WEJHEROWSKI

PORADNIK

ROWEROWY

Opracowanie:

Wejherowskie Towarzystwo Cyklistów pod kier. Anny Socha

Peleton Północny XVIII Metropolitalnego Wielkiego Przejazdu Rowerowego 2014

wyjeżdża drogą krajową nr 6 z Wejherowa

Rower to najtańszy a przez to najbardziej dostępny i demokratyczny pojazd

używany przez całe życie. Dlaczego z niego korzystamy? Początkowo dlatego, że

będąc formą zabawy jest jednocześnie bezkonkurencyjny jako pojazd dziecięcy,

dający poczucie wolności i samodzielności. W późniejszym czasie decydujące jest

to, że dosyć łatwo zdobyć uprawnienia do jego prowadzenia lub że brak potrzeby

ich posiadania po osiągnięciu pełnoletności. Ważna jest jego wszechstronność -

na rowerze dojedziemy w miejsca niedostępne lub zamknięte dla ruchu innych

pojazdów a ponieważ jest on przyjazny dla środowiska nie dotyczą go także

żadne restrykcje i ograniczenia związane z ochroną przyrody.

Rower służy nam od najmłodszych lat. Fot Anna Socha

Są różne powody, dla których jeździmy na rowerze. Używamy go jako środka

transportu w codziennym przemieszczaniu się do szkoły, pracy czy podczas

robienia zakupów, jako niezbędnego wyposażenia w trakcie wypraw

turystycznych, jako elementu rekreacji czy też rehabilitacji zdrowotnej, jako

przyrządu niezbędnego do uprawiania sportu a także jako sposobu na zarabianie

pieniędzy.

Najpopularniejszy środek lokomocji przed sklepem spożywczym

Niniejsze opracowanie ma na celu zwrócenie uwagi na zagadnienia, które mogą

być przydatne dla bezpiecznego i przewidywalnego dla innych sposobu

korzystania z roweru, dając jednocześnie jego użytkownikom maksimum

satysfakcji z jazdy.

Jednocześnie autorzy opracowania liczą, że jego lektura zachęci do jazdy

wszystkich trzymających w piwnicy swoje zakurzone rowery a tych, którzy ich

jeszcze nie mają – że zaczną pałać chęcią posiadania i używania własnego

roweru.

Wszystkich zainteresowanych zapraszamy na wspólne wyjazdy, o których można

dowiedzieć się na stronie www.wejherower.org lub na naszym profilu na

Facebooku.

DO CZEGO MOŻE BYĆ PRZYDATNY ROWER?

Pozwala na realizację sportowych pasji w każdym wieku

Osobom o mniejszym zacięciu sportowym umożliwia aktywne spędzenie wolnego czasu

Jest codziennym środkiem transportu przy dojeździe do pracy

Pozwala na dojazd na mniej uczęszczaną plażę

Odgrywa niebagatelną rolą w transporcie towarowym

Pozwala dostarczyć przesyłki znacznie mniejszych rozmiarów

Ułatwia samodzielne i aktywne zwiedzanie miasta

Umożliwia zwiedzanie pasywne będąc jednocześnie źródłem utrzymania

Pozwala na niespotykaną gdzie indziej integrację przy piwie podczas pedałowania

Daje ogromną satysfakcję z osiągnięcia celu po trudach podróży

ROWER TO POJAZD

To podstawowe stwierdzenie jest bardzo ważne, zwłaszcza w naszym kraju, gdzie

często rowerzysta jest traktowany jako szybszy pieszy. Tymczasem rower jako

pojazd jest zdefiniowany w ustawie Prawo o ruchu drogowym a na jego

użytkownika nałożono szereg praw i obowiązków.

Dla wszystkich pojazdów naturalnym miejscem do poruszania się jest jezdnia.

Rower jako pojazd relatywnie wolny często jest na niej traktowany jak intruz,

tymczasem zgodnie z przepisami rowerzysta jest pełnoprawnym uczestnikiem

ruchu drogowego.

Pamiętajmy, że sam fakt prowadzenia samochodu nikogo nie upoważnia do

wykorzystywania swojej przewagi i podejmowania interwencji odnoszących się do

sposobu naszej jazdy – kierowca samochodu nie musi znać specyfiki jazdy

rowerem i ma dokładnie takie same prawa i obowiązki jak każdy inny uczestnik

ruchu drogowego. Prawo interwencji na drodze przysługuje jedynie

funkcjonariuszom stosownych służb podczas pełnienia obowiązków służbowych.

Naturalnym miejscem dla roweru jest jezdnia. Wielu rowerzystów za oczywiste i za bardziej bezpieczne uważa poruszanie się jezdnią pomimo istnienia dedykowanej infrastruktury rowerowej. Sprzyja temu przyjazna nawierzchnia bitumiczna zamiast fazowanej kostki brukowej, nie budzące wątpliwości pierwszeństwo w relacji do innych pojazdów oraz relatywnie niewielki ruch pojazdów.

Na drogach o małym natężeniu ruchu innych pojazdów, zwłaszcza ciężarowych,

naturalna jest jazda rowerem na zasadach ogólnych po pasie ruchu

przeznaczonym dla wszystkich użytkowników drogi. Drogi o większym natężeniu

ruchu często mają wydzielone pobocze, które przy odpowiedniej szerokości

idealnie nadaje się do jazdy rowerem. Na terenach zurbanizowanych zamiast

pobocza spotyka się pasy ruchu dla rowerów wydzielone z jezdni

ogólnodostępnej, po których ruch rowerów odbywa się tylko w jednym kierunku,

zgodnym z obowiązującym na sąsiednim pasie ruchu.

Pas pobocza drogi krajowej nr 6 na odcinku pomiędzy Wejherowem a Redą pomimo

dużego natężenia ruchu pojazdów na jezdni stwarza relatywnie dobre warunki do jazdy

rowerem

W miejscowościach przyjaznych rowerzystom spotkać można

idealnie nadające się do jazdy rowerem ulice o ruchu

uspokojonym, gdzie ograniczenie ruchu pojazdów odbywa się za

pomocą elementów fizycznych. Na ulicach tych z reguły

obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h, często w postaci

wytyczonych stref. W strefach ograniczonej prędkości większość

skrzyżowań jest równorzędna czyli brak drogi z pierwszeństwem.

Jeszcze większe ograniczenia prędkości dotyczą ulic

objętych strefą zamieszkania, po których poruszać się

można z prędkością nie przekraczającą 20 km/h i na

których pierwszeństwo należy do pieszych. Strefy takie z

reguły wyznacza się na drogach, na których nie ma

podziału na jezdnię i chodniki. Parkowanie pojazdów

możliwe jest tylko w wyznaczonych miejscach.

W strefach objętych ograniczeniem prędkości często istnieje możliwość jazdy

rowerem w obu kierunkach po drogach jednokierunkowych dla innych pojazdów.

Ta możliwość przybiera czasami formę wydzielonego jednokierunkowego

kontrapasa. Po takiej jezdni w stronę, po której poruszają się inne pojazdy

rowerzysta porusza się tak jak one.

Ulica jednokierunkowa z dopuszczonym ruchem rowerów w obu kierunkach. Bolszewo, ul. Główna na odcinku pomiędzy ul. Wejherowską i ul. Zamostną

Komplet oznakowania ulicy jednokierunkowej z

dwukierunkowym ruchem rowerowym. Od strony

dostępnej dla wszystkich pojazdów umieszcza się znak

D-3 „droga jednokierunkowa” a od strony dostępnej

wyłącznie dla rowerzystów znak B-2 „zakaz wjazdu”. Pod

oboma znakami znajdują się tabliczki o treści „nie

dotyczy” z symbolem roweru

Pas ruchu dla rowerów to wydzielona i oznakowana część jezdni przeznaczona do ruchu

rowerów wyłącznie w jednym kierunku, zgodnym z obowiązującym dla sąsiedniego

pasa ruchu.

Oznakowanie pionowe i poziome pasa ruchu dla rowerów

Pasy ruchu dla rowerów oddzielone od pasa ogólnodostępnego linią umożliwiającą

zjazd pojazdów na pas ruchu dla rowerów. Pas ogólnodostępny ma szerokość

pozwalającą na ruch pojazdu w jednym kierunku. Inne niż rowery pojazdy jadące z

przeciwnych kierunków mijają się zjeżdżając chwilowo na pas ruchu dla rowerów i jadą

za ewentualnymi rowerzystami po czym wracają na pas ogólnodostępny. Jest to jeden

ze sposobów uspokojenia ruchu na drodze o szerokości około 6m

Jeżeli na jezdni nie ma możliwości wydzielenia osobnego pasa

ruchu dla rowerów a istnieje potrzeba zaznaczenia obecności

rowerzystów można zastosować oznakowanie poziome – znak

P-27 „kierunek i tor ruchu roweru” zalegalizowany w

październiku 2015 r.

Przy drogach o dużym natężeniu ruchu pojazdów,

zwłaszcza samochodów ciężarowych a także na drogach,

na których dopuszczono możliwość poruszania się

pojazdów z prędkością przekraczającą 50 km/h ruch

rowerowy powinien być prowadzony po separowanych od

ruchu innych pojazdów ciągach rowerowych lub pieszo-

rowerowych. Wydzielona infrastruktura rowerowa i pieszo-

rowerowa w zależności od oznakowania daje rowerzystom

różne możliwości. Ponieważ bardziej doświadczeni

rowerzyści nierzadko wolą korzystać z jezdni zamiast takiego ciągu zbudowanego

bardzo często bez poznania podstawowych zasad ruchu rowerowego, należy je

pokrótce omówić, zwłaszcza że po nowelizacji z października 2015 r. zaszło

szereg zmian w tym zakresie.

Droga dla rowerów to droga lub jej część oddzielona konstrukcyjnie lub za

pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu rowerowego od jezdni lub innych dróg i

oznaczona stosownym znakiem. Korzystanie z niej jest obowiązkowe jeżeli jest

ona wyznaczona dla kierunku, w którym porusza się lub zamierza skręcić

rowerzysta. Pierwszeństwo na drodze dla rowerów należy do osób

niepełnosprawnych i rowerzystów. W miejscach gdzie nie ma chodnika mogą się

po niej poruszać także piesi, którzy zobowiązani są do ustępowania miejsca

jadącym na rowerze.

Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów

Oznakowanie pionowe końca drogi dla rowerów. Dodatkowo droga dla rowerów kończy

się na każdym skrzyżowaniu

Źle zaprojektowana i zbudowana droga dla rowerów położona obok drogi dla pieszych

często jest użytkowana niezgodnie z przeznaczeniem

Droga dla rowerów położona obok drogi dla pieszych jest oznaczona znakiem

zawierającym symbole obu dróg z podziałem pionowym, po których obie grupy

użytkowników poruszają się odpowiednio po stronach wskazanych na znaku.

Korzystanie z niej jest obowiązkowe jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w

którym porusza się lub zamierza skręcić rowerzysta. Pierwszeństwo na drodze dla

rowerów należy do osób niepełnosprawnych i rowerzystów a na drodze dla

pieszych do osób niepełnosprawnych i pieszych.

Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów położonej obok drogi dla pieszych

Tak właśnie powinna wyglądać idealna droga dla pieszych i rowerów: szeroka, o

przyjaznej bitumicznej nawierzchni minimalizującej opory toczenia, o spadkach terenu

łagodniejszych niż na sąsiedniej jezdni od której oddzielona jest szerokim rowem, o

łukach umożliwiających szybką jazdę i bez zbędnych barierek szpecących krajobraz

oraz pogarszających a nie polepszających bezpieczeństwo ruchu drogowego

Droga dla pieszych i rowerów może być też przeznaczona dla ruchu rowerów na

całej swojej szerokości i jest wówczas oznaczona stosownym znakiem z

podziałem poziomym. Podobnie jak w poprzednich przypadkach korzystanie z niej

jest obowiązkowe jeżeli jest ona wyznaczona dla kierunku, w którym porusza się

lub zamierza skręcić rowerzysta. Jadący rowerem jest obowiązany zachować na

niej szczególną ostrożność i ustępować miejsca osobom niepełnosprawnym i

pieszym.

Oznakowanie pionowe i poziome drogi dla rowerów położonej obok drogi dla pieszych

A tak wygląda przygnębiająca polska rzeczywistość

Chodnik z dopuszczonym ruchem rowerowym. Tor przeszkód a obok przyjazna jezdnia,

bez nieoznakowanych i nieprzepisowych przeszkód. Fot. Grzegorz Kałamejka

Dodatkowo występującym na naszym terenie oznakowaniem jest droga dla

pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym. Jest to rozwiązanie będące

kompromisem, umożliwiającym jazdę rowerem po chodniku lub innej części drogi

przeznaczonej dla ruchu pieszych. Jadący rowerem nie jest obowiązany do

korzystania z tak oznakowanej drogi i w zależności od swoich umiejętności i

doświadczenia ma możliwość wyboru między nią a sąsiadującą z nią jezdnią.

Rowerzysta korzystając z drogi dla pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym

ma obowiązek zachowania szczególnej ostrożności, poruszania się powoli oraz

ustępowania miejsca osobom niepełnosprawnym i pieszym, mającym na niej

bezwzględne pierwszeństwo. Ten sposób oznakowania jest także często

spotykany na śródmiejskich deptakach czy alejach parkowych.

Oznakowanie pionowe drogi dla pieszych z dopuszczonym ruchem rowerowym w różnych spotykanych wariantach

Oznakowanie pionowe kończące drogę dla pieszych. Oznakowanie końca drogi dla

rowerów położonej obok drogi dla pieszych i drogi dla pieszych i rowerów jest

analogicznie pochodną oznakowania końca drogi dla rowerów i końca drogi dla

pieszych.

Najbardziej niebezpiecznymi miejscami na wydzielonych ciągach przeznaczonych

dla ruchu rowerów są miejsca ich przecięć z innymi drogami, oznaczone jako

przejazdy dla rowerzystów. Jadący po nich w ciągu drogi głównej rowerzysta ma

pierwszeństwo nad innymi pojazdami, jednak wiedza ta nie jest powszechna.

Zabronione jest przekraczanie jezdni wzdłuż przejścia dla pieszych.

Oznakowanie poziome przejazdu dla

rowerzystów oraz przejścia dla pieszych.

Na dolnym rysunku przedstawiono nowy

sposób oznakowania przejazdu dla

rowerzystów zintegrowanego z

przejściem dla pieszych. Dotychczas

przejazd dla rowerzystów musiał mieć

minimalną szerokość 2m (łącznie z

liniami wyznaczającymi przejazd) i

musiał być oddzielony minimum 0,5m od

przejścia dla pieszych, którego

minimalna szerokość wynosiła 4m. Jak z

powyższego wynika najwęższy przejazd

dla rowerzystów wraz z przejściem dla

pieszych miał co najmniej 6,5m. Po

nowelizacji przepisów w październiku

2015 r. minimalna szerokość przejścia

dla pieszych wynosi 2,5m, przejazdu dla

rowerzystów zintegrowanego z

przejściem dla pieszych 1,8m co łącznie daje 4,3m. Warto zwrócić uwagę, że szerokość

przejazdu dla rowerzystów to cały pas w kolorze czerwonym łącznie z białymi

elementami – rowerzyści mają tendencję do jazdy pomiędzy oznakowaniem (które liczy

raptem 0,8m) z uwagi na różną przyczepność różnokolorowych elementów i dodatkowo

gdy do wymalowania przejazdu dla rowerzystów użyto farby grubowarstwowej.

Łącznik na osiedlu domów jednorodzinnych umożliwiający dojście i dojazd wyłącznie rowerem pomiędzy ulicami osiedlowymi

Dla ruchu rowerowego często udostępniane są

zamknięte dla innych pojazdów drogi lub ich

części takie jak śródmiejskie deptaki, ścieżki w

parkach czy pasy ruchu dla autobusów. Do

jazdy rowerem nadają się także wszelkiego

rodzaju drogi techniczne, wały

przeciwpowodziowe, drogi leśne o dobrej

nawierzchni, drogi pożarowe, łączniki i skróty

rowerowe niedostępne dla innych pojazdów.

Najczęściej spotykane znaki zakazu, nakazu i informacyjny stwarzające wyjątki dla rowerów w stosunku do możliwości istniejących dla pozostałych pojazdów.

Jazda rowerem po chodniku jest nielegalna z wyjątkiem tych chodników, na

których dopuszczony został ruch rowerów. Istnieją tylko trzy wyjątki od tej

reguły. Rowerem po chodniku można poruszać się w przypadku gdy ma on

powyżej 2 m szerokości a na sąsiedniej jezdni zezwala się na prędkość pojazdów

powyżej 50 km/h i brakuje na niej pobocza. Drugi przypadek dotyczy opieki nad

samodzielnie jadącym na rowerze dzieckiem do lat 10, któremu może towarzyszyć

jedna osoba normalnie nieuprawniona do jazdy po chodniku. Trzeci wyjątek

dotyczy ekstremalnie złych warunków pogodowych zagrażających bezpieczeństwu

rowerzysty. W każdym innym przypadku jazda rowerem po chodniku jest

niezgodna z przepisami i kulturą.

Poruszając się rowerem po chodniku zobowiązani jesteśmy jechać wolno.

Uciekając z jezdni z obawy przed innymi pojazdami nie bądźmy dla pieszych

podobnym zagrożeniem i nie fundujmy im poczucia strachu, którego sami

staramy się uniknąć. W społeczeństwach o wysokiej kulturze jazdy pieszy, jako

najsłabszy uczestnik ruchu drogowego, ma najwięcej praw. Starajmy się zatem je

respektować żądając od innych aby także nasze prawa były przestrzegane.

Jazda rowerem po chodniku jest zabroniona i uciążliwa, zarówno dla osoby jadącej jak i pieszych

OBOWIĄZKOWE I DODATKOWE WYPOSAŻENIE ROWERU I ROWERZYSTY

Każdy rower poruszający się po drogach publicznych oraz w strefach ruchu i w

strefach zamieszkania musi być wyposażony w co najmniej jeden sprawny i

działający hamulec, w dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym

dźwięku, w umieszczone z tyłu roweru światło odblaskowe w kolorze czerwonym

w kształcie innym niż trójkąt oraz w światła pozycyjne przednie i tylne, które

mogą być zdemontowane gdy nie ma obowiązku ich używania. Długość roweru

wraz z przyczepką nie może przekraczać 4m a szerokość 90 cm, szerszy pojazd

jest wózkiem rowerowym.

Światło przednie barwy białej lub żółtej selektywnej musi być umieszczone na

wysokości od 25 do 150 cm od nawierzchni a oświetlenie tylne barwy czerwonej

musi być, tak jak światło odblaskowe, widoczne z odległości nie mniejszej niż

150m. Światła pozycyjne przednie i tylne mogą być ciągłe lub migające.

Oświetlenie migające poprawia postrzeganie rowerzysty i wydłuża żywot zasilania

jednak należy pamiętać, że używanie po zmierzchu oślepiającego innych

przedniego światła migającego na drogach rowerowych nie należy do dobrego

tonu.

Poza przepisowym i wymaganym niezbędnym oświetleniem roweru bardzo

przydatne po zmierzchu mogą okazać się dodatkowe elementy odblaskowe.

Zasadniczo można je podzielić na te, które znajdują się na wyposażeniu roweru,

na ubraniu rowerzysty oraz na dodatkowe, zakładane okazjonalnie. Rower musi

być wyposażony w czerwony odblask umieszczony z tyłu, o którym wspomniano

wyżej. Oprócz tego może być wyposażony w przedni odblask barwy białej oraz

pomarańczowe odblaski montowane w pedałach lub symetrycznie na kołach.

Barwy białej mogą być także odblaski w kształcie pierścienia umieszczone

fabrycznie na oponach. Bardzo efektywne są elementy odblaskowe umieszczane

na częściach ubrań, zwłaszcza tych dedykowanych rowerzystom. Ich przydatność

wynika z równomiernego rozmieszczenia odblasków zarówno na korpusie jak i na

nogawkach czy zwłaszcza rękawach, co jest bardzo istotne w momencie

sygnalizacji skrętu.

Z elementów odblaskowych zakładanych okazjonalnie największą popularnością

cieszy się kamizelka odblaskowa. Aby poprawnie spełniać swoją rolę musi być ona

wyposażona w odblaski, które nie zanikną po kilku praniach. Jeżeli decydujemy

się na używanie kamizelki pamiętajmy, że jej noszenie ma sens tylko wtedy, gdy

przyjęta pozycja pozwala dostrzec któryś z odblasków. Istotne jest aby nie

zasłaniać kamizelki plecakiem. Warto też pamiętać, że sygnalizacja skrętu,

zwłaszcza po zmierzchu i w lewo, może być mniej widoczna bo wzrok kierowcy

skupiony jest na odblaskach, których w kamizelce z definicji brak na rękach.

Mniej popularne a bardziej efektywne są różnego rodzaju opaski odblaskowe,

zwłaszcza samozaciskające się, które w zależności od potrzeby można z

powodzeniem umieszczać na rękach (zwłaszcza

lewej), nogach czy rowerze. Zdobywające

popularność ozdobne gadżety mogą być

przydatne pod warunkiem ich sensownego

umieszczenia na rowerze czy rowerzyście. Nie

zapominajmy jednak, że elementy odblaskowe

wyłącznie odbijają światło nie emitując go, więc

w żaden sposób nie zastąpią oświetlenia

roweru.

Pozostałe elementy wyposażenia roweru i

rowerzysty są całkowicie dobrowolne i zależą od

potrzeb, możliwości finansowych i inwencji

właściciela. Najbardziej przydatne z tej grupy są

Różne sposoby ochrony przed deszczem - od tradycyjnej parasolki po nieprzemakalną

pelerynę przeciwdeszczową z kapturem i nieprzemakalnymi ochraniaczami na obuwie.

wszelkiego rodzaju elementy przeciwdeszczowe, stosownie do charakteru i okresu

jazdy dobrane opony – w tym prawnie dopuszczone opony zimowe z kolcami oraz

chyba najbardziej kontrowersyjny element czyli kask rowerowy.

Warto pamiętać, że w Polsce nie ma obowiązku jazdy w kasku. Pewne jest także,

że jego wprowadzenie zmniejszyłoby liczbę osób korzystających z roweru. Jeżeli

ktoś chce jeździć w kasku musi zadać sobie trochę trudu odpowiednio go

dobierając i zakładając. Niepoprawnie zamocowany kask w razie nieszczęśliwego

wypadku może spowodować więcej szkód niż przynieść korzyści. Należy zdawać

sobie sprawę z faktu, że oddziaływanie nawet najlepszego kasku jest ograniczone

i w żaden sposób jego noszenie nie powinno skłaniać do brawurowej jazdy. Kask

pęknięty, aby nie był tylko ozdobą głowy, należy bezwzględnie wyrzucić i

zaopatrzyć się w nowy. Nie ma też większego sensu zmuszanie dzieci do noszenia

styropianowych skorupek bez wywietrzników za kilka złotych gdyż jest to

najlepsza droga do zniechęcenia do jazdy na rowerze. Jeżeli chcemy by dziecko

jeździło w kasku nie należy oszczędzać kupując atestowany kask, ucząc

jednocześnie jego poprawnego użycia aby spełniał zakładaną rolę.

Osoby uważające, że rower jest pojazdem sezonowym i że zimą na rowerze się nie

jeździ warto poinformować, że coroczny zimowy przejazd rowerowy odbywający się w

Trójmieście pod hasłem Mikołaje na Rowerach gromadzi około tysiąca uczestników

Osobnym tematem jest kwestia bezpiecznego przechowywania roweru, zarówno

w dłuższym czasie jak i podczas krótkiej wizyty w sklepie. Niestabilny z natury

rower wymaga w czasie postoju solidnego oparcia, do którego można go przypiąć

odpowiednim zapięciem. Z pewnością zadania tego nie spełnią popularne

„wyrwikółka”, w które należy włożyć koło i i nie ma możliwości zapięcia ramy.

Ustawiony przed sklepem pseudostojak na teoretycznie wiele rowerów nie znalazł uznania w oczach rowerzysty podróżującego z przyczepką

Lokalizacja tego stojaka na wiele rowerów praktycznie uniemożliwia ustawienie w nim

roweru, z jednej strony jest ściana, z drugiej wyjazd z posesji. Gdzie miejsce na rower?

Niebanalny sposób przymocowania roweru. Właściciel nie zauważył, że wystarczy umiejętnie przełożyć linkę przez kierownicę, żeby uwolnić rower. Jakość linki także jest iluzoryczna, jej przecięcie to jeden ruch szczypcami.

Godne polecenia solidne zapięcia rowerowe, po lewej stronie szekla tzw. U-lock, po stronie prawej mocowana na stałe do roweru blokada tylnego koła

Dwa rodzaje stojaków rowerowych, z prawej strony „wyrwikółka”, po lewej solidne stojaki o odpowiednim kształcie umożliwiającym przymocowanie roweru za ramę. Jednoznaczny wybór rowerzystów wskazuje na przydatność poszczególnych modeli.

Obiekt westchnień każdego rowerzysty. Wiata na rowery ze stojakami zapewnia bezpieczne przechowanie roweru.

Coraz większego znaczenia nabiera połączenie jazdy rowerem jako pierwszym i

ostatnim etapem podróży multimodalnej, w której najczęściej bywa łączony z

pociągiem pozwalającym na przemieszczenie się na większą odległość. Rower w

tym przypadku zastępuje podróż komunikacją publiczną lub pieszą zwiększając

zasięg oddziaływania kolei lub dając poczucie większej autonomii w czasie

podróży. Zjawisko to dotyczy w szczególności codziennej komunikacji.

Pożądane przez rowerzystów stojaki rowerowe na przystanku SKM

Przewóz rowerów w pociągach SKM Trójmiasto i PKM jest darmowy

Jazda bezpieczna i z wyobraźnią, mając „oczy dookoła głowy”, obserwując to co

się dzieje, nawierzchnię drogi, oznakowanie, zachowania innych uczestników

ruchu, dostosowanie się do warunków pogodowych i adekwatna reakcja to

podstawa jazdy, nie tylko na rowerze. Ważna jest znajomość przepisów ruchu

drogowego, która z pewnością dodaje pewności, zwłaszcza w ruchu ulicznym

pozwalając na wykonywanie czytelnych i zdecydowanych manewrów.

Rowerzysta jak każdy inny kierujący pojazdem ma obowiązek jazdy możliwie

blisko prawej krawędzi jezdni. Praktycznie w dużej mierze pozycja zajmowana

przez rowerzystę zależna jest od parametrów drogi, natężenia ruchu oraz jego

umiejętności. Zalecana jest odległość zbliżona do 1m od krawędzi jezdni,

pozwalająca w razie potrzeby na ominięcie kałuży, studzienki czy przysłowiowej

dziury w jezdni. Jazda ze świadomością, że przeszkadzamy w ruchu innych

pojazdów powoduje kurczowe trzymanie się skrajnie prawej strony umożliwiając

wyprzedzanie „na trzeciego”, bez zmniejszenia prędkości, często bez zachowania

przepisowej odległości od rowerzysty. Ponieważ mamy obowiązek jazdy, która nie

stanowi lub nie stworzy zagrożenia dla uczestników ruchu musimy przeciwdziałać

powyższym zagrożeniom.

Niebezpieczny kąt najazdu na tory kolejowe

Szczególnie groźne jest zjechanie na pobocze drogi i późniejsza próba powrotu na

jezdnię bez zachowania odpowiedniego kąta najazdu na zwykle posadowioną

wyżej jezdnię. Wszelkie przeszkody poprzeczne staramy się pokonywać pod

kątem maksymalnie zbliżonym do prostego, eliminując ryzyko zakleszczenia czy

odbicia koła, co może doprowadzić do upadku i co za tym idzie najechania przez

kolejny pojazd. Dotyczy to zwłaszcza torowisk tramwajowych występujących na

jezdni oraz części przejazdów kolejowych. Pamiętajmy jednak, że takie konieczne

z punktu widzenia rowerzysty manewry mogą być niezrozumiałe dla innych.

Poprawny sposób pokonania torów kolejowych

Rowerzysta z uwagi na specyfikę jazdy dysponuje prawami, których nie mają inni

uczestnicy ruchu drogowego. Jednym z nich jest możliwość wyprzedzania innych

niż rower pojazdów zarówno z lewej, jak i z prawej strony (innego rowerzystę

można wyprzedzać wyłącznie z lewej strony). Następnym przywilejem jest jazda

obok innego rowerzysty, nieutrudniająca ruchu pozostałym pojazdom. Ponieważ

inny pojazd jest zobowiązany zachować minimum 1m odległości przy

wyprzedzaniu rowerzysty to biorąc pod uwagę gabaryty samochodu i roweru jest

on i tak zmuszony z reguły do zajęcia drugiego pasa jezdni. Wynika z tego, że

utrudnienia związane z jazdą parami dotyczą wyłącznie relatywnie szerokich

jezdni, mających co najmniej 8m szerokości.

Przy dojeździe do skrzyżowania rowerzysta ma też prawo do zmiany pozycji z

prawej na środkową na pasie ruchu umożliwiającym opuszczenie skrzyżowania w

więcej niż jednym kierunku. Takie położenie na pasie ruchu uniemożliwia

wyprzedzenie rowerzysty na skrzyżowaniu, pozwala na obserwację jego

zamierzeń a jemu samemu pomaga w wykonywaniu manewrów na skrzyżowaniu.

Oczywistym jest, że przed zmianą pozycji na pasie ruchu należy upewnić się czy

taki manewr jest bezpieczny i nie zmusi kolejnego pojazdu do gwałtownych

manewrów. Zajęcie pozycji na środku pasa ruchu nie wymaga zasygnalizowania

zamiaru i stosowane jest przy dojeździe do ronda jak też przy kontynuacji jazdy

na wprost lub skręcie w prawo. Jedynie zamiar skrętu w lewo musi być

sygnalizowany (zawsze po upewnieniu się, że istnieje możliwość bezpiecznego

skrętu) i związany jest z zajęciem pozycji przy osi jezdni.

Warto zasygnalizować, że sam manewr skrętu w lewo należy do najbardziej

niebezpiecznych podczas jazdy rowerem i pochłania najwięcej ofiar. Dlatego

szczególnie istotne jest poprawne zachowanie rowerzysty i wymuszenie przez

niego takiegoż zachowania kierujących kolejnymi pojazdami. Upewnienie się, jaka

jest sytuacja na jezdni, sygnalizacja zamiaru skrętu i zajęcie poprawnej pozycji na

pasie ruchu oraz ponowne upewnienie się przed samym manewrem to kanony

postępowania rowerzysty. Istotna jest też odpowiednia prędkość przy dojeździe

do miejsca, w którym zamierzamy skręcić tak, aby zawsze zachować możliwość

reakcji. Specyfiką jazdy na rowerze jest konieczność poruszania się dla

zachowania równowagi, przeciętny rowerzysta nie jest w stanie „ustać” na

rowerze a konieczność zatrzymania się na skrzyżowaniu przy osi jezdni wśród

jadących w obu kierunkach pojazdów jest najgorszą z możliwości.

Jadąc w grupie pamiętajmy, że dobrze jest jechać bez pozostawiania większych

odstępów pomiędzy jej uczestnikami. Naturalnym dążeniem kierowców jest

wyprzedzenie wolniej jadącej grupy a wyprzedzając kolumnę rowerzystów z dużą

prędkością w razie potrzeby może nagle zahamować usiłując znaleźć lukę

pomiędzy jadącymi rowerzystami, co może mieć groźne konsekwencje dla

ostatnich z nich. Grupa rowerzystów może liczyć do 15 osób a odstęp od

pozostałych grup musi wynosić co najmniej 200m. Powyższe rygory nie dotyczą

zorganizowanych przejazdów odbywających się jako zgromadzenia czy inne

imprezy masowe pod eskortą służb zabezpieczających przejazd.

Korzystanie z roweru przez osoby pełnoletnie jest możliwe bez posiadania

jakichkolwiek uprawnień. Podobnie sytuacja wygląda dla dzieci w wieku do lat 10,

które w myśl przepisów, niezależnie od sposobu samodzielnego poruszania się, są

pieszymi i w związku z tym korzystają z wszystkich praw pieszych. Dla

pozostałych osób do legalnego poruszania się rowerem po drogach publicznych

oraz w strefach ruchu i w strefach zamieszkania niezbędne jest posiadanie karty

rowerowej.

Ten z założenia krótki poradnik nie pozwala na omówienie wszystkich zagadnień,

koncentrując się na uważanych przez autorów za najbardziej istotne i przydatne.

Oprócz znajomości przepisów i zachowań do pełnej satysfakcji z jazdy na rowerze

niezbędna jest kultura jazdy, respektująca prawa innych uczestników ruchu,

zwłaszcza pieszych. Warto też, poza zestawem narzędzi i zapasowej dętki,

zabierać ze sobą dobry humor, życzliwe słowo i uśmiech na twarzy. W razie

jakiejś nieprzewidzianej, konfliktowej sytuacji pomogą one rozładować napięcie i

kontynuować jazdę.

Publikacja powstała jako element programu współpracy Gminy Miasta Wejherowa

z organizacjami pozarządowymi i jest efektem zadania pod nazwą „Bezpieczna,

zdrowa rekreacja i komunikacja rowerem na Ziemi Wejherowskiej –wydawnictwo”

zrealizowanego przez Wejherowskie Towarzystwo Cyklistów zgodnie z umową

WKSSPiT.272.205.2015.AK z dnia 30 listopada 2015 r.

W opracowaniu przyjęto stan prawny obowiązujący w dniu 1 grudnia 2015 r.

Zespół redakcyjny Wejherowskiego Towarzystwa Cyklistów pod kier. Anny Socha

Fot. Anna Socha, Grzegorz Kałamejka, Tomasz Milewski (wszystkie nieoznaczone)