"Weeral veranderen ... weeral iets nieuws ..."

Hebben innovaties wel een effect op school?

M. Valcke – Universiteit Gent08.12.2012

Structuur

• Innoveren: wat is dat?

• Wat werkt?• Drie casusposities: praktijk en onderzoek

– Tablets voor kleuters– Mind maps op school– Samenwerken op school

• Conclusies

Conclusie

• Innoveren hangt samen met “uw” prioriteiten– Innoveren vereist heldere en afgebakende

doelen– Innoveren is een teambeslissing– Innovatie vraagt een plan– Innoveren vraagt naar evalueren– Innovaties lukken niet altijd

Innoveren: wat is dat?

http://www.onderwijsinontwikkeling.nl/nl/Projecten/Projecten-KPC-Groep/Projecten-KPC-Wat_werkt_in_innovatieve_scholen.html

Innoveren: wat is dat?

• Voorbeeld: Gebruik van een mindmap

http://photopeach.com/album/deccqw

Innoveren

bv. In welke mate is het gebruik van een mindmap door uw leerlingen “nieuw” in “UW KLAS”?

Van 0 helemaal niet

of 1 2 3 4 5 6 7 8

Tot 9 volledig nieuw

Innoveren

bv. SlimFit

Eén van de 5 grote

InnovatieImpuls-Onderwijs (II0)

in Nederland http://www.innovatieimpulsonderwijs.nl/iio-experimenten/de-5-iio-experimenten/slimfit.html

http://www.youtube.com/watch?v=m7lewNKqgFY&feature=player_embedded

Innoveren

bv. In welke mate is SlimFit “nieuw” in “UW KLAS/SCHOOL”?

Van 0 helemaal niet

of 1 2 3 4 5 6 7 8

Tot 9 volledig nieuw

Innoveren

Waarom SlimFit?

Poging tot antwoord op lerarentekort in Nederlandse basischolen ….

Innovatie: werkt het?

• Vraag naar “effect”? Lastig te meten.

• Meta-analyses van onderzoek naar impact: Hattie (2009)

Hattie, J. (2009). Visible Learning: A Synthesis of over 800 Meta-Analysis relating to Achievement.Milton Park, Oxon: Routledge.

Effect size• Onderzoeksresultaten m.b.t. effect van een strategie,

aanpak, kenmerk, … • Meta-analyse van bestaande studies• Statistische maat van effect: effect size (d).• Vuistregel: wanneer d = >.40 interessant effect

Hattie, J. (2009). Visible Learning: A Synthesis of over 800 Meta-Analysis relating to Achievement.Milton Park, Oxon: Routledge.

Effect size• Onderzoeksresultaten m.b.t. effect van een strategie, aanpak,

kenmerk, …

• Meta-analyse van bestaande studies

• Statistische maat van effect: effect size (d).

• Vuistregel: wanneer d = >.40 interessant effect

Hattie, J. (2009). Visible Learning: A Synthesis of over 800 Meta-Analysis relating to Achievement.Milton Park, Oxon: Routledge.

Voorbeelden van innovaties

• Tablets in kleuterschool• Mindmapping op school• Samenwerkend leren

Werkt dit????

http://www.sigo.be/sok/Kwaliteit%20in%20onderwijs.pdf

VTM rapportage over iPads in kleuterschool

Uw mening

In welke mate vinden jullie het gebruik van tablets zinvol bij kleuters?

0 = helemaal zinloos

9 = uiterst zinvol

http://www.mindmeister.com/nl/93175294/kleuters-moeten-nog-niet-met-een-ipad-spelen

http://www.sunjournal.com/city/story/1012022

http://www.hatchearlychildhood.com/Layout-Images/documents/tablet/iSS-Mobile-Research-Basis.pdf

Dissectie van een “technologie”

• Waarom past een tablet –misschien - in een kleuterschool?

Link met de doelen van de kleuterschool?

Taal

Wiskunde

Gelijke kansen

Pas de tablet bij de doelen?

http://www.tabletportaal.nl/schoolborden/catalogus.html?vakgebied=kleuter-apps

Vergelijk ipad en actieve manipulatie SmartTable

RespecteerEnactive - iconic – symbolic

Ipads in de kleuterschool

• Aansluiten bij doelen

• Inpassen in opbouw leerproces

• Lkr?– Kennis, vaardigheden– Organisatie, veiligheid, ...

Voorbeeld 2: MindmappingMindmapping op school? Heeft dit een effect op de leerprestaties van de leerlingen?

1. = geen effect

2. = een klein effect

3. = een matig effect

4. = een groot effect

5. = een zeer groot effect

Mindmap

Mindmap

Mindmap

Mindmap

Mindmap

• Integratie in bredere instructie

• Langdurige invoering

• Verschillende lkr

• Invloed op leren

http://www.scriptiebank.be/en/node/1476

Integratie met andere leerprocessen

DOI: 10.1111/j.1949-8594.2008.tb17843.x

Voorbeeld 3: samenwerkend leren

Samenwerkend leren?

bv. In welke mate vinden jullie samenwerkend leren nuttig voor het leren?

Van 0 helemaal niet

of 1 2 3 4 5 6 7 8

Tot 9 volledig nieuw

Samenwerkend leren

AttitudeZelfconceptMotivatie

Opvattingen….

Betere prestaties

Samenwerkend leren

p.210

Johnson & Johnson (1996) en S

lavin (1996)

Samenwerkend leren

• Groepswerk kwalijke reputatie– Lerenden werken niet echt samen; ze verdelen

gewoon het werk en leggen op het einde alles samen.

– Of bepaalde lerenden doen vrijwel al het werk en andere ‘liften’ mee.

– …

Samenwerkend leren• Johnson & Johnson : “As you can see,

cooperative learning is not simply a process of putting students in groups and setting them loose to work on an assignment together. Oftentimes, our students will be more accustomed to competitive and individualistic classroom situations than they are to work cooperatively with their classmates. For a cooperative activity to be successful, we must structure the activity in such a way that cooperative learning is not only helpful for academic success but in fact even necessary for it.”

Samenwerkend leren

• Belang van scripting– Inhoudsgerichte scripts helpen de concrete taak en

onderliggende kennisbasis helder te krijgen. Vb. rol onderzoeker, theoreticus, apotheker, assistent, vertegenwoordiger bedrijf, enz.

– Communicatiegerichte scripts bevorderen samenwerking in de groep rol van moderator, samenvatter, theoreticus, enz.

50

WaaromWerktCSCL?

51

Scripting: rollen• Inhoudelijke rollen:

– Pharmacyst– Pharmacyst assistant– Theorist– Researcher– Intern

• Communicatierollen:– Moderator – Question-asker– Summarizer – Source researcher

52

53

Invloed van toewijzing geen of wel rollen in een CSCL setting op de beheersing van geïntegreerde farmaceutische kennis (ICS) bij 5de jaar farmaciestudenten (academiejaar 2006-2007).

Welke “rol” levert de grootstemate van kennisconstructieop?

1. Moderator2. Bronnenonderzoeker3. Vragensteller4. Samenvatter

Differentiële impact van rollen.

Peer tutoring

Videoclip Limpopo

Samenwerkend leren: peer tutoring

• Peer tutoring: “people from similar social groupings who are not professional teachers helping each other to learn, and learning themselves by teaching”

• Past bij samenwerkend leren:– medelerende/tutor de rol van

instructieverantwoordelijke voor tutee– past strategieën als modeling, coaching, scaffolding,

articuleren, reflecteren en exploreren.– peer tutoring is mediating ZPD (Vygotsky)

Keith Topping is een pionier op het terrein van peer tutoring. Het is de moeite waard om zijn website hierover te verkennen (http://www.fifepeerlearning.org/).

http://onderwijs.nieuwsbrief.khk.be/index.php?q=node/100http://screening.steunpuntdiversiteitenleren.be/inspiraties/leerling/leren-van-elkaarhttp://www.leerrijk.be/Artikels/?author=Van%20Keer,%20Hilde

Samenwerkend leren: peer tutoring

• Onderzoek (cross-age en same-age)– +++ (zie artikel Van Keer)– toegepast in sterk verschillende

kennisdomeinen– positieve impact op de houding ten opzichte

van leren (algemeen en kennisdomeinen)– ontwikkeling communicatievaardigheden,

sociaal-emotioneel welzijn en gevoel van zelfwaarde

Onderzoek: Van Keer (2004)

Peer tutoring

• Tutors’ zelf kennis beheersen

• Ontwikkel tutor strategieën

• Zet structuur uit voor samenwerking ‘tutor’ - ‘tutee’.

• Uitgebalanceerde ‘tutoring teams’.

• Alle lerenden kunnen rol van ‘tutor’ op zich nemen.

Samenwerkend leren: tutoring

Student tutoring

• Oudere tutors (vb studenten HO) helpen tutees

Student tutors aan de slag in Vlaamse scholen en bij lerenden thuis (©S. Vandevelde). Bekijk verder de boeiende videoclips m.b.t. student tutoring die je via de website van de Koning Boudewijn Stichting kan bekijken (http://www.kbs-frb.be/event.aspx?id=227872&LangType=2067).

Effectiviteit student tutoring

Effecten van tutoring voor de tutor en de tutee (De Backer & Van Keer, 2008, p.126)

Samenwerkend leren

Voorwaarden:

– systemisch invoeren

– opbouwen: leren samen werken

– verschillende leerkrachten

– STRUCTUUR geven aan lln.

Maar werkt het in MIJN school?

1. iPads

2. Mindmapping

3. Peer tutoring

Teacher as researcher

Teacher as researcherTutorbabbe

l

Conclusie

• Innoveren hangt samen met “uw” prioriteiten– Innoveren vereist heldere en afgebakende

doelen– Innoveren is een teambeslissing– Innovatie vraagt een plan– Innoveren vraagt naar evalueren– Innovaties lukken niet altijd

"Weeral veranderen ... weeral iets nieuws ..."

Hebben innovaties wel een effect op school?

M. Valcke – Universiteit Gent08.12.2012