pozbawił ichsyna naturalnego prawado młodzieńczego buntu*- podjąć dyskusję natemat sposobów i funkcjibuntu w literaturzeróżnych epok wodniesieniu do TangaSławomira Mrożka
- wypowiedzieć się natemat sposobuprzedstawienia mituwolności w Tangu - omówić funkcję groteskiw utworze -wypowiedzieć się natemat funkcji absurdu wdramacie *- podjąć dotyczącądiagnozy współczesnejkultury w kontekście Tanga Sławomira Mrożka
- przedstawić różnesposoby odczytania sztuki Mrożka - zinterpretować utwór Sławomira Mrożka jakouniwersalny dramatdotyczący rzeczywistościi relacji międzyludzkich *- dostrzec przemianykonwencji i praktykę ichłączenia (synkretyzmkonwencji i gatunków)
* Dzienniki Witolda Gombrowicza
- zreferować poglądynarratora przedstawionewe fragmencie
- wypowiedzieć się natemat narracji Dzienników
- skomentować językfragmentów Dziennikazamieszczonych wpodręczniku
- podjąć dyskusję na tematzaprezentowanych przeznarratora opinii na tematrelacji człowiek – zwierzę
- odnieść fragmentyDziennika doświatopogląduwyłożonego wFerdydurke
*Miasto utrapienia JerzegoPilcha
-zrelacjonować treśćpowieści Jerzego PilchaMiasto utrapienia -scharakteryzowaćgłównego bohatera utworu
- omówić sposób ukazaniamiasta w powieści - wypowiedzieć się natemat narracji - scharakteryzowaćmotywacje bohatera
- scharakteryzować sposóbmówienia bohatera -zinterpretować obrazDwurnika i graffitiBanksy’ego w kontekściefragmentów powieści
- odnaleźć elementyliteratury postmodernistycznej wksiążce i omówić ichfunkcję
- podjąć dyskusję na tematwspółczesnego systemuwartości w kontekściepowieści Pilcha
* Wojna polskoruska pod flagą białoczerwoną Doroty Masłowskiej
- zrelacjonować treść powieści Doroty Masłowskiej - scharakteryzować głównych bohaterów Wojny polsko-ruskiej
- omówić wpływ różnych ideologii na bohaterów - wypowiedzieć się na temat języka bohaterów
- wypowiedzieć się natemat funkcjiMasłoskiej w powieści- zinterpretowaćzakończenie książki
- podjąć dyskusję na temat obrazu świata młodych przedstawionego w powieści
- wypowiedzieć się na temat adaptacji utworu dokonanej przez Xawerego Żuławskiego
* Podróże z Herodotem Ryszarda Kapuścińskiego
- zrelacjonować przygodęRyszarda Kapuścińskiego• odnaleźć informacje natemat Herodota - streścić Podróże z Herodotem RyszardaKapuścińskiego -zdefiniować reportaż napodstawie książki Kapuścińskiego-wypowiedzieć się natemat Herodota
- omówić obraz Indiizaprezentowany wefragmencie - wypowiedzieć się natemat Podróży zHerodotem jakoprzykładu reportażu - omówić postawęnarratora wobec rikszarzy - podjąć dyskusjędotyczącą różnic wkulturze w kontekściekonfrontacji narratora zrikszarzami
- odnaleźć powiązaniapomiędzy dziełem Herodota a wrażeniamiKapuścińskiego zpierwszego dnia pobytu wIndiach -scharakteryzować sposóbukazania krajów inarodów w utworze - omówić obraz PRL-uprzedstawiony wPodróżach z Herodotem
- omówić funkcję dziełaHerodota w kompozycjiksiążki Kapuścińskiego - rozpoznać aluzjeliterackie i symbolekulturowe
- wypowiedzieć sięna temat Herodota- wskazać związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
Dżuma Alberta Camus -streścić powieść DżumaAlberta Camus -scharakteryzowaćbohaterów powieści * zinterpretować grafikę Banksy’ego w kontekście Dżumy
- opisać świat przedstawiony powieści - omówić narrację ikompozycję powieści *- wskazać idee łącząceDżumę i Człowiekazbuntowanego
- omówić różne znaczeniasłowa dżuma w powieści- zaprezentować różnepostawy wobec epidemiiprzedstawione w powieści- omówić Dżumę jakoparabolę *- przeanalizować MitSyzyfa Alberta Camusa wkontekście Dżumy
- przeanalizować różnepostawy wobec epidemiii rozpatrzyć je wkontekścieparabolicznegoznaczenia powieści - omówić elementyfilozofii egzystencjalnejzawarte w powieści *- porównać obrazyświata bez Boga wtwórczości Camusa i Dostojewskiego
- wskazać elementyfilozofii egzystencjalnej w Dżumie *- odnaleźć związkimiędzy różnymiaspektami utworu (estetycznym, etycznym ipoznawczym)
*Czekając na GodotaSamuela Becketta
- zrelacjonować treśćdramatu - scharakteryzowaćbohaterów sztuki - wypowiedzieć się natemat języka w dramacie
-wyjaśnić termin teatrabsurdu -omówić sposóbprzedstawienia czekania wdramacie -wypowiedzieć się natemat aktu mowy wdramacie
-wyjaśnić metaforyczneznaczenie postaci oraz ichimion -zinterpretować postaćGodota i czynnośćoczekiwania na niego - określić postawy bohaterów wobec absurdu istnienia
-wypowiedzieć się natemat działańpodejmowanych przezbohaterów oczekującychGodota -zinterpretować zmiany, jakie zachodzą w Pozzo iLuckym * porównać postawybohaterów Czekając naGodota i Dżumy wobecabsurdu istnienia
- przeanalizować funkcjęabsurdu w dramacie*- dostrzec przemianykonwencji i praktykę ichłączenia (synkretyzmkonwencji i gatunków)oraz związek języka zobrazem świat
* Miłość w czasach zarazyGabriela Garcii Márqueza
- streścić powieść Márqueza - omówić dzieje miłościbohaterów
- przedstawić ewolucjęmiłości oraz jej rodzaje
- zinterpretowaćsymbolikę podróżyw powieści
- wypowiedzieć się natemat funkcjikonwenansu w powieści
- podjąć dyskusję na tematróżnych sposobówmówienia o miłości wewspółczesnej kulturze
* Gra o tron George’a R.R. Martina
- omówić świat przedstawiony powieści - scharakteryzowaćgłównych bohaterówpowieści
- wypowiedzieć się natemat narracji w powieści- omówić relacjespołeczne przedstawionew powieści
- określić funkcję postacifantastycznych wpowieści- wskazać wątkiszekspirowskie wpowieści
= zaprezentować sposóbwykorzystania wutworze poglądówMachiavellego
- podjąć dyskusję na tematfenomenu popularnościserialu powstałego nakanwie powieści
WSPÓŁCZESNOŚĆ – NAUKA O JĘZYKU Perswazja a manipulacja językowa
- wymienić techniki perswazyjne -podać podstawowe techniki manipulacji językowej
-odróżnić perswazję od manipulacji -wymienić cechy nowomowy
- wskazać cele stosowania nowomowy *- rozpoznać mechanizmy nowomowy charakterystyczne dlasystemów totalitarnych
- wskazać elementy perswazji i manipulacji w życiu codziennym i tekstach kultury- omówić specyfikę języka reklamy *- przeanalizować język dowolnej reklamy
- wyliczyć cechy języka propagandy komunistycznej *- poddać analizie język polityków, wskazując elementy manipulacji językowej *- stworzyć slogan
WSPÓŁCZESNOŚĆ – PODSUMOWANIE I POWTÓRZENIE Powtórzenie wiadomości - odtworzyć
najważniejsze fakty, sądyi opinie
- wykorzystać najważniejsze konteksty*-posłużyć się
-wyciągać wnioski -określić własnestanowisko
-poprawnie interpretowaćwymagany materiał
- wykorzystać bogatekonteksty - formułować i
*- przytoczyćnajważniejsze fakty, sądyi opinie dotyczące treści zzakresu rozszerzonego
najważniejszymikontekstami dotyczącymitreści z zakresurozszerzonego
*• uargumentować własnestanowisko
- właściwie argumentować - uogólnić, podsumować iporównać *- interpretowaćwymagany materiał zzakresu rozszerzonego