1ες Επαναληπτικές ασκήσεις Α΄ Γυμνασίου

(Επιλεγμένες ασκήσεις από την ιστοσελίδα του ΥΠΠΑΝ http://viom.schools.ac.cy/index.php/el/yliko/a-gymnasiou )

ΟΔΗΓΙΕΣ:Παιδιά μου σας χαιρετούμε! Πρώτα από όλα ευχόμαστε να είσαστε όλοι καλά και εσείς και οι οικογένειες σας. Είμαστε σίγουροι ότι όλοι μαζί θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας.

Ενότητα 1 Η Βιολογία και οι Άλλες Επιστήμες. Ζώντας στην Εποχή της Βιολογίας…

Άσκηση 1 Α) Να κατατάξετε τα σώματα που δείχνουν οι πιο κάτω εικόνες, σε έμβια, άβια και νεκρά, συμπληρώνοντας τον πίνακα.

Ρομπότ Το νερό της βροχής

Πασχαλίτσα που περπατά

Τα φύλλα που πέφτουν από τα

δέντρα

Β) Να ονομάσετε τα μέρη του φωτονικού μικροσκοπίου που δείχνουν οι αριθμοί 1 έως 4, στην πιο κάτω εικόνα:

Γ) Να γράψετε τον ορισμό για το κύτταρο.

Δ) Η πιο κάτω εικόνα δείχνει ένα φυτικό κύτταρο. Να ονομάσετε τα μέρη / οργανίδια του κυττάρου που δείχνουν τα βέλη με τους αριθμούς 1-4.

Ε) Να γράψετε τέσσερις (4) κοινές λειτουργίες που χαρακτηρίζουν όλους τους ζωντανούς οργανισμούς.

ΣΤ) Να καταγράψετε με τη σωστή σειρά τα βήματα της επιστημονικής μεθόδου.

Ενότητα 2 Ποικιλομορφία & Ταξινόμηση των Ζωντανών Οργανισμών. Ταξινομώντας τους Ζωντανούς Οργανισμούς του Πλανήτη μας

1

Άσκηση 2 Οι οργανισμοί Α – Ζ, που φαίνονται στις πιο κάτω εικόνες μπορούν να ταξινομηθούν με βάση κάποια κοινά χαρακτηριστικά σε δύο ομάδες (ομοταξίες).

Α) Να διαχωρίσετε τους οργανισμούς αυτούς, στις δύο ομάδες και στη συνέχεια να γράψετε το όνομα της κάθε ομοταξίας.

Ομάδα Οργανισμοί Α, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ που ανήκουν στην κάθε ομάδα Όνομα Ομοταξίας12

Β) Να γράψετε στον πιο κάτω πίνακα τρία (3) κοινά χαρακτηριστικά για κάθε Ομοταξία.

Χαρακτηριστικά

Ομάδα –Ομοταξία -1 Ομάδα– Ομοταξία - 2

1ο 2ο

3ο

Γ) Ο Χρίστος έχει μια συζήτηση με τον φίλο του τον Γιάννη. Υποστηρίζει ότι η νυχτερίδα ανήκει στην Ομοταξία των Θηλαστικών, ενώ ο Γιάννης υποστηρίζει ότι είναι πουλί, αφού μπορεί να πετά.

Ποιος από τους δυο φίλους έχει δίκιο;

Να γράψετε τρία (3) χαρακτηριστικά της νυκτερίδας για να δικαιολογήσετε την απάντησή σας.

2

Ενότητα 3 Οργάνωση των Οργανισμών. Ανακαλύπτοντας την Οργάνωση των Ζωντανών Οργανισμών

Άσκηση 3

Α) Να ονομάσετε τα δύο είδη κυττάρων (α) και (β) στα πιο κάτω σχήματα.

Β) Να ονομάσετε τα οργανίδια στον πιο κάτω πίνακα.

Αριθμός οργανιδίου

Όνομα οργανιδίου

123456

Γ) Να γράψετε τον αριθμό του οργανιδίου που αντιστοιχεί στην κάθε λειτουργία.

Αριθμός οργανιδίου Λειτουργία οργανιδίουΠαραγωγή γλυκόζης

Απελευθέρωση ενέργειαςΑποθήκη νερού και ουσιώνΕλέγχει όλες τις λειτουργίες

Δ) Να απαντήσετε τις πιο κάτω ερωτήσεις.i) Πώς ονομάζεται το σύνολο των κυττάρων που είναι όμοια μορφολογικά και εξειδικευμένα να κάνουν την ίδια λειτουργία; ii) Ποιο ή ποια οργανίδια των κυττάρων περιέχουν γενετικό υλικό DNA;

Ε) Στις πιο κάτω εικόνες φαίνονται δύο μονοκύτταροι οργανισμοί, της Αμοιβάδας και του βακτηρίου της Σαλμονέλας.i) Να ονομάσετε τον οργανισμό που αντιστοιχεί στις εικόνες.

ii) Ποιος από τους δύο οργανισμούς Α και Β είναι ευκαρυωτικός και ποιος προκαρυωτικός;

iii) Να γράψετε δύο διαφορές μεταξύ ευκαριωτικού και προκαρυωτικού κυττάρου.

3

Άσκηση 4

Α) Δίνονται οι πιο κάτω έννοιες:Ιστός, Κύτταρο, Οργανικό σύστημα, Οργανισμός, Όργανο

Να γράψετε τη σωστή έννοια κάτω από τις εικόνες α-δ.

α) β) γ) δ)

Β) Πιο κάτω δίνονται δύο οργανικά συστήματα του ανθρώπινου οργανισμού. Κάτω από το κάθε οργανικό σύστημα: i) να γράψετε το όνομα του οργανικού συστήματοςii) να ονομάσετε ένα όργανο που ανήκει στο σύστημα αυτό.

Οργανικό ΣύστημαΌργανο

Γ) Στον πιο κάτω πίνακα στη στήλη Α φαίνονται κάποια όργανα του ανθρώπινου σώματος και στη στήλη Γ οι λειτουργίες τους.i) Στη στήλη Β να γράψετε το όνομα του κάθε οργάνου. ii) Στη στήλη Δ να αντιστοιχίσετε τα όργανα της στήλης Α με τις λειτουργίες της στήλης Γ.

ΣΤΗΛΗ Αεικόνα οργάνου

ΣΤΗΛΗ Βόνομα οργάνου

ΣΤΗΛΗ Γλειτουργία οργάνου

ΣΤΗΛΗ ΔΑντιστοίχιση

Α. Αναπνοή του οργανισμού με ανταλλαγή

των αερίων Οξυγόνου καιΔιοξειδίου του άνθρακα.

Β. Ολοκληρώνεται ηδιάσπαση των συστατικών

της τροφής και επίσης γίνεταιαπορρόφηση των θρεπτικών

συστατικών στο αίμα.Γ. Παράγεται η χολή.

Απαλλαγή του οργανισμούαπό βλαβερές ουσίες

Δ. Καθαρίζεται το αίμα τουοργανισμού από τις βλαβερέςουσίες και δημιουργούνται τα

ούρα.

4

Ενότητα 4 Φωτοσύνθεση. Ερευνώντας τη Φωτοσύνθεση

Άσκηση 5

Α) Να γράψετε τι δείχνουν οι αριθμοί 1 – 6 του σχήματος που αναφέρεται στη φωτοσύνθεση.

Β) Να εξηγήσετε γιατί χρειάζεται να αποχρωματίσουμε ένα φύλλο, για να ανιχνεύσουμε το άμυλο.

Γ) Οι μαθητές θέλησαν να διερευνήσουν ποιοι παράγοντες είναι απαραίτητοι, για να γίνει η λειτουργία της Φωτοσύνθεσης. Έκαναν τα πειράματα που φαίνονται στο παρακάτω σχήμα.

i) Ποιον παράγοντα έχουν μεταβάλει στο δοχείο Β και ποιον στο δοχείο Γ;ii) Ποιο δοχείο είναι ο θετικός μάρτυρας;iii) Οι πιο κάτω εικόνες Α, Β, Γ και Δ δείχνουν στάδια της διαδικασίας αποχρωματισμού του φύλλου. Να βάλετε τα στάδια στη σωστή χρονική σειρά.

iv) Ποια ουσία αφαίρεσαν από το φύλλο, με τη διαδικασία του αποχρωματισμού;

5

v) Ποιο είναι το διάλυμα Χ που χρησιμοποίησαν για την ανίχνευση του αμύλου και ποιο χρώμα παίρνει μετά την επαφή του με το άμυλο;

vi) Να γράψετε σε ποια φύλλα από τα φυτά Α, Β και Γ του πειράματος, ανιχνεύθηκε ή όχι άμυλο (θετικό ή αρνητικό αποτέλεσμα) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας σε κάθε περίπτωση.

Αποχρωματισμένο φύλλο Μέτρηση/Αποτέλεσμα ΑιτιολόγησηΦυτό Α (στο φως και ποτισμένο)Φυτό Β (στο φως και απότιστο)Φυτό Γ (στο φως και ποτισμένο αλλά σε κουτί με ασβεστόνερο)

Δ) Να γράψετε δύο λόγους για τους οποίους η λειτουργία της φωτοσύνθεσης είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της ζωής στη Γη.

Ε) Σήμερα, η αύξηση του Φαινομένου του Θερμοκηπίου αποτελεί ένα σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα. Να απαντήσετε στις πιο κάτω ερωτήσεις που αναφέρονται στο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

i) Σε ποιο αέριο οφείλεται κυρίως η αύξηση του φαινομένου του θερμοκηπίου;

ii) Να προτείνετε τρεις τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαμε να περιορίσουμε το φαινόμενο του θερμοκηπίου.

ΣΤ) Να γράψετε σωστό ή λάθος δίπλα από κάθε δήλωση.

i) Το φαινόμενο του θερμοκηπίου βοήθησε στην αύξηση της θερμοκρασίας σε επίπεδα που επέτρεπαν την ανάπτυξη της ζωής στον πλανήτη. .................

ii) Σήμερα οι άνθρωποι με τις δραστηριότητές τους έχουν μειώσει την ποσότητα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. .................

iii) Η μείωση των τροπικών δασών αυξάνει έντονα το φαινόμενο του θερμοκηπίου. ................

6

Ενότητα 5 Τροφικές σχέσεις. Μελετώντας τις Τροφικές Σχέσεις μεταξύ των Ζωντανών Οργανισμών

Άσκηση 6 Σε ένα δασικό οικοσύστημα παρατηρείται το πιο κάτω τροφικό πλέγμα:

Με βάση το πιο πάνω τροφικό πλέγμα να απαντήσετε τις ερωτήσεις.

Α) Από το τροφικό πλέγμα, να ονομάσετε:

i) έναν παραγωγό

ii) ένα φυτοφάγο οργανισμό

iii) ένα σαρκοφάγο οργανισμό

iv) ένα κορυφαίο θηρευτή

Β) Να αναφέρετε:

i) ένα (1) ζευγάρι θηρευτή – θηράματος, που παρατηρείτε στο πιο πάνω πλέγμα.

ii) δύο (2) οργανισμούς που σύμφωνα με το τροφικό πλέγμα ανταγωνίζονται μεταξύ τους για τροφή.

Γ) Από το τροφικό πλέγμα, να γράψετε μία τροφική αλυσίδα, που να περιλαμβάνει το σαλιγκάρι.

Δ) Να εξηγήσετε πώς θα επηρεαστούν τα ζώα του τροφικού πλέγματος, αν για κάποιο λόγο τα φυτά σταματήσουν να κάνουν φωτοσύνθεση.

7