Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

24
WERELDDELEN Nel Rietveld over 40 jaar Woord en Daad THEMA: GROEISPURT VAN AZIË Nr. 1 JAARGANG 40 MAART 2013 INDIA GAAT FONDSEN WERVEN IN EIGEN LAND BOTSENDE WERELDEN > > > Filipijnse vakschool blij met kennisuitwisseling Foto: Jonneke Oskam

description

Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

Transcript of Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

Page 1: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

wer

eld

de

len

Nel Rietveld over 40 jaar Woord en Daad

THeMA: GROEISPURT VAN AZIË

Nr. 1 jaarGanG 40

maart 2013

IndIa Gaat fondsen werven In eIGen land

BOTSende WeRelden

>

>

> Filipijnse vakschool blij met kennisuitwisseling

Foto: Jonneke Oskam

Page 2: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

2

Boeken sjouwen

naar draagkracht

WeReld

4 Geen luxe maar kinderen!6 India gaat fondsen werven in eigen land

delen

8 Vanaf € 5 per maand al partner in armoedebestrijding!10 Hoe kredietinstelling met succes ontwikkelt

VeR WeG

13 Filipijnse vakschool blij met kennisuitwisseling16 Jun Pascual uit de Filipijnen

dICHTBIJ

17 Henk Hop uit nijmegen18 Aan de wieg van comité Capelle aan den IJssel

neem eens een kijkje op onze website! nu ook een (groeiend) jubileumgedeelte.

Welkom op woordendaad.nl/40jaar

INHOUD Kracht van De Filipijnen? Onze mensen. Ze zijn belezen, spreken behalve Engels meerdere talen en passen zich makkelijk aan.

Page 3: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

3

werelddelen / MAART 2013

> woordDOOR DS. P. MOLENAAR, LUNTEREN

OUD-BESTUURSLID WOORD EN DAAD

‘Maar Ik ben in het midden van u als een die dient.’ dit woord

uit lukas 22 vers 27b van Jezus is de eigenlijke draagkracht

voor dit mooie werk. Jezus laat wel zien dat dit dienen ons

niet ligt. net als de discipelen willen we veel liever heersen

en groot worden in kerk en wereld. daarom zegt Hij: ‘Maar

Ik ben…’ Jezus zegt dat met veel nadruk. dat houdt in dat Hij

zeer dichtbij is in het werk, zoals de naam HeeRe al betekent

‘Ik ben’.

de Heere heeft oog voor de armsten. Hem hebben we in het

werk van Woord en daad steeds nodig. dat geldt voor allen:

comitéleden, vrijwilligers, personeel en alle andere betrok-

kenen.

Jezus staat in het midden van Zijn discipelen. Hij is dus zeer

dichtbij, zeer betrokken. Jezus is gekomen om te dienen en

Zijn ziel te geven tot een losprijs voor velen.

dienen heeft hier wel een speciale betekenis: er staat letter-

lijk voor dienen ‘diaken’. dat wil zeggen dienen in de uitde-

lende betekenis, zoals diakenen daartoe geroepen zijn.

Jezus heeft Zich helemaal gegeven om de armen te dienen,

als Hij Zich overgeeft in de dood om verzoening aan te

brengen voor onze zonden. Zijn weg over de aarde is een

weg tot hen die op de rand leven. Voor hen gelden bijzondere

beloften.

Wie dat geheim leert verstaan, kan echt dienen in Zijn Ko-

ninkrijk. dat is echte diaconie!

EchtediaconieWoord en daad doet al 40 jaar lang ontwik-

kelingswerk. de mensen van het eerste uur

zagen heel duidelijk een taak om te helpen in

het lijden, dat naar hen toekwam uit zo veel

delen van de wereld. Het is een zegen dit

werk te mogen doen in een gebroken wereld

vanuit verschillende kerken, als een missie,

wereldwijd, in de strijd tegen armoede.

1973, het geboortejaar van Woord en Daad. 1973 is ook mijn geboortejaar.Misschien daarom dat de verhalen van mensen die aan de wieg van Woord en Daad stonden me nooit vervelen. Lees pagina 12 en 18/19 en geniet mee. India, het land waar Woord en Daad ooit begon, omdat een aantal mensen bewogen waren met hun naasten daar. India, het land waar ik ooit de armoede voor het eerst met eigen ogen zag. Als pabostudent stapte ik uit het vliegtuig. Ik zie nog de grote groep straatkinderen met vragende ogen voor me. En voel de bedelende handen die me stevig vastpakken. Ruik de geur van het land. Onuitwisbaar. Vanaf dat moment is het thema armoede concreet in mijn leven. Ik kan er niet meer omheen.

Tussen toen en nu is veel veranderd. Toen deelde ik mijn Indi-ase ervaringen per brief. Nu gaat dat via sms, Skype of e-mail. Ontwikkelingen gaan door. Ook in India. Bedrijven springen als paddenstoelen uit de grond. De Indiase overheid neemt steeds meer haar verantwoordelijkheid. Ze wil niet meer als ontwikkelingsland te boek staan.

Maar… juist nu dreigen armen in India tussen wal en schip te vallen. Het is de uitdaging voor de Indiase partnerorganisaties zonder hulp van buitenlandse donoren krachtig hun rol te nemen in veranderend India. Woord en Daad ondersteunt hen hierin.

1973, India… de start van Woord en Daad.Veertig jaar later is India hét voorbeeld van de dynamische wereld waarin we werken!

Lees meer over Azië in dit nummer.

[email protected]

> voorafDOOR RINA MOLENAAR

woord en daad1973, IndIa

Vanwege het 40-jarig bestaan verschijnt dV

in september een jubileummagazine met

verhalen van toen en nu!

Kracht van De Filipijnen? Onze mensen. Ze zijn belezen, spreken behalve Engels meerdere talen en passen zich makkelijk aan.

Foto

: Hen

k V

issc

her

Page 4: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

4

‘Word en deed India kwam niet als bewuste keuze op

mijn pad maar door de verandering die ik meemaakte

toen ik voor deze post benaderd werd’, antwoordt

emmanuel Kaluri (36) me als ik hem vraag hoe hij

directeur werd.

dIReCTeUR WORd And deed IndIA:

‘ Geen luxe maar kInderen!’

‘Ik werkte bij PaniSMS, een sociale on-

derneming met als doel de digitale kloof

te dichten, waardoor India kan groeien

en meekan in de vaart der volkeren. Bij

dit bedrijf was ik onderdirecteur van

de verkoopafdeling. Het werk deed ik

met plezier maar na een tijdje leek het

me beter een eigen onderneming te

starten.

4

WERELD

DOOR RInA MOlenAAR

Page 5: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

5

werelddelen / MAART 2013werelddelen / MAART 2013

lees op pagina 6 en 7

hoe emmanuel leiding geeft aan Word and deed.

die kwam er. Zo was ik druk met

bedrijfsontwikkelingsplannen voor

mijn eigen zaak, en droomde van winst

draaien en luxe. Mijn bijgewerkte cv

deelde ik met gemeenteleden van mijn

kerk. Ik probeerde een goed netwerk op

te bouwen en me verder te oriënteren.’

anders

‘Op een dag werd ik gebeld door een ge-

meentelid. Hij vroeg of ik bereid was de

christelijke organisatie Word and deed,

die voor een aantal grote veranderin-

gen stond, te gaan leiden. dat was wel

wat anders dan de opzet van een eigen

business. Maar na rijp beraad liet ik

mijn eigen bedrijf voor wat het was en

ging ik de grote uitdaging aan. Ik werd

directeur van Word and deed India, een

organisatie die op zoek is naar de juiste

richting. Het was geen bewuste keuze

maar ik zie het meer als leiding.’

Geen luxe maar kInderen

‘Sindsdien is mijn leven anders. Vroeger

droomde ik als Indiase ondernemer van

rijkdom, rust en genieten.

nu niet meer. Al vind ik geld en succes

zeker nog steeds interessant, momen-

teel heeft dit geen prioriteit. liever wil

ik werkelijk impact zien in het leven van

de kinderen in onze programma’s. Zij

motiveren mij enorm. Als ik de kinderen

bezig zie in de klassen of als ze op het

schoolinternaat met hun begeleiders

aan het eten zijn, dan kan ik er bewust

over nadenken hoe de organisatie nog

beter kan draaien. echte verbetering in

het leven van deze kinderen te brengen,

daar doen we het voor!’

emmanuel gaat sneller praten als het

over de kinderen gaat. dit werk raakt

zijn hart. Hoewel hij als ondernemer

in eerste instantie zakelijk overkomt,

merk je na even doorpraten dat er een

warm hart voor kinderen achter de

schijnbaar nuchtere buitenkant schuilt!

‘ Vroeger droomde ik van luxe, nu draait het om het leven van kinderen.’

Page 6: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

6

‘ Help ons zelf-standIG worden’

IndIA GAAT FOndSen WeRVen In eIGen lAnd

Werken in India vraagt flexibiliteit. Dat blijkt

vooral de laatste tien jaar. Het land is op

drift. Met name de ICT-sector zorgt voor veel

veranderingen. emmanuel Kaluri (pagina 4, 5)

is zich dit terdege bewust. Samen met Woord

en daad bedenkt hij goede stappen richting

de toekomst.

de economie groeit en de overheid wil absoluut niet meer

als ‘ontwikkelingsland’ te boek staan. Maar door dit ‘eerge-

voel’ van de overheid dreigen de armen in India buiten beeld

te raken. Terwijl zij door deze ontwikkelingen juist meer aan-

dacht dan ooit verdienen! Zodat ook zij kunnen aanhaken

bij de vooruitgang van het land. dit vraagt voor onze Indiase

partnerorganisaties een nieuwe rolinvulling.

‘een strategisch duurzaam plan, weten en laten weten

wat we willen’, aldus emmanuel Kaluri. ‘dat is onze eerste

grootste uitdaging als Word and deed India. de tweede is

goed omgaan met vaak onverwachte wijzigingen van het

overheidsbeleid. We moeten hierbij voorbereid zijn op een

negatief effect op christelijke organisaties.’

Als oud-ondernemer weet emmanuel heel goed wat samen-DOOR RInA MOlenAAR

WERELD

Page 7: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

7

werelddelen / MAART 2013

werking met de overheid inhoudt. Toch blijft hij niet in papie-

ren plannen steken. Het draait bij hem om de leerlingen van

de Word and deed-school, voor wie hij deze plannen maakt!

steeds meer armen…

Als emmanuel de ontwikkelingen in zijn land gadeslaat,

maakt hij zich zorgen. ‘Vroeger was India een conservatief

land en verliep de handelssamenwerking met andere landen

moeizaam. dit is echter radicaal veranderd. India groeide.

Met name de ICT-sector: zeer geliefd vanwege de grote aan-

wezige kennis in combinatie met de voor het Westen lage

lonen. de markt ging open. er kwam meer werkgelegenheid.

Vanaf die tijd is het leven voor veel mensen veranderd’, zegt

emmanuel.

‘een goede baan betekent geld en een vast inkomen.

Prachtig. Maar helaas zie je dat de rijken rijker worden en er

steeds meer armen bij komen. Bovendien, de bedrijven die

groeien, zijn sterk afhankelijk van Westerse landen. Gaat

het daar slecht, dan merk je dat in India. de overheid komt

momenteel met allerlei beleidswisselingen. Ook de koers

van de Indiase roepie is niet stabiel. Armen en middeninko-

mengezinnen merken dit als eerste in hun portemonnee.’

Goede doelen In IndIa

emmanuel steekt tijd in het denken over de toekomstige

rol van zijn organisatie Word and deed India. ‘er zijn maar

weinig instellingen in India die niet aan de overheid zijn ge-

bonden. Juist zij moeten een langetermijnvisie ontwikkelen

en weten waar ze voor staan. Wat is je identiteit, missie en

visie en waar wil je naar toe?’

emmanuel pauzeert even. ‘Als de Westerse wereld ons als

christelijke ontwikkelingsorganisaties in India echt wil on-

dersteunen, help ons dan zelfstandig te worden. langzaam

afbouwen van fondsen, goed, maar assisteer ons voorlopig

met het zoeken naar binnenlandse fondsen. dat lijkt mij

zeker mogelijk mits er een goed onderliggend plan is. Ik denk

zelf aan een sociaal ondernemerschapmodel voor bedrijven

die ons willen steunen. daar zie ik een uitdaging.’

Geld Is er

Is India een cultuur waar je kunt fondsen werven? emmanu-

el: ‘Als ik naar Word and deed India kijk geloof ik dat zeker.

We hebben gebouwen en goedlopende scholen. Ons vakon-

derwijs draait prima. dat betekent: samenwerken met het

bedrijfsleven. daar zie ik al een ingang. en ja, de bewustwor-

ding onder rijken om armen structureel mee te laten delen in

groeiende welvaart, is van start gegaan.

Maar er is nog veel meer mogelijk en nodig! daar ga ik hon-

derd procent voor. Omdat ik echt geloof dat we als christe-

lijke organisatie met dit werk er toe doen.’

Ze reisde vol enthousiasme met een jongerengroep naar

India. Ze stak haar handen uit de mouwen in ‘House of Joy’,

een huis voor lichamelijk gehandicapte meisjes, in Bapatla

(Andhra Pradesh, Oost-India). dit huis wordt ondersteund

door stichting Mefi boseth. Groepsleerkracht Willianne

Anker (24) vond dit dé gelegenheid ook haar sponsorkind

Prasanna Yesupogu (12) te bezoeken in Kindertehuis lydia

in Repalle.

willianne: ‘Ik sponsor haar sinds 2007. Af en toe ontvang

ik een briefje met een tekening. Zomer 2012 ontmoette

ik haar. de ontvangst bij partnerorganisatie IReF was

overweldigend. Met spandoeken en bloemenslingers heet-

ten ze ons welkom. Honderden kinderen, in keurige rijen

zittend in een grote gymzaal, zongen voor ons. Prasanna

was erg verlegen en durfde eerst niets te zeggen.’

Willianne sloot India in haar hart. ‘Ik werk als groepsleer-

kracht op de Graaf Jan van nassauschool in Gouda, groep

5, en heb net het thema India afgerond.

Ik weet dat Woord en daad in 2020 wil stoppen in India

vanwege alle nieuwe ontwikkelingen. lastig om te zeggen

wat ik hiervan vind. Het voelt dubbel. Je ziet vooruitgang

maar ook nog volop armoede. en ik zag met eigen ogen dat

de steun voor mijn sponsorkind het verschil maakt. Ik ben

blij dat jullie de Indiase partners zelfstandig maken, zodat

de school kan blijven bestaan.’

‘ Wat is je identiteit, missie en visie en waar wil je naar toe?’

Hoe kijkt Willianne als sponsor tegen de Indiase ontwik-kelingen aan?

Uw gift voor ons jaarthema ‘Onderwijs, met alle

geweld!’ is hartelijk welkom op 38.54.87.088

van Woord en daad, omschrijving JTH12.

Zie onderwijsmetallegeweld.nl

Page 8: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

8

vanaf € 5 per maand bent u partner In armoedebestrIjdInG!

8

DELEN

leren lezen en scHrIjven In HaÏtI‘Hoe het voelt om als volwassene niet te kunnen lezen en

schrijven, zelfs niet in je eigen moedertaal? dat ervaart alleen

de ongeletterde zelf.’ Namtip Aksornkool, wetenschapper

‘Ik deed mee aan een alfabetiseringstraject in noordwest-Haïti

dat Parole et Action, partner van Woord en daad, in verschil-

lende dorpen uitzette. Als je met succes de training doorloopt

kun je doorstromen naar een microkredietprogramma, een

grote stap naar eigen werk en inkomen. In de afgelopen drie jaar

ben ik gegroeid op het gebied van kennis, maar ook qua zelf-

vertrouwen. Het voelt alsof ik door dit diploma een volwaardig

mens ben die echt meetelt in de maatschappij.’

Deelneemster alfabetiseringstraining Parole et Action Haïti

PartnerPlan-donateurs droegen de afgelopen jaren onder

andere bij aan gezondheidszorg voor ontheemden in Colombia,

alfabetisering in Haïti, hiv/aidsbestrijding in India en onder-

wijssteun in Zambia.

In 2013 hopen we dankzij uw bijdrage opnieuw veel te kunnen

betekenen voor de ontwikkeling van mensen.

‘In de afgelopen drie jaar ben ik gegroeid op het gebied van kennis...’

Een partner is een deelgenoot. In goede en

slechte dagen… Als deelgenoot van PartnerPlan

ondersteunt u verschillende projecten in Azië,

Afrika en Latijns-Amerika om de dagelijkse

levensomstandigheden van mensen te verbete-

ren. Dit kan dankzij uw maandelijkse giften!

Help mee aan armoedebestrIjdInG wereldwIjd!

partnerplan

Page 9: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

9

werelddelen / MAART 2013

vanaf € 5 per maand bent u partner In armoedebestrIjdInG!

9

Woord en Daad en haar partneror-ganisaties verbinden mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief.

Geef u op via :

woordendaad.nl/partnerplan

of met de plakbon en maak uzelf deelgenoot in

armoedebestrijding.

Bel ons 0183-611800 of ga naar:

woordendaad.nl/partnerplan.

Wilt u op de vereniging of via de kerk PartnerPlan-

folders uitdelen? Geef het door en u ontvangt ze thuis!

werelddelen / MAART 2013

Help mee aan armoedebestrijding wereldwijd... via PartnerPlan!

Page 10: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

10

DELEN

‘ teruGbetalen moet ecHt’

HOe KRedIeTInSTellInG MeT SUCCeS OnTWIKKelT

Microkredieten zijn ‘in’. Woord en daad steunt een microkre-

dietprogramma van partnerorganisatie ACFIMe in Burkina

Faso (West-Afrika). deze kleine leningen zijn succesvol, maar

niet zonder slag of stoot.

CRedO, partner van Woord en daad

in Burkina Faso, start eind jaren 90 op

bescheiden schaal met microkredieten.

deelnemers zijn verplicht deze kleine

leningen binnen een bepaalde tijd terug

te betalen. dat gebeurt echter niet of

nauwelijks. Als onderdeel van CRedO

maakt de microkredietinstelling daar-

door in de beginjaren een moeilijke

periode door. Ze komt hierdoor –niet

verbazingwekkend– in financiële pro-

blemen.DOOR KeeS VReeKen

Page 11: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

11

werelddelen / MAART 2013

India verandert snel, maar het extreme blijft me verwarren. Steenrijk

en straatarm, geurige markten en stinkende open riolen, kleurige gewa-

den en verbleekte gorigheid… Bizarre cultuuruitingen, verontrustende

rolverdelingen, beklemmende religieuze handelingen, ik zie ze overal

en vaak allemaal tegelijk. India, met een uitstekende wetgeving, is ook

corrupt tot op het bot.

In dit grote land met een miljard hindoes, een paar honderd miljoen

moslims en enkele tientallen miljoenen christenen werkt Red een Kind

al sinds de oprichting in 1968 samen met een familie die vanuit chris-

telijke overtuiging hart heeft voor de onderkant van de samenleving.

nog steeds hebben wij een relatie met de nazaten, twee broers, Paulus

en Ray, elk met een eigen organisatie. Beiden hebben een eigen visie op

het moderne India.

Paulus denkt dat je veranderingen ten goede kunt bewerkstelligen

door mensen te stimuleren, bijvoorbeeld van de overheid verlangen dat

ze haar eigen wet- en regelgeving naleeft. er is inmiddels een redelijke

toegang van armen tot onderwijs, gezondheid, voedsel en werk. Het

laten aanhaken van de armen bij die ontwikkeling kost niet zo veel en

de Indiërs doen steeds meer zelf. Paulus zet hiervoor een heel netwerk

op. Geen gemakkelijke, wel een effectieve weg.

Ray wil de dingen liever bij het oude laten. Red een Kind geeft geld van

sponsors en hij helpt de kinderen van de armen. Zo is het altijd gegaan.

er zijn nog steeds veel armen: dit lijkt dus een gemakkelijke oplossing.

Rechttoe, rechtaan, zonder gedoe. Wat hem betreft gaat het zo nog

jaren door.

Oorzaak? Organisaties in Afrika zijn gewend geld

te ontvangen en daarmee veel dankbaar werk te

verrichten. Hun doelgroep, de arme bevolking,

weet niet beter dan dat bepaalde voorzieningen

gratis zijn. Of hooguit tegen geringe vergoeding.

Als CRedO dan besluit (ook) te werken via een

leenstelsel, is het lastig onderscheid te maken

tussen de gevende organisatie en dezelfde instel-

ling die ook (uit)leent – maar weer terugbetaling

verwacht.

CRedO gooit daarop het roer om en brengt de

microkredietactiviteiten onder in een nieuwe or-

ganisatie, ACFIMe (Agence Communautaire pour

le Financement de la Micro enterprise). daarmee

maakt ze voor de doelgroep concreet zichtbaar dat

een microkrediet iets heel anders is dan, bijvoor-

beeld, zaaizaad voor boeren of een graanmolen

voor het dorp, door CRedO onder voorwaarden

geschonken.

de nieuwe aanpak is meteen een succes. AC-

FIMe groeit, en ontwikkelt zich tot een financieel

stabiele organisatie. Vrouwen vormen de grootste

doelgroep, ruim 90 procent. door middel van een

groepslening of individueel krediet kunnen klanten

van ACFIMe hun bedrijfje starten of uitbreiden.

ACFIMe is vernieuwend. Klanten zijn verplicht

elke maand tien procent boven hun maandelijkse

aflossing te betalen aan ACFIMe, die dit bedrag als

‘spaarpotje’ opzijzet voor de klanten en uitkeert na

afloop van de leenperiode. dit werkt en betekent

echt een gedragsverandering!

In 2011 verstrekt ACFIMe ruim 1400 leningen en

kan de organisatie voor het eerst kostendekkend

zijn vanuit de renteopbrengsten. een prachtig

resultaat.

waarom succesvol?

ACFIMe functioneert als bedrijf, niet als hulp-

organisatie. dat geeft duidelijkheid.

Als strakke, transparante organisatie kan ze

snel op nieuwe (markt)ontwikkelingen reage-

ren. Ze werkt ook samen met andere instellin-

gen.

ACFIMe verstrekt ook grotere leningen en

ontwikkelt financiële producten voor diverse

doelgroepen, bijvoorbeeld voor de cashewno-

tenhandel.

de microkredieten zijn vooral bedoeld voor

vrouwen, die in Afrika vaak minder kansen

krijgen dan mannen.

botsendewerelden

> ImpressIeDOOR LEO VISSER

Leo Visser

Toch denk ik dat de benadering van Paulus toe-

komst heeft en die van Ray z’n tijd heeft gehad. In-

dia mag dan nog steeds verwarrend zijn, het is wel

defi nitief veranderd. Daarmee is ook onze visie

op en betrokkenheid bij hulp in India veranderd.

Oude tijden komen niet weer.

Leo Visser (55) is algemeen directeur van Red een Kind, Zwolle. Deze christelijke organisatie –die samenwerkt met Woord en Daad– is vanaf haar oprichting intensief bij de opleiding van kinderen in India betrokken. Na een fundamentele herbezinning over haar rol in India is besloten een groot deel van de projecten af te bouwen. Dit terugtrekkingsproces loopt tot 2015.

Page 12: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

12

Het plakboek geeft een prachtig tijds-

beeld vanaf het ontstaan van comité Rot-

terdam in januari 1978 tot heden.

Vanaf 1973 lazen mensen al over Woord

en daad in het Reformatorisch dagblad

(Rd/opgericht 1971). In ‘de GezinsGids’

verscheen een artikel over ‘fi nanci-

ele adoptie van kinderen uit de derde

Wereld’. Familie Rietveld informeerde en

kreeg op 13 december 1977 een getypte

brief. Ze konden via Woord en daad

een kind steunen in India, Guatemala of

Indonesië.

Tijdens de oprichtingsvergadering in

Rotterdam werden twaalf mensen lid. Jan

Rietveld, nels echtgenoot, werd voorzit-

ter. daarna schreef het comité kerkenra-

den, verenigingen en scholen aan. ‘Bent

U een kerkenraad? dan kunt U helpen

door… zaalruimte beschikbaar te stellen,

geld te gireren, een diaconale adoptie-

commissie op te richten of door regelma-

tige publicatie in Uw kerkblad’.

Zo’n brief oogt meteen al professioneel.

Penningmeester Gerrit Puttenstein, in

1980 de eerste directeur van Woord en

daad, stelde goede richtlijnen en voor-

beeldteksten op.

Grammofoonplaten

de eerste comitéactiviteit naar buiten

was een voorlichtingsavond in servicefl at

Avondrust in IJsselmonde. een zang- en

orgelavond in de laurenskerk werd

voorbereid.

Intussen meldde zendeling Frank Wag-

goner vanuit Guatemala geëmotioneerd

in lange brieven hoe groot de ellende was

na de aardbeving in 1976…

de verkoopdag in Technische School de

Vaan in Rotterdam-Zuid liep enorm. Ie-

dereen wilde een houten olifant. er waren

ook grammofoonplaten... In 1978 maakte

het comité ruim 68.000 gulden over.

Met of zonder plakboek, nel Rietveld

kan uren vertellen over haar Woord en

daad-belevenissen. In 1981 overlijdt haar

lieve man, 44 jaar. nel blijft achter met

vier zoons. nog steeds is ze een actief

en positief comitélid! ‘Ik heb het mogen

doen, en niet in eigen kracht.’

Het plakboek van nel rIetveld

1973-1983 BIJ 40 JAAR WOORd en dAAd

‘Ik heb nog een Woord en Daad-plakboek

vanaf de begintijd van ons comité Rotterdam’,

laat Nel Rietveld-Heuvelman (70) weten. ‘Je

mag het lenen, maar wees er zuinig op.’

Nel Rietveld

‘ Iedereen wilde een houten olifant.’

tIjd was rIjp

‘Twee dingen’, meldt Henk de Pater (70), oud-voorlichter, ‘waren belangrijk voor

Woord en daad. Het Rd fungeerde als gezamenlijk platform en bond de gere-

formeerde gezindte samen. Én elke nederlandse werknemer kreeg een eigen

bankrekening, waardoor de acceptgiro’s in beeld kwamen.’

Kijk ook op:

woordendaad.nl/40jaar en

woordendaad.nl zoekwoorden: Nel Rietveld

12

DOOR JOKe MARTenS

volgende keer: 1983-1993 bij 40 jaar Woord en daad.

comItés oprIcHten

Medeoprichter Ivo ’t lam (88): ‘Het

was een hele klus de eerste tien comi-

tés op te zetten. In die tijd was ik aan

de telefoon vastgegroeid. Wat bleek?

Mensen die weinig te doen hadden,

wilden dat graag zo houden maar de

drukste mensen zeiden ja!’

Het stichten van comités, plaatse-

lijke of regionale werkgroepen, was

een gouden greep. daardoor kreeg

Woord en daad lokaal veel bekend-

heid en draagvlak.

Page 13: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

13

werelddelen / MAART 2013

‘ vaardIGe Handen’ bereId om te leren

FIlIPIJnSe TeCHnISCHe VAKSCHOOl BlIJ MeT KennISUITWISSelInG

AMG Filipijnen* timmert aan de weg met de vakschool Skil-

led Hands Technological College in Bulacan (zie kader). Acht

jaar geleden in een kritieke fase, nu zelfbewust. de school

doet ertoe! Vaardige handen laten zien dat het kan. Blijvend

leren? AMG en Woord en daad zeggen ja!

DOOR KeeS VReeKen

VER WEG

werelddelen / MAART 2013

Page 14: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

14

VER WEG

‘ We blijven samen-werken, nu op basis van kennisuitwisse-ling en inhoud.’

even zo’n acht jaar terug in de tijd. In

2005 blijkt uit een onafhankelijke evalu-

atie dat de vakschool niet voldoende ef-

fectief is. er staat een mooi gebouw met

goede apparatuur uitgerust. Maar veel

leerlingen –ze worden opgeleid tot las-

ser, automonteur of ICT’er– vinden geen

baan. Wat niemand wil wordt realiteit:

goede studenten, maar géén werk. AMG

Filipijnen stelt zich de vraag: Waar is het

misgegaan? maar ook, veel belangrijker:

Wat gaan we nu doen

‘Skilled Hands’ ofwel ‘Vaardige Handen’

maakt een nieuwe start, onder meer

door contacten te leggen met regionale

bedrijven en hen sterker te binden aan

de vakschool. Voor deze bedrijven wordt

de opleiding daarmee veel relevanter

en tegelijkertijd willen ze investeren in

school en studenten. en last but not least:

de bedrijven boden banen.

blIk naar buIten

AMG Filipijnen rust echter niet op haar

lauweren als steeds meer studenten

alsmaar sneller een baan vinden. In

2010 evalueert ze het project opnieuw.

dit keer liggen de verbeterpunten op

een ander terrein. de financiële zelf-

standigheid en zelfredzaamheid van de

vakschool kunnen beter en vooral duur-

zamer. deze constateringen stellen voor

nieuwe uitdagingen. des te belangrijker

ook omdat Woord en daad binnen nu

en zeven jaar de steun aan het project

afbouwt.

Jun Pascual (pagina 16), directeur van

de school, vertelt in 2011 op een bijeen-

komst van het Woord en daad Business

Platform: ‘Woord en daad daagt ons

uit een andere richting in te gaan. Onze

blik, die voorheen vooral naar binnen

gericht was, is nu veranderd in een

brede blik naar buiten. er vindt een ver-

andering plaats in strategie, programma

en medewerkers. dit alles is door God

geleid.’

orGanIsatIeadvIes

Regel was al langere tijd dat afgestu-

deerde studenten tien procent van de

studiekosten terugbetalen. naleving

werd echter niet strikt gehandhaafd.

nu regelt de ‘alumni-associatie’ –

vereniging van oud-studenten– deze

afdracht. Afgestudeerden ervaren

daardoor sterk de sociale en morele

druk om mee te doen aan deze rege-

ling.

blIjvende samenwerkInG

Het is beleid van Woord en daad in een

aantal middeninkomenslanden, waar-

onder India en de Filipijnen, de finan-

ciële steun af te bouwen, vertelt Cees

van Breugel, unithoofd Vakonderwijs

bij Woord en daad. Het uitgangspunt is

dat in deze landen meer dan gemiddeld

mogelijkheden zijn om in eigen land

financiering te vinden.

‘We willen dus de verantwoordelijk-

heid bij het land zelf en haar overheid

leggen.’

dit betekent echter niet dat we de part-

nerrelatie beëindigen, benadrukt Van

Breugel. ‘We blijven samenwerken, niet

meer via financiële steun maar op basis

van kennisuitwisseling en inhoud.’

Page 15: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

15

werelddelen / MAART 2013

tecHnIscHe vakscHool

AMG Skilled Hands Technological College (ASHTeC) bestaat 17 jaar en is

gevestigd in Bulacan, op 75 kilometer afstand van de hoofdstad Manilla.

de school startte met vijf studenten in een simpel gebouwtje. Inmiddels is

de opleiding uitgegroeid tot een overheidserkend college, waar zo’n 200

studenten per jaar afstuderen. Studenten kunnen kiezen uit drie verschil-

lende opleidingen: ICT, elektronica en lastechniek.

Meer informatie kunt u vinden op:

amgskilledhands.org

15

Maar om helemaal zelfstandig te kunnen

draaien, is meer dan de ‘tien procent’

nodig. Commercieel denken, daar gaat

het om, stelt consultant Henk Hop van

Bunt Management (pagina 17). Hij

bezoekt in 2012 de vakschool en geeft

AMG Filipijnen een organisatieadvies.

Uiteraard na een grondig vooronderzoek,

gesprekken en het lezen van eerdere

rapportages. Zijn adviezen berusten op

drie pijlers: verbetering van het finan-

cieel management, sterkere nadruk op

commerciële activiteiten en tot slot een

plattere bestuurslaag.

bereIdHeId, creatIvIteIt en tIjd

Waarom leveren deze aanbevelingen

meer inkomsten op? ‘Het gaat natuurlijk

in de eerste plaats om een nieuwe manier

van denken. Men is eraan gewend geld te

ontvangen en niet te werven. Een beter fi-

nancieel management geeft meer inzicht

in de geldstromen, waardoor de school-

leiding ook beter kan inspelen op inef-

ficiënte bestedingen.’ Dat geldt eigenlijk

ook voor de huidige bestuursstructuur.

Vijf bestuurslagen is wellicht passend bij

de Aziatische cultuur, ze zijn echter over-

bodig voor een goed functioneren van de

vakschool. drie lagen zijn voldoende, stelt

Hop in zijn rapport.

Om over enkele jaren financieel zelf-

standig te zijn, moet AMG Filipijnen ook

nieuwe geldbronnen aanboren. Com-

merciële activiteiten op poten zetten is

niet eenvoudig voor een hulporganisatie

en vereist creativiteit en tijd. Maar

ideeën zijn er genoeg. denk bijvoorbeeld

aan werkende jongeren die bijscholing

belangrijk vinden. Zij hebben ook geld om

dit zelf te bekostigen.

AMG Filipijnen laat zien hoe een uitge-

sproken slecht functionerende school

zich kan ontwikkelen tot een voorbeeld

voor anderen. Ze legde het hoofd niet in

de schoot, berustte niet in de ingewik-

kelde problematiek die het land eigen is,

maar zocht actief naar mogelijkheden.

Page 16: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

16

wanneer bezocHt je nederland

voor Het eerst?

In 2005 toen Woord en daad een

partnerconferentie organiseerde.

eerste Indruk van nederland?

een koud land met net zulke warme

mensen als de Filipino’s. Tijdens de

conferentie was het eten erg anders dan

wij gewend waren maar werd er speciaal

voor ons rijst gekookt. Ik voelde me

thuis. elk conferentieonderdeel was op

de afgesproken tijd; het ging er

gedisciplineerd aan toe.

ondernemerscHap en fIlIpIjnen?

Filipino’s zijn geboren ondernemers.

Toch zie je bij ons vooral veel onderne-mingen. dat is op zich niet verkeerd als

er maar een visie is om te groeien. In-

novatie en integriteit zijn ook punten in

het bedrijfsleven. Binnen onze opleiding

laten we leerlingen zien wat vernieuwing

is. Tegelijk zetten we ook christelijke

waarden neer zoals eerlijke handel.

kracHt van de fIlIpIjnen?

Onze mensen. Ze zijn belezen, spreken

behalve engels meerdere talen, en

passen zich makkelijk aan in verschil-

lende situaties.

de middenklasse is geschoold en ons

land is gezegend met veel middelen

waar onze mensen gebruik van kunnen

maken.

en de uItdaGInG?

nationaal leiderschap dat ons richting

geeft. We hebben rolmodellen nodig

bij de overheid en in het bedrijfsleven.

leiders met visie, integriteit en geloof-

waardigheid.

Corruptie is een groot probleem. Het is

al verminderd maar we werken aan een

toekomst zonder corruptie.

Hoe kIjk je teGen je vakscHool

aan?

We zijn een bevlogen organisatie en het

sponsorprogramma is onze kracht.

Hierbij willen we nog verder bedenken

hoe ouders zelf kunnen bijdragen aan een

deel van de kosten van hun kind. Verder

moeten we meer focussen op waar we

naar toe willen en leiderschap tonen.

wat Heb je Geleerd van Henk?

Hij leerde ons als iemand van buitenaf

naar buiten te kijken. Ik noem drie din-

gen: ontwikkel een zakelijke kijk op de

dingen, beperk je tot je kernactiviteiten

en meen –en doe– wat je zegt. Verder:

serieus zijn én vriendelijk. Als je dit laat-

ste wilt begrijpen moet je Henk kennen.

boodscHap aan Henk?

Je hebt een goede job gedaan, Henk!

Ik zou zeggen: kom in 2014 weer eens

kijken hoe we zaken hebben opgepakt.

VER WEG

‘fIlIpIno’s zIjn Gebo ren ondernemers’

Jun Pascual

naam:

Jun Pascual (53)

GezIn:

Getrouwd met Remedios,

een zoon en twee dochters:

Abiel Jordan (26), Kayla Rahel (23),

Kadisha Anet (7)

functIe:

directeur van vakschool AMG Skilled

Hands

woonplaats:

Manilla, Filipijnen

DOOR RInA MOlenAAR

‘Corruptie doorbreken vormt een grote uitdaging’

Page 17: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

17

werelddelen / MAART 2013

was Het voor Het eerst dat je een

ontwIkkelInGsland bezocHt?

Ik was eerder in Roemenië waar ik veel

armoede zag. de Filipijnen was voor mij de

eerste keer.

eerste Indruk van de fIlIpIjnen?

In de hoofdstad Manilla was het erg druk.

Je ziet dat het land zich wel ontwikkelt.

Zodra je meer de provincie in komt zie je

meer armoede.

doel van de reIs?

Woord en daad en de vakschool van

AMG Filipijnen* wilden graag iemand van

buitenaf naar de schoolorganisatie laten

kijken. Woord en daad gaat namelijk de

fi nanciële ondersteuning langzaam afbou-

wen. Ik lichtte de organisatie dus door.

kracHt van de fIlIpIjnen?

Mijn blik is beperkt na één bezoek. Maar

ik zie dat Filipijnse mensen een enorme

drive hebben iets voor hun familie te

betekenen. Het gezin is belangrijk. Op

de scholen zie je kinderen gesponsord

worden door eigen broers en zussen die

zelf vroeger sponsorkind waren. Het gezin

als ‘hoeksteen van de samenleving’ wordt

zo concreet.

en de uItdaGInG?

Helaas is er nog steeds corruptie en wan-

trouwen naar instanties toe. Tijdens mijn

bezoek was er een conferentie op school

over corruptie. daar spraken leiders die

dat wilden doorbreken. Maar het begint

bij de gewone man, voor wie het echter

lastig is corruptie aan te geven. Omdat dat

consequenties kan hebben, bijvoorbeeld

voor zijn inkomsten.

Hoe kIjk je teGen de vakscHool

aan?

de school leert ondernemerschap en com-

mercieel denken inclusief fi nancieel in-

zicht. dit geeft toekomst aan jongeren die

vanuit een uitzichtloze situatie perspectief

krijgen, voor dit en het eeuwige leven.

deze jongeren vormen zich vaak om naar

mensen die vanuit een christelijke houding

als vakman willen werken. daardoor zijn

zij heel waardevol voor bedrijven.

wat Heb je Geleerd?

Wat je ook overkomt, er is altijd hoop. de

studenten daar straalden hoop uit, die

is te vinden in de Heere Jezus Christus.

Indrukwekkend.

boodscHap aan jun?

Hartelijk dank voor de goede zorgen in de

week dat ik bij jullie te gast was. Jij bent

een voorbeeld voor mij als dienend leider.

Geweldig, wat je met je team neerzet. Ga

door met het goede werk, onder Gods

zegen die ik je biddend toewens.

*partner van Woord en Daad

DICHTBIJ

‘fIlIpIno’s zIjn Gebo ren ondernemers’naam:

Henk Hop (39)

GezIn:

Getrouwd met Rika,

vier dochters: Cinthia (17), Joscha (13),

Ronah (9), Rosa-lynn (2)

functIe:

Consultant/interim-manager bij Bunt

Management

woonplaats:

nijmegen

‘Corruptie doorbreken vormt een grote uitdaging’

werelddelen / MAART 2013

Henk Hop

Page 18: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

18

aan de wIeG van een comIté

CAPelle AAn den IJSSel KIJKT ACHTeROM

Weet u nog iemand die betrokken was bij de oprichting van

de eerste comités? Ivo ’t lam (88) heeft wel namen op voor-

raad. ‘Probeer Hans Geluk eens. Bij hem thuis is comité

Capelle a/d IJssel opgericht. Hij woonde daar toen.’

Hans Geluk (72) is als Gorinchemmer

snel opgespoord. Maar zo’n 40 jaar

terug blijkt ontzettend lang geleden. ‘Ik

herinner me er niet zo veel meer van’,

bekent hij eerlijk. Met hulp van digi-

bronnen en menselijke bronnen wordt

het plaatje completer.

Ivo ’t lam, landelijk comitéstichter ken-

de de hele familie Geluk. Vandaar dat

’t lam een avond afsprak, 4 juni 1976,

dat hij bij Hans en Joke Geluk thuis zou

komen. Als de gastheer voor wat be-

trokken koffiedrinkers uit verschillende

DICHTBIJ

DOOR JOKe MARTenS

Piet Stok:

ruim 36 jaar comitéhistorie...

Page 19: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

19

werelddelen / MAART 2013

kerkgenootschappen zorgde, hoorden

ze van ‘t lam de rest. Want ook Capelle

verdiende een Woord en daad-comité.

Piet Stok, die net sinds een maand naast

Geluk woonde, kreeg een uitnodiging

van zijn nieuwe buur. Met grote gevol-

gen, want die avond werd het comité

met zes leden een feit en hij was erbij.

pIet stok

Als enige is Piet Stok (66) vanaf de

oprichting tot heden lid van het comité

en momenteel secretaris. dus is hij de

man die informatie kan geven. Stok,

getrouwd met els nieuwelink, drie

dochters, 13 kleinkinderen, was in zijn

arbeidzame leven bijstandsmaatschap-

pelijk werker bij Gemeente Capelle aan

den IJssel. later ambtenaar burgerlijke

stand.

Inmiddels is hij twee dagen per week

met plezier vrijwilliger bij het IJssel-

landziekenhuis, hij zingt dit jaar al een

kwart eeuw bij het Christelijk Krimpens

Mannenkoor en doet werk voor de

woonwijkvereniging. Ja, en hij is sinds

1976 actief voor Woord en daad. Hij is

niet zo’n prater, zegt hij zelf. Maar wel

een open boek, blijkt.

Stok beschikt over een groen school-

schrift waarin de allereerste en latere

notulen van het comité zijn opgetekend.

‘We begonnen met zes leden uit drie

verschillende kerkgenootschappen.

Het streven was ook gereformeerden,

vrijgemaakten, oud gereformeerden

en leden van Hervormd lokaal erbij te

betrekken, maar dat lukte niet.’

dIa’s als nIeuwtje

Het gloedjenieuwe comité schreef scho-

len en kerken aan. ‘Kerken hielpen vaak

door een verwarmd gebouw en koffie

gratis beschikbaar te stellen en berich-

ten in de kerkbodes op te nemen.’ Stok

prijst de voortdurende medewerking

vanuit zijn eigen elimkerk, de gerefor-

meerde gemeente. ‘Ik herinner me nog

dat professor Pulikunnel uit India op 5

oktober 1976 een praatje kwam houden

in de elimkerk. en in wijkgebouw Het

Anker in Capelle-West kwam ’t lam

dia’s laten zien uit India, later uit Haïti.

Het trok veel mensen, want het was

iets nieuws en mensen hadden vaak nog

weinig gezien. ’t lam zei dan: elke mi-

nuut sterven 30 kinderen door voedsel-

gebrek. Wat gaan we daaraan doen?’

fIetsGenot

Het schoolschrift noemt zang- en

voorlichtingsavonden, prikkaartacties

en kerstkaartenverkoop. ‘We verkoch-

ten in 1979 ook ansichtkaarten met de

opdruk: Kinderogen, tranen drogen.

Opbrengst 3500 gulden.’

de eerste fietstoertocht op 23 mei

1987, opgezet samen met comité Rot-

terdam, trok 300 fietsers. Stok: ‘Als

amateurracefietser vond ik het leuk

zo’n tocht, samen met een maat, uit

te zetten. We kozen een leuke route

van de Reviusschool in Schiebroek

naar de eben-Haëzerschool in Capelle.

Vanuit de schoolgebouwen kon je dan

starten en eindigen. Ooit hadden we

een deelnemer uit Overijssel die met

‘ Een diavertoning trok veel mensen: het was iets nieuws en mensen hadden vaak nog weinig gezien.’

eerste scHolenactIes voor woord en daad

Op 9 augustus 1973 schreef het Rd over de overhandiging van een eerste

cheque van ruim 46.000 gulden voor India, op ‘de Wartburg’, ex-priestercen-

trum in Velp. Ook scholen voerden actie. Samen met zijn onderwijzer Hans

Geluk mocht leerling dick Trouwborst uit Capelle a/d IJssel erheen: hij had de

meeste balpennen verkocht.

Bron: digibron.nl, zoekwoorden:

wadiaramplan-kindertehuis-kan-uitvoering-beginnen

Meer weten over comités?

woordendaad.nl/vrijwilligers

de fiets op de auto naar Capelle kwam.

Om vijf uur zouden we afsluiten, dan

moest het alarm erop, maar de auto van

die man stond er nog. Wij durfden niet

te vertrekken. een drie kwartier later

arriveerde hij. er was niets aan de hand,

hij had alleen maar heerlijk genoten…’

Zo beschikt Piet Stok over ruim 36 jaar

comitéhistorie, dankzij de gastvrije

buren!

lees verder op

woordendaad.nl,

zoekwoorden comité Capelle.

Piet Stok:

ruim 36 jaar comitéhistorie...

Hans en Joke Geluk-van den Heuvel: gastheer en gastvrouw bij de oprichting van comité Capelle a/d IJssel.

Page 20: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

20

Ha jongens en meiden,‘Please erwin, wil jij deze keer voor mij de vaatwas-

ser inruimen? Ik heb echt heel veel huiswerk!’ ‘Ben

je wijs? Ik ben je slaafje niet!’ Herkenbaar? Klusjes

doen is vaak niet favoriet.

Toch hebben we in nederland niets

te klagen. Waarschijnlijk heb jij wel

een paar taken. ’t Is normaal dat

iedereen zijn steentje bijdraagt

thuis. Maar dat is echt niets als je

kijkt naar het leven van veel van jul-

lie leeftijdgenoten in bijvoorbeeld

India.

Kinderen van soms nog maar zes

jaar oud die elke dag, ook op zondag, keihard aan het

werk zijn. Als kleermaker, schoonmaker of stenen-

sjouwer. Soms is het zelfs gevaarlijk werk, bijvoor-

beeld vanwege giftige stoffen. en dan verdienen

ze er ook nog erg weinig geld mee. Over slaafjes

gesproken… dank God dat jij in nederland mag

opgroeien. Bid je mee voor de kinderen die (nog) niet

naar school kunnen?

Groetjes, Janneke Witzier

Help jij Rambabu de weg naar school te vinden?

Naam: Leeftijd: Adres: Postcode:

Doe mee en win!mail of stuur je oplossing voor 15 april naar [email protected]

of wereldkids, postbus 560, 4200 an Gorinchem.

wie weet, val jij dit keer in de prijzen! vermeld altijd je naam, adres

en leeftijd. kleurplaat graag per post. succes!

mail of stuur je oplossing voor 15 april naar [email protected]

20

de winnaars vind je op

woordendaad.nl/kids

Kleurplaat: G

eertje van den Broek-den O

uden

Page 21: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

21

werelddelen / MAART 2013

DICHTBIJ

Pandje contantje voor comité Oud-Beijerland‘Pandje kopen voor 1 euro?’ Woord en

daad-kringloopwinkel Oud-Beijerland

zegt ja! Sinds 1998 huurt de winkel het

kerkgebouw van de opgeheven neder-

duits Ger. Gemeente. ‘Kom dan naar de no-

taris voor de overdracht op 27-12-2012.’

Bert Waardenburg tekent namens de

kerk, naast hem (rechts) comitévoorzitter

Henk den Broeder, staand comitélid Mieke

Brussaard en notaris Andries van driel –

lid RegioOndernemers W&d– die de akte

gratis passeerde. Winkel bezoeken?

woordendaad.nl/winkels

Boeken sjouwennaar draagkracht‘Jongens en meiden, we doen een spon-

sorloop met een rugzak op met daarin net

zoveel boeken als je leeftijd.’ Arme direc-

teur Gerrit ten Berge, hij moet meelopen

met 56 boeken in zijn tas! Tja, zo ver kan

het komen als een school het project

‘boeken’ behandelt. door ouders gebak-

ken koeken en taarten worden verkocht

op de afsluitavond en ook… tweedehands

boeken. Resultaat? Comité W&d Kam-

pen/IJsselmuiden krijgt € 7200,- voor on-

derwijs Haïti van Hervormde Basisschool

Ichthus IJsselmuiden. Merci beaucoup!

Jubileumsite 40 jaar Woord en Daad‘We beginnen een reformatorische stichting om arme kinderen in de derde wereld te helpen. Weet jij een goede naam?’ (Vraag van Ivo ’t lam, 48 jaar in 1973, aan zijn vrouw liesbeth, 40 jaar.) Spontaan zegt ze: ‘nou, wat denk je van Woord en daad?’ ‘een schot in de roos’, blikt ’t lam terug. ‘Het Woord, maar ook de daad! echter vanuit het Woord.’ Sindsdien stempelde Woord en daad het bestaan van echtpaar ’t lam. en nog steeds varen ze mee op de achterplecht... woordendaad.nl/40jaar

actIe IN UITVOERING

land proGramma bedraG

Bangladesh Huizenbouw 526,703Bangladesh economische ontwikkeling 50,000Bangladesh Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 95,551Bangladesh Gezondheidszorg 595,943Benin Voedselzekerheid 42,587Benin Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 48,698Benin Onderwijs 108,880Burkina Faso Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 27,484Burkina Faso Voedselzekerheid 297,361Burkina Faso noodhulp Sahel 116,618Burkina Faso Agrarische ontwikkeling 25,000Burkina Faso Onderwijs 35,000Colombia Onderwijs 248,841ethiopië Onderwijs 136,420ethiopië Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling/

Hope University College49,612

Filipijnen noodhulp 64,842Guatemala Onderwijs 24,550Guatemala Gezondheidszorg 44,882Haïti Onderwijs 16,275Haïti noodhulp 186,092Haïti Gezondheidszorg 65,111India Onderwijs 32,942India Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 126,404India Gezondheidszorg 19,165nicaragua Agrarische ontwikkeling 184,665nicaragua Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 49,055nicaragua Onderwijs 77,760Oeganda Agrarische ontwikkeling 27,275Oeganda Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 80,000

Overzicht inkomsten 2012

Woord en daad hecht

eraan om op transparante

wijze haar giften te verant-

woorden.

dit overzicht geeft inzicht

op hoofdlijnen. Wilt u het

totaaloverzicht zien?

Ga naar:

woordendaad.nl/

verantwoording.

Hebt u geen internet?

Schroom niet en bel ons.

We sturen het u graag toe.

meer acties: woordendaad.nl/kids, woordendaad.nl/jongeren, woordendaad.nl/vrijwilligers

Help jij Rambabu de weg naar school te vinden? Oeganda Gezondheidszorg 50,000

Sierra leone Onderwijs 67,835Sierra leone Vakonderwijs/arbeidsbemiddeling 108,111Sierra leone Agrarische ontwikkeling 50,000Thailand Onderwijs 18,425Tsjaad Onderwijs 46,097Zambia Agrarische ontwikkeling 101,741Zambia Gezondheidszorg 48,056Zambia Agrarische ontwikkeling 140,000Algemeen ledenbijdrage Business Platform 356,750Algemeen Sponsoring kinderen 9,906,949Algemeen Indeed (jongeren) 15,443Algemeen noodhulp Afrika 302,752Algemeen Kinderhulp 59,713Algemeen Jaarthema ‘Onderwijs, met al-

legeweld!’90,287

Algemeen doorleerfonds 128,055Algemeen Gift of love & extra giften 255,016Algemeen Jaarthema ‘Afrika, op je gezond-

heid!’319,922

Algemeen PartnerPlan 415,559Algemeen Algemeen Hulpverleningsfonds 1,526,759Algemeen Giften uit nalatenschappen en

legaten 1,611,784

Algemeen SBOS 277,946Algemeen Business Platform en Business

Partners192,200

Algemeen MFS 8,534,765Algemeen Prisma 1,091,968Overige 610,706

totaal 29,730,557

DOOR JOKe MARTenS

Page 22: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

22

DELEN

Steeds meer ondernemers richten zich bij

hun bedrijfsvoering ook op maatschappelijk

verantwoord ondernemen. Lees welke keuzes

ondernemers uit ontwikkelingslanden en uit

Nederland hierin maken. Deze keer: biologi-

sche bestrijdingsmiddelen.

maatscHappelIjk verantwoord ondernemen

naam: Piet Stolk (59)

woonplaats: Bergschenhoek

bedrijf: Stolk Brothers: kassenteelt van

anthuriums (kamerplanten)

wat Houdt maatscHappelIjk ondernemen In voor u?

de nederlandse landbouw gebruikt veel kunstmest en bestrij-

dingsmiddelen. dat put de grond uit, beschadigt de natuur en kost

ook nog eens enorm veel geld. In ons bedrijf kozen we al vrij vroeg

voor biologische bestrijdingsmiddelen en zo min mogelijk kunst-

mest. In feite gebruiken we dus, zoals bij windenergie, de kracht

van de natuur.

waarom bIjzondere aandacHt voor Het mIlIeu?

Vanuit mijn christelijke levensovertuiging zeg ik: zuinig zijn op de

aarde. en tegelijk zeg ik als ondernemer: je moet zuinig zijn op wat

je allemaal uitgeeft en altijd kijken waar je meer kunt doen voor

minder. de ervaring leerde mij dat we met minder kunstmest en

bestrijdingsmiddelen uiteindelijk een betere oogst kregen. Maat-

schappelijk verantwoord ondernemen hoeft niet duur te zijn.

wat levert dIt u op?

Behalve een prijs van het ministerie van landbouw voor onze

manier van werken, dragen we hiermee bij aan een schonere en

zuiniger glastuinbouw. en dit loont ook. dit is geen geitenwol-

lensokkeninitiatief waar geld bij moet; integendeel: steeds meer

mensen vinden dit belangrijk. en als je recht van bestaan wilt heb-

ben, zul je voorop moeten lopen.

Piet Stolk

‘Mijn kinderen kunnen weer zwemmen in het meer.’

DOOR AldWIn GelUK

Claudio Edgardnaam: Claudio edgard Hernández Martínez (leeftijd)

woonplaats: el Yankee, nicaragua

bedrijf: Koffi eboer en eigenaar winkel landbouwbenodigdheden

wat Houdt maatscHappelIjk ondernemen In voor u?

Landbouw, in het bijzonder de koffi eteelt, is erg gerelateerd aan de

natuur, de natuurlijke ecosystemen. Je moet de natuur zo veel mo-

gelijk intact laten. Zo bestrijd ik plagen met schimmels en pas ik een

eenvoudig afvalwaterzuiveringsproces toe bij de koffi everwerking.

Bovendien verkoop ik die technologie ook aan collegaboeren.

waarom bIjzondere aandacHt voor Het mIlIeu?

Klimaatsverandering! die merk ik hier aan den lijve: beken drogen

uit, het regent op andere momenten dan in de regentijd en soms

is het juist dan droog en ook de recente uitbraak van bepaalde

schimmels heeft er volgens mij mee te maken. Ik heb als vader de

verantwoordelijkheid voor mijn kinderen. niet alleen dat ze gezond

opgroeien, maar ook dat ze straks aan de landbouw nog een boter-

ham kunnen verdienen.

wat levert dIt u op?

de kreek die langs ons huis

stroomt staat niet meer het

grootste gedeelte van het jaar

droog. Mijn kinderen kunnen

weer in het meer zwemmen en ik

zie meer dieren in de natuur rondom ons dorp. Ik ga er economisch

niet direct op vooruit, maar zie wel dat we samen iets beschermen

waar we met z’n allen verantwoordelijk voor zijn.

In 2013 geeft Werelddelen aandacht aan maatschappelijk verantwoord ondernemen door spiegelinterviews.

Page 23: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

23

werelddelen / MAART 2013

colofonWerelddelen is een gratis kwartaaluitgave van Woord en daad voor belangstellenden. Op verzoek kunt u ook alleen ons decembernum-mer ontvangen.

Woord en daad verbindt mensen over de hele wereld in hun strijd tegen armoede, vanuit Bijbels perspectief. We willen hiermee een bijdrage leveren aan duurzame ver-andering in nederland en wereldwijd.

woord en daadPostbus 560, 4200 An GorinchemSpijksedijk 16e, 4207 Gn GorinchemTel. 0183-611800Fax [email protected] woordendaad.nl

raad van bestuurIr. Jan lock, voorzitterdrs. dicky nieuwenhuis

manaGer communIcatIe en fondsenRina Molenaar

raad van toezIcHt voorzitterds. C. Westerink, Rijnsburg secretarisJ. Achterstraat-Floor, RhenenP.W. nobel RA, ZwijndrechtIng. C. van Burg, Spui (gemeente Terneuzen)dr. P. Honkoop, Barendrechtdr. ir. R.A. Jongeneel, Veenendaal drs. M.C. v/d lagemaat-Maaskant, Veenendaaldr. ir. G. nooteboom, ede

bankIersRabobank 38.54.87.088IBAn nl64RABO0385487088ABn-Amro 50.98.11.566IBAn nl67ABnA0509811566t.n.v. Woord en daad, Gorinchem

Woord en daad is een Algemeen nut Beogende Instelling (AnBI)

GIften/ontvanGstbevestIGInGGiften zijn hartelijk welkom. Projectnummer jaarthema Onderwijs, met alle geweld!: JTH12.Om kosten te besparen zenden we geen ontvangstbevestigingen voor giften. Wilt u toch een ontvangstbevestiging, vermeld dit dan duidelijk op uw overschrijving. Bent u ondernemer en wilt u bijdragen aan het werk van Woord en daad? Kijk op woordendaad.nl/ondernemers. doelbestedingsratio 2011: 93,24%.

voor testamentaIre bescHIkkInGenluidt ons adres: Stichting Woord en daad, gevestigd te Gorinchem.Onze stichting is ingeschreven onder nummer 41118168, bij de Kamer van Koophandel te Tiel en staat onder controle van een registeraccountant.

redactIePeter Boer, Aldwin Geluk, Rina Molenaar (hoofdredacteur), Corjan Rink, Kees Vreeken, René Zeeman, Joke Martens-Bevelander (redactiesecretaris/(eind)redacteur)

GrafIscHe verzorGInGReprovinci

drukthijsen.comDit magazine is gedrukt op FSC-gecertificeerd papier.

oplaGe75.700 exemplaren/aanpassen

overname artIkelenOvername van artikelen is prima! Graag met bronvermelding.ISSn 1871-9570

spaaracties via vrijwilligersspaarpunten/aIr mIles: jaarop-

brenGst 2012: € 6.750,-!

dankzij uw bonnentoevoer kon ik € 5.950,-

afdragen aan het doorleerfonds en dankzij

afname toegangskaartjes via Air Miles voor

vliegreizen € 800,-! Hartelijk dank! Welkom

alle gangbare spaar- en koopzegels, bonnen

en punten. Ik wissel ze in voor contanten of

verkoopartikelen.

Groepssparen via Air Miles is beëindigd. U

kunt van de resterende Air Miles nog be-

perkt attractiekaartjes bestellen met 25%

korting. levertijd twee weken. Op=op.

contactpersoon: Mw. T. (Teunie) Versluis-

den Otter, J.W. van Puttestraat 61, 4233 eK

Ameide, [email protected], tel.

0183-602055.

Nog Shell-zegelS?de actIe Is verlenGd tot 31 maart 2013.stuur ze snel op!

Fiets of loop mee naar de top van de

Galibier in de Franse Alpen! doel: een

nieuw, goed huis voor een arm gezin

in Bangladesh. Zaterdag 7 september

organiseert Wereldfoundation in

samenwerking met Woord en daad dit

grote, sportieve evenement.

Met een minimale sponsorbijdrage

van € 1.000,- per persoon zorgt u al

voor één huis in Bangladesh. Aanmel-

ding kan als individu, of met vrienden,

familie of collega’s. Goed idee: doe

mee! We helpen graag op weg met tips

voor sponsoring. Houd rekening met

bijkomende kosten als inschrijfgeld,

vervoer en verblijf.

Kijk voor meer informatie op:

woordendaad.nl/inzamelacties

Jubileumconcerten op zaterdag27 april: Kapelle, Herv. Kerk; 1 juni: Rotterdam, Maranathakerk;

26 oktober: Utrecht, Jacobikerk; 21 december: dordrecht, Augustijnenkerk

meer informatie: woordendaad.nl/40jaar of bel ons.

Meer informatie op:

fietsvooreenhuis.nl

fiets of loop voor een huis

postzeGels en ansIcHten: jaarop-

brenGst 2012: € 38.000,-!

Uw postzegel- en kaartenafdracht is weer

omgezet in klinkende munt: € 38.000,-!

Wij sparen alle postzegels! Oud, nieuw,

verzamelingen. Ook ansichten met dorps-

gezichten/klederdrachten van voor 1960

welkom!

contactpersonen: J. van Geest, Zuider-

kruis 50, 3902 XB Veenendaal. geest-

[email protected] , tel. 0318-516253. Jan van

Geest doet eerste selectie en frankeert

kantoorenveloppen.

J.P. van Heemst, Azaleastraat 11, 3245

CB Sommelsdijk, [email protected],

tel. 187-483981 of b.g.g. 06-10135169.

Jan van Heemst verzorgt eindverkoop.

‘Mijn kinderen kunnen weer zwemmen in het meer.’

Sponsorreis najaar 2013In het najaar willen we samen met u op reis naar een van onze buitenlandse part-

ners. Hoogstwaarschijnlijk wordt de reisbestemming partner CRedO in Burkina

Faso. Wilt u mee? Het aantal plaatsen is beperkt. Houd de website in de gaten! In

het juninummer meer info.

DOOR AldWIn GelUK

Page 24: Woord en Daad - Werelddelen #1 2013

24

werelddelen / deCeMBeR 2012

MeeR WOORd en dAAd? GA nAAR OnZe WeBSITe: woordendaad.nl

ACHTER DE FOTO EEN WERELD

GroeIbusIness

een hairstylist voor heren in India

heeft niet veel nodig: spijker aan

straatmuur, plankje met spiegel,

water en gel, schaar en scheermes.

Haar groeit gelukkig gratis. een

knappe kapper ziet zo zijn inkomen

groeien. Ondernemen is een uitda-

ging: doe de goede dingen en doe de

goede dingen goed!

Tekst en foto: Jonneke Oskam

Oud-medewerker Woord en daad