VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki...
Transcript of VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki...
![Page 1: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/1.jpg)
VİTAMİNLER
Prof. Dr. Arif ALTINTAŞ
![Page 2: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/2.jpg)
Tarihçe
• Sadece karbonhidrat, protein, yağ, mineral ve su içeren diyetler normal büyüme için yeterli değildir
– “ilave büyüme faktörleri” gerekir.
• Polonyalı bir biyokimyacı olan Casimir Funk, pirinç kabuklarından antiberiberik özellikte bir madde izole eder ve ona vitamin der.
• “Yaşam için gerekli bir amin”
![Page 3: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/3.jpg)
Tanım
• Vitamin sözcüğü ilk kez thiamin için “hayat için gerekli amin” manasında kullanılmıştır.
• Vitaminler normal vücut fonksiyonları ile büyüme ve sağlıklı yaşam için gerekli organik katalizörlerdir.
![Page 4: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/4.jpg)
Sınıflandırma
Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler:
1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK)
izopren türevleridirler, liposolubl olup dokularda
depolanabilirler
2. Suda çözünenler (VitB-kompleksleri, VitC) • Vit C dışındakiler metabolizmada koenzim olarak görev alır,
• Suda çözünür olup dokularda depolanmazlar (Vit B12 hariç),
fazla alındıklarında idrarla atılırlar
![Page 5: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/5.jpg)
Vitaminler
Yağda çözünen Vitaminler
Suda çözünen Vitaminler
Vitamin Kimyasal Adı
A
D2
D3
E
K
Retinol
Ergocalciferol
Cholecalciferol
Tocopherol
Phylloquinone
Vitamin Kimyasal Adı
B kompleks
B1
B2
B3
B6
B12
C
Thiamin
Riboflavin
Nicotinamide (niacin)
Pyridoxine
Pantothenic acid
Biotin
Folacin (folik asit)
Choline
Cyanocobalamin
Ascorbic acid
![Page 6: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/6.jpg)
Tiyamin (B1) Riboflavin (B2) Niasin (B3) Pantotenik asit Biotin Vitamin B6
Folik asit Vitamin B12
Vitamin B6
Pantotenik asit
Vitamin B6
Tiyamin (B1) Folik asit Vitamin B12
Niasin (B3)
Vitamin C (askorbik asit)
Enerji salınımı Hematopoietik Diğer
B-kompleks vitaminler
Suda çözünür Vitaminler
![Page 7: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/7.jpg)
Başlıca özellikler • Memeli hücrelerinde sentezlenemezler (→ diyetle devamlı alınmaları gerekir) • Enzim aktivitesinde “koenzim” olarak (biyokatalizör) görev alırlar, • Metabolizmayı düzenlerler, karbonhidrat, yağ ve
proteinlerin enerjiye dönüşümüne yardım ederler, • Vücut yapılarına katılmazlar, • Enerji vermezler, • Yerleri başka maddelerle doldurulamaz. • Çok az miktarlarına gereksinim duyulur:
– İnsanda gereksinim; • Vit D 5 g/gün • Folat 400 g/gün • Biotin 14 g/gün
![Page 8: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/8.jpg)
Dünyada vitaminlerin dikkate alınan özellikleri:
1) Biyoyararlanım (Bioavailability)
2) Dayanıklık (Stability)
3) Çözünürlük (Solubility)
4) Zehirlilik (Toxicity)
Karotinoidler
![Page 9: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/9.jpg)
Adlandırma
• Alfabetik (VitA, VitB, VitC, VitD..)
• Kimyasal (Retinol, Kalsiferol..)
• Fizyolojik (Antiberiberik, antiraşitik..)
• Ticari (Thiamin-HCl, Menadion..)
![Page 10: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/10.jpg)
![Page 11: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/11.jpg)
Vitamin benzeri maddeler
• Katalitik bir fonksiyonu hızlandıran esansiyel faktörler vitamin sınıfına dahil edilirler. – Kolin
– Orotik asit
– Pangamik asit (VitB15)
– İnozitol
– PABA
– Karnitin
– Lipoik asit
– Esansiyel yağ asitleri
H3C N+ – CH2CH2OH
H3C OH-
H3C
kolin
paraamino-benzoik asit (PABA)
COOH H2N
H3C N+ – CH2CHCH2COOH
H3C OH
H3C
karnitin
![Page 12: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/12.jpg)
CH2
CH2 S
HC S
CH2
CH2
CH2
CH2
COOH
Lipoik asit
H2C SH
CH2
HC SH
CH2
CH2
CH2
CH2
COOH
Dihidrolipoik asit
CH2
CH2 S
HC S
(CH2)4
C=O
NH
(CH2)4
H-C - NH2
COOH ę-N-lipoillizin (lipoamid)
![Page 13: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/13.jpg)
Vitamin gereksinimi
küçük organik moleküller ve esansiyel
besinseller olan vitaminlerin çok az
miktarlarına gereksinim vardır:
Vit D için 5 g/gün
Folat için 400 g/gün
Biotin için 14 g/gün
![Page 14: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/14.jpg)
Enerjik Besinler
Diyet 2000 kcal/gün enerji sağlar
% Karbonhidratlar : ?
% Lipidler : ?
% Proteinler : ?
% Karbnhdrtlar: 55% x 2000 kcal = 1100 kcal
% Lipidler: 30% x 2000 kcal = 600 kcal
% Proteinler: 15% x 2000 kcal = 300 kcal
275 g karbonhidrat, 67 g lipid, 75 g protein
![Page 15: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/15.jpg)
Vitamin gereksinimini etkileyen faktörler
• Yaş
• Cinsiyet
• Gebelik
• Laktasyon
• Vücut ağırlığı
• Bez faaliyeti
• Mide-bağırsak bozuklukları
![Page 16: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/16.jpg)
Vitamin yetersizlikleri (Hipovitaminoz, Avitaminoz)
• Sadece bir vitaminin eksikliğinden meydana gelen
hastalığa avitaminoz denir (→ B1-avitaminoz)
• Birden çok vitaminin eksikliğinden oluşan hastalığa ise poliavitaminoz denir.
• Avitaminoz bir vitaminin organizmada hiç
bulunmamasını ifade eder ki bu mümkün değildir.
Çok az da olsa vitamine rastlanır. Bu nedenle,
hipovitaminoz ve polihipovitaminoz sözcüklerinin
kullanımı daha doğru olur.
![Page 17: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/17.jpg)
Vitamin yetersizlik nedenleri
• Kusma • İshal • Sindirim bozuklukları • Diş bozuklukları • Pankreas-Karaciğer-Böbrek hastalıkları • İnfeksiyonlar • Hipertiroidizm • Gebelik • Büyüme • Beslenme
![Page 18: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/18.jpg)
Vitamin A: Retinoidler
• Vitamin A’nın 3 formu sağlık için önemlidir
– Retinal
– Retinoik asit
– Retinol
• β-karotin (bir karotinoid ya da pigment): sarı/portakal sarısı gıdalarda yoğun bulunan provitamin A
Retinol
OH
H
O
OH
O
-carotene
retinol
retinal
retinoic acid
ß-karotin
Retinal
Retinoik asit
![Page 19: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/19.jpg)
Hastalık önlemede Fitokimyasallar
Brokoli lahanası
Elma: Flavonoid’ler Sarımsak ve Soğan:
Allicin (S)
Domates: Lycopene
Keten: Lignan
Kırmızı şarap: Resveratrol
![Page 20: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/20.jpg)
Vit A
(Retinol, retinal, Retinoik asit)
All-trans-retinal 11-cis-retinal
Retinol Retinoik asit
![Page 21: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/21.jpg)
Vit A-Önemi
• Dokuların büyümesi ve onarımı için gereklidir
• Ağız, burun, boğaz ve akciğerlerin müköz membranlarını koruyucudur
• Hastalıklara yakalanma riskini düşürür
• Havayı kirleticilerden korur
• Gece körlüğü, bakarkörlük vb görme bozukluklarına karşı korur
• Kemik ve diş oluşumuna hizmet eder
• Beta-karotinden zengin beslenme akciğer ve bazı ağız kanserleri oluşma riskini azaltır Bakarkör buzağı-Altıntaş ve ark, 1993
![Page 22: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/22.jpg)
Vitamin A – Fonksiyonlar
• Görme, özellikle gece görüşü
• Hücre gelişmesi (retinoik asit)
• Bağışıklık (Immunite)
• Üreme (Reprodüksiyon)
Vitamin A Kaynaktan yollara
Hayvansal kaynaklar Bitkisel kaynaklar Öncü Vit A Ön Vit A karotinoidler
İnce bağırsaklar
Şilomikronlar
Karaciğer
Görme Hücre farklılaşması
İmmunite Büyüme Üreme
![Page 23: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/23.jpg)
Vitamin A nın Görmedeki rolü
Görme Pigmenti
Karanlık
![Page 24: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/24.jpg)
Karotinoidler
• İlave Fizyolojik etkiler – Bir “antioksidan” olarak
hizmet ederler • Hücrede fazla olan
“electronları” bertaraf eder
• Elektronlar (serbest radikaller) hücrelere ve DNA’ya hasar verir.
– Mutasyonlara neden olabilir
– Kanserden koruma etkisi (antioksidan fonksiyonla ilgili ?)
– Kalp hastalıklarına karşı koruyucu?
![Page 25: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/25.jpg)
Vitamin A-Yetersizliği
• Ana belirtiler
– Gece körlüğü (Night blindness)
– Deri kuruluğu
– Immun fonksiyon bozukluğu
• Endüstriyel dünyada ender görülür
• Yoksulluk alanlarında önde gelen körlük nedenidir.
![Page 26: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/26.jpg)
Vit A-Yetersizlik belirtileri
• Gece körlüğü (Night blindness) • Bakarkörlük (Amaurosis, blindness) • İnfeksiyonlara yakalanma riskinde artış • Immun fonksiyon bozukluğu • Pürüzlü kuru ve kepekli deri • Koku alma kaybı ve iştah kaybı • Yorgunluk • Dişlerde ve diş etlerinde gelişme
bozuklukları • Endüstriyel dünyada ender görülür • Yoksulluk alanlarında önde gelen körlük
nedenidir.
Bakarkör buzağı-Altıntaş ve ark,1993
![Page 27: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/27.jpg)
Vitamin A Toksisitesi
• İskelet bozuklukları, kendiliğinden kırıklar, iç kanamalar
• Ruminant olmayanlarda gereksinimin 4-10 katı ve ruminantlarda 30 katı toksik etkilidir
• İnsanlarda Hipervitaminosis A
– Kutup ayısı karaciğeri yenmesi
– Kendi kendine ilaç ve overprescription
![Page 28: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/28.jpg)
Vit D (Kalsiferol)
Ergosterol Vitamin D2
7-Dehidrokolesterol Vitamin D3
25-hidroksivitamin D3 1,25-dihidroksivitamin D3
![Page 29: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/29.jpg)
Vitamin D: Güneş Vitamini
• Her zaman esansiyel değildir – Güneş ışınlarına maruz
kalınca vücut onu yapar
– Deride Kolesterolden yapılır
• Fonksiyonlar – Kalsiyum emilimi
kemik sağlığı’nı düzenler
– Hücre gelişmesi
![Page 30: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/30.jpg)
Vitamin D – Kaynakları
• Bazı gıdalarda doğal olarak bulunmaz
• Sıvı süt ürünleri Vit A ve Vit D den zengindir.
• Yağlı balık
• Yumurta sarısı
• Tereyağ
• Karaciğer
• Vegetarianlar için güçlük
![Page 31: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/31.jpg)
Vit D-Önemi
• Kalsiyum-Fosfor emiliminde ve kullanımında,
• Kemiklerin ve dişlerin oluşmasında,
• Sağlam ve sürekli bir sinir sistemi ve kalp fonksiyonunun sağlanmasında gereklidir.
![Page 32: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/32.jpg)
Vit D-Yetersizlik belirtileri
• Raştizm (genç) ve osteomalasi (yaşlı),
• Diş çürümesi,
• Kemiklerde yumuşama ve erime,
• Kemik kırıklarında uygunsuz iyileşme,
• Kas zayıflığı,
• Kalsiyum emiliminde yetersizlik,
• Böbreklerde fosfor birikimi.
![Page 33: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/33.jpg)
Vit E (-Tokoferol )
Kroman halkası Alifatik zincir
![Page 34: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/34.jpg)
Vit E-Önemi • En büyük besinsel antioksidan,
• Hücre yaşlanmasını geciktirir,
• Kana oksijen sağlar (oksijeni kalp ve diğer dokulara taşımak suretiyle yorgunluğu önler,
• Besinlerin hücrede yanmasına yardım eder,
• Kapillar duvara dayanıklılık kazandırır ve
Eritrositleri zehirlerin yıkıcı etkisinden korur,
• Kan pıhtılarını çözer ve pıhtı oluşumunu önler,
• Sterilite tedavisinde ve kas distrofisini, damar duvarında Ca birikimini ve kalp hastalıklarını önlemede kullanılabilir.
![Page 35: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/35.jpg)
Vitamin E
• Fonksiyonlar
– Antioksidan
• Hücre zarlarını serbest radikallerden korur
• Akciğerleri çevre kirleticilerden korur
• DNA’yı korur
• Kalbi korur
• Ve diğerleri?
![Page 36: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/36.jpg)
Oksidatif hasarın engellenmesinde VitE-Se etkileşimi
Yağların peroksidasyonu
Malonik asit aldehit
Hücre hasarı
1 : Vit E reaksiyonu bloke eder
2 : Se GSH-peroksidazın üyesi olarak reaksiyonu katalizler
H2O + ½ O2
Enzimatik sistemler
(Ksantin oksidaz,
-SH gruplu proteinlerin kimyasal hasarı
H2O H2O2
Oksidatif stres 2GSH 2 GSSG
Oluşturucular
Doymamış yağlar ROOH ROH + H2O
1
Amino asit oksidaz vb)
![Page 37: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/37.jpg)
Vit E-Yetersizlik belirtileri
• Eritrositler kolay parçalanır hal alır,
• Üreme yeteneği düşer,
• Seksüel faaliyetlerde düşüş olur,
• Kaslarda anormal yağ birikir,
• Kalp kasında ve diğer kaslarda dejeneratif değişiklikler görülür,
• Deride kuruluk gözlenir.
![Page 38: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/38.jpg)
Vitamin E – Kaynakları
• Bitkisel kaynaklar (zengin)
– Buğday tohumu
– Bitki ve tohum yağları
• Hayvansal kaynaklar (zayıf)
– Kesim öncesi yüksek seviyede bir VitE kaynağı ile beslenen Sığır
• Raf ömrünü artırır
![Page 39: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/39.jpg)
Vit K (Fillokinon)
Vitamin K1 (bitkilerde)
Vitamin K2 (hayvanlarda ve bakterilerde)
(n 6, 7 yada 9 izoprenoid)
Vitamin K3
(Menadion)
(2-metil,1-4-naftokinon)
![Page 40: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/40.jpg)
Vitamin K
• Fonksiyonlar
– Kanın pıhtılaşması
– Kemik oluşumu
![Page 41: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/41.jpg)
Vit K-Önemi
• Karaciğerde protrombin ve diğer bir çok kan pıhtılaşma faktörlerinin yapımında gereklidir.
• İsmini koagülasyondan alır
• Antihemorajik vitamindir.
• Kimyasal olarak yapısı kinondur,
• Elektron transferinde görev alır,
![Page 42: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/42.jpg)
Vit K-Yetersizlik belirtileri
• Kanın pıhtılaşma süresi uzar,
• Kanamalı hastalıklar meydana gelir.
• Kuşlar bu vitamine oldukça duyarlıdır
©2001 Brooks/Cole, a division of Thomson Learning, Inc. Thomson Learning™ is a trademark used
herein under license.
Vit K kaynağı gıdalar: süt, yumurta,
brüksel lahanası, karalahana, karaciğer,
lahana, ıspanak ve brokoli
![Page 43: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/43.jpg)
Vitamin K
• Dicoumarol ve warfarin (fare zehiri) Vit K antagonistleridir.
• Dicoumarol found in moldy sweet clover
• Dicoumarol küflü tatlı yonca bulundu
–Tatlı yonca hastalığı
![Page 44: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/44.jpg)
Vit B1 (Thiamin)
Thiamin
Thiamin pirofosfat
![Page 45: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/45.jpg)
Vit B1-Önemi
• Enerji üretiminde görevli metabolik döngüde anahtar rol oynar,
• Karbonhidratların sindirimini kolaylaştırır,
• Sinir sisteminin, kalp ve kasların normal fonksiyonu için esansiyeldir,
• İştahın sürekliliği, büyüme ve iyi bir kas tonusu için elzemdir
![Page 46: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/46.jpg)
Vit B’lerin
katıldığı
Metabolik
yollar
![Page 47: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/47.jpg)
Vit B1-Yetersizlik belirtileri
• İştah kaybı
• Güçsüzlük ve yorgunluk
• Sinirsel uyarılabilirlik ve paraliz
• Uykusuzluk
• Canlı ağırlık kaybı
• Nervus vagus ile ilgili ağrılar ve sancı
• Mental depresyon ve kabızlık
• Kalp ve mide-bağırsak ile ilgili sorunlar
• Şiddetli yetersizlik belirtileri Beriberi olarak bilinir
![Page 48: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/48.jpg)
Vit B2 (Riboflavin)
Flavin-adenin-dinükleotid (FAD) Riboflavin
Ribitol
İzoalloksazin
FMN P
![Page 49: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/49.jpg)
Vit B2-Önemi
• Karbonhidrat, yağ ve protein metabolizması için gerekli,
• Eritrosit ve antikor üretimine hizmet eder,
• Hücre solunumunu sağlar,
• İyi görme, sağlıklı deri, tırnak ve saç için gerekli,
• Göz yorgunluğunu hafifletir, • Genel sağlığı koruyucudur.
• Süksinat DH’az ve ksantin oksidaz’ın koenzimlerini oluşturur (sıra ile FMN ve FAD)
![Page 50: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/50.jpg)
Vit B2-Yetersizlik belirtileri
• Gözlerde yanma ve kaşınma, • Ağızda ve dudakta çatlamalar ve yaralar, • Gözlerde kanlanma, • Dilde morarma, • Dermatitis, • Büyümede gecikme, • Sindirim bozuklukları, • Titremeler, • Üşengeçlik, • Deride yağlanma.
![Page 51: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/51.jpg)
Vit B3 (Niasin, nikotinamid)
Nikotinamid
Nikotinik asit Nikotinamid adenin dinükleotid (NAD)
![Page 52: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/52.jpg)
Niasin-Önemi
• Dolaşımı düzenler, • Kanda kolesterol miktarını düşürür, • Sinir sistemini sağlıklı kılar, • Protein, şeker ve yağ metabolizmasına
hizmet eder, • Yüksek kan basıncını düşürür, • Besinlerden enerji eldesini yükseltir, • Pelegrayı önler, • Deri , dil ve sindirim sisteminin sağlıklı
halde tutulmasına hizmet eder. • LDH ve Malat-DH’ın koenzimi (NAD ve
NADP) sentezi için gereklidir.
![Page 53: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/53.jpg)
Niasin-Yetersizlik belirtileri
• Deri bozuklukları ve Pelegra (cüzzam),
• Mide-bağırsak ve sindirim bozuklukları,
• Sinirlilik,
• Baş ağrısı,
• Yorgunluk,
• Uykusuzluk,
• Mental depresyon,
• Vagus ağrısı ve sancı,
• İştah kaybı,
• Kas güçsüzlüğü,
• Solunum bozukluğu.
![Page 54: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/54.jpg)
Vit B5 (Pantotenik asit)
Koenzim A
β-alanin Pantoik asit
sisteamin
Pantotenik asit
![Page 55: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/55.jpg)
Pantotenik asit-Önemi
• Karbonhidrat, yağ ve proteinlerden enerji salınmasında katılımcı rol oynar,
• Vücudu strese karşı dirençli kılar,
• Hücre çoğalmasında ve merkezi sinir sisteminin gelişmesinde görev alır,
• Adrenal bezlere yardımcıdır,
• Antikorlar sayesinde infeksiyonlardan korunmada rol oynar,
![Page 56: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/56.jpg)
Pantotenik asit-Yetersizlik belirtileri
• Ağrılı ve yangılı ayak,
• Deri anormallikleri,
• Büyümede gecikme,
• Nöbetli baş dönmesi,
• Sindirim düzensizlikleri,
• Kusma,
• Tez canlılık,
• Mide stresi
• Kas krampları
![Page 57: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/57.jpg)
Vit B6 (Pridoksin)
Pridoksin Pridoksal Pridoksamin
Pridoksal-fosfat
![Page 58: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/58.jpg)
Vit B6-Önemi
• Amino asit ve protein yıkımında ve yapımında,
• Yağ ve protein metabolizmasında,
• Antikor üretiminde,
• Merkezi sinir sisteminin kalıcı olmasında,
• Dişilerde menstrual döngü öncesi aşırı sıvının yer değiştirmesinde,
• Deri sağlığının yükseltilmesinde,
• Kas spazmlarını, bacak kramplarını, el uyuşmalarını azaltmada,
• Vücut Na ve P dengesini sağlamada görev alır.
![Page 59: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/59.jpg)
Vit B6-Yetersizlik belirtileri
• Sinirlilik, • Uykusuzluk, • Deri döküntüsü, • Kas kontrolunda kayıp, • Anemi, • Ağız bozuklukları, • Kas güçsüzlüğü, • Dermatitis, • Kol ve bacak krampları, • Saç ve kıl dökülmesi, • Yavaş konuşma, • Vücutta su tutulması
![Page 60: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/60.jpg)
Vit B12 (Kobalamin)
Deoksi-adenozil-kobalamin
Corrin halkası
![Page 61: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/61.jpg)
Vit B12-Önemi
• Eritrositlerin yapımı ve rejenerasyonunda, • Karbohidrat, yağ, protein metabolizmasında • Metilmalonil-CoA’nın süksinil-CoA’ya
çevrilmesinde (metilmalonil-CoA mutaz’ın koenzimi Vit B12),
• Homosisteinin methionine dönüşümünde (metionin sentaz Koenzim B12 gerektirir)
• Sağlıklı bir sinir sisteminin tesisinde, • Yeni doğanların ve gelişenlerin
büyümesinde, • Enerji üretimini arttırmada, • Kalsiyum emiliminde,
![Page 62: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/62.jpg)
Vit B12-Yetersizlik belirtileri
• Pernissiyöz anemi (megaloblastik anemi), • İştah kaybı, • Çocuklarda, yavrularda büyeme ve
gelişme bozukluğu, • Yorgunluk, • Beyin bozukluğu, • Sinirlilik, • Nöritis, • Omurilik dejenerasyonu, • Depresyon, • Denge kaybı.
![Page 63: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/63.jpg)
Vit H (Biotin)-Önemi
• Protein, folik asit, pantotenik asit ve Vit B12 kullanımına yardım eder,
• Saç, yün ve kılların sağlıklı kalmasını destekler.
• Asetil-CoA karboksilaz ve piruvat karboksilazın koenzimidir.
Biotin
N-karboksi-biotinil-lizin (Biocytine)
![Page 64: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/64.jpg)
Vit H-Yetersizlik belirtileri
• Aşırı bitkinlik,
• Uyuklama,
• Kas ağrısı,
• İştah kaybı,
• Depresyon,
• Grimsi deri rengi.
![Page 65: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/65.jpg)
Folik asit (pteroil-glutamik asit)
PABA Glu Pterin halkası
Pteroik asit
![Page 66: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/66.jpg)
Folik asit-Önemi • DNA ve RNA sentezi için gereklidir
(vücudun tüm hücrelerinin büyümesi ve çoğalması için bu iş gereklidir),
• Kemik iliği üzerine etkisi ile eritrosit yapımında ve
• Amino asit metabolizmasında görev alır,
• Bir karbonlu birimlerin (metil, metilen, metenil, formil, formimino)metabolizmada taşınması ve transferinde ve bu yolla da
• Ser, met, gly, kolin ve purin nükleotid ve dTMP biyosentezinde gereklidir.
![Page 67: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/67.jpg)
Folat
(Folik Asit)
Yeşil yapraklı
sebzeler, baklagiller,
karaciğer, ve bazı
meyvelerdoğal olarak
Folattan zengindir.
![Page 68: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/68.jpg)
Folik asit-Yetersizlik belirtileri
• Mide-bağırsak bozuklukları,
• Anemi (makrositik),
• Vit B12 yetersizliği (megaloblastik),
• Erken ağarmış saçlar veya kıllar
![Page 69: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/69.jpg)
Vit C-Önemi
• Diş, diş eti ve kemik sağlığı için gerekli • Skorbüt hastalığını önler, • İnfeksiyonlara karşı koruyucu, • Soğuk etkisine karşı koruyucu, • Yaranın ve yara dokusunun
iyileşmesine yardımcı, • Damar duvarlarına direnç kazandırır, • Demir emiliminde yardımcıdır, • Kollagen (hücre içi harç) sentezinde
gerekli, • Büyük besinsel antioksidanlardandır, • Nitratın kanser nedeni maddelere
dönüşümünü engeller, kanser riskini düşürür.
Birçok besin
Vit C’den zengin
![Page 70: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/70.jpg)
Vit C-Yetersizlik belirtileri
• Dişeti yumuşaması ve kanaması,
• Şiş yada ağrılı eklemler, • Yaraların ve yara
ağızlarının iyileşmesinde yavaşlama,
• Diş çürümeleri, • İştah kaybı, • Kas yorgunluğu, • Deride kanamalar, • Kapillar zayıflık, • Anemi, • Sindirim bozukluğu.
Askorbik asit
NH2
+
O
ONH
2
+
O
O
OH
Ascorbic Acid(Vit. C)
OH Prolin
Hidroksiprolin
![Page 71: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/71.jpg)
İnositol-Önemi
• Lesitin oluşumunda gereklidir,
• Yağların parçalanmasını kolaylaştırır,
• Kan kolesterol düşüşüne yardım eder,
• İnsanda saçları, hayvanda kılları ve yapağıyı incelmeye karşı korur.
![Page 72: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/72.jpg)
İnositol-Yetersizlik belirtileri
• Kanda kolesterol artışı,
• Kabızlık,
• Ekzema,
• Kıl dökülmesi, OH H
OH OH
OH
OH H
H
H H
Myo-inozitol
![Page 73: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/73.jpg)
Kolin-Önemi
• Dokularda yağ ve kolesterol birikimini kontrol eder,
• Yağların karaciğerde birikimini önler, • Hücrelerde yağ hareketini kolaylaştırır, • Böbrek, karaciğer ve sidik kesesinin
düzenli çalışmasında ve • Sinir impulslarının iletiminde görev alır • Hafıza kaybına engel olmada rol oynar
![Page 74: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/74.jpg)
Kolin- Yetersizlik belirtileri
• Karaciğerde yağ dejenerasyonu ve siroz,
• Damarlarda sertlik,
• Kalp sorunları,
• Yüksek kan basıncı,
• Kanamalı böbrekler.
H3C N+ – CH2CH2OH
H3C OH-
H3C
kolin
C5H14NO+
![Page 75: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/75.jpg)
PABA-Önemi
• Bakterilerin folik asit üretmelerinde,
• Eritrosit oluşumunda,
• Güneşin perdelenmesinde,
• Pantotenik asitin sindiriminde,
• Saçları yada kılları normal renginin korunmasında yardımcı rol oynar.
![Page 76: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/76.jpg)
PABA- Yetersizlik belirtileri
• Aşırı yorgunluk, • Ekzema, • Sinirlilik, • Depresyonlar, • Sinirsel bozukluklar, • Kabızlık, • Baş ağrısı, • Sindirim bozuklukları, • Saç buklelerinde erken
ağarma.
COOH
NH2
Paraamino-benzoik asit
(PABA)
![Page 77: VİTAMİNLER - Ankara Üniversitesi...Sınıflandırma Vitaminler çözünürlüklerine göre iki sınıfta incelenirler: 1. Yağda çözünenler (VitA, VitD, VitE, VitK) izopren türevleridirler,](https://reader034.fdocuments.net/reader034/viewer/2022051901/5ff01cd6f645a35b6a4fd752/html5/thumbnails/77.jpg)
Teşekkürler