ISSN 1899-6094

Nowe przepisy prawa

3W iadomosc i,

nr 12 (287)

SPIS TREŚCI

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

Z DZIAŁAŃ IZBY

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

PRAWO W PROJEKTOWANIU

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

25 LECIE IZBY PROJEKTOWANIA BUDOWLANEGO

OPRACOWANIA STAŁE

INDEKS ARTYKUŁÓW 2014

Aleksander Krupa, Kazimierz Staśkiewicz – Kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj”

Jan Zambrzycki - Reminiscencje na 25-lecie Izby Projektowania Budowlanego

Z prasy

5

33

34

Tadeusz Biliński – Wspomnienia

Program obchodów 25-lecia Izby Projektowania Budowlanego

10

12

13

Działamy na rzecz środowiska budowlanego

Małgorzata Rutkowska - II Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości 2015

Dariusz Ziembiński - Gdy wykonawca nie może uzyskać referencji

Dariusz Ziembiński - Warunki przetargu nie mogą być automatyczne

Informacja dotycząca obowiązujących przepisów z zakresu ochrony środowiska

Kamil Stolarski, Konrad Majewski - BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański

Kamil Stolarski, Konrad Majewski - Świat zamówień publicznych się zmienia

14

16

18

20

22

23

24

27

30

Wiadomości nr 12 (287) – grudzień 2014 r.

Nowe przepisy prawa

4 W iadomosc i,

nr 12 (287)

OD REDAKCJI

Drodzy czytelnicy,

W dziale Z życia Izby i jej członków Aleksander Krupa i Kazimierz Staśkiewicz opisali kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj”.

Kontynuując tematykę obchodów jubileuszu 25-lecia Izby Projektowania Budowlanego publikujemy wspomnienia członka honorowego IPB oraz przewodniczącego rady programowej Wiadomości

- prof. Tadeusza Bilińskiego oraz członka zespołu redakcyjnego Wiadomości – Jana Zambrzyckiego. Z okazji jubileuszu rozpoczynamy także działania promocyjne,

mające na celu zachęcenie do członkostwa nowe firmy i szerzenie informacji dotyczących przedmiotu działalności Izby – stąd publikacja materiału opisującego zakres działalności IPB.

Od grudniowego wydania Wiadomości prezentujemy nową rubrykę tematyczną Świat BIM i zamówień Publicznych. IPB od dawna zajmuje się tematyką BIM i na stałe zawitała ona na łamy miesięcznika.

Autorami tekstów w nowej rubryce są eksperci z grupy doradczej M&S Doradcy Strategiczni, właściciele portalu Budujwprawie.pl. Ich celem jest przybliżeniem uczestnikom procesu budowlanego

jego prawnych aspektów, ze szczególnym uwzględnieniem tematyki umów o roboty budowlane, prawa zamówień publicznych i prawa budowlanego.

Szczególną uwagę poświęcają prawnym aspektom wdrażania technologii BIM. Zaczynamy od dwóch artykułów – BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański

oraz Świat zamówień publicznych się zmienia. Pozostając w tematyce prezentujemy nadchodzącą drugą edycję konferencji,

której patronat honorowy już objęła IPB – Projektowanie Przyszłości. Przypominamy informacje o pierwszej edycji oraz informujemy o planach nadchodzącej edycji.

Specjalna stawka dla członków IPB daje możliwość na uczestniczenie w tym międzynarodowym wydarzeniu na bardzo atrakcyjnych warunkach.

Stała rubryka Dariusza Ziembińskiego w bieżącym numerze informacjami o sytuacji, gdy wykonawca nie może uzyskać referencji oraz o Warunkach przetargu.

Z okazji nadchodzących Świąt Bożego Narodzenia w imieniu całego zespołu redakcyjnego i pracowników IPBżyczę Państwu, aby ten wspaniały czas upływał w rodzinnej atmosferze

i przyniósł wiele radości oraz optymizmu.

Małgorzata Rutkowska, Redaktor Naczelna - m.rutkowska@ipb.org.pl

5W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

1. CHARAKTERYSTYKA PROCEDURY „ZAPROJEKTUJ I BUDUJ”Procedura ta była wymieniona w ustawie o zamówieniach publicznych już od 1997 r. Nie mogła ona być w praktyce stosowana ponieważ nie było wskazania jak zamawiający ma opisać przedmiot zamówienia. Dopiero w 2004 r., na podstawie delegacji ustawowej zawartej w ustawie Prawo zamówień publicznych, Minister Infrastruktury w rozporzą-dzeniach:n z dnia 2 września 2004 r. w sprawie szczegółowego

zakresu i formy dokumentacji projektowej, specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót budowlanych oraz programu funkcjonalno-użytkowego – Dz. U. Nr 202, poz. 2072, oraz

n z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, ob-liczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym – Dz. U. Nr 130, poz. 1389,

określił, że przedmiot zamówienia w procedurze „zapro-jektuj i buduj” zamawiający opisuje w programie funkcjo-nalno-użytkowym (PFU), który również stanowi podstawę obliczenia planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych.Procedura ta z zadowoleniem została przyjęta przez polskich zamawiających. W ich ocenie podstawową zaletą tej proce-dury jest wymóg przeprowadzenia tylko jednego zamiast dwóch postępowań, które są konieczne w procedurze kla-sycznej, uregulowanej w art. 647 (i dalszych) Kodeksu cy-wilnego.

Rozporządzenie z dnia 2 września 2004 r. określa, co ma zawierać program funkcjonalno-użytkowy, ale nie wskazuje na podstawie jakich opracowań i dokumentów ten program powinien być sporządzony. W konsekwencji powyższego niektórzy zamawiający opracowują program funkcjonalno--użytkowy na podstawie opracowanej (wcześniej lub rów-nolegle) koncepcji projektowej zamierzonej inwestycji. Inni opracowują ten program na podstawie swoich wyobrażeń o inwestycji nie konfrontując ich z praktycznymi możliwo-ściami rozwiązań w realnych uwarunkowaniach lokalizacyj-nych. W następstwie powyższego opis przedmiotu zamó-wienia w procedurze „zaprojektuj i buduj”, w porównaniu z procedurą klasyczną, uregulowaną w art. 647 Kodeksu cywilnego, jest bardziej ogólny i mniej szczegółowy od opi-su w procedurze klasycznej. Ta zmniejszona precyzyjność opisu przedmiotu zamówienia w procedurze „zaprojektuj i buduj” znacząco zwiększa ryzyko zarówno dla zamawia-jącego jak i wykonawcy. Ryzyko zamawiającego polega na tym, że może on uzyskać przedmiot zamówienia znacząco

Kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj”

dr inż. Aleksander Krupa, dr inż. Kazimierz Staśkiewicz, Izba Projektowania Budowlanego

inny niż oczekiwał w odniesieniu do gatunku zastosowanych wyrobów, trwałości użytkowania itp. W trakcie budowy mogą wystąpić trudności w egzekwowaniu od wykonawcy jakości robót oczekiwanej przez zamawiającego. Po prostu brakuje odniesienia do wymagań zawartych w dokumen-tach przetargowych.

Ryzyko wykonawcy może wynikać głównie z faktu niedo-szacowania faktycznej ilości i skomplikowania robót oraz ich nieuwzględnienia w ofercie cenowej, a także przyjęcia zbyt optymistycznych terminów uzyskiwania uzgodnień i pozwoleń opracowanych projektów lub wykonania robót budowlanych. Może to skutkować naruszeniem terminów wykonania całości przedmiotu zamówienia i obowiązkiem zapłacenia kar umownych. Może również zaistnieć potrzeba wykonania prac dodatkowych nie ujętych w ofercie, co przy wynagrodzeniu ryczałtowym wykonawcy, może wpłynąć negatywnie na wynik ekonomiczny całego kontraktu.

W inwestycjach infrastrukturalnych, szczególnie o charak-terze liniowym, poważne ryzyko dla obydwu stron umowy może powstać w następstwie zaistniałych różnych trudno-ści w uzyskaniu prawa do terenu – w przypadku koniecz-ności dokonywania zmian w istniejących podziałach nieru-chomości lub z tytułu natrafienia na obiekty archeologiczne, albo inne przeszkody.

Procedura „zaprojektuj i buduj” występuje również w za-sadach FIDIC. Jej zasady zawiera publikacja tzw. żółty FI-DIC pt. „Warunki kontraktu na urządzenia i budowę z pro-jektowaniem – dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz dla robót budowlanych i inżynieryjnych projektowanych przez wykonawcę”.

Tytuł „Warunków FIDIC” wskazuje, że są one przeznaczone głównie na wprowadzanie do istniejących obiektów nowych urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz związane z tym roboty budowlane. Podobne założenie funkcjonowało w 2004 r. przy wprowadzaniu tej nowej procedury w Pol-sce. Sądzono, że służyć ona będzie głównie do zamawiania „projektowania i budowy” prostych obiektów budowlanych o ściśle sprecyzowanych funkcjach i określonych standar-dach oraz wymaganiach, np. socjalne budownictwo miesz-kaniowe, odcinki dróg lokalnych lub sieci uzbrojenia terenu o ustalonej lokalizacji lub przyłącza, albo obiekty budowla-ne kubaturowe, w których istotna jest nowa technologia produkcji lub usług oraz dostawa urządzeń i wyposażenia technologicznego dla tych funkcji, a wykonawca dostarcza know-how i przejmuje odpowiedzialność za uzyskanie pla-nowanych zdolności produkcyjnych lub usługowych, zaś ro-boty budowlane są tu elementem drugoplanowym.

6 W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

Niestety polska praktyka poszła w innym kierunku. W pro-cedurze „zaprojektuj i buduj” zaczęto zlecać skomplikowa-ne infrastrukturalne inwestycje liniowe – bez ustalonych wa-runków lokalizacyjnych i środowiskowych, w zasadzie przy stosowaniu wynagrodzenia ryczałtowego dla wykonawcy i wyborze oferty najkorzystniejszej na podstawie kryterium wyłącznie najniższej ceny. Oznacza to w efekcie przenie-sienie prawie wszystkich ryzyk związanych z taką inwesty-cją na tak wybranego wykonawcę. Działania takie niestety przyniosły więcej negatywnych niż pozytywnych następstw, ale zamawiający może wskazać jako winnego wykonawcę, który nie dotrzymał warunków umowy.

Ponadto w procedurze tej, pomimo małej dokładności opisu przedmiotu zamówienia, ustawodawca nie nałożył na zama-wiających obowiązku dodatkowej kontroli poszczególnych etapów kształtowania się i rozwoju planowanej inwestycji na etapie jej projektowania i przygotowania oraz realizacji robót budowlanych. Kontrola inwestorska wykonywania ro-bót budowlanych na ich finiszu nie jest w stanie zapewnić oczekiwanego poziomu ich jakości.

Dodatkowo zauważyć należy, że jakość i nowoczesność realizowanych obiektów w dużym stopniu zależy od pozio-mu jakościowego dokumentacji projektowej, która stanowi podstawę realizacji tych obiektów. Zdaniem autora, także w zamówieniach typu „zaprojektuj i buduj”, o efekcie koń-cowym realizacji w znacznym stopniu rozstrzyga dobry pro-jekt. Z powyższego wynika wniosek, że także w tej proce-durze zamawiający, w ramach oceny spełniania warunków przez wykonawców, powinien oceniać także doświadczenie i kwalifikacje zespołu projektowego. Ponadto w kryteriach oceny ofert powinny znaleźć się i uzyskać odpowiednią wagę kryteria dotyczące oceny koncepcji projektowej za-wartej w ofercie. Koncepcja ta powinna przedstawiać pro-pozycję obiektu lub obiektów spełniających wymagania pro-gramu funkcjonalno-użytkowego. Zwrócenie szczególnej uwagi zamawiającego na poziom jakości propozycji projek-towych zawartych w ofercie jest istotne, bo w nakładach finansowych zdecydowaną przewagę ma wykonawca robót budowlanych. W warunkach polskich w zamówieniach tego typu, liderem oferty, a potem umowy, jest zazwyczaj wy-konawca robót budowlanych, zaś wykonawca projektów jest tylko współuczestnikiem postępowania. Z tego wynika określone podporządkowanie firmy projektowej wykonawcy budowlanemu, którego interesy często są inne niż intere-sy projektantów. Zamawiający powinien być świadom, że w procedurze „zaprojektuj i buduj” projektant jest poddany presji generalnego wykonawcy. W konsekwencji uzależnień hierarchicznych i finansowych organizacji projektowej od lidera kontraktu wynika uzależnienie wynagrodzenia wyko-nawcy projektów od oceny stopnia spełnienia oczekiwań wykonawcy robót budowlanych w zakresie „różnych uła-twień” w wykonaniu przedmiotu zamówienia. W ocenie au-tora w polskich warunkach jest to poważny czynnik wpływa-jący na obniżenie poziomu jakości rozwiązań projektowych, a w efekcie całej inwestycji.

W procedurze klasycznej, definiowanej w Kodeksie cywil-nym projektant, otrzymując wynagrodzenie od inwestora, ma większą swobodę w prezentowaniu rozwiązań projek-

towych, które są w wyższym stopniu zoptymalizowane niż w procedurze „zaprojektuj i buduj”.

Podsumowując, w procedurze „zaprojektuj i buduj” wmon-towane są mechanizmy osłabiające twórczą działalność pro-jektanta oraz wdrażania rozwiązań nowoczesnych i innowa-cyjnych. Dla przeciwdziałania powyższemu autor wnioskuje w tych zamówieniach:n stosowanie przetargu ograniczonego, lub dialogu konku-

rencyjnego albo negocjacji z ogłoszeniem i kwalifikowa-nie na krótką listę 5 do 7 potencjalnych wykonawców, a nowa dyrektywa UE dopuszcza nawet 3 wykonawców,

n wymaganie od zakwalifikowanych wykonawców, w ramach oferty opracowania i przedłożenia do oceny wstępnej koncepcji projektowej zamierzenia budow-lanego, która będzie przedstawiać oferowany zakres i sposób spełnienia wymagań zamawiającego zawartych w programie funkcjonalno-użytkowym,

n przewidywanie przez zamawiającego zwrotu kosztów opracowania wstępnej koncepcji projektowej w równej wysokości dla uczestników tego postępowania. Zwrot kosztów opracowania wstępnej koncepcji powinien równocześnie skutkować udzieleniem zamawiającemu licencji na wykorzystanie, w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia, pomysłów zawartych w koncepcjach wyko-nawców uczestniczących w postępowaniu,

n przyjęcie jako podstawy wyboru oferty najkorzystniej-szej zasady oceny wielokryteryjnej, tzn. proponowanej ceny i pozacenowych kryteriów dotyczących oceny przedłożonej wstępnej koncepcji projektowej,

n przewidywanie w trakcie realizacji zamówienia, w ra-mach kontroli zgodności realizacji z programem funkcjo-nalno-użytkowym, wymagania przedłożenia przez wyko-nawcę do oceny:

- proponowanych rozwiązań zawartych w projekcie bu-dowlanym – przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę,

- rysunków wykonawczych (projektu wykonawczego) i specyfikacji technicznych – przed ich skierowaniem na budowę,

- zapewnienie w trakcie wykonywania robót funkcjono-wania nadzoru inwestorskiego, który będzie pilnował ich wykonywania zgodnie z zaakceptowaną dokumen-tacją projektową oraz je odbierał.

2. KRYTERIA OCENY OFERT W ZAMÓWIENIACH „ZAPROJEKTUJ I BUDUJ”Ogólne zasady oceny ofert w zamówieniach obejmujących „zaprojektowanie i wykonanie” są analogiczne jak dotyczą-ce zamówień o prace projektowe (omówionych w części pierwszej). Także w tych zamówieniach występują kryteria wymierne i niewymierne. Do kryteriów wymiernych mogą być stosowane zaproponowane reguły arytmetyczne. Nato-miast przy kryteriach niewymiernych muszą być stosowane oceny indywidualne osób dokonujących oceny przez stop-niowanie zakresu spełnienia przez ofertę stopnia spełnienia oczekiwań zamawiającego wyrażonego przez kryterium lub podkryterium.Kryteria wymierne to: cena, koszty eksploatacji, ilość odpa-dów, ilość wydalanych do atmosfery gazów lub substancji, albo hałasu, ilość zużywanej energii, albo wody, czynników

7W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

produkcji, wydajność, alboo zdolność wytwórcza lub usłu-gowa, terminu wykonania, okres odpowiedzialności wyko-nawcy – długość okresu gwarancji, trwałość okresu użytko-wania, inne.Kryteria niewymierne to jakość, funkcjonalność itp.

Dysponowanie wstępną koncepcją projektową przedmio-tu zamówienia daje szansę zamawiającemu jej oceny czyli oceny oferty pod względem wartości technicznych i funk-cjonalnych i ekonomicznych, czyli oceny jej jakości. Jakość koncepcji projektowej ma kluczowe znaczenie ponieważ wady koncepcji projektu po jego wykonaniu są w zasadzie nieusuwalne.

W ramach oceny wstępnej koncepcji projektowej, która po-winna potwierdzać możliwość spełnienia wymagań progra-mu funkcjonalno-użytkowego, zamawiający ma możliwość oceny:n koncepcji projektowej zagospodarowania działki lub te-

renu,n koncepcji projektowej przewidywanych obiektów bu-

dowlanych,n koncepcyjnego projektu technologicznego – jeżeli tech-

nologia występuje w przedsięwzięciu lub obiekcie,n oszacowania kosztów realizacji projektowanych obiek-

tów tworzących przedsięwzięcie, a w bliskiej przyszłości także kosztów eksploatacji i likwidacji, jeżeli zamawiają-cy tego wymaga.

Ponadto dysponowanie wstępną koncepcją projektową daje szansę uwzględnienia w ocenie oferty elementów in-nowacyjnych i nowatorskich, w szczególności gdy w przed-sięwzięciu przewidywane są obiekty pełniące funkcje tech-nologiczne. Stwarza to szansę uwzględnienia kryterium innowacyjności, funkcjonalności oraz kryteriów środowisko-wych i ekonomicznych.

W metodologii oceny zaproponowanej przez autora, jeżeli w ofertach nie będzie elementów innowacyjnych, to wszyst-kie oferty otrzymają ocenę po 1 pkt., a jeżeli wystąpi ofer-ta zawierająca pomysł innowacyjny lub poprawiający funk-cjonalność to otrzyma dobrą (wyższą) punktację, co przy uwzględnieniu wagi stanie się wyróżnikiem dla tej oferty w stosunku do innych ofert. Byłby to mechanizm mobilizujący wykonawców do składania w ofertach pomysłów innowa-cyjnych lub poprawiających funkcjonalność, albo zmniejsza-jących oddziaływanie na środowisko; wówczas ich oferty nie przegrywałyby tak łatwo z innymi ofertami przewidującymi rozwiązania tradycyjne.

I. Z powyższego wynika, że podstawowym kryterium oceny w zamówieniach obejmujących „zaprojektowanie i wykona-nie” powinna być ocena wstępnej koncepcji projektowej, całego przedsięwzięcia inwestycyjnego lub koncepcji naj-bardziej skomplikowanego obiektu w przedsięwzięciu wie-loobiektowym przedłużonej przez wykonawcę w ramach oferty, w aspekcie spełnienia wymagań zawartych w pro-gramie funkcjonalno-użytkowym pod względem wartości technicznych i funkcjonalnych oraz innowacyjności, aspek-tów środowiskowych i ekonomicznych.

Zamawiający ustalając w dokumentach przetargowych zwrot kosztów dla wykonawców za opracowanie tej kon-cepcji projektowej – z uwarunkowaniem że w ramach tego wynagrodzenia, przewiduje nabycie licencji na zastosowa-nie w przedsięwzięciu pomysłów innowacyjnych i funkcjo-nalnych lub technologicznych w niej zawartych – otwiera sobie szansę podwyższenia poziomu jakościowego przed-miotu zamówienia,Podkryteriami dla oceny propozycji zawartych w opracowa-nej wstępnej koncepcji projektowej, mogą być:n dla wstępnej koncepcji zagospodarowania działki lub te-

renu: a) rozmieszczenie obiektów budowlanych na terenie lub

działce oraz zachowanie właściwych powiązań i relacji między nimi oraz otoczeniem,

b) uwzględnienie wymagań wynikających z dokumen-tów planowania przestrzennego i ograniczeń związanych z otoczeniem,

n dla wstępnej koncepcji projektowej przewidywanych obiektów budowlanych:

a) wielkość obiektów, ich wymiary, wysokość, kształt i inne,

b) propozycje materiałowe dotyczące obiektów budow-lanych,

c) rozmieszczenie programu szczegółowego w obiek-tach,

n dla proponowanej technologii, jeżeli technologia wystę-puje, tj. dobór technologii w aspekcie:

a) oczekiwań zamawiającego, b) wymagań ochrony środowiska, c) minimalizacji zużycia energii, wody i wytwarzania od-

padów, emisji do atmosfery szkodliwych substancji,n dla oszacowania kosztów realizacji projektowanych

obiektów tworzących inwestycję oraz w niedalekiej przy-szłości także kosztów eksploatacji i likwidacji:

a) kompletność szacunków, b) prawidłowość szacunków, przez ich porównanie (odniesienie) do cen rynkowych

lub danych kosztowych zamawiającego,n dla zawartych w ofercie pomysłów innowacyjnych lub

poprawiających funkcjonalność: a) bonus za przydatność i wartość merytoryczną po-

mysłu innowacyjnego lub funkcjonalnego zawartego w ofercie oraz za jego wpływ na poziom jakości i uno-wocześnienie przedmiotu zamówienia (skala ocen 5 do 1 pkt),

b) procentowy udział każdego pomysłu w wadze przypi-sanej do kryterium innowacyjności lub funkcjonalność.

II. Kolejnym kryterium mogą być propozycje zmian w pro-jektach budynków lub obiektów (podane opisowo), które zapewniałyby uzyskanie korzystniejszych wskaźników za-potrzebowania na energię, zużycie wody, ilości odpadów, emisji do atmosfery szkodliwych substancji itp. np. 20%, 50% itd. w stosunku do wielkości w budynku (obiekcie) referencyjnym, spełniającym aktualne warunki techniczne – wraz z określeniem kosztów ich realizacji i odniesieniem do kosztów budynku (obiektu) referencyjnego.Byłoby to tzw. kryterium środowiskowe. Zamawiający dysponowałby przesłanką, czy w ramach zmiany umowy (ze spełnieniem warunków art. 144 ust. 1 ustawy Pzp) lub

8 W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

ewentualnej dogrywki nie zapewnić spełnienia ostrzejszych wymagań dla budynków aby uniknąć przebudowy w nieda-lekiej przyszłości, wynikającej z zapowiadanej zmiany wy-magań dla budynków (obiektów).

Podkryteriami dla oceny tego zespołu kryteriów mogą być propozycje dodatkowych działań i urządzeń albo technologii, które zapewniają:a) zmniejszenie zapotrzebowania na energię,b) zmniejszenie zużycia wody,c) zmniejszenie ilości wytwarzanych lub pozostających bez-

użytecznych odpadów,d) zmniejszenie emisji do atmosfery szkodliwych substancji,z określeniem wzrostu kosztów (w kwotach lub w procen-tach) w stosunku do obiektu spełniającego aktualne przepi-sy.

III. Kryterium oceny ofert może być również metodolo-gia wykonywania przedmiotu zamówienia, zawierająca w szczególności opis przewidywanych działań kontrolnych oraz koordynacyjnych, zapewniających wymagany poziom jakości wykonywanych opracowań projektowych i robót bu-dowlanych, z kontrolą postępu prac oraz dotrzymywania pla-nowanego harmonogramu generalnego oraz przekazywania zamawiającemu opracowanych projektów dla ich oceny w aspekcie zgodności z programem funkcjonalno-użytko-wym i realizacji robót budowlanych w terminach określo-nych w harmonogramie, w szczególności w zasadniczych punktach traktowanych jako kamienie milowe.

Podkryteriami dla tego kryterium mogą być:a) kompletność opisu przewidywanych działań koordynacyj-

nych, kontrolnych lub sprawdzających w trakcie wykony-wania projektów i robót budowlanych,

b) kontrola terminów określonych w harmonogramie wyko-nywania projektów i robót budowlanych, w szczególności ich dotrzymywania w zasadniczych punktach, traktowa-nych jako kamienie milowe,

c) organizacja kierowania i nadzoru nad zespołem projekto-wym i wykonywaniem robót budowlanych w szczególno-ści w aspekcie ich koordynacji i jakości.

Zdaniem autora w zamówieniach obejmujących „zaprojek-towanie i wykonanie” kryterium cenowe powinno ważyć 70 do 50%, a kryteria pozacenowe łącznie powinny ważyć 30 do 50%.

IV. Możliwość przewidywania dogrywki w przypadku gdy za-mawiający jest zainteresowany w ramach umowy realizacją pomysłów innowacyjnych lub środowiskowych zgłoszonych w ofertach, które wykraczają poza przedmiot zamówienia określony w programie funkcjonalno-użytkowym.

Możliwość takiej dogrywki warunkowana jest zamieszcze-niem w ogłoszeniu o zamówieniu i w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ) informacji o zamiarze do-grywki z uwzględnieniem prawa opcji1) oraz z określeniem reguł tej dogrywki, przewidywanej liczby zaproszonych uczestników oraz zasad kwalifikowania uczestników i kryte-riów wyboru oferty najkorzystniejszej w ramach dogrywki. Zamawiający może również w dokumentach przetargo-wych, zastrzec, iż w przypadku gdy w wyniku rozstrzygnięć

przetargu lub dogrywki okaże się, że zwycięzcą został inny wykonawca niż autor(rzy) korzystnych pomysłów to zama-wiający w umowie będzie uprawniony do wskazania jako podwykonawcy tego fragmentu przedmiotu zamówienia oferenta-autora(ów) pomysłu innowacyjnego, funkcjonalne-go lub zmniejszającego oddziaływanie na środowisko chyba, że oferent – autor pomysłu nie zgłosi w odpowiednim czasie takiego zainteresowania.

Dogrywka może być korzystna wówczas gdy w ofertach w wyniku ich oceny zostały ujawnione korzystne pomysły, głównie związane z nowoczesną technologią lub ochroną środowiska, które wykraczają poza przedmiot zamówienia określony w programie funkcjonalno-użytkowym. Zamawia-jący zaś ocenił, że korzystnie byłoby te propozycje uwzględ-nić już w ramach umowy z wykonawcą wyłonionym w pro-cedurze konkurencyjnej, a nie w ramach zmiany umowy (art. 144 ust. 1 Pzp) z wyłonionym wykonawcą w wyniku postępowania na podstawie pierwotnego postępowania.Zdaniem autora do udziału w dogrywce zamawiający po-winien zaprosić co najmniej trzech wykonawców, których oferty uzyskały najwyższe lokaty w dotychczasowym postę-powaniu z uzupełnieniem o wykonawców, którzy zgłosili in-nowacyjne lub nowatorskie pomysły, ocenione pozytywnie przez zamawiającego, a nie znaleźli się na czołowych miej-scach listy rankingowej.

Kryteriami oceny ofert w ramach dogrywki powinny być:n najniższa cena z wagą 90-95%,n bonus za zgłoszony innowacyjny lub funkcjonalny po-

mysł, który polepsza przedmiot zamówienia i podnosi jego poziom jakości, a zamawiający podjął decyzję o jego wdrożenie – punkty uzyskane w trakcie oceny oferty w postępowaniu poprzednim, a waga 2,5÷5,0%,

n bonus za pomysły związane z ochroną środowiska – punkty uzyskane w trakcie oceny oferty w postępowa-niu poprzednim, a waga 2,5÷5,0%.

Wnioskowane przyznanie bonusów ofertom, w których zgłoszono pomysły innowacyjne, funkcjonalne lub środowi-skowe, ma podbudowę w decyzjach zamawiającego o ich wdrożeniu jako podnoszących poziom jakości przedmiotu zamówienia.

3. PODSUMOWANIE I WNIOSKIDla zapewnienia właściwego poziomu jakości realizacji przedmiotu zamówienia w procedurze „zaprojektuj i buduj” zamawiający powinien stosować następujące działania:1) Tryb przetargu ograniczonego lub negocjacji z ogłosze-

niem albo dialog konkurencyjny jako najbardziej właściwe dla wyboru wykonawcy w postępowaniu: „zaprojektuj i buduj”.

2) Zamawiający, od zakwalifikowanych wykonawców, w dru-gim etapie postępowania, tj. w ramach oferty, powinien wymagać przedłożenia wstępnej koncepcji projektowej zamierzenia budowlanego, która będzie przedstawiać oferowany zakres i sposób spełnienia wymagań zama-

1 Prawo opcji (art. 34 ust. 5 ustawy Pzp) dotyczy zamówień, które zama-wiający przewiduje, że udzieli, ale może także z nich zrezygnować, ale uwzględnia ich możliwy zakres przy ustalaniu wartości zamówienia.

9W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW

wiającego, zawartych w programie funkcjonalno-użytko-wym i precyzować, co obejmuje oferta wykonawcy.

3) Zamawiający powinien przewidywać zwrot kosztów opra-cowania wstępnej koncepcji projektowej, w równej wy-sokości dla uczestników tego etapu postępowania. Zwrot kosztów opracowania wstępnej koncepcji powinien rów-nocześnie skutkować udzieleniem zamawiającemu li-cencji na wykorzystanie, w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia, pomysłów zawartych w koncepcjach wyko-nawców uczestniczących w postępowaniu.

4) Zamawiający przy ocenie ofert i wyborze najkorzystniej-szej powinien oceniać co najmniej wstępną koncepcję projektową i ofertę cenową wykonawcy.

5) Zamawiający powinien zastrzec sobie możliwość wpro-wadzenia do wybranej oferty korzystnych pomysłów zawartych w ofertach innych wykonawców, korzystając z licencji, o której mowa w pkt. 2, przewidując w doku-mentach przetargowych przeprowadzenie dogrywki na zasadach konkurencji o realizację tych pomysłów lub w procedurze zmiany umowy z wybranym wykonawcą ze spełnieniem wymagań art. 144 ust. 1 ustawy Pzp.

6) W przypadku gdy w ramach przygotowania postępowa-nia, o którym mowa w pkt. 2, zamawiający nie zapewnił sobie dysponowania wstępną koncepcją projektową to po rozstrzygnięciu przetargu powinien wymagać w umowie od wybranego wykonawcy przedłożenia do oceny dwóch wariantów koncepcji projektowej lub projektu wstępnego rozwiązania zadania inwestycyjnego.

7) Zamawiający powinien dokonać oceny merytorycznej wa-riantów, o których mowa w pkt. poprzednim i wskazać do dalszych prac wariant, który najpełniej spełnia wymagania zamawiającego zawarte w programie funkcjonalno-użyt-kowym.

8) W trakcie realizacji zamówienia, w ramach kontroli zgod-ności z programem funkcjonalno-użytkowym, zamawiają-cy powinien wymagać przedłożenia do oceny:

a) proponowanych rozwiązań zawartych w projekcie bu-dowlanym, przed złożeniem wniosku o pozwolenie na budowę,

b) rysunków wykonawczych (projektu wykonawczego) i specyfikacji technicznych wykonania i odbioru robót bu-dowlanych, przed ich skierowaniem na budowę,

9) W ramach wykonywania robót budowlanych zamawiający powinien zapewnić funkcjonowanie nadzoru inwestor-skiego, który będzie pilnował wykonywania robót budow-lanych pod względem ich zgodności z zaakceptowaną do-kumentacją projektową oraz odbierał wykonane roboty budowlane.

10) W procedurze „zaprojektuj i buduj” istotne jest zabezpie-czenie interesów ekonomicznych podwykonawców, któ-rych działalność może wpływać na poziom jakości przed-miotu zamówienia, a w szczególności wykonawców prac projektowych. Są oni zainteresowani jego realizacją na właściwym poziomie jakościowym, a w procedurze tej zostali organizacyjnie i finansowo podporządkowani wykonawcy budowlanemu, który jest zainteresowany zrealizowaniem przedmiotu umowy, ale nie zawsze na odpowiednim poziomie jakościowym. W związku z po-wyższym zamawiający powinien prowadzić monitoring zmian w umowach o wynagrodzeniach w szczególności projektantów oraz innych podwykonawców w stosunku do deklarowanych w ofercie generalnego wykonawcy.

11) Powinno się rozważyć wprowadzenie w przepisach za-sady, że wynagrodzenie niewypłacone podwykonaw-cy, mimo należytego wykonania przez podwykonawcę przedmiotu umowy, podlega zwrotowi do zamawiające-go, a nie może stanowić nadzwyczajnej korzyści lidera kontraktu lub generalnego wykonawcy.

10 W iadomosc i,

nr 12 (287)

25-LECIE IPB

Nie ulega wszelkim wątpliwościom, że technika projekto-wania zrobiła milowy krok do przodu, a w naszych polskich warunkach krok szczególny. Do projektowania weszły: tech-nika cyfrowa, dostęp i informacja z Internetu, ogromna moż-liwość stosowania nowoczesnych i bardzo zróżnicowanych materiałów używanych w budownictwie, szalony postęp w rozwoju technologii wykonania robót budowlanych i tak bardzo wiele innych czynników. Czynniki te w sposób bar-dzo zasadniczy rzutują na warsztat projektowy. Do szufla-dy historii schowały się, modne niegdyś, takie techniki, jak: projekty typowe, dokumentacja powtarzalna, wzorniki, pro-jektowanie modelowe i wiele innych. Narzędzia projektowa-nia to już rewolucja, dla przypomnienia przywołam zdjęcia takich, którymi niegdyś powszechnie posługiwaliśmy się:

Kto dzisiaj pamięta o kreślarkach nie odłącznie związanych z zespołami projektowymi. Dla chłopaków, jeśli one były pięknymi kobietami, a to już zupełnie co innego i pamiętamy o nich zawsze.

Mimo tak zasadniczych zmian w technice projektowania, jedna cecha nie uległa zmianie, to twórczość. Każdy projek-tant musi mieć w sobie talent twórczy, bez tego nic dobre-go nie wyjdzie. Twórczość to już filozofia projektowania, a to nie jest już zwykłym rzemiosłem. Każdy twórca, nie zależnie

Reminiscencje na 25-lecie Izby Projektowania Budowlanego

Jan Zambrzycki

Dwadzieścia pięć lat – ćwierć wieku – działania Izby Projektowania Budowlanego to mało, czy dużo? Czy trwamy w status quo, czy podlegamy licznym bodźcom warunków otaczającego nas świata? Pytania trywialne, ale może warto zastanowić się nad odpowiedzią na nie.

od profesji – malarz, poeta, muzyk, rzeźbiarz i inżynier tak-że, musi posiadać umiejętności warsztatowe i tego nabywa się w szkołach, doświadczeniu w pracy, od kolegów współ-pracujących, ale gdy zabraknie talentu, to efekt działania nie będzie twórczością, będzie tylko zwykłym rzemiosłem. W tym miejscu przywołam wypowiedź noblistki, pani Wi-sławy Szymborskiej, która w którymś swoim wywiadzie mówiła o stresie. Mówiła o swoich uczuciach, gdy siadała przed czystą kartką papieru i czekała na natchnienie. Taki stan oczekiwania uznała za bardzo ciężkie i złe psychicznie przeżycia. Przystępując do projektowania, projektant także siada przed czystą kartką i wtedy także podlega stresowi podobnemu jak u pani Wisławy i jest mu źle i ciężko. Czy otoczenie budowniczych docenia te stany psychiczne? Jak-

że często słyszy się – postawił pan/pani projektant kilka kre-sek na kilku kartkach i to ma być wielka wartość? Tak często mówią. Nic bardziej mylącego. A skutki bywają opłakane.W tym miejscu Izba Projektowania Budowlanego wychodzi projektantowi naprzeciw, w tym działaniu wyraża się wielka rola Izby, a miesięcznik Wiadomości jest jednym z narzędzi wypełniającym tę rolę. Przez 25 lat istnienia Izba dała realne dowody, że swą rolę wypełniała skutecznie i szła za postę-pem technicznym z pomocą w działaniach projektowych.

11W iadomosc i,

nr 12 (287)

25-LECIE IPB

Twórczość w wyrobach przemysłowych wiąże się z pew-nym procesem tworzenia, na który składają się różne jako-ściowo etapy realizacji: projektowanie, budowa prototypu, seria pilotująca..., aż wreszcie finalny produkt. W budownic-twie jest inaczej. Każda, bez wyjątków, budowa to prototyp umiejscowiony w nie do końca rozpoznanym środowisku, a projektant w swoim dziele jest zmuszony do przewidzenia wszelkie okoliczności na jakie wykonawca robót budowla-nych napotka w czasie realizacji. Ustawa o zamówieniach publicznych w art. 29 – 31 wymaga wyczerpującego opisu zamówienia. Projektant nigdy nie zna wszystkich okoliczno-ści z jakimi powinien się liczyć – warunków terenowych, np. geotechnicznych, warunków atmosferycznych, ekonomicz-nych, organizacyjnych, prawnych, nowych rozwiązań tech-nicznych itd, itd, a dokumentacja projektowa i specyfikacja istotnych warunków zamówienia są podstawowymi doku-mentami opisującymi ten przedmiot inwestycyjny. Nie moż-na odnosić się do zwykłych odczuć ludzkich wynikających z ogólnej wiedzy i spostrzeżeń. Przytoczę tu pewien przy-kład: uczestniczyłem kiedyś przy robotach przesuwania wia-duktów kolejowych. Zwykle pierwszym pytaniem zaintere-sowanych osób, ale nie związanych z tą technologią, było – to cały wiadukt jechał na kołach? – nie, nie było żadnych kół, on ślizgał się po teflonie – odpowiadałem. To jest wła-śnie postęp techniczny, kiedyś przesuwane obiekty budow-lane jeździły na kołach ( w Warszawie – pałac Lubomirskich na Osi Saskiej, kościół na ul. Solidarność, rogatki na ul, Gro-chowskiej), a tu w latach dziesiątych XXI wieku odstąpiono od tych kółek.

Projekt to nic innego jak tylko swego rodzaju prognoza i w związku z tym ryzyko konkretnych następstw. Kto ma to ryzyko ponosić? – zamawiający, wykonawca, projektant? Decyzja w tych sprawach powinna być świadoma, gdyż wią-że się ona z licznymi konsekwencjami dla wszystkich part-nerów procesu inwestycyjnego w budownictwie. Nie moż-na tu stosować przepychania podpartego siłą swej pozycji. Tu trzeba zimnego, rozsądnego wyrachowania.

Każda inwestycja budowlana, a więc i każdy projekt musi być przeznaczony dla spełnienia dobra dla ludzi oczekują-cych na to dzieło. Takie zadanie stoi przed inżynierami, któ-rzy w swym ścisłym technicznym działaniu powinni być hu-manistami. Tak humanistami! Humaniści mają często różne spojrzenie na zjawiska występujące w świecie i temu nie należy się dziwić. Dla przykładu: prawnicy kwalifikują zwy-

kle wszelkie fakty i zdarzenia wywodzące się z oceny stanu faktycznego, który już minął – spojrzenie wstecz, a inżynie-rowie działają kreatywnie – do przodu. Stany faktyczne na-leży przewidywać, oddziaływywać na nie twórczo, a prze-cież życie i świat jest wielopłaszczyznowy i nie można go traktować tylko w świetle spolaryzowanym. Ta polaryzacja stawia zadania przed prawnikami i inżynierami i zderzenie ich doświadczeń, to bardzo pożyteczne działanie, bo prawda zawsze leży gdzieś na wielu płaszczyznach. Czy te dwa tak różne zawody potrafią się porozumieć? W obecnym czasie ulegamy często magii przepisów, skodyfikowania wszelkich zjawisk i procedur działania, to pewna presja świata praw-niczego, ale inżynierami niech kieruje zdrowy rozsądek, wiedza opisaną w naukach podstawowych, doświadczenie zdobyte na wielu placach budów... Wzywam was panowie/panie inżynierowie do humanizmu, a wtedy spełnimy ocze-kiwania ludzi i przyszłych pokoleń.

12 W iadomosc i,

nr 12 (287)

25-LECIE IPB

Piękne mam wspomnienia z współpracy z Izbą Projektowania Budowlanego, ale nie tylko z instytucją, z jej władzami ale także z licznym gronem jej Członków. Bardzo sobie ceniłem a dzisiaj mile wspominam, spotkania z Prezesem Izby i Jego najbliższymi współpracownikami, dyskusje z wybitnymi projektantami, propagatorami nowoczesnych metod projektowania, autorami cennych publikacji, książek szczególnie z zakresu prawa budowlanego i organizacji procesu inwestycyjno-budowlanego. Często występowałem do Izby o różne informacje, o pomoc w opracowaniu publikacji, opinii czy stanowisk dotyczących aktualnego stanu budownictwa.Moja współpraca z Izbą rozpoczęła się niemal z dniem jej powołania do życia, przy czym jej charakter miał raczej, a może przede wszystkim, formę pomocy w wykonywaniu obowiązków posła. Pełnienie przeze mnie funkcji przewodniczącego Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej zobowiązy-wało mnie do poznawania rzeczywistych problemów budownictwa, szczególnie prawno-organizacyjnych w procesie transformacji ustroju państwa. Wielokrotnie konsultowałem z członkami Izby, z jej Kierownic-twem projekty dokumentów, projekty rządowe, unijne akty normatywne, a także niektóre projekty stano-wisk Komisji Sejmowej. Szczególnie w pierwszym okresie pracy poselskiej brakowało mi wiedzy, doświad-czenia i umiejętności taktycznego postępowania w realizacji uchwał Komisji. Miałem, i mam w dalszym ciągu wielką przyjemność współpracować z wybitnymi organizatorami procesów inwestycyjno-budowla-nych, doskonałymi projektantami a także z doświadczonymi działaczami gospodarczymi.Spośród licznych przykładów wspólnych działań na przypomnienie zasługuje w szczególności opracowanie dezyderatu nr 10 Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej (2000 r.) do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zapewnienia równych praw w dostępie do rynków budowlanych w trakcie i po zakoń-czeniu negocjacji akcesyjnych z Unią Europejską. Dzięki inicjatywie Izby i udziału Jej członków w opracowaniu dokumentu. Niestety odpowiedź na dezyderat nie była wystarczająca a dalsze ponawianie postulatów nie przyniosło oczekiwanych pozytywnych zmian. Jakkolwiek działania na rzecz ustanowie-nia właściwej polityki budowlanej państwa nie przyniosły pożądanego efektu, to dzisiaj możemy z całą pewnością stwierdzić, że działania Izby były słuszne i są nadal aktualne.Mile wspominać o przyjemnych zdarzeniach, o konferencjach organizowanych przez Izbę, o wygłoszonych referatach, prowadzonych dyskusjach, o posiedzeniach Rady Programowej Wiadomości Projektanta Budow-Moje kontakty z Izbą Projektowania Budowlanego są ciągle żywe, choć nie tak już intensywne jak kiedyś. Sądzę, że moja współpraca z Izbą będzie trwać nadal i będzie tak, jak dotychczas efektywna i serdeczna.Stale pamiętam i ciągle czuję się wielce wyróżniony tytułem „Członek Honorowy Izby Projektowania Budowlanego”.

WspomnieniaProf. Tadeusz Biliński, Członek Honorowy IPB

Zielona Góra 28.07.2014 r.

13W iadomosc i,

nr 12 (287)

25-LECIE IPB

Rada Izby dnia 16 kwietnia 2014 r. uznała za celowe pod-kreślenie roli i znaczenia projektowania budowlanego w budownictwie i miejsce Izby Projektowania Budowlanego jako: jedynego reprezentanta środowiska projektowego, organizatora działań na rzecz integracji środowiska budowlanego,

popularyzatora najnowocześniejszych i oszczędnych roz-wiązań projektowych,

inicjatora zmian w regulacjach prawnych budowlanego procesu inwestycyjnego, zmierzającego do ułatwienia przygotowania i realizacji inwestycji,

organizatora działań zmierzających do podniesienia pozio-mu wiedzy pracowników firm inżyniersko-projektowych,

propagowania etyki zawodowej projektanta.

Dla przedstawienia społeczeństwu i środowisku roli Izby Pro-jektowania Budowlanego w ciągu 25 lat jej działań przewi-duje się: 1. Wystąpienie o patronat wicepremiera i powołanie Komite-

tu Honorowego oraz Zespołu Organizacyjnego XXV lecia IPB.

2. Zorganizowanie spotkań:

- organizatorów Izby,- członków honorowych IPB, - członków kierownictwa KIG i prezesów organizacji samo-rządu gospodarczego współpracujących z IPB,

- przyjaciół i członków Izby w trakcie XVIII Konferencji Problemowej organizowanej corocznie wspólnie z Krajową Radą PIIB, a tym razem również z Krajową Izba Gospodarczą,

- w miastach-siedzibach Regionów Izby z przyjaciółmi i byłymi kierownikami firm projektowych.

3. Podjęcie przez Walne Zgromadzenie w 2015 r. (25 rocznica powołania Izby – 1990 r.) uchwały nadającej osobom współpracującym z Izbą (w tym kierownictwo KIG) i szefom niektórych firm projektowych godność Członka Honorowego Izby Projektowania Budowlanego.4. Spopularyzowanie działań Izby poprzez: - zamieszczenie napisu „25-lecie IPB” na drukach firmo-wych,

- wydanie okolicznościowego wydawnictwa, składającego się z dwóch części (działania Izby w 25-leciu oraz wspomnie-nia organizatorów i pierwszych działaczy Izby – wypowiedzi osobiste),

- w Wiadomościach Projektanta Budownictwa – zamieszcza- nie cyklu artykułów poświeconych poszczególnym formom działalności i wybranym firmom członkowskim (ich rola w przebudowie kraju w ostatnich 25-latach),

- opracowanie referatów okolicznościowych i ich wygłoszenie w części uroczystej XVIII Konferencji,

- wywiady udzielane przez członków kierownictwa Izby, zamieszczane w zaprzyjaźnionych wydawnictwach,

- wystąpienie do władz o odznaczenia państwowe; Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju o wyróżnienia resortowe; organi-zacji pozarządowych o ich tradycyjne wyróżnienia (w tym KIG).

5. Zorganizowanie przez Izbę konkursów i innych wyróżnień z okazji 25-lecia:- Menadżer Projektowania,- Najlepsza Firma Projektowo-Inżynierska,- Najlepsza Firma współpracująca z projektantami,- Najlepszy Projektant (konstrukcji, technologii, instalacji),- Najlepszy Projekt (w 3-4 grupach).6. Wyróżnienia (przyznawane przez Radę IPB) dla: założycieli Izby (np. pierwszych władz); szefów (dyrektorów, prezesów) firm nieprzerwanie kierujących swoimi firmami; autorów artykułów najczęściej publikujących w Wiadomo-ściach Projektanta Budownictwa.7. Poświęcenie jednego z numerów Wiadomości Projektan-ta Budownictwa Krajowej Izbie Gospodarczej i organizacjom członkowskim tej Izby.8. Zabezpieczenie finansowe: zaproponowanie sponsoro-wania imprez i wydawnictw m. innymi firmom członkow-skim Izby, przede wszystkim kierowanym przez szefów (wi-ceszefów) zasiadających we władzach IPB.

Program obchodów 25-lecia Izby Projektowania Budowlanego

14 W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z DZIAŁAŃ IZBY

Izba Projektowania Budowlanego jest organizacją samo-rządu gospodarczego, zrzeszającą podmioty zajmujące się projektowaniem budowlanym, organizowaniem procesów inwestycyjnych oraz firmy działające na rzecz budownictwa. Izba została powołana 18 czerwca 1990 r., zgodnie z ustawą z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych. Jest jedynym wyrazicielem środowiska projektowego oraz forum na którym firmy projektowo-inżynierskie mogą dzielić się swoimi do-świadczeniami i problemami, wyrażać opinie dotyczące ich potrzeb i zagrożeń, wynikających ze zmian: prawnych i gospodarczych. Do głównych zadań, którymi Izba się zajmuje należą m.in.: opiniowanie projektów aktów prawnych i wnioskowanie o ich aktualizację. Np. z zakresu zamówień publicznych – wprowadzenia pozacenowych kryteriów oceny ofert i wzorcowych dokumentów w postępowaniach, zgłoszo-nych w ramach uwag do zielonej księgi znajdujących się w nowej dyrektywie unijnej i w Prawie Zamówień Publicznych (Dz. U. 2014 poz. 1232); zmian w prawie budowlanym i zagospodarowaniu przestrzennym – liczne uwagi do projektu kodeksu urbanistyczno-budowlanego,

współdziałanie z izbami samorządu zawodowego, szczególnie Polską Izbą Inżynierów Budownictwa, w któ-rej władzach jest prezes IPB, stowarzyszeniami technicz-nymi, Krajową Izbą Gospodarczą (członkiem Prezydium jest prezes IPB) i Kongresem Budownictwa,

Izba wykorzystała do programu KIG – KIGNET izbowy system wsparcia konkurencyjności polskich przedsię-biorstw. Program był zrealizowany przy współudziale środ-ków UE. Stworzona została pierwsza platforma świadczo-nych usług przez izby gospodarcze oraz inne organizacje,

organizowanie seminariów i konferencji związanych z procesem inwestycyjnym. Dotychczas zorganizowano 17 konferencji i 24 seminaria typu FORUM dyskusyjne. Jedna z ważniejszych konferencji – XIV Konferencja po-

Działamy na rzecz środowiska budowlanego

święcona była inwestorom i projektantom, ich miejscu w kształtowaniu przestrzeni. Kolejnym tematem cyklicz-nych konferencji dot. inwestycji budowlanych w latach 2014-2020 (warunki, koszty, uwarunkowania prawne, no-woczesność projektowania). Dyskutowano o procesie wdrożenia BIM w Polsce i stosowaniu tej metody projek-towania w innych krajach,

organizowanie spotkań typu FORUM w mniejszym gro-nie specjalistów, gdzie podejmowano dyskusje na gorące tematy nurtujące środowisko, zaangażowane w procesie inwestycyjnym. Ostatnim tematem dyskusji były zmiany w Prawie Zamówień Publicznych, efekty pracy Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Budowlanego,

organizowanie wyjazdów szkoleniowych „Eurorejsy” do Belgii, Danii, Czech, Litwy i Włoch. Ich celem było zapoznanie się ze wspólnotowymi przepisami w procesie inwestycyjnym oraz z nowoczesnymi technikami projektowania i wykonawstwa w budownictwie

prowadzenie działalności wydawniczej, obejmującej zwar-te pozycje techniczne (52 tytuły), miesięcznik Wiadomości Projektanta Budownictwa ukazujący się od 23 lat i rocznik Prezentacje-Katalog IPB. W 2014 r. wydano go po raz 23.,

nadawanie Referencji Wiarygodności Technicznej IPB firmom projektowo-inżynierskim (otrzymało je 25 firm). Izba wykorzystując doświadczenie w wydawaniu Referencji wspólnie z KIG, przygotowała propozycje certyfikacji wy-konawców zamówień publicznych wszystkich specjalno-ści i przekazała ją prezesowi UZP. Inicjatywa nie została podjęta,

podejmowanie różnorodnych działań nad wdrożeniem właściwych stadiów dokumentacji projektowej, w tym: prace przedprojektowe, koncepcja programowo-prze-strzenna (lub projekt wstępny), projekt wykonawczy. Opra-cowano ponad 350 uwag do różnych aktów prawnych. Znalazły one odbicie w wydanych publikacjach np.:

15W iadomosc i,

nr 12 (287)

Z DZIAŁAŃ IZBY

Poradnik projektanta-inwestora budowlanego; ABC inwestora budowlanego; Umowy o prace projektowe; Dokumentacja i specyfikacje w zamówieniach publicz-nych; Środowiskowe zasady wyceny prac projektowych. Izba współdziała w projekcie celowym pt. Krajowy System Zarządzania Przedsięwzięciami Inwestycyjno-Budowlanymi realizowanymi ze środków publicznych i pomocowych UE w zakresie:- studiów i dokumentacji projektowej,- współpracy z resortem przy rozporządzeniach dotyczących dokumentacji projektowej,

- specyfikacji technicznej wykonania i odbioru robót budowlanych,

- kosztorysu inwestorskiego i programu funkcjonalno-użyt-kowego stanowiącego podstawę opisu zamówienia „zapro-jektuj i buduj”. opracowywania opinii dotyczących dokumentacji projektowej dla potrzeb sądów, Krajowej Izby Odwoławczej, inwestorów i członków Izby. Ostatnio dotyczyła zakresu wyboru oferty z najniższą ceną dla:

- projektu Elektrowni Opole; - modernizacji odcinka linii kolejowej Czyżew – Białystok; - dokumentacji Szpitala MSWiA w Warszawie. występowanie o odznaczenia państwowe i resortowe dla pracowników firm członkowskich. Dotychczas dzięki staraniom Izby odznaczenia otrzymało 510 osób, w tym dziesięć orderów,

prace i działania nad uregulowaniem (unormowaniem) wycen prac projektowych i usług inżynierskich, w tym wydawanie materiałów informacyjnych i pomocniczych pt. Środowiskowe Zasady Wycen Prac Projektowych. Uka-zało się 9 wydań,

wdrażanie nowych technologii w projektowaniu, w tym Building Information Modelling (BIM). Izba wystąpiła

z propozycjami organizacyjnymi we wdrożeniu tej technologii do praktyki kraju, a ponadto poinformowała środowisko bu-dowlane o nadchodzącej rewolucji obejmując honorowym patronatem konferencję poświęconą technologii BIM – Projektowanie Przyszłości.

Środowisko projektowe wymaga, jak nigdy dotąd, wzmocnienia swojej pozycji w gronie inżynierów budownic-twa, również silnej reprezentacji w negocjacjach i inicjaty- wach ze światem polityki i gremiów rządzących.Szczególnie jest istotne w obliczu zagrożeń, wynikających z osłabienia roli planisty-urbanisty i projektanta, obniżenia wymagań uzyskania uprawnień do samodzielnej pracy, wszechobecnego kryterium najniższej ceny w zamówie-niach publicznych, trudności z uzyskaniem gwarancji, kredy-tów, ubezpieczeń oraz zaliczek dla wykonawców przy du-żych umowach. Tylko silna i liczna organizacja może skutecznie reprezento-wać środowisko. Tych spraw nikt za nas nie załatwi.Dlatego liczymy na udział w pracach Izby Projektowania Bu-dowlanego, włączanie się we wspólne działania na rzecz za-chowania prestiżu i godności projektanta. W 2015 roku mija 25 lat pracy Izby Projektowania Budowlanego na rzecz uczestnictwa budowlanego procesu inwestycyjnego. Więcej o IPB na stronie www. ipb.org.pl.

Adres:02-001 Warszawa Al. Jerozolimskie 87tel. 22 654 97 01, 620 13 99, fax 22 654 57 39e-mail: ipb@ipb.org.pl

16 W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

i zamówien publicznychSwiat BIM

Autorami tekstów rubryki Świat BIM i zamówień publicznych są eksperci z grupy doradczej M&S Doradcy Strategiczni, właścicela portalu Budujwprawie.pl. Ich celem jest przybliżeniem uczestnikom procesu budowlanego jego prawnych aspektów, ze szczególnym uwzględniem tematyki wzorów umów o roboty budowlane i prawa zamówień publicznych. Jako pierwszy zwrócili oni uwagę na prawne aspekty wdrażania technologii BIM.

Mówi się, że w danej dziedzinie życia raz na jakiś czas na-stępuje przewrót kopernikański. Zmiana paradygmatu, nie-którym kojarząca się z rewolucją (w rzeczywistości jest to raczej przyspieszenie, powiew świeżości, którego źródła tkwią w okresie przed przewrotem i są w nim mocno za-korzenione). Czy dzisiejszym „Kopernikiem” w branży bu-dowlanej jest BIM (ang. Building Information Modeling)? Nie nam to chyba jeszcze oceniać, choć szczerze w to wie-rzymy. Jeżeli rzeczywiści tak będzie, to przed nami równie istotny zwrot w kwestii umów o roboty budowlane, ich kon-strukcji, kształtu, rozłożenia ryzyk oraz konstruowania wzor-ców umownych. Zmiany technologiczne otwierają zupełnie nowe, dotychczas niedostrzegane, możliwości, a prawo musi za nimi nadążać.

BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański1

Kamil Stolarski, doradca prawny z grupy doradczej M&S Doradcy Stra-tegiczni, redaktor naczelny budujwprawie.pl, doktorant na Wydzia-le Prawa i Administracji UJ, kierownik projektu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki, kamil.stolarski@msdoradcy.pl

Konrad Majewski, prawnik, ekspert z zakresu prawa zamówień pu-blicznych, partnerstwa publiczno-prywatnego, prawa antymonopolo-wego, warunków kontraktowych FIDIC, redaktor budujwprawie.pl, konrad.majewski@budujwprawie.pl

Dotychczas większość znanych w Polsce wzorów kontrak-tów opiera się na zobowiązaniach dwustronnych. Nawet je-śli są to umowy wielopodmiotowe. Pamiętajmy bowiem, że te pojęcia należy odróżniać. Umowę z konsorcjum wy-konawców (wykonawcami wspólnie realizującymi zamówie-nie) zakwalifikujemy jako umowę dwustronną, choć jest ona niewątpliwie wielopodmiotowa, zawiera się ją bowiem po-między stroną zamawiającą i stroną wykonawczą. To ile pod-miotów występuje po jednej i po drugiej stronie nie wpływa

1 Artykuł przygotowany na podstawie tekstu dostępnego pod adresem: http://budujwprawie.pl/index.php?option=com_content&view=article&id-=78:bim-i-integrated-project-delivery-czyli-przewrot-kopernikanski&catid=11&Itemid=191 [ostatnia wizyta: 24.11.2014, godz. 9:00]

17W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

nam na to, że mamy do czynienia z umową dwustronną. W tego rodzaju – tradycyjnych – kontraktach Zamawiający występuje w nich z reguły jako podmiot mniej zaangażowa-ny w realizację robót, działający bardziej na zasadzie „zle-cam, a ty wykonaj i zgłoś odbiór”. Niejako z pozycji „siły”. Zawiera się osobne umowy z generalnym wykonawcą, z projektantem, architektem, inżynierem kontraktu.

Tymczasem w wielu miejscach na świecie podpisywane są już kontrakty wielostronne, które w swoim zakresie łą-czą wszystkie te dwustronne umowy w jedną całość. Wy-chodzi się z założenia, że inwestycja budowlana to pewien całokształt, a nie zbiór osobno realizowanych fragmentów. Ciekawe, że w polskim systemie prawnym do takich poro-zumień chyba najbliżej jest konstrukcyjnie spółce cywilnej (oczywiście to bardzo daleka analogia). Zwróćmy uwagę na jedną z podstawowych korzyści jakie płyną z takiego układu. Otóż już do pracy nad projektem silnie wciąga się generalne-go wykonawcę i inne podmioty, które mają realizować pra-ce (architekta, inżyniera kontraktu, ewentualnie kluczowych podwykonawców). Jest to udogodnienie nie do przecenie-nia. W konsekwencji w sposób istotny można ograniczyć niedociągnięcia w przygotowaniu dokumentacji technicznej, które mają istotne znaczenie na etapie realizacji inwestycji. Dochodzi też do wyeliminowania bardzo niekorzystnego dla pomyślności wykonania obiektu zjawiska „alienacji” po-szczególnych uczestników procesu budowlanego. Przeja-wia się ono w poczuciu każdego z nich, że odpowiada on wyłącznie za swoją część inwestycji, a pozostałe pozostają poza jego zainteresowaniem.

Zadajmy sobie pytanie: jak to zrobić w praktyce? Realizacji tego postulatu służą właśnie umowy multilateralne (wielo-stronne), które pojawiły się wraz z wdrażaniem technologii BIM. Technologia ta pozwala na wygenerowanie wirtual-nego modelu „budynku”, po którym „poruszać” może się każdy z uczestników procesu budowlanego, zaopatrzony w odpowiednie protokoły dostępu. Z wygenerowanymi w ten sposób danymi dużo łatwiej będzie się pracowało innym niż architekci i projektanci uczestnikom procesu budowla-nego. Można powiedzieć, że BIM jest „symulatorem”, który jeszcze przed wszczęciem lotu (rozpoczęciem inwestycji) pozwala na ograniczenie ryzyka katastrofy. Zaś w trakcie re-alizacji inwestycji pozwala dynamicznie reagować na zmie-niającą się rzeczywistość. Trzeba też na sprawę spojrzeć od strony zarządzania projektem. Ważne, aby zrozumieć, że cała inwestycja stanowi jeden wielki projekt, a nie kilka mniej lub bardziej ze sobą powiązanych przedsięwzięć.

Najbardziej znanym dziś przykładem takich kontraktów są umowy zawierane w ramach tzw. Integrated Project Delive-ry. Historycznie rzecz biorąc, nie jest to pierwszy system re-alizacji projektów inwestycyjnych znany w anglosaskim sys-temie prawa. Poprzedzał go – zasadniczo dominujący dziś w Polsce – model Design-Bid-Build, którego konstrukcja po-lega na niezależnym od siebie zleceniu prac projektowych architektowi i realizacji inwestycji generalnemu wykonawcy. Obok IPD i Design-Bid-Build wyróżnia się takie rozwiązania jak: multiple promises, construction management, Design--Build (model znany powszechnie jako “zaprojektuj i buduj”), Engineer-Procure-Construction, Turnkey Construction, Fast-

-Track Construction, Public-Private Partnerships (znane z naszego podwórka jako partnerstwo publiczno-prywatne). Oczywiście konkretne rozwiązania mogą na siebie nacho-dzić, a koncepcji realizacji inwestycji wypracowano znacznie więcej.

Najbardziej znana dokumentacja dotycząca Integrated Pro-ject Delivery opracowywana jest przez Amerykański In-stytut Architektów (American Institute of Architects; AIA), który można powiedzieć stworzył całą rodzinę kontraktów opartych na tym modelu zarządzania projektami. Do wia-domości osób zainteresowanych udostępniono dokument pn.: AIA Document C191-2009, Standard Form Multi-Party Agreement for Integrated Project Delivery.

Podstawowym założeniem, na jakim opiera się konstrukcja takiej umowy jest współdziałanie - współtworzenie inwe-stycji (collaboration). Umowa przewiduje konkretne instru-menty, które mają sprawić, że realizacja tej reguły będzie możliwie pełna. Omówimy tylko niektóre z nich.

1. Po pierwsze w skład zasadniczo wszystkich zespołów bio-rących udział w projekcie inwestycyjnym wchodzą reprezen-tanci każdej ze stron umowy. Wyróżnić można tutaj Zespół Kierowniczy (Project Executive Team), Zespół Zarządzający (Project Management Team) i Komitet Rozwiązywania Spo-rów (Dispute Resolution Committee). Następnie istotne jest, że Zespół Kierowniczy i Zespół Zarządzający co do za-sady powinny podejmować decyzje jednomyślnie (§ 2.1.2. i § 2.2.3 C191-2009). Zespół Zarządzający, jeśli decyzji takiej nie może podjąć, kieruje sprawę do Zespołu Kierowniczego (§ 2.2.3 C191-2009). Dopiero, gdy Zespół Kierowniczy nie dojdzie do porozumienia, ostateczną decyzję podejmie in-westor (owner), „ponieważ inwestor jest ostatecznym użyt-kownikiem projektu i to on będzie zobowiązany do zapłaty za zmiany dokonane w uzgodnionym zakresie projektu” (Ko-mentarz AIA do § 2.1.2.1 C191-2009). Oba te zespoły zobli-gowane są do prowadzenia regularnych spotkań, odpowied-ników znanych nam z praktyki i innych wzorów kontraktów narad koordynacyjnych.

Potrzeba współdziałania ma również wymuszać wręcz klu-czowe rozwiązanie IPD dotyczące zapłaty wynagrodzenia. Otóż została ona podzielona na dwie zasadnicze części: za-płata kosztów pracy (Labor Costs) i wynagrodzenie za wy-konanie celów („kamieni milowych”) (Goal Achievement Compensation). To ostatnie jest płatne przez inwestora w przypadku osiągnięcia konkretnych celów wszystkim (in-nym niż inwestor) stronom kontraktu (Art. 5 C191-2009). Wobec wspólnej realizacji tych „kamieni milowych” pono-szą oni zatem łączną odpowiedzialność za ich wykonanie. Wreszcie niezwykle ciekawym rozwiązaniem jest zasada wzajemnego zrzeczenia się roszczeń i odpowiedzialności określona w § 8.1. C191-2009. Zgodnie z nim, strony zrze-kają się w stosunku do siebie wzajemnie roszczeń z tytu-łu wykonywania umowy, z wyjątkiem tych szczegółowo określonych w kontrakcie. Mamy zatem domniemanie bra-ku odpowiedzialności stron względem siebie. Dodatkowo przewidziano narzędzia mające skłonić strony do oszczęd-ności kosztów, których tak często brakuje w kontraktach zawieranych w Polsce. Zgodnie z § 4.4.1 C191-2009, jeśli

18 W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

w momencie zakończenia projektu aktualny koszt projektu jest mniejszy niż koszt planowany (docelowy), Inwestor po-winien zwrócić stronom różnicę, jako „bonusowe” wyna-grodzenie (Incentive Compensation).Liczymy, że zawarte powyżej ogólne przedstawienie kon-strukcji multilateralnej umowy o zintegrowaną realizację projektu ukazuje jej atrakcyjność. Niewątpliwie przeniesie-nie tego modelu na polskie warunki gospodarcze i do pol-

skiego systemu prawnego nie będzie należało do rzeczy prostych. Niemniej w naszym przeświadczeniu warto ten wysiłek podjąć. Czas, żeby na poważnie rozważać nowocze-sne rozwiązania również w Polsce. Zresztą, oparcie o nie systemu zamówień publicznych może się okazać po pro-stu koniecznością - jeśli chcemy w pełni realizować nowe, bardziej ekonomiczne podejście do zamówień publicznych, z wykorzystaniem narzędzi Lean Project Management.

Prawo zamówień publicznych podlega częstym zmianom. Jak wyliczyli eksperci Urzędu Zamówień Publicznych w ostatnich 10 latach (tj. w okresie od kiedy obowiązuje usta-wa Prawo zamówień publicznych z dnia 29 stycznia 2004 r.; dalej: ustawa Pzp) zmian tych było przeszło 40. Oczywiście część z tych zmian była bardzo szeroka i w sposób istot-ny wpływało na system zamówień publicznych. Przykła-dowo bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania systemu zamówień publicznych miało przyjęcie do polskiego po-rządku prawnego przepisów Unii Europejskiej dotyczących zamówień publicznych. Inne z kolei zmiany miały charakter punktowy, incydentalny i niejednokrotnie były wynikiem doraźnych działań ustawodawcy. Faktem jednak jest, że od dnia wejścia w życie ustawy Prawo zamówień publicznych w 2004 r. doszło do licznych zmian tej ustawy. Co więcej w najbliższych latach czeka nas całkowite przemodelowa-nie przepisów regulujących zamówienia publiczne albowiem doszło do uchwalenia nowych dyrektyw w sprawie zamó-wień publicznych, które muszą zostać implementowane do krajowego porządku prawnego najpóźniej w 2016 r.

Na pochylenie się nad nowymi dyrektywami w sprawie zamówień publicznych zapewne jeszcze przyjdzie czas. W tym artykule chcielibyśmy zwrócić uwagę na ostatnią no-welizację ustawy Prawo zamówień publicznych, która we-szła w życie 19 października 2014 r. Wśród wielu istotnych zmian jakie ona wprowadza chcielibyśmy zwrócić szcze-gólną uwagę na dwie z nich o bardzo dużym praktycznym znaczeniu dla funkcjonowania rynku zamówień publicznych w Polsce. Pierwsza dotyczy ograniczenia stosowania kryte-rium ceny jako jedynego kryterium oceny ofert. Zmiana ta jest wynikiem uwzględnienia przez ustawodawcę formuło-wanego od wielu lat przez bardzo dużą liczbę uczestników rynku zamówień publicznych postulatu, aby w zamówieniach publicznych przykładać większą wagę do jakości, a mniej-szą do ceny. Zwolennicy takiego podejścia argumentowali, że opieranie się wyłącznie na kryterium ceny prowadzi do spadku jakości oferowanych dostaw, usług i robót budow-lanych, a jednocześnie przyczynia się do niepokojąco dużej liczby upadłości wśród firm ofertujących do sektora admini-stracji publicznej. Druga ze zmian jaką chcielibyśmy omówić w tym artykule dotyczy modyfikacji reguł powoływania się przez wykonawców na zasoby podmiotów trzecich. Dotych-czas niejednokrotnie zdarzało się, że udostępnianie poten-cjału przez podmiot trzeci miało charakter w istocie rzeczy

Świat zamówień publicznych się zmienia

pozorny i sprowadzało się tylko do udostępnienia referencji potwierdzających spełnianie warunków udziału w postę-powaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Z tych też względów zmodyfikowano art. 26 ust. 2b ustawy Pzp. Zgodnie z obowiązującym przed dniem 19 października 2014 r. artykułem 91 ust. 2 ustawy Pzp kryteriami oceny ofert mogły być cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególności jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, zastosowanie naj-lepszych dostępnych technologii w zakresie oddziaływania na środowisko, koszty eksploatacji, serwis oraz termin wy-konania zamówienia. Zatem już na gruncie starego art. 91 ust. 2 ustawy Pzp w pełni dopuszczalne było stosowanie obok kryterium ceny innych, tak zwanych pozacenowych, kryteriów oceny ofert. W praktyce mimo tego, iż jak wynika z przywołanego przepisu zamawiający mieli możliwość do-konywania oceny ofert w oparciu o cenę i inne pozacenowe kryteria oceny ofert, to w większości przypadków wybierali oni wyłącznie cenę. Jak wynika ze sprawozdania Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych o funkcjonowaniu systemu zamówień publicznych w 2013 r. przy zamówieniach poni-żej progów unijnych cena stanowiła jedyne kryterium oceny ofert w 92% postępowań. W zamówieniach o wartości po-wyżej progów unijnych odsetek ten był nieznacznie niższy i wynosił 85%. Artykuł 91 ustawy Pzp znowelizowano więc właśnie po to, aby wymusić na zamawiających odejście od stosowania w ramach oceny ofert wyłącznie kryterium ceny na rzecz bardziej powszechnego stosowania pozacenowych kryteriów oceny ofert.

Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 91 ust. 2 ustawy Pzp kryteriami oceny ofert są cena albo cena i inne kryteria odnoszące się do przedmiotu zamówienia, w szczególno-ści jakość, funkcjonalność, parametry techniczne, aspekty środowiskowe, społeczne, innowacyjne, serwis, termin wy-konania zamówienia oraz koszty eksploatacji. Jak zatem wy-raźnie widać w wyniku nowelizacji zachowano dotychczas funkcjonujące rozwiązanie polegające na tym, że kryteriami oceny ofert może być cena albo cena i inne kryteria odnoszą-ce się do przedmiotu zamówienia. To co uległo zmianie to dodanie przez ustawodawcę nowego art. 91 ust. 2a ustawy Pzp. Stanowi on, że zamawiający może zastosować cenę jako jedyne kryterium oceny ofert wyłącznie w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia będzie powszechnie dostępny oraz będzie miał ustalone standardy jakościowe. Doszło zatem

19W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

do pewnego rodzaju ograniczenia swobody zamawiającego w wyborze kryteriów oceny ofert, albowiem zamawiający będzie mógł zastosować cenę jako jedyne kryterium oce-ny ofert wyłącznie w sytuacji, gdy przedmiot zamówienia będzie powszechnie dostępny oraz będzie miał ustalone standardy jakościowe. W konsekwencji w zdecydowanej większości przetargów dla oceny ofert konieczne będzie za-stosowania połączenia ceny i innych kryteriów oceny ofert.

Druga ze zmian jaką chcielibyśmy przybliżyć czytelnikom do-tyczy powoływania się na potencjał podmiotów trzecich. Na gruncie ustawy Prawo zamówień publicznych korzystanie z zasobów podmiotu trzeciego reguluje art. 26 ust. 2b. Prze-pis ten pozwala wykonawcy, który nie dysponuje zasoba-mi pozwalającymi na wykonanie danego zamówienia, na skorzystanie z zasobów podmiotu trzeciego, który niejako użycza mu swojego potencjału. Celem, jaki przyświecał wprowadzeniu tej regulacji było szersze otwarcie zamówień publicznych na małych i średnich przedsiębiorców. W zało-żeniach autorów przepisu wykonawca, który samodzielnie nie posiadał zasobów niezbędnych do wykonania dane-go zamówienia miał mieć możliwość oparcia się na zaso-bach podmiotu trzeciego. Autorom przepisu chodziło o re-alne wsparcie wykonawcy odwołującego się do potencjału podmiotu trzeciego przez ten podmiot na etapie realizacji zamówienia. Praktyka zamówieniowa poszła jednak w in-nym kierunku i sprowadza się niejednokrotnie do wsparcia polegającego wyłącznie na udostępnieniu przez podmiot trzeci referencji potrzebnych do wzięcia udziału w danym postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W ta-kim otoczeniu prawnym możliwe stało się zatem wygranie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego przez wykonawcę nie dysponującego pieniędzmi, doświadcze-niem, czy też maszynami niezbędnymi do zrealizowania za-mówienia, mającego za to „dostęp” do dobrych referencji.

Ustawodawca postanowił przeciwdziałać temu zjawisku po-przez zmianę treści art. 26 ust. B ustawy Pzp. Nadał mu on następujące brzmienie: „Wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia, zdolnościach finanso-wych lub ekonomicznych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wyko-nawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić zama-wiającemu, iż będzie dysponował tymi zasobami w trakcie realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do odda-nia mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wy-konania zamówienia”.

Jak zatem wyraźnie widać obecna redakcja przepisu ma na celu podkreślenie, że w dalszym ciągu jest możliwe ko-rzystanie przez wykonawcę z zasobów podmiotu trzeciego ale udostępnienie tychże zasobów musi być realne. Innymi słowy, wykonawca, który powołuje się na zasoby podmiotu trzeciego obowiązany jest wykazać, że będzie dysponował tymi udostępnionymi zasobami w trakcie realizacji zamówie-nia, a nie tylko na etapie postępowania o jego udzielenie.

Co więcej w wyniku ostatniej nowelizacji ustawy Pzp wpro-wadzono przepis art. 25 ust. 2e, który stanowi, że podmiot,

który zobowiązał się do udostępnienia zasobów zgodnie z art. 26 ust. 2b ustawy Pzp odpowiada solidarnie z wyko-nawcą za szkodę zamawiającego powstałą wskutek nie-udostępnienia tych zasobów, chyba że za nieudostępnienie zasobów nie ponosi winy. Przepisem tym wprowadzono solidarną odpowiedzialność wykonawcy i podmiotu trzecie-go za szkodę wyrządzoną zamawiającemu wskutek nieudo-stępnienia przez podmiot trzeci wykonawcy zasobów, na które powoływał się on w trakcie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Chodzi zatem o sytuację, gdy za-istnieje związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy nieudo-stępnieniem zasobów a szkodą. Podmiot trzeci nie będzie natomiast ponosił solidarnej odpowiedzialności, jeśli szkoda powstanie w wyniku wadliwej realizacji umowy przez wy-konawcę, któremu udostępnił on swoje zasoby. Nie będzie również odpowiadał solidarnie z wykonawcą za szkodę, je-żeli nieudostępnienie przez niego zasobów będzie niezawi-nione. Wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności pomię-dzy wykonawcą a podmiotem trzecim (solidarność bierna) oznacza, że zamawiający będzie mógł żądać naprawienia całości lub części szkody zarówno od wykonawcy, jak i od podmiotu trzeciego, a także od nich obydwu łącznie we-dług swojego wyboru. Taka konstrukcja przepisu prowadzi jednak do poważnego ryzyka powstania wielu sporów są-dowych na gruncie tego czy potencjał został rzeczywiście i w pełni udostępniony, a jeśli nie, to z czyjej winy. Warto się również zastanowić czy konsekwencją wejścia w życie nowego art. 91 ustawy Pzp nie będzie zamknięcie lub przy-najmniej znaczne ograniczenie udziału w rynku zamówień publicznych małych i średnich przedsiębiorców, którzy bez korzystania z potencjału podmiotu trzeciego nie będą w sta-nie spełnić warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego? Wydaje się, że rozwiązaniem tego problemu może być wspólne ubieganie się o udzielenie za-mówienia publicznego przez kilku wykonawców tworzących konsorcjum. W tym kierunku może pójść praktyka. Tak jak świat nie stoi w miejscu, tak również świat zamó-wień publicznych podlega ciągłym i dynamicznym zmianom. Świadczy o tym duża liczba nowelizacji ustawy Pzp. Czę-ste nowelizacje przepisów wymagają zarówno od zama-wiających, jak i wykonawców dużej aktywności w kierun-ku efektywnego organizowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w przypadku zamawiających oraz ofertowania do sektora publicznego w przypadku wykonaw-ców. Niejednokrotnie dla bardziej efektywnego ofertowania korzystnym rozwiązaniem jest skorzystanie z doświadczo-nego doradcy. Wydaje się jednak, że świat ten jest warty za-interesowania albowiem każdego roku instytucje publiczne wydatkują olbrzymie kwoty. Przykładowo w 2013 r. było to przeszło 218 mld zł.

20 W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Pierwsza edycja konferencji odbiła się szerokim echem w środowisku okołobudowlanym. W konferencji wzię-ło udział ponad stu uczestników z czołowych biur projek-towych oraz firm wykonawczych. Organizatorzy wyszli naprzeciw oczekiwaniom przyszłej kadry inżynierskiej i umożliwili udział w konferencji kilku studentom z polskich politechnik – „Konferencja Projektowanie Przyszłości wy-warła na nas bardzo pozytywne wrażenie. Doskonała or-ganizacja, międzynarodowi prelegenci, inspirujące wy-

stąpienia, to tylko niektóre z licznych zalet. Szeroki zakres tematyczny wystąpień pozwolił spojrzeć nam na zagad-nienie BIM globalnie. Dzięki temu mamy świadomość, iż BIM może być nauczany na wszystkich specjalizacjach na naszym wydziale Inżynierii Lądowej i nie tylko. Konferencja była wartościowa nie tylko dla konstruktorów, architektów i instalatorów, ale także dla: project managerów, zarządców budynków, inwestorów. W klarowny sposób przedstawiono zalety wykorzystania BIM przez poszczególnych uczestni-ków procesu inwestycyjnego. Prelegenci podkreślali potrze-bę przygotowania uczelni wyższych do nowych wymagań rynku. Dzięki tej konferencji jesteśmy bardziej świadomi kierunku rozwoju projektowania nie tylko w Polsce, ale i na świecie.” – mówi Norbert Siwiec student Politechniki Po-znańskiej.Ideą przewodnią konferencji był BIM. O BIM mówiło się dużo zarówno w kuluarach podczas przerw kawowych, jak i podczas wizyt przy licznych stoiskach firm-wystawców,

II Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości 2015Małgorzata Rutkowska

W dniach 4-5 marca 2015 r. w Hotelu Andel’s w Krakowie odbę-dzie się druga edycja międzynarodowej konferencji Projektowanie Przyszłości – rewolucja BIM nadchodzi.

biorących udział w targach, które towarzyszyły w konferen-cji. Nie tylko w aspekcie technicznym, ale także prawnym i organizacyjnym. Polska, tak jak pozostałe kraje unijne, stoi wobec perspektywy wdrożenia w ustawodawstwie krajo-wym osławionej unijnej dyrektywy sprzed kilku miesięcy, dotyczącej odejścia od kryterium najniższej ceny w prze-targach publicznych. „Dało się odczuć szereg obaw zwią-zanych z przeforsowaniem dyrektywy w Polsce i przeku-ciem jej na konkretne zapisy prawa (brak zainteresowania ze strony urzędników państwowych i polityków – cisną się pod palce na klawiaturze mocne słowa na ich temat, ale dla dobra spawy zachowajmy się powściągliwie), z drugiej strony wszyscy uczestnicy mają pełną świadomość, że w interesie każdej ze stron: rządu, inwestorów, projektan-tów i wykonawców jest to, by BIM w naszym kraju jak naj-szybciej się upowszechnił. BIM nie jest już nowinką, okrzepł, obrósł w szereg dojrzałych rozwiązań organizacyjnych, na-rzędzi i know-how, ponieważ w ciągu ostatnich lat przebył długą drogę w wielu państwach na świecie, bynajmniej nie pod presją prawa, ale po to by stopniowo doprowadzić do stworzenia odpowiednich przepisów prawnych i regulacji” – ocenił Artur Doliński z BIM Klaster.Konferencję otworzyła prezentacja Grzegorza Kobyłeckiego z PROCHEM SA, który przywitał uczestników z ramienia rady Izby Projektowania Budowlanego – honorowego patro-na konferencji. Wprowadził także uczestników w zagadnie-nia projektowania w technologii BIM. Prezentacja partnera konferencji, firmy PROCAD SA, bardzo obrazowo nakreśliła słuchaczom korzyści płynące z nowoczesnego oprogramo-wania, zarówno dla projektanta, jak i inwestora, architekta, oraz zarządcy.Dużym zainteresowaniem cieszyła się prezentacja Tomiego Henttinena reprezentującego Building Smart Alliance Fin-

21W iadomosc i,

nr 12 (287)

ŚWIAT BIM I ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

land, który opowiedział, jaką drogę od teorii do praktyczne-go wdrożenia technologii BIM przebyła Finlandia. Prezenta-cja ta wywołała burzliwą dyskusję sceptyków rewolucji jaka wiąże się z wdrożeniem BIM oraz praktyków tej technologii. Jak ocenił Tomi Henttinen –„w Polsce dyskusja skupia się na tych samych obawach i jest równie emocjonująca, co w Finlandii pięć lat temu”.Kolejne prezentacje konferencyjne przybliżyły uczestnikom zarówno aktualną ofertę rynkową producentów oprogramo-wania, jak i doświadczenia firm polskich oraz międzynarodo-wych koncernów z pracy, wdrażania oraz zarządzania projek-tami najnowocześniejszą technologią BIM.Sukces konferencji potwierdził potrzebę cyklicznego spoty-

kania się uczestników procesu inwestycyjnego, aby wymie-niać doświadczenia z wdrażania technologii, która wywoła rewolucję w pracy każdego z nich.Druga edycja konferencji będzie także w całości poświęcona tematyce projektowa-nia w technologii BIM (Building Information Modeling), i jest pierwszym tego typu cyklicznym wydarzeniem na rynku polskim. Program nadchodzącej konferencji podzielony zostanie te-matycznie: architektura i design, open BIM, projektowanie, drogownictwo, BIM a polskie prawo, najciekawsze case study oraz prezentacje praktyków dotyczące implementacji BIM w przedsiębiorstwach w Polsce i Europie.

W roli prelegentów swoje uczestnictwo potwierdzili:Sander Boogers, ARUP Holland – specjalista BIM, koordy-nator działań BIM w regionie europejskimMitch Boryslawski USA - View By View, Founder - Inc. BIM LifeCycle Integration.Graham H Stewart – Ramboll, UK Head of BIMDavid Miller – davidmillerarchitects, Director & Principal Architect.

Tym, co wyróżnia konferencję na tle innych tego typu przed-sięwzięć, jest fakt, iż zorganizowana jest przez niezależną firmę, dzięki czemu tworzy obiektywną platformę wymiany doświadczeń między podmiotami – uczestnikami procesu inwestycyjnego.

Konferencja Projektowanie Przyszłości została objęta hono-rowym patronatem przez Izbę Projektowania Budowlanego. Głównym patronem medialnym jest BUILDER.Organizator zapewnia tłumaczenie symultaniczne. Rejestra-cja oraz szczegóły dotyczące wydarzenia: www.projektowanieprzyszlosci.pl

22 W iadomosc i,

nr 12 (287)

PRAWO W PROJEKTOWANIU

Czasem wykonawca nie jest w stanie uzyskać referencji czy to od zamawiającego, czy od prywatnego kontrahenta, który uchyla się od takiej grzeczności, lub na co dzień jest po prostu przedsiębiorcą konkurencyjnym. Zaniechanie pod-miotów trzecich nie może jednak uniemożliwiać wykonawcy wylegitymowania się swoim doświadczeniem dla uzyskania zamówienia publicznego. Jednak najpierw wykonawca musi dołożyć należytej staran-ności w celu uzyskania poświadczenia, gdyż w świetle prze-pisów dopiero gdy nie jest możliwe pozyskanie stosownego dokumentu, wykonawca może złożyć własne oświadczenie o należytym wykonaniu zadania, jednocześnie wykazując okoliczności, jakie uniemożliwiły mu pozyskanie poświad-czenia od podmiotu trzeciego.

Gdy nie można się wylegitymować referencją za należy-te wykonanie dostawy lub usługi, wykonawca musi prze-strzegać obowiązków wynikających z treści Rozporządzenia z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzaju dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumentny mogą być składane (dalej „Rozpo-rządzenie”), zgodnie z którym wykonawca na potwierdzenie należytego wykonania usług powinien przedłożyć poświad-czenia podmiotu trzeciego albo oświadczenie własne, że dostawy lub usługi zostały wykonane należycie, jeżeli z uza-sadnionych przyczyn o obiektywnym charakterze nie miał możliwości przedłożyć poświadczeń podmiotu trzeciego.

Zamawiający, jeżeli ma wątpliwości co do prawdziwości oświadczenia wykonawcy, nie jest bezradny, gdyż w § 1 ust 5 Rozporządzenia, ustawodawca wskazał, iż „w razie konieczności, szczególnie gdy wykaz lub dowody, o których mowa odpowiednio w ust. 1 pkt 2 i 3 oraz ust. 2, budzą wątpliwości zamawiającego lub gdy z poświadczenia albo z innego dokumentu wynika, że zamówienie nie zostało wykonane lub zostało wykonane nienależycie, zamawiający może zwrócić się bezpośrednio do właściwego podmiotu, na rzecz którego roboty budowlane, dostawy lub usługi były lub miały zostać wykonane, o przedłożenie dodatkowych informacji lub dokumentów bezpośrednio zamawiającemu”. Słabością takiego rozwiązania jest to, że ów „właściwy pod-miot” wcale nie musi współpracować z zamawiającym i nie ma narzędzi aby go do takiej współpracy zmusić.

Ustawa Pzp i Rozporządzenie nie definiuje dokumentów, jakie należy złożyć na potwierdzenie należytego wykona-nia dostaw lub usług. Rozporządzenie, w porównaniu do poprzednich aktów wykonawczych dotyczących rodzajów dokumentów, wzmacnia jednak zamawiającego w skutecz-nej weryfikacji wykonawców pod kątem zapewnienia przez nich właściwej realizacji zamówienia. Z tego też względu naturalnym zachowaniem wykonawcy powinno być przygotowanie prawidłowych oświadczeń i przedstawienie dokumentów, jakie są możliwe do uzyska-nia w danych okolicznościach. Przede wszystkim trzeba za-

Gdy wykonawca nie może uzyskać referencjiDariusz Ziembiński, Grupa Doradcza KZP Sp. z .o.

mawiającemu wyjaśnić okoliczności, jak i wskazać powody wskazujące na niemożność przedstawienia wymaganych poświadczeń, dalej zobrazować pełny zakres prac, oczywi-ście wraz z oświadczeniem własnym o należytym wykona-niu usług. Rzetelna informacja dla zamawiającego o braku możliwości uzyskania odpowiednich poświadczeń jest klu-czowa choć niewystarczająca. Jednocześnie mocnym do-wodem na poparcie takich twierdzeń jest przekazanie za-mawiającemu odpowiednich faktur VAT, wraz z dowodami ich pełnego opłacenia. Ww. dokumentom nie można odmó-wić wiarygodności. Przecież zleceniodawca gdy przyjmuje fakturę VAT, a następnie płaci za nią w całości, to czyni tak wyłącznie w przypadku, gdy powierzony zakres zadania zo-stał wykonany należycie. Kolejnym dowodem, który można złożyć niejako obok faktur, jest protokół odbioru przedmio-tu umowy, czy też sama umowa o realizację zadania lub o podwykonawstwo, przy czym w tym ostatnim wypadku koniecznie wraz z dowodem zapłaty wynagrodzenia wyko-nawcy. W każdym wypadku należy pamiętać, że treść wy-kazu powinny być kompatybilna z oświadczeniami i doku-mentami jakie są przekazane zamawiającemu.

Z tych też powodów wykaz usług wraz z przedstawionymi oświadczeniami i fakturami VAT oraz dowodami zapłaty, czy innymi dokumentami, powinien stanowić wystarczający dowód legitymowania się przez wykonawcę wymaganym doświadczeniem.

Ponadto, dodać należy iż zamawiający zawsze zgodnie z art. 26 ust 4 Ustawy Pzp może wezwać w wyznaczonym przez siebie terminie do złożenia wyjaśnień dotyczących oświad-czeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1. Przepis ten jest kategoryczny dla zamawiającego, dlatego też w przypadku wątpliwości, zamawiający nie może się uchylić od jego zastosowania, czyli musi wezwać wykonaw-cę do wyjaśnień w danym zakresie. W pewnych przypad-kach konsekwencją wezwania będzie konieczność wezwa-nia wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń i dokumentów. I tylko na marginesie przypomnieć w tym miejscu należy, że takie wezwanie do wyjaśnień, czy uzupełnień musi być bardzo precyzyjne, za jego niejednoznaczność wykonawca nie może ponosić odpowiedzialności.

Powyższa argumentacja jak także zgodna z normą art. 48 (Kwalifikacje techniczne i/lub zawodowe) ust.2 a) ii) aka-pit drugi Dyrektywy klasycznej, zgodnie z którym dowody dostaw lub usług należy przedstawić: w przypadku gdy odbiorca był nabywca prywatny- w postaci zaświadczenia wystawionego przez nabywcę, a w razie braku takiego za-świadczenia – w postaci oświadczenia wykonawcy. Z kolei akapit pierwszy w sytuacji odbiorcy publicznego wskazuje na obowiązek przedstawienia dowodu w przypadku gdy od-biorca była instytucją zamawiająca – w formie zaświadczeń wydanych lub poświadczonych przez właściwy organ.

23W iadomosc i,

nr 12 (287)

PRAWO W PROJEKTOWANIU

Podsumowując, faktury VAT wraz z dowodami ich przyjęcia i pełną zapłatą wynagrodzenia potwierdzają należyte wyko-nanie zamówienia. Jeżeli zamawiający w takiej sytuacji kwe-stionuje doświadczenie wykonawcy, to musi być tego abso-

lutnie pewny, a więc mieć poważne argumenty przeciwne twierdzeniom wykonawcy, iż dokumenty potwierdzają, że umowa została całkowicie rozliczona, a zatem zrealizowana należycie.

Warunki udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i do-świadczenia formułowane są w taki sposób aby uzyskać pewność, że wykonawca w swej przeszłości zawodowej w sposób należyty wykonywał zadania odpowiednie do zakre-su danego przedmiotu zamówienia. Najczęściej też warunki są ustalane tak aby były proporcjonalne i odpowiednie do przedmiotu zamówienia, co oznacza że nie mogą przewyż-szać tego co zamawiający zamawia. Dlatego też nie mogą być nie tylko przewyższające ale i tożsame, czy identyczne z przedmiotem zamówienia. Jednak proporcjonalne sfor-mułowanie warunku udziału nie wyklucza indywidualnego podejścia, np. poprzez odniesienie warunku wyłącznie do istotnych elementów przedmiotu zamówienia.

Ciekawy pogląd wyraził Sąd Okręgowy we Wrocławiu, gdzie w wyroku sygn. akt X Ga 123/10 wskazał, iż przy określeniu warunków udziału w postępowaniu zamawiający winien mieć na uwadze również cechy rynku, na którym będzie udzielać zamówienia.

Z powyższego wynika, że przy kształtowaniu warunków udziału w postępowaniu można i trzeba odejść od automa-tyzmu. Ważne jest bowiem aby wybrać wykonawcę rzetel-nego, a nie takiego który ma jedynie adekwatne doświad-czenie. Ustawodawca wymaga proporcjonalności, co nie oznacza wcale proporcjonalności matematycznej. Oczywiście w przypadku dostaw lub usług o nieskompli-kowanym charakterze nie ma potrzeby na siłę doszukiwać się jakiś cech, które trzeba uwypuklać w stawianych warun-kach. Sytuacja zmienia się jeśli przedmiot zamówienia jest skomplikowany, tutaj doświadczenie możne być, a nawet powinno być, określane bardzo indywidualnie. Proporcjonal-ność w tym przypadku może odnosić się nie tylko do cha-rakteru przedmiotu zamówienia, ale i do tych elementów i jego cech, które pozwalają uznać, że wykonawca posiada-jący jakieś istotne doświadczenie, a nie tylko o zbliżonym zakresie, będzie w stanie wykonać sprawnie ten przedmiot zamówienia. Ponadto wykonawca może jeszcze apelować do zamawia-jącego o ukształtowanie warunków na wyższym poziomie wskazanego doświadczenia, o ile będzie potrafił w sposób rzeczowy wykazać, iż dotychczasowe warunki są na niewy-starczającym poziomie posiadania wiedzy i doświadczenia. Oczywiście takie żądanie musi pozostawać również w pro-porcji do przedmiotu zamówienia, jak i do celu postępowa-nia. Pamiętać zatem trzeba, że warunki udziału w postępo-waniu zawsze powinny być kontrolowane z punktu widzenia po pierwsze: zagwarantowania zamawiającemu osiągnięcie

Warunki przetargu nie mogą być automatyczneDariusz Ziembiński, Grupa Doradcza KZP Sp. z .o.

pełnego celu prowadzonego postępowania, a po drugie: konkurencyjności postępowania, czyli aby nie wykluczały ta-kich wykonawców, którzy posiadają niezbędną wiedzę i do-świadczenie do należytej realizacji przedmiotu zamówienia. Zamawiający ma prawo i obowiązek wypośrodkować wa-runek wiedzy i doświadczenia, tak by uwzględniał on po-trzeby zamawiającego, ale i nie ograniczał w sposób nieuza-sadniony dostępu do postępowania wykonawcom, którzy posiadają zdolność do wykonania przedmiotu zamówienia w sposób oczekiwany przez zamawiającego. Powyższe nie oznacza jednak równania w dół. Bowiem na gruncie Pzp ko-nieczne jest zachowanie równowagi pomiędzy interesem zamawiającego w uzyskaniu rękojmi należytego wykona-nia zamówienia a interesem wykonawców, którzy poprzez sformułowanie nadmiernych wymagań mogą zostać wyeli-minowani z postępowania. Jednak zawsze prymat powinna mieć gwarancja dla zamawiającego, że na etapie realizacji zamówienia będzie miał do czynienia z wykonawcą, który w każdym obszarze objętym zadaniem ma wystarczającą wiedzę i doświadczenie, nawet jeśli miałoby to oznaczać doświadczenie w jakimś charakterystycznym obszarze ob-jętym zamówieniem. Tym samym zamawiający nie powi-nien być zainteresowany ustalaniem zbyt niskich warunków, bo odpowiada za sprawną realizację zamówienia, a do-świadczenie wykonawcy jest pierwszym elementem tego sukcesu.

W podsumowaniu warto wspomnieć, że każdorazowo wa-runki udziału w postępowaniu nie mogą być zaporowe, tzn. nie znajdujące uzasadnienia czy to w potrzebach zamawia-jącego, czy to w opisie przedmiotu zamówienia. Opisanie warunków udziału w postępowaniu w sposób odbiegający od zasad wynikających z art. 22 ust. 4 Pzp będzie mieć istot-ny wpływ na wynik postępowania, co uprawnia wykonawcę do żądania stosownej modyfikacji treści ogłoszenia i SIWZ.

24 W iadomosc i,

nr 12 (287)

PRAWO W PROJEKTOWANIU

Zgodnie z lp. 285 załącznika nr 1 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochro-ny gatunkowej zwierząt (Dz. U. Nr 237, poz. 1419), zwane-go dalej „rozporządzeniem”, ochroną gatunkową ścisłą jest w szczególności objęty jerzyk (Apus apus), ptak z rzędu wróblowych, którego siedliskiem są m.in. wysokie budyn-ki mieszkalne. W § 7 rozporządzenia, Minister Środowiska określił obowiązujące zakazy, w tym: umyślnego niszczenia jaj, postaci młodocianych i form rozwojowych, niszczenia siedlisk, ostoi i gniazd. Spośród tych zakazów, jedynie w przypadku braku rozwiązań alternatywnych i jeżeli nie jest to szkodliwe dla zachowania we właściwym stanie ochrony populacji tego gatunku i jego siedlisk, w okresie od 16 paź-dziernika do końca lutego nie obowiązuje zakaz usuwania gniazd z budek dla ptaków i ssaków, oraz usuwania gniazd ptasich z obiektów budowlanych i terenów zieleni, jeżeli wy-magają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne.

Zgodnie z art. 75 ustawy - Prawo ochrony środowiska, w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsię-wzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac. Przy prowadzeniu tych prac do-puszcza się wykorzystywanie i przekształcanie elementów przyrodniczych wyłącznie w takim zakresie, w jakim jest to konieczne w związku z realizacją konkretnej inwestycji. Jeżeli ochrona elementów przyrodniczych nie jest możliwa, należy podejmować działania mające na celu naprawienie wyrządzonych szkód, w szczególności przez kompensację przyrodniczą.

W art. 56 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2014 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627, 628 i 842), zwanej dalej „ustawą”, ustawodawca upoważnił regionalne-go dyrektora ochrony środowiska, na obszarze jego działa-nia, do wydawania zezwoleń na czynności podlegające za-kazom wymienionym w § 7 rozporządzenia, w przypadku braku rozwiązań alternatywnych, jeżeli nie spowoduje to zagrożenia dla dziko występujących populacji chronionych.

Organ nadzoru budowlanego wstrzymuje prowadzenie ro-bót budowlanych wykonywanych w sposób mogący spo-wodować zagrożenie środowiska (art. 50 ust. 1 pkt 2 usta-wy - Prawo budowlane). Ponadto, zgodnie z art. 181 § 22 Kodeksu karnego ten, kto niszczy albo uszkadza zwierzę-ta pozostające pod ochroną gatunkową powodując istotną

Informacja dotycząca obowiązujących przepisów z zakresu ochrony środowiska

szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Biorąc powyższe pod uwagę, zgodnie ze stanowiskiem Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r., znak GDOŚ/DOPozgiz-4200/III-272/2484/10/ls/dł, w sprawie niszczenia siedlisk jerzyka:1) Przed rozpoczęciem prac remontowych lub termomoder-

nizacyjnych, powinna zostać sporządzona inwentaryzacja przyrodnicza w zakresie występowania ptaków gatunków chronionych, w celu uniknięcia nieumyślnego zniszczenia schronień tych ptaków podczas prac budowlanych.

2) W przypadku konieczności zniszczenia schronień ptaków gatunków chronionych należy zwrócić się do regionalne-go dyrektora ochrony środowiska o wydanie stosowne-go zezwolenia, a także zapewnić tym ptakom zastępcze miejsca lęgowe.

3) Podczas prowadzenia prac wskazane jest zawieszenie bu-dek lęgowych w miejscach, w których dotychczas miały swoje lęgi ptaki gatunków chronionych. Termin i sposoby wykonywania tych prac powinien uwzględniać okres lę-gów, rozrodu i hibernacji gatunków chronionych.

4) W przypadku konieczności zamontowania kratek w otwo-rach wentylacyjnych budynków, uniemożliwiających pta-kom powrót do miejsc lęgowych, z których korzystały w poprzednich latach, inwestor winien zapewnić stosow-ne budki lęgowe.

Obowiązek uwzględnienia ochrony środowiska, w trakcie prowadzenia robót budowlanych przez inwe-stora realizującego przedsięwzięcie remontowe lub przedsięwzięcie termomodernizacyjne, wynika z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.) oraz z art. 75 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2013 r. poz. 1232, z późn. zm.).

25W iadomosc i,

nr 12 (287)

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

RUCH BUDOWLANY W I PÓŁROCZU 2014 ROKUW I połowie 2014 roku, w odniesieniu do analogicznych okresów lat 2008-2013, odnotowano zmiany ogólnej liczby pozwoleń na budowę wydanych przez organy administracji architektoniczno-budowlanej, w tym zmiany liczby pozwo-leń na budowę budynków mieszkalnych.W I półroczu 2014 roku wydano ogółem 87 134 pozwolenia dla 97 724 obiektów budowlanych, podczas gdy w I półroczu:n 2013 r. wydano ogółem 85 885 pozwoleń dla 95 175

obiektów budowlanych,n 2012 r. wydano ogółem 93 325 pozwoleń dla 103 999

obiektów budowlanych,n 2011 r. wydano ogółem 98 684 pozwolenia dla 108 730

obiektów budowlanych,n 2010 r. wydano ogółem 97 749 pozwoleń dla 106 039

obiektów budowlanych,n 2009 r. wydano ogółem 95 373 pozwolenia dla 103 639

obiektów budowlanych,n 2008 r. wydano ogółem 105 443 pozwolenia dla 115 493

obiektów budowlanych.W pierwszym półroczu 2014 r. odnotowany został 1,5% wzrost liczby wydanych pozwoleń na budowę w stosunku do pierwszego półrocza 2013 r. Natomiast w stosunku do lat wcześniejszych ogólna liczba pozwoleń na budowę wy-danych w I połowie 2014 r. jest mniejsza o 6,6-17,4% .W latach 2008-2013 r. w ogólnej liczbie wydanych pozwoleń na budowę dominowały pozwolenia dotyczące budynków mieszkalnych. Stanowiły ponad 40% ogólnej liczby wyda-nych pozwoleń i wynosiły odpowiednio 40,8% w 2013 r., 43,6% w 2012 r., 47,5% w 2011 r., 47,9% w 2010 r., 48,8% w 2009 r. i 50,5 % w 2008 r. W pierwszej połowie 2014 r. Tendencja ta uległa niewielkiemu załamaniu. Pozwolenia na budowę budynków mieszkalnych stanowią bowiem 39,9% w stosunku do ogólnej liczby wydanych pozwoleń na budo-wę w pierwszym półroczu bieżącego roku.Jednocześnie należy odnotować, że ogólna liczba wydanych pozwoleń na budowę budynków mieszkalnych w pierw-szym półroczu 2014 r. była mniejsza o 0,9% w odniesieniu do liczby pozwoleń dla budynków mieszkalnych wydanych w pierwszym półroczu 2013 r. Liczba ta jest także mniejsza od liczby takich pozwoleń wydanych w analogicznych okre-sach lat wcześniejszych o13,9-34,2% (por. tab. 2.2). Zatem spadek w stosunku do I pół. 2013 r. jest znacznie niższy od spadków odnotowanych w stosunku do lat wcześniejszych.Spadek liczby pozwoleń na budowę budynków mieszkal-nych, rejestrowany w I połowie 2014 r. w odniesieniu do ana-logicznych okresów lat 2008-2013 wynika przede wszystkim ze spadku liczby wydanych pozwoleń na budowę budynków jednorodzinnych, który w wartościach bezwzględnych wy-nosi odpowiednio:n w stosunku do 2013 r. o 482 pozwolenia (spadek o 1,5%)n w stosunku do 2012 r. o 6031 pozwoleń (spadek o 15%),n w stosunku do 2011 r. o 12 186 pozwoleń (spadek

o 27%),

Ruch Budowlany I półroczu 2014 roku w porównaniu z I półroczami lat 2008-2013

n w stosunku do 2010 r. o 12 221 pozwoleń (spadek o 27%) ,

n w stosunku do 2009 r. o 11 856 pozwoleń (spadek o 26%),

n w stosunku do 2008 r. o 18 238 pozwoleń (spadek o 35%) .

W I półroczu 2014 r. w badanych kategoriach budownictwa w porównaniu do:n I pół. 2013 r.: w 6 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych pozwoleń na budowę, a w 5 – spadek;n I pół. 2012 r.: w 6 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 5 - spadek;n I pół. 2011 r.: w 6 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 5 - spadek;n I pół. 2010 r.: w 5 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 6 - spadek;n I pół. 2009 r.: w 6 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 5 - spadek;n I pół. 2008 r.: w 5 kategoriach nastąpił wzrost liczby wy-

danych decyzji o pozwoleniu na budowę, w 6 – spadek.

POZWOLENIA NA BUDOWĘ W UKŁADZIE REGIONALNYMW I półroczu 2014 roku w stosunku do analogicznych okre-sów lat 2008 - 2013 w liczbie wydanych decyzji o pozwole-niu na budowę w układzie regionalnym zaszły zmiany, któ-re zilustrowano w tabeli 2.5. W stosunku do I poł. 2013 r. w I poł. 2014 r. w większości regionów nastąpił wzrost ogól-nej liczby wydanych pozwoleń na budowę. O 5% wzrosła liczba wydanych pozwoleń w regionach: Południowym, Po-łudniowo-Zachodnim i Północnym. W regionie Północno-Za-chodnim wzrost wyniósł 1%. Tylko w regionach Centralnym i Wschodnim odnotowano niewielki 2% spadek liczby wy-danych pozwoleń na budowę w stosunku do I poł. ubiegłego roku. Należy przy tym zauważyć, że tych regionach spadki zarejestrowane zostały w odniesieniu do wszystkich bada-nych okresów.Pozwolenia na budowę w układzie I i II półrocza w latach 2008 - 2013 z prognozą liczby pozwoleń na budowę w II półroczu roku 2014W latach 2008-2013 odnotowano, że w II półroczu każdego z tych lat wydawanych było więcej pozwoleń na budowę I półroczu 2014 roku w stosunku do I półroczy lat 2008-2013 odnotowano utrzymujący się wzrost w całym badanym okresie w czterech regionach: Centralnym, Południowym, Wschodnim i Północno-Zachodnim. Natomiast w regionach Północnym i Południowo-Zachodnim zarejestrowano wzrost w stosunku do I półroczy lat 2009-2011 i spadek w stosunku do I półrocza 2008 r. i lat 2012 oraz 2013.Ogólna liczba obiektów oddanych do ubytkowania w I poł. 2014 r. wzrosła o 4% w stosunku do liczby obiektów odda-nych do użytkowania w pierwszym półroczu 2013 r. niż w I półroczu 2013 r.Źródło: www.gunb.gov.pl

26 W iadomosc i,

nr 12 (287)

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

Szukając mieszkania coraz częściej zwracamy uwagę już nie tylko na parametry samego budynku. Obecnie większość osób pragnie by ich domy stały w otoczeniu zieleni, która da wytchnienie po ciężkim dniu pracy. Duże znaczenie ma tak-że funkcjonalność przestrzeni całego osiedla. Z tego faktu doskonale zdają sobie sprawę twórcy kompleksu Villa Arte.

Osiedle Villa Arte powstaje właśnie na warszawskiej Woli, przy ulicy Jana Kazimierza 49. Docelowo tworzyć je będą cztery zespoły budynków, wznoszonych etapami. Pierwszy z nich, od którego nazwę wzięło całe osiedle to Villa Arte. Kolejne etapy inwestycji stanowią Bell’ Arte, Carré Arte oraz Arte Nova. Budynki wznoszone są stopniowo i część jest już zamieszkana a ukończenie ostatniego z nich nastąpi z końcem 2016 roku. Kompleks Villa Arte został zaplanowany tak, aby zapewniać mieszkańcom upragniony spokój, w pobliżu centrum mia-sta. Dodatkowo deweloper - Bouygues Immobilier Polska, zadbał o funkcjonalność osiedla. Większość mieszkań, poza jednopokojowymi oraz tymi zlokalizowanymi na parterze, ma balkon lub taras. Osiedle spełnia wszelkie wymagania nowoczesnego budownictwa. Obecnie ogromną rolę odgry-

wają technologie energooszczędne. Dziś mają one już nie tylko ograniczać straty ciepła w budynkach i koszty eksplo-atacji. Nowym zadaniem jest umożliwienie realizacji założeń architektonicznych tak, by klienci nie musieli rezygnować z wymarzonych elementów mieszkania np. balkonów o znacznych rozmiarach i nadal mogli cieszyć się oszczęd-nością energii. Dodatkowo zielone budownictwo coraz

Zaciszne osiedle w środku miasta – Villa Arteczęściej wpisuje się w modny dziś ekologiczny styl życia – mówi Maciej Kowalczyk, Kierownik Działu Doradztwa Tech-nicznego, Schöck Polska.

Przez nieodpowiednio rozwiązane połączenia płyt balkono-wej i stropowej może uciekać z mieszkań aż 30% ciepła. Aby tego uniknąć w kompleksie Villa Arte zastosowano łącznik termoizolacyjny Isokorb® K firmy Schöck. Dzięki od-dzieleniu zimnych i ciepłych części budynków, ogranicza on straty energii w obrębie balkonów i tarasów. Dodatkowo Isokorb® K stanowi element nośny, co otwiera nowe moż-liwości aranżacyjne, eliminuje bowiem konieczność monta-żu dodatkowych podpór. Łącznik przenosi siły przekrojowe i ogranicza wpływ drgań, zapewniając tym samym bezpiecz-ne połączenie balkonu z budynkiem.W celu zredukowania przewodności cieplnej łącznik ter-moizolacyjny został wyposażony w opatentowany moduł HTE (niem. „Hoch-Therm-Effizient”). Składa się na niego

wzmocniony włóknami stalowymi beton o ultra wysokiej wytrzymałości (Ultra High Performance Con-crete, UHPC) i wypełniacz Kronolith. Rozwiązanie to zostało opracowane, tak by zapewniać optymalne połączenie przenoszenia sił przekrojowych oraz izolacji termicznej.

Zastosowanie łącznika Isokorb® K poza ograniczeniem strat energii w budynku pozwala także na:n bezpieczne połączenie balkonu z budynkiem, łącznik

pełni bowiem funkcję elementu nośnegon obniżenie kosztów ogrzewania n ochronę środowiska, Isokorb® K redukując ilość produ-

kowanego przez budynki CO2, pomaga chronić środowi-sko naturalne przed nadmierną emisją gazów cieplarnia-nych

n eliminację zawilgoconych i zagrzybionych ścian, łącznik podnosi wewnętrzną temperaturę powierzchni ścian i stropu, co pozwala uniknąć kondensacji pary wodnej i szkód budowlanych przez nią powodowanych

n zapobieganie powstawaniu rys betonu wynikających ze skurczu i rozszerzalności płyty balkonowej i stropowej

n redukcję czasu i kosztów budowy, Isokorb® K cechuje się szybkim montażem zarówno w prefabrykatach, jak i na budowie.

27W iadomosc i,

nr 12 (287)

INDEKS ARTYKUŁÓW

SPIS ARTYKUŁÓW Z ROKU 2014

Z ŻYCIA IZBY I JEJ CZŁONKÓW nr str.

l Andrzej Tomana - BIM 4/5D – projektowanie wielowymiarowe 1 (276) 5l Andrzej Roch-Dobrucki PIIB – Zmiany prawne wprowadzone podczas obrad Komisji Nadzwyczajnej do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji… 2 (277) 5l Wnioski IPBdo uwzględnienia w planowanym opracowaniu Resortu pt. Skrócona strategia w odniesieniu do ładu przestrzennego i procesu inwestycyjno-budowlanego – jako podbudowa działań w ramach priorytetu 11.3 Programu Operacyjnego Wiedza, Edukacja i Rozwój na lata 2014-2020 3 (278) 6l Aleksander Krupa – O podręczniku dla inwestorów przedsięwzięć infrastrukturalnych 4 (279) 6l Ksawery Krassowski – Minęły kolejne cztery lata działalności IPB 5 (280) 4l Ksawery Krassowski – Mija kolejna kadencja IIB 6-7 (281-282) 5l Kazimierz Staśkiewicz – Postulaty IPB zawarte w Uwagach do Zielonej Księgi 6-7 (281-282) 14l Aleksander Krupa - Uwagi do projektu Kodeksu urbanistyczno-budowlanego – do wersji z 16.04.2014 r. 8-9 (283-284) 11l Aleksander Krupa - Uwagi Izby Projektowania Budowlanego do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. 10 (285) 5l Aleksander Krupa, Kazimierz Staśkiewicz – Informacja o treści. Ogólnych warunków umowy o prace projektowe w zamówieniach publicznych oraz o Propozycjach pozacenowych kryteriów oceny ofert w tych zamówieniach 10 (285) 11l Aleksander Krupa - Uwagi Izby Projektowania Budowlanego do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw” 11 (286) 5l Aleksander Krupa, Kazimierz Staśkiewicz – Informacja o treści. Ogólnych warunków umowy o prace projektowe w zamówieniach publicznych oraz o Propozycjach pozacenowych kryteriów oceny ofert w tych zamówieniach” 11 (286) 11l dr inż. Aleksander Krupa, dr inż. Kazimierz Staśkiewicz - Kryteria oceny ofert w zamówieniach „zaprojektuj i buduj” 12 (287) 5l DZIAŁAMY NA RZECZ ŚRODOWISKA BUDOWLANEGO 12 (287) 14

Debata Wiadomości l Jakie są główne problemy zgłaszane do autorów projektu w ramach nadzoru autorskiego w trakcie realizacji? 3 (278) 11

Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości l Marcin Cabała – BIM kluczem do sukcesu w nowoczesnym procesie budowlanym – wykorzystanie możliwości oprogramowania Tekla Structures 4 (279) 9l Maciej Dejer – Wydział Rzeźby ASP w Warszawie – open BIM w praktyce 4 (279) 11l Joanna Charzyńska – Bentley ProjectWise – wspólna platforma do zarządzania dokumentacją inwestycji dla projektanta, generalnego wykonawcy oraz inwestora 4 (279) 14l Joanna Charzyńska – Bentley AECOsim Building Designer – projektowanie 4D 4 (279) 16l Krzysztof Nowosiński – BIM na wszystkich etapach cyklu życia projektu 4 (279) 18l Arkadiusz Mackiewicz – BIM w polskim przedsiębiorstwie – zagrożenia i korzyści 6-7 (281-282) 36l Jakub Kulig – BIM… ale dla kogo? 6-7 (281-282) 38l Małgorzata Rutkowska - II Konferencja BIM Projektowanie Przyszłości 2015 12 (287) 20

28 W iadomosc i,

nr 12 (287)

INDEKS ARTYKUŁÓW

25-lecie Izby Projektowania Budowlanego l Kazimierz Staśkiewicz - Działalność Rady Koordynacyjnej Biur Projektów w Izbie Projektowania Budowlanego 11 (286) 16l Jan Zambrzycki - REMINISCENCJE na 25-lecie Izby Projektowania Budowlanego 12 (287) 10l Prof. Tadeusz Biliński, Członek Honorowy IPB - Wspomnienia 12 (287) 12

Świat BIM i zamówień publicznych l Kamil Stolarski - BIM i Integrated Project Delivery, czyli przewrót kopernikański 12 (287) 16l Konrad Majewski, Kamil Stolarski - Świat zamówień publicznych się zmienia 12 (287) 18 Nauka i technika w projektowaniu l Antoni Biegus - Projektowanie zespolonych konstrukcji stalowo-betonowych według Eurokodu 4. Cześć 2 - Belki 1 (276) 7l Kopylov Oleksiy - Co powinien zawierać projekt elewacji wentylowanej? 1 (276) 13l Zuzanna Kowalska Enegroprojekt-Katowice SA - Efektywność energetyczna, „czyli ukryte paliwo” 2 (277) 8l Antoni Biegus – Projektowanie zespolonych konstrukcji stalowo-betonowych według Eurokodu 4. Część 3 – Słupy” 2 (277) 11l Antoni Biegus – Projektowanie zespolonych konstrukcji stalowo-betonowych według Eurokodu 4. Część 4 – Płyty zespolone na poszyciu ze stalowych blach profilowanych 3 (278) 13

Rewolucja BIM l BIM - rewolucja nadchodzi! 3 (278) 20l Ian Leyden - BIM - Pytania i odpowiedzi 3 (278) 24l Ian Leyden - Teoria wielkiego BIM-u 3 (278) 22l Dariusz Kasznia - BIM motoryzacyjny 8-9 (283-284) 20l Piotr Miecznikowski - Szczupłe zasady realizacji inwestycji w oparciu o zwinne metody zarządzania projektem. Lean Construction. Agile Project Management 8-9 (283-284) 22l Katarzyna Orlińska-Dejer - Kryterium najniższej ceny. Czy to wszystko na co nas stać…? 8-9 (283-284) 25l Przemysław Nogaj – Ograniczenie potencjalnego ryzyka w procesie inwestycyjnym w projektowaniu i wykonawstwie przy wykorzystaniu BIM l Arkadiusz Mackiewicz - wpływ nowych technologii BIM, na jakość decyzji podejmowanych przez uczestników przedsięwzięcia inwestycyjnego„ 10 (285) 23l Paweł Kaczmarski – Kosztorysowanie przyszłości 10 (285) 27 Prawo w projektowaniu l Tadeusz Biliński - Realizacja przedsięwzięć inwestycyjnych w drodze zawarcia umowy koncesji na roboty budowlane” 1 (276) 22l Dariusz Ziembiński - Przepis dotyczący zadawania pytań do SIWZ niezgodny z Dyrektywą 1 (276) 25l Dariusz Ziembiński - Odstąpienie od umowy o roboty budowlane jest dokonane ex tunc, czy też ex nunc?” 2 (277) 21l Dariusz Ziembiński – Przerzucanie kosztów pomiędzy kryteriami oceny ofert dotyczącymi ceny 3 (278) 26l Dariusz Ziembiński –Unieważnienie postępowania to nie arbitralna decyzja zamawiającego 4 (279) 23l Dariusz Ziembiński – Kryterium jakościowe wyraża najbardziej pożądane istotne walory przedmiotu zamówienia. Istotne zmiany postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego. Testy akceptacyjne na potwierdzenie spełnieni wymagań jakościowych 8-9 (283-284) 37

29W iadomosc i,

nr 12 (287)

INDEKS ARTYKUŁÓW

l Dariusz Ziembiński - Gdy wykonawca nie może uzyskać referencji 12 (287) 22l Dariusz Ziembiński - Warunki przetargu nie mogą być automatyczne 12 (287) 23

Warsztat projektanta l Władysław Korzeniewski, Rafał Korzeniewski - Ochrona przed zawilgoceniem i korozją biologiczną 1 (276) 19l Łukasz Adamus Instytut Techniki Budowlanej – Nowe zasady wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych – rozporządzenie CPR” 2 (277) 16l Zuzanna Kowalska Energoprojekt-Katowice SA – Zielone światło dla energii jądrowej 3 (278) 27l Jerzy Kowalewski - Rola ekspertyz technicznych w modernizacji stadionu śląskiego 6-7 (281-282) 32l Jerzy Kowalewski - Poprzeczne obciążenia krokodyli 8-9 (283-284) 35 XVII Konferencja Izby Projektowania Budowlanego oraz Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa l Ksawery Krassowski – BIM potrzebny także w Polsce 5 (280) 10l Krzysztof Woźnicki – Tendencje Światowe w konsultingu 5 (280) 13l Jan Sikora – Oprogramowanie nowoczesnego biura projektów 5 (280) 16l Jan T. Kosiedowski – Kondycja firm projektowych w konfrontacji z potrzebami rynku 5 (280) 18l Aleksander Krupa – Dyrektywa PE i Rady 2014/24/WE w sprawie zamówień publicznych 5 (280) 28l Magdalena Rytwińska-Rasz – Zamówienia publiczne a standard i jakość projektów i robót budowlanych 5 (280) 33l Relacja z konferencji 6-7 (281-282) 17l Lista odznaczonych podczas konferencji 6-7 (281-282) 20l Wystąpienie prof. Zygmunta Niewiadomskiego - Stan prac nad Kodeksem Urbanistyczno-Budowlanym 6-7 (281-282) 24l Wystąpienie Jerzego Kwiecińskiego – Doświadczenia z realizacji inwestycji 2007-2013 6-7 (281-282) 26l Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju – Kierunki inwestowania w perspektywie finansowej UE 2014-2020 6-7 (281-282) 28l Wnioski z XVII konferencji IPB i PIIB Inwestycje budowlane w latach 2014-2020 8-9 (283-284) 5 Aktualności w projektowaniu l Tadeusz Suwara - Zamówienia „projektuj i buduj” w przedsięwzięciach infrastrukturalnych 6-7 (281-282) 40l Urszula Kieller-Zawisza - XIII Krajowy Zjazd Sprawozdawczo–Wyborczy Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa” 8-9 (283-284) 17l Jan Zambrzycki – Cena ryczałtowa 8-9 (283-284) 19l Wiesława Sikorska-Ożgo - Jaki poziom stawek robocizny i narzutów w III kw. 2014 r. odnotowano na rynku budowlanym - badania SEKOCENBUD „ 8-9 (283-284) 31l Andrzej Żurawski - Energooszczędne domy przyszłości 8-9 (283-284) 32l Ziemowit Suligowski - Uwagi do zmian w prawie budowlanym 10 (285) 20l Andrzeja Gumuła - W sprawie opinii ZUDP 11 (286) 25l Ziemowit Suligowski - Uwagi do zmian w prawie budowlanym 11 (286) 20

30 W iadomosc i,

nr 12 (287)

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

Zwiększanie konkurencyjności regionów oraz poprawa ja-kości życia ich mieszkańców poprzez wykorzystanie poten-cjałów regionalnych i niwelowanie barier rozwojowych, to główny cel programów, które tak jak w mijającej perspekty-wie, będą zarządzane przez poszczególne Urzędy Marszał-kowskie. Wszystkie zostały oficjalne przekazane KE.– Dzięki pozytywnym doświadczeniom z wdrażania progra-mów regionalnych w latach 2007-2013, obecnie regiony będą zarządzać większą pulą unijnych środków, przekraczającą 31 mld euro. Oznacza to także większą odpowiedzialność sa-morządów za realizację polityki rozwoju – powiedziała Ma-ria Wasiak, minister infrastruktury i rozwoju. Nowością jest dwufunduszowość RPO – środki pochodzić będą zarówno z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) jak i Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS). Takie rozwią-zanie zwiększy komplementarność i efektywność podejmo-wanych działań, nastąpi także ściślejsze powiązanie projek-tów infrastrukturalnych i „miękkich”.Budżet wszystkich 16 RPO wynosi ok. 31,3 mld euro. Jest to niemal 40% (wzrost z ok. 25%) wszystkich środków na lata 2014-2020.Nacisk zostanie położny przede wszystkim na wspieranie przedsiębiorczości, edukacji, zatrudnienia i włączenia spo-łecznego, technologii informacyjno-komunikacyjnych, infra-struktury ochrony środowiska, energetyki oraz transportu, co również znajdzie swoje odzwierciedlenie w tzw. regionalnych inteligentnych specjalizacjach, czyli dziedzinach charaktery-stycznych dla danego obszaru, stanowiących ich potencjał rozwojowy. Powinny one wykorzystywać różnorodność re-gionalną, a także wzmacniać współpracę wykraczającą poza ich granice terytorialne oraz otwierać nowe możliwości.Do najczęściej wskazywanych inteligentnych specjalizacji należą technologie informacyjno-komunikacyjne. Większość województw opiera swój rozwój także na dziedzinach zwią-zanych z zasobami przyrodniczymi (biogospodarka, zdrowa żywność, turystyka zdrowotna). Są jednak też takie, w któ-rych to tradycyjne gałęzie przemysłu będą w dalszym ciągu pełniły istotną rolę w ich rozwoju (głównie przemysł maszy-nowy i metalowy oraz energetyka).W latach 2014-2020 wzmocnieniu ulegnie wymiar teryto-rialny, którego celem jest stymulowanie zrównoważonego rozwoju wszystkich regionów w oparciu o ich mocne strony. Jego zastosowanie na poziomie regionalnym przejawiać się będzie w praktyce, m.in. poprzez:n uwzględnienie potrzeb i potencjałów szczególnych teryto-

riów, w tym zwłaszcza obszarów, które należy prioryteto-wo wspierać (tzw. obszary strategicznej interwencji);

n Zintegrowane Inwestycje Terytorialne (ZIT) – nowe na-rzędzie ułatwiające zrównoważony rozwój miast i ich ob-

Programy regionalne 2014-2020

Informacja prasowa Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju

szarów funkcjonalnych;n Rozwój Lokalny Kierowany przez Społeczność (RLKS)

– działania oparte o strategie odpowiadające na lokalne potrzeby.

POSZCZEGÓLNE RPO RPO województwa dolnośląskiego – alokacja z polityki spój-ności ok. 2,2 mld euro (z EFRR ok. 1,6 mld euro, z EFS po-nad 633 mln euro). Cel główny to wzrost konkurencyjności gospodarki regionu w oparciu o badania i rozwój, na który zostanie przeznaczona największa pula środków. Wyzwaniem jest także poprawa dostępności transportowej regionu oraz wewnątrz niego. Fundusze unijne popłyną także na wzrost udziału ener-gii wytworzonej ze źródeł odnawialnych i zwiększenie efektywności energetycznej, wzrost zatrudnienia i mo- bilności pracowników, przedsięwzięcia podnoszące poziom i jakość edukacji oraz życia.

RPO województwa kujawsko-pomorskiego – alokacja ze środków UE ok. 1,9 mld euro (z EFRR ponad 1,3 mld euro, z EFS ok. 535 mln euro). Koncentracja środków widoczna jest przede wszystkim w obszarze innowacyjności i przedsiębiorczości, co po-winno przełożyć się na zdecydowaną poprawę sytuacji na rynku pracy, a co za tym idzie na polepszenie jako-ści życia oraz korzystne zmiany demograficzne. Ponadto wsparcie uzyskają projekty dotyczące efektywności ener-getycznej, infrastruktury transportowej (w tym transport niskoemisyjny w miastach) oraz zwiększania dostępu do zatrudniania.

RPO województwa lubelskiego – alokacja z Funduszy Euro-pejskich ok. 2,2 mld euro (z EFRR ok. 1,6 mld euro, z EFS ok. 627 mln euro). Działania zaplanowane w programie mają wzmocnić współ-pracę przedsiębiorców z naukowcami (co przełoży się na podniesienie konkurencyjności firm), zwiększyć dostęp do usług cyfrowych, poprawić działania na rzecz ochrony śro-dowiska i zmniejszyć emisję zanieczyszczeń. Mają także zwiększyć wykorzystanie energetyki odnawialnej, popra-wić dostępność komunikacyjną województwa, edukację oraz polepszyć sytuację pracowników i osób bezrobotnych na rynku pracy.

RPO województwa lubuskiego – alokacja z polityki spójno-ści blisko 907 mln euro (z EFRR ok. 651 mln euro, z EFS ok. 255 mln euro). Unijne fundusze zostały skoncentrowane na obszarach, któ-

31W iadomosc i,

nr 12 (287)

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

re w największym stopniu przyczynią się do rozwoju regio-nu, takich jak: aktywność badawczo-rozwojowa przedsię-biorstw i podnoszenie ich konkurencyjności, rozwój usług cyfrowych dla mieszkańców, zwiększenie dostępności transportowej województwa, poprawa środowiska natu-ralnego, zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, a także polepszenie sytuacji na rynku pracy, zapobieganie wykluczeniu społecznemu.

RPO województwa łódzkiego – alokacja z funduszy UE ok. 2,2 mld euro (z EFRR ponad 1,6 mld euro, z EFS ok. 634 mln euro). Środki programu zostaną skierowane na wsparcie sfery B+R oraz innowacyjności i konkurencyjności gospodarki regionu, a także poprawę stanu infrastruktury transportowej, ochro-nę środowiska i gospodarkę niskoemisyjną. Równie ważne będą przedsięwzięcia na rzecz zatrudnienia i włączenia społecznego, godzenia życia zawodowego i prywatne-go oraz kwestie dotyczące adaptacyjności pracowników i przedsiębiorstw oraz wydłużenia aktywności zawodowej mieszkańców. Unijne fundusze popłyną również na pro-jekty związane z edukacją oraz rewitalizacją.

RPO województwa małopolskiego – alokacja ze środków europejskich ponad 2,8 mld euro (z EFRR ok. 2 mld euro, z EFS ok. 809 mln euro). Program koncentruje się na podnoszeniu konkurencyj-ności małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz działalności B+R+I, infrastrukturze transportowej oraz gospodarce niskoemisyjnej. Znaczne środki przeznaczono również na działania z zakresu aktywizacji zawodowej oraz integracji społecznej.

RPO województwa mazowieckiego – alokacja z polityki spójności ok. 2 mld euro (z EFRR ponad 1,5 mld euro, z EFS ponad 545 mln euro). Cel główny programu, czyli inteligentny oraz zrównowa-żony rozwój zwiększający spójność społeczną i terytorial-ną, zostanie osiągnięty m.in. poprzez rozwój konkuren-cyjności gospodarki regionu opartej na innowacyjności i przedsiębiorczości. Ważnym elementem działań bę-dzie wyrównywanie dostępu do zatrudnienia, wzmacnia-nie zrównoważonego rozwoju środowiska, poprawa jakości usług zdrowotnych, czy też projekty rewitalizacyjne oraz transportowe.

RPO województwa opolskiego – alokacja z europejskich środków niemal 945 mln euro (z EFRR ponad 679 mln euro, z EFS prawie 266 mln euro). Program ma zwiększyć konkurencyjność i innowacyjność gospodarki regionu oraz polepszyć jakości życia, dlate-go główną grupę wsparcia będą stanowić przedsiębiorcy. Środki zostaną przeznaczone także na działania związane z technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, niskoemi-syjną gospodarką, włączeniem społecznym i zatrudnieniem. RPO województwa podkarpackiego – alokacja z Funduszy Europejskich ponad 2 ,1 mld euro (z EFRR ponad 1,5 mld euro, z EFS ponad 594 mln euro). Wsparcie unijne trafi przede wszystkim na projekty, które w największym stopniu przyczynią się do wzrostu gospo-darczego i zwiększenia zatrudnienia. Akcent zostanie poło-

żony także na rozwój technologii informacyjno-komunikacyj-nych, działania gwarantujące przejście na gospodarkę niskoemisyjną, a także inwestycje w ochronę środowiska oraz energetykę.

RPO województwa podlaskiego – alokacja ze środków UE ponad 1,2 mld euro (z EFRR ponad 872 mln euro, z EFS ok. 341 mln euro). Głównym celem programu jest wzrost konkurencyjności gospodarki kształtowanej w oparciu o regionalne specja-lizacje m.in. poprzez inwestycje z zakresu B+R, innowacji i wzmacniania konkurencyjności MŚP. Znaczna część euro- pejskich pieniędzy trafi na zrównoważony transport, przejście na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach, a także rozwój infrastruktury dla usług użytecz-ności publicznej. RPO województwa pomorskiego – alokacja z polityki spój-ności ponad 1,8 mld euro (z EFRR ponad 1,3 mld euro, z EFRR ponad 524 mln euro). Gospodarka niskoemisyjna oraz wsparcie zrównoważo-nego rozwoju transportu zbiorowego, innowacje i przed-siębiorczość, transport (drogi, koleje) oraz zatrudnienie i aktywizacja zawodowa – to najważniejsze obszary wsparcia programu. Ponadto preferowane będą innowacyj-ne rozwiązania w energetyce, transporcie oraz w sektorze przedsiębiorstw.

RPO województwa śląskiego – alokacja z funduszy UE po-nad 3,4 mld euro (z EFRR blisko 2,5 mld euro, z EFS ok. 978 mln euro). Program zakłada rozwój regionu przede wszystkim po-przez wsparcie inwestycji z obszaru efektywności ener-getycznej, odnawialnych źródeł energii i gospodarki ni-skoemisyjnej, jak i inwestycji w infrastrukturę drogową i kolejową wraz z zakupem taboru. Kluczowe jest rów-nież wsparcie rozwoju szeroko rozumianej przedsiębior-czości (poprzez wzmacnianie konkurencyjności, rozwój innowacyjności oraz zwiększanie udziału technologii in-formacyjno-komunikacyjnych), wsparcie działań na rzecz zatrudnienia, mobilności pracowników, adaptacyjności firm, kształcenia kompetentnej kadry oraz tych dotyczących ochrony i profilaktyki zdrowotnej.

RPO województwa świętokrzyskiego – alokacja ze środków unijnych ponad 1,3 mld euro (z EFRR 980,7 mln euro, z EFS ponad 383 mln euro). Rozwój regionu skoncentrowany został na umacnianiu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki oraz bu-dowaniu potencjału przedsiębiorstw. Istotnym elementem wsparcia programu jest obszar dziedzictwa naturalnego i kulturowego, rynek pracy, włączenie społeczne i edu-kacja, a także zwiększanie dostępu do wysokiej jakości usług publicznych. Wyodrębniono również środki dla tzw. obszarów strategicznej interwencji tj. m.in. miast i otacza-jących je obszarów wymagających restrukturyzacji i rewitali-zacji, obszarów wiejskich.

RPO województwa warmińsko-mazurskiego – alokacja z Funduszy Europejskich ponad 1,7 mld (z EFRR ponad 1,2 mld euro, z EFS ok. 486 mln euro).

32 W iadomosc i,

nr 12 (287)

AKTUALNOŚCI W PROJEKTOWANIU

Koncentracja środków widoczna jest przede wszystkim w obszarach związanych z gospodarką, innowacjami i tech-nologiami, wsparciem gospodarki niskoemisyjnej, zrów-noważonym transportem, a także regionalnym rynkiem pracy. Rozwój firm oparty będzie na projektach sprzyjają-cych podnoszeniu konkurencyjności przedsiębiorstw przy jednoczesnym efektywnym i mądrym wykorzystywaniu zasobów naturalnych oraz stosowaniu rozwiązań przyja-znych środowisku.

RPO województwa wielkopolskiego – alokacja z polityki spójności ponad 2,4 mld euro (z EFRR ponad 1,7 mld mld euro, z EFS ponad 689 mln euro). Jednym z kluczowych kierunków wykorzystania środków jest wsparcie wzrostu gospodarczego, powstawania inno-

wacji, zatrudnienia, poprawa dostępu do rynku pracy oraz stworzenie środowiska sprzyjającego uczeniu się. RPO województwa zachodniopomorskiego – alokacja z fun-duszy unijnych ponad 1,6 mld euro (z EFRR ponad 1,1 mld euro, z EFS ponad 450 mln euro).

Dofinansowanie UE ma przede wszystkim służyć budo-wie potencjału gospodarczego regionu w sposób komplek-sowy. Środki zostaną przeznaczone na rozwój regionalnych inteligentnych specjalizacji, bezpośrednie lub pośrednie wsparcie przedsiębiorstw. Ważne jest także dokończenie budowy infrastruktury podstawowej. Ponadto nacisk zo-stanie położony na działania związane z efektywnością energetyczną oraz zapobieganiem zmianom klimatu.

Większość z nas wie, że nieodpowiednia izolacja domu lub jej brak powodują straty ciepła, a co za tym następuje wy-sokie rachunki za ogrzewanie. Jednak taka sytuacja może również prowadzić do innych poważnych konsekwencji, np. groźnych chorób. Jak zatem sprawić, by w naszym domu panowała przyjemna, korzystna dla zdrowia temperatura, której osiągnięcie nie zrujnuje naszego portfela?Z budynków ciepło ucieka nie tylko przez niezaizolowane ściany, dachy, czy nieszczelne okna, ale także poprzez most-ki termiczne zwane również cieplnymi. Mostek termiczny mówiąc najprościej to miejsce w przegrodzie budynku, np. ścianie o większym przewodnictwie cieplnym niż resz-ta przegrody. Na skutek tej cechy, przy różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz budynku, dochodzi do punktowego wychładzania przegrody. Poprzez mostek termiczny nastę-puje więc wzmożona, niekontrolowana utrata ciepła, która dochodzi nawet do 30%. - mówi Maciej Kowalczyk, Senior Inżynier w Schöck Polska.

MOSTEK TERMICZNY GROŹNY DLA ZDROWIA Utrata ciepła przez mostek cieplny to nie jedyna szkoda, jaką może on powodować. W miejscu jego powstawania tem-peratura powierzchni przegrody obniża się często bowiem do tego stopnia (przede wszystkim w zimnych porach roku), że przekroczona zostaje temperatura tzw. punktu rosy, czyli skraplania się pary wodnej. Zjawisko to niesie ze sobą duże ryzyko zawilgocenia ścian oraz powstania pleśni i grzybów. W zależności od odmiany grzyb może mieć postać czarnych lub zielonych plam. Ponadto w domu może panować zapach stęchlizny - mówi Maciej Kowalczyk z Schöck Polska. Zagrzybione ściany w domach i mieszkaniach to nie tylko problem natury estetycznej. Zjawisko to ma również ne-gatywny wpływ na zdrowie człowieka. Może się bowiem przyczyniać do powstania lub nasilenia alergii, powodować choroby reumatyczne, układu oddechowego czy grzybice. Zagrzybione powierzchnie w domach są szczególnie niebez-pieczne dla małych dzieci, kobiet w ciąży, starszych osób oraz tych, które mają obniżoną odporność. Niekorzystny

wpływ na zdrowie mają zarówno obecne w powietrzu za-rodniki oraz fragmenty grzybni, jak i specyficzne warunki mi-kroklimatyczne panujące w zagrzybionych pomieszczeniach. Te ostatnie mogą nasilać dolegliwości układu oddechowe-go oraz przyczyniać się do cięższego przebiegu astmy czy infekcji górnych dróg oddechowych - mówi Dorota Maziar-ka z Zakładu Higieny Komunalnej NIZP-PZH. Zawilgocenie i niewystarczająca wentylacja pomieszczeń powodują także niekorzystne zmiany w ich mikroklimacie, co skutkuje nie-przyjemnym zapachem, który osiada na meblach, pościeli, a także na odzieży - dodaje Dorota Maziarka.

GDZIE WYSTĘPUJE MOSTEK TERMICZNY ORAZ JAK Z NIM WALCZYĆ? Istnieje wiele powodów powstawania mostków termicznych. Jednym z nich może być źle zaprojektowany i wykonany obiekt. Jednak najbardziej zagrożone występowaniem most-ków termicznych są miejsca, gdzie łączą się różne elemen-ty przegród zewnętrznych budynku. Należą do nich przede wszystkim: połączenie dachu i ściany zewnętrznej, połącze-nie balkonu ze stropem oraz miejsce obsadzenia okien.

Usunięcie istniejącego mostka termicznego jest bar-dzo trudne, a w niektórych sytuacjach nawet niemożliwe. Z tego względu mostkom termicznym najlepiej zapobiegać już na etapie projektowania i realizacji budynku. Kiedy bu-dujemy dom - warto razem z architektem przeanalizować wszystkie miejsca, które mogą skutkować ich powstawa-niem, aby móc im zapobiegać. - radzi Maciej Kowalczyk z Schöck Polska. W walce z mostkami termicznymi pomogą nam także spe-cjalne rozwiązania budowlane np. łącznik balkonowy Iso-korb. Montuje się go między płytę stropu i balkonu. Isokorb oddzielając termicznie poszczególne części konstrukcji bu-dowlanej, zapobiega tworzeniu się mostków termicznych. Tym samym zapewnia skuteczną izolację termiczną balkonu oraz eliminuje ryzyko powstawania chorobotwórczych ple-śni i grzybów.

Czym grozi zła izolacja domu?Opracowanie: Małgorzata Rutkowska

33W iadomosc i,

nr 12 (287)

OPRACOWANIA STAŁE

Przygotowania do konferencji TRA 2016Wiceminister infrastruktury i rozwoju Marcin Kubiak przewodniczył drugiemu posiedzeniu Komitetu Zarządzającego dla konferencji Transport Research Arena - TRA 2016. Polska będzie gospodarzem tego wydarzenia w 2016 r. Spotkanie odbyło się 9 grudnia 2014 r. w siedzibie MIiR.Podczas spotkania pełnoprawnym członkiem Komitetu Zarządzającego TRA 2016 została platforma technologiczna Alliance for Logistics Innovation through Collaboration in Europe (ALICE), zrzeszająca ośrodki naukowo-badawcze oraz firmy z branży logistycznej. Celem platformy ALICE jest poszukiwanie najlepszych innowacyjnych rozwiązań w sek-torze logistyki Członkowie Komitetu Zarządzającego TRA 2016 przyznali również status obserwatora platformie tech-nologicznej European Construction Technology Platform (ECTP), zrzeszającej ponad 180 firm z sektora budowlanego, konstruktorów i architektów, jak również ośrodków badawczych w dziedzinie budownictwa. Celem tej platformy jest analiza wyzwań społecznych i technologicznych oraz poszukiwanie rozwiązań w odniesieniu do sektora budowlanego.Ponadto, omówiono przygotowania organizacyjne do konferencji, w tym między innymi sprawy związane z uruchomie-niem na początku 2015 roku strony internetowej TRA 2016. Uczestnicy wybrali także logotyp oraz hasło przewodnie konferencji i uzgodnili termin nadsyłania abstraktów prac naukowych, które będą podstawą do opracowania konkret-nych paneli merytorycznych konferencji.Następne posiedzenie Komitetu Zarządzającego zaplanowano na przełom marca i kwietnia 2015 r., po posiedzeniu Komitetu Programowego.www.mir.gov.pl

Projektowanie przyszłości – nowy projekt Ministerstwa Środowiska - DesignEvoMinisterstwo Środowiska rusza z nowym projektem dla polskich, innowacyjnych firm działających w sektorze zie-lonych technologii. To De-signEvo, czyli połączenie ekologicznych rozwiązań z nowoczesnym wyglądem i projektowaniem zgod-nym z zasadami gospo-darki cyrkularnej (circular economy). Program został zaprezentowany podczas dzisiejszej konferencji pra-sowej ministra środowiska Macieja Grabowskiego.DesignEvo ma wspierać funkcjonowanie całego sektora zielonych technologii – od projektowania innowacji po ich każdy etap łańcucha wartości.

- Chcemy połączyć działania inżynierów skupionych w pro-gramie GreenEvo z projektantami, aby tworzyć rozwiąza-nia, które będą jeszcze bardzie efektywne energetycznie i nowoczesne. – mówi minister Maciej Grabowski.DesignEvo będzie działać jako platforma komunikacji oraz miejsce wymiany doświadczeń pomiędzy sektorem in-żynierów środowiskowych a projektami przemysłowymi. Przedsięwzięcie ma także służyć rozpowszechnianiu wie-dzy na temat gospodarki o obiegu zamkniętym „circular economy”.

- Już teraz wiele zasobów naturalnych jest na wyczerpa-niu. DesignEvo ma pomóc firmom myśleć o kreowaniu produktów, które są przyjazne środowisku, dobrze wyglą-dają, a jednocześnie mogą być powtórnie przetworzone i wykorzystane. – dodaje minister Grabowski.Pierwsze spotkania konsultacyjne w ramach DesignEvo zostały zaplanowane na kwiecień przyszłego roku.www.mos.gov.pl

Święto Kolejarza 2014Życzenia wytrwałości w pracy dla polskiej kolei oraz pod-sumowanie sytuacji w branży kolejowej były przedmio-tem wystąpienia minister infrastruktury i rozwoju Marii

Wasiak podczas uroczy-stości z okazji Święta Ko-lejarza.

- W zbliżającym się okre-sie 2014 – 2020 przed ko-lejami bardzo ciężki okres, ale okres pełen dobrych wyzwań. To możliwość zagospodarowania wielu

środków na rozwój kolei – powiedziała minister Maria Wa-siak. Jak dodała, jest to sytuacja, w której społeczeństwo wiele wymaga od kolei, ale jednocześnie kolej ma środki, by tym oczekiwaniom wyjść naprzeciw.

- Życzę Państwu, byście się nie poddawali i mieli w sobie siłę udźwignąć zadania, zmierzyć się z dużymi oczekiwa-niami, jakie są wobec nas stawiane i wytrwać w dobrym nastroju, pogodzie ducha przez następnych wiele lat pra-cując dla polskiej kolei i polskiego społeczeństwa – zakoń-czyła wystąpienie minister Wasiak.

Minister Maria Wasiak wzięła również udział we wręcze-niu odznaczeń państwowych zasłużonym pracownikom kolejnictwa: złotych, srebrnych i brązowych medali za dłu-goletnią służbę. Minister pogratulowała wszystkim odzna-czonym.

Uroczystość, która odbyła się 2 grudnia 2014 r. w Warsza-wie, została zorganizowana przez Grupę PKP i Związek Pracodawców Kolejowych.www.mir.gov.pl

34 W iadomosc i,

nr 12 (287)

OPRACOWANIA STAŁE

Wiadomości Projektanta BudownictwaISSN 1899-6094

RADA PROGRAMOWA:Prof. dr hab. inż. Tadeusz Biliński – przewodniczący, prof. dr Wiktoria Z. Bolkowska, dr inż. Andrzej Bratkowski, inż. Mieczysław Grodzki, doc. dr inż. Ksawery Krassowski, prof. dr hab. inż. Stanisław Kuś, prof. dr hab. inż. Ziemowit Suligowski, mgr inż. arch. Andrzej Urban, doc. dr inż. Stanisław Wierzbicki

REDAGUJE ZESPÓŁdr inż. Tadeusz Suwara – przewodniczący zespołu redakcyjnegomgr Małgorzata Rutkowska – redaktor naczelna, redaktor językowymgr inż. Maciej Grzybowskimgr inż. Witold Jędrzejewskimgr inż. Jerzy Kotowskidr inż. Aleksander Krupamgr Lena Mytko – redaktor statystycznymgr inż. Jan Zambrzycki

STALE WSPÓŁPRACUJEmgr inż. Ewa Wiktorowska

WYDAWCAIzba Projektowania Budowlanego02-001 Warszawa, Al. Jerozolimskie 87tel. (22) 620 13 99, fax 654 57 39www.ipb.org.plREDAKCJA Małgorzata Rutkowska: m.rutkowska@ipb.org.pl www.wiadomosci.ipb.org.pl

Wersją pierwotną Wiadomości Projektanta Budownictwa jest wersja papierowa.

Materiałów zamówionych redakcja nie zwraca. Zastrzegamy sobie prawo skracania I adiustacji tekstów oraz zmiany artyku-łów. Za treść ogłoszeń reklamowych i tekstów sponsorowanych redakcja nie odpowiada. Przedruki i wykorzystanie opublikowa-nych materiałów może odbywać się za zgodą redakcji. Za korespondencję (listy do redakcji) nie naliczamy autorom honorarium.

Opinie wyrażone w niniejszych artykułach są opiniami własnymi autorów i nie stanowią oficjalnego stanowiska Izby Projektowa-nia Budowlanego.

ZAMÓWIENIA Wiadomości Projektanta Budownictwa prosimy nadsyłać na adres Izby Projektowania BudowlanegoCena egz. 17 zł, w prenumeracie 15 zł netto (plus koszty wysyłki)

Wpłaty prosimy przekazywać na kontoBOŚ SA III Oddział WarszawaNr 84 1540 1287 2001 6870 3754 0001

Opracowanie graficzne, przygotowanie do druku i druk:

Konfoteka Sp. z o.o.www.konfoteka.pl

Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 27 listopada 2014 r. (Dz. U. z dnia 12 grudnia 2014 r. poz. 1789) w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2014 r. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 2014 r. poz. 1769) zmienia-jące rozporządzenie w sprawie przetargów i rokowań oraz kryteriów oceny zamierzeń co do przedsięwzięć gospodar-czych, które mają być podjęte przez przedsiębiorców na te-renie Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej INVEST--PARK.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2014 r. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 2014 r. poz. 1768) zmienia-jące rozporządzenie w sprawie przetargów i rokowań oraz kryteriów oceny zamierzeń co do przedsięwzięć gospodar-czych, które mają być podjęte przez przedsiębiorców na te-renie Słupskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 listopada 2014 r. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 2014 r. poz. 1767) zmienia-jące rozporządzenie w sprawie przetargów i rokowań oraz kryteriów oceny zamierzeń co do przedsięwzięć gospodar-czych, które mają być podjęte przez przedsiębiorców na te-renie Krakowskiego Parku Technologicznego.