Wet verdringingstoets - Eerste Kamer der Staten-Generaal · Als je de buurtbus in Waterland langs...

36Wet verdringingstoets

Aan de orde is de voortzetting van de behandeling van:- het Voorstel van wet van het lid Karabulut tot wijzigingvan de Participatiewet en enkele andere wetten in verbandmet de invoering van een verdringingstoets (Wet verdrin-gingstoets) ( 34325 ).

(Zie vergadering van 25 januari 2017.)

De voorzitter:Wat huiselijker gezegd: mevrouw Karabulut gaat antwoor-den op de vragen die vanuit de Kamer zijn gesteld overhaar initiatief. Het is altijd een mooi moment als iemandvanuit de Kamer met een initiatief komt.

Ik heet mevrouw Karabulut en haar ondersteuner van hartewelkom in vak-K. Tevens heet ik welkom de staatssecretarisvan Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Zij was er al, maarzij is blijven zitten. Zij zal bij de behandeling van het wets-voorstel optreden als adviseur van de Kamer, zoals datgebruikelijk is bij initiatiefwetsvoorstellen.

De eerste termijn van de zijde van de Kamer is gehoudenop 25 januari jl. Vandaag is dus aan de orde het antwoordin eerste termijn en de gehele tweede termijn. Wij gaan ooknog proberen dat alles voor de dinerpauze te doen. Iedereengaat daar ook aan meewerken, zie ik. Dat is hartstikke fijn.

Ik geef nu graag het woord aan mevrouw Karabulut voorhaar antwoord in eerste termijn. Ga uw gang.

De algemene beraadslaging wordt hervat.

Mevrouw Karabulut (SP):

Voorzitter. Behalve dat dit inderdaad een bijzonder momentis en het heel mooi is om een initiatief te mogen verdedigen,wil ik vooral alle collega's hartelijk bedanken voor de aar-dige woorden over dit voorstel Wet verdringingstoets, datwij vandaag bespreken. Het is bijzonder dat wij het allemaalmet elkaar eens zijn over het doel. Van de PVV tot Groen-Links, geen enkele partij wil verdringing van betaald werkdoor onbetaalde krachten. Wij hebben in Nederland eenaantal mooie uitgangspunten. Een daarvan is dat bij werkenloon hoort, ten minste het wettelijk minimumloon of, wan-neer een cao van toepassing is, het cao-functieloon. Verdrin-ging van betaald werk door onbetaald werk ondermijnt ditprincipe. Dat brengt oneerlijke concurrentie, gevangenschapin de uitkering en verlies van echte banen met zich mee.

Verdringing is een probleem van de hovenier die ziet dathij steeds minder opdrachten krijgt, terwijl het werk gedaanwordt door mensen met een bijstandsuitkering zonder loon.Verdringing is ook een probleem voor het schoonmaakbe-drijf dat werknemers perspectief wil bieden en ze daaromin dienst neemt, maar dat tegelijkertijd ziet hoe degemeenten hun vaste schoonmakers ontslaan en vervangendoor bijstandsgerechtigden. Ten slotte is verdringing ookeen probleem voor hen die met behoud van uitkering somsjarenlang regulier werk moeten verrichten: de assistent-supermarktmanager die met behoud van uitkering bloemen

moet vouwen in een fabriekshal, de ondernemer die faillietgaat en van de gemeente moet leren om op tijd op te staanen daarom papier moet prikken, de bijstandsmoeder dieverplicht wordt om bij PostNL te werken zonder zicht opeen baan, zonder pensioenopbouw en zonder minimumloonen de oudere werknemers — velen heb ik er gesproken —die met 30 of 40 jaar werkervaring jarenlang met behoudvan uitkering productiewerk moeten verrichten zonder enigperspectief op een betaalde baan. Niet voor niets kloppenzij aan bij hun volksvertegenwoordigers, omdat ook zijwillen werken met loon, zoals wij allemaal, omdat ook zijeconomische zelfstandigheid en waardering willen voorhet werk dat zij verzetten.

Wij hebben deze wet in de afgelopen twee jaar met heelveel mensen voorbereid, maar mijn eerste dank gaat vooraluit naar de mensen die al jarenlang onvermoeibaar strijdvoeren van onderop om dit probleem onder onze aandachtte brengen. Wethouders, werkzoekenden, raadsleden, ver-tegenwoordigers van belangenorganisaties, iedereen praatmee. Los van de vraag hoe die verdringing tegen te gaan,vindt ook iedereen in het veld dat verdringing een probleemis. Niet voor niets steunen de schoonmaakbazen onze wet.Hetzelfde geldt voor de schoonmakers, vakkenvullers enwerkers in de zorg. Zo ook de FNV, de vakbond. In eenaantal andere gesprekken met MKB-Nederland was er zekerbegrip voor de wet, maar was er ook een afwachtendehouding tegenover invoering van de toets. Ik hoop dat ikde fracties en de woordvoerders vandaag ook kan overtui-gen van de noodzaak van deze wet.

Ik zal eerst ingaan op een paar algemene vragen. Vervol-gens zal ik de relatie met het vrijwilligerswerk, waarovervragen zijn gesteld, behandelen. Daarna ga ik in op nut ennoodzaak van de wet en op vragen over de uitvoering, omaf te sluiten met een aantal gestelde losse vragen.

Ik geloof dat het de heer Bisschop van de fractie van deSGP was die vroeg: wat wil je nou; wil je alle problemenrondom banen en baanverlies hiermee oplossen? Nee, dezewet is geen antwoord op baanverlies als gevolg van struc-turele veranderingen op de arbeidsmarkt door technologi-sche vernieuwing en robotisering, waardoor functiesinderdaad kunnen verdwijnen maar er ook nieuwe functiesontstaan. De heer Bisschop vroeg mij of ik onderken datwerk soms verdwijnt. Zeker erken ik dat. Als ik nu bij Philipsrondloop, ziet het er daar heel anders uit dan toen mijnvader er vroeger als fabrieksarbeider werkte. Het werk isveranderd, de omstandigheden zijn veranderd en ja, ookmijn vader is veranderd. Over die veranderingen en vernieu-wingen gaat deze wet niet. Wij gaan het er vandaag ookniet over hebben. Met het wetsvoorstel wordt getoetst opverdringing van betaald werk door inzet van onbetaaldewerkers vanuit de Participatiewet.

Met dit wetsvoorstel lossen we evenmin het tekort aanbanen op. Hierover sprak de heer De Graaf van de fractievan de PVV. Wat we wel doen, is gemeenten de instrumen-ten en de opdracht geven om te toetsen op verdringing omte voorkomen dat betaald werk wordt vervangen dooronbetaald werk of dat kleine ondernemers oneerlijke con-currentie ondervinden. In die zin zou deze wet ook kunnenbijdragen aan het stoppen van de race naar de bodem, demoordende concurrentie op arbeidsvoorwaarden waaropde heer De Graaf in zijn bijdrage wees.

52-36-1

14 februari 2017

TK 52Wet verdringingstoetsTweede Kamer

Mevrouw Ko er Kaya van D66, maar ook de heer Bisschopvan de SGP en de heer Heerma van de fractie van het CDA,alsmede mevrouw Voortman van GroenLinks, hebbengevraagd hoe de verdringingstoets in deze wet zich ver-houdt tot vrijwilligerswerk. Wordt met invoering van dezewet vrijwilligerswerk niet moeilijker of zelfs onmogelijkgemaakt voor uitkeringsgerechtigden? Het antwoord hieropis nee. Met deze wet beogen we een duidelijker onderscheidte maken tussen enerzijds het vrijwilligerswerk en anderzijdsonbetaalde trajecten in het kader van een uitkering oftegenprestatie die leiden tot verdringing van betaaldearbeid. Indien iemand met een bijstandsuitkering verplichtvrijwilligerswerk moet verrichten dat tot verdringing leidt,kan op basis van de verdringingstoets worden geconclu-deerd dat deze verplichting in strijd is met de Participatie-wet. Er is immers sprake van verdringing. In andere gevallenkan dat niet. De verdringingstoets heeft geen gevolgen voormensen die los van de Participatiewet of een participatie-plaats in het kader van de WW zelf ervoor kiezen om vrijwil-ligerswerk te verrichten.

Mevrouw Voortman van GroenLinks vroeg hoe we ervoorzorgen dat vrijwilligerswerk of andere vormen van partici-patie niet onnodig verboden worden. Ze noemde hetvoorbeeld van een buurtbus in Waterland. Op een plek waarnooit een bus heeft gereden, komt een nieuwe buurtbus.De busdiensten worden geheel verzorgd door vrijwilligers.Als je de buurtbus in Waterland langs de meetlat van onzeverdringingstoets zou leggen, wordt duidelijk dat dit initia-tief een aanvulling is op een bestaande service. De bus rijdtimmers op plaatsen waar nooit een bus heeft gereden.Vrijwilligers doen vrijwilligerswerk dat nooit door betaaldekrachten is verricht. Dit initiatief leidt dus niet tot verdrin-ging. Ik ben het met mevrouw Voortman en alle andereneens dat we vrijwilligerswerk en andere vormen van burger-participatie niet moeten bestraffen, maar juist faciliteren.Dat is echter iets anders dan het accepteren van verdringingvan betaald werk door onbetaald werk. Er zou wel sprakevan verdringing zijn geweest als het ging om een buslijnwaarvan betaalde chauffeurs zouden zijn vervangen doormensen met een bijstandsuitkering. Zou de gemeente erbijvoorbeeld voor kiezen om de buslijn deels te schrappenen buiten de Participatiewet om vrijwilligers te zoeken omde resterende diensten te rijden, dan heeft deze toets daarook geen invloed op. Er is immers geen verband met deParticipatiewet.

In dit kader kan ik de fracties van D66 en SGP ook gerust-stellen. De verdringingstoets wordt alleen toegepast optrajecten in het kader van de Participatiewet, participatie-plaatsen die binnen de WW vallen en social return. De wetheeft dus geen gevolgen voor regulier vrijwilligerswerk.Dat is ook het antwoord op de vraag van mevrouw Ko erKaya van de fractie van D66. Zij vraagt of de SP werkenzonder loon in het algemeen onmogelijk maakt, ook alsverdringing niet is aangetoond. Het antwoord hierop is ookontkennend. Het gaat echt om verdringing van betaaldearbeid door onbetaalde arbeid. De heer Bisschop van deSGP vraagt wat de gevolgen zijn voor mensen met eenbijstandsuitkering nu het klassieke vrijwilligerswerk nietonder het wetsvoorstel valt. Hij stelt dat hierdoor taken vanuitkeringsgerechtigden door vrijwilligers worden overgeno-men en dat mensen met een uitkering hierdoor de kanszouden mislopen om ervaring op te doen. Ik denk dat ditniet zal gebeuren, wellicht eerder het tegenovergestelde.Het onderscheid tussen vrijwilligerswerk en een re-integra-tietraject wordt door deze wet immers verduidelijkt. Daarwaar mensen nu bijvoorbeeld productiewerk moeten ver-

richten, zonder loon, zullen zij straks wellicht wel de ruimtekrijgen om vrijwilligerswerk te doen.

Mevrouw Ko er Kaya (D66):

Er zijn mensen die op een enorme afstand van de arbeids-markt staan en die heel lang niet hebben gewerkt. Somsmoeten zij oefenen, weer in het ritme komen en dat soortdingen. Stel nu dat er mensen zijn die productiewerk doen.Wordt dat dan ook als verdringing gezien?


Als iemand in een re-integratietraject zit, nadat deze persoonjarenlang niet heeft gewerkt, dan moet hij ondersteuningen begeleiding krijgen, maar dan kan iemand geen regulierproductief werk verrichten. Dan maakt een werkgever inhet kader van de re-integratie afspraken met de gemeenteen de werkzoekende om een bepaald opleidings- en werk-ervaringstraject te doorlopen. Het draaien van productiestaat dan niet centraal. Ik sprak deze week echter nog eenman van 55 uit Limburg. Hij had jarenlang gewerkt, wasdoor zijn WW heen en had zich suf gesolliciteerd, maar wasniet aan de bak gekomen. Hij werkt vervolgens jarenlangdan weer in de productie en dan weer in het groenonder-houd, iedere keer met de belofte dat voor hem werk wordtgevonden, maar dat gebeurt nooit. Deze man heeft dusduidelijk geen structuur of wat dan ook, en krijgt ook geenopleiding. Dan is er sprake van verdringing.

Ik kom bij het derde punt, nut en noodzaak van de wet. Deheer Heerma van het CDA vraagt wat het voorstel toevoegtaan de mogelijkheden die al in de wet staan om verdringingtegen te gaan. Mevrouw Ko er Kaya vraagt waarom dehuidige bepalingen in de wet niet voldoende zijn en of hetgeen taak van de lokale democratie is om verdringing tegente gaan. In het kader van de tegenprestatie is in de Partici-patiewet inderdaad geregeld dat het om onbeloonde,maatschappelijk nuttige werkzaamheden moet gaan dieniet leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt. Eenzelfdeformulering is in de wet opgenomen bij de inzet van parti-cipatieplaatsen. Ook hier mogen deze werkzaamheden nietleiden tot verdringing op de arbeidsmarkt. Maar dit is water op papier en wat er in de wet staat. Onderzoek en praktijktonen echter aan dat verdringing in bepaalde mate welwordt geaccepteerd. Uit onderzoek van de Inspectie SZWuit 2015, door mevrouw Voortman en de heer Kerstens ineerste termijn ook aangehaald, blijkt dat het begrip "additi-onaliteit" vaak pragmatisch door gemeenten wordt ingevulden dat het hier veelal een grijs gebied betreft. De inspectiewijdt dit aan het ontbreken van uitgewerkt beleid enbeleidsinstructies. Ten slotte concludeert de inspectie datgemeenteraden nauwelijks een rol spelen bij de ontwikke-ling van toezicht op het beleid met betrekking tot hettegengaan van verdringing. Uit onderzoek naar de eersteervaringen met de Participatiewet blijkt ook dat verdringingen onderlinge concurrentie tussen doelgroepen het op eenna grootste zorgpunt van gemeenten zijn. Maar liefst 65%van de gemeenten ziet verdringing als een risico. De afge-lopen jaren hebben wij tal van voorbeelden gezien vanverdringing van betaald werk door onbetaalde krachten.Daar hebben wij het meermaals over gehad en meermaalszijn daarover vragen gesteld, door ons maar ook door col-lega's. Uit onderzoek van vakbond FNV, maar ook CNV,blijkt verdringing door bijstandsgerechtigden. Ook onseigen onderzoek "De bijstandsgerechtigde aan het woord"wijst dat uit. Er zijn tientallen voorbeelden te noemen. De

52-36-2

14 februari 2017


bloemenvouwers in de Achterhoek. Bijstandsgerechtigdendie door PostNL worden ingezet om post te sorteren.Gemeenten die bijstandsgerechtigden inzetten in socialewerkplaatsen, terwijl SW-medewerkers zelf niets te doenhebben. Bijstandsgerechtigden in Den Haag en Zoetermeerdie dossiers van Justitie moeten opschonen. Een Drentseaardbeienteler die bijstandsgerechtigden voor alle voorko-mende werkzaamheden inzet en ze zelfs aan bevriendebedrijven uitleent, om er zelf nog rijker van te worden.Harry, de Haagse straatveger — wie kent hem niet — diewerd ontslagen en gedwongen om vervolgens met behoudvan uitkering zijn oude werkzaamheden voort te zetten. Ditzijn tal van voorbeelden waarbij sprake was van verdringing.Helaas werd verdringing altijd achteraf erkend en werd erdan pas geacteerd, in plaats van dat verdringing werdvoorkomen, wat wel onze doelstelling is en ook het doelvan de Participatiewet.

Natuurlijk betekent dit niet dat de lokale democratie nietzou werken. Zo simpel is de werkelijkheid niet. Zoals blijktuit onderzoek van de inspectie en van vakbonden en uit devele praktijkvoorbeelden, ontbreekt het gewoon aan duide-lijke kaders en criteria, met als gevolg dat er genezen moetworden, in plaats van dat er wordt voorkomen. Dan hebbenwij het nog niet over al die gevallen waar wij geen weetvan hebben. U weet net zo goed als ik dat er heel veelschroom is onder uitkeringsgerechtigden, omdat zij vaakafhankelijk zijn van de uitkering voor hun inkomen.

Doordat de regels voor verdringing niet duidelijk zij en ersprake is van een grijs gebied, dienen zich nog steedsnieuwe voorbeelden aan. Dit, samen met de resultaten vande onderzoeken en de voorbeelden die ik noemde, is voorons het bewijs dat gemeenten behoefte hebben aan meerduidelijkheid en dat het nuttig en noodzakelijk is om dezeduidelijkheid te geven. In haar eerste termijn vatte mevrouwVoortman van de fractie van GroenLinks de noodzaak vande wet duidelijk samen. Zij zei: wettelijke verankering vanwat verdringing is zorgt voor een helderder kader en helptgemeenteraden en slachtoffers van verdringing om dit aante kaarten. Invoering van een verplichte toets, zoals wij metdeze wet willen, helpt gemeenten bij het opstellen vanregels tegen verdringing en bij het voorkomen daarvan.Het is, met andere woorden, een verduidelijking van debestaande wetten en regels, zeg ik ook tegen de heer Ker-stens. De SP wil geen nieuwe uitgebreide wetgeving.Althans, wij zouden het misschien wel willen, maar dat iseen heel ander verhaal; daar hebben wij het vandaag nietover. Wij willen een verduidelijking van het begrip verdrin-ging en een verplichte verordening, zodat gemeenten engemeenteraden de bestaande wetten kunnen toetsen encontroleren. Dit zeg ik dus ook in antwoord op uitgebreidevragen van de heer Kerstens, die middels een Kamerbreedaangenomen motie de basis heeft gelegd voor dit wetsvoor-stel, samen met mevrouw Hamer.

Gemeenten hebben en houden een belangrijke rol in deuitvoering van de Participatiewet. Mevrouw Ko er Kaya, deheer Heerma en mevrouw Nijkerken van de VVD hebbengelijk dat de uitvoering van de Participatiewet en de controledaarop primair berusten bij gemeenten. Dat blijft ook zo.Wij hebben er niet voor gekozen om de Participatiewetingrijpend aan te passen, om de verhoudingen tussen hetRijk en de gemeenten aan te passen of om gemeenten teconfronteren met verboden. In dit initiatiefwetsvoorstel ishet ook de gemeenteraad, in lijn met de Participatiewet, diehet eerstcontrolerende orgaan is. Gemeenteraden krijgen

meer mogelijkheden om te toetsen aan de bestaande criteriavan de Participatiewet. De tegenprestatie en de participatie-plaatsen mogen niet leiden tot verdringing. Om die te bor-gen moet er een verordening worden opgesteld die leidttot een toetsing aan de hand van een aantal wettelijk vast-gestelde criteria. Dit is het antwoord op de vraag vanmevrouw Ko er Kaya waarom niet is gekozen voor eenoplossing binnen de kaders van de Participatiewet. Deoplossing, middels deze wet, valt binnen de kaders van deParticipatiewet; het is een verduidelijking. Wij verduidelijkende artikelen waarin wordt gesproken over het tegengaanvan verdringing en voorzien daarmee in een behoefte.

Ik kom bij het vierde punt, de uitvoering. Er zijn veel vragenover de uitvoering gesteld. Mevrouw Nijkerken-de Haanvan de VVD-fractie vraagt waarom er geen uitvoeringstoetsis aangevraagd. Wij hebben hier niet voor gekozen omdathet wetsvoorstel beperkte gevolgen heeft voor gemeenten.De toets kan worden uitgevoerd binnen de reguliere werk-zaamheden.

De heer Kerstens van de PvdA-fractie vraagt naar de ruimtevoor gemeenten bij toepassing van de wet en wat ergebeurt als eenmaal verdringing is vastgesteld. Bij de uit-voering van de wet hebben gemeenten alle ruimte. Er zijntwee vereisten. Er moet een verordening worden vastge-steld wanneer er sprake is van verdringing en op welkewijze er wordt getoetst. Aan de hand van deze criteriamoeten gemeenten toetsen conform de in december inge-diende en aangehouden motie van de heer Kerstens. Hoeruim en met welke partners dit precies gebeurt, is aan degemeenten. Ik kan mij bijvoorbeeld goed voorstellen dathet toetsen op verdringing wordt afgestemd in de arbeids-marktregio's en dat hierbij partijen zoals werkgevers envakbonden, en natuurlijk de werkzoekende zelf, ook intensiefworden betrokken. Alle aanvullende maatregelen en initia-tieven zijn wat mij betreft meer dan welkom. De verdrin-gingstoets zal daarbij helpen. Er is immers een helder kaderwaarop men kan terugvallen en waarop gemeenten enbedrijven ook gewezen kunnen worden.

Bij monde van de heer Kerstens vraagt de PvdA-fractie water gebeurt indien er is geconstateerd dat er sprake is vanverdringing. Dat zou betekenen dat de activiteiten in strijdzijn met de Participatiewet en dat het traject wordt beëin-digd. Hierbij moet ik overigens wel opmerken dat hetzelfdezou gebeuren bij een strikte naleving van de Participatiewet.De invoering van de verdringingstoets is juist een extrastimulans voor gemeenten en UWV om gerichte re-integra-tietrajecten aan te bieden die niet leiden tot verdringing.


Wordt de verdringingstoets per regio door de verschillendepartners, gemeenten, werkgevers en werknemers ingevuld?Begrijp ik dat goed?


Ja, dat mag.


Dat kan dus per regio tot verschillen leiden.

52-36-3

14 februari 2017



Dat kan zeker per regio tot verschillen leiden, maar dewettelijke kaders en criteria zijn leidend. Hoe men het invult,kan per regio verschillen. In een bepaalde regio kan er heelgoed overleg zijn met vakbonden en werkgevers waardoorer al een werkwijze is. Dan is dit initiatiefwetsvoorstel alleenmaar een verduidelijking en een instrument waarop menkan terugvallen. Wij stellen hierbij de wettelijke kaders vast.

Bij het aannemen van de Participatiewet is de wetgeverervan uitgegaan dat dergelijke trajecten mogelijk zijn zonderdat er sprake is van verdringing. Wij staan hierachter. Datis mogelijk. Binnen de wettelijke kaders van de verdringings-toets kan een bijstandsgerechtigde die heel veel ondersteu-ning en hulp nodig heeft, een re-integratietraject in eenbedrijf aangeboden krijgen. Voorwaarde is wel dat hij of zijgeen werkzaamheden gaat verrichten die voorheen werdengedaan door betaalde krachten, dat het geen gevolgen heeftvoor de betaalde medewerkers van het bedrijf en de werk-zaamheden an sich niet winstgevend zijn voor het desbe-treffende bedrijf. In dat geval zou het gewoon een baan zijn.Vorige week kreeg ik een voorbeeld hiervan. De mevrouwdie het betreft, zit nu hier op de publieke tribune. Er zijnstatushouders die een tijdelijke baan bij een bedrijf hebben,bijvoorbeeld vakken vullen. Vervolgens komen er nieuwestatushouders die onder het mom van het taaltrajectgewoon vakken moeten vullen. Het contract van degenedie er al een paar jaar werkt, wordt dan vervolgens omgezetin minder uren. Dat is natuurlijk geen re-integratietrajectmeer. Als een re-integratietraject zou behelzen dat je detaal leert, dan worden daarvoor concrete doelen afgespro-ken met de desbetreffende persoon. Dat is precies wat inde Participatiewet staat. Er moeten individuele overeenkom-sten worden gemaakt. Er moet naar de individuele kwalitei-ten van mensen gekeken worden. Dat lukt vaak niet wanneerje alleen maar mensen snel wilt inzetten voor onbetaaldwerk.

Mevrouw Nijkerken-de Haan (VVD):

Ik probeer even met u mee te denken. U geeft aan dat re-integratie bij een bedrijf niet mag leiden tot verdiensten.Moet ik mij dan voorstellen dat als iemand met een groteafstand tot de arbeidsmarkt die een lange aanloop nodigheeft om weer aan het werk te komen toch iets in de pro-ductie doet, aan het eind van de dag datgene wat hij heeftgeproduceerd weer uit elkaar gehaald en in een bak gegooidmoet worden en dat hij de volgende dag opnieuw moetbeginnen? Ik probeer echt een beeld daarvan te krijgen. Datis mijn eerste vraag. Ten tweede ...

De voorzitter:Nee, nee, nee. Dat doen we niet. We doen gewoon eenvraag tegelijk.


Toevallig heb ik vroeger vaker productiewerk gedaan.Wanneer je productie draait, bijvoorbeeld iets in elkaar zet,en dat in het hetzelfde tempo en onder dezelfde omstandig-heden doet als je collega's, dan maakt dat de winst van zo'nbedrijf mogelijk. Wanneer jij onder die condities gewoonmeedraait, er dus sprake is van reguliere arbeidsomstandig-heden en je productie levert, dan behoort daar gewoonloon tegenover te staan.

Iets anders is wanneer mensen ergens in een bedrijf mogenmeedraaien, zonder dat verlangd wordt dat er productiewordt gedraaid, in een opleidingstraject met ondersteuningen begeleiding. In dat geval is er sprake van re-integratie.Dat is precies het verschil met werken zonder loon. Je draaitgewoon productie, je hebt een gezagsrelatie en er is sprakevan een contractuele relatie, maar je krijgt het loon er nietbij. Bij re-integratie moet iemand opgeleid worden om ikweet niet wat te worden, bijvoorbeeld vakkenvuller, ofproductiewerk te draaien. Het probleem zit 'm in de verdrin-ging. Het gaat ons om het voorkomen van en het toetsenop verdringing. Van verdringing is sprake wanneer betaaldwerk wordt overgenomen door onbetaald werk.

De voorzitter:In het kader van politieke productie draaien, uw tweedevraag.


Ja, dat doen wij ook allemaal.


Mijn tweede vraag gaat over een ander onderwerp. U hadhet net over de uitvoering en de instanties die daarbijbetrokken zijn. U zegt dat er bewust voor is gekozen om opdit moment geen uitvoeringstoets te verlangen. Ik vraag uom in te gaan op de reactie van de VNG die wij deze weekhebben ontvangen. De VNG staat hier absoluut niet om tetrappelen en geeft aan dat gemeenten op dit moment heelgoed bezig zijn om invulling te geven aan de opdracht dievolgens mij al in de wet staat, namelijk dat verdringing nietis toegestaan.


Ik heb dat ambtelijke briefje van de VNG ook gelezen. Hetklopt dat onder bestuurders in gemeenteland de meningenhierover verdeeld zijn. Ik denk dat de VNG, althans de des-betreffende ambtenaar niet helemaal goed heeft gelezen.Wij hebben nergens gesuggereerd dat de VNG hiermeeakkoord zou zijn gegaan. Wij hebben wel een gesprekgevoerd. De VNG deelt met ons allen hier de zorgen oververdringing. Alleen lopen de meningen uiteen over de wijzewaarop. Vervolgens wijs ik toch weer op de onderzoeken,de vele praktijkvoorbeelden en de onwenselijkheid vanverdringing. Bovendien zegt de Inspectie SZW dat er nau-welijks een actieve rol van de gemeenteraad is, dat er omdie reden handelingsverlegenheid is en dat verdringingzelfs wordt geaccepteerd. Dat is niet goed. Het is niet goedvoor degene die op zoek is naar werk en uit de uitkeringwil raken, maar het is bijvoorbeeld ook niet goed voor eenschoonmaakbaas die zijn mensen eerlijk wil betalen, omdathij daardoor oneerlijke concurrentie ondergaat.

Je kunt werkgevers nog steeds vragen voor re-integratietra-jecten, maar het moet dan niet gaan om het leveren vanproductie sec. Het moet gaan om begeleiding, coaching enondersteuning. Hopelijk leidt dat tot een grotere kans opduurzame uitstroom naar een betaalde baan, wat precieshet doel is van een re-integratietraject.

Ik ben het zeer met de heer Kerstens van de PvdA-fractieeens dat mensen met, zoals dat weleens wordt genoemd,

52-36-4

14 februari 2017


een grote afstand tot de arbeidsmarkt soms ondersteuningnodig hebben. Dat klopt. De huidige kaders van de Partici-patiewet bieden hiervoor voldoende ruimte, zeker ook nainvoering van een verdringingstoets.

Is het in specifieke gevallen goed om mensen een bepaaldebeperkte tijd te laten werken met behoud van uitkering omhun afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen, vroegenmeerdere fracties mij. De vraag is niet of wij werken metbehoud van uitkering willen. De vraag is of er sprake is vanverdringing. Als dit niet het geval is en mensen ondersteu-ning, een opleiding en begeleiding krijgen, is het natuurlijkgeen probleem. Maar wanneer productieve arbeid wordtverricht in een reguliere setting, zoals in de talloze voorbeel-den die wij voorbij hebben zien komen, dan is het een pro-bleem. Het gaat dus om loonvormende arbeid en het ver-groten van kennis en werkervaring. Wat niet meer mag, isdat uitkeringsgerechtigden worden ingezet om productiete leveren die werkgevers geld oplevert, dus dat uitkerings-gerechtigden het werk van betaalde krachten overnemen.Een bedrijf dat winst maakt alleen als gevolg van de inzetvan uitkeringsgerechtigden in de productie, is fout bezig.Een bedrijf dat winst maakt en waarin uitkeringsgerechtig-den een re-integratietraject volgen dat niet leidt tot verdrin-ging, is dat uiteraard niet.

Dat is ook meteen het antwoord op de vraag van de heerUlenbelt van de SP-fractie. Hij vraagt waarom niet is geko-zen voor het aanpassen van de re-integratieartikelen in deParticipatiewet. Wij hebben gekozen voor een minimaleaanpassing van de Participatiewet, die volgens ons ookleidt tot een effectievere inzet van het re-integratiebudgetvan gemeenten. Een aanpassing van de re-integratieartike-len zou een grotere wetswijziging betekenen, de controle-rende taak van de gemeenteraad niet versterken en waar-schijnlijk een ingrijpende wijziging van het re-integratiebud-get tot gevolg hebben.

De heer Kerstens van de Partij van de Arbeid-fractie vroeghoe de voorgestelde toets wordt vormgegeven en of ik aande hand van een praktijkvoorbeeld kan uiteenzetten hoehet een en ander in zijn werk gaat. Mevrouw Voortmanvroeg hoe een werkgever moet aantonen dat er geen ver-dringing optreedt, zonder dat dit tot veel bureaucreatie leidt.Alle betrokken partijen, in de eerste plaats de werkzoekendezelf, hebben er belang bij dat de verdringingstoets zo helderen eenvoudig mogelijk wordt uitgevoerd. Op basis van dein de gemeentelijke verordening vastgelegde criteria voorverdringing wordt een toets opgesteld die uit ongeveer zesvragen bestaat, zoals ze ook opgeschreven staan in dememorie van toelichting. De gemeente moet het volgendetoetsen.

1. Leidt een traject tot oneerlijke concurrentie?

2. Leidt de inzet van bijstandsgerechtigden tot mogelijkontslag van huidige werknemers?

3. Leidt de inzet van mensen met een bijstandsuitkering totgewijzigde arbeidsomstandigheden bij het huidige perso-neelsbestand? Het geval van de statushouders aan het werk,was zo'n voorbeeld.

4. Is er sprake van verschuiving van betaald naar onbetaaldwerk, bijvoorbeeld doordat vacatures niet meer wordeningevuld?

5. Is de inzet van bijstandsgerechtigden voor de werkgeverwinstgevend?

6. Bevat het traject werkzaamheden die de afgelopen vijfjaar door betaalde krachten zijn uitgevoerd?

Bij aanvang van het traject of indien er sprake is van eenaantal soortgelijke trajecten bij één werkgever worden dezezes punten met de betreffende organisatie of het betreffendebedrijf doorgenomen. Op welke wijze dit gebeurt, is aan degemeente. Een gemeente kan ervoor kiezen om dit in eenovereenkomst te gieten of om een simpele checklist tehanteren. Hierbij is de gemeente wel afhankelijk van degegevens die de desbetreffende organisatie of het desbe-treffende bedrijf aanlevert. De toetsing op verdringing kandus binnen bestaande gesprekken plaatsvinden.

De Inspectie SZW controleert of betrokken overheidsinstan-ties gebruikmaken van de verdringingstoets of een verorde-ning dan wel beleidsregels hebben opgesteld. Zij controleertsteekproefsgewijs of gemeenten en betrokken organisatieszich aan die afspraken houden. Daarnaast doet de inspectieonderzoek op basis van meldingen.

De heer Bisschop van de SGP-fractie vroeg waarom deInspectie SZW alleen maar mag toezien en niet mag hand-haven, en waarom wordt afgeweken van het uitgangspuntdat de gemeenteraad de toezichthouder is en de nalevingvan de wet controleert. Indien nodig kan de inspectienatuurlijk handhaven, bijvoorbeeld in het geval van onvei-lige of slechte arbeidsomstandigheden. Wij hebben er welvoor gekozen om toezicht, handhaving en maatregelen zoveel mogelijk aan te laten sluiten op de Participatiewet.Indien de bewindspersoon ernstige tekortkomingen vaststeltbij de rechtmatige uitvoering van de Participatiewet, kanhij of zij — in dit geval de staatssecretaris — een aanwijzinggeven aan het college van de betreffende gemeente. In hetuiterste geval kan een korting worden opgelegd. Wanneerhet bedrijf in overtreding is, bijvoorbeeld door het bewustverstrekken van foutieve informatie of het niet nakomenvan de afspraken, kunnen andere gangbare trajectenbewandeld worden, bijvoorbeeld een strafrechtelijke ofbestuursrechtelijke sanctie. Ik zeg erbij dat de gemeenteraadprimair verantwoordelijk is voor controle op de uitvoeringvan de verordeningen. Degenen die dankzij activisme eninzet van onderop duidelijk willen maken dat er bepaaldezaken zijn die veranderd moeten worden omdat er werkenzonder loon vóórkomt, hebben een duidelijk houvast. Datvergemakkelijkt de samenwerking van werkgevers, werkne-mers en bedrijven. De Partij van de Arbeid opperde danook in de schriftelijke inbreng de mogelijkheid om samenmet bijvoorbeeld vakbonden lokale interventieteams in tezetten en om per arbeidsmarktregio een meldpunt in testellen. Dat kan. Dat zijn allemaal prima initiatieven in aan-vulling op dit wetsvoorstel.

De woordvoerder van de SGP stelde vragen over de termijnvan vijf jaar. Wat gebeurt er als een gemeente besluit omdrie jaar nadat de koffiedames of -heren zijn wegbezuinigd,mensen met een bijstandsuitkering koffie te laten schenkenin een verzorgingshuis? Waarom wordt niet volstaan meteen inhoudelijk criterium? Bij het opstellen van de verdrin-gingstoets is het instellen van een termijn een belangrijkeoverweging geweest. Anders kunnen bedrijven en organi-saties bij wijze van spreken een maand nadat ze hun perso-neel hebben ontslagen de werkzaamheden door uitkerings-

52-36-5

14 februari 2017


gerechtigden laten uitvoeren. Het voorbeeld van het koffie-schenken in het verzorgingshuis kan er onder de huidigeomstandigheden toe leiden dat een ontslagen koffiedameof -heer na twee jaar in de bijstand terechtkomt en vervol-gens het oude werk moet doen met behoud van uitkering,zoals we ook hebben gezien bij straatveger Harry. De termijnvan vijf jaar is een redelijke termijn om te kunnen beoorde-len of een functie of baan daadwerkelijk niet meer ingevuldhoeft te worden door betaalde krachten.

De heer Ulenbelt van de SP vroeg wat ik vind van hetvoorstel van de werkgevers in de schoonmaak, de OSB, omin plaats van het minimumloon het cao-loon toe te passenwaar dat van toepassing is. Ik vind dat een goed voorstel.Dat ligt ook in het verlengde van deze wet. Mocht eenKamermeerderheid daarover heel enthousiast zijn, dan benik daar minstens zo enthousiast over.

Tot slot. De Partij van de Arbeid vroeg of ik bereid zou zijnom mijn voorstel te wijzigen voor een Kamermeerderheid.Daar ga ik voor, kan ik vertellen. Ik hoop daar ook op.Uiteraard ben ik altijd bereid om goede suggesties, afhan-kelijk van de inhoud en met de juiste argumenten, over tenemen.

De heer Kerstens (PvdA):

Ik kom niet met een suggestie, maar wel met een vraag terverduidelijking over de artikelen 8d en 8g. Overigens hebik er alle begrip voor dat de heer Coppus nu even gauwmoet bladeren om te zien wat daarin staat. In artikel 8dworden een aantal uitgangspunten genoemd bij de verdrin-gingstoets. Artikel 8g bevat een aantal voorwaarden. Kanmevrouw Karabulut kort aangeven wat het verschil tussendie twee artikelen is? Misschien heb ik eroverheen gelezen,maar de artikelen zijn niet helemaal gelijk. In het ene artikelwordt gesproken over de vijfjaarstermijn, maar in hetandere niet.

De voorzitter:Verduidelijkende vragen horen bij wetgeving.


Zeker, en daar ben ik ook heel blij mee. Artikel 8d bevat derandvoorwaarden en de criteria. Artikel 8g gaat meer omde vraag wat eronder valt en de wijze waarop dat verderwordt uitgewerkt bij Algemene Maatregel van Bestuur enom meer van dat soort details.


Dit is al een stuk duidelijker. Ik dank mevrouw Karabulutvoor dit antwoord. Mevrouw Karabulut gaf eerder aan,volgens mij in reactie op wat collega Ko er Kaya zei, dat hetgaat om een verdere invulling ...


Verduidelijking.


... verduidelijking van de wet. Houdt dat in dat de voorwaar-den, de uitgangspunten die we net even de revue lieten

passeren, niet nieuw zijn? De vijfjaarstermijn is volgens mijnamelijk nieuw.


Zeker, het is een uitwerking. Ik wil hier geen semantischediscussie voeren en u ook niet, dat weet ik wel. Maar het iseen uitwerking en daarmee vullen we het wel in. Het puntis — dat is een constatering, daar lopen we in de praktijktegenaan — dat iedereen tegen verdringing is, maar datniemand weet wat dat dan precies is, laat staan hoe we datmoeten toetsen. Die invulling geven we eraan.

De voorzitter:Daar doet u het voor? Ik zie de heer Kerstens bevestigendknikken. Was u klaar, mevrouw Karabulut?


Ja.

De voorzitter:Hartelijk dank. Dan zijn we toe aan de advisering van destaatssecretaris.

Staatssecretaris Klijnsma:

Voorzitter. Het kabinet waardeert het vele werk dat is verzet,zowel door mevrouw Karabulut als indienster, als door haarondersteuning. Die is hier heel letterlijk aanwezig als rug-gensteun. Dat is prima. Ook het kabinet acht verdringingdoor oneerlijke concurrentie op de arbeidsmarkt onwense-lijk, laat ik daar glashelder over zijn. Gemeenten — volgensmij is dat in het debat heel helder over het voetlicht geko-men in het eerste debat van de Kamer en nu net ook in deeerste termijn van de kant van mevrouw Karabulut — zijner zelf voor verantwoordelijk om binnen wettelijke kadersinvulling en uitvoering te geven aan beleid om verdringingte voorkomen. De gemeenteraad is daarbij essentieel, dieheeft echt een controlerende taak. Ik merk ook datgemeenten verdringing voorkomen, op uiteenlopendemanieren. Er zijn gemeenten die onderzoeken hoe de vraagbij een werkgever is ontstaan en gemeenten die checklistsof toetsingskaders gebruiken en de cliëntenraad betrekkenof de klantmanager laten oordelen. Onder andere degemeente Den Haag heeft samen met de FNV een meldpuntverdringing opgericht. Kortom, gemeenten zijn druk doende.De initiatiefneemster constateert dat er ook gemeenten zijndie niet voldoende aandacht schenken aan het voorkomenvan verdringing, ondanks de wettelijke bepalingen, dejurisprudentie en de spelregels die zijn geformuleerd. Dushet initiatiefwetsvoorstel verplicht gemeenten en UWV tothet doen van een brede verdringingstoets. Ik zal hier evenstaccato op ingaan.

Zoals de Kamer al naar voren heeft gebracht, is het ontzet-tend belangrijk om rekening te houden met de gevolgenvan het voorstel voor mensen met een afstand tot dearbeidsmarkt. De Landelijke Cliëntenraad merkt in zijnreactie op het wetsvoorstel op dat leren werken in een echtewerkomgeving het beste werkt. Mensen met een groteafstand tot de arbeidsmarkt moeten in het kader van hunarbeidsinschakeling tijdelijk kunnen meedraaien in een

52-36-6

14 februari 2017


gewone werkomgeving. Op die manier kunnen zij arbeids-training krijgen, praktijkscholing volgen, eraan wennen hoehet is om een baan te hebben, krijgen zij meer vertrouwenin zichzelf als medewerker en krijgen zij de kans om zich tepresenteren aan de collega's en aan de werkgever.Gemeenten ervaren dat het werkervaring opdoen op eenechte werkplek de kans vergroot op succesvolle uitstroom.Onderzoek onderschrijft dat ook. Kortom, eigenlijk is eengroot bezwaar van het kabinet tegen het initiatiefwetsvoor-stel dat het moeilijker zal zijn om mensen terug te leidennaar de arbeidsmarkt doordat effectieve re-integratie-instrumenten geheel of vaak ook gedeeltelijk wordengeblokkeerd. Dat ontzegt mensen kansen.

Dat brengt mij op een derde punt: de toegevoegde waardevan de initiatiefwet op de reeds bestaande bepalingen. Dehuidige wetgeving borgt bijvoorbeeld al dat een tegenpres-tatie alleen plaatsvindt naast of in aanvulling op regulierearbeid en niet leidt tot verdringing op de arbeidsmarkt.Trajecten in het kader van arbeidsinschakeling mogen deconcurrentieverhoudingen niet onverantwoord beïnvloedenen participatieplaatsen moeten additionele werkzaamhedenbetreffen. De verplichte verdringingstoets voegt nog eenaantal wettelijk bepaalde controlemechanismen eraan toe.De vraag kan echter worden gesteld of deze bepalingenzich op een verhelderende en verrijkende manier verhoudentot de bestaande wetgeving. Door de aard en de toepassingvan het instrument is er geen reëel risico op verdringingbij proefplaatsingen. Het UWV kent bijvoorbeeld ook uitge-breide beleidsregels om verdringing te voorkomen. Dat isdus ook een belangrijk onderdeel.

In overleg met VNG en Divosa zijn spelregels ontwikkeldom gemeenten te ondersteunen bij het voorkomen vanverdringing. Die zijn opgenomen in een werkwijzer van deprogrammaraad. Ik heb gemeenten ook in verschillendeverzamelbrieven en tijdens landelijke wethoudersbijeenkom-sten gewezen op het belang van het voorkomen van ver-dringing — want dat onderken ik oprecht — en het inrichtenen uitvoeren van gemeentelijk beleid hiervoor. Divosa gaatzeer binnenkort een handreiking publiceren om beleidsma-kers en uitvoerders verder te ondersteunen, onder meermet praktische voorbeelden. Dat is wel belangrijk in dezediscussie.

Daarnaast merk ik op dat de partijen in de Werkkamer ookde handschoen hebben opgepakt om ervoor te zorgen datsocial return niet leidt tot oneerlijke concurrentie, waarbijde een zijn baan verliest ten gunste van de ander. Hetkabinet steunt de uitgangspunten voor het voorkomen vanverdringing die de Werkkamer heeft geformuleerd en regi-onaal agendeert.

Het kabinet constateert dat de initiatiefwet de administra-tieve last van de uitvoering van re-integratie doorgemeenten en UWV vergroot, en ook leidt tot een toenamevan administratieve lasten voor bedrijven die inschrijvenop aanbestedingen met social return. Ik merk ook op datvrijwilligerswerk dat de bijstandsgerechtigde zelf heeftgekozen om aan te wenden in het kader van die socialeactivering, aan de verdringingstoets moet worden onder-worpen.

Tot slot raakt het voorstel het toezicht en het toezichtsinstru-ment van de aanwijzing. Daar zijn wel kanttekeningen bijte plaatsen. Voorgesteld wordt namelijk om op een specifiekonderdeel specifiek interbestuurlijk toezicht uit te oefenen,

in de veronderstelling dat dit aansluit bij de verantwoorde-lijkheid die de inspectie thans heeft voor het toezicht op deuitvoering van de Participatiewet door gemeenten. Dieveronderstelling is onjuist, want sinds 2013 behoort hetinterbestuurlijk toezicht niet meer tot het reguliere takenpak-ket van de inspectie. Systematisch rijkstoezicht op derechtmatige uitvoering van de Participatiewet doorgemeenten is dan ook niet meer aan de orde. Gedeeltelijkeherinvoering van specifiek interbestuurlijk toezicht is nietalleen bestuurlijk onwenselijk maar ook feitelijk niet reali-seerbaar, omdat de inspectie voor die taak geen formatieheeft. Evenals voor de overige aspecten van de Participatie-wet geldt dat de controle op een juiste uitvoering door hetcollege een taak is van de gemeenteraad.

Concluderend zeg ik dat het kabinet het voorliggende initi-atiefwetsvoorstel ontraadt. Dat laat onverlet dat het kabinetmet gemeenten, cliënten, vakbonden en werkgevers dehanden ineenslaat om verdringing te voorkomen. Meldpun-ten voor verdringing in de arbeidsmarktregio's, die bijvoor-beeld in de regio Haaglanden al bestaan, dragen hieraanbij. Die kunnen een heel goed vehikel zijn om met elkaar ingesprek te gaan en te blijven en alert te zijn op situatieswaarin verdringing aan de orde is. Daarbij moeten de par-tijen in de regionale werkbedrijven worden betrokken. Ikheb dat natuurlijk onder de aandacht gebracht van deWerkkamer. Die is ook doende om daarvoor samen metDivosa en de VNG goede instrumenten te maken.

In de huidige Participatiewet is dus al een aantal zakenverankerd. Het kabinet vindt verdringing natuurlijk ook ietswat wij verre van ons moeten houden. Ik zie dat er in depraktijk al heel veel initiatieven worden genomen om ver-dringing uit te bannen en ervoor te zorgen dat mensen welarbeidservaring kunnen opdoen in de opmaat naar dearbeidsmarkt, zonder dat verdringing daarbij echt een puntvan aandacht is. We moeten alert blijven, dus ik ben welblij dat dit onderwerp wederom op de agenda is gezet, maarvolgens mij hoeft de wet niet te worden aangepast.

De voorzitter:Dank u zeer. Ik denk dat alle leden die deelnemen aan ditdebat weten dat mevrouw Karabulut hier nu eigenlijk heelgraag zelf op zou willen reageren. Maar dat kan niet, wantwe gaan naar de tweede termijn van de zijde van de Kamer.Is er bij de leden behoefte aan een tweede termijn? Ik ziemensen ja knikken en ik zie er ook een paar nee schudden.Is er behoefte aan een schorsing voorafgaand aan detweede termijn? Nee, zie ik. Dan gaan we meteen door. Ikgeef graag het woord aan mevrouw Voortman van Groen-Links.

Mevrouw Voortman (GroenLinks):

Voorzitter. Ik gaf in mijn eerste termijn al aan dat verdrin-ging een groot probleem is. Mensen zitten in een uitkerings-situatie en worden gedwongen om werk te doen op uitke-ringsniveau, terwijl zij daar tegelijkertijd niet naar betaaldkrijgen. Ondertussen hebben andere mensen het gevoeldat ze verdrongen worden. Ik vind daarom de initiatiefwetvan mevrouw Karabulut voor de invoering van een verdrin-gingstoets een goed voorstel.

Ik had twee vragen. Hoe zorgen we ervoor dat vrijwilligers-werk of andere vormen van participatie niet onnodig verbo-

52-36-7

14 februari 2017


den worden? Hoe zorgen we ervoor dat deze toets niet leidttot veel meer administratieve lasten? Wat GroenLinks betreftzijn beide vragen afdoende beantwoord. GroenLinks kandaarom ook van harte instemmen met dit wetsvoorstel. Ikhoop dat er een meerderheid voor zal zijn. Als dat het gevalis, wens ik mevrouw Karabulut veel succes toe bij de verde-diging van dit wetsvoorstel in de Eerste Kamer.


Voorzitter. Een baan vinden is de beste oppepper die je jekoopkracht kunt geven: van een uitkering naar een salaris;dat tikt aan. Gelukkig vinden steeds meer mensen weerwerk, jongeren en al wat ouderen. De werkgelegenheidgroeit sneller dan in jaren het geval is geweest en dewerkloosheid blijft dalen, zoals we vanochtend weer kondenlezen. Hoewel veel mensen op eigen kracht weer aan deslag kunnen, geldt dat niet voor iedereen. Zeker als je alwat langer op een uitkering bent aangewezen of om eenandere reden een, zoals dat heet, grote afstand tot dearbeidsmarkt hebt, kun je alle hulp gebruiken. Je hebt ookrecht op die hulp. Daarbij wordt rekening gehouden metwie je bent, wat je kunt, wat je wilt en wat ervoor nodig isom daar te komen. Soms is daarbij, gelet op die groteafstand, een aanloopje of zelfs een aanloop nodig. MevrouwKarabulut geeft dat zelf ook aan, evenals de cliëntenraad.Je moet weer ritme en werkervaring opdoen. Je moetwerken aan je kennis en competenties. Dat gebeurt danmet behoud van uitkering, zonder dat je zaken als reiskos-ten, bedrijfskleding of kinderopvang van die uitkering hoeftte betalen; dat is immers geen vetpot. Ik ga ervan uit datde staatssecretaris dat kan bevestigen en ik zou graag horendat zij gemeenten daar nog eens op aanspreekt.

Gemeenten moeten bij dergelijke trajecten maatwerk leve-ren. Ze moeten niet iedereen vier weken papier laten prik-ken. Ik krijg graag de bevestiging dat de staatssecretarishet ook daarmee eens is. Gemeenten moeten bovendienvooraf toetsen of er geen sprake is van verdringing, waar-door betaalde banen worden ingewisseld voor onbetaaldwerk. Ik heb daar herhaaldelijk aandacht voor gevraagd,zoals mevrouw Karabulut ook zei. Uit onderzoek van deInspectie SZW, maar ook als je gewoon eens rondvraagt inhet land, blijkt dat het vooraf toetsen vaker niet dan welgebeurt. Dat moet echt anders. Ik heb daar een paarmaanden geleden een motie over ingediend. Ik overweegom die opnieuw in te dienen om in ieder geval die toetsnaar de eindstreep te helpen. Mevrouw Karabulut en ik zijnhet er namelijk over eens dat gemeenten echt een handjegeholpen moeten worden om vooraf te gaan toetsen.

De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat er in mijn fractienog wel enige vragen waren en zijn over de vandaagbesproken nieuwe criteria in het voorstel van mevrouwKarabulut. Er zijn in mijn fractie collega's die vragen hebbenover de wel erg ruime omschrijving daarvan. Zij vinden datde criteria over het uitsluiten van het geven van extra kan-sen aan mensen met een beperking via wat extra loonkos-tensubsidie, wel heel veel onmogelijk maken, waardoor zeaverechts zouden kunnen werken. De mensen die we zou-den willen helpen, zijn daar mogelijk niet mee geholpen.

Mevrouw Karabulut heeft vandaag haar best gedaan omde vragen die ik daarover in eerste termijn heb gesteld tebeantwoorden. Ik beloof haar dat ik voor de stemming metmijn fractie daarover van gedachten zal wisselen.

De heer Ulenbelt (SP):

Het was in 2013 dat mevrouw Hamer en de heer Kerstenssamen een motie indienden waarin gevraagd werd omverduidelijking van de spelregels rond verdringing. Er werdgevraagd om maatregelen en duidelijke criteria. Nu heeftmevrouw Karabulut heldere en duidelijke criteria ingediend.Toch ziet de heer Kerstens nog ergens een probleempje,een bezwaartje of een tegenwerpinkje. Zou hij die willenexpliciteren, zodat mevrouw Karabulut, als zij dat wil, dekans krijgt om de eventuele bezwaren die er in de PvdA-fractie zijn, weg te nemen?


Dat is een terechte vraag. Ik heb in het verleden, onderandere in de motie die de heer Ulenbelt aanhaalt, samenmet collega Hamer gevraagd om handvaten en spelregelsen om maatregelen om die spelregels te handhaven. In deeerste termijn heb ik aangegeven dat er spelregels enhandvatten zijn gekomen, maar dat het erg aan handhavingschort. In de eerste plaats is dat zo — dat blijkt ook uit hetonderzoek van de Inspectie SZW — omdat de helft van degemeenten vooraf niet toetst of er sprake is van verdringing.Ik heb even doorgevraagd over de uitgangspunten en devoorwaarden en onder andere gesproken over de termijnvan vijf jaar. Als iemand met een arbeidsbeperking via eenloonkostensubsidie aan de slag kan — waar we met z'nallen vóór zijn — en die loonkostensubsidie niet ophoudtbij het minimumloon, maar ook een hoger loon dat moetworden betaald, dekt, dan zou dat er weleens toe kunnenleiden dat mensen met een beperking niet aan de beurtkomen, omdat dat als verdringing wordt gezien. Ik zie juistzo graag — en ik denk heel veel mensen in de Kamer metmij — dat zij wel een plek krijgen.


Dat is een interessante vraag van de heer Kerstens. Ik weetuit mijn intensieve contacten met mijn fractiegenoot hier-over, dat het niet de bedoeling is dat het concrete voorbeelddat de heer Kerstens nu noemt, daaronder valt.


Als dat zo is, helpt dat ongetwijfeld. Ik zeg nog maar eenkeer ter verduidelijking: wij menen in de stukken gelezente hebben dat er in het geval dat de loonkostensubsidie nietalleen het verschil tussen de loonwaarde en het wettelijkeminimumloon afdekt, maar ook het verschil tussen deloonwaarde en het daadwerkelijk te betalen loon, sprakezou zijn van verdringing, omdat dat een van de genoemdeuitgangspunten, criteria of voorwaarden is. Dat wordt bijons wel gezien als een erg ruime omschrijving. Als mensen— het gaat om mensen met een beperking — een extrasteuntje kunnen gebruiken om aan een plek te komen, zouje dat niet moeten willen dwarsbomen.


Zou het dan de moeite lonen dat ik mevrouw Karabulut ende heer Kerstens uitnodig om even nog de puntjes op de ite zetten? Want zo ervaar ik de woorden van de heer Ker-stens een beetje. Op die manier wordt zijn steun voor ditwetsontwerp niet ten onrechte onthouden.

52-36-8

14 februari 2017


De voorzitter:We zitten midden in de onderhandelingen, heb ik de indruk.


Ik wil daar zeker naar kijken. Ik heb wel aangegeven dat hetvoor mijn fractie een belangrijk aspect is. Wij moeten niethet paard achter de wagen spannen door het dusdanigvorm te geven dat er helemaal niets meer kan en mensende kans wordt onthouden om via het aanloopje dat somsnodig is, aan een echte baan te komen. Ik wil daar zekerover meedenken.


Dan is dit punt in elk geval goed behandeld. Ik begrijp uitde woorden van de heer Kerstens dat dit niet het enige puntis waardoor hij dit toch nog even in de fractie moetbespreken. Kan de heer Kerstens aangeven van welkepunten het afhangt of de Partij van de Arbeid voor of tegenstemt?


Ik heb al aangegeven dat wat ons betreft de verdringings-toets echt moet worden opgelegd. Dat gebeurt nu onvol-doende. Ik heb daar eerder al een motie over ingediend enaangehouden. Als het nodig is om in ieder geval dat deelnaar de eindstreep te brengen, dien ik die motie graagopnieuw in. Gevraagd werd waar er nog twijfel zit. Detwijfel zit hem in de nadere invulling door middel van eenaantal criteria, zoals mevrouw Karabulut het noemt. Daarbijkun je de vraag stellen: zijn die niet dusdanig ruimomschreven dat deze wet heel veel trajecten die volgensons een kans moeten krijgen, omdat ze mensen aan eenbetaalde baan helpen, de pas afsnijdt? Ik heb heel concreeteven daarover van gedachten gewisseld met de heerUlenbelt. Daarbij ging het over de loonkostensubsidie. Eenander punt is dat ineens die vijfjaarstermijn naar vorenkomt. Volgens mij wordt er nu in de wet of op andereplekken gesproken van één jaar. Vijf jaar is wel erg lang.Uiteindelijk gaat het om de totaalinschatting. Is de set vanvoorwaarden en criteria dusdanig dat die de mogelijkhedenop betaald werk te veel afsnijdt voor mensen die er op eenandere manier waarschijnlijk niet komen? Want als je aanslechts één voorwaarde voldoet, is er al sprake van verdrin-ging. Dat is de totaalafweging die wij maken. Daar zijn dezezaken erg belangrijk in.


Als de heer Kerstens daar ...

De voorzitter:Dat wordt de vierde keer.


Nee, dit is de eerste keer.

De voorzitter:Dit is niet de eerste interruptie, maar goed, gaat uw gang.


Nee, dit is ...

De voorzitter:Gaat uw gang!


Nu moet ik eventjes nadenken ...

Als wat de heer Kerstens zei het punt is, zou hij ook eenamendement of motie kunnen indienen, die hij kan meene-men naar zijn fractie. Het gaat mij erom dat we volgendeweek duidelijkheid hebben. Als de Partij van de Arbeid nogiets nodig heeft, zou ik dus zeggen: dien er een motie ofamendement voor in.


Ik heb net ook de uitnodiging van de heer Ulenbelt gehoord.

De heer Pieter Heerma (CDA):

De heer Kerstens overweegt om een aangehouden motiein stemming te brengen. Mijn fractie is er in eerste termijnvrij duidelijk over geweest niet enthousiast te zijn over ditwetsvoorstel. Stel dat het wetsvoorstel van mevrouwKarabulut aangenomen zou worden. Wat voegt de aange-houden motie daar dan nog aan toe?


Dan niets. De aangehouden motie ziet alleen op het verplich-ten van een verdringingstoets vooraf, en niet op het intro-duceren van nieuwe criteria, waarover dus discussie is.


Daarmee overweegt de PvdA-fractie de motie alsnog instemming te brengen indien zij tegen het wetsvoorstelstemt.


Dat laatste weet ik niet per se. Wij zijn niet in ons eentje demeerderheid. Ik heb aangegeven dat wij in ieder geval —dat is de kern van het voorstel van mevrouw Karabulut —gemeenten wil verplichten tot de verplichte verdringings-toets, waarvan ze vaak zeggen dat ze dat doen maar waar-van uit de praktijk blijkt dat het niet of onvoldoende gebeurt.De discussie in mijn fractie gaat over de vraag of de anderecriteria niet dusdanig beperkend zijn dat ze de mensen dieje zou willen helpen, niet helpen.


Voorzitter. Ik dank mevrouw Karabulut voor de antwoorden.Ze is uitgebreid ingegaan op de vragen die ik in eerste ter-mijn heb gesteld. Ik zal deze antwoorden mee terugnemennaar mijn fractie om een finaal oordeel te kunnen geven.We delen met z'n allen dat het belangrijk is dat mensen eenbetaalde baan vinden, waar ze trots op kunnen zijn enwaardoor ze hoop voor de toekomst kunnen hebben. Mijn

52-36-9

14 februari 2017


finale oordeel zal na bespreking in de fractie volgende weekhelder worden.


Voorzitter. Ik dank mevrouw Karabulut voor de beantwoor-ding in eerste termijn. De VVD is niet overtuigd van nut ennoodzaak van de initiatiefwet, ook niet na de beantwoordingdoor de initiatiefnemer. Doordat er strikte criteria wordenopgelegd, wordt het volgens ons moeilijker voor werkzoe-kenden met een afstand tot de arbeidsmarkt om via eenaanloopje weer aan betaald werk te komen. Crucialeinstrumenten worden ons inziens onmogelijk gemaakt.Volgens ons is deze wet prematuur en voor nu echt nogonnodig. Het is te vroeg. De wet is niet goed voor werkzoe-kenden en voor gemeenten.


Voorzitter. Ik heb in mijn eerste termijn tegen mevrouwKarabulut gezegd dat dit het eerste debat is waarin eenaantal uur over verdringing is gesproken zonder dat zij zelfhet woord gevoerd heeft en heb haar toegewenst dat zijdat in haar eigen eerste termijn goed zou kunnen maken.Dat heeft zij de afgelopen anderhalf uur gedaan met debeantwoording van alle vragen uit de Kamer.

Het moge op basis van mijn eerste termijn duidelijk zijn datik kritisch ben over dit voorstel. Dat is na de beantwoordingzo gebleven. Mevrouw Karabulut geeft aan dat dit wetsvoor-stel gemeenten instrumenten biedt om te toetsen, maarvolgens mij hebben gemeenten die instrumenten al. Zegeeft ook aan dat de wet voorziet in een behoefte die er isbij gemeenten, maar volgens mij geven gemeenten ook inde brief van de VNG aan dat die behoefte er juist niet is.Ook bij het verhaal dat er beperkte gevolgen voorgemeenten zijn waardoor er geen uitvoeringstoets nodigzou zijn, heb ik echt veel twijfels. Volgens mij voegt hetnamelijk wel degelijk bureaucratie toe die kosten gaatopleveren voor gemeenten en die de kansen om mensenaan het werk te krijgen juist kleiner maakt. Ik was nietenthousiast over het wetsvoorstel en ik ben dat nog steedsniet. Ik deel de inschatting dat het te prematuur is. De Par-ticipatiewet is er nog niet zo heel lang. Je ziet in allerleigemeenteraden steeds meer de discussie gevoerd wordenover wat wel en niet verdringing is.

Over het vrijwilligerswerk heb ik na de beantwoording nogeen concrete vraag. Mevrouw Karabulut zegt dat het vrijwil-ligerswerk buiten de scope van de verdringingstoets valt.Er zijn echter diverse gemeenten die vrijwilligerswerk alsonderdeel van de tegenprestatie hebben opgenomen. Ophet moment dat een gemeente aan iemand vraagt wat hijof zij doet en het antwoord daarop luidt dat die persoonvrijwilligerswerk doet, ontstaat er dan de verplichting omtoch een verdringingstoets toe te passen? Zie ik dat correct?

De voorzitter:De heer Kerstens heeft volgens mij nog een vraag over uwvoorlaatste punt.


Dat klopt, voorzitter. De heer Heerma geeft aan dat ook hetCDA, zoals de meeste partijen in dit huis, tegen verdringingis. Hij zegt ook dat wat hem betreft gemeentes voldoendeinstrumenten hebben om verdringing te voorkomen. Vindthij dat de gemeentes ook voldoende gebruikmaken van dieinstrumenten?


De Raad van State geeft aan dat het na twee jaar nadat deParticipatiewet in werking is getreden nog te vroeg is omte oordelen dat gemeenten die grote verantwoordelijkheiddie met de decentralisatie is gegeven, niet goed zoudeninvullen. Ik ben het daarmee eens. Ik zie — ik hoop dat deheer Kerstens dat ook ziet — dat er in heel veel gemeentenen gemeenteraden nu meer discussie plaatsvindt over debrede, lokale invulling van de Participatiewet dan toen dewet net ingevoerd was. Dus ja, ik zie een toename vangemeenten waarin gemeenteraden bewust betrokken zijnbij de wijze waarop de Participatiewet wordt uitgevoerd.Het is nu dan ook nog te vroeg om als overheid die eerstdeze verantwoordelijkheid gedecentraliseerd heeft, te gaanzeggen dat het afgedwongen moet worden.


Ik moest ineens denken aan het spreekwoord "als het kalfverdronken is, dempt men de put". Nu zegt de InspectieSZW dat nog niet de helft van de gemeenten gebruikmaaktvan de instrumenten om verdringing te voorkomen doorbijvoorbeeld op voorhand te toetsen. Is de heer Heermaeen heel andere mening toegedaan dan de inspectie ofvindt hij net als ik dat het toch wel een heel erg belangrijken verontrustend signaal is als de inspectie zegt dat meerdan de helft van de gemeenten er nog niets aan doet?


In heel veel gemeenten zie je dat het meer gebeurt.Decentraliseren heeft ook met vertrouwen geven te maken.Als de heer Kerstens dat zo sterk vindt, dan staat het dePvdA-fractie vrij om voor het wetsvoorstel te stemmen,maar ik begrijp dat er ook binnen die fractie nog wel discus-sie over is.


Voorzitter. Ook bijna aan het einde van dit debat blijkt datalle partijen in deze Kamer tegen het verdringen zijn vanbetaald werk door onbetaald werk. Dat is ook het doel vande wet. In de praktijk blijkt — mevrouw Karabulut heeft daarveel voorbeelden van gegeven — dat dit allemaal niet zouitpakt zoals de wetgever het heeft bedoeld. Dat is eerderin deze Kamer gesignaleerd. Er is ook om verduidelijkingen uitwerking van de criteria gevraagd. Mevrouw Karabulutdoet geen extreem revolutionair voorstel. Ze stelt zichextreem bescheiden op, kan ik u allen verzekeren. Datbenadrukt ze ook in haar bijdrage door hier te spreken overeen nadere invulling van de wet. Over die invulling van dewet had ik zo-even een klein debatje met de heer Kerstens.Dat is dus waarschijnlijk wel op te lossen. Als dat dan isopgelost, dan gaan we niet de put dempen als het kalf ver-dronken is — dat ben ik ook helemaal met de heer Kerstenseens — omdat we dan namelijk de toets vooraf hebben.

52-36-10

14 februari 2017


Zoals de heer Kerstens al zei, bemoeien gemeenteradenzich hier inderdaad sporadisch mee. Om verdringing tevoorkomen, willen wij dat alle gemeenteraden zich ermeebemoeien. Daar geven we hun het instrument voor. Ik denkdat mevrouw Karabulut uitmuntend antwoord heeft gege-ven op de vragen van de fracties die nog twijfels hadden.De verdringing begint soms zo groot te worden, dat je nietzonder dit wetsvoorstel kunt. Het is bescheiden, het is eeninvulling van een bestaande wet, dus, dames en heren, zetdie koudwatervrees opzij en steun dit wetsvoorstel.

De voorzitter:De indienster heeft mij gevraagd om een kwartier teschorsen om haar antwoord voor te bereiden.

De vergadering wordt van 17.42 uur tot 17.55 uur geschorst.

De voorzitter:Ik geef met groot genoegen het woord aan de initiatiefneem-ster.


Voorzitter. Ik dank alle collega's voor hun bijdragen in eersteen tweede termijn. Ik ben optimistisch omdat we het doelvan het wetsvoorstel met elkaar delen: we willen geenverdringing van betaald werk door onbetaald werk. Wehebben met elkaar een aantal feiten geconstateerd. Ondanksdat we die verdringing niet willen, komt die in de praktijktoch veelvuldig voor. De Inspectie SZW — ik herhaal dat —schrijft dat gemeenten, als zij er al iets aan doen, slechtsde wettelijke bepaling overnemen. Ik ontken zeker niet —dat zegt de staatssecretaris en dat zie ik ook om me heen— dat er gemeenten zijn die ermee bezig zijn, maar eenwettelijk kader is noodzakelijk. Om die reden hebben wijons aangesloten bij de motie-Kerstens/Hamer (33750-XV,nr. 35) van 4 december 2013 om spelregels te formulerenmet maatregelen en objectieve criteria. De Wet verdringings-toets is precies wat de heer Kerstens wil; hij heeft hierovereen motie ingediend en aangehouden. Wij willen allemaalvooraf toetsen op verdringing in plaats van achteraf temoeten genezen.

Verdringing is geen nieuw fenomeen dat alleen bij de Par-ticipatiewet is verschenen. In al die jaren dat wij hieroverspreken, heb ik geconstateerd en gemerkt dat het superon-rechtvaardig is wanneer mensen die hun hele leven hebbengewerkt maar vervolgens de pech hebben dat zij werkloosraken terwijl zij dolgraag een baan willen en productieleveren, toch jarenlang onbetaald te werk worden gesteld.Dat is onrechtvaardig. Dat maakt mensen boos en ook ver-drietig. Mensen eisen terecht dat wij daar iets tegen doen.Gemeenten zeggen dat zij dat precies willen doen.

Er is een aantal vragen gesteld en een aantal opmerkingengemaakt. Ik dank de fracties van GroenLinks en de PvdAvoor hun grote steun voor dit wetsvoorstel. Van D66 zie ikde beraadslaging in de fractie met veel optimisme tege-moet. Ik heb van deze fractie nu in ieder geval geen vragengehoord. Van de heer Kerstens heb ik wel een aantal vragengehoord.

Ik wil de heer Kerstens op een aantal punten iets meegeven.Het eerste betreft het punt dat door de staatssecretaris is

genoemd, dat het systeem van toezicht, de interbestuurlijkeinspectie, veranderd zou zijn en dat wij in onze initiatiefwetdaarin iets te ver gaan. Op dat punt zal ik de wet aanpassenzodat echt duidelijk wordt wat onze bedoeling is, namelijk:gemeenten zijn primair verantwoordelijk, wij leggen eenkader op met heldere criteria, er wordt vooraf getoetst ende Inspectie SZW kan dit in de reguliere controles meene-men. Op dat punt wil ik dus de staatssecretaris en de Kamertegemoetkomen.

De voorzitter:Mag ik als procesbegeleider u vragen wanneer die nota vanwijziging bij de Kamer zal arriveren?


Die zal deze week, doch uiterlijk dinsdag ruim voor destemmingen bij de Kamer arriveren, want wij willen ditwetsvoorstel dinsdag in stemming brengen. Dat is vol-doende informatie voor u, dacht ik.

De voorzitter:Over dat laatste gaat de Kamer, maar gaat u verder.


Over het tweede punt, dat door de heer Kerstens en anderenis genoemd, dacht ik in mijn eerste termijn voldoende hel-der te zijn geweest. Dit wetsvoorstel beperkt geen kansenvan mensen met een arbeidsbeperking. Het artikel waaropde heer Kerstens vermoedelijk doelt, gaat niet over inzetvan loonkostensubsidies maar over maken van winst doorgemeenten of bedrijven door middel van inzet van uitkerin-gen, dus uitkeringsgerechtigden. Daar gaat het over. Ikbegrijp echter dat dit onvoldoende duidelijk is. Dus ook opdit punt zal ik een verduidelijking aanbrengen via de notavan wijziging.

De heer Kerstens had als laatste vraag of de genoemdetermijn van vijf jaar waarop het werk getoetst moet worden,niet is verdwenen. Daarvan zegt de heer Kerstens dat diteen groot verschil is met de huidige situatie en hij vraagtof het niet minder kan. Ook op dat punt zal ik de heer Ker-stens tegemoetkomen.

Dit alles gezegd hebbende, komen we daarmee op eengeheel dat precies doet wat de Kamer heeft gevraagd inmoties, wat de wens is van een aantal fracties en van mijnfractie en waar vooral de mensen om staan te springen,namelijk voorkomen van verdringing en het toetsen daarvanvooraf. Dat is alles wat dit wetsvoorstel doet, niet meer enniet minder.

Op de vraag van de heer Heerma of een toets op verdrin-ging verplicht is wanneer in het kader van de tegenprestatieeen uitkeringsgerechtigde bij de gemeente aangeeft dat hijvrijwilligerswerk wil doen, is het antwoord nee. Dat vrijwil-ligerswerk is dan namelijk vrijwillig. Wij weten echter ookdat de tegenprestatie opgelegd kan worden. Wij hebbenook het voorbeeld — dat kan hij zich misschien herinneren,de rechter heeft daarover een uitspraak gedaan — vanmensen die 32 uur per week onder de noemer "tegenpres-tatie" gedwongen vrijwilligerswerk verrichtten, gewoonbetaald werk, zonder daarvoor beloond te worden. Dat moetuiteraard wel getoetst worden. Al het andere reguliere

52-36-11

14 februari 2017


vrijwilligerswerk valt daar niet onder. Wellicht kan dit deheer Heerma zijn mening doen bijstellen in de vorm vaneen iets positiever advies richting zijn fractie.

Voorzitter. Hiermee heb ik de belangrijkste vragen enopmerkingen beantwoord. Er volgt nog een nota van wijzi-ging. Ik hoop werkelijk waar dat wij volgende week dinsdagmet z'n allen voor een wet op de verdringingstoets zullenstemmen waarmee vooraf wordt getoetst op verdringingen waarmee wij werken zonder loon kunnen stoppen enbestrijden.

De voorzitter:Dan geef ik het woord aan de staatssecretaris in haar rolvan adviseur. Ga uw gang. U bent weer naar uw plekjegerold, zie ik.


In mijn rol van adviseur rol ik naar mijn plekje. Helemaalmooi.

Voorzitter. Mij is de concrete vraag gesteld hoe het gaat alsgemeenten aan bijstandsgerechtigden zouden vragen omhun eigen bedrijfskleding of reiskosten te betalen wanneerzij aan de slag gaan, als opmaat naar de arbeidsmarkt. Mijzijn helemaal geen voorbeelden hiervan bekend. Als deheer Kerstens die voorbeelden wel heeft, zou ik ze graaghoren. Ik vind het geen goed idee als gemeenten dat zoudendoen, maar de voorbeelden zijn mij echt niet bekend. Laathet weten, zou ik de heer Kerstens dus willen vragen.

De voorzitter:Bedoelt u daarmee dat de heer Kerstens nu wordt geachtom op te springen en namen te noemen? Is dat uw vraag?


De heer Kerstens is vrij elastisch, maar dat hoeft nu ookweer niet. Ik krijg de namen en rugnummers van de desbe-treffende gemeenten ongetwijfeld aangereikt na het debat.Alsdan kan ik kijken of ik er iets mee kan doen in een verza-melbrief of anderszins.

De voorzitter:Ik nam uw opmerking serieus.


Het is misschien handiger als ik naar de microfoon loop enzeg dat ik die voorbeelden zal aanleveren in plaats van datik alleen vanaf mijn plek knik. Bij dezen: ik zal de staatsse-cretaris concrete voorbeelden aanleveren.

De voorzitter:De heer Ulenbelt op hetzelfde punt?


De heer Kerstens zegt nu dat de staatssecretaris de voor-beelden krijgt, maar ik denk dat de hele Kamer er wel ingeïnteresseerd is.

De voorzitter:Nu knikt de heer Kerstens weer, zeg ik voor de Handelingen.


Inderdaad, de heer Kerstens knikt.

Voorzitter. Eigenlijk zeggen alle woordvoerders dat verdrin-ging natuurlijk niet zou moeten kunnen. We constaterendat het op onderscheiden momenten wel aan de orde kanzijn. We willen daar met zijn allen natuurlijk het een enander aan doen. Het toetsen vooraf is op zichzelf een goedidee, maar het punt van aandacht luidt als volgt. De Raadvan State zegt dat we net op streek zijn en dat een aantalgemeenten al wel het een en ander doet in de context vande verdringingstoets en een aantal nog niet. Het is nu tevroeg, aldus de Raad van State, om al dit soort stevigewetsvoorstellen aan de vork te steken. Ik vind dat eigenlijkook wel.

Bovendien vind ik het goed — laat ik dat gewoon eenszeggen — voor de karaktervorming in de arbeidsmarktre-gio's dat gemeenten, sociale partners en het UWV in con-claaf gaan over de wijze waarop zij aan de voorkant willenomgaan met het fenomeen verdringing. In sommigearbeidsmarktregio's gaat het gewoon al goed, ook omdatde vakbewegers daar de boel op stoom helpen. In anderearbeidsmarktregio's is dat nog niet het geval. Wat mij betreftdient dit debat er ook voor om de klok op dit punt nog eensstevig te luiden. Ik vind dat dus uitstekend.

Ik heb goed geluisterd naar de indienster, die zei dat ze eennota van wijziging zou maken op een aantal onderscheidenonderdelen. Namens het kabinet wacht ik die nota van wij-ziging af, maar ik denk dat de Kamer mij goed heeft verstaandat ik het op dit moment wel een heel stevig signaal vindom de zaak nu al bij wetgeving te veranderen. Ik vind datnet een onsje te enthousiast.

De voorzitter:Dank u zeer. Wil er nog iemand interrumperen? Dat is niethet geval.

De algemene beraadslaging wordt gesloten.

De voorzitter:Ik dank zowel de indienster als de staatssecretaris. Destandaardzin is dan dat ik voorstel om aanstaande dinsdagte stemmen. Ik wijs u er echter op dat u dan stemt over eenwetsvoorstel waarop nog een nota van wijziging komtwaarover u geen advies van het kabinet hebt gekregen. Hetis aan u om dat te beslissen. Het kan ook anders.


Mijn advies blijft negatief. Even voor de helderheid: ik vinddat ik helder heb verwoord ...

52-36-12

14 februari 2017


De voorzitter:Nou, ik was bezig om het proces met de Kamer af te ronden.Op zich kan dat. De leden kunnen de staatssecretaris ookvragen om verduidelijking te geven op stukken die nog nietzijn opgesteld, als zij dat vooraf al kan. Dat lijkt me ookwringen. Ik kijk dus even rond wat de leden willen.


Als de nota van wijziging er snel is, lijkt het me dat hetkabinet er voor de stemmingen alsnog schriftelijk op kanreageren.

De voorzitter:Ik kijk even naar de staatssecretaris.


Dat wil ik natuurlijk met alle plezier doen, voorzitter. Ik denkechter dat ik helder heb aangegeven dat ik het wetsvoorstelals zodanig, ook met een nota van wijziging, prematuurvind.

De voorzitter:Dat weten de leden alvast wat hun op papier te wachtenstaat, zodat zij in hun fracties een oordeel kunnen vormendat op een volledige voorbereiding stoelt. Dat was hetbelang dat ik trachtte te dienen. In dat geval wordt er aan-staande dinsdag gestemd, met inachtneming van hetgeendaarover zo-even is gezegd. Ik dank u beiden nogmaalshartelijk.

De vergadering wordt van 18.06 uur tot 18.51 uur geschorst.

Voorzitter: Vermeij

52-36-13

14 februari 2017


Wet verdringingstoets - Eerste Kamer der Staten-Generaal · Als je de buurtbus in Waterland langs...

Documents

Transcript of Wet verdringingstoets - Eerste Kamer der Staten-Generaal · Als je de buurtbus in Waterland langs...