Vula e Profeteve

7/27/2019 Vula e Profeteve

1/209

Vula e profetve

dhe m e sazh i i tij

Msime mbi doktrinn Islame(libri i dyt)

Sejjid Muxhteba Musavi Lari

Prizren 2006


2/209

Bo t ues i: SH.K.E.A . PEN DA ISL A ME

Titulli i origjinalit:Seal of the Prophetsand His Message

Autori: Sejjid Muxhteba Musavi Lari

Prktheu: Gzim Grgi

Lektor: Ilam Berisha

Shtypi: Shtypshkronja

Tirazhi: 1000 cop


3/209

Msimi i Par

Njohurit pr shkolln e profetve

N botn n t ciln sht e prhapur qenia jon,asnjher nuk kemi par dhe as nuk kemi dgjuar pr ndonjorganizat apo administrat q sht e ln krye n vete, papasur ndonj mbikqyrs prgjegjs. Mendja dhe arsyeja enjeriut nuk mund t pranoj q institucionet shoqrore t jenpa ndonj prijs apo udhheqs, dhe asnj mendimtar nukmund t pranoj ndonj formulim organizativ q i mungon

udhheqsi prgjegjs.Duke ditur q arsyeja dhe logjika e vn theksin mbidomosdoshmrin e t qenit t prijsit pr njsit edhe m tvogla t shoqris, ather si sht e mundur q i trnjerzimi t i arrij qllimet themelore kah t cilt synonapo t isiguroj vlerat e larta q i meriton, pa pasur ndonj prijs apoudhheqs?

Krijuesi nuk ka ndaluar asgj brenda sistemit t

kreacionit, q mund t jet e nevojshme pr fardo qenie nprparimin dhe arritjen e shkalls s prshtatshme tprkryerjes. Ai ka vn n dispozicion mjetet dhe veglat eduhura pr t gjitha gjrat, dhe do pjese t qenieve t gjalladhe bimore ua ka dhn saktsisht at ka u sht e duhur.Ather, a duhet t besojm se n sistemin e ligjvnies prqeniet njerzore Ai duhet t mbikqyr drgimin e Profetve,t cilt luajn nj rol shum t ndjeshm dhe shumfarsh nevolucionin e qenies njerzore, apo Ai duhet t mbetetindiferent ndaj ksaj shtylle themelore?


4/209

4 Vula e Profetve

Aq m tepr, a mund t pranoj ndonj personinteligjent se kjo skem e gjer, me gjith ato manifestimet e

jets q e nxisin habin, t bazohet n mospasjen e qllimit apo

piksynimit? A sht e mundur q t i atribuohet Krijuesitmadhshtor nj vepr e till joracionale?T cekim se, ktu sht e prfshir edhe shtja e

shprblimit dhe e dnimit, e cila sht e llogaritur n mnyrprecize.

sht nj parim i padyshimt shkencor se mospasja eqllimit sht shoqruesi i tr jets, mendimit dhe i vullnetit.Nuk sht e mundur q nj njeri i menur t ndrmarr ndonjvepr q nuk ka ndonj qllim apo piksynim.

Prve faktit se qenia njerzore, n mnyr instiktive,veprn q nuk ka qllim e konsideron si t papajtueshm meurtsin dhe inteligjencn, ai mund t perceptoj n mnyr tqart se t gjitha atomet n botn e qenies jan t drejtuara kahrendi dhe llogaritja. Pra, ashtu si organizimi ijets buron prejdituris dhe urtsis s Krijuesit, e njjta mund t thuhet edhepr qllimin e tr skems s qenies, duke prfshir edheqenien e njeriut.

A sht Zoti indiferent ndaj fatit t njerzve? A i kalshuar ata krye n veti, dhe t derdhin gjakun e njri-tjetrit, tkryejn krime sipas dshirs s tyre dhe ta transformojn botnn nj skterr prvluese?

Zoti, q nuk kursen asgj q krijesat ta arrijnprkryerjen e tyre, assesi nuk mund t bhet indiferent ndajqenieve njerzore q e arrijn shkalln e prkryerjes, e cilaedhe u prshtatet atyre. Prkundrazi, sikur q i udhheq qeniet

njerzore n prkryerjen materiale prmes instinkteve t tyre,ashtu i udhheq ata edhe kah prkryerja e vrtet prmesudhheqjes s natyrs s brendshme t tyre, e cila ekziston tenjeriu prej lindjes, si dhe prmes udhheqjes ligjvnse, sepse,udhheqja e brendshme ka nevoj pr ndihm kur tkonfrontohet me instinktet.

Kurani thot: Ne do t'u ndihmojm t dy grupeve,atyre q e adhurojn kt bot dhe atyre q e krkojn botn

tjetr, dhe asnjri t mos privohet prej t mirave dhe bujariss Zotitt tyre (Isra, 20)


5/209

Vula e Profetve 5

Sikur njeriu t ishte ln krye n vete me shpresat etija n kt bot, dokush do t kishte gjykuar n baz ttemperamentit dhe shijes s tij. Ai do t kishte br at q do t

prputhej me dshirat dhe mtimet e tij . do individ do tkishte ndjekur rrugn e vet n mnyr q t i siguroj interesat eveta dhe, rezultati do t ishte prplasja e dshirave dheinteresave, duke uar deri te ndarja e marrdhnieveindividuale dhe shoqrore, dhe deri te anarkia dhe oroditja epafundme.

Dijetari francez, Emile Dermenghem, n librin e tijJeta e Muhamedit , shkruan: Profett jan t nevojshm prkt bot, njjt sikur forcat e dobishme dhe t mrekullueshmet natyrs, si p.sh.: dielli, shiu, stuhit dimrore, q e tundindhe e ajn tokn e that dhe jopjellore dhe pastaj e mbulojnme freski dhe gjelbrim. Madhshtia dhe legjitimiteti ingjarjeve t tilla mund t vrehet prej rezultateve t tyre, tcilat jan: kapacitetet e brendshme q e kan pranuar fuqindhe besimin, zemrat q kan pranuar qetsin, dshirat q janprforcuar, trazimet q jan qetsuar, smundjet morale q

jan shruar dhe, prfundimisht, lutjet q jan lartsuar deri n

qiell [l].Edhe prej Kuranit mund t nxjerrim prfundim se njri

prej qllimeve t misioneve t Profetve sht rrnjosja edallimeve n mes njerzve dhe pastrimi i tyre. Kurani thot:

Njerzit ishin nj popull. Allahu ua drgoi profettprgzues pr t mirn dhe qortues pr t keqen, dhe atyre Aiua zbriti edhe librin me fakte t sakta pr t gjykuar n

mospajtimet e tyre (Bekare, 213)

Ai sht q prej mesit t arabve t pashkolluar uadrgoi Pejgamberin, njrin nga mesi i tyre, q t'ua recitojvargjet e shpalljes s Zotit, t'i pastroj ata prejpapastrtivet

padituris dhe tipareve t liga dhe t'ua msoj Ligjin qprmbahet n Librin e Tij, edhe pse m par ata ishin ngreminn e injorancs dhe t drejtimit t gabuar (Xhuma, 2)

Zoti yn, drgo prej pasardhsve tan Profet, q dot jen t denj pr lartsimin Tnd, q t'ua tregoj atyre

argumentet e Tua, do t'ua msoj atyre diturin e Librit dhe


6/209

6 Vula e Profetve

urtsin, e t'i pastroj shpirtrat e tyre prej t gjitha paditurivedhe shmtive (Bekare, 129)!

Profett kan ardhur pr t u prcjell njerzve dituri

Hyjnore dhe pr t i pastruar ata prej t gjitha formave tiluzioneve dhe gabimeve. Ata kan ardhur pr t ua shpallurnjerzve nj varg t t vrtetave, t cilat njeriu nuk do t mundt i arrinte asnjher pa pranuar ndihm, si jan shtjet qshtrihen matan sfers natyrore, si p.sh.: vdekja, ndrmjetsimidhe ringjallja.

N shkollat Hyjnore t mendimit, mnyra e mendimitq e prfshin besimin dhe veprn, si dhe diturin prdimensionet materiale dhe shpirtrore t ekzistencs njerzore,shtrihet brenda kufijve t kapacitetit njerzor pr perceptim.Sepse, njerzit do ta arrijn lumturin e vrtet dhe ngritja dhezhvillimi i tij do t jen t mundshm, vetm kur t bhen tnjohura nevojat e tij t prhershme dhe themelore, t cilat do t

jen t mbrojtura dhe t plotsuara n mnyr t baraspeshuar.Pra, ndr misionet m themelore t Profetve qenka

mbajtja nn kontroll e mosprmbajtjeve q i shkaktojnvshtirsi dhe vuajtje njeriut n shpirtin e tij revoltues, dhe t i

vendos ata n nj rend ashtu q t i qetsoj tendencatrevoltuese. Pra, po vrejm se n shkolln e profetve, as nuk

jan t mohuara knaqsit, as nuk jan t refuzuara vlerat dheesenca e tyre.

Ideali m i lart i Profetve, t cilt jan origjina evirtyteve dhe burimet prej t cilve shprthen etika njerzore,sht shrimi dhe edukimi i shpirtit njerzor n mnyr t tillq ta arrij t vrtetn m t lart dhe t lartsohet n drejtimin

e vlerave morale. Prmes trajnimit real dhe perceptues, njerzitpranojn prej Profetve dhe prparojn n rrugn q shkon derin pafundsi dhe e distancon veten prej tjetrsimit. sht enatyrshme se ata q themelojn nj program t till t veprimit,duhet t jen t zgjedhur n portn e fuqis hyjnore, fuqin eNjrit i Cili sht n dijeni pr t gjitha misteret e krijimit tnjeriut dhe pr t gjitha nevojat e shpirtit t tij.

Zgjedhja, q bhet n lidhje me Profett, sht e

bazuar n verifikimin e nj individi si nj model trsor iaftsive dhe i shkathtsive njerzore. Me qllimin e lartsimit


7/209

Vula e Profetve 7

qensor, shrimit t shpirtrave t tyre dhe t arritjes s gradsqiellore t pjekuris, njerzit duhet t hyjn n sfern emsimeve t Profetve; vetm n kt mnyr mund t

realizohet n trsi humaniteti i tyre.Elementi i vlefshm, q njeriu paraqet n kt bot,nuk sht ln mbas dore ose krye n veti. Zoti nuk ka dashurq fati i njeriut t i besohet ndonj mizori tekanjoz q duke izhytur kthetrat e tij t helmuara n shpirtrat dhe mendjet enjerzve, t filloj shfrytzimin e njerzimit duke i shfrytzuarmendjet e tyre, sepse, mu ather njerzimi do t ishte ipenguar prej prparimit t vrtet dhe do t ishte shtyr ndrejtimin e qllimeve t pavlefshme dhe t gabuara.

Mbasi q parimi intelektual dhe i besimit gjithmon kaluajtur rolin prcaktues dhe ka prbr nj faktor shum tmadh efektiv n dhnien e forms s jets, Profett gjithnj ekan filluar misionin e tyre pikrisht n kt fush. Mbasi qparimet intelektuale t shoqris n prgjithsi jan tinfektuara me paditurin ndaj udhheqjes Hyjnore, ata i kanshfuqizuar ato parime dhe kan paraqitur rregulla t rejapozitive dhe frytdhnse, duke i zvendsuar t vjetrat.

Pra, Profett qenkan revolucionart e vrtet thistoris. Duke shklqyer n errsir, ata jan paraqitur q tluftojn kundr burimeve t besimeve t oroditura dhe tudhheqjes s gabuar, dhe t udhheqin manifestimin m tshenjt dhe m t bukur t shpirtit njerzor n drejtimin e tij tvrtet dhe t duhur. Ata e kan shptuar njeriun prej formavet turpshme t adhurimit q nuk meritojn vlera t larta, dhe embajn larg prej t gjitha formave t mendimeve t gabuara

dhe t devijimeve q lajmrohen gjat krkimit t Zotit ngaana e njeriut dhe q i shkaktojn dm. Ata e drejtojn at prejkufizimit dhe izolimit t padituris kah regjioni i drits dhe iperceptimit, sepse t gjitha rrugt e lumturis s vrtet dhe tshptimit shpijn te pohimi i njsis s Zotit.

N t njjtn koh, Profett garantojn lirin e njeriutn pranimin e besimit dhe ai sht i lir pr t ushtruarvullnetin e tij t lir, duke pranuar besimin ose pabesimin.

Kurani thot:


8/209

8 Vula e Profetve

Thuaj o Profet: Religjioni i t vrtets sht ajo qka ardhur te ju nga Zoti juaj, e kush t doj, le t besoj, ekush t doj, le t mohoj (Kehf, 29). Kurani refuzon n

mnyr t qart imponimin e besimit, duke thn: Nuk kadetyrim dhe shtrngim n pranimin e fes (Bekare, 256)Nse e hulumtojm me vmendje prmbajtjen e

msimeve t Profetve, q e prcaktojn metodn t ciln do tandjekin t gjitha lvizjet e vrteta t reformimit dhe t lirimit,do t shohim se qllimi i tyre i vetm sht udhheqja enjerzve kah lumturia.

Mbasi q Zoti i shikon robrit e Tij me mshir, prProfet Ai e zgjedh m t prkryerin prej njerzve, q s parihyn n sfern e mendimit dhe besimit njerzor duke krijuar njenergji t madhe shprthyese, dhe pastaj n sfern e veprs dhet etiks n mnyr q t largoj vmendjen e njerzve prejsfers natyrore dhe duke e drejtuar n at q gjendet matannatyrs. Kshtu q, ata e lirojn njeriun prej shumsis sturpshme dhe poshtruese t zotve dhe prej magjepsjes ndajbots dhe fenomeneve natyrore. Ata i pastrojn mendjet dhezemrat e tyre dhe i lidhin n burimin e shpress dhe mshirs

q u dhurojn qetsi shpirtrave t tyre.Njher, kur ta njoh njeriu origjinn e krijimit t tij

dhe t besoj n forcat e padukshme t ksaj bote q shtrihenmatan sfers natyrore, ai e mson programin e prparimitdrejt prkryerjes prej prijsve t rrugs s drejt, t cilt jan tzgjedhurit e ports Hyjnore. Jan Ata q i tregojn shoqrisnjerzore origjinn dhe qllimin e prkryerjes, n drejtimin e tcilit duhet t bjn prpjekje. Mbas ksaj, njerzit fillojn t

bjn prpjekje pr ta mbrritur Zotin, sepse ky sht qllimim i lart i t gjitha qenieve, dhe i drejtohet Zotit t tij me ktofjal: E dgjuam urdhrin tnd dhe iu prgjigjm thirrjes. O

Zoti yn, krkojm faljen tnde dhe vetm te Ti shtardhmria jon (Bekare, 285)

Udhheqsi i Besimtarve, Aliu (a.s.), ka thn: Zoti idrgon Profett pr t i larguar vellot q e mbulojn natyrn ebrendshme t njeriut dhe q t i shprthejn jasht thesaret e

mendjes q jan t fshehura brenda tij [2]. Po ashtu, npredikimin e tij t par n Nehxh ul Belaga, ai thot: Zoti i


9/209

Vula e Profetve 9

Gjithfuqishm i lartsoi Profett prej mesit t bijve t Ademitdhe e mori prej tyre zotimin se ata do t prhapin mesazhin eTij. Kjo u b ather kur shumica e njerzve e patn prishur

zotimin hyjnor, qen br injorant ndaj Zotit, q sht evrteta m e lart, duke prshkruar ngjashmri ndaj Tij dhembasi q Shejtani i kishte devijuar prej drejtimit t natyrs sbrendshme t njeriut, duke i parandaluar q t adhurojn Zotin.Dhe, n at koh, Zoti filloi me drgimin e vargut t Profetve,n mnyr q t mbeten brenda kufijve t cilt i kishin harruardhe t krkoj prej tyre prmbushjen e zotimit t tyre tmhershm ndaj Zotit, q t bjn shfaqjen e thesareve tfshehura dhe t shklqejn shenjat q dora e fuqis Hyjnoredhe fati i kishin vendosur brenda tij .

Shkolla e mendimit q sht themeluar nga ana eProfetve, prmban nj pikpamje specifike t bots dhe tshoqris q e vendos mendimin njerzor n drejtimin eveant. Padyshim q interpretimi i bots dhe i realiteteve t

jets nga ana e njeriut, sht nj faktor q e prcakton fushn egjer t prpjekjeve dhe t veprimeve t tij.

Msimi i par q msohet prej religjioneve hyjnore

dhe q sht edhe shtylla e tyre themelore, prbhet prejunitetit Hyjnor. N fillimin e misionit t tyre, Profett e vntheksin n thirrjen pr unitetin Hyjnor, duke krkuar lirimin emendjes s njeriut prej varsis nga iluzionet dhe nnshtrimitposhtrues ndaj zotve t rrejshm dhe mashtrues. Brenda njperiudhe t shkurtr kohore, ata e bartin mesazhin Hyjnor ndajt gjitha klasave t shoqris sipas moshave t tyremeshkujve dhe femrave, t rinjve dhe t rejave, udhheqsve

dhe t fuqishmve. Ata prpiqen pr t i ndar dhe pr t ishkputur lidhjet e skllavris dhe pr t i shqyer vellot epadituris q ia kan errsuar mendjen dhe intelektin e njeriut.Prmes monoteizmit, ata kan krkuar prparimin e shoqrisdhe i kan pastruar shpirtrat e t gjith njerzve nga ndotja edo gjje tjetr prve Zotit.

Pr dallim prej filozofve, pr Lajmtart e Zotit nukka qen i mjaftueshm edukimi i mendjeve t njerzve.

Prpjekjet e tyre pr t bartur mesazhin e Zotit deprtonin edhen zemrat e njerzve, dhe mbas pastrimit t mendjeve t tyre,


10/209

10 Vula e Profetve

ata e mbushin shtpin ku banon zemra me dashurin e vrtet,q sht nj rrjedhoj e domosdoshme pr nj person i cilisht duke e lartsuar shpirtin e tij. sht kjo dashuria e vrtet

q e nxit njeriun drejt veprimit dinamik dhe t pasionuar, dhe ishndrron ata n personalitete energjike dhe krijuese. Dashuriae pasionuar pr burimin e pafundm t ekzistencs, sht sikurforca lvizse pr njeriun; nse e largojm at nga njeriu, ai dot bhet i pajet dhe i palvizshm.

Parimi i unitetit Hyjnor e bn t dallueshm strukturne shoqris dhe prmes saj i mbizotron t gjitha shoqrittjera q kan t bjn me marrdhniet e jashtme dhe tbrendshme. Ai krijon nj ndryshim strukturor t thell n doaspekt t shoqris, deri n at shkall saq lidhur me aftsit etij pr t reformuar individin dhe shoqrin, asnj lvizje tjetrn historin e njerzimit nuk mund t krahasohet me t. Sishtes ndaj faktit q e qartson marrdhnien e njeriut meburimin e ekzistencs, duke i kufizuar t gjitha adhurimet nKrijuesin e bots i Cili sht sundimtari absolut dhe zotruesi it gjitha gjrave, ai gjithashtu i prcakton edhe marrdhnietekonomike, politike dhe ligjore n mes t njerzve.

Fjala mision (bi thet) prdoret n literaturn Islamepr t emrtuar funksionin e profetve. sht nj fjal q e kakuptimin e rrjedhjes s energjis, shpejtsis gjat veprimit dheprpjekjen e paepur. Nuk mund t gjendet asnj fjal tjetr q iprshkruan lvizjet themelore dhe t thella, si i bjn Profett.

Uniteti i pavarsis rrjedh prej njsis s Krijuesit,sepse autorizimi i vetm pr formimin e ligjeve dhe dhnien eurdhrave sht n esencn e Tij unike. sht e drejta

ekskluzive e Krijuesit t qenieve pr t urdhruar dhe ndaluar,dhe pr kt arsye doktrina e unitetit Hyjnor nnkupton seaskush prve Zotit nuk ka t drejt pr t ushtruar fuqin epavarur ose pr t i nxjerr ligjet.

Kuptimi i plot i unitetit Hyjnor shkon matan njohjesse bota ka nj Krijues t vetm. Gjithashtu, duhet t njohim sebota ka vetm nj sundues suprem dhe nj ligjdhns, dhe kysht saktsisht koncepti q e sjell fundin e tiranis s

shtypsve dhe sunduesve tekanjoz.


11/209

Vula e Profetve 11

dokush q deklaron se zotron pavarsi dhe fuqi qrrjedh prej tij, n t vrtet, ai ka deklaruar hyjni. Sepse, njriprej treguesve t politeizmit sht paramendimi i njerzve pr

t zotruar pavarsi dhe nj e drejt e pakushtzuar prnxjerrjen e ligjeve. Kjo sht n kundrshtim me unitetinHyjnor dhe besimet themelore t religjionit. sht nj misionbazik dhe nj shtje q ka t bj me religjionet qiellore se,ata e prhapin kuptimin e vrtet t unitetit Hyjnor deri temasat e njerzve dhe i lirojn ata prej skllavrimit ndajsunduesve t padrejt dhe tekanjoz, duke u bazuar n besimine tyre n njsin e Zotit.

Sikur t mos ishte thellsia dhe prfshirja e trsishmee jashtzakonshme e treguar nga prmbajtja e fes, dhe sikur tmos ishte lvizja drejt qllimit t caktuar e Profetve si dhethirrjet e tyre pr vetdije dhe perceptim, kurr nuk do t kishtendrruar gjendja e shoqris njerzore. Sot nuk do t kishtembetur asnj gjurm prej njerzimit dhe nuk do t kishim asnjrrug q do t na kishte quar deri te vendi i dashuris svrtet.

Gjat tr historis s njerzimit, vetm feja me

trsin dhe fushn gjithprfshirse t saj ka arritur t u vij nndihm njerzve, t i prij ata duke i kapur pr dore dhe t luajrolin vendimtar si udhheqs drejt lartsimit dhe prparimit.

Asnj dimension i ekzistencs njerzore nuk ka mbeturi paprekur prej efekteve pozitive t Profetve dhe ndikimi ityre ka qen shum i madh edhe n formimin dhe rritjen edituris njerzore. Nse e hulumtojm historin e misioneve tProfetve dhe rritjen e shpejt, t mrekullueshm dhe t

pashembullt t lvizjeve t tyre, do t vrejm se m shum sedokush tjetr ata kan shrbyer si burime t ndrrimeve dhetransformimeve t thella intelektuale n shoqri. Ata jan ndrata q ia kan fryr shpirtin e vllazris, dashuris dhebamirsis n brendsin e forms s njerzimit, dhe ua kanmsuar njerzve kulturn e drejtsis, paqes dhe t unitetit.

Zoti ia ka atribuuar Vetes bashkimin e zemrave dhethemelimin e solidaritetit, q u shfaq si rezultat i Islamit dhe i

prpjekjeve t Profetit t Ndershm: Ai sht q ju forcoijuve me ndihmn e Tij ndaj besimtarve dhe q i bashkoi


12/209

12 Vula e Profetve

zemrat tuaja. Edhe sikur t shpenzoje gjith at q sht ntok, nuk do t mund t i bashkoje zemrat e tyre. Por, Allahu ebri bashkimin e tyre, sepse Ai ka fuqi ndaj t gjitha gjrave

dhe ka njohuri pr t gjitha misteret dhe t mirat qprmbahen n t gjitha gjrat (Enfal, 63)Profeti Davud ishte n gjendje pr t vendosur

strukturn m t drejt prej t gjitha strukturave t mundshmejuridike dhe politike, vetm n baz t mesazhit Hyjnor t cilne kishte pranuar. Kurani thot: O Davud: Ne t kemi br

sundimtar n tok, e ti pra gjyko me drejtsi mes njerzve, emos shko pas dshirave, se ato t shmangin prej rrugs sAllahut. Ata q largohen prej rrugs s Allahut i pret dnim irnd pr shkak se e harruan ditn e prgjegjsis . (Sad,26)

Historiani i famshm, Vil Durant, thot: Religjionetdhurojn nj fuqi dhe kapacitet t thell dhe mjeshtrore sishoqris ashtu edhe shtetit. Ritet dhe praktikat e religjionit i

japin nj qetsi shpirtit, i bashkojn gjeneratat, i lidhinindividt njri me tjetrin, dhe n kt mnyr e forcojnfabrikn e shoqris [3].

Sikur t mos kishte ndodhur nj lvizje e till Hyjnoren historin e njerzimit, njerzimi do t ishte ngatrruarprjetsisht n moalin e drejtimit t gabuar dhe t poshtrimit,dhe asnjher nuk do t kishte mundur t hyj n mbretrin evirtytit dhe t prkryerjes. Edhe ata individ q i mohojnProfett, n njfar mnyre, kan prfituar prej trashgimis sbekuar t atyre njerzve t Zotit dhe prej t arriturave t mdhakulturore q i kan shkaktuar ata, gjra t cilat kan shkaktuar

transformime dhe e kan formuar historin.Aq m tepr, ekziston nj lidhje e thell dhe absolute

n mes t lvizjeve t Profetve dhe dituris n kuptiminabsolut. Ato periudha gjat t cilave lvizjet historike ishinudhhequr prej njerzve t Zotit, ato ishin prej epokave mbrilante t historis s njerzimit pr sa i prket zhvillimitshkencor.

Msimet e mirfillta t shkollave Hyjnore t mendimit,

bashk me bazat dhe parimet q i kan parashtruar, kan vnthemelin teorik dhe praktik pr marrdhniet e duhura


13/209

Vula e Profetve 13

shoqrore q i mundsojn shkencs q t prparoj. sht imadh numri i atyre shkenctarve anemban bots, qmendjemprehtsit e tyre t thella i kan t frymzuara prej

Profetve, q udhhiqnin drejt unitetit Hyjnor.


14/209

Msimi i Dyt

Kujt i takon e drejta e ligjvnies?

Merreni n konsiderat elementin e mendimit qekziston t njeriu dhe shkalln relativisht t lart t fuqisintelektuale n t ciln ka arritur n mnyr graduale prejfillimit t ekzistimit t njeriut n tok. Gjithashtu, ekzaminoniaftsit dhe paaftsit e tij, dhe problemet e vshtirsit me tcilt sht prballur ai. Prkundr t gjitha zotsive dhetipareve t tija, a ka qen ndonjher i aft, apo a sht tani i

aft q t prparoj n rrugn e drejt t prkryerjes duke ubazuar vetm n mendjen e tij? A mund ta ruaj veten prej tgjitha devijimeve dhe tatpjetave, ose ta vr pikn nparregullsit q e shqetsojn ekzistencn e tij?

A mund t mbjell fidanin e virtytit dhe devotshmrisn tokn e qenies s tij krye n veti dhe pa u mbshtetur nudhheqjen e msuesve t cilt jan drguar prej qiellit hyjnor?A mundet ai, pa ndihmn e asnjrit t i frytzoj talentet dhe

aftsit q jan t fshehura brenda tij? Nse deri m tani nukka mundur t bj asnjrin prej tyre dhe t zbatoj ndonjrinprej ktyre idealeve, sht m se e sigurt se nuk do t mund tbj kt edhe n t ardhmen.

Edhe pse disa prej aftsive t tij mund t shtohen n tardhmen, ne duhet t pranojm se edhe problemet dhevshtirsit me t cilat do t prballet n t ardhmen do tshtohen dhe do t bhen edhe m t ndrlikuara, njjt sikur qproblemet aktuale jan m t mdha sesa ato me t cilat sht

prballur n t kaluarn.


15/209

Vula e Profetve 15

Vemas prej ksaj, sfera e aftsis pr t perceptuardhe gjykuar sht nj fush e kufizuar q sht e ndriuarvetm me dritn e dituris dhe t t msuarit. Ajo q shtrihet

matan arsyes sht e mbuluar me vellot e paqartsis dhe terrsirs dhe shtrihet matan mbrthimit t mendjes son.Prkundrazi, nj pjes e konsiderueshme e msimeve tProfetve t Zotit ka t bj pikrisht me realitetet, pr t cilt

jemi injorant dhe t pavetdijshm; prbhet prejinterpretimeve t s vrtetave q nuk jan t prmbajturabrenda sfers s perceptimit ton t brendshm.

Pr t u njoftuar sa m tepr q sht e mundur morigjinn e t gjitha qenieve, me obligimet e njerzve dherealitetet tjera, na duhet nj msues dhe nj udhheqs idrguar nga ana e Zotit, i cili do t na udhheq kah prkryerjadhe qllimi i krijimit, me msimet e qarta dhe t kuptueshme.Kjo sht e mundur vetm prmes shpalljes dhe msimeve tProfetve, q jan n lidhje t drejtprdrejta me burimin ekrijimit dhe llamba e mendjeve t t cilve sht ndezur prejzjarrit t amshueshm t dituris s Tij t pakufizuar.

Nj pjes tjetr e msimeve t Profetve ka t bj me

reformat e gjendjes son dhe me korrigjimin e gabimeve n tcilat kemi rn. Sa her q n sfern e njohurive tona deprtonndonj gabim apo keqkuptim, ajo mund t prmirsohet dhemund t kompensohet mungesa e dituris, duke u referuar nudhheqjen e Profetve. Kshtu, do t jemi n gjendje q tudhtojm n rrugn, t ciln nuk do t mund ta prshkojm pandihmn e udhheqsve t till.

N kt mnyr, do t arrijm t kuptojm rndsin

dhe vlern e misionit t Profetve dhe t prkushtimeve tsiguruara nga ana e tyre n udhheqjen e njerzve dhe ngritjene tyre n majn e triumfit dhe t prkryerjes.

Ne e dim se njeriu e arrin dhe e zhvillon diturin e tijn mnyr graduale. Nse shkenca dshiron t ia paraqesnjeriut parimet e zhvillimit t tij, s pari duhet t jet i njoftuarme tr fuqit e tij, aftsit, misteret e brendshme dhe t ishquaj t gjitha nevojat e tij t ndryshme. Sipas mendimeve t

mendimtarve bashkkohor q konsiderohen si autoritete nfushn e edukimit, sociologjis dhe politiks, do plan dhe


16/209

16 Vula e Profetve

ideologji q nuk merr parasysh natyrn themelore t njeriutsht i detyruar q t bhet i pafrytshm dhe i pavlefshm.

Vendosja e ligjeve sht e varur jo vetm prej dituris

s plot pr t gjitha dimensionet e ekzistencs s njeriut poredhe prej diturive pr qeniet tjera me t cilat sht n kontaktnjeriu. Po ashtu, krkon njohuri pr shoqrin dhemarrdhniet e tij t ndrlikuara. Aq m tepr, ligjvnsi duhett qndroj larg plotsisht prej faktorve t shtrembruar dhe tdrejtojn gabimisht, si ambiciet, egoizmi, tendencat personaledhe dshirat, t cilat jan n kundrshtim me prvetsimin editurive t prkryera. Faktort dhe pengesat e tilla do tshkaktojn q njeriu t dallohet n vlersimet e tij, t s mirsdhe t keqes, si dhe n prkufizimin dhe n zbatimin edrejtsis.

A sht i mundur shrimi i nj personi t smur pa iaprcaktuar s pari diagnozn? Vendosja e ligjeve pr njeriun,pa e kuptuar esencn e tij dhe duke lejuar q t mbetet embuluar n morin e t panjohurave, sht njjt sikur tmundohesh ta shndoshsh smundjen e pacientit e cila nuksht e njohur.

Pr kt arsye, dhe mbasi q asnj shkoll e mendimitnuk ka arritur sukses deri m sot n prkufizimin e njeriut, doplan n fushn e ligjvnies sht i detyruar q t prfundoj medshtim dhe humbje.

Prkundr t gjitha prpjekjeve t bra pr t i zbuluarfshehtsit q prmbahen n ekzistencn e njeriut (q nj pjese vogl n krahasim me qeniet e panumrta e t ndryshme q

jan zbuluar n skemn e gjithsis) dhe prkundr t gjitha

zbulimeve q jan br nga ana e asociacioneve t ndryshmeshkencore, duke pasur n dispozicion gjith ato instrumenteprecize dhe t komplikuara, kush mund t dyshoj seekzistojn maje t panumrta e t papushtuara n qenienshpirtrore dhe n botn e brendshme t njeriut, t cilt endenuk jan shikuar as fluturimthi?

A sht e mundur q personi t ket njohuri pr faktetshkencore dhe teknike, por ta injoroj plotsisht nj tem -

kufijt dhe natyra e vetvetes? Dituria t ciln e ka prvetsuarsht shum afr me zeron, nse e krahasojm me kt injorim.


17/209

Vula e Profetve 17

Injorimi pr natyrn e kufizuar t aftsis s ndonjrit pr tperceptuar dhe kuptuar, jep shkas pr lajmrimin e formavetjera t injorancs; ajo shkakton q njeriu t ia kthej shpinn

shum t vrtetave dhe ta largoj shikimin e tij prej realitetevet shumta.Nse t gjitha pikat e pakuptueshme q kan t bjn

me aspektin trupor t njeriut jan qartsuara, prapseprap tgjitha hulumtimet shkencore t bra nga ana e shkenctarven tr botn, do t jen t kota. Nj dijetar francez ka thn:Sado q t mundohemi, nuk mund t i pasqyrojm kta

mekanizma n mendjet tona. E tra q dim sht se rregullsiae pjesve t trupit ton sht shum m e madhe dhe mprecize sesa njmij makina t mdha q drejtohen nga ana einxhinierve me specializimet m t larta.

Nse nuk e konsideroni mendimin ton si njzhvleftsim apo ofendim, t gjith doktort dhe specialistt qbjn prpjekje n fushat e tyre, jan t bindur se dituria qkemi prvetsuar deri m tani sht e parndsishme dhe epavler kur t krahasohet me at se ka duhet t njohim n tardhmen. E vrteta sht se njeriu sht trsi e ndrlikuar, e

pakuptueshme dhe e pandashme q nuk mund t njihet leht.Neve, ende na mungojn metodat q do t na mundsoninnjohjen e tij n t gjitha pjest e tij t ndryshme edhe si trsi,si dhe n marrdhniet e tij me rrethinn. Do t na nevojiteshinteknika t panumrta dhe shkenca precize pr ndrmarrjen enj hapi t till, dhe do shkenc do t kishte mundsi pr tstudiuar vetm nj pjes t sistemit t ndrlikuar, si shtnjeriu, duke dhn vetm rezultate t pjesshme. Ne prparojm

n kt rrug vetm aq sa na lejon zhvillimi teknologjik, dhetrsia e nocioneve abstrakte q ne i kemi siguruar nuk epajisin perceptimin e realitetit t njeriut, sepse jan edheshum pika tjera t rndsishme dhe t vlefshme q mbeten tpasqaruara.

T gjitha shkencat si: anatomia, fiziologjia, kimia,historia dhe ekonomia, bashk me degt e tyre nuk mund taarrijn fushn e esencs s njeriut. [4]

Sa i prket aktiviteteve mahnitse t shpirtit t tij,njeriu sht padyshim nj oqean i thell dhe i pakufizuar, dhe


18/209

18 Vula e Profetve

dituria jon botrore n lidhje me t sht e parndsishme dhee paprfillshme.

Kush mund t deklaroj se i ka zbuluar t gjitha

aftsit dhe hollsit q prfshihen n brendsin e qeniesmisterioze, ose t ket dijeni pr t gjitha aftsit dhe shkallt eprkryerjes q jan t hapur pr t? N kt mnyr nxjerrimprfundim se ne kemi vetm nj pik t dituris sparndsishme, t mbuluar me dyshim dhe hezitim, nkrahasim me oqeanin e padituris dhe t panjohurs.

Pra, shkenca sot sht e prballur me problemin ekufizimit t fuqis njerzore, n njrn an, dhe t zgjerimitdhe pafundsis s bots dhe t njeriut, n ann tjetr; kyproblem ka shkaktuar huti dhe prulje n shkenc.

N t vrtet, shkenca na ka ndihmuar q t kuptojmse dituria e njeriut mund t ndrioj vetm nj pjes t vogldhe t parndsishme t bots q sht duke u zgjeruar.

Tani, le t shohim se a munden shkenca dhe mendja taprfytyrojn misionin e nxitjes s njeriut drejt prkryerjes.Bota, e cila nuk mund t siguroj nj dituri t sakt pr qeniet,q nuk di se ka sht njeriu nga ana e pikpamjes s trupit ose

t shpirtit, q sht e padijshme n lidhje me misteret emarrdhnieve shoqrore q paraqiten prej veoriveshpirtrore dhe trupore, athua nj bot e till ka aftsi t iformuloj ligjet pr njerzit q do t pasqyrojn menurin dheurtsin, dhe kto ligje t formohen n pajtim me diturin prnevojat e vrteta t njerzve n dimensionet e tyre tndryshme? Ligjet q do t sigurojn lumturin e vrtet, q do

japin prgjigje ndaj trsis s nevojave t tija dhe q do t i

mundsojn t ec n rrugn q sht prfituese pr t?Prderisa ne nuk dim se ka kemi dshir t bjm,

pr far qllimi dhe pr hir t kujt, si mund t flasim prformulimin e planeve dhe programeve? Ato shkolla tmendimeve q deklarojn se jan n gjendje q t bjnlulzimin e aftsive njerzore, ato e bjn kt pa e diturparaprakisht se ka sht njeriu.

Si mund t ken sukses n shndrrimin e tij n nj

qenie q do t i meritonte kto prpjekje? Sot, problemi


19/209

Vula e Profetve 19

themelor i njeriut nuk sht vetm prvetsimi i fuqis, porciln prej rrugve t shtruara para tij duhet ta prshkoj.

Shum tema shkencore dhe parime jan pranuar n

mnyr unanime nga ana e mendimtarve n t kaluarn, porme kalimin e kohs dhe prparimin e dituris sht br e qartse pikpamjet e tyre ishin t gabuara dhe t pavlefshme.

Nse e vshtrojm historin e ligjvnies n mes tpopujve t ndryshm t bots, do t shohim se shum ligje qishin produkte t pasqyrimit t kujdesshm dhe studimit tgjat n pjesn e ekspertve t shquar dhe q jan hartuar dukeu mbshtetur n burime shkencore dhe intelektuale tkonsiderueshme, me kalimin e kohs dhe me shfaqjen ehulumtimeve m t prpikta sht vrtetuar se kto ligje ishint gabuara dhe joadekuate. Ato ligje, q dje leverdia shoqroree tyre konsiderohej si e provuar, sot n mnyr t dukshmesht par si e paprshtatshme madje edhe e dmshme. Vendi iligjeve t tilla sht zn me ligje t reja, t cilat do tprmirsohen dhe rishikohen me prparimin e shkencs dhe tmendimit.

Natyrisht se kjo nuk do t thot se rregullat dhe ligjet

q burojn prej mendjes s njeriut, jan t padobishme dhe tpasakta. shtja qndron aty se pr shkak t gabimeve t tilladhe t mungess s pagabueshmris s tyre, sistemet juridiket formuara nga ana e njeriut jan t paaft q t i plotsojnnevojat e ndryshme t njeriut dhe t shoqris drejtuese. shtm se e vrtet se disa dijetar kan shprehur disa pikpamje tvlefshme n lidhje me temn e ligjvnies, por idet dhe puna etyre qenkshin ndikuar nga msimet e Profetve, n mnyr t

drejtprdrejt apo t trthort.Mund t shohim qart se mungesa dhe

pamjaftueshmria jan shenjat dalluese t sistemeve t tilla nbot, q rrjedhin prej ligjeve t formuluara nga ana e njeriut.Pamjaftueshmria morale dhe materiale, format e oroditjes qe mbysin personalitetin e njeriut dhe e zvarrisin n tatpjett gjitha kto jan shkaktuar nga rregullat dhe ligjet q rrjedhinprej mendjes s njeriut. Pamjaftueshmria dhe gabueshmria e

ligjeve njerzore jan prova t mjaftueshme pr kt.


20/209

20 Vula e Profetve

Edhe nse e sigurojn njohurin e parimeve tzhvillimit njerzor, shkenca dhe mendja e njeriut jan t paaftaq t pretendojn vetm prgjegjsin pr lartsimin e njeriut.

Sistemit t till duhet t i paraprij lirimi prej dshirave tpaarsyeshme dhe tekanjoze, dhe prej dshirave pr eprsisepse, kta jan faktort q e parandalojn njeriun prejprvetsimit t njohuris pr vetveten.

Dashuria e njeriut pr vetveten dhe kushtimi ndajinteresave t tij, si dhe do gj q sht n marrdhnie me t,sht aq e thell sa q n shkalln e gjer ai i shikon t gjithagjrat nga kndvshtrimi i interesit t tij, qoft me apo pandrgjegje; dashuria ndaj vetvetes e privon at prej realizmit tvrtet. Kur t shkoj n maksimum, ndjekja e vet-interesit dot bhet nj faktor i fuqishm dhe shkatrrues q ia largon edhenderin e njeriut. Te njeriu lajmrohet nj gjendje e till, sa qn do moment sht duke planifikuar shkeljen e normaveetike dhe t drejtave t t tjerve, n mnyr q t prfitoj tgjitha t mirat dhe fitimet. Kshtu q, nuk ka m garantim senjeriu mund t i analizoj shtjet me nj paansi t vrtet dhet i vendos ligjet e drejta.

Athua, ata q i kan studiuar njerzit dhe pastaj i kanvendosur ligjet qoft n mnyr individuale apo kolektive

jan me t vrtet t vetdijshm pr problemet dhe zgjidhjet etyre? A i kan ikur ata kurthit t egoizmit, dhe a jan mendimetdhe pasqyrimet e tyre imun ndaj vet-interesit, diskriminimitdhe gabimeve? A jan ata me t vrtet t vetdijshm prproblemet e grupeve dhe klasave tjera, q jan t prhapuranpr bot dhe pr zgjidhjet q problemet e tilla krkojn? A

jan plotsisht t mbrojtur prej dshirave dhe pasioneve, prejkanosjeve dhe mashtrimeve, t zotruesve t forcs dhe tinfluencs, prej njerzve t njanshm dhe zemrlig?

Duke i marr parasysh t gjitha kto pyetje, a sht emundur q t shpresojm se themeluesit e sistemeve t tilla

juridike do t dshmojn se jan elementet ideale, pozitive dhet dshirueshme? Dhe, prfundimisht, a sht plotsisht emundur t sigurojm lumturin e njerzve duke i ndjekur dhe

duke u nnshtruar ndaj sistemeve t tilla t paqarta?


21/209

Vula e Profetve 21

T gjitha kto sisteme jan menduar q t sjellinrregull dhe baraspesh ndaj aftsive dhe mundsive t njeriut,ndaj perceptimeve dhe zgjedhjeve t tij; ato sisteme jan t

vendosura n nj pozit shum m t lart sesa ai vet.Ather, si mund t jet logjikisht e sakt se njeriu, q shtqllimi (objekti) i menduar i ktij procesi, duhet t bhet edhelnda (subjekti) e tij? Si sht e mundur q njeriu, q shtobjekti i ktij procesi, dshiron t themeloj nj sistem q do tsjell rregulla dhe baraspesh, por q vet t mos vendosetbrenda katr mureve t padeprtueshme q nuk mund tarrihen prmes faktorve t devijimit dhe t gabimit? Nse kjosht e domosdoshme, si mund t arrihet nj gj e till?

A jan zgjeruar aq shum vizioni, perceptimi dheaftsit tjera t njeriut, n mnyr q t i lejojn atij pretendimine nj pozite pr t ciln nuk sht i kualifikuar, t i themelojligjet dhe rregullat q marrin parasysh dimensionet e ndryshmet njeriut dhe q sjellin rend n t gjitha shtjet e individit dhet shoqris, dhe t zgjidh vshtirsit e sotme dhe problemete ardhshme?

Padyshim q realitetet objektive na ojn n prfundim

se njeriu nuk sht i aft pr t i njohur ashtu si duhet botn e tijindividuale ose botn e qenies, dhe njkohsisht, ai prballetme problemet e paqarta, t ndrlikuara dhe vitale q krkojnzgjidhje.

Mu ktu bhet plotsisht e qart paaftsia e shkencsdhe e mendimit pr t prmbushur nj mision t till. Edhense rrezja e shkencs do t jet n gjendje q nj dit t indrioj t gjitha skajet e ekzistencs njerzore dhe t i zgjidh

t gjitha misteret q jan menduar se ishin t pamundura pr t izgjidhur, prap nuk do ishte n gjendje pr t garantuarlumturin njerzore, duke marr parasysh faktin se njeriu sipasnatyrs sht i dnuar q t jetoj nn ndikimin e vet-interesitdhe tendencave personale.

Edhe nj problem q paraqitet n lidhje me ligjvniennjerzore, ka t bj me dallimin e niveleve t rrethanavearsimore dhe kulturore q ekzistojn n mes individve q u

takojn kategorive t ndryshme t shoqris. Gjykimet,interpretimet dhe vlersimet e realitetit ekzistues, pastaj


22/209

22 Vula e Profetve

konceptet e zakonet kombtare dhe shum shtje tjera, do tndryshojn sipas situats arsimore, kulturore dhe sociale n tciln sht formuar individi.

Edhe pikpamja e nj klase t vetme n nj shoqrinuk sht e njtrajtshme; mnyrat se si antart e nj klase ishtjellojn konceptet dhe i interpretojn fjalt dhe shprehjet ecaktuara mund t jen plotsisht t ndryshme njra prej tjetrs.

Mendoni pr interpretimet e ndryshme t fjalve sipaqja, drejtsia dhe barazia, dhe pr at se si interpretimet ebra prej do individi ose grupi korrespondojn me gjersin evizionit apo t opinionit t tij, si dhe pr pikpamjetindividuale dhe ato kolektive. Njerzit e zakonshm i kuptojnkto t vrteta me nj kuptim t qart dhe njerzor, porsundimtart dhe udhheqsit e shoqris i shikojn n ktoterme, si dhe shtjet q jan t lidhura me to, n nj mnyrkrejtsisht tjetr.

Padyshim, ndikimi q ushtron rrethina ndaj njeriutsht nj faktor i rndsishm q kontribuon n mangsin dhepamjaftueshmrin e ligjeve t nxjerra nga ana e njeriut.Dijetart juridik dhe ligjvnsit, subjektet q ndikojn n

idet dhe besimet q mbizotrojn n shoqrit e tyre, ipranojn si t vrteta t pakundrshtueshme fardo q tabsorbojn prej rrethins s tyre. Kur ata i hartojn ligjet,mendjet e tyre, me apo pa vetdije, trhiqen prej besimeve dheideve t cilt i kan msuar apo trashguar. Atmosferaspecifike kulturore e shoqris i grabit ata prej shpirtit realistdhe nuk i lejon q t i perceptojn realitetet e vrteta.

Aq m tepr, pikpamjet dhe opinionet e njerzve

ndryshojn sipas situatave dhe kushteve t ndryshme; sirezultat i transformimeve, ngjarjeve dhe prparimeve qshfaqen n jetn e tyre, pikpamjet dhe pozicionet e tyre do tndryshojn.

Njher kur t vendoset njeriu n karrigen e fuqis,idet dhe mnyrat e tij t gjykimit nuk do t jen m t njjtasikur kur ishte nj individ i zakonshm dhe pa ndonj fuqi.Sipas rrethanave, ai do t'i shikoj gjrat n dy mnyra t

ndryshme.


23/209


24/209

24 Vula e Profetve

Ai sht n dijeni pr ndrrimet dhe zhvillimet q shfaqen tenjeriu dhe te bota; Ai ka njohuri t pakufishme pr konditatndaj t cilve sht i prir njeriu dhe pr kufijt e prkryerjes

s tij; dhe esenca e Tij sht lartsuar mbi t gjith faktort qe frenojn njeriun dhe q i shkaktojn dm atij. Kurani thot:A nuk e di, Ai q ka krijuar (Mulk, 14)


25/209

Msimi i Tret

Shkolla e pasur dhe frytdhnse e mendimit

Kushti i par pr arritjen e qllimeve t vrteta t jets,shkalln e lart t lumturis dhe, s paku, nj sistemgjithprfshirs dhe autentik i qeverisjes, sht q t mojmn nj mnyr t sakt dhe shkencore domosdoshmrin emesazhit t Profetit. Kjo njohje do t na mundsoj q tpushtojm horizonte t reja dhe t udhtojm drejt territoreve

t pazbuluara dhe t pashkelura t mendjes s njeriut.Njeriu ka burime gjithprfshirse n dispozicion dheai mund t hyj n rrjetn e udhheqjes, si brenda qenies s tijashtu edhe brenda bots n t ciln jeton, prmes ligjeve qZoti ia ka hartuar pr t. Kjo udhheqje sht e mbrojtur prej tgjitha devijimeve dhe gabimeve dhe bartsi i tij sht imbrojtur me an t pagabueshmris s dhuruar ndaj tij ngaana e Krijuesit, prej gabimeve dhe mkateve, si dhe prej

harress gjat pranimit, prhapjes dhe zbatimit t shpalljes.Prandaj, pr ata q i nxjerrin inspirimet e tyre prej mendimit tthell, padyshim q do t mbeten n qndrimin se sistemi ibazuar n nj udhheqje t till sht n gjendje t siguroj prnjerzimin interesat e vrteta, morale dhe materiale.

Prpjekjet e Profetve n thirrjet e tyre kushtuarnjerzve jan t drejtuar kah dhnia e forms s sundimit tZotit ndaj njerzve, duke qen kjo forma m e drejt esundimit t prfytyrueshm. N nj sistem t till, dominimi i

njeriut ndaj njeriut dhe burgosja e tij n mbrthimin e shtypsit


26/209

26 Vula e Profetve

djallzor do t bhet trsisht e shfuqizuar. Vlera e brendshmedhe forca e fjalve t profetit rrjedhin prej faktit se ai shtbartsi i mesazhit t Zotit.

Dituria pr njeriun e vrtet dhe pr realitetin e njeriutformojn bazat e pikpamjes botrore dhe t planifikimit n tgjitha shkollat Hyjnore t mendimit. Shkolla e mendimit qsht e bazuar vetm n krijimin e njeriut, q sht ivetdijshm pr t gjitha dimensionet e ekzistencs s tij, dheq kontrollon me diturin e pafundme t gjitha tiparet e tijnatyrore, sht n gjendje t plot q pr sa i prketplanifikimit dhe zhvillimit t ligjeve, t marr parasysh tgjitha problemet themelore dhe t mirfillta t njeriut.

Duke u kundrvn ndaj t gjitha adhurimeve t egosdhe t gjitha dshirave t fams, t gjitha krkimet przotrimin e fuqive t natyrs dhe lvizjet e Profetve,substancn e tyre e marrin prej vullnetit Hyjnor; sht Zoti Aiq sht burimi i veprimeve t tyre. Nse Profett vijn nkonflikt me njerzit, kjo sht kryesisht pr shkak t ideve tkufizuara t njerzve; Profett mundohen ta zhdukin(shuajn?) vizionin e ngusht dhe t kufizuar t njerzve dhe

t i paraqesin atyre nj form m produktive t mendimit.Veoria karakteristike e sistemit t qeverisjes t themeluar ngaana e Profetve sht realizimi i drejtsis n kuptimin evrtet dhe gjithprfshirs t fjals. Sipas virtytit t parimeveq i nnvizojn lvizjet e Profetve, marrdhniet m t drejtashoqrore vijn n ekzistenc n at mnyr q e ndrionbrendsin e ekzistencs s njeriut. Barazia e njeriut qbazohet n vllazri sht shndrruar n realitet. Pr kt arsye

sht e pamundur q t sigurojm drejtsin shoqrore nkuptimin tij t vrtet prve sipas rrugs s mesazhit Hyjnor.

N t njjtn koh, shkollat e mendimit q janthemeluar nga ana e Profetve japin nj prgjigje pozitive ndajnevojs themelore q ndien njeriu pr liri, n kt mnyr iakpusin t gjith zinxhirt e brendshm, t cilt ia kanprangosur aftsit e brendshme t njeriut, energjin dhevullnetin, dhe q e shndrrojn gjallrin e tij n amulli.

Paralel me lirimin e brendshm t njeriut, Profett ia kan


27/209

Vula e Profetve 27

siguruar edhe jetn e tij t jashtme me liri, duke e liruar prejt gjitha robrimeve ndaj shtypsve t kohs s tij.

Nn kushtet e tilla, nuk ka m asnj pyetje lidhur me

hartimin e ligjeve q jan t paprshtatshme dhe t gabuara, aspr sundimtart q e imponojn dshirn e tyre arbitrare.Sepse, ligjvnsi sht Zoti, i Cili e krijoi botn dhe banort etij, dhe q e di n mnyr t sakt e t prkryer se si duhet t iplotsoj nevojat e njerzve n dimensionet e tyre tndryshme.

Ngjashm, nuk ka m pyetje pr paditurin, prditurin e paprkryer ose pr shkalln m t ult t shtypjesdhe t padrejtsis; egoizmi dhe vet interesi nuk ekzistojn.Kto jan realitetet q e meritojn vmendjen ton m t thelldhe ne duhet t i njohim pasojat objektive t ktyre ligjeve, qZoti i ka shpallur pr hir t jets shoqrore dhe pr ringjalljen enjeriut. Kurani thot: Kush mund t sundoj m mir se

Allahu (Maide, 55). Allahu sht Ai q i prcaktonmarrdhniet tona shoqrore dhe q sundon mbi veprat tonadhe drejton; Ai sht sunduesi m i mir (Araf, 89). A thuamos po krkojn sundimin e kohs s padituris; a ka

sundues m t mir se Allahu (Maide, 50)Njra prej karakteristikave t shquara t shkolls s

mendimit t themeluar nga Profett sht se sipas msimeve ttyre prej leverdive t shoqris kan dobi edhe leverdit eindividve, sepse jeta e njeriut nuk prfundon kurr dheleverdit e tij jan t siguruara prmes nj vije t gjat e cilavazhdon edhe mbas vdekjes s tij.

Kudo q ligjet hyjnore e bjn paraqitjen e tyre dhe ku

misioni profetik paraqitet si nj fenomen Hyjnor, aty do tamarrin mbi vete prgjegjsin ndaj nevojave intelektuale,shpirtrore dhe materiale si dhe reformimin e individit dhe tshoqris kudo q t paraqitet kjo, nuk do t pasqyrohetasgj tjetr prpos realitetit. Pr sa i prket Zotit, as q vjen nkonsiderat shtja e kushteve t mjedisit dhe ndjeshmriandaj koncepteve q mbizotrojn n shoqri dhe kultur; poashtu, nuk do t merren n konsiderat as pasojat e

ndryshimeve q do t i japin drejtim t ri mendimit. N njmjedis t till, faktort q shkaktojn te njeriu humbjen e


28/209

28 Vula e Profetve

besimit n aftsit e tija pr t arritur t vrtetn dhe tperceptoj leverdin e tij t vrtet, jan plotsisht t mohuara.

N shkolln Hyjnore t mendimit, sht besimi -

simboli i ngritjes s mendimit njerzor, ai q funksionon si njmbshtetje e fuqishme pr sigurimin e zbatimit t ligjit. Kjosht nj prparsi tjetr e sistemit t qeverisjes s bazuar nfe, si edhe nj burim shprthyes prej t cilit rrjedh vrullshmrealiteti i ekzistencs.

N shoqrit e themeluara nga ana e Profetve, njeriusht i dorzuar ndaj mbikqyrjes s vet njeriut; ai mbshtetetn zbulimet, prvetsimet dhe prpjekjet e veta. N t njjtnkoh q njeriu sht i lir, ai ka nj ndjenj t madhe tprgjegjsis ndaj Zotit. do veprim q dshiron ta ndrmarrdhe do pikpamje q dshiron ta inicioj, ai e mat me kriterete religjionit, dhe pastaj e merr n konsiderat do prgjegjsipr at veprim dhe pikpamje. Ai e di se nse vepron n bazt obligimit, do t prfitoj rezultate t shumta frytdhnse,dhe se, nse ua kthen shpinn obligimeve t tij, duhet tprgatitet pr t i prballur pasojat e dmshme dhe t i durojkonsekuencat e liga. Ndjenja e obligimit prball ligjit Hyjnor,

q i prfshin t gjitha dimensionet e jets njerzore, shkaktonq njeriu t i dorzohet vullnetit t Zotit me tr qenien e tij.

Trajnimi i njeriut n shkolln e Profetve z vend nnj mnyr t till, q tendencat e tij t pasionuara do tnnshtrohen gradualisht ndaj dshirave t vrteta njerzore dhehyjnore, duke i lejuar atij ngritjen graduale kah pozita elavdishme e robrimit ndaj Zotit dhe duke arritur q t bhetprfaqsuesi i Tij n Tok - duke qen kjo natyra e vrtet e

njeriut t evoluar plotsisht.Prkundrazi, n sistemet juridike me origjin

njerzore, ku nuk ka shtje t besimit religjioz te ligjvnsi,ligjit i mungon mbshtjellja etike dhe zotsia pr t ndikuar nmnyr t thell dhe gjithprfshirse te njeriu. dokush shtduke menduar vazhdimisht se si mund t'u devijoj m s miridetyrimeve t ligjit, dhe si rezultat i ksaj rrjedh q zbatimi iligjit has n t gjitha llojet e vshtirsive. Q t sigurohet nj

gj e till, forcat e ndryshme detyruese duhet t shprndahentrsisht.


29/209

Vula e Profetve 29

Nse ligji i kundrshton dshirat e njeriut, detyra ezbatimit t tij do t jet veanrisht e ndrlikuar dhe e vshtir.Kur t imponohet nj ligj i till, do t prballet me nj zemrim

t fort, mosplqim dhe neveri, dhe sht vetm presioni ai icili mund ta imponoj at ligj.

3.1 Nuk ka garantim pr zbatimin e Ligjit NjerzorSigurisht se, sht e mundur q t gjenden njerz n

shoqri q besojn dhe i prkrahin ligjet dhe rregullat meorigjin njerzore, por duhet t pranojm se individt e till

jan jashtzakonisht t rrall dhe n forma t prjashtimit.Padyshim q ata nuk prfaqsojn antarin mesatar tshoqris dhe nuk mund t konsiderohen si mbshtetjeparimore e renditjes shoqrore. Efikasiteti praktik i ndrgjegjesq nuk sht i garantuar sipas besimit apo parimit religjiozsht, gjithashtu, shum i paprfillshm kur t krahasohet meefikasitetin e besimit religjioz.

Prandaj, duhet t pranohet se kjo prparsi q rrjedhprej msimeve t Profetve sht e kufizuar vetm prreligjionet hyjnore. Nse shpirti i njerzve sht i ushqyer me

besimin n Zotin dhe nse besimi religjioz shrben si njmbshtetje pr parimet juridike, ather ligji e merr formnuniversale, dhe zbatimi i tij sht i garantuar deri n nj shkallm superiore kundrejt aftsis s ligjit njerzor pr t ndikuarte njerzit.

Mbasi q njeriu i ka rrnjt e veta n veprimtarin emekanizmit pr ekzistencn e njeriut dhe mbasi q ai luan njrol themelor n strukturn e personalitetit njerzor, duke i

ndryshuar thellsisht konditat e shpirtit, njeriu vjen deri tebesimi dhe prkrahja e ligjeve t religjionet, jo vetm memendjen e tij por me tr qenien e tij. Bindja, se religjionishklqen sikur nj drit n thellsin e qenies s njeriut, duke endriuar dhe njkohsisht duke e ngrohur at.

Impulsin q religjioni mund ta krijoj te njeriu nukmund t gjendet n asnj shkoll joreligjioze t mendimit.Prvoja na tregon se shkollat tjera t mendimit jan t

pasuksesshme n kt drejtim, sepse vetm feja sht ajo q


30/209


31/209

Vula e Profetve 31

t lartsuara, jan t dobta dhe joadekuate? A nuk do tndikoj kjo q t besojm me vendosmri n vrtetsin dhesinqeritetin e sistemit religjioz, q jan t ushqyera me fuqin

dhe madhshtin e Zotriut t t gjitha krijesave dhe, mendikimin e t cilit, kultura dhe ideologjia n tr jetnkulturore t njeriut bhet gjithnj e m e njohur pr do ditprmes hulumtimeve t mendimtarve?

Ne duhet t shikojm n rezultatet dhe n frytet qshkollat e ndryshme t mendimeve ia kan bartur shoqrisnjerzore. A nuk qndron arsyeja pr dshtimin e ligjevenjerzore n at se nuk kan br hulumtime t mjaftueshmepr t siguruar prparimin dhe lumturin e njeriut, duke mbeturt paditur pr natyrn e vrtet t njeriut dhe n neglizhencn etyre pr nevojat reale dhe aftsit kreative t njeriut?

T gjitha kto na shrbejn q t qartsojm t vrtetne vetme: se besimi n shkolln e mendimit t Profetve shtgarantues pr jetn e shoqris, nj mbshtetje prmarrdhniet e shndosha n mes t njerzve dhe nj mbrojtsi mass s shtypur dhe se gjithmon ia ka dhuruar njerzimitlirin dhe vllazrimin.

fardo shoqri, grup apo sistem q nuk e kthenfytyrn kah kjo rrug dhe nuk i prgjigjet pozitivisht ndajthirrjeve liberale t Profetit t Zotit pr nj jet m t lartsuar,asnjher nuk do t prjetoj prparimin e vrtet dheshptimin.

Shkolla e mendimit t Profetve ka siguruar ligjetpenale pr ata persona q n mnyr t veant mund tashkelin ligjin e Zotit. Kto ligje peshojn me kujdes

kundrvajtjen dhe e prcaktojn dnimin q korrespondon meshkalln e seriozitetit t krimit, si dhe e merr n konsideratedhe situatn e kryesit t krimit.


32/209

Msimi i Katrt

Mrekullit: Nj dshmi efektive dhe kuptimplote

N misionet dhe thirrjet e Profetve, subjektet e paraq na trheqin vmendjen jan vullneti i lir i njeriut dhezgjedhja. Sikur njeriu t mos zotronte asnj pjes t vullnetitt lir dhe t zgjedhjes, ai kurr nuk do t kishte pasur ndonjnevoj pr Profett; ai do t udhtonte prgjat rrugs sprcaktuar m hert, duke prparuar n mnyr automatike.

Kshtu q, duke e pranuar misionin e Profetve, ne

duhet medoemos t pranojm edhe lirin e njeriut; prndryshe,kurr nuk do t mund t i parashtrojm temat themelore tmisionit t Profetit dhe nuk do t ishte e mundur q t gjejmndonj justifikim pr mesazhet e tyre; mesazhet, q n realitet izgjojn njerzit prej gjumit dhe i transformojn ata n qenie tlira e t vetdijshme - jo masa t plogshta q kan vullnet.

Ligji i prgjithshm i udhheqjes sht ligji universalq e mbulon trsin e qenies. Duke ditur pr

pamjaftueshmrin e udhheqjes instiktive q njeriu prmbann brendsin e tij, pr faktin se lvizja e tij nuk sht eparaprcaktuar dhe pr t metat e ndryshme q e mohojniden se mendja sht nj udhheqs adekuat drejt prkryerjesdhe lumturis, sht e domosdoshme q t plotsohet mungesabrenda njeriut dhe t mbushet vakuumi brenda tij.

Prandaj, skema e kreacionit ia hap njeriut rrugn edrgimit t profetve, q do t ia mundsoj arritjen e qllimitt pandryshueshm. Me mjetet dhe resurset q i ka n

dispozicion pr t siguruar njohurin dhe vetdijen, dhe brenda


33/209

Vula e Profetve 33

sfers q ia kan sajuar Profett, njeriu mund t zbulojudhzimet e sakta, t pastra dhe t pagabuara pr arritjen elumturis dhe t i gjej prgjigjet pr krkesat e tij t vjetra dhe

t atyre q jan n rritje.sht parim themelor se nuk mund t pranohetdeklarata e asnjrit pa pasur ndonj dshmi, posarisht nsedeklarata sht e madhe dhe e lart. Ather, pr deklaratat mt mdha duhet t ofrohen dshmi m bindse dhe m tvendosura.

Prandaj, pr ata q kan pranuar pikpamjen e bazuarn unitetin Hyjnor si nj themel pr besimet e tyre dhe si formt kndvshtrimit t ksaj bote, kurdoher q ndonjri tdeklaroj ndonj marrdhnie t veant me Zotin, rndsia eshtjes krkon q t bhemi t kujdesshm gjat vrtetimit tdeklarats. Duhet t shikohen veorit dhe karakteristikat q

jan t domosdoshme n udhzimin e njerzimit n mnyr qt jet n gjendje pr ta njohur Profetin e vrtet.

S pari duhet t i shikojm tiparet dhe karakteristikat qjan t domosdoshme pr udhheqjen e njerzimit, n mnyrq t jemi n gjendje pr ta njohur Profetin e vrtet.

Duke ditur rndsin e shkalls s drgimit tProfetve, prgjegjsin e madhe t sajuar nga ana e Profetvedhe rolin e mesazhit t tyre n prcaktimin e shtjeve tndryshme t jets njerzore, Profett duhet t jen n gjendjeq t pajisen me prova bindse pr deklaratat e tyre se me tvrtet jan Profet t drguar.

Prova duhet t jet e nj natyre t till, q t mund tsigurohet vetm nprmes fuqis s pafundme t Zotit, t

fuqis q shtrihet matan natyrs.Historia sht dshmitare se Profett kan ardhur pr

t'ua treguar rrugn e shptimit njerzve, t cilt jan br tzbrazt, dhe pr t i larguar pengesat e mdha q qndrojn nrrugn e tyre t zhvillimit mendor dhe t perceptimit t natyrss tyre t brendshme, t cilat pengesa kan shkaktuar q tbhen t huaj pr vetveten. N kt mnyr, njeriut i ishtemundsuar prsri gjetja e asaj q e kishte humbur dhe ishte

vendosur baza pr vendosjen e ligjit, pr shoqrin e bazuar n


34/209

34 Vula e Profetve

barazi dhe pr nj mjedis t favorshm pr prpariminshpirtror.

Kryerja e nj detyre t till ishte e varur prej zotrimit

t kapacitetit te madh shpirtror. S pari, profett sht dashurq t armatosen me armn e mrekullis, q u siguronte atyrenj forc vendimtare pr t hyr n aren dhe pr t filluarmisionin e tyre.

Mrekullia sht nj vepr e kryer nga ana e Profetit,sipas vullnetit t Zotit, n mnyr q t demonstrojvrtetsin e deklarats s tij se ai sht i drguar nga ana eZotit. Padyshim q prova t ciln e formon mrekullia sht njshenj e marrdhnies s Profetit me burimin e shpalljes,Krijuesin e qenies.

Pr njrin q deklaron se zotron nj mision prejqiellit, se ka nj mesazh prej Zotit dhe se sht n kontakt menj bot tjetr, duhet t kryej nj vepr q shtrihet prtejkufirit t natyrs, nj vepr q do t shrbej si nj letrkredenciale nga ana e Krijuesit dhe t konfirmoj deklaratn etij se sht n kontakt me shpalljen.

Pr t parandaluar robrit e Tij prej rnies n kurthin e

deklaruesve t rrejshm t Profetsis, Zoti ka vendosur ktllamb flakrues dhe kt prov bindse n duart e lajmtarvet Tij t njerzimit, n mnyr q fytyra e s vrtets t moserrsohet prmes vellove t dinakrive dhe mashtrimeve. Sikurq forma e tr skems s qenies dhe ekzistimi i t gjithafenomeneve jan prova t qarta pr ekzistencn e Zotit dhe tunitetit t Tij t paraprjetsis, mrekullia sht nj prov eqart dhe e dukshme e lidhjes s Profetit me burimin e

shpalljes. Religjioni nuk mund t interpretohet n mnyrkorrekte ndryshe, vese duke u referuar n shpallje; t gjithashtjet q kan t bjn me religjionin bhen t pakuptimtadhe t pavlefshme nse ndahen prej shpalljes.

Profeti q deklaron me z t lart se sht i drguarnga ana e Zotit, n realitet, sht duke i sfiduar njerzit q thyjn n fushn e prpjekjeve kundr tij me nj energji dheseriozitet m t madh sesa t tij, duke i vn n lvizje t gjitha

aftsit dhe resurset e tyre. Por, prkundr prpjekjeve t tyret skajshme, ata nuk mbrrijn askund n konfrontimet e tyre


35/209

Vula e Profetve 35

me t, dhe jan t detyruar q t dorzohen pr shkak tpafuqis s tyre t plot.

Sipas natyrs s saj, mrekullia e Profetit sht nj

demonstrim i lidhjes s tij me burimin e t gjitha qenieve dheme botn e shpalljes; veorit e saj jan t tilla sa q sht epamundur pr njerzit q nuk jan n botn prtej natyrs q takundrshtojn apo ta rezistojn at, sado q ta harxhojnfuqin dhe energjin e tyre.

Kshtu q, demonstrimi i profetsis varet prejkryerjes s veprave q e kalojn kufirin e caktuar nga ana enormave dhe ligjeve t prgjithshme, dhe kryerja e nj vepre ttill nuk sht e mundur pa lejen e Krijuesit. Kjo na siguronnj kriter pr t dalluar t vrtetn prej mashtrimit.

Natyrisht q, mrekullit dallohen prej fenomenevetjera t ksaj bote vetm sipas pikpamjes son, jo sipaspikpamjes s Njrit, i Cili ka njohurin precize dhe kompletepr t gjitha shkaqet e ekzistencs.

Thn n prgjithsi, prova e profetsis ishte siguruarsipas mrekullive n ato fusha q n do epok ishin objekte tvmendjes s posame, ashtu q ata q ishin t specializuar n

ato fusha t mund t din se vepra n fjal qndron prtejkufirit t aftsive njerzore. Kjo sht pika fillestare prdetyrat e Profetve. Duke marr parasysh nivelin e zhvillimitintelektual t njerzve, ata i pushtojn horizontet e besimitnjerzor dhe e arrijn shpejt qllimin e tyre t lartsuar.

4.1 Mohimi dhe pohimi n baz t kryelartsis

Ata q i konsiderojn mrekullit si dika t pamundura

dhe t papranueshme, duhet t din se mosbesimi i tyre rrjedhnga shikimi i thjeshtsuar dhe siprfaqsor i gjrave. Shumndodhi shfaqen n botn materiale, t cilave njeriu ua dishkaqet, por jan edhe shum ndodhi q shkenctart eshkencave natyrore nuk jan n gjendje t i shpjegojn dhe t iinterpretojn. Prandaj, nuk duhet t refuzojm gjithka nmnyr arrogante, shkaku i t cilave na sht i panjohur, dukeu bazuar n diturin ton t vogl.

sht gabim pr njeriun t paramendoj se di gjithka;kur nuk mund t deprtoj n thellsin e problemit, ai thjesht


36/209

36 Vula e Profetve

e mohon at. Nuk sht e diskutueshme se jan caktuar disakufij pr shtrirjen e mendimit ton prapseprap, sado q tzgjerohet sfera e njohuris s njeriut, kta kufij do t mbesin

prher. Nuk sht pun e menur q duke zgjeruar diturindhe ligjet tona t kufizuara, t provojm ta prfshijm trekzistencn e pakufizuar. Instrumentet e shkencs son nuk dot ken fuqi ose kapacitet t mjaftueshm pr t kontrolluarshum shtje, sepse shkaqet dhe faktort prcaktueskufizohen me ato gjra pr t cilat nuk kemi njohuri.

Mrekullit e Profetve mbesin t mbuluara merregulln e prgjithshme t kreacionit; ne jemi ata q, duke ubazuar n fushn e kufizuar t vetdijes son dhe n ndaljet emekanizmave mendor n vijat kufitare t sfers tej-natyrore,nuk jemi n gjendje q t deprtojm n territoret e panjohuradhe t pashkelura t gjithsis.

Sipas pikpamjes s kohs dhe hapsirs, ekzistencasht e pakufishme, dhe segmenti i saj q sht studiuar deridiku nga ana e njeriut, nuk mund t ia siguroj atij nocionin eplot t saj.

Ather, pse duhet t ken vrejtje pyetjet tona q

kan t bjn me shkaqet e mrekullive t bra nga ana eProfetve nse nuk mund t jepen prgjigjet?

Nuk sht i mundur krahasimi i mrekullive megjendjet ejashtzakonshme q e arrijn askett, sepse veprat etyre nuk shtrihen matan fushs s mendjes s njeriut dhe tkontrollimit, udhzimit dhe t vnies n praktik. Veprimet etyre do t japin disa rezultate n mnyr t paevitueshme dheato vepra mund t kryhen edhe prej t tjerve q e ndjekin

burimin e njjt. Aq m tepr, mbasi q mjeshtrit e tillarrjedhin prej fuqis s kufizuar t njeriut, ato nuk mund tkryhen nn t gjitha kushtet dhe pa ndihmn e instrumenteve tcaktuara.

Ve ksaj, gjat shumics s rasteve, veprat e asketvejan nj lloj i zbavitjeve t kota; ato nuk luajn ndonj rolpozitiv dhe konstruktiv n jetn e njeriut dhe nuk japin ndonjfryt q sht i vlefshme pr t folur pr t.

Askush nuk do t i konsideroj veprat e asketve si tmbinatyrshme ose si prov t komunikimit me Zotin.


37/209

Vula e Profetve 37

Sa i prket veprave t kryera nga ana e gjenive, atorezultojn prej zotrimit t fuqis s t menduarit, zgjuarsisdhe llogaritjes mendore, dhe nga t qent e tyre n dijeni pr

nj varg t mistereve shkencore precize, aplikimi dheprfundimi i t cilve varet prej prvetsimit t dituris prdisa parime precize dhe t ndrlikuara. Asnjra prej ktyre nukka asgj t prbashkt me mrekullit. donjri q i studionbazat e nj shkence, n parim, mund t arrij rezultatin e njjtsikur gjeniu; sht nj shtje q ka t bj me edukimin dheudhzimin. E arritura shkencore sht e kufizuar me disashkaqe t caktuara dhe sht e hapur pr kundrshtim prej tarriturave tjera t ngjashme. Ndrsa, mrekullia varet prejshpalljes dhe rrjedh prej fuqis s pafundme t Zotit; nuk kanevoj pr edukim dhe udhzim, as nuk sht subjekt ikundrshtimit.

Hz Isa (a.s.) filloi t flas kur ishte ende n djep pandikimin m t vogl t ndonj edukuesi ose udhzuesi, dhe paqen i kundrshtuar nga ana e ndonj fenomeni tej-normal.

Imam Sadiku (a.s.) ka thn: Zoti ua ka dhnmrekullit Profetve q t shrbejn si prova t qarta pr

besueshmrin dhe vrtetsin e tyre. Ai nuk ua jep kto provaasnjrit tjetr prve t Drguarve t Tij dhe Argumenteve tTij, ashtu q t dallohet pretenduesi i vrtet q ka lidhje meZotin prej mashtruesve dinak [7]

Mu pr kt arsye sht q edhe vepra tej-normale nukmund ta prballoj forcn e mrekullis; ajo do ta humb fuqinmashtruese n fushn e betejs dhe sht e dnuar me humbjene pashmangshme.

Ne duhet t kemi ndrmend se mrekullia asnjher nuke shkel ligjin e shkaksis ose i asgjson normat e kreacionit.Prapseprap, Zoti i Gjithfuqishm q ka krijuar rendin, tanit dallueshm n skemn e ekzistencs prmes lidhjeve tshkaqeve me pasojat e tyre, nuk sht Vet i kufizuar apo iburgosur prej ktyre shkaqeve. Mbasi q Ai ka autoritetinabsolut mbi to, asgj nuk mund ta parandaloj At prej krijimitt mrekullive prmes zinxhirit t shkaqeve t panjohura dhe

misterioze, prtej aftsis s shkencs bashkkohore pr t


38/209

38 Vula e Profetve

interpretuar nj t panjohur t till edhe pr gjeniun, prej mesitt njerzve t ditur.

Duke marr n konsiderat mundsin e dituris son,

instrumentet tona matse dhe fuqit tona vlersuese, sht emundshme q njeriu t mos i kuptoj kurr ato shkaqemisterioze q jan t kontrolluara dhe t prcaktuara nga ana eZotit. Megjithat, normat e tilla Hyjnore, q jan t panjohurapr ne, nuk duhet t paramendojm se jan jasht sfers sligjit t shkaksis.

Ne kemi thn se mrekullit e Profetve na bjn medije pr marrdhniet mbinatyrore; ato lartsohen prejmanifestimit t drits s unitetit Hyjnor dhe ato jan nj pjes evullnetit t esencs Hyjnore, q i ka krijuar t gjitha fenomenete bots dhe ka vendosur skemn universale, ligjet unike dhevendin pr t sunduar mbi to.

Neve na jan br t njohura disa prej ligjeve t tillaunike t bots son. Ne shohim se n dimrin e ftoht dhe tashpr, kur e tr bota bimore sht e privuar prej freskis dhegjelbrimit t saj, druri i pishs dhe i bredhit e prballojnpresionin e t ftohtit t ashpr dhe e ruajn freskin dhe

gjelbrimin.Athua, fakti q kta drur jan nj prjashtim prej

kushteve t prgjithshme, do t thot se jan thyer rregullat dhenormat q jan t vlefshme pr t gjitha bimt? Sigurisht, q nenuk kemi prova t vendosura n formn definitive dheempirike se faktort dhe shkaqet pr fenomenet q i kemizbuluar deri m sot, jan prjetsisht t vlefshme ose q asgjnuk mund t shfaqet sipas shkaqeve t jashtzakonshme.

Shkenctart e shumt na tregojn se nuk duhet tmohojm ekzistimin e vargut t tr t fenomeneve q nukpajtohen me shkaqet natyrore, sepse ne nuk zotrojm njdshmi bindse q do t na lejoj mohimin e fenomeneveparanormale.

Aleksis Kareli n librin e tij, Njeriu, qenia epanjohur , shkruan: N do vend dhe n do koh, njerzitkan besuar n mundsin e shrimit t mrekullueshm dhe

gati t menjhershm t shkaktuar n vendet e shenjta dhe ntyrbe. Sot, besimet e tilla jan dobsuar dhe shum mjek


39/209

Vula e Profetve 39

mendojn se kurimet e tilla jan t pamundura. Megjithat,duke marr parasysh dshmin q e kemi n dispozicion, shte domosdoshme q t hulumtojm shtjen dhe t mendojm

m me maturi. Instituti i Mjeksis Lourdes ka mbledhurshum prej dshmive t tilla. Informatat tona t sotme lidhurme efektin e menjhershm t lutjes n shrimin e smundjevembshteten n dshmin e personave q kan vuajtur prejsmundjeve si tuberkulozit t eshtrave, kancerit t lkurs dheprej ulcers. Natyra e shrimit nuk ndryshon shum prej njrasti n tjetrin: s pari, ndjenja e dhimbjes s madhe dhe pastajshrimi i plot. Mbas disa sekondave, minutave ose orve,plagt mbyllen, nuk mbetet asnj gjurm e smundjes dhekthehet apetiti i pacientit .

Edhe pse ky citat nuk ka t bj me mrekullit, na bnme gisht pr ngjarjet e vrteta dhe na bjn me dije prekzistimin e fenomeneve, shkaqet e t cilave jan t panjohurapr njerzit.


40/209

Msimi i Pest

Prgjigjet e Profetve ndaj krkesave t

palogjikshme t idhujtarve

Padyshim, vet-adhurimi ekstrem, shkuarja nskajshmri n vetadhurim si dhe n shtrembrimin dhe ninjorimin e realitetit, shkakton te njeriu shtimin e udhheqjess gabuar bashk me dominimin e prirjes personale e arbitrarembi mendjen e tij. Orientimi i vrtet kah realiteti dhe hyrjavendimtare n rrugn e t vrtets krkon prej njeriut q ta

zbraz brendsin e tij prej t gjitha tendencave, pasojatnegative t t cilve jan t pariparueshme. dokush ka probligim personal krkimin e t vrtets dhe kjo mund t arrihetvetm duke e pasuar shtegun e shptimit.

Kurani pranon si t logjikshm se mrekullit ekrkuara nga Profett paraqesin nj dshmi pr vrtetsin edeklarimeve t tyre, dhe rrfen deri n detaje prgjigjenpraktike dhe pohuese t dhn nga ana e Profetve ndaj ksaj

krkese t njerzve. Megjithat, n do koh kan ekzistuardisa persona t palogjikshm dhe kmbnguls q n fakt nukdshironin q t pranojn t vrtetn, dhe ata kan krkuar prejProfetve mrekulli sipas zgjedhjes s tyre. Ndonjher, atakan krkuar edhe kryerjen e veprave q kan qen racionalistt pamundura. sht e natyrshme q Profett, t cilt ishin nlidhje me burimin e shpalljes, nuk treguan respekt ndajkrkesave t tyre fmijrore dhe kmbngulse. Qllimi imrekullis sht t dshmoj pr drgimin, dhe ky qllim sht


41/209

Vula e Profetve 41

arritur prmes veprs udibrse q ka garantuar se me tvrtet profeti ka pranuar nj mision prej Zotit.

A sht e domosdoshme se Profett duhet t i paraqesin

mrekullit sipas shijeve dhe dshirave t donjrit? A duhetmrekullia Hyjnore t'i nnshtrohet vullnetit t individve tpaqllimt dhe mendjeleht?

Profett u kan br shpallje njerzve se ata ishin tbesuar me udhheqjen dhe msimin e njerzimit, ashtu qshfaqja e mrekullive duhet t bazohet n vullnetin dhe dshirne Zotit dhe sipas nevojs s situats; qllimi nuk ka qenzbavitja e njerzve t palogjikshm dhe kmbnguls. KuraniFisnik thot:

Asnj Profet nuk ka t drejt t kryej ndonjmrekulli pa lejen e Allahut (Gafir, 78)

Nj prej arsyeve t refuzimit t Profetve pr t iunnshtruar atyre q krkonin mrekulli, do t kishte mundur t

jet se ata persona paramendonin se Profett jan dukedeklaruar nj lloj t kontrollit mbi tr gjithsin. Prandaj,Kurani thot:

Thuaj njerzve: Un jam vetm njeri sikurse edhe

ju, vetm se mua m shpallet (Fusilet, 6). Thuaj: IMadhrishm dhe i Lartsuar sht Zoti im, a mos jam untjetr vetm se njeri, t cilin e ka zgjedhur Zoti pr t prcjell

mesazhin e Tij?" (Isra, 93)Megjithat, kur njerzit krkonin udhheqjen dhe e

ndiqnin t vrtetn, dhe kur vet Profett dshironin taprforconin t vrtetn e misionit t tyre, ather shfaqeshinmrekullit, si shihet qart prej shum shembujve n rastin e

Hz Muss (a.s.)Gjithnj ishte e mundur pr Zotin q ta trheq

vmendjen e njeriut ndaj mrekullis n ndonj mnyrmbreslnse. Pr shembull, Ai mund t bj t flasin objektete pajet dhe bimt, ose t bj gjra tjera t shquara n mnyrq t prforcoj vrtetsin e religjionit t Tij. Prapseprap,mrekullit e tilla nuk kan qen n favor t liris s njerzveose t zgjedhjes s tij t ndrgjegjshme dhe t zhvillimit.


42/209

42 Vula e Profetve

Prandaj, Zoti nuk ka vepruar n kt mnyr dhe Ainuk dshiroi t i udhzoj njerzit me mimin e liris s tijmendore.

Ata q i kthyen shpinat e tyre ndaj t vrtets, natyrishtq do t prballen me prvojn e rezultateve t veprave t tyredhe me pasojat e sjelljeve t tyre. Kshtu q, n kt bot dogj lviz prpara n harmonin e plot. Sikur t kishte dashurt i dnoj menjher t gjith njerzit pr shkak t veprave ttyre t kqija, asnjri nuk do t ishte n gjendje pr t duruarnj gj t till, sepse sikur t ishte mbytur do kryesi i vepravet kqija, raca njerzore do t kishte ardhur te fundi i saj nmnyr t paevitueshme.

Ata q i kan kundrshtuar Profett, sikur t moskishin pasur ndonj qllim tjetr prpos zbulimit t s vrtets,do t i pranonin ata si rezultat t mendimeve gjithprfshirsedhe t manifestimeve t mrekullive t shfaqura mbi ata

Prapseprap, mnyra se si ata kan krkuar mrekullitna bn me dije pr qllimet e tyre t kqija dhe pr njtendenc pr t i br t pajustifikuara vrejtjet, jo pr njhulumtim real pr t vrtetn.

Shqetsimi kryesor i ktyre personave kokfort,zemrat e t cilve kishin vdekur brenda tyre, ishte mohimi dhelargimi prej t vrtets, sepse po t kishin pranuar ekzistimin emrekullive t qarta, ata nuk do t kishin pasur nevoj prpendim nga ana e tyre. Edhe po t ishin penduar, prapseprapmohuesit e till nuk do t kishin besuar. Kurani thot: E kur

atyre u erdhi i Drguari i vrtet nga ana Jon, ata than:Prse nuk iu dha atij sikurse q iu dha Musait? Po a nuk e

mohuan at q iu dha Musait m par? (Kasas, 28)Shum prej krkesave t tyre as nuk u prputhn mekushtet e mrekullis. N kt mnyr, Kurani na tregon se ata ipropozuan Profetit Prse t mos na drgohen neve engjj,

ose prse t mos e shohim Zotin ton? (Furkan, 21), si kushtpr ta pasuar Profetin e Islamit.

N nj ajet tjetr, vrejtjet e tyre qesharake dhe pritjetn at drejtim, jan analizuar n kt mnyr: Ata than:

"Nuk t besojm ty derisa t na nxjerrsh prej toks burime,ose t kesh kopshte me hurma e me rrush, e t bsh t


43/209

Vula e Profetve 43

rrjedhin vazhdimisht lumenj n mesin e tyre, ose t bjer mbine qielli copa copa. Apo t na sjellsh Allahun dhe engjjtpran nesh, ose t kesh nj shtpi prej ari, apo t ngjitesh lart

n qiell. Po ne nuk t besojm pr ngjitjen tnde derisa t nasjellsh nj libr q ta lexojm?!" Thuaj: "I Madhrishmsht Zoti im, a mos jam un tjetr vetm se njeri, , i drguar

prej Zotit me nj mision?" (Isra, 90-93)Prej ktyre vargjeve po vrejm qart se, pr t

vrtetuar profetsin dhe lidhjet e tij speciale me origjinn eekzistencs, kundrshtart ishin duke krkuar prej t Drguaritt Zotit mrekulli t tilla si gufimin e burimeve nga toka osezotrimin e nj kopshti t tejmbushur me fryte ose nj pallatprej ari, e q t gjitha kto ishin shenjat e pompozitetit taristokracis s asaj kohe.

Prmbushja e krkesave t tilla ishte e mundur, sepsedisa individ zotronin njrin apo t gjitha ato q i kishinprmendur; megjithat, ata nuk ishin profet. Zotrimi ipasurive materialeve asnjher nuk mund t bhet kriter iprofetsis dhe t aftsis pr t i kryer mrekullit; gjra t tillanuk mund t pranohen asnjher prej asnjrit si nj prov t

profetsis. Kjo na tregon se sa t rndomt dhemendjeshkurtr ishin ata n mendimet e tyre; ata parafytyroninfuqin mashtruese, pasurin dhe bollkun si kriter prformimin e udhheqjes.

Edhe nj krkes e ktyre mashtruesve, t cilt nukishin t interesuar pr asgj tjetr prve q t siguroninknaqsi e zbavitje sikur q siguronin veprat e asketve, ishtezbritja e menjhershme e dnimit Hyjnor, duke e prfunduar

jetn e njeriut. Por, qllimi prfundimtar i mrekullis ishtekrejtsisht tjetr: t i udhheq njerzit dhe t i bj ata tvetdijshm, t shtoj aftsit e tyre dhe t i liroj prej gjraveme t cilat jan t lidhura. sht pr kt arsye q si rezultat ipranimit t tij t s vrtets, njeriu fillon t veproj brendasistemit t ri t mendimit.

Sa i prket krkess se Zoti dhe engjjt duhet tzbresin, duke e konsideruar faktin se Zoti nuk sht trup dhe se

nuk sht i kufizuar n lidhje me kohn dhe hapsirn, Ai nukmund t ket manifestimin material apo njerzor. T


44/209

44 Vula e Profetve

paramendosh t kundrtn, sht nj rezultat i nj mendimifmijror dhe t palogjikshm..

Prgjigjja prfundimtare e Zotit ndaj vrejtjeve t

palogjikshme t krkuesve t mrekullis sht e qart dheeksplicite: Thuaj: I Madhrishm sht Zoti im, a mos jamun tjetr vetm se njeri, i drguar prej Zotit me nj mision?

Prmes ktyre fjalve, Profeti e liron plotsisht Zotinprej dobsive ose paaftsive, prderisa njkohsisht, e theksonpafuqin e tij t plot pr t krijuar mrekulli nga vetvetja.Mrekullit burojn prej esencs s pakufizuar t Zotit dheProfeti e pason vullnetin e Tij. Pa lejen e Zotit, ai nuk ka tdrejt q t intervenoj n punt e gjithsis, dhe nn asnjkusht ai nuk mund t dorzohet ndaj krkesave t tyre prkryerjen e mrekullive.

Nj vrejtje tjetr q ishte br, ka t bj me at seprkatsin e Profetit me njerzit e llojit njerzor t njjt si ttyre, ata e konsideronin si nj dobsi. Ata mendonin se Profettnuk mund t dalin prej shoqris dhe prej mass s njerzve.Edhe ktu Profeti prgjigjet me fjalt e njjta, duke ikundrshtuar pikpamjet e tyre t gabuara dhe t ngushta, q

ishte rezultat i dshtimit t tyre pr t kuptuar misioninprofetik. Me kto fjal, q prmbajn msim dhe mesazh, aimbylli rrugn ndaj do interpretimi devijues t profetsis dhet drgimit t mesazhit. M uditse se kjo ishte se politeisttkishin br shprehi pr t thn: Kurrsesi nuk e besojm at

derisa t mos na jepet edhe neve ngjashm me at q iu patdhn Profetve tjer (Enam, 124)

Pr ata q nuk kan pr qllim ndrrimin dhe q nuk

dshirojn q t lirohen prej varsis s tyre prej iluzioneve ttyre t fiksuara pr t hyr n rrugn e drejt t udhzimit,prsritja e mrekullive do t ishte trsisht e pafrytshme.

5.1 Nj analiz joadekuate

Ata, q mendimeve t tyre u mungon themeli i besimitreligjioz, mundohen ta shpjegojn shtjen e shpalljes dhe tmsimeve t profetve n kt mnyr: msimet e tilla nuk

kan pasur origjinn hyjnore, por kan buruar prej gjeniveintelektual q ishin humanitar t shquar dhe t dlir. Meq


45/209

Vula e Profetve 45

njerzit q kan jetuar n kohrat e Profetve nuk kan mundurt bindeshin prmes logjiks s mendjes, pr t prfituarmbshtetjen e tyre, Profett ia kan atribuuar Zotit ligjet dhe

rregullat q vet i kan hartuar dhe q ishin t dobishm prreformn e shoqris s oroditur.Ky interpretim i shtjes nuk sht as logjike as reale,

sepse sado q nj individ t zotroj nj talent t pasur dhe njaftsi gjeniale, talenti i tij do t mbetet i mbuluar dhe aftsia etij gjeniale do t mbetet e paplotsuar, prve nse ai pranonndonj edukim dhe udhzim. Prkundrazi, dituria e Profetvenuk ishte e msuar ose e arritur; ata nuk kan msuar diturinprej msuesve t mdhenj me t cilt ishin bashkkohs. Aqm tepr, puna e gjenive shpaloset sipas parimeve materialedhe natyrale, ndrsa mrekullit e Profetve nuk jan t bazuaran ligjet natyrore dhe tradicionale, ose n formula.

Nse nuk kan pasur ndonj burim tjetr prveinteligjencs gjeniale dhe mendjemprehtsis, vetm nse nukkan zbuluar ndonj faktor trsisht t ri, msimet q ata i kanprhapur mbasi q e kan deklaruar profetsin sht dashur tken ndonj paraardhs para tyre, dhe ata do t kishin zhvilluar

mendimet dhe idet n mnyr graduale, jo prnjher dhepapritmas.

Prkundrazi, t gjitha transformimet e thella q ishohim n jetn e Profetve fillojn, pa prjashtim, nmomentin kur ata e proklamojn veten si Profet. Para ktijmomenti, duke ln anash pastrtin e tyre t madheshpirtrore dhe t brendshme, do gj sht plotsisht normalen rrethanat e jashtme t Profetit.

Transformimi i papritur, kjo paraqitje e menjhershmee msimeve q brenda kornizs gjithprfshirse teorike dhepraktike, i orienton mendimet dhe veprat e njerzve kahqllimi specifik lirimi i tij prej dominimit t forcavenatyrore dhe shoqrore sht nj dshmi e qart se faktori i rika hyr n jett e Profetve dhe se u sht dhn ndispozicion atyre nj burim i ri i paprmbajtur pr zbulimin et vrtets.

Askund gjat historis njerzore nuk do t takohemime personat, ku produktet e talenteve t tyre dhe frytet e


46/209

46 Vula e Profetve

gjenive t ken br nj paraqitje t papritur dhe tmenjhershm. Sidoqoft, ky ishte pikrisht rasti me Profett.

do hulumtues i paanshm q do t hulumtoj

historin e Profetve, do t kuptojn se e tr jeta e tyre endershme ishte e karakterizuar me vrtetsin, sinqeritetin,kushtimin ndaj t vrtets dhe dashurin ndaj njerzimit.Posarisht i dukshm n jetn e tyre ishte shpirti i tyre prvetflijim, qndresa e tyre ndaj shtypjes dhe problemevetronditse, dhe vendosmria e tyre e prer gjat tr kohs prt prparuar drejt prmbushjes s qllimeve t tyre. Edhearmiqt e tyre t prbetuar ishin t detyruar t i nderojn me tgjitha kto virtyte.

Kto kualitete na tregojn mir se ka e ka formuarthemelin n t cilin kan qndruar Profett gjat misionit ttyre, duke qen t kushtuar ndaj t vrtets dhe njerzimit, dheprderisa ishin duke u konfrontuar me elementet johumane dhet papastra q doher jan shfaqur pr ta kundrshtuar njeriune Zotit.

Duke e ditur kt dhe duke pasur pr qllim prfitimine ndikimit m t madh n shoqri, a mund ta atribuojm

pavrtetsin e personave q prfaqsojn nj model ideal tlirimit prej t gjitha dinakrive dhe pandershmrive? A sht elejueshme q t i akuzojm pr deklaratat e rreme dhe t pabazapersonalitetet, nn drejtimin e t cilve ne nuk shohim as edhenj gjurm m t vogl t dshirave egoiste?

Ishte pikrisht udhheqja e tyre e lart dhe e vlefshmeq e shpejtoi suksesin e tyre pr t korr fitore mbi nj segmentt tr t njerzimit, q ishte duke u fundosur n ujrat e

ndenjur t padituris. Aq m tepr, njri prej msimeveparimore q u avancuan prej njerzve t till t Zotit dhe njraprej shenjave dalluese t misionit t tyre, ishte thirrja prndershmri e sinqeritet dhe dnimi i dyfytyrsis dhedinakris.

5.2 Mostrat e prkryerjes njerzore sipas

Hz Aliut (a.s.)

N njrn prej fjalimeve t tij, Hz Aliu (a.s.) flet prjett e profetve, duke i prshkruar shembujt m t lartsuar t


47/209

Vula e Profetve 47

virtytit njerzor, si n vijim: M lejoni t flas prkarakteristikat e Hz Muss, me t cilin ka folur Zoti. Kur ingrinte duart gjat lutjes para prezencs s Zotit t tij, ai

betohej dhe pohonte n kt mnyr: O Zot, nuk m duhetasgj prej begative Tua, vese nj cop buke q ta zbus urin .Ai nuk krkonte asgj tjetr, sepse n varfrin e tij ai emnjanonte urin me barin e egr t shkrettirs. Gjelbrimi ibarit ishte ushqimi i tij i zakonshm dhe kjo vrehej edhe telkura e tij e stomakut, e cila kishte ngjyrn e gjelbr ttejdukshme.

M lejoni t prmend Daudin (a.s.), personi i cili nanjoftoi me pipzn e kallamit. Ai thurte shportat prej fibrave tvjetra dhe pastaj u thoshte shokve t tij: Cili prej jush do t iblej kto shporta . Pastaj, me parat e fituara nga shitja eshportave blinte buk t elbit dhe ushqehej me t.

M lejoni t flas pr Hz Isn (a.s.), t birin eMerjemes. Ai vendoste nj gur nn kokn e tij dhe ashtu flinte;gjithmon vishte rroba t trasha dhe i kalonte ditt n uri. Hnaishte llamba e tij n errsirn e nats dhe kulmi i kaltr i qiellitishin strehimi i tij gjat dimrit. Ai e prgatiste ushqimin e tij

prej bimve q rriteshin n tok; nuk kishte as bashkshortepr t ia trhequr vmendjen ndaj saj, as fmij ndaj t cilit dot prkujdesej s teprmi. Ai nuk kishte pasuri pr t ia trhequrvmendjen, as lakmi dhe dshir q do ta poshtronin at mekrkimin e pasuris. Mbajtsi i tij i vetm ishin dy kmbt e tij,dhe dy duart e tij ishin gjithmon t zn me pun duke ishrbyer krijesat e Zotit.

Pasoni karakterin e iltr t Profetit tuaj, Muhamedit

(s.a.a.). Ai ishte shembulli i prkryer i t gjitha virtytevenjerzore. Zoti i do ata q e pasojn t Drguarin e Tij ndrejtimin e jets s tyre, q kmbt e veta i vendosin ngjurmt e kmbve t tij dhe q e pasojn at duke e zgjedhurmnyrn e jets s tij. Ai e mori vetm nj pjes t vogl t

jets s ksaj boteUshqimi i tij ishte vetm nj cop buke e that dhe ai

asnjher nuk ka ngrn deri n ngopje. Ata ia ofruan botn

dhe ai nuk e pranoi at. Ai urrente ka do q Zoti urrente dhe eprbuzte ka do q Zoti e konsideronte si t ult.


48/209

48 Vula e Profetve

Kur ushqehej, ulej n tok. Ai ulej dhe ngrihej memodestin e skllavit. Ai i arnonte rrobat e veta dhe e qepteveshmbathjen e tij. Nj perde e thjesht e mbulonte dern e

shtpis s tij dhe ai i thoshte gruas s tij q ta largoj sepse iaprkujtonte jetn e ksaj bote dhe zbukurimet e saj.Edhe brenda zemrs s tij, ai ia shpallte luftn kundr

adhurimit t ksaj bote, duke i fshir nga zemra e tij t gjithavetdijesimet pr t. Ai i largoi t gjitha interesimet prmbarvajtjen botrore nga mendja e tij dhe i mbylli syt ndaj tgjitha zbukurimeve dhe lukseve.

do zotrues i mendjes duhet ta pyes veten: athuaZoti ishte duke e nderuar Profetin prmes ksaj mnyre t

jets, apo prkundrazi, ishte duke e poshtruar dhe prulur at?Nse ai thot se Zoti ishte duke e prulur at, ai ka folur memendjen e gabuar dhe e ka akuzuar Zotin me shmti.

Pra, pasoje Profetin n mnyrn e jets sate, sepsesht ai q e mban flamurin e ringjalljes dhe q siguron masnsipas s cils t gjitha veprat njerzore do t maten.

Ai hyri n arenn e ksaj bote me nj mendje dhevetdije t pastr, dhe kaloi prej ksaj bote duke i mbyllur syt

ndaj gjrave t ksaj bote, pr hir t mesazhit t Zotit. Ai kurrnuk vendoste nj gur mbi tjetrin, pr t ndrtuar pr vete njshtpi dhe ai kurr nuk ngriti nj pallat.

Sa falnderues duhet t jemi ndaj Zotit, q memirsin dhe me bujarin e Tij, Ai na drgoi Muhamedin(s.a.a.) q ta marrim si shembull dhe ta pasojm at hap mbashapi, n rrugn t ciln e ndoqi gjat jets s tij. [8]

Mnyra e njohjes s Profetve nuk sht e kufizuar

vetm prmes mrekullive q i kryejn ata. N t vrtet,metoda e prshkruar sipas dituris dhe arsyes paraqet mnyrnm t mir t njohjes s Profetit, e posarisht n epokn kurmendja sht zhvilluar dhe dituria ka prparuar. Prmes njekzaminimi t kujdesshm dhe nj analize objektive, duke imarr parasysh si karakteristikat individuale ashtu edhe atoshoqrore si dhe prmbajtjen e msimeve q i kan proklamuarata, sht e mundur q ta njohim Profetin e vrtet. Dhe, kt

ta bjm n nj nivel m t thell sesa q e bjn ata q mezi idshmojn mrekullit q i kryejn.


49/209

Vula e Profetve 49

Nj shkoll e veant e mendimit mund t'ua prezantojvetveten hulumtuesve dhe gjurmuesve n mnyr m efektivedhe bindse sesa prmes kuptimit t mrekullis; ajo mund t

demonstroj saktsin e programit q propozon.Prova m e qart, m evidente dhe m primare eshkolls korrekte t mendimit, n nj koh kur dituria dhemsimi jan plotsisht prezent, sht prputhshmria e saj mekriteret e shkencs dhe t realiteteve t dukshme t gjithsis.Prandaj, duhet t kemi t qart se nse shkolla e mendimit nukpajtohet me kriteret e shkencs dhe nse sipas pikpamjes sprmbajtjes dhe t rregullave e kundrshton shkencn dhemendimin e lir, ather n mnyr definitive ajo shkoll nukka kurrfar lidhje me Krijuesin.

N kt mnyr, me prparimin e dituris dhe mezhvillimin intelektual t shoqris, msimet autentike tProfetve q sigurojn prkryerjen e njeriut, ia plotsojnnevojat e tija shpirtrore dhe materiale dhe mundsojnzhvillimin dhe prparimin e individit dhe t shoqrisndriojn edhe m shum n errsirn e iluzioneve dhe tparagjykimeve, dhe e shfaqin fytyrn e tyre t ndritshme edhe

m qart. Natyra qiellore e profetve, q sht prshkruar nmnyr t qart n Kuran, sht nj tregues i qndrimit dhestatusit t tyre t lart prpara Krijuesit.

Nj sure e tr dhe e veant sht shpallur n lidhjeme Profetin Nuh (a.s.). Ai ka nj status t lartsuar t till, saq Zoti krkon paqen pr t, duke thn: Paqja qoft mbi

Nuhun dhe prshndetjet qofshin mbi t. Kshtu ne ishprblejm kryesit e veprave t mira sepse, ai ishte njri prej

robrve tan besimtar (Safat, 79-80). Kurani e prmendIbrahimin (a.s.), mbrojtsin e unitetit Hyjnor, si n vazhdim:Zoti e zgjodhi Ibrahimin si shok pr Vete (Nisa, 125).Besimtart e kan shembullin m t mir te Ibrahimi

(Mumtehine, 4), Ai ishte dhnsi i besueshm i kshills(Hud, 75)

Sa i prket Hz Sylejmanit (a.s.), sunduesit t drejt, Aithot: Ne Davudit i falm Sulejmanin, rob shum i

virtytshm dhe shum i kthyer nga Zoti. (Sad, 30)


50/209

50 Vula e Profetve

Zoti ia dhuroi atij mirsin dhe bujarin n t dy bott,sikur q vrehet qart prej ktyre dy ajeteve: Ky sht

shprblimi Yn i pakufizuar i dhuruar n kt bot. Pr

Sylejmanin do t ket kthim t mir n botn e ardhshme dhenj vend t lart n prezencn e Zotit t tij (Sad, 39-40).Sa i prket Davudit, Zoti thot: Prkujto robin Ton

Davudin. Ai ishte shum i fuqishm dhe gjithnj i drejtohejprezencs Son duke u penduar. Ne ia prforcuammbretrin e tij dhe idhamfuqi pr t perceptuar t vrtetatdhe t dalloj t vrtetn prej t pavrtets. (Sad, 17-18)

Zoti e prmendi Hz Jusufin (a.s.), t sinqertin, i cili imsoi t gjith krkuesit e virtytit pr t luftuar kundrmkatit, n kt mnyr: Kur Jusufi i dgjoi kto fjal, i

ngriti duart pr t u lutur dhe tha: O Zoti im, tortura e burgutsht m e preferuar pr mua, sesa vepra e shmtuar q

krkon kjo grua prej meje (Jusuf, 33)Prfundimisht, duke shprehur respekt pr t gjith

profett, Ai thot: Paqja dhe bekimet e Zotit qofshin mbi tdrguarit e Tij t respektuar (Safat, 181)


51/209

Msimi i Gjasht

ka sht shpallja ?

Brenda skems s prgjithshme t ekzistencs, shpalljasht nj marrdhnie precize, e ndrlikuar dhe unike q i lidhProfett me Zotin. sht burimi i vetm pr diturin eprofetsis, themel pr njohurit dhe perceptimet e Profetvedhe mjeti barts pr misionin e tyre t lartsuar t shkaktimit tndrrimeve themelore dhe pozitive n shoqrin njerzore.

Prmes njohuris s tyre eprore, t qart dhe t drejtprdrejt trealitetit, Profett jan t inspiruar prej Zotit me msimetqiellore dhe ligjet, t cilt pastaj ua prezantojn njerzve simesazhe prej sfers s padukshme.

Procesi i shpalljes prbhet prej nj engjlli q i bartshtjet e caktuara deri te dgjimi i Profetit. NdonjherProfeti e sheh engjllin dhe i shkmben fjalt me t. Nseshtjet jan bartur vetm deri te zemra, kjo sht dika q ka

t bj me inspirimin, jo me shpalljen.Profett, t cilt e kan ndriuar errsirn n kohn kurdiskriminimi, padrejtsia dhe mospajtimi e kan arritur majne vet, e kan filluar misionin e tyre me nj urdhr t pranuarprmes shpalljes. Duke i zgjuar mendjet e njerzve, ata i kandrejtuar vmendjet e tyre drejt perceptimeve delikate tfshehura brenda natyrs s tyre fillestare dhe jan orvatur t ipastrojn ata nga pasojat e mbetura prej besimeve dhe adetevet tyre q i kan fituar prej rrethins s tyre.


52/209

52 Vula e Profetve

N kt mnyr, ata ishin n gjendje t bjn lulzimine aftsive t larta t tyre, t i stimulojn dhe t i udhheqin kahlumturia dhe mirqenia.

Sigurisht q, natyra prfundimtare e shpalljes dhe llojii perceptimit q t shpjer deri te ajo nuk sht e njohur pr ne,sepse shtrihet prtej kategorive t pranueshme t perceptimitnormal dhe t formave t vetdijes q jan t arritshme prnjerzit prmes veprimit t intelektit t tij kreativ, n baz t tdhnave dhe njohurive t prvetsuara. Pavarsisht ngatrashgimit shpirtrore dhe intelektuale q kan arritur deri tene, ne nuk jemi n gjendje q t i kuptojm karakteristikat eposame t ksaj lidhjeje me Zotin. Kjo ka mbetur gjithmonnj skaj i errt, e papranueshme pr mendjet dhe imagjinatnton, si dhe mund t mbetet e till prgjithmon.

Sidoqoft, sht e sigurt se natyra shpirtrore e tej-pasur dhe pastrtia e jashtzakonshme e brendshme e personitt caktuar mund t krijoj brenda tij nj aftsi pranuese q eprshtat at pr t pranuar shpalljen e tej-pasur nga Zoti dhe tbhet i zgjedhur pr t marr prsipr misionin e Profetit.

Njkohsisht, pr t qen n gjendje pr t pranuar

urdhrat qiellor dhe pr t qen i lidhur me burimin eparaamshueshm t shpalljes varet vetm prej vullnetit t Zotit.Pastrtia dhe denjsia e nj individi nuk mund t bhet faktorishkaktues n vendosjen e nj lidhjeje t till.

Mbasi q qllimi i profetsis sht udhheqjagjithprfshirse e individit dhe e shoqris drejt prkryerjesdhe t hartimit t sistemit ligjor dhe renditjes shoqrore prnjerzimin, pranimi i prgjegjsis q prfshin n vete n

mnyr t paevitueshme sht e rnd dhe e vshtir. Pr tpranuar barrn e profetsis krkon nj kapacitet dhe njenergji t madhe. Pr kt arsye, Zoti ua dhuroi kto pozita tprofetsis atyre q kan aftsi dhe mundsi pr t barturprgjegjsin e rnd dhe pr t prshkruar drejtimin praktikpr njeriun, t ciln duhet ta pasoj prmes drits s shpalljes.

Emrimi pr kt mision sht sikur stuhia q embshtjell tr qenien e Profetit. Ajo shkakton vrshimin e

mendjes s tij me dritn e perceptimit dhe t urtsis, dhe prarsye t qartsis s ktij vizioni, si edhe t liris prej


53/209


54/209

54 Vula e Profetve

Aftsia e Profetve pr t komunikuar me Zotin, pr tpranuar dhe pr t i pasuar m tutje mesazhet prej bots spadukshme pa ndonj instrument material, nuk sht n asnj

mnyr m inferior nga radio-pranuesi dhe transmetuesi;prkundrazi, efikasiteti i saj sht m i madh dhe m i fortsesa i fardo instrumenti t prodhuar nga ana e njeriut.

Gjat nats, anijet n oqean e shfrytzojn radarin prt i zbuluar anijet tjera q u afrohen, prve ksaj radari mundt prdoret edhe pr t drguar aeroplan pa pilot n fardovendi q dshiroj

Vula e Profeteve

Documents

Transcript of Vula e Profeteve