Wspólne ćwiczenia NATO Wsparcie wojsk sojuszniczych przez...

Nr 4/lipiec-sierpień/2015 159

państwo i społeczeństwo

DARIUSZ ĆWIK

JAROSŁAW ZIÓŁKOWSKI

WprowadzenieOd momentu przystąpienia do NATO Polska zobowiązana jest do wdrażania wspólnych założeń polityki bezpieczeń-stwa, w tym do zapewnienia funkcjo-nowania sił sojuszniczych na terytorium naszego państwa. Od 2002 r. budowa-ny był w Polsce system wsparcia przez państwo gospodarza (ang. host nation support – HNS). Przez ponad jedena-ście lat w Siłach Zbrojnych i w jednost-kach administracji państwowej tworzone były warunki formalnoprawne, budowa-no i doskonalono struktury umożliwiające

wykonywanie tych zadań. Dzięki zaan-gażowaniu udało się przygotować system HNS w sposób gwarantujący jego spraw-ne funkcjonowanie na rzecz sił sojuszni-czych. Istotą wspólnych działań jest reali-zacja szeroko rozumianych założeń i celów w zakresie bezpieczeństwa i równowa-gi. Zobowiązania mają charakter bilate-ralny i są określane w podpisanych po-rozumieniach.

Problematyka HNS została zapo-czątkowana Protokołem ustaleń nr 28 z 17 i 18 lipca 2001 r., w którym Rada Ministrów wprowadziła formalne ramy dla stworzenia rozwiązań wynikających z członkostwa w NATO, to jest zapew-nienia wojskom sojuszniczym wsparcia

Wspólne ćwiczenia NATO

Wsparcie wojsk sojuszniczych przez państwo gospodarza (HNS)

Podstawę wiarygodności Sojuszu Północnoatlantyckiego (NATO) stanowią wspólne ćwiczenia sojusznicze. Zdobywane w ich trakcie doświadczenia bu-dują wzajemną wiarygodność państw członkowskich. W odniesieniu do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (SZ RP) występowanie w roli państwa gospodarza (ang. host nation – HN) stwarza warunki umożliwiające przy-jęcie i wsparcie sił NATO na terytorium naszego kraju. W obecnej sytuacji politycznej, w obliczu konfliktu ukraińskiego, ćwiczenia w ramach NATO mają dodatkowy wymiar, a mianowicie dają poczucie stabilizacji i bezpie-czeństwa społeczeństwa polskiego przez demonstrację jedności państw członkowskich w kolektywnej obronie.

160 KONTROLA PAŃSTWOWA

państwo i społeczeństwo Dariusz Ćwik, Jarosław Ziółkowski

Rysunek 1. Funkcjonalny podział logistyki NATO

Źródło: NATO logistics handbook, OTAN 2012.

w czasie ćwiczeń, tranzytu i przebywania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej1.

Umiejscowienie HNS w logistyce NATOProblematyka wsparcia przez państwo gospodarza w sensie organizacyjnym jest przypisana do obszaru logistyki, chociaż swym zakresem obejmuje przedsięwzię-cia szeroko wykraczające poza ten obszar. Poszukując jej usytuowania, należy wyjść od definicji i podziału funkcjonalnego lo-gistyki w NATO (rysunek 1).

W sensie funkcjonalnym można wyod-rębnić pięć podstawowych obszarów logi-styki, to jest produkcję, usługi, konsump-cję oraz logistykę kolektywną i wielona-rodową. Spośród wymienionych obsza-rów najmłodsza jest logistyka kolektywna, która „zastąpiła” logistykę kooperacyjną. Analizując bardziej szczegółowo umiejsco-wienie HNS w logistyce, należy odnieść

się do wielonarodowego zabezpieczenia logistycznego.

W NATO nie ma przyjętej oficjalnej de-finicji logistyki wielonarodowej, ale pro-ponuje się następującą: jest to „każdego rodzaju skoordynowana działalność logi-styczna, w którą zaangażowane są dwa lub więcej państw zabezpieczających siły wie-lonarodowe prowadzące działania wojsko-we pod auspicjami sojuszu lub koalicji, włą-czając w to działania prowadzone pod man-datem Narodów Zjednoczonych”2. Istotą logistyki wielonarodowej jest wypracowa-nie i zastosowanie gotowych jej warian-tów we wspólnych ćwiczeniach lub ope-racjach, których celem, oprócz wykona-nia zadania, jest również redukcja kosztów funkcjonowania. Możliwych jest 10 wa-riantów (patrz rysunek 2).

Jak przedstawiono na rysunku 2, moduły logistyki wielonarodowej są przyporządko-wane do trzech zdefiniowanych obszarów

1 K. Szymański: Chlubny jubileusz, „Przegląd Logistyczny” nr 4/2011, Warszawa 2011, s. 4.2 AJP-4.9. Allied Joint Doctrine for Modes of Multinational Support, NSA, 2013.

LOGISTYKA NATO

Logistyka produkcji

Logistyka usług

Logistyka konsumpcji

Logistyka kolektywna

Logistyka międzynarodowa


Wsparcie wojsk sojuszniczych... państwo i społeczeństwo

działań. Pierwsza grupa działań dotyczy wcześniej zaplanowanego wzajemnego wsparcia, w ramach którego wyróżniono następujące opcje: wsparcie przez państwo gospodarza (HNS), wsparcie kontrakto-we działań (CSO), zabezpieczenie logi-styczne przez narodowe elementy wspar-cia (NSEs) oraz wzajemne porozumienia w zakresie wsparcia (MSA).

Opcje zawarte w drugiej grupie dotyczą sytuacji, w której jedno państwo bierze na siebie obowiązek zabezpieczenia logi-stycznego dla całości lub części sił wielo-narodowych. Do tego rodzaju działań za-liczono zabezpieczenie logistyczne przez państwo wyspecjalizowane (LRSN), za-bezpieczenie logistyczne przez państwo wiodące (LLN), a także wielonarodowe

Rysunek 2. Warianty logistyki wielonarodowej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie: AJP-4.9. Allied Joint Doctrine for Modes of Multinational Support, NSA, 2013.

LOGISTYKA MIĘDZYNARODOWA

Wcześniej zaplanowane wzajemne wsparcie

Jedno państwo odpowiada za dostawy zaopatrzenia

i świadczone usługi dla całości lub części sił wielonarodowych

Jedno lub więcej państw zabezpiecza logistykę dla całości lub części sił międzynarodowych

podporządkowanych JFC

WSPARCIE PRZEZ PAŃSTWO

GOSPODARZA (HNS)

ZABEZPIECZENIE KONTRAKTOWE DZIAŁAŃ (CSO)

NARODOWY ELEMENT WSPARCIA (NSEs)

WZAJEMNE POROZUMIENIA

W ZAKRESIE WSPARCIA (MSA) (NSEs)

LOGISTYCZNA ROLA WSPARCIA

– SPECJALISTY (LRSN)

LOGISTYCZNE PAŃSTWO WIODĄCE

(LLN)

WIELONARODOWE JEDNOSTKI

LOGISTYCZNE (MLU)

WIELONARODOWE JEDNOSTKI MEDYCZNE

(MMU)

WIELONARODOWE ZINTEGROWANE

JEDNOSTKI LOGISTYCZNE (MILU)

WIELONARODOWE ZINTEGROWANE

JEDNOSTKI MEDYCZNE (MIMU)



jednostki logistyczne (MLU) oraz wielo-narodowe jednostki medyczne (MMU).

Trzecia grupa działań zaliczanych do lo-gistyki wielonarodowej dotyczy sytuacji, w której jedno lub więcej państw formalnie zobowiązuje się do zabezpieczania całości lub części sił wielonarodowych podporząd-kowanych Dowództwu Sił Połączonych (JFC)3. W tym wypadku wyróżniono dwie opcje, to jest zabezpieczenie logistyczne przez wielonarodowe zintegrowane jed-nostki logistyczne (MILU) lub wielona-rodowe zintegrowane jednostki medycz-ne (MIMU).

Definicja i zasady HNSCelem wsparcia przez państwo gospo-darza jest udzielanie pomocy (w postaci materiałów, urządzeń i usług) dowódcom NATO oraz państwom wysyłającym siły do zadań poza granicami kraju. Działania te muszą być zgodne z wynegocjowanymi porozumieniami między państwami wy-syłającymi i NATO, a także rządem pań-stwa gospodarza. HNS ułatwia wprowa-dzenie wojsk do rejonu działań przez za-pewnienie im zasadniczego przyjęcia na granicach i dalsze ich przegrupowanie do rejonu działań. Pozwala redukować ilość sił i środków oraz zasobów niezbędnych do przeprowadzenia operacji, które musiałyby być przewożone w rejon działań. HNS za-pewnia zatem w dużej mierze szeroko trak-towane zabezpieczenie logistyczne. Należy jednak mieć świadomość, że obejmuje ono

znacznie szersze obszary, takie jak: zapew-nienie sojuszniczym siłom pomocy w prze-kroczeniu granic i przegrupowaniu do rejonu działań, a także zapewnienie ochro-ny rejonu czy zabezpieczenia administra-cyjnego. HNS jest obszarem interdyscy-plinarnym, obejmującym całość wojsko-wej oraz cywilnej pomocy udzielanej na rzecz sił sojuszniczych, które wykonują za-dania lub przemieszczają się na terytorium państwa gospodarza w czasie pokoju, kry-zysu i wojny. Wykonywanie zadań HNS zarówno przez SZ RP, jak i organy admi-nistracji publicznej oraz przedsiębiorców, na których nałożono obowiązek realiza-cji zadań obronnych, odbywa się na pod-stawie przepisów prawa. Głównym zada-niem systemu HNS jest zapewnienie sku-tecznego wsparcia działań sił sojuszniczych przemieszczających się lub wykonujących zadania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów4.

W NATO system HNS jest definiowany jako: „cywilna i wojskowa pomoc udzie-lana przez państwo gospodarza w czasie pokoju, kryzysu i w czasie wojny sojusz-niczym siłom zbrojnym i organizacjom, które są rozmieszczane, wykonują zada-nie lub przemieszczają się przez teryto-rium państwa gospodarza”. Podstawę do udzielania takiej pomocy stanowią poro-zumienia zawarte pomiędzy stosownymi władzami państwa gospodarza i państw wysyłających oraz/lub NATO5.

3 JFC – Joint Force Command.4 D-4(B). Doktryna logistyczna Sił Zbrojnych RP, Centrum Doktryn i Szkolenia MON, szkolenie 888/2014,

Bydgoszcz 2014, s. 139.5 < http://www.nato.int/docu/logi-en/logistics_hndbk_2012-en.pdf>



Podczas wykonywania zadań wynika-jących z obowiązków państwa gospoda-rza i państwa wysyłającego, należy sto-sować zasady zapewniające skuteczność działań oraz stanowiące trwałą podsta-wę osiągnięcia powodzenia w planowa-niu i świadczeniu HNS.

Są to następujące zasady:• Odpowiedzialność. Dowódca NATO

wyznaczony do prowadzenia operacji (ćwiczeń) ponosi odpowiedzial ność za zidentyfikowanie wymagań w zakresie HNS dla swoich sił, zorgani zowanie we współpracy z państwami wysyłającymi procesu planowania HNS oraz określa-nie priorytetów i koordynację przebie-gu procesu udzielania wsparcia przez państwo gospodarza.

• Zabezpieczenie zasobów. Państwa So-juszu zapewniają – indywidual nie lub przez wspólne porozumienia – udo-stępnienie niezbędnych zasobów w celu zabezpieczenia sił wydzielo-nych do NATO w czasie pokoju, kry-zysu i wojny. Państwa spoza NATO uczestniczące w działaniach militar-nych NATO są zachęcane do przystą-pienia do koordynowanych przez NATO porozumień. HNS jest podstawowym uzupełnieniem wsparcia dla sił wy-syłanych, a świadczenie pomocy po-winno być zapewnione przez państwo gospodarza z uwzględnieniem rzeczy-wistych możliwości oraz narodowych priorytetów i wymagań.

• Uprawnienia. Dowódca NATO po-siada stosowne uprawnienia do plano-wania oraz realizacji HNS. Nie ograni-czają one prawa państw wysyłających do negocjowania i zawierania dwu-stronnych porozumień z państwem

gospodarzem. Wielonarodowe podej-ście pozwala uniknąć konfliktu intere-sów i współzawodnictwa przy ubiega-niu się o ograniczone zasoby. Upraw-nienia muszą być dostosowane do odpowiedzialności, a odpowiedzialność powinna dotyczyć także uczestniczą-cych w działaniach militarnych NATO dowódców spoza NATO.

• Współdziałanie. Kooperacja pomiędzy państwem gospodarzem, państwami wy-syłającymi oraz właściwymi dowódz-twami NATO stanowi zasadniczy ele-ment uzyskania i wykorzystania HNS; nie tylko eliminuje konkurencję w po-zyskiwaniu ograniczonych zasobów, lecz także służy optymalizacji wykorzysta-nia wsparcia przez państwo gospoda-rza, które może być udzielone na rzecz operacji. Współdziałanie takie powinno uwzględniać potrzeby organizacji rzą-dowych, pozarzą dowych i międzyna-rodowych, które mogą działać wspól-nie lub niezależnie od NATO.

• Koordynacja. Zapewnienie wysokiej efektywności i skuteczności działania oraz eliminowanie współzawodnictwa o dostępne zasoby państwa gospoda-rza osiągane jest przez ścisłą koordyna-cję procesu przygotowania i realizacji HNS pomiędzy siłami NATO i władza-mi narodowymi. Koordynacja wsparcia odbywa się na właściwych poziomach organizacyjnych i w uzasadnionych sy-tuacjach może obejmować również pań-stwa niebędące członkami NATO oraz organi zacje pozarządowe i międzynaro-dowe. Wymaga wyznaczenia przedsta-wicieli narodowych lub oficerów łącz-nikowych do współdziałania z dowód-cą NATO.



• Ekonomia. Planowanie i udzielanie wsparcia przez państwo gospodarza musi odzwierciedlać najbardziej oszczędne i efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów dla zaspokojenia potrzeb sił so-juszniczych. W tym celu skoordynowa-ny proces HNS powinien przebiegać w wymiarze ekonomicznie uzasadnio-nym dla zapewnienia ogólnych zdolno-ści do wspierania sił.

• Przejrzystość. Informacje dotyczące HNS przygotowanego oraz udziela-nego podczas działań sił sojuszniczych muszą być udostępniane właściwemu dowódcy NATO i państwom wysyła-jącym. Dowódca NATO musi dyspo-nować pełną wiedzą o HNS, zarówno koordynowanym przez NATO, jak i udzielanym w ramach dwustronnych porozumień, w celu określenia prioryte-tów wsparcia udzielanego siłom sojusz-niczym, gdy takie wsparcie jest ogra-niczone.

• Refundacja. Zwrot kosztów za HNS, dokonywany zarówno w ramach finan-sowania narodowego, współdzielonych środków wielonarodowych czy wspól-nego budżetu NATO, będzie uzgadnia-ny odpowiednio pomiędzy państwem gospodarzem i państwami wysyłający-mi oraz/lub z władzami NATO. Proce-dury zwrotu opracowane zostaną zgod-nie z przyjętą zasadą, że zobowiązania dotyczą tylko umawiających się stron.Ponadto powinno się stosować te same

standardy naliczania kosztów wsparcia w stosunku do wszystkich jego odbiorców6.

System HNS w PolsceOd 1 stycznia 2014 r. weszły życie zmiany związane z wprowadzeniem nowego syste-mu dowodzenia i kierowania (SDiK) Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej Polskiej. Utworzenie Dowództwa Generalnego spowodowało pewne zmiany w podpo-rządkowaniu, ale nie zakłóciło zasadni-czo współpracy głównych ogniw podsys-temu militarnego kraju.

W nowym systemie dowodzenia i kie-rowania Sztab Generalny jest organizato-rem systemu, będącym organem meryto-rycznym (głównie w zakresie planowania) Ministra Obrony Narodowej. Ponadto za-sadnicze ogniwa stanowią: Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Dowództwo Operacyjne oraz Inspektorat Wsparcia Sił Zbrojnych.

Organizacja systemu narodowego two-rzonego na potrzeby HNS w części doty-czącej realizacji zadań pozostaje niezmie-niona. Obejmuje niezbędne elementy systemu obronnego RP (podsystem kie-rowania obronnością, militarny oraz po-zamilitarny), a wykonywanie zadań w jego ramach odbywa się na trzech poziomach funkcjonalnych: polityczno-wojskowym, strategiczno-operacyjnym i taktycznym (rysunek 3).

Na każdym z tych poziomów zakres za-daniowy określonych organów wynika z ich przeznaczenia i możliwości.• Poziom polityczno-wojskowy obejmu-

je uprawnione organy państwa, które w ramach swoich kompetencji współ-uczestniczą w budowaniu sojuszniczych

6 D-4(B.) Doktryna logistyczna Sił Zbrojnych RP, Centrum... op.cit., s.140-141.



instrumentów zaufania, tworzeniu wa-runków prawnych do realizacji przyjmo-wanych przez RP zobowiązań między-narodowych oraz kierują wykonaniem zadań. Przejawia się to, między innymi, we współuczestniczeniu w opracowy-waniu, uzgadnianiu i zawieraniu wielo-stronnych oraz bilateralnych porozumień ogólnych. Zadania te mogą być wyko-nywane przez powołanie międzyresor-towych zespołów eksperckich w celu wypracowania końcowej treści dane-go porozumienia. Nadrzędną i koordy-nującą rolę odgrywa Minister Obrony

Narodowej przez podległe mu komór-ki organizacyjne.

• Poziom strategiczno-operacyjny obej-muje w szczególności elementy pod-systemu militarnego, a koordynatorem całości podejmowanych działań jest peł-nomocnik Ministra Obrony Narodowej do spraw HNS. Do zasadniczych zadań na tym poziomie zalicza się: planowa-nie niezbędnych przedsięwzięć umoż-liwiających wykonywanie obowiązków państwa gospodarza, utrzymywanie baz danych o możliwościach udzielania wsparcia na rzecz sił zbrojnych państw

Rysunek 3. Poziomy funkcjonalne wykonania zadań HNS

Źródło: T. Chołuj: Nowe uwarunkowania funkcjonowania systemu HNS. Rola i zadania pełnomocnika mi-nistra obrony narodowej ds. HNS, konferencja pn. Funkcjonowanie systemu HNS w jednostkach organi-zacyjnych MON i elementach pozamilitarnych systemu obronnego kraju oraz realizacja przez nie zadań wynikających z obowiązku państwa gospodarza, Waplewo 21-22.01.2015 r. (materiały konferencyjne).

INIC

JOW

AN

IE

KO

OR

DY

NA

CJA

PLA

NO

WA

NIE

REA

LIZ

AC

JA

HNS REQMOU

CORTA

SORJIA

STRATEGICZNO – OPERACYJNY (DG

RSZ, DO RSZ, IWsp SZ, KG ŻW, DGW, WSzW)

TAKTYCZNY (RBLog,WOG, DYWIZJA,

FLOTYLLS, SKRZYDŁO, JW., WKU)

POLITYCZNO – WOJSKOWY (ZPL-P4,

DSiPO, ZARZĄDY SGWP,DEPARTAMENTY MON)

STRATEGICZNY(ACO, ACT)

OPERACYJNY(JFC BRUNSSUM)

TAKTYCZNY(DOWÓDZTWA

KOMPONENTÓW, PAŃSTWA WYSYŁAJĄCE)

ZADANNIA HNS

PROCES PLANOWANIA HNS

POZIOMY KIEROWANIA I DOWODZENIA

POZIOMY DOWODZENIA NATO



wysyłających i dowództwa NATO prze-bywających na terytorium RP oraz o możliwościach uzyskania wsparcia na rzecz wojsk własnych przebywają-cych poza terytorium kraju, przygoto-wywanie i wdrażanie niezbędnych po-rozumień międzynarodowych, a także opracowywanie analiz, ocen i propozycji, dotyczących organizacji i funkcjono-wania systemu HNS w Polsce. Jedno-cześnie elementy podsystemu poza-militarnego, w ramach prowadzonego planowania obronnego, uwzględniają zadania, które wynikają z obowiązków państwa gospodarza w planowaniu ope-racyjnym i obronnym7.

• Poziom taktyczny obejmuje wytypowa-ne jednostki Sił Zbrojnych RP, wyzna-czone do wykonywania zadań państwa gospodarza, terenowe organy admini-stracji wojskowej, organy administracji publicznej oraz inne pozamilitarne ogni-wa systemu obronnego. Koordynatorem całości przedsięwzięć na tym poziomie są komórki organizacyjne poziomu ope-racyjnego Sił Zbrojnych RP, wykonujące zadania wsparcia przez państwo gospo-darza. Do zasadniczych zadań na tym poziomie zalicza się: prowadzenie baz danych o zasobach przewidywanych do użycia, udział w szczegółowym plano-waniu zabezpieczenia operacji (ćwiczeń) oraz praktyczne wspieranie wojsk so-juszniczych, którego zakres wynika z za-wartych porozumień i przygotowanych

planów. Organy administracji publicz-nej wykonują zadania HNS ujęte w ope-racyjnych planach funkcjonowania, od-powiednio: działów administracji rzą-dowej i województw oraz wynikające z zawartych porozumień8.W sensie organizacyjno-funkcjonalnym

system HNS został uregulowany decyzją nr 447/MON Ministra Obrony Narodowej z 31 grudnia 2013 r. w sprawie funkcjono-wania w resorcie obrony narodowej systemu wsparcia przez państwo gospodarza (HNS)9. Zgodnie z tą decyzją, Szefowi Zarządu Planowania Logistyki – P4 powierzono or-ganizowanie i koordynowanie przedsięwzięć zapewniających realizację zadań w ramach systemu HNS. Szef Zarządu pełni funkcję pełnomocnika Ministra Obrony Narodowej do spraw HNS (zwanego dalej „pełnomoc-nikiem ds. HNS”).

Wykonuje on szereg zadań, do których należą w szczególności: •reprezentowanieMinistraObronyNa-

rodowej w kontaktach międzynarodo-wych dotyczących problematyki HNS;

•przedstawianieMinistrowiObronyNa-rodowej propozycji rozwiązań w zakre-sie organizacji i funkcjonowania syste-mu HNS;

•pełnieniefunkcjiCentralnegoPunktuKontaktowego HNS (CPK HNS);

•planowaniei organizowaniew resorcieobrony narodowej przedsięwzięć do-tyczących wykonania zadań w ramach systemu HNS;

7 Z. Mirowski: Dziesięć lat systemu wsparcia państwa gospodarza, „Przegląd Logistyczny” nr 4/2011, Warszawa 2011, s. 8-9.

8 Tamże, s. 8-9.9 DzUrzMON.2014.5.



•koordynacjawspółpracypomiędzyresortem obrony narodowej i poza-militarną częścią systemu obronnego państwa, w celu racjonalnego wykorzy-stywania zasobów obronnych państwa na potrzeby systemu HNS;

•utrzymywaniewspółpracymiędzynaro-dowej z państwami i instytucjami NATO oraz Unii Europejskiej w obszarze do-tyczącym problematyki HNS;

•współdziałaniez komórkamii jednostka-mi organizacyjnymi resortu obrony na-rodowej oraz, za pośrednictwem Depar-tamentu Strategii i Planowania Obron-nego – z pozamilitarnymi strukturami obronnymi w sprawach dotyczących re-alizacji zadań wynikających z obowiąz-ków państwa gospodarza;

•koordynacjafunkcjonowaniapunktówkontaktowych HNS (zwanych dalej „PK HNS”) w komórkach i jednostkach or-ganizacyjnych resortu obrony narodowej oraz inicjacja tworzenia takich struktur w pozamilitarnych strukturach obron-nych państwa, prowadzenie ich ewiden-cji oraz współuczestniczenie w określa-niu zadań PK HNS;

•określaniezadańw obszarzeHNSdlaterenowych organów administracji woj-skowej w zakresie współdziałania z or-ganami administracji publicznej na te-renie województw10. Obsługę merytoryczną zapewnia pełno-

mocnikowi Zarząd Planowania Logistyki – P4. Zasadniczy element realizacji zadań wynikających z obowiązku państwa go-spodarza stanowi system HNS, który

jest rozumiany jako sieć punktów kon-taktowych odniesionych do części mili-tarnej i pozamilitarnej systemu obronnego państwa.

Główne obszary systemu stanowią dwa podsystemy: militarny oraz pozamilitar-ny. W odniesieniu do części pozamili-tarnej dyrektor Departamentu Strategii i Planowania Obronnego współpracuje z pełnomocnikiem MON w tworzeniu warunków formalnoprawnych zapew-niających organizowanie i funkcjonowa-nie PK HNS w pozamilitarnych struk-turach obronnych państwa, nad którymi sprawuje nadzór. W sensie czysto wyko-nawczym nadal zasadniczą rolę odgrywa Inspektorat Wsparcia SZ RP.

Składowe potencjału logistycznego Inspektoratu Wsparcia SZ RP stanowią: 4 regionalne bazy logistyczne, 24 woj-skowe oddziały gospodarcze, 8 wojsko-wych komend transportu oraz Szefostwo Transportu i Ruchu Wojsk (CKRW). Istotną zmianą organizacyjną jest podpo-rządkowanie od 1 stycznia 2015 r. 16 woje-wódzkich sztabów wojskowych (WSzW) Zarządowi Planowania Logistyki – P4.

Do podstawowych zadań Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych RP należą: realne wsparcie wojsk sojuszniczych biorących udział w ćwiczeniach na terytorium RP i jego rozliczenie; udział w ćwiczeniach do-wódczo-sztabowych w układzie narodo-wym i sojuszniczym (problematyka HNS); zabezpieczenie tranzytu wojsk sojuszni-czych przez terytorium RP oraz realiza-cja zadań państwa wysyłającego.

10 Decyzja nr 447 Ministra Obrony Narodowej z 31.12.2013 r. w sprawie funkcjonowania w resorcie obrony narodowej systemu wsparcia przez państwo gospodarza (HNS).



PodsumowanieNależy stwierdzić, że obecnie funkcjonu-jący w Polsce system wsparcia wojsk so-juszniczych przez państwo gospodarza jest wydolny, ale wymaga permanentnego do-skonalenia tej zdolności. Potwierdzają to przeprowadzone w 2014 r. ćwiczenia so-jusznicze, na które z budżetu MON wyda-no około 42 mln zł11. Co więcej, w 2015 r. planowane jest jeszcze większe zaangażo-wanie struktur systemu HNS w ćwicze-nia sojusznicze na terytorium RP.

Do zasadniczych zadań realizowanych przez Polskę w ramach HNS w 2015 r. należą:•W zakresiewykonawczym:

– przyjęcie i przemieszczenie wojsk so-juszniczych do rejonów prowadzenia działań oraz ich realne wsparcie, które stanowi najważniejszy element oceny systemu HNS w Polsce;

– dokonanie stosownych rozliczeń fi-nansowych za udzielone wsparcie (w dalszej perspektywie wypraco-wanie systemowych rozwiązań do-tyczących rozliczeń finansowych w re-lacji państwo gospodarz oraz państwo wysyłające);

•W obszarze planistyczno-organizacyjnym:– modelowanie systemu HNS na czas „W”;– dostosowanie kompetencji i odpowie-

dzialności podstawowych ogniw sys-temu HNS do nowego systemu do-wodzenia i kierowania (NSDiK);

– kształtowanie podstaw formalnopraw-nych do realizacji zadań HNS, w tym nowelizacja/wdrożenie następujących dokumentów:1) ustawy z 23 września 1999 r. o za-sadach pobytu wojsk obcych na te-rytorium RP oraz zasadach ich prze-mieszczania się przez to terytorium12;2) procedur zabezpieczenia tranzytów wojsk obcych przez terytorium RP; 3) doktryny DD-4.5 (B) „Wsparcie przez państwo gospodarza”;4) instrukcji DD/4.5.1. „Uwarunkowa-nia, założenia i procedury realizacji zadań wsparcia przez państwo gospodarza”;

– aktualizacja Centralnej Bazy Danych oraz „Katalogu możliwości HNS” (wy-pracowanie standardów dotyczących informacji w zakresie formy i treści);

•Wobszarzekształcenia:– przeprowadzenie szkoleń w zakresie

HNS (dla ogniw systemu militarnego i pozamilitarnego HNS) przez zorga-nizowanie kursów w uczelniach woj-skowych i centrach szkolenia.

dr DARIUSZ ĆWIKDepartament Obrony Narodowej NIK, adiunkt Wojskowej Akademii Technicznej,płk dr inż. JAROSŁAW ZIÓŁKOWSKI adiunkt Wojskowej Akademii Technicznej

11 Według danych Inspektoratu Wsparcia SZ RP.12 DzU.2014.1077.

Słowa kluczowe: państwo gospodarz, wojska sojusznicze, Sojusz Północnoatlantycki, system wsparcia HNS, ćwiczenia sojusznicze

Wspólne ćwiczenia NATO Wsparcie wojsk sojuszniczych przez...

Documents

Transcript of Wspólne ćwiczenia NATO Wsparcie wojsk sojuszniczych przez...