Zagrożenie powodziowe i infrastruktura przeciwpowodziowa na terenach wiejskich województwa małopolskiego

Wioletta Knapik

Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Marketingu w Chrzanowie

Ryzyko we współczesnym społeczeństwie

Należy podkreślić dwa aspekty sytuacji społecznej

związanej z ryzykiem:

aspekt pozytywny,

aspekt negatywny.

Ryzyko we współczesnym społeczeństwie

Należy dążyć do ograniczania ryzyka, które posiada trzy

zasadnicze wymiary:

przestrzenny,

czasowy,

społeczny.

Ryzyko we współczesnym społeczeństwie

Na polityczno-społeczny wymiar ryzyka zwraca uwagę

m.in. Ulrich Beck:

„W społeczeństwie ryzyka, stopniowo albo skokowo-powstaje

polityczny potencjał katastrof (...). Społeczeństwo ryzyka jest

społeczeństwem katastrof w większym lub mniejszym zakresie-

zagrożenie smogiem, toksyczne rozlanie itd.-tym, co pojawia się

w społeczeństwie ryzyka, jest polityczny potencjał katastrof (...).

Społeczeństwo ryzyka to społeczeństwo katastrof”1.

_______________

1 U. Beck, Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Wydawnictwo Naukowe

Scholar, Warszawa 2004.

Zagrożenie powodziowe

Przełom XX i XXI w. związany był

z nasileniem w różnych rejonach świata katastrof

naturalnych, które wiązały się nie tylko z ogromnymi

stratami gospodarczymi, ale także

psychologiczno-społecznymi.

Zagrożenie powodziowe

Skutki katastrof odczuwane także w Polsce, kojarzone

są głównie z powodzią tysiąclecia w 1997 roku oraz

w 2002 i 2010 roku.

Występowanie zagrożeń naturalnych w skali globalnej (w %)

35

2013

10

22

powódź

tajfun

trzęsienie ziemi

tornado

inne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie R. Grodzki, Vademecum zagrożeń, Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa 2003. s. 11.

Liczba powodzi, które wystąpiły w Europie w latach 1998-2005

UE wobec zagrożenia powodziowego

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy

z 23 października 2007 roku w sprawie oceny oraz

zarządzania ryzykiem powodziowym jest

rozporządzeniem, które narzuca na kraje

członkowskie UE wprowadzenie ujednoliconych

standardów, mających na celu efektywną politykę

w zakresie przeciwdziałania oraz minimalizowania

skutków powodzi.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy

Określone zostały następujące terminy na wykonanie poszczególnych zadań:

wstępna ocena ryzyka powodziowego - do 22 grudnia 2011 roku,

wykonanie map zagrożenia powodziowego - do 22 grudnia 2013 roku,

wykonanie map ryzyka powodziowego - do 22 grudnia 2013 roku,

wykonanie planów zarządzania ryzykiem powodziowym - do 22 grudnia 2015 roku.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim1

Administrowaniem urządzeń oraz innych elementów

składających się na infrastrukturę

przeciwpowodziową Małopolski zajmuje się,

w imieniu Marszałka Województwa, Małopolski

Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie. _______________

1 Opracowano na podstawie materiałów źródłowych Urzędu Marszałkowskiego Województwa

Małopolskiego.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

Do wspomnianej infrastruktury zalicza się:

1016 km wałów przeciwpowodziowych,

3,6 tys. km rzek i potoków, o istotnym znaczeniu dla

rolnictwa,

20 przepompowni melioracyjnych,

jeden zbiornik przeciwpowodziowy,

tzw. „cieki pozostałe”, których sumaryczna długość to

około 5,5 tys. km.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

MZMiUW w Krakowie w ciągu roku dokonuje dwukrotnie okresowych przeglądów wałów przeciwpowodziowych.

W wyniku ostatniego, przeprowadzonego jesienią 2010 roku, przeglądu wałów i urządzeń towarzyszących, zakwalifikowano jako dobry, zadowalający, nie powodujący niebezpieczeństwa, stan 25% obwałowań, ale około 50% wałów może zagrażać bezpieczeństwu. Niestety - reszta, czyli około 25% obwałowań wymaga pilnych działań modernizujących.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

Należy podkreślić, iż uzyskane dane są wynikiem

głównie dzięki przeprowadzonej wizji terenowej,

natomiast aby uzyskać pełną wiedzę o faktycznym

stanie technicznym wałów przeciwpowodziowych -

niezbędne jest przeprowadzenie okresowej (co pięć

lat) oceny stanu technicznego obwałowań.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

W chwili obecnej na terenie województwa

małopolskiego tym badaniom należy poddać

obwałowania o łącznej długości około 878 km.

Szacunkowa wartość wykonania w/w badań

opiewa na około 9 mln zł.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

Sytuacja ta może jednak ulec poprawie dzięki

projektowi „Zielona praca”, działającemu

w województwie małopolskim, który realizowany

jest przez Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń

Wodnych w Krakowie, w ramach PO Kapitał Ludzki.

Okres realizacji projektu to 01.09.2008 - 31.10.2013,

jego wartość opiewa na kwotę 14.186.433,00 zł,

a liczba beneficjentów to 220 osób.

Infrastruktura przeciwpowodziowa w województwie małopolskim

Dzięki realizacji projektu „Zielona praca” MZMiUW

w Krakowie ma możliwość realizacji

dodatkowych robót podnoszących tym samym stan

bezpieczeństwa powodziowego na terenie

województwa małopolskiego (koszenie wałów

przeciwpowodziowych, wycinka zakrzaczeń,

usuwanie zatorów na rzekach i potokach oraz

konserwacja śluz wałowych, rowków odpływowych

i dopływowych, sprzątanie wałów

przeciwpowodziowych).

Dziękuję za uwagę!