Wanneer is een leerling mediawijs? Tips om uw school mediawijs te maken - Monique van der Hoeven -...
-
Upload
de-onderwijsdagen -
Category
Education
-
view
142 -
download
6
description
Transcript of Wanneer is een leerling mediawijs? Tips om uw school mediawijs te maken - Monique van der Hoeven -...
SLO ● nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling
Dé Onderwijsdagen 12 november 2014
Monique van der Hoeven
21e eeuwse vaardigheden in het funderend onderwijs
Onderzoek SLO
Doel• inzicht in de vaardigheden van de toekomst• onderzoek naar het curriculum van het funderend onderwijs
(po, onderbouw vo)
Opzet van het onderzoek• Conceptualisering• Analyse beschreven curriculum: kerndoelen, referentiekaders
taal/rekenen, lesmethodes• Analyse uitgevoerd curriculum: survey en casestudies• Kritische reflectie
Conceptualisering
Definitie• generieke vaardigheden• daaraan te koppelen kennis, inzicht en houdingen• nodig om te kunnen functioneren in de 21e eeuwse samenleving
Aanpak• literatuurstudie• internationale verkenning• expertbevraging
Conceptueel kader
Basis: reviewstudie Voogt & Pareja Roblin (2010)
Creativiteit bedenken van nieuwe ideeën en deze kunnen uitwerken en analyseren
Kritisch denken kunnen formuleren van een eigen onderbouwde visie of mening
Probleemoplosvaardigheden (h)erkennen van een probleem of tot een plan kunnen komen om het probleem op te lossen
Communiceren effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap
Samenwerken gezamenlijk realiseren van een doel en anderen daarbij kunnen aanvullen en ondersteunen
Digitale geletterdheid effectief en efficiënt gebruik van ICT
Sociale en culturele vaardigheden effectief leren, werken en leven met mensen met verschillende etnische, culturele en sociale achtergronden
Zelfregulering realiseren van doelgericht en passend gedrag
Ter aanvulling:
Digitale geletterdheid• basiskennis ICT
– kunnen omgaan met ICT, computational thinking• mediawijsheid
– bewust, actief, kritisch en verantwoord omgaan met media• informatievaardigheden
– zoeken, selecteren, verwerken en gebruiken van relevante informatie
Belang van de vaardigheden breed onderschreven• urgentie voor alle leerlingen• maar: ... is het wel nieuw?
Analyse van kerndoelen en referentieniveaus
• 21e eeuwse vaardigheden komen de orde, maar in geringe mate
• Meeste aandacht voor:– communiceren– zelfregulering– sociale en culturele vaardigheden
• Weinig aandacht voor:– probleemoplosvaardigheden– samenwerken– digitale geletterdheid po
Analyse van leermiddelen
• Aanzet voor de vaardigheden in leermiddelen• Maar weinig doelgericht, substantieel en systematisch
• Methodes– weinig aandacht voor probleemoplosvaardigheden, creativiteit
en sociale en culturele vaardigheden– meer aandacht voor de vaardigheden in geïntegreerde
methodes
• Veel aanvullende leermiddelen– thematisch, projectmatig van aard– gebruik op kleine schaal
Lespraktijk: uitkomsten survey
• Vaardigheden zijn bekend en worden belangrijk gevonden• Soms tot regelmatig aandacht voor de vaardigheden in de les
• In bovenbouw po meeste aandacht voor de vaardigheden (in vgl. met onderbouw/middenbouw, en vo onderbouw)
Lespraktijk: uitkomst case studies
Aandacht voor vaardigheden in scholen• gekoppeld aan pedagogisch-didactische visie of schoolprofiel
(bijv. technasium, montessori)• vooral in projectonderwijs, weinig (structureel) in leergebieden• geen scholen die alle vaardigheden integraal aan de orde stellen
• leraren vinden innovatieve toepassing vaardigheden vaak lastig vorm te geven
• meerderheid van de leraren (67%) voelt zich niet voldoende toegerust en heeft behoefte aan lesmateriaal en professionalisering
Conclusie en aanbevelingen
21e eeuwse vaardigheden komen weinig structureel en doelgericht aan de orde in het curriculum van het funderend onderwijs.
Gegeven de brede overeenstemming over het belang is versterkte aandacht voor 21e eeuwse vaardigheden in het curriculum wenselijk.
Aanbevelingen SLO• belang van lokale ruimte• ondersteuning en houvast
– inhoudelijke concretisering, leermiddelen, professionalisering, beoordelingsinstrumenten
• kerndoelen– ontwikkel niet-verplichtende concretiseringen– bij een periodieke herijking: benoemen in de kerndoelen als
onderdeel van preambule en doelen per leergebied
Programmering SLO 2015 e.v.
• (Internationaal) onderzoek naar inbedding 21e eeuwse vaardigheden in het curriculum
• Quick scan voor scholen• Concretiserend raamwerk, m.n. aandacht voor
probleemoplossen, creativiteit, computational thinking
• Denkkader beroepsvaardigheden en relatie tot 21e eeuwse vaardigheden
• Voorbeeldmatige uitwerkingen in vakgebieden• Kaders en instrumenten voor het volgen en
beoordelen van leerlingen
Meer informatie
• Gehele publicatie: http://www.slo.nl/downloads/2014/21e-eeuwse-vaardigheden-in-het-curriculum-van-het-funderend-onderwijs.pdf/
• Publicatie met alleen het conceptueel kader:http://www.slo.nl/downloads/2014/21e-eeuwse-vaardigheden-conceptueel-kader.pdf/
• Contact:[email protected]@slo.nl (projectleider)