WIJKBRIEF - Amazon Web Servicess3-eu-central-1.amazonaws.com/static...hij hield zielsveel van Maria...
28
WIJKBRIEF GROTE KERK GEMEENTE DORDRECHT jaargang 23 nummer 2 ZOMER 2019
Transcript of WIJKBRIEF - Amazon Web Servicess3-eu-central-1.amazonaws.com/static...hij hield zielsveel van Maria...
WIJKBRIEF
GROTE KERK GEMEENTE DORDRECHT
jaargang 23 nummer 2
ZOMER 2019
INHOUD
Colofon ...................................................................................................................... 2
Van de redactie ........................................................................................................... 3
Meditatie .................................................................................................................... 4
Van de wijkpredikant .................................................................................................... 5
Van de wijkkerkenraad ................................................................................................. 7
Even voorstellen ........................................................................................................ 14
Van de commissies .................................................................................................... 15
Gedicht .................................................................................................................... 15
Muziek ..................................................................................................................... 20
Overige berichten ....................................................................................................... 23
Rooster kerkdiensten .................................................................................................. 24
Rooster middaggebeden .............................................................................................. 25
Algemene informatie .................................................................................................. 26
Diaconale informatie ................................................................................................... 27
COLOFON
De Wijkbrief is de nieuwsbrief van en voor de Grote Kerk Gemeente (wijk 1) in Dordrecht en
heeft als doel informatie te geven en de onderlinge betrokkenheid tussen de gemeenteleden te
versterken.
Bijdragen worden geleverd door de predikant, kerkenraad, gemeenteleden en ieder die zich
anderszins bij de gemeente betrokken voelt.
De Wijkbrief is opgezet in 1997 en verschijnt vier keer per jaar.
Planning 2019
Wijkbrief Startzondag deadline kopij: 23-08-2019 naar bezorging: 06-09-2019
Wijkbrief Kerst deadline kopij: 15-11-2019 naar bezorging: 29-11-2019
Aanleveren kopij
Kopij kunt u verzenden naar [email protected].
U ontvangt altijd een ontvangstbevestiging.
Redactie
Manon Kerkveld 078-6176805
Mariska van der Klis 06-52851513
Martha Quarré 078-6161216
Robbert den Hartog 06-11593374
Verantwoording
Foto omslag: Edwin Spoelder
2
VAN DE REDACTIE
Verwondering Zonder dat we het zo bedacht hadden lijkt deze Wijkbrief een thema te hebben. Een behoorlijk
deel van de kopij gaat over de Grote Kerk als bouwwerk. Zo leest u op bladzijde 8 over het
meervoudig gebruik van het kerkgebouw; vanuit de wijkkerkenraad kwam er op de valreep
kopij van de stuurgroep ‘Kerk in de Stad’ en we hadden een interview met Maaike Tijssen, de
voor- voorganger van Frits Hiemstra en net als hij spin in het web van alles wat er buiten de
kerkdiensten om in de Grote Kerk plaatsvindt. Verder wordt er in een aantal stukken
geschreven over verwondering. Verwondering over de kracht van zingen en vriendschap bij
een gemeentelid dat een studie- en retraiteweekend met Sura Cantat meemaakte en
verwondering speelt een belangrijke rol in de foto-expositie waarover u kunt lezen op
bladzijde 15.
Het gebouw van de Grote Kerk en verwondering hangen voor mij nog steeds heel sterk samen.
Nog altijd raak ik niet uitgekeken op ‘onze’ prachtige kerk. Waarschijnlijk is dat iets dat heel
veel mensen zullen hebben. In ieder geval heb ik een vierjarig zoontje die ook gevoelig is voor
de verwondering die de Grote Kerk oproept.
In de paasmorgendienst sprong hij op van de bank toen hij naast het orgel iemand zag lopen.
“Mama, ik zie een engel!” Ik vertelde hem dat het ook de organist of zijn hulp kon zijn die hij
gezien had. Toen ik er later in de dienst over nadacht had ik daar al spijt van. Waarom laat ik
hem niet in zijn verwondering? Engelen ergens hoog in de kerk op Pasen is toch niet zo’n heel
gekke voorstelling? Ik nam me voor om wat minder rationeel te reageren als er zich nog eens
zoiets voor zou doen.
Ik doe al vaak genoeg pogingen om mijn logica en de zijne met elkaar gelijk te laten lopen. En
dan krijgen we dit soort gesprekken:
“Bestaat God?”
- Ja
“Maar ik heb hem nog nooit gezien… Dus misschien bestaat hij niet.”
- Heb jij wel eens een boef gezien?
“Nee.”
- Misschien bestaan er geen boeven.
Maar dat is een onmogelijkheid voor hem. Boeven moeten wel bestaan, anders is er voor hem
geen werk te doen.
Een aantal weken na Pasen was er een gewone dienst. Hij moest zich nu vermaken met
gewoon maar rondkijken. Heel aandachtig keek hij alle mensen langs en zag toen een dame
zitten. In mijn ogen een keurige dame, netjes gekleed, maar ze viel op want ze was de enige
die een hoed droeg. En dat had hij ook gezien. Hij schrok er zelfs van: “Mama, daar zit een
boef!”
Het is puur gevoelsmatig, maar ik heb liever dat hij aan het bestaan van God twijfelt, dan dat
hij er een al te simplistisch mensbeeld op nahoudt. Dus ondanks mijn voornemen heb ik hem
toch zijn verwondering even een beetje afgenomen. Hij moet de volgende keer maar glas-in-
loodramen tellen. Dat biedt ook genoeg ruimte voor verwondering.
Namens de redactie van de Wijkbrief een goede zomer gewenst.
Mariska van der Klis
3
MEDITATIE
Terugblik op een jaar Synodeherdenking
Opdat zij allen één zijn (Johannes 17:21)
Toen ik - nu alweer vier jaar geleden – beroepen
werd in Dordrecht, was één van mijn eerste
associaties met de Grote Kerk: dat is de kerk
waar de synode van Dordt is geopend. Dat was
overigens meer een feitelijke associatie: ik wist
dat het zo was, maar eerlijk gezegd was ik
bepaald niet een kenner of een liefhebber van de
synode. Ik had de indruk dat de meeste van mijn
gemeenteleden wel zo ongeveer het
Remonstrantse standpunt zouden huldigen en dat
dan samengevat in de stelling dat een mens in
hoge mate zelf verantwoordelijkheid draagt voor
zijn keuzes in dit leven. Het afgelopen jaar heeft
die gedachte bevestigd. De overtuiging dat onze
eigen verantwoordelijkheid belangrijk is wordt
gecombineerd met de positie waarvan men
aanneemt dat die Remonstrants is, namelijk niet
God maar wij bepalen ons levenslot en dan is de
conclusie snel getrokken.
Het afgelopen jaar heeft me ook geleerd dat die redenering te kort door de bocht is. Zowel het
standpunt van de Remonstranten en met name dat van Arminius, als dat van de steile
Calvinisten is wat ingewikkelder. Ik hoef het hier niet meer allemaal te herhalen: er is ruim
aandacht aan besteed.
Wat mij is bijgebleven is een tweetal zaken. Aan de ene kant de tragiek van een door politieke
omstandigheden veroorzaakte kerkelijke vergadering. Het was in het landsbelang dat de
eenheid werd afgedwongen en dus moest het minderheidsstandpunt van de Remonstranten
buigen. Pijnlijk en verdrietig. Conclusie: eenheid in de kerk kan nooit vanuit een politieke
overtuiging worden bewerkt. Het landsbelang heeft er overigens wel bij gevaren, maar dit
terzijde. Het andere dat me is bijgebleven is de onvoorwaardelijke liefde voor Gods trouw aan
de kant van de Contraremonstranten. Het is Gods zaak dat mensen gered worden, het is zijn
onvoorwaardelijke liefde die voor alles uitgaat. Of dat vervolgens altijd gelukkig is uitgewerkt
ter synode is een andere zaak. Maar de leerregels beginnen met Johannes 3: "alzo lief heeft
God de wereld gehad." Notabene. Misschien hadden de synode-vaderen daar wat langer bij
moeten blijven. Maar goed, ik heb ontdekt dichterbij Gomarus te staan dan ik had verwacht,
immers als het allemaal van mij als mens zou moeten afhangen, dan weet ik niet hoe ver we
komen. Gelukkig is daar Gods trouw. Ik haast mij te melden dat ik van Arminius zijn liefde voor
Christus heb leren bewonderen. Zou je het onwankelbare Godsvertrouwen van de steile
Calvinisten nu eens combineren met de op Christus georiënteerde theologie van Arminius, dan
krijg je iets heel moois.
Hoe dan ook: de synodeherdenking is afgelopen. In onze kerk hangt als tastbaar resultaat het
kunstwerk dat herinnert aan de verklaring van verbondenheid die de kerken, inclusief de
Remonstranten(!), hebben ondertekend op 29 mei 2019 in onze kerk. Een prachtig moment.
Blijft over de wens door Jezus geuit in zijn gebed tot God de Vader: dat zij allen één zijn. Moge
dat zo zijn.
Ds. P.L. Wansink
4
VAN DE WIJKPREDIKANT
Vanuit de pastorie Na een mooi kerkelijk seizoen met hoogtepunten zoals doop en belijdenis in de Paaswake en in
de Pinksterdienst, de synodeherdenking, The Passion en een loop rond het eiland van
Dordrecht in het kader van ‘Kids for Capetown' (zie bladzijde 6) nadert de vakantie. Sommigen
van ons gaan al snel, anderen nog lang niet en sommigen helemaal niet. Ik hoop dat we
allemaal iets kunnen uitrusten en ik hoop elk geval even stil kunnen zitten aan het water, in de
zon, of thuis luisterend naar muziek. Hoe dan ook: ik wens u goede maanden. Lobke en ik
gaan met vakantie van 15 juli tot 7 augustus. In noodsituaties kunt u contact opnemen met
onze scriba mevrouw E. van der Hum. In augustus hoop ik u langzaamaan weer allemaal terug
te zien.
Maria in de Grote Kerk? Ongetwijfeld weten velen van u dat onze kerk volgens de legende haar bestaan dankt aan Sura
die een Mariabeeld zag en beloofde een kerk voor haar te bouwen. Het resulteerde na vele
eeuwen en omwegen uiteindelijk in onze Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk. Nog steeds
herinnert het Mariakoor aan deze oorsprong.
In de protestantse traditie heeft Maria in de loop der eeuwen een wat bescheidener plaats
gekregen dan in de rooms-katholieke. Dat zou de kerkhervormer Luther zeer hebben betreurd,
hij hield zielsveel van Maria en wijdde aan de lofzang van Maria in 1521 - in de jaren van zijn
belangrijkste theologische werk - een commentaar dat tot zijn mooiste teksten behoort. De
componist Johann Sebastian Bach, ook Lutheraan, componeerde op de lofzang van Maria een
prachtig Magnificat. Kortom het zou nog wel eens de vraag kunnen zijn of wij met Maria niet
het een en ander aan Bijbelse spiritualiteit hebben verloren.
De afgelopen maanden heeft een werkgroep vanuit onze gemeente zich over deze vraag
gebogen met in het achterhoofd heel voorzichtig de vraag, of het niet mooi zou zijn om in het
kader van 800 jaar stadsrechten in Dordt, in de Onze-Lieve-Vrouwekerk aandacht te vragen
voor Maria. Maria die juist geloofsgemeenschappen verbindt, de moeder der gelovigen, maar
toch ook de moeder Gods. Is zij als vrouw niet een voorbeeld van fier geloof, en een bron voor
oecumenische contacten?
In vervlogen tijden stonden in onze kerk uiteraard ook beelden van Maria. Nu zijn er nog vele
afbeeldingen in het Mariakoor, maar de beelden zijn verdwenen. In de kerkenraad hebben we
meerdere keren gesproken over de vraag of de terugkeer van een Mariabeeld niet een prachtig
signaal van oecumene en geloof zou zijn, juist in een protestantse kerk. Uiteraard moet
duidelijk zijn dat we dan denken aan een nieuw te vervaardigen beeld dat de oecumenische
Maria toont, in haar geloofskracht, als vrouw, bron van inspiratie. De kerkenraad heeft met het
voorstel ingestemd op voorwaarde dat er externe geldschieters worden geworven, dat we
inspraak hebben in het proces en dat u als gemeente steeds goed geïnformeerd wordt.
We hebben een werkgroep gevormd, die bestaat uit Ila Bovenlander, Marjon Laeijendecker,
Anne van den Boogaard, Vincent van Willigen, Jos Aarnoudse, Kees Bax en ondergetekende.
We horen graag van u.
5
Kids for Capetown Vorig jaar hoorde u voor het eerst over de plannen met een groep jongeren vanuit onze
gemeente naar Kaapstad te gaan om daar diaconaal aan de slag te gaan en te helpen bij de
bouw van een kinderdagverblijf. Inmiddels zijn we een jaar verder en volop aan de gang. We
hopen in het voorjaar van 2020 te gaan met 16 jongeren en 4 begeleiders. In het weekeinde
van 15 en 16 juni zijn we gestart met de geldwerving. De jongeren hebben rond de kerk gehold
en ik heb het eiland van Dordrecht rond gehold, bijgestaan door de diaconie. We hebben de
loop tot een prima einde gebracht. De sfeer was goed en we hadden prachtig weer en de
nodige aandacht vanuit de pers. Wethouder Van der Linden gaf het startschot en
aangemoedigd door gemeenteleden en stadgenoten hebben we gerend. De volgende dag, in
een dienst samen met de Andreaskerk, zijn de jongeren gepresenteerd en na afloop holden de
kinderen hun rondjes rond de kerk. Een sfeer van saamhorigheid en plezier hing in en rond de
kerk, bijzonder om mee te maken. Het goede nieuws is dat loop en collecte samen bijna
€ 10.000 hebben opgebracht, een prachtige start. Heel veel dank aan de vele gulle gevers!!
De komende maanden zult u meer van ons horen. De eerste actie is dat we gemeenteleden
hebben gevraagd om hun talenten aan te spreken en in de aanbieding te doen, op 7 juli hopen
we die onder de aandacht te brengen. Voor eventuele klussen kunt u ook een beroep doen op
onze jongeren. Voor informatie verwijs ik graag naar de website: kidsforcapetown.nl. Daar
vindt u ook het banknummer dat ik toch nog maar een keer noem (ik ben niet zo goed in die
dingen) NL45 RABO 0373 7421 85, t.n.v. Diaconie Hervormde Gemeente Dordrecht inzake
wijk 1 Zuid-Afrika.
Een hartelijke groet,
Ds. P.L. Wansink
6
VAN DE WIJKKERKENRAAD
Algemeen Sinds de vorige wijkbrief heeft de wijkkerkenraad drie maal vergaderd; in maart, mei en juni. In
dit verslag een terugblik op de vergaderingen van maart en mei van dit jaar.
In maart heeft de diaconie met een rollenspel over verschillende situaties meer inzicht gegeven
in haar werk. Er ontstond levendige discussie, waarbij duidelijk werd dat er vaak moeilijke
keuzes gemaakt moeten worden. Er is veel nood, ook internationaal, en wie krijgt hulp? De
afweging om hulp te bieden gebeurt volgens duidelijke richtlijnen, die ook de privacy van de
hulpvrager waarborgen. De predikant en één diaken kennen alle namen, verder kennen alleen
de ‘behandelend’ diaken de hulpvrager. Een bijzonder interessant inkijkje in dit belangrijke
kerkenwerk.
Het heffen van toegang voor toeristische kerkbezoekers was een belangrijk agendapunt. Een
aantal leden van de vergadering was tegen toegangsheffing, omdat het huis van God vrij
toegankelijk moet zijn. De hoge kosten die het onderhoud van onze prachtige kerk met zich
mee brengt, maakt volgens anderen entreeheffing (€ 2 per persoon) noodzakelijk. Met dit
laatste standpunt is een ruime meerderheid van de vergadering akkoord gegaan. De
entreeheffing geldt alleen voor toeristische bezoekers; alle bezoekers die aangeven dat zij
komen voor een kerkelijke of religieuze activiteit (middaggebed, kaarsje branden, et cetera)
behouden gratis toegang.
In maart was ook aandacht voor het feit dat ouderling-kerkrentmeester Huib Verbrugge na 25
jaar kerkenwerk, zijn ambt neerlegt. De vergadering is hem zeer erkentelijk voor zijn grote
inzet.
In mei is gesproken over plaatsing van een Mariabeeld in het Mariakoor. Een projectgroep,
bestaande uit leden van de kerkenraad en externe personen, heeft een notitie voorbereid over
de belangrijke rol van Maria in de Protestantse Kerk. Kaarsjes branden voor het beeld is niet de
bedoeling; dat kan in de stiltekapel. De kerkenraad heeft, na discussie, met een ruime
meerderheid ingestemd met het voorstel om de projectgroep te laten besluiten over uitwerking
van het ontwerp. Voorwaarden zijn wel, dat de projectgroep het ontwerp van de kunstenaar
aan de kerkenraad voorlegt en dat de financiering geheel extern geregeld zal worden.
In de afgelopen periode zijn drie nieuwe leden gedoopt en hebben belijdenis gedaan. Zowel
voor onze nieuwe leden als voor de gemeente een heuglijk feit. De kerkenraad hoopt dat zij
zich in de gemeente opgenomen voelen.
Tenslotte aandacht voor het project Kids for Cape Town. Dat loopt, mogen we wel zeggen, ds.
Wansink in het bijzonder; hij liep als enige rond het hele eiland van Dordrecht, maar ook
anderen leverden sportieve prestaties voor de sponsorloop. Wordt vervolgd; houdt de acties
van de jongeren in de gaten!
De wijkkerkenraad
Vertrouwenspersonen Het lijkt zo vanzelfsprekend. In de kerkelijke gemeente voelt iedereen zich veilig. Leden
behandelen elkaar met respect. Mensen met speciale taken en opdrachten maken geen gebruik
van hun machtspositie ten koste van anderen. Kinderen en jongeren kunnen ongestoord
meedoen. Helaas gaat dat niet altijd en overal op. Ongewenste intimiteiten en situaties van
misbruik kunnen ook in onze kerk voorkomen. Daarom heeft de kerkenraad besloten hier actief
aandacht aan te besteden. Na verdere bezinning, onder begeleiding van de landelijke kerk,
zullen er binnen afzienbare tijd twee (een vrouw en een man) vertrouwenspersonen worden
benoemd.
Jan Piet Vlasblom
7
Meervoudig gebruik kerkgebouw In het leernetwerk rond het onderzoek van Matthias Kaljouw over gemeenschapsvorming in en
rond iconische stadskerken, waar ik namens onze gemeente in ben afgevaardigd (zie vorige
Wijkbrief), kwam in een aantal focusgesprekken aan de orde: wat ervaar je als ‘kerk’ bij diverse
typen activiteiten die in kerkgebouwen kunnen plaatsvinden? Het leverde interessante
gesprekken op waarin de afbakeningen vloeiend bleken te zijn.
Visie op het kerkgebouw
Dit soort sessies doet ons nadenken over visie en uitgangspunten rond het gebruik van het
kerkgebouw dat we beheren. Natuurlijk zijn er de ‘kernactiviteiten’ van de kerkelijke gemeente.
Maar wat zijn precies die ‘kernactiviteiten’? En is de rest alleen maar toeristische openstelling
of verhuur in verband met geldwerving?
Vanuit de VKB (de landelijke vereniging van kerkrentmeesters binnen de PKN, waar ik actief
ben als directeur van het landelijk bureau dat in Dordrecht is gevestigd) wordt er gewerkt aan
visieontwikkeling op de rol en de plaats van het
kerkgebouw vanuit protestants perspectief. Er werden
zeventien mensen geïnterviewd van wie werd gedacht
dat ze er wel opvattingen over zouden hebben. Ook
onze predikant was onder hen. Daarnaast werd er
informeel gesproken met heel wat mensen uit de eigen
omgeving van de interviewers. Dezelfde vraagstelling
was leidend. Wat is nu een protestantse visie op het
kerkgebouw? En wat kan er allemaal mee? Het leverde
tien bouwstenen voor een protestantse visie op het
kerkgebouw op, neergelegd in een brochure, die
gedownload kan worden van de website van de VKB
(www.kerkrentmeester.nl) of bij het VKB-bureau
aangevraagd kan worden als boekje
Maatschappelijke functie van het kerkgebouw
Interessant voor ons is de visie, dat een kerk als de onze weliswaar ‘van ons’ als kerkelijke
gemeente is, maar tegelijk ook weer niet. Zo’n centrale kerk als de Grote Kerk van Dordrecht
was en is ook altijd onderdeel geweest van de wijdere gemeenschap van de stad. En niet
slechts als landmark, of als toeristische trekpleister, of als cultureel erfgoed, maar wel degelijk
vanwege het eigen karakter van het gebouw en vanwege datgene wat er in die kerk gedaan
kon worden ter bevordering van de gemeenschap om haar heen. Noem het de
maatschappelijke functie van een samenbindend gebouw, dat van meer spreekt dan het platte
vlak van vertier en economie.
Ruimhartig beschikbaar stellen voor waardevolle evenementen
Wat ik op doe uit de bijeenkomsten van het leernetwerk rond iconische stadskerken en uit de
VKB-bezinning over kerkgebouwen is dat nevengebruik van het kerkgebouw, als mensen daar
voor hen ‘waardevolle evenementen’ in willen organiseren, er toe doet, en wel vanuit de missie
van de kerk zelf: namelijk met al haar middelen dienstbaar te zijn aan de wereld om haar heen.
We noemen het dan wel ‘verhuur’, maar het gaat eigenlijk om ‘beschikbaar stellen’. Natuurlijk
denk je dan na over de vraag wat wel en niet kan als activiteit. In de bouwstenen wordt
gesproken over ‘kerkwaardige’ activiteiten. En elke kerkelijke gemeente moet vaststellen wat
zij daaronder verstaat.
Nu ken ik de Grote Kerk Gemeente als een gemeente waar het hart van het Evangelie klinkt, en
waar met overgave liturgie gevierd wordt en muziek gemaakt wordt in een klassieke lijn, maar
ook als een gemeente die ruimhartig is in denken, open, gastvrij en tolerant. Laat helder zijn
wat wij zelf organiseren en vanuit welke beleving en spiritualiteit we dat doen. Maar laten we
wat betreft de beschikbaarheid van ons gebouw voor derden vooral ruimhartig, open, gastvrij
en tolerant zijn. En laten we er vooral het verhaal bij vertellen dat we graag onze mooie kerk
8
delen met anderen, als zij daar voor hen waardevolle evenementen in willen organiseren. Ook
als die evenementen soms te maken hebben met het aanbieden van waardevolle diensten of
producten.
Dat alles heeft niets, maar dan ook niets te maken met het Bijbels verhaal van de
tempelreiniging door Jezus. Onze kerk is een bedehuis in optima forma, en er is geen enkele
geestelijke of kerkbestuurder die de kerk exploiteert te eigen bate. In de tijd van Jezus werd
echter de tempel door een corrupte priesterkaste uitgebaat. Ik wil niet zeggen dat het niet
voorkomt in de wereld dat geestelijken of kerkbestuurders hun positie misbruiken om er goed
van te leven, maar bij ons is dat niet aan de orde.
Gravure van Rembrandt ‘de tempelreiniging’, in bezit van een van onze gemeenteleden
De kerk wordt voor het grootste gedeelte belangeloos ‘gerund’ door vrijwilligers. En ja, als je
dan als ‘toerist’ of als ‘nevengebruiker’ bij ons binnen komt, gaan we van twee dingen uit: (1)
dat je je ‘kerkwaardig’ gedraagt, maar daar nodigt onze kerk door de sfeer al haast vanzelf toe
uit en (2) dat je meebetaalt aan het in stand houden van die kerk (toeristen via een bescheiden
entreeprijs, en nevengebruikers via een reële huurvergoeding). Dat gaat ons niet om ‘de
centjes’, maar het gaat ons om het delen en in stand houden van wat wij samen als gemeente
als rentmeesters mogen beheren. Laat elke toerist of elke gast bij nevengebruik door derden
dan ook namens onze Grote Kerk Gemeente weten, dat hij of zij welkom is in onze kerk,
ongeacht voor welk doel of voor welke activiteit hij of zij gekomen is.
Jos Aarnoudse
9
Financieel jaarresultaat Grote Kerk Gemeente over 2018
Opgemerkt kan nog worden dat uit de opbrengst van de toiletten bij openstelling (die voor onze
wijkgemeente is bestemd) in 2018 een bedrag van € 2.929 kon worden afgeboekt van de nog
openstaande Rekening Courant ‘Red het Orgel’, die daarmee kwam op € 5.442. Het ziet er dus
naar uit dat we daarmee na 2020 klaar zijn. Daarnaast kan opgemerkt worden dat in 2018 een
bedrag van € 19.518 besteed kon worden – op grond van het positieve saldo van 2017 – aan
de renovatie van de wijkzaal en het aanleggen van video- en audioverbindingen met de orgels.
Al met al kunnen we spreken van een financieel gezonde situatie in en voor onze
wijkgemeente. Ook voor het nu lopende jaar 2019 hebben we de indruk dat dit beeld wordt
gecontinueerd. We zijn als kerkrentmeesters uiteraard blij dat we samen de middelen en de
mensen weten te mobiliseren om ons kerkzijn in de Grote Kerk gestalte te geven. Blij ook met
de inzet van onze predikant, onze kosters en kerkmusici en de vele vrijwilligers. Blij ook met de
samenwerking met de ‘Stichting Behoud’ en met de ‘Vereniging Vrienden van de Grote Kerk’.
Als u vragen heeft over de financiën, kunt u altijd contact met me opnemen. Een mail sturen
werkt het makkelijkst.
Namens de wijkraad van kerkrentmeesters,
Jos Aarnoudse (e-mail: [email protected])
10
Rekening 2018 Begroting 2018 Rekening 2017
BATEN
Levend geld 216.143 211.900 222.513
Onroerende zaken 74.713 66.898 69.238
Bijdragen en subsidies 20.500 21.500 21.500
Wijkgemeente 17.486 15.000 23.735
Rentebaten 0 0 0
Overige opbrengsten 0 + 0 + 0 +
Totale baten (A) 328.842 315.298 336.968
LASTEN
Onroerende zaken 61.714 80.300 65.983
Pastoraat 86.872 84.150 93.765
Quotum PKN en afdrachten 11.893 11.600 11.754
Salarissen en vergoedingen 116.618 101.800 106.052
Beheer en administratie 4.131 2.500 3.666
Wijkgemeente 32.354 15.000 28.419
Overige lasten 0 + 1.000 + 0 +
Totaal lasten (B) 313.582 296.350 309.639
Resultaat (A-B) 15.260 18.948 27.348
Toedeling centrale kosten (C) 7.877 - 9.338 - 8.771 -
Resultaat na verdeling (A-B-C) 7.383 9.611 18.576
Solidariteit 2018 1.696
Toe te voegen aan
bestemmingsreserve wijk 1 5.687
Kerk in de stad: huis van ontmoeting
Extra aandacht voor specifieke thema's en externe contacten.
Geldt in het bijzonder voor jeugdwerk en citypastoraat.
(Onderweg, aanbeveling 6)
Op 27 juni 2019 heeft de wijkkerkenraad (wk) een voorstel aangenomen van de werkgroep
Kerk in de Stad. Dit beoogde (geheel in lijn met het Meerjarenbeleidsplan van wijk 1) de
presentie van de kerk in de stad te vergroten. Heel kort iets over de achtergrond.
Aangezien de Grote Kerk (GK) zich vooral monumentaal manifesteert en de infrastructuur voor
kleinschalige ontmoetingen niet optimaal is (veelal koud; weinig nevenruimtes; de wijkzaal
wordt overdag gebruikt als koffiekamer) is contact gezocht met de Trinitatiskapel (TK). De
kerkenraad van de lutherse kerk (ook PKN) stelde zich open voor allerlei vormen van
coöperatie. Zo is het gekomen dat een aantal functionaliteiten van onze wijkkerk(en) op een
rijtje is gezet om in de gemoedelijke setting van de TK in gezamenlijkheid te realiseren: rock
solid, filosofisch café, ouderencafé, extra vespers én stadsklooster.
Rock solid en filosofisch café (fc) behoeven geen toelichting; ze vinden momenteel plaats in
Van Alle Tijden, een (eveneens) externe locatie in de Grotekerksbuurt - dat wordt een kwestie
van verhuizen dus. Het ouderencafé is een tweemaandelijks evenement waarvoor ouderen
boven een zekere leeftijd worden uitgenodigd (en zo nodig opgehaald); de kosterij van de TK
staat garant voor sfeer en een aantal niet te zwaarwichtige gezelschapsactiviteiten. Extra
vespers zijn liturgische avondgebeden op zondagen dat er in de GK geen programma is.
Het stadsklooster is een verhaal apart. Een groep van negen aan de GK en/of TK verbonden
pastores, het zogenaamd kanunnikenoverleg, is al geruime tijd bezig om een plek te vinden
voor religieus geaarde contemplatie - een beetje in de traditie van de Dordtse Augustijnen,
Dominicanen, Karmelieten en Minderbroeders. Het is een (nog) niet geheel uitgekristalliseerd
idee waar eenieder zo zijn voorstelling bij heeft. Voorlopig zou de groep het prachtig vinden als
in de TK één ochtend in de week ruimte wordt gecreëerd voor een liturgisch ochtendgebed
(lauden) - nog vóór de dag een aanvang neemt, mogelijk zelfs gecombineerd met een ontbijt.
De wijkkerkenraad heeft een stuurgroep ingesteld om een en ander in goede banen te leiden. Er
is voorzien in samenspraak met alle betrokken groeperingen of individuen (zie onderstaand
schema). De leden van de stuurgroep proberen er het beste van te maken, voorlopig voor de
termijn van een jaar. U kunt zich bij hen vervoegen met uw ideeën en/of bereidheid hand- en
spandiensten te verrichten. Als u meedenkt en -doet, gaan we er echt samen voor. Dat is wat
je noemt: onderweg zijn!
naam domein in samenspraak met e-mail
Jos Aarnoudse financiën & beheer kerkrentmeesters [email protected]
Dick J. van Dijk coördinatie & administratie kerkenraad GK en TK [email protected]
Robbert den Hartog extra vespers commissie avonddiensten [email protected]
Kees Kaashoek stadsklooster kanunnikenoverleg [email protected]
Els Kamsteeg pr & marketing grafisch vormgever els.kamsteeg.upcmail.nl
Joke Lingen ouderencafé contactdienst [email protected]
Coby Smilde organisatie TK Lutherse en Waalse gemeente [email protected]
Paul Wansink rock solid & filosofisch café wk, ak, jeugdraad, comité fc [email protected]
Namens de stuurgroep,
Dick J. van Dijk, voorzitter
11
Het zakje van de koekjes Het is eerste paasdag. In feestelijke stemming loopt u met uw zelfgebakken koekjes in een luid
krakend zakje naar de tafel van de diaconie en zet het bij de andere krakende zakjes met
koekjes. Na de prachtige dienst loopt u nogmaals langs de tafel om een zakje koekjes te kopen.
Thuis ziet u, terwijl u proeft dat er echt veel baktalent in de gemeente aanwezig is, dat er een
briefje aan het zakje is vastgemaakt: het zakje moet worden weggegooid bij het restafval ??
Meer info hierover in de volgende Wijkbrief ?? U besluit verder te genieten van uw heerlijke
tweede en derde koekje (het vasten is tenslotte voorbij!) en u wacht met smart de Wijkbrief af.
Intussen is de Wijkbrief bij u terecht gekomen en bent u bij dit stukje aanbeland. Wat was er
nu aan de hand met dat zakje?!
In de geest van het thema ‘de aarde is ons huis’ proberen we als diaconie de invloed die we als
gemeente hebben op onze omgeving in overeenstemming te laten zijn met zorg voor de naaste
en goed rentmeesterschap. Bij dat laatste hoort ook het reduceren van afval. In dat perspectief
is het gebruik van ‘single-use plastics’, zoals het gebruikelijke zakje van de koekjes dat slechts
éénmalig wordt gebruikt, niet wenselijk. Om de koekjes toch door de verpakking heen te
kunnen zien hebben we besloten om dan zakjes van bioplastic te nemen. Een minicollege over
bioplastics:
Bioplastics worden niet gemaakt vanuit aardolie, maar vanuit veelal mais of andere gewassen.
Toch is bioplastic niet altijd biologisch afbreekbaar en biologisch afbreekbaar plastic is niet per
se bioplastic. Het ene bioplastic is dus het andere niet. Daarbij: in welke afvalbak moet het?
Gft, of juist plastic? Milieucentraal geeft hier de volgende richtlijnen voor:
- Verpakkingen met het kiemplantlogo, OK compostlogo of de woorden ‘composteerbaar,
biologisch afbreekbaar’ of ‘(oxo)-biodegradable’ horen bij het restafval. Het composteert
wel, maar te langzaam ten opzichte van het gebruikelijke gft-afval. Als het daarentegen bij
het plastic wordt ingezameld, brengt het de kwaliteit van het gerecyclede plastic in gevaar
waardoor dit ongeschikt kan worden.
- Gft-zakken met het kiemplantlogo of OK-compostlogo mogen dan weer wél bij het gft-
afval. Niet omdat die wel snel genoeg composteren (dat doen ze namelijk níet), maar omdat
door die zakken meer gft-afval wordt ingezameld.
- Gooi bioplastics (ook met kiemlogo et cetera) nooit op straat of in de berm en ook niet op
de composthoop; door de lage temperaturen zal het plastic niet composteren.
Hebben we er nu goed aan gedaan om dit jaar bioplastic zakjes te gebruiken? Tja. Het gebruik
van voedingsmiddelen voor het produceren van single-useverpakkingen is niet om toe te
juichen. Wat de footprint betreft blijkt het uiteindelijk ook niet echt beter dan gerecycled
plastic.
Wat dan te doen? Geen koekjes meer verkopen? Dat
zou toch jammer zijn, het brengt elk jaar weer een paar
honderd euro op én het is een leuke gemeente-
activiteit. Papieren zakjes? Dan worden het
verrassingspakketjes omdat je daar niet doorheen kunt
kijken. Doosjes met naam en adres erop dan maar? U
merkt: we zijn er nog niet uit. Maar gelukkig bent u er
ook nog. Wellicht hebt u vóór volgend jaar Pasen een
geweldig idee. Aarzel dan niet en meld het ons! Degene
die het beste idee aanlevert mag volgend jaar gratis een
zakje koekjes meenemen. Wie wil dat nou niet. We zijn
benieuwd!
De diaconie
12
Groen Geloven Graag wijzen we u op de Groenekerkendag dit jaar, dat het thema ‘Groen Geloven’ heeft
meegekregen. De Groenekerkendag is een initiatief van GroenGelovig en GroeneKerkenactie,
en wordt mede mogelijk gemaakt door Tear, ChristenUnie, Kerk in Actie, de EO, A Rocha,
Micha Nederland, CCA en CGMV.
Praktische informatie:
- 5 oktober 2019
- Dominicanenklooster Zwolle
- Inclusief lunch
- Verdere info (zoals prijzen): https://www.groenekerken.nl/groengeloven
Het programma bestaat uit diverse lezingen door onder ander Reinier van den Berg en Trees
van Montfoort, een proeverij en een keuzeprogramma met onderwerpen als ‘nieuwe
scheppingsliederen’, ‘God in de supermarkt’, ‘de nieuwe beurskoers’, ‘leven zonder afval’ of
‘monumentale kerkpanden’ tot ‘subsidies voor zonnepanelen’.
Als dit u aanspreekt en u besluit zich hiervoor op te geven, overweeg dan ook om dat aan ons
door te geven. Dat kan mondeling rond een dienst, via de adresgegevens in de Wijkbrief of via
de mailadressen op grotekerk-dordrecht.nl. Dan kunnen we u, als u dat wilt, in contact
brengen met andere gemeenteleden die hier naar toe gaan.
De diaconie
Startzondag 15 september De invulling van de startzondag in 2018 heeft veel positieve reactie opgeleverd. Hoewel dit
jaar geen jubileum van onze kosteres, maken we er weer een feestelijk programma van.
Voor iedereen is er gelegenheid om kennis te maken met allerlei activiteiten in en rond onze
kerk en gemeente. Een hapje en een drankje staan klaar.
Clubs, kringen, projecten, commissies en de diaconie zullen zich presenteren zodat u en jij een
goed beeld krijgt van alles wat er voor elkaar georganiseerd wordt. Bij diverse tafels staan
enthousiaste betrokkenen klaar om informatie te geven en door te praten over de diverse
activiteiten. Ook behoort het opgeven voor kringen en dergelijke weer tot de mogelijkheden.
Voor de kinderen regelen we een leuke (buiten)activiteit.
Tot 15 september!
De voorbereidingscommissie Startzondag
13
EVEN VOORSTELLEN
Interview Maaike Tijssen Dit jaar is de Grote Kerk voor het eerst ook in de
wintermaanden open geweest. Zo’n openstelling vergt een
behoorlijke organisatie, dat kan u nauwelijks ontgaan zijn. Ook
Maaike Tijssen (94) weet dat maar al te goed. Eind jaren 80
heeft zij het vrijwilligerswerk in het gebouw van de Grote Kerk
opgezet. Inmiddels kan ze niet meer lopen en komt ze niet
meer in de kerk. Toch is ze nog erg betrokken en nog
helemaal bij de tijd.
“Eind jaren 80 vond er een grote restauratie in de Grote Kerk
plaats. Ik was toen nog niet zo lang geleden gepensioneerd en
naar Dordrecht verhuisd. Op een dag stond ds. Gerbrandy bij
me op de stoep met de vraag of ik vrijwilligerswerk in de
Grote Kerk wilde opzetten. Aanvankelijk zou ik daar een jaar
met Gerard Hovius, oud-wethouder van de gemeente
Dordrecht, aan werken, maar een jaar bleek veel te kort.”
Voor de restauratie, die in 1988 voltooid was, was de kerk
incidenteel te bezichtigen. Een aantal dagen in de week was
de toren te beklimmen. Daarvoor waren zogenaamde
torenwachteressen van de gemeente Dordrecht in dienst.
Maar de winkel, balie en de keuken bestonden nog niet.
Rondleidingen waren er al wel, maar die werden nog verder uitgebreid door Herman van
Duinen. Na de restauratie zou de openstelling op vrijwilligers gaan draaien en iemand moest dat
allemaal organiseren. Zo begon de coördinatiecommissie.
“Wij hadden bedacht om verschillende groepen vrijwilligers op te richten voor al het werk dat
rond het bezoeken van de Grote Kerk nodig is, dus de rondleidingen, de winkel, keuken noem
maar op. We hebben een oproep geplaatst in het kerkblad, waar we veel reacties op kregen.
Voor sommigen viel het mee, voor sommigen viel het tegen. Ik vond het erg mooi om ervoor te
zorgen dat de vrijwilligers op een plek kwamen die ze graag wilden of die bij hen paste.”
Ze heeft zo’n twintig jaar het vrijwilligerswerk gecoördineerd. Toen ze daarvoor gevraagd werd
was ze al een bekende in Dordrecht. Eerder werkte ze voor de Dordtse Hervormde Jeugdraad
aan het project ‘De Mussen’. Als maatschappelijk werker organiseerde en coördineerde ze
activiteiten, clubs en vakantieweken voor kinderen en gezinnen van de Dordtse binnenstad.
Dat was mooi werk, hoewel geestelijk soms zwaar. “Maar ik heb de gave om de dingen die ik
soms hoorde en voor mezelf moest houden, ook echt voor mezelf te houden.” Toen ze op 62-
jarige leeftijd met pensioen ging en vanuit Rotterdam naar Dordrecht verhuisde, was ze dus al
geen onbekende in de stad.
“Toen ik een jaar of 80 was zei ik tegen ds. Den Dekker dat ik het tijd vond om te stoppen.
Maar hij zei: ‘Hou het nog twee jaar vol, want dan is er een goede vervanger.’ Dat was Cees
van der Waal, en inmiddels is dat Frits Hiemstra.” Ze is al een jaar of vier niet in de kerk
geweest, maar ze is goed op de hoogte via de Wijkbrief, Kerk op Dordt ’en niet te vergeten de
preken die ik wekelijks van ds. Wansink krijg’. Ze krijgt ook geregeld nog bezoek van mensen
die ze nog kent van hun werk als vrijwilliger of van de contactdienst. Een zorginstelling komt
vier keer per dag en een keer per nacht. Verder heeft ze drie mantelzorgers die voor haar
klaarstaan: de buurman, een neef en een nicht, allebei kinderen van haar broer en schoonzus.
Eenzaam is ze dus niet, en hoewel niet meer in de kerk te vinden, aanwezig is ze nog zeker.
Mariska van der Klis
14
VAN DE COMMISSIES
Tentoonstellingscommissie
Foto-expositie Alef Starreveld
In onze kerk is van 1 juni tot en met 31 augustus 2019 een solo-expositie van de Alkmaarse
fotograaf Alef Starreveld te bezichtigen. Zijn expositie is genaamd Innocence en benadrukt niet
alleen onschuld en verstilling, maar ook de rauwe randjes van het bestaan. De fotografische
werken zijn met zorg geselecteerd in nauw overleg met de Alkmaarse kunstenaar Johan van
der Kroon en zijn door Johan in de Grote Kerk in collectie samengebracht.
Een interview met de fotograaf en zijn vriend/kunstenaar Johan van der Kroon.
“Na een heel andere carrière ben ik nu al jaren werkzaam als fotograaf en filmmaker. Mijn grote
liefde is altijd de kunstfotografie en het maken van 'kunst'videoclips geweest. In mijn werken
vermeng ik techniek, landschap en ruimte (interieur en exterieur) met verwondering. Samen
leiden ze vaak tot magisch-realistische beeldcomposities, soms leiden ze ook tot surrealistische
composities.
Ze vormen de link naar diepere lagen in mijn werken, waarin menselijke thema's spelen als
romantiek, groei, hoop, verdriet, eenzaamheid, verval en een grote sociale betrokkenheid,
voortgekomen uit mijn jeugd in een Noord-Hollands arbeidersgezin. Hier werd de dagelijkse
realiteit van hard werken in de fabriek, de grote sociale verschillen en conflicten, ook binnen
het gezin, verlicht door vertelkunst en klassieke muziek.
In mijn werk probeer ik uit te drukken welke reis wij als mens afleggen; hoe wij erin slagen om
op weg te gaan, zonder te weten of we ooit komen waar we willen zijn? Om onderweg te
vallen, maar toch steeds opnieuw op te staan en door te gaan,” aldus Alef.
Johan van der Kroon vult aan: “Alef heeft de neiging om in zijn werk melancholiek te zijn. Om
zijn verhaal goed te vertellen, probeer ik zijn gedachtengoed te begrijpen, te adviseren en aan
te vullen, waar nodig, ook met de presentatie van zijn collectie. In deze tentoonstelling
proberen wij de zwaardere onderwerpen, zoals Before the Crucifixion (voor de kruisiging) af te
wisselen met lichtere en meer romantische
vertoningen uit het dagelijks leven, Innocence
(onschuld) zogezegd.”
Centraal in de expositie hangen twee grote
werken naast elkaar, waarop zijn twee
kleindochters zijn afgebeeld. Zij
vertegenwoordigen voor hem de jonge onschuld.
Alef: “Dat is wel het meest mooie wat je als
fotograaf kan overkomen, een expositie in deze
geweldige ruimte in de Grote Kerk met zijn
bijzondere lichtinval, waarin twee kunstwerken te
bewonderen zijn van mijn prachtige kleinkinderen.
En ik vind het een grote eer hier te exposeren vlak
nadat de grote Nederlandse stillevenschilder Henk
Helmantel in de Grote Kerk exposeerde.”
De expositie is te bewonderen tot 31 augustus,
de Grote Kerk is voor bezoek geopend op dinsdag
tot en met zaterdag van 10.30 uur tot 16.30 uur
en op zondag van 12.00 uur tot 16.00 uur.
Angelique Starreveld
Bron: Koninklijke BDU Media/Alkmaars Weekblad
15
Contactdienst
Een impressie van een middagje naar De Griendheuvel
Deze keer géén schoolreisjesgevoel en verzamelen bij de bus die voor de Grote Kerk klaar
staat! Doordat een aantal mensen heeft moeten afhaken omdat een (soms langere) bustocht
mét de nodige keren in- en uitstappen echt teveel was geworden, werd een bus huren
overbodig.
Heel jammer voor de mensen die dit aangaat, maar ik hoop toch met dit stukje de sfeer weer
te geven en u via deze weg nog een idee te geven wat voor de bustocht in de plaats is
gekomen.
In plaats van de bus konden we met eigen vervoer, met iemand meerijden of zelfs op de fiets,
want zó dichtbij was het! Op weg naar De Griendheuvel, een paardenmelkerij in de Dordtse
Biesbosch. Eerlijk gezegd was ik er al eerder op gewezen, maar ik had me niet eerder tijd
gegund om daar eens een kijkje te nemen. Eerder had ik een interview gezien met Chris en
Gerdien Komejan, eigenaren van de melkerij in het programma Binnenste Buiten en werd ik
getroffen door dit bijzondere bedrijf.
We werden ontvangen in de theetuin, wat een weelde aan planten, kruiden en tientallen
soorten verse munt! Zo origineel. Het weer zat mee en het was er druk zonder dat je dat als
gast zo voelde. Smaakvol en een prettige sfeer. Maar we kwamen uiteraard ook voor de uitleg
die Chris Komejan over zijn bedrijf ging geven. Een warm, enthousiast en trots verhaal over zijn
dieren, hoe dit zo was ontstaan en uitgegroeid tot de grootte die het nu is.
Zij fokken het grootste paardenras ter wereld, Shire paarden, een ras dat oorspronkelijk uit
Engeland komt. In de middeleeuwen werden ze letterlijk in de strijd gegooid mét ridder en
harnas op de rug! Later werd ontdekt dat het een kalm en intelligent paardenras was en werd
de os in de landbouw vervangen door Shire paarden. Om de ware grootte van HET Shire paard
te tonen werd hij in het midden van de kring van onze groep neergezet, het was enorm!! Wat
een indrukwekkend dier, zó groot. Het belangrijkste kenmerk is hun lange witte (nou ja..)
sokken, kniekousen zullen we maar zeggen, van lange haren. Hij moest wel een beetje
stilgehouden worden door hem constant eten te geven. Daar werd op gereageerd omdat het
zo’n hoeveelheid was, maar het bleek een soort tussendoortje te zijn!
Hier worden ze gefokt, opgeleid, er worden rijlessen gegeven, enfin, veel! Inmiddels is dochter
Joyce ook in het bedrijf gekomen, waar vader Chris duidelijk heel blij mee is.
16
En dan natuurlijk de paardenmelkerij! De
merries worden gemolken in bijzijn van hun
veulens, dan laat ze haar melk los. De
merries produceren twaalf liter melk per dag
en kunnen ook hun veulens nog voeden,
hoewel ze wel al gras moeten kunnen eten
voordat moeder ook aan vreemden gaat
geven. Paardenmelk wordt niet
voorgeschreven door de medische wereld,
maar toch is al lang bewezen dat het
uitstekend is voor mensen met
huidaandoeningen en diverse allergische
aandoeningen. Ook worden er voor dezelfde
groep mensen speciale verzorgingsproducten
van de melk gemaakt in een laboratorium elders in het land. De melk wordt vrijwel direct
ingevroren en ook zo verkocht.
Na het verhaal over de paarden mochten we de stal in. Sommige paarden waren echt
uitslovers en draaiden hun hals bijna in de vorm van een kurkentrekker voor aandacht en een
aai. Anderen bleven wat meer bescheiden maar vroegen ook om een krabbel achter het oor.
Bijna weer buiten aan de achterkant van de stallen stond een van de ezels. Chris:” Ach, ze
zaten een beetje in hun maag met dit beestje, hij was overtollig, dus ik heb hem er maar
bijgenomen. Hij is lief”. U begrijpt het al... hij houdt van dieren, en steelt daarmee wel een
beetje mijn hart. Voor mij was dit de eerste, maar niet de laatste keer dat ik daar even zal zijn.
Maria Verboom
Activiteitencommissie
Barbecue op vrijdag 13 september 2019
Ook dit jaar organiseert de activiteitencommissie een barbecue aan het begin van het nieuwe
seizoen. En wel op vrijdag 13 september aanstaande vanaf 18.00 uur onder de toren.
Het doel van deze avond is: ontmoeting en contact met elkaar. Diegenen die er de afgelopen
jaren bij waren weten hoe gezellig het is om elkaar te spreken in een andere en ontspannen
setting.
De kosten voor deze avond zijn € 12 voor
volwassenen en voor kinderen onder de 10 jaar € 6.
U kunt zich telefonisch opgeven: 078-61538880 of
078-843756. Of na de kerkdienst op de zondagen 25
augustus, 1 en 8 september.
Met het oog op het milieu zou het fijn zijn als u zelf
een bord en bestek meeneemt.
Voor deze avond kunnen we ook nog wat hulp
gebruiken. Wilt u de handen uit de mouwen steken en
helpen met het klaarzetten of het opruimen van de
spullen of wilt u de barbecue bemannen, laat het even
weten.
Ook dit jaar hopen we weer op veel aanmeldingen en
natuurlijk een gezellige avond.
De activiteitencommissie
17
Coördinatiecommissie
Grote Kerk 'draait' weer
Een wat bijzondere aanhef wellicht. Maar: als u dit leest is de herdenking van de Synode van
Dordrecht afgesloten en de Helmanteltoonstelling ontmanteld. Dit was een bijzondere periode
met de winteropenstelling. Ruim 35.000 mensen (inclusief 10.000 tijdens de kerstmarkt)
bezochten onze Grote Kerk. Maar nu zijn we overgegaan tot de 'gewone' gang van zaken.
Dat 'gewoon' is natuurlijk eigenlijk helemaal niet zo gewoon. Een overzichtje:
• vanaf 5 juni is er weer iedere week op woensdag van 12.30 uur tot circa 12.45 uur een
middaggebed in het Mariakoor van de Grote Kerk;
• op 8 juni zijn de toeristenconcerten gestart, terwijl op vrijdag 28 juni het openingsconcert
van de orgelserie heeft plaatsgevonden;
• de bekende fotograaf Alef Starreveld uit Alkmaar exposeert foto's onder de titel Innocence,
meer hierover leest u op bladzijde 15;
• de eigen 'vaste' Synodetentoonstelling zal ongetwijfeld veel belangstellenden trekken.
Er is dus voldoende te zien in de Grote Kerk. Alle activiteiten vragen veel inzet van de
vrijwilligers en daarom nogmaals een oproep: denkt u eens na of u actief wilt worden in het
grootste monument van Dordrecht. Neem contact op met Frits Hiemstra, telefoonnummer
078-6137650. Hij geeft u graag inlichtingen over de werkzaamheden en het tijdsbeslag.
Tot slot: Frits Hiemstra, voorzitter/secretaris van de Coördinatiecommissie, heeft bekend
gemaakt zijn functie ter beschikking te stellen maar hij blijft tot het eind van dit jaar actief om
de lopende zaken te behartigen en nieuwe mensen in te werken. Het bestuur van de 'Stichting
Behoud Grote Kerk Dordrecht' werkt aan de invulling van deze vacature.
Kijk als u op de hoogte wilt blijven van alle activiteiten op onze website
www.grotekerk-dordrecht.nl en in volgende Wijkbrief.
De Coördinatiecommissie
18
De Trooster Wanneer bloemen niet meer bloeien en vogels vliegen zonder doel.
Wanneer je stem niet meer wil zingen en je hart geen liefde voelt.
Luister dan naar stille woorden gedragen op de wind. Om door God getroost te worden, want jij wordt door Hem bemind.
Catharina den Dekker
https://woordspelen.wordpress.com
19
MUZIEK
Muziek, retraite en verbinding in het Dominicanenklooster in Huissen In het weekend van 1 juni verbleef het kerkelijk koor Sura Cantat (‘Sura zingt’) van
vrijdagavond tot zondagmiddag in het Dominicanenklooster in Huissen. Hier trok een twintigtal
muzikale enthousiastelingen zich terug uit de hectiek van alledag om met elkaar hard te
repeteren met Bachs indrukwekkende cantate Ach Herr, mich armen Sünder.
Deze tekst is voor mij heel persoonlijk, omdat ik onder woorden zal brengen hoe dit koor en de
Grote Kerk, waar het bij aangesloten is, een manier
van thuiskomen is. Dit weekend mochten daarmee
meerdere passies samenkomen; zingen met lieve
mensen met als gemeenschappelijk raakvlak het
geloof in God én de fotografie.
Samenzijn
Mijn intrede bij Sura maakte ik zo’n tien jaar
geleden (de tijd gaat zo snel…), toen Sura nog een
vrouwenkoor was. Sura werd geboren vanuit het
voornemen een vrouwenkoor op te zetten dat de
kerkdiensten met muziek zou gaan ondersteunen en
de gemeentezang zou bevorderen. Al snel sloten vrouwen zich aan bij 'Sura Cantat', maar deze
vrouwen hadden geen noemenswaardige ervaring met de zang; ongeschoolde stemmen op dat
moment. Sura begon desondanks aan een gezamenlijk avontuur waarin zij steeds meer groeide,
ontwikkelde en één werd. Met een gedreven cantrix aan het roer, die haar vrouwen
voortdurend stimuleerde om te vertrouwen in hun eigen kunnen, bleken de Sura-zusters al snel
heel veel meer in hun mars te hebben dan zij oorspronkelijk dachten.
Eenheid
Niet alleen muzikaal groeide Sura en werd zij daarmee van steeds meer toegevoegde waarde
voor de kerkelijke gemeente. Bach, Mendelssohn, Fauré en Händel, alles kwam voorbij en het
repertoire dat Sura zong werd groter. Onderling werd de band onder de vrouwen ook steeds
sterker. Een groep die elkaar op een zeker moment zo lang kende dat zij zich vertrouwd genoeg
voelde om lief en leed met elkaar te delen. Dit weekend ervoer ik die kracht weer zó sterk en
besefte ik hoe dankbaar ik me voelde zo’n liefde te kennen vanuit de kerkelijke kring om mij
heen. Stuk voor stuk prachtige vrouwen met elk hun eigen bewandelde weg, hun eigen
struikelpunten en hoogtepunten. Hoe mooi is het, bedacht ik, dat wij onderling die
herinneringen zo hebben én koesteren. Met mijn eigen bewandelde weg was en is Sura er
altijd, voelde en voel ik mij altijd gesterkt door het besef dat ik mensen om mij heen had en heb
die de kracht en het goede in mij altijd zullen blijven zien en mij daaraan zullen herinneren op
het moment ik het even niet zie. Ik geloof er heilig in dat de muziek die Sura nu laat horen de
vrucht is van dit jarenlang smeden van de band en vertrouwen.
Giechelende meisjes
Mijn grote vriendin bij Sura en in mijn leven, zij weet wel dat ik het over haar heb; wat een lol
hebben wij al mogen hebben tijdens het zingen! De periode dat wij van de cantrix niet naast
elkaar ‘mochten’ staan, omdat we het te gezellig hadden samen… "Gaan jullie maar even uit
elkaar, want dit schiet niet op", wanneer we weer eens de slappe lach kregen. Ik weet de
momenten nog! Eén woord en één blik is nu genoeg om te weten waar we samen staan en als
het nodig is, dan zijn we er voor elkaar. Ook met haar heb ik dit weekend weer genoten en
gevoeld hoe sterk onze vriendschap mag zijn. Lachen over de meest simpele humor,
openbaringen over ons verleden en heden, elkaar shockeren en in vertrouwen nemen, er zijn
voor elkaar als dat even nodig is. Twee giechelende meisjes die eigenlijk nog niet volwassen
willen worden, maar tussen de lijntjes en muzieknootjes door dat toch wel echt worden.
20
De komst van de mannen
Sura was vanaf het moment van oprichting een vrouwenkoor, waarbij hoge tonen en een
vrouwelijke, zachte hand overheersten in de muziek en tijdens de gezamenlijke Sura-
momenten. We waren eraan gewend, maar ineens was er die inspiratie bij onze cantrix om het
muzikale repertoire te gaan uitbreiden. En daarvoor moesten er mannen komen… Hoe vonden
wij dat? Ik weet nog het moment dat ze dit in de groep vroeg aan ons vrouwen. Mijn blik zal
waarschijnlijk boekdelen gesproken hebben, want ze vroeg het me op de vrouw af. "En Ilse,
hoe vind je dat?" Mijn reactie kan ik me niet meer geheel herinneren, maar het kwam neer op
een aarzelende: "Ik denk niet dat ik dat zo leuk vind…" Nee, ik twijfelde, want die fijne, warme
poel van vertrouwen van de vrouwengroep wilde ik niet kwijtraken. Dat vertrouwen zou
opnieuw moeten gaan groeien in het nieuwe Sura, want de mannen kwamen. Dit weekend
waren een aantal van hen voor de eerste keer mee naar het Dominicanenklooster in Huissen.
Sura verbindt, Sura omarmt
En dan, dan kom je erachter dat die groep waar je jezelf zo thuis voelde nog steeds zo hecht
en warm is als het altijd al was. De komst van de mannen heeft dat geenszins veranderd of
beschadigd. Stuk voor stuk zijn het lieve mannen, betrokken bij de gemeenschap van de Grote
Kerk en het koor. En wat werken ze hard! De bas- en tenorpartijen vergen de nodige training
van de hier en daar ongeschoolde stemmen, maar de mannen laten zich niet kennen en nemen
hun rol bij Sura heel serieus. Ze oefenen en oefenen nog meer, net zolang tot hun partij als
geheel keurig aansluit. Inmiddels kan ik me nauwelijks meer voorstellen dat Sura uit alleen
vrouwen bestaat…
Ach Herr, mich armen Sünder
En zo was dit weekend voor iedereen een weekend van thuiskomen in Huissen, waarbij we
hebben gezongen, elkaar weer beter hebben leren kennen en het muzikale Sura-geluid weer
sterker en krachtiger hebben gemaakt. In een prachtige omgeving en met ongelofelijk lekker
weer was het een zeer aangenaam en geslaagd kloosterweekend.
Dankbaar
Het woord waarmee ik het
weekend afsloot was ‘innerlijke
warmte’. Twee woorden, maar
voor mij symbool voor wat ik van
het weekend mee naar huis nam.
Door zo met elkaar te zijn en die
mooie momenten mee te maken
raak je je bewust van wat je hebt
en hoe rijk je jezelf daarmee mag
voelen. Het zijn soms maar de
kleine dingen die het leven zo
mooi kunnen maken. Liefde in alle
mogelijke vormen; het voelt soms
klein, maar is feitelijk zo groot.
Sura, dank dat ik deel mag
uitmaken van deze bijzondere groep en bij haar zo mijzelf mag zijn. Niet klein en angstig, maar
puur zoals ik ben. Niet onzeker over mijn bestaan, maar krachtig in mijzelf staand. Dat mijn
stem niet ingehouden en stil hoeft te zijn vanuit onzekerheid het niet goed te doen, maar voluit
mag klinken vanuit vertrouwen dat het gehoord mag worden. Bij Sura mag het zonnestraaltje
weer stralen en verwarmen.
Ilse de Deugd
De tekst is afkomstig van de website https://ilsededeugd.nl/?p=2455. Daar zijn ook meer
foto's te bekijken.
21
Concertagenda t/m september 2019
• zaterdag
• woensdag
• zaterdag
• woensdag
• zaterdag
• zaterdag
• woensdag
• zaterdag
• zaterdag
• woensdag
• zaterdag
• zaterdag
• woensdag
• zaterdag
• zaterdag
• woensdag
6 juli
10 juli
20 juli
24 juli
27 juli
3 augustus
7 augustus
10 augustus
17 augustus
21 augustus
24 augustus
31 augustus
4 september
7 september
14 september
18 september
15.30 uur
20.00 uur
15.30 uur
20.00 uur
15.30 uur
15.30 uur
20.00 uur
15.30 uur
15.30 uur
20.00 uur
15.30 uur
15.30 uur
20.00 uur
15.30 uur
10.00 uur
20.00 uur
Maarten Wilmink
Vincent van Laar
Maarten Boonstra
Jaap Zwart
Kees Bax en Marcus van Driel
Maurits Bunt
Sietze de Vries
Marcus Bergink
Cor Ardesch
Adriaan Hoek
Arie de Bruijn
André de Jager
Cor Ardesch en Matthijs Koene
(panfluit)
Gerard Verweij
Nationale Orgeldag
Cor Ardesch, stadsconcert J.S. Bach
Kam-orgel
Bach-orgel
Bach-orgel
Kam-orgel
Bach-orgel
Bach-orgel
Bach-orgel
Kam-orgel
Bach-orgel
Kam-orgel
Bach-orgel
Kam-orgel
Kam-orgel
Bach-orgel
Bach-orgel
Werkgroep Muziek
Liedboeken, herhaalde oproep Aan alle gemeente leden,
Wilt u thuis eens kijken of u per abuis
nog een liedboek van de kerk in uw
bezit heeft (voorin staat een stempel
van de Grote Kerk). Van de liedboeken
voor gasten zijn er inmiddels ongeveer
60 verdwenen en zijn er niet meer
genoeg voor gasten die onze dienst
bezoeken.
Hierbij óók een oproep om uw eigen
liedboek mee te brengen, dan blijven
er wat meer over voor de gasten
onder ons.
Namens uw koster alvast hartelijk
dank.
Marianne Rietveld-Verdonk
22
OVERIGE BERICHTEN
Nieuwtestamentisch Grieks leren? Sinds enige tijd is dr. Andrew Palmer lid van onze
cantorij en betrokken bij onze gemeente. Dr. Palmer
promoveerde in Oxford en is een kenner van het
Latijn en Grieks, ook het Grieks van het Nieuwe
Testament. Hij doceerde onder andere in Groningen
en later in Londen en Boedapest. Inmiddels werkt hij
als zelfstandige. We kwamen op de gedachte een
cursus Nieuwtestamentisch Grieks aan te bieden.
Immers, de Bijbel zelf lezen is altijd mooier dan in
welke vertaling dan ook.
De bedoeling is om bij voldoende belangstelling een
cursus van 15 avonden à 2 uur aan te bieden in de
consistorie of in de wijkzaal van de Grote Kerk in de
periode van oktober 2019 tot mei 2020. De cursus is
bedoeld voor mensen die nog geen Grieks kennen en
voor hen die vroeger op school Grieks gehad hebben.
Er kan dan gezocht worden naar mogelijkheden voor gedifferentieerde lessen.
In eerste instantie denken we aan woensdagavonden. Het idee is om een oriënterende
bijeenkomst te houden op woensdagavond 10 juli om 19.30 uur in de Grote Kerk. Dan zouden
we kunnen kijken of er belangstelling is, hoe de cursus kan worden vormgegeven en tegen
welke kosten.
Als predikant van de Grote Kerk wijs ik u graag op deze mogelijkheid: het is bijzonder om zo’n
kenner van het Grieks in onze gemeente te hebben.
Graag tot ziens op woensdag 10 juli om 19.30 uur in de kerk. Bent u geïnteresseerd maar
heeft u geen gelegenheid, dan kunt u ook mailen naar [email protected].
Namens Andrew Palmer,
Ds. P.L. Wansink
Word abonnee van Kerk op Dordt U hebt in april het Paasnummer van het kerkblad
Kerk op Dordt ontvangen. Kerk op Dordt
verschijnt eenmaal in de twee weken en het
bevat een schat aan informatie vanuit alle PKN-
wijkgemeenten die Dordrecht rijk is. Als u nog
geen abonnee bent dan kunt u zich opgeven als
abonnee via de aan het blad toegevoegde brief of
via www.kerkopdordt.nl.
Bestuur ‘Protestantse Stichting Kerkblad Eiland
van Dordrecht’
23
ROOSTER KERKDIENSTEN
07-07-2019 Derde zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. P.L. Wansink en ds. J. van Schaik
Gezamenlijke dienst met de Andreaskerk Gemeente
19.00 uur ds. P.L. Wansink, cantatedienst
Met medewerking van de cantorij ‘Sura Cantat’ en het barokorkest
‘Accademia Amsterdam’. De solisten zijn: Robin Lammertink (alt), Arco
Mandemaker (tenor) en Mitchell Sandler (bas).
De cantate Ach Herr, mich armen Sünder (BWV 135) van J.S. Bach wordt
ten gehore gebracht. Hij componeerde deze koraalcantate voor deze
zondag, de derde zondag na Trinitatis.
Het geheel staat onder leiding van Catrien Posthumus Meyjes.
14-07-2019 Vierde zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. M. den Dekker uit Dordrecht
Gezamenlijke dienst met de Andreaskerk Gemeente
Na de dienst is er koffie, thee en limonade.
21-07-2019 Vijfde zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. mw. Ch. van Leest uit Scheveningen
19.00 uur ds. R. Visser uit Rhenen, orgelvespers
In deze vakantieperiode is het goed om in de stilte van de avond samen te
komen. Er wordt gezongen bij en gemusiceerd op het Kam-orgel; organist is
Emile Noothout.
28-07-2019 Zesde zondag na Trinitatis
10.30 uur Ds. Ph. van Wijk uit Pernis
04-08-2019 Zevende zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. E. Versloot uit Mijdrecht
19.00 uur ds. J.P. Kraaijeveld uit Zwijndrecht, orgelvespers
Ook op deze zondag kleurt het Kam-orgel de vespers; organist is Kees Bax.
11-08-2019 Achtste zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. P.L. Wansink
18-08-2019 Negende zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. P.L. Wansink
Na de dienst is er koffie, thee en limonade.
19.00 uur ds. P.L. Wansink, orgelvespers
Cor Ardesch bespeelt het Kam-orgel met werken van Nederlandse
componisten, onder andere Cor Kee, Bart Matter en Jan Welmers. Op
geheel eigen wijze hebben deze componisten bewerkingen over liederen
getoonzet.
25-08-2019 Tiende zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. R. Visser uit Rhenen
24
01-09-2019 Elfde zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. P.L. Wansink
19.00 uur ds. P.L. Wansink, muziekvespers
Met medewerking van het fluitensemble ‘Mistral’. Het ensemble bestaat uit
Pim Muijselaar, Anja Pelt, Marianne Granneman en Jonate Droogers. Het
fluitkwartet heeft als basis vier dwarsfluiten, maar het instrumentarium reikt
van piccolo tot dwarsfluit.
08-09-2019 Twaalfde zondag na Trinitatis
10.30 uur ds. P.L. Wansink, dienst van Schrift en Tafel
Met medewerking van ‘Sura Cantat’ onder leiding van Catrien Posthumus
Meyjes. De cantorij zal als tafelmuziek Verleih uns Frieden van Felix
Mendelssohn-Bartholdy laten klinken.
15-09-2019 Dertiende zondag na Trinitatis
ds. P.L. Wansink, startzondag
Na de dienst is er een startzondagprogramma.
ROOSTER MIDDAGGEBEDEN
In de maanden juni tot en met september wordt elke woensdag van 12.30 tot circa 12.45 uur
een kort middaggebed gehouden in het Mariakoor van de Grote Kerk.
Een moment van bezinning midden in de week met een psalm, een enkel woord, muziek en
gebed. Het is gericht op bezoekers van de kerk maar ook op gemeenteleden of anderen die in
de omgeving van de kerk wonen of werken.
Middaggebeden juli 2019: 10-07 17-07 24-07 31-07
Middaggebeden augustus 2019: 07-08 14-08 21-08 28-08
Middaggebeden september 2019: 04-09 11-09 18-09 25-09
25
ALGEMENE INFORMATIE
Kerkgebouw
Grote of Onze-Lieve-Vrouwekerk telefoonnummer: 078-6144660
Lange Geldersekade 2, 3311 CJ Dordrecht website: www.grotekerk-dordrecht.nl
Predikant
Ds. P.L. Wansink telefoonnummer: 06-52052243
Kilwijkstraat 1, 3311 WN Dordrecht emailadres: [email protected]
Voorzitter wijkkerkenraad
Mw. J.C. van der Klooster telefoonnummer: 06-21516113
Singel 234, 3311 KV Dordrecht emailadres: [email protected]
Assessor / tweede voorzitter wijkkerkenraad
Ds. P.L. Wansink telefoonnummer: 06-52052243
Kilwijkstraat 1, 3311 WN Dordrecht emailadres: [email protected]
Ouderling-scriba / postadres wijkkerkenraad
Mw. P.E. van der Hum telefoonnummer: 06-22351290
Soembastraat 63, 3312 HT Dordrecht emailadres: [email protected]
Penningmeester wijkkas
P.J. Visser telefoonnummer: 06-51514065
Noordzijde 9, 2969 AP Oud Alblas emailadres: [email protected]
De Wijkkas
Uit de wijkkas worden veel wijkgebonden uitgaven gedaan, zoals de zondagse liturgie, maar
bijvoorbeeld ook deze Wijkbrief. Een bijdrage voor de wijkkas is daarom altijd welkom!
Bankrekeningnummer: NL37 INGB 0000 6573 05 t.n.v. Wijkraad 1 der Hervormde Gemeente.
Collectebonnen
- Te bestellen via bankrekeningnummer NL05 ABNA 0508 0243 90 t.n.v. College van
Kerkrentmeesters Hervormde Gemeente Dordrecht, o.v.v. ‘collectebonnen’.
- Verkrijgbaar op het Kerkkantoor aan de
Gravensingel 19 in Dordrecht.
telefoonnummer: 078-6160007
emailadres: [email protected]
openingstijden: ma+di 09.00 – 12.00 uur
Kerkblad Kerk op Dordt
Voor een abonnement op Kerk op Dordt
kunt u zich aanmelden bij het Kerkkantoor
aan de Gravensingel 19 in Dordrecht.
telefoonnummer: 078-6160007
emailadres: [email protected]
openingstijden: ma+di 09.00 – 12.00 uur
Contactdienst Grote Kerk Gemeente
Coördinator: mw. K. Pelleboer telefoonnummer: 0184-693634
Noordzijde 9, 2969 AP Oud Alblas emailadres: [email protected]
Penningmeester: mw. J.H. Buijzert-Kleiberg
Beekenstein 94, 3328 ZD Dordrecht emailadres: [email protected]
Bankrekeningnummer: NL27 INGB 0663 4759 45 t.n.v. penningmeester contactdienst
26
DIACONALE INFORMATIE
Diaconale aanspreekpunten
A. van Delden telefoonnummer: 078-6140470
Kees Boekelaan 3, 3312 KH Dordrecht emailadres: [email protected]
Mw. J.J. Wierenga telefoonnummer: 06-51907795
Vijverweg 14, 3312 AT Dordrecht emailadres: [email protected]
Kleding-, huisraad- en voedselbank
Heeft u spullen (kleding, huisraad, houdbaar voedsel) over? Deze kunt u inleveren bij de
Kleding-, Huisraad- of Voedselbank. Contactinformatie van al deze organisaties kunt u vinden
op: www.diaconaalplatformdordrecht.nl. Deze site is echter niet altijd up-to-date, maar u vindt
er wel hyperlinks naar de websites van de ‘banken’ zelf.
De site van de Huisraadbank is al enige tijd uit de lucht. Nieuw is de site ‘Geef het Dordt’
(www.geefhetdordt.nl). Zie de site voor meer informatie over het inleveren van meubels en
achtergrondinformatie.
De Kledingbank Dordrecht (www.kledingbank-dordrecht.nl) vindt u aan de Sint Jorisweg 74.
Het telefoonnummer is: 078-7370424 (tussen 9.00-12.00 uur).
De openingstijden zijn maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag van 9.00 en 14.00 uur en
woensdag van 9.00 tot 12.00 uur.
Er is een extra inleverpunt aan de Provincialeweg 116 (achterkant boerderij).
De Voedselbank Dordrecht (www.voedselbankdordrecht.nl), Provincialeweg 84, is telefonisch
bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 12.00 uur via 078-2048090 en per e-mail
via [email protected].
27
Uw advertentie hier? Neem contact op
met de penningmeester van de wijkkas.
