Wennen in kinderopvang - vvsg.be · 21/03/2014 1 Wennen in kinderopvang Wennen - WAT Kind, ouder en...

21/03/2014

1

Wennen in kinderopvang

Wennen - WAT

Kind, ouder en begeleider(s) leren elkaar kennen voordat het kind alleen en voor een lange periode in de opvang blijft. De start van de opvang wordt geleidelijk opgebouwd.

21/03/2014

2

Wennen - WAAROM

• Belang voor kind

• Belang voor ouder

• Belang voor onthaalouder

Belang voor kind

21/03/2014

3

Belang voor kind

• Wennen tegen stress

• Wennen tegen angst

• Wennen voor welbevinden

• Wennen voor veilige hechting

• Wennen ter preventie van wiegendood

Belang voor kind

Wennen tegen stress

21/03/2014

4

Wennen tegen stress

Esther Albers onderzocht bij 64 baby’s (3 tot 9 mnd) in 38 kinderdagverblijven de relatie tussen;

- De kwaliteit van de geboden zorg thuis

- De kwaliteit van de geboden zorg opvang

- Het temperament van de baby’s

- Mate van stress (cortisol hormoon)

Wennen tegen stress

Ongeacht de kwaliteit van de zorg & het temperament van het kind, hebben kinderen in de opvang stress

• Evenveel stress ondanks goede zorg kinderopvang

• Bij goede zorg thuis, meer stress ‘s ochtends, maar gemiddeld minder stress over hele dag

Voor baby’s rond 3 maand is vooral de eerste maand bijzonder stresserend

21/03/2014

5

Wennen tegen stress

Wat leren we hieruit?

Goede zorg van kinderopvang geen invloed op mate van stress

Geen duidelijke negatieve signalen sluit stress niet uit

Onthaalmoment, afscheid van de ouder grote impact op kind

Ouders cruciale rol bij verlagen stress kind

Wennen tegen stress

Kinderopvang is vaak de eerste stap buiten de familiale / gekende context. Kinderopvang kent heel wat vreemde prikkels wat een andere zintuiglijke waarneming geeft;

• Horen (andere kinderen, meer lawaai, hartslag,…)

• Ruiken (thuisgeur, geur van voeding, parfum,…)

• Zien (andere omgeving, zoeken naar herkenning,…)

• Voelen (manier van troosten, vastnemen,…)

• Smaken (voeding)

21/03/2014

6

Wennen tegen stress

Kinderen nog volop in verstandelijke ontwikkeling

Verwerking van deze prikkels vergt heel wat energie

Afhankelijk van temperament;

• Mate van sensitiviteit

• Mate van flexibiliteit

Wennen tegen stress


Kind beleeft overgang bijzonder intens, vergt veel energie om dit te verwerken

Aandacht voor alle zintuiglijke ervaringen

Kinderen geleidelijk aan vertrouwd maken aan nieuwe prikkels

Ouder en onthaalouder maken de brug tussen vertrouwd en nieuw

21/03/2014

7

Belang voor kind

Wennen tegen angst

Wennen tegen angst

Angsten bij jonge kinderen

• Objectpermanentie / scheidingsangst

• Angst voor vreemden

• Angst door een ingrijpende gebeurtenis

21/03/2014

8

Wennen tegen angst


Ouder heeft cruciale rol om kind over angsten heen te helpen

Stap naar kinderopvang niet laten samenvallen met andere ingrijpende gebeurtenissen (vb; stoppen borstvoeding, verhuis, terug gaan werken,…)

Belang voor kind

Wennen voor welbevinden

21/03/2014

9


Positief zelfbeeld; Je krijgt een beeld van jezelf door reacties uit je sociale omgeving.

Sensitief responsieve begeleidersstijl bevordert de ontwikkeling van een positief zelfbeeld

Ouders als experten van hun kind

• Herkenning van signalen + betekenis

• Gewoontes opgebouwd + effect


De groepen waartoe je behoort weerspiegeld in kinderopvang

Ik ben OK + ‘mijn’ groepen zijn OK

Reflectie in handelingen (gewoontes)

Reflectie in beelden (foto’s, boeken), voeding (menu, organisatie eetmoment), taal (plaats voor thuistaal),…

21/03/2014

10


Kinderen moeten zich psychisch veilig voelen / op hun gemak voelen;

Sensitief responsieve begeleidersstijl / geborgenheid

Structureren / voorspelbaarheid / rituelen / gewoontes

Link hechting


Sensitief Responsieve Begeleidersstijl

Ouder als expert inzake volgen & interpreteren van de signalen van zijn/haar kind

Ouder heeft bepaalde gewoontes, bepaalde reacties op signalen van kind

Aan de hand van wenprocedure slaan opvoeders de brug, in plaats van het kind

21/03/2014

11


Welke structuren, rituelen, gewoontes hebben ouders opgebouwd?

Belang kennis ervan

Is overname mogelijk / al dan niet aangepast

Is er een gezamenlijke actie noodzakelijk

Is er geen toenadering mogelijk

Belang voor kind

Wennen voor veilige hechting

21/03/2014

12


Een kind is bij de geboorte ‘hulpeloos’ en is ‘geprogrammeerd’ om zorg te verkrijgen door te huilen of nabijheid van vaste verzorgers te zoeken.

Indien een kind deze zorgen ontzegd worden, dan spreken we van ‘aangeleerde hulpeloosheid’



Ondersteunen van band tussen ouder en kind

• Ouder plek geven in opvang

Zelf investeren in veilige hechting

• Veiligheid & geborgenheid bieden

• Ingaan op signalen van kinderen

• Positieve opvoedingsstijl

21/03/2014

13

Belang voor kind

Wennen ter preventie van wiegendood

Wennen ter preventie van wiegedood

Wiegedood is een plotse dood tijdens de slaap waarvoor geen medische aanleiding lijkt te zijn.• 104 sterftes in 1994. • Sinds de richtlijnen rond veilig slapen, 18 sterftes in

2008. • Een kwart van die gevallen doet zich voor terwijl het

kind in de opvang verblijft (4à5 per jaar)• Één derde van deze sterftes in kinderopvang komen

voor tijdens de eerste opvangdagen. De helft daarvan op de eerste dag.

• Een plotse verandering kan het slaappatroon beïnvloeden wat de kans op wiegedood verhoogt.

21/03/2014

14

Wennen ter preventie van wiegendood

Preventiemaatregelen van K&G;

Wennen • Kort voor de start / Na lange afwezigheid

• Verlaagt stress

• Geleidelijke verandering

Extra toezicht• In de woonkamer / leefgroep

• Normaal dat zeer jonge kinderen geregeld wakker worden overdag

Belang voor kind

• Wennen tegen stress

• Wennen tegen angst


• Wennen voor veilige hechting

• Wennen ter preventie van wiegendood

21/03/2014

15

Wennen - WANNEER

• Kort voor de eigenlijke start van de opvang (maximaal 1à2 weken voor de opvang start)

• Na een lange afwezigheid van het kind (aangepast aan duur afwezigheid en leeftijd / draagkracht kind)

Wennen - HOE

• Wennen als onderdeel van de onthaalprocedure & kennismaking

• Heeft (dienst)verantwoordelijke al dan niet een wenprocedure uitgeschreven?

• Zijn er aanpassingen mogelijk in functie van de noden van het gezin? (vb; specifieke zorgbehoefte, crisisopvang)

21/03/2014

16

Wennen - HOE

Voorbeeld

- Wenmoment 1; kort – ouder

- Wenmoment 2; langer – kind samen met ouder

- Wenmoment 3; kort – kind even alleen & afscheid nemen

- Wenmoment 4; langer – kind alleen & eten en slapen in de opvang

Kort – ouder

Wengesprek

• Open, luisterende houding

• Praatpapier; gewoontes / rituelen / dagritme

• Check verwachtingen van ouder van jou

• Benoem ‘knopen’

• Geef informatie

21/03/2014

17

Langer – kind samen met ouder

• Rustig moment

• Ouder doet alle handelingen met eigen kind

• Begeleider behoudt gewoontes, observeert

• Onmiddellijk communiceren, afstemmen

Kort – kind even alleen & afscheid

• Ouder blijft even in de opvang en draagt het kind bewust over aan de begeleider zodat de ouder ‘toestemming’ geeft aan het kind om de begeleider te vertrouwen

• Ouder neemt duidelijk & kort afscheid

• Ouder verlaat voor korte tijd (half uurtje of vol uurtje) de opvang

• Dit moment valt buiten de eet- of slaapmomenten van het kind

21/03/2014

18

Langer – kind alleen & eten/slapen

• Ouder verblijft kort in de opvang

• Ouder neemt bewust afscheid

• Kind blijft een half dagje in de opvang

• Kind slaapt en/of eet de eerste keer in de opvang

Belang voor ouders

21/03/2014

19

Belang voor ouders


• Wennen voor betrokkenheid

Belang voor ouders


21/03/2014

20


• Kinderopvang als eerste stap buiten de familiale / gekende context

• Kinderopvang mogelijks als ‘noodzakelijk kwaad’ / mogelijks geen gewenste keuze

• Kinderopvang als ‘verdachte’ context (media)

Stress bij de ouder die sowieso ook negatieve effecten heeft op het kind


Wennen verhoogt het welbevinden van ouders;Erkenning van hun plaats als eerste opvoederErkenning van hun kennis en expertise inzake hun

kindWetenschap dat jij rekening houdt met hun

wensen en gewoontesVertrouwen dat jij niets te verbergen hebt

Het welbevinden van de ouder straalt hoe dan ook af op dat van het kind.

21/03/2014

21

Belang voor ouders

Wennen voor betrokkenheid


• Ouder heeft vaak geen concreet idee hoe kinderopvang werkt

• Ouder is niet altijd even betrokken op het kinderopvanggebeuren

• Ouders houden niet altijd rekening met de intensiteit van de job, de specifieke eigenschappen van groepsopvang

Dit leidt vaak tot ongenoegen en ergernisDit terwijl ouders eerste opvoedingspartners zijn

21/03/2014

22


Wennen verhoogt de betrokkenheid van ouders;

Wennen geeft ouder duidelijke positie; wij staan naast elkaar bij de opvoeding van zijn/haar kind.

Tijdens het wennen krijgt ouder beeld van ‘dag in de opvang’ wat meer erkenning oplevert voor de specifieke context en het werk van de onthaalouder.

Belang voor onthaalouder

21/03/2014

23

Belang voor de onthaalouder

• Wennen voor pedagogische kwaliteit

• Wennen voor efficiëntie


Wennen voor pedagogische kwaliteit

21/03/2014

24

Wennen voor pedagogische kwaliteit

• Wennen vergroot kennis inzake opvoedingsgewoontes en aanpak van het kind

• Diverse opvoedingsgewoontes en aanpak worden onmiddellijk zichtbaar & bespreekbaar

• Betrokkenheid van ouders maakt ‘samen opvoeden’ makkelijker


Wennen voor efficiëntie

21/03/2014

25

Wennen voor efficiëntie

Een ouder die toont hoe hij/zij met het kind omgaat;

• Beeld zegt meer dan 1000 woorden,

• Beeld overstijgt taal,

• Onbewuste overtuigingen worden blootgelegd en bespreekbaar gemaakt.

Bespaart heel wat tijd en energie

Wennen voor onthaalouder


Wennen maakt dat ouders ons beter begrijpen / erkennen, wat voldoening geeft & de communicatie vergemakkelijkt

Wennen maakt dat we het kind sneller en beter leren kennen waardoor de druk op onszelf en de groep tot een minimum wordt herleid & onze pedagogische kwaliteit stijgt

Wennen bespaart ons tijd en energie

21/03/2014

26

Ondersteunende acties

• IK-boekje

• Familiemuur / familiemap

• Eigen knuffel, tutje

• Herkenningspunten van thuis; geur, muziek, eten, speelgoedje, …

Aandachtspunten

• Verzekering

• Inschrijving & facturatie

• Afspraken met ouders en onthaalouders

21/03/2014

27

Tips voor dienstverantwoordelijke

• Ontwikkel een wenbeleid / wennota die je opneemt in je huishoudelijk reglement

• Bespreek wenprocedure en facturatie vooraf met ouders

• Duid ouders op meerwaarde van wennen, ook bij tweede kind

• Duidt ouders op inzet van onthaalouders bij wennen, respect voor privé van onthaalouder

• Duidt ouders op belang observatie• Zorg voor flexibiliteit in wenprocedure• Bereikbaarheid ouders tijdens wenmoment

Bij deze een warme oproep

Wennen in ieders belang

Wennen in kinderopvang - vvsg.be · 21/03/2014 1 Wennen in kinderopvang Wennen - WAT Kind, ouder en...

Documents

Transcript of Wennen in kinderopvang - vvsg.be · 21/03/2014 1 Wennen in kinderopvang Wennen - WAT Kind, ouder en...