media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir...

58
Press for Freedom Özgürlük için Basın

Transcript of media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir...

Page 1: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for FreedomÖzgürlük için Basın

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri RaporuEkim 2015

Page 2: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

İçindekiler

Giriş................................................................................................................................................3

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı.........................................................................................3

Koza İpek Operasyonu...................................................................................................................11

İfade Özgürlüğüne Baskı ve Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler...........................17

Koza İpek Operasyonuna Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler....................................................23

Diğer Gelişmeler............................................................................................................................27

Olumlu Gelişmeler........................................................................................................................31

Değerlendirme..............................................................................................................................34

- 2 -

Page 3: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

GirişEkim gündemine 7 Haziran seçiminin ardından hükümetin kurulamaması nedeniyle 1 Kasım

2015 seçimlerinin stresi ve 10 Ekim Ankara katliamının ağır yükü bindi. Doruğa çıkan terör tehdidi, oluşan korku havası, Türk lirasının değerindeki kayıp istikrar

taleplerini desteklediği, Haziran seçimi propaganda dönemine göre daha sönük bir kampanya dönemi yaşandı.

Barış talebi ile gerçekleştirilecek miting için Ankara Garı önünde 10 Ekim günü toplanan yaşlı, genç binlerce insana yönelik gerçekleştirilen korkunç saldırı ülke çapında infial uyandırdı.

Gösteri yapmak vatandaşlar için anayasal hak olduğu kadar, bu gösterilerin huzur ve düzen içerisinde yapılması için gerekli tedbirleri almak yürütme gücünün anayasal görevidir. Türkiye Cumhuriyeti anayasasının1 34’üncü maddesinde, “Herkes, önceden izin almadan, silahsız ve saldırısız toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkına sahiptir” denilmekte ve bu hakkın ancak millî güvenlik, kamu düzeni, suç işlenmesinin önlenmesi, genel sağlığın ve genel ahlâkın veya başkalarının hak ve özgürlüklerinin korunması amacıyla kanunla sınırlanabileceği hususu yer almaktadır. Anayasanın 17. maddesinde, herkesin yaşama, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahip olduğu hükmüne yer verilmiştir. Kişilerin can ve mal güvenliğinin korunması devletin asli görevidir. İdarenin bu görevi yerine getirmek, kamu düzeni ve esenliğini sağlamak üzere kolluk örgütünü kurması, gerekli araç ve olanakları sağlaması, yeterli önlemleri zamanında alması yine anayasal yükümlülüklerindendir.

Kamu yönetiminin olay öncesinde ve olay günü gerekli istihbarat ve emniyet önlemleri alıp bu trajedinin gerçekleşmesini engelleyebilmesi gerekirdi. Olaylar sonrasında katledilenlerin anılmasına izin verilmemesi, anma toplantılarına katılmak isteyenlere şiddet kullanılarak engel olunması kadar toplumun bazı kesimlerinin katliamı adeta onar gibi davranışlar içerisinde olması, kederi bile paylaşmayı beceremeyecek ölçüde kutuplaşmayı sergiledi.

Türkiye, 102 insanın ölümünün yarattığı acıların yanında ilk kez terör korkusu nedeniyle seçim mitinglerinin büyük oranda iptal edildiği bir sürece tanıklık etti. Bununla kalmadı, bir medya grubuna el konuldu, çalışanları atanan kayyum tarafından iyi gazete yapmadıkları gerekçesiyle kovuldu.

18-23 Ekim tarihleri arasında Ankara’da yurdun dört bir tarafından katılımcı gençlerle gerçekleştirilen “Özgürlük için Basın, Söz Gençlerde” çalışmasında gençlerin de altını çizdiği gibi, “habere ulaşma ve haberi yayınlama konusunda sansür, oto-sansür ve akreditasyon engelleri” Türk medyasının sorunlarının en başında gelmektedir.2

Gazetecilere ve gazete bürolarına fiili saldırılar, siyasi iktidara yakın gazete köşe yazarlarının diğer yazarlara karşı tehdit dolu yazıları, gazete ve televizyon kanallarına sahip Koza İpek grubuna yönelik operasyon ve kayyum atanması ve bunun uygulanış biçimi basın özgürlüğü ve demokrasimizin geleceği açısından da ülkede ciddi bir durumu sergilemektedir.

İletişim Araçlarına ve İletişimcilere Baskı 1 Ekim 2015 Göçmen kaçakçılığına dikkat çekmek için yasadışı yollarla nasıl sahte pasaport

aldığını haberleştiren Habertürk muhabiri Şefik Dinç'e, İstanbul Cumhuriyet Savcılığı'nca "Sahte belge düzenlemek" suçundan soruşturma açıldı. Dinç Savcılık tarafından ifadeye, "şüpheli" olarak çağrıldı.

2 Ekim 2015 Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı, Hürriyet yazarı Selahattin Duman ile

radikal.com.tr yazarı Ayşe Hür hakkında “Terör örgütü propagandası yapma” suçundan soruşturma açtı.3

3 Ekim 20151 https://www.tbmm.gov.tr/anayasa/anayasa82.htm2 http://tr.pressforfreedom.org/genclerden-basin-ihlallerine-cozum-onerileri/3 http://www.birgun.net/haber-detay/selahattin-duman-ve-ayse-hur-e-teror-sorusturmasi-91146.html

- 3 -

Page 4: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

A Haber’de yayınlanan Deşifre programının sunucusu Mehmet Ali Önel görevinden ayrıldığını açıkladı.4

Turkcell, Yumurcak TV, Samanyolu TV, Mehtap TV, Kanaltürk ve Samanyolu Haber kanallarını Gülen Cemaati’ne yönelik yürütülmekte olan “terör soruşturmasını” gerekçe göstererek televizyon platformundan çıkardı.5

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun, saldırıya uğrayan Hürriyet yazarı Ahmet Hakan’ı ziyaretini canlı yayınlamak isteyen DHA ekibi çalışanı Muhammed Yıldırım, polise mukavemet suçlamasıyla gözaltına alındı.6

4 Ekim 2015 Silvan’da özel harekat polisleri, belediye binasının bahçesine yapılan bir baskın

sırasında Özgür Gün TV çalışanı Murat Demir ile DİHA Muhabiri Serhat Yüce’yi kamera ve makinelerine el koyarak gözaltına aldı. Olayda, polisin Yüce’yi gözaltına alırken kafasına silah dayadığı öne sürüldü.7 Polis şefleri ise olay anında “uyarıya rağmen muhabirin polisin fotoğraf çekimini sürdürdüğü, bölgede çekilen fotoğrafların internette yayınlanması sonrası polis ölümlerinin yaşandığı, polisin de bu nedenle tepki gösterdiği ancak yaptığının kabul edilemez olduğu ve görevden el çektirilip hakkında soruşturma başlatıldığını” bildirdi. Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti de olayı kınadı.8

6 Ekim 2015 Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni Ekrem Dumanlı, “Son dönemde basına ve

şahsıma uygulanan hukuksuz baskılar nedeniyle Genel Yayın Yönetmenliği görevimi yapamadığımı görüyorum. 2001’den beri hizmet vermeye gayret ettiğim Zaman gazetesine yeterince ve verimli şekilde katkı sağlayamadığımı, sağlığımın da artık buna el vermediğini düşünüyorum.” açıklamasını yaparak görevinden istifa ettiğini açıkladı. Dumanlı’nın yerine, Cihan Haber Ajansı Genel Müdürü Abdülhamit Bilici getirildi.9

7 Ekim 2015 Sendika.org internet haber sitesi, TİB kararıyla 3. kez erişime kapatıldı.10

Halk TV’de Vaziyet-i Umumi isimli programı hazırlayıp sunan Enver Aysever, Twitter hesabından programın yayından kaldırıldığını açıkladı.11

A Haber kanalında, MHP’li Meral Akşener’in, “kaset”i olduğu iddiasını dile getiren Latif Erdoğan ve Cemil Barlas hakkında “kamu görevlisine alenen hakaret” ettikleri gerekçesiyle iki yıla kadar hapis istemiyle İstanbul Asliye Ceza Mahkemesi’ne dava açıldı.12

8 Ekim 2015 TİB, kadın haber ajansı JİNHA’ya erişim engeli getirdi.13

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının Kanaltürk, Samanyolu TV, Mehtap TV, Samanyolu Haber, Bugün TV, Yumurcak TV ve Irmak TV kanalları hakkında Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Soruşturma Bürosu tarafından soruşturma yapıldığına dair yazısı üzerine bu kanalların Digiturk platformundan çıkarıldığı açıklandı.14

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı Meydangazetesi.com.tr'de yayınlanan “Hacı Lokman Birlik’in cesedinin başında toplu poz vermişler” başlıklı haber ve videoya erişim

4 http://t24.com.tr/haber/a-haberde-yayinlanan-desifre-programinin-sunucusu-turkiyenin-daha-kotuye-gidiyor-ekranlardan-cekiliyorum,3116665 http://haber.sol.org.tr/medya/caillou-da-teror-sansurune-ugradi-1315686 https://www.cihan.com.tr/tr/dha-calisani-yaka-paca-gozaltina-alindi-1900440.htm7 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/381341/Ozel_harekat_polisi_muhabirin_kafasina_silah_dayadi.html8 http://www.guneydogugazetecilercemiyeti.com/tgs-den-aciklama-517h.html9 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30241985.asp10 http://haber.sol.org.tr/medya/sendikaorga-erisim-3-kez-engellendi-13196011 http://haber.sol.org.tr/medya/halk-tv-enver-ayseverin-programini-yayindan-kaldirdi-13197512 http://www.diken.com.tr/mhpli-akseneri-kasetle-tehdit-eden-barlas-ve-erdogan-hakkinda-hakaretten-iddianame/13 http://t24.com.tr/haber/kadin-haber-ajansi-jinhaya-erisim-engeli,31220214 http://www.radikal.com.tr/turkiye/digiturk-savciligin-istegi-uzerine-o-kanallari-kaldirdik-1447358/

- 4 -

Page 5: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

engeli getirdi.15

9 Ekim 2015 Anadolu Ajansı Halep muhabiri Salih Mahmud Leyla, bomba yüklü araçla

düzenlenen saldırıda hayatını kaybetti. AA’nın haberine göre Leyla, Halep kırsalındaki Hıreytan ilçesinde IŞİD tarafından bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda yaşamını yitirdi.16

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kızı Sümeyye Erdoğan ile oğlu Necmettin Bilal Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle Odatv internet sitesinin Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan hakkında, dört yıl sekiz aya kadar hapis cezası istemiyle bir iddianame hazırlandı.17

Sözcü gazetesi yazarı Necati Doğru, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle yargılandığı davada 11 ay hapis cezası aldı.18

10 Ekim 2015 Today’s Zaman gazetesi genel yayın yönetmeni Bülent Keneş, attığı tweet’lerde

“Cumhurbaşkanına hakaret ettiği” gerekçesiyle 7. Sulh Ceza Hakimliği’nce tutuklandı. Keneş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın avukatlarının şikayeti üzerine, tweet’lerinde Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla başlatılan soruşturmada adli kontrol uygulanarak serbest bırakılmıştı. Ancak “tweet atmaya devam ediyor” denilerek serbest kalmasına itiraz edilmiş ve hakkında bu kez yakalama kararı çıkarılmıştı.19

Ankara’daki bombalı saldırı sonrası, Facebook ve Twitter yavaşlatıldı. Mahkeme kararına dayanmayan yavaşlatma nedeniyle birçok kişi Facebook ve Twitter’a “ağlara uzaktan erişim sağlayan” VPN üzerinden ulaştı. Twitter’ın resmi hesabından erişim sorunuyla ilgili yapılan açıklamada “Türkiye’de birçok yerde Twitter’a erişim sorunu haberleri alıyoruz. Sorunu araştırıp erişimi tekrar sağlamayı umuyoruz” denildi.20

Sendika.org, TİB kararıyla 4. kez erişime engellendiğini açıkladı.21

RTÜK, Ankara’da “Barış mitingi”ne katılanları hedef alan bombalı saldırıya ilişkin Başbakanlık’ın talebi üzerine yayın yasağı getirdiğini açıkladı.22

Hürriyet Dijital Medya Grup Koordinatörü Bülent Mumay görevden alındı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamasına atfen “400 milletvekili alınsaydı bunlar olmazdı" tweeti atan Hürriyet gazetesi, bu tweetten sonra saldırıya uğramıştı. Saldırı sonrası AKP'liler, atılan tweet ile ilgili Hürriyet Dijital Medya Grup Koordinatörü Bülent Mumay'ı hedef göstermişti.23

12 Ekim 2015 Aralarında Samanyolu TV, Bugün TV, Kanal Türk ve Yumurcak TV’nin de

bulunduğu bazı kanallar Kablo TV ve Teledünya platformlarından da çıkarıldı. Söz konusu iki platform kamu şirketi Turksat’ın bünyesinde yer alıyor. Konuyla ilgili olarak şirketin müşteri hizmetleri temsilcileri, Kablo TV ve Teledünya platformundan çıkarılan kanalların hangileri olduğu konusunda net bir bilgi vermedi. Konuyla ilgili kendilerinin de ayrıntılı bilgiye sahip olmadığını aktaran müşteri temsilcileri, “Bize sadece bilgilendirme maili gönderildi. Arayanlara da sadece yönetim kurulu kararı denmemiz istendi” dedi.24

15 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/tib-den-meydan-a-sansur-h33806.html16 http://www.radikal.com.tr/dunya/anadolu-ajansinin-halep-muhabiri-isid-saldirisinda-hayatini-kaybetti-1448197/17 http://www.birgun.net/haber-detay/sumeyye-ve-bilal-erdogan-a-hakaret-iddiasindan-bir-gazeteciye-daha-hapis-talebi-91837.html18 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30270976.asp19 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30275879.asp20 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30285510.asp21 http://haber.sol.org.tr/medya/sendikaorga-4-kez-erisim-engeli-13230722 http://www.diken.com.tr/karartmaya-devam-basbakanlik-ankaradaki-patlamaya-iliskin-yayin-yasagi-getirdi/23 http://odatv.com/n.php?n=hurriyette-tartisma-yaratacak-atamalar-101015120024 http://www.zaman.com.tr/gundem_kablo-tv-ve-teledunyadan-ozgur-medyaya-sansur_2321451.html

- 5 -

Page 6: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Diyarbakır’da Demokratik Bölgeler Partisi ile bazı sivil toplum kuruluşların birlikte düzenlediği yürüyüşü takip eden Reuters muhabir ve kameramanı Faruk Yüce, “cep telefonuyla çekim yaptığı” gerekçesiyle gözaltına alındı ve bir saat sonra serbest bırakıldı.25

Digiturk’ün Kanaltürk, Samanyolu TV, Mehtap TV, Samanyolu Haber, Bugün TV, Yumurcak TV ve Irmak TV’nin platformdan çıkarıldığını açıklamasının ardından MHP ve Samanyolu Grubu, Yüksek Seçim Kurulu’na başvuruda bulunarak Dijitürk’e ceza verilmesini talep etti. YSK, bu iki talebin de seçimlerle ilgili bir karar olmadığını bildirerek talebi reddetti.26

13 Ekim 2015 Ankara’da gerçekleştirilen bombalı saldırıyı Diyarbakır’daki protesto gösterileri

sırasında haber takibi yapan DİHA muhabiri Esra Aydın polis tarafından atılan gaz fişeğiyle bacağından yaralandı.27

Ankara’da Barış mitingine yönelik bombalı saldırının ardından başta Facebook ve Twitter olmak üzere, internette yaşanan yavaşlama üzerine Yargıçlar Sendikası Kurucusu ve Ankara Barosu avukatı Ömer Faruk Eminağaoğlu, TİB yetkilileri ile “soruşturma sırasında ortaya çıkacak MİT ve Emniyet görevlileri dahil tüm görevliler” aleyhine suç duyurusunda bulundu.28

14 Ekim 2015 Today’s Zaman gazetesinde yer alan bir haber nedeniyle, Zaman gazetesinin eski

Genel Yayın Yönetmeni Ekrem Dumanlı ve editör İbrahim Türkmen hakkında “Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a hakaret” suçlamasıyla dört yıla kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.29

Ankara Nöbetçi Sulh Ceza Hâkimliği, Ankara’da Barış mitingine yönelik bomba saldırısıyla ilgili haberlere Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine “soruşturmanın sağlıklı sürdürülebilmesi ve canlı bombaların bağlantılarının tespit edilmesi” gerekçesiyle yayın yasağı koydu.30

Nokta dergisinin “AKP Günlükleri” başlıklı kapak haberine erişim engellendi. Dergi, daha sonra haberi kullanan diğer haber sitelerinin linklerine de engelleme girişimi başlattıldığını öne sürdü. Nokta dergisinin bu haftaki kapağında yer alan “AKP Günlükleri” başlıklı haberde, 7 Haziran seçim sonuçlarını değerlendiren parti kurmaylarına ait olduğu iddia edilen özeleştirilerin de yer aldığı ifadelere yer verilmişti.31

15 Ekim 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti ve Türkiye Gazeteciler Sendikası Basın Kartı

Yönetmeliği’nin iptali için Danıştay’a dava açtı. Davanın dilekçesinde “Hiçbir hukuksal gerekçeye dayanmayan, Türkiye’nin en çok sarı basın kartı üyesine sahip davacılardan görüş dahi alınmadan çıkarılan yönetmelik tamamen siyasi gerekçeyle değiştirilmiştir” denildi.32

RTÜK, yedi kanalı yargı kararı olmadan platformundan çıkaran Digitürk, Uydunet, Tivibu, Kablo TV, Turkcell TV ve Teledünya’ya uyarı yazısı gönderdi.33

Meydan gazetesinde, STAR Medya Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Murat Sancak’a yönelik silahlı saldırının nedeninin “kumar borcu” olduğu iddia edildi.34

25 http://www.diken.com.tr/reuters-muhabiri-faruk-yuce-cep-telefonuyla-cekim-yaptigi-icin-diyarbakirda-gozaltina-alindi/26 http://www.karsigazete.com.tr/politika/yskdan-samanyolu-grubu-ve-mhpye-ret-h56207.html27 http://www.imctv.com.tr/diha-muhabiri-polisin-attigi-gaz-fiseginden-yaralandi/28 http://www.hurriyet.com.tr/twitter-ve-facebook-yavaslamasina-suc-duyurusu-3030505429 http://www.diken.com.tr/erdogana-hakarette-bugun-gazeteciler-dumanli-ve-turkmene-dorder-yil-istendi/30 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30315142.asp31 http://t24.com.tr/haber/noktanin-akp-gunlukleri-haberine-erisim-engellendi,31297132 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30317507.asp33 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30314031.asp34 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30316692.asp

- 6 -

Page 7: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Hakkari Sanayi Ticaret Odası Başkanı Servet Taş, Ekim 2015’ten beri mobil internet sisteminin erişime kapalı olduğunu ve iletişimin engellenmesinin demokrasi dışı olduğunu ifade ederek, “Hakkari ve ilçelerinde hizmet veren GSM operatörlerinin 3G internet bağlantısı bu tarihten beri kesik. GSM operatörleri temsilcileri, 3G kesintisi nedeniyle kendilerinin de mağdur olduklarını belirterek, yaşanan sıkıntının Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan kaynaklandığı şeklinde savunduklarını” söyledi. Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı İsmail Akboğa ise mobil internet erişimi için halkın haber alma özgürlüğünün kısıtlandığını ve bunun seçime yakın bir zamanda yapılmasının düşündürücü olduğunu dile getirdi.35

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Ankara’daki patlamaya ilişkin soruşturmada, saldırıyı gerçekleştiren canlı bombalara yardım edenlerin isimleri ile bulundukları yer ve kullandıkları araçlara ilişkin yapılan haberlerle “gizliliği ihlal” ettikleri gerekçesiyle Hürriyet gazetesine soruşturma açtı.36

16 Ekim 2015 Evrensel gazetesine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la Yüzüklerin Efendisi

filminin karakteri Gollum’u yan yana koyduğu fotoğrafı paylaştığı için ceza alan Dr. Bilgin Çiftçi ile ilgili haberin kullanıldığı gerekçesiyle soruşturma açıldı.37

Cumhuriyet’te Murat Sabuncu imzasıyla yayınlanan haberde, Fethullah Gülen Cemaati’ne yakınlığıyla bilinen yedi kanalı platformundan çıkaran Digitürk’ün sanılanın aksine Katarlı beIN Media’ya henüz devredilmediğini ve yönetimin hala Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından yürütüldüğü öne sürüldü. TMSF Başkanı Şakir Ercan Gül, üç ay önce ön protokolün imzalandığını ve bayram sonrası satış fiyatının açıklanacağını söylemişti. TMSF yetkilileri de devir işleminin kısa sürede biteceğini duyurmuşlardı.38

19 Ekim 2015 Yurtdışında 8 Ekim’den beri devam eden oy kullanma işlemini izlemek üzere

Brüksel Başkonsolosluğu’na giden Cihan Haber Ajansı muhabiri Rıza Doğan, oy kullanılan bölümde kayıt aldığı için AKP’li sandık görevlisi tarafından sözlü hakarete uğrayarak dışarı çıkartıldı.39

Aydınlık gazetesi yazarı ve Halk TV Radyo Genel Yayın Yönetmeni Mehmet Faraç, hakkında açılan soruşturma nedeniyle Adana’da gözaltına alındı. Faraç, Twitter’dan gözaltı sebebinin 18 Nisan 2014’te Aydınlık’ta yayımlanan “AKP’nin arka bahçesi ve falaka zihniyeti” başlıklı yazısı olduğunu söyledi.40

20 Ekim 2015 Saadet Partisi, yayınlarında kendilerini yok saydıkları gerekçesiyle TRT ve Kanal 7

televizyonunu, YSK’ya şikâyet etti. SP Genel Başkan Yardımcısı Hasan Bitmez imzasıyla yapılan başvuruda, seçim takviminin başlangıcı olan 31 Ağustos’tan bugüne kadarki yayınlarında “partilerine hiç yer verilmediği” belirtildi.41

Nokta dergisinin yayınladığı “AKP Günlükleri” haberinin ikinci ve daha yayınlanmayan üçüncü bölümlerine mahkeme tarafından erişim engeli getirildi.42

Odatv Genel Yayın Yönetmeni Barış Pehlivan hakkında, Mimarlar Odası Ankara Şubesi Başkanı Tezcan Karakuş Candan’ın açıklamasını bir görselle yayınladığı gerekçesiyle “Cumhurbaşkanı’na hakaret” iddiasıyla dava açıldı. Candan, 5 Kasım 2014 tarihinde bir

35 http://www.cihan.com.tr/tr/hakkaride-mobil-internet-13-gundur-erisime-kapali-1907641.htm36 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/388671/Hurriyet_e__canli_bomba__sorusturmasi.html#37 http://www.evrensel.net/haber/262944/evrensele-gollum-sorusturmasi38 http://www.cumhuriyet.com.tr/koseyazisi/388831/Digiturk_sansurcusu_TMSF_cikti.html#39 https://www.cihan.com.tr/tr/ak-partili-sandik-gorevlisi-gazeteciyi-tehdit-etti-1910094.htm40 http://www.milliyet.com.tr/mehmet-farac-gozaltina-alindi-gundem-2134195/41 http://haber.sol.org.tr/turkiye/saadet-partisi-trtyi-yskya-sikayet-etti-13331642 http://t24.com.tr/haber/akp-gunluklerini-yayimlayan-nokta-dergisine-onleyici-sansur,313668 ve http://www.diken.com.tr/akp-gunlukleri-haberinden-sonra-noktanin-internet-sitesi-erisime-engellendi/

- 7 -

Page 8: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

yaptığı bir basın açıklamasında, “Cumhurbaşkanı bir uçağa ya da helikoptere binip ‘kaçak saray’a yukarıdan bakması halinde, mimari formunun alaturka tuvalet taşına benzediğini görecektir” demişti.43

21 Ekim 2015 Fenerbahçe Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım, basının kulübün iç işlerine karıştığını öne

sürerek, “aleyhte yazan kimseyi maçlara sokmayacağını” söyledi.44

22 Ekim 2015 Star gazetesi yazarı Cem Küçük, CNNTürk spikeri Nevşin Mengü’yü, “Mengü’nün

yalanlamasına rağmen” telefon numarası ve ev adresini açıklayarak kendisini hedef göstermekle suçladı ve “Özür dilemezsen geri adım atmazsan ben seni bitireceğim. Bitirdiğimi de bütün Türkiye şahit olacak” dedi. Küçük devamla, “Oturduğum ev adresini ortaya çıkaracaksın, ben de sana bunun hesabını sormayacağım. Özel hayat neymiş göreceksin, kendi özel hayatını göreceksin. Biz bunlara, merhamet gösteriyoruz ama Mengü görecek. Bu bir kavgaysa adam gibi yapılabilir yazıyla çiziyle... Ama böyle belaltına özel hayata benim çocuğumun yaşadığı mesken bilgilerini atıyorsan ben bunun hesabını sorarım. Nevşin Mengü’nün medya hayatını bitireceğim” şeklinde konuştu. Mengü ise “Gazetecilik hayatımı bitirecekmiş! Buyur birader elinden geleni ardına koyma.” diyerek cevap verdi.45

23 Ekim 2015 Fenerbahçe- Ajax maçı için kurallara uygun şekilde akreditasyon işlemlerini

yaptırmış olan beş gazetecinin stada girmesi Fenerbahçe Kulübü tarafından engellendi. Hürriyet, Star, Sabah, Habertürk ve Fotomaç muhabirleri görevli oldukları karşılaşmayı takip edemediler.46

Gazeteci, yazar ve insan hakları savunucusu Ragıp Zarakolu hakkında, 2010 yılında Roj TV’nin Zarakolu ile röportaj yaptığı gerekçesiyle, “terör örgütüne üyelik” iddiasıyla soruşturma açıldı.47

İstanbul Küçükarmutlu’da, DHKP-C’ye yönelik olarak yapılan operasyon sırasında Dilek Doğan’ın polis tarafından vurularak, ağır şekilde yaralanmasına ilişkin açılan soruşturmada gizlilik kararı alındı. Doğan 18 Ekim de evine yapılan bir operasyon sırasında yaralanıp hastaneye kaldırılmıştı.48

24 Ekim 2015 Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı tarafından 20 Ekim’den 24 Ekim’e kadar

geçen dört günlük sürede, 12 haber sitesi ve bloğu engellendi. Engellenen içerikler arasında, Nokta dergisine ait iki internet sitesi ile “Jiyan”, “Sendika.org”, “Hakkarimedya”, “siyasihaber.org” gibi siteler yer alıyor. TİB’in son engellemesi ile “Sendika.org” internet sitesinin TİB tarafından toplam sekiz kez engellendiği bildirildi.49

Eski Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, CnnTürk’te yaptığı açıklamada, “Birileriyle benim iletişim kanalım yok. O iletişim kanalı sadece televizyon ve gazeteler (…) kendilerine dost bildikleri kanallara ambargom var (…) Davet özellikle edilmiyoruz. Benim sorumlu olduğum TRT de dahil olmak üzere. iki yıldan bu yana, diğerleri de bir yıldan bu yana (…) Bu kadarla lütfen kalsın. Benim çıkabilecek kanallarım bellidir. Onlara da çıkıyorum zaten” dedi.50

EngelliWeb’in verilerine göre, 2014’ün Eylül ayı itibariyle 51 bin 43 site erişime 43 http://haber.sol.org.tr/turkiye/tuvalet-tasi-erdogani-kizdirdi-gazeteciye-ilginc-dava-13340044 http://www.cihan.com.tr/tr/aziz-yildirim-bundan-sonra-mac-akreditasyonlari-ben-yapacagim-1910909.htm45 http://t24.com.tr/haber/nevsin-menguden-seni-bitirecegim-diyen-cem-kucuke-buyur-birader-elinden-geleni-ardina-koyma,31387146 http://www.hurriyet.com.tr/akredite-olan-gazeteciler-f-bahce-macina-alinmadi-4000479447 http://www.taraf.com.tr/ragip-zarakoluna-roj-tv-muhabirligi-suclamasiyla-sorusturma/48 http://www.radikal.com.tr/turkiye/dilek-dogan-sorusturmasinda-gizlilik-karari-verildi-avukatlara-belge-verilmeyece-1457834/49 http://www.hurriyet.com.tr/dort-gunde-12-haber-sitesine-erisim-engeli-4000552550 http://bianet.org/bianet/toplum/168616-arinc-trt-dahil-medyada-bana-ambargo-var

- 8 -

Page 9: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

kapalıyken, “internet yasası”nın yürürlükte olduğu son bir yılda ise yaklaşık 52 bin siteye erişim engellendi. Türkiye’de sansürlenen toplam site sayısı ise 103 bin 877’ye ulaştı.51

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mustafa Varank’ın, TRT Haber’de yayın öncesi ismini vermediği kanalların yönetim kurulu üyesi olduğu ve TÜRKSAT’tan nasıl kaldırılacağını anlattığı bir görüntü kaydı ortaya çıktı. Varank iki dakikalık kayıtta ”Ben dedim ki şunların kanalını TÜRKSAT’tan kaldıralım. Özel şirketiz abi. ’Beğenmedik’ deriz. O zaman bakan dedi ki ’Ya çok laf olur. Bilmem ne olur…’ Şimdi daha iyi olurdu” diyor.52

25 Ekim 2015 Hürriyet gazetesine yönelik İstanbul’daki saldırıda ön saflarda yer alan ve

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan bahisle, “1 Kasım’daki seçimlerde sonuç ne olursa olsun seni Başkan yaptıracağız” diyen AKP Gençlik Kolları Başkanı ve İstanbul Milletvekili Abdurrahim Boynukalın, basın özgürlüğü adı altında Erdoğan’a ve ailesine hakaret edildiğini belirterek ”Küfrederiz ama kimse bize dokunamaz. Niye? Bizde basın özgürlüğü var. AKP teşkilatı o dokunulmazlığı artık kaldırmıştır. Bundan sonra da o dokunulmazlığı kaldırmaya devam edeceğiz” dedi.53

26 Ekim 2015 TRT, Fenerbahçe-Galatasaray arasındaki eski karşılaşmalarının yayınlandığı

programda, Milli Takım’da attığı 51 golle rekor kıran, Süper Lig’de 249 gol kaydederek zirveye çıkan attığı 38 golle Avrupa kupalarında en çok gol atan Türk futbolcu unvanını taşıyan hakan Şükür haberlerini yayınlamadı. Eski AKP milletvekili Hakan Şükür, Gülen cemaatine yakınlığıyla biliniyor.

27 Ekim 2015 RTÜK’ün HDP’li üyesi Ersin Öngel, Twitter’dan yaptığı açıklamada, TRT’nin son

25 günlük canlı yayınlarında, AKP’ye 30 saat, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a 29 saat, CHP’ye beş saat, MHP’ye bir saat 10 dakika, HDP’ye ise 18 dakika süre ayrıldığını söyledi.54

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski danışmanı ve metin yazarı AKP Milletvekili Aydın Ünal, “1 Kasım’dan sonra bunlardan mutlaka ve mutlaka hesap soracağız. Sözcü gazetesi her gün hakaret ediyor.” dedi. “Peki şimdi niye bir şey yapılmıyor?” şeklindeki soruya Ünal, “Türkiye’nin üzerinde çok baskı var. Siz bir şey söyleseniz basına müdahale ediliyor deniliyor, dünyaya bu söyleniyor. Şu anda çok rahat bir ortamda değiliz ama 1 Kasım’dan sonra bunların tamamından hesap sorulacak.” dedi.55

Kobani olayları sırasında, görgü tanıklarının elinde silah gördüklerini belirttikleri Gelê Kürdistan TV muhabiri Rojhat Doğru'ya, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti tarafından “Yılın Başarılı Gazetecileri” ödülünün verilmesi kınandı. 6-7 Ekim Kobani olaylarının mağdurlarından Rıdvan Özdemir'in avukatı Şaban Dalgın, hakkında şikâyet bulunan birine ödül verilmesini şaşkınlıkla izlediklerini ve bunu kabul etmediklerini söyledi. Özdemir, 16 Ekim 2014 tarihinde emniyette verdiği ifadede, Rojhat Doğru isimli muhabirin olaylar sırasında yüzü maskeli grupların yanında bir elinde kamera diğer elinde de tabanca gördüğünü ve bu tabancayla ateş ettiğini söylemişti.Muhabir Doğru ise yaptığı açıklamada, olaylarla ilgisi olmadığını sadece haber amaçlı orada bulunduğunu ifade etmişti.56

28 Ekim 2015 Nokta dergisi yazarı Perihan Mağden hakkında, Cumhurbaşkanı’na hakaret

51 http://www.diken.com.tr/internet-zincirlendi-son-bir-yilda-50-bin-toplamda-103-bin-site-sansurlendi/52 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/393865/Skandal_kayit.html53 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/394697/Hurriyet_i_basan_Boynukalin___Dokunmaya__devam_edecegiz_.html54http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/395871/AKP_30_saat__Erdogan_29_saat__CHP_5_saat__MHP_1_saat__HDP_18_dakika.html55 http://www.zaman.com.tr/politika_akpli-vekilden-medyaya-tehdit-1-kasimdan-sonra-bunlardan-da-hesap-sorulacak_2324344.html56 http://www.dogruhaber.com.tr/haber/189333-Rojhat-Dogru-hakkinda-adli-tahkikat-baslatilmali/ ve http://www.ilkehaberajansi.com.tr/haber/gk-muhabiri-haber-icin-oradaydim.html

- 9 -

Page 10: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

iddiasıyla soruşturma başlatıldı. Savcılık’tan gönderilen yazıda, Mağden hakkında başlatılan soruşturmaya kaynak olarak 15 Eylül tarihinde Yurt gazetesinde yayımlanan bir haber gösterildi.57

Yazar ve gazeteci Ahmet Altan hakkında, “Cumhurbaşkanı’na hakaret” suçundan iki ayrı soruşturma başlatıldı. Soruşturmalardan biri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talebi üzerine açılırken, diğeri Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü’nün suç duyurusu üzerine başlatıldı.58

Adana Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İşleri Genel Müdürlüğü’ne hizmet veren taşeron firma işçileri tarafından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve AKP hükümetini eleştiren haberlerin yer aldığı kupürlerden oluşan dört sayfalık büyük boy gazete görünümündeki broşür dağıtımı polis tarafından engellendi.59

29 Ekim 2015 Ulusal Belgesel Yarışması’nın Antalya Uluslararası Film Festivali programından

çıkarılmasına tepki gösteren 150’den fazla sinemacı “Bu toplu bir sansürdür” başlıklı ortak açıklama yayınlayarak festivalin hiçbir etkinliğine katılmayacaklarını açıkladı.60

30 Ekim 2015 Şanlıurfa’da IŞİD aleyhine haber yapan Suriye uyruklu İbrahim Abdulkadir ve Firas

Hammadi isimli iki gazeteci evlerinde bıçaklanıp kafaları kesilmiş halde bulundu.61

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Osmaniye’de konuşma yapacağı masanın üzerinde TRT mikrofonunu görünce, “Kaldırın şu TRT’nin mikrofonunu.” diyerek tepki gösterdi.62

Cumhuriyet gazetesinin Şişli’deki merkez binası önünde, polise gelen saldırı ihbarı üzerine önlem alınması gerekçesiyle, gazetenin bulunduğu İstiklal Sokak ile bağlantı yolları polis bariyerleriyle kapatılırken, bina önünde bir TOMA aracı bekletildi.63

TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi'nde yapılacak olan “Mizah: Hayata Gülümseyerek Bakmak” temasıyla düzenlenen 34. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarının bu yılki teması mizah olmasına rağmen, Hacamat ve Cafcaf gibi mizah dergileri iki yıldır fuara “Yerimiz yok” diye kabul edilmiyor. Hacamat Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ve Mizah Derneği Başkan Yardımcısı Faruk Günindi, “2013 yılından beri başvuruyoruz ancak bize cevap olarak 'daha önce sözleşme imzaladığımız şirketlere öncelik tanıyoruz. Yerimiz yok' deniliyor. Bu sene tema mizah ancak mizah dergilerini almıyorlar. Komik bahanerlerle TÜYAP'a alınmamamızı kınıyorum” şeklinde konuştu.64

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in televizyon programlarında Ankara'da 102 kişinin hayatını kaybettiği patlamanın faili olduğu iddiasıyla hedef gösterdiği HDP Şanlıurfa milletvekili adayı ve Özgür gündem yazarı Mehmet Serhat Polatsoy, attığı iddia edilen tweet ile ilgisinin olmadığının anlaşılması üzerine serbest bırakıldı. "Bombalar Ankara'da patlayacak" mesajının paylaşıldığı Twitter hesabınının kullanıcısı olduğu iddiası ile evinde bömba bulundurmak kuşkusu ile gözaltına alınan Polatsoy, hesapla ilgisinin olmadığı anlaşılınca Mahkemece serbest bırakıldı.65

31 Ekim 2015

57 http://t24.com.tr/haber/perihan-magdene-de-cumhurbaskani-erdogana-hakaretten-sorusturma,31453558 http://t24.com.tr/haber/erdogan-ve-bakanlik-sikayet-etti-ahmet-altana-cumhurbaskanligina-hakaret-sorusturmasi-acildi%2c31449559 http://www.dha.com.tr/muhalif-brosur-dagitimina-polis-engeli_1059470.html60 http://www.radikal.com.tr/kultur/150-sinemacidan-antalya-film-festivaline-tepki-katilmayacagiz-1462326/?utm_source=sm_tw&utm_medium=free&utm_term=post&utm_content=150-sinemacidan-antalya-film-festivaline-tepki-katilmayacagiz-1462326&utm_campaign=kultur61 http://haber.sol.org.tr/turkiye/urfada-isid-aleyhine-haber-yapan-2-gazeteci-bogazi-kesilerek-olduruldu-13445762 http://www.zaman.com.tr/gundem_devlet-bahceli-kaldirin-su-trtnin-mikrofonunu_2324946.html63 http://www.zaman.com.tr/gundem_polis-cumhuriyeti-ablukaya-aldi-gazete-yonetiminden-aciklama-geldi_2324899.html64 http://www.yenisafak.com/gundem/tuyaptan-mizaha-sansur-233336565 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/400000/Gokcek_konustu__155_e__ihbar__geldi__Polatsoy_tutuklandi.html

- 10 -

Page 11: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Seçim yasaklarının Saat 00:00′da başlamasının ardından TV kanalları ve basın yayın organları seçimle ilgili propaganda yayınlarını keserken, devlet kanalı TRT yasağı delerek, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun katıldığı canlı yayına 00.00’dan sonra da devam etti.66

Gaziantep 1. Sulh Ceza Hakimliği, kentte yakalanan ve üzerlerinde Cumhuriyet gazetesinin adresi çıkan iki IŞİD üyesinin yakalanması olayı ile ilgili yayın yasağı kararı aldı. Bu karar, Gaziantep Savcılığı’nın talebi üzerine alınırken, gerekçe olarak “iki IŞİD üyesi ile bağlantılı olabilecek diğer kişilerin kaçmasını engellemek” şeklinde açıklandı.67

Koza İpek Operasyonu

26 Ekim 2015 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi ile Bugün gazetesi, Bugün TV, Kanaltürk

TV ve Millet gazetesinin de içinde olduğu Koza İpek Holding’e “Fethullahçı Terör Örgütü’ne maddi destek sağladığı” iddiasıyla, kayyum atanmasına karar verildi. Koza İpek Holding ve bağlı şirketlere geçtiğimiz aylarda operasyon yapılmıştı. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü soruşturma kapsamında gruba bağlı çok sayıda şirkette arama yapılmıştı.68

27 Ekim 2015 Koza İpek Holding yönetimine kayyum atanmasına kararını protesto etmek üzere

Holding’in Ankara ve İstanbul merkezleri önünde toplanan grup polisin biber gazlı müdahalesi ile karşılaştı. Kanal ve gazete çalışanlarından bazıları kelepçelenerek gözaltına alındı.69,70

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nca, Koza İpek Holding ve şirketlerine kayyum atanmasına ilişkin yapılan açıklamada “tüm şüphelilerin fikir ve eylem birliği içinde Fethullahçı Terör Örgütü’ne finansal kaynak sağlandığı yönünde bilgi ve belgeler saptanması ve terör örgütü yöneticisi olmak, örgüt tarafından toplanan himmet paralarının şirketler aracılığıyla aklanması” denildi.71

Koza İpek Holding grubuna kayyum atanmasına gerekçe olarak gösterilen bilirkişi raporunda “Türkiye gibi hassas ekonomik şartlara sahip ülkelerde böylesine yüklü miktarda parasal değerlerin çevrildiği kurumsal yapılarda hiçbir hatanın olmaması, iktisadi, teknik ve ticari gerçeklere uygun değildir. Dünyanın hiçbir yerinde mükemmel bir kurum, muhasebe sistemi ve finansal yapı mevcut değildir. Ancak şüpheli kurum, şahıs ve ilgili kişi ve kurumların elde edilen resmi belgelerde mükemmel görüntü çizmiş...” ifadelerine yer verildi. Koza İpek Holding avukatlarından Hakan Yıldız rapora tepki göstererek, “Mükemmel olmak, makul şüphe için, kuvvetli şüphe için yeterliymiş” dedi.72

28 Ekim 2015 Bugün TV ve Kanaltürk’ün yayını kesildi. Yayının kesilmesi talimatını veren

kayyum heyeti, ”Karar göstermemiz gerekmiyor. Yönetim kurulu olarak bu kararı verdik” dedi. Kayyum Ümit Önal iki polis ile birlikte ‘uplink’ odasına girdi. Önal, ”Bize zorluk çıkartmayın” dedi ve sivil polisler eşliğinde yayının fişi çekildi. Bugün TV Genel Yayın Yönetmeni Tarık Toros ve kanal çalışanları polis zoruyla dışarı çıkarıldı. Toros, yayının karartılmasından sonra yaptığı açıklamada, ”Polis mikrofonu elimden çekip aldı, el yazısıyla

66 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/401079/TRT_den_secim_skandali.html67 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/400779/Cumhuriyet_e_saldiri_planina_yayin_yasagi.html68 http://www.hurriyet.com.tr/koza-ipek-holdinge-kayyum-atandi-4000632069 http://www.hurriyet.com.tr/ipek-medya-grubuna-tebligat-icin-polis-geldi-iceri-giremedi-4000663770 http://www.hurriyet.com.tr/koza-ipeke-biber-gazli-giris-4000685271 http://t24.com.tr/haber/bassavcilik-koza-ipekte-sahtecilik-ve-medya-yonlendirmesi-var-tum-supheliler-eylem-birligi-icinde-fetoye-finansal-kaynak-sagliyor,31438472 http://www.zaman.com.tr/gundem_koza-ipek-kayyum-kararinda-saskinlik-veren-gerekce-sirketin-hatasiz-olmasi-turkiye-gerceklerine-uygun-degil_2324302.html

- 11 -

Page 12: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

görevden alındık” dedi.73

Kanaltürk ve Bugün TV’nin yayının durdurulmasının ardından Bugün, Millet ve Meydan gazetelerinin basımı da durduruldu.74

Mahkeme tarafından kayyum atanan Koza İpek Medya’ya polisin girmesini protesto eden Bugün muhabiri Kamil Maman tartaklanarak gözaltına alındı.75

Koza İpek grubuna ait Kanaltürk TV, Bugün ve Millet gazetelerinin bulunduğu bina önünde toplanan gruba polis, biber gazı ve tazyikli suyla müdahale etti. Polis, daha sonra kilitlenen demir kapıdaki zincirleri demir makasla keserek binaya girdi. Kayyumların binaya girmesinden sonra reji odasına giren kayyumlar yayının kesilmesini istedi. Daha sonra yaşanan tartışmaların ardından yayına kamu spotu girdi. Zaman’da yer alan habere göre, binanın kapılarını kırarak içeri giren polisler bazı TV ve gazete çalışanlarını da gözaltına aldı. Televizyon çalışanlarından bazıları ile gazeteciler ellerine ters kelepçe takılarak binadan çıkarıldı. Bugün TV muhabirlerinden Kamil Maman polis tarafından gözaltına alındı, Today’s Zaman genel yayın yönetmeni Bülent Keneş’in ise polis tarafından darp edildiği bildirildi.76

Koza İpek grubuna kayyum atanması ve Kanaltürk ve Bugün TV yayınlarının kesilmesinin karşısında durmak amacıyla, kuruma desteğe giden CHP Milletvekili Mahmut Tanal polis tarafından darp edildiğini ve hastanelik olduğunu belirterek kendisini darp eden polisler hakkında yarın suç duyurusunda bulunacağını söyledi.77

29 Ekim 2015 Koza İpek Holding bünyesindeki İpek Medya Grubu’na bağlı kayyum ataması

yapılan Bugün gazetesi yazı işlerine gelen kayyumun gazetecilerle yaptığı ve Periscope yayını ile internetten canlı yayınlanan toplantı sırasında gazetenin basımı durduruldu. Bu arada sosyal medyada yayımlanan “Kayyum gaspı” başlıklı gazete manşetine “rezalet” demesine karşı çıkan ve mesai arkadaşlarına destek vermeye çalışan gazeteci Bilal Şahin’in iş akdi toplantı sırasında sebep gösterilmeksizin fesh edildi. Yayınlanan görüntüler ve iddialara göre “Bu mu senin namusun terbiyesiz” şeklinde konuşan kayyum, “Çık dışarı” diyerek tecrübeli gazeteciyi kanaldan kovdu. ”Eğer bugünkü rezalet manşeti savunan varsa şimdiden konuşalım, onlarla çalışmayız” diyen kayyum, “Evet” diye cevap veren gazetecilerin ismini aldırdı, daha sonra bu kişileri polis zoruyla dışarı çıkarttı.78

Kayyum atanan Koza-İpek Yayın Grubu’na ait Kanaltürk TV, Bugün TV ile Bugün ve Millet gazetelerinin İstanbul’daki binalarının önü bariyerlerle kapatılarak, iki TOMA aracı hazır bekletildi. Emniyet ekipleri bina girişinde çalışanlara kimlik kontrolü yaptı. Kanal ve gazete çalışanlarının programları iptal edildi.79

Polis baskınıyla kayyuma devredilen Koza İpek Medya Grubu bünyesindeki Bugün gazetesi ekibi, “kayyum”un çıkardığı gazeteye alternatif olarak ”Özgür Bugün” adlı ikinci bir gazete çıkardı. Gazetenin manşeti ”Kayyum Kıyımı” başlığıyla çıkarken yazı işleri toplantısında polis zoruyla gazetecileri kovan kayyum Hasan Ölçer’in tehdit içeren sözlerine yer verilen birinci sayfada, “Susturamadınız” denildi.80

Koza İpek Holding bünyesinde bulunan ve 29 Ekim nüshalarının matbaada durdurulmasının ardından sayfaları Twitter üzerinden yayınlanan ve “Özgür Bugün” adını alan gazetenin, internet sitesine de kayyum müdahale etti. Son dört günde Bugun.com.tr’ye eklenen “siyasi içerikli” haberlerin kaldırılmasını talep eden kayyum, sosyal medyada

73 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/397819/Muhalif_iki_TV_kanalinin_fisini_cektiler.html#74 http://haber.sol.org.tr/medya/uc-gazetenin-basimi-durduruldu-iste-mansetleri-13430175 http://www.imctv.com.tr/bugun-muhabiri-tartaklanarak-gozaltina-alindi/76 http://www.bugun.com.tr/gundem/son-dakika-bugun-gazetesi-muhabiri-1897081.html ve http://www.hurriyet.com.tr/ipek-medya-onunde-hareketli-anlar-40006903?_sgm_campaign=scn_a0046116293a0000&_sgm_source=40006903&_sgm_action=Click-Dynamic 77 http://www.zaman.com.tr/gundem_canli-yayinda-medyaya-isgal-gazetecilere-gaz-sikildi-ve-ters-kelepce-vuruldu_2324499.html78 http://www.birgun.net/haber-detay/bugun-gazetesinde-kayyum-lu-ilk-gun-sen-cik-disari-is-akdin-feshedildi-93737.html79 http://www.hurriyet.com.tr/polis-ipek-medya-grubu-binasinda-calisanlara-kimlik-kontrolu-yapti-4000740080 http://t24.com.tr/haber/polis-baskiniyla-el-konulan-bugune-alternatif-ikinci-gazete-ozgur-bugun-susturamazsiniz,314693

- 12 -

Page 13: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

paylaşılan içeriklerin de silinmesini istedi. Kayyumun kararı üzerine sitedeki içeriklerin büyük bir kısmı kaldırıldı.81

İpek Medya Grubu’na kayyum olarak atanan ve bir dönem İBDA-C lideri Salih Mirzabeyoğlu ile “Çakal Carlos” olarak bilinen Ilich Ramirez Sanchez’in de avukatlığını yaptığı belirtilen Hasan Ölçer, iddiaya göre çalışanları tehdit ettikten sonra kanaldan ayrıldı. Çalışanların iddiasına göre gazetecilere, kameralarını kapattırdıktan sonra, Ölçer, bir gazetecinin “Siz Kanaltürk’e mi bakıyorsunuz? Kaç kayyum var? Burada kaç kayyum var?” şeklindeki sorularına, “Yok biz Bugün gazetesi, Millet gazetesi ve Ankara’da birkaç şirket var onlara atandık. Şöyle 22 tane şirket var bu şirketlerin her birinde üçer beşer... Burada bilmiyorum, tahmin ediyorum bir on kişi kadar vardır” cevabını verdi.82

Kanaltürk binası önünde polis ekiplerinin darp ederek gözaltına aldığı Cihan Haber Ajansı Teknik Müdürü Hüseyin Arıcı ve Zaman gazetesi muhabiri Celal Kaya, emniyetteki ifadelerinin ardından serbest bırakıldı. Yaşanan arbedeyi cep telefonuyla görüntülemek istediği için yaka paça gözaltına alındığını belirten Arıcı, “Birden üzerime atlayan polisler boğazımı sıkarak beni gözaltına aldılar” dedi.83

30 Ekim 2015 Koza İpek’e kayyum atanmasının ardından, organize şube polisleri tarafından basılan

Holding bünyesindeki Millet gazetesinin yazı işleri müdürü Cuma Ulus’a görevden alındığı tebliğ edildi. Ulus’un yerine atandığı belirtilen Hüseyin Yahya Şekerci de polis eşliğinde odaya girdi. Millet gazetesinin genel yayın yönetmeni Değer Özergün, resmi görevinin devam etmesine karşın insan kaynakları tarafından zorunlu izne çıkarıldığı tebliğ edilerek, kayyumun yayın koordinatörü olduğu belirtilen bir kişinin talimatıyla odasına giren polisler tarafından dışarı atıldı.84

Koza İpek’e kayyum atanmasının ardından, holding bünyesindeki Bugün gazetesinin genel yayın yönetmeni Erhan Başyurt’tan, iddiaya göre insan kaynakları tarafından zorunlu izne çıkarıldığı tebliğ edilerek, binadan çıkması istendi. Bu talebin hukuksuz olduğunu belirten Başyurt, dışarı çıkmayacağını söylemesi üzerine polis tarafından zorla gazete binasından çıkarıldı. Yıllık izne çıkarıldığına dair belgeyi ”zoraki” olarak imzaladığını belirten Başyurt ”Siyasi haberleri girmeyin diye talimat veren şahıs şu an yasal yetkili değil burada. Fiilen ve yasal olarak halen yayın yönetmeniyim. Ama polis zoruyla, kayyum ceberrutluğuyla içeri alınmadığımdan, odam kilitlendiğinden ve çalışmam engellendiğinden, hürriyetim elimden alınmaya çalışıldığından, ister istemez ben de zoraki talebi yerine getiriyorum. İmzalıyorum, yasal şerhimi de düşüyorum” dedi.85

Bugün gazetesinin yazı işleri müdürü Mehmet Yılmaz ve haber müdürü Erkan Acar kayyum kararıyla işten atıldı.86

Kanaltürk, Bugün TV, Millet gazetesi ve Bugün gazetesinin içinde bulunduğu Koza İpek Medya Grubu’na atanan kayyum yönetiminin, operasyon yapılan günden bu yana kuruluşta çalışanlar için neye göre oluşturulduğu bilinmeyen bir liste hazırladığı, polislerin bu listede ismi bulunanların binaya alınmadığı ileri sürüldü. İş akitlerinin feshedildiği söylenen çalışanlar, polisler tarafından geri çevrildi. Polis baskısı altında bırakıldıklarını, yayın toplantılarına bile polislerin girdiğini belirten Bugün TV editörlerinden Fatih Akalan, “Yaşananlar Türk medyasının son özgür kalesini susturma girişimi. Kapıda terörle mücadele etmesi gereken polislere kimlik gösteriyorum” dedi.87

81 http://www.zaman.com.tr/gundem_siyasi-icerikli-haberleri-kaldirin_2324800.html82 http://www.zaman.com.tr/gundem_kayyum-diger-medya-kameralarini-da-kapattirdi_2324683.html83 http://www.zaman.com.tr/gundem_gozaltina-alinan-gazeteciler-serbest-birakildi_2324654.html84 http://www.diken.com.tr/kayyumla-gaspta-bugun-milletin-yaziisleri-muduru-polis-baskiniyla-gorevinden-alindi/ ve http://www.diken.com.tr/kayyumla-gaspta-bugun-3-milletin-yayin-yonetmeni-ozergun-polis-zoruyla-odasindan-atildi/85 http://www.diken.com.tr/kayyumla-gaspta-bugun-2-bugun-gazetesi-yayin-yonetmeni-basyurt-yaka-paca-disari-atildi/86 http://www.diken.com.tr/kayyumun-listesi-polisler-ismi-verilen-gazetecileri-calistiklari-binaya-almadi/87 http://www.zaman.com.tr/gundem_kayyumlarin-gazeteci-kiyimi-devam-ediyor_2324861.html

- 13 -

Page 14: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Polis zoruyla el konularak kayyum ataması yapılan İpek Medya Grubu’na bağlı Millet gazetesi, bir gün öncesindeki yayın çizgisinin aksine 30 Ekim’de yayınlanan sayısında manşette, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı töreninden çekilmiş bir fotoğrafıyla “Türkiye tek yürek” başlığıyla çıktı. Bugün gazetesinin manşetinde ise, devletin zirvesinin katıldığı 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı kutlamalarından Erdoğan’ın olduğu bir fotoğrafla “Cumhur meydanda” başlığı yer aldı.88

Kanaltürk ve Bugün TV’ye el konulduğu sırada gözaltına alınan ve mahkemeye sevk edilen Bugün gazetesi muhabiri Kamil Maman adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.89

İfade Özgürlüğüne ve Gösteri Hakkını Kullanmak İsteyenlere Müdahale 2 Ekim 2015 Ege Üniversitesi öğrencisi Emine Akbaba, üzerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip

Erdoğan’ı kaçarken gösteren karikatürlerin yer aldığı sticker’ları astığı gerekçesiyle “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla polis tarafından gözaltına alındı.90

5 Ekim 2015 Kayseri'de arkadaşları ile parkta siyaset üzerine tartışan CHP üyesi ve Talas ilçe

seçim sorumlusu Olcay Büyükelbaşı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a hakaret ettiği iddiasıyla gözaltına alındı. Mahkemeye çıkarılan Büyükelbaşı adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.91

YÖK, Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Koray Çalışkan hakkında Twitter’da yaptığı paylaşımlarla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret iddiasıyla soruşturma başlattı. Çalışkan soruşturmayla ilgili olarak, “Boğaziçi Üniversitesi, istedikleri soruşturmayı açmadığı için YÖK kendisi yaptı. Üniversiteyi by-pass ederek açtıkları soruşturma son derece ilginç. YÖK, rektörleri ya da rektör yardımcılarını soruşturur. Akademisyen olarak bireysel soruşturma açıldığına şahit olmamıştık” dedi.92

7 Ekim 2015 Adana’da “Savaşa inat barış istiyoruz” sloganı ile gerçekleştirilen eylemde gözaltına

alınan dört kişiden biri olan Sosyalist Yeniden Kuruluş Partisi (SYKP) üyesi Halil İbrahim Biçer, “Cumhurbaşkanına hakaret” suçlamasıyla tutuklandı.93

10 Ekim 2015 Ankara Tren Garı önünde, çok sayıda siyasi parti ve derneğin destek verdiği Barış

mitinginde patlatılan iki adet bomba sonucunda 102 kişi hayatını kaybetti. Terör saldırısı sırasında 246 kişi de yaralandı. Ankara Adliyesi’nde görev yapan dört başsavcıvekili ve 16 savcı olay yerine gelerek incelemelerde bulundu. İlk belirlemelere göre bölgede canlı bombanın patladığı kaydedildi.94

12 Ekim 2015 Sokağa çıkma yasağının sürdüğü Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde 12 yaşındaki Helin

Şen kafasına isabet eden üç kurşunla hayatını kaybetti. Valilik, “örgüt mensuplarının polislere yönelik saldırısı esnasında yaralandığı” yönünde açıklama yaparken, baba Ekrem Şen ise

88 http://t24.com.tr/haber/iste-ahlaki-ve-milli-cizgideki-kayyumun-cikardigi-millet-gazetesinin-manseti-turkiye-tek-yurek,314685 ve http://t24.com.tr/haber/gazetecileri-isten-atan-kayyumun-cikardigi-bugun-gazetesinin-ilk-manseti-cumhur-meydanda,31468489 http://www.zaman.com.tr/gundem_bugun-muhabiri-kamil-maman-adli-kontrol-sartiyla-serbest-cikista-hem-agladi-hem-aglatti_2324675.html90 http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/167996-universitede-erdogan-li-karakature-cumhurbaskanina-hakaret-gozaltisi91 http://t24.com.tr/haber/parkta-siyaset-konusan-chp-yoneticisi-cumhurbaskanina-hakaretten-gozaltina-alindi,31189492 http://www.radikal.com.tr/turkiye/koray-caliskan-erdogana-hakaret-iddiasiyla-yoke-ifade-verdi-1445508/93 http://haber.sol.org.tr/turkiye/cumhurbaskanina-hakaret-suclamasiyla-bir-tutuklama-daha-13202694 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30285510.asp ve http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30278748.asp

- 14 -

Page 15: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Valiliği yalanlayarak, “Kızım ekmek almaya giderken tek kurşunla kafasından vurularak öldürüldü; kızımı polisler öldürdü” dedi.95

Ankara’daki bombalı saldırıda, çevrede bulunan polis aracıyla yaralılara yardım eden D.S isimli vatandaş “kamu görevine ait aracı suç sırasında kullandıkları” gerekçesiyle gözaltına alındığı ve tutanak tutulduğu öne sürüldü.96

Ankara'daki bombalı saldırılarla ilgili soruşturmayı yürüten savcının talebiyle soruşturma dosyasındaki bilgi ve belgeleri taraf avukatlarının incelemesine ilişkin kısıtlama kararı verildi.97

13 Ekim 2015 Geçen yıl Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesi bildiri dağıtırken gözaltına alınan dört

Komünist Parti üyesi hakkında açılan davada, bu kişilere “Cumhurbaşkanı’na hakaret iddiasıyla” kişi başı 7,080 TL para cezası verildi.98

14 Ekim 2015 Eskişehir’de, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2014 yerel seçimleri için

kentte düzenleyeceği miting öncesinde, mitingin yapıldığı meydana doğru yürümek isteyen ve polis müdahalesiyle dağıtılan gruptaki 298 kişi hakkında dört ayrı suçlamadan dava açıldı.99

15 Ekim 2015 Aydın’daki Aile Sağlık Ocağı çalışanı Dr. Bilgin Çiftçi’nin, sosyal medyadaki bir

paylaşımında, dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla açılan soruşturma sonucunda, işine son verildi.100

Ankara’da meydana gelen patlamada hayatını kaybeden emekli öğretmen Osman Turan Bozacı’nın Rize’de yapılan cenaze töreninde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret niteliğinde sloganlar attıkları iddiasıyla HDP Rize Milletvekili adayı Turgay Köse ile ÖDP üyesi Behçet Ertaş tutuklandı.101

Sosyal Hizmetler, Çocuk Esirgeme Kurumu’nda bakıcı anne olarak çalışan sekiz kadının işine “devlet büyüklerine hakaret” ettikleri gerekçesiyle son verildi.102

Ankara’da 102 kişinin ölümüyle sonuçlanan bombalı saldırıya ilişkin basın açıklaması yapmak isteyen Alanya Adliyesi önünde toplanan Alanya Çağdaş Hukukçular Derneği üyesi 40 avukata, polis biber gazıyla müdahale etti.103

CHP Avcılar Gençlik Kolları’nın Ankara katliamına tepki amacıyla hazırladığı “Faili meçhul değil, faili meşhur” yazılı pankartlar, AKP’nin başvurusu üzerine seçim kurulu kararıyla pankartın asıldığı yerler ve içeriğinin Seçim Yasası’na aykırı olduğu gerekçesiyle toplatıldı.104

16 Ekim 2015 Ankara’da yaşanan bombalı saldırı nedeniyle 12-13 Ekim tarihlerinde grev kararı

alan Eğitim Sen’in hazırladığı bildiriyi okuyan Ali Kuşçu İlkokulu, Eğitim Sen üyesi öğretmen Fadime Kaplan, bir velinin kendisini şikayet etmesi üzerine açığa alındı.105

Ankara’da yapılan bombalı saldırıyı protesto etmek için İstanbul Çağlayan Adliyesi içinde eylem yapan avukatlar hakkında “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ve “Toplantı ve Gösteri

95 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/10/151012_helin_sen_burhan96 http://www.birgun.net/haber-detay/katliam-sonrasi-polisten-skandal-islem-yaraliya-yardim-etmek-suc-sayildi-92044.html97 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/10/151012_ankara_saldiri_gizlilik98 http://haber.sol.org.tr/turkiye/4-komunist-parti-uyesine-erdogana-hakaret-cezasi-13269099 http://www.radikal.com.tr/turkiye/eskisehirde-erdogani-protesto-etmek-icin-yuruyen-298-kisiye-dava-acildi-1451207/100 http://www.posta.com.tr/turkiye/HaberDetay/Erdogan-a-hakaretten-yargilanan-doktora-meslekten-men.htm?ArticleID=306188101 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/388691/HDP_li_milletvekili_adayi_Erdogan_a_hakaretten_tutuklandi.html102 http://www.birgun.net/haber-detay/cocuk-esirgeme-kurumu-nda-iktidara-hakaret-kiyimi-92461.html103http://www.cumhuriyet.com.tr/foto/foto_galeri/388391/1/Avukatlarin_Ankara_katliami_aciklamasina_biber_gazli_mudahale.html104 http://haber.sol.org.tr/turkiye/faili-mechul-degil-faili-meshur-pankartlari-akpnin-sikayetiyle-toplatildi-132830105 http://www.birgun.net/haber-detay/ogretmen-jet-hiziyla-gorevden-alindi-92469.html

- 15 -

Page 16: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” suçlarından soruşturma başlatıldı.106

Eskişehir’de, Ankara’daki bombalı saldırıyı protesto ettikleri için gözaltına alınan beş kişi tutuklandı.107

19 Ekim 2015 İstanbul Bilgi Üniversitesi, Ankara’da yapılan bombalı saldırı sonrasında yurt

genelinde yapılan boykota katılarak ders işlemeyen ya da derslerde saldırıdan bahseden akademisyenlere soruşturma açtı.108

Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi, bir televizyon programında, “PKK bir terror örgütü değildir” sözleri nedeniyle Bakırköy Cumhuriyet Başsavcılığı talebiyle Bakırköy 2. Sulh Ceza Hakimliği, ''terör örgütü propagandası yapmak'' suçundan yakalama kararı verdi.109

Taksim’de 21 Şubat’ta yapılan, “İç Güvenlik Paketi” protestosuna katılan ve aralarında Gezi olaylarında polisin attığı gaz fişeğiyle hayatını kaybeden Berkin Elvan’ın annesi Gülsüm Elvan ve babası Sami Elvan’ın da bulunduğu 11 kişi hakkında “Cumhurbaşkanına hakaret ve izinsiz yürüyüş” iddiasıyla soruşturma açıldı.110

20 Ekim 2015 Ağrı Sulh Ceza Hakimliği, HDP’nin 1 Kasım için hazırladığı seçim beyannamesi

broşürlerine el konulmasına karar verdi.111

22 Ekim 2015 Kayseri’nin Bünyan ilçesinde 15 yaşındaki çocuk “Cumhurbaşkanı’na hakaret” ettiği

gerekçesiyle polis tarafından gözaltına alındı. Yaşı küçük olduğu için ifadesinin savcılık tarafından alınacağı yönünde tutanak tutulurken, 15 yaşındaki çocuk geceyi nezarette geçirdi. A.E. çıkarıldığı nöbetçi mahkemece serbest bırakıldı.112

İnci Sözlük kurucusu Serkan İnci, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle gözaltına alındı. Adliyeye sevk edilen İnci, savcılık ifadesinin ardından serbest bırakıldı.113

Siirt’te PKK tarafından düzenlenen bombalı saldırıda hayatını kaybeden Recep Beycur’un kuzeni Ömer Bulur hakkında Erzurum’daki cenaze töreninde kullandığı, “Kardeşi kardeşe kırdırıyor. Genç kardeşimi gönderdim, cesedini alıyorum. Sayın Cumhurbaşkanı bunu bilsin” ifadeleri nedeniyle “terör örgütü propagandası yapmak”, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” ile “askerlikten soğutmak” suçlarını işlediği gerekçesiyle 16 yıl hapis cezası istendi.114

23 Ekim 2015 Gezi Parkı eylemleriyle ilgili yedisi yabancı uyruklu 255 sanığın yargılandığı

davada, 244 kişi hakkında, “Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet”, “görevliye direnme”, “görevli memura hakaret”, “mala zarar verme”, “kamu görevini usulsüz üstlenme”, “özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma” suçlarından 2.5 ay ile bir yıl iki ay arasında değişen hapis cezaları verildi.115

24 Ekim 2015 Gençlerbirliği ile Osmanlıspor arasında oynanan Süper Lig karşılaması sırasında 102

kişinin hayatını kaybettiği Ankara’daki canlı bomba saldırısını protesto etmek için “Ankara 10.04”, “Barış Kazanacak”, “İyi değiliz, iyi olmayacağız” pankartları açan üç kişi gözaltına 106 http://www.noktadergisi.org/katliami-kinayan-avukatlara-erdogana-hakaretten-sorusturma.html107 http://www.birgun.net/haber-detay/ankara-katliami-ni-protesto-eden-1-i-cocuk-5-kisi-tutuklandi-92574.html108 http://www.birgun.net/haber-detay/sorusturma-acilan-bilgi-universitesi-akademisyenlerine-ogrencilerden-destek-93223.html109 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/10/151020_tahir_elci_gozalti110 http://www.birgun.net/haber-detay/berkin-elvan-in-anne-ve-babasina-da-erdogan-a-hakaret-sorusturmasi-92831.html111 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/391043/HDP_Secim_Bildirgesi_ne_toplatma_karari.html112 http://www.radikal.com.tr/turkiye/15-yasinda-cocuga-cumhurbaskanina-hakaretten-gozalti-1457084/113 http://www.hurriyet.com.tr/inci-sozlukun-kurucusu-serkan-inciye-gozalti-40004788114 http://t24.com.tr/haber/cenazede-erdogana-tepki-gosteren-sehit-yakinina-16-yil-hapis-istemi,313867115 http://www.hurriyet.com.tr/255-sanikli-gezi-parki-ana-davasinda-karar-aciklaniyor-40005135

- 16 -

Page 17: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

alındı. İfadeleri alındıktan sonra serbest bırakılan üç kişiye “208’er lira para cezası kesildi.116

25 Ekim 2015 Şanlıurfa’nın Ceylanpınar İlçesi’nde YDG-H’ye yönelik olduğu öne sürülen

operasyonda gözaltına alınan beş kişiden üçü sosyal medya hesaplarında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettikleri iddiasıyla tutuklandı.117

26 Ekim 2015 Adana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan

yazar Naim Yalçınel, Twitter üzerinden “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret” iddiasıyla 14 ay hapis cezasına çarptırıldı.118

CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, plakası bilinmeyen bir araçtan CHP Genel Merkezi önünden geçerken beş adet kurşun sıkıldığını belirterek, “Önceden açıklama yapmak istemiyorum. Ama tahrik unsuru amacı da taşıyabilir” dedi. AKP Sözcüsü Ömer Çelik, olayı kınadıklarını belirterek “Bütün partilerin güvenliği, demokrasinin güvenliğidir. Faillerin en kısa zamanda yakalanmasını diliyoruz” dedi. 119

HDP Genel Merkezi’ne yönelik gerçekleştirilen saldırı ve genel merkezin ateşe verilmesine ilişkin açılan davanın duruşmasında, “binayı ateşe verdiğini” kabul eden ve “Binanın içerisinde insan aradım” diyen Doğan Haydar Ciritçioğlu, tahliye edildi.120

27 Ekim 2015 Eskişehir’de ”Diktatörler sokakta devrilirler” yazılı pankart asan iki öğrenci

”Cumhurbaşkanına hakaret”’ suçundan yargılandıkları davada beraat etti. Pankartta yazılanların ”siyasi eleştiri” olduğunu belirten hakim, gençlerin ”diktatör” diyerek siyasetçiye ”sevgisizliklerini” ve ”ona muhalif olduklarını” açıklamak istediklerini vurguladı.121

28 Ekim 2015 Diyarbakır’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın afişini yırttıkları

gerekçesiyle 12 ve 13 yaşındaki iki kuzene Adalet Bakanlığı’nın oluruyla “Cumhurbaşkanlığı’na hakaretten” dört yıl sekiz aya kadar hapis cezası” istemiyle dava açıldı.122

İfade Özgürlüğüne Baskı ve Müdahaleye Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler

1 Ekim 2015 İstanbul Valiliği, Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan Coşkun’un uğradığı

saldırıya ilişkin yaptığı açıklamada dört kişinin gözaltına alındığını, bunlardan ikisinin uyuşturucu ticareti, silahla yağma ve tehdit gibi birçok suç kaydının olduğunu bildirdi. Koruma talebine ilişkin de “Sayın Coşkun’a, talebi üzerine ‘çağrı üzerine koruma’ tahsisi yapılmış olup müessif olayın meydana geldiği gün Sayın Coşkun’un koruma çağrısında bulunmadığı anlaşılmıştır” denildi.123

Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan’ın avukatı Aslı Kazan, İstanbul Valiliği tarafından “Ahmet Hakan’a ‘çağrı üzerine koruma’ tahsis edildiğini, olay günü ise koruma çağrısında bulunulmadığı” şeklinde yapılan açıklamada, ‘çağrılı koruma’ kararının Şubat

116 http://www.hurriyet.com.tr/ankara-katliamini-protesto-etmek-kabahat-sayildi-40005620117 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/394767/Erdogan_a__hakaret__iddiasiyla_3_kisi_tutuklandi.html118 http://www.cihan.com.tr/tr/eski-ak-parti-meclis-uyesine-cumhurbaskanina-hakaretten-14-5-ay-hapis-cezasi-1921133.htm119 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/395575/CHP_Genel_Merkezi_ne_silahli_saldiri.html120 http://www.evrensel.net/haber/263627/hdp-genel-merkezini-yaktim-diyen-saniga-tahliye121 http://www.hurriyet.com.tr/mahkeme-erdogana-diktator-demek-hakaret-degil-siyasi-elestiridir-40006507?_sgm_campaign=scn_a004850058058000&_sgm_source=40006507&_sgm_action=Click-Dynamic122 http://www.imctv.com.tr/iki-cocuga-erdogana-hakaretten-dava/123 http://www.cihan.com.tr/tr/istanbul-valiligi-ahmet-hakan-olay-gunu-koruma-cagrisinda-bulunmamistir-1898522.htm

- 17 -

Page 18: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

ayına ait olduğunu, kendilerinin koruma başvurusunu ise bundan yedi ay sonra Eylül ayında yaptıklarını belirtti ve bu talebin yanıtsız kaldığını söyledi.124

Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan’a yapılan saldırıyla ilgili Basın Konseyi’nce yapılan açıklamada, “Basın özgürlüğü derken, can güvenliğimizin olmadığı bir noktaya geldik. Son zamanlarda medyaya yönelik baskılar, siyasilerin ve bazı köşe yazarlarının, ‘Onun tırnaklarını da dişlerini de sökmesini biliriz’, ‘İstesek sinek gibi ezeriz’ şeklindeki ifadeleriyle güçlenen bu saldırılar, kabul edilemez. Bu çirkin tavırlar gözdağıdır, basına hiza verme çabalarıdır. Hükümeti, İçişleri Bakanlığı’nı, valileri, vandalizme dur demeye çağırıyoruz” denildi.125

Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Nazmi Bilgin gazeteci Ahmet Hakan’a yapılan saldırıyı şiddetle kınadıklarını, Hakan’ın emniyete yaptığı “Koruma talebinin” yerine getirilmemesinin bu sonucu doğurduğunu belirtti. Bilgin, “Faillerin, vandalların yakalanması sorunu çözmez. Asli failler, azmettiriciler belirlenmeli ve kim olurlarsa olsunlar en ağır şekilde cezalandırılmalıdırlar. Medyaya, gazeteciye terörist gözüyle bakan bir zihniyetle ülke yönetilemez” dedi.126

Hürriyet gazetesi yönetim kurulu başkanı Vuslat Doğan Sabancı, yazarları Ahmet Hakan’ın saldırıya uğramasına tepki göstererek “Olanları üzüntüyle izliyoruz ama korkmuyoruz. Korkarak bu işi yapamayız. Biz gazeteciliğimizi yapıyoruz. Olduğumuz yolda yürümeye devam ediyoruz. Türkiye bu tehdit ve şiddet dilinden kurtulsun. Bu şiddet, hiçbirimizi iyi bir yere götürmüyor. Bundan sonra bütün siyasileri de iş dünyasını da sivil toplum örgütlerini de şuna davet ediyorum; bu dili bırakalım” dedi.127

Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu, Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan’a yapılan saldırıyı kınadı. TGC’nin açıklamasında, “Ahmet Hakan’ı hedef gösteren, ölümle tehdit eden kişilerle ilgili İçişleri Bakanlığı’nı göreve çağırıyoruz” denildi. Gazetecilere Özgürlük Platformu tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada “İstanbul Valisi Sayın Vasip Şahin ‘Sayın Hakan’a, ‘Çağrı üzerine koruma’ tahsis edildiği olay günü koruma çağrısında bulunmadığı anlaşılmıştır’ demiştir. Ancak neden Ahmet Hakan 17 gündür koruma verilmediğini kamuoyuna açıklamalıdır. Bu saldırıyı kınıyor, yakalanan dört kişinin yanı sıra azmettiricilerin de bir an önce ortaya çıkartılmasını ve cezalandırılmasını talep ediyoruz. Bu saldırılardan korkmuyor tüm gazetecileri bir arada olmaya, dayanışma içinde olmaya çağırıyoruz” denildi.128

Türkiye Barolar Birliği (TBB) Başkanı Metin Feyzioğlu, gazeteci Ahmet Hakan Coşkun’un saldırıya uğramasıyla ilgili olarak, “Bunun adı faşizmdir. Bu saldırının hepimize yapıldığını görmez ve susarsak, kendi evlerimiz dahi karanlık hapishanelere dönüşür” dedi.129

İstanbul Valiliği önünde bir araya gelen çok sayıda gazeteci, meslek örgütü temsilcisi ve vatandaş, Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan Coşkun’a yapılan saldırıyı protesto etti. Açıklama yapan Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Başkanı Uğur Güç, “Baskılarınızdan, tehditlerinizden, davalarınızdan korkmuyoruz. Yolumuzu kesseniz de bizleri darp etseniz de yıllarca cezaevinde yatmakla tehdit etseniz de gazeteciler olarak gerçekleri yazmaktan usanmayacağız. Biliniz ki bizlere açtığınız davalar, yurttaşların haber alma hakkına yapılan saldırıdır. Ahmet Hakan’a yapılan saldırı, haftalardır iktidar tarafından yapılan hedef gösterme operasyonunun sonucudur” dedi.130

Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı (GYV), Anadolu Yayıncılar Derneği, Türkiye Gazeteciler Federasyonu, Türkiye Foto Muhabirleri Derneği, Türkiye Gazeteciler

124 http://www.radikal.com.tr/turkiye/ahmet_hakanin_avukatindan_valiligin_cagrili_koruma_iddiasina_yanit-1443195125 http://www.zaman.com.tr/gundem_basin-konseyi-ahmet-hakana-saldiri-yeni-bir-gozdagidir_2319376.html126 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/nazmi-bilgin-gazeteciye-terorist-gozuyle-1855573.html127 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30209342.asp128 http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=1087 ve http://www.tgc.org.tr/duyuru.asp?did=1090129 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30202763.asp130 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/meslektaslari-ahmet-hakana-yapilan-saldiriyi-1856113.html

- 18 -

Page 19: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Konfederasyonu, İzmir Gazeteciler Cemiyeti, Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan’a yapılan saldırıyı kınadıklarını belirttiler.131

Başbakan Ahmet Davutoğlu, gazeteci Ahmet Hakan’a yönelik saldırıyı kınayarak, “Kim ne gerekçeyle yaparsa yapsın hiçbir şekilde şiddeti onaylamak mümkün değil. Hele gazetecilere dönük olarak yapılan her türlü eylemi bu anlamda ben kınarım ve doğru görmem. O bakımdan bunu açıkça vurgulamakta fayda var. Her türlü şiddet bu anlamda kabul edilemez. Sorumluları kimse, yakalanması için de gerekli çalışmalar yaptırılıyor” dedi.132

2 Ekim 2015 Adalet Bakanı Kenan İpek, gazeteci Ahmet Hakan’a yönelik saldırıda olayla ilgili

örgüt bağlantısının da araştırıldığını söyledi.133 Türkiye Gazeteciler Federasyonu Yönetim Kurulu, ABD uçaklarının Diyarbakır’a

inmesiyle ilgili gelişmeleri haberleştirme amacıyla Diyarbakır Havaalanı’na giden Habertürk Diyarbakır Temsilcisi Mehmet Veysi İpek ile gazeteci Mehmet Çakan’ın gözaltına alındığını bildirdiler. Açıklamada gazetecilerin başlarına silah doğrultulduğu, ‘Göstereceğiz size’ türünden sözlerle tehdit edilerek kötü muameleye maruz bırakıldığı vurgulanarak, Güneydoğu’da görev yapan devlet yetkililerine gazetecilerin olabildiğince sağlıklı ve güvenlikli bir şekilde görev yapabilmelerine imkan tanınması çağrısında bulunuldu134

Uluslararası Gazetecileri Koruma Cemiyeti (CPJ) Genel Direktörü Joel Simon, kurum adına kaleme aldığı yazısında, gazeteci Ahmet Hakan’ evinin önünde yapılan saldırıya tepki göstererek, “Türk gazeteciler hapse atılıyor. Haklarında hakaret davaları açılıyordu ancak bu fiziksel saldırı Türkiye’de basın özgürlüğünün giderek altının oyulduğunu gösteriyor.” dedi.135

AKP Genel Başkan Yardımcısı ve Parti sözcüsü Ömer Çelik, gazeteci Ahmet Hakan'a yapılan saldırıyla ilgili olarak, saldırganlardan üçünün AKP üyesi olduğunu tespit ettiklerini belirtti. Çelik, "Bu üç kişinin tedbirli olarak ihraç edilmesine karar verildi. Şiddete başvuran bu şahısların ihracı hızla gerçekleşecektir" dedi.136

11'inci Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Hürriyet yazarı Ahmet Hakan'a yönelik saldırıya ilişkin olarak yaptığı açıklamada; "Gazetelere, gazetecilere fiili ve sözlü saldırıları yanlış bulurum. Bunlara bir son verilmeli ve çok kesin tavır konulması lazım. Bunu yapanlar cezalandırılsın" diye konuştu.137

Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti (GGC) son dönemlerde gazetecilere yönelik artan saldırı ve tehditlere karşı “Acil yardım ve destek hattı” kurdu. GGC’den yapılan açıklamada, “Son dönemlerde meslektaşlarımıza yönelik saldırı ve tehditlerde görülmemiş şekilde artış olmuştur. Biz GGC olarak üye ve meslektaşlarımıza yönelik herhangi bir saldırı veya tehdit olması halinde, olaydan en erken şekilde haberdar olmak, olaya anında müdahil olmak, arkadaşlarımıza destek ve yardımcı olmak amacıyla ‘Acil yardım ve destek hattı’ kurmaya karar verdik” denildi.138

3 Ekim 2015 Dünya Gazeteler ve Haber Yayımcıları Birliği (WAN-IFRA) Başkanı Tomas

Brunegard, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hitaben kaleme aldığı mektupta, gazeteci Ahmet Hakan ve Hürriyet’e yönelik eylemlerin, “Türkiye’de özgür basına yapılan saldırıların son halkası olduğu” vurgulandı. Bugün yazarı Gültekin Avcı’nın tutuklanması ve 131 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30202763.asp ve http://www.cihan.com.tr/tr/gazeteciler-ve-yazarlar-vakfi-gazetecilere-baski-yeni-bir-asamaya-gecti-1900035.htm132 http://www.diken.com.tr/davutoglu-ahmet-hakana-yapilan-saldiriyi-19-saat-sonra-kinadi-erdogan-sessiz/133 http://www.bugun.com.tr/gundem/adalet-bakani-kenan-ipekten-ahmet-1857046.html134 http://www.cihan.com.tr/tr/turkiye-gazeteciler-federasyonu-guneydoguda-gazeteciler-tehdit-altinda-1899255.htm135 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/cpjden-ahmet-hakana-yapilan-saldiriya-1856994.html136 http://www.cnnturk.com/turkiye/omer-celikten-ahmet-hakana-yonelik-saldiri-icin-aciklama137 http://t24.com.tr/haber/abdullah-gul-gazetelere-gazetecilere-fiili-ve-sozlu-saldirilari-yanlis-bulurum,311570138 http://www.diyarbakiryenigun.com/2015/10/02/ggcden-gazeteciler-icin-acil-yardim-ve-destek-hatti/

- 19 -

Page 20: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

muhalif televizyonların Tivibu platformundan çıkarılması eleştirildi. 120 ülkeden 36 bini aşkın medya kuruluşunun temsilcisi olarak mektubu kaleme aldığını hatırlatan Brunegard, Erdoğan’dan medyaya yönelik tehditleri durdurmasını, tutuklu gazetecileri bırakmasını, Erdoğan destekçilerinin ifade özgürlüğüne saygı göstermesini ve gazetecilerin güvenliği için gereken tüm önlemlerin alınmasını talep etti.139

4 Ekim 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Fransa'da düzenlenen, "Milyonlar tek nefes

teröre karşı tek ses" etkinliğinde yaptığı bir açıklamada, “Maalesef ülkemizde yaşadığı halde o toprakların tarihiyle coğrafyasıyla hiçbir irtibatı kalmamış olanlar var.Bunların kimi siyasetçi kimi medya mensubu, kimi iş adamı, kimi şu kimi bu sıfatı taşıyor olabilir. Önemli olan nereye hizmet ettikleridir. Ülkenin havasını teneffüs edip ülkenin birliğine bütünlüğüne saldıranları asla affetmeyeceğiz.” dedi.140

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Hürriyet yazarı Ahmet Hakan’ın evinin önünde üçü AKP üyesi olduğu tespit edilen dört kişi tarafından saldırıya uğraması ile ilgili yaptığı açıklamada, “Olayı tasvip etmek mümkün değil” dedi. Erdoğan, Hakan’a daha önce “İstesek sinek gibi ezeriz, merhamet ettik de hayattasın” diyen Star yazarı Cem Küçük’e yönelik ise “Ancak köşelerinde zaman zaman içerisinde başka köşe yazarlarını lanetleyen, onları hedef gösteren yazılardan da bu arkadaşların kaçınması lazım” dedi.141

6 Ekim 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ni ziyaret eden HDP Eş Genel Başkanı Selahattin

Demirtaş, partisi adına yaptığı açıklamada, “ Ülkemizde son dönemlerde inanılmaz bir baskı ortamı var. Belki Türkiye bunu ilk defa yaşamıyor ama böylesini ilk defa yaşıyor. Gazetecilere, medya gruplarına, gazete binalarına son dönemde maalesef üzücü saldırı olayları yaşanıyor. Gazeteciler evinin önünde öldürülüyor. Gazetecilerin kafasına silah dayatılıyor. Gazete binaları polis eşliğinde saldırıya uğruyor, taşlanıyor. Gazeteciler tutuklanıyor, yargılanıyor, işten atılıyor. Medya patronlarına baskı oluşturmak için bizatihi hükümet tarafından isim verilerek gazeteci işten atılıyor.” dedi.142

9 Ekim 2015 ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, Washington’da düzenlediği basın

toplantısında, medya kuruluşlarına yönelik baskı ile ilgili yöneltilen bir soru üzerine, “Özellikle bazı medya kuruluşlarına getirilen yasaklama haberlerini gördük. Hükümete yönelik eleştirileri yüzünden, medyaya getirilen ve giderek artan soruşturmalardan, bazı medya gruplarına yönelik terör propagandası iddialarından son derece endişe duyuyoruz. Ayrıca, ifade özgürlüğünü kısıtlamak için yargının saldırganca kullanılmasından kaygı duyuyoruz” dedi.143

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Fethullah Gülen Cemaati’ne yakın yedi televizyon kanalının, bir soruşturma gerekçe gösterilerek bünyesinden çıkaran Digitürk’ü boykot etme çağrısında bulundu, kendisinin de üyeliğini iptal edeceğini duyurdu.144 RTÜK’ün CHP’li üyesi Süleyman Demirkan da Digitürk’ün kararına tepki göstererek, “Böyle bir konuda RTÜK’ün mutlaka bilgilendirilmesi gerekirdi. Ancak bilgilendirilmedik. Digitürk ihlal yaptıysa hukuk ve yetkilerimiz çerçevesinde gerekeni yaparız. Bu iş platformun kapatılmasına kadar gidebilir’’ dedi.145

11 Ekim 2015139 http://www.bugun.com.tr/gundem/en-buyuk-basin-meslek-orgutunden-1858397.html140 http://t24.com.tr/haber/erdogan-ulkemizde-yasadigi-halde-tarihiyle-hicbir-bagi-kalmamis-olanlar-var-bunlarin-kimi-siyasetci-kimi-gazeteci,311780141 http://www.diken.com.tr/ahmet-hakana-saldiriyla-ilgili-dort-gun-sonra-konusan-erdogan-cem-kucuku-savundu/142 http://haber.sol.org.tr/turkiye/demirtas-boylesi-bir-baski-ortami-ilk-defa-yasaniyor-131877143 http://www.radikal.com.tr/politika/abdden-digiturk-mesaji-1448151/144 http://www.diken.com.tr/kilicdaroglundan-digiturk-cagrisi-aboneliginizi-sonlandirin-ben-de-geregini-yapacagim/145 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30268383.asp

- 20 -

Page 21: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Ankara’da meydana gelen terör saldırısından sonra internet erişiminin yavaşlaması ve sosyal medya ağlarına erişimin engellenmesini değerlendiren Tüketici Birliği Federasyonu (TBF) Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz, “Bu konuda herhangi bir mahkeme kararının olmadığı açıklanmıştır. Anayasal güvence altındaki haberleşme özgürlüğünü engelleyenler Anayasa suçu işliyorlar. Bu durumda yasa ile yetkilendirilmiş idari veya yargı organı kararına dayanmayan bu sorunun nedeninin açıklanarak, bu duruma neden olanların da soruşturularak cezalandırılması gerekmektedir” dedi.146

13 Ekim 2015 Avrupa Konseyi tarafından düzenlenen ifade özgürlüğü konferansında konuşma

yapan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Başkan Yardımcısı Işıl Karakaş, Türkiye’de hükümeti ve özellikle cumhurbaşkanına yönelik eleştirilere dava açılmasının bugünlerde önemli bir endişe kaynağı olduğunu belirterek, “Siyasilere yapılan eleştirilerin sınırları sıradan insanlara yapılanlara göre daha geniştir. Onlar, eleştirilere daha büyük bir hoşgörü göstermek durumundadırlar” dedi.147 Konferansta söz alan Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, ise terörle mücadelenin ifade özgürlüğünün ön koşulu olduğuna dikkat çekti.Arslan, Ankara’daki bombalama olayına temas ederek, “Terör eylemleri hayat hakkına ve ifade özgürlüğüne karşı eylemdir. Orada bulunanlar aslında sadece barış istiyorlardı, kendilerini özgürce ifade etmek istiyordu bu hakları ellerinden alındı” şeklinde konuştu.148

14 Ekim 2015 CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Ankara’daki bombalı terör saldırısının

ardından İçişleri ve Adalet bakanlarının istifa etmemelerini eleştirerek, “Her olayda istifa olmazmış. Doğru her olayda olmaz. 97 kişi öldü, daha ne istiyorsunuz? Ne zaman istifa edeceksiniz? Televizyonlara çıkıyorsunuz, diyorsunuz ki, ‘Güvenlik zafiyeti yoktur.’ Güvenlik zafiyeti yoksa bu 97 kişi nasıl öldü?” dedi.149

AİHM Yargıcı Işıl Karakaş, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret iddiasıyla verilen cezaların “içtihatlara aykırı olduğunu” söyledi. 236 soruşturmadan sekizi için ceza verildiğini belirten Karakaş, İspanya’nın daha önce “Krala hakaret” kararı nedeniyle AİHM’de mahkûm olduğunu anımsattı.150

15 Ekim 2015 Basın Konseyi tarafından yapılan bir açıklamada, Ankara’daki patlama ile ilgili

yayın yasağı kararına tepki gösterilerek, “Özgür habercilik, gerçeklerin ortaya çıkması için vardır. 97 cana mal olan Cumhuriyet tarihinin en büyük bombalı saldırısının ardından, son dönemlerin en geniş kapsamlı yayın yasağı ile bugün karşı karşıyayız….Yayın yasaklarıyla bir yere varmak mümkün değildir” denildi. 151

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Ankara’da ki patlamaya ilişkin getirilen yayın yasağını değerlendirerek, “Yargılamanın, soruşturmanın hangi aşaması olumsuz etkileniyor ki bu kararı alabiliyorlar. Bunların hepsi kamuoyundan AKP-IŞİD işbirliğini saklama kaygısı ve girişimidir. Bu olayın altında milyonda bir PKK bağlantısı olsaydı yayın yasağı değil, yayın mecburiyeti getirirdiler” dedi.152

Ankara Barosu Başkanlığı Ankara’daki bombalı saldırıya ilişkin yayın yasağına tepki göstererek Ankara 6. Sulh Ceza Hakimliği’ne itiraz dilekçesi verdi. Ankara Baro Başkanı Hakan Canduran, yaptığı açıklamada, “Bu yasak derhal kaldırılmalı ve kamuoyu cumhuriyet tarihinin en büyük terör saldırısı olarak tarihe geçen bu olayın her ayrıntısını öğrenmelidir”

146 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/-haberlesme-ozgurlugunu-engellemek-anayasa-1872669.html147 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/aihm-baskan-yardimcisi-turkiyede-cumhurbaskani-1875901.html148 http://www.cihan.com.tr/tr/aym-baskani-ankaradakilerin-istedigi-kendilerini-ozgurce-ifade-edebilmekti-1907227.htm149 http://www.cihan.com.tr/tr/kilicdaroglu-guvenlik-zafiyeti-yoksa-97-kisi-nasil-oldu-1906895.htm150 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/387571/Erdogan_a_hakaret_cezalari_hukuksuz.html151 http://www.zaman.com.tr/gundem_basin-konseyinden-yayin-yasagina-tepki_2322029.html152 http://www.cihan.com.tr/tr/demirtas-yayin-yasagi-akp-isid-is-birligini-saklama-kaygisi-ve-girisimidir-1908009.htm

- 21 -

Page 22: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

dedi.153

AİHM Büyük Dairesi, Ermeni soykırımının inkârına ceza verilmesinin “ifade özgürlüğü ihlali” olduğuna karar verdi. Vatan Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek, On yıl önce İsviçre’de yaptığı bir konuşmada “Ermeni soykırımı emperyalist bir yalandır” sözleri nedeniyle hakkında açılan davada cezaya çarptırılmıştı. Perinçek’in AIHM ye dava açması üzerine AIHM kendisini haklı bulmuş ancak karara itiraz eden İsviçre davayı Büyük Daireye göndermişti. Temyiz organı olarak görev yapan Büyük Daire Perinçek’i haklı bularak, “Soykırımı inkârın cezalandırılmasının ifade özgürlüğünün inkârı olduğu” hususunu onayladı.154

TGC Yönetim Kurulu, 10 Ekim günü Ankara’da yaşanan bombalı saldırı ile ilgili yayın yasağının kaldırılması için dava açacağını açıkladı. Açıklamada, “Yayın yasağı basın özgürlüğüne müdahale ve sansür niteliği taşıdığı için kaldırılması yönünde dava açıyoruz. Asıl olan yayın yasağı değil, halkın haber alma hakkıdır” denildi.155

19 Ekim 2015 Türkiye Gazeteciler Sendikası, Ankara’da yaşanan bombalı saldırıda 102 kişinin

hayatını kaybetmesinin ardından Ankara 6. Sulh Ceza Hâkimliğince alınan yayın yasağının kaldırılması için dava açtı. TGS Hukuk Müşaviri Meliha Selvi’nin hazırladığı dilekçede söz konusu karardaki tedbirlerin alınmasının herhangi bir kanuna dayandırılmadığını, Anayasa’nın 13. Maddesinde yer alan ‘ölçülülük ilkesine’ aykırı olmasının yanısıra, “basın hürriyeti” ile “halkın haber alma hakkının” da önüne geçildiği vurgulandı.156

21 Ekim 2015 Uluslararası sekiz basın kuruluşunun temsilcileri, Türkiye’ye düzenledikleri ‘acil

basın özgürlüğü misyonu’ ziyaretinde, edindikleri izlenimleri, yaptıkları bir basın toplantısında paylaştı. Aralarında Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü (RSF), Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Uluslararası Gazeteciler Federasyonu (IFJ), Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Article 19, Sansür İçeriği Komitesi, Etik Gazetecilik Network ile Türkiye den TGC’nin bulunduğu kuruluşların temsilcileri kaleme aldıkları deklerasyonda, hükümeti basın, ifade ve düşünce özgürlüğüne yönelik sorunları kaldırması için acil harekete geçmeye çağırdı. Sekiz uluslararası kuruluşun bu çapta bir misyonda ilk defa bir araya geldiği ve Türkiye’de faaliyet gösteren gazeteciler üzerindeki baskının Haziran’daki genel seçimlerden sonra ciddi bir biçimde arttığına da dikkat çekildi.157

Vice News, 31 Ağustos 2015’ten bu yana Türkiye’de tutuklu bulunan çalışanı tercüman Muhammed İsmail Resul için sayfasını kararttı. Vice’ın anasayfası, daha sonra, ”Gazeteci Muhammed Resul 27 Ağustos 2015’te Türk yetkililerce VICE News için çalışırken, terör örgütüne asılsız destek iddialarıyla tutuklandı.” denildi. Resul yaklaşık iki aydan bu yana cezaevinde bulunuyor158

Brüksel Başkonsolosu Ali Barış Ulusoy, Cihan Haber Ajansı muhabiri Rıza Doğan’ın başkonsoloslukta oy verme işlemini takip ederken küfür, hakaret ve tehdide maruz kalmasını “talihsiz olay” olarak yorumladı ve “Yaşanan olaydan dolayı biz de üzüldük. Fevri bir davranış, anlık bir gelişme olmuş. Olay esnasında orada olsaydık böyle olmazdı.” diyerek, saldırıyı Dışişleri’ne bildirdiklerini açıkladı.159

153 http://www.zaman.com.tr/gundem_ankara-barosu-yayin-yasagina-itiraz-etti_2322055.html154 http://www.hurriyet.com.tr/aihm-nihai-kararini-verdi-soykirim-davasinda-dogu-perincek-hakli-40002454155 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/388585/TGC__Ankara_katliami_ile_ilgili_yayin_yasagina_dava_aciyor.html156 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/390885/Turkiye_Gazeteciler_Sendikasi_yayin_yasagina_karsi_dava_acti.html157 http://www.cihan.com.tr/tr/uluslararasi-basin-kuruluslarindan-deklerasyon-hukumet-acilen-harekete-gecmeli-1910912.htm158 http://www.diken.com.tr/vice-56-gundur-turkiyede-tutuklu-bulunan-muhabiri-resul-icin-sayfasini-karartti/159 https://www.cihan.com.tr/tr/bruksel-baskonsolosu-cihan-muhabirine-talihsiz-saldiriyi-disislerine-bildirdik-1910811.htm

- 22 -

Page 23: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

23 Ekim 2015 Türkiye Gazeteciler Cemiyeti, Fenerbahçe Kulübü Başkanı Aziz Yıldırım’ın beş

gazeteciye akreditasyon uygulamasını eleştirdi. Açıklamada, “Bu olayın Türkiye’de özgürce çalışan meslek örgütlerine konulmuş bir sınırlama olduğunu düşünüyor, ayrıca iktidarın gazetecileri tek çatı altında toplama, tek tip gazeteci yetiştirme çabalarının vahim bir yansıması olarak görüyoruz.” denildi.160

26 Ekim 2015 TRT Haber stüdyosunda kaydedilen iktidara muhalif kanalların TÜRKSAT’tan

çıkarılmasıyla ilgili görüntü kayıtları konusunda bir açıklama yapan Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, danışmanı Varank’ı görevden almadığı takdirde, kendisinin de bu sözleri onayladığı anlamına geldiğini belirtti.161

27 Ekim 2015 AKP kurucularından Prof. Dr. Nevzat Yalçıntaş, medyaya yönelik baskıları

eleştirerek, seçim sonrası yeni kurulacak Meclis’in medyaya yönelik baskıları sonlandırması gerektiğini vurguladı.162

29 Ekim 2015 Eski RTÜK üyesi ve CHP Kahramanmaraş Milletvekili adayı Ali Öztunç, son

dönemde yaşanan basın ve ifade özgürlüğü ihlalleri ile ilgili “AKP döneminde medya özgürlüğü konusunda en alt sıralara indik. Bugün Irak'tan bile geri durumdayız. Bunun tek sorumlusu da Erdoğan ve AKP hükümetidir. Eğer bir ülkede medya özgür değilse, o ülkede demokrasi yoktur” dedi.163

TÜSİAD Koza İpek grubuna kayyum atanması ve grubun medya biriminin yayınların sonlandırılmasının ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, “Soruşturmaların keyfiliğe yer vermeyecek bir şekilde, hızlı ve şeffaf olarak yürütülmesi, iş dünyası olarak temel beklentimizdir” denildi.164

30 Ekim 2015

TOBB Üniversitesi öğretim üyelerince kaleme alınan, “Türkiye’nin basın ve ifade özgürlüğü raporu”nda 2015’te dünya çapında Twitter’a en çok içerik sildirme talebiyle başvuran devletin Türkiye olduğu kaydedildi. Raporda ayrıca bir yıl içinde 392 gazeteciye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret gerekçesi ile dava açıldığı ve Gezi protestoları ile 17/25 Aralık rüşvet ve yolsuzluk soruşturmalarından sonra medya patronlarına yönelik orantısız vergi cezaları, idari tedbirler veya keyfi vergi afları yapıldığı belirtildi.165

Koza İpek Operasyonuna Yurtiçi ve Yurtdışından Gelen Tepkiler

26 Ekim 2015

CHP İstanbul Milletvekili Barış Yarkadaş, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi ile Koza İpek Holding ve bünyesindeki şirketlere kayyum atanması ile ilgili “Baştan itibaren söylüyorduk, Koza’ya ait kanallar, havuza dahil edilmek isteniyordu. Soruşturmalar bahaneydi. Mahkeme kararı dahi olmadan yapılan bu işlem, keyfidir, hükümsüzdür ve gayri meşrudur. Kaçak Saray ve AKP, medya kuruluşlarını resmen gasp etmiş ve muhalif sesleri boğmak için harekete geçmiştir. Bu kararı alanların yanı sıra

160 http://www.birgun.net/haber-detay/tgc-den-aziz-yildirim-a-akreditasyon-elestirisi-93326.html161 http://www.aktifhaber.com/mustafa-destici-erdogan-mustafa-varanki-gorevde-almazsa-onayliyor-demektir-1250268h.htm162 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/nevzat-yalcintas-yeni-meclis-basina-1895549.html163 http://www.zaman.com.tr/politika_turkiyede-medya-ozgurlugu-iraktan-bile-geri_2324602.html164 http://www.milliyet.com.tr/tusiad-dan-koza-ipek-aciklamasi-istanbul-yerelhaber-1038074/165 http://www.cnnturk.com/turkiye/basin-ozgurlugu-raporu-twittera-icerik-sildirme-talebinde-turkiye-dunya-birincisi

- 23 -

Page 24: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

uygulayanlar da anayasal suç işlemektedir” dedi.166

HDP Sözcüsü Ayhan Bilgen, Koza İpek Holding’e kayyum atanması kararına tepki göstererek ”Bu uygulama doğrudan doğruya basın özgürlüğünün tümüyle askıya alınmasıdır. Kayyum tayini gibi çok olağanüstü ortamlarda uygulanabilecek bir düzenlemenin bu kadar keyfi biçimde ve asla kabul edilmeyecek, makul olmayan gerekçelerle uygulamaya geçirilmesi, bilgiye ulaşma hakkının fiilen engellenmesidir. Türkiye’yi uluslararası arenada ve genel kamuoyu önünde ciddi biçimde rencide edecek bu tutumun faturasını bütün bir ülkenin ödeyecek olması da büyük bir ayıptır” dedi.167

27 Ekim 2015

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Koza İpek Grubu’na kayyum atanmasıyla ilgili açıklamasında, “Eğer buna medya organları, aydınlar, üniversiteler, barolar ciddi bir tepki göstermezse yarın iktidar bir savcının yazısıyla istediği medya grubuna, istediği holdingin mallarına el koyabilir.” dedi.168

AKP’nin kurucularından eski Başbakan Yardımcısı Ertuğrul Yalçınbayır, Koza İpek Grubu’na kayyum atanmasıyla ilgili yaptığı açıklamada, “Bu kararı, sadece bir medya grubuna yapılan karar olarak değil, sandığa el uzatma olarak da almak lazım. Sandığa el koymadır bu, bu demokrasiye el koymadır, bu Cumhuriyet’e el koymadır, onun ayak sesleridir.” dedi.169

Freedom House, Koza İpek Holding’e “el koyma işleminin tamamen siyasi nedenlere bağlı olduğunu” söyledi ve “AB ve ABD bu sansüre karşı sesini yükseltme sorumluğunu taşıyor.” dedi.170

Basın Konseyi, Koza İpek Grubu’na bağlı bulunan tüm şirketlere kayyum atanmasına tepki gösteren açıklamasında, “Bir adli soruşturma kapsamında başvurulan bu tedbir, söz konusu basın organlarının yayın çizgisini değiştirmek veya habercilik faaliyetlerini önlemek için bir vesile olarak kötüye kullanılmamalıdır. Aksine bir davranış, seçime beş gün kala, halkın haber alma hakkının engellenmesi ve seçmenin bilgilendirilmesini önleyecektir. Böyle bir durum ise, sansüre eşdeğerdir.” dedi.171

Cumhuriyet gazetesi genel yayın yönetmeni Can Dündar, yönetimine kayyum atanan Koza İpek Medya Grubu’na kayyum atanmasıyla ilgili yaptığı açıklamada ”Uzun zamandır yapılan baskılar silsilesinin daha vahim bir aşaması. Uzun süredir Türkiye gerçekten diktatörlük gibi yönetiliyor. Ağır bir baskı ortamı her alanda hissediliyor ama galiba en çok medyada hissediyoruz. Gerçekleşen bu operasyon da onun hakikaten önemli bir aşaması. Artık sesini beğenmediği medya ortamına el koyup başına tamamen kendi yandaşını getirecek kadar pervasızlaşmış bir iktidarın yeni bir adımı” dedi.172

Gazeteciler Cemiyeti (Ankara), Koza Holding ve İpek Medya Grubu’na kayyum atanmasını “ehlileştirme operasyonu” olarak değerlendirip kınadı. Cemiyet Başkanı Nazmi Bilgin, “Anlaşılan İpek Medya Grubu’na yönelik gözdağı ve susturma operasyonunda sıra tüm grubu havuz medyası haline getirme aşamasına gelmiştir. Sergilenen baskıcı zihniyet endişe ve korku vericidir. Bu üzücü gelişmeler ile tek tip medya, tek tip düşünce istendiği anlaşılmaktadır. Bu zihniyet demokrasiyle bağdaşmaz” dedi.173

Bugün ve Millet gazeteleri bugün, “Demokrasimiz, özgürlüğümüz ve Türkiye için kara bir gün” manşeti kullanarak birinci sayfalarında siyah baskı ile piyasaya çıktılar. Birinci

166 http://www.bugun.com.tr/gundem/son-dakika-chpli-baris-yarkadas-1895048.html167 http://www.cihan.com.tr/tr/koza-holdinge-kayyum-atanmasina-tepki-yagdi-1920366.htm168 https://www.cihan.com.tr/tr/kilicdaroglu-ciddi-tepki-verilmezse-iktidar-yarin-baska-bir-medyaya-el-koyar-1920588.htm169 http://www.zaman.com.tr/gundem_yalcinbayir-ipek-grubuna-kayyum-atanmasi-sandiga-el-koymadir_2324322.html170 https://www.cihan.com.tr/tr/freedom-house-koza-ipeke-el-koyulma-nedeni-tamamen-siyasi-1922225.htm171 https://www.cihan.com.tr/tr/basin-konseyi-sistematik-yok-etme-kampanyasindan-vazgecilmeli-1920825.htm172 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/395865/Dundar__Herkesin_tepki_gostermesi_gerek.html173 http://www.bugun.com.tr/gundem/gazeteciler-cemiyetinden-ipek-medya-grubuna-1895432.html

- 24 -

Page 25: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

sayfadaki yazıda, “1 Kasım genel seçimlerine günler kala, özgür ve bağımsız İpek Medya Grubu’na yönelik gözdağı ve susturma operasyonunda bir hukuksuz karara daha imza atıldı. Özgür medyayı susturamayınca, tüm grubu ‘havuz medyası’ haline getirme kararı yürürlüğe sokuldu” denildi.174

Koza İpek Holding bünyesindeki şirketlere kayyum atanması ile ilgili açıklama yapan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı, “Türkiye demokrasisi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü maalesef büyük bir darbe almıştır. En temel hak ve özgürlüklere karşı yapılan bu darbeyi kabul etmemiz mümkün değildir” dedi.175

28 Ekim 2015 Human Rights Watch, Türkiye Uzmanı Emma Sinclair Webb, Koza İpek Holding’e

bağlı medya kuruluşuna kayyum atanması ve yayınının polis zoru ile durdurulmasına tepki gösterdiği açıklamasında, ”Baskın görüntüleri adeta Ortaçağ’daki kale saldırılarına benziyordu” diyerek polis baskınını “çağ dışı bir yöntem” olarak değerlendirdi.176

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, İpek Koza Grubu’na kayyum atanmasını eleştirerek, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun konuya müdahil olmasını, medya organlarındaki görevli kayyumları kovması gerektiğini söyledi. Bahçeli; “Seçime 3-5 gün kala medyanın varlığını ortadan kaldıracak polis gücüyle bir binayı basmak, tüm çalışanları, basın emekçilerini tedirgin etmek çok edepsizce bir harakettir. Kabulü mümkün değildir.” dedi.177

TÜSİAD’ın, Koza İpek Grubu’na kayyum atanması ve gruba ait Kanaltürk ile Bugün TV’nin yayınlarının kesilmesiyle ilgili yaptığı açıklamada, “Hukuk devletinde her kurum yargısal denetime tabidir. Hukuk devletinde vatandaşlar gibi devlet de hukukla bağlıdır. Devlet, kamu kurumlarının etkili çalışmasını engelleyen her türlü girişimi de bertaraf etmek ile sorumludur. Devletin hukuka uymasını beklemek ve talep etmek vatandaşların en doğal hakkıdır.” denildi.178

HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Koza İpek Grubu’nu ziyaret ettiği sırada yaptığı açıklamada, “Yargı yanlış kararlar alabilir. Zorbalıkla bu kararı uygulamaya çalışmak suçun katmerleşmesi, mağduriyetin katmerleşmesi demektir. Kayyum ataması tartışmalı iken, kayyum atamasının gaspa uğraması, kabloların çıkartılması hiçbir yasada yok. Kayyum atarsınız ‘sen şirketi yönetemiyorsun’ dersiniz, durum düzelene kadar yönetime atarsınız. Ama gazlamak, coplamak, zorla gelip içeri girmek mafya ve çetevari usullerdir. Savunulacak hiçbir tarafı yoktur. Bu sadece İpek Medya Grubu’na değil, toplumun haber alma özgürlüğüne bir darbedir.” dedi.179

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü John Kirby, Koza-İpek Holding ve bünyesindeki şirketlere kayyum atanmasına ilişkin bir soruya verdiği yanıtta, Türk hükümetine adil yargı ve hukuk önünde eşit muamele ilkesine uyma çağrısı yaptı.180

AB Türkiye Delegasyonu, İpek Grubu’na kayyum atanması kararıyla ilgili Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “İpek Holding’e yapılan müdahale, hem Türkiye’deki bilgisel alanı daraltması hem de son derece önemli bir seçimden birkaç gün önce gerçekleşmesi dolayısıyla özellikle endişe yaratmaktadır. AB Delegasyonu, hem seçimden önce hem de seçimden sonra gerekli prosedürlerin yerine getirilip getirilmediğini yakından izleyecektir.” dedi.181

Gazeteciler Hasan Cemal, Altan Öymen, Nazlı Ilıcak, Hayko Bağdat, Zaman 174 http://www.hurriyet.com.tr/koza-ipeke-biber-gazli-giris-40006852175 http://www.samanyoluhaber.com/gazeteciler-ve-yazarlar-vakfindan-kayyum-tepkisi-haberi/1184748/176 https://www.cihan.com.tr/tr/hrw-baskin-goruntuleri-ortacagdaki-kale-saldirilarina-benziyor-1923549.htm177 https://www.cihan.com.tr/tr/bahceli-basini-tedirgin-etmek-edepsizce-bir-harakettir-kabulu-mumkun-degildir-1923530.htm178 http://www.radikal.com.tr/turkiye/tusiaddan-kayyum-aciklamasi-1461798/?utm_source=sm_tw&utm_medium=free&utm_term=post&utm_content=tusiaddan-kayyum-aciklamasi-1461798&utm_campaign=turkiye179 http://www.imctv.com.tr/hdp-es-genel-baskani-demirtas-ipek-medya-grubunu-ziyaret-etti/180 http://www.hurriyet.com.tr/abd-disislerinden-koza-ipek-holding-aciklamasi-40006904?_sgm_campaign=scn_a0046116293a0000&_sgm_source=40006904&_sgm_action=Click-Dynamic181 http://www.aljazeera.com.tr/haber/kayyum-polis-mudahalesiyle-girdi

- 25 -

Page 26: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Gazetesi Genel Yayın Müdürü Abdülhamit Bilici, Cumhuriyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Can Dündar, Ortadoğu Gazetesi Yazı İşleri Müdürü, MHP İstanbul 3. Bölge milletvekili adayı Mehmet Müftüoğlu, Özgür Gündem yazarı Celalettin Can, eski RTÜK üyesi Halk TV Genel Müdürü Şaban Sevinç, Sınır Tanımayan Gazeteciler Türkiye Temsilcisi Erol Önderoğlu Koza İpek Holding’e kayyum atanmasına tepki göstererek kınadıklarını belirttiler.182

İzmir Gazeteciler Cemiyeti Başkanı Misket Dikmen, Kanaltürk, Bugün TV ve Bugün Gazetesi'ne girilerek yayınların durdurulmasını kınadıklarını belirterek "Bugün TV ve Kanaltürk'ün yayınlarının durdurulması tamamen hukuksuzdur. Yapılan müdahaleler zorbalıktır" dedi.183

Türkiye Barolar Birliği Başkanı Prof. Dr. Metin Feyzioğlu, Koza-İpek Grubu’na kayyum atanmasına ilişkin yaptığı açıklamada, “Koza-İpek Grubunun şirketlerine yönelik kayyum görevlendirmesine ilişkin kararın, CMK’nın konuya ilişkin 133. maddesindeki şartları taşımadığını, şirketlerin yönetiminin niçin kayyuma devredildiğinin gerekçede açıklanmadığını ve özellikle basın hürriyetinin gerekçesiz bir şekilde askıya alınmasının, toplumda yaşayan her bireyin temel hak ve hürriyetlerini kısıtladığını” belirtti.184

29 Ekim 2015 127 yazar, gazeteci, ve akademisyen İpek-Koza Grubu’na el konması ve medya

üzerinde artan baskıları eleştiren bir metin yayımladı. Seçimlerin ardından Cumhuriyet, Taraf, Doğan Medya, Sözcü gibi muhalif gazetelere de el konacağı iddiasını taşıyan metinde “Zulmün artsın ki sonun çabuk gelsin. Erdoğan yönetimini 1 Kasım’da Türkiye’den temizlemeye söz veriyoruz. Yetti artık!” ifadeleri yer aldı.185

Punto24 Bağımsız Gazetecilik Platformu, Bugün gazetesindeki işlerine son verilen Bilal Şahin ve Cihan Acar adına “Kayyum Hasan Ölçer aleyhine” savcılığa başvurma kararı aldıklarını açıkladı.186

Uluslararası Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), Koza İpek Grubu’na ait muhalif yayın yapan çeşitli medya kuruluşlarına yapılan baskıları kınadığını açıkladı. Kurumun Avrupa ve Orta Asya Koordinatörü Nina Ognianova, “Bir kaç gün sonra yapılacak parlamento seçimleri öncesi haber yayınları yerine deve filmini koymak Türk yetkililerin ülkenin demokratik yapısına formaliteden dahi bir saygısının kalmadığını göstermekte’’ ifadesiyle eleştirdi.187

Cumhuriyet gazetesinin, kayyum ataması yapılan İpek Medya Grubu’na bağlı TV ve gazetelere polisin kapıları kırarak girmesine tepki olarak “Bu saldırı hepimize” başlığıyla yayımladığı yazıda, “Gün, geçmiş hesaplaşmaları konuşma günü değil, saldırı hepimize, zorbaya karşı en ön safta tarafız!” denildi.188

Koza İpek Grubu’na uygulanan kayyum kararının ardından Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), çalışanlara geçmiş olsun ziyaretinde bulundu. AGİT heyeti yaşanan olaylardan dolayı üzüntülü olduklarını iletti.189

Koza İpek medya grubuna atanan kayyum Hasan Ölçer, Twitter’da, Bugün gazetesinin 30 Ekim nüshasına ait sayfaları incelerken çektirdiği fotoğrafı paylaşarak

182 http://www.zaman.com.tr/gundem_medya-tek-ses-ozgurluklere-birlikte-sahip-cikacagiz_2324476.html183 http://www.egehaber.com/izmir/igc-bunun-adi-zorbaliktir-h65767.html184 http://odatv.com/feyzioglundan-kayyum-cikisi-2810151200.html185 http://www.zaman.com.tr/gundem_127-yazar-akademisyen-ve-gazeteciden-ortak-bildiri-zulmun-artsin-ki-sonun-cabuk-gelsin_2324764.html186 http://t24.com.tr/haber/p24ten-gazeteciye-cik-disari-is-akdin-feshedildi-diyen-kayyum-aleyhine-suc-duyurusu,314629187 http://t24.com.tr/haber/cpjden-kayyum-tepkisi-turk-yetkililerinin-demokrasiye-formaliteden-dahi-saygisi-yok,314589188 http://t24.com.tr/haber/cumhuriyet-gecmis-hesaplasmalari-konusma-gunu-degil-saldiri-hepimize-zorbaya-karsi-en-on-safta-tarafiz,314573189 http://www.zaman.com.tr/gundem_agit-heyeti-bugun-tv-ve-kanalturkte_2324713.html

- 26 -

Page 27: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

“Atandığımız gazetelerin yayınları durmayacak, bilakis Anadolu insanının hissiyatına tercüman, ‘ahlâkî ve millî’ bir çizgide devam edecektir” tweetini attı.190

30 Ekim 2015 Koza-İpek Holding ve bünyesinde bulunan medya grubuna kayyum atanmasına sert

tepki gösteren MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, “El koymak, kayyum tayin etmek çok büyük bir hatadır. Serok Ahmet, bir gün de Erdoğan’ın sözünün dışına çık. Mülkiyete, özel teşebbüse saygı duy, Anayasal haklarını koru. Havuza bak, dolarlarla, avrolarla yüzenlere bak. Halk bankasından, kamu banklarından kredi alanlara bak. Esas kayyumu onlara gönder.” ifadelerini kullandı.191

Basın Konseyi, İpek Medya Grubu’na el koyan kayyumları Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’na şikayet edeceklerini duyurdu. Açıklamada, “Gazetecilere hakaret edilemez. Gazetecilik faaliyetine kayyumlar karışamaz.” denildi.192

AKP kurucu üyesi ve AKP hükümetlerinin ilk Dışişleri Bakanı Yaşar Yakış, Koza İpek Holding’e yönelik kayyum atamasının Türkiye’nin küresel imajına ağır zarar verdiğini söyledi. Yakış, bir medya grubunun seçimler öncesinde “gayri hukuki şekilde karartılmasının demokrasiyle bağdaşmadığını” vurguladı.193

Star yazarı Cem Küçük, İpek Medya Grubu’na kayyum atanarak el konulmasına ilişkin olarak, “Türk devletinin FETÖ medyasına el koyması en doğal hakkıdır ve diğer FETÖ medyasına da er ya da geç el konacak” dedi.194

Bugün TV Genel Yayın Yönetmeni Tarık Toros, kayyum olarak atanan Hasan Ölçer’in onlarca çalışanın işine son verdiğini belirterek, “Gaz sıkarak, güç kullanarak, herkesi tutup attılar. Arkadaşlarımızı, arkadan plastik kelepçeyle kelepçeleyip topladılar. Dış kapımızı kırarak girdiler. Bütün yasa, kanun altüst edildi. Herkes engel olmaya çalıştı. Koridorlarda,merdivenlerde, haber merkezlerinde. Personelim tuvalete bile gidemedi. Arkadaşlarımıza, çok af edersiniz, ‘Altınıza yapın’ demişler. Kimse bir kattan diğerine geçemedi. Binaya giriş çıkışlar bariyerler gölgesinde gerçekleşiyor. Keyfi bir durum var. Personeli kimi zaman alıyorlar kimi zaman almıyorlar. Hiçbir şekilde yetkilendirilmemiş kayyum, arkasındaki polis gücüyle yazı işlerinde toplantılar yapıyor. Türkiye’de böyle bir işe son verme biçiminin son bulalı uzun yıllar oldu. Sekiz yıldır yöneticilik yapıyorum milletin ortasında bana itiraz eden hiç kimsenin yüzüne doğru senin iş akdini feshettim demedim. Çünkü bu mümkün değil. Benim işime ana kumandada yayın yaparken bir a4 kağıdı bile diyemeyeceğim ambalaj kağıdı gibi bir kağıda beş kayyumun imzasıyla ‘Tarık Toros görevlerinden alınmıştır’ diye bir yazı gördüm. Benden imza almadılar. İnsan kaynakları aracılığıyla tebliğ etmediler. Kaldı ki o kayyumlar yok hükmündedir dolayısıyla onun ne manaya geldiğini bilmiyorum” dedi.195

İpek Medya Grubu’na yapılan baskının ardından yayın hayatına sosyal medyadan devam eden çalışanlardan Erkan Akkuş, “teknoloji gazetecinin dostudur” diyerek Periscope yayını yaptı. Yayına bağlanan Koza İpek Holding Yönetim Kurulu Başkanı Akın “Otelimde misafir ettiğim insanlar arayarak oteli bize devret, işlerini kolaylaştıralım diyorlar. Yarın medyada büyük zararlar olacak. İnsanlar orayı o ekip var diye izliyor ve satın alıyorlardı. Onlar olmadığı zaman her şey düşecek. Bunu oraya atanan kayyum ekibi bilmiyor ya da biliyor, gözleri görmüyor. Biz TMSF’ye verilmiş bir şirket değiliz. Bizim orada yaptığımız bütün icraatlardan şahsen sorumlular. Ortaya çıkan zarar kendilerine mutlaka ceza olarak

190 http://t24.com.tr/haber/o-gazete-bizim-namusumuz-diyen-gazeteciyi-kovan-kayyum-bugunun-sayfalarini-incelerken-fotograf-verdi,314678191 http://www.zaman.com.tr/gundem_bahceliden-basbakana-kayyum-tepkisi-kayyumu-havuza-gonder_2324929.html192 http://www.zaman.com.tr/gundem_basin-konseyi-kayyum-kararini-veren-savci-ve-hakimi-hsykya-goturuyor_2324892.html193 http://www.zaman.com.tr/politika_biz-ak-partiyi-bugunler-icin-kurmadik_2324760.html194 http://t24.com.tr/haber/cem-kucuk-devletin-feto-medyasina-el-koymasi-en-dogal-hakki-diger-feto-medyasina-da-er-ya-da-gec-el-konacak,314729195 http://www.zaman.com.tr/gundem_tarik-toros-onlarca-calisanin-isine-son-verildi_2324895.html ve http://t24.com.tr/haber/tarik-toros-bugun-tvye-el-konurken-tuvaletimi-bile-tuttum-arkadaslara-altiniza-yapin-demisler,314706

- 27 -

Page 28: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

dönecek” dedi.196

31 Ekim 2015 Dünya Gazeteler ve Haber Yayıncıları Birliği (WAN-IFRA), Dünya Editörler

Forumu (WEF), Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) ve Uluslararası Yazarlar Birliği PEN üyesi 50’yi aşkın genel yayın yönetmeni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mektup yazarak “Türkiye’de basın özgürlüğünün giderek kötüleşmesine ilişkin derin endişelerini” iletti. Mektupta, “Bu yıldırma atmosferinde, gazetecileri esas görevlerini yapmalarını sağlayacak tedbirlerden yoksun bırakan ‘cezasızlık kültürünün’ yükselişi endişe veriyor. Hükümetin bağımsız ya da muhalif gazetecilere yönelik saldırıları kınamaya yönelik isteksizliği ve bazı durumlarda ihmali daha da ürkütücü. Yayın yönetmenleri olarak gazetecilerin, yayın organlarının ve medya gruplarının bu şekilde hedef alındığını görmekten dehşete düşüyoruz.” ifadeleri kullanıldı.197

Diğer Gelişmeler

1 Ekim 2015 Yargıtay 16. Ceza Dairesi’nde başlayan Adana ve Hatay’da MİT’e ait TIR’ların

durdurulmasına ilişkin davanın ilk duruşmasında Cumhuriyet savcısının talebiyle davada oy birliğiyle gizlilik kararı alındı. Davaya katılan basın mensupları, CHP milletvekilleri ve Avrupa Yargıçlar Birliği üyeleri gizlilik kararı gereğince dışarı çıkarıldı. Dava öncesi sanıkların Yargıtay’a girişleri sırasında jandarma ekipleri, gazetelerin görüntü almasını engellemek için set oluşturdu.198

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı'nın, Paralel Devlet Yapılanması'nın, "takipsizlikle sonuçlanan 25 Aralık soruşturmasında usulsüzlükler yaptığı ve şüphelilere kumpas kurduğu" iddiasıyla hazırladığı iddianamede Fethullah Gülen için ağırlaştırılmış müebbet cezası istendi. İçlerinde eski Emniyet Müdürü Yakup Saygılı'nın da bulunduğu 69 şüpheli hakkında yürütülen soruşturma için hazırlanan iddianamede, Gülen, "Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek", "silahlı örgüt kurmak veya yönetmek" gibi suçlamalar yer aldı.199

2 Ekim 2015 Tahşiyecilere yönelik kumpas kurulduğu iddiasıyla ilgili hazırlanan iddianame 14.

Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. Aralarında eski Emniyet Müdürü Tufan Ergüder’in de bulunduğu beş tutuklu sanığın da tahliyesine karar verildi.200

4 Ekim 2015 Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan saldırdığı iddiasıyla İstanbul Adliyesi’ne sevk

edilen yedi kişiden biri tutuklandı. Şüphelilerden üçü adli kontrol uygulanması istemiyle, diğer üçü ise tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.201

6 Ekim 2015 Fox TV’de sunuculuk yapan İsmail Küçükkaya, Twitter hesabından paylaştığı

mesajda, “TİB’in Cüneyt Özdemir’in hesabına erişim yasağı istediğini fakat bu isteğin mahkeme tarafından reddedildiğini” öne sürdü.202

8 Ekim 2015196 http://www.zaman.com.tr/ekonomi_akin-ipek-otelimizde-agirladiklarimiz-oteli-verin-bu-is-cozulsun-dediler_2324794.html197 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/dunya/400527/_Dehsete_dusuyoruz_.html198 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30204235.asp199 http://www.aa.com.tr/tr/turkiye/fetullah-gulene-agirlastirilmis-muebbet-talebi/396043200 http://www.bugun.com.tr/son-dakika/tahsiye-iddianamesi-kabul-edildi-5-1858215.html201 https://www.cihan.com.tr/tr/ahmet-hakan-olayinda-gozaltina-alinan-7-kisiden-1i-tutuklandi-1899881.htm202 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30244079.asp

- 28 -

Page 29: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Cumhuriyet gazetesi yazarı ve CHP Milletvekili Mustafa Balbay, Cumhuriyet Vakfı yönetiminden çıkarıldı. Cumhuriyet’in internet sitesinde yayınlanan Vakıf açıklamasında “Seçim sonucu ve bu durum Balbay’a özgü bir yaklaşım değildir, kendisinin özel durumu nedeniyle ertelenmiş bir ilke ve kuralın uygulamaya konulmasıdır” denildi.203

11 Ekim 2015 CHP genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Başbakan Davutoğlu ile yaptığı görüşmede

dış politikanın da gündeme geldiğini kaydederek; “Canlı bomba, bir Orta Doğu geleneğidir, izlenen dış politika terörü ülkemize getirmiştir. Neden bizim insanımız Orta Doğu’da yaşanan bütün dramları kendi toprağında yaşasın? Hiçbir gerekçesi yok” dediğini belirtti. Bu açıklamanın üzerine Akit TV muhabiri Bilal Gündoğdu Kılıçdaroğlu ile ilgili Twitter’dan “Canlı bomba bir Ortadoğu geleneğidir” diyen Kılıçdaroğlu da ölecek. Hesap verecek, yargılanacak; yalan konuşamayacak!” diye yazdı.204

12 Ekim 2015 YSK, Digitürk’ün cemaate yakın kanalları listesinden çıkarmasının “seçimle ilgili bir

uygulama olmadığına” karar vererek, Digitürk’e ceza verilmesi talebini reddetti. Samanyolu Grubu ve MHP, YSK’ya başvuruda bulunarak, Digiturk’e ceza verilmesini talep etmişti.205

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Numan Kurtulmuş, Ankara’da meydana gelen terör saldırısıyla ilgili yaptığı açıklamada “Olayda iki intihar saldırganı olduğu konusu, aşağı yukarı son noktaya gelmiştir. Fabrikasyon TNT bombaları kullandıkları, her ikisinin de yaklaşık beş kilo ağırlığında bombalar kullandıkları anlaşılıyor. Olayın oluş şekli, tarzı Suruç’taki bombalama eylemleri ile bir benzerlik gösterdiğini ortaya çıkartıyor… Bu bombayı patlatanlar sadece o organizasyonu yapan çevrelerin insanlarına karşı haince, sinsice bir saldırıyı planlamadılar. Bu saldırıyı yapanlar 78 milyonun tamamına karşı bu saldırıyı yaptılar” dedi.206

Avrupa Birliği Komisyonu Sözcüsü Natasha Bertaud, AB’ye üye 28 ülkenin onayıyla Türkiye ile üyelik müzakerelerini sürdürüldüğünü hatırlatarak, bu yüzden Türkiye’nin “güvenli kaynak ülkeler” listesinde yer alması yönündeki görüşlerinin, Ankara’daki terör eylemiyle değişmediğini belirtti. Öte yandan, Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Frans Timmermans ve Genişleme Müzakerelerinden Sorumlu Komisyon Üyesi Johannes Hahn’ın Türkiye ziyaretlerinin ertelendiği bildirildi.207

14 Ekim 2015 Basın İlan Kurumu Kontrol Kurulu’nun, Ocak 2014 ile Mart 2015 tarihleri

arasındaki Zaman gazetesinin tirajını denetleyerek hazırladığı raporda, abone olduğu iddia edilen kişilerin karşılığının olmadığı belirtilerek, gazete 50 binin altında satan gazeteler arasına alındı, gazetenin ilan gelirlerinin kesilmesine karar verildi. Kurumun ayrıca gazeteye daha önce verilen ilan gelirlerinin de tahsil edilmesine karar verdiği öne sürüldü.208

Rize Cumhuriyet Başsavcılığı, Rize’de Fırtına Gazetesi tarafından düzenlenen “Teröre lanet” mitinginde Sedat Peker’in, PKK terörü ile ilgili sözleri nedeniyle soruşturma başlattı. Peker, PKK konusunda, “Büyük hata yapıyorlar. Hatalarını fark ettikleri zaman her şey için çok geç olacak. Adeta dünyanın şah damarları kesilmişçesine oluk oluk kanları akacak” diye konuşmuştu.209

HDP Eş Genel Başkanı Figen Yüksekdağ, Ankara patlaması sonrası polisin sıktığı gaz nedeniyle ölen yaralılar olduğunu söyledi. Yüksekdağ’ın iddiasını doğrulayan Ankara

203 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30269789.asp204 http://www.zaman.com.tr/gundem_akit-tv-muhabirinden-kilicdarogluna-tehdit-kilicdaroglu-da-olecek_2321332.html205 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30297327.asp206 http://www.dha.com.tr/kurtulmustan-ankaradaki-saldiriyla-ilgili-flas-aciklama_1046280.html207 http://www.cihan.com.tr/tr/ab-son-saldiri-turkiye-icin-guvenli-ulke-degerlendirmesini-degistirmedi-1905205.htm208 http://www.dunyabulteni.net/turkiye/343176/basin-ilan-kurumu-zamanin-ilanlarini-kesti209 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30300411.asp

- 29 -

Page 30: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Tabip Odası’ndan bir yetkili de gaz zehirlenmesine bağlı ölümler olduğunu belirtti. Yüksekdağ yaptığı açıklamada, “Bir sağlıkçıya kalp masajı yaptığı sırada gaz bombası isabet ediyor. Hastayı bırakmak zorunda kalıyor ve sonra öğreniyoruz ki o kalp masajı yaptığı arkadaş da ölmüş, gaz zehirlenmesiyle” dedi.210

Ankara 'da 102 kişinin hayatını kaybettiği bombalı saldırı öncesinde sosyal medyada yapılan paylaşımla ilgili iki kişi gözaltına alındı. Saldırıdan önce bu kişilerin, Twitter'dan "Bomba Ankara'da patlayacak!." paylaşımında bulunduğu öne sürüldü.211 Rize Cumhuriyet Başsavcılığı da, Rize’de Fırtına Gazetesi tarafından düzenlenen “Teröre lanet” mitinginde Sedat Peker’in, PKK terörü ile ilgili sözleri nedeniyle soruşturma başlattı. Peker, PKK konusunda, "Büyük hata yapıyorlar. Hatalarını fark ettikleri zaman her şey için çok geç olacak. Adeta dünyanın şah damarları kesilmişçesine oluk oluk kanları akacak" diye konuşmuştu.212

16 Ekim 2015 Ankara’da yapılan bombalı saldırı ile ilgili açıklama yapan Başbakan Ahmet

Davutoğlu, basında çıkan ihmal olduğu yönündeki haberlere yönelik, “İhmal haberleri tamamen yalan. Siz yanında mıydınız? Bu yayıncılık değil sorumsuzluktur” ifadelerini kullandı.213

19 Ekim 2015 Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Almanya Başbakanı Angela Merkel’e

‘Türkiye’ye gelmeyin’ çağrıları yapanlar için “Bu girişimdekilere ben ‘mankurt’ diyorum” dedi. Türk Dil Kurumu ‘Mankurt’un anlamını “Ulusal kimlikten uzaklaşan, içinde bulunduğu topluma yabancılaşan” olarak veriyor.214

20 Ekim 2015 Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi, “PKK terör örgütü değildir” şeklindeki sözleri

nedeniyle Sulh Ceza Hakimliğinde verdiği ifadenin ardından adli kontrol şartı ve yurtdışına çıkış yasağıyla serbest bırakıldı. Elçi adliye çıkışında yaptığı açıklamada, “Yaşananlar, bu meseleyi sağlıklı şekilde tartışmanın ne kadar güç olduğunu gösterdi” dedi.215

21 Ekim 2015 Star gazetesi yazarı Cem Küçük, Hürriyet gazetesi yazarı Ahmet Hakan’a yönelik bir

yazısında, “İstersek seni sinek gibi ezeriz. Bugüne kadar merhamet ettik de hâlâ hayatta kalabiliyorsun” sözleri nedeniyle şüpheli olarak ifade verdi. Küçük, ifadesinde, “Kabataş olayları ile ilgili olarak o dönem kendi gazetem dahil, bunun bir kurgu olduğunu, bunun iyi yönetilemediği yönünde eleştirel bir yazı yazdım” diyerek, bu yazıyı Hakan’ın kendi köşesinde saldırı amaçlı kullandığını, Hakan’a yönelik sözlerinin ise “ironik” olduğunu öne sürdü.216

24 Ekim 2015 İstanbul Cumhuriyet Savcısı Özcan Özdemir, Aydın Doğan hakkında, Kültür ve

Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na muhalefet etmek ve İmar kirliliği oluşturmaktan soruşturma başlattı.217

İstanbul’da Küçükarmutlu mahallesine yapılan “terör operasyonu”nda 18 Ekim pazar günü sabaha karşı düzenlenen baskında polis tarafından vurulan ve sekiz gündür yoğun bakım

210 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/388235/Gazda_olen_yaralilar_oldu.html#211 http://www.radikal.com.tr/turkiye/ankaradaki-saldiri-oncesi-atilan-tweetlere-2-gozalti-1451357/212 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30300411.asp213 http://www.karsigazete.com.tr/politika/davutoglu-ankara-katliami-icin-basini-sorumsuzlukla-sucladi-h56746.html214 http://www.bbc.com/turkce/haberler/2015/10/151019_erdogan_mankurt215 http://bianet.org/bianet/insan-haklari/168491-serbest-kalan-tahir-elci-bianet-e-konustu-yarginin-ifade-ozgurlugune-yaklasimini-gorduk216http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/391513/Cem_Kucuk_ifade_verdi___Ahmet_Hakan_a_soylediklerim_ironik_cumleler__dedi.html217 http://haber.sol.org.tr/medya/aydin-dogan-hakkinda-sorusturma-acildi-133820

- 30 -

Page 31: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

ünitesinde tedavi altında olan Dilek Doğan hayatını kaybetti.218 25 Ekim 2015 “Kabataş” söyleşinin yayınlandığı Star gazetesinde o dönem politika editörü olarak

görev yapan gazeteci Murat Seçkin, Taraf’ta yayınlanan ve o gün gazetede yaşananları anlattığı yazısında, söyleşiyi yapan Elif Çakır’ın, kendisine “Bunları bu kadın mı anlattı?” diye soran editörüne, “Konuşacak hali yoktu. Ne anlatabilirdi ki? Ama ne demek istediğini ben anladım” dediğini öne sürdü.219

26 Ekim 2015 Diyarbakır Baro Başkanı Tahir Elçi’nin bir televizyon hakkında “PKK bir terör

örgütü değildir” sözleri nedeniyle düzenlenen iddianamede, Elçi’ye “terör örgütü propagandası” suçundan 7.5 yıla kadar hapis cezası verilmesi istendi.220

Agos gazetesi genel yayın yönetmeni Hrant Dink’in öldürülmesiyle ilgili olarak kamu görevlilerinin ihmali olduğu gerekçesiyle yürütülen soruşturma kapsamında hazırlanan iddianamede, şüphelilerden Emniyet İstihbarat Dairesi eski Başkanı Ramazan Akyürek ile polise yönelik operasyonlar kapsamında tutuklu bulunan İstihbarat C Şube Müdürü Ali Fuat Yılmazer hakkında “kasten öldürme” suçlamasıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası talep edildi.221

27 Ekim 2015 MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, TRT’nin Cumhurbaşkanı ve Başbakandan başka

hiçbir siyasi figüre yayınlarında yer vermemesini eleştirip, “Hepimizin vergisiyle oluşturulan, milletin televizyonunun da bir havuz televizyonu gibi hareket etmesinden dolayı, eğer Allah nasip ederse TRT’den hesap sormazsam namerdim.” dedi.222

30 Ekim 2015 Büyük Birlik Partisi Genel Başkanı Mustafa Destici, TRT’de yayınlanan, 1 Kasım

seçimine yönelik propaganda konuşmasında “Bu antidemokratik seçim yasasını, bu haksız adaletsiz eşit olmayan şartlarda ülkemizi seçime götüren AKP iktidarını, bu süreçte yanlı ve algı oluşturacak yayınlarla iktidara avantaj sağlayan, seçime katılan partiler arasında adaleti ve hakkaniyeti gözetmeyen, muhalefete söz ve propaganda hakkı vermeyen, milletin parasıyla ayakta duran devletin televizyonu TRT’yi kınıyorum” dedi.223

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Freedom House gibi Türkiye konusunda rapor hazırlayan kuruluşlar hakkında, “Bunlar zaman zaman bizi ziyaret ediyordu. Adalet Bakanlığı onlara bazı rakamlar veriyorlardı. Ancak bunlar, ülkemizi bölmek isteyen ihanet şebekeleri” dedi. Türkiye’yi 15 yıl sonra ilk kez “basını özgür olmayan ülkeler” kategorisinde gösteren Freedom House, bir süre açıkladığı internet özgürlüğü raporunda Türkiye’yi “kısmen özgür” olarak nitelemişti.224

Olumlu Gelişmeler

2 Ekim 2015 RTÜK, Beyaz TV’de yayınlanan ve CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun eşi

Selvi Kılıçdaroğlu ile kızı hakkında, “Selvi Kılıçdaroğlu fena yakalandı”, “Milletvekili karşılığı daire iddiası”, “Selvi Hanım’a lüks yatta teşekkür turu” ifadelerinin yer aldığı

218 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/394721/iskenceci_polis_kursunuyla_vurulan_Dilek_Dogan_yasamini_yitirdi.html219 http://www.diken.com.tr/kabatas-iftiracisi-cakir-uste-cikti-kimin-kurguladigini-bilmek-en-cok-benim-hakkim/220 http://www.birgun.net/haber-detay/tahir-elci-icin-7-5-yila-kadar-hapis-istemi-93524.html221 http://t24.com.tr/haber/hrant-dink-iddianamesinde-ramazan-akyurek-ve-ali-fuat-yilmazer-hakkinda-kasten-oldurme-suclamasiyla-agirlastirilmis-muebbet-istemi,314190222 https://www.cihan.com.tr/tr/bahceli-trtden-hesap-sormazsam-namerdim-1922167.htm223 http://www.cumhuriyet.com.tr/video/video/400323/Destici___Devletin_televizyonu_TRT_yi_kiniyorum._.html224 http://www.diken.com.tr/erdogan-ihanet-sebekesine-freedom-housei-da-ekledi-ulkemizi-bolmek-istiyorlar/

- 31 -

Page 32: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

haberler nedeniyle kanala “Yalan haber” cezası verdi.225

4 Ekim 2015 Ankara 7’nci Sulh Ceza Hakimliği, sosyal medya üzerinde HDP ve üyelerini hedef

gösteren 132 sosyal medya hesabı hakkında, “söz konusu hesaplarda yayınlanan mesajların toplumsal barışı tehdit ettiği” gerekçesiyle erişimin engellenmesi kararı verdi.226

6 Ekim 2015 Çeşitli medya kuruluşlarında gazetecilik yapan Sedef Kabaş, Twitter’daki “Bu adamı

asla unutmayın, 17 Aralık soruşturmasına takipsizlik kararı veren savcı Hadi Salihoğlu” şeklindeki paylaşımı nedeniyle “tehdit” ve “terörle mücadelede görev almış kamu görevlilerini hedef gösterme” gerekçesiyle yargılandığı davada beraat etti.227

AİHM, Günlük Evrensel gazetesinden Ahmet Sami Belek ve Savaş Velioğlu ile HADEP’ten, Müdür Duman hakkında açılan davalarda bu kişilerin ifade özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar vererek, Türkiye’yi tazminata mahkûm etti. Duman, ofislerinde PKK’ya ait bayrak, yayınlar ve PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın yazdığı makale ve kitapların bulundurulması ile suçlanmış, Duman’ın iddiaları reddi, mahkemece dikkate alınmamıştı.228

8 Ekim 2015 Facebook hesabında yaptığı paylaşımlardan ötürü “örgüt propagandası yapmak”

suçlamasıyla gözaltına alınan Nusaybin Arena Haber adlı internet sitesinin muhabiri Abdulhalim Baran serbest bırakıldı. Çıkışta gazetecilerin sorularını yanıtlayan Baran, “Gözaltına alış şekilleri başlı başına kötüydü. Yolda yürürken bir akrep aracından inen dört polis tarafından zorla araca sokularak götürüldüm. Nezarethanede ise sürekli hakaret ettiler” dedi.229

9 Ekim 2015 Takvim gazetesi, yaptığı haberlerle, Doğan Holding Onursal Başkanı Aydın

Doğan’ın “kişilik haklarını ihlal etmek” suçundan yedi bin lira tazminat ödemeye mahkûm edildi. Takvim’de Ocak ayında, “Sarıgül ödemedi, Hürriyet manşetle saldırıya geçti” ve “12 milyon lira Şişli’ye bomba gibi düştü” başlıklı haberlerin yayınlanması üzerine Aydın Doğan adına avukatları İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi’ne manevi tazminat davası açmıştı.230

10 Ekim 2015 AKP Ankara Milletvekili ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eski metin

yazarı Aydın Ünal, Ankara’daki 102 kişinin hayatını kaybettiği saldırının ardından CHP, HDP, Doğan Medya ve Gülen Cemaati’ne, Twitter hesabından, “Ankara’da akan kana bir vampir edasıyla üşüşen CHP ve HDP yönetimi ile Doğan/Fethullah medyasını da yakından izliyoruz. O kan sizi boğacak” diye yazdı.231

14 Ekim 2015

Attığı tweetlerle Cumhurbaşkanına hakaret nedeniyle tutuklanan Today’s Zaman genel yayın yönetmeni Bülent Keneş hakkında İstanbul 8. Sulh Ceza Hakimliği tahliye kararı verdi. Tahliye gerekçesinde delillerin karartılması ve kaçma şüphesinin bulunmadığı, tutuklama yerine, adli kontrol tedbirinin yeterli olacağı belirtildi.232

Bağımsız İnternet haber sitesi dagmedya.net’erişim engeli kaldırıldı. Dağ Medya’ya Ağustos ayında mahkeme kararı olmaksızın, erişim engeline ilişkin bilgi ve gerekçesi site 225 http://www.radikal.com.tr/politika/beyaz_tvye_selvi_kilicdaroglu_cezasi-1443920226 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30227952.asp227 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30245123.asp228 http://bianet.org/bianet/ifade-ozgurlugu/168065-aihm-den-iki-ifade-ozgurlugu-ihlali-karari229 http://www.birgun.net/haber-detay/serbest-birakilan-muhabir-baran-hakaret-ettiler-91706.html230 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30268106.asp231 http://www.diken.com.tr/erdoganin-eski-metin-yazari-costu-ankarada-akan-kan-chp-hdp-dogan-guleni-bogacak/232 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30311983.asp

- 32 -

Page 33: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

yetkilisine tebliğ edilmeden yayın engeli işlemi uygulanmıştı. Dağ Medya avukatı sansürle ilgili itirazda bulunmuş, erişim engeli itirazına mahkemeden, “içeriği anlamaya çalışıyoruz” reddi gelmişti.233

Attığı tweet’lerle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle tutuklanarak cezaevine konulan Today’s Zaman genel yayın yönetmeni Bülent Keneş tahliye edildi.234

16 Ekim 2015 T24 yazarı ve Bağımsız Gazetecilik Platformu Yönetim Kurulu Başkanı Hasan

Cemal hakkında, iki yazısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği iddiasıyla yapılan iki suç duyurusunda da “takipsizlik” kararı verildi.235

17 Ekim 2015 Türk Eğitim Sen İstanbul 6 Numaralı Şube Başkanı Sami Çelik, İstanbul İl Milli

Eğitim Müdürü Muammer Yıldız’a hakaret ettiği gerekçesiyle açılan davada beraat etti. Çelik, Yıldız’ı okul müdürlerinin atanması ve mülakat komisyonlarında yer alan kişiler hakkında eleştiri içeren yazılar yazmıştı.236

19 Ekim 2015 Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın talebi üzerine 6.Sulh Ceza Hakimliği

Başkent’te 102 kişinin ölümü ile sonuçlanan bombalı olaya ilişkin yayın yasağını kaldırdı.237 23 Ekim 2015 Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal’ın TBMM

Genel Kurulu’nda sarf ettiği “Hırsız var” sözüne tazminat hükmeden 17. Asliye Hukuk Mahkemesi kararını bozdu. 4. Daire, davacı AKP’li Bülent Turan’ın kürsüde konuşurken Mahmut Tanal dışında da bazı milletvekilleri ile sözlü münakaşaya girdiğine dikkat çekerek, CHP’li Tanal’ın “hırsız var” sözlerinin doğrudan davacıyı hedef almadığını belirtti.238

25 Ekim 2015 “Terör örgütü üyesi olmak” iddiasıyla gözaltına alınan Jiyan.org sitesi yazarı Hayri

Tunç serbest bırakıldı. Tunç kendisine yöneltilen suçlamalar arasında ”Allah’a şirk koşmanın” da olduğunu söyledi.239

26 Ekim 2015 Yargıtay 8. Ceza Dairesi, piyanist ve besteci Fazıl Say’a Twitter paylaşımları

nedeniyle, “dini değerleri aşağılamak” suçlamasıyla verilen 10 ay hapis cezasını “Say’ın paylaşımlarının düşünce ve ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini” söyleyerek bozdu.240

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile oğlu Bilal Erdoğan arasında geçtiği belirtilen ve “sıfırlama tapesi” olarak bilinen konuşmaların “AKP’yi sarsan 10 gün” adlı kitapta yayımlayan gazeteciler Arzu Yıldız ve Fatih Yağmur hakkında açılan soruşturmada takipsizlik kararı verildi. Savcı, kararında siyasilerin ve tanınmış kişilerin eleştiri sınırlarının daha geniş olması gerektiğini vurguladı. Üçüncü bir kişinin elde ettiği ses kaydından şüphelilerin sorumlu olamayacağını da kaydeden savcı, bu yöndeki AİHM kararlarını örnek gösterdi.241

233 http://dagmedya.net/2015/10/08/dag-medyaya-erisim-engeli-2-ayin-sonunda-kalkti/234 http://www.zaman.com.tr/gundem_bulent-kenes-tahliye-edildi_2321847.html235 http://t24.com.tr/haber/erdogana-hakaret-ettigi-iddiasiyla-hasan-cemale-acilan-iki-sorusturmada-takipsizlik-karari-verildi,313245236 http://www.zaman.com.tr/gundem_turk-egitim-sen-sube-baskanina-beraat_2322416.html237 http://www.zaman.com.tr/gundem_ankaradaki-patlamaya-iliskin-yayin-yasagi-kalkti_2322805.html238 http://m.t24.com.tr/haber/yargitay-kisi-hedef-alinmaksizin-hirsiz-var-demek-hakaret-sucu-degil,313914239 http://www.diken.com.tr/jiyan-org-yazari-hayri-tunc-serbest-birakildi-allaha-sirk-kosmakla-suclandim/240 http://www.hurriyet.com.tr/yargitay-sayin-paylasimlari-dusunce-ve-ifade-ozgurlugudur-40005948241 http://www.zaman.com.tr/gundem_sifirlama-tapesini-yayinlayan-gazetecilere-takipsizlik_2324148.html

- 33 -

Page 34: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

27 Ekim 2015 Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde “Diktatörler sokakta devrilirler” yazılı pankart

asan iki öğrenci “Cumhurbaşkanına hakaret” suçundan yargılandıkları davanın ilk duruşmasında savunma alınmasına bile gerek görülmeksizin beraat etti. Kararda, “diktatör” kelimesinin Büyük Türkçe Sözlük’te “bütün siyasi yetkileri kendinde toplamış kimse” olarak tanımlandığı belirtilerek, bu anlamda pankart yazısının da “siyasi eleştiri olmasından başka bir anlam taşımadığı” vurgulandı.242

İstanbul Tuzla’da bulunan Kamp Armen’in tapusu Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi Vakfı’na iade edildi.243

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’e hakaret ettiği iddiasıyla gözaltına alınan ÖDP ve Haziran Hareketi üyesi Deniz Türkel, savcılıktaki ifadesinin ardından serbest bırakıldı. Türkel, Twitter üzerinden Gökçek’e yanıt olarak ”Utanmaz hırsız, sen gerçek yüzünü göster. Daha çok korkacaksın Berkinler’den” demişti.244

Yüksek Seçim Kurulu, Radyo Televizyon Üst Kurulu’ndan gelen inceleme raporları çerçevesinde “TRT 1 Ana Haber yayınları”nı değerlendirerek, “AKP lehine yanlı yayın yapıldığı” gerekçesi ile TRT 1’e uyarı cezası verilmesine karar verdi.245

Diyarbakır’da polis operasyonunda öldürülen İskender Özpolat ile operasyonda darp edildikten sonra hastanede hayatını kaybeden Mehmet Özpolat’ın davası hakkında karar veren AİHM, Türkiye’nin bu kişilerin yaşam hakkını ihlal ettiğine karar verdi. Türkiye, Özpolat’ın ailesine toplam 64 bin Euro manevi tazminat, 6 bin Euro da mahkeme masrafı ödeyecek. 53 yaşındaki İskender Özpolat ve 17 yaşındaki Mehmet Özpolat 13 ve 14 Temmuz 2007’deki polis operasyonunda öldürülünce, yakınları AİHM’e başvurmuştu.246

28 Ekim 2015 Yargıtay, Diyarbakır’da 17 yıl hapis cezasına çarptırılan 20 yaşındaki Musa Kaplan’a

duruşmada Kürtçe, (Yaşasın Başkan Apo) diye slogan attığı gerekçesiyle verilen 10 aylık hapis cezası kararını, sloganın atıldığı yer, koşul ve muhatapları dikkate alındığında propaganda suçunu oluşturmadığını belirterek bozdu.247

Mersin’de, CHP binasına Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan ile dört eski bakan Muammer Güler, Egemen Bağış, Zafer Çağlayan ve Erdoğan Bayraktar’ın maskeli fotoğraflarının bulunduğu, “17/25 Aralık Yolsuzluk Haftası” afişleri asılması nedeniyle haklarında dava açılan HP’li Özgür Berkin Deniz ile Onur Kaya ilk duruşmada beraat etti.248

DeğerlendirmeHükümet çevrelerinin “kokteyl terör” diyerek bütün terör örgütlerinin ortaklaşa gerçekleştirdiği

iddiasına karşın Suruç katliamını yapan IŞİD mensubu kişinin kardeşi canlı bombanın eylemi olduğu ortaya çıkan 10 Ekim katliamı ve bu katliamda katledilen 102 vatandaş ayın diğer tüm gelişmelerini gölgede bıraktı.

Katliam sonrası Başbakan Davutoğlu, kamuoyu yoklamalarına baktıklarında saldırı sonrası oylarının arttığına dönük açıklaması, olayın seçimlere etkisini de göstermeye yetti.

Ağırlıklı olarak muhalefet partileri IŞİD’in kendi mitinglerini de hedef alabileceği kaygısıyla miting programlarının büyük bölümünü iptal etmek zorunda kaldı.

Saldırıda katledilen vatandaşlarımızın anısı önünde saygıyla eğiliyoruz.

242 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/395977/Mahkeme__Erdogan_a__diktator__demek_hakaret_degil.html243 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/396589/Kamp_Armen_in_tapusu_iade_edildi.html244 http://www.diken.com.tr/gokceke-hakaretle-suclanan-odp-uyesi-gozaltinda/245 http://www.birgun.net/haber-detay/trt-ye-uyari-cezasi-93596.html246 http://bianet.org/bianet/insan-haklari/168697-aihm-turkiye-yi-gozaltinda-olumden-mahkum-etti247 http://www.imctv.com.tr/yargitay-biji-serok-apo-slogani-suc-degil/248 http://www.hurriyet.com.tr/bilal-erdogan-ve-4-bakanli-maskeli-afise-beraat-40007045

- 34 -

Page 35: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

Ayın bir diğer önemli gelişmesi Koza İpek Operasyonu’nda249 görüldü. Bir dönemin “Star Operasyonu”250 gibi ‘dönem kapayıcı’ bir gelişme oldu. Kayyum atanması kararının mahkemece verilmesi ve ısrarla ardından, “siyasi neden aranmaması” belirtilmiş olmasına rağmen, söz konusu gelişme “paralel medya” diye adlandırılan Fethullah Gülen Cemaatine yakın medya kuruluşlarına yönelik operasyonun bir parçası olduğu da gizlenmedi.251,252 Koza İpek Holding’in çeşitli firmaları ile Bugün gazetesi, Bugün TV, Millet gazetesi ve Kanaltürk TV gibi medya kuruluşlarına, yönetimin zorla, biber gazlı, tazyikli sulu saldırılarla, kayyumlarca devralınması sadece basın ve ifade özgürlüğü açısından değil aynı zamanda yatırım özgürlüğü ve yatırım emniyeti açısından da sıkıntılı bir sürecin başladığını gösterdi. 253

Gazetecilerin “terör örgütü propagandası yapma” suçlamasıyla sorgulanması,254 gözaltına alınması, medya mensuplarının da birbirleri hakkında ağır ithamda bulunmaları süreci devam etti. Zaman Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni de üzerindeki siyasal baskıyı gerekçe gösterip “iş göremez” duruma geldiğini ileri sürerek görevini bırkatı 255

Eylül ayında yaşanan Hürriyet-AKP geriliminin faturası Hürriyet Dijital Medya Grup Koordinatörü Bülent Mumay’a çıkarıldı. AKP taraftarlarınca Hürriyet’e saldırılara sebep olarak gösterilen Cumhurbaşkanı Erdoğan’a atfen yayınlanan “400 milletvekili alınsaydı bunlar olmazdı" sosyal medya mesajından sorumlu tutulan Bülent Mumay, Hürriyet yönetimince görevden alındı.256

Elektronik ileti paylaşmanın veya paylaşmaya devam etmenin de yasal izinle olabileceği, bu dönemde tanışılan Sulh Ceza Mahkemesince karara bağlandı.

Attığı tweet’lerinde Cumhurbaşkanı’na hakaret ettiği iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturmada adli kontrol uygulanarak serbest bırakılan Today’s Zaman gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Bülent Keneş “tweet atmaya devam ediyor” itirazı sonrasında hakkında bu kez yeniden yakalama kararı çıkarıldı.257

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarında kamuoyu önünde olanların eleştiriye açık olmaları gerektiği karara bağlanmışken ve T.C. Anayasasının 90’ıncı maddesi altında uluslararası hukuk yerel kanunlar karşısında önceliğe sahipken, söz konusu uygulamalar aynı zamanda Türkiye’nin uluslararası toplum ile uyumsuzluğunu da gözler önüne serdi.

Bunun göstergelerinden biri de Türk medyasının duayenlerinden Necati Doğru’nun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a hakaret ettiği gerekçesiyle yargılandığı davada 11 ay hapis cezası258 alması “hakaret davası” kavramıyla “kamuoyu önünde bulunanların eleştiriye açık olmaları” yönündeki uluslararası hukuk kural ve teamülünün Türkiye’de ne kadar sorunlu biçimde uygulandığını sergiledi.

Haber alma hakkının bir diğer açık ihlali de 10 Ekim katliamı sonrasında yaşanan ve çoğu kişinin “ağlara uzaktan erişim sağlayan” VPN ile aşabildiği Facebook ve Twitter gibi sosyal iletişim platformlarına ulaşımın, yavaşlatılması uygulaması oldu.259 Sosyal medyaya ulaşımın daraltılması ile Başbakanlık tarafından patlamayla ilgili her türlü habere karartma uygulanmasıyla260 haberleşme hakkı ihlal edildi.

249 http://www.hurriyet.com.tr/koza-ipek-holdinge-kayyum-atandi-40006320250 http://arsiv.ntv.com.tr/news/257043.asp251 http://www.zaman.com.tr/gundem_koza-ipek-kayyum-kararinda-saskinlik-veren-gerekce-sirketin-hatasiz-olmasi-turkiye-gerceklerine-uygun-degil_2324302.html252 http://t24.com.tr/haber/bassavcilik-koza-ipekte-sahtecilik-ve-medya-yonlendirmesi-var-tum-supheliler-eylem-birligi-icinde-fetoye-finansal-kaynak-sagliyor,314384253 http://www.hurriyet.com.tr/ipek-medya-grubuna-tebligat-icin-polis-geldi-iceri-giremedi-40006637254 http://www.birgun.net/haber-detay/selahattin-duman-ve-ayse-hur-e-teror-sorusturmasi-91146.html255 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30241985.asp256 http://odatv.com/n.php?n=hurriyette-tartisma-yaratacak-atamalar-1010151200257 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30275879.asp258 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30270976.asp259 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30285510.asp260 http://www.diken.com.tr/karartmaya-devam-basbakanlik-ankaradaki-patlamaya-iliskin-yayin-yasagi-getirdi/

- 35 -

Page 36: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

Press for Freedom / Özgürlük için Basın İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015

Medya mensuplarının karşıt görüşlü medya mensuplarını hedef haline getirmeye çalıştıkları bir ortamda, Suriye’de, Halep’te, haber takibi sırasında bomba yüklü bir araçla düzenlenen saldırıda hayatını kaybeden Anadolu Ajansı muhabiri Salih Mahmud Leyla261 ve Şanlıurfa’da evlerinde hunharca kafaları kesilerek katledilen Suriye uyruklu gazeteciler İbrahim Abdulkadir ve Firas Hammadi262 olayları, gazetecilerin ne kadar büyük tehlike altında görev yaptıklarını hatırlattı.

Kamu iletişim platformları Kablo TV ve Teledünya’nın263 yanı sıra Türkcell TV264 ve Digiturk265 gibi özel yayın platformları da “paralel medya” diye gösterilen Yumurcak TV, Samanyolu TV, Mehtap TV, Kanaltürk ve Samanyolu Haber gibi birçok kanalı “Fetullah Gülen terör soruşturmasını” gerekçe göstererek platformdan çıkardı. Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mustafa Varank’ın, TRT Haber’de yayın öncesi ismini vermediği kanalların “beğenmedik” deyip TÜRKSAT’tan çıkarılabileceğini kendisinin söylediğini, bakanın da “çok laf olur” dediğini anlattığı görüntü ile kanallara yapılan uygulamanın çakışması da dikkat çekti. 266

Öte yandan mahkeme kararı olmadan uygulamaya sokulan bu dışlayıcı tutumun RTÜK tarafından da eleştirilmesi, sonuç getirmedi ancak takdir uyandıran bir gelişme oldu.267

Haber takibinde iken emniyet kuvvetlerince fiziki şiddete maruz kalan medya mensuplarının gözaltına alınmaları,268 kamera ve makinelerine el konulması269 ve bu eylemlerin medyadaki görüntülerinin polisi, “hedef haline getirdiği bu nedenle emniyet mensuplarının tepki gösterdiği” şeklindeki açıklamalar, medyaya yönelik anlayışı ve güvenlik takıntısını gösterdi.

Uluslararası alanda kırılması mümkün olmayan erişim engelleme rekorunu Ekim ayında da egale eden Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) aralarında Sendika.Org270 haber sitesi, JİNHA271 kadın haber ajansı ve Nokta272 dergisi gibi çok sayıda siteye yasak getirdi. 2014’ün Eylül ayı itibariyle 51 bin 43 site erişime kapatılmışken, “internet yasasının” yürürlükte olduğu son bir yılda yaklaşık 52 bin siteye erişim engellendi. Türkiye’de sansürlenen toplam site sayısı ise 103 bin 877 adet ile rekora ulaştı. 273

Vatandaşların vücut bütünlüğü, güvenliği ve onuru devlet güvencesi altında olmalıdır. Emniyet güçlerince şiddete ve hatta mezalime uğrayan bir vatandaşın görüntüsünü bulandırarak yayınlamak/veya bazı görüntüleri yayınlamamaya karar vermek meslek etiği gereği ve gazetecilerin göreviyse de kamu kurumlarının bu veya başka görüntüleri tümden yasaklamak ya da yayınlanan siteye TİB tarafından erişim yasağı getirmek274 anayasal güvence altındaki bilgilenme hakkının ihlalidir.

CHP’ye yakın Halk TV’de de Enver Aysever’in hazırlayıp sunduğu Vaziyet-i Umumi isimli program yayından kaldırıldı.275

Kamu kurumu niteliğindeki TRT’nin yayın politikasından ve iktidar yanlı yayınlarından memnun olmayan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin, kuruma tepkisini gösterirken çalışanlarına yönelik dışlayıcı tutumu, TRT mikrofonuna toplantısını kapatması açık haber alma hakkı ihlali oluşturdu. 276

261 http://www.radikal.com.tr/dunya/anadolu-ajansinin-halep-muhabiri-isid-saldirisinda-hayatini-kaybetti-1448197/262 http://haber.sol.org.tr/turkiye/urfada-isid-aleyhine-haber-yapan-2-gazeteci-bogazi-kesilerek-olduruldu-134457263 http://www.zaman.com.tr/gundem_kablo-tv-ve-teledunyadan-ozgur-medyaya-sansur_2321451.html264 http://haber.sol.org.tr/medya/caillou-da-teror-sansurune-ugradi-131568265 http://www.radikal.com.tr/turkiye/digiturk-savciligin-istegi-uzerine-o-kanallari-kaldirdik-1447358/266 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/siyaset/393865/Skandal_kayit.html267 http://www.hurriyet.com.tr/gundem/30314031.asp268 https://www.cihan.com.tr/tr/dha-calisani-yaka-paca-gozaltina-alindi-1900440.htm269 http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/381341/Ozel_harekat_polisi_muhabirin_kafasina_silah_dayadi.html270 http://haber.sol.org.tr/medya/sendikaorga-4-kez-erisim-engeli-132307271 http://t24.com.tr/haber/kadin-haber-ajansi-jinhaya-erisim-engeli,312202272 http://t24.com.tr/haber/noktanin-akp-gunlukleri-haberine-erisim-engellendi,312971273 http://www.diken.com.tr/internet-zincirlendi-son-bir-yilda-50-bin-toplamda-103-bin-site-sansurlendi/274 http://www.meydangazetesi.com.tr/gundem/tib-den-meydan-a-sansur-h33806.html275 http://haber.sol.org.tr/medya/halk-tv-enver-ayseverin-programini-yayindan-kaldirdi-131975276 http://www.zaman.com.tr/gundem_devlet-bahceli-kaldirin-su-trtnin-mikrofonunu_2324946.html

- 36 -

Page 37: media4democracy.orgmedia4democracy.org/public/uploads/reports_6583759… · Web viewAdana’da bir dönem AKP Adana İl Genel Meclisi Grup Başkan Vekilliği yapan yazar Naim Yalçınel,

İfade ve Basın Özgürlüğü İhlalleri Raporu, Ekim 2015 Press for Freedom / Özgürlük için Basın

- 37 -