Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web...

32
Vooronderzoek schoolontwikkel ing Schoolontwikkeling op De Kolkstede Auteur: Nienke Kaal Klas: VR3A Docent: Bart Joosten Datum:9-11-2012

Transcript of Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web...

Page 1: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Vooronderzoek schoolontwikkeling

Schoolontwikkeling op De Kolkstede

Auteur: Nienke KaalKlas: VR3ADocent: Bart JoostenDatum:9-11-2012120302-1B

Page 2: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Samenvatting In dit vooronderzoek wordt er een beginsituatie geschetst van De Kolkstede te Beek. Er is onderzoek gedaan naar de theorie van schoolontwikkeling in het algemeen. Verder is er gekeken naar hoe De Kolkstede met schoolontwikkeling om gaat en hoe ontwikkelingsthema’s tot stand komen. Een van de ontwikkelingsthema’s is Topondernemers, dit is het schoolontwikkelingsthema waarmee de student aan de slag gaat. Er zijn gesprekken gevoerd met de belanghebbende van het team om een beter beeld te krijgen wat er van de student verwacht wordt. Wat het team met behulp van de student wil bereiken. Er is door de student een praktijkonderzoek gedaan naar wat er al gebeurt in de school en welke dingen er al ontwikkeld zijn. Er is een krachtige actuele situatie geschetst van De Kolkstede over hun schoolontwikkeling en het schoolontwikkelingsthema. Tot slot zijn er conclusies getrokken uit het vooronderzoek. Hieruit zijn onderzoeksvragen ontstaan en uitgewerkt in het werkplan.

Page 3: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Hoofdstuk 1: Theorie schoolontwikkeling

SchoolontwikkelingBij schoolontwikkeling gaat het erom dat de school steeds opnieuw de essentiële onderdelen van de school aanpast. De twee belangrijkste onderdelen zijn conceptueel en methodologisch: inzicht en gereedschap (Fullan, 2009). Schoolontwikkeling moet van binnenuit verbeterd worden. Scholen bepalen gezamenlijk wat de goede punten van de school zijn en houden dit voor ogen. De school maakt dan alsnog plannen om ‘perfect’ onderwijs te kunnen geven (Fullan, 2009).

VerbetercultuurHierbij komt de verbetercultuur om de hoek kijken. Een school wordt een goede school omdat ze constant blijven leren. Elke dag werken de leerkrachten en de leerlingen aan hun verbeterpunten en krijgen daar bevestiging en erkenning voor, ze zijn niet bang om fouten te maken. Volgens Fullan: ‘Bij een goede schoolontwikkeling gaat het vooral om het vormgeven van een verbetercultuur voor de hele school, het radicaal verbeteren van het onderwijs in de groep en het creëren van duurzame passie en betrokkenheid van de professionals in de school’ (2009, p.19). Inzicht en gereedschap (zie figuur 1) zijn onmisbare onderdelen voor schoolontwikkeling. Ze kunnen niet zonder elkaar, samen behalen ze het beste.

Veranderkennis Veranderkennis wordt gebruikt om betrokkenheid te vergroten. Het is nuttig om over veranderingen na te denken. Kennis hebben over veranderingen kan tot resultaat leiden dat men weet dat bepaalde ideeën een mogelijkheid bieden tot vooruitgang van zaken of juist niet (Fullan, 2009). Veranderkennis heeft geen betrekking op de inhoud maar wel de innovatiekracht om de zaak in beweging te krijgen en een constante verandering op rolletjes te laten verlopen. Veranderkennis kent zes belangrijke principes bij verandering, zie figuur 2.

Relateren aan moreel doelbewustzijn houdt in dat de leerkrachten hoge doelen stellen voor de leerlingen, niveaus die niet eerder werden bereikt. Ook heeft het te maken hoe mensen met elkaar om gaan. Het uiteindelijke doel is om er voor te zorgen dat er een bijdrage geleverd wordt aan de verbetering in de maatschappelijke omgeving. Maar het is niet één resultaat wat er te bereiken is. Het is een proces waarbij de

Figuur 2(Fullan, 2009)

Figuur 1(Fullan, 2009)

Page 4: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

leerkrachten, schoolleiders, belangrijke mensen in de samenleving en de samenleving als geheel bij het morele diepere doel van schoolverbetering (Fullan, 2009). Het morele bewustzijn staat centraal in deze cyclus, de andere vijf principes uit de gereedschapskist dragen bij om het uiteindelijke doel te bereiken.

Kwaliteitszorg Kwaliteit van onderwijs is de manier waarop scholen hun doelen bereiken die zij zelf stellen, de overheid, team, ouders en de leerlingen tellen (Linde & Odenthal, 2005). Deze doelen moeten helder, aanvaardbaar en aanvaard zijn zodat er gecontroleerd kan worden of ze behaald zijn. Daarbij zijn er uitspraken nodig die bepalen wanneer een doel behaald is. Dit wordt gedeeltelijk bepaald door de overheid maar ook door de school. De school bepaalt welke kant ze op willen, ze zijn hierin eindverantwoordelijk. Kwaliteitszorg is samen te vatten in vijf vragen (Linde & Odenthal, 2005):-Doet de school de goede dingen? -Doet de school de dingen goed? -Hoe weet de school dat? -Vinden anderen dat ook? -Wat doet de school met die wetenschap?

Kwaliteit is dus de mate waarin scholen erin slagen hun gestelde doelen te behalen. Kwaliteitszorg is dan de zorg voor de kwaliteit. Kwaliteitszorg is als al jaren van toepassing in het onderwijs (Linde & Odenthal, 2005). Het kwaliteitsbeleid moest vormgegeven worden door drie documenten, namelijk de schoolgids, schoolplan en de klachtenregeling. Deze moesten tot stand komen door overleg in de school en daardoor ontstond dit als dialoog voor binnen de school.De volgende uitgangspunten zijn van belang om vorm aan kwaliteitszorg te geven (Linde & Odenthal, 2005):-Het primaire proces is de basis. Kwaliteitszorg komt voor op alle beleidsterreinen van de school maar hoort eigenlijk de basis te hebben in het primaire proces, namelijk het onderwijs. De basis van kwaliteitszorg is het leren van de kinderen, hoe de leerkracht met het pedagogische en didactische handelen omgaat. Kwaliteitszorg is een zaak van de leerkrachten, ouders, leerlingen, schoolleiding en bestuur, het is dus van iedereen.-Interne kwaliteitszorg is een begin maar niet voldoende. Belangrijk is dat teams maar ook ieder voor zich evalueert en daarop hun doelen aanpast. Alle betrokkenen moeten het vervolgens eens zijn met de activiteiten rondom kwaliteitszorg. De interne kwaliteitszorg is niet voldoende, het moet namelijk door externe getest worden of het helpt. Voor de hand liggende instrumenten zijn visitaties, schooldoorlichtingen en integraal schooltoezicht. De school is vervolgens zelf verantwoordelijk voor wat er mee gedaan wordt.

CultuurKwaliteitszorg begint dus eigenlijk bij de interne kwaliteitszorg en de wil van scholen om te veranderen, maar dit kan alleen bereikt worden als een school een goede cultuur ontwikkeld heeft (Linde & Odenthal, 2005). Deze cultuur houdt in dat dat er voortdurend aandacht is voor kwaliteitsverbetering doormiddel van reflectie en ontwikkeling. Een cultuur waarin zorg voor kwaliteit belangrijk is en ook voor de hele school geldt. Het kan een aantal jaren duren om deze cultuur te bereiken. Een handige manier om aan kwaliteitszorg te werken is door cyclisch te werken. In de organisatie moeten in elk geval drie soorten activiteiten plaatsvinden:-kwaliteitsbepaling-kwaliteitsborging-kwaliteitsverbetering. Verder zijn er nog drie andere modellen die vaak worden gebruikt in het onderwijs, namelijk het INK-Managementmodel, Balanced Scorecard en ISO 9001:2000 (Linde & Odenthal, 2005). Deze zijn op dit moment niet van belang, voor verdere uitleg zie bijlage 2.

Page 5: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Hoofdstuk 2: Schoolontwikkeling op De KolkstedeDe school werkt systematisch aan schoolontwikkeling. Ze gebruikt hierbij Insula plan systeem. Veel aspecten uit de theorie van Fullan (2009) komen hierin terug. De Insula routekaart is het instrument dat ze gebruiken om de beleidsvoornemens op strategisch niveau te vertalen naar praktische plannen. Met behulp van dit instrument volgen ze een route, die hen garandeert dat ze daadwerkelijke resultaten kunnen realiseren zie bijlage 3.

De Kolkstede werkt met een schoolplan. Een schoolplan heeft een duur van 4 jaar. Het schoolplan dat nu loopt is van 2011-2015. In het schoolplan worden verschillende thema’s beschreven waaraan gewerkt gaat worden in de aan komende jaren. Deze thema’s liggen bijvoorbeeld op rekengebied, Engels, begrijpend lezen en Topondernemers. Thema’s kunnen over verschillende jaren lopen. Deze thema’s komen tot stand in samenspraak met verschillende belanghebbenden, waarbij het team een belangrijke inbreng heeft.

Op De Kolkstede wordt gewerkt met een MAT (Management Advies Team). Er wordt onderscheid gemaakt in de boven en onderbouw, er is dus een bovenbouw coördinator (Christel van Olijslager) en een onderbouw coördinator (Eefke Bennink). Taken van coördinatoren zijn het inplannen en organiseren van bouwvergaderingen, het inrichten van deze vergaderingen en contacten onderhouden met externe experts. De directeur maakt ook deel uit van het MAT. De rol van de directeur hierin is kaders aangeven voor de coördinatoren, doelen stellen samen met het team, de organisatie in handen houden en de gang van zaken bijhouden. Als werkplekstudent wordt er ook een bijdrage geleverd aan de schoolontwikkeling. De student gaat onderzoek doen naar het thema en de vraag stukken die daarbij horen.

Het schoolontwikkelthema TopondernemersHet schoolontwikkelthema van De Kolkstede is meer grip krijgen op Topondernemers. Topondernemers omvat de vakken die horen bij oriëntatie op jezelf en de wereld. Topondernemers wordt gegeven in de groepen 5 tot en met 8. Groep 1 tot en met 4 geeft op een andere wijze vorm aan oriëntatie op jezelf en de wereld. Dit doen ze doormiddel van schatkist en Veilig Leren Lezen. Topondernemers is een vernieuwende ‘methode’. Andere methodes werken vooral met kennisoverdracht, Topondernemers gaat er vanuit dat kinderen zelf kennis tot zich nemen. De kennis is een persoonlijke betrokkenheid, het eigen vermogen om bewust te denken en te

Page 6: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

doen en vervolgens te ondernemen (Westerduin, 2012). Doordat de leerprocessen doorgemaakt worden ontstaat er kennis. Leren doen kinderen niet alleen op school, dit doen ze overal. Leren doen we op verschillende manieren: zelf stappen ondernemen, vervolgens te kijken wat er gebeurt, door samen te leren, het opzoeken en verwerken van theorie en daar over na te denken. Dit alles is gekoppeld aan een sociaal proces, leren doe je niet alleen (Westerduin, 2012). Topondernemers zorgt niet alleen voor kennisontwikkeling bij kinderen, maar ontwikkelt ook belangrijke (strategische) vaardigheden zoals zelfvertrouwen, zicht op eigen gedrag en manieren van leren, samenwerken, communicatie, creativiteit en initiatief nemen. Deze vaardigheden worden vervolgens besproken via een reflectiewaaier en verwerkt in een Portfolio Ondernemend gedrag (Westerduin, 2012).

Uit het gesprek met Christel blijkt dat de teamleden het Portfolio op De Kolkstede niet gebruiken. Uit de praktijk blijkt dat de leerkrachten het Portfolio als omslachtig en vaag ervaren. De reflectiewaaier wordt ook niet gebruikt omdat in de praktijk de bevinding van de leerkracht is dat dit te veel tijd kost. Deze tijd hebben de leerkrachten nog niet kunnen vrij maken. Het uiteindelijke doel van de school is wel om deze onderdelen te gaan gebruiken. Uit gesprekken met de expert is gebleken dat de school eerst andere punten moet verbeteren voordat dit doel bereikt kan worden. Topondernemers werkt met thematische opdrachtkaarten, deze vormen een betekenisvolle leeromgeving voor de kinderen (Westerduin, 2012). Op De Kolkstede komen de thema’s om het jaar aan de orde, in groep 5 en 7 dezelfde thema’s en in groep 6 en 8. De kinderen worden geprikkeld om informatie op te zoeken en aan de gang te gaan met een professionele ondersteuning van de leerkracht als coach (Westerduin, 2012).

Uit gesprekken met de directeur blijkt dat de school meer grip wil krijgen op wat de kinderen precies leren. Doordat ieder kind iets anders opsteekt van een thematische kaart kan er geen centrale toets afgenomen worden. Toetsing van kennis zit niet standaard binnen Topondernemers omdat dit niet aan de principes van de methode voldoet. Op De Kolkstede wordt er nog geen gebruik gemaakt van het portfolio dus hier kan ook geen cijfer of beoordeling aan worden verbonden. De Kolkstede wil hier verandering in brengen en een vorm van toetsing ontwikkelen die bij Topondernemers past. Uit de resultaten moet blijken of dit een manier is die bij elk thema gebruikt kan worden. Aan mij de taak om voor één thema een aantal kaarten te selecteren die bij belangrijke kerndoelen horen en waarvan het team vindt dat de kinderen kennis moeten hebben. Aan de hand van de kaarten wordt er een soort van toetsing ontwikkeld voor de groepen 5 en 7.

Hoofdstuk 3: PraktijkonderzoekVragen die van te voren gesteld moesten worden om de begin situatie helder te krijgen waren:Wat wordt er verwacht van de student, wat moet er precies gedaan worden?Wat gebeurt er al in school om meer grip te krijgen op Topondernemers?Wat is er door de vorige student precies gedaan om meer grip te krijgen op Topondernemers?Is er weerstand of zijn er zorgen van andere leerkrachten over dit schoolontwikkelthema?Wat zijn de verwachtingen van alle belanghebbende over het schoolontwikkelthema?Wat vinden kinderen van Topondernemers zoals het op dit moment gaat?

De volgende mensen zijn als aanspreekpunt en informatiebron gebruikt tijdens het praktijkonderzoek: Directeur Hans Varenhout, intern begeleider Monique de Goede, leerkracht groep 8 en bovenbouw coördinator Christel Olijslager en externe expert in Topondernemers Marcel van Oosterwijk. De informatie is verworven door middel van interviews, observaties en deelnamen aan vergaderingen met externe expert Marcel van Oosterwijk

Hieronder de gevonden informatie over de gestelde vragen.Wat wordt er verwacht van de student, wat moet er precies gedaan worden?Uit het interview blijkt dat er van de student verwacht wordt dat ze een bijdrage levert aan de ontwikkeling van de school met betrekking tot Topondernemers. De leerkrachten lopen tegen problemen aan zoals het invullen van de plankaarten. Het kanaliseren en afbakenen van Topondernemers blijkt nog erg lastig. Topondernemers is geen traditionele methode waar de leerkracht kennisoverdrager is, de kinderen moeten zelf kennis verwerven. Bij traditionele methodes wordt er getoetst op kennis, dit is bij Topondernemers niet het geval. Dit vinden de leerkrachten van De Kolkstede niet prettig want zij willen weten welke kennis de kinderen onthouden. Wel wordt er getoetst op vaardigheden door middel van evaluatieformulieren.

Page 7: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Nu is aan de student de taak om een soort van toetsing te ontwikkelen om toch aan deze eisen van de leerkrachten te voldoen. Er wordt van de student verwacht dat er van één thema kaarten worden uitgezocht die de kinderen moeten maken. Deze kaarten moeten aan de belangrijkste kerndoelen voldoen, dit wordt mede bepaald door de student en de leerkrachten. Daarna is het aan de student om kennis te verwerven over toetsing en kennis om vervolgens erachter te komen wat de beste manier van toetsing is bij Topondernemers. Deze vorm toetsing gaat vervolgens toegepast worden in de groepen 5 en 7 daarop wordt gereflecteerd samen met het team.

Wat gebeurt er al in school om meer grip te krijgen op Topondernemers?De Kolkstede werkt al vier jaar met Topondernemers en heeft al vele veranderingen doorstaan. De school staat open voor veranderingen en verbeteringen. Door middel van bouwvergaderingen en vergaderingen met Marcel, die expert is bij Topondernemers wordt hier hard aan gewerkt. Marcel levert de school veel nieuwe suggesties en ideeën om Topondernemers naar hun eigen hand te zetten. De school houdt alle notulen en nieuwe suggesties bij in een map die voor alle leerkrachten toegankelijk is. Uit de vergadering op 25 september blijkt dat deze map nog niet helemaal compleet is, de leerkrachten missen nog een beschrijven waar precies op staat hoe bijvoorbeeld de plankaart gebruikt moet worden. Dit moet nog in duidelijkere lijnen en strakker beschreven worden. Er is al wel meer structuur gekomen in de kaarten, eerst werden alle kaarten aangeboden en nu nog meer een aantal. Er is voor gezorgd dat er een materialenlijst in de klas hangt waarop de kinderen hun benodigde materialen kunnen opschrijven. De plan- en evaluatie-kaarten zijn ook aangepast aan de manier waarop de leerkrachten van De Kolkstede het prettigst werken. De plan en evaluatie kaarten moeten in iedere klas hetzelfde gebruikt worden zodat er voor de kinderen een routine ontstaat. Er zijn ook criteria voor werkstukken opgesteld. Hiermee is het voor de leerkracht duidelijker waar bijvoorbeeld een muurkrant of een presentatie aan moet voldoen. Ook was er een probleem met het verschil tussen kinderen. De leerkrachten moeten erkennen dat er verschil in niveau zit tussen leerlingen. De plankaart invullen wordt zo gestuurd dat de zwakkere leerlingen minder of in ieder geval de belangrijkste onderdelen maken en de sterke leerlingen juist alles maken.

Wat is er door de vorige student precies gedaan om meer grip te krijgen op Topondernemers?Femke Ploeg heeft vorig jaar als afstudeerwerkstuk gewerkt aan Topondernemers. De school liep op dat moment ook tegen allerlei dingen aan zoals dat 15 kaarten per thema te veel is maar ook dat de school boven het landelijk gemiddelde wil komen en wanneer een kennistoets ontbreekt is het lastig te zien welke stof de kinderen niet tot zich nemen daardoor het lastig is om hierop in te spelen. Femke heeft in kaart gebracht wat de school nog kan verbeteren, toevoegen of kan blijven behouden waardoor er voor de school en stuk structuur en duidelijkheid gecreëerd is. Femke heeft de volgende dingen onderzocht in haar werkstuk: hoe werkt De Kolkstede met opbrengst gericht werken,ze heeft een kaartenselectie gemaakt, kerndoelen: behandelen van alle kerndoelen/waarborgen van doorlopende leerlijn, leerstijlen: verschillende leerstijlen/verschillende werkvormen, opdrachtenkaarten: verschillende verwerkingsvormen, toets: mogelijke manier van summatieve toetsing, taxonomie van Bloom en materiaal: uitbreiding/aanvulling.Het nieuwe schoolontwikkelthema sluit mooi aan bij haar verslag. In Femke’s verslag wordt een suggestie gedaan voor een toets, de Toptoets. De Toptoets houdt het volgende in: -Kinderen werken aan een vast aantal kaarten door middel van het roulatiesysteem.-Er wordt een doosje/kistje in de klas gezet met de naam TopToets erop (de naam blijft op één lijn met de methode Topondernemers).-Kinderen mogen na het maken van een kaart een vraag verzinnen inclusief correct antwoord. Deze vraag gaat in de TopToets doos. -Aan het einde van het thema inventariseert de leerkracht de vragen. Selecteert voor elke kaart één vraag en vult zelf aan met vragen tot er op een aantal van 10 vragen uitgekomen wordt.-Per vraag kan er één punt worden gescoord.-De leerkracht neemt de toets af.-De leerkracht brengt in kaart welke scores de leerlingen hebben. Uit deze manier van werken kan opgemaakt worden welke score de kinderen hebben. Kinderen die slecht scoren die moeten door de leerkracht het volgende thema goed in de gaten gehouden worden omdat ze misschien een verkeerde aanpak van werken hebben. Deze manier van toetsing is interactief. De leerlingen bepalen mee in de vragen van de toets. De leerkracht houdt de eindregie door vragen toe te voegen of aan te passen.

Page 8: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Is er weerstand of zijn er zorgen van andere leerkrachten over dit schoolontwikkelthema?Tijdens de vergadering met Marcel is gebleken dat alle leerkrachten achter het schoolontwikkelthema Topondernemers staan. Er zijn onduidelijkheden of problemen waar ze tegen aan lopen, hier willen ze graag meer verheldering in brengen. Ook het specifieke onderdeel toetsing is erg belangrijk voor de leerkrachten omdat zij willen weten wat voor een kennis de kinderen onthouden. Topondernemers draait niet alleen om kennis maar kennis wordt uiteindelijk wel getoetst met de CITO toets en hier wil De Kolkstede goed op scoren. Er zijn verschillende manieren aangeboden door Marcel waarop er getoetst kan worden en de meningen zijn daar nog erg divers in.

Wat zijn de verwachtingen van alle belanghebbende over het schoolontwikkelthema?De Kolkstede heeft belang bij mijn onderzoek naar toetsing bij Topondernemers. Het is namelijk waar de leerkrachten tegen aan lopen. De belanghebbenden verwachten dat er een soort van toetsing ontwikkeld wordt die kan toegepast worden in alle groepen en bij alle thema’s. De toetsing moet in kaart gebracht worden, dus op welke manieren kan dit. Het uitproberen en bijstellen van de toetsing vinden ze belangrijk. Door deze toetsing krijgen de leerkrachten meer grip op wat de kinderen geleerd hebben en welke kennis ze opgedaan hebben. Als blijkt dat de manier waarop de student de toetsing heeft aangepakt werkt dan kan de school dit behouden en eventueel nog verder en dieper uitwerken, bijvoorbeeld in alle thema’s. Van hieruit kan De Kolkstede verder vormgeven aan de wijze van toetsing bij Topondernemers.

Wat vinden kinderen van Topondernemers zoals het op dit moment gaat?Uit observatie is te zien dat groep 5 het ontzettend leuk vindt om met Topondernemers te werken. De kinderen worden enthousiast en vragen de leerkracht wanneer ze weer Topondernemers hebben. Wel blijkt uit observaties en gesprekken met de leerkracht dat de kinderen het nog erg moeilijk vinden. De kinderen moeten nog erg bij de hand genomen worden omdat dit pas het eerste jaar is dat ze met Topondernemers gaan werken. De kinderen weten niet hoe ze met de computers in leefwereld informatie moeten opzoeken, hoe ze belangrijke informatie uit een tekst kunnen halen en hoe ze een verslag moeten schrijven. Uit interviews blijkt wel dat de kinderen het leuk vinden, ze verheugen zich weer op de volgende les. Het werken met de computer vinden de kinderen ook erg leuk want dit is nieuw voor ze. Wel zit er een mindere kant aan Topondernemers volgens de kinderen want ze moeten veel schrijven.

Page 9: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Documentanalyse

Page 10: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Hoofdstuk 4: Actuele situatie op De Kolkstede

SchoolontwikkelingDe Kolkstede staat open voor schoolontwikkeling. De school heeft voor elke vier jaar een nieuw schoolplan. Hierbij worden de leerkrachten en eventuele werkplekstudenten betrokken. Door het team wordt er betrokken op de student gereageerd en de student wordt snel opgenomen in het team. Dit houdt in dat het team van je wil leren, het staat open voor kennis en ontwikkeling. In de theorie staat ook vermeld dat schoolontwikkeling van binnenuit verbeterd moet worden. Scholen bepalen gezamenlijk wat de goede punten van de school zijn en houden dit voor ogen. De school maakt dan plannen om ‘perfect’ onderwijs te kunnen geven (Fullan, 2009). In het schoolplan van De Kolkstede worden verschillende thema’s beschreven waaraan gewerkt gaat worden in de komende jaren. Thema’s kunnen over verschillende jaren lopen. Deze thema’s komen tot stand in samenspraak met verschillende belanghebbenden, waarbij het team een belangrijke inbreng heeft. De school werkt ook met veranderkennis. Kennis hebben van veranderingen kan tot resultaat leiden dat men weet dat bepaalde ideeën een mogelijkheid bieden tot vooruitgang van zaken of juist niet (Fullan, 2009). Het team bepreekt in vergaderingen de resultaten die behaald zijn en daarop wordt gereflecteerd. Zo breidt de veranderkennis van de school uit, maar ook de kennis van de leerkrachten.De school besteedt aandacht aan kwaliteitszorg. Kwaliteit is de mate waarin scholen erin slagen hun gestelde doelen te behalend. Kwaliteitszorg is dan de zorg voor de kwaliteit. Kwaliteitszorg is al jaren van toepassing in het onderwijs (Linde & Odenthal, 2005). In het schoolplan is kwaliteitszorg opgenomen en is als zeer belangrijk beschreven. De Kolkstede werkt met het Insula plan systeem, zie Schoolontwikkeling op De Kolkstede.

Schoolontwikkelthema De Kolkstede is al meerdere jaren bezig geweest om Topondernemers te verbeteren. Er zijn al veel dingen verbeterd, zie documentanalyse. De school loopt echter nog tegen een aantal knelpunten aan en wil deze aanpakken. Werken met Topondernemers vraagt om een anderen manier van werken, zowel van de leerkracht als van de leerling. Zeker de organisatie van het onderwijs vraagt om nieuwe afspraken en leren daarmee om te gaan. De invoering kost daarom ook veel tijd en er is behoefte aan een voortdurende evaluatie en afstemmingen en soms ook wat hulp van buitenaf. Het uiteindelijke doel van het team is op het Portfolio Ondernemend Gedrag in te voeren. Voordat dit kan gebeuren moeten eerst de volgende zaken aangepakt worden:1. De plankaart2. Organisatie3. Criteria werkvormen en doorgaande lijn4. Criteria leerlijnen Inhoud5. Kerndoelen en kaarten6. LeerstrategieënPas daarna is er tijd voor : 7. Portfolio Ondernemend Gedrag

Om deze zaken te verbeteren krijgen ze hulp van expert Marcel van Oosterwijk. Marcel geeft workshops en vergaderingen en reikt daarmee het team handvaten aan om de 6 punten aan te pakken. Er worden door het team ook bouwvergaderingen georganiseerd en er wordt een werkplekstudent ingezet. Vorig jaar is er een vierdejaars student bezig geweest met Topondernemers en zij heeft een structuur geschetst voor de school. Nu is het aan de student de taak om een soort van toetsing te ontwikkelen waar de school de kennis van de kinderen, wat er onthouden wordt van de kaarten kan toetsen. De student maakt uit de 15 kaarten van het thema Water, Aarde, Lucht en Vuur een selectie waarbij de kerndoelen van belang zijn. De selectie wordt gemaakt voor groep 5 en groep 7. Aan de hand van deze selectie gaat de student lessen organiseren en geven

Page 11: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

in groep 5 waarbij het uiteindelijke doel is om te testen wat de kinderen onthouden en geleerd hebben. De vorm van toetsing kan telkens anders zijn, er moet onderzocht worden wat het best bij Topondernemers en De Kolkstede past.

ConclusieDe student gaat een aantal kaarten uitzoeken bij het thema Water, Aarde, Lucht en Vuur uit die volgens haar de kerndoelen dekken. Er wordt rekening gehouden met wat er gevraagd wordt in de Cito toets, kunnen de kinderen de vragen gedeeltelijk of helemaal beantwoorden als ze deze kaarten gemaakt hebben. Er moet vervolgens een inventarisatie gemaakt worden van verschillende toets mogelijkheden waarbij de kennis van de kinderen getoetst wordt. De toetsen moeten ontworpen en getest worden, de manier van toetsen moet passen bij Topondernemers en De Kolkstede. Er gaat ook onderzocht worden welke kennis er ontbreekt bij de kinderen tijdens het maken van de CITO toets. Hierna wordt er gekeken welke aandachtgebieden uitvallen en hoe deze extra geoefend kunnen worden zodat de aankomende jaren de kinderen hier niet meer op uitvallen. Het is de bedoeling dat de kinderen beter gaan scoren op de CITO toetsen.

Page 12: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken
Page 13: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Bijlagen

Bijlagen 1: Werkplan

Werkplan SOT2012-2013 algemene gegevens

Naam: Nienke KaalKlas: VR3A

gekozen onderwerp

Korte beschrijving van het gekozen onderwerp:

Er is gekozen voor de verbetering van Topondernemers. Topondernemers is een methode voor oriëntatie op jezelf en de wereld. Voor Topondernemers moet een toets ontwikkeld worden.

Probleemstelling: De school wil meer grip krijgen op Topondernemers, met name op het onderdeel toetsing. De school heeft er onder andere voor gekozen om bij Topondernemer schoolontwikkeling toe te passen. Bij schoolontwikkeling gaat het erom dat de school steeds opnieuw onderdelen van de school aanpast. Het team bepaalt gezamenlijk wat de goede punten van de school zijn en houden dit voor ogen. De school maakt plannen om ‘perfect’ onderwijs te kunnen geven (Fullan, 2009). Kwaliteit van schoolontwikkeling is de mate waarin scholen erin slagen hun gestelde doelen te behalend. Kwaliteitszorg is dan de zorg voor de kwaliteit (Linde & Odenthal, 2005). De school heeft als uiteindelijke doel om het een Portfolio Ondernemend gedrag te gebruiken in combinatie met de reflectiewaaier. Uit de praktijk blijkt dat de leerkrachten het Portfolio als omslachtig en vaag ervaren. De reflectiewaaier wordt ook niet gebruikt omdat in de praktijk de bevinding van de leerkracht is dat dit te veel tijd kost.

Topondernemers is een vernieuwende ‘methode’. Andere methodes werken vooral met kennisoverdracht. Topondernemers gaat er vanuit dat kinderen zelf kennis en vaardigheden tot zich nemen (Westerduin, 2012). Toetsing van kennis bij kinderen wordt niet standaard bij Topondernemers gedaan. Dit wil het team echter wel doen zodat ze weten wat de kinderen van kennis onthouden. De toetsing van kennis kan telkens anders zijn, er moet onderzocht worden wat het best bij

Page 14: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Topondernemers en De Kolkstede past.

Er zijn een aantal kaarten uitgezocht die volgens mij voldoen aan de kerndoelen die de cito toets dekken. Er moet echter nog wel overlegt worden met het team of ze het met deze keuze eens zijn. In het onderzoek wordt een inventarisatie gemaakt uit verschillende toets mogelijkheden. De opbrengsten van onderzoek zijn een aantal toetsten waarmee de kennis van kinderen bij Topondernemers getoetst kan worden.

Verder wordt er gekeken op welke onderdelen van de CITO toets de kinderen van vorig jaar slecht scoren. Aan de hand hiervan word gekeken welke kaarten of extra materialen de kinderen moeten oefenen om er voor te zorgen dat de score van de CITO toets omhoog.

Rollen Kennismakelaar:

Ik ga me verdiepen in de theorie van soorten van toetsing en wat nou precies kennis bij kinderen is. Deze kennis ga ik onder woorden brengen en als verslag uitbrengen naar het team. Deze kennis wordt tijdens vergaderingen over Topondernemers gedeeld met het team. De kennis wordt verworven door middel van een literatuurstudie.

De mogelijkheden die hierin voor mij liggen zijn ten eerste dat ik mijn kennis uitbreidt en ten tweede de samenwerking met een team aan een manier van toetsing bij Topondernemers.

Educatief ontwerper:

Mijn doel is om uiteindelijk om een aantal toetsen klaar te hebben voor het team waar zij wat aan hebben. De leerkrachten kunnen deze toetsen gebruiken tijdens de lessen die horen bij het thema Water, Aarde, Lucht en Vuur en daarmee hun beoogde doel halen, namelijk het toetsen van de kennis die de kinderen opgedaan hebben. Er worden eerst alleen toeten gemaakt voor het thema Water, Aarde, Lucht en Vuur, in groep 5 en 7.(Als er vervolgens nog tijd over is dan kan dit ook gedaan worden voor andere thema´s) Er wordt een selectie in kaarten gemaakt en deze worden vervolgens gegeven door de leerkracht. In groep 5 ga ik de lessen verzorgen die met dit thema te maken hebben.

Onderwijsonderzoeker:

Er moet onderzocht worden welke manier van toetsing het best bij Topondernemers en De Kolkstede past. Deze toetsing moet vervolgens worden toegepast in de praktijk en geëvalueerd worden met het team. Vervolgens wordt gekeken of het team dit de juiste manier van toetsen vindt. Als dit het geval is kunnen de toetsen ook

Page 15: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

toegepast worden bij andere thema´s.

Praktische relevantie: Het onderzoek levert voor mij veel kennis op. Kennis over schoolontwikkeling, toetsing, kennis, het samenwerken met een team en het ontwerpen van instrumenten om te toetsen. Het levert voor de school een handvat om hun knelpunt soepeler te laten verlopen. Het onderzoek is dus zowel voor de student als voor de school van belang. Met de opbrengsten kan de school zich verder ontwikkelen en krijgen ze meer grip op Topondernemers. Met de opbrengsten kan ik me verder ontwikkelen tot betere leerkracht.

Voorbereiding literatuurstudie

Werkwijze Zoektermen-kennis-toetsing-kerndoelenZoekmachines

-Scholar googlehttp://scholar.google.nl/-Googlehttps://www.google.nl/-Scirushttp://www.scirus.com/-Elsevier Science (ELO)

Beslisregels

Het is belangrijk om te weten waar bronnen vandaan komen. De volgende beslisregels worden gebruikt:-(zoveel mogelijk) PDF bestanden- Artikelen niet ouder dan jaar 2005.- Auteur moet bekend zijn zodat er gekeken kan worden of hij meerdere artikelen heeft geschreven.-De informatie mag beeldmateriaal bevatten.

Onderzoeksvragen

a. Literatuurstudie

Welke vormen van toetsing passen het best bij Topondernemers en De Kolkstede in relatie met de kerndoelen?

- Welke visie heeft Topondernemers op kennis en kennisverwerving?- Wat is toetsing, welke vormen zijn er?

Page 16: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

- Wat is er al bekend over toetsen van zaakvakken?- Hoe is binnen Topondernemers toetsing vormgegeven?- Hoe willen de leerkrachten toetsing vormgeven?

Welke kaarten moeten aangeboden worden om de ontbrekende kennis bij de CITO toets aan te vullen?

- Wat is volgens de PPON de ontbrekende kennis?- Welke onderdelen op de Entree toets en eindtoetsen scoren zwak op De

Kolkstede?- Hoe kunnen de aandachtsgebieden extra geoefend worden?

b. Onderzoeksmethode

Er wordt een literatuurstudie gedaan tijdens dit onderzoek. Er moet eerst kennis verworven worden voordat het uiteindelijke resultaat geboekt kan worden. Er worden vooral boeken uit het KCO gebruikt om informatie te verwerven, ook wordt internet gebruikt. Tevens wordt er een experiment gedaan waarbij de ontwikkelde vorm van toetsing uitgeprobeerd wordt. Daar op volgend wordt de vorm van toetsing aangepast en/of verbeterd.

De bak van Topondernemers op De Kolkstede wordt gebruikt om de kaarten uit te zoeken, tijdens vergaderingen met het team wordt overlegd of de juiste kaarten gekozen zijn.

Page 17: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Bronnen

1

Fullan, M., & Germain, C., st. (2009). Passie en kracht in schoolontwikkeling. Vlissingen: Bazalt.

2 Linde, A. van der., & Odenthal, L. (2005). Basisinformatie kwaliteitszorg. Brochure van de website www.kwaliteitsring.nl

3 Westerduin, M. (2012). Inleiding en visie. Verkregen op 25 september 2012 van http://www.topondernemers.nu/methode/inleiding%20en%20visie/

Planning van het onderzoek

Week 46 Beginnen met theoretisch onderzoek hoofdvraag 1, deelvraag 1Welke visie heeft Topondernemers op kennis en kennisverwerving?

Week 47 theoretisch onderzoek hoofdvraag 1, deelvraag 2Wat is toetsing, welke vormen zijn er?Interview maken voor de leerkrachten

Week 48 Theoretisch onderzoek hoofdvraag 1 deelvraag 3Wat is er al bekend over toetsen van zaakvakken?Interview afnemen bij de leerkrachten

Week 49 Theoretisch onderzoek hoofdvraag 1 deelvraag 4Hoe is binnen Topondernemers toetsing vormgegeven?interview afnemen bij de leerkrachten

Week 50 Theoretisch onderzoek hoofdvraag 2 deelvraag 1Wat is volgens de PPON de ontbrekende kennis?

Week 51 Theoretisch onderzoek hoofdvraag 2 deelvraag 2Welke onderdelen op de Entree toets en eindtoetsen scoren zwak op De Kolkstede?

Week 52 vakantie Theoretisch onderzoek hoofdvraag 2 deelvraag 3Hoe kunnen de aandachtsgebieden extra geoefend worden?

Week 1 vakantieWeek 2 voorbereiden op lessen

vergadering MarcelWeek 3 toetsweek start thema

ontwikkeling toetsingWeek 4 ontwikkeling toetsingWeek 5 ontwikkeling toetsing en testenWeek 6 ontwikkeling toetsingWeek 7 vakantieWeek 9 einde themaWeek 10 en 11 Toetsen!!!

Page 18: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken
Page 19: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Uitwerking van de hoofd- en deelvragenHoofdvraag 1 Welke vormen van toetsing passen het best bij Topondernemers en De Kolkstede in relatie met de kerndoelen?

Welke onderzoeksactiviteiten ga je ondernemen voor iedere deelvraag?

Hoe ziet de praktijkcomponent eruit ?

Deelvragen 1 Welke visie heeft Topondernemers op kennis en kennisverwerving?

Er wordt een theoretisch onderzoek gedaan naar deze vraag. Er wordt ook contact gezocht met Marcel om hier meer over te weten te komen

Een verslag

2 Wat is toetsing, welke vormen zijn er?

Er wordt een theoretisch onderzoek gedaan naar deze vraag.

Vormen van toetsen worden uitgewerkt en toegepast aan het eind, maar ook tussentijds in het thema Water Aarde Vuur en Lucht.

3 Wat is er al bekend over toetsen van zaakvakken?

Er wordt een theoretisch onderzoek gedaan naar deze vraag.

Een verslag en een aanbeveling voor de school.

4 Hoe is binnen Topondernemers toetsing vormgegeven?

Er wordt een theoretisch onderzoek gedaan naar deze vraag. Er wordt ook contact gezocht met Marcel om hier meer over te weten te komen

Een verslag

5 Hoe willen de leerkrachten toetsing vormgeven?

Uit interviews met het leerkrachten moet blijken hoe zij willen toetsen.

Een vorm toets die De Kolkstede wil gebruiken voor alle thema’s.

Waarom zijn deze vragen interessant en relevant?Deze vragen zijn interessant omdat er voor dit onderzoek kennis moet zijn over deze onderwerpen anders kan de hoofdvraag niet beantwoord worden. Het is interessant om te weten wat de visie van Topondernemers is op kennis en kennisverwerving. Dit is belangrijk omdat dit hun manier van werken is en deze moet begrepen worden voordat er een toet gemaakt kan worden. Het is vooral belangrijk om te weten welke soorten toetsen er allemaal zijn en hoe deze gemaakt moeten worden. Het is ook relevant om te weten hoe Topondernemers toetsing vorm geeft maar ook de leerkrachten willen toetsen zodat hier een middenweg in gevonden kan worden.Wat zijn de beoogde uitkomsten en opbrengsten van jouw onderzoek?De beoogde uitkomsten zijn dat er meer kennis ontstaan is over dit onderwerp. Met deze kennis kan er gewerkt worden aan het uiteindelijke doel namelijk het maken van toetsen die bij het thema Water, Aarde, Lucht en Vuur horen.

Page 20: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Hoofdvraag 2 Welke kaarten moeten aangeboden worden om de ontbrekende kennis bij de CITO toets aan te vullen?Welke onderzoeksactiviteiten ga je ondernemen voor iedere deelvraag?

Hoe ziet de praktijkcomponent eruit ?

Deelvragen 1 Wat is volgens de PPON de ontbrekende kennis?

Er wordt een onderzoek gedaan naar deze vraag, hiervoor worden de boeken van het PPON gebruikt.

Een verslag

2 Welke onderdelen op de Entree toets en eindtoetsen scoren zwak op De Kolkstede?

Er wordt een onderzoek gedaan naar deze vraag, hiervoor worden de resultaten gebruikt van vorig jaar.

Een verslag

3 Hoe kunnen de aandachtsgebieden extra geoefend worden?

Er moet worden onderzocht hoe deze kennis extra geoefend kan worden.

Er zijn kaarten uitgezocht die de extra geoefend moeten worden om de ontbrekende kennis bij te spijkeren. Ook kan er materiaal gezocht worden om kennis extra te oefenen.

Waarom zijn deze vragen interessant en relevant?Deze vragen zijn interessant om te onderzoeken omdat er eerst gekeken moet worden waar kinderen landelijk op uitvallen bij de CITO toets. Daarna is het belangrijk om te kijken waar de kinderen op De Kolkstede op uitvallen zodat hier extra aandacht aan besteed kan worden. Hoe hier extra aandacht aan besteed kan worden moet uitgezocht worden.

Wat zijn de beoogde uitkomsten en opbrengsten van jouw onderzoek?De beoogde uitkomsten van dit onderzoek is dat er een helder beeld ontstaat over de kennis waar de kinderen op uitvallen. Er moet hier dus extra aandacht aan besteed worden zodat er de komende jaren de CITO toets beter gemaakt wordt.

Page 21: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Interactie met het schoolteam

Hoe plan de interactie met het schoolteam?

Er wordt nauw contact gehouden met Hans Varenhout, onderling worden dan ideeën uitgewisseld. Ook kan ik met ideeën of vragen terecht bij Christel Olijslager. Er wordt er een bijdrage geleverd aan de teamvergaderingen en bouwvergaderingen. Hier wordt het team op de hoogte gehouden van de vooruitgang van het onderzoek.

Overleg met de begeleidende docent

Hoe plan je het overleg met jouw begeleidend docent?

Ik kan bij Rianne Tolsma terecht wanneer ik vragen heb of ergens tegen aan loop. Ik neem contact met haar op door haar op te zoeken in de school of haar te mailen.

Overige opmerkingen

Vastgesteld op: dd-mm-jjjj

Handtekening student Handtekening docent

Page 22: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Bijlagen 2: Drie andere modellenHet INK-managementmodelHet INK-managementmodel is de Nederlandse versie van het EFQM-model. Dit model is eind jaren tachtig ontwikkeld door het management van veertien grote Europese organisaties, waaronder Philips en KLM. Onder druk van de internationale concurrentie hebben deze organisaties de handen ineengeslagen om een praktisch kwaliteitsmodel te ontwikkelen. Aan de basis van dit model ligt een visie op het leren excelleren van organisaties. In 2000 is het model herzien (Linde & Odenthal, 2005).

De Balanced ScorecardDe BSC is een systeem waarmee je de prestaties van een organisatie kunt meten. Met deze gegevens wordt vervolgens de organisatie aangestuurd. Het systeem is ontwikkeld vanuit de gedachte dat de diverse invalshoeken van waaruit je een organisatie leidt in balans moeten zijn. Daarom wordt uitgegaan van: - het perspectief van de klant; - het perspectief van de interne bedrijfsprocessen; - het perspectief van innovatie en lerend vermogen; - het financiële perspectief (Linde & Odenthal, 2005).

Page 23: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

ISO 9001:2000 het kwaliteitsmanagementsysteemISO is een van de meest bekende instrumenten voor kwaliteitsmanagement. De ISO-normen zijn oorspronkelijk afgeleid van het kwaliteitssysteem van de NAVO, de zogenaamde AQAP’s (Allied Quality Assurance Publications). Door het stellen van deze normen kon de NAVO scherp toezicht houden op de productie van militair materiaal (Linde & Odenthal, 2005). ISO richt zich met name op het waarborgen van kwaliteit. De normen van de ISO 9000-serie hebben als uiteindelijk doel beloftes aan de klant te kunnen waarmaken. In die zin is ISO een samenhangend geheel van onderlinge afspraken die het mogelijk maakt dat de belangrijke afspraak (die met de klant) kan worden gemaakt. Door toepassing van ISO ontstaat tussen een leverancier en een afnemer eenduidigheid over het kwaliteitssysteem waarbinnen een product of dienst tot stand komt.Door de aantoonbaarheidseis van ISO 9000 borgt de organisatie het kwaliteitsniveau. Met een ISO 9001-certificaat wordt aangegeven dat er een ‘gerechtvaardigd vertrouwen’ bestaat, dat een organisatie voldoet aan een kwaliteitsniveau van producten en diensten. Terwijl ISO 9001 is gericht op kwaliteitsborging van kritische processen, is ISO 9004 gericht op algehele prestatieverbetering van een organisatie. ISO 9004 maakt daarmee een stap in de richting van excellent presteren volgens het INK-managementmodel. ISO 9004 geeft richtlijnen voor alle aspecten van een organisatie met als doel de algehele prestaties te verbeteren voor alle belanghebbenden. ISO 9004 geeft de mogelijkheid voor uitbreiding op ISO 9001, waar de klanten centraal staan.ISO heeft acht universele principes voor kwaliteitsmanagement gedefinieerd. Deze komen terug in ISO-9001 en -9004 (Linde & Odenthal, 2005). Het zijn:- klantgerichtheid;- win-win-relatie met leveranciers;- leiderschap;- betrokkenheid van medewerkers;- procesbenadering;- systeembenadering van managen;- besluitvorming op basis van feiten;- continue verbetering.

Page 24: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Bijlagen 3: Insula plan systeem

Tijdens de route doen we acht stations aan. Ieder station bevat een groep van activiteiten en producten, die als bouwsteen fungeert voor een succesvol traject. In hoofdlijnen zullen de volgende stations worden bezocht:

STATION 1A - HET IS DUIDELIJK WAAR WE NAAR TOE WILLEN Centraal binnen de kwaliteitszorg staan de opvattingen van de school over wat zij kwalitatief goed onderwijs vindt. Hierbij betrekt de school de wettelijke eisen. Verder houdt zij daarbij rekening met de kenmerken van de leerlingen en met wensen en verwachtingen die het personeel en belanghebbenden uit de omgeving hebben over de kwaliteit van het onderwijs.

Er is een visie verwoord m.b.t. de wijze, waarop de stichting of school ieder proces wil inrichten en hoe daarbij concreet invulling wordt gegeven aan de in 1.3 benoemde succesfactoren

Iedere opvatting is neergelegd in een specifieke beschrijving van de gewenste situatie en wordt vastgelegd in het schoolplan.

STATION 1B - ER ZIJN DOELEN GESTELD De stichting of school vertaalt haar opvattingen over goed onderwijs in doelen die zij stelt voor de beleidsterreinen Onderwijs, Personeel, Financiën, Beheer en Kwaliteitszorg. Deze doelen voldoen aan de volgende kenmerken:

Ze zijn SMART geformuleerd, zodat de haalbaarheid en de controleerbaarheid van bereikte resultaten vergroot wordt.

Voor ieder doel worden prestatie indicatoren en/of normen opgesteld Er zijn prioriteiten aangebracht, omdat er naast het dagelijkse primaire proces slechts beperkte tijd is

voor ontwikkeling en verbetering. De doelen worden gesteld voor verschillende niveaus in de organisatie, zodat de inbreng van

verschillende deelnemers helder is.

STATION 2 - DE BEGINSITUATIE IS IN KAART GEBRACHT Voordat de stichting of school tot actie overgaat, bepaalt ze eerst haar vertrekpunt:

Waar en in welke mate wordt er in de praktijk van alledag al voldaan aan het beeld van de gewenste situatie?

Welke succesfactoren zijn al voldoende ontwikkeld en welke verdienen verdere ontwikkeling?

Page 25: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Welke waardering geven de verschillende belangengroepen in en rondom stichting en school aan de kwaliteit van ons werk?

STATION 3 - DE PRIORITEITEN ZIJN BEPAALD Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is het van belang om systematisch te werk te gaan, geschikte instrumenten te gebruiken, oorzaak en gevolg te onderscheiden, oorzaken te prioriteren op belangrijkheid en gewenste acties te formuleren

STATION 4 - ER IS EEN PLAN VAN AANPAK BESCHIKBAAR Er wordt een plan van aanpak opgesteld, dat voldoet aan de volgende criteria:

Het plan bevat in ieder geval de volgende onderdelen: Doelen, activiteiten en tijdpad, voorwaarden en middelen, voortgangsbewaking en evaluatie

De verschillende onderdelen zijn geplaatst in een cyclisch chronologisch proces De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende betrokkenen zijn specifiek

benoemd Iedere betrokkene beschikt over voldoende informatie Het plan van aanpak kent bij alle betrokkenen voldoende draagvlak

STATION 5 - BIJ ALLE BELANGENGROEPEN BESTAAT DRAAGVLAK VOOR DE GEWENSTE AANPAK Het informeren en/of het betrekken van mensen bij de voorgestelde aanpak is cruciaal voor het welslagen. Zonder draagvlak wordt geen enkele wens realiteit. Het moet daarom duidelijk zijn:

Wie, wanneer en hoe geïnformeerd dient te zijn Welke informatie voor welke doelgroep relevant is Of en zo ja, op welke wijze een doelgroep invloed kan uitoefenen op de uiteindelijke aanpak

STATION 6 - HET PLAN VAN AANPAK WORDT UITGEVOERD De daadwerkelijke uitvoering van geplande activiteiten in het betreffende proces. Iedere taak wordt uitgevoerd conform de afspraken die daarover vastgelegd zijn in station 1.

STATION 7 - DE DAADWERKELIJKE UITVOERING WORDT GEVOLGD EN BEWAAKT Met behulp van objectieve instrumenten wordt in beeld gebracht in hoeverre de feitelijke uitvoering in de praktijk overeenkomt met de daarover vastgelegde afspraken in station 1.

Per tijdseenheid in het tijdpad wordt informatie verzameld met behulp van adequate instrumenten en volgens een afgesproken procedure

De beschikbare gegevens worden geanalyseerd Degene op wie de informatie betrekking heeft, ontvangt naar aanleiding van de analyse feedback Indien de tussenresultaten daartoe aanleiding geven, wordt het plan van aanpak bijgesteld

STATION 8 - DE BEREIKTE RESULTATEN WORDEN VASTGESTELD Er wordt systematisch informatie verzameld over de bereikte resultaten. Deze resultaten worden vergeleken met de prestatie indicatoren en/of normen uit station 1B: Doelen stellen. Op basis van deze vergelijking formuleert de school doelen voor de verdere verbetering van haar onderwijs Op basis van deze evaluatie vindt er rapportage plaats naar de verschillende belanghebbenden. Zo kan de school via de schoolgids de ouders/verzorgers informeren over de consequenties voor de organisatie van het onderwijs. Voor de bovenschoolse directie en het bestuur wordt een jaarrapportage opgesteld. Deze rapportages voldoen aan de volgende eisen:

Doelgericht Overzichtelijk Informatief Beknopt

Page 26: Vooronderzoek schoolontwikkelingschoolontwikkeling-kolkstede.weebly.com/uploads/1/0/6/…  · Web view2012-2013. algemene gegevens: Naam: Nienke ... Aan de hand hiervan word gekeken

Literatuurlijst

Fullan, M., & Germain, C., st. (2009). Passie en kracht in schoolontwikkeling. Vlissingen: Bazalt.

Linde, A. van der., & Odenthal, L. (2005). Basisinformatie kwaliteitszorg. Brochure van de website www.kwaliteitsring.nl

Westerduin, M. (2012). Inleiding en visie. Verkregen op 25 september 2012 van http://www.topondernemers.nu/methode/inleiding%20en%20visie/