1

VÖÕNG NIEÀM TIN (UNSHAKEN FAITH)

In laàn thöù nhì

Thaùng 4 naêm 2013 100 cuoán.

Muïc-sö Phan-thanh-Bình

2

3

“Chuùng toâi tin, cho neân môùi noùi” II Coâ-rinh-toâ 4:13

vôùi

“Söùc-maïnh cuûa söï tin quyeát”

I Teâ-sa-loâ-ni-ca 1:5

Öôùc mong quí vò

“Ñem loøng tin troïn-veïn maø nhaän laáy” I Ti-moâ-theâ 1:15

Ñeå

“Soáng trong ñöùc-tin cuûa Con Ñöùc Chuùa Trôøi”

Ga-la-ti 2:20

4

5

MUÏC-LUÏC

1. Nieàm tin 2. Nieàm tin ñích-thöïc 3. Tin-caäy 4. Vaâng-phuïc 5. Trung-tín 6. Taâm-linh 7. Linh-hoàn 8. Thaàn-thoaïi 9. Höôùng-thöôïng

10. Taâm-hoàn höôùng-thöôïng 11. Ñaïo 12. Ñaïo-giaùo 13. Chaân-lyù 14. Chaân-lyù ñích-thöïc 15. Kinh-Thaùnh - Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi 16. Kinh-Thaùnh - Saùch chæ-daãn 17. Kinh-Thaùnh - Lôøi Soáng 18. Kinh-Thaùnh - Lôøi Quyeàn-naêng 19. Troïng-taâm Kinh-Thaùnh 20. Taâm Trí 21. Khai Trí 22. Hoïc Bieát 23. Bieát Mình 24. Tri Kyû 25. Tri Thöùc

6

26. Tri Thöùc 27. Vaên Hoùa 28 Tö Töôûng 29. Saùch 30. Vaên Laø Ngöôøi 31. Töôûng Töôïng 32. Kyù ÖÙc 33. Laõng Queân 34. Luaân Lyù 35. Pheâ Phaùn 36. Daïi Khoân 37. Baét Chöôùc 38. Lyù-töôûng 39. YÙ Chí 40. Traùch Nhieäm 41. Muoán 42. Muoán soáng 43. Muoán soáng ñôøi 44. Muoán soáng vôùi Chuùa 45. Muoán tieàn 46. Muoán tieâu tieàn 47. Muoán danh 48. Muoán laäp danh 49. Muoán raïng danh 50. Muoán töï-do 51. Muoán töï-do thaät 52. Muoán töï-do trong Chuùa 53. Muoán haønh-ñoäng töï-do 54. Muoán haïnh-phuùc 55. Hi-voïng

7

56. Hi-voïng chaéc-chaén 57. Nuoâi hi-voïng 58. Hi-voïng ñôøi naøy 59. Hi-voïng ñôøi sau 60. Sanh-ñoäng trong hi-voïng 61. Cô-ñoác nhaân 62. Cô-ñoác nhaân - Con Trôøi 63. Cô-ñoác nhaân - Doøng-gioáng ñöôïc löïa choïn 64. Cô-ñoác nhaân - Thaày Teá-leã 65. Cô-ñoác nhaân - Ngöôøi Thaùnh 66. Cô-ñoác-nhaân - Ngöôøi Thaùnh 67. Cô-ñoác nhaân - Neân Thaùnh 68. Cô-ñoác nhaân - Daân Chuùa 69. Cô-ñoác nhaân - Daân Chuùa 70. Cô-ñoác nhaân - Thaân-theå Chuùa 71. Cô-ñoác nhaân - Muoái cuûa ñaát 72. Cô-ñoác nhaân - Söï saùng cuûa theá-gian 73. Cô-ñoác nhaân - Söï saùng cuûa theá-gian 74 Cô-ñoác nhaân - Böùc thö cuûa Ñaáng Christ 75. Cô-ñoác nhaân - Lính chieán 76. Cô-ñoác nhaân - Lính gioûi 77. Cô-ñoác nhaân - Löïc-só 78. Cô-ñoác nhaân - Nhaø Noâng 79. Cô-ñoác nhaân - Ñeàn thôø Ñöùc Chuùa Trôøi.

8

9

1

NIEÀM TIN

ieàm tin khoù phaân-ñònh chính-xaùc, nhöng noù taïo ra söùc maïnh ñeå con ngöôøi chòu ñöïng. Noù cho naêng-löïc ñeå con ngöôøi vöôn leân. Noù phaùt ra yù-

nghóa, nieàm tin ôû nhöõng giôø phuùt sanh-ñoäng trong cuoäc soáng. Maát nieàm tin keå nhö maát taát caû yù-nghóa cuøng laïc-thuù cuûa cuoäc ñôøi.

Ñaët nieàm tin nôi mình, chính mình khoâng tin noåi. Ñaët nieàm tin nôi ngöôøi, nhaân voâ thaäp toaøn, deø-daët vaãn laø thaùi-ñoä khoân-ngoan. Chi baèng ñaët nieàm tin nôi quí vò thaàn-thaùnh, thieâng-lieâng naøo ñoù vaãn hôn. Vaø caøng hôn nöõa ñeå ñaït ñeán vöõng tin khi tìm ñöôïc ñuùng ñoái-töôïng ñeå ñaët nieàm tin.

Kinh-Thaùnh ñònh nghóa nieàm tin hay ñöùc-tin nhö vaày: “Vaû, ñöùc-tin laø bieát chaéc vöõng-vaøng cuûa nhöõng ñieàu mình ñöông troâng-mong, laø baèng-côù nhöõng ñieàu mình chaúng xem thaáy” (Heâ-bô-rô 11:1). Nghóa laø ñieàu chuùng ta tin-caäy khoâng theå mô-hoà; ñieàu chuùng ta ngöôõng-voïng phaûi ñöôïc chöùng trong thöïc-taïi daàu vaãn coøn ôû trong töông-lai. Vaäy thöû hoûi trong chuùng ta maáy ai coù ñöôïc nieàm tin nhö vaäy.

Khoâng bieát nieàm tin cuûa quí vò vôùi tín-ngöôõng cuûa quí vò theå naøo. Nhöng nhöõng ngöôøi coù danh laø Cô-ñoác nhaân ñaõ coù nhöõng töøng-traûi trong nieàm tin cuûa mình ñaïi loaïi nhö sau:

* Thaáy môùi tin - Thoâ-ma ñaïi dieän cho haïng ngöôøi naøy. Chuùa Jeâsus soáng laïi hieän ra vôùi caùc moân-ñoà, trong luùc khoâng coù Thoâ-ma. Caùc moân-ñoà thuaät laïi veà vieäc Chuùa soáng laïi vaø

N

10

hieän ra. Nhöng Thoâ-ma khoâng tin. OÂng noùi: “Neáu ta khoâng thaáy daáu ñinh trong baøn tay Ngaøi, neáu ta khoâng ñaët ngoùn tay vaøo choã daáu ñinh, vaø neáu ta khoâng ñaët baøn tay nôi söôøn Ngaøi, thì ta khoâng tin” (Giaêng 20:25). Ñöùc-tin phaûi ñöôïc hoã-trôï bôûi luaän-lyù, bôûi xaùc-chöùng. Ñöùc-tin chæ coù khi taâm-trí ñaõ thoûa-maõn vôùi nhöõng baèng-côù hieån-nhieân. Nhöõng Cô-ñoác nhaân lyù-trí khoâng höôûng ñöôïc “phöôùc cho nhöõng keû chaúng thaáy maø ñaõ tin vaäy” (Giaêng 20:29). Chaúng nhöõng khoâng ñöôïc phöôùc, taâm-trí coøn bò xaùo-ñoäng bôûi nhöõng bieän-luaän. “Ñöùc Chuùa Trôøi naøo nôõ vaäy” (Ma-thi-ô 16:22). Nhieàu Cô-ñoác nhaân nhôù naèm loøng caâu Kinh-Thaùnh naøy: “Vaû, aáy laø nhôø aân-suûng, bôûi ñöùc-tin maø anh em ñöôïc cöùu, ñieàu ñoù khoâng phaûi ñeán töø anh em, beøn laø söï ban cho cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 2:8). Nhöng theo luaän-lyù thì khoù tin quaù. Thoâi chi baèng coá laøm theâm ñieàu naøy, ñieàu noï ñeå taïo coâng-ñöùc haàu boå-xung hoaëc döï-phaàn vaøo söï cöùu-chuoäc cuûa Chuùa Jeâsus, maëc daàu lôøi Chuùa Jeâsus phaùn treân thaäp-töï giaù veà söï cöùu-chuoäc cuûa Ngaøi ñaõ hoaøn-taát vaø ñaày-ñuû: “Moïi söï ñaõ ñöôïc troïn” (Giaêng 19:30) vaãn coøn raønh-raønh trong Kinh-Thaùnh. Thôøi xa-xöa, coù moät baø giaø “nhaø queâ” ra tænh, cuï ñeo moät caùi bò khaù naëng treân vai. Cuï ñaõ ñöôïc moät chieác xe hôi gheù laïi cho quaù giang moät ñoaïn ñöôøng. Cuï böôùc leân xe vôùi nieàm vui. Xe chaïy ñöôïc moät quaõng, ngöôøi laùi xe nhìn vaøo kieán chieáu haäu ñeå xem cuï giaø ngoài coù thoaûi-maùi chaêng. OÂng ngaïc-nhieân thaáy caùi bò vaãn coøn ñeo nôi vai, lieàn hoûi: Sao cuï khoâng ñeå caùi bò xuoáng maø ngoài cho khoûe? Cuï traû lôøi: OÂng chôû toâi laø toát quaù roài, toâi khoâng muoán caùi bò laøm naëng xe oâng. Bieát bao Cô-ñoác nhaân ñaõ ñeán vôùi Chuùa maø vaãn khoâng ñöôïc an-nghæ nhö lôøi Chuùa phaùn: “Hôõi nhöõng keû meät-moûi vaø gaùnh-naëng, haõy ñeán cuøng ta, ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân-nghæ” (Ma-thi-ô 11:28). Töø xöa ñeán nay, khoâng bieát bao nhieâu ngöôøi cöù daïy, cöù khuyeân con caùi Chuùa phaûi laøm ñieàu naøy, phaûi giöõ ñieàu noï ñeå höôûng ñöôïc söï cöùu-roãi hay duy-trì söï cöùu-roãi, maëc daàu ñaõ tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Thaùnh Giaêng ñaõ vieát thö gôûi

11

ñeán Hoäi-thaùnh vôùi chuû-ñích: “Ta ñaõ vieát nhöõng ñieàu naøy cho caùc con, haàu cho caùc con bieát mình coù söï soáng ñôøi-ñôøi, laø ngöôøi naøo tin danh Con Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Giaêng 5:13).

* Tin ñaïi, tin lieàu - Haïng ngöôøi naøy Chuùa Jeâsus ñaõ phaùn trong thí-duï veà ngöôøi gieo gioáng. Tuy tin “song trong loøng khoâng coù reã, chæ taïm thôøi maø thoâi” (Ma-thi-ô 13:21). Ñöùc tin khoâng coù caên-baûn treân Lôøi Kinh-Thaùnh. Tin gì laøm naáy. Ñöùc-tin naøy ñaõ taïo ra laém anh-huøng rôm trong Hoäi-thaùnh, chæ caàn moät chuùt löûa laø heát côn anh-huøng. Ñaây laø haïng “meâ-tín dò-ñoan”. Haïng Cô-ñoác nhaân naøy khoâng bao giôø coù theå tuyeân-boá nhö Gioùp vôùi nieàm tin cuûa mình: “Daãu Chuùa gieát ta, ta cuõng nhôø caäy Ngaøi” (Gioùp 13:15).

Caû cuoäc ñôøi cuûa Cô-ñoác nhaân bôûi ñöùc-tin maø ñöôïc cöùu, bôûi ñöùc-tin maø soáng ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi, bôûi ñöùc-tin maø laøm thaønh yù-ñònh cuûa Ngaøi treân ñaát. Ñaây laø loaïi ñöùc-tin khoâng phaùt-xuaát töø trí-naõo chuùng ta, khoâng phaùt-xuaát töø cuoàng-voïng chuùng ta. Ñaây laø loaïi ñöùc-tin maø caùc moân-ñoà phaûi khaån-xin vôùi Chuùa Jeâsus: “Xin theâm ñöùc-tin cho chuùng toâi” (Lu-ca 17:5). Chuùng ta phaûi coù loaïi ñöùc-tin naøy vaø caû cuoäc ñôøi chuùng ta “soáng bôûi ñöùc-tin” (Roâ-ma 1:17).

12

2

NIEÀM TIN ÑÍCH-THÖÏC

rong moät ñeâm traêng vaèng-vaët, Ñöùc Phaät ñöa tay chæ maët traêng vaø noùi cuøng ñeä-töû raèng: Kia laø maët traêng, cöù ngoù theo ngoùn tay ta thì thaáy. Nhöng,

neân nhôù: ngoùn tay ta khoâng phaûi laø traêng, nhöõng lôøi ta giaûng veà ñaïo cuõng vaäy. Caùc con cöù nghe lôøi ta giaûng maø tìm ñaïo. Nhöng neân nhôù: Lôøi giaûng cuûa ta khoâng phaûi laø ñaïo.

Chuùng toâi laø Cô-ñoác nhaân, chuùng toâi “tin” vaøo lôøi Chuùa caùch tuyeät-ñoái. Vì lôøi Chuùa laø “lôøi haèng soáng” “Lôøi Chuùa coøn laïi ñôøi-ñôøi. Vaø lôøi ñoù laø Tin-laønh” (I Phi-e-rô 1:23,25).

Vaäy neân nguyeân-taéc caên-baûn veà nieàm tin cuûa Cô-ñoác nhaân phaûi ñöôïc laäp neàn treân lôøi Chuùa laø Kinh-Thaùnh. Ñöùc-tin ñích-thöïc chuùng ta phaûi coù ñeå ñöôïc söï cöùu-roãi, ñeå soáng trong thaùnh yù Ñöùc Chuùa Trôøi, laø “Ñöùc-tin ñeán bôûi söï ngöôøi ta nghe, vaø ngöôøi ta nghe, laø khi lôøi cuûa Ñaáng Christ ñöôïc rao-giaûng” (Roâ-ma 10:17). Chuùng ta haõy nghe lôøi chöùng cuûa Phao-loâ veà ñöùc-tin ñích-thöïc cuûa Ti-moâ-theâ nhö vaày: “Veà phaàn con, haõy ñöùng vöõng trong nhöõng söï con ñaõ ñem loøng tin chaéc maø hoïc vaø nhaän laáy, vì bieát con ñaõ hoïc nhöõng ñieàu ñoù vôùi ai, vaø khi con coøn thô-aáu ñaõ bieát Kinh-Thaùnh voán coù theå khieán con khoân-ngoan ñeå ñöôïc cöùu bôûi ñöùc-tin trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Caû Kinh-Thaùnh ñeàu laø bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn, coù ích cho söï daïy-doã, beû-traùch, söûa-trò, daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn-veïn vaø saém-saün ñeå laøm moïi vieäc laønh.” (II Ti-moâ-theâ 3:14-16).

T

13

Bieát bao laàn chuùng ta thaát-baïi treân linh-trình. Chuùng ta töï kieåm-ñieåm nieàm tin cuûa chuùng ta. Chuùng ta coù “ñöùc-tin laém”, chuùng ta laïi tin quyeát vôùi caû loøng thaønh nöõa, theá maø sao vaãn caûm thaáy chöa ñuû soá löôïng ñöùc-tin caàn coù. Chuùng ta laáy loøng thaønh khaån-caàu vôùi Chuùa: “Xin theâm ñöùc-tin cho chuùng toâi” (Lu-ca 17:5) nhö caùc moân-ñoà xöa kia. Vaø caâu traû-lôøi cuûa Chuùa: “Neáu caùc ngöôi coù ñöùc-tin baèng hoät caûi” (Lu-ca 17:6) coù laøm cho chuùng ta ngôõ-ngaøng suy-nghó veà löôïng ñöùc-tin cuûa mình coù chaêng? Laáy gì ñeå ño-löôøng ñöùc-tin cuøng kích-thöôùc ñöùc-tin? Hoät caûi, hoät caùt dung-tích gaàn baèng nhau. Taïi sao Chuùa khoâng duøng haït caùt ñeå chæ löôïng nhö Ngaøi ñaõ duøng ñeå phaùn vôùi AÙp-ra-ham veà soá-löôïng (Saùng-theá kyù 22:17). Chæ vì ñöùc-tin khoâng quan-troïng bôûi soá-löôïng maø quan-troïng bôûi quyeàn-naêng cuûa söï soáng. Hoät caûi coù söï soáng, haït caùt thì khoâng. Ñöùc-tin khoâng coù söï soáng laø ñöùc-tin cheát (Gia-cô 2:26).

Ñöùc-tin ñích-thöïc laø ñöùc-tin coù söï soáng, laø ñöùc-tin phaùt-xuaát töø Lôøi Chuùa, laø lôøi maø Chuùa Jeâsus ñaõ xaùc-quyeát raèng: “Nhöõng lôøi ta ñaõ phaùn cuøng caùc ngöôi ñeàu laø Thaàn-Linh vaø söï soáng” (Giaêng 6:63). Laø lôøi maø Phi-e-rô ñaõ caûm nhaän: “Chuùa coù nhöõng lôøi cuûa söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 6:68).

Moät soá caùc nhaø “laõnh-ñaïo” hoäi-thaùnh höõu-hình ñaõ noái goùt nhöõng ngöôøi Pha-ri-si “ngoài treân ngoâi Moâi-se” (Giaêng 23:2) ñeå vieát theâm giaùo-ñieàu, nay theâm mai bôùt cho phuø-hôïp thôøi-theá. Toäi-nghieäp cho moät soá con caùi Chuùa ñaõ bò “chuùng noù daïy theo nhöõng ñieàu-raên maø chæ bôûi ngöôøi ta laøm ra” (Maùc 7:7), thì laøm sao coù ñöùc-tin ñích-thöïc soáng ñoäng ñöôïc.

Moät soá quí vò coù phaän-söï “daïy cho hoï giöõ heát caû moïi ñieàu maø ta ñaõ truyeàn cho caùc ngöôi” (Ma-thi-ô 28:20). Trong tay hoï coù Kinh-Thaùnh, vaø hoï daïy Kinh-Thaùnh, giaûng Kinh-Thaùnh. Maëc daàu ñang soáng trong thôøi-ñaïi cuûa Chuùa Thaùnh-Linh, laø Ñaáng ñöa chuùng ta vaøo chaân-lyù (Giaêng 16:13). Theá maø hoï vaãn nhö caùc moân-ñoà xöa kia “khoâng hieåu lôøi Ngaøi” (Lu-ca 9:45), laïi chaúng öôùc-ao ñöôïc “môû maét ...ñeå thaáy söï laï-

14

luøng trong luaät-phaùp cuûa Chuùa” (Thi-thieân 119:19). Ñoái vôùi hoï, “Lôøi naøy thaät khoù” (Giaêng 6:71). Neân thay vì daïy, giaûng “chaân-lyù”, hoï quay ra daïy, giaûng “luaân-lyù ñaïo” !! thì laøm sao con caùi Chuùa coù ñöùc-tin ñích-thöïc maø soáng ñoäng ñöôïc?

Moät soá con caùi Chuùa “coù ñöùc-tin ñeán Ñöùc Chuùa Trôøi” (Maùc 11:22). Nhöng laïi “chaùn” Lôøi Chuùa. Thích ñoïc “kinh” hôn laø “suy-gaãm” Lôøi Chuùa (Gioâ-sueâ 1:8). Lôøi Chuùa phaùn: “Haõy cöù ôû trong ta vaø nhöõng lôøi ta ôû trong caùc ngöôi” (Giaêng 15:7). Theá maø nhieàu ngöôøi vaãn quyeát “soáng ñaïo” maø khoâng caàn coù lôøi Chuùa. Laï quaù!

Thöa quí vò, ai coù phaän-söï giaûng-daïy Lôøi Chuùa, haõy “laáy loøng ngay thaúng giaûng-daïy lôøi chaân-lyù” (II Ti-moâ-theâ 2:15) ñeå con caùi Chuùa bôûi Lôøi Chuùa maø coù ñöùc-tin ñích-thöïc soáng-ñoäng. Haõy “laáy Kinh-Thaùnh caét-nghóa vaø giaûi-toû veà Ñaáng Christ” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 17:3) keûo moät soá con-caùi Chuùa “ngaøy naøo cuõng tra xem Kinh-Thaùnh ñeå xeùt lôøi giaûng coù thaät chaêng” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 17:11) e seõ keùm loøng tin-caäy nôi ngöôøi daãn-daét, daïy ñaïo.

Thöa quí vò laø Cô-ñoác nhaân, ñöøng ñoøi hoûi nhieàu nôi caùc ñaày-tôù Chuùa trong coâng-taùc xaõ-hoäi. Haõy ñeå quí vò aáy coù ñuû thì-giôø nghieâng-cöùu Lôøi Chuùa haàu duøng Lôøi Chuùa giaûng-daïy, gaây-döïng ñöùc-tin quí vò. Haõy soát-saéng tham-gia caùc giôø hoïc Kinh-Thaùnh. Haõy ghi nhaän Lôøi Chuùa phaùn: “Quyeån saùch luaät-phaùp (Kinh-Thaùnh) naøy chôù xa mieäng ngöôi, haõy suy-gaãm ngaøy vaø ñeâm, haàu cho caån-thaän laøm theo moïi ñieàu ñaõ cheùp ôû trong; vì nhö vaäy ngöôi môùi ñöôïc may-maén trong con ñöôøng mình, vaø môùi ñöôïc phöôùc” (Gioâ-sueâ 1:8). Haõy quyeát chí “laøm ... y nhö lôøi Chuùa phaùn daën” (Saùng-theá kyù 6:22; Ma-thi-ô 1:24). Vaø heã ñieàu gì Kinh-Thaùnh khoâng daïy thì “ñöøng tin” (Ma-thi-ô 24:26).

Chuùng ta ñeàu coù öôùc-voïng ñoàng-baøo ta coù ñöùc-tin ñích-thöïc, soáng-ñoäng ñeán Cöùu Chuùa Jeâsus ñeå nhaän ñöôïc söï cöùu-roãi. Nhöng hoï “chöa nghe noùi veà Ngaøi thì laøm theå naøo maø tin? ... Ñöùc-tin ñeán bôûi söï ngöôøi ta nghe, maø ngöôøi ta nghe, laø khi

15

lôøi cuûa Ñaáng Christ ñöôïc rao-giaûng” (Roâ-ma 10:14,17). Theá thì taïi sao chuùng ta khoâng noùi veà Chuùa cho ñoàng-baøo chuùng ta. Neáu chöa noùi ñöôïc, haõy trao moät tôø truyeàn ñaïo ñôn hay moät cuoán saùch nhoû noùi veà Chuùa.

16

3

TIN-CAÄY

ascal noùi: Con ngöôøi laø caây saäy coù tö-töôûng. Caùi tö-töôûng, caùi yù-chí ñaõ laøm cho con ngöôøi voán coù moät thaân-xaùc yeáu-ñuoái ñaõ trôû neân maïnh-meõ voâ-

cuøng. Con ngöôøi khoâng theå soáng hoàn-nhieân thanh-thaûng nhö

caây-coû, chim-muoâng. Khoâng coù sinh-vaät naøo ñöôïc trau-luyeän trong söï tranh-ñaáu, ngoaïi tröø con ngöôøi. Chaúng coù sinh-vaät naøo yù-thöùc ñöôïc söï thaønh-coâng hay thaát-baïi cuûa cuoäc ñôøi mình, ngoaïi tröø con ngöôøi. Cuõng chaúng coù sinh-vaät naøo cho ñoàng loaïi laø ngu hoaëc khoân hôn mình, ngoaïi tröø con ngöôøi. Con ngöôøi coù tö-töôûng vaø con ngöôøi töï ñaøy-aûi mình. Con ngöôøi coù tö-töôûng, neân chæ caûm thaáy giaù-trò khi tìm thaáy ñöôïc caùi gì nôi mình “hôn ngöôøi”. Con ngöôøi coù tö-töôûng, neân chæ caûm thaáy thaät huøng-duõng khi tìm thaáy caùi gì nôi mình hôn ... mình ngaøy hoâm qua.

Moät trong nhöõng bí-quyeát thaønh-coâng ôû treân ñôøi laø phaûi bieát ngöôùc maët, khoâng töï-ti, yû-laïi, nhöng töï tin daán böôùc tröôùc moïi trôû-ngaïi khoù-khaên. Nguyeãn-baù-Hoïc ñaõ noùi: Ñöôøng ñi khoâng khoù vì ngaên soâng caùch nuùi, nhöng khoù vì loøng ngöôøi ngaïi nuùi e soâng. Ñöùc Phaät cuõng ñaõ daïy caùc ñeä-töû phaûi bieát töï tin treân ñöôøng giaûi-thoaùt: Caùc con haõy coá tìm ôû döôùi theá naøy, aùnh saùng vaø nöông-töïa ôû chính con, vaø khoâng ôû choã naøo khaùc nöõa. Baát cöù tì-khöu naøo, hieän taïi hay ngaøy mai khi ta khoâng coøn nöõa, neáu bieát tìm ôû mình chôù khoâng tìm ôû choã khaùc aùnh-

P

17

saùng vaø nöông-töïa, nhöõng tì-khöu say-meâ veà tieán-boä ñoù, seõ ñöôïc goïi laø Ñaáng Toái-cao.

Bieát bao ngöôøi ñaõ muø-quaùng trong töï-tin. Hoï haønh-ñoäng trong kieâu-caêng lieàu-lónh, baát keå thieân-löïc cuøng tha-löïc. Kinh-nghieäm ngöôøi xöa veà yeáu-toá ñeå thaønh-coâng phaûi hoäi ñuû: Thieân-thôøi, ñòa lôïi, nhaân hoøa.

Cô-ñoác nhaân phaûi coù ñôøi soáng ñaéc-thaéng, thaønh-coâng. Maø yù-nghóa cuûa söï ñaéc-thaéng vaø thaønh-coâng taát-nhieân khoâng theo quan-nieäm theá-tuïc, maø theo quan-nieäm Ñöùc Chuùa Trôøi. Baát cöù Cô-ñoác nhaân naøo laøm cho danh Chuùa ñöôïc toân-vinh vaø yù Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc thaønh-toaøn treân ñaát (Ma-thi-ô 6:9-10), thì ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân aáy ñöôïc keå laø thaønh-coâng, keát-quaû. Bí-quyeát thaønh-coâng cuûa Cô-ñoác nhaân khoâng phaûi laø töï tin maø laø tin-caäy. Cô-ñoác nhaân chaúng nhöõng coù nieàm tin ñích-thöïc ñeán töø nôi Chuùa, maø coøn phaûi heát loøng nhôø-caäy Chuùa. Noùi goïn laø loøng tin-caäy Chuùa.

Ngöôøi coù loøng tin-caäy Chuùa khoâng phaûi laø ngöôøi khoâng coù yù-chí, töï tin. Maø laø ngöôøi bieát roõ naêng-löïc mình, coù söï khoân-ngoan nhaän thöùc roõ nhöõng khoù-khaên caàn phaûi ñöông ñaàu, öôùc-löôïng ñöôïc nhöõng naëng-neà caàn phaûi gaùnh-vaùc. Coù söï lo-laéng chính-xaùc, coù söï sôï-haõi phaûi leõ. Vì yù-ñònh Chuùa: “Ta seõ toû cho ngöôi nhöõng vieäc lôùn vaø khoù, laø nhöõng vieäc ngöôi chöa töøng bieát” (Gieâ-reâ-mi 33:3).

Theá roài, ngöôøi coù loøng tin-caäy Chuùa quyeát laøm troïn yù-chæ Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñöôïc toû ra. Tröôùc heát, ngöôøi Cô-ñoác “trao moïi ñieàu lo-laéng mình cho Ngaøi” (I Phi-e-rô 5:7). Ngöôøi Cô-ñoác cuõng bieát töï tin “toâi laøm ñöôïc moïi söï nhôø Ñaáng ban theâm söùc cho toâi” (Phi-líp 4:3). Theá laø “chính Ñöùc Chuùa Trôøi ... vöøa muoán vöøa laøm theo yù toát Ngaøi” (Phi-líp 2:13). Vaø “söùc maïnh cuûa Ñaáng Christ ôû trong toâi” (II Coâ-rinh-toâ 12:9), laø keû coù loøng tin-caäy Ngaøi. Coù moät ñieåm maø Cô-ñoác nhaân caàn löu yù laø ngöôøi tin-caäy Chuùa phaûi “laøm heát söùc mình” (II Phi-e-rô 3:14) roài môùi ñöôïc “ban theâm söùc” .

Nhieàu Cô-ñoác nhaân chaúng bao giôø ñöôïc “ban theâm

18

söùc”, chæ vì suoát ñôøi hoï chæ mong laøm nhöõng vieäc “vöøa söùc”. Hoï maát ñi loøng tin-caäy Chuùa. Hoï ñaõ maát ñi caùi phöôùc-haïnh ñöôïc “thaàn-quyeàn” cuûa Chuùa ban cho.

Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ ñöôïc “ban theâm söùc” moãi ngaøy ñeå “ñöôïc söùc môùi, caát caùnh bay cao nhö chim öng - “ñeán gaàn Ñöùc Chuùa Trôøi” (Thi-thieân 73:28) - Chaïy - “nhaém muïc-ñích maø chaïy” (Phi-líp 3:14) - maø khoâng meät-nhoïc; ñi - “vaùc thaäp-töï giaù mình maø theo Ta” (Lu-ca 14:27) maø khoâng meät-moûi” (EÂ-sai 40:31).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ ñöôïc “ban theâm söùc” neân ñaõ “chòu laáy thaäp-töï giaù, khinh ñieàu sæ-nhuïc” (Heâ-bô-rô 12:2).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ ñöôïc “ban theâm söùc” neân ñaõ “ñaùnh traän toát laønh” (II Ti-moâ-theâ 4:7). “Vì ñoù maø toâi laøm vieäc, nhôø söùc Ngaøi giuùp-ñôõ maø chieán-ñaáu, laø söùc haønh-ñoäng caùch coù quyeàn trong toâi” (Coâ-loâ-se 1:29). Vaø cuõng bôûi söùc ñoù maø “chieán-ñaáu khoâng thoâi trong khi caàu-nguyeän ñeå anh em trôû neân toaøn-veïn vaø troïn nieàm vaâng-phuïc moïi yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâ-loâ-se 4:12). OÂi! kyø-dieäu thay laø thaàn quyeàn; OÂi! phöôùc-haïnh thay laø naêng-löïc töø nôi Chuùa. Coøn trôû löïc naøo maø khoâng theå vöôït qua. Coøn coâng-taùc naøo maø khoâng theå hoaøn-taát. Coøn khoán-khoå naøo maø khoâng theå vui chòu. Coøn sæ-nhuïc naøo maø khoâng theå cöu-mang.

Ñöøng caàu xin Chuùa giao coâng vieäc Ngaøi vöøa söùc mình. Haõy caàu xin Chuùa “ban theâm söùc” cho vöøa coâng-vieäc Chuùa giao. Haõy heát loøng tin-caäy Chuùa.

19

4

VAÂNG-PHUÏC

in-caäy vaø vaâng-phuïc nhö ñoâi caùnh chim ñeå chim bay luôïn trong baàu trôøi roäng-raõi. Con ngöôøi seõ soáng an-laïc vôùi taâm-hoàn bình-tónh khi bieát ñaët

loøng tin-caäy ñuùng choã, bieát vaâng-phuïc caùc luaät chính-ñaùng. Vaâng-phuïc - nhieàu ngöôøi ñaõ cho ñoù laø tinh-thaàn khieáp-

nhöôïc. Laø haønh-vi nghòch laïi vôùi oùc phaán-ñaáu. Ngöôøi thieáu tinh-thaàn vaâng-phuïc phaàn nhieàu laø bôûi taùnh

töï-aùi, töï-cao, töï-ñaïi, hieåu yù-nghóa hai chöõ töï-do caùch noâng-caïn, naém laáy hai chöõ giaûi-phoùng caùch hôøi-hôït. Voã ngöïc töï xöng laø anh-huøng. Hoï ñaâu coù bieát, nhöõng ngöôøi ñöôïc thieân haï xöng laø anh-huøng ñeàu coù ñöùc vaâng-phuïc raát cao.

Vaâng-phuïc - chaéc-chaén khoâng phaûi laø haønh-vi khieáp-nhöôïc, phuïc-toøng ñeå truïc-lôïi. Hoaëc bôûi nhöõng lyù-do baát chính naøo ñoù ñeå ñöôïc an thaân hay thoûa-maõn loøng vò-kyû.

Vaâng-phuïc laø haønh-vi kieân-cöôøng cuûa yù-chí, laø söï phaán-ñaáu noäi-taâm ñeå ñaït ñeán muïc-ñích cao-ñeïp, laø ñöùc nhaân-aùi ñem traät-töï, an-laïc haïnh-phuùc cho moïi ngöôøi.

Maïnh-töû noùi: Thuaän Thieân giaõ toàn, nghòch Thieân giaõ vong. - Thuaän vôùi Trôøi thì coøn, nghòch vôùi Trôøi thì maát. Ngöôøi Vieät mình voán coù taùnh vaâng-phuïc Trôøi. Tinh-thaàn ñoù khoâng bieán con ngöôøi thaønh noâ-leä, tieâu-cöïc, nhöng laøm cho con ngöôøi coù taùc-vi tích-cöïc, töï-yù, cao-caû. Xöa nay hieàn-nhaân

T

20

quaân-töû vaãn laáy yù Trôøi laøm troïng. Ngöôøi caàm-quyeàn muoán daân quy-phuïc phaûi tuyeân-xöng: Vaâng meänh Trôøi cöùu nöôùc trò daân. Ngöôøi daân-daõ ñôn thuaàn chaáp-nhaän “yù Trôøi laø vaäy” ñeå töï thuyeát-phuïc mình trong vaâng-phuïc. Ñeán khi nhaém maét taét hôi cuõng coøn vaâng-phuïc trong yù-nieäm “Trôøi keâu ai naáy daï”.

Chaúng moät ngöôøi taøi-ñöùc naøo trong ñôøi laïi chaúng bieát vaâng-phuïc cha meï trong gia-ñình, vaâng-phuïc thaày coâ nôi hoïc ñöôøng, vaâng-phuïc luaät-leä chính-ñaùng trong xaõ-hoäi.

Chaúng coù moät ngöôøi naøo ñöôïc cöùu-roãi, höôûng ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi, ñöôïc trôû neân con caùi trong ñaïi gia-ñình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi maø khoâng vaâng-phuïc yù Trôøi maø Chuùa Jeâsus ñaõ daïy: “Ñaây laø yù-muoán cuûa Cha ta (Ñöùc Chuùa Trôøi). Phaøm ai nhìn Con (Chuùa Jeâsus) vaø tin Con, thì ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 6:40).

Chaúng coù moät con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi naøo ñöôïc Chuùa ñaïi duïng trong coâng-vieäc nhaø Ngaøi laïi thieáu tinh-thaàn vaâng-phuïc Ñöùc Chuùa Trôøi. Trinh-nöõ Ma-ri vôùi tinh-thaàn vaâng-phuïc troïn-veïn ñaõ quyeát-ñònh: “Toâi ñaây laø toâi tôù Chuùa; xin söï aáy xaûy ra cho toâi nhö lôøi Chuùa truyeàn” (Lu-ca 1:38). Bôûi tinh-thaàn vaâng-phuïc, trinh-nöõ Ma-ri ñaõ ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi xöû-duïng laøm cöûa ngoõ ñöa Cöùu Chuùa Jeâsus, Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi vaøo traàn-theá. Thaùnh Phao-loâ ñaõ coù tinh-thaàn vaâng-phuïc ngay khi gaëp Cöùu Chuùa Jeâsus. Chuùng ta haõy nghe lôøi chöùng cuûa oâng: “Toâi teù xuoáng ñaát, vaø nghe coù tieáng phaùn cuøng toâi raèng: Hôõi Sau-lô, Sau-lô, lam sao ngöôi baét-bôù ta? Toâi traû-lôøi raèng: Laïy Chuùa, Chuùa laø ai? Ngaøi phaùn: Ta laø Jeâsus ôû Na-xa-reùt maø ngöôi ñang baét-bôù ñaây ... Toâi beøn thöa: Laïy Chuùa toâi phaûi laøm chi? (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 22:7-10). Chuùng ta haõy nghe theâm lôøi chöùng cuûa Phao-loâ veà söï vaâng-phuïc trong chöùc-vuï: “Nhöng khi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng ñaõ ñeå rieâng toâi ra töø luùc coøn trong loøng meï, vaø laáy aân-suûng goïi toâi, haàu cho toâi rao-truyeàn Con ñoù (Chuùa Jeâsus) ra cho ngöôøi ngoaïi, thì laäp-töùc toâi khoâng baøn vôùi thòt vaø maùu” (Ga-la-ti 1:15-16). Laø chæ bieát vaâng-phuïc chôù khoâng baøn hôn tính thieät

21

vôùi chính mình. Ngaøy nay Danh Chuùa ñöôïc ñoàn ra khaép naêm chaâu boán

beå, haøng trieäu-trieäu ngöôøi khaép nôi treân theá-giôùi nhaän ñöôïc Tin-Laønh Cöùu-roãi. AÁy laø nhôø vaøo phaàn ñoâng con caùi Chuùa coù tinh-thaàn vaâng-phuïc caùch quyeát-lieät nhö Ma-ri vaø Phao-loâ.

Vaâng-phuïc - chæ môùi laø yù-töôûng thoâi cuõng ñuû laøm cho chuùng ta khoù chòu. Sau khi toå-phuï loaøi ngöôøi laø A-ñam vaø EÂ-va baát tuaân maïng leänh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi taïi vöôøn EÂ-ñen, haùi traùi caây Chuùa caám maø aên (Saùng-theá kyù 3). Töø ñoù, caû nhaân-loaïi coù taâm-taùnh phaûn-loaïn, baát tuaân töø trong thaâm taâm. Tình-thaàn baát phuïc-tuøng Chuùa vaø baát phuïc-tuøng nhau ngaøy caøng gia-taêng. Chaúng caàn ai daïy-baûo, treû thô ñaõ bieát laéc ñaàu tröôùc khi bieát noùi tieáng “khoâng”. Lôùn leân moät chuùt thì böôùng-bænh. Hieåu bieát moät chuùt thì “khoù daïy”. Böôùc vaøo ñôøi soáng xaõ-hoäi thì naøo luaân-lyù, luaät phaùp nhö nhöõng xieàng-xích, nhö nhöõng aùp-löïc ñeå kìm-cheá söï noåi loaïn cuûa con ngöôøi.

A-ñam thöù nhöùt, toå-phuï cuûa nhaân-loaïi ñaõ vì khoâng vaâng-phuïc lôøi phaùn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi maø caû doøng-doõi loaøi ngöôøi phaûi cheát trong toäi-loãi. “A-ñam sau heát” (I Coâ-rinh-toâ 15:45), Chuùa Jeâsus-Christ, Cöùu Chuùa cuûa nhaân loaïi ñaõ “vaâng-phuïc cho ñeán cheát, thaäm chí cheát treân caây thaäp-töï” (Phi-líp 2:8) ñeå caû doøng-doõi loaøi ngöôøi nhôø Ngaøi maø ñöôïc soáng. Nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Nhö trong A-ñam moïi ngöôøi ñeàu cheát, thì cuõng moät leõ aáy, trong Ñaáng Christ moïi ngöôøi ñeàu seõ soáng laïi ... A-ñam sau heát laø thaàn ban söï soáng” (I Coâ-rinh-toâ 15:22,45).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ cuûa chuùng ta, “Daàu Ngaøi laø Con, cuõng phaûi hoïc-taäp vaâng-phuïc bôûi nhöõng söï khoán-khoå mình ñaõ chòu” (Heâ-bô-rô 5:8). Theá thì chuùng ta, nhöõng Cô-ñoác nhaân thuoäc veà Chuùa Jeâsus haù laïi khoâng chòu “hoïc taäp vaâng-phuïc” sao? Naøo chuùng ta cuøng nhau ra söùc hoïc-taäp:

* Vaâng-phuïc Chuùa, laøm theo lôøi Ngaøi. (I Sa-mu-eân 15:22; Gieâ-reâ-mi 7:23).

22

* Vaâng-phuïc Cha-meï trong Chuùa. (EÂ-pheâ-soâ 6:1; Coâ-loâ-se 3:20).

* Vaâng-phuïc ngöôøi laøm chuû (Coâ-loâ-se 3:22). * Vaâng-phuïc ngöôøi caàm-quyeàn (Tít 3:1). * Vaâng-phuïc ngöôøi daét-daãn (Heâ-bô-rô 13:17) * Vaâng-phuïc choàng (I Phi-e-rô 3:1). “Haõy kính-sôï Ñaáng Christ vaø vaâng-phuïc nhau”

(EÂ-pheâ-soâ 5:22).

23

5

TRUNG-TÍN

rong moïi laõnh-vöïc, “caùi-thuôû-ban-ñaàu-aáy”. Lyù-töôûng thaät cao, taâm huyeát thaät ñaày. Lôøi theà trung-kieân loàng-loäng trong gioù sôùm, hay aâm-

thaàm töï höùa döôùi aùnh traêng laønh-laïnh söông khuya. Theá maø chæ taïi caùi thôøi-gian quaùi-aùc kia ñaõ phaù tan bao moäng ñeïp cuûa “caùi-thuôû-ban-ñaàu-aáy”. Neân ngöôøi coù lyù-töôûng thì nhieàu, nhöng ngöôøi theo ñuoåi lyù-töôûng ñeán cuoái cuøng laïi raát hieám-hoi. OÂi! khoâng trung-tín thì laøm sao coù theå duy-trì “caùi-thuôû-ban-ñaàu aáy” vôùi thôøi-gian.

Trung-tín khoâng coù nghóa laø cöù theo ñuoåi moät ñieàu laàm-laïc bôûi thieáu saùng-suoát nhaän-ñònh. Ñoù laø meâ-tín chôù khoâng phaûi trung-tín.

Trung-tín cuõng khoâng phaûi cöù khö-khö giöõ laáy caùi “oâng baø ñeå laïi” maø khoâng chòu canh taân. Nhaát quyeát daäm chaân taïi choã. Nhö vaäy laø caâu-neä chôù khoâng phaûi trung-tín.

Trung-tín cuõng khoâng phaûi phöông-thöùc “ñaït ñeán cöùu-caùnh baát caàn phöông-tieän”. Trung-tín phaùt-xuaát töø nhaân-vò cuûa mình vaø ñöa nhaân-vò leân cao. Neân ngöôøi trung-tín khoâng theå duøng phöông-tieän baát chaùnh, cuõng khoâng theå “nuoát” lôøi.

Khi ta baát trung laø ta ñaõ coù taâm-tình boäi-baïc, coù yù-töôûng phaûn-nghòch vôùi chính mình. Trôû maët vôùi chính mình ñeå töø-boû chaùnh-nghóa mình thôø-phuïng. Ngöôøi baát trung phaàn nhieàu coù yù-chí suy-nhöôïc, löông-tri teâ-lieät vaø thieáu töï-troïng.

Khi ta trung-tín laø ta ñaõ coù yù-chí kieân-cöôøng ñeå chòu-

T

24

ñöïng gian-khoå, ñeå giöõ vöõng lôøi huùa. Trí-tueä saùng-suoát, yeâu-thöông doài-daøo, nhôø ñoù maø loøng theâm haêng-haùi. Trung-tín töï noù ñaõ ñöa ñeán baûn chaát toát-ñeïp, naâng cao nhaân-vò.

Bieát bao nhieâu gia-ñình ñau-khoå, tan-vôõ chæ vì thieáu loøng trung-tín giöõa vôï-choàng. Bao caëp ñaõ theà höùa theo luaät giaùo-hoäi:

- Coù phaûi anh höùa seõ chung-thuûy vôùi vôï, baát-luaän khi yeáu maïnh, luùc vui-buoàn, khi ngheøo-khoù, luùc giaøu-sang vaø aên-ôû troïn tình veïn nghóa vôùi vôï mình chaêng? Neùt maët cöông-quyeát, chaøng xin höùa.

- Coù phaûi chò höùa seõ yeâu-thöông, vaâng-phuïc choàng trong moïi vieäc phaûi, yeâu-thöông choàng baát-luaän khi yeáu-maïnh, luùc vui-buoàn, khi ngheøo-khoå, luùc giaøu-sang vaø aên-ôû troïn tình veïn nghóa vôùi choàng mình chaêng? Neùt maët dòu-daøng, naøng xin höùa.

Chaéc-chaén caëp hoân-nhaân ñuùng-ñaén naøo cuõng moät loøng nguyeän höùa vôùi nhau yeâu-thöông, kính-meán ñeán cuøng, aên-ôû coù thuûy coù chung troïn ñôøi. Roài ñeán khi tan-vôõ, anh ñi ñöôøng anh, toâi ñi ñöôøng toâi, tình-nghóa ñoâi ta coù theá thoâi, thì bao nhieâu caùi “taïi”, caùi “vì” ñöôïc daãn chöùng. Nhöng coù ai chòu nhaän mình baát trung, baát tín.

Vua Caûnh-Coâng thaáy AÙn-Töû laø nguôøi taøi neân muoán gaû con gaùi yeâu cho. Vua Caûnh-Coâng beøn vôøi AÙn-Töû vaøo noùi: Vôï khanh giaø xaáu roài. Quaû nhaân muoán khanh cöôùi con gaùi yeâu cuûa traãm. AÙn-Töû baát-maõn taâu: Vôï toâi ngaøy xöa cuõng treû ñeïp, ñaõ soáng vôùi toâi, nay veà giaø mong nhôø-caäy toâi. Nay vua baûo vaäy, toâi thaät caûm-ôn. Nhöng toâi khoâng heà daùm boäi-baïc maø maát loøng thuûy-chung. Ñaõ khoâng trung-tín trong tình-nghóa vôï-choàng, thì cuõng chaúng mong gì trung-tín trong moïi vieäc khaùc.

Trung-tín laø ñöùc taùnh Ñöùc Chuùa Trôøi ñoøi hoûi nôi con caùi Ngaøi. Laø ñöùc taùnh maø Chuùa Jeâsus ñoøi hoûi nôi vôï Ngaøi, töùc laø Hoäi-thaùnh Ngaøi. Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa chuùng ta laø “Ñöùc Chuùa Trôøi thaønh-tín” (Phuïc-truyeàn luaät-leä kyù 7:9; I Coâ-rinh-toâ 1:9; 10:13). “Neáu chuùng ta khoâng thaønh-tín, song Ngaøi vaãn thaønh-

25

tín, vì Ngaøi khoâng theå töï choái mình ñöôïc” (II Ti-moâ-theâ 2:13). Chuùng ta tin chaéc Ñöùc Chuùa Trôøi raát thoûa loøng vaø haõnh-

dieän khi thaáy baát cöù ai thuoäc veà Ngaøi, trong baát-cöù thôøi-ñaïi naøo, trung-tín vôùi Ngaøi. Ngaøi ñaõ tuyeân-xöng : “Toâi-tôù Moâi-se ta ... ngöôøi thaät trung-tín trong caû nhaø ta” (Daân-soá kyù 12:7). Chuùa Jeâsus cuõng chæ thoûa-loøng khi phaùn ñöôïc lôøi naøy vôùi baát cöù ai: “Hôõi ñaày-tôù ngay-laønh, trung-tín kia, ñöôïc laém” (Ma-thi-ô 25:21). Phao-loâ nhaän ra ñieàu-kieän caàn vaø ñuû ñeå ñöôïc Chuùa giao-phoù coâng-taùc troïng-ñaïi laø: “Ngaøi ñaõ xeùt ta laø trung-thaønh, laäp ta laøm keû giuùp-vieäc” (I Ti-moâ-theâ 1:12). Vaø nhöõng ngöôøi coäng-taùc vôùi Phao-loâ trong coâng-vieäc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeàu ñöôïc lôøi chöùng ñeïp veà trung-tín.

* “Ti-moâ-theâ, laø con yeâu-daáu cuûa toâi, cuõng laø trung-thaønh trong Chuùa” (I Coâ-rinh-toâ 4:17)

* “EÂ-phaùp-ra ... moät keû giuùp-vieäc trung-thaønh cuûa Ñaáng Christ” (Coâ-loâ-se 1:7).

* “Ti-chi-cô ... laø toâi-tôù trung-thaønh cuûa Chuùa” (EÂ-pheâ-soâ 6:2; Coâ-loâ-se 4:7).

* “OÂ-neâ-sim, anh em trung-tín vaø raát yeâu-daáu cuûa chuùng toâi” (Coâ-loâ-se 4:7).

Hôõi caùc ñaày-tôù Chuùa. “Caùi ñieàu ngöôøi ta troâng-mong nôi ngöôøi quaûn-trò laø phaûi trung-thaønh” (I Coâ-rinh-toâ 4:2).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta phaûi “laø nhöõng ngöôøi thaùnh vaø trung-tín trong Ñaáng Christ” (Coâ-loâ-se 1:2). Moãi chuùng ta haõy “nhôø Ñaáng ban theâm söùc” (I Ti-moâ-theâ 1:12) maø “trung-tín trong vieäc nhoû” (Lu-ca 16:10). “Ñöùc Gieâ-hoâ-va gìn-giöõ ngöôøi thaønh-tín” (Thi-thieân 31:23). Chuùng ta quyeát trung-tín trong coâng-vieäc Chuùa giao thì “Ñaáng ñaõ goïi anh em laø thaønh-tín, chính Ngaøi seõ laøm vieäc ñoù” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:24). “Chuùa laø thaønh-tín seõ laøm cho anh em beàn-vöõng” (II Teâ-sa-loâ-ni-ca 3:3) ñeå moãi chuùng ta ñeàu “trung-tín trong vieäc lôùn” (Lu-ca 16:10).

Chuùng ta ñaõ trung-tín, Chuùng ta ñang trung-tín, Toát! Lôøi Chuùa nhaén-nhuû: “Khaù giöõ trung-tín cho ñeán cheát, roài ta seõ

26

ban cho ngöôi maõo trieàu-thieân cuûa söï soáng” (Khaûi-huyeàn 2:10).

27

6

TAÂM-LINH

ieàm tin khoâng naèm trong trí-oùc, nhöng ôû nôi taâm-linh. Con ngöôøi coù ba phaàn: Theå-xaùc (body), taâm-hoàn (soul) vaø taâm-linh (spirit).

* Theå-xaùc - laø vaät-chaát, laø buïi-ñaát. Theo lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi beøn laáy buïi-ñaát naén neân hình ngöôøi” (Saùng-theá kyù 2:7). Neân theå xaùc con ngöôøi goàm coù: 65% oác-xy, 18% caùc-bon, 10% hyùt-roâ, 3% nít-rô, 1,5% can-si-um, 1% phoát-pho vaø 1,5% caùc khoaùng chaát khaùc.

* Taâm-hoàn - khoâng phaûi laø vaät-chaát cuõng khoâng phaûi laø linh-chaát maø laø aûnh-töôïng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh cheùp: “Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn raèng: Chuùng ta haõy laøm neân loaøi ngöôøi nhö hình ta vaø theo töôïng ta” (Saùng-theá kyù 1:26).. Taâm-hoàn con ngöôøi coù yù-thöùc vaø coù tinh-thaàn töï-quyeát. Caùc sinh vaät khaùc chæ coù moät soá baûn-naêng höôùng-daãn chuùng hoaït-ñoäng, nhöng khoâng coù khaû-naêng suy-töôûng vaø hoaëch-ñònh nhö con ngöôøi, laø khaû-naêng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

* Taâm-linh - khoâng phaûi laø vaät-chaát maø linh-chaát. Laø chaát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh cheùp: “Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi beøn laáy buïi-ñaát naén neân hình ngöôøi, haø sanh-khí vaøo loã muõi; thì ngöôøi trôû neân moät loaøi sanh linh” (Saùng-theá kyù 2:7). Taâm-linh khieán cho con ngöôøi nhaän bieát Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Taïo-hoùa caùch nguyeân-tri. Laø ñoäng-cô thuùc-ñaåy con ngöôøi taàm ñaïo, ñöa con ngöôøi vaøo söï thôø-phöôïng, leã-baùi. Nhôø taâm-linh, con ngöôøi coù khaû-naêng töông-giao vôùi Ñöùc

N

28

Chuùa Trôøi, vôùi thaàn-linh, caûm thoâng vôùi vuõ-truï vaø giao-thoâng vôùi ñoàng loaïi.

Ñaëc tính cuûa taâm-linh laø ñöùc-tin vaø yeâu-thöông. Moïi sanh hoaït cuûa taâm-linh ñeàu döïa treân naêng-löïc cuûa ñöùc-tin vaø yeâu-thöông. Caùc nhaø taâm-lyù hoïc goïi laø lyù-leõ cuûa con tim. Traùi tim coù nhöõng lyù-leõ maø lyù-trí khoâng theå hieåu ñöôïc.

Caùi maø lyù-trí khoâng theå hieåu ñöôïc laø ñöùc-tin vaø tình yeâu. “Ñöùc Chuùa Trôøi laø yeâu-thöông” (I Giaêng 4:8). Chuùng ta khoâng theå duøng lyù-trí hieåu ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi, thì vôùi tình yeâu, chuùng ta cuõng nhö Tieán-Xuaân: Yeâu laø caùi maø ta khoâng taû ñöôïc. Hoaëc baøng-hoaøng nhö Xuaân-Dieäu: Laøm sao caét nghóa ñöôïc tình yeâu.

Keát-thuùc moät chöông noùi veà tình yeâu, thaùnh Phao-loâ ñaõ duøng caâu naøy: “Neân baây giôø coøn coù ba ñieàu naøy: ñöùc-tin, söï troâng-caäy, tình yeâu-thöông; nhöng ñieàu troïng hôn trong ba ñieàu ñoù laø tình yeâu-thöông” (I Coâ-rinh-toâ 13:13). Ba ñieàu troïng trong taâm-linh laø ñöùc-tin, troâng-caäy hay hi-voïng vaø yeâu-thöông. Nhöng thaät ra chæ coù hai ñieàu laø ñöùc-tin vaø yeâu-thöông vì troâng-caäy ñaõ ôû trong ñöùc-tin nhö lôøi Kinh-Thaùnh ñònh nghóa ñöùc-tin: “Vaû, ñöùc-tin laø söï bieát chaéc vöõng-vaøng cuûa nhöõng ñieàu mìng ñang troâng-mong, laø baèng-côù cuûa nhöõng ñieàu mình chaúng xem thaáy” (Heâ-bô-rô 11:1).

Lyù-trí khoâng hieåu ñöôïc ñöùc-tin, khoâng roõ ñöôïc yeâu-thöông. Theá maø con ngöôøi laïi cöù xöû-duïng lyù-trí ñeå bình-phaåm vaø pheâ-phaùn ñöùc-tin cuøng söï yeâu-thöông. Ngöôøi ta ñaõ gheùt nhau, haän-thuø nhau vaø gieát laãn nhau chæ vì baát ñoàng nieàm tin. Ngöôøi ta ñaõ khích-ñoäng taâm-linh vôùi haønh-ñoäng baát nhaân baèng myõ töø “thaùnh chieán”. Vaø vôùi tình yeâu, oâi thoâi thì laém troø. Khoâng dính-daùng gì tôùi mình maø nhieàu luùc cuõng ghen, cuõng töùc, cuõng baøn-taùn xoân-xao. Ngaøy 10 thaùng 2 naêm 1936, Anh Hoaøng Edward VIII kyù giaáy thoaùi-vò ñeå ra ñi xaây toå aám vôùi ngöôøi yeâu, baø Simpson, moät phuï-nöõ Myõ ñaõ hai laàn li-dò. Noäi-caùc thuû-töôùng Baldwin choáng-ñoái nhöng daân chuùng Anh laïi uûng-hoä. Hoï cho nhaø vua coù lyù khi Anh Hoaøng tuyeân-boá:

29

Baø Simpson laø ngöôøi ñaøn baø lyù-töôûng maø traùi tim cuûa traãm ñaõ chôø-ñôïi laâu nay, traãm chæ yeâu moät ngöôøi ñaøn baø ñoù maø thoâi. ÔÛ Vieät-Nam, nöõ só Töông-Phoá khoâng ñoàng yù vôùi daân chuùng Anh, baø traùch Anh Hoaøng baèng moät baøi thô

Laøm trai chí ôû cuoäc ñua tranh Maø nôõ queân ngoâi Chuùa teå Anh Moät gaùnh giang-sôn lieàu boû nöôùc Nghìn thu coâng-nghieäp nheï theo tình Phaán son ñaùnh ñoå neàn vöông-baù Côm aùo baøn chi luõ töôùng khanh Môùi bieát ñaõ si laø daïi heát Ngai vaøng cuõng haï döôùi maøy xanh.

Böôùc vaøo ñòa-haït taâm-linh chuùng ta seõ cuøng luaän vôùi nhau trong ñöùc-tin vaø yeâu-thöông. Moãi chuùng ta ñeàu coù ñöùc-tin, daàu ñoái-töôïng cuûa ñöùc-tin coù khaùc. Moãi chuùng ta ñeàu coù tình yeâu vaø chaéc-chaén tình yeâu cuûa chuùng ta khoâng khaùc. Coù khaùc chaêng laø khaùc caùch boäc-loä tình yeâu. Moãi chuùng ta ñeàu coù taâm-linh, moät taâm-linh vôùi linh-chaát töø Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå deã-daøng môû mieäng keâu Trôøi caùch nguyeân-tri. Toâi mong raèng bôûi ôn vaø quyeàn-naêng cuûa Chuùa, toâi coù theå vieát roõ-raøng vôùi kinh-nghieäm moät taâm-linh ñaõ ñöôïc töông-giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, ngoõ haàu taâm-linh cuûa quí vò seõ ñoàng töông-giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi nhö yù-ñònh Ngaøi mong-muoán töø buoåi saùng theá.

30

7

LINH-HOÀN

aàu heát chuùng ta chuù taâm ñeán thaân-xaùc. Nhöõng nhu-caàu thaân-xaùc ñoøi-hoûi quaù roõ-raøng ñeå toàn-taïi. Chaúng nhöõng vaäy thoâi, nhôø thaân-xaùc maø caûm-giaùc môùi boäc-loä, tö-töôûng

môùi thaønh-hình, nghóa laø con ngöôøi môùi hieän-höõu, môùi thöïc taïi.

Haàu heát chuùng ta quan-taâm ñeán taâm-trí. Ñoù laø söï caùch bieät giöõa con ngöôøi vôùi muoân vaät. Ñoù laø möùc thang giaù-trò giöõa mình vôùi ñoàng loaïi. Ñoù laø laõnh-vöïc cao-caû maø Ñöùc Chuùa Trôøi phaûi xaùc nhaän: “Loaøi ngöôøi ñaõ thaønh moät böïc nhö chuùng ta” (Saùng-theá kyù 3:22).

Haàu heát chuùng ta thô-ô vôùi linh-hoàn mình. Laø caùi phaàn döôøng nhö khoâng aên nhaäp gì vaøo cuoäc soáng vaät-chaát hieän-taïi. Laø caùi phaàn taâm-trí khoâng theå luaän-lyù, phaân-taùch. Chôø ñeán moät ngaøy, ñoät nhieân taâm-trí hieåu raèng linh-hoàn mình ñang chuaån-bò lìa khoûi thaân-xaùc nhö maët trôøi laën maát ôû goùc bieån trôøi taây. Thaân-xaùc laïnh daàn ñeå trôû muøi xuù-ueá, vaø ngöôøi thaân yeâu ñau-ñôùn khöôùc-töø caùi thaân-xaùc khoâng linh-hoàn, ñaønh choân vui moät nôi naøo ñoù. Phaàn tinh-anh ñöôïc ngöôøi thaân yeâu löu laïi trong kyù-öùc, nhaéc-nhôû nhö moät hoaøi-nieäm. Vaø phaàn linh-hoàn ñöôïc ngöôøi thaân yeâu buøi-nguøi öôùc-voïng laøm sao cho ñöôïc sieâu-thoaùt, ñöôïc leân ñeán choã cöïc-laïc, tieân-caûnh hay thieân-ñaøng naøo ñoù.

Bieát bao ngöôøi, chæ ñeán hoài keát-thuùc cuoäc ñôøi môùi yù-

H

31

thöùc ñöôïc vaøo ñôøi tay traéng, ra ñôøi traéng tay. Danh, lôïi, quyeàn luùc aáy môùi “nhö maây noåi, nhö gioù thoåi, nhö chieâm-bao”. Baøng-hoaøng thoát leân nhö vua Henri thöù VIII cuûa Anh quoác trong giôø gaàn laâm chung: Theá laø heát caû roài. Ngoâi vua ta, maõo-mieän ta vaø caû linh-hoàn cuûa ta nöõa, Thaät heát caû roài.

Caùi nhaø ñoà-soä nguy nga ñeán ñaâu nhöng voâ chuû vaãn laø ngoâi nhaø hoang. Thaân-xaùc ta chæ laø ngoâi nhaø, giaù-trò cuûa thaân-xaùc ta voán taïi söï löu-truù cuûa linh-hoàn ta. Nhaø thô Huy-Caän vì thaân-xaùc laø “Bình thòt xöông ñeå chöùa linh-hoàn”. Quaû vaäy, linh-hoàn môùi laø con ngöôøi thaät cuûa chuùng ta.

Laém luùc toâi phaûi mæm cöôøi khi nghe moät ngöôøi quaû quyeát hoï hieåu roõ moät ngöôøi naøo ñoù. Coù ai ñaõ bieát roõ chính mình chöa, noùi chi bieát roõ ngöôøi khaùc. Chính trieát-gia Jean Paul Sartre cuõng phaûi coâng-nhaän: “Con ngöôøi laø khoù hieåu”. Coù bieát gì chaêng, cuõng chæ “tri nhaân, tri dieän, baát tri taâm”. Thaùnh Phao-loâ cuõng thuùc-thuû tröôùc con ngöôøi mình.”Ngaøy nay toâi bieát chöa heát, ñeán baáy giôø toâi seõ bieát nhö Chuùa ñaõ bieát toâi vaäy” (I Coâ-rinh-toâ 13:12).

Sao caùi linh-hoàn mình bí-aån theá? Coù gì laï ñaâu. Linh-hoàn chính laø chaát lieäu phaùt xuaát töø Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh cheùp raèng: “Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi beøn laáy buïi ñaát naén neân hình ngöôøi, haø sanh-khí vaøo loã muõi; thì ngöôøi trôû neân moät loaøi sanh linh” (Saùng-theá kyù 2:7). Cho neân, chuùng ta khoâng hieåu veà Ñöùc Chuùa Trôøi theå naøo, thì cuõng khoâng theå hieåu roõ veà linh-hoàn mình theå aáy.

Caên-cöù vaøo caâu Kinh-Thaùnh treân, chuùng ta coù theå hieåu sô veà linh-hoàn mình nhö vaäy: Thaân-theå chuùng ta ñöôïc taïo-döïng baèng buïi ñaát. Linh-hoàn chuùng ta goàm hai phaàn: linh vaø hoàn. Linh laø hôi thôû cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi truyeàn vaøo thaân-xaùc vaät-lyù chuùng ta. Linh tieáp-xuùc vôùi xaùc-theå thì laøm naåy sinh ra hoàn, phaùt xuaát ra aûnh-töôïng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, “trôû neân moät loaøi sanh-linh”. Chuùng ta coù theå hieåu ñaïi-khaùi qua thí-duï cuï-töôïng: Chuùng ta nhìn caùi boùng ñeøn ñieän, sôïi giaây ñeøn trong boùng ñieän gioáng nhö thaân-xaùc chuùng ta. Ñieän ví nhö linh. Khi

32

ñieän tieáp-xuùc vôùi sôïi giaây naûy sinh ra aùnh-saùng. AÙnh-saùng ví nhö hoàn. Chuùng ta coù theå phaân-taùch thaân-xaùc vôùi linh-hoàn, nhöng khoâng theå phaân-taùch hoàn vôùi linh, khoâng theå phaân-taùch aùnh-saùng vôùi ñieän.

Khoâng laï gì chuùng ta caûm-nhaän aùnh-saùng deã-daøng hôn laø ñieän. Chuùng ta deã-daøng caûm-nhaän hoàn hôn laø linh. Laém luùc chuùng ta chæ thaáy boùng ñeøn vaø aùnh-saùng; chæ thaáy thaân-xaùc vaø hoàn. Moät taâm-hoàn trong-saùng trong moät theå-xaùc cöôøng-traùng thì thaät laø lyù-töôûng. Chuùng ta löu taâm ñeán aùnh-saùng thieân-löông, neân chaúng laï gì, chuùng ta cöù lo lau buïi boùng ñeøn ñeå cho ñeøn saùng hôn, trong khi doøng ñieän ñaõ bò caét ñöùt vôùi nguoàn ñieän-löïc. Thaùnh Phao-loâ cuõng böïc mình vì haønh-ñoäng coá lau buïi maø ñeøn vaãn khoâng chòu saùng. Phao-loâ noùi: “Toâi chaúng laøm ñieàu mình muoán, nhöng laøm ñieàu mình gheùt ... bôûi toâi coù yù-muoán laøm ñieàu laønh, nhöng khoâng coù quyeàn laøm troïn; vì toâi khoâng laøm ñieàu laønh mình muoán, nhöng laøm ñieàu döõ mình khoâng muoán ... khi toâi muoán laøm ñieàu laønh, thì ñieàu döõ dính-daáp theo toâi” (Roâ-ma 7:15-21).

Daàu phaàn taâm-linh chuùng ta khoâng deã caûm-nhaän hoaëc caûm-nhaän chung vôùi hoàn thì phaàn linh ñoù vaãn haønh-ñoäng trong chuùng ta. Phaàn linh giuïc chuùng ta taàm ñaïo, ñöa chuùng ta vaøo söï thôø-laïy, leã-baùi, maø nhieàu nhaø taâm-lyù hoïc cöù cho raèng ñoù laø tình-traïng taâm-lyù bò taùc-duïng bôûi söï huyeàn-bí cuûa thieân-nhieân.

33

8

THAÀN-THOAÏI

haàn-thoaïi - Ñöùng treân bình-dieän vaên-hoïc ngheä-thuaät laø hình-thöùc phoâi-thai bieåu-loä khaû-naêng saùng-taùc vaên-hoïc ngheä-thuaät cuûa con ngöôøi xa-

xöa. Thaàn-thoaïi - Ñöùng treân bình-dieän taâm-lyù laø hình-thöùc

phoâ-dieãn nhöõng öôùc-muoán noàng-nhieät cuøng tính-chaát vôùi nhöõng öôùc-muoán ñaõ ñöôïc theå-hieän trong nhöõng giaác chieâm-bao hay trong côn meâ-hoaûng cuûa ngöôøi xa-xöa.

Thaàn-thoaïi - Ñöùng treân bình-dieän toân-giaùo laø hình-thöùc khôûi ñaàu veà tín-ngöôõng cuûa con ngöôøi xa-xöa.

Caùc nhaø nhaân-chuûng hoïc cho raèng con ngöôøi thôøi nguyeân-thuûy soáng giöõa thieân-nhieân vôùi taâm-hoàn sô-khai moäc-maïc, chöa coù tö-töôûng veà toân-giaùo. Song nhìn nhöõng hieän-töôïng töï-nhieân hay ñaëc-bieät trong thieân-nhieân töø caây-coái, chim-muoâng ñeán saám-seùt, baõo-toá. Hoï coá-gaéng tìm-hieåu, caét-nghóa nhöõng hieän-töôïng trong thieân-nhieân. Hoï caûm thaáy döôøng nhö coù moät naêng-löïc huyeàn-bí naøo ñoù. Vôùi trí-oùc thoâ-thieån, hoï hình-dung ra nhöõng vò thaàn khoång-loà vôùi hình-daïng coå-quaùi khaùc ngöôøi. Con ngöôøi khieáp-sôï caùc vò thaàn aáy. Hoï cuõng töôûng-töôïng ra nhöõng vò thaàn ñaày quyeàn-naêng nhöng laïi hieàn-laønh, chaát-phaùt, voâ-tö, luoân tìm caùch giuùp-ñôõ con ngöôøi yeáu-ñuoái trong moät vuõ-truï quaù roäng-lôùn. Con ngöôøi toû caûm-tình, thaân-thieän, vaø ñeå loøng nhôø caäy caùc vò thaàn ñoù.

Tính chaát thaàn-thoaïi laø hoang-ñöôøng. Thaàn-thoaïi ñaõ

T

34

ñöôïc bieán-cheá thaønh truyeàn-thuyeát ñi vaøo lòch-söû. Nhöõng nhaân vaät trong thaàn-thoaïi ñöôïc nhaân-caùch hoùa. Roài ñeán nhöõng nhaân-vaät trong lòch-söû ñöôïc taïo truyeàn-thuyeát ñeå thaàn-thaùnh hoùa.

Chuùng ta ñaõ coù dieãn-tieán luaån-quaån. Ñem thaàn-thoaïi vaøo lòch-söû thaønh truyeàn-thuyeát. Goïi truyeàn-thuyeát trong lòch-söû laø thaàn-thoaïi daät-söû hay lòch-söû hoang-ñöôøng ñeå phaân bieät vôùi lòch-söû thaät-söï. Trong lòch-söû daân toäc Vieät ta, chuùng ta coù thaàn-thoaïi daät söû veà toå-tieân doøng-gioáng Vieät laø Laïc Long Quaân vôùi AÂu-cô.

Tuïc truyeàn raèng Laïc Long Quaân laø chaùu maáy ñôøi cuûa Thaàn Noâng ôû phía baéc nuùi Nguõ-Lónh, con cuûa Kinh-Döông-Vöông, vua nöôùc Xích-Quæ. Meï cuûa Kinh-Döông-Vöông laø con gaùi thaàn nuùi Nguõ-Lónh, töùc laø baø Vuï-Tieân. Kinh-Döông-Vöông laáy con gaùi Thaàn Hoà Ñoäng-Ñình. Roài cuoäc phoái-hôïp giöõa con trai Thaàn Nuùi vôùi con gaùi Thaàn Nöôùc sinh ra Laïc-Long-Quaân, con gaùi laø Thaàn Hoà Ñoäng-Ñình laø Long-nöõ, thuoäc doøng Roàng. Con trai mang nhieàu tính chaát meï neân cuõng thuoäc veà gioáng Roàng neân ñaët laø Laïc-Long-Quaân. Laïc-Long-Quaân soáng ôû Thuûy Phuû.

Ñeá-Lai trò ôû phöông Baéc, cuõng thuoäc doøng-doõi Thaàn-Noâng coù con gaùi laø AÂu-Cô. Moät ngaøy kia Laïc-Long-Quaân gaëp AÂu-Cô, thaáy AÂu-Cô ñeïp beøn ñem loøng yeâu. Long-Quaân beøn bieán thaønh moät chaøng trai ñeïp-ñeõ haùt toû tình, AÂu-Cô nghe meâ-meät ñi theo. Long-Quaân aên-ôû vôùi AÂu-Cô, AÂu-Cô sinh ñöôïc moät boïc traêm tröùng, nôû ra moät traêm ngöôøi con trai. AÂu-Cô soáng trong cung-ñieän treân ñaát. Long-Quaân soáng trong cung-ñieän döôùi nöôùc. Hai beân ít khi gaëp nhau. Moät ngaøy kia, Long-Quaân noùi vôùi AÂu-Cô: Ta thuoäc gioáng Roàng, naøng thuoäc gioáng Tieân, ngöôøi thích ôû caïn, ngöôøi öa ôû nöôùc, tính-tình ñoâi beân khaùc nhau khoâng ôû chung vôùi nhau ñöôïc. Naêm möôi con theo toâi xuoáng bieån. Naêm möôi con theo meï leân nuùi. Ngöôøi ta toân con tröôûng theo meï leân nuùi laøm vua töùc laø Huøng-Vöông, Thuûy-Toå cuûa daân Vieät-Nam.

35

Nhöõng nhaân-vaät lòch-söû thöïc-söï ñöôïc pha laãn truyeàn-thuyeát ñeå trôû thaønh Thaàn-thaùnh nhö tröôøng-hôïp Ñöùc Thaùnh Traàn-höng-Ñaïo.

TUÏC TRUYEÀN raèng veà ñôøi nhaø Traàn, ôû ñaát Nam-Ñònh, coù Anh Sinh Vöông phu-nhaân, choàng laø anh vua Traàn-nhaân-Toân. Moät ñeâm naêm mô thaáy moät thieân-thaàn teân laø Thanh-Tieân Ñoàng-Töû ñöôïc leänh Ngoïc-Hoaøng Thöôïng-Ñeá xuoáng xin ñaàu thai. Sau ñoù baø thuï thai. Luùc sanh moät trai thì nhaø ñaày haøo-quang vaø coù muøi thôm ngaøo-ngaït, ñaët teân laø Traàn-quoác-Tuaán. Sau naøy laø Höng-Ñaïo Vöông, coù ñeàn thôø Ngaøi ôû Vaïn-Kieáp.

Khoâng coøn ranh-giôùi roõ-reät giöõa thaàn-thoaïi vaø truyeàn-thuyeát, giöõa truyeàn-thuyeát vôùi nhaân-vaät lòch-söû, giöõa nhaân-vaät lòch-söû vôùi thaàn-linh.

Chuùng ta khoâng theå caét-nghóa ñöôïc caùi dieãn-tieán luaån-quaån naøy. Nhöng noù ñaõ chöùng-toû söï hieän-höõu cuûa linh-hoàn trong con ngöôøi. Laø phaàn khaû-naêng höôùng veà linh-giôùi nhö moät baûn-naêng sinh-ñoäng ñoøi hoûi nhu-caàu caàn-thieát ñeå thoûa-maõn. Noù cuõng chöùng-toû maõnh-lieät chuùng ta coù lieân-heä vôùi linh-giôùi. Hôn theá nöõa, Chuùng ta laïi thuoäc veà moät Ñaáng Toái-Cao trong linh-giôùi. Khoâng bieát Ñaáng ñoù ra sao, nhöng ñaõ nhaân-caùch hoùa, goïi noâm-na laø oâng Trôøi. Trôøi sinh, Trôøi döôõng, Trôøi cho, Trôøi haønh vaø ñeán khi nhaém maét taét hôi thì goïi laø “veà chaàu Trôøi”.

Laém luùc chuùng ta maûi-meâ vôùi ñôøi soáng vaät-chaát neân ñaõ queân ñi phaàn taâm-linh. Nhieàu luùc chuùng ta caûm thaáy söï troáng-roãng trong taâm hoàn maø thieát töôûng khoâng coù moät giaù-trò vaät-chaát naøo coù theå laøm cho phu-phæ. Ñaây laø nhöõng giaây-phuùt raát quí-baùu ñeå chuùng ta löôïng-giaù ñôøi soáng vaät-chaát quaù ngaén-nguûi nôi traàn-gian. Haõy yeân-laëng, laéng nghe tieáng noùi cuûa linh-hoàn. Coù leõ chuùng ta seõ thoát leân nhö nhaø thô Huy-Caän

Toâi ñaõ khoùc nhöõng ñeâm gaàn ñeán cheát Thuôû traàn-gian, xin Thöôïng-Ñeá thöông toâi.

36

Hoaëc linh-hoàn chuùng ta seõ thoát leân: “Ñöùc Chuùa Trôøi oâi! linh-hoàn toâi mô-öôùc Chuùa. Nhö con

nai caùi theøm khaùt khe nöôùc. Linh-hoàn toâi khao-khaùt Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñöùc Chuùa Trôøi haèng soáng” (thi-thieân 42:1-2).

Öôùc-mong khoâng coøn moät ranh-giôùi roõ-reät naøo giöõa con ngöôøi chuùng ta vôùi linh-giôùi vì linh-hoàn chuùng ta ñaõ böôùc vaøo moâi-tröôøng cuûa noù.

37

9

HÖÔÙNG-THÖÔÏNG

où nhaø taâm-lyù hoïc ñaõ quaû-quyeát raèng: Con ngöôøi khoâng theå khoâng höôùng-thöôïng ñöôïc. Vaø chæ khi con ngöôøi noã-löïc vöôn tôùi moät caùi gì vöôït treân con

ngöôøi, khi aáy con ngöôøi môùi thaønh ngöôøi. Toâi khoâng ñoàng yù nhö vaäy. Con ngöôøi laø con ngöôøi ôû

baát-cöù traïng-huoáng naøo. Con ngöôøi voán coù khaû-naêng höôùng-thöôïng. Neáu con ngöôøi khoâng chòu höôùng thöôïng laø ñaõ boû queân caùi khaû-naêng ñoù, laø ñaõ töï mình ñaùnh maát ñi caùi quí-giaù ñaëc-thuø cuûa con ngöôøi.

Baát cöù ngöôøi naøo khoâng quaù muø-quaùng veà ñôøi soáng vaät-chaát. Khoâng khö-khö ñoùng moäc cuoäc ñôøi trong ba vaïn saùu ngaøn ngaøy ñeå chæ bieát coù moät ñôøi ñeå soáng, thì chaéc-chaén taâm-hoân coù nhöõng giôø-phuùt “thoaùt tuïc” höôùng thöôïng.

Höôùng thöôïng laø ñem taâm-hoàn mình hoøa-ñoàng vôùi thieân-nhieân vuõ-truï, neân nôi aên choán ôû chaúng quaù baän loøng.

Nhaø tranh coû leo-teo maø maùt Côm muoái döa suoâng nhaït caøng thanh

maø chæ Thuù vui laém luùc thanh nhaøn Khuùc ca tieáng haïc cung ñaøn gioù thoâng ............................................................ Chæ gioù maùt haây-haây treân baõi Vôùi traêng trong doøi-doïi löng ñeøo Tai nghe gioù aáy nhö reo Maét troâng traêng aáy coù nhieàu veû töôi.

(Khoâng nhôù taùc-giaû)

C

38

Tuy vui hoøa vôùi thieân-nhieân, nhöng tieáng gioù, tieáng chim ñaâu theå töông-öùng vôùi tieáng loøng. Taâm-hoàn höôùng thöôïng ñoøi hoûi phaûi ñöôïc ñoái thoaïi. Nhöng

Hoûi hoa, hoa taøn, hoûi traêng, traêng tuûi, hoûi maây chieàu, maây chieàu tan, hoûi chim, chim veà nuùi. Keâu ñaát, ñaát khoâng ôi Keâu trôøi, trôøi khoâng ñoaùi OÂi, ngöôøi tröôùc ñaõ qua OÂi, ngöôøi sau chöa tôùi Troâng toâi ñaây maø ngaäm-nguøi, Nhìn toâi ñaây maø khaéc-khoûai.

Löu-troïng-Lö Neân con ngöôi ñaõ saùng-taïo ra caùc vò thaàn ñeå taâm-hoàn

höôùng thöôïng töông-giao, ñoái-thoaïi. Caùc nhaø xaõ-hoäi hoïc nhaän-ñònh raèng söï saùng-taïo ra caùc vò thaàn laø moät trong coâng-vieäc töï nhieân, laâu ñôøi, saâu-xa, cao-caû nhaát cuûa con ngöôøi. Ñoù laø söï toái-cao cuûa nhöõng kinh-nghieäm saâu-saéc, keát-quaû bí-aån cuûa nhieàu taâm-hoàn höôùng thöôïng keát-tuï laïi. Coù bao nhieâu tö-töôûng, öôùc-mong hoïp laïi ñeå taïo neân moät vò thaàn. Thöïc-teá caùc vò thaàn chæ ôû trong ñòa-haït tinh-thaàn, nhöng laø thöïc-teá cao-caû.

Tuy laø moät thöïc-teá cao-caû, nhöng trong thöïc-teá “caùc thaàn voán khoâng phaûi laø thaàn” (Ga-la-ti 4:8). “Ngöôøi ta ñoán caây trong röøng, tay thôï laáy buùa maø ñeõo; roài laáy vaøng-baïc maø trang-söùc; duøng buùa maø ñoùng ñinh vaøo, ñaëng khoûi lung-lay. Caùc thaàn ... khoâng bieát noùi, khoâng bieát ñi, neân phaûi khieâng” (Gieâ-reâ-mi 10:3-5). “Kìa, hoï moùc vaøng trong tuùi ra, vaø laáy caân maø caân baïc, thueâ thôï vaøng duøng maø ñuùc moät thaàn, roài cuùi mình thôø laïy. Hoï vaùc töôïng aáy treân vai, ñem ñi ñaët vaøo choã noù: thaàn cöù ñöùng ñoù vaø khoâng dôøi khoûi choã noù nöõa. Neáu coù ai keâu-caàu, thì thaàn chaúng traû-lôøi, vaø khoâng cöùu khoûi naïn ñöôïc” (EÂ-sai 46:6-7).

Taïo-döïng ra thaàn-thaùnh chaúng qua laø vieäc chaúng-ñaëng-ñöøng cuûa con ngöôøi. Nhö baùnh veõ khoâng daèn ñöôïc côn ñoùi- khaùt theå-chaát thì thaàn-thaùnh nhaân-taïo laøm sao thoûa-maõn ñöôïc

39

taâm-linh. Thaàn-thaùnh, Ñaáng thieâng-lieâng chaéc-chaén laø coù. Taâm-

linh chuùng ta xaùc-quyeát nhö vaäy vaø loøng chuùng ta nhöùt ñònh cöù vöôn leân ñeå mong ñaït ñöôïc sôû-nguyeän. Nhöng roài, laém luùc chuùng ta ñaønh nhö nhaø thô Lyù-Baïch

Ba laêng nhöùt voïng ñoäng ñình thu Nhaät kieán cao phong thuûy thöông phuø Vaên ñaïo thaàn-tieân baát khaû tieáp Taâm tuøy hoà thuûy coïng du du.

Thaàn tieân khoâng gaëp ñöôïc thì ñaønh ñeå loøng theo nöôùc hoà ñi ñeán choã meânh-moâng.

Con ngöôøi khoâng vöôn ñeán thaàn-linh thì thaàn-linh ñeán vôùi con ngöôøi. Gaàn hai ngaøn naêm tröôùc ñaây, Thieân Chuùa ñaõ ñeán vôùi con ngöôøi. Cöùu Chuùa Jeâsus - “Ngoâi-Lôøi ñaõ trôû neân xaùc-thòt ôû giöõa chuùng ta” (Giaêng 1:1). “Ngaøi voán coù hình Ñöùc Chuùa Trôøi ... Chính Ngaøi ñaõ töï boû mình ñi, laáy hình toâi-tôù vaø trôû neân gioáng nhö loaøi ngöôøi; Ngaøi ñaõ hieän ra nhö moät ngöôøi” (Phi-líp 2:6-8). Laø Ñaáng phaùn raèng: “Caùc ngöôi thôø-laïy söï caùc ngöôi khoâng bieát” neân “phaøm ai uoáng nöôùc naày coøn khaùt maõi” (Giaêng 4:22,13). Vaäy, “neáu ngöôøi naøo khaùt, haõy ñeán cuøng ta maø uoáng ... thì chaúng heà khaùt” (Giaêng 7:37; 4:14).

Khi taâm-linh chuùng ta ñaõ coù Thieân Chuùa ngöï-trò bôûi söï tin-nhaän Chuùa Jeâsus-Christ laøm Cöùu-Chuùa. Chuùng ta ñaõ ñöôïc giao-tieáp, lieân-keát vôùi Thaàn-linh. Chuùng ta laïi coù doài-daøo naêng-löïc höôùng thöôïng, loøng nhuû loøng “haõy ham-meán caùc söï ôû treân trôøi, ñöøng ham-meán caùc söï ôû döôùi ñaát” (Coâ-loâ-se 3:2)

Ñaây taâm-hoàn höôùng thöôïng cuûa cuï Phan Quaûng-nam ñaõ ñöôïc thoûa-maõn sau ngaøy 2 thaùng 12 naêm 1979. Cuï ñaõ giaõi-baøy taâm-hoàn mình qua baøi thô

40

TAÂM-HOÀN CON

Con ñeán daâng Cha caû taám loøng Vôùi nieàm yeâu-kính, vôùi caàu mong Nhö hoa döông nôû nghieâng veà naéng Nhö nöôùc doøng xanh ñeán bieån ñoâng

Naéng nôû höông hoa caùnh caùnh noàng Bieån thaâu tình nöôùc nöôùc ngaøn soâng Taâm-hoàn con ñaáy, hoa vaø nöôùc Töôûng nhôù queâ nhaø, coõi thaùi khoâng

Thaùi khoâng naøo phaûi choán voâ hình Trong aùnh huy-hoaøng ngöï Thaùnh-Linh Nöôùc Chuùa bao-la, ngöôøi beù nhoû Loøng con nhoû-beù coù Thieân-ñình.

Chuùa ngöï loøng con, oâi! hieån-vinh! Con trong loøng Chuùa höôûng an-bình Con nguyeàn giöõ veïn hoàn thanh-khieát Vôùi ñöùc-tin ngôøi aùnh thuûy-tinh

Ñöùc-tin haèng soáng vaïn trôøi xuaân Chuùa daãu cao-xa, Chuùa vaãn gaàn Con ôû nôi ñaâu, Ngaøi ôû ñaáy Ngaøi ban töø-aùi vôùi hoàng-aân

Noãi möøng, con bieát laáy chi caân? Truùt heát saàu tö giöõa buïi traàn Vöôøn cuõ EÂ-ñen duø ñaõ maát Ngaøy mai vöôøn Chuùa nôû töôøng vaân

Mong thaáu Cao-Xanh maáy tieáng loøng Taâm hoàn con ñaáy, nöôùc veà ñoâng Taâm hoàn con ñaáy, hoa trieàu naéng Mang naëng nieàm tin ñöùc Hoùa-Coâng.

41

10

TAÂM-HOÀN HÖÔÙNG-THÖÔÏNG

on ngöôøi vôùi moät taâm-hoàn coù khaû-naêng höôùng-thöôïng. Caùc trieát-gia vaø caùc nhaø ñaïo-ñöùc ñònh giaù-trò veà söï höôùng-thöôïng hay höôùng thieän cuûa

con ngöôøi. Neáu khoâng höôùng-thöôïng con ngöôøi xuoáng haøng thuù vaät. Traùi vôùi thuyeát tieán-hoùa cuûa nhaø duy-vaät Darwin - Töø thuù-vaät leân ngöôøi. Taïi sao coù caùi söï xoay chieàu ñoái-nghòch thöôøng-xuyeân trong con ngöôøi chuùng ta? Caùi taâm-traïng naøy ñaõ ñöôïc dieãn-taû trong chuyeän Taây Du Kyù cuûa Trung-Hoa. Chuyeän thuaät veà phaùp-sö Huyeàn-Trang töø Trung-Hoa qua Taây-Truùc thænh kinh. Lòch-trình höôùng thöôïng cuûa con ngöôøi. Treân lòch-trình ñoù coù phaùp-sö Huyeàn-Trang töôïng tröng cho Thaùnh-ñaïo hay linh-taùnh. Coù Sa Hoøa-thöôïng töôïng-tröng cho leõ phaûi thoâng-thöôøng hay löông-taâm. Coù con khæ Toân-Ngoä-Khoâng töôïng-tröng cho söï thoâng-minh. Vaø coù con heo Trö-Baùt-Giôùi töôïng-tröng cho baûn-taùnh thaáp-heøn cuûa con ngöôøi. Huyeàn-Trang Phaùp-sö treân ñöôøng veà Taây-Truùc thænh kinh ñaõ nhieàu laàn khoán-ñoán vôùi con khæ Toân-Ngoä-Khoâng vaø con heo Trö-Baùt-Giôùi.

Con khæ Toân-Ngoä-Khoâng thoâng-minh, tinh-quaùi, coù ñuû pheùp thaàn-thoâng loït vaøo ñöôïc Thieân-ñình. Nhöng laïi khoâng ñuû löông-tri ñeå soáng taïi Thieân-ñình. Noù beøn phaù-phaùch, laøm naùo-loaïn caû Thieân-ñình roài voäi troán khoûi Thieân-ñình veà Teà-Thieân Phuû (theá-giôùi cuûa loaøi khæ) vôùi laù côø Teà-Thieân Ñaïi-

C

42

Thaùnh. Caùi trí thoâng-minh cuûa con ngöôøi laø muoán khai-töû Thöôïng-Ñeá, cuøng choái-boû moïi quyeàn-naêng sieâu-vieät cuûa Ñaáng Taïo-hoùa, ñem con ngöôøi ñeán choã töï ñaïi, töï toân. Coøn con heo Trö-Baùt-Giôùi thì khoûi phaûi noùi. Luùc naøo cuõng tìm cô-hoäi ñeå ñaém mình trong ñam-meâ khoaùi-laïc. Thöû hoûi trong chuùng ta coù ai thieáu con ‘heo loøng’. Bieát bao laàn Huyeàn-Trang ra tay tröøng-trò con khæ Toân-Ngoä-Khoâng vaø con heo Trö-Baùt-Giôùi. Nhöng roài ñaâu vaãn hoaøn ñoù. Ñoù laø bi-kòch treân linh-trình höôùng thöôïng cuûa con ngöôøi.

Taâm-hoàn chuùng ta quaû laø vaäy. Vôùi moät ñieåm linh beù nhoû vöøa ñuû khuaáy-ñoäng löông-taâm, vöøa ñuû chuùt söùc maàu höôùng thöôïng thì laøm sao coù ñuû söùc keùo taâm-hoàn ra khoûi naêng-löïc quaù doài-daøo cuûa xaùc-thòt, laø baûn taùnh thuù coøn laïi trong con ngöôøi theo thuyeát tieán-hoùa cuûa Darwin. (Moät thuyeát mô-hoà cho ñeán nay vaãn khoâng coù ñuû baèng-côù chöùng-xaùc). Laø moät söï-kieän ñöông-nhieân trong tieán-trình. Vaäy neân, chuùng ta neân thoâng-caûm vaø chaáp-nhaän.

Theo söï soi-daãn cuûa Kinh-Thaùnh thì khoâng phaûi vaäy. Sau khi loaøi ngöôøi xaây-boû Ñöùc Chuùa Trôøi, phaïm toäi thì taâm-hoàn höôùng veà xaùc-thòt, toäi-loãi vaø laøm troïn nhöõng söï “meâ-tham cuûa xaùc thòt, meâ-tham cuûa maét vaø söï kieâu-ngaïo cuûa ñôøi” (I Giaêng 2:16). Kinh-nghieäm cuûa chuùng ta laø: “Bôûi toâi coù yù laøm ñieàu laønh, nhöng khoâng coù quyeàn laøm troïn (löïc baát tuøng taâm); vì toâi khoâng laøm ñieàu laønh mình muoán, nhöng laøm ñeàu döõ mình khoâng muoán” (Roâ-ma 7:18-19). Quí vò naøo quyeát taâm tu tænh chaéc phaûi thaønh taâm nhaän-thöùc: Moät ngaøy laøm laønh, ñieàu laønh chöa ñuû. Moät ngaøy laøm aùc, ñieàu aùc coù dö. Noäi caùi aùc-töôûng cuõng ñaõ phaûi daáu nheïm, hoùa-trang, vì thöïc taâm khoâng theå ra khoûi quyõ-ñaïo cuûa xaùc-thòt. Neân Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng khuyeân-raên con ngöôøi, keâu goïi con ngöôøi höôùng thöôïng, song laø cöùu con ngöôøi. Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng heà coù chöông-trình caûi-tieán con ngöôøi, nhöng Ngaøi coù chöông-trình taùi-sinh con ngöôøi. Taùi-sinh phaàn linh laøm choã cho Chuùa Thaùnh-Linh ngöï-trò (I Coâ-rinh-toâ 6:19). Vaø chính Thaùnh-Linh Ngaøi duøng

43

quyeàn-naêng keùo taâm-hoàn chuùng ta ra khoûi naêng-löïc cuûa xaùc-thòt ñeå höôùng thöôïng.

Baây giôø chuùng ta ñi vaøo bí-quyeát ñeå Chuùa Thaùnh-Linh Ngaøi xöû-duïng naêng-löïc Ngaøi treân taâm-hoàn chuùng ta.

Chuùa cho taâm-hoàn chuùng ta coù yù-thöùc vaø coù tinh-thaàn töï-quyeát. Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ ñeå cho taâm-hoàn töï-quyeát theo xaùc-thòt, vaãn laøm troïn nhöõng ñieàu öa-thích cuûa xaùc-thòt. Kinh-Thaùnh goïi haïng Cô-ñoác nhaân naøy laø “ngöôøi xaùc-thòt ... haõy coøn thuoäc veà xaùc-thòt ... aên ôû nhö ngöôøi theá-gian” (I Coâ-rinh-toâ 3:1-3). Haïng Cô-ñoác nhaân “seõ ñöôïc cöùu, song döôøng nhö qua löûa vaäy” (I Coâ-rinh-toâ 3:15). haïng Cô-ñoác nhaân xaùc-thòt naøy “laø keû soáng theo xaùc-thòt, thì khoâng theå ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 8:8). Khoâng theå laøm vinh-hieån Ñöùc Chuùa Trôøi maø coøn laøm cho ñaïo Chuùa bò cheâ-bai. Khoâng goùp phaàn xaây-döïng Hoäi-thaùnh maø coøn laø söï ngaên-trôû cuûa Hoäi-thaùnh. Khoâng ñem phöôùc-haïnh gì cho ngöôøi khaùc maø coøn laø côù vaáp-phaïm cho nhieàu ngöôøi.

Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ ñeå taâm-hoàn töï-quyeát theo Thaùnh-Linh. Kinh-Thaùnh goïi haïng Cô-ñoác nhaân naøy laø “ngöôøi thieâng-lieâng” (I Coâ-rinh-toâ 3:1). Haïng Cô-ñoác nhaân naøy “aên-ôû theo ôn Chuùa ñaõ ban cho mình, vaø theo nhö Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ goïi” (I Coâ-rinh-toâ 7:17). Laø nhöõng Cô-ñoác nhaân “ñöôïc Thaùnh-Linh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi daét-daãn” (Roâ-ma 8:14). Haïng Cô-ñoác nhaân naøy “raûi muøi thôm veà söï nhaän bieát Ngaøi khaép choán” (I Coâ-rinh-toâ 2:14). “Ñöôïc thoâng-coâng trong söï taán-tôùi cuûa Tin-Laønh” (Phi-líp 1:5). Haïng Cô-ñoác nhaân naøy “laø muoái cuûa ñaát ... söï saùng cuûa theá-gian” (Ma-thi-ô 5:13-14). “Coù moät taâm-tình nhö Ñaáng Christ ñaõ coù” (Phi-líp 2:5).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta ñaõ ñöôïc taùi-sinh. Chuùng ta coù Ñöùc Thaùnh-Linh ngöï trong taâm-linh. Vaäy haõy quyeát-ñònh “böôùc ñi theo Thaùnh-Linh”. Phaûi quyeát ñònh nhö vua Ña-vít:

44

“Linh-hoàn toâi ñeo theo Chuùa Tay höõu Chuùa naâng-ñôø toâi.”

(Thi-thieân 63:8) Haõy duøng caâu naøy laøm caâu ñoái cho taâm-hoàn höôùng

thöôïng cuûa chuùng ta.

45

11

ÑAÏO

aïo - khoâng theå tìm ra caên-nguyeân. Ñaïo döôøng nhö laø moät söï chuyeån-hoùa lieân-tuïc ñeå thöïc-söï taïo ra nhöõng ñieàu-kieän laøm cho con ngöôøi coù ñöôïc

chieàu-höôùng vöôn leân vôùi nhöõng lyù-töôûng voâ-cuøng ñeïp-ñeõ, nhöng laïi raát mô-hoà.

Tröôùc Quaûn-Töû, moät nhaø ñaïo hoïc trong thôøi Xuaân-Thu. Daân-toäc Trung-hoa quan-nieäm veà ñaïo chæ laø caùi coâng-duïng thöïc-teá. Daàu ñaïo bao-quaùt caùch roäng-raõi caû tam taøi: Thieân, ñòa, nhaân. Thì muïc-ñích cuûa ñaïo laø laøm sao dung-hoøa ñöôïc thieân ñaïo vaø ñòa ñaïo ñeå nhaân ñaïo ñöôïc hoaøn-toaøn phaùt-trieån. Thieân Hoàng-Phaïm trong Kinh-Thö noùi: Voâ ñaûng, voâ thieân, vöông ñaïo ñaõng ñaõng, voâ phaûn, voâ traéc, vöông ñaïo chính-tröïc. - Khoâng beø-ñaûng, khoâng thieân-leäch, caùi ñaïo vöông thaät baèng-phaúng; khoâng giaùo-dôû, khoâng nghieâng-ngöûa, caùi ñaïo vöông thaät ngay-thaúng. Nhö vaäy ñaïo khoâng ra ngoaøi nhaân-luaân, nhaät-duïng cuûa ñôøi ngöôøi vaäy.

Sau ñoù, con ngöôøi ñaõ tieán-boä hôn veà ñaïo. Moät quan-nieäm thuaàn-tuùy sieâu linh veà ñaïo ñöôïc khai-trieån. Boä Ñaïo-ñöùc Kinh môû ñaàu baèng caâu: Ñaïo khaû ñaïo, phi-thöôøng ñaïo - Ñaïo maø coù theå noùi ra ñöôïc khoâng phaûi laø ñaïo thöôøng. Roài cuõng coù caâu: Chí ñaïo chi tinh, aûo aûo minh minh; chí ñaïo chi cöïc, hoân hoân maëc maëc - Caùi tinh cuûa chí ñaïo aûo-aûo minh-minh; caùi cuøng cöïc cuûa chí ñaïo, môø-môø mòt-mòt. Theá laø ñaïo ñaõ rôøi haún coõi nhaân-sinh ñeå böôùc vaøo caùi khu-vöïc aûo minh huyeàn-bí.

Ñ

46

Reõ soùng thôøi-gian tìm nghóa lyù Khôi loøng trôøi ñaát laáy tinh-hoa.

Theá roài, Ñaïo - laø ñöôøng-loái soáng sao cho toaøn thieän. Coá-gaéng trieån-khai maàm-moáng thieän saün coù tôùi möùc chí thieän ñeå ñöôïc hoøa-ñoàng, phoái-hieäp vôùi Trôøi, moät Ñaáng Toái-Linh toaøn-veïn naøo ñoù.

Ñaïo - laø ñöôøng-loái khaùm-phaù ra ñöôïc taàn-lôùp saâu-thaúm nhaát trong con ngöôøi, laø baûn taùnh maø trieát-hoïc ngaøy nay goïi laø baûn-theå hay voâ-thöùc, ñeå con ngöôøi bieát trung-hieáu, tieát-lieät, nhaân-haäu, töø-nhöôïng, lieâm-só, tín-thaønh.

Ñaïo - laø ñöôøng-loái caûi-thieän noäi taâm ñeå xaây-döïng xaõ-hoäi loaøi ngöôøi trong hoøa-bình traät-töï, treân neàn-taûng ñaïo-ñöùc vôùi nieàm mô moät theá-giôùi ñaïi-ñoàng.

Ñaïo - laø ñöôøng-loái tìm nhöõng ñònh-luaät thieân-nhieân chi phoái moïi söï bieán-dòch trong vuõ-truï vaø ñôøi soáng con ngöôøi, ñeå con ngöôøi soáng, ñoäng vaø toàn taïi.

Ñaïo - laø ñöôøng-loái hoái-thuùc con ngöôøi coá-gaéng, noã-löïc vöôn leân, höôùng thöôïng ñeå ñaït tôùi chí thaønh, chí thieän, leân ñeán ñòa-vò thaùnh nhaân, soáng phoái-hieäp vôùi Thöôïng-Ñeá ngay khi coøn ôû nôi traàn-gian naøy.

Ñaïo nhö vaäy. Naøo ai “ñaéc ñaïo”? Laøm sao ñaéc ñaïo ñöôïc khi “yù töôûng cuûa loøng hoï (loøng

mình) chæ laø xaáu luoân” (Saùng-theá kyù 6:5), ñeán noãi “chaúng coù ai laøm ñieàu laønh, daãu moät ngöôøi cuõng khoâng” (Thi-thieân 14:3). “Bôûi toâi coù yù laøm ñieàu laønh, nhöng khoâng coù quyeàn (naêng-löïc) laøm troïn” (Roâ-ma 7:18).

Laøm sao ñaéc ñaïo ñöôïc khi “chuùng ta heát thaûy ... soáng theo tö-duïc mình, laøm troïn caùc söï ham-meâ cuûa xaùc-thòt, vaø yù-töôûng chuùng ta” (EÂ-pheâ-soâ 2:3). “Vaû, nhöõng ngöôøi soáng theo xaùc-thòt, thì khoâng theå ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 8:8), noùi chi ñeán hoøa-ñoàng, phoái-hieäp vôùi Ngaøi. Traùi laïi “côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36).

47

Theá maø ngaøy nay, haøng trieäu-trieäu ngöôøi treân theá-giôùi ñaõ ñaéc ñaïo. Hoï

* Ñaõ ñöôïc hoøa-ñoàng vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. “Chuùng ta nhôø Ñaáng Christ maø ñöôïc hoøa-thuaän laïi cuøng Ngaøi” (II Coâ-rinh-toâ 5:18).

* Ñaõ khaùm-phaù ra baûn taùnh noàng-coát cuûa moïi ñöùc tính khaùc: “Tình yeâu-thöông hay nhòn-nhuïc, tình yeâu-thöông hay nhôn-töø, tình yeâu-thöông chaúng ghen-tò, chaúng khoe mình, chaúng leân mình kieâu-ngaïo, chaúng laøm ñieàu traùi pheùp, chaúng kieám tö-lôïi, chaúng noùng giaän, chaúng nghi-ngôø söï döõ, chaúng vui veà ñieàu khoâng coâng-bình, nhöng vui trong chaân-lyù. Tình yeâu-thöông hay dung-thöù moïi söï, tin moïi söï, troâng-caäy moïi söï, nín chòu moïi söï” (I Coâ-rinh-toâ 13:4-7).

* Ñaõ ñöôïc taùi taïo noäi taâm. “Ngôïi-khen Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Cha Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ chuùng ta, Ngaøi laáy loøng thöông-xoùt caû-theå khieán chuùng ta laïi sanh” (I Phi-e-rô 1:3). “Vaäy, neáu ai ôû trong Ñaáng Christ, thì naáy laø ngöôøi döïng neân môùi; nhöõng söï cuõ ñaõ qua ñi, naày moïi söï ñeàu trôû neân môùi” (II Coâ-rinh-toâ 5:17).

* Ñaõ bieát ñöôïc yù-ñònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cuøng nhöõng bieán-dòch quan-troïng trong vuõ-truï vaø ñôøi soáng. “Vì yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi aáy laø khieán anh em neân thaùnh: töùc laø phaûi laùnh söï oâ-ueá” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 4:3). “Ta (Chuùa Jeâsus) seõ trôû laïi ñem caùc ngöôi ñi vôùi ta, haàu cho ta ôû ñaâu thì caùc ngöôi cuõng ôû ñoù” (Giaêng 14:3).

* Ñaõ ñaït ñeán ñòa-vò thaùnh nhaân. Ñaõ ñöôïc phoái-keát sanh ñoäng vôùi chính Ngaøi trong traàn-theá. Cô-ñoác nhaân “nhôø aân-suûng Ngaøi maø ñöôïc xöng coâng-nghóa nhöng-khoâng, bôûi söï chuoäc toäi ñaõ laøm troïn trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ” (Roâ-ma 3:24). “Anh em laø ... daân thaùnh, laø daân thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Phi-e-rô 2:9). Neân nhaän ñöôïc lôøi höùa quí-baùu. Chuùa Jeâsus phaùn: “Vaø naày, Ta thöôøng ôû cuøng caùc ngöôi luoân cho ñeán taän-theá” (Ma-thi-ô 28:20).

Chính Ñöùc Chuùa Jeâsus laø ñaïo. Ngaøi phaùn: “Ta laø ñöôøng

48

ñi (Ñaïo), chaân-lyù vaø söï soáng; chaúng bôûi ta khoâng ai ñöôïc ñeán cuøng Cha (Ñöùc Chuùa Trôøi)” (Giaêng 14:6).

Ngöôøi xöa nhaän ñònh: Ñaïo chi ñaïi nguyeân xuaát ö thieân. Chính Chuùa Jeâsus ñaõ töø trôøi ñeán theá-gian ñeå laøm Cöùu Chuùa cho caû nhaân-loaïi.

Quí vò muoán ñaéc ñaïo töùc khaéc, ngay baây giôø. Quí vò chæ caàn tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Quí vò ñeå loøng höôùng thöôïng, höôùng veà Ñöùc Chuùa Trôøi vaø caàu-nguyeän vôùi Ngaøi ñaïi theå nhö sau:

- Kính laïy Ñöùc Chuùa Trôøi, con bieát con laø ngöôøi coù toäi. Con bieát Ngaøi yeâu thöông con vaø ñaõ ban Chuùa Jeâsus xuoáng “theá-gian ñeå cöùu-vôùt keû coù toäi” (I Ti-moâ-theâ 1:15). Con baèng loøng tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa con. Xin Ñöùc Chuùa Trôøi tha toäi cho con vaø nhaän con laøm con cuûa Ngaøi nhö lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Nhöng heã ai nhaän Ngaøi, thì Ngaøi ban cho quyeàn-pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho nhöõng ngöôøi tin nhaän Danh Ngaøi” (Giaêng 1:12). Con tin vaø con caàu xin trong Danh Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. A-men.

Theá laø quí vò ñaõ “ñaéc Ñaïo”.

49

12

ÑAÏO-GIAÙO

hoa-hoïc ngaøy nay ñaõ vaø ñang chieám ñöôïc moät ñòa-vò öu-theá trong cuoác soáng con ngöôøi. Vaø döôøng nhö ñaïo giaùo ñang bò khoa-hoïc chi-phoái,

laán-aùp. Thöïc-söï khoa-hoïc vaø ñaïo-giaùo laø hai laõnh-vöïc rieâng

bieät. Khoa-hoïc chæ nhaèm tìm hieåu vuõ-truï chôù khoâng höôùng tôùi moät khaùi-nieäm veà con ngöôøi. Caùi bi-kòch cuûa neàn vaên-minh maùy-moùc khoâng phaûi laø choái-boû thaàn-linh maø laø choái-boû khaùi-nieäm saâu-xa veà con ngöôøi. Ñoù laø moái ñe-doïa khuûng-khieáp veà söï soáng coøn cuûa nhaân-loaïi. Hôn luùc naøo heát, con ngöôøi caàn ñöôïc phuïc-hoài taâm-linh; caàn ñöôïc ñem Thaàn-linh vaøo cuoäc soáng con ngöôøi. Ñaïo giaùo laõnh traùch-nhieäm naøy.

Ñaïo-giaùo chuù taâm ñeán con ngöôøi, chuù taâm ñeán söï cao-caû cuûa con ngöôøi. Moãi ñaïo-giaùo nhìn con ngöôøi ôû moät caùch-theå rieâng-bieät ñeå taïo neân moät löïc-löôïng tinh-thaàn, ñaïp-ñoå moïi dò-bieät ñeå gaàn-guõi vôùi nhau, ñaõi nhau trong khoan-dung, töø-bi vaø baùc-aùi v.v.

Nhöng treân thöïc-teá, ñaïo-giaùo laïi laø maàm-moáng chia-reõ, ñoá-kî vaø coù khi ñi ñeán baïo-ñoäng nöõa. Andreù Malraux ñaõ nghi-ngôø thieän-chí cuûa ñaïo-giaùo: Thöû hoûi ñaïo-giaùo thöïc-söï ñaõ taïo ra nhöõng ñieàu-kieän laøm cho con ngöôøi hieåu-bieát vaø khoan-dung ñoái vôùi ngöôøi khaùc khoâng? Phaûi chaêng nhö Swift ñaõ mæa-mai: Hoï môùi ñuû ñaïo ñeå gheùt nhau, chöù chöa ñuû ñaïo ñeå yeâu nhau.

K

50

Chi laï vaäy? Coù chi maø laï. Trong moãi ñaïo-giaùo coù lyù-töôûng voâ-cuøng

cao-caû, ñeïp-ñeõ. “Caùc ñöôøng-loái cuûa loaøi ngöôøi ñeàu chaùnh-ñaùng theo maét hoï” (Chaâm-ngoân 21:2). Hoï khaùm-phaù ra nhöõng ñieàu goïi laø chaân-lyù. Hoï laø chuû nhaân cuûa chaân-lyù, ñem chaân-lyù ñoàng-hoùa vôùi chính mình. Vôùi nieàm tin chaân-lyù tuyeät-ñoái, thì laøm sao coù theå hieåu noåi - taïi sao laïi coù nhöõng quan-nieäm khaùc cuõng töï nhaän laø chaân-lyù? Keát-luaän: Neáu toâi ñang coù, ñang naém giöõ chaân-lyù tuyeät-ñoái, thì moïi chaân-lyù khaùc khoâng theå chaáp-nhaän, maø phaûi nhöùt quyeát leân aùn laø nguïy, laø taø. Vaø neáu toâi töï nhaän coù boån-phaän, coù traùch-nhieäm baûo-veä chaân-lyù thì toâi phaûi tìm heát caùch dieät caùi taø, caùi nguïy lyù kia. Ñeå cho chaân-lyù cuûa toâi ñöôïc toaøn thaéng veû-vang, toâi khoâng ngaïi dieät luoân keû khoâng coù chaân-lyù nhö toâi. Ñoù laø nhöõng cuoäc “thaùnh chieán” trong lòch-söû ñaïo-giaùo cuûa nhaân-loaïi.

Ñaïo-giaùo - Phaûi chaêng laø ñöôøng-loái höôùng-daãn con ngöôøi sao cho coù loøng khoan-dung, laø söï nhìn-nhaän giaù-trò ñích-thöïc nôi ngöôøi khaùc, laø ñoái-thoaïi. Sao cho coù loøng töø-bi, laø phaùt-trieån ñöôïc maàm-moáng thieän trong con ngöôøi. Sao cho coù baùc-aùi trong haønh-ñoäng. Khoan-dung, töø-bi, baùc-aùi nhö tieáng keâu cuûa con ngöôøi, moät noã-löïc saùng-taïo cuûa con ngöôøi, dính lieàn vôùi baûn-chaát con ngöôøi, do con ngöôøi maø coù, do con ngöôøi maø xuaát phaùt, nhö môøi goïi con ngöôøi vöôït thoaùt khoûi con ngöôøi. Chôù chaúng phaûi do moät quyeàn-löïc naøo ôû ngoaøi con ngöôøi. Neáu coù dính-daùng ñeán Thaàn-Linh thì cuõng laäp-luaän nhö caùc hieàn-trieát phaùi Khaéc-kyû (Stoicism) xöa cho raèng: Thaàn-Linh chæ laø nhöõng boù ñuoác ñöôïc con ngöôøi thaép leân haàu coù theå keùo mình ra khoûi thaân-phaän con vaät. Vaäy, phaûi chaêng huyeàn-nhieäm lôùn-lao trong vuõ-truï laø ôû trong moãi cöû-chæ hi-sinh beù nhoû, trong moïi haønh-ñoäng töø-bi, can-tröôøng vaø yeâu-thöông.

Ñieàu maø haàu heát caùc ñaïo-giaùo khoâng giaûi-nghóa ñöôïc laø taïi sao con ngöôøi laïi khoâng chaáp-nhaän, vui-thoûa trong

51

thaân-phaän con ngöôøi hieän-höõu, hieän-taïi nhö muoân loaøi vaïn vaät khaùc trong vuõ-truï. Taïi sao thieän-chí con ngöôøi coù thöøa maø naêng-löïc laïi thieáu. Taïi sao con ngöôøi nhö moät taùc-phaåm tuyeät-vôøi maø vaãn caàn phaûi ñöôïc lieân-tuïc tu-boå. Maø döôøng nhö coù moät naêng-löïc huyeàn-bí naøo ñoù chæ laøm baêng-hoaïi caùi vaät toái-linh trong vuõ-truï. Bao nhieâu giaû-thuyeát ñaõ ñöôïc ñaët ra nhö moät chaân-lyù. Vaø haàu heát caùc ñaïo-giaùo ñeàu caûm thaáy söï baát löïc cuûa con ngöôøi trong noã-löïc coá-gaéng vöôn leân, neân caàu-cöùu Thaàn-Linh trôï-giuùp, nghóa laø tìm moät naêng-löïc ôû ngoaøi con ngöôøi. Phaûi coù moät Thöôïng-Ñeá, moät Ñöùc Chuùa Trôøi. Theá roài, moãi ñaïo laïi coù moät Thöôïng-Ñeá khaùc-bieät do söï khaùm-phaù cuûa con ngöôøi. Roài leã-nghi, roài giaùo-ñieàu ñöôïc con ngöôøi nay theâm mai bôùt cho hôïp thôøi, cho ñaéc nhaân-taâm. Haàu heát caùc Ñaïo chæ lo Giaùo - daïy con ngöôøi phaûi theá naøy hoaëc theá kia ñeå böôùc vaøo moät haønh-trình maø muïc-ñích toái-thöôïng laïi laø thoûa-maõn moïi duïc-voïng theo caùch theá-tuïc hoaëc böôùc vaøo moät traïng-thaùi saéc-saéc khoâng-khoâng trong taâm-thöùc.

Baøn ñeán ñaïo-giaùo, moät vaán-ñeà thaät teá-nhò vaø raát phöùc-taïp. Chaéc moãi chuùng ta chaáp-nhaän moät loøng khoan-dung, laø toân-troïng giaù-trò nôi ngöôøi khaùc, laø chaáp-nhaän ñoái-thoaïi. Toâi toân-troïng nieàm tin cuûa quí vò, haèng muoán hoïc-hoûi haàu coù theå thaáu-trieät ñöôïc ñieàu quí vò cho laø chaân-lyù. Chaéc chuùng ta khoâng theå theo theá-thöôøng maø hieàm-khích laãn nhau vì baát ñoàng trong nieàm tin. Moãi chuùng ta coù quyeàn laàm-laïc khi chöa tìm ra chaân-lyù ñích-thöïc.

Caùi ñieàu chuû-yeáu cuûa chaân-lyù laø trong quaù-khöù coù theå aán-chöùng, hieän-taïi coù theå tin-caäy vaø vò lai coù theå ngöôõng-voïng. Vì vaäy, döôùi hình-thöùc naøo, chaân-lyù vôùi tín-ngöôõng laø nhaát trí. Chaân-lyù maø coù theå tín-ngöôõng thì tín-ngöôõng aáy laø chaân-lyù. Lôøi Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta laø ñöôøng ñi, chaân-lyù vaø söï soáng” (Giaêng 14:6). Ñaïo - “ñöôøng ñi” phaûi minh-chöùng thoáng-nhöùt veà “chaân-lyù” vôùi “söï soáng” ñeå trôû neân tín-ngöôõng.

52

13

CHAÂN-LYÙ

uan-toøa Phi-laùt hoûi Chuùa Jeâsus: “Chaân-lyù laø gì” (Giaêng 18:31).

Chaân-lyù laø caùi gì maø bao nhaø hieàn-trieát, nhaø ñaïo-ñöùc ñaõ vaø ñang coá-gaéng tìm cho baèng ñöôïc. Coù ngöôøi ñaõ tìm ra caùi hieäu-naêng cuûa chaân-lyù maø cöù ngôõ nguoàn-coäi chaân-lyù. Coù ngöôøi ñaõ tìm ra ñöôïc caùi höõu-lyù laïi ñinh-ninh laø chaân-lyù.

Vuøng trôøi AÙ ñaõ coù bieát bao nhieâu vò ñi tìm chaân-lyù, vaø moãi chuùng ta ít ai khoâng bieát tôùi hai vò danh tieáng nhöùt laø Ñöùc Phaät Thích Ca vaø Ñöùc Khoång Phu Töû.

Chaân-lyù maø Ñöùc Phaät Thích Ca ñaõ tìm ñöôïc laø Töù Thaùnh Ñeá hay Töù Dieäu Ñeá goàm coù: Khoå ñeá, Taäp ñeá, Dieät ñeá vaø Ñaïo ñeá,

1. Khoå ñeá - Ñôøi soáng - sinh, laõo, beänh, töû laø khoå. Moïi söï khoâng nhö yù laø khoå, öôùc-voïng khoâng thaønh laø khoå, vaø haøng traêm thöù khaùc taïo thaønh beå khoå maø con ngöôøi ñang nguïp laën trong ñoù. Ñöùc Phaät ñaõ noùi: Nöôùc maét chuùng sinh nhieàu hôn nöôùc bieån.

2. Taäp ñeá. - Taäp laø keát-hôïp, laø nguoàn goác cuûa khoå. Laø caùi “aùi duïc” trong con ngöôøi. AÙi duïc laøm cho ta tham soáng sôï cheát neân cöù luaån-quaån sanh töû luaân-hoài. Taäp ñeá coù nhò thaäp nhaân duyeân:

1- Voâ-minh (meâ-muoäi) 2- Haønh (haønh-ñoäng) 3- Thöùc (bieát) 4- Danh saéc (teân vaø hình cuûa moïi vaät) 5- Luïc xöù hay

Q

53

luïc nhaäp (6 giaùc-quan tieáp-xuùc vôùi ngoaïi vaät laø tai, maét, muõi, löôõi, thaân vaø yù). 6- Xuùc (tieáp-xuùc aâm-thanh, hình-saéc ngoaïi vaät) 7- Thuï (chòu aûnh-höôûng ngoaïi vaät) 8- AÙi (yeâu) 9- Thuû (naém giöõ) 10- Höõu (coù) 11- Sinh (sinh ra) 12- (Laõo-töû (giaø roài cheát).

Möôøi hai nhaân-duyeân naøy troùi buoäc chuùng ta vaøo beå khoå neân goïi laø Taäp.

3. Dieät ñeá - Laø döùt-boû, laø ñoaïn tuyeät. Phaûi dieät caùi aùi-duïc, phaûi côûi nuùt ngöôïc töø soá 12 leân ñeán soá 1

4. Ñaïo ñeá - laø con ñöôøng phaûi theo ñeå ñöôïc giaûi-thoaùt goàm coù baùt chaùnh ñaïo:

1- Chaùnh-kieán (nhaän-ñònh saùng-suoát) 2- Chaùnh tö-duy (suy-nghó cho ñuùng) 3- Chaùnh ngöõ (lôøi noùi cho ñuùng) 4- Chaùnh-nghieäp (laøm thaúng-thaéng) 5- Chaùnh meänh (soáng cho ñuùng) 6- Chaùnh tinh-taán (coá-gaéng ñuùng) 7- Chaùnh-nieäm (yù-nieäm ñuùng) 8- Chaùnh ñònh (thieàn ñònh ñuùng). Caùi khoù trong baùt chaùnh-ñaïo laø bieát sao cho ... ñuùng.

Baát cöù ai theo ñöôïc Baùt chaùnh ñaïo, qua ñöôïc Töù thaùnh ñeá seõ tôùi nieát-baøn, laø böôùc vaøo moät “traïng-thaùi” saéc-saéc khoâng-khoâng trong taâm-thöùc.

Con ñöôøng chaân-lyù cuûa Ñöùc Khoång Phu Töû laø hoïc hoûi vaø suy-tö. Hoïc ñeå ruùt kinh-nghieäm cuûa tieàn nhaân. Suy-tö ñeå tìm cho ra ñöôøng loái môùi. Tröôùc kia Ñöùc Khoång Phu Töû chæ lo suy-tö. Sau Ngaøi noùi: Tröôùc ñaây ta maûng traàm-tö maëc-töôûng, maø troïn ngaøy queân aên, troïn ñeâm queân nguû. Xeùt ra, söï aáy khoâng maáy ích cho ta baèng hoïc (Luaän-Ngöõ). Cuõng nhö Ñöùc Phaät treân con ñöôøng ñi tìm chaân-lyù, Ngaøi cuõng ñaõ laàm khi duøng phöông-phaùp khoå-haïnh. Ngaøi boû ñöôøng loái khoå-haïnh maø trôû veà vôùi leõ phaûi thoâng-thöôøng, Ngaøi xuoáng soâng taém goäi cho thaân-theå saïch-seõ nheï-nhaøng, uoáng baùt söõa hoøa maät ong cuûa naøng Sujata boá-thí, Ngaøi ñeán goác caây boà-ñeà ngoài suy-tö thieàn-ñònh vaø ñaït ñöôïc Toái chính giaùc.

Ñöùc Khoång ñaõ ñeå heát taâm-trí vaøo vieäc hoïc hoài 15 tuoåi. Ngaøi taâm-söï raèng: Ñeán 30 tuoåi ta vöõng chí maø tieán leân treân

54

ñöôøng ñaïo-ñöùc. Ñeán 40 tuoåi, taâm-tö ta saùng-suoát, hieåu roõ vieäc phaûi traùi, ñaït ñöôïc söï-lyù, chaúng coøn nghi-hoaëc. Qua 50 tuoåi, ta bieát maïng Trôøi (laø bieát caên-coát vaø ñònh-meänh con ngöôøi). Ñeán 60 tuoåi, lôøi chi, tieáng chi loït vaøo tai ta, thì ta ñaõ hieåu ngay, chaúng caàn suy-nghó laâu-daøi. Ñeán 70 tuoåi, trong taâm ta coù muoán söï chi cuõng chaúng heà sai pheùp (Luaän-Ngöõ).

Chaân-lyù Ñöùc Khoång Phu Töû tìm ñöôïc laø: 1. Bieát raèng trong thaâm-taâm mình coù Trôøi laøm caên-cô,

chuû-choát (Thieân meänh vi chi tính). 2. Bieát raèng con ngöôøi sinh ra laø coát ñeå thöïc-hieän moät

ñònh meänh saùng-caû, laø soáng moät cuoäc ñôøi toaøn thieän, thuaän theo thieân-lyù, soáng phoái-keát vôùi Trôøi (Xuaát tính chi vi ñaïo).

3. Chuû-tröông raèng con ngöôøi phaûi laøm böøng saùng ngoïn löûa thieän chaân, voán ñaõ tieàm-aån, ñaõ aâm-æ nôi ñaùy loøng; phaûi tieán maõi treân con ñöôøng tu hoïc, cho ñeán choã chí thaùnh chí thieän (Ñaïi hoïc).

Chaân-lyù cuûa Ñöùc Phaät laäp caên-cô vaøo ngöôøi. Chaân-lyù cuûa Ñöùc Khoång laäp caên-cô vaøo Trôøi. Vaäy chaân-lyù laø gì?

55

14

CHAÂN-LYÙ ÑÍCH-THÖÏC

haân-lyù khoâng phaûi laø caùi leõ phaûi theo luaân-lyù. Chaân-lyù khoâng phaûi laø caùi höõu-lyù ñaõ ñöôïc chöùng-minh. Ngay caû nhöõng ñònh luaät baát di baát dòch

trong vuõ-truï cuõng khoâng phaûi laø chaân-lyù. Laøm sao chuùng ta coù theå goïi caùi ñeøn ñieän, caùi quaït ñieän, caùi nuùt ñieän, sôïi giaây ñieän laø ñieän ñöôïc. Noù coù ñieän, noù chöùa ñieän, noù haønh-ñoäng bôûi ñieän, nhöng chaéc-chaén noù khoâng phaûi laø ñieän.

Chuùng ta tìm ñöôïc nhöõng ñònh-luaät baát di baát dòch trong vuõ-truï laø vuõ-truï ñaõ chöùa ñöïng chaân-lyù. Chuùng ta coù leõ phaûi, coù caùi höõu lyù laø chuùng ta ñaõ ñöôïc chaân-lyù chi-phoái. Nhö vaäy chaân-lyù khoâng phaûi laø moät söï-kieän maø laø moät baûn-theå, khoâng phaûi laø moät yù-nieäm maø phaûi laø moät Ñaáng.

Ñaáng maø ngay caâu ñaàu Kinh-Thaùnh ñaõ ghi: “Ban ñaàu Ñöùc Chuùa Trôøi” (Saùng-theá kyù 1:1). Laø Ñaáng töï chöùng raèng: “Ta laø ÑAÁNG TÖÏ-HÖÕU HAÈNG-HÖÕU” (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 3:14). “laø Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Hieän Coù, Ñaõ Coù vaø Coøn Ñeán, laø Ñaáng Toaøn-Naêng phaùn raèng: Ta laø An-pha vaø OÂ-meâ-ga ... laø Ñaáng Tröôùc Heát vaø laø Ñaáng Sau cuøng” (Khaûi-huyeàn 1:8, 17). Ñöùc Chuùa Trôøi laø Chaân-lyù, daàu “chaúng heà ai thaáy Ñöùc Chuùa Trôøi” (Giaêng 1:18).

Ñöùc Chuùa Trôøi laø Chaân-lyù. Laø Ñaáng tröôùc ñaây gaàn hai ngaøn naêm “ñaõ trôû neân xaùc-thòt ôû giöõa chuùng ta, ñaày ôn vaø chaân-lyù” (giaêng 1:14). Laø Ñaáng ñaõ töï chöùng raèng: “Ta laø ñöôøng ñi, chaân-lyù vaø söï soáng” (Giaêng 14:6). Ñöùc Chuùa Jeâsus

C

56

laø chaân-lyù. Nhaân-loaïi ñaõ thaáy Ngaøi. Lòch-söû nhaân-loaïi ñaõ ghi nhaän söï hieän-höõu cuûa Ngaøi taïi theá. Nhaân-loaïi ñaõ coù Ngaøi, khoâng coù nghóa nhaân-loaïi ñaõ coù chaân-lyù. Chuùng ta chæ tìm ñöôïc chaân-lyù khi chuùng ta tìm bieát Ngaøi laø Ñaáng Cöùu-theá. Chuùng ta chæ coù ñöôïc chaân-lyù khi chuùng ta tieáp nhaän Ngaøi laøm Cöùu-Chuùa cuûa mình. Vaø chuùng ta chæ höôûng ñöôïc quyeàn-löïc cuûa chaân-lyù khi Chuùa Jeâsus soáng trong chuùng ta.

Ñöùc Chuùa Trôøi laø chaân-lyù. Ñöùc Chuùa Jeâsus laø chaân-lyù. Ngaøi ñaõ veà trôøi trong thaân-xaùc con ngöôøi, sau khi ñaõ chòu cheát treân thaäp-töï giaù ñeán toäi cho loaøi ngöôøi, Ngaøi bò choân vaø ñeán ngaøy thöù ba Ngaøi soáng laïi. Sau khi Ngaøi soáng laïi ñeå hoaøn-thaønh coâng-cuoäc cöùu-chuoäc vaø xöng-nghóa cho loaøi ngöôøi. Ngaøi veà trôøi vaø sai Thaùnh-Linh Ngaøi laø Thaàn Chaân-lyù ñeán ôû vôùi loaøi ngöôøi. Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta seõ sai Ngaøi ñeán ... Thaàn Chaân-lyù seõ ñeán, thì Ngaøi seõ daãn caùc ngöôi vaøo moïi chaân-lyù” (Giaêng 16:7, 13).

Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Chaân-lyù. Moïi yù-nieäm cuûa Ngaøi laø chaân-lyù. Moïi lôøi noùi cuûa Ngaøi laø chaân-lyù. “Lôøi Cha töùc chaân-lyù” (Giaêng 17:17). “Caû Kinh-Thaùnh ñeàu bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn” (II Ti-moâ-theâ 3:16). Kinh-Thaùnh laø chaân-lyù. Theá maø ngaøy nay bieát bao ngöôøi coá-gaéng “bòt tai khoâng nghe chaân-lyù maø xaây höôùng veà chuyeän huyeãn” (II Ti-moâ-theâ 4:4).

Söï cöùu-roãi loaøi ngöôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø chaân-lyù. Phöông-caùch cöùu-roãi cuûa Ngaøi laø chaân-lyù. Neân “ñaïo chaân-lyù, laø Tin-laønh veà söï cöùu-roãi anh em” (EÂ-pheâ-soâ 1:13). Theá maø toäi-nghieäp, bieát bao ngöôøi coá-gaéng “khoâng chòu nghe ñaïo laønh” (II Ti-moâ-theâ 4:3). Laø “Tin-laønh chaân-lyù” (Coâ-loâ-se 1:5), trong khi laïi coá-gaéng laàn-moø ñi tìm chaân-lyù.

Coù ñieåm laï-luøng veà chaân-lyù ñích-thöïc naøy. Chuùng ta khoâng caàn noã-löïc ñeå laøm theo chaân-lyù, maø chæ caàn bieát ñeán chaân-lyù, thöøa-nhaän chaân-lyù. Roài chaân-lyù haønh-ñoäng, haønh-ñoäng trong chuùng ta bôûi chính naêng-löïc cuûa chaân-lyù, ñeå ñem chuùng ta ñeán chaân-lyù. Coâng-duïng cuûa chaân-lyù ñích-thöïc goàm

57

toùm trong lôøi Chuùa Jeâsus phaùn: “Caùc ngöôi seõ bieát chaân-lyù, vaø chaân-lyù seõ buoâng-tha caùc ngöôi” (Giaêng 8:32).

Muïc-ñích chaân-lyù haønh-ñoäng trong chuùng ta laø ñeå buoâng-tha chuùng ta ra khoûi moïi naêng-löïc caàm-giöõ, haàu chuùng ta ñaït ñeán hai phöông-dieän cuûa chaân-lyù: Söï thaùnh-khieát troïn veïn nhö “Ñöùc Chuùa Trôøi laø thaùnh” (I Phi-e-rô 1:16). Söï yeâu-thöông chaân-thaät nhö “Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï yeâu-thöông” (I Giaêng 4:5).

Thaùnh-khieát laø chaân-lyù. Yeâu-thöông laø chaân-lyù. Haù caàn theâm moät chaân-lyù naøo nöõa boå-sung ñeå con ngöôøi ñuû ñieàu-kieän phoái-keát vôùi Ñaáng Chaân-lyù laø Ñöùc Chuùa Trôøi ö? - Khoâng, chaúng caàn theâm moät chaân-lyù naøo nöõa. Quí vò chöa chaéc, thöû kieám xem?

Kính thöa quí vò laø Cô-ñoác nhaân. Laø chi-theå cuûa Ñaáng Christ, “töùc laø Hoäi-thaùnh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng, truï vaø neàn cuûa chaân-lyù” (I Ti-moâ-theâ 3:15). Nieàm tin cuûa chuùng ta ñaõ “laäp treân moät neân ñaõ laäp, laø Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ” (I Coâ-rinh-toââ 3:11). Thaùnh Phao-loâ coøn cho chuùng ta bieát Hoäi-thaùnh laø truï cuûa chaân-lyù. Truï ñaây khoâng coù nghóa laø choáng-ñôõ maø laø phoâ-tröông. Phao-loâ ñaõ lieân-töôûng ñeán caùc truï cuûa ñeàn thôø Ñi-anh taïi thaønh EÂ-pheâ-soâ, moät trong baûy kyø-quan cuûa theá-giôùi. Ñeàn coù 127 truï ñaù caåm-thaïch, caån vaøng, baïc, kim-cöông saùng choùi do 127 vua treân theá-giôùi gôûi taëng. Cô-ñoác nhaân phaûi laøm sao cho moïi ngöôøi thaáy ñöôïc chaân-lyù nôi Hoäi-thaùnh Ñöùc Chuùa Trôøi, nôi chuùng ta. Ñoù laø boån-phaän vaø traùch-nhieäm cuûa Hoäi-thaùnh noùi chung vaø cuûa moãi Cô-ñoác nhaân noùi rieâng.

Kính thöa quí vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Lôøi vua Sa-loâ-moân khoân-ngoan khuyeân raèng: “Haõy mua chaân-lyù” (chaâm-ngoân 23:23). Chaéc chuùng ta phaûi “traû” moät giaù naøo ñoù ñeå coù chaân-lyù. Ít nhöùt cuõng phaûi toán thì giôø ñoïc cuoán saùch naøy vaø ñeå taâm suy-nghó haàu bieát roõ chaân-lyù ñích-thöïc maø ñaët nieàm tin.

58

15

KINH-THAÙNH LÔØI ÑÖÙC CHUÙA TRÔØI

inh-thaùnh laø chaân-lyù. Ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân Kinh-Thaùnh laø Lôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn vôùi nhaân-theá, laø neàn-taûng cuûa nieàm tin.

Toång-thoáng ñaàu tieân cuûa Hoa-kyø, George Washington ñaõ tuyeân-boá: Khoâng coù Ñöùc Chuùa Trôøi vaø Kinh-Thaùnh thì khoâng theå naøo ñieàu-kieån theá-giôùi caùch ñuùng-ñaén ñöôïc.

John R. Green, taùc-giaû cuoán Short History Of The English People (Lòch-sö daân-toäc Anh) ñaõ ghi trong trang 460: Khoâng coù cuoäc thay ñoåi quoác-gia naøo vó-ñaïi hôn cuoäc thay ñoåi ôû Anh quoác khoaûng giöõa trieàu-ñaïi Nöõ-Hoaøng Elizabeth, vaø luùc nghò-vieän nhoùm hoïp. Anh quoác ñaõ trôû thaønh moät nöôùc cuûa moät quyeån saùch vaø quyeån saùch aáy laø Kinh-Thaùnh.

William E. Gladstone, moät chính-khaùch loãi-laïc cuûa ngöôøi Anh ñaõ noùi: Kinh-Thaùnh coù mang daáu-tích khôûi-nguyeân ñaëc-bieät, vaø Kinh-Thaùnh caùch xa caùc saùch ñoái ñaàu, moät trôøi moät vöïc.

Raát nhieàu lôøi ca-tuïng Kinh-Thaùnh, coi Kinh-Thaùnh nhö laø khuoân vaøng thöôùc ngoïc cuûa caùc danh nhaân nhö Abraham Lincoln, Napoleùon, Queen Victoria, Daniel Webster, Sir Issac Newton, Geothe v.v. ñaõ ñöôïc Henry H. Halley tröng-daãn trong cuoán Bible Handbook trang 22 vaø 23.

Kinh-Thaùnh laø cuoán saùch laï-luøng ñaõ ñöôïc dòch ra treân 1,500 thöù tieáng, töùc laø 97% ngoân-ngöõ treân theá-giôùi. Kinh-

K

59

Thaùnh ñöôïc cheùp trong khoaûng thôøi-gian kyû-luïc - 1600 naêm do 36 ngöôøi bieân cheùp.

Kinh-Thaùnh laø moät boä saùch goàm 66 saùch ñöôïc chia ra laøm hai phaàn: Cöïu-öôùc goàm 39 saùch, nguyeân-vaên vieát baèng tieáng Hy-baù-lai (Hebrew), coå-ngöõ cuûa daân Do-thaùi. Taân-öôùc goàm 27 saùch, nguyeân vaên vieát baèng tieáng Hy-laïp (Greek). Ngöôøi cheùp quyeån saùch ñaàu tieân trong cuoán Kinh-Thaùnh laø Moâi-se, moät nhaø caùch-maïng vaø laõnh-tuï cuûa daân Do-thaùi soáng 1,500 tröôùc khi Chuùa Jeâsus giaùng-sanh; ngöôøi cheùp saùch sau heát laø thaùnh Giaêng, vò söù-ñoà yeâu-daáu cuûa Chuùa Jeâsus, cheùp vaøo khoaûng 100 naêm sau Chuùa. Nhö vaäy Kinh-Thaùnh ñöôïc cheùp trong khoaûng thôøi gian 1,600 naêm, theo nhaø thaàn-hoïc Graham Scroggie laø 55 theá-heä.

Baây giôø chuùng ta thöû chôi moät troø chôi nhö vaày. Soá ngöôøi tham döï ñoä 10 ngöôøi. Moãi ngöôøi laáy theo soá thöù töï töø 1 ñeán 10. Caùch-thöùc: Ngöôøi höôùng-daãn laáy moät ñeà taøi, ví-duï - taû moät buoåi saùng muøa xuaân. Sau ñoù ngöôøi höôùng-daãn trao tôø giaáy vaø caây vieát cho ngöôøi thöù nhöùt vieát lôøi môû ñaàu. Ngöôøi thöù nhöùt vieát xong, gaáp phaàn mình vieát ra phía sau, roài trao cho ngöôøi thöù hai vieát tieáp. Ngöôøi thöù hai phaûi ñoaùn xem ngöôøi thöù nhöùt vieát gì vaø coá vieát tieáp sao cho maïch-laïc. Ngöôøi thöù hai vieát xong, gaáp phaàn mình vieát ra phía sau trao cho ngöôøi thöù ba vieát. Cöù theá cho ñeán ngöôøi thöù möôøi vieát lôøi keát. Theá laø chuùng ta coù moät baûn vaên ñaëc-bieät do söï goùp phaàn cuûa 10 ngöôøi. Ngöôøi höôùng-daãn ñoïc ñoaûn vaên treân cho moïi ngöôøi thöôûng-thöùc. Theá laø traän cöôøi noåi leân vì cuù phaùp loän-xoän, raâu oâng noï caém caèm baø kia; yù-töù lung-tung, ñaàu Ngoâ mình Sôû.

Cuøng chung moät thôøi-gian, moät khoâng-gian, moät chuû-ñeà, moät trình-ñoä hoïc-thöùc, vieát chung moät ñeà-taøi vaø keát-quaû laø moät troø cöôøi.

Chuùng ta nghó sao veà cuoán Kinh-Thaùnh? Vôùi khoaûng thôøi-gian laø 1600 naêm, vôùi 36 taùc-giaû thuoäc ñuû moïi thaønh-phaàn, giai-caáp khaùc nhau. Naøo laø vua, y-só, thi-nhaân, ngö-

60

phuû, muïc-ñoàng v.v. Hoï soáng khoâng cuøng moät choã, nhöng ôû raûi-raùc töø La-maõ, Ba-by-loân ñeán Do-thaùi. Hoï cheùp saùch moät caùch ñoäc-laäp. Hoï khoâng heà coù yù-töôûng veà taùc-phaåm cuûa hoï seõ ñöôïc söu-taàm ñeå laøm thaønh moät boä saùch sau naøy. AÁy vaäy, maø khi taùc-phaåm cuûa hoï ñöôïc caáu-keát thaønh moät boä saùch, thì kyø-dieäu thay, boä saùch ñoù coù moät noäi-dung thuaàn nhöùt phi-thöôøng. Giaûi-thích sao ñaây? Thöa quí vò, chæ coù moät caùch giaûi-thích duy nhöùt laø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ soi-daãn cho 36 tröôùc giaû ñoù nhö lôøi thaùnh Phao-loâ xaùc-quyeát: “Caû Kinh-Thaùnh ñeàu laø bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn” (II Ti-moâ-theâ 3:16). Ñoäng-töø “soi-daãn” (inspire) theo nguyeân vaên laø “thôû treân” hay “haø hôi vaøo”. Ñoù laø moät söï huyeàn-nhieäm thaät khoù hieåu cho tri-thöùc höõu haïn cuûa con ngöôøi. Thaùnh Phi-e-rô ñaõ giaûi-nghóa theâm raèng: “Vì chaúng heà coù lôøi tieân-tri naøo laø bôûi yù moät ngöôøi naøo maø ra, nhöng laø bôûi Ñöùc Thaùnh-Linh caûm-ñoäng maø ngöôøi ta ñaõ noùi bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi” (II Phi-e-rô 1:21). Tieán-só A. H. Strong, moät nhaø thaàn-hoïc hieän-ñaïi, taùc-giaû boä “Heä-thoáng Thaàn-hoïc” (Systematic Theology) ñaõ giaûi-luaän veà vaán-ñeà naøy nhö sau: Caùc taùc-giaû Kinh-Thaùnh ñaõ nhôø Ñöùc Thaùnh-Linh soi-daãn ñaëc-bieät ñeán noãi hoï yù-thöùc vaø caûm-ñoäng moïi chaân-lyù môùi-meû saép baøy-toû, nhö nhöõng tö-töôûng chính mình ñaõ khaùm-phaù, vaø ñaõ töï vaän-ñoäng tö-töôûng ñeå phaùt-huy nhöõng chaân-lyù aáy, vôùi ngoaïi leä duy nhöùt laø trong söï choïn-löïa töø ngöõ, caùc oâng ñaõ traùnh ñöôïc moät caùch thaàn tình nhöõng ñieàu sai-laàm, vaø neáu caàn tôùi, thì coù nhöõng töø-ngöõ chính-xaùc. Söï soi-daãn vì theá coù tính caùch töøng chöõ, töøng lôøi, neáu noùi veà keát-quaû maø khoâng noùi ñeán phöông-phaùp. Do ñoù, Kinh-Thaùnh laø moät taùc-phaåm voâ-ngoä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, cuõng nhö chính Ngaøi laø voâ-ngoâ vaäy.

Nhö vaäy, nhöõng baûn Kinh-Thaùnh “dieãn yù” khoâng coøn laø Kinh-Thaùnh. Chuùng ta khoâng coù pheùp “dieãn yù” Kinh-Thaùnh, chuùng ta chæ coù pheùp “giaûi-nghóa” Kinh-Thaùnh maø thoâi.

Kinh-Thaùnh ñaõ ñeà-caäp ñeán nhöõng vaán-ñeà gì? OÂi noùi sao cho heát veà söï phong-phuù qua caùc phöông-dieän trieát-hoïc,

61

vaên-chöông, khoa-hoïc, phaùp-lyù, luaân-lyù, thaàn-hoïc v.v. chöùa ñöïng trong Kinh-Thaùnh. Tieåu-thuyeát gia Charles Dickens cuûa Anh ñaõ phaûi coâng-nhaän caâu chuyeän veà ngöôøi cha nhaân-aùi ñoái vôùi caäu con trai hoang-ñaøng maø Chuùa Jeâsus ñaõ thuaät ñöôïc ghi trong Lu-ca 15 laø caâu chuyeän caûm-ñoäng hôn heát. Chaùnh-khaùch Myõ Daniel Webter thì cho ñoaïn Kinh-Thaùnh noùi veà phaùp-lyù hay hôn heát laø baøi giaûng treân nuùi cuûa Chuùa Jeâsus ghi trong Ma-thi-ô 5:1-16. Nhaø caùch-maïng Gandi xöù AÁn-ñoä ñaõ chòu aûnh-höôûng baøi giaûng treân nuùi cuûa Chuùa Jeâsus vaø ñoaïn Kinh noùi veà tình yeâu-thöông ñöôïc ghi trong thö I Coâ-rinh-toâ 13. OÂng thuù-nhaän raèng moãi laàn tinh-thaàn caên-thaúng trong cuoäc ñaáu-tranh, oâng thöôøng ñoïc I Coâ-rinh-toâ 13. OÂng cuõng khuyeân caùc moân-ñeä neân laøm nhö vaäy.

Tình-nghóa vôï-choàng, boån-phaän con-caùi, traùch-nhieäm cha-meï, caùch ñoái-xöû chuû tôù ñeàu ñöôïc daïy caùch roõ-raøng trong Kinh-Thaùnh. Thôøi-cuoäc theá-giôùi, moïi dieãn-bieán veà tình-traïng nhaân-loaïi cuõng ñöôïc Kinh-Thaùnh ñeà-caäp ñeán. Daàu Kinh-Thaùnh voâ-cuøng phong-phuù nhö vaäy, nhöng nhöõng ñieàu ñoù chöa phaûi laø yeáu-toá chính cuûa Kinh-Thaùnh. Trung-taâm ñieåm cuûa Kinh-Thaùnh laø Ñöùc Chuùa Jeâsus, Cöùu Chuùa cuûa nhaân-loaïi.

Ñoái vôùi Kinh-Thaùnh, chöa heà coù vò tieán-só thaàn-hoïc naøo daùm voã ngöïc nhaän raèng mình ñaõ hieåu heát Kinh-Thaùnh. Cuõng chaúng coù moät ngöôøi naøo keùm trí-thöùc ñeán noãi phaûi than-thôû raèng mình ñoïc Kinh-Thaùnh maø chaúng hieåu chi. Traùi laïi, taát caû moïi ngöôøi vôùi taâm-hoàn khao-khaùt Lôøi Chuùa ñeàu nhaän ñöôïc söï daïy-doã quí-baùu, nhöõng ôn-phöôùc môùi laï trong Lôøi Kinh-Thaùnh. OÂi sung-söôùng thay! chæ coù con ngöôøi laø taïo vaät ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho Lôøi Ngaøi laø Kinh-Thaùnh.

Bôûi Kinh-Thaùnh, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ baøy-toû cho chuùng ta veà chính Ngaøi, veà yù-ñònh Ngaøi. Bôûi Kinh-Thaùnh chuùng ta môùi hieåu moät caùch ñuùng-ñaén veà Ñöùc Chuùa Trôøi, veà yù-chæ Ngaøi. Bôûi Kinh-Thaùnh chuùng ta môùi bieát ñöôïc con ñöôøng cöùu-roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho nhaân-loaïi; môùi bieát caùch-thöùc

62

thôø-phöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi phaûi leõ, hieäp-nghi, môùi bieát ñöôïc caùch soáng ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi vaø nhaän-laõnh ôn-phöôùc töø nôi Ñöùc Chuùa Trôøi.

Taùc-giaû Thi-thieân ñaõ caûm nhaän Lôøi Chuùa nhö vaày: “Lôøi Chuùa ngoït hoïng toâi döôøng bao! Thaät ngoït hôn maät ong trong mieäng toâi. Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn cho chaân toâi, AÙnh-saùng cho ñöôøng loái toâi.” (119:103, 105) Töøng traûi cuûa ngöôøi xöa, kinh-nghieäm cuûa ngöôøi nay

ñaâu coù khaùc. Kính thöa quí vò, bieát bao nhieâu ngöôøi ñaõ bôûi Lôøi Kinh-

Thaùnh maø tìm ñöôïc söï cöùu-roãi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Bôûi Lôøi Kinh-Thaùnh maø Cô-ñoác nhaân bieát soáng caùch naøo ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi vaø phöôùc-haïnh cho nhöõng ngöôøi chung-quanh. Lôøi Chuùa höùa raèng: “Phöôùc cho ngöôøi ñoïc cuøng nhöõng ngöôøi nghe lôøi tieân-tri naøy vaø giöõ theo ñieàu ñaõ vieát ra ñaây” (Khaûi-huyeàn 1:3). Xöa kia Ñöùc Chuùa Trôøi cuõng phaùn daën Gioâ-sueâ raèng: “Quyeån saùch luaät-phaùp naøy (Kinh-Thaùnh) chôù xa mieäng ngöôøi, haõy suy-gaãm ngaøy vaø ñeâm, haàu cho caån-thaän laøm theo moïi ñieàu ñaõ cheùp ôû trong; vì nhö vaäy ngöôi môùi ñöôïc may-maén trong con ñöôøng mình vaø môùi ñöôïc phöôùc” (Gioâ-sueâ 1:8). Ñaây cuõng laø nguyeân-taéc chung cho chuùng ta ngaøy nay. Nhö vaäy “môùi ñöôïc phöôùc”.

63

16

KINH-THAÙNH SAÙCH CHÆ-DAÃN

Vieät-Nam, moãi laàn chieác xe hôi cuûa toâi bò truïc-traëc, toâi thöôøng ñem ñeán ga-ra Taân-Hieäp ñoái dieän tröôøng Trung-Tieåu Hoïc AÙnh-Saùng ñeå nhôø anh thôï treû taøi-ba söûa-chöõa.

- Daï, caùi naøy hö roài, phaûi ñi Saøi-goøn kieám môùi coù, maát thì-giôø quaù. Thoâi ñöôïc, ñeå em “ñoä” laïi, “cheá” laïi ñeå thaøy chaïy ñôõ. Ñoù laø lôøi anh thôï traán-an tröôùc khi toâi ra veà ñeå xe laïi cho anh “ñoä” vaø “cheá” theo kinh-nghieäm trong ngheà.

ÔÛ xöù naøy ít coù maøn ñoä vaø cheá ñoù laém. Nhôù laïi hoài môùi tôùi Myõ, coù laàn toâi nhôø ngöôøi baûo-trôï xem laïi caùi maùy xe vì noù chaïy hay khaät-khöø. OÂng thaùo “bu-gi” ra roài ñeå ñoù hoûi toâi: xe naêm naøo, chaïy bao nhieâu ngaøn “mai”. - Xe ñôøi 71, chaïy gaàn traêm ngaøn “mai” - OK, oâng môû saùch chæ-daãn caùch baûo-trì xe hôi, tìm trang noùi veà “bu-gi”. Ñaây roài, hieäu xe, naêm saûn-xuaát, soá “mai” chaïy, chaáu “bu-gi” ñoä hôû ... Theá laø oâng ta laáy ñoà ra ño vaø ñieàu chænh ñoä hôû töøng caùi “bu-gi” ñuùng nhö saùch ñaõ chæ. Khoâng coù muïc goõ-goõ roài ñöa leân ngaém “ñoä chöøng” nhö ôû beân nhaø.

Ngaøy nay baát cöù ôû ngaønh naøo, phöông-dieän naøo, chuùng ta ñeàu coù theå tìm ñöôïc saùch chæ-daãn ñeå thaáu-trieät vaán-ñeà. Baát cöù vaät duïng lôùn hoaëc nhoû, ngöôøi saûn-xuaát khoâng queân keøm theo vaät duïng moät cuoán saùch hay moät tôø chæ daãn ñeå ngöôøi duøng bieát caùch xöû-duïng hay söûa-chöõa ñuùng caùch.

ÔÛ

64

Cuoán saùch chæ daãn thaät quan-troïng. Noù trình baøy söï ñuùc-keát cuûa coâng-trình nghieân-cöùu ñeå ngöôøi xöû-duïng vöõng tin haønh-ñoäng maø khoâng caàn toán thì-giôø truy nguyeân.

Nhöng vôùi con ngöôøi vaø cuoäc soáng cuûa con ngöôøi, quí vò ñaõ tìm ra cuoán saùch chæ-daãn naøo chaêng? Ngaøy nay khoa phaân taâm hoïc vaø ñaïo-ñöùc hoïc ñaõ vaø ñang ñöôïc nhieàu ngöôøi nghieân-cöùu, vaø khoâng bieát bao nhieâu boä saùch ñaõ ñöôïc vieát ra. Moät soá theo khuynh-höôùng naøy, moät soá laïi theo khuynh-höôùng khaùc. Roài caûnh sö noùi sö phaûi, vaûi noùi vaûi hay, khuynh-höôùng naøo cuõng cho mình laø ñuùng caû. Chín ngöôøi möôøi yù, maø yù naøo cuõng vó-ñaïi, cuõng chaân-lyù caû. Moãi ngöôøi “ñoä” moät caùch; moãi ngöôøi “cheá” moät ñöôøng theo suy-nghieäm. Chuùng ta hoang-mang, khoâng bieát ñaâu taø ñaâu chaùnh, ñaâu ñuùng ñaâu sai, ñaâu giaû ñaâu chaân. Thaät ra tình-traïng naøy phaûi coù vì con ngöôøi ñaâu phaûi laø saûn-phaåm nhaân taïo. Neân khoâng theå coù moät cuoán saùch chæ-daãn ñuùng-ñaén phaùt-xuaát töø trí-töôûng con ngöôøi. Cuoán saùch chæ-daãn con ngöôøi ñuùng-ñaén phaûi phaùt-xuaát töø Ñaáng taïo-döïng con ngöôøi. Ñaáng ñoù laø Ñöùc Chuùa Trôøi - Ñaáng Taïo-hoùa.

Kinh-Thaùnh laø moät cuoán saùch laï-luøng maø taùc-giaû chính laø Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh laø lôøi phaùn giaùn-tieáp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi nhaân-loaïi. Kinh-Thaùnh laø cuoán saùch chæ-daãn maø Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho loaøi ngöôøi ñeå loaøi ngöôøi bieát roõ muïc-ñích cuûa ñôøi mình trong yù-chæ thaùnh-thieän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh laø cuoán saùch chæ-daãn ñeå con ngöôøi bieát haønh-ñoäng phaûi leõ “thuaän Thieân” vaø taïo ñöôïc phöôùc-haïnh cho mình vaø cho caû nhöõng ngöôøi xung-quanh mình. Taùc-giaû Thi-thieân 119 ñaõ duøng 176 caâu (ñoaïn Kinh-Thaùnh daøi nhaát trong toaøn boä Kinh-Thaùnh) ñeå moâ-taû phöôùc-haïnh cuûa ngöôøi bieát duøng Kinh-Thaùnh laøm kim chæ nam cho cuoäc soáng. Taùc-giaû vieát: “Phöôùc cho nhöõng ngöôøi troïn-veïn trong ñöôøng loái mình, Ñi theo luaät-phaùp cuûa Ñöùc Gieâ-hoâ-va. Phöôùc cho ngöôøi naøo gìn-giöõ chöùng-côù Ngaøi, vaø heát loøng tìm caàu Ngaøi” (c. 1, 2). OÂng taäp thoùi-quen “Toâi thöùc tröôùc raïng-ñoâng vaø keâu-caàu;

65

toâi troâng-caäy nôi Lôøi Chuùa. Canh ñeâm chöa khuya, maét toâi môû tænh ra, ñaëng suy-gaãm lôøi Chuùa” (c. 147-148). Taùc-giaû tha-thieát “Toâi yeâu-meán luaät-phaùp Chuùa bieát bao! Troïn ngaøy toâi suy-gaãm luaät-phaùp aáy” (c. 97). Vaø chæ öôùc-mong gia-nhaäp vaøo moät coäng-ñoàng “toâi laø baïn-höõu cuûa moïi ngöôøi kính-sôï Chuùa” (c. 63), vì “Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn cho chôn toâi, aùnh-saùng cho ñöôøng loái toâi” (c. 105).

Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn soi loái, laø aùnh-saùng chæ ñöôøng. Ñeâm thöù tö, ngaøy 13 thaùng 7 naêm 1977, aùnh-saùng ñaõ bieán maát taïi thaønh phoá Nöõu-öôùc vaø caùc vuøng laân-caän. Baùo Time soá ra ngaøy 25 thaùng 7 naêm 1977 ñaõ goïi ñeâm ñoù laø “Ñeâm Kinh-Hoaøng”. Haøng ngaøn cöûa tieäm bò ñaäp phaù cöôùp-boùc, laém ñaùm chaùy noåi leân, nhieàu nhaân-vieân coâng-löïc bò thöông-tích trong khi thi-haønh coâng-vuï, haøng ngaøn ngöôøi bò baét giöõ vì phaïm phaùp. Maát aùnh-saùng, toäi-aùc gaëp moâi-tröôøng tha-hoà vuøng-vaãy trong ñeâm daøi muø-mòt. Thaät ra cuoäc ñôøi con ngöôøi ñaõ maát aùnh-saùng ngay giöõa ban ngaøy. Loaøi ngöôøi ñaõ ly-khai aùnh-saùng thieân-thöôïng töø thuôû ban sô. Coøn soùt laïi vaøi tia saùng naøo chaêng? Phaûi chaêng laø vaøi tia saùng laäp-loøe yeáu-ôùt cuûa löông-taâm khoâng ñuû soi raïng con ñöôøng. Phaûi chaêng laø nhöõng tia saùng chaäp-chôøn, cuûa moät ñaùm chaùy cuoàng-loaïn chæ giuùp ta thaáy roõ thaûm-caûnh sanh, laõo, beänh, töû, chôù ñaâu phaûi loaïi aùnh-saùng daãn loái ta ñeán neûo chaùnh ñöôøng ngay. Duy chæ coù lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø “aùnh-saùng cho ñöôøng-loái toâi”, laø kim chæ nam cho cuoäc ñôøi ta.

Thaùnh Phao-loâ ñaõ duøng lôøi naøy ñeå chöùng cho Ti-moâ-theâ, moät thanh-nieân ñaõ bieát duøng Kinh-Thaùnh laøm cuoán saùch chæ-daãn cho cuoäc ñôøi mình. “Vaø töø khi con coøn thô-aáu ñaõ bieát Kinh-Thaùnh voán coù theå khieán con khoân-ngoan ñeå ñöôïc cöùu bôûi ñöùc-tin trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Caû Kinh-Thaùnh ñeàu laø bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn, coù ích cho söï daïy-doã, beû-traùch, söûa-trò, daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn-veïn vaø saém-saün ñeå laøm moïi vieäc laønh.” (II Ti-moâ-theâ 3:15-17). Trong lôøi chöùng cuûa

66

Phao-loâ, ta nhaän thaáy Ti-moâ-theâ ñaõ duøng Kinh-Thaùnh laøm cuoán saùch chæ-daãn cho mình ngay khi “coøn thô-aáu”. ÔÛ tuoåi “thô-aáu” vaãn hieåu ñöôïc Kinh-Thaùnh. Ti-moâ-theâ ñaõ bôûi Kinh-Thaùnh maø coù söï “khoân-ngoan” ñeå tìm ñöôïc con ñöôøng cöùu-roãi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Ti-moâ-theâ ñöôïc lôøi Kinh-Thaùnh “daïy-doã, beû-traùch, söûa-trò” ñeå trôû neân ngöôøi “ñöôïc troïn-veïn”, ñuû ñieàu-kieän ñem phöôùc-haïnh cho nhieàu ngöôøi qua “moïi vieäc laønh”.

Öôùc-mong quí vò quyeát-ñònh duøng Kinh-Thaùnh laøm cuoán saùch chæ-daãn cho cuoäc ñôøi mình. Coù nhö vaäy quí vò môùi gaët ñöôïc keát-quaû toát-ñeïp nhö Ti-moâ-theâ, vaø haøng trieäu Cô-ñoác nhaân ñaõ gaët ñöôïc vaäy.

67

17

KINH-THAÙNH LÔØI SOÁNG

öôùc vaøo laõnh-vöïc ngheä-thuaät, moät laõnh-vöïc khoâng bieân-giôùi, khoù dieãn-taû baèng lôøi, khoù chöùng-minh baèng lyù. Cuøng moät baûn nhaïc, ngöôøi saønh ñieäu coù

theå phaân-bieät loái chôi ñaøn cuûa moät nhaïc coâng vaø cuûa moät nhaïc-só. Ngaém nhieàu böùc hoïa, laém luùc chuùng ta caûm thaáy taùc-giaû cuûa noù chæ laø anh thôï veõ. Nhieàu baøi thô ñoïc leân, cuõng vaàn cuõng ñieäu, daàu vaäy vaãn caûm thaáy thieáu moät caùi gì ... ñaùng ñöôïc ñem chaát leân “con thuyeàn Ngheä-an”. Traùi laïi, nhieàu baûn-nhaïc ñöôïc ngöôøi ngheä-só taáu leân, khieán ngöôøi nghe nhö ngaây-ngaát, nhö hoàn Mî-Nöông quyeän vaøo tieáng saùo Tröông-Chi, noái lieàn söï caûm-thoâng cuûa ngöôøi ngheä-só vôùi ngöôøi thöôûng-thöùc khieán caû hai taâm-hoàn rung-ñoäng cuøng moät nhòp ñieäu, ñoâi khi trôû thaønh tri-kyû nhö Baù-Nha Töû-Kyø. Ngaém moät böùc danh hoïa, nhìn boái caûnh, töøng neùt chaám-phaù kyø-dieäu, saéc-saûo, maøu-saéc lung-linh, thöïc-thöïc, aûo-aûo, noùng laïnh, nheï-nhaøng, khieán ngöôøi xem queân caû thöïc taïi. Moät traùi saàu vöøa ruïng, nhöôøng cho moät nieàm thoûa-maõn daït-daøo nhö soùng ñaïi döông daâng leân, thanh-thoaùt nhö ñi trong gioù maùt, laâng-laâng nhö ngoài döôùi aùnh traêng thanh. Coøn noùi sao khi nghe ñöôïc moät baøi thô ñaéc yù. Lôøi thô nhö khoùi traàm, yù thô nhö höông sôùm, haøo-quang töøng chöõ, nhaïc-ñieäu töøng caâu. Ñeå dieãn taû söï rung-caûm kyø-dieäu aáy, ta keát-luaän taùc-phaåm aáy coù “hoàn”. Thaät vaäy, ngöôøi ngheä-só ñaõ thaû hoàn mình vaøo taùc-phaåm,

B

68

khieán taùc-phaåm “soáng ñoäng”, truyeàn-thoâng ñöôïc caûm-nghó töø ngöôøi ñeán ngöôøi. Taùc-phaåm ñaõ trôû thaønh caùi gaïch noái caûm-thoâng giöõa ngöôøi ngheä-só vôùi ngöôøi thöôûng-thöùc. Nhöng taùc-phaåm khoâng theå coù caùi “hoàn” cuûa ngöôøi ngheä-só “soáng ñoäng” ôû trong.

Trong thö Heâ-bô-rô 4:12 cheùp raèng: “Vì lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø lôøi soáng vaø linh-nghieäm”. Kinh-Thaùnh, Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø “lôøi soáng”. Soáng laø gì? coù hoàn chaêng? Thaät ra chuùng ta deã hieåu theá naøo laø soáng, nhöng soáng laø gì? khoù giaûi-nghóa quaù.

Moät giaùo-sö thöïc-vaät hoïc ñöa cho hoïc vieân quan-saùt moät haït gioáng. OÂng cho bieát haït gioáng ñoù goàm coù caùc chaát hyùt-roâ, caùc-bon vaø ni-tô. OÂng cuõng cho bieát tyû-leä caùc hôïp chaát trong haït gioáng. Vôùi neàn khoa-hoïc taân-tieán ngaøy nay, nhaø thöïc vaät hoïc coù theå duøng ñuùng soá-löôïng hoùa chaát ñeå laøm thaønh moät haït gioáng nhaân taïo. Neáu ñem so-saùnh hai haït gioáng, moät thieân-nhieân, moät nhaân taïo, thaät khoâng coù gì khaùc bieät. Cuõng goàm töøng ñoù hoùa chaát; hình-daùng vaø maøu-saéc ñeàu gioáng nhau. Ñem ñeå döôùi kính hieån-vi cöïc maïnh quan-saùt, ñem nghieàn naùt ñeå thí-nghieäm, khoâng moät ai coù theå phaân-ñònh ñöôïc haït gioáng naøo laø coâng-vieäc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Haït gioáng naøo laø coâng-vieäc cuûa loaøi ngöôøi. Coù phaân-ñònh ñöôïc chaêng laø ñem boû caû hai hoät gioáng vaøo ñaát, chæ ít ngaøy sau, caùc chaát hyùt-troâ, caùc-bon, ni-tô cuûa haït gioáng nhaân taïo tan ra trong ñaát. Chaát hyùt-roâ, caùc-bon, ni-tô cuûa haït gioáng Thieân taïo cuõng tan ra trong ñaát, nhöng moät maàm xanh ñaõ moïc leân, söï soáng ñaõ phaùt hieän. Noù tieàm-taøng ôû trong caùc hoùa chaát chaêng? Khoâng caét-nghóa ñöôïc. Nhöng ñoù laø söï soáng. Haït gioáng Thieân-taïo coù söï soáng vì noù phaùt-xuaát töø ñaáng Taïo-hoùa soáng.

Ñem Kinh-Thaùnh so-saùnh vôùi caùc kinh saùch cuûa loaøi ngöôøi chuùng ta khoâng theå chöùng-minh Kinh-Thaùnh laø Lôøi Soáng, coù söï soáng tieàm-taøng ôû trong. Nhöng trong kinh-nghieäm thöïc-tieãn, Kinh-Thaùnh quaû laø Lôøi Soáng cuûa Ñöùc

69

Chuùa Trôøi trong loøng ngöôøi tin. Kinh-Thaùnh laø Lôøi Soáng vì ñöôïc phaùt-xuaát töø Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng. Maàm soáng tieàm-taøng vaø phaùt-xuaát hieån-nhieân, coù theå chieâm-nghieäm maø khoâng caàn suy-lyù. Chuùng ta haõy nghe lôøi Ñöùc Chuùa Jeâsus phaùn: “Ngöôøi ta soáng chaúng phaûi chæ nhôø baùnh maø thoâi, song nhôø moïi lôøi noùi ra töø mieäng Ñöùc Chuùa Trôøi’ (Ma-thi-ô 4:4). Con ngöôøi soáng thaät laø soáng caû theå-caùc laãn taâm-linh. Thaân-theå do buïi ñaát maø thaønh, laø theå-chaát thì ñöôïc nuoâi baèng theå-chaát - “baùnh”. Nhöng con ngöôøi khoâng phaûi chæ thuaàn theå-chaát, con ngöôøi coøn coù taâm hoàn vaø taâm linh do sinh-khí cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi (Saùng-theá kyù 2:7). Chæ laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi môùi nuoâi soáng taâm-linh. Taùc-giaû Thi-thieân 119 cheùp trong caâu 25 raèng: “Linh-hoàn toâi dính vaøo buïi-ñaát, xin haõy khieán toâi soáng laïi tuøy theo lôøi Chuùa” Trong caâu 50, taùc-giaû taùi quyeát “Lôøi Chuùa laøm cho toâi soáng laïi”.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, laém luùc chuùng ta chaùn-naûn ñoïc vaø nghe lôøi Kinh-Thaùnh. Ñoù laø trieäu-chöùng taâm-linh chuùng ta moûi-meät, khaùc chi thaân-xaùc ñau, mieäng ñaéng bieáng aên vaø neáu coù aên cuõng chaúng thaáy ngon. Chuùng ta haù vin vaøo söï chaúng ngon ñoù maø töø-choái khoâng aên sao? Ñoái vôùi Lôøi Chuùa ñoâi khi chuùng ta caûm thaáy quaù laït-leõo, khoâ-khan, nhöng neáu chuùng ta coá-gaéng tieáp-nhaän Lôøi Chuùa. Lôøi Chuùa laø Lôøi Soáng vaø linh-nghieäm seõ giuùp cho taâm-linh chuùng ta phuïc-hoài, maïnh-meõ, vaø khi aáy, chuùng ta coù theå noùi nhö taùc-giaû Thi-thieân 119 “Lôøi Chuùa ngoït hoïng toâi döôøng bao! Thaät ngoït hôn maät ong trong mieäng toâi”.

Kính thöa quí vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân, coøn xa-laï vôùi Lôøi Soáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Xin quí vò böôùc vaøo töøng-traûi cuûa oâng Traàn-Thuyeân qua lôøi laøm chöùng maø toâi xin trích daãn:

“Giöõa khi taâm-trí toâi hoang-mang roái-loaïn, moät hoâm moät nhaø truyeàn-ñaïo Tin-Laønh gheù thaêm toâi. OÂng ñeán ngay vaøo luùc toâi söûa-soaïn ñi nghæ tröa theo lôøi baùc-só caên-daën. Toâi mieãn-cöôõng tieáp oâng, maëc daàu gaàn muoán ñuoåi kheùo oâng ra

70

cöûa. Hai beân chæ gaëp nhau moät ñieåm, oâng ta ñaõ vieän leõ aáy ñeå böôùc vaøo phoøng toâi laø hai chuùng toâi cuøng noùi ñöôïc tieáng Anh. Theá laø chuùng toâi duøng Anh ngöõ maïn ñaøm veà Cô-ñoác giaùo.

Toâi nheï caû ngöôøi khi oâng ñöùng leân töø-giaõ, nhöng tröôùc khi ñi, oâng coøn ñöa taëng moät cuoán Kinh-Thaùnh Taân-öôùc vaø khuyeân toâi ñoïc. Theo pheùp lòch-söï, toâi nhaän quyeån saùch vaø chaúng muoán ñoïc chuùt naøo. Chôø oâng ñi khoûi, toâi boû quyeån saùch bìa xanh, côõ boû tuùi aáy vaøo ngaên baøn. Moái hieàm-kî töø thuôû nieân-thieáu ñoái vôùi Cô-ñoác giaùo ñaõ dòu bôùt töø laâu, nhöng vaãn coøn nhieàu nghi-kî. Toâi ñaõ töøng ñöôïc dòp, nhöùt laø nhöõng naêm löu-truù taïi Anh Quoác - baét gaëp moät quyeån Kinh-Thaùnh hoaëc caùc saùch Cô-ñoác giaùo khaùc, nhöng chaúng bao giôø toâi toïc-maïch moù tay ñeán loaïi saùch aáy, chöù ñöøng noùi chi ñeán ñoïc. Theo yù toâi, loaïi vaên-chöông quaù buoàn teû ñoù chæ daønh rieâng cho moät haïng ngöôøi ñaëc-bieät nhö caùc linh-muïc hay muïc-sö.

Tuy nhieân, töø khi quyeån saùch nhoû aáy naèm trong ngaên baøn, moãi khi keùo ngaên ra, maét toâi laïi phaûi nhìn thaáy noù. Moái hieàm-kî coá höõu cuûa toâi laàn-laàn tieâu-tan vaø toâi baét ñaàu môû saùch, lieác maét ñoïc qua. Toâi chôït coù yù-muoán nghieân-cöùu quyeån saùch aáy ñeå tìm hieåu nhöõng ñieån-tích Kinh-Thaùnh nhan-nhaûn trong vaên-chöông Anh Phaùp. Toâi nhaän thaáy raèng neáu khoâng ñoïc qua Kinh-Thaùnh, laø quyeån saùch caên-baûn tuyeät-haûo cuûa moät neàn vaên-hoùa ñang chi-phoái haøng trieäu-trieäu ngöôøi thì kieán-thöùc toâi coøn nhieàu khuyeát-ñieåm. Maëc khaùc nhaø truyeàn-ñaïo vaãn ñeán thaêm toâi ñeàu-ñeàu ñeå baøn-luaän veà Cô-ñoác giaùo, khoâng leõ naøo toâi cöù chòu ñoùng vai caâm, ñieác tröôùc maët oâng aáy.

Toâi phaûi coá-gaéng maõi môùi coù theå baét ñaàu nghieân-cöùu Taân-öôùc caùch chín-chaén. Daàn-daàn toâi caøng say-meâ ñoïc quyeån saùch nhoû aáy nhö moät cuoán tieåu-thuyeát meâ loøng nhöùt. Toâi boû caû thì-giôø, thu heát taâm-trí vaøo vieäc nghieân-cöùu, vaø caøng ñoïc, caøng muoán ñoïc theâm. Toâi gôûi mua moät boä Kinh-Thaùnh toaøn thö; ít laâu sau, toâi nhaän ñöôïc quyeån Kinh-Thaùnh coù tham-chieáu do tieán-só Scofield chuù giaûi. Toâi ñoïc suoát töø

71

ñaàu ñeán cuoái, vaø laïi gôûi mua theâm nhieàu taùc-phaåm luaän veà phöông-dieän khaùc nhau cuûa ñôøi soáng Chuùa Jeâsus vaø lôøi giaùo-huaán cuûa Ngaøi. Toâi caûm thaáy caøng khao-khaùt bieát theâm veà Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ, moät côn khao-khaùt chöa heà coù trong ñôøi toâi.

Coá-nhieân luùc aáy toâi chöa hieåu bieát moïi ñieàu trong Kinh-Thaùnh - ñeán baây giôø toâi cuõng khoâng daùm nhaän laø ñaõ thaáu-trieät ñaâu. Nhöng vôùi loøng khieâm-toán, toâi nhaän raèng vôùi trí-tueä höõu-haïn cuûa con ngöôøi, toâi khoâng daùm mong hieåu thaáu töùc-khaéc chaân-lyù thaàn-dieäu.

Toâi ñoïc Kinh-Thaùnh haèng ngaøy, tónh taâm ñoïc chaäm-chaïp töøng caâu moät, luùc naøo cuõng coá laéng nghe tieáng phaùn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Toâi ñaõ tôùi möùc ganh-ñua vôùi Pascal maø caàu-nguyeän baèng Kinh-Thaùnh hôn laø ñoïc Kinh-Thaùnh. Chaúng bao laâu, aùnh-saùng traøn-ngaäp taâm-trí toâi; toâi ñöôïc lieân-laïc vôùi Chuùa Jeâsus vaø nhöõng moái nghi-ngôø cuûa toâi laàn löôït tieâu-tan heát. Döôøng nhö nhieàu “vaûy caù” ñaõ rôi khoûi maét toâi, vaø nhöõng ñieàu tröôùc kia toâi cho laø khoù hieåu, thì baây giôø laïi hoùa ra giaûn-dò, saùng-suûa. Vì Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laøm ñöôïc moïi söï, neân toâi coù theå tin-nhaän toaøn boä Kinh-Thaùnh, khoâng chuùt e-deø, caû ñeán nhöõng ñieåm coù veû nhö maâu-thuaãn, vì chính Chuùa Jeâsus ñaõ döùt-khoaùt khieán cho Kinh-Thaùnh ñaày yù-nghóa vaø ñuû baèng chöùng xaùc-thöïc. Trong Kinh-Thaùnh quaû coù “ñuû aùnh-saùng ñeå roïi ñöôøng cho nhöõng ngöôøi naøo muoán ñöôïc soi-saùng” nhö Pascal ñaõ noùi” (Trích trong cuoán Toâi Choïn Cöùu Chuùa cuûa Traàn-Thuyeân)

72

18

KINH-THAÙNH LÔØI QUYEÀN-NAÊNG

ôøi noùi, moät ñaëc aân Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho con ngöôøi, vaø con ngöôøi ñaõ bieát taän-duïng ñaëc aân aáy.

Lôøi noùi, sôïi daây raøn-buoäc cuûa nieàm töông-giao, laø aâm-thanh cuûa tô loøng, laø hình-aûnh cuûa trí-töôûng. Ngöôøi ta ñaõ duøng kyù-hieäu ñeå ghi laïi lôøi noùi treân giaáy, duøng kyõ-thuaät ñeå löu laïi aâm-thanh traàm-boång cuûa lôøi noùi treân baêng nhöïa. Ñieän-thoaïi, voâ tuyeán truyeàn thanh, voâ tuyeán truyeàn hình ñaõ chuyeån ñaït lôøi noùi ñeán khaép boán phöông trôøi. Lôøi noùi ñaày aép treàn caùc laøn soùng trong khoâng-gian, vaø caùc cöôøng quoác ñang tìm caùch nghe leùn lôøi noùi cuûa nhau ñeå mong khaùm-phaù phaàn naøo keá-hoaïch cuûa ñoái phöông, hoaëc hieåu ñöôïc naêng-löïc taïo nguy-cô tieàm-taøng trong lôøi noùi.

Lôøi noùi ñöôïc ñaéc-duïng nhö vaäy neân ñaõ coù moät naêng-löïc phi-thöôøng. Nhöng tieác thay, naêng-löïc ñoù ít ñöôïc xöû-duïng trong tinh-thaàn xaây-döïng, maø haàu nhö phaàn lôùn coù khaû-naêng taùc haïi. Thaùnh Gia-cô ñaõ leân aùn caùi löôõi, cô-quan ngoân-luaän nhö vaày: “Caùi löôõi cuõng nhö löûa; aáy laø nôi ñoâ-hoäi cuûa toäi aùc ôû giöõa caùc quan-theå chuùng ta, laøm oâ-ueá caû mình, ñoát chaùy caû ñôøi ngöôøi, chính mình noù ñaõ bò löûa ñòa-nguïc ñoát chaùy. Heát thaûy loaøi muoâng-thuù, chim-choùc, saâu-boï, loaøi döôùi bieån ñeàu trò-phuïc ñöôïc vaø ñaõ bò loaøi ngöôøi trò-phuïc roài; nhöng caùi löôõi, khoâng ai trò-phuïc ñöôïc noù, aáy laø moät vaät döõ ngöôøi ta khoâng theå haõm deïp ñöôïc: ñaày-daãy nhöõng chaát ñoäc gieát ngöôøi” (Gia-

L

73

cô 3:6-8). OÂi! lôøi noùi phaùt-xuaát töø con ngöôøi toäi-loãi, khaùc naøo con

dao saéc treân tay nhöõng teân ñoà teå. Vì côù ñoù Francois de Salle khuyeân ta neân noùi ít. Noùi ít khoâng phaûi laø ít noùi, maø laø ñöøng noùi nhöõng lôøi voâ-ích. Plutarque raát thaän-troïng trong lôøi noùi vì oâng ñaõ kinh-nghieäm: Laém khi lôøi noùi nhö löôõi göôm ngöôïc muõi veà phía mình. vaø Joubert deø daët: Phaûi duøng lôøi noùi nhö duøng tieàn baïc.

So vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng Taïo-Hoùa, uy-löïc con ngöôøi ñöôïc bao nhieâu, theá maø coù moät chuùt quyeàn-uy thì lôøi noùi cuûa hoï: heùt ra löûa, möûa ra khoùi khieán ngöôøi ta phaûi khieáp sôï.

Nay suy-nghó veà Ñöùc Chuùa Trôøi quyeàn-naêng phi-thöôøng, thì haún lôøi noùi cuûa Ngaøi quyeàn-uy lôùn laø döôøng naøo. Nhöng lôøi quyeàn-uy sieâu-vieät aáy khoâng laøm loaøi ngöôøi khieáp sôï, vì lôøi quyeàn-uy aáy phaùt xuaát töø Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng ñaày loøng nhôn-töø vaø yeâu-thöông. Lôøi Ngaøi cuõng laø moät con dao saéc, nhöng laø con dao treân tay moät vò löông-y trong khoa giaûi-phaãu.

Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Lôøi Soáng, Lôøi Quyeàn-Naêng ñem ñeán cho con ngöôøi söï soáng vaø söï soáng ñaày troïn.

Moät vaøi hình-aûnh Kinh-Thaùnh moâ-taû veà quyeàn-naêng cuûa Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi nhö trong saùch tieân-tri Gieâ-reâ-mi 23:29. “Lôøi ta haù chaúng nhö löûa, nhö buùa ñaäp vôõ ñaù sao? Ñöùc Gieâ-hoâ-va phaùn vaäy”.

* Lôøi Chuùa coù quyeàn naêng nhö löûa Coâng-duïng quyeàn-naêng cuûa löûa naøy khaùc haún loaïi löûa

phaù haïi maø thaùnh Gia-cô ñaõ ñeà-caäp tôùi trong Gia-cô 3:6-8. Lôøi Chuùa nhö löûa trong loø luyeän kim-khí, noù coù coâng-duïng ñoát chaùy nhöõng chaát dô ñeå kim-loaïi ñöôïc tinh-roøng. Nghóa laø Lôøi Chuùa coù khaû-duïng giuùp ta soáng moät ñôøi soáng trong-saïch, thaùnh-khieát nhö Kinh-Thaùnh cheùp: “Toâi giaáu Lôøi Chuùa trong loøng toâi, ñeå toâi khoâng phaïm toäi cuøng Chuùa” (Thi-thieân 119:11).

74

* Lôøi Chuùa coù quyeàn-naêng nhö buùa. Ñeå ñaäp vôõ nhöõng ñieàu cöùng-coûi trong taâm-khaûm chuùng

ta, laø nhöõng ñieàu choáng-nghòch laïi yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Trong moät buoåi giaûng cuûa tieán-só Moody, coù moät ngöôøi trong giaùo phaùi hoaøi-nghi tôùi döï thính. Sau buoåi giaûng, oâng tieáp nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. OÂng thuaät laïi raèng: OÂng Moody chæ ñöùng ñaáy vaø ñaäp lieân-tieáp vaøo ngöôøi toâi baèng nhöõng caâu Kinh-Thaùnh, cho ñeán khi Kinh-Thaùnh ñi vaøo da thòt toâi. Ñuùng nhö lôøi thaùnh Phao-loâ ñaõ noùi: “Vaû, nhöõng khí-giôùi chuùng toâi duøng ñeå chieán-tranh khoâng phaûi thuoäc veà xaùc-thòt ñaâu, beøn laø bôûi quyeàn-naêng Ñöùc Chuùa Trôøi, coù söùc-maïnh ñaäp-ñoå caùc ñoàn-luõy: Nhôø khí-giôùi ñoù, chuùng toâi ñaùnh ñoå caùc lyù-luaän, moïi söï cao töï noåi leân nghòch cuøng söï hieåu bieát Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø baét heát caùc yù-töôûng laøm toâi vaâng-phuïc Ñaáng Christ” (II Coâ-rinh-toâ 10:4-5).

* Lôøi Chuùa coù quyeàn-naêng nhö göôm Trong thô Heâ-bô-rô 4:12 cheùp nhö vaày: “Vì lôøi Ñöùc

Chuùa Trôøi laø lôøi soáng vaø linh-nghieäm, saéc hôn göôm hai löôõi, thaáu vaøo ñeán noãi chia hoàn, linh, coát-tuûy, xem-xeùt tö-töôûng vaø yù-ñònh trong loøng”. Lôøi Kinh-Thaùnh coù quyeàn-naêng nhö con dao saéc treân tay vò löông-y giaûi-phaãu. Con dao luoàn laùch caét boû moïi ung-thoái trong cô-theå ñeå kieän-toaøn söùc khoûe con ngöôøi. Trong thö II Ti-moâ-theâ 3:16 coù cheùp: “Caû Kinh-Thaùnh ñeàu bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn, coù ích cho söï daïy-doã, beû-traùch, söûa-trò, daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn-veïn vaø saém-saün ñeå laøm moïi vieäc laønh”. Lôøi Chuùa coù quyeàn naêng beû-traùch, söûa-trò. Thaät laém luùc Lôøi Chuùa khieán chuùng ta ñau-ñôùn, khoù chòu. Nhöng ñoù laø vò ñaéng cuûa thuoác ñeå daõ taät, nhöõng caùi coï-saùt laøm saïch veát thöông ñeå roài ñöôïc baêng-boù - “daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn-veïn”.

Lôøi Chuùa coù quyeàn-naêng nhö göôm. Chaúng nhöõng chuùng ta chòu Lôøi Chuùa haønh-ñoäng trong chuùng ta ñeå kieän

75

toaøn taâm-linh. Nhöng chuùng ta coøn duøng Lôøi Chuùa nhö moät thanh göôm ñeå chieán-ñaáu vôùi Ma-quæ. Thaùnh Phao-loâ khuyeân: “Vì chuùng ta ñaùnh traän chaúng phaûi cuøng thòt vaø huyeát, beøn laø cuøng chuû quyeàn, cuøng theá-löïc, cuøng vua chuùa cuûa theá-gian môø-toái naøy. Vaäy haõy ... caàm göôm cuûa Thaùnh-Linh, laø lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 5:12, 17). Chính Ñöùc Chuùa Jeâsus ñaõ chieán-thaéng Ma-quæ nôi ñoàng-vaéng baèng Lôøi Kinh-Thaùnh, Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi (Ma-thi-ô 4:1-11).

Lôøi Chuùa coù quyeàn-naêng nhö löûa, buùa vaø göôm. Nhöng chuùng ta khoâng ñoái-dieän Lôøi Chuùa vôùi hình-thöùc nhö vaäy. Löûa, buùa, göôm khoâng bieåu-hieäu cho hình-thöùc maø laø cho tính-chaát. Coøn hình-thöùc Lôøi Chuùa ñeán vôùi chuùng ta thaät laø kyø-dieäu: Nhö moät lôøi phaùn nhoû-nheï, moät lôøi môøi aân-caàn, moät lôøi an-uûi, khuyeân-daïy thaém-thieát.

Xin chuùng ta haõy nghe Lôøi Chuùa. “Hôõi nhöõng keû meät-moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán cuøng ta,

ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân-nghæ. Ta coù loøng nhu-mì, khieâm-nhöôøng; neân haõy gaùnh laáy aùch cuûa ta, vaø hoïc theo ta; thì linh-hoàn caùc ngöôi seõ ñöôïc yeân-nghæ. Vì aùch ta deã chòu vaø gaùnh ta nheï-nhaøng” (Ma-thi-ô 11:28-30). Nghe ngoït-ngaøo, tha-thieát laøm sao!

“Naøy ta ñöùng ngoaøi cöûa maø goõ; neáu ai nghe tieáng ta maø môû cöûa cho, thì ta seõ vaøo cuøng ngöôøi aáy, aên böõa toái vôùi ngöôøi vaø ngöôøi vôùi ta” (Khaûi-huyeàn 3:20). Thaät nhö lôøi ngöôøi yeâu-daáu ñöùng tröôùc cöûa loøng.

Khi chuùng ta vui loøng tieáp-nhaän Lôøi Chuùa, quyeàn-naêng phi-thöôøng trong Lôøi Ngaøi seõ taùc-ñoäng maïnh-meõ trong chuùng ta, vaø chuùng ta trôû neân nguoàn phöôùc cho nhöõng ngöôøi xung-quanh chuùng ta.

76

19

TROÏNG TAÂM KINH-THAÙNH

uy noäi-dung Kinh-Thaùnh thaät phong-phuù trong nhieàu laõnh-vöïc, nhöng töïu-trung vaãn laø Chuùa Jeâsus-Christ - Cöùu Chuùa cuûa nhaân-loaïi. Toâi thaät

söï thaát-baïi khi coá suy-nghó tìm moät ví-duï cuï-töôïng ñeå soi-saùng yù-nieäm Chuùa Jeâsus-Christ laø troïng-taâm cuûa Kinh-Thaùnh. Khoâng theå ví Ngaøi nhö kính hoäi-tuï ñeå ñem moïi aùnh-saùng veà moät ñieåm, hoaëc laø kính phaân-kyø ñeå töø moät ñieåm toûa ra muoân tia saùng.

Daàu muoán caét nghóa caùch naøo, thì ñaïi löôït Kinh-Thaùnh ñaõ baøy-toû ñòa-vò vaø söï caàn-yeáu cuûa nhaân-loaïi; Kinh-Thaùnh ñaõ mieâu-taû söï sa-ngaõ vaø ñòa-vò hö-maát cuûa loaøi ngöôøi, cuøng söï baát naêng cuûa loaøi ngöôøi trong vieäc töï cöùu. Chính ngay luùc ñoù, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ khaûi-thò cho loaøi ngöôøi bieát veà moät Ñaáng Cöùu-chuoäc qua hình boùng cuûa con sinh-teá trong thôøi Cöïu-öôùc vaø seõ hieån-hieän laø Jeâsus-Christ trong thôøi Taân-öôùc. Söï cöùu-chuoäc, söï cöùu-roãi caû thôøi Cöïu-öôùc vaø thôøi Taân-öôùc ñeàu ñöùng treân moät neàn-taûng chung laø ñöùc-tin.

Ngaøy nay Kinh-Thaùnh giöõ moät vai troø quan-troïng trong caùc moân hoïc veà lòch-söû, khaûo-coå, vaên-chöông hoaëc thaàn-hoïc v.v. ôû caùc ñaïi hoïc. Nhieàu giaùo-sö vaø sinh-vieân mieät-maøi tra-cöùu Kinh-Thaùnh qua caëp kính caän ñeå doø tìm moät söï-kieän hieån-nhieân trong quaù-khuù. Qua Kinh-Thaùnh, hoï ñaõ coù theâm moät môù tri-thöùc. Chæ vaäy thoâi sao? Thaät vaäy, vì hoï ñaõ boû qua

T

77

troïng-taâm cuûa Kinh-Thaùnh laø Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ. Chaúng cöù ngaøy nay con ngöôøi môùi quan taâm ñeán Kinh-

Thaùnh, ngöôøi xöa ñaõ vaäy. Hoï tra cöùu Kinh-Thaùnh khoâng phaûi ñeå tìm kieám söï tri-thöùc maø laø tìm-kieám söï soáng ñôøi-ñôøi. Nhöng hoï ñaõ thaát-baïi. Kinh-Thaùnh khoâng ban cho hoï söï soáng ñôøi-ñôøi, song chæ baøy-toû Ñaáng ban söï soáng ñôøi-ñôøi maø hoï caàn phaûi tin-caäy. Chính Chuùa Jeâsus ñaõ khaúng-ñònh vôùi hoï: “Caùc ngöôi tra-xeùt Kinh-Thaùnh, vì caùc ngöôi töôûng raèng trong ñoù coù söï soáng ñôøi-ñôøi; AÁy chính Kinh-Thaùnh laøm chöùng veà ta vaäy. Theá maø caùc ngöôi khoâng khöùng ñeán cuøng ta maø ñöôïc söï soáng” (Giaêng 5:39-40).

Chuùng ta laïi ñöa ra moät nghi-vaán: Chaéc gì Chuùa Jeâsus laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi. Chaéc gì Ngaøi laø Cöùu Chuùa cuûa nhaân-loaïi? Ma-quæ cuõng ñaõ gieo söï nghi-ngôø naøy vaøo chính Chuùa Jeâsus. “Neáu ngöôi laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi” (Ma-thi-ô 4:2). Na-tha-na-eân xeùt theo “ñòa-lyù” cuõng nghi-ngôø veà Chuùa Jeâsus. “Haù coù ñieàu gì toát ra töø Na-xa-reùt sao” (Giaêng 1:46). “Ngöôøi naøy, thì chuùng ta chaúng bieát töø ñaâu ñeán” (Giaêng 9:29), caùc nhaø laõnh-ñaïo toân-giaùo nghi-ngôø. “Neáu noù quaû laø Ñaáng Christ, Ñaáng Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ löïa, thì haõy cöùu mình ñi” (Lu-ca 23:35), ñoaøn daân ñoâng-ñaûo ñöùng ñoái dieän vôùi Chuùa Jeâsus trong giôø Ngaøi laâm chung nghi-ngôø. “Ngöôi khoâng phaûi laø Ñaáng Christ sao? Haõy cöùu laáy mình ngöôøi vaø chuùng ta nöõa” (Lu-ca 23:34), thaäm chí teân cöôùp gian-aùc cuõng nghi-ngôø.

Phaûi laáy chi laøm baèng côù xaùc thaät Ngaøi laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi, Cöùu Chuùa cuûa nhaân-loaïi?

Beân caïnh ñôøi soáng thaùnh-khieát vaø quyeàn-naêng cuûa Ngaøi, coøn coù caû Kinh-Thaùnh laøm chöùng huøng-hoàn Ngaøi quaû laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng Cöùu-theá. Chính Ñöùc Chuùa Jeâsus ñaõ duøng Kinh-Thaùnh töï chöùng Ngaøi voán laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi.

Lu-ca 24:13-32 ghi laïi söï vieäc Ñöùc Chuùa Jeâsus sau khi Ngaøi töø keû cheát soáng laïi ñaõ hieän ra vôùi hai moân-ñoà treân

78

ñöôøng töø thaønh Gieâ-ru-sa-lem veà laøng Em-ma-uùt. Hai moân-ñoà ñaõ khoâng nhaän bieát Ngaøi neân ñaõ cuøng Ngaøi tranh-luaän veà söï soáng laïi cuûa Chuùa Jeâsus theo söï xoân-xao vaø lôøi ñoàn trong daân chuùng. Kinh-Thaùnh ghi raèng: “Ñöùc Chuùa Jeâsus beøn phaùn raèng: Hôõi nhöõng keû daïi-doät, coù loøng chaäm tin lôøi caùc ñaáng tieân-tri noùi: Haù chaúng phaûi Ñaáng Christ chòu thöông-khoù theå aáy, môùi ñöôïc vaøo söï vinh-hieån mình sao? Ñoaïn Ngaøi baét ñaàu töø Moâi-se roài keá ñeán moïi ñaáng tieân-tri maø caét nghóa cho hai ngöôøi ñoù nhöõng lôøi chæ veà Ngaøi trong caû Kinh-Thaùnh”

“Ngaøi baét ñaàu töø Moâi-se” - caùc saùch ñaàu cuûa Kinh-Thaùnh. “Keá ñeán moïi ñaáng tieân-tri” - caùc saùch cuoái trong phaàn Cöïu-öôùc ñeå chæ cho hai moân-ñoà “nhöõng lôøi chæ veà Ngaøi trong caû Kinh-Thaùnh”. Ngaøy nay chuùng ta khoâng coøn khoù-khaên tìm thaáy “nhöõng lôøi chæ veà Ngaøi trong caû Kinh-Thaùnh”. Toâi xin tröng-daãn moät ít caâu “chæ veà Ngaøi” nhö Saùng-theá kyù 3:15 “Ta seõ laøm cho maày cuøng ngöôøi nöõ nghòch thuø nhau. Ngöôøi seõ daøy-ñaïp ñaàu maøy, coøn maøy seõ caén goùt chaân ngöôøi”. Caû nhaân loaïi ñeàu thuoäc doøng-doõi ngöôøi nam, duy Chuùa Jeâsus thuoäc veà “doøng-doõi ngöôøi nöõ”; Daân-soá kyù 21:9 “Vaäy, Moâi-se laøm moät con raén baèng ñoàng, roài treo leân moät caây saøo, neáu ngöôøi naøo bò raén caén maø nhìn con raén baèng ñoàng, thì ñöôïc soáng”. Chính Chuùa Jeâsus ñaõ laáy söï-kieän naøy daïy cho Ni-coâ-ñem. “Xöa Moâi-se treo con raén leân nôi ñoàng-vaéng theå naøo, thì con ngöôøi cuõng phaûi treo leân döôøng aáy, haàu cho heã ai tin ñeán Ngaøi ñeàu ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 3:14-15). Söï-kieän naøy ñaõ xaûy ñeán cho Chuùa Jeâsus. “Khi ñeán moät choã goïi laø choã Soï, hoï ñoùng ñinh Ngaøi treân caây thaäp-töï taïi ñoù” (Lu-ca 23:33); Ngaøi laø “chieân con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng caát toäi-loãi theá-gian ñi” (Giaêng 1:29). Ngaøi laø hình aûnh thaät cuûa chieân con trong leã Vöôït-qua, ñaõ ñöôïc öùng-nghieäm töøng chi-tieát nhoû. “Leã ñoù aên noäi trong nhaø; ngöôi ñöøng ñem thòt ra ngoaøi, vaø cuõng ñöøng laøm gaãy moät caùi xöông naøo” (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 12:46). Ñieàu naøy ñaõ ñöôïc öùng-nghieäm nôi Ngaøi nhö thaùnh Giaêng cheùp: “Vì baáy giôø laø ngaøy saém-söûa veà ngaøy Sa-baùt, maø Sa-baùt naøy laø raát

79

troïng-theå, neân daân Giu-ña ngaïi raèng nhöõng thaây coøn treo laïi treân thaäp-töï giaù trong ngaøy Sa-baùt chaêng, beøn xin Phi-laùt cho ñaùnh gaûy oáng chaân maáy ngöôøi ñoù vaø caát xuoáng. Vaäy quaân lính laïi, ñaùnh gaõy chaân ngöôøi thöù nhöùt, roài ñeán ngöôøi kia, töùc laø keû chuùng ñoùng ñinh vôùi Ngaøi. Khi quaân lính ñeán nôi Chuùa Jeâsus, thaáy Ngaøi ñaõ cheát roài, thì khoâng ñaùnh gaõy oáng chaân Ngaøi” (Giaêng 19: 31-33). Coøn lôøi Kinh-Thaùnh trong Thi-thieân 22:18 döï-ngoân “Chuùng noù chia nhau aùo-xoáng toâi, baét thaêm aùo daøi toâi”. Thaùnh Giaêng ñaõ ghi söï vieäc naøy xaûy ra cho Chuùa Jeâsus. “Quaân lính ñaõ ñoùng Ñöùc Chuùa Jeâsus treân thaäp-töï giaù roài, beøn laáy aùo-xoáng cuûa Ngaøi chia laøm boán phaàn, moãi teân lính chieám moät phaàn. Hoï cuõng laáy aùo daøi cuûa Ngaøi, nhöng aùo daøi khoâng coù ñöôøng may, nguyeân moät taám vaûi deät ra, töø treân chí döôùi. Vaäy, hoï noùi vôùi nhau raèng: Ñöøng xeù aùo naøy ra, song chuùng ta haõy baét thaêm, ai truùng naáy ñöôïc” (Giaêng 19:23-24).

Roài ñeán saùch tieân-tri nhö EÂ-sai (roõ nhaát laø ñoaïn 53), saùch tieân-tri Gioâ-na, Ña-ni-eân, Xa-cha-ri v.v. Bieát bao lôøi ñaõ noùi veà Ngaøi ñeàu ñöôïc öùng-nghieäm nôi Ngaøi, ñuû chöùng-minh maïnh-meõ Ngaøi quaû thaät laø “Con Ñöùc Chuùa Trôøi”- Cöùu Chuùa cuûa caû nhaân-loaïi. Ñeå keát-luaän veà cuoäc ñôøi Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ taïi theá, thaùnh Giaêng vieát: “Nhöõng vieäc naøy ñaõ cheùp, ñeå cho caùc ngöôi tin raèng Ñöùc Chuùa Jeâsus laø Ñaáng Christ, töùc laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø ñeå khi caùc ngöôi tin, thì nhôø Danh Ngaøi maø ñöôïc soáng” (Giaêng 20:31).

Kính thöa quí vò, Chuùa Jeâsus laø troïng-taâm cuûa Kinh-Thaùnh, Ngaøi quaû laø Con Ñöùc Chuùa Trôøi, Cöùu Chuùa cuûa nhaân-loaïi. Söù-ñoà Phi-e-rô quaû-quyeát raèng: “Chaúng coù söï cöùu-roãi trong ñaáng naøo khaùc; vì ôû döôùi trôøi, chaúng coù danh naøo khaùc ban cho loaøi ngöôi ñeå chuùng ta phaûi nhôø ñoù maø ñöôïc cöùu” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 4:12).

Mong raèng Kinh-Thaùnh giuùp quí vò tin quaû-quyeát Chuùa Jeâsus laø Cöùu-Chuùa vaø quí vò baèng loøng ñeán vôùi Ngaøi ñeå ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi.

80

20

TAÂM TRÍ

oùi ñeán taâm trí con ngöôøi, chuùng ta nghó ngay ñeán boä oùc con ngöôøi. Ñöùng veà phöông-dieän sinh-vaät hoïc, thaân-theå con ngöôøi quaû thaät laø

moät vuõ-truï thaâu goïn (thaân nhaân thò tieåu thieân ñòa). Thaät laø moät kyø-quan trong vuõ-truï. Vaø boä oùc phaûi ñöôïc coi laø kyø-quan baäc nhaát trong caùc kyø-quan. Boä oùc cuõng coù theå coi nhö laø boä maùy cöïc kyø tinh-vi vaø raát ñaéc duïng. Noù chæ naëng khoaûng 1kg36, ñöôïc caáu-taïo baèng moät khoái vaät-chaát hoàng xaùm, aåm, daõn-hoài, chöùa khoaûng 30 tyû teá baøo. Noù laø cô-quan ñaàu-naõo ñieàu-khieån vaø ñieàu-chænh toaøn boä cô-theå con ngöôøi. Chính ta laø chuû noù, nhöng khoâng ñuû trí ñeå hieåu noù hoaëc töôûng-töôïng heát veà noù.

Naøy nheù, chuùng ta chæ hieåu ñaïi-khaùi: Hoaït ñoäng cuûa oùc khoâng phaûi laø hoaït-ñoäng… cuûa baép thòt maø chæ coù phaûn-öùng ñieän hoùa töïa nhö ñieän trong caùi bình aùc-quy vaäy. Baûn chaát cuûa oùc coù theå hoaït-ñoäng maõi-maõi, neân trí-oùc khoâng bao giôø bieát meät-moûi. Khi chuùng ta thaáy naëng ñaàu sau nhieàu giôø laøm vieäc baèng trí oùc, söï meät-moûi ñoù thöïc-söï chæ ôû maét, ôû caùc baép thòt coå vaø löng. Hoaëc theo caùc nhaø taâm-lyù hoïc thì söï moûi trí oùc laø söï ñaõng trí vaø thieáu khaû-naêng chieán-thaéng yù-nghó muoán ñöôïc giaûi-trí.

Theo giaùo sö Bruce Bliven, tö-töôûng, trí-nhôù vaø taát caû hoaït-ñoäng cuûa löông-tri con ngöôøi chöùa ñöïng trong 10 ñeán 12

N

81

tyû teá-baøo ly-ty bao boïc baèng moät lôùp sôïi cöïc-kyø nhoû dính lieàn vaøo nhau vôùi nhöõng luoàng ñieän chuyeån qua laïi. Tö-töôûng vaø trí nhôù tuøy thuoäc vaøo söï löu-chuyeån cuûa nhöõng luoàng ñieän ñoù. Hieän nay ngöôøi ta chöa bieát roõ baèng caùch naøo oùc ta coù theå ghi laïi nhöõng hình-aûnh, maøu-saéc ñaõ nhìn thaáy, nhöõng aâm-thanh traàm-boång ñaõ nghe, nhöõng caûm-xuùc, nhöõng öu-tö chôït ñeán roài ñi, roài phaân loaïi, saép-xeáp thöù-töï vaøo “tuû hoà-sô löu- nieäm”. Moät soá baùc-hoïc cho raèng moãi kyû-nieäm ñöôïc chöùa trong vaøi traêm ñeán vaøi ngaøn teá-baøo dính lieàn vôùi nhau keát thaønh töøng voøng. Moät soá baùc-hoïc khaùc laïi cho raèng nhöõng ñieàu ñaõ ñöôïc ghi nhôù ñöôïc in treân töøng teá-baøo nhö nhöõng caùi guùt thaét ôû töøng khuùc treân moät sôïi daây. Laï moät ñieàu, nhöõng ñieàu trí oùc ghi laïi coù theå vöôït xa toång-soá nhöõng teá-baøo cuûa naõo. Giaùo sö Bruce Bliven cho bieát moät nhaø sinh vaät hoïc raát noåi tieáng nghieân-cöùu veà naõo thì oùc moät ngöôøi 70 tuoåi coù theå chöùa ñeán 15 ngaøn tyû nhöõng ñieàu ghi nhôù khaùc nhau.

Tuy hoaït-ñoäng cuûa oùc khoâng phaûi laø hoaït-ñoäng cuûa baép thòt nhöng laïi gioáng baép thòt. Neáu trí-oùc khoâng chòu hoaït- ñoäng, oùc seõ bò teâ lieät. Traùi laïi, khi oùc hoaït-ñoäng, oùc seõ taïo ra moät chaát môõ caàn thieát chung quanh sôù naõo giuùp cho oùc hoaït- ñoäng maïnh-meõ.

Boä oùc toát khoâng phaûi laø boä oùc “vó ñaïi” vì laém anh “to ñaàu maø daïi”. Caùc nhaø khoa-hoïc cho raèng boä oùc naøo maø maøng bao boïc naõo coù nhieàu “neáp cuoán” (circonvolutions), ñöôïc löu- thoâng ñeàu ñaën khí-huyeát laøm cho naõo luoân-luoân ñaày-ñuû maùu, döôõng khí, chaát glucose vaø moät vaøi hoùa chaát quan-troïng khaùc thì boä oùc ñoù toát, thoâng-minh, khoân-ngoan.

Phaûi, loaøi ngöôøi ñaõ coù nhöõng boä oùc cöïc-kyø khoân-ngoan ñeå coù theå töï phuï “Baùch ban taän ñoaït thieân coâng xaûo”.

Phaûi, loaøi ngöôøi ñaõ coù nhöõng boä oùc cöïc kyø khoân ngoan ñeå töï khaùm phaù ra mình laø con chaùu loaøi haàu loaøi khæ.

Phaûi, loaøi ngöôøi coù nhöõng boä oùc cöïc-kyø khoân-ngoan ñeå taïo ra ñöôïc chaát DDT dieät coân truøng: 2-4-D ñeå gieát coû daïi; coâng thöùc 1080 ñeå gieát chuoät vaø coâng thöùc E=MC2 ñeå… tieâu

82

dieät loaøi ngöôøi. Trong Kinh Phaùp Cuù, Phaät giaùo cho raèng “trí tueä laø

nguoàn-goác cuûa muoân vieäc laønh, söï giaùc-ngoä laøm cho con ngöôøi hoaøn-toaøn veà phöông-dieän trí tueä”. Ñöùc Quoác laø moät quoác gia coù neàn vaên hoùa cao laïi saûn xuaát ñöôïc moät Hitler, moät Himler hay moät Joseph Gobbels coù baèng tieán só trieát hoïc, ñaõ bò lòch-söû loaøi ngöôøi coi nhö nhöõng teân ñoà teå cuûa nhaân- loaïi.

Chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi kyø maø nhaân loaïi ñaõ vaø ñang haêm-he tieâu-dieät nhau vì yù thöùc heä. Chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi-kyø maø nhaân-loaïi baét ñaàu sôï-haõi ñieàu mình hoïc bieát, ñieàu mình khaùm-phaù, ñieàu mình phaùt-minh. Con ngöôøi khoâng coøn ñuû khaû-naêng ñeå cheá-ngöï ñieàu mình hieåu bieát nöõa. Chuùng ta ñang soáng trong moät thôøi-kyø maø nhaân-loaïi lo-aâu veà beänh taâm-trí nhö laø moät beänh truyeàn nhieãm cöïc-kyø nguy-hieåm. Ñang coù chieàu höôùng quy moïi haønh-ñoäng xaáu xa toäi-aùc laø haäu-quaû cuûa beänh taâm-trí.

Nhöõng vaán-ñeà lieân-quan ñeán taâm-trí thaät laø nhieàu. Toâi seõ coá gaéng trình baøy vôùi ñieàu öôùc mong toái haäu. Quyù vò seõ höôûng ñöôïc ôn-phöôùc naày: “Ngöôøi naøo ñeå trí mình nöông-döïa nôi Ngaøi, thì Ngaøi seõ gìn-giöõ ngöôøi trong söï bình-yeân troïn- veïn, vì ngöôøi nhôø-caäy Ngaøi” (EÂ-sai 26: 3).

83

21

KHAI TRÍ

rí-oùc u-meâ, trí-oùc ñen toái, trí-oùc ñaàn-ñoän, trí-oùc ngu-doát. Ñoù laø nhöõng hình-dung töø baøy-toû trí-oùc con ngöôøi nhö baõi ñaát hoang caàn ñöôïc khai-phaù,

caày-xôùi vaø gieo gioáng. Noù cuõng hình-dung moät caên nhaø toái-om coù nhöõng cöûa lôùn nhoû ñoùng chaët caàn phaûi môû toang ñeå aùnh-saùng loït vaøo, caàn ñöôïc trang hoaøng vôùi nhöõng vaät duïng töø beân ngoaøi ñeå caên nhaø trôû thaønh khang-trang loäng-laãy. Vôõ ñaát hoang cho trí-oùc, khai quang cho trí-oùc laø vôõ loøng, khai taâm, khai trí.

Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng ban cho con ngöôøi caùi baûn-naêng thieân-phuù, caùi hieåu-bieát giôùi-haïn löu-truyeàn töø ñôøi naøy qua ñôøi kia gioáng nhö thuù vaät. Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho con ngöôøi coù trí-oùc bieát suy-ñoaùn, coù keá-hoaïch cuøng moät naêng-löïc phaùt huy khaû-naêng tieàm-taøng caùch khoâng giôùi-haïn.

Theo tinh-thaàn AÙ-ñoâng, ngöôøi coù coâng khai-trí ñöôïc toân-troïng sau vua, tröôùc cha - Quaân, Sö, Phuï.

Hoïc laø khai-trí. Khai-trí ñeå bieát, ñeå khoân, neân ai naáy ñeàu ñua nhau hoïc. Hoïc thaày, hoïc baïn. Hoïc taïi tröôøng tieåu-hoïc. Hoïc taïi tröôøng trung-hoïc. Hoïc taïi tröôøng ñaïi-hoïc. Hoïc taïi tröôøng ñôøi.

Tuoåi thô phaûi hoïc. Hôõi caùc caäu beù con Ñang luùc tuoåi coøn non

T

84

Caùc caäu phaûi chaêm hoïc Coù hoïc môùi neân khoân.

Neáu bieáng hoïc neân töï traùch nhö Leâ-quí-Ñoân Chaúng phaûi lieâu ñieâu vaãn gioáng nhaø, Raén ñaàu chaúng hoïc chaúng ai tha. Theïn ñeøn, hoå löûa, ñau loøng meï Nay theùt, mai gaàm, raùt coå cha, Raùo meùp chæ quen tuoàng noùi doái, Laèn löng cam chòu tieáng roi tra. Töø raøy Traâu, Loã chaêm ngheà hoïc, Keûo hoå mang ñieàu tieáng theá-gia.

Phaûi hoïc hoái-haû, khoâng theå chaàn-thôø. Chôù noùi hoïc ngaøy nay chaúng gaáp Ñôïi ngaøy mai hoïc taäp cuõng xong Naêm nay ta haõy thong-dong Sang naêm ta hoïc cuõng khoâng muoän gì. Ngaøy ñi choùng khoâng heà chôø-ñôïi Naêm ñaõ qua chaúng laïi cuøng ta. Than oâi! ñeán luùc tuoåi giaø Loãi ñaønh thaát hoïc, hoûi laø vì ai?

Phaûi hoïc cho bieát nhö lôøi khuyeân em cuûa cuï Phaïm-chí-Böûu.

Khuyeân em gaéng chí chaêm ñeøn saùch Hai chöõ “cöông-thöôøng” troïn gaùnh thaâu Trí môû roäng theo trôøi boán coõi Maét troâng cuøng khaép ñaát naêm chaâu Neâu cao luaân-lyù neàn Ñoâng-AÙ Theo doõi phong-traøo nöôùc Myõ AÂu Naén ñuùc tinh-thaàn cho cöùng-raén Giöõa traàn chaúng theïn kieáp maøy raâu.

Tham-voïng hieåu-bieát cuûa trí-oùc con ngöôøi khoâng theå heïp-hoøi trong naêm chaâu boán beå maø laø vuõ-truï meânh-moâng. Cuõng khoâng theå giôùi-haïn trong vuõ-truï vaät-chaát naøy maø phaûi vöôït qua caû khoâng-thôøi-gian, böôùc vaøo theá-giôùi thaàn-linh ñeå ñaït ñöôïc söï hieåu bieát nhö Ñöùc Chuùa Trôøi.

85

Trong Saùng-theá kyù 3:1-6 coù ghi laïi theå naøo tham-voïng cuûa con ngöôøi trong laõnh-vöïc trí-naõo. Kinh-Thaùnh cheùp: “Vaû, trong caùc loaøi thuù-ñoàng maø Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ döïng neân, coù con raén laø gioáng quæ-quyeät hôn heát. Raén noùi cuøng ngöôøi nöõ raèng: Maø chi! Ñöùc Chuùa Trôøi haù coù phaùn-daën caùc ngöôi khoâng ñöôïc pheùp aên caùc traùi caây trong vöôøn sao? Ngöôøi nöõ ñaùp raèng: Chuùng ta ñöôïc aên caùc traùi caây trong vöôøn, song veà phaàn caây moïc giöõa vöôøn, Ñöùc Chuùa Trôøi coù phaùn raèng: hai ngöôøi chaúng neân aên ñeán vaø cuõng chaúng neân ñaù ñoäng ñeán, e khi hai ngöôi phaûi cheát chaêng. Raén beøn noùi vôùi ngöôøi nöõ raèng: Hai ngöôi chaúng cheát ñaâu; nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi bieát raèng heã ngaøy naøo hai ngöôi aên traùi caây ñoù, maét mình môû ra, seõ nhö Ñöùc Chuùa Trôøi, bieát ñieàu thieän vaø ñieàu aùc”.

Ngöôøi nöõ thaáy traùi caây ñoù boä aên ngon, laïi ñeïp maét vaø quí ñeå môû trí-khoân, beøn haùi aên, roài trao cho choàng ñöùng gaàn mình, choàng cuõng aên nöõa”.

Sau khi toå-phuï loaøi ngöôøi laø A-ñam vaø EÂ-va traùi maïng-lònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi aên traùi caây Ñöùc Chuùa Trôøi caám khoâng neân aên. Trí-oùc hoï ñaõ môû ra, ñoàng thôøi söï vinh-hieån maø Chuùa ñaõ ban cho hoï bieán maát. Ñieàu hoï hieåu bieát ñaàu tieân laø thaân-xaùc “loûa-loà”. Ñieàu hoï caûm-xuùc ñaàu-tieân laø hoå-theïn. Keå töø ñoù veà sau, loaøi ngöôøi ñaõ xaây löng laïi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng Taïo-Hoùa. Cuõng keå töø ñoù, loaøi ngöôøi khai-trí trong chieàu höôùng töï chuû, töï toân, töï ñaïi. Töï mình thaép ñuoác maø ñi, töï mình ñaët ra trieát-lyù, chaân-lyù cho cuoäc ñôøi.

Vôùi trí-oùc nhieãm-ñoäc toäi-loãi ñang ñöôïc khai-trí, ñang ñöôïc phaùt-huy moät caùch maõnh-lieät thì thöû hoûi laøm sao theá-giôùi loaøi ngöôøi coù theå löôïng ñöôïc nhöõng haäu-quaû theâ-thaûm, taøn-khoác maø khoâng run-sôï, khieáp-hoaûng trong söï phaùt-huy cuûa trí-naõo. Theá-giôùi loaøi ngöôøi ñaõ quaù ñau-khoå trong caûnh ñaáu söùc, nay laïi mang theâm caûnh ñaáu trí, ñaùnh ñoøn caân-naõo. Neáu noùi theá-giôùi ngaøy nay ñang bò sai-xöû bôûi nhöõng boä oùc ñieân neân laøm cho theá-giôùi ñieân-loaïn cuõng khoâng phaûi laø quaù.

86

Muoán khoûi ñieân vôùi theá-giôùi ñieân. Muoán khoûi loaïn vôùi theá-giôùi loaïn. Muoán ñöôïc bình-yeân troïn-veïn giöõa theá-giôùi xao-ñoäng. Haõy trôû laïi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi baèng söï khai-trí baét ñaàu “Kính-sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va , aáy laø khôûi ñaàu söï khoân-ngoan; Söï nhìn bieát Ñaáng Thaùnh, ñoù laø söï thoâng-saùng” (Chaâm-ngoân 9:10). Ñoái vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. “Keû ngu-daïi noùi trong loøng raèng: chaúng coù Ñöùc Chuùa Trôøi” (Thi-thieân 14:1). Ai laø ngöôøi khoân-ngoan, tri-thöùc haõy trôû laïi cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñöùc Chuùa Trôøi höùa: “Ngöôøi naøo ñeå trí mình nöông-döïa nôi Ngaøi, thì Ngaøi seõ gìn-giöõ ngöôøi trong söï bình-yeân troïn-veïn, vì ngöôøi nhôø-caäy Ngaøi” (EÂ-sai 26:3).

87

22

HOÏC BIEÁT

on ngöôøi coù moät soá ñieàu ít oi “töï khaéc bieát”. Nguyeân tri. Coøn muoán bieát hôn nöõa phaûi hoïc.

Hoïc coù hai caùch: Tuïc hoïc vaø thöïc hoïc. Tuïc hoïc laø ngöôøi coá thaâu-thaäp söï hieåu-bieát cuûa ngöôøi

khaùc qua saùch-vôû, qua lôøi giaûng-daïy cuûa thaày laøm kieán-thöùc cho mình. Trí naõo hoï laø moät keä saùch vôùi nhöõng pho saùch bìa da chöõ vaøng xeáp ngay haøng thaúng loái “tröng” nôi phoøng khaùch cho moïi ngöôøi laùc maét veà caùi “kieán-vaên”. Haïng ngöôøi naøy coù ñoâi maét ngaïo-maïn ta ñaây, coù nhöõng lôøi noùi loøe ñôøi, coù loái soáng hiu-hiu töï-ñaéc, töï-maõn. Hoï chæ muoán laáy baèng-caáp ñoùng khung mình, coát sao cho moïi ngöôøi nhaän ra caùi hoïc cuûa mình tröôùc tieân. Luùc naøo cuõng sôï ngöôøi ta thaåm- ñònh mình laø hoïc-giaû giaû. Hoï coù bieát ñaâu caùi voán hieåu-bieát cuûa con ngöôøi chæ laø ñoám löûa trong ñeâm toái meânh-moâng. Hoï coù bieát ñaâu: Ñieàu ta bieát chæ laø moät gioït nöôùc, ñieàu ta khoâng bieát meânh moâng nhö ñaïi döông (Einstein).

Thöïc-hoïc laø ngöôøi coá thaâu-thaäp söï hieåu bieát cuûa ngöôøi qua saùch vôû, qua lôøi giaûng-daïy cuûa thaày, roài luaän-coå suy-kim khai-trieån trí-thöùc, nhö taèm aên daâu xanh maø nhaû ra tô vaøng. Chôù khoâng nhaû ra daâu xanh nhö phöôøng tuïc-hoïc. Ngöôøi thöïc- hoïc mong ñem caùi kyù-öùc trong saùch-vôû coäng vôùi kho-taøng kinh-nghieäm. Suy-luaän ñem caùi hoïc, caùi bieát ñeå laøm cho ra söï thaät, khoâng buoâng lôøi voïng-ngoân, coá cö-xöû vôùi moïi ngöôøi

C

88

sao cho phaûi. Laáy caùi hieåu bieát laøm sôû-toàn, laáy caùi haønh-ñoäng laøm sôû-duïng. Khoâng chuoäng caùi hoïc vuï danh, vò lôïi, caàu hö vaên nhaûm-nhí maø ruùt ra ñöôïc thöïc chaát “baùc ngaõ dæ vaên” ñeå saün saøng phuïc-vuï. Neân ngöôøi thöïc-hoïc ít thì höõu-duïng cho xaõ-hoäi, hoïc nhieàu thì höõu-duïng cho quoác-gia, cho thieân-haï. Tieác thay keû hoïc thì nhieàu, maø ngöôøi höõu duïng thì ít.

Hoïc taát bieát. Nhöng bieát phaûi cho ra bieát. Ngaùn nhaát laø ngöôøi khoâng bieát laïi khoâng bieát mình

khoâng bieát. Hoï hueânh-hoang nhaän-ñònh nhö eách ngoài ñaùy gieáng coi trôøi baèng vung, haêng-say muùa gaäy vöôøn hoang, can-ñaûm kieåu ñieác khoâng sôï suùng.

Thöông nhöùt laø ngöôøi khoâng bieát laïi bieát mình khoâng bieát. Hoï laø ngöôøi chaân-thaät aáu-tró, hoï caàn ñöôïc daïy-doã, hoï seõ chòu hoïc ñeå bieát.

Meät nhaát laø ngöôøi bieát maø laïi khoâng bieát mình bieát. Ñaây laø haïng trí thöùc-nguû. Hoûi anh anh chæ ôõm-ôø. Chaúng troâng caäy ñöôïc gì nôi hoï. Chæ coøn bieát chôø-ñôïi caùi ngaøy giôø hoï ra khoûi côn meâ.

Kính nhaát laø ngöôøi bieát maø laïi bieát mình bieát. Quaû laø ngöôøi khoân.

Nhöng naøy, Traïng Trình laïi noùi caâu naøy ñeå ñôøi: khoân cheát, daïi cheát, bieát soáng.

Coù nhöõng caùi bieát chæ ñeå bieát. Coù nhöõng caùi bieát mang hoïa vaøo thaân. Cuõng coù nhöõng caùi caàn bieát ñeå ñöôïc soáng vaø soáng an-bình.

Thaùnh Phao-loâ ñaõ thuï giaùo nôi Ga-ma-li-eân, moät giaùo sö thôøi-danh baáy giôø. Phao-loâ ñaõ trôû neân hoïc-giaû ñoái vôùi ñôøi vaø ñaïo. Caùi bieát cuûa Phao-loâ tröôùc khi gaëp Chuùa laø caùi bieát gieo kinh-hoaøng cho moïi keû ñoái nghòch vôùi tö-töôûng vaø söï hieåu-bieát cuûa oâng. (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 9:1). Caùi bieát cuûa Phao-loâ tröôùc khi gaëp Chuùa laø caùi bieát töï hoaïi (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 26:14). Sau khi gaëp Chuùa, thaùnh Phao-loâ ñaõ ñaùnh giaù trò söï tri thöùc tröôùc kia cuûa oâng chæ laø rôm-raùc, coøn söï tri-thöùc veà Chuùa môùi laø ñaùng quí. Chuùng ta haõy nghe oâng taâm söï:

89

“Toâi cuõng coi heát thaûy moïi söï nhö laø söï loã, vì söï nhaän bieát Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laø quí hôn heát. Ngaøi laø Chuùa toâi, vaø toâi xin vì Ngaøi maø lieàu boû moïi ñieàu lôïi ñoù. Thaät toâi xem nhöõng ñieàu ñoù nhö rôm-raùc, haàu cho ñöôïc Ñaáng Christ vaø ñöôïc ôû trong Ngaøi, ñöôïc söï coâng-bình, khoâng phaûi coâng-bình cuûa toâi bôûi luaät-phaùp maø ñeán, beøn laø bôûi tin ñeán Ñaáng Christ maø ñöôïc, töùc laø coâng-bình ñeán bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi vaø ñaõ laäp leân treân ñöùc-tin; cho ñeán noãi toâi ñöôïc bieát Ngaøi vaø quyeàn- pheùp söï soáng laïi cuûa Ngaøi, vaø söï thoâng-coâng thöông-khoù cuûa Ngaøi, laøm cho toâi neân gioáng nhö Ngaøi trong söï cheát Ngaøi, mong cho toâi ñöôïc ñeán söï soáng laïi töø trong keû cheát.” (Phi-líp 3: 8-11).

Moät nhaø baùc-hoïc thueâ moät chieác ñoø daïo chôi treân hoà lôùn ñeå thöôûng traêng. Nhaø baùc hoïc noùi veà vaên-chöông thi-phuù vôùi chuù laùi ñoø. Chuù nghe nhö vòt nghe saám. Nhaø baùc-hoïc than: Ngöôøi nhö vaày keå nhö maát heát 1/3 ñôøi ngöôøi. Nhaø baùc- hoïc laïi quay qua thieân-vaên, chæ sao naøy sao noï. Chuù laùi aäm-öø cho qua chuyeän. Nhaø baùc-hoïc laïi than: Ngöôøi nhö vaày keå nhö maát theâm 1/3 cuoäc ñôøi. Thình lình gioù thoåi leân moãi luùc moät maïnh, côn baõo löôùt tôùi, soùng hoà noåi daäy, chieác ñoø lao-chao roài laät uùp. Chuù laùi heùt to trong gioù: OÂng coù bieát bôi khoâng? Nhaø baùc-hoïc traû lôøi: Khoâng. Chuù laùi cheùp mieäng than: Theá laø maát caû cuoäc ñôøi.

Kính thöa quí vò, quí vò coù theå hoïc bieát nhieàu vaán-ñeà lieân quan ñeán cuoäc soáng hieän-taïi vaø trong coõi ñôøi naøy. Nhöng veà söï cöùu-roãi vaø söï soáng ñôøi-ñôøi trong ñôøi sau maø quí vò khoâng bieát Chuùa Jeâsus laø Cöùu Chuùa cuûa chính mình thì chaéc- chaén quí vò seõ maát caû cuoäc ñôøi, voâ phöông cöùu-vaõn. Hoïc gioûi nhö Phao-loâ, bieát nhieàu nhö Phao-loâ vaãn chöa ñuû. Phaûi bieát Ngaøi. Quí vò chöa muoán bieát Ngaøi. Phaûi, chæ vì quí vò chöa bieát mình.

90

23

BIEÁT MÌNH

öùc Khoång-Töû hoûi thaày Töû-Loä: Theá naøo laø ngöôøi trí? Thaày Töû-Loä thöa: Ngöôøi trí laø ngöôøi laøm theá naøo ñeå cho ngöôøi ta bieát mình. Thaày Töû-Loä laø

ngöôøi vuï ngoaïi, chæ caàn cho ngöôøi ta bieát mình, hieåu mình. Ñöùc Khoång-Töû khen: Nhaø ngöôi noùi vaäy cuõng khaù goïi laø ngöôøi coù hoïc-vaán.

Ñöùc Khoång Töû ñem caâu ñoù hoûi thaày Töû-Coáng. Thaày Töû-Coáng thöa: Ngöôøi trí laø ngöôøi bieát ngöôøi. Thaày Töû-Coáng laø ngöôøi queân mình maø chæ nghó tôùi ngöôøi. Ñöùc Khoång-Töû khen: Nhaø ngöôi noùi nhö vaäy cuõng khaù goïi laø ngöôøi coù hoïc- vaán.

Ñöùc Khoång-Töû laïi ñem caâu ñoù hoûi thaày Nhan-Hoài. Thaày Nhan-Hoài thöa: Ngöôøi trí laø ngöôøi bieát mình. Thaày Nhan-Hoài khoâng phaûi laø ngöôøi töï-kyû heïp-hoøi maø laø ngöôøi bieát nhaän-ñònh saâu-xa. Coù bieát mình môùi tu-tænh, môùi lo caûi- hoùa ñeå trôû neân ngöôøi hay ngöôøi gioûi. Ñöùc Khoång Töû phaûi khen: Nhaø ngöôi noùi nhö vaäy ñaùng ñöôïc goïi laø baäc só quaân-töû. Laø baäc thöôïng-löu trong xaõ-hoäi, coù ñöùc-haïnh, coù hoïc-vaán.

Bieát mình. Gaït boû nhöõng tö-töôûng, nhöõng haønh-ñoäng töï doái mình, töï löøa mình. Ñöùng veà moät phöông-dieän naøo ñoù, chuùng ta coù theå noùi khoâng ai hieåu mình baèng mình. Nhöng thaät ra treân nhieàu bình-dieän chuùng ta khoâng theå töï bieát mình, hoaëc coù bieát chaêng nöõa cuõng bieát trong laàm-laïc hoaëc thieáu chính-xaùc.

Ñ

91

Ta coù moät xe hôi toát, khoâng coù nghóa laø ta toát. Ta dieän moät boä ñoà ñeïp, troâng lòch-söï chöa haún ta laø ngöôøi ñeïp vaø lòch-söï. Ta coù moät ñòa-vò cao trong xaõ-hoäi maø laïi cöù ñinh-ninh ta laø ngöôøi cao-troïng thì thaät laø chöa bieát mình. Tieác thay, chuùng ta thöôøng nhìn mình qua laêng-kính hoïc-thöùc, ñaïo-ñöùc, ñòa-vò, ngheà-nghieäp, tieàn-baïc, thuaän hay nghòch caûnh, sôû- tröôøng cuøng sôû-ñoaûn. Neân caùi bieát veà ta noù leäch-laïc, noù meùo- moù.

Chuùng ta cuõng bieát mình theo luaät tieäm-tieán nhö Thaùnh Phao-loâ noùi: “Khi toâi coøn laø con treû, toâi noùi nhö con treû, tö- töôûng nhö con treû, suy xeùt nhö con treû; khi toâi ñaõ thaønh nhôn, beøn boû nhöõng ñieàu thuoäc veà con treû” (I Coâ-rinh-toâ 13: 11). Neân coù nhöõng ñieàu toâi nhaän bieát veà caùi toâi khieán toâi töï-haøo, töï-phuïc caùi toâi ngaøy hoâm qua. Ngaøy nay noù khoâng coøn nguyeân giaù-trò nhö toâi nhaän-ñònh. Cuõng coù luùc trí oùc “caûi laõo hoaøn ñoàng” neân ta thích vieát hoài kyù hôn.

Ngaøy nay nhôø khoa taâm-lyù hoïc vaø phaân-taâm hoïc, ngöôøi ta coù theå bieát mình hôn. Ngöôøi khoâng coøn bieát mình nöõa ôû moät möùc-ñoä naøo ñoù seõ bò ngöôøi ñôøi goïi laø ngöôøi ñieân.

Thöa quí vò, chaéc quí vò khoâng ñieân. Traùi laïi quí vò saùng-suoát thuû saün trong ngöôøi moät caên-cöôùc thaät ñeå chöùng toû cho moïi ngöôøi bieát veà mình nhö mình bieát vaäy. Quí vò coù theå trình laøng: Toâi laø moät ngöôøi, moät ngöôøi Vieät muõi teït da vaøng ñaõ saùng-suoát nhaän-ñònh “khoâng coù gì quyù baèng töï-do” neân ñaõ vöôït moïi gian-nguy ñeå coù moät ñôøi soáng töï-do hieän höõu. Toâi bieát toâi cuõng taøi ba laém. Ñaõ len loûi vaøo giöõa xaõ-hoäi vaên-minh ñeå ñöùng vöõng vaø tieán leân vôùi moïi ngöôøi. Toâi cuõng bieát toâi khoâng ñöôïc thaùnh-thieän maáy. Coù ngöôøi ñaõ khen toâi laø ngöôøi khaù, ñöùng-ñaén hoaëc hôn theá nöõa, ñaõ xeáp toâi vaøo haøng ñaùng kính. Nhöng toâi bieát. Coù nhöõng luùc löông-tri noåi loaïn, tö- töôûng toâi keùo toâi vaøo nhöõng duïc-voïng baát chính. Toâi ñaõ phaûi laáy danh-giaù gia-toäc, chuûng-toäc toâi, só-dieän toâi ñeå khaéc-phuïc ñaøn-aùp söï noåi loaïn. Toâi cuõng phaûi ñem luaät ñôøi luaät ñaïo taêng-cöôøng löïc-löôïng ñeå raøng-buoäc, ngaên-chaën toâi coù nhöõng

92

haønh-ñoäng phi luaân-lyù. Toâi bieát trong toâi coù nhöõng haït gioáng xaáu-xa chæ chôø gaëp moâi-tröôøng laø naåy-nôû ñaâm choài naåy loäc. Toâi vaãn thích khoaùc caùi aùo “nhaân voâ thaäp toaøn” ñeå löông-taâm khoûi maéc-côõ. Toâi vaãn gaät-guø öng yù con ngöôøi toâi. Khoâng toát laém nhöng khoâng ñeán noãi teä laém ñeå xoa dòu thieân-löông caén röùt. Toâi ñaõ coá-gaéng soay söûa trong trieát-lyù naøy, trong yù-thöùc noï, toâi vaãn bieát toâi laø ngöôøi khoâng troïn-veïn cuûa moät ñònh-luaät voâ-hình naøo ñoù ñoøi-hoûi. Toùm laïi, baát cöù ai hoûi toâi laø ngöôøi theá naøo? Toâi vaãn lí-nhí xaùc nhaän: Toâi laø moät tuø nhaân khoâng mang theû baøi, ñang laån troán trong caùi aùo “ñaïo-ñöùc ñôøi” giöõa nhöõng vaät coàng-keành toâ-ñieåm cho cuoäc ñôøi mong che- khuaát con ngöôøi toäi-loãi tröôùc aùnh-saùng coâng-lyù cuûa Thöôïng-Ñeá. Daãu coù laån traùnh, daàu coù baøo-chöõa, nhöng trong thaâm- taâm toâi, toâi bieát. Toâi laø ngöôøi coù toäi. Khoâng phaûi vôùi ngöôøi naøo, vôùi xaõ hoäi naøo hay vôùi chính-theå naøo maø laø vôùi Ñaáng Toái Cao, laø Thöôïng-Ñeá, laø Ñöùc Chuùa Trôøi.

Toâi coù toäi vôùi chính Ngaøi, vì toâi ñaõ ñöôïc döïng-neân theo hình-aûnh Ngaøi, mang sanh-khí cuûa Ngaøi, maø khoâng thôø-laïy Ngaøi nhö Ngaøi muoán, khoâng laøm theo luaät-ñònh Ngaøi nhö Ngaøi daïy, khoâng soáng ñuùng maãu-möïc thaùnh-thieän nhö Ngaøi ñoøi. Toâi ñöông-nhieân laø keû phaïm luaät-phaùp Ngaøi, laø toäi nhaân tröôùc maët Ngaøi. Löông-taâm toâi ñaõ coù luùc nhaéc-nhôû toâi ñieàu ñoù. Lôøi Kinh-Thaùnh ñaõ coù laàn leân aùn toâi: “Vì moïi ngöôøi ñeàu ñaõ phaïm toäi, thieáu maát söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 3: 23). Vaø “Linh-hoàn naøo phaïm toäi thì seõ cheát” (EÂ-xeâ-chi-eân 18: 4).

Toâi bieát toâi coù toäi. Lôøi Kinh-Thaùnh cho toâi bieát: “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông theá-gian (toâi), ñeán noãi ñaõ ban Con moät cuûa Ngaøi (Chuùa Jeâsus), haàu cho heã ai (toâi) tin Con aáy khoâng bò hö-maát maø ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Gi 3: 16). Toâi bieát toâi coù toäi. Toâi bieát Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông toâi. Toâi bieát Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ, Con Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñeán theá-gian, ñaõ chòu cheát treân thaäp-töï giaù, ñoå huyeát ra chuoäc toäi toâi tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi, ñaõ soáng laïi ñeå xöng coâng-nghóa

93

cho toâi tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi. Toâi bieát lôøi höùa naøy: “Ai tin Con, thì ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi; ai khoâng chòu tin Con, thì chaúng thaáy söï soáng ñaâu, nhöng côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36). Lôøi höùa naøy daønh cho toâi phöôùc-haïnh ñôøi-ñôøi, ñoàng thôøi cuõng laø lôøi buoäc toäi chung-keát tuøy theo thaùi-ñoä toâi ñoái vôùi Chuùa: tin hay khoâng tin Ngaøi.

Toâi bieát toâi coù toäi. Toâi bieát Ñöùc Chuùa Trôøi chæ tha toäi toâi bôûi söï tin-nhaän Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ cuûa toâi. Toâi bieát khi toâi quyeát-ñònh tin-nhaän Chuùa Jeâsus-Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa toâi, toâi ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi tha toäi. Ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi nhaän laøm con cuûa Ngaøi. Ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho söï soáng ñôøi-ñôøi. Toâi bieát toâi neân toâi caàn Chuùa, neân toâi tin-nhaän Chuùa. Toâi bieát toâi. Quí vò bieát quí vò. Chuùng ta gaëp nhau trong Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ yeâu daáu.

94

24

TRI KYÛ

aûûo-Thuùc-Nha, moät danh-nhaân cuûa nöôùc Teà cheát. Töôùng Quaûng-Troïng nöôùc Teà than-khoùc nhö möa nhö gioù. Coù ngöôøi laáy ñoù laøm laï hoûi taïi sao khoâng

thaân-thích ruoät-thòt maø laïi thöông tieác döõ vaäy? Quaûng-Troïng gaït nöôùc maét noùi:

- Luùc coøn haøn-vi ta ñi buoân vôùi Baûo-Thuùc. Khi chia lôøi ta luùc naøo cuõng laáy phaàn hôn, theá maø Baûo-Thuùc khoâng cho ta tham vì bieát ta ñang gaëp caûnh quaãn-baùch. Luùc gaëp ngöôøi doïa-naït, ta nhaãn-nhuïc. Baûo-Thuùc khoâng cho ta laø heøn-nhaùt laïi bieát ta bao-dung. Ta baøn vôùi Baûo-Thuùc nhieàu vieäc hoûng. Baûo-Thuùc khoâng cho ta ngu maø chæ taïi chöa gaëp may. Sinh ta laø cha-meï, nhöng bieát ta laø Baûo-Thuùc.

Ai bieát ñöôïc tính toát cuûa mình, coâng-nhaän moät giaù-trò naøo ñoù nôi mình, roài hoøa-ñoàng, ñoàng-thanh, ñoàng-khí, ñoàng- chí, ñoàng-taâm, theá laø hai ngöôøi trôû thaønh tri-kyû, thaân-thích hôn tình ruoät-thòt. Coå nhaân xöa ñaõ noùi: Ñaéc nhöùt tri kyû, khaû dó töû voâ haän (Coù ñöôïc moät ngöôøi tri-kyû, daàu coù cheát cuõng khoâng aân-haän gì).

Baù-Nha laøm quan thôøi Xuaân-Thu, coù ngoùn ñaøn raát hay. Trong moät laàn ñi haønh-haït, Baù-Nha neo thuyeàn nôi bôø soâng laáy ñaøn ra gaûy, nöông aâm-thanh thaû hoàn nhôûn-nhô trong gioù maùt, trong maây traéng, trong traêng vaøng. Chung-Töû-Kyø, moät gaõ tieàu-phu moäc-maïc ñöùng treân bôø ngaån-ngô say-ñaém trong tieáng nhaïc. Baù-Nha nhaän bieát môøi Töû-Kyø xuoáng thuyeàn nghe

B

95

ñaøn. Baù-Nha gaûy ñaøn, loøng nghó ñeán nuùi cao. Töû-Kyø noùi: Tieáng ñaøn voøi-voïi nhö nuùi cao. Ñeán khi Baù-Nha nghó ñeán doøng soâng. Töû-Kyø noùi: Tieáng ñaøn cuoàn-cuoän nhö nöôùc chaûy. Sau ñoù hai ngöôøi töø-giaõ nhau. Vieäc quan xong, Baù-Nha trôû veà beán cuõ ñeå tìm baïn tri-aâm, môùi hay Chung-Töû-Kyø ñaõ cheát. Baù-Nha trôû veà thuyeàn laáy ñaøn ra ñaäp, quyeát khoâng gaûy nöõa vì nghó raèng khoâng coøn ai hieåu ñöôïc mình nhö Chung-Töû-Kyø.

Nhaø Caùch-maïng Phan-Chu-Trinh qua ñôøi vaøo naêm 1926. Nhaø Caùch-maïng Phan-Saøo-Nam ñi caâu ñoái ñieáu ngöôøi tri-kyû:

Chung Kyø kyù moät Baù Nha ñoaïn huyeàn.

Tri nhaân, tri dieän, baát tri taâm. Bieát ngöôøi, bieát maët, nhöng khoâng bieát loøng. Theá maø hieåu loøng nhau vaãn chöa laø tri-kyû. Thaám-nhuaàn tö-töôûng nhau vaãn chöa thaønh tri-kyû, cho ñeán khi caû hai ñieàu treân ñöôïc bao truøm trong tình caûm-meán vaø yeâu-thöông cuûa nhau.

OÂi! Ngaøy nay, tình yeâu moûng nhö söông mai nôi loøng mình. Thoang-thoaûng höông-vò tinh-khieát luùc bình-minh nôi loøng ngöôøi. Neân vôùi mình – Raøo tröôùc ñoùn sau ñeå ngaên-chaën söï soi-moùi cuûa ngöôøi. Neân vôùi ngöôøi, coá-gaéng tìm hieåu ñeå bieát “thoùp”, ñeå bieát “taåy”. Laåm-nhaåm ñoïc kinh “bieát ngöôøi, bieát ta, traêm traän thaéng”. AÙp duïng phöông saùch: Tung hoûa muø; döông ñoâng kích taây; töôûng raèng theá maø khoâng phaûi theá. Meät quaù vôùi theá-giôùi con ngöôøi. Cöûa loøng mình vôùi naêm baûy oáng khoùa roài xaùch buùa ñi ñaäp naùt cöûa loøng ngöôøi ñeå “thaéng”. Vôï choàng soáng vôùi nhau naêm möôøi naêm maø vaãn than khoâng hieåu ñöôïc nhau. Cha meï sanh con, ôû vôùi nhau töø taám beù ñeán lôùn khoân trong tình maät-thieát ñaäm-ñaø maø vaãn khoâng hieåu ñöôïc nhau, thì noùi chi ñeán baøng-nhaân thieân-haï. Ngöôøi ngöôøi che giaáu, ngöôøi ngöôøi khaùm phaù. Thieáu tin-caäy, ñaày nghi- ngôø. OÂi tri höõu, tri aâm, tri-kyû laø caùi chi chi? Lieân-keát vôùi nhau ö? Hoøa-hôïp vôùi nhau ö? Ngöu taàm ngöu, maõ taàm maõ ö?

Chuùng ta coù ngöôøi quen, coù baïn beø, coù baïn thaân, nhöng

96

maáy ai coù ñöôïc tri-kyû. Ngöôøi khoâng theå laø tri-kyû cuûa chuùng ta, thì Thöôïng Ñeá laøm tri-kyû cuûa chuùng ta vaäy. Quí vò ngaïc- nhieân sao? Ñöøng. Chính Thöôïng Ñeá “theøm” tri-kyû vôùi chuùng ta. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Ñöùc Gieâ-hoâ-va keát baïn thieát cuøng ngöôøi kính-sôï Ngaøi” (Thi-thieân 25:14). Chuùng ta haõy nghe vua Ña-vít nhaän-ñònh veà Ñaáng tri-kyû: “Hôõi Ñöùc Gieâ-hoâ-va, Ngaøi ñaõ doø xeùt toâi, vaø bieát toâi. Chuùa bieát khi toâi ngoài, luùc toâi ñöùng daäy; töø xa Chuùa hieåu bieát yù-töôûng toâi. Chuùa xeùt-neùt neûo ñaøng vaø söï naèm nguû toâi, quen bieát caùc ñöôøng-loái toâi. Vì lôøi Chuùa ôû treân löôõi toâi. Kìa, hôõi Ñöùc Gieâ-hoâ-va, Ngaøi ñaõ bieát troïn heát roài” (Thi thieân 139:1-4) “Ngaøi bieát thaáu söï bí maät cuûa loøng” (Thi thieân 44:21) nöõa.

Toâi laø ngöôøi theá naøo? Toâi bieát. Ngaøi bieát roõ toâi hôn toâi. Toâi coù theå gheâ-gôùm toâi, nhöng Ngaøi khoâng coù yù-töôûng khinh- mieät toâi hoaëc döï-ñònh trieät-haï toâi. Daàu toâi laø ngöôøi theá naøo ñi nöõa, Ngaøi vaãn moät möïc thöông toâi. Ñöùc Chuùa Jeâsus laø Thöôïng-Ñeá thaønh nhaân. Ngaøi ñaõ trôû thaønh tri-kyû cuûa toäi nhaân. Ngaøi ñaõ trôû thaønh “baïn beø vôùi ngöôøi thaâu thueá cuøng keû xaáu neát” (Ma-thi-ô 11: 19). Ngaøi ñaõ trôû thaønh tri-kyû cuûa toâi vaø cuûa quí vò. Ñoái dieän vôùi Ngaøi. Ngaøi bieát toâi töôøng-taän nhö Ngaøi bieát töôøng-taän veà ñôøi soáng cuûa ngöôøi ñaøn baø xaáu neát beân bôø gieáng Gia-coáp taïi thaønh Si-kha (Giaêng 4: 7-18). Toâi khoâng traùnh-neù veà söï hieåu-bieát Ngaøi. Toâi khoâng e-ngaïi veà söï am-töôøng Ngaøi. Toâi traûi taám loøng toâi ra tröôùc maët Ngaøi maø khoâng heà luùng-tuùng. Chæ vì ñoâi maét Ngaøi. Ñoâi maét nhìn thaáu loøng-daï tö-töôûng toâi kia ñaày nhôn-töø vaø yeâu-thöông. Ngaøi khoâng chaø-ñaïp toâi, nhöng muoán toâi tin-nhaän Ngaøi laøm Cöùu Chuùa ñeå Ngaøi laáy quyeàn-naêng ñem toâi leân baèng Ngaøi ñeå cuøng Ngaøi thaâm-giao.

Tình tri-kyû cuûa Chuùa Jeâsus vôùi Cuï Phan-Quaûng-Nam coù ngay sau ngaøy cuï quy-phuïc Chuùa. Cuï ñaõ taâm-tình vôùi Chuùa baèng nhöõng lôøi maät ngoït:

Chuùa ngöï loøng con, oâi! Hieån vinh! Con trong loøng Chuùa höôûng an bình

97

Con nguyeàn giöõ veïn hoàn thanh-khieát Vôùi ñöùc tin ngôøi aùnh thuûy-tinh Ñöùc tin haèng soáng vaïn trôøi xuaân Chuùa daãu cao xa, Chuùa vaãn gaàn Con ôû nôi ñaâu, Ngaøi ôû ñaáy Ngaøi ban töø-aùi vôùi hoàng-aân.

Ñaéc nhöùt tri-kyû, khaû dó töû voâ haän. Coù ñöôïc moät ngöôøi tri-kyû, daàu coù cheát cuõng khoâng aân-haän. Thaùnh Gioùp coù Ñöùc Chuùa Trôøi laøm tri-kyû neân oâng noùi “Daãu Chuùa gieát ta, ta cuõng coøn nhôø caäy nôi Ngaøi” (Gioùp 13:15). Chuùng ta coù Chuùa Jeâsus laøm tri-kyû. Chuùa ôû ñaâu thì ta ôû ñoù. (Giaêng 14:3). Tình tri-kyû giöõa ta vôùi Chuùa seõ tieáp-tuïc maõi trong söï soáng ñôøi-ñôøi.

Chuùa Jeâsus laø baïn Tri-Kyû cuûa quí vò hoâm nay. Quí vò baèng loøng khoâng? Haõy tin nhaän Ngaøi.

98

25

TRÍ-THÖÙC

aõ-hoäi loaøi ngöôøi vaãn coøn daønh nhieàu öu-ñaõi cho giôùi tri-thöùc. Thôøi xa xöa keû só vaãn ñöôïc xeáp haøng ñaàu trong taàng lôùp xaõ-hoäi Vieät-Nam: Só, noâng,

coâng, thöông, binh. Xaõ-hoäi loaøi ngöôøi ñaõ taïo ra baèng- caáp ñeå ñaùnh möùc tri-thöùc cao thaáp cuûa con ngöôøi. Daàn daàn baèng-caáp trôû thaønh baèng-chöùng cuûa trí-thöùc, giaù-trò cuûa tri- thöùc, vaø tinh-thaàn troïng baèng-caáp, coi baèng-caáp laø nhöõng chaân giaù-trò tri-thöùc ôû ñôøi ñaõ ñöôïc ngoä-nhaän.

Thaät ra, treân thöïc teá, baèng caáp raát caàn ñeå baûo-ñaûm trình-ñoä hoïc-thöùc vaø khaû-naêng haønh-söï toái-thieåu cho moät soá coâng vieäc lieân-quan ñeán sanh-maïng con ngöôøi trong caùc ngaønh y-khoa, döôïc-khoa, kieán-truùc, vaän-taûi, v.v… Moät söï laàm-laãn gaây tai-haïi trong ngheà-nghieäp, vò y-só khoâng theå ñem baèng-caáp Baùc-Só Y-Khoa cuûa mình ñeå baøo-chöõa loãi-laàm mình tröôùc coâng-lyù. Giaù-trò baèng-caáp chæ coù theá thoâi. Chuùng ta khoâng phuû-nhaän nhöõng ngöôøi taøi-ba xuaát chuùng ñeàu coù nhöõng baèng-caáp cao. Nhöng khoâng cöù coù baèng-caáp cao laø nhöõng ngöôøi taøi-ba loãi-laïc, tri-thöùc ñaày mình. Bieát bao nhieâu danh taøi khoâng heà xuaát thaân töø nhöõng tröôøng ñaïi hoïc. Vaên- haøo Phaùp Anatole France, Henry de Montherlant khoâng coù baèng Tieán-só. Shakespeare cuûa Anh quoác chæ laø moät keùp haùt maø ñaõ ñeå laïi cho haäu theá nhöõng vôû kòch baát-huû. ÔÛ Vieät-Nam ta coù thi-haøo Nguyeãn-Du chæ ñoã Tuù-Taøi. Cuï Nguyeãn-Ñình -

X

99

Chieåu, taùc-giaû cuoán Luïc-Vaân-Tieân chæ laø moät cuï Ñoà, cuï Ñoà Chieåu. Thi-nhaân Nguyeãn-Khaéc-Hieáu chæ laø moät aám-sinh, thi Höông hoaøi khoâng ñoã. Hoï khoâng coù nhöõng baèng-caáp cao, nhöng chaéc-chaén coù hoïc-thöùc, coù tri-thöùc.

Ngaøy nay chuùng ta thöôøng gaëp haïng tri-thöùc ngoài ñeám baèng-caáp vaø so-saùnh baèng-caáp cuûa tröôøng naøy caáp giaù-trò hôn tröôøng kia ñeå chöùng toû caùi hôn trí-thöùc cuûa mình. Thöû hoûi quí vò coù caùi hoïc roäng, baèng cao vaø giaù-trò ñaõ thi-thoá ñöôïc nhöõng gì ñeå phuïc-vuï cho xaõ-hoäi. Neáu chöa, söï trí-thöùc ñoù chöa coù giaù-trò thöïc-tieãn. Toång-Thoáng Eisenhower ñaõ toû yù nghi-ngôø giôùi trí-thöùc trong baøi dieãn-vaên ñoïc taïi Los Angeles vaøo naêm 1954. “Trí-thöùc laø ngöôøi duøng raát nhieàu chöõ ñeå noùi nhöõng ñieàu maø hoï bieát raát ít”. Cuoán töï-ñieån trieát-hoïc ôû Maïc-Tö- Khoa goïi trí-thöùc laø thaønh-phaàn khoâng hoïp thaønh giai-caáp vaø khoâng tham-gia vaøo heä-thoáng saûn-xuaát trong xaõ-hoäi. Coù moät thôøi Phaùp cho raèng trí-thöùc laø nhöõng ngöôøi baát-löïc vì khoâng ñi lính vaø cuõng khoâng laøm thôï ñöôïc. Haïng ngöôøi naøy: trí-thöùc ñeán, trí-thöùc ñi, baèng caáp ôû laïi.

Coù ngöôøi cho raèng chaát trí-thöùc Ñoâng Taây cuõng khaùc bieät nhau.

ÔÛ Taây phöông, trí-thöùc baét nguoàn baèng söï khao-khaùt töï- do vaø tröôûng-thaønh trong caùc cuoäc tranh-ñaáu vì töï-do, neân noù coù veû linh-ñoäng, soáng, saùng-taïo. Noù nhö chaát hoùa-hoïc trong phoøng thí-nghieäm thoâng-minh cuûa con ngöôøi. Noù ñöôïc phaân- taùch, toång-hôïp, ñeå bieán thaønh sinh-chaát nuoâi-döôõng xaõ-hoäi con ngöôøi.

Coøn ôû Ñoâng phöông, trí-thöùc baét nguoàn baèng cung-caùch treân thôø vua, döôùi cai-trò daân. Noù ñöôïc ñoùng khung trong leä- thuoäc vaø khuaát-phuïc cho neân noù coù tính-chaát cha truyeàn con noái. Moät thöù trí-thöùc nguyeân-chaát, moät chieàu.

Daàu cho tính-chaát trí-thöùc coù khaùc giöõa Ñoâng vaø Taây, nhöng caû hai ñeàu coù chung ñaëc-ñieåm: Thieáu thuaàn-nhöùt, vò- kyû vaø kieâu-ngaïo moät caùch böïc mình.

Ngaøy xöa giai-caáp quí-toäc phong-kieán ñoaøn-keát vôùi

100

nhau ñeå cuûng-coá theá-löïc, baønh-tröôùng ñaát-ñai, thu-chöùa chaâu- baùu vaø kieàm-cheá giai-caáp noâng-noâ ñeå phuïc-vuï cho hoï. Ngaøy nay giai-caáp tö-baûn xieát chaët haøng-nguõ ñeå baûo-veä vò-theá tö- baûn cuûa mình. Giai-caáp voâ-saûn cuõng ñaâu löng ñaáu caät baønh- tröôùng söùc-maïnh, nhaát trí tranh-ñaáu vôùi giôùi tö-baûn haàu mong laät ngöôïc vò-theá chuû nhaân oâng. Moãi giai-caáp ñeàu bieát mình muoán gì. Hoï coù yù-thöùc giai-caáp. Duy chæ coù giai-caáp tri-thöùc laø khoù coù muïc-tieâu roõ-reät. Khi caàn phaûi ñöùng chung thaønh haøng-nguõ. Hoï löøng-khöøng, rôøi-raïc, khoâng nhaát-trí. Ñaõ vaäy, hoï thöôøng choáng laïi nhöõng giaù-trò coá-ñònh, vaø coi ñoù laø nhöõng giaù-trò ngaên-chaän tieán-hoùa. Hoï öa ñöa ra nhöõng y-töôûng môùi ñöôïc meänh-danh laø yù-töôûng tieán-boä. YÙ-töôûng cuûa hoï, trí-thöùc cuûa hoï ñoâi khi ñaõ thaønh phong-traøo, phong-hoùa laøm thay ñoåi caû quan-nieäm vaø sanh-hoaït cuûa cuoäc soáng. Keát-quaû ra sao? Toäi-aùc cuûa neàn vaên-minh hieän-taïi ñaõ chöùng-toû. Tieán hay luøi? Vaên-minh hay laø vaên-minh moät caùch daõ man?

Toâi ñaõ daøi doøng luaän veà moät thöù trí-thöùc moâng-lung thieáu ñieåm khôûi ñaàu vaø thieáu haún muïc-tieâu tieán-trình. Sa-loâ-moân, moät vò vua khoân-ngoan ñöôïc Nöõ Vöông nöôùc Seâ-ba ñeán thaêm vaø ca tuïng raèng: “Ñeàu toâi nghe noùi trong xöù toâi veà lôøi noùi vaø söï khoân-ngoan cuûa vua, thì thaät laém. Song tröôùc khi toâi chöa ñeán ñaây, vaø chöa thaáy taän maét nhöõng ñieàu naøy, thì toâi chaúng tin; vaø kìa, ngöôøi ta chaúng noùi ñeán ñöôïc phaân nöûa! Söï khoân-ngoan vaø oai-nghi cuûa vua troåi hôn tieáng ñoàn toâi ñaõ nghe” (I Caùc Vua 10:7, 8). Chính vò vua khoân-ngoan naøy cho chuùng ta bieát khôûi ñieåm cuûa trí-thöùc: “Söï kính-sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø khôûi ñaàu söï tri-thöùc” (Chaâm ngoân 1:7). Thaùnh Phao-loâ, moät nhaø tri-thöùc ñaõ caàu-nguyeän cho moïi ngöôøi ñaït ñeán muïc-tieâu tri-thöùc nhö vaäy: “Toâi caàu Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ chuùng ta, laø Cha vinh-hieån, ban thaàn trí cuûa söï khoân-ngoan vaø söï toû ra cho anh em, ñeå nhaän bieát Ngaøi, laïi soi saùng con maét cuûa loøng anh em, haàu cho bieát ñeàu troâng- caäy veà söï keâu-goïi cuûa Ngaøi laø theá naøo, söï giaøu-coù cuûa cô- nghieäp vinh-hieån Ngaøi cho caùc thaùnh-ñoà laø laøm sao, vaø

101

bieát quyeàn voâ-haïn cuûa Ngaøi, ñoái vôùi chuùng ta coù loøng tin, laø lôùn döôøng naøo, y theo pheùp toái-thöôïng cuûa naêng-löïc mình, maø Ngaøi ñaõ toû ra trong Ñaáng Christ, khi khieán Ñaáng Christ töø keû cheát soáng laïi vaø laøm cho ngoài beân höõu mình taïi caùc nôi treân trôøi, cao hôn heát moïi quyeàn, moïi pheùp, moïi theá-löïc, moïi quaân-chuû cuøng moïi danh vang ra, khoâng nhöõng trong ñôøi naøy, maø cuõng trong ñôøi haàu ñeán nuõa” (EÂ-pheâ-soâ 1:17-21).

Kính chaøo quyù vò, nhöõng Con Ngöôøi Tri Thöùc.

102

26

TRI THÖÙC

ieáp theo , chuùng ta cuøng nhau suy gaãm TRI- THÖÙC theo quan-nieäm cuûa vò vua khoân-ngoan Sa-loâ-moân vaø vò Söù-ñoà uyeân-baùc Phao-loâ.

Vua Sa-loâ-moân noùi raèng: “Söï kính-sôï Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø khôûi ñaàu cuûa söï tri-thöùc” (Chaâm ngoân 1:7).

Söï tri-thöùc ñaàu tieân cuûa con ngöôøi coù leõ laø söï nhaän bieát ñaáng sinh thaønh ra mình. Cho neân tieáng phaùt-aâm ñeå goïi ñaáng sinh thaønh trong caùc ngoân ngöõ haàu heát ñeàu coù aâm A (cha, ba, papa, dad, abba, ama, v.v…) ñeå treû thô deã phaùt-aâm bieåu-loä söï tri-thöùc khôûi ñaàu.

Khi daân Y-sô-ra-eân khoâng coøn nhaän bieát veà Ñöùc Chuùa Trôøi, söï tri-thöùc cuûa hoï keå laø thaáp hôn loaøi vaät. Chuùa ñaõ caäy mieäng tieân-tri ñeå baûo vôùi hoï raèng: “Boø bieát chuû mình, löøa bieát maùng cuûa chuû, song Y-sô-ra-eân chaúng hieåu bieát, daân ta chaúng suy nghó” (EÂ-sai 1: 3).

Vua Ña-vít goïi nhöõng ngöôøi khoâng nhaän bieát Ñöùc Chuùa Trôøi laø: “Keû ngu-daïi noùi trong loøng raèng: Chaúng coù Ñöùc Chuùa Trôøi” (Thi-thieân 14:1).

Chuùng ta chaúng caàn suy-luaän nhö Hoïc giaû Voltaire. Nhìn caùi ñoàng hoà, nghe tieáng tích-taéc nhòp-nhaøng, thaáy caùc baùnh xe vaän-chuyeån thöù-töï, traät-töï haún-hoi thì haún khoâng theå töï noù keát-hôïp maø thaønh, roài suy ra vuõ-truï vôùi boán muøa taùm tieát thuaän-hieäp, moïi vaät soáng trong traät-töï, theo moät quy-luaät

T

103

roõ-reät thì leõ naøo moïi vaät töï-nhieân maø coù, maø phaûi coù moät Ñaáng Hoùa-coâng. Chuùng ta thaûn-nhieân, nguyeân-trí nhaän raèng: “Laïy Trôøi möa xuoáng, Laáy nöôùc toâi uoáng…” “ÔÛ xôûi lôûi, Trôøi gôûi cho, ôû bo bo, Trôøi laáy laïi.” – “Ví daàu Trôøi haïi môùi hö, coøn ngöôøi coù haïi cuõng nhö phaán doài.” – “Thieân sanh nhaân.” – “Thuaän thieân giaõ toàn, nghòch thieân giaõ vong” v.v…

Vua Sa-loâ-moân khoâng noùi: Söï nhaän bieát Ñöùc Chuùa Trôøi laø tri-thöùc maø laø “Söï kính-sôï Ñöùc Chuùa Trôøi” môùi laø “khôûi ñaàu cuûa söï tri thöùc”. “Tieân hoïc leã, haäu hoïc vaên”. Kính-sôï Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Taïo Hoùa, laø LEÃ, laø tri-thöùc khôûi ñaàu.

Kính Ñöùc Chuùa Trôøi – Nhaän bieát Ngaøi laø Ñaáng Taïo- Hoùa, Ñaáng döïng neân vaø caàm quyeàn caû vuõ-truï vaø loaøi ngöôøi.

Sôï Ñöùc Chuùa Trôøi – Nhaän bieát thaân-phaän mình laø toäi loãi, xaáu-xa, gôùm-ghieác tröôùc söï thaùnh-khieát, oai-nghieâm cuûa Ngaøi. Nhö caûm xuùc cuûa Thaùnh Gioùp: “Maét toâi ñaõ thaáy Ngaøi: Vì vaäy, toâi laáy laøm gôùm gheâ toâi, vaø aên naên trong tro-buïi” (gioùp 42:5, 6). Nhö taâm-traïng cuûa Tieân-tri EÂ-sai: “Khoán-naïn cho toâi! Xong ñôøi toâi roài! Vì toâi laø ngöôøi coù moâi dô-daùy, ôû giöõa moät daân coù moâi dô-daùy, bôûi maét toâi ñaõ thaáy Vua, töùc laø Gieâ-hoâ-va vaïn quaân” (EÂ-sai 6:50). Nhö söï boái roái cuûa Söù-ñoà Phi-e-rô: “Laïy Chuùa, xin ra khoûi toâi, vì toâi laø ngöôøi coù toäi” (Lu-ca 5:8). Nhö söï thuù-nhaän cuûa trí-thöùc Phao-loâ: “Trong nhöõng keû coù toäi ñoù ta laø ñaàu” (I Ti-moâ-theâ 1: 15).

Khôûi-ñaàu tri-thöùc laø nhaän bieát vò-theá cuûa Ngaøi vaø baûn- chaát cuûa mình cuøng söï nhaän-bieát veà moái töông-quan giöõa Ngaøi vôùi mình, taïo thaønh nôi mình loøng kính sôï Ngaøi.

Thaùnh Phao-loâ ñaõ ñeà ra muïc-tieâu tieán-trình cuûa tri-thöùc laø: “Toâi caàu Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ chuùng ta, laø Cha vinh-hieån, ban thaàn-trí cuûa söï khoân-ngoan vaø söï toû ra cho anh em, ñeå nhaän bieát Ngaøi, laïi soi-saùng con maét cuûa loøng anh em, haàu cho bieát ñeàu troâng-caäy veà söï keâu- goïi cuûa Ngaøi laø theá naøo, söï giaøu coù cuûa cô-nghieäp vinh-hieån Ngaøi cho caùc thaùnh-ñoà laø laøm sao, vaø bieát quyeàn voâ-haïn cuûa Ngaøi ñoái vôùi chuùng ta coù loøng tin, laø lôùn döôøng naøo, y theo

104

pheùp toái-thöôïng cuûa naêng-löïc mình, maø Ngaøi ñaõ toû ra trong Ñaáng Christ töø keû cheát soáng laïi vaø laøm cho ngoài beân höõu mình taïi caùc nôi treân trôøi, cao hôn heát moïi quyeàn, moïi pheùp, moïi theá-löïc, moïi quaân-chuû cuøng moïi danh vang ra, khoâng nhöõng trong ñôøi naøy, maø cuõng trong ñôøi haàu ñeán nöõa” (EÂ-pheâ-soâ 1:17-21).

Muïc-tieâu tri-thöùc maø thaùnh Phao-loâ ñeà ra khoâng phaûi laø tìm bieát veà taïo-vaät maø laø chính Ñaáng Taïo hoùa.

Ñöøng noùi chi ñeán vuõ-truï bao la, ñöøng noùi chi ñeán nhöõng vi-ti teá-baøo laø taïo-vaät maø caùc nhaø khoa-hoïc ñang moø-maãm tìm hieåu nhö anh muø doø-daãm tìm ñöôøng giöõa sa-maïc baèng caây gaäy ngaén-nguûi trong tay. Ngay con ngöôøi hieån-hieän tröôùc maét, laø chính mình maø coøn khoâng hieåu bieát töôøng-taän ñöôïc thì laøm sao hieåu thaáu ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Taïo-hoùa. Söï nhaän-bieát veà Ñaáng Taïo-hoùa cuûa nhaân-loaïi laø söï tri-thöùc cuûa 5 anh muø xem voi baèng tay, rôø ñöôïc phaàn naøo cuûa voi töôûng voi laø nhö vaäy. Coøn muoán tìm hieåu nhöõng ñieàu thuoäc linh, ngay caû nhöõng ñieàu sô-ñaúng thì ñeán giaùo-sö danh tieáng nhö Ni-coâ-ñem cuõng muø tòt, ñeå nghe Chuùa Jeâsus mæa-mai: “Ngöôi laø giaùo-sö cuûa daân Y-sô-ra-eân, maø khoâng hieåu bieát nhöõng ñieàu ñoù sao” (Giaêng 3:10). Taïi sao? “Bôûi söï ngu-muoäi ôû trong hoï, vaø vì loøng hoï cöùng-coûi neân trí-khoân toái-taêm, xa caùch söï soáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 4:18). Vì côù ñoù, chuùng ta muoán hieåu bieát veà Ngaøi, chuùng ta caàn ñöôïc chính Ngaøi ban cho “thaàn-trí khoân-ngoan”, laø söï khoân-ngoan cuûa ngöôøi ñöôïc ñieàu-ñoäng vaø khai-trieån bôûi Thaàn-Linh Ngaøi ñeå “Nhaän bieát Ngaøi”. Bôûi thaàn trí khoân ngoan ñoù, chuùng ta coù theå:

1. Bieát veà Ñöùc Chuùa Trôøi qua lôøi Kinh-Thaùnh laø söï khaûi-thò cuûa chính Ngaøi cho loaøi ngöôøi.

2. Bieát veà ñieàu troâng-caäy veà söï keâu goïi cuûa Ngaøi. 3. Bieát veà söï giaøu-coù cô-nghieäp vinh-hieån Ngaøi cho caùc

thaùnh-ñoà (Cô-ñoác nhaân) 4. Bieát veà quyeàn voâ-haïn cuûa Ngaøi ñoái vôùi ngöôøi tin

105

Ngaøi. 5. Bieát veà Chuùa Jeâsus Christ, cuøng quyeàn teå-trò ñôøi-ñôøi

cuûa Ngaøi. Taát caû nhöõng Cô-ñoác nhaân chaân-chính, ngay caû nhöõng

Cô-ñoác nhaân bò ngöôøi ñôøi coi laø thieáu tri-thöùc cuõng coù ñuû thaàn-trí khoân-ngoan ñeå hieåu caùc ñieàu keå treân. Chæ vì “Chuùng ta bieát mình thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi,… Chuùng ta bieát Con Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñeán, Ngaøi ñaõ ban trí-khoân cho chuùng ta ñaëng chuùng ta bieát Ñaáng chôn-thaät, vaø chuùng ta ôû trong Ñaáng chôn-thaät, laø ôû trong Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ, Con cuûa Ngaøi. AÁy chính Ngaøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi chôn-thaät vaø laø söï soáng ñôøi- ñôøi” (I Giaêng 5:19, 20).

Kính chaøo quí vò, nhöõng Con Ngöôøi Tri-Thöùc.

106

27

VAÊN-HOÙA

haø hieàn-trieát coå-ñieån Taây-phöông Aristote goïi ngöôøi ta laø “loaøi vaät xaõ-hoäi”. Pascal goi con ngöôøi laø “caây saäy coù tö-töôûng”.

Xaõ-hoäi tính coäng vôùi tö-töôûng, nhaân-loaïi ñaõ vaø ñang tieán. Chæ vì con ngöôøi coù yù-töôûng luoân-luoân muoán laøm cho xaõ-hoäi moãi ngaøy moät toát ñeïp hôn, hay hôn. Tieán-trình ñoù ngöôøi ta goïi laø vaên-hoùa. Noù ñöôïc ñònh-nghóa laø: moät toång-hôïp cuûa söï hieåu-bieát, tín-ngöôõng, ngheä-thuaät, luaân-lyù, luaät-phaùp, taäp-quaùn vaø taát-caû nhöõng khaû-naêng cuûa con ngöôøi thaâu-thaäp ñöôïc nhö moät phaàn-töû trong xaõ-hoäi.

Trieát-gia Phaùp Leùon Brunschwig ñònh-nghóa: Vaên-hoùa laáy nghóa ñen maø noùi, aáy laø nhöõng caùi gì boài-boå vaøo baûn-tính töï-nhieân ñeå naâng loaøi ngöôøi leân treân trình-ñoä caàm-thuù. AÁy laø söï tinh-teá trong phong-tuïc, söï thanh-cao trong tính-tình, loøng hieáu myõ vaø trí thaåm-myõ, toùm laïi laø heát thaûy nhöõng caùi gì coù leõ khoâng laøm cho baûn-taùnh vò-kyû cuûa chuùng ta hao-huït ñi, maø chæ muoán laøm cho söï sinh-hoaït theâm phaàn khoaùi-laïc, muïc-ñích ñem laïi trong giao-teá xaõ-hoäi caùi höùng-thuù ñoäc nhaát cuûa cheá-ñoä vaø dòu-daøng.

Hoäi Vaên-hoùa Quoác-teá (UNESCO) ñònh-nghóa raèng: Vaên-hoùa laø phaàn naõo-tuûy cuûa ñoaøn-theå ñöôïc ñieàu-tra, phaàn naõo-tuûy naøy ñöôïc bieåu-loä trong caùi tinh-hoa cuûa nhöõng hieán-cheá tö vaø coâng, cuûa nhöõng kyø-voïng cuûa “con ñöôøng soáng lyù-

N

107

töôûng” cuûa noù. Vaên-hoùa trong tieáng Phaùp vaø tieáng Anh ñeàu duøng chöõ

“culture”, nghóa ñen laø troàng-troït, laø vun-sôùi cho caây ñaâm hoa, keát-quaû myõ-maõn, laø xaây-döïng ñôøi soáng con ngöôøi cho lòch-söï vaø hieåu-bieát.

Bôûi söï chi-phoái cuûa vaên-hoùa maø ngöôøi ta caûm thaáy thích-hôïp, thoaûi-maùi vôùi xaõ-hoäi, cheá-ñoä naøy, hoaëc hoaøi-nghi, khoù chòu vôùi xaõ-hoäi, cheá-ñoä kia. Ngöôøi Vieät mình töï-haøo vôùi hôn boán ngaøn naêm vaên-hoùa vaø caûm thaáy khoù hoäi nhaäp vôùi neàn vaên-hoùa môùi hôn hai traêm naêm cuûa Hoa-kyø. Söï caùch-bieät khoâng phaûi tuoåi-taùc vaên-hoùa, maø coù leõ bôûi söï caùch-bieät vaên-hoùa Ñoâng vaø Taây.

Vaên-hoùa Taây Phöông laø vaên-hoùa duy-vaät. Thieân troïng veà lyù-trí khoa-hoïc thöïc-nghieäm, laø ñaëc-tính cuûa xaõ-hoäi kyõ-ngheä.

Vaên-hoùa Ñoâng Phöông laø vaên-hoùa duy-taâm. Giaàu tình-caûm vaø töôûng-töôïng, hoøa vôùi thieân-nhieân, laø ñaëc tính cuûa xaõ-hoäi noâng-nghieäp.

Vaên-só Taây-Phöông nöôùc Anh Rudyard Kipling ñaõ noùi: Ñoâng laø Ñoâng, Taây laø Taây. Hai beân khoâng theå gaëp nhau ñöôïc.

Thi-só Ñoâng-Phöông AÁn-ñoä R. Tagore ñaõ traû-lôøi: Ngöôøi laø ngöôøi, maùy laø maùy. Khoâng bao giôø ngöôøi vôùi maùy coù theå gaëp nhau ñöôïc.

Toâi khoâng nhôù vaên-haøo ñaõ noùi ñeå dung-hoøa raèng: Daân-toäc treân theá-giôùi gaëp nhau ôû nhöõng choã cao nhaát vaø ôû nhöõng choã thaáp nhaát ... chæ khaùc nhau ôû khoaûng giöõa.

Choã thaáp nhaát trong con ngöôøi caû Taây laãn Ñoâng ñeàu yù-thöùc veà baûn-chaát toäi-loãi trong con ngöôøi. Choã cao-troïng nhaát trong con ngöôøi caû Ñoâng laãn Taây ñeàu coù yù-thöùc veà Chaân, Thieän, Myõ.

Vaên-hoùa Vieät-Nam, moät neàn vaên-hoùa phaûn-aûnh tình-caûm cuûa moät daân-toäc quaù nhieàu ñau-thöông, moät neàn vaên-hoùa tieáp-nhaän tö-töôûng boán-phöông maø vaãn duy-trì ñöôïc baûn-saéc rieâng-bieät cuûa mình.

108

Vaên-hoùa Vieät-Nam laø vaên-hoùa ñem loøng daân-toäc hoøa vôùi thieân-nhieân. Haïnh-phuùc, lyù-töôûng khoâng phaûi laø oâm-ñoàm quyeàn-theá, vô-veùt taøi-saûn vaät-chaát cho muïc-ñích vò-kyû, maø naëng veà tình-caûm, giaøu töôûng-töôïng nhöng khoâng phaûi laø mô-moäng. Mong muoán hoøa-ñoàng vôùi hoaøn-caûnh thieân-nhieân, laáy ñoù laøm muïc tieâu ñi tìm haïnh-phuùc. Töø caâu ca-dao nôi thoân-queâ:

ÔÛ ñôøi muoân söï cuûa chung Hôn nhau moät tieáng anh-huøng maø thoâi.

Ñeán caâu-thô cuûa ñaïi thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù: Cuûa ñoàng laàn thieân-haï tieâu chung Hôn nhau hai chöõ anh-huøng.

Ñeå dieãn-taû lyù-töôûng, ngöôøi Vieät laáy vuõ-truï laøm cöùu-caùnh, laáy söï ñoàng-hoøa vôùi thieân-nhieân laøm haïnh-phuùc, chôù khoâng laáy chinh-phuïc thieân-nhieân laøm muïc-ñích. Anh-huøng laø lyù-töôûng haønh-ñoäng ñeå phuïng-söï moät lyù-töôûng cao-caû, ñeå thöïc-hieän moät muïc-ñích laøm ngöôøi töøng-traûi, sieâu-xuaát ra ngoaøi caù-nhaân heøn-thaáp, ra ngoaøi xaõ-hoäi chaät-heïp tuy thieát-yeáu, ñeå phoái-hôïp hoøa-ñoàng vôùi vuõ-truï thieân-nhieân.

Caùi lyù-töôûng cao-caû aáy chuùng ta tìm thaáy moät söï phuø-hôïp trong Cô-ñoác giaùo vôùi daân-toäc tính treân bình-dieän vaên-hoùa. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Heã ai nhaän Ngaøi, thì Ngaøi ban cho quyeàn-pheùp trôû neân con-caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho nhöõng ngöôøi tin Danh Ngaøi” (Giaêng 1:12).

Loøng chuùng ta chæ mong ñaït ñeán söï hoøa-ñoàng thoâng-caûm vôùi vuõ-truï. Nhöng Chuùa Jeâsus, Ñaáng Cöùu-theá ñaõ ñeán theá-gian vôùi muïc-ñích khoâng phaûi mong ñem chuùng ta ñeán choã hoøa-ñoàng vôùi thieân-nhieân, hoøa-ñoàng vôùi taïo-vaät, maø mong ñem chuùng ta ñeán choã hoøa-ñoàng vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng Taïo-Hoùa. Hoøa-ñoàng trong tình Phuï-töû sung-maõn. Thaám-nhuaàn “ñuû moïi thöù phöôùc thieâng-lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3), maø Thieân-phuï töø-aùi saün loøng ban cho moïi Cô-ñoác nhaân qua nieàm tin nôi Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ.

Toâi haõnh-dieän vôùi neàn vaên-hoùa Vieät. Moät neàn vaên-hoùa

109

ñöa con ngöôøi ñeán choã hoøa-ñoàng vôùi thieân-nheân. Toâi maõn-nguyeän vôùi Cô-ñoác giaùo. Qua Ñöùc Chuùa Jeâsus-

Christ, toâi ñöôïc hoøa-ñoàng vôùi Thieân Chuùa. Khoâng bieát noùi sao ñeå quí vò thoâng-caûm ñöôïc ñieàu maõn-nguyeän toâi ñang coù. Thoâi, chi baúng môøi quí vò tieáp nhaän Chuùa Jeâsus-Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình ñeå thöïc-nghieäm ñieàu maõn-nguyeän ñoù vaäy.

110

28

TÖ TÖÔÛNG

ascal noùi: “Con ngöôøi laø caây saäy coù tö-töôûng”. Tö-töôûng con ngöôøi thaät laø phong-phuù, “chín ngöôøi möôøi yù” trong moät vaán-ñeà. Tuøy theo trình-

ñoä vaên-minh, yù-töôûng ñöôïc phaùt-trieån nhieàu hay ít, saùng-suûa hay lôø-môø, coù yù-thöùc hôn hay keùm vaø con ngöôøi coá-gaéng duøng lôøi noùi ñeå dieãn-taû tö-töôûng. YÙ-töôûng caøng doài-daøo, lôøi noùi caøng phong-phuù. Ngöôøi ta ñaõ cheá ñöôïc maùy khueách-ñaïi aâm-thanh ñeå giuùp lôøi noùi ñöôïc phaùt ra lôùn hôn. Nhöng tieác thay, ngöôøi ta chöa cheá ñöôïc maùy-khueách ñaïi tö-töôûng neân nhieàu lôøi noùi phaùt ra nghe oàn-aøo roãng tueách.

Nhaân loaïi daàu ôû baát cöù trình-ñoä naøo, tö-töôûng vaãn laø phöông-tieän haønh-ñoäng hieäu-nghieäm ñeå giuùp con ngöôøi tieân- lieäu vaø saùng-taïo. Vuõ-truï vaø con ngöôøi baét ñaàu coù yù-nghóa vôùi nhöõng hoaït-ñoäng tö-töôûng. Daàu tö-töôûng laø caùi trí suy-nghó töø trong oùc, bieát pheâ-bình leõ phaûi traùi, bieát phaùn-ñoaùn ñieàu hay dôû, nhöng tö-töôûng khoâng bao giôø maõn-nguyeän vôùi suy-luaän tri-thöùc.

Con ngöôøi laø con vaät xaõ-hoäi. Con ngöôøi coù yù-thöùc phaûn-tænh veà thaùi-ñoä soáng coøn cuûa mình. Con ngöôøi ñaõ suy- nghó veà söï vaät chung quanh, veà quan-heä giöõa ngöôøi vôùi trôøi ñaát muoân vaät, giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi, giöõa mình vôùi mình. Coù quan-nieäm veà yù-nghóa vaø nghóa-lyù cuûa söï soáng. Taát caû nhöõng caùi ñoù taïo thaønh moät heä-thoáng tö-töôûng ñeå thích-öùng vôùi

P

111

ñieàu-kieän thôøi-gian vaø khoâng-gian hieän-höõu. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ döïng neân con ngöôøi vaø ban cho con

ngöôøi caùi khaû-naêng cao quyù laø suy-töôûng, khaùc vôùi baûn-naêng caàm-thuù. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ traéc-nghieäm caùi khaû-naêng suy- töôûng aáy ngay trong buoåi saùng theá. Kinh-Thaùnh cheùp: “Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi laáy ñaát naén neân caùc loaøi thuù ñoàng, caùc loaøi chim trôøi, roài daãn ñeán tröôùc maët A-ñam ñaëng thöû xem ngöôøi ñaët teân chuùng noù laøm sao, haàu cho teân naøo A-ñam ñaët cho moïi vaät soáng, ñeàu thaønh teân rieâng cho noù. A-ñam ñaët teân caùc loaøi suùc-vaät, caùc loaøi chim trôøi cuøng caùc loaøi thuù ñoàng” (Saùng-theá kyù 2:19,20). A-ñam cuõng ñaõ chöùng-toû khaû-naêng suy-luaän khi Chuùa ñem ngöôøi nöõ maø Chuùa ñaõ döïng neân cho oâng. A-ñam noùi: “Ngöôøi naày laø xöông bôûi xöông toâi, thòt bôûi thòt toâi maø ra. Ngöôøi naày seõ ñöôïc goïi laø ngöôøi nöõ, vì noù do nôi ngöôøi nam maø coù” (Saùng-theá kyù 2:23). Nhö vaäy, ñaõ laø ngöôøi taát phaûi suy-nghó, khoâng suy-nghó khoâng xong. Vaäy neân:

Laøm ngöôøi suy chín, xeùt xa, Cho töôøng goác ngoïn, cho ra vaén daøi. Laøm ngöôøi phaûi ñaén, phaûi ño, Phaûi caân naëng nheï, phaûi doø noâng saâu. Laøm ngöôøi maø chaúng bieát suy, Ñeán khi nghó laïi coøn gì laø thaân. Laøm ngöôøi aên toái lo mai, Vieäc mình hoà deã ñeå ai lo löôøng.

Ca Dao Tö-töôûng con ngöôøi thaät phong-phuù, khoâng coù moät laõnh-

vöïc naøo, moät bieân-giôùi naøo quy-ñònh hoaëc haïn-cheá hoaït-ñoäng cuûa tö-töôûng. Nhöng töïu-trung vaãn laø nhöõng tö-töôûng lieân- quan ñeán thaùi-ñoä soáng-coøn cuûa con ngöôøi, laø xaùc-ñònh vò-trí cuûa mình töông-quan ñeán trôøi, ñaát vaø ngöôøi.

Thieân thôøi, ñòa lôïi, nhaân hoøa. Hoaëc

Ñoäi trôøi, ñaïp ñaát, ôû ñôøi. Caùi chieàu-höôùng, caùi chuû-ñích cuûa tö-töôûng laø vaäy.

112

Nhöng tieác thay, sau khi loaøi ngöôøi phaïm toäi, “caùc yù-töôûng cuûa loøng hoï laø xaáu luoân” (Saùng-theá kyù 6:5), “caùc tö töôûng cuûa loaøi ngöôøi laø hö khoâng” (Thi-thieân 94:11) vaø “cöù laàm-laïc trong yù-töôûng hö khoâng” (Roâ-ma 1:21). Ñeå roài “hôi thôû taét ñi, loaøi ngöôøi laïi trôû veà buïi ñaát mình. Trong chính ngaøy ñoù, caùc tö-töôûng noù bieán maát ñi” (Thi-thieân 116:4).

Chuùng ta thöû laøm moät cuoäc söu-tra tö-töôûng treân caên baûn thieân, ñòa, nhaân. OÂi! Haàu heát caùc tö-töôûng ñeàu mang tính-chaát “phaûn loaïn”, khieán cho söï soáng cuûa nhaân-loaïi ñöôïc ñaët trong tình traïng “chæ maønh treo chuoâng”.

Caûm taï Ñöùc Chuùa Trôøi, daàu con ngöôøi coù tö-töôûng phaûn-loaïn, Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ñaày loøng yeâu-thöông. Ngaøi phaùn raèng: “Vì ta bieát yù-töôûng ta nghó ñoái cuøng caùc ngöôi, laø yù-töôûng bình-an, khoâng phaûi tai-hoïa, ñeå cho caùc ngöôi ñöôïc söï troâng-caäy trong luùc cuoái cuøng cuûa mình” (Gieâ-reâ-mi 29:21). Vinh-dieäu thay! Lyù-töôûng cuûa Ngaøi ñaõ ñöôïc theå-hieän gaàn hai ngaøn naêm nay. Ñeâm Ñöùc Chuùa Jeâsus giaùng-haï laøm ngöôøi nôi maùng coû ñeâ-heøn taïi thaønh Beát-leâ-hem laø thöïc-theå cuûa lyù-töôûng “bình-an döôùi ñaát” (Lu-ca 2:14). “ÔÛ theá-gian khoâng coù söï troâng-caäy” (EÂ-pheâ-soâ 12:12), thì baây giôø “Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laø söï troâng-caäy” (I Ti-moâ-theâ 1:1). Neân Cô-ñoác nhaân “coù loøng troâng-caäy chaéc-chaén” (Phi-líp 1:20), “söï troâng-caäy soáng” (I Phi-e-rô 1:3).

Loøng nhaân-töø, yeâu-thöông cuûa Ngaøi, phöông-phaùp laï- luøng cuûa Ngaøi vöôït quaù ñieàu toâi suy-töôûng. Phaûi, Ñöùc Gieâ-hoâ-va phaùn: “YÙ-töôûng ta chaúng phaûi yù-töôûng caùc ngöôi, ñöôøng loái caùc ngöôi chaúng phaûi laø ñöôøng loái ta. Vì caùc töøng trôøi cao hôn ñaát bao nhieâu, thì ñöôøng loái ta cao hôn ñöôøng loái caùc ngöôi, yù-töôûng ta cao hôn yù-töôûng caùc ngöôi cuõng baáy nhieâu” (EÂ-sai 55:8,9).

Mong raèng quyù vò suy-töôûng vaø chaáp-nhaän lôøi keâu goïi cuûa Chuùa: “Keû aùc khaù boû ñöôøng mình, ngöôøi baát-nghóa khaù boû caùc yù-töôûng; haõy trôû laïi cuøng Ñöùc Gieâ-hoâ-va, Ngaøi seõ thöông-xoùt cho, haõy ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi, vì Ngaøi tha-thöù

113

doài-daøo” (EÂ-sai 55:7). Tö-töôûng ta muoán ta phuû-nhaän caùi ñòa-vò baát-nghóa cuûa

ta. Nhöng chính ta thaät nhö vaäy tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi chí nhôn chí thaùnh. Xin quyù vò ñöøng khöôùc-töø yù-töôûng toát-laønh maø Ngaøi ñang daønh cho chuùng ta.

114

29

SAÙCH

höõ vieát laø moät phaùt-minh troïng-ñaïi nhöùt cuûa con ngöôøi. Ñaây, toâi ñang nhôø noù chuyeån ñeán quí vò lôøi noùi chaân-tình. Noù ñang “noùi” vôùi quí vò ñieàu toâi

muoán noùi vôùi quí vò. Chæ caàn vaøi ba chöõ gheùp laïi vôùi moät ít khoaûng-caùch ôû giöõa. Noù giuùp ta goïi teân moät vaät, ghi laïi moät tö-töôûng, noù giuùp ta nhaän bieát moät söï-kieän, thaáu-trieät moät vaán-ñeà.

Cuoäc caùch-maïng vó-ñaïi nhöùt trong lòch-söû loaøi ngöôøi laø vieäc phaùt-minh ra maùy in vôùi ngaønh aán-loaùt saùch baùo. Chuùng ta thöû töôûng-töôïng. Moät ngaøy ñeïp trôøi naøo ñoù, con ngöôøi thöùc daäy, thaáy taát caû saùch baùo, giaáy tôø bieán maát, khoâng coøn moät maûnh naøo löu laïi treân traàn-theá. Thöû hoûi caùi gì xaûy ra trong xaõ-hoäi loaøi ngöôøi? Thaät laø moät söï khuûng-khieáp khoâng theå töôûng.

Saùch - vôùi moät cuoán ñòa-lyù trong tay, ta caàm ñöôïc non-soâng gaám-voùc. Ta thaâu troïn baàu trôøi bao-la trong cuoán thieân-vaên hoïc. Ta trôû veà khoâng-thôøi-gian xa-xöa vôùi cuoán lòch-söû. Ta thaû thaát tình theo töøng trang cuûa cuoán tieåu-thuyeát. Ta ñaêm-chieâu suy-luaän tröôùc moät taäp luaän-ñeà. Saùch laø baûn töôïng-tröng cho taát caû caùi gì hieän coù, ñaõ qua vaø döï-ñoaùn trong töông-lai.

Ngöôøi xöa vieát saùch “vaên dó taûi ñaïo” - duïng vaên-chöông chôû ñaïo-lyù. Neân ngöôøi ñoïc saùch, coi saùch laø chöõ cuûa Thaùnh-

C

115

Hieàn. Ñoïc saùch ñeå söûa mình, ñeå tu-tænh, neân saùch Leã-Kyù môùi coù caâu “Thö thò tuøy thaân baûn” - saùch laø caùi goác cuûa mình caàn phaûi mang theo luoân.

Ngaøy nay saùch baùo ñaày-daãy. Moïi vaán-ñeà ñeàu ñöôïc saùch ñeà-caäp. Moïi ñòa-haït ñeàu ñöôïc saùch phanh-phui. Ngöôøi ñoïc saùch ñeå trau-doài kieán-thöùc.

Xöa cuõng nhö nay, daàu saùch baùo ñuôïc duøng treân bình-dieän ñaïo-ñöùc hay tri-thöùc. Saùch khoâng phaûi luoân-luoân laø phaûn-aûnh trung-thöïc, ñuùng-ñaén cuûa nhöõng söï vieäc. Bieát bao nhieâu hieàn-trieát coù yù-ñònh toát-ñeïp, nhöng vaãn laàm-laãn, laïc loái trong yù-töôûng mình. Coù bieát bao vaên nhaân, coù bieát bao taùc-giaû laàm-laãn maø khoâng töï bieát. Hoï bò löøa ngay trong nieàm tin toát ñeïp cuûa hoï. Teä-haïi hôn nöõa, coù bieát bao nhieâu taùc-giaû vì tö-lôïi, ganh-tò, hoaëc coù yù-ñònh baát chính ñaõ vieát ra nhöõng saùch maø chính hoï bieát laø sai laïc, vaø giaû-doái. Laém luùc hoï coøn coá-gaéng beânh-vöïc nhöõng lyù-thuyeát maø thaät ra chæ laø giaû-thuyeát, bôûi vì ñaõ choùt ñeo-ñuoåi.

Ngöôøi ta thích tieåu-thuyeát vì tieåu-thuyeát ñem ngöôøi ñoïc vaøo theá-giôùi giaû-taïo. Ngöôøi ñoïc caûm thaáy ñöôïc giaûi-thoaùt ra khoûi nhöõng söï thaät beõ-baøng, ñeå soáng trong moät theá-giôùi khaùc maø nhöõng öôùc muoán, nhöõng khaùt-voïng thaàm-kín nhöùt ñöôïc thöïc-hieän. Taùc giaû naøo baét maïch ñuùng thò-hieáu quaàn chuùng, tieåu-thuyeát hoï baùn chaïy haøng ñaàu.

Ngöôøi ta thích ñoïc nhöõng trieát-thuyeát ñeå tìm moät höôùng ñi cho cuoäc soáng hay ñeå baøo chöõa cho caùch soáng hieän-taïi. Toâi soáng theo thuyeát cuûa Khoång, cuûa Laõo, cuûa Phaät, cuûa Ma-hoâ-meùt, cuûa Caùc-maùc, cuûa Mao, cuûa Saïc. v.v. Trieát-thuyeát naøo cuõng cho con ngöôøi caûm thaáy mình coù moät lyù-töôûng cao-caû, coù moät chieàu-höôùng thaêng-tieán. Chæ coù moät ñieàu ñaùng lo-ngaïi trong caùc trieát-thuyeát laø: Taát caû nhöõng vò nhaän-ñònh vaø ñöa ra trieát-thuyeát ñeàu mang moät maàm-moáng hö-hoûng nhö taát caù moïi ngöôøi - Toäi-loãi.

Chuùng ta ao-öôùc coù moät cuoán saùch naøo ñoù do moät taùc-giaû hoaøn-toaøn thaùnh-thieän, khoâng bao giôø laàm-laãn vieát neân.

116

Chuùng ta öôùc-ao coù moät cuoán saùch vaïch cho ta bieát roõ nguoàn-goác, baûn tính vaø vaän-maïng cuûa ta. Cho ta bieát ñòa-vò thaät söï cuûa ta trong theá-kyû vaø trong xaõ-hoäi ta ñang soáng. Cuoán saùch ñoù phaûi chöùa-ñöïng nhöõng baèng chöùng xaùc-thöïc, tieát-loä moät ít môùi meû thöïc-söï sau böùc maøn che kín töông-lai. Chuùng ta öôùc ao moät cuoán saùch ñem ta vaøo söï hieåu bieát linh-giôùi, caûm-thoâng ñöôïc vôùi Ñaáng Taïo-Hoùa, bieát ñöôïc yù-ñònh cuûa Trôøi, hieåu thaáu ñöôïc thieân-luaân.

Quyeån saùch naøo laø ngoïn ñeøn soi loái cho toâi trong traàn-theá toái-taêm naøy? Quyeån saùch naøo traán-an toâi trong theá-giôùi ñaày haõi-huøng, nguy-hieåm naøy? Quyeån saùch naøo cho toâi laáy laïi söùc soáng trong cuoäc soáng caèn-coãi. Quyeån saùch naøo gìn-giöõ toâi khoûi phaïm toäi trong moät xaõ-hoäi ñaày-daãy toäi-loãi. Ñoù laø cuoán saùch Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn-baûo laõnh-tuï Gioâ-sueâ: “Quyeån saùch luaät-phaùp naøy chôù xa mieäng ngöôi, haõy suy-gaãm ngaøy vaø ñeâm, haàu cho caån-thaän laøm theo moïi ñieàu ñaõ cheùp ôû trong; vì nhö vaäy ngöôi môùi ñöôïc may-maén trong con ñöôøng mình, vaø môùi ñöôïc phöôùc” (Gioâ-sueâ 1:8). Ñoù laø cuoán saùch maø söù-ñoà Phao-loâ ñaõ aân-caàn nhaéc-nhôû Ti-moâ-theâ: “Kinh-Thaùnh voán coù theå khieán con khoân-ngoan ñeå ñöôïc cöùu bôûi ñöùc-tin trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Caû Kinh-Thaùnh ñeàu laø bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi-daãn, coù ích cho söï daïy-doã, beû-traùch, söûa-trò, daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn-veïn vaø saém-saün ñeå laøm moïi vieäc laønh” (II Ti-moâ-theâ 3:15-17).

Moät cuoán saùch nhö vaäy, laøm sao quí vò coù theå thieáu trong tuû saùch gia-ñình. Moät cuoán saùch nhö vaäy, laøm sao quí vò khoâng löu-yù maø quyeát taâm hoïc hoûi “ñeå ñöôïc may-maén trong con ñöôøng mình vaø môùi ñöôïc phöôùc”.

Chuùa quí vò troïn ñôøi may-maén vaø ñöôïc phöôùc.

117

30

VAÊN LAØ NGÖÔØI

göôøi ta noùi: “Vaên laø ngöôøi”. Ngöôøi laøm sao noùi ra laøm vaäy. Thaät ra chæ ñuùng phaàn naøo. Ngöôøi ta thöôøng ñoaùn giaù-trò tri-thöùc tinh-thaàn cuûa

ngöôøi khaùc baèng caùch xem ngöôøi ñoù öa ñoïc nhöõng loaïi saùch baùo naøo. Leõ töï-nhieân, phaùn-ñoaùn khoâng bao giôø coù tính-caùch moät coâng-thöùc. Nhöng coù moät ñieàu chaéc-chaén laø caû ngöôøi vieát laãn ngöôøi ñoïc ñeàu mong coù söï thoâng-caûm chaân-thaønh.

Ngöôøi vieát phaûi vieát laøm sao ñeå ngöôøi ñoïc hình dung ñöôïc moät ngöôøi khoâng heà quen bieát ñeán gaëp mình vôùi ñoâi tay giang roäng, nieàm-nôû, chaân-thaät: Ñaây, toâi ñaây, nhöõng gì toâi vieát, nhöõng gì toâi tin chaéc, toâi xin chia-xeû vôùi baïn. Toâi mong baïn ñoùn tieáp toâi khoâng e-ngaïi, khoâng ngaäp-ngöøng. Toâi mong baïn baét gaëp toâi qua nhöõng haøng chöõ chi-chít. Kìa, baïn mæm cöôøi khi loøng toâi roän-raõ vieát leân. Baïn ñaêm chieâu ôû nhöõng ñoaïn toâi boùp traùn vieát ra töøng lôøi. Baïn ngaâm-nga caâu thô cuûa toâi vôùi tinh-thaàn saûng-khoaùi nhö toâi ñaõ thoáng-khoaùi deät thaønh. Toâi cho baïn caëp maét cuûa toâi ñeå nhìn caùi toâi nhìn, luoàng tö-töôûng toâi ñöôïc pheùp cö-truù trong naõo-boä baïn. Nieàm tin toâi hoøa-ñoàng vôùi ñöùc-tin baïn. Neáu coù theå ñöôïc, baïn nhaéc ñieän-thoaïi goïi toâi moät tieáng. Neáu coù thì-giôø hôn, baïn vieát cho toâi moät böùc thö trong tình vaên-töï. Thöû hoûi coøn phaàn-thöôûng naøo quyù-giaù hôn?

Toâi, moät ñoäc giaû. Caëp maét toâi löôùt nhanh treân nhöõng

N

118

haøng chöõ chi-chít maø tai vaêng-vaúng nghe tieáng noùi cuûa baïn. Laém luùc toâi noùi vôùi nhöõng haøng chöõ nhö noùi vôùi baïn: Saïo! ñöøng hoøng ñaùnh löøa toâi. Coù luùc toâi thoâi ñoïc, toâi baét baïn ngöøng noùi ñeå luoàng tö-töôûng toâi baét kòp laøn soùng tö-töôûng baïn. Toâi ñaûo maét laïi ñoaïn vöøa ñoïc, toâi baét baïn noùi laïi bao nhieâu laàn tuøy theo sôû-thích toâi, cho ñeán khi noù trôû thaønh lôøi noùi cuûa chính toâi maø toâi khoâng caûm thaáy ñaõ aên caép lôøi noùi cuûa baïn, chæ vì baïn ñaõ noùi leân ñöôïc ñieàu toâi ñaõ nghó. Toâi laät laïi trang ñaàu ñeå ñoïc laïi lôøi baïn töï giôùi-thieäu hay cuûa ngöôøi khaùc giôùi-theäu baïn. AØ, coù caû hình cuûa baïn nöõa, toâi ngoù baïn trong tình quen thaân. “Vaên kyø thanh baát kieán kyø hình”. Nghe danh baïn maø chöa heà gaëp baïn vaãn laø caùi thieáu-soùt nôi taâm-tö. Toâi vieát vaøi chöõ gôûi ñeán baïn, toâi vieát khoâng ñöôïc kheùo laém, nhöng ñaâu coù caàn. Toâi chæ caàn baïn bieát, nhöõng doøng chöõ baïn vieát, taâm-tình cuûa baïn ñaõ ñöôïc toâi ñoùn nhaän. Baïn haún thích thuù laém.

Vua Sa-loâ-moân laø vò vua khoân-ngoan baäc nhaát trong thieân-haï. Kinh-Thaùnh ghi raèng: “Vua Sa-loâ-moân troåi hôn caùc vua treân ñaát veà söï khoân-ngoan. Caùc vua treân ñaát ñeàu caàu thaáy maët vua Sa-loâ-moân, ñaëng nghe söï khoân-ngoan cuûa ngöôøi maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñeå trong loøng ngöôøi” (II Söû-kyù 9:22-23). Nhöõng ngöôøi muoán gaëp Sa-loâ-moân coù Nöõ-hoaøng xöù Seâ-ba. Chuùng ta haõy nghe lôøi nhaän-ñònh cuûa baø khi dieän-kieán vua Sa-loâ-moân: “Ñieàu toâi nghe noùi trong xöù toâi veà caùc lôøi noùi vaø söï khoân-ngoan cuûa vua, thì thaät laém. Song tröôùc khi toâi chöa ñeán ñaây vaø chöa thaáy taän maét nhöõng ñieàu naøy, thì toâi chaúng tin lôøi hoï; vaø kìa, ngöôøi ta chaúng thuaät cho toâi nghe ñeán phaân nöûa söï khoân-ngoan lôùn-lao cuûa vua; vua thaät troåi hôn tieáng ñoàn toâi ñaõ nghe” (II Söû-kyù 9:5-6). Trong coå thi coù caâu: “Ñoïc thi moãi nieäm taøi danh taïi. Duïc kieán kyø nhaân nhaát dieän ñaøm” - Moãi laàn ñoïc thô ngöôøi, mình thaáy taøi hieän roõ. Muoán thaáy ngöôøi ñoù ñeå ñoái dieän noùi chuyeän.

“Ñôøi xöa, Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ duøng caùc ñaáng tieân-tri phaùn daïy toå-phuï chuùng ta nhieàu laàn nhieàu caùch” (Heâ-bô-rô 1:1).

119

Loaøi ngöôøi ñaõ nghe lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi qua caùc “ñaáng tieân-tri”, qua lôøi Kinh-Thaùnh. Vaø nhöõng ai ñeå taâm ñeán Lôøi Ngaøi ñeàu coù theå ñoàng thanh vôùi taùc-giaû Thi-thieân 119 raèng: “Lôøi Chuùa ngoït hoïng toâi döôøng bao! thaät ngoït hôn maät ong trong mieäng toâi” (c. 103). “Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn cho chaân toâi, aùnh-saùng cho ñöôøng-loái toâi” (c. 105). “Söï giaõi-baøy Lôøi Chuùa, soi-saùng cho, ban söï thoâng-hieåu cho ngöôøi thaät-thaø” (c. 130). “Toâi troâng-caäy Lôøi Chuùa” (c. 147). “Lôøi Chuùa laøm cho toâi soáng laïi” (c. 50). Chuùng ta thaät ñöôïc phöôùc hôn ngöôøi xöa vì “ngaøy sau roát naøy, Ngaøi phaùn daïy chuùng ta bôûi Con Ngaøi (Ñöùc Chuùa Jeâsus).” (Heâ-bô-rô 1:2). Chuùa Jeâsus laø “Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi” thaønh hình (Khaûi-huyeàn 19:13). Kinh-Thaùnh cheùp: “Ban ñaàu coù Ngoâi-Lôøi, Ngoâi-Lôøi ôû cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Ngoâi-Lôøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi ... Ngoâi-Lôøi ñaõ trôû neân xaùc-thòt, ôû giöõa chuùng ta, ñaày ôn vaø chaân-lyù; chuùng ta ngaém xem söï vinh-vhieån cuûa Ngaøi, thaät nhö vinh-hieån cuûa Con moät ñeán töø nôi Cha” (Giaêng 1:1,14).

Chuùng ta ñaõ nghe Lôøi Ngaøi, chuùng ta haún öôùc-ao ñöôïc dieän-kieán Ngaøi. Chuùng ta khoâng caàn tìm caùch dieän-kieán Ñöùc Chuùa Trôøi. Chính Ngaøi ñaõ ñeán vôùi chuùng ta qua Lôøi Ngaøi, qua hieän thaân Ngaøi laø Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Chính Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta laø An-pha vaø OÂ-meâ-ga” (Khaûi-huyeàn 22:13). An-pha laø chöõ ñaàu vaø OÂ-meâ-ga laø chöõ cuoái trong boä chöõ Hi-laïp. Ngaøi laø Lôøi. Trong tieáng Hi-laïp coù hai chöõ chæ veà lôøi noùi: Logos vaø Lalia. Logos laø lôøi noùi coù suy-nghó, laø lôøi noùi vôùi. Coøn Lalia laø lôøi noùi, laø söï phaùt aâm.

Chuùa Jeâsus laø Ngoâi-Lôøi, laø Logos, laø Lôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi noùi vôùi toâi vaø quí vò. Bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus, Ñöùc Chuùa Trôøi noùi vôùi chuùng ta raèng: “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông theá-gian (coù quí vò) ñeán noãi ñaõ ban Con moät cuûa Ngaøi (Chuùa Jeâsus), haàu cho heã ai tin Con aáy khoâng bò hö-maát maø ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 3:16).

Chuùng ta haõy nghe lôøi kyø-dieäu naøy cuûa Chuùa Jeâsus phaùn vôùi nhöõng ngöôøi baèng loøng “nghe lôøi ta vaø tin Ñaáng ñaõ sai ta,

120

thì ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 5:24) raèng: “Haõy cöù ôû trong ta thì ta seõ ôû trong caùc ngöôi ... caùc ngöôi cöù ôû trong ta vaø lôøi ta ôû trong caùc ngöôi” (Giaêng 15:4,7).

Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ laø Ñaáng Soáng. Lôøi Ngaøi laø “lôøi soáng vaø linh-nghieäm” (Heâ-bô-rô 4:12). Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, haõy yeâu-meán Lôøi Chuùa nhö yeâu-meán Chuùa. Chuùng ta haõnh-dieän coù Chuùa Soáng vôùi chuùng ta. Taïi sao chuùng ta laïi muoán soáng vôùi moät Chuùa “caâm”, Ngaøi khoâng noùi ñöôïc gì vôùi chuùng ta sao? Lôøi Ngaøi soáng vaø haønh-ñoäng trong chuùng ta. Haõy ñeå Chuùa noùi vôùi chuùng ta. Ngaøi laø Ngoâi-Lôøi.

Thöa quí vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Ngaøi ñang phaùn vôùi quí vò lôøi naày: “Naày, ta ñöùng ngoaøi cöûa maø goõ; neáu ai nghe tieáng ta maø môû cöûa cho, thì ta seõ vaøo cuøng ngöôøi aáy, aên böõa toái vôùi ngöôøi vaø ngöôøi vôùi ta” (Khaûi-huyeàn 3:20). Xin quí vò tieáp-nhaän Lôøi Ngaøi vaø tieáp-nhaän Ngaøi laøm Cöùu-Chuùa.

Lôøi Ngaøi laø chính Ngaøi. Ñaây môùi thaät Vaên laø Ngöôøi.

121

31

TÖÔÛNG TÖÔÏNG

ng Boä-tröôûng Xaõ-Hoäi tôùi thaêm moät döôõng-trí vieän. OÂng hoûi thaêm moät beänh-nhaân:

- Anh ôû ñaây theá naøo? Taâm-trí ñaõ khaù chöa? - ÔÛ ñaây chöõa trò toát laém. OÂng môùi vaøo haû? Raùng ôû ñaây,

theá naøo cuõng ñöôïc chöõa laønh. - Khoâng, toâi laø Boä-tröôûng Xaõ-Hoäi. - OÀ, beänh oâng coøn nheï laém. Khi toâi vaøo ñaây, toâi xöng laø

Toång-Thoáng. Giaùo sö George Dumas chuyeân veà beänh-lyù hoïc caân-naõo

ñaõ noùi: “Khoâng coù ngöôøi naøo bình-thöôøng caû, khoâng coù moät ngöôøi naøo quaân-bình veà caân-naõo”. Nghóa laø moïi ngöôøi ñeàu coù chaát ‘ñieân’ trong taâm-trí mình khoâng nhieàu thì ít. Chaát ñieân ñoù khieán ta töôûng-töôïng. Bieát bao nhaø baùc-hoïc, bieát bao keû quyeàn-theá ñaõ thuù-vò nuoâi döôõng chaát ñieân aáy caùch töï-nguyeän, khieán cho theá-giôùi phaûi ñieân-ñaûo vôùi moät Taàn-Thuûy-Hoaøng khuøng, moät Hít-le ñieân, moät Caùc-maùc khaät-khöôõng, vaø vôùi ngaøn ngaøn vò ñieân khaùc.

Nhaø taâm-lyù hoïc cho raèng töôûng-töôïng laø moät phaän söï cuûa trí-oùc giuùp ta gom-goùp nhöõng yù-kieán moät caùch ñaëc-saéc vaø baát-ngôø. Ta nhìn con ngöïa ñeïp-ñeõ, huøng-duõng chaïy leï. Ta nhìn con chim vôùi caëp caùnh bay leï-laøng. Trí töôûng-töôïng cuûa ta gheùp hai yù-töôûng laïi vôùi nhau taïo thaønh moät hình-aûnh khaùc haún söï thaät: Con ngöïa coù caùnh. Ngöïa chaïy nhö bay. Ngöïa

OÂ

122

phi. Trí töôûng-töôïng cho ngöôøi ta hình-aûnh: ñaàu traâu maët ngöïa, hình ngöôøi maët thuù hay mình thuù ñaàu ngöôøi. Nhöõng hình-aûnh naøy khoâng thieáu gì trong chuyeän tích thaàn-thoaïi.

Nhaø duy vaät cho raèng töôûng-töôïng laø saûn-phaåm cuûa boä oùc, nhö maät laø chaát baøi-tieát cuûa gan.

Nhaø ngheä-só laïi cho töôûng-töôïng laø tröïc-giaùc, laø gôïi- caûm. Victor Hugo ñaõ nhìn baàu trôøi laø caùnh ñoàng meânh-moâng maø caùc vì sao laø nhöõng haït gioáng do Ñöùc Chuùa Trôøi raûi ra.

Coù ngöôøi laïi cho raèng töôûng-töôïng laø phöông-tieän ñeå thoaùt ra khoûi söï thaät. Söï thaät thöôøng bi-thöông, chaùn-ngaùn neân ta duøng töôûng-töôïng ñeå troán traùnh vaøo moäng aûo.

Ai baûo chaên traâu laø khoå, Chaên traâu söôùng laém chöù. Ñaàu ñoäi noùn meâ nhö loïng che, Tay caàm caønh tre nhö roi ngöïa …………………………………

Ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân, töôûng-töôïng laø moät vaät duïng ñeå khaùm phaù ra söï töông-quan bí-aån giöõa theá-giôùi con ngöôøi vôùi Thöôïng-Ñeá.

Khi Ñöùc Chuùa Jeâsus ñeán theá gian laøm Cöùu Chuùa, Ngaøi chòu cheát treân thaäp-töï giaù, Ngaøi bò choân, Ngaøi soáng laïi, Ngaøi thaêng thieân veà trôøi ñeå hoaøn-taát söï cöùu-roãi cho loaøi ngöôøi, nghóa laø ñem loaøi ngöôøi ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi cuï- theå hoùa söï cöùu-roãi cuûa Ngaøi baèng lôøi phaùn: “Ta laø ñöôøng ñi… chaúng bôûi ta thì khoâng ai ñöôïc ñeán cuøng Cha (Ñöùc Chuùa Trôøi)” (Giaêng 14:6). Lôøi Ngaøi phaùn baét ta phaûi töôûng-töôïng Ngaøi laø ñöôøng ñi maø baøn chaân ta ñaët treân con ñöôøng ñoù laø ñöùc-tin ñeå ñi ñeán söï giao-hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi.

Khi ñoïc chuyeän Ngaøi noùi veà ñöùa con hoang ñaøng (Lu-ca 15:11-32), ta töôûng-töôïng ra Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha chí nhôn baèng loøng ñoùn tieáp chuùng ta, nhöõng ñöùa con hoang ñaøng toäi-loãi khi bieát quay ñaàu trôû veà vôùi Ngaøi.

Chuùng ta quaù quen thuoäc vôùi böùc tranh veõ Chuùa Jeâsus tay caàm tröôïng, tay aüm chieân con, daãn daét moät baày chieân ñi

123

sau Ngaøi. Hoïa só ñaõ töôûng-töôïng vaø moâ taû lôøi phaùn cuûa Chuùa: “Ta laø ngöôøi chaên chieân hieàn laønh” (Giaêng 10:11). Ta an taâm trong nguy-khoán vì ta töôûng ñöôïc Chuùa laø ngöôøi chaên hieàn laønh. Ngaøi ôû beân ta suoát ñôøi, neân “Daàu khi toâi ñi trong truõng boùng cheát, toâi chaúng sôï tai hoïa naøo; vì Chuùa ôû cuøng toâi” (Thi-thieân 23:4).

Cô-ñoác nhaân naøo töôûng-töôïng ñöôïc lôøi Chuùa phaùn: “Ta ñi saém saün cho caùc ngöôi moät choã. Khi ta ñaõ ñi, vaø ñaõ saém saün cho caùc ngöôi moät choã roài, ta seõ trôû laïi ñem caùc ngöôi ñi vôùi ta, haàu cho ta ôû ñaâu, thì caùc ngöôi cuõng ôû ñoù” (Giaêng 14:2, 3). Thì chaéc-chaén coù ñoàng taâm-traïng vôùi caùc thaùnh ngaøy xöa: “Theá gian khoâng xöùng ñaùng cho hoï ôû” (Heâ-bô-rô 11:38).

Thaùnh Phao-loâ ñaõ töôûng töôïng ñöôïc söï vinh-hieån haàu ñeán neân tuyeân boá: “Vaû, toâi töôûng raèng nhöõng söï ñau-ñôùn baây giôø chaúng ñaùng so-saùnh vôùi söï vinh-hieån haàu ñeán, laø söï seõ ñöôïc baøy ra trong chuùng ta”. (Roâ-ma 8:18). Neân ñaõ “baét chöôùc Ñaáng Christ” (I Coâ-rinh-toâ 11:1) “Vì söï vui-möøng ñaõ ñaët tröôùc maët mình, chòu laáy thaäp töï giaù, khinh ñeàu sæ-nhuïc” (Heâ-bô-rô 12:2) treân böôùc ñöôøng theo Chuùa vaø haàu vieäc Chuùa.

Bieát bao Cô-ñoác nhaân ñaõ töôûng-töôïng ñöôïc: “Toâi thaáy nhöõng keû cheát, caû lôùn vaø nhoû, ñöùng tröôùc toøa, vaø caùc saùch thì môû ra. Cuõng coù môû moät quyeån saùch khaùc nöõa, laø saùch söï soáng… Keû naøo khoâng ñöôïc bieân vaøo saùch söï soáng ñeàu bò neùm xuoáng hoà löûa” (Khaûi huyeàn 20:12,15). Neân vui loøng daâng troïn ñôøi mình laøm keû giaûng Tin-laønh ñeå ñem ngöôøi ta ñeán söï cöùu-roãi trong Danh Chuùa Jeâsus Christ. Laém luùc hoï bò khinh- cheâ, baïc-ñaõi, tuø-ñaøy hoaëc bò gieát cheát. Taát caû moïi söï ñoù khoâng ngaên chaën hoï treân böôùc ñöôøng truyeàn-giaùo. Hoï ñaõ töôûng-töôïng ñöôïc, hoï ñaõ ‘thaáy’. Hoï ñoàng thanh vôùi thaùnh Phao-loâ: “Vì Tin-laønh ñoù maø ta chòu khoå…, ta vì côù nhöõng ngöôøi ñöôïc choïn maø chòu heát moïi söï, haàu cho hoï cuõng ñöôïc söï cöùu-roãi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ, vôùi söï vinh-hieån ñôøi

124

ñôøi” (II Ti-moâ-theâ 2:9,10). Trí töôûng-töôïng giuùp ta ñaït ñeán lyù-töôûng. Hai chaân ñaët

treân ñaát maø ñaàu ngöôùc leân trôøi. Trí töôûng-töôïng trong nieàm tin chính xaùc cho ta moät hi-voïng soáng, moät lyù-töôûng soáng. “Bôûi chuùng ta chaúng chaêm söï thaáy ñöôïc, nhöng chaêm söï khoâng thaáy ñöôïc; vì nhöõng söï thaáy ñöôïc chæ laø taïm thôøi, maø söï khoâng thaáy ñöôïc laø ñôøi ñôøi khoâng cuøng vaäy” (II Coâ-rinh-toâ 4:18).

Phao-loâ haêng-say noùi veà chuùa Jeâsus ñaõ khieân cho quan Pheâ-tu cho laø “laõng-trí” (out of mind) (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 26:24) Phao-loâ cuõng cho mình khuøng. Phao-loâ töï nhaän “Chuùng toâi cuoàng (out of mind), aáy laø vì Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 5:13).

Trí töôûng-töôõng naøo cuõng coù chaát ‘ñieân’. Coù ñieân, xin ñöôïc ñieân côõ Phao-loâ thoâi.

125

32

KYÙ-ÖÙC

ieát bao ngöôøi Vieät ñaõ coù moät thôøi vaø moät thôøi ñaõ qua. Nay ñang bò giam mình trong traïi hoïc taäp ñeå “caûnh tænh”, hoaëc ñang töï nhoát mình

trong coâng vieäc haøng ngaøy ñeå cuoái thaùng hay cuoái tuaàn… laõnh löông. Giôø phuùt naøo raûnh-roãi, taâm trí-laïi lui veà dó-vaõng ñeå “soáng”.

Ta soáng maõi trong tình thöông noãi nhôù, Thuôû tung hoaøng hoáng haùch nhöõng ngaøy qua. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . - Than oâi! Thôøi oanh lieät nay coøn ñaâu.

Theá Löõ (Hoå nhôù röøng) Nhieàu vò cao nieân bò con chaùu than phieàn laø thích keå

chuyeän ñôøi xöa. Khi coøn ôû Vieät-Nam thì laø… thì laø… Ñaët löng xuoáng ñeå doã giaác nguû, “caùi nguû” ñi chôi, nhöng maùi nhaø xöa, loái ñi cuõ, giaøn möôùp, luoáng caø mon-men tôùi. Roài bao ngöôøi thaân yeâu quen bieát ngaøn truøng xa caùch hieän veà nhaûy muùa trong tieàm-thöùc.

Nhôù chi nhôù maõi theá naày Nhôù ñeâm queân nguû, nhôù ngaøy queân aên.

Ca Dao Nhôù, nhôù chi cho meät. Meät thaät nhöng khoâng nhôù khoâng

ñöôïc. Nhôù, kyù öùc. Khoâng coù kyù-öùc, chuùng ta khoâng nhôù maët chöõ ñeå vieát, ñeå ñoïc. Khoâng coù kyù-öùc, chuùng ta khoâng nhaän ra ñöôïc caû caùi “toâi” cuûa mình nöõa.

B

126

Caùc trieát-gia Aristote, Platon, St. Augustin. Caùc nhaø taâm-lyù hoïc Bergson, Gusdort laø nhöõng nhaø tieàn-ñaïo trong laõnh-vöïc nghieân-cöùu kyù-öùc.

Ngaøy nay caùc khoa-hoïc gia ñaõ taän löïc khaûo-cöùu veà hieän-töôïng kyù-öùc, ñaõ ñem aùp-duïng vaøo kyõ-thuaät ñeå taïo thaønh kyõ-ngheä computer noåi danh vôùi haõng IBM (International Business Machine).

Kyù-öùc laø gì? Laø vieäc ñaõ qua maø coøn ghi nhôù, laø khaû- naêng hoài-töôûng. Giaùo sö Charcot ñònh-nghóa: Kyù-öùc laø khaû- naêng cuûa trí-tueä maø taùc duïng laø baûo toàn nhöõng yù-thöùc roõ-reät hay mô-hoà cuûa caûm-giaùc ñaõ qua. Thuyeát duy-vaät cho raèng kyù-öùc chæ laø moät vaät duïng hoaøn-toaøn maùy moùc cuûa naõo-caân. Caùc nhaø taâm-lyù hoïc hieän-ñaïi cho raèng kyù-öùc laø hoaït-ñoäng phöùc-taïp ôû trung-khu naõo-caân, laø ñieàu-kieän thieát-yeáu cuûa caùc sinh-hoaït taâm-lyù. Caùc nhaø xaõ-hoäi cho raèng kyù-öùc giuùp ta thích-nghi phaûn-öùng cuûa mình vôùi nhöõng söï-kieän môùi do söï ñoái chieáu vôùi nhöõng kinh-nghieäm ñaõ qua. Do ñoù, con ngöôøi caøng ngaøy caøng vaên-minh laø nhôø vaøo khaû-naêng kyù-öùc.

Con ngöôøi coù kyù-öùc laïi hay queân. Neân con ngöôøi ñaõ nghó ra nhieàu caùch ñeå nhôù. Naøo laø ghi leân giaáy, thaâu hình aûnh, lôøi noùi treân phim, veõ moät daáu hieäu, döïng moät ñaøi kyû- nieäm, v.v… Ñeå coù ai lôõ queân, ñoïc laïi laø nhôù, nghe laïi laø nhôù, thaáy ñoù laø nhôù lieàn.

Coù trí nhôù toát, Hoïc ñaâu nhôù ñoù, laøm gì nhôù naáy, lieác qua moät caùi laø nhôù naèm loøng. Treân ñöôøng ñôøi, coù moät trí nhôù vöõng-chaéc töùc laø ñaõ chieám höõu ñöôïc yeáu-toá quyeát-ñònh cuûa thaønh coâng. Nhöng muoán ñaït ñeán söï cöùu-roãi, söï soáng ñôøi-ñôøi thì khoâng caàn trí nhôù toát nhöng caàn nhôù moät vaøi ñieàu quan- troïng.

1. Chuùng ta phaûi nhôù raèng: “Mình loït ra khoûi loøng meï traàn truoàng theá naøo, aét seõ trôû veà theá aáy, vaø veà caùc hueâ-lôïi cuûa söï lao-khoå mình, chaúng coù vaät gì tay mình ñem theo ñöôïc” (Truyeàn ñaïo 5:15). Chuùng ta chæ mang theo mình moät baûn aùn Ñöùc Chuùa Trôøi ñònh raèng: “Linh-hoàn naøo phaïm toäi thì seõ

127

cheát” (EÂ-xeâ-chi-eân 18:3), laø “chaúng thaáy söï soáng ñaâu, nhöng côn thaïnh noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36).

2. Chuùng ta phaûi nhôù raèng: “Nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi toû loøng yeâu-thöông Ngaøi ñoái vôùi chuùng ta, khi chuùng ta coøn laø ngöôøi coù toäi, thì Ñaáng Christ vì chuùng ta chòu cheát (Roâ-ma 5:8). Hình aûnh thaäp-töï giaù nhan-nhaûn khaép nôi nhaéc ta nhôù ñeán Chuùa Jeâsus laø Ñaáng ñaõ vì toäi loãi chuùng ta maø chòu cheát caùch ñau-thöông nhuïc-nhaõ treân thaäp-töï giaù ñeàn toäi cuûa chuùng ta trong aùn phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. “Neân ñang khi chuùng ta cheát vì toäi mình, thì Ngaøi laøm cho chuùng ta soáng laïi vôùi Ñaáng Christ – aáy laø nhôø aân-suûng maø anh em ñöôïc cöùu” (EÂ-pheâ-soâ 2:5). Chuùa bieát chuùng ta hay queân ôn cöùu-roãi maø Ngaøi ñaõ daønh cho chuùng ta töø khi Chuùa Jeâsus lìa Thieân Ñaøng giaùng haï laøm ngöôøi nôi traàn theá. Ngaøi ñaõ duøng nieân lòch ñeå nhaéc nhôû chuùng ta. Naêm nay 1998. Ôn cöùu-roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho ta 1998 naêm nay vaø coøn cöù ban cho chuùng ta cho ñeán ngaøy Chuùa Jeâsus Christ töø trôøi trôû laïi. Chuùng ta phaûi nhôù raèng chuùng ta ñang ôû trong ngaøy Cöùu-Roãi bôûi AÂn-Suûng cuûa Chuùa.

3. Chuùng ta phaûi nhôù raèng: “Chaúng coù söï cöùu-roãi trong Ñaáng naøo khaùc; vì ôû döôùi trôøi, chaúng coù danh naøo khaùc ban cho loaøi ngöôøi, ñeå chuùng ta phaûi nhôø ñoù maø ñöôïc cöùu” (Coâng-vuï caùc Söù ñoà 4:12). “Nhöng heã ai nhaän Ngaøi, thì Ngaøi ban cho quyeàn pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho nhöõng keû tin danh Ngaøi” (Giaêng 1:12). Vaø “Ai tin Con, thì ñöôïc söï soáng ñôøi ñôøi; ai khoâng chòu tin Con, thì chaúng thaáy söï soáng ñaâu, nhöng côn thaïnh noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36). Vaäy chuùng ta phaûi nhôù tin-nhaän Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình.

4. Chuùng ta phaûi nhôù raèng: “Kìa, hieän nay laø thì thuaän tieän; kìa, hieän nay laø ngaøy cöùu-roãi” (II Coâ-rinh-toâ 6:2). Neân “Ngaøy nay neáu caùc ngöôi nghe tieáng Ngaøi, thì chôù cöùng loøng” (Heâ-bô-rô 4:7) maø “treã naõi söï cöùu-roãi lôùn döôøng aáy” (Heâ-bô-rô 2:3).

128

Mong raèng quyù vò nhôù nhöõng ñieàu treân vaø ñaït ñeán söï cöùu-roãi hoâm nay. Coøn chuùng ta laø Cô-ñoác nhaân, chuùng ta chæ caàn nhôù hai ñieàu maø thoâi.

1. Lôøi Chuùa nhaéc chuùng ta raèng: “Quyeån saùch luaät phaùp naày chôù xa mieäng ngöôi, haõy suy gaãm ngaøy vaø ñeâm, haàu cho caån thaän laøm theo moïi ñieàu ñaõ cheùp ôû trong; vì nhö vaäy ngöôi môùi ñöôïc may maén trong con ñöôøng mình, vaø môùi ñöôïc phöôùc” (Gioâ-sueâ 1:8). Chuùng ta chæ caàn nhôù ñoïc Kinh-Thaùnh thoâi, roài Chuùa Thaùnh Linh “Ñaáng aáy seõ daïy doã caùc ngöôi moïi söï, nhaéc laïi cho caùc ngöôi nhôù moïi ñieàu ta ñaõ phaùn cuøng caùc ngöôi” (Giaêng 14:26) ñeå chuùng ta “vöøa muoán vöøa laøm theo yù toát Ngaøi” (Phi-líp 2:13).

2. Lôøi Chuùa nhaéc chuùng ta raèng: “AÁy vaäy, moãi laàn anh em aên baùnh naày, uoáng cheùn naày, thì rao söï cheát cuûa Chuùa cho tôùi luùc Ngaøi ñeán” (I Coâ-rinh-toâ 11:26). Moãi laàn chuùng ta döï tieäc-thaùnh laø moãi laàn chuùng ta ñöôïc nhaéc-nhôû ñeán traùch- nhieäm maø Chuùa giao-phoù.

Quyù vò nhôù chaêng?

129

33

LAÕNG-QUEÂN

uaän veà kyù-öùc, coù nhaø trieát hoïc thích duøng nghòch luaän ñònh nghóa kyù-öùc nhö vaày: “Kyù-öùc laø khaû naêng laõng queân” (La meùmoire est la faculteù

d’oublier). Moãi kyû-nieäm ñeàu ñöôïc in saâu vaøo nhöõng teá-baøo trong

khoái oùc, Khoái oùc cuûa moät ngöôøi 70 tuoåi coù theå chöùa möôøi laêm ngaøn tyû nhöõng ñieàu ghi-nhôù khaùc nhau. Tuy vaäy, chuùng ta khoâng theå hoài-töôûng taát caû nhöõng kyû-nieäm, nhöõng ñieàu hoïc hoûi chaát-chöùa trong kyù öùc. Nhöõng kyû-nieäm naøo khoâng ñöôïc ñöa leân maët hoà suy-tö ñeàu bò laõng-queân trong vöïc-saâu cuûa kyù-öùc.

Caùc nhaø sinh-vaät giaûi nghóa raèng: Laõng-queân laø traïng thaùi thích nghi cuûa caùc teá-baøo oùc, hoaëc laõng-queân moät kyû- nieäm naøo laø luùc ñöôøng daây thaàn-kinh daãn trí-löïc cuûa naõo-caân chöa ñuïng ñeán phaàn teá-baøo chöùa kyû-nieäm aáy. Toâi khoâng thích laém veà loái daãn-giaûi cuûa nhaø sinh-vaät hoïc. Noù baét toâi hình dung nhöõng ñöôøng daây thaàn-kinh chaèn-chòt nhö moät reã chuøm aên saâu vaøo naõo-boä. Noù baét toâi töôûng-töôïng naõo-boä toâi nhö moät ñoâ-thò chìm trong boùng toái. Vaøi aùnh ñeøn ñaâu ñoù baät leân soi saùng trong caên nhaø kyû-nieäm. Taét ñaàu naày, baät ñaàu kia, kyû-nieäm naày hieän ra, kyû-nieäm kia bieán maát. Bieát bao ngöôøi qua ñaây coá baät cho saùng khu hoïc-sinh-ngöõ ñeå nhôù vaøi caâu ñoái ñaùp vôùi ngöôøi baïn laùng-gieàng. Noù khoâng chòu saùng

L

130

haún, trí nhôù muø-môø quaù, döôøng nhö bao nhieâu ñieän löïc ñeàu doàn vaøo aùnh ñeøn trong khu ‘queâ höông meán yeâu’.

Toâi thích loái suy luaän cuûa vaøi nhaø taâm-lyù cho raèng: Laõng queân laø moät hieän-töôïng caàn-thieát, laø moät ñaëc-aân cuûa Thöôïng-Ñeá ban cho loaøi ngöôøi, ñeå loaøi ngöôøi khoûi phaûi ñieân daïi vì chaát-chöùa quaù nhieàu nhöõng kyû-nieäm, nhöõng hoïc-hoûi, nhöõng suy-tö.

Ngöôøi ta cöù lo thieáu trí nhôù. Giaùo sö Reinshaw chuyeân moân veà khoa trí nhôù cho raèng: Khoâng moät ai thieáu trí nhôù caû, chæ coù nhöõng trí nhôù thieáu môû mang thoâi, neân caàn phaûi taäp luyeän trí nhôù. Ngöôøi ta ñaõ nghó ra nhieàu phöông-phaùp taäp-luyeän trí nhôù. Naøo laø phöông-phaùp lieät keâ, phöông-phaùp hoïc baøi, phöông-phaùp khaûo haïch v.v.. nhö ngöôøi ta duøng taï ñeå luyeän taäp baép thòt nôû-nang vaäy.

Ngöôøi ta laïi sôï laõng queân, sôï caû laõng-queân thuø haän nöõa. Xöa kia Vieät Caâu Tieãn ñaõ phaûi naèm gai neám maät ñeå khoûi queân moái haän-thuø vôùi Ngoâ-Phuø-Sai.

Veä-sinh kyù-öùc laø taäp luyeän nhôù nhöõng ñieàu ñaùng nhôù vaø laõng-queân nhöõng ñieàu caàn laõng-queân.

Queân taát caû ñeå roài chôït nhôù. Toâi xin ñöa ra 2 baøi taäp luyeän haøng ngaøy. Baøi 1. Ñöôïc ghi trong EÂ-pheâ-soâ 4:31,32. Taäp vaøo buoåi

saùng. “Phaûi boû khoûi anh em (QUEÂN) nhöõng söï cay ñaéng, buoàn

giaän, töùc mình, keâu reâu, maéng nhieác, cuøng moïi ñieàu hung aùc. Haõy ôû vôùi nhau (NHÔÙ) caùch nhôn töø, ñaày daãy loøng thöông xoùt, tha thöù nhau nhö Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ tha thöù anh em trong Ñaáng Christ vaäy.

Baøi 2. Ñöôïc ghi trong Phi-líp 4:8 vaø EÂ-pheâ-soâ 5:10. Taäp buoåi toái.

“Roát laïi, hôõi anh em, phaøm ñeàu chi chaân thaät, ñeàu chi ñaùng toân, ñieàu chi coâng-bình, ñeàu chi thanh-saïch, ñeàu chi ñaùng yeâu-chuoäng, ñeàu chi coù tieáng toát, ñeàu chi coù nhôn-ñöùc ñaùng khen, thì anh em phaûi nghó ñeán” (NHÔÙ) vaø “Haõy xeùt

131

ñeàu chi vöøa loøng Chuùa” coøn nhöõng caùi khaùc cho queân. Moãi ngaøy chòu khoù taäp 2 baøi naøy ñeàu ñaën, taâm trí seõ

thaûnh-thôi, cuoäc soáng seõ vui thoûa, vaø vui laây ñeán nhöõng ngöôøi xung-quanh nöõa.

Sau khi taäp baøi 1 vaø baøi 2 moät thôøi gian chuùng ta coù theå böôùc qua taäp baøi 3 laø baøi cuûa thaùnh Phao-loâ ñöôïc ghi trong Phi-líp 3:14.

“Nhöng toâi cöù laøm moät ñieàu: Queân löûng nhöõng söï ôû ñaøng sau, maø böông theo söï ôû ñaøng tröôùc, toâi nhaém (NHÔÙ) muïc-ñích maø chaïy ñeå giöït giaûi veà söï keâu goïi treân trôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ.”

Ai taäp baøi hoïc naøy seõ khoâng coøn veânh-vaùo keå chuyeän: “Xöa toâi ñi cuøng ñoaøn chuùng, Daãn hoï ñeán nhaø Ñöùc Chuùa Trôøi Coù tieáng reo möøng vaø khen ngôïi… Moät ñoaøn ñoâng döï leã;

Thi-thieân 42:4 Ai taäp baøi naøy seõ khoâng uû-doät thöa vôùi Chuùa raèng: “OÂi

Ñöùc Gieâ-hoâ-va! Ñaõ ñuû roài. Haõy caát laáy maïng soáng toâi”, vì “toâi ñaõ raát noùng naûy soát-saéng vì Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi vaïn quaân” (I Caùc Vua 19:4,10) ñeå röôùc theâm oaùn thuø vaøo thaân.

Thaùnh Phao-loâ ñaõ taäp baøi naøy, neân khi “Ñoaøn daân cuõng noåi leân nghòch cuøng hai ngöôøi, vaø khi caùc thöôïng quan khieán xeù aùo hai ngöôøi ra roài, beøn truyeàn ñaùnh ñoøn. Sau khi ngöôøi ta ñaùnh nhieàu ñoøn roài, thì boû vaøo nguïc, daën ngöôøi ñeà-lao phaûi canh giöõ cho nghieâm-nhaët. Ñöôïc lònh ñoù, ñeà-lao boû hai ngöôøi vaøo nguïc toái vaø tra chôn vaøo cuøm” (Coâng-vuï caùc Söù ñoà 16:22-24). Veát thöông nhöùc-nhoái khoâng laøm cho thaùnh Phao-loâ vaø Si-la nhôù laïi giöôøng eâm chaên aám, ngaû löng thoaûi-maùi nôi nhaø caùc con caùi Chuùa aân-caàn tieáp-röôùc. Queân heát, queân heát. Chæ nhôù raèng Chuùa Jeâsus ñaõ phaùn: “Ví baèng ngöôøi ñôøi gheùt caùc ngöôi, thì haõy bieát raèng hoï ñaõ gheùt ta tröôùc caùc ngöôi. Neáu caùc ngöôi thuoäc veà theá-gian, thì ngöôøi ñôøi seõ yeâu

132

keû thuoäc veà mình; nhöng vì caùc ngöôi khoâng thuoäc veà theá-gian vaø ta ñaõ löïa choïn caùc ngöôi giöõa theá gian, bôûi ñoù ngöôøi ñôøi gheùt caùc ngöôi. Haõy nhôù lôøi ta ñaõ noùi cuøng caùc ngöôi: Ñaày tôù chaúng lôùn hôn chuû mình. Neáu hoï ñaõ baét bôù ta, aét cuõng baét-bôù caùc ngöôi” (Giaêng 15:18-20). Vaø nhôù luoân raèng: “Phöôùc cho caùc ngöôi khi vì côù Con Ngöôøi, thieân-haï seõ gheùt, ñuoåi, maéng nhieác caùc ngöôi, boû teân caùc ngöôi nhö ñoà oâ-ueá! Ngaøy ñoù, haõy vui veû, nhaûy nhoùt vaø möøng rôõ, vì phaàn thöôûng caùc ngöôi treân trôøi seõ lôùn laém” (Lu-ca 6:22, 23). Neân “Loái nöûa ñeâm, Phao-loâ vaø Si-la ñöông caàu nguyeän, haùt ngôïi khen Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø nhöõng tuø phaïm ñeàu nghe” (Coâng-vuï caùc Söù ñoà 1:25). Haäu quaû cuûa vieäc QUEÂN NHÔÙ naøy ñaõ khieán cho ngöôøi ñeà lao “vôùi caû nhaø mình ñeàu möøng rôõ vì ñaõ tin Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâng-vuï caùc Söù ñoà).

Ai taäp baøi naøy, seõ khoâng coøn thích thuù vieát hoài-kyù, khoâng kieåm-ñieåm laïi soá tieàn mình ñaõ daâng leân Chuùa, khoâng coøn môû mieäng vôùi gioïng keû caû: toâi haàu vieäc Chuùa nhieàu roài, baây giôø ñeå ‘nhöôøng’ cho ngöôøi khaùc. Nhöng luùc naøo cuõng taâm nieäm: “Khi laøm xong vieäc truyeàn phaûi laøm, thì haõy noùi raèng: Chuùng toâi laø ñaày tôù voâ ích; ñeàu chuùng toâi ñaõ laøm laø ñeàu chaéc phaûi laøm” (Lu-ca 17:10). Thaät ra coù gì ñaùng keå ñaâu, “vì moïi ñeàu chuùng toâi laøm, aáy laø Ngaøi laøm cho” (EÂ-sai 26:12). Neân thaùnh Phao-loâ, ngöôøi ñeà xöôùng baøi hoïc naøy ñaõ tuyeân-boá: “Toâi laøm ñöôïc moïi söï nhôø Ñaáng ban theâm söùc cho toâi” (Phi-líp 4:13).

Chuùng ta thöôøng nhôù dai nhöõng gì chuùng ta ñaõ laøm cho Chuùa vaø cho nhöõng ngöôøi khaùc. Chuùng ta laïi thöôøng mau queân nhöõng gì Chuùa ñaõ laøm cho ta, luoân caû nhöõng ngöôøi ñaõ laøm ôn naøo ñoù cho ta. Khoâng, haõy queân ñi nhöõng gì ta ñaõ laøm cho Chuùa vaø cho ngöôøi khaùc. Nhöng chôù queân ñeàu gì Chuùa ñaõ laøm cho ta vaø nhöõng ngöôøi khaùc ñaõ giuùp ñôõ ta.

Chæ coù moät caùi queân tai-haïi laø queân ôn, nhöùt laø queân ôn cuûa Chuùa. Vua Ña-vít ñaõ töï nhuû raèng:

“Hôõi linh hoàn ta, haõy ngôïi khen Ñöùc Gieâ-hoâ-va,

133

Chôù queân caùc aân hueä Ngaøi, AÁy laø Ngaøi tha thöù caùc toäi aùc ngöôi, Chöõa laønh moïi beänh taät ngöôi, Cöùu chuoäc maïng soáng ngöôi khoûi choán hö naùt, Laáy söï nhôn töø vaø söï thöông-xoùt maø laøm maõo-trieàu ñoäi

cho ngöôi.” (Thi-thieân 103:2-4) Quí vò NHÔÙ hay QUEÂN?

134

34

LUAÂN-LYÙ

eáu coù moät ngöôøi laïc vaøo moät hoang ñaûo vaø soáng maõi taïi ñoù, nhaát ñònh choã ñoù khoâng coù luaân-lyù. Khoâng theå naøo coù luaân-lyù vôùi moät

ngöôøi. Luaân-lyù laø caùi gì töông-quan, raøng-buoäc giöõa hai ngöôøi trôû leân. Con ngöôøi laø con vaät xaõ-hoäi, soáng hôïp-quaàn, thaønh ñoaøn-theå, coù gia-ñình, coù laøng xoùm, coù quoác-gia, coù xaõ-hoäi. Ngöôøi ngöôøi giao-dòch vôùi nhau, quan-heä vôùi nhau, nöông-caäy nôi nhau, neân loaøi ngöôøi yù thöùc ñöôïc veà boån-phaän, veà traùch-nhieäm. Ñoù laø manh-nha cuûa luaân-lyù.

Trong xaõ-hoäi chuùng ta soáng. Chuùng ta hieåu bieát theá naøo laø danh-döï, laø coâng-lyù, laø traùch-nhieäm. Chuùng ta bieát moät soá qui-taéc veà thaät-thaø, veà söï toân-troïng sinh maïng con ngöôøi. Bieát theá naøo laø boån-phaän ñoái vôùi gia-ñình, ñoái vôùi ngheà-nghieäp. Boån-phaän laøm coâng-daân trong moät nöôùc, laøm moät ngöôøi trong xaõ-hoäi. Chuùng ta chaáp-nhaän tuaân theo moät soá taäp tuïc trong hoân-nhaân, trong tang cheá. Chuùng ta cuõng vui loøng chaáp nhaän moät soá kheá-öôùc baát thaønh vaên: “Coù qua coù laïi môùi toaïi loøng nhau”; “Hoøn ñaát quaêng ñi, hoøn chì quaêng laïi” v.v… Neân khi kheá-öôùc, quy-taéc, traùch-nhieäm, boån-phaän bò xaâm- phaïm hoaëc khieám-khuyeát, ngöôøi ta xuùm laïi moät nôi naøo ñoù nhö laø moät cuoäc heïn-hoø coù quy-öôùc ñeå baøn taùn, ñeå baát-bình vôùi con ngöôøi vöøa phaïm vaøo vieäc TRAÙI… vôùi luaân-lyù. Ngöôøi ta traùch phieàn trong phaãn noä, baøn-taùn trong haèn-hoïc. Moät thöù phaãn-

N

135

noä, haèn-hoïc khoâng thuoäc rieâng ai caû, maø laø cuûa quaàn- chuùng, cuûa thieân-haï, vôùi chính-nghóa baûo-toàn luaân-lyù.

Nhö vaäy, luaân-lyù khoâng phaûi laøsöï phaùt-kieán cuûa caùc trieát-gia. Noù laø moät söï-thöïc sinh-hoaït trong taâm-lyù quaàn chuùng ôû ngoaøi xaõ-hoäi. Noù laø caùi yù-thöùc keát-hôïp taâm-lyù quaàn chuùng maø moãi yù-thöùc caù-nhaân cuûa chuùng ta ñeàu coù döï phaàn. Vì côù ñoù, luaân-lyù luoân-luoân thay ñoåi “theo thôøi”, theo yù-thöùc ña soá caù-nhaân.

Hoài xa xöa, luaân-lyù coi nhöõng keû boû laøng boû maïc, boû nôi choân nhau caét ruùn ra ñi laø ñöùa ñoán-maït. Sau ñoù luaân-lyù chaáp nhaän ‘caùi moäng hoà-haûi’. – Ñi cho bieát ñoù bieát ñaây, ôû nhaø vôùi meï bieát ngaøy naøo khoân. Roài ñeán baây giôø, bieát bao ngöôøi Vieät boû nöôùc ra ñi laïi ñöôïc nhieàu ngöôøi cho laø may maén, phöôùc haïnh.

Ñaõ coù moät thôøi luaân-lyù “Treû caäy cha, giaø caäy con” bò baùc boû bôûi luaân-lyù taân-tieán. “Ñôøi cua, cua maùy. Ñôøi caùy, caùy ñaøo”. Luaân-lyù thôøi Khoång Töû “Quaân thaàn, phuï töû” (Vua toâi, cha con). Ñeán thôøi Maïnh Töû luaân-lyù “Daân vi quyù, xaõ taéc thöù chi, quaân vi khinh” (Daân quí nhöùt, quoác gia thöù nhì, coøn Vua haïng choùt). Chæ coù 2 ñôøi thoâi maø “Theá thaùi luaân thöôøng ñaûo ngöôïc ru”.

Luaân-lyù ñoøi moät söï tieán-hoùa nhaät nhaät taân. Luaân-lyù phaûi bieát tuøy thôøi, tuøy theá maø thay-ñoåi ñeå con ngöôøi coù theå tìm ñöôïc theá quaân-bình trong söï sinh-hoaït giöõa xaõ-hoäi. Tieác thay, luaân-lyù ñaõ khoâng tieán-hoùa nhaät nhaät taân maø laïi thoái hoùa nhaät nhaät taän.

Hoaøn caûnh xaõ-hoäi thöïc teá ngaøy nay ñaõ thay ñoåi, neân ñôøi soáng luaân-lyù cuõng ñaõ bò aûnh-höôûng maø ñoåi thay. Sinh-keá caøng khoù-khaên, caïnh-tranh ngaøy caøng vaát-vaû. Caùi luaân-lyù ngaøy nay laø caùi luaân-lyù oâ-taïp. Noù ñöôïc nhaøo troän vôùi chuû nghóa nhaân-vaên (Humanism), thôøi Phuïc-höng vaên-hoùa. Laáy con ngöôøi laøm cöùu caùnh. Vôùi chuû nghóa vaät-chaát (Materialism) ñöôïc thònh-haønh töø theá kyû 17. Roài traûi qua hôn 2 theá-kyû ñaày chieán tranh. Ñôøi soáng baáp-beânh, taâm-thaàn baán- loaïn. Luùc naøo cuõng lo tranh-ñaáu cho Töï-do, cho Bình ñaúng,

136

cho nhaân-quyeàn, taïo neân moät thöù luaân-lyù vò-kyû. Chuû-nghóa caù-nhaân phaùt trieån. Con ngöôøi caøng ngaøy caøng yù-thöùc caùi giaù- trò rieâng-bieät cuûa mình. Cha coù phaàn cha. Con coù phaàn con. Töï mình, töï laäp, töï do, töï ñaïi, roài töï töû. Vôï coù phaàn vôï. Choàng coù phaàn choàng. Töû teá chuùc nhau ‘enjoy yourself’. Ngöôøi Vieät soáng taïi quoác-gia naøy maáy ai coøn mô-töôûng luùc höu-haï ñöôïc “ñieàn vieân vui tueá nguyeät” vôùi con chaùu, maø chæ coøn thaáy nhaäp nhoøa boùng-daùng nursing home.

Kinh-Thaùnh ñaõ moâ taû taâm-lyù quaàn chuùng nhö vaày: “Hoï ñaày daãy moïi söï khoâng coâng bình, ñoäc-aùc, tham-lam, hung döõ; chan chöùa nhöõng ñieàu ghen gheùt, gieát ngöôøi, caõi laãy, doái traù, giaän döõ; hay maùch, deøm cheâ, chaúng tin kính, xaác xöôïc, kieâu-ngaïo, khoe-khoang, khoân kheùo veà söï laøm döõ, khoâng vaâng lôøi cha meï; daïi doät, traùi lôøi giao-öôùc, khoâng coù tình-nghóa töï nhieân, khoâng coù loøng thöông-xoùt.” (Roâ-ma 1:29-31). Thöû hoûi caùi taâm-lyù nhö vaäy thì noù phaûi phaùt sinh ra thöù luaân-lyù naøo?

Toâi vaãn thích luaân-lyù coå-truyeàn Vieät-Nam. Moät thöù luaân-lyù laáy toå chöùc gia-toäc laøm neàn taûng. Laø thöù luaân-lyù laáy tình cha con laøm phöông-thöùc giao-hoøa ôû moïi taàng lôùp trong xaõ-hoäi. Hoïc troø ñoái vôùi thaày nhö cha meï. Quan cai-trò laø cha meï cuûa daân. Vua laø cha cuûa thaàn daân. Vaø treân heát – Trôøi laø Thieân Phuï cuûa moïi ngöôøi.

Thi haøo Nguyeãn Du khuyeân raèng: Traêm naêm tính cuoäc vuoâng troøn, Phaûi doø cho tôùi ngoïn nguoàn laïch soâng.

Caùi vuoâng troøn laø caùi qui cuû cho nhaân-quaàn xaõ hoäi. Phaûi tìm cho ra caùi taát nhieân vaø ñöông nhieân cuøng toät cuûa noù.

Thaät vaäy, caùi luaân-lyù coù chieàu thoaùi hoùa cuûa con ngöôøi vôùi con ngöôøi chæ laø haäu-quaû taát nhieân cuûa söï thoái hoùa luaân-lyù giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vôùi con ngöôøi. Neàn taûng cuûa luaân-lyù laø yeâu thöông. – “Tình yeâu-thöông hay nhòn-nhuïc, tình yeâu-thöông hay nhôn-töø; tình yeâu-thöông chaúng ghen-tò, chaúng khoe mình, chaúng leân mình kieâu-ngaïo, chaúng laøm ñieàu traùi pheùp, chaúng kieám tö lôïi, chaúng noùng giaän, chaúng nghi-ngôø söï

137

döõ, chaúng vui veà ñieàu khoâng coâng bình, nhöng vui trong leõ thaät. Tình yeâu-thöông hay dung thöù moïi söï, tin moïi söï, troâng caäy moïi söï, nín chòu moïi söï” (I Coâ-rinh-toâ 13:4-7). Giöõa con ngöôøi ñaõ maát tình yeâu-thöông chaân-thaät thì laøm gì coù luaân-lyù ñuùng ñaén.

Ñöùc Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán theá-gian laøm Cöùu Chuùa cho nhaân-loaïi. Ngaøi ñaõ chòu cheát treân thaäp-töï giaù ñeàn toäi cho loaøi ngöôøi. Thaäp-töï giaù laø hai caây goã gheùp laïi, coù chieàu thaúng ñöùng vaø coù chieàu ngang. Chieàu thaúng ñöùng bieåu hieäu söï giao-hoøa giöõa con ngöôøi vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Chieàu ngang bieåu-hieäu söï giao hoøa giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi. Ngaøy nay, thaäp-töï giaù laø daáu hieäu baøy toû tình thöông. Nhöng Chuùa Jeâsus laø cuï theå tình thöông. Nhôø Ñöùc Chuùa Jeâsus, tin caäy Ñöùc Chuùa Jeâsus, chuùng ta ñöôïc pheùp giao hoøa vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Tin-caäy Chuùa Jeâsus vaø nhôø Chuùa Jeâsus chuùng ta coù naêng-löïc cuûa Ngaøi ñeå giao-hoøa vôùi nhau. Nôi Ngaøi, chuùng ta tìm thaáy moät neàn luaân-lyù ñuùng. Vì chính Ngaøi ñaõ ñöôïc chöùng raèng: “Ñöùc Chuùa Jeâsus khoân ngoan caøng theâm, thaân hình caøng lôùn, caøng ñöôïc ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi vaø ngöôøi ta” (Lu-ca 2:52).

138

35

PHEÂ-PHAÙN

uoán pheâ-phaùn moät vieäc, chuùng ta phaûi suy- xeùt kyõ-caøng, roài pheâ-bình xem thöïc-chaát theá naøo, toát-xaáu ra sao ñeå ñi ñeán phaùn-ñònh roõ- reät

trung-thöïc. Khi Baùc só danh tieáng Roux coøn laø moät sinh-vieân laøm

vieäc vôùi Baùc só Duclaux. Moät laàn Baùc só Duclaux ñöa cho Roux moät ít boät traéng ñem ñi phaân chaát taïi phoøng thí-nghieäm. Chæ moät laùt, anh chaøng sinh-vieân töôi-cöôøi noùi vôùi Baùc só:

- Thöa Baùc só, toâi cho ñaây laø chaát sulfate de cuivre. - Anh caàn thí-nghieäm laïi. Chæ moät laùt sau, Roux trôû ra noùi vôùi baùc-só vôùi gioïng

chaäm-raõi: - Thöa Baùc só, toâi nghó ñaây laø chaát sulfate de cuivre. - Anh neân caån-thaän laøm thí-nghieäm laïi. Sau hai giôø, Roux trôû ra vôùi veû maët haäm-höïc: - Thöa Baùc só, ñaây ñuùng laø chaát sulfate de cuivre. - Anh noùi ñuùng. Baùc só tieáp. Ñaây laø sulfate de cuivre.

Anh phaûi nhôù raèng: Vôùi hoùa-hoïc, khoâng coù vaán ñeà “töôûng”, “cho raèng” maø phaûi “bieát roõ” chaéc-chaén.

Treân bình-dieän khoa-hoïc, chuùng ta coù theå döïa vaøo nhöõng nguyeân-taéc, nhöõng ñònh-luaät, nhöõng phaûn-öùng ñeå ñoan chaéc söï pheâ-phaùn cuûa mình laø ñuùng. Nhöng treân bình-dieän con ngöôøi, phaàn lôùn chuùng ta pheâ-phaùn moät caùch mô-hoà:

M

139

Töôûng raèng… nghó raèng… coù theå laø… Chuùng ta thöôøng pheâ- phaùn theo kieåu “con lôïn coù beùo thì loøng môùi ngon”.

Giaøu thì nhaø cöûa khang trang Ñöùc thôøi thaân theå khang an, raïng ngôøi. Loøng maø khinh khoaùt thaûnh thôi, Roài ra seõ thaáy hình haøi toát töôi.

Neân “choïn maët göûi vaøng”. Ñeán khi vaøng maát… môùi hôõi oâi caùi maët:

Beà ngoaøi thôn-thôùt noùi cöôøi, Maø trong nham-hieåm gieát ngöôøi khoâng dao.

Thoâi, chuùng ta pheâ phaùn theo lyù, luaät: Hai ngöôøi ñaùnh loän gaây roái trò-an; hai nöôùc ñaùnh nhau

möu tìm hoøa-bình. Laáy cuûa ai vaät gì bò goïi laø ñöùa aên caép; laáy caû nöôùc ngöôøi khaùc ñöôïc xöng laø ñaáng anh-huøng. Gieát moät ngöôøi laø keû saùt-nhaân; gieát haøng ngaøn ngöôøi laø keû chieán- thaéng. Ñöôïc laøm vua – hoan-hoâ caùch-maïng thaønh-coâng. Thua laøm giaëc – Ñaû ñaûo phe-phaùi phaûn-loaïn. Luaät phaûi ñöôïc caûi- toå; chính-saùch phaûi ñöôïc xeùt laïi. Lôøi pheâ-phaùn höõu-hieäu laø lôøi pheâ-phaùn cuûa luaät-sö, cuûa quan toøa, cuûa nhöõng nhaø laøm luaät vaø thi-haønh luaät. Coù moät ñieåm khoâi-haøi. Nhöõng ngöôøi coù quyeàn pheâ-phaùn laïi bò ngöôøi ta pheâ-phaùn vaø keát-aùn keû coù quyeàn keát-aùn. Ñoá bieát ai phaûi ai traùi. Thoâi thì ñuû troø loá laêng: Haï beä, phuïc-hoài danh-döï, suy-toân, xeùt laïi nhöõng keû xeùt laïi, v.v…

Thoâi chuùng ta pheâ-phaùn theo löông-taâm. Hai ñöùa beù vöøa beû troäm oåi beân haøng xoùm ngoài aên ngon

laønh. - AÊn oåi ngon thaät, nhöng löông-taâm tao caén röùt quaù. - OÂi baøy ñaët, aên nhaèm gì maáy traùi oåi. Hoï coù caû vöôøn. - Tao cuõng nghó vaäy, neân löông-taâm traùch-moùc taïi sao

haùi ít vaäy. Vaøo moät ñeâm ñoâng giaù-buoát, treân moät con ñöôøng vaéng.

Moät teân cöôùp caïn chaän moät ngöôøi boä haønh ñoaït heát caû tieàn baïc vaø loät luoân caû boä aùo aám nöõa. Ngöôøi boä haønh run-raåy

140

traùch-moùc: - Anh thaät voâ löông-taâm. Anh ñaõ laáy heát tieàn baïc cuûa

toâi laïi coøn loät caû quaàn aùo toâi, ñeå toâi phaûi laïnh-leõo theá naày. - Anh ñöøng pheâ-phaùn khaéc-khe nhö vaäy. Gaëp ñöùa khaùc

voâ löông-taâm, noù laáy heát, laïi coøn cho anh moät dao ñeå khoûi phaûi noùi loâi thoâi. Toâi ñeå cho anh veà vôùi vôï con laø toát laém, laø coù löông-taâm laém ñaáy.

Ñaõ laø ngöôøi, coù trí-oùc taát phaûi bieát pheâ-phaùn. Ta pheâ- phaùn ngöôøi vaø ngöôøi pheâ-phaùn ta. Nhö ñaõ luaän ôû treân, chuùng ta khoâng baøn ñeán vaán-ñeà phaûi traùi, ñuùng-ñaén hay sai-laàm. Chuùng toâi muoán noùi leân caùi ñoäng-cô thuùc ñaåy ta pheâ-phaùn. Coù hai ñoäng-cô chính laø ganh-gheùt vaø yeâu-thöông.

* Bôûi loøng ganh-gheùt maø pheâ phaùn: trí oùc ta, ñoâi maét ta ñöôïc bao truøm baèng moät chaát xaùm ñeå nhìn vaät saùng cuõng thaønh ra vaät xaùm vaø vaät xaùm thaønh xaùm ñaäm hôn. Bôûi loøng ganh gheùt, chuùng ta nghi ngôø ñieàu toát nôi ngöôøi vaø nhìn ñieàu xaáu nôi ngöôøi döôùi… kính khueách ñaïi ñeå deã beà keát toäi, deã beà leân aùn.

Bôûi loøng ganh-gheùt maø pheâ-phaùn. Chuùa Jeâsus daïy raèng: “Caùc ngöôi ñöøng ñoaùn-xeùt ai, ñeå mình khoûi bò ñoaùn-xeùt. Vì caùc ngöôi ñoaùn-xeùt ngöôøi ta theå naøo, thì hoï cuõng ñoaùn-xeùt laïi theå aáy; caùc ngöôi löôøng cho ngöôøi ta möïc naøo, thì hoï cuõng löôøng laïi cho möïc aáy” (Ma-thi-ô 7:1,2). Ñoaùn-xeùt qua, ñoaùn- xeùt laïi. Pheâ-phaùn laãn nhau trong ganh-gheùt, thì thaùnh Gia-cô khaúng-ñònh haäu-quaû raèng: “Nhöng neáu anh em coù söï ghen- töông cay-ñaéng vaø söï tranh-caïnh trong loøng mình, … thì ôû ñoù coù söï loän-laïo vaø ñuû moïi thöù aùc” (Gia-cô 3:14,16).

* Bôûi loøng yeâu-thöông maø pheâ-phaùn: trí-oùc ta, ñoâi maét ta ñöôïc bao truøm baèng moät chaát hoàng, ñeå nhìn vaät saùng caøng saùng hôn, vaø vaät xaùm bôùt xaùm ñi. Chuùng ta pheâ-phaùn nhö moät löông-y vôùi beänh-nhaân. Nhaän-ñònh roõ nhöõng phaàn khang- kieän trong cô-theå. Tìm thaät ñuùng nhöõng phaàn hö-hoûng trong con ngöôøi roài tìm phöông trò-lieäu ñeå khang-kieän toaøn thaân. Bôûi loøng yeâu-thöông, lôøi pheâ-phaùn cuûa ta laø lôøi xaây-döïng, laø

141

lôøi ñaùng noùi “Haõy noùi moät vaøi lôøi laønh ñeå giuùp ôn cho vaø coù ích-lôïi cho keû nghe ñeán” (EÂ-pheâ-soâ 4:29).

Trong caâu chuyeän “Ngöôøi con trai hoang ñaøng” maø Chuùa Jeâsus keå (Lu-ca 15:11q-32).

Ngöôøi anh bôûi loøng ghen-gheùt pheâ-phaùn: “Ñöùa ñaõ aên heát gia-taøi cha vôùi phöôøng ñieám-ñó roài trôû veà. (Caâu 30).

Ngöôøi cha bôûi loøng yeâu-thöông pheâ-phaùn: “Con ta ñaây ñaõ cheát maø baây giôø laïi soáng, ñaõ maát maø baây giôø laïi thaáy ñöôïc” (caâu 24).

Neáu khoâng coù loøng yeâu-thöông maø muoán pheâ-phaùn thì “tieân traùch kyû, haäu traùch bæ” môùi khaù ñöôïc.

142

36

DAÏI KHOÂN

hi nhaân Traàn-Keá-Xöông baøn veà Daïi Khoân nhö vaày:

Theá söï ñua nhau noùi daïi khoân. Bieát ai laø daïi, bieát ai khoân? Khoân ngheà côø baïc laø khoân daïi. Daïi choán vaên chöông aáy daïi khoân. Maáy keû neân khoân ñeàu coù daïi, Laøm ngöôøi coù daïi môùi neân khoân. Caùi khoân ai cuõng khoân laø theá. Môùi bieát traàn gian keû daïi khoân.

Thaät söï khoù pheâ-phaùn “Bieát ai laø daïi, bieát ai khoân?” Khoân ngoan nhö Laõo Töû vaãn bò hoïc-giaû Laâm-Ngöõ-Ñöôøng cheâ laø daïi. OÂng vieát trong cuoán “Importance de la vie” coù caâu: “Lao Tsen est un sacreù idiot” (Laõo Töû laø moät keû chí ngu). OÂng cho Laõo-Töû ngu daïi vì khoâng bieát thuï-höôûng cuoäc ñôøi. Khoâng bieát coù saùch naøo noùi veà caùi ngu cuûa hoïc-giaû hoï Laâm khi cheâ Laõo-Töû ngu khoâng?

Chuùng ta thöôøng bò ngöôøi khaùc sæ-vaû laø ngu laø daïi. Laâu laâu chuùng ta cuõng aâm-thaàm töï nhaän: Mình thaät laø ngu; Theá maø mình daïi… Nhöng chuùng ta laïi thöôøng cho mình laø khoân vaø veânh-vaùo vôùi caùi khoân cuûa mình, daàu laø thöù khoân-vaët. Nhaø thoâng-thaùi J. Michel vaãn deø daët veà caùi khoân cuûa mình. OÂng noùi: Khoân-ngoan chính laø bieát nghi-ngôø söï khoân-ngoan

T

143

cuûa mình. Roâ-ma 12:18 “Chôù cho mình laø khoân ngoan”. Luùc nhoû vaøo tröôøng hoïc ñeå hoïc khoân. – Coù hoïc môùi neân

khoân. Khi lôùn vaøo tröôøng ñôøi ñeå hoïc khoân. – Ñi cho bieát ñoù bieát ñaây. ÔÛ nhaø vôùi meï bieát ngaøy naøo khoân. – Ñi moät ngaøy ñaøng, hoïc moät saøng khoân. Ñeå roài ñi vaøo caùi voøng luaån-quaån – Khoân quaù hoùa daïi. Hoïc cho laém, nghieân cöùu cho laém, söu-tra cho laém ñeå ñi ñeán moät khaùm phaù cho mình laø… con chaùu loaøi haàu loaøi khæ. – Dó thöïc vi tieân. Con ngöôøi khoân-ngoan cheá ra chaát DDT ñeå gieát coân-truøng; 2-4-D ñeå gieát coû daïi, coâng thöùc 1080 ñeå gieát chuoät haàu baûo-veä muøa maøng, saûn-xuaát löông thöïc doài-daøo nuoâi soáng con ngöôøi, ñeå ngöôøi soáng coøn, coá coâng hoïc khoân tìm ra coâng thöùc E=MC2 ñeå tieâu-dieät con ngöôøi.

Thaät ra khoân-ngoan thöïc-söï cuûa con ngöôøi raát ít, vöøa ñuû chöùa trong caùi tuùi, caùi bò. Neân ngöôøi ta thöôøng goïi “tuùi khoân cuûa nhôn loaïi”. Caùi khoân ít oi nhö vaäy taát caùi daïi phaûi nhieàu voâ keå. Caùi daïi khôûi ñaàu cho nhöõng caùi daïi laø caùi daïi maø vua Ña-vít ñaõ noùi trong Thi-thieân 14:1 raèng: “Keû ngu daïi noùi trong loøng raèng: chaúng coù Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng noù ñeàu baïi- hoaïi, ñaõ laøm nhöõng vieäc gôùm-ghieác.” Caùi daïi lôùn nhöùt cuûa con ngöôøi laø choái boû Thöôïng-Ñeá, laø nguoàn cuûa söï khoân- ngoan. Neân con ngöôøi “cöù laàm-laïc trong lyù-töôûng hö-khoâng” (Roâ-ma 1:12) ñeå roài trieàn-mieân heát caùi daïi naøy ñeán caùi daïi khaùc.

Con ngöôøi khoân-ngoan chôù. Nhöng khoân-ngoan theá naøo thì khoù xaùc-ñònh quaù. Kinh-Thaùnh coù noùi ñeán maáy loaïi khoân- ngoan. Thaùnh Gia-cô daïy raèng: “Trong anh em coù ngöôøi naøo khoân-ngoan thoâng-saùng chaêng? Haõy laáy caùch aên ôû toát cuûa mình maø baøy toû vieäc mình laøm bôûi khoân-ngoan nhu-mì maø ra. Nhöng neáu anh em coù söï ghen-töông cay-ñaéng vaø söï tranh-caïnh trong loøng mình, thì chôù khoe mình vaø noùi ñoái-nghòch cuøng leõ thaät. Söï khoân-ngoan ñoù chaúng phaûi töø treân maø xuoáng ñaâu; traùi laïi noù thuoäc veà ñaát, veà xaùc thòt, veà ma quæ. Vì ôû ñaâu coù nhöõng ñieàu ghen-töông tranh-caïnh aáy, thì ôû ñoù coù söï loän- laïo vaø ñuû moïi thöù aùc. Nhöng söï khoân ngoan töø treân maø

144

xuoáng thì tröôùc heát laø thanh saïch, sau laïi hoøa thuaän, tieát ñoä, nhu-mì, ñaày daãy loøng thöông xoùt vaø boâng traùi laønh, khoâng coù hai loøng vaø giaû hình” (Gia-cô 3:13-17).

Trong ñoaïn Kinh-Thaùnh treân, chuùng ta thaáy coù hai loaïi khoân ngoan:

KHOÂN-NGOAN THUOÄC VEÀ ÑAÁT, VEÀ XAÙC-THÒT, VEÀ MA-QUÆ.

Khoân-ngoan veà ñaát laø khoân-ngoan tìm lôïi cho mình maø thoâi, khoâng keå ñeán lôïi haïi cuûa ngöôøi khaùc. Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Moãi moät ngöôøi trong anh em chôù chaêm veà lôïi rieâng mình, nhöng phaûi chaêm veà lôïi keû khaùc nöõa.” (Phi-líp 2:4).

Khoân-ngoan veà xaùc thòt laø khoân-ngoan tìm söï thoûa-maõn duïc-voïng mình, laø ngöôøi “laáy buïng mình laøm Chuùa mình, vaø laáy söï xaáu-hoå cuûa mình laøm vinh-hieån, chæ tö-töôûng veà caùc vieäc theá-gian maø thoâi” (Phi-líp 3:19).

Khoân-ngoan veà ma-quæ laø “khoân kheùo veà söï laøm döõ” (Roâ-ma 1:30). Ñöôïc myõ töø hoùa laø coù “ñaàu oùc chính-trò”. Haäu- quaû cuûa khoân-ngoan naøy laø “coù söï ghen-töông cay-ñaéng vaø söï tranh-caïnh… coù söï loän-laïo vaø ñuû moïi thöù aùc”. Caû theá-giôùi ñang loän-laïo vaø ñaày-daãy toäi-aùc chæ vì quaù nhieàu ngöôøi coù söï khoân-ngoan thuoäc veà ñaát, veà xaùc thòt, veà ma-quæ.

KHOÂN-NGOAN THUOÄC VEÀ THIEÂN-THÖÔÏNG “Khoân-ngoan töø treân maø xuoáng”

Tröôùc heát laø thanh saïch - thanh saïch trong caên-baûn bôûi söï tin-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, ñeå ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi tha moïi toäi-loãi. Ñeå ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi “choïn chuùng ta trong Ñaáng Christ, ñaëng laøm neân Thaùnh khoâng choã traùch ñöôïc tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:4). Roài bieát ñöôïc “YÙ muoán Ñöùc Chuùa Trôøi laø khieán anh em neân thaùnh: töùc laø phaûi laùnh söï oâ-ueá” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 4:3). Neân ngöôøi khoân-ngoan phaûi bieát laùnh xa toäi-loãi. Ñeán noãi “baát cöù vieäc gì töïa nhö ñeàu aùc, thì phaûi traùnh ñi” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:22).

Sau laø hoøa-thuaän laø “ôû vôùi nhau caùch nhaân-töø, ñaày-daãy

145

loøng thöông-xoùt, tha-thöù nhau nhö Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ tha-thöù anh em trong Ñaáng Christ vaäy” (EÂ-pheâ-soâ 4:32). Chæ coù nhaân-töø vaø tha-thöù laø phöông-caùch xöû-söï cuûa ngöôøi khoân- ngoan.

Tieát-ñoä laø töï kìm-cheá sao cho chöøng möïc. Khoâng ñeå duïc-voïng sai-khieán. Khoâng ñeå ngoaïi-caûnh chi-phoái. Ngöôøi khoân-ngoan yù-chí vöõng-vaøng “chaúng ñeå söï gì baét-phuïc ñöôïc toâi” (I Coâ-rinh-toâ 6:12).

Nhu-mì laø ñöùc-tính ñaùng yeâu cuûa ngöôøi khoân-ngoan. Khoân-ngoan laø gaám, nhu-mì laø hoa. Gaám theâu hoa laø KHOÂN- NGOAN NHU-MÌ. Chuùa Jeâsus laø Ñaáng Khoân-Ngoan, laø ÑAÁNG MÖU-LUAÄN (EÂ-sai 9:5). Ngaøi phaùn raèng: “Ta coù loøng nhu-mì, khieâm-nhöôøng” (Ma-thi-ô 11:29).

Coøn ñoái vôùi toâi, ngöôøi ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi keâu vaøo chöùc-vuï rao-giaûng Tin-laønh Cöùu-Roãi cho moïi ngöôøi ñeå ñem nhieàu linh-hoàn veà ñaàu phuïc Chuùa. Vua Sa-loâ-moân luaän raèng: “Ngöôøi khoân-ngoan coù taøi ñöôïc linh-hoàn ngöôøi ta” (Chaâm ngoân 11:30). Neân ngaøy naøo toâi chöa ñem ñöôïc nhieàu linh-hoàn trôû veà ñaàu phuïc Chuùa. Toâi vaãn laø ngöôøi chöa ñöôïc khoân-ngoan laém.

146

37

BAÉT-CHÖÔÙC

aéét-chöôùc laø moät haønh-ñoäng aùm-thò cuûa mình bôûi söï haáp-daãn, haõnh-dieän nôi ngöôøi khaùc loâi cuoán.

Sau ngaøy 30-4-1975, taïi mieàn Nam Vieät- Nam, moät soá ngöôøi ñoân-ñaùo, hí-höûng chaïy ñi tìm cho ñöôïc ñoâi deùp raâu ñeå mang. Haïng ngöôøi naày ñöôïc goïi laø daân “Taân-gia-ba” (môùi gia nhaäp ngaøy ba möôi). Khi ñoù, moät soá khaùc laïi coá taäp ngoài beä-veä nôi sa-loâng, nôi baøn giaáy cho ra veû keû chieán-thaéng. Laâu laâu voâ tình bò thoùi quen coá höõu keùo giaät hai chaân boû leân gheá.

Cuõng sau ngaøy 30-4-1975, moät soá ngöôøi Vieät tò-naïn taïi Hoa Kyø vaø nhieàu quoác-gia khaùc. Toâi ñaõ thaáy nhieàu coâ gaùi Vieät nhöùt ñònh dieän boä aùo muøa heø cuït côõn nhö caùc coâ gaùi ñòa- phöông ñeå phoâ caëp gioø chöa saïch nöôùc pheøn nôi ñoàng chua cho thieân-haï ngaém. Toâi cuõng gaëp nhöõng oâng ñoàng-höông oâm choù nöïng nhö nöïng con giöõa phoá ñeå toû cho ñoàng höông bieát… ta ñaây “vaên-minh”.

Ngöôøi ta cöù töôûng khæ laø con vaät hay baét chöôùc. Kyø thaät con ngöôøi laø con vaät hay baét chöôùc vaø coù taøi baét chöôùc. Nhieàu ngöôøi noåi tieáng, giaøu sang nhôø baét chöôùc ñöôïc ñieäu boä gioïng noùi cuûa nhöõng nhaân vaät noåi danh hoaëc daùng ñi, tieáng keâu cuûa loaøi thuù. Tính baét chöôùc laø moät söùc-maïnh phi-thöôøng cuûa taâm-trí chi-phoái con ngöôøi ngay töø khi coøn thô-aáu cho ñeán tuoåi giaø nua. Chuùng ta baét chöôùc ñieàu toát cuõng nhö ñieàu xaáu. Nhöng baét chöôùc ñieàu xaáu deã-daøng hôn baét chöôùc ñieàu

B

147

toát. Baét chöôùc ñieàu aùc deã-daøng bao nhieâu thì baét chöôùc ñieàu thieän khoù-khaên baáy nhieâu. Taïi sao?

Treû thô deã baét chöôùc nhöùt. Laø tuoåi baét chöôùc khoâng caàn suy-xeùt. Laø tuoåi deã baét chöôùc ñieàu toát vì chöa bò thoùi hö taät xaáu tieâm-nhieãm. Lôøi raên daïy cuûa cha meï aûnh-höôûng raát ít treân taâm-trí treû thô. Nhöng haønh-vi cuûa cha meï aûnh-höôûng raát nhieàu treân treû thô bôûi caëp maét quan-saùt cuøng vôùi taùnh baét chöôùc keû sinh thaønh. Caâu chuyeän ngöôøi con thaáy cha laáy gaùo döøa laøm cheùn cho oâng noäi aên ñeå khoûi bò ñaùnh vôõ. Moät ngaøy kia, ngöôøi cha thaáy con nhoû ngoài goït caùi gaùo döøa beøn hoûi: Con laøm chi vaäy? Con ngaây-thô traû lôøi: Laøm caùi cheùn cho cha khi cha giaø. Thaät söï chuùng ta khoâng ñuû ñöùc saùng laøm göông cho con caùi neân töø ñôøi naày qua ñôøi kia, nhaân-loaïi caøng ngaøy caøng baïi hoaïi.

Lôùn leân ñi hoïc baét chöôùc thaày. Nhöng thaày laïi daïy: Haõy laøm theo ñieàu thaày daïy, ñöøng baét chöôùc ñieàu thaày laøm. Laøm sao “ñöøng” ñöôïc.

Ñeán tuoåi thanh-nieân, laø tuoåi maø tính baét chöôùc phaùt trieån maïnh-meõ nhöùt. Laø tuoåi trí-oùc phaùn-ñoaùn chöa chín-chaén, laø tuoåi chöa ñöôïc kinh-nghieäm duõa maøi maø tình-caûm laø caùi gì tuyeät-ñoái. Neân nhieàu coâ caäu chæ bò cha meï maéng cuõng baét chöôùc töï-töû nhö ai. Vöøa môùi xem moät phim gaêng-tô laø muoán laøm anh-huøng nhö ai. Thaáy tuoåi treû buoâng-thaû, ñaøng- ñieám, baïo-haønh thì:

Thaáy ai ai ta cuõng ai ai Ai ai aáy thì ta cuõng aáy.

Ñeán tuoåi tröôûng-thaønh thì taùnh baét chöôùc ít hôn. Suy-xeùt ñaõ kyõ, kinh-nghieäm ñaõ nhieàu, tìm ñöôïc ñoái-töôïng ñeå baét chöôùc khoù quaù.

Nhöng neáu quyù vò ñaõ laø Cô-ñoác nhaân, thì ôû baát cöù tuoåi naøo cuõng chæ coù moät Ñaáng troïn-veïn ñeå baét chöôùc maø thoâi. Ñaáng ñoù, thaùnh Phao-loâ ñaõ haõnh-dieän tuyeân boá raèng: “Chính mình toâi baét chöôùc Ñaáng Christ” (I Coâ-rinh-toâ 11:1).

Toâi ñaõ gaëp moät thanh-nieân Vieät ñeå toùc daøi vaø raâu cuõng

148

daøi. Toâi hoûi: Sao raâu toùc kyø cuïc vaäy? Anh ta traû lôøi: Ñeå nhö vaäy cho gioáng Chuùa. Toâi baät cöôøi veà loái baét chöôùc ngôù ngaån naày. Baét chöôùc Chuùa laø laøm sao cho coù “ñoàng moät taâm-tình nhö Ñaáng Christ ñaõ coù” (Phi-líp 2:5).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta haõy ñeå moät thì giôø naøo ñoù vaøo ban ñeâm. Neáu thöùc giaác ñöôïc sau moät giaác nguû vöøa ñuû ñeå taâm-trí thaûnh-thôi an-tònh. Ta cöù naèm treân giöôøng, nhaém maét laïi nhìn Chuùa vaø nhìn mình, roài so-saùnh thöû xem treân phöông-dieän naøo mình gioáng Chuùa. Chuùng ta töï thöôûng moät nuï cöôøi khi caûm thaáy Chuùa theá ñoù vaø ta cuõng theá ñoù. Vaø töï… (tuøy yù quyù vò) Chuùa theá ñoù vaø ta laïi theá naày. Quyù vò ñöøng thaát voïng khi thaáy mình khoâng gioáng Chuùa bao nhieâu. Quyù vò haõy coù thaùi ñoä nhö ngöôøi môùi hoïc veõ. Xoùa nheø-nheï nhöõng ñöôøng neùt khoâng gioáng. Caàu nguyeän, duøng huyeát Chuùa Jeâsus ñeå xoùa. “Huyeát Ñöùc Chuùa Jeâsus Con Ngaøi laøm saïch moïi toäi chuùng ta” (I Giaêng 1:7). Roài nhôø söï chæ-daãn cuûa Chuùa Thaùnh Linh, laø Ñaáng “vöøa muoán vöøa laøm theo yù toát Ngaøi” (Phi-líp 2:13) maø veõ laïi cho ñuùng.

Taïi sao chuùng ta ñöôïc goïi laø Cô-ñoác nhaân? Cô-ñoác nhaân khoâng phaûi laø teân cuûa ngöôøi tin Chuùa töï xöng. Maø do nhöõng ngöôøi voâ tín ñaët cho nhöõng ngöôøi tin nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa. Hoï thaáy nhöõng ngöôøi tin Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa sao coù moät ñôøi soáng gioáng Chuùa quaù. Neân hoï goïi Cô-ñoác nhaân, ngöôøi Christ, ngöôøi coù Ñaáng Christ ôû trong, ngöôøi bieåu töôïng cho Ñaáng Christ. Caùc con caùi Chuùa taïi Hoäi-Thaùnh Teâ-sa-loâ-ni-ca ñaõ baét chöôùc Chuùa. Ñeán noãi Thaùnh Phao-loâ vieát thö khen ngôïi: “Anh em ñaõ baét chöôùc toâi vaø baét chöôùc Chuùa, laáy söï vui veû cuûa Ñöùc Thaùnh Linh maø tieáp nhaän ñaïo giöõa luùc nhieàu söï khoán khoù, ñeán noãi anh em trôû neân göông toát cho heát thaûy tín ñoà ôû xöù Ma-xeâ-ñoan vaø xöù A-chai. Vì ñaïo Chuùa khoâng nhöõng töø nôi anh em vang ra trong xöù Ma-xeâ-ñoan vaø A-chai thoâi ñaâu, nhöng ñöùc-tin maø anh em coù trong Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñoàn-ñaïi khaép moïi nôi” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 1:6-8).

149

Hôõi taát caû caùc Cô-ñoác nhaân. Mong raèng toâi vaø quyù vò quyeát-taâm baét chöôùc Chuùa ñeå trôû neân göông saùng cho moïi ngöôøi chung-quanh. Vaø coù theå ñoàng-thanh vôùi Thaùnh Phao-loâ giuïc-giaõ moïi ngöôøi: “Haõy baét chöôùc nhö toâi, cuõng nhö chính mình toâi baét chöôùc Ñaáng Christ vaäy” (I Coâ-rinh-toâ 11:1).

150

38

LYÙ-TÖÔÛNG

ôøi ngöôøi khoâng phaûi chæ laø moät chuoãi ngaøy thaùng vôùi sanh-hoaït nhòp-nhaøng aên, laøm, nguû, nghæ nhö loaøi vaät. Con ngöôøi cuõng khoâng theå

chæ thoûa-maõn mæm-cöôøi xoa chieác buïng no troøn chöùa ñaày cao löông myõ vò nhö loaøi vaät sôûn sô khi no ñuû. Con ngöôøi ham höôûng thuï, nhöng vaãn coi söï thoûa maõn vaät chaát laø thöù thoûa maõn keùm nhaát. Vì lyù-töôûng trong con ngöôøi ñònh giaù nhö vaäy.

Ai cuõng coù lyù-töôûng caû. Nghóa laø ai cuõng ñaët ra caùi muïc ñích cao ñeå nhìn noù maø ñi tôùi haàu ñaït ñöôïc caùi yù nghóa cuûa ñôøi ngöôøi. Neáu khoâng coøn lyù-töôûng, con ngöôøi seõ maát söùc sanh hoaït, seõ chaùn-naûn trong cuoäc soáng. “What a bore it is, waking up in the morning always the same person” (Logan P. Smith).

Chaùn chöôøng thay, chaùn chöôøng thay, Saùng naøo cuõng thöù ngöôøi naày maõi sao!

Phaûi coù lyù-töôûng, coøn ñaït ñöôïc hay khoâng, khoâng sao. Mieãn laø:

Thaø moät phuùt huy hoaøng roài chôït taét, Coøn hôn buoàn le loùi suoát traêm naêm.

Xuaân Dieäu Coù ngöôøi theo sinh-lyù chia con ngöôøi laøm boán haïng tuøy

theo hình daùng, theo thöù töï cao xuoáng thaáp: Haïng naõo chaát, haïng tyø chaát, haïng caân chaát vaø haïng pheá chaát. Do ñoù lyù-

Ñ

151

töôûng cao thaáp cuõng tuøy theo khí-taïng con ngöôøi. Haïng naõo chaát coù suy höôùng khí-chaát taát lyù-töôûng cao. Coøn haïng caân chaát vai u thòt baép thì lyù-töôûng khoâng theå to hôn baép thòt. Thaät ra, “trong cuoäc traàn ai, ai deã bieát”.

Moät gia-ñình ra ñi töø Baéc Vieät ñaõ taâm-söï vôùi toâi: Chuùng chaùu chòu khoå maáy chuïc naêm quen roài. Nay ra ñi laø vì baày con, ñeå chuùng noù höôûng-thuï moät tí. Lyù-töôûng cao hay thaáp?

Moät cöïu só-quan chaân öôùt chaân raùo nhaäp traïi tò-naïn Maõ-lai ñaõ ñöôïc moät soá ngöôøi tôùi keâu goïi gia nhaäp vaøo moät “löïc-löôïng” ñeå khi toå-quoác goïi veà thì kòp thôøi ñaùp öùng. Lyù-töôûng cao? Vò cöïu só-quan thaûn-nhieân traû lôøi: Toâi saün-saøng trôû veà khi toå quoác goïi.Chæ tieác khi toå-quoác ñi thì khoâng goïi toâi neân toâi phaûi chòu hôn ba naêm trong traïi caûi taïo. Baây giôø ñeán ñöôïc ñaây thì lo laøm sao ñöôïc ñònh cö taïi Myõ ñaõ. Lyù-töûông cao hay thaáp?

Tieáng Vieät coøn, nöôùc Vieät coøn. Phaûi lo baûo-toàn vaên-hoùa Vieät. Lyù-töôûng cao voøi voïi? Neân caùc “nhaø vaên-hoùa” lo taùi-baûn chuyeän kieám-hieäp Taøu ñeå baùn.

Giaûi-phoùng daân-toäc, cöùu-nguy daân-toäc. OÂi lyù-töôûng cao ñeïp. Neân nhöõng ngöôøi cuøng chung lyù-töôûng ñang chia beø laäp phaùi, duøng ñuû moïi thuû-ñoaïn ñeå haï nhau haàu ñaït ñöôïc lyù- töôûng.

Soáng chung hoøa-bình. Lyù-töôûng coù taàm voùc quoác-teá. Neân caùc cöôøng quoác lo cheá-taïo vuõ-khí toái-taân coù naêng-löïc taøn-saùt caû nhaân-loaïi.

Khoâng hieåu ñöôïc ai coù lyù-töôûng cao, ai coù lyù-töôûng thaáp. Nhöng chaéc chaén chuùng ta ñaõ vaø ñang khoán khoå vì trong nhaân loaïi coù quaù nhieàu lyù-töôûng cao. Thoâi ta haõy deïp lyù-töôûng cuûa ngöôøi qua moät beân, haõy xem caùi lyù-töôûng cuûa ta ra theá naøo.

* Lyù-töôûng cuûa ta laø cuoäc ñôøi no côm aám aùo. Chæ vaäy thoâi sao?

* Lyù-töôûng cuûa ta laø laøm sao coù chuùt quyeàn-haønh ñeå chöùng toû moät khaû-naêng. ÔØ cuõng phaûi.

152

* Lyù-töôûng cuûa ta laø “phaûi coù danh gì vôùi nuùi soâng”. AØ, hôi khoù ñaáy.

Nhöng caû ba lyù-töôûng ñoù vaãn naèm trong haøng raøo vò kyû. Trong cuoán La Destineùe Humaine (Ñònh Meänh Con

Ngöôøi) cuûa trieát gia Lecomte Du Nouy. OÂng cho raèng moãi chuùng ta ñeàu phaûi coù moät vai-troø ñeå ñoùng (phaän-söï) phaûi ñoùng cho tuyeät saûo. Nhöng phaûi coù moät lyù-töôûng. Ñöøng bao giôø ñaët moät lyù-töôûng coù theå ñaït tôùi. Vì khi ñaõ ñaït tôùi, chuùng ta phaûi tìm moät lyù-töôûng môùi. Haõy ñaët ra moät lyù-töôûng baát khaû ñaït ñeå lyù-töôûng ñoù höôùng daãn chuùng ta moät chieàu thaúng tieán.

Caùi lyù-töôûng baát khaû ñaït ñoù khoâng theå naèm trong haøng raøo vò kyû maø phaûi vöôït ra vuøng trôøi bao-la vò tha. Caùi lyù-töôûng baát khaû ñaït ñoù khoâng theå höôùng veà traàn tuïc maø phaûi höôùng veà thieân thöôïng laø choã tuyeät ñænh maø con ngöôøi voán töø ñoù ra ñi.

Lyù-töôûng chaân-chính cuûa con ngöôøi laø nieàm mô öôùc caùi cao ñeïp thieân thöôïng maø con ngöôøi ñaõ bò maát ñi sau khi phaïm toäi. Laø caùi con ngöôøi vinh hieån tuyeät vôøi, thaùnh thieän toaøn bích trong baøn tay saùng taïo cuûa Thöôïng Ñeá. Caùi lyù-töôûng chaân chính keùo con ngöôøi toäi-loãi thaáp heøn trôû veà caùi con ngöôøi troïn veïn nguyeân-thuûy. Nhöng tieác thay, laïi cuõng vì toäi-loãi, caùi lyù-töôûng chaân chính khoâng coøn nöõa, neân con ngöôøi “cöù laàm laïc trong lyù-töôûng hö khoâng” (Roâ-ma 1:21).

Thaät ra con ñöôøng lyù-töôûng ñoù ñaõ ñöôïc môû töø gaàn hai ngaøn naêm nay. Ngaøy Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi – Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ giaùng-theá laøm ngöôøi, chòu cheát treân thaäp töï giaù, bò choân trong moà maû, ñaõ soáng laïi, ñaõ thaêng thieân veà trôøi ñeå laäp thaønh con ñöôøng cöùu roãi ñöa loaøi ngöôøi ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi (Giaêng 14:6; Heâ-bô-rô 10:19,20). Con ngöôøi ñaït ñöôïc ñòa-vò nguyeân-thuûy lyù-töôûng bôûi ñöùc tin ñeán Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ. Cuõng ngay luùc ñoù, Cô-ñoác nhaân coù lyù-töôûng chaân-chính maø chính Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñaõ trôû thaønh lyù-töôûng cuûa Cô-ñoác nhaân. Moïi Cô-ñoác nhaân chaân-chính ñeàu

153

“nhìn xem Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laø coäi reã vaø cuoái cuøng cuûa ñöùc tin” (Heâ-bô-rô 12:2). Bieát bao Cô-ñoác nhaân keá tieáp Cô-ñoác nhaân EÂ-tieân cho ñeán giôø choùt cuûa cuoäc ñôøi vaãn giöõ vöõng lyù-töôûng “maét ngoù chaêm leân trôøi, thaáy söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñöùng beân höõu Ñöùc Chuùa Trôøi… Thì caàu nguyeän raèng: Laïy Ñöùc Chuùa Jeâsus, xin tieáp laáy linh hoàn toâi” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà: 56,59). Moïi Cô-ñoác nhaân chaân chính daàu ñaõ cheát hoaëc ñang soáng ñeàu ñang chôø ñôïi ngaøy ñaït ñeán lyù-töôûng troïn veïn. Laø ngaøy “chính mình Chuùa ôû treân trôøi giaùng xuoáng; baáy giôø nhöõng keû cheát trong Ñaáng Christ, seõ soáng laïi tröôùc heát. Keá ñeán chuùng ta laø keû soáng, maø coøn ôû laïi, seõ cuøng nhau ñeàu ñöôïc caát leân vôùi nhöõng ngöôøi aáy giöõa ñaùm maây, taïi nôi khoâng trung maø gaëp Chuùa, nhö vaäy chuùng ta seõ ôû cuøng Chuùa luoân luoân” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 4:16,17).

Lyù-töôûng chaân chính ñoù ñaõ vaø ñang giuùp caùc Cô-ñoác nhaân “gaéng söùc ñeïp loøng moïi ngöôøi trong moïi vieäc, chaúng tìm ích lôïi rieâng cho mình, nhöng cho phaàn nhieàu ngöôøi, ñeå hoï ñöôïc cöùu” (I Coâ-rinh-toâ 10:33). Lyù-töôûng chaân-chính ñoù ñaõ vaø ñang thuùc-giuïc Cô-ñoác nhaân “ñi khaép theá-gian giaûng Tin-Laønh cho moïi ngöôøi. Ai tin vaø chòu pheùp Baùp-teâm, seõ ñöôïc roãi” (Maùc 16:15,16). Cuoán saùch naøy ñang ôû trong tay quyù vò hieän giôø cuõng vì lyù-töôûng chaân chính ñoù.

154

39

YÙ- CHÍ

ieát bao ngöôøi coù dö thöøa thieän-chí, nhöng laïi thieáu yù-chí. Coù muïc-ñích, ngoù ñoù maø chôø thôøi. Coù döï-ñònh, ñeå ñoù maø ñôïi soá. Laåm baåm nhaät

tuïng: Coù soá coù phaàn, coù thôøi coù danh. Khoanh tay ngoùng chôø quyù nhaân phuø-trôï ñeå thieän-chí ñaït ñöôïc maø khoâng caàn ñoå taâm, ñoå löïc, ñoå thì-giôø hoaëc ñoå ít gioït moà-hoâi. Luùc naøo cuõng thö-thaùi, ung-dung phoâ-dieãn taâm “nhaøn”, boû “maëc” xuoâi doøng. Nhöng khoâng queân tröng ra naêm baûy keá-hoaïch, hai ba chöông-trình keøm theo lôøi traùch-moùc hoaøn-caûnh, caèn-nhaèn nhaân-theá ñeå noùi leân caùi thieän-chí dö thöøa ñang ñöôïc aáp-uû moïc reâu theo ngaøy thaùng.

Taùc-phaåm “Ngö OÂng vaø Bieån-Caû” cuûa Hemmingway ñaõ ñöôïc ngheä-thuaät ñieän-aûnh thöïc-hieän. Toâi ñaõ ñöôïc xem treân maøn aûnh nhoû voâ-tuyeán truyeàn hình. Coát chuyeän dieãn-taû moät ngö oâng luoáng tuoåi moät mình treân chieác thuyeàn ra khôi caâu caù. 84 ngaøy leânh-ñeânh treân bieån caû maø khoâng caâu ñöôïc con caù naøo. Ngö oâng ñaõ baét ñaàu meät-moûi. Thaân-xaùc ñau-ñôùn döôùi aùnh naéng nhö thieâu nhö ñoát. Tinh-thaàn chaùn-naûn, ngö oâng döôøng nhö ngôø-vöïc ngay caû haønh-ñoäng cuûa mình. Nhöng roài yù-chí quyeát thaéng buøng leân. Laõo khoâng chòu boû cuoäc, laõo quyeát taâm kieân-trì trong thöû-thaùch, trong khoù-khaên. Laõo chieán-ñaáu vôùi hoaøn-caûnh vaø chieán-ñaáu vôùi caû loøng mình. Qua ngaøy 85, laõo thaønh coâng baét ñöôïc moät con caù lôùn. Con

B

155

caù lôùn laøm cho laõo vaát-vaû theâm. Moà-hoâi laõo ñoå ra nhö taém, baøn tay laõo röôùm maùu loâi, ghì, naém giöõ chieán-lôïi phaåm. Con caù quaù lôùn, laõo khoâng sao boû noù vaøo thuyeàn. Laõo buoäc noù vaøo maïn thuyeàn vaø dìu vaøo bôø trong suoát 3 ngaøy. Trong suoát ba ngaøy, laõo khoâng coù thì giôø naøo an-nhaøn ngoài ngaém thaønh-tích cuûa mình. Laõo phaûi ra söùc choáng traû boïn caù xaø, caù maäp nhaøo vaøo chia phaàn vôùi laõo moät caùch trô treõn. Ñeán luùc caëp beán, laõo chæ coøn ñöôïc caùi ñaàu vôùi boä xöông caù. Daàu vaäy, laõo vaãn thoûa thích, töôi vui, haõnh-dieän vì laõo ñaõ soáng nhöõng giôø phuùt oanh-lieät, ñaõ bieåu-loä ñöôïc yù-chí tuyeät vôøi, ñaõ chieán-thaéng ñöôïc hoaøn-caûnh vaø chính mình. Laõo ñaõ caûm thaáy ñöôïc caùi giaù-trò, caùi yù-nghóa soáng cuûa cuoäc soáng.

YÙ-chí raát caàn cho moïi ngöôøi coù lyù-töôûng cao-quí. Cuoäc ñôøi ñaày ngang traùi vaø caøng ñaày ngang traùi vôùi nhöõng ai quyeát taâm “nhaém muïc-ñích maø chaïy” (Phi-líp 3:14).

Xaõ-hoäi ngaøy nay laø xaõ-hoäi cô-khí hoùa. Nhöõng aùm-thò cô-khí laøm chuùng ta coù tính caùch maùy-moùc, ñoùng khung vaøo moät coâng-thöùc, chuyeån ñoäng theo moät quy-trình. Muoán haønh-ñoäng theo boån-phaän phaûi coù yù-chí chieán-thaéng tính caùch maùy moùc ñoù.

Xaõ-hoäi ngaøy nay coù ít caùi toát vaø coù thaät nhieàu caùi coù veû toát. Coù laém caùi aùc vaø cuõng coù laém caùi töïa nhö ñieàu aùc. Muoán giöõ caùi toát thaät vaø muoán traùnh caùi töïa nhö ñieàu aùc thì chæ coù söùc maïnh yù-chí môùi giuùp ta quyeát-ñònh maø thoâi.

Giöõa xaõ-hoäi ñaày gian-aùc toäi-loãi, ñaâu ñaâu cuõng gaëp keû thuø coâng chính, ñaâu ñaâu cuõng thieáu vaéng caùi tình-nghóa töï nhieân (Roâ-ma 1:29-32). Thì chæ coù yù-chí maïnh-meõ môùi giuùp ta giöõ ñöôïc caùi coâng chính, laøm ñöôïc caùi hôïp leõ. Daàu vieäc giöõ, vieäc laøm aáy gaây cho ta khoù-khaên hôn, hoaëc laøm cho ta khoù chòu hôn. Nhöng nhöùt quyeát:

Caén chaët raêng ñeå chòu thieät, Ñöùng vöõng goùt ñeå laøm ngöôøi.

Coå ngöõ Treân böôùc ñöôøng theo Chuùa, nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ laàm

156

töôûng tin Chuùa, theo Chuùa laø cuoäc ñôøi seõ hanh-thoâng, coâng-vieäc seõ thuaän buoàn xuoâi gioù, vaø phöôùc-haïnh theo quan-nieäm theá-tuïc seõ dö thöøa. Hoï ñaõ hieåu hai chöõ “yeân nghæ” trong lôøi Chuùa phaùn vôùi tinh-thaàn phoù maëc cho Chuùa, khoanh tay töï taïi, boû haún yù-chí. Lôøi Chuùa Jeâsus phaùn nhö vaày: “Hôõi nhöõng keû meät moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán cuøng ta, ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân nghæ. Ta coù loøng nhu-mì, khieâm-nhöôøng; neân haõy gaùnh laáy aùch cuûa ta, vaø hoïc theo ta; thì linh-hoàn caùc ngöôi seõ ñöôïc yeân nghæ. Vì aùch ta deã chòu vaø gaùnh ta nheï-nhaøng.” (Ma-thi-ô 11:28-30). Taïi ñaây chuùng ta thaáy Chuùa ban cho 2 söï yeân nghæ. Söï yeân-nghæ thöù nhöùt (caâu 28) laø söï yeân-nghæ trong söï cöùu roãi. Coøn yeân-nghæ thöù hai (caâu 29) laø söï yeân-nghæ trong söï ñoàng-coâng vôùi Chuùa. Mang aùch chung vôùi Chuùa vaø hoïc theo Chuùa caàn phaûi coù yù-chí vöõng-maïnh nhö Chuùa, laø “Ñaáng vì söï vui-möøng ñaõ ñaët tröôùc maët mình, chòu laáy thaäp-töï giaù, kinh ñieàu sæ-nhuïc” (Heâ-bô-rô 12:2). Phaûi, chæ coù yù-chí maïnh-meõ, caùc Cô-ñoác nhaân töø xöa ñeán nay “ñeàu hôùn-hôû veà mình ñaõ ñöôïc keå laø xöùng-ñaùng chòu nhuïc vì danh Ñöùc Chuùa Jeâsus… cöù daïy-doã rao truyeàn maõi veà Tin-laønh cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus, töùc laø Ñaáng Christ” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 5:41,42). Ai muoán haàu vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi caùch xöùng-ñaùng phaûi coù yù-chí maïnh-meõ nhö thaùnh Phao-loâ “laøm cho mình ñaùng tröôïng trong moïi söï, nhö keû haàu-vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi, bôûi loøng nhòn-nhuïc laém trong nhöõng söï hoaïn-naïn, thieáu-thoán, khoán-khoù, ñoøn-voït, lao-tuø, roái-loaïn, khoù-nhoïc…” (II Coâ-rinh-toâ 6:4,5).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta phaûi coù yù-chí vöõng-maïnh nhö Cô-ñoác nhaân EÂ-phaùp-ra, “ngöôøi vì anh em chieán- ñaáu khoâng thoâi trong khi caàu-nguyeän ñeå anh em trôû neân troïn-veïn vaø troïn nieàm vaâng-phuïc moïi yù muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi… ngöôøi laøm vieäc raát khoù-nhoïc vì anh em” (Coâ-loâ-se 6:12,13).

Thöa quí vò , ngay caû khi quí vò muoán tin nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuõng khoâng phaûi laø deã-daøng ñaâu. Quí vò cöù töôûng heã ñaõ nhaän-thöùc ñöôïc Chuùa Jeâsus quaû thaät laø Ñaáng

157

Cöùu-theá vaø chæ caàn laøm moät ñoäng-taùc cuùi ñaàu thöa vôùi Chuùa vaøi lôøi baøy toû ñöùc-tin xöng-nhaän laø deã-daøng. Khoâng, quí vò phaûi vaän-duïng yù-chí maïnh-meõ môùi mong thöïc-hieän ñöôïc. Toâi xin ñôn cöû moät thöïc-söï ghi trong Kinh-Thaùnh: “Naày coù hai ngöôøi muø ngoài beân ñöôøng, nghe noùi Ñöùc Chuùa Jeâsus qua ñoù, thì keâu leân raèng: Laïy Chuùa, con chaùu vua Ña-vít, xin thöông-xoùt chuùng toâi! Chuùng raày hai ngöôøi aáy, bieåu nín ñi; nhöng hoï keâu lôùn hôn nöõa, raèng: Laïy Chuùa, con chaùu vua Ña-vít, xin thöông-xoùt chuùng toâi! …” (Ma-thi-ô 20:29-31).

Ñaõ bao laàn quí vò sau khi ñoïc xong moät vaøi phaàn trong cuoán saùch naày, ñaõ nghe lôøi giaûng cuûa Muïc-sö, ñaõ nghe lôøi laøm chöùng cuûa moät con caùi Chuùa. Quí vò ñaõ nhaän-thöùc Chuùa Jeâsus laø Ñaáng Cöùu-theá, laø Ñaáng coù quyeàn tha toäi, laø Ñaáng ban cho quí vò “quyeàn pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø ban cho nhöõng keû tin danh Ngaøi” (Giaêng 1:12). Quí vò muoán tieáp nhaän Chuùa laøm Cöùu Chuùa. Quí vò muoán keâu lôùn tieáng “Laïy Chuùa Jeâsus, xin thöông-xoùt toâi, xin tha toäi cho toâi, xin nhaän toâi laøm con Ngaøi. Toâi xin nhaän Ngaøi laøm Cöùu Chuùa cuûa toâi.” Nhöng quí vò khoâng thöïc-hieän ñöôïc. Trong loøng quí vò noùi leân tieáng “bieåu nín ñi”. Ma quæ “bieåu nín ñi”, baûn taùnh xaùc thòt “bieåu nín ñi”, leà thoùi cuõ “bieåu nín ñi” toân giaùo mình ñang theo “bieåu nín ñi”. Neáu yù-chí khoâng maïnh laøm sao coù theå gaït boû nhöõng lôøi “bieåu nín ñi” aáy ñeå “keâu lôùn hôn nöõa” vaø ñöôïc söï thaêm vieáng cuûa Chuùa.

Mong quí vò hoâm nay xöû-duïng yù-chí maïnh-meõ cuûa mình.

158

40

TRAÙCH-NHIEÄM

huùng ta ñang soáng trong moät thôøi-ñaïi coù nhieàu baûo-ñaûm veà tieän-nghi cuoäc soáng. Nhöng veà söï soáng thì khoâng coù gì baûo-ñaûm caû. Ngöôøi mua baûo-

hieåm nhaân-maïng, chính mình chaúng bao giôø ñöôïc höôûng söï ñeàn boài. Chieán-tranh, toäi-aùc, taät-bònh, ñoùi-keùm, ñoäng ñaát vaø haøng traêm thöù lænh-kænh khaùc ñang ñe doïa söï soáng cuûa nhaân-loaïi. Con ngöôøi thöïc-söï ñaõ khuûng-khieáp tröôùc caùi söùc maïnh saùt-nhaân coù khoa-hoïc, tröôùc caùi thôøi beänh noùi chuyeän baèng suùng vaø giao-teá baèng tieàn. Ai coøn moät chuùt löông-tri, lieâm-sæ ñeàu coù theå laøm troø cöôøi cho nhöõng con ngöôøi thôøi-ñaïi trong nieàm haõnh-dieän soáng traéng-trôïn tôùi ñoä cöôøng-baïo, ñaøng-ñieám ñeán trô-treõn vaø gian-laän moät caùch teá-nhò. Lyù-töôûng cuûa con ngöôøi laø “kim tieàn vaïn naêng”. Söï thaønh coâng cuûa con ngöôøi ñöôïc coâng-nhaän caên-cöù vaøo caùc con soá trong caùc chöông-muïc ôû ngaân-haøng. Vôùi lyù-töôûng “quô vaøo”, vôùi nguyeân-taéc “ñaït ñeán cöùu-caùnh baát caàn phöông-tieän” nhieàu ngöôøi ñaõ maát haún nhaân-caùch. Hoï khoâng coøn yù-thöùc ñöôïc traùch-nhieäm lôøi hoï noùi, traùch-nhieäm vieäc hoï laøm, ñöøng noùi chi ñeán yù-thöùc traùch-nhieäm cuûa moät keû thöøa-höôûng gia-taøi cuûa tieàn nhaân hoaëc yù-thöùc traùch-nhieäm cuûa keû ñi tröôùc vôùi ñoaøn haäu theá.

Chaúng nhöõng vaäy thoâi, con ngöôøi coøn caûm thaáy nhaøm chaùn loái soáng ngaøy qua ngaøy vôùi moät thôøi-duïng-bieåu ñeàu-ñaën, maùy-moùc. Gaëp nhau, hoûi thaêm nhau – Coù gì laï khoâng?

C

159

Phaûi coù caùi gì laø laï, caùi gì khaùc bieät ñeå xuùc-caûm ñöôïc xaùo troän. Theá laø con ngöôøi bò thoâi thuùc ñi tìm caûm-giaùc maïnh trong kinh-hoaøng hoaëc trong meâ-ly. Bieát ñöôïc thò-hieáu quaàn-chuùng, phim aûnh, saùch baùo coá taïo nhöõng pha cuïp-laïc, nhöõng maøn giaät gaân, nhöõng xuùc-ñoäng meâ-ly ngaây-ngaát, nhöõng tình-tieát eùo-le tuyeät-vôøi ñeå daãn duï con ngöôøi buoâng-thaû taâm-trí vaøo nhöõng khaùt-voïng thaàm kín nhöùt chöa coù cô thöïc-hieän trong thöïc-taïi. YÙ-chí khoâng coøn caàn-thieát cho haønh-ñoäng buoâng-thaû, moät thöù haønh-ñoäng voâ traùch-nhieäm, voâ traùch-nhieäm vôùi caû chính mình.

Chuùng ta ñöøng baøn ñeán nhöõng ngöôøi khoâng yù-chí vaø voâ traùch-nhieäm. Baøn ñeán, chuùng ta seõ caûm thaáy leû-loi ngay, hoaëc seõ bò caùi lyù hôïp-thôøi cuûa ña soá daãn-duï maø thoâi khoâng “laøm cho mình ñaùng tröôïng trong moïi söï” (II Coâ-rinh-toâ 6:4).

Traùch-nhieäm laø taâm-trí yù-thöùc ñöôïc caùi vieäc aáy laø phaàn cuûa mình, chính mình phaûi gaùch vaùc laáy, chính mình phaûi chu-toaøn. Nhöng ngöôøi coù traùch-nhieäm khoâng phaûi luùc naøo cuõng coù theå hoaøn-taát caùi phaàn vieäc cuûa mình. Duø laø böïc anh-huøng caùi theá, treân ñöôøng ñôøi muoân vaøn choâng-gai, trôû-löïc, cuõng phaûi gaët laáy nhöõng thaát-baïi naëng-neà vì baát-löïc vôùi hoaøn-caûnh, vì khieám-khuyeát taøi-trí; vì aùc yù, voâ-tình cuûa ngöôøi ñôøi, vì tieân-lieäu trong töông-lai khoâng chính xaùc. Nhöng ngöôøi coù tinh-thaàn traùch-nhieäm daùm laøm, daùm nhaän söï thaát-baïi cuõng nhö thaønh-coâng. Moãi khi thaát-baïi khoâng ñoå thöøa: taïi xaõ-hoäi, taïi hoaøn-caûnh, taïi soá maïng, taïi thôøi-vaän hoaëc coù theå vieän daãn taïi traêm ngaøn nguyeân-nhaân ngoaïi giôùi khaùc, ngoaøi ra chính mình. Ñi treân ñöôøng coù bò vaáp teù, ta khoâng baøo-chöõa taïi caùi hoøn ñaù voâ-tri treân ñöôøng khoâng chòu neù traùnh böôùc chaân cuûa ta. Moãi khi thaønh-coâng, ngöôøi traùch-nhieäm cuõng khoâng maøu meø khieâm-nhöôïng töø choái thaønh-quaû, nhöng haõnh-dieän tuyeân-boá “Moïi vieäc ñaõ ñöôïc troïn” (Giaêng 19:30), nhö Chuùa Jeâsus. “Ta ñaõ ñaùnh traän toát laønh, ñaõ xong söï chaïy, ñaõ giöõ ñöôïc ñöùc-tin. Hieän nay maõo trieàu thieân cuûa söï coâng-bình ñaõ ñeå daønh cho ta” (II Ti-moâ-theâ 4:7,8) nhö Thaùnh

160

Phao-loâ. Tinh-thaàn traùch-nhieäm khoâng cho pheùp ta laøm vieäc tuøy

höùng nhöng tìm höùng-khôûi trong coâng-vieäc. Tinh-thaàn traùch-nhieäm vöôït quaù tinh thaàn boån-phaän, vöôït quaù tinh-thaàn laøm theo löôïng-giaù coâng-lao. Ñaïi thi-haøo Nguyeãn-Coâng-Tröù ñaõ yù-thöùc traùch-nhieäm cuûa keû laøm trai:

Vuõ-truï chi gian giai phaän-söï Nam nhi ñaùo thöû thò haøo huøng. (Vieäc ñôøi bieát boû cho ai, Ra coâng gaùnh vaùc laø trai anh huøng)

Thi-haøo ñaõ duøng chöõ “NÔÏ” ñeå noùi leân caùi yù-chí phaán-ñaáu quyeát taâm laøm troøn traùch-nhieäm.

Nôï tang boàng quyeát traû cho xong, Ñeå roài moät ngaøy naøo ñoù mæm cöôøi

Nôï tang boàng trang traéng voã tay reo Thaûnh thôi thô tuùi röôïu baàu (khi höu haï)

Nhaø thô Nguyeãn-Quyù-Taân cuõng duøng chöõ “nôï” ñeå chæ traùch-nhieäm.

Nôï phong-traàn choùt ñaõ aên vay Phaûi trang-traûi môùi laø tay chí-khí.

Thaùnh Phao-loâ cuõng keå traùch-nhieäm giaûng Tin-laønh cho moïi ngöôøi laø moùn nôï. OÂng noùi: “Toâi maéc nôï caû ngöôøi Gôø-reùc, laãn ngöôøi daõ-man, caû ngöôøi thoâng-thaùi laãn ngöôøi ngu doát” (Roâ-ma 1:14).

Tinh-thaàn traùch-nhieäm, tinh-thaàn “nôï” ñaõ taïo neân bao nhaø caùch-maïng töø choái an-nhaøn, lìa boû phuù-quyù, chòu caûnh cô-haøn ñeå un-ñuùc maàm soáng daân-toäc, chôø ngaøy quaät-khôûi. Tinh-thaàn traùch-nhieäm, tinh-thaàn “nôï” ñaõ khieán cho thaùnh Phao-loâ “chaúng keå söï soáng mình laø quí, mieãn chaïy cho xong vieäc ñua toâi, vaø chöùc-vuï toâi ñaõ laõnh nôi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 20:24).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta ñaõ laõnh söù-maïng, laõnh traùch-nhieäm naøy nôi Chuùa: “Haõy ñi khaép theá-gian, giaûng Tin-laønh cho moïi ngöôøi” (Maùc 16:15). Moãi laàn chuùng ta döï Tieäc-

161

Thaùnh laø moãi laàn chuùng ta ñöôïc nhaéc-nhôû ñeán traùch-nhieäm troïng ñaïi naày. “AÁy vaäy, moãi laàn anh em aên baùnh naøy, uoáng cheùn naøy, thì rao söï cheát cuûa Chuùa cho tôùi luùc Ngaøi ñeán” (I Coâ-rinh-toâ 11:26).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, moät soá quí vò ñaõ nhaän-laõnh chöùc-vuï Chuùa giao phoù. Chuùng ta haõy haõnh-dieän trong traùch-nhieäm cuûa chöùc-vuï nhö thaùnh Phao-loâ: “Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ xeùt chuùng toâi laø xöùng-ñaùng giao cho vieäc giaûng Tin-laønh, neân chuùng toâi cöù noùi, khoâng phaûi ñeå ñeïp loøng loaøi ngöôøi, nhöng ñeå ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng doø xeùt loøng chuùng toâi” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 2:4). Chuùng ta haõy coù tinh-thaàn traùch-nhieäm ñeán möùc-ñoä baát khaû khaùng nhö thaùnh Phao-loâ: “Ví baèng toâi rao-truyeàn Tin-laønh, toâi chaúng coù côù gì khoe mình, vì coù leõ caàn buoäc toâi; coøn khoâng rao truyeàn Tin-laønh, thì khoán-khoù cho toâi thay. Neáu toâi vui loøng laøm vieäc ñoù, thì ñöôïc thöôûng; laïi neáu toâi khoâng vui loøng maø laøm, thì caùi chöùc-vuï cuõng vaãn phoù thaùc cho toâi” (I Coâ-rinh-toâ 9:16,17).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta caàn coù tinh-thaàn traùch-nhieäm nhö Cô-ñoác nhaân EÙp-ba-phoâ-ñích, ngöôøi ñaõ laõnh traùch-nhieäm giuùp ñôõ Phao-loâ, “vì coâng-vieäc cuûa Ñaáng Christ maø ngöôøi ñaõ gaàn cheát, lieàu söï soáng mình ñeå buø laïi caùc vieäc maø chính anh em (moät soá ngöôøi voâ traùch-nhieäm) khoâng theå giuùp toâi (Phao-loâ)” (Phi-líp 2:30).

Lôøi thaùnh Phao-loâ khuyeân raèng: “Ñöøng maéc nôï ai chi heát, chæ maéc nôï veà söï yeâu-thöông nhau maø thoâi” (Roâ-ma 13:8).

Toâi caûm thaáy taát caû quí vò ñeàu coù duyeân. “Coù duyeân coù nôï”. Tinh-thaàn traùch-nhieäm trong yeâu-thöông thaät coù duyeân.

162

41

MUOÁN

oät vaên-só ñaõ vieát: Chæ khi naøo thôøi-gian, vôùi moät baøn tay khoâng bieát chaùn, xeù heát quaù phaân nöûa soá trang saùch cuûa ñôøi ngöôøi ñeå ñoát loø duïc

voïng, thì luùc aáy con ngöôøi môùi baét ñaàu nhaän thaáy nhöõng trang coøn laïi cuûa ñôøi ngöôøi khoâng coøn ñöôïc bao nhieâu nöõa.

Coù ngöôøi cho raèng con ngöôøi ñeán tuoåi naøo ñoù duïc-voïng seõ nguoäi daàn, vaø naép quan-taøi laø caùnh cöûa kheùp kín duïc-voïng ñeå con ngöôøi ra ñi trong hoái-tieác cuûa moät giaác mô khoâng troøn.

Duïc-voïng ñöôïc töôïng hình laø moät loø löûa höïc, laø caùi tuùi khoâng ñaùy. Löûa cho con ngöôøi nhieät-ñoä ñeå lao-taâm, lao-löïc, löøa-loïc, bon-chen, nghò-löïc phaán ñaáu, xaû thaân ñaáu-tranh haàu ñaït ñöôïc ñieàu loøng mình ao-öôùc. Nhöng loøng tham voâ ñaùy cuûa theá-nhaân coù bao giôø thoûa-maõn ñöôïc.

Nhieàu trieát-gia, ñaïo ñöùc gia thaáy con ngöôøi qua lao-khoå ñeå thoûa-maõn duïc-voïng roài suy-ngöôïc cho raèng duïc-voïng laø nguoàn coäi cuûa ñau-khoå, roài ñeà ra phöông-phaùp tieát-duïc, dieät-duïc ñeå thoaùt khoå ñau. Nhöng thöû hoûi laøm sao dieät-duïc ñöôïc khi thaân-xaùc coøn soáng-ñoäng vôùi ñaày-ñuû caûm-quan: Maét, muõi, tai, löôõi, thaân vaø yù. Noäi tham-voïng dieät duïc cuõng laø duïc, laø muoán roài. Nhö Emile Henriot, moät vaên-só Phaùp ñaõ coù tham-voïng: Tham-voïng duy nhöùt cuûa toâi laø chaúng coù tham-voïng naøo caû. - Ma seule ambition? N’avoir jamais d’ambition.

Thaät ra duïc-voïng trong con ngöôøi khoâng phaûi nguyeân- nhaân gaây ñau-khoå. Löûa raát caàn cho cuoäc soáng, ñeå naáu-nöôùng,

M

163

ñeå söôûi aám. Nhöng duøng löûa ñeå töï thieâu thì ñau-khoå laø caùi chaéc. Muoái khoâng theå thieáu trong cuoäc soáng haèng ngaøy. Nhöng cöù nheø nöôùc bieån, nöôùc muoái maø uoáng thì laøm sao traùnh khoûi cheát khaùt.

Duïc-voïng chính laø thöù tình-caûm cao-quí cuûa con ngöôøi, laø ñieàu khaùc-bieät cuûa con ngöôøi vôùi muoân loaøi vaïn-vaät. Duïc-voïng con ngöôøi chæ taùc haïi treân cuoäc soáng nhaân-loaïi khi duïc-voïng xoay ngöôïc chieàu vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng ban noù cho loaøi ngöôøi, khi Ngaøi phaùn: “Haõy laøm cho ñaát phuïc-tuøng, haõy quaûn-trò loaøi caù döôùi bieån, loaøi chim treân trôøi cuøng caùc vaät soáng haønh-ñoäng treân maët ñaát” (Saùng-theá kyù 1:28). Con ngöôøi laïi ñaët theá-gian cuøng moïi söï vinh-hieån cuûa theá-gian laøm cöùu-caùnh cho duïc-voïng (Ma-thi-ô 4:8).

Moät chaøng thanh-nieân böôùc vaøo quaùn saùch beân ñöôøng. Coâ haøng xinh-xaén ñon-ñaû chaøo môøi: Thöa oâng muoán gì? Chaøng thanh-nieân si tình chaäm-raõi traû lôøi: Thöa coâ, toâi muoán cöôùi coâ laøm vôï, toâi muoán taïo moät gia-ñình eâm-aám, coù nhöõng ñöùa con ngoan vôùi coâ vaø muoán nhieàu nhieàu nöõa. Nhöng baây giôø toâi muoán mua moät caây vieát chì.

Ñieàu öôùc-mô thì nhieàu: Muoán - Phaûi coù danh gì vôùi nuùi soâng. Muoán - xuoáng Ñoâng, Ñoâng tónh, leân Ñoaøi, Ñoaøi tan. Muoán - Nôï tan-boàng trang traéng voã tay reo. Muoán - Kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi. Laøm caây thoâng ñöùng giöõa trôøi maø reo. Muoán - Muoán nhieàu laém. noùi sao cho heát Caû cuoäc ñôøi, ñeán cheát môùi thoâi. Nhöng baây giôø toâi muoán: Ngöôøi ñoùi khaùt - Danh-voïng khoâng maøng, gaám-voùc

khoâng ham, tieàn-cuûa chaâu-baùu khoâng töôûng. Chæ muoán moät mieáng aên taàm-thöôøng. Moät nguïm nöôùc maùt nôi sa-maïc ñaùng giaù hôn moïi thöù quí-giaù nôi coõi traàn.

Ngöôøi beänh taät - Söùc-khoûe thaät quí hôn vaøng. Khi Chuùa Jeâsus hoûi ngöôøi aên maøy muø Ba-ti-meâ raèng: “Ngöôi muoán ta

164

laøm chi cho ngöôi? Ngöôøi muø thöa raèng: Laïy thaày, xin cho toâi ñöôïc saùng maét” (Maùc 10:51).

Caùc thuyeàn nhaân chæ öôùc-ao ñöôïc moät con taøu cöùu-vôùt hoaëc caëp ñöôïc moät beán an-toaøn töï-do beân bôø ñaïi döông.

Moät töû-toäi - nieàm mong muoán duy nhöùt laø tôø giaáy aân-xaù.

Moät ngöôøi ñang caûm bieát mình laø moät toäi nhaân tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi (Roâ-ma 3:23). Ñang ôû döôùi côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi (Giaêng 3:36) thì chaéc-chaén öôùc-mong öu-tieân laø “Toâi phaûi laøm chi cho ñöôïc söï cöùu-roãi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 7:30).

Quí vò mô-öôùc gì? Quí vò ñang muoán gì baây giôø? Moät em beù ba tuoåi muoán ñöôïc caây keïo, chôù khoâng

muoán tôø giaáy moät ñoàng. Em coù bieát ñaâu vôùi moät ñoàng em coù theå mua ñöôïc moät bòch keïo.

Moät thieáu-nieân muoán rong chôi hôn laø caëm-cuïi vôùi ñeøn saùch. Caùi muoán taàm-thöôøng nhöùt thôøi.

Moät ngöôøi muoán xaây laâu-ñaøi nguy-nga maø khoâng muoán toán thì-giôø tieàn-baïc cho caùi moùng vöõng-chaéc. Caùi muoán ñieân-khuøng.

Choù soùi ñoäi loát chieân, thaáy coû thì chaùn, thaáy thòt thì theøm. Caùi muoán aám-öùc.

Thi-só Nguyeãn-khaéc-Hieáu laïi chaùn heát, chaùn heát, chæ

MUOÁN LAØM THAÈNG CUOÄI Ñeâm thu buoàn laém chò Haèng ôi! Traàn-theá em nay chaùn nöõa roài. Cung queá coù ai ngoài ñoù chöûa? Caønh ña xin chò nhaéc leân chôi. Coù baàu, coù baïn, can chi tuûi; Cuøng gioù, cuøng maây, theá cuõng vui. Roài cöù moãi naêm raèm thaùng taùm, Töïa nhau troâng xuoáng theá-gian cöôøi.

- Caùi muoán vieãn-voâng. Naøo, chuùng ta muoán gì?

165

42

MUOÁN SOÁNG

a ñieàu ngöôøi ta thöôøng caàu mong laø Phöôùc, Loäc, Thoï. Khoâng hieåu taïi sao ngöôøi ta laïi xeáp Thoï sau Phöôùc vaø Loäc. Trong thieân Hoàng-Phaïm cuûa

Thö Kinh beân Trung Quoác cheùp naêm ñieàu ngöôøi ta caàu mong laø: Thoï, Phuù, Khang-ninh, Du hieáu ñöùc, Khaûo chung meänh. Thoï ñaët tröôùc laø ñuùng. Phaûi soáng caùi ñaõ. Vì coù soáng thì nhieân haäu môùi höôûng ñöôïc phuù-quí, môùi taïo ñöôïc söùc-khoûe, laøm ñöôïc ñieàu laønh, roài mong cuoái cuøng cheát bình-yeân.

Söï soáng laø gì nhæ? Romain Rolland ñaõ vieát: Söï soáng khoâng phaûi laø caùi gì lyù-trí laïnh-leõo hay caùi gì con maét chuùng ta thaáy ñöôïc. Nhöng söï soáng laø caùi gì chuùng ta mô-töôûng. Caùc nhaø baùc-hoïc coù theå giaûi-thích söï caáu-taïo cuûa caùc vaät theå, nhöng veà söï soáng thì thaät baát khaû thuyeát-minh.

Söï soáng con ngöôøi quyù laém. Vò löông-y khoâng bao giôø daùm ruùt ngaén côn haáp-hoái cuûa beänh nhaân. Vaø hình phaït lôùn nhaát ñoái vôùi phaïm nhaân vaãn laø aùn töû-hình. Caét ñöùt söï soáng.

Trong moät cuoäc trieãn-laõm ñieâu-khaéc. Moät nhaø ñieâu-khaéc ñaõ maát nguû ba ñeâm lieàn chæ vì nghe ñöôïc moät lôøi noùi cuûa nhaø pheâ-bình tröù danh khi oâng ngaém pho töôïng kieät taùc: Chæ coøn thieáu moät ñieàu. Cuoái cuøng nhaø ngheä-só taøi-ba ñaønh xin gaëp nhaø pheâ-bình ñeå hoûi cho ra caùi thieáu-soùt cuûa mình. Chaøng ngaån ngöôøi khi nghe nhaø pheâ-bình traû lôøi: Chæ coøn thieáu söï soáng thoâi thì thaät troïn-veïn. Söï soáng laøm sao taïo ñöôïc?

Soáng - ai cuõng nhaän-thöùc ñöôïc, nhöng khoâng ai hieåu

B

166

ñöôïc. Ñoù laø leõ ñöông-nhieân. Vì soáng khoâng thuoäc veà traàn-giôùi maø thuoäc veà linh-giôùi. Soáng khoâng phaùt sinh töø vaät-chaát maø ñeán töø Thaàn-Linh, töø Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng. Neân chæ coù Ñöùc Chuùa Trôøi môùi giaõi-baøy cho chuùng ta bieát. Chuùng ta phaûi nhôø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi - Kinh-Thaùnh ñeå hieåu roõ. Kinh-Thaùnh ghi raèng: “Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi beøn laáy buïi-ñaát naên neân hình ngöôøi, haø sanh-khí vaøo loã muõi; thì ngöôøi trôû neân moät loaøi sanh-linh” (Saùng-theá kyù 2:7). Nhö vaäy söï soáng laø sanh-khí cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng ta gaëp chöõ “cheát” ñaàu tieân trong ñoaùn ngöõ cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khi Ngaøi phaùn daën toå-phuï cuûa loaøi ngöôøi laø A-ñam vaø EÂ-va raèng: “Ngöôi ñöôïc töï-do aên hoa-quaû caùc thöù caây trong vöôøn; nhöng veà caây bieát ñieàu thieän vaø ñieàu aùc, thì chôù neân aên ñeán; vì moät mai ngöôi aên, chaéc seõ cheát” (Saùng-theá kyù 2:16-17). Sau ñoù, EÂ-va bò Ma-quæ caùm-doã haùi traùi caám aên vaø trao cho choàng aên nöõa. AÊn xong caû hai ñeàu khoâng cheát - cheát theo caùch chuùng ta hieåu laø ngaõ laên ra daãy ñaønh-ñaïch nhö ngoä ñoäc roài taét thôû. A-ñam vaø EÂ-va vaãn soáng, soáng theo caùch chuùng ta hieåu laø vaãn thôû, vaãn sanh-hoaït bình-thöôøng. Nhöng Kinh-Thaùnh cheùp sau khi A-ñam vaø EÂ-va aên roài thì “bieát raèng mình loûa-loà, beøn laáy laù caây vaû ñoùng khoá che thaân” (Saùng-theá kyù 3:7). Keå töø giôø phuùt ñoù, söï töông-giao giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con ngöôøi bò ñoå vôõ. Kinh-Thaùnh cheùp: “Loái chieàu, nghe tieáng Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi ñi ngang qua vöôøn, A-ñam vaø vôï aån mình giöõa buïi caây, ñeå traùnh maët Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi” (Saùng theá kyù 3:8). Nhö vaäy, khi Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn: “Ngöôøi chaéc seõ cheát” laø noùi veà söï maát töông-giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng.

Nhö vaäy, soáng laø hôi thôû cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi truyeàn vaøo thaân-xaùc con ngöôøi. Laø söï lieân-keát toaøn-bích giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con ngöôøi. Khi toå-phuï loaøi ngöôøi phaïm toäi, söï lieân-keát bò gaûy-ñoå, söï töông-giao bò ngaên-caùch. Khi aáy con ngöôøi ñaõ cheát trong hình-thöùc soáng. Tai cuûa ngöôøi ñieác - ñoù laø caëp tai cheát. Daàu tai vaãn coøn, aâm-thanh vaãn coù, nhöng aâm-thanh

167

khoâng coøn töông-quan, taùc-duïng vôùi tai. Tai ñaõ ñieác hay tai ñaõ cheát. Ngöôøi muø, tuy caëp maét vaãn coøn, maøu-saéc vaø aùnh-saùng vaãn coù. Nhöng maøu-saéc, aùnh-saùng vaø maét khoâng coøn lieân-laïc ñöôïc vôùi nhau nhö phaûi coù. Maét ñaõ muø hay ñaõ cheát. Con ngöôøi, moät loaøi sanh-linh hieän-höõu, voán coù söï giao-thoâng maät-thieát vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Taïo-Hoùa, Ñaáng Haèng-Höõu, Ñaáng Haèng-Soáng. Nhöng toäi-loãi ñaõ phaù vôõ söï töông-giao maät-thieát ñoù. Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn haèng-höõu, con ngöôøi vaãn hieän höõu. Nhöng giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con ngöôøi ñaõ maát söï töông-giao, Con ngöôøi ñaõ cheát. Con ngöôøi vôùi moät hình thöùc soáng trong thöïc chaát cheát neân ñaõ khoâng thöïc soáng. Noùi nhö Romain Rolland quaû coù phaàn ñuùng: Söï soáng laø caùi gì mô-töôûng. Ngöôøi ta ñaõ mô-töôûng, ñònh khuoân cho moät cuoäc soáng ñaùng goïi laø soáng. Andreù Maurois ñaõ ñeà ra ngheä-thuaät soáng trong cuoán “Un Art de Vivre”. Hoïc giaû Laâm-ngöõ-Ñöôøng cuõng ñeà ra phöông-thöùc soáng trong cuoán “The Importance of Living”, vaø cheâ trieát-gia Laõo-Töû chí ngu vì khoâng bieát soáng.

Ñaïi thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù sau bao noãi thaêng-traàm trong cuoäc soáng, ñaõ coi cuoäc soáng nhö “maây noåi, nhö gioù thoåi, nhö chieâm-bao”. Ngaãm laïi chæ thaáy “nöïc cöôøi” vaø moäng-öôùc “laøm caây thoâng ñöùng giöõa trôøi maø reo”. Thaø soáng vôùi baûn-naêng, theo moät chu-kyø traät-töï ñôn-thuaàn trong vuõ-truï coù leõ coøn soáng ñöôïc hôn caùi soáng cuûa con ngöôøi.

Kòch-só Shakespeare nghi-ngôø moïi khuoân maãu soáng. Trong vôû kòch Hamlet, kòch-gia ñaõ ñeå cho nhaân vaät chính trong vôû kòch laø chaøng Hamlet noùi moät caâu baát-huû ñeå ñôøi: To be or not to be, that is the question. – Neân soáng hay khoâng neân soáng, ñoù laø moät vaán-ñeà. Nhaø thô Toâ-thuøy-Yeân chaùn-ngaùn cuoäc soáng ra maët: “Toâi soáng ñeå queân, queân ñeå soáng”. Vaø boán caâu thô sau ñaây cuûa Ñoaøn-nhö-Khueâ thì raát thaûm:

Beå thaûm meânh-moâng soùng luït trôøi! Khaùch traàn cheøo moät chieác thuyeàn chôi, Thuyeàn ai ngöôïc gioù,ai xuoâi gioù, Coi laïi cuøng trong beå thaûm thoâi.

168

Con ngöôøi vôùi cuoäc soáng, khaùc naøo ngöôøi löõ-haønh trong sa-maïc khoâ-khan noùng-boûng. Söï theøm-khaùt toät-ñoä ñaõ cho ngöôøi löõ-haønh aûo-aûnh haïnh-phuùc ‘ñích-thöïc’ ñang daäp-dôøn ngay tröôùc maét ñeå ngöôøi löõ-haønh cöù haêm-hôû böôùc tôùi maø chaúng bao giôø gaëp ñöôïc.

Ñaây laø yù-nghóa ñích-thöïc khi Cöùu Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta laø söï soáng” (Giaêng 14:6). Bôûi Chuùa Jeâsus vaø trong Chuùa Jeâsus, con ngöôøi laïi ñöôïc soáng, coù nghóa laø ñöôïc noái laïi söï töông-giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñoù laø yù-nghóa lôøi chöùng cuûa Giaêng Baùp-tít noùi veà Chuùa Jeâsus: “Ai tin Con (Chuùa Jeâsus) thì ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi; ai khoâng chòu tin Con thì chaúng thaáy söï soáng ñaâu, nhöng côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36). Thaùnh Giaêng quaû-quyeát: “Ai coù Ñöùc Chuùa Con (Chuùa Jeâsus) thì coù söï soáng, ai khoâng coù Con Ñöùc Chuùa Trôøi (Chuùa Jeâsus) thì khoâng coù söï soáng” (I Giaêng 5:12).

Kính thöa quí vò. Moãi chuùng ta ñeàu muoán soáng. Nhöng chæ mong muoán soáng vôùi yù-nghóa laø sanh-ñoäng thaân-xaùc treân traàn-theá thì thaät laø chöa troïn soáng, chöa coù söï soáng nhö phaûi coù. Toâi nhôn Danh Chuùa Jeâsus, Ñaáng Soáng vaø Ñaáng Ban Söï Soáng, naøi-khuyeân quí vò haõy tieáp-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình ñeå ñöôïc soáng.

Mong quí vò coù söï soáng thaät ngay hoâm nay.

169

43

MUOÁN SOÁNG ÑÔØI

où vò Hoaøng-Ñeá beân Trung Quoác, trong moät ñeâm daïo chôi treân töôøng thaønh vôùi ñoaøn myõ nöõ vaø caùc quan ñaïi thaàn ñeå nhìn xem söï höng-thònh cuûa ñaát

nöôùc. Ñoät nhieân Hoaøng-Ñeá baät khoùc, khieán caùc quan ñaïi-thaàn boái-roái vaán an. Hoaøng-Ñeá than raèng: Ñaát nöôùc höng-thònh truø-phuù theá kia maø tuoåi traãm nay ñaõ cao, traãm tieác raèng traãm khoâng coøn soáng bao laâu ñeå ngoài treân ngai vaøng naøy. OÂi öôùc gì traãm ñöôïc soáng maõi ñeå cai-trò thaàn daân maõi-maõi. Moät vò ñaïi-thaàn baät tieáng cöôøi khi nghe Hoaøng-Ñeá vöøa döùt lôøi than. Tieáng cöôøi khieán Hoaøng-Ñeá noåi giaän, caät vaán: Côù sao ngöôi cöôøi? Vò ñaïi thaàn cung-kính taâu: Neáu caùc vò tieân ñeá ñeàu mong soáng maõi ñeå trò-vì thì ngoâi baùu ñaâu ñeán phieân Beä-haï.

Ñöôïc ngoài treân ngai vaøng, beä ngoïc, höôûng phuù-quí, giaøu-sang, coù quyeàn-theá, coù danh-voïng thì ham soáng ñaõ ñaønh. Nhöng ñeán laém keû ngheøo-khoå cuøng cöïc vaãn coá baùm laáy söï soáng daàu trong thaâm taâm chæ mong cheát quaùch cho roài. Thi-haøo La Fontaine ñaõ dieãn-taû taâm-traïng naøy trong baøi thô nguï-ngoân Laõo Tieàu-Phu vaø Thaàn Cheát. Toâi khoâng nhôù baøi thô, nhöng ñaïi yù nhö vaày: Moät laõo tieàu-phu luoáng tuoåi ngoài beân röøng thôû-than veà kieáp soáng quaù cô-cöïc ñoïa-ñaøy. Laõo chæ muoán cheát cho yeân thaân. Laõo reùo Thaàn Cheát ñeán caát maïng laõo ñi. Thaàn Cheát ñeán thieät. Laõo boái-roái, sôï-haõi. Thaàn cheát hoûi: Ngöôi muoán chi? Laõo run-raåy khaån-naøi Thaàn Cheát ñôõ hoä boù cuûi leân vai roài loïm-khoïm böôùc ñi.

C

170

Thuoác tröôøng sanh baát töû vaãn laø giaác mô cuûa nhaân loaïi. Thaät ra con ngöôøi voán baát töû. Moät laàn nöõa toâi laïi phaûi ca-tuïng tieáng Vieät mình hay khi duøng chöõ “qua ñôøi” ñeå chæ ngöôøi cheát. Sanh kyù töû qui - cheát laø ñoåi hình-thöùc soáng. Söï cheát laø caùnh cöûa ñoùng laïi vôùi ñôøi naøy vaø môû ra cho ñôøi sau. Söï cheát laø con ñoø chôû con ngöôøi töø beán ñôøi naøy qua beán ñôøi kia. Con ngöôøi tha-thieát vôùi ñôøi naøy vì noù thöïc-teá, noù hieån-nhieân. Con ngöôøi sôï ñôøi sau vì noù mô-hoà, muø-mòt. Thaày Trang-Töû cho raèng con ngöôøi ham soáng sôï cheát vì con ngöôøi quen lo-sôï cho nhöõng ñieàu mình chöa bieát seõ ra theå naøo. Ngaøy xöa coù ngöôøi con gaùi ñeïp ñaát Leä sang laáy vua nöôùc Taàn. Luùc ôû nhaø ra ñi thì keâu khoùc; ñeán khi veà ôû vôùi vua ñöôïc moïi ñieàu sung-söôùng, luùc aáy môùi hoái raèng tröôùc kia mình ñaõ khoùc nhieàu. Theá thì bieát ñaâu ngöôøi cheát roài laïi khoâng hoái luùc tröôùc mình ñaõ caàu mong soáng.

Trang-Töû chæ suy-luaän vôùi moät hi-voïng mô-hoà “bieát ñaâu”. Nhöng thaùnh Phao-loâ thì quaû-quyeát: “Toâi bò eùp giöõa hai beà, muoán ñi ôû vôùi Ñaáng Christ laø ñieàu toát hôn; nhöng toâi cöù ôû trong xaùc-thòt aáy laø söï caàn hôn cho anh em” (Phi-líp 1:23-24), vì söï cheát giuùp oâng ñöôïc soáng vôùi Chuùa trong nöôùc vinh-hieån ñôøi-ñôøi maø Ngaøi ñaõ saém-saün cho moïi Cô-ñoác nhaân. Nhöng oâng vui soáng trong xaùc-thòt vì laø ích-lôïi cho ngöôøi khaùc.

Trong chöông tröôùc toâi ñaõ trình-baøy yù-nghóa ñích-thöïc cuûa söï soáng laø ñöôïc lieân-keát, töông-giao vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Haèng Soáng. Coøn cheát laø moái töông-giao giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con ngöôøi bò ñoå-vôõ, söï lieân-keát khoâng coøn nöõa. Vaäy neân, con ngöôøi daàu ôû trong moät theå-xaùc sanh-ñoäng, hay ra ngoaøi moät theå-xaùc khoâng coøn sanh-khí. Thì linh-hoàn - con ngöôøi ñích-thöïc vaãn toàn-taïi, vaãn laø moät thöïc-höõu.

Nhö vaäy, ngöôøi sanh-ñoäng trong söï hieän-dieän, lieân-keát vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng trong ñôøi naøy laø soáng thöïc vaø trong ñôøi sau laø soáng ñôøi-ñôøi.

Nhö vaäy, ngöôøi sanh-ñoäng trong söï khieám-dieän Ñöùc Chuùa Trôøi Haèng Soáng trong ñôøi naøy laø cheát thöù nhöùt, vaø ñôøi

171

sau, Kinh-Thaùnh goïi moïi ngöôøi soáng trong hoûa-nguïc ñôøi-ñôøi laø “söï cheát thöù hai” (Khaûi-huyeàn 20:14).

Tröôùc ñaây hôn 15 naêm, moät ñoäc-giaû AÙnh-Saùng ñaõ vieát thö cho toâi. Anh haèn-hoïc vôùi Thöôïng-Ñeá vaø caû vôùi ñoàng baøo, ñoàng loaïi.Vôùi tinh-thaàn töï tin, baát-chaáp, anh keát luaän: Xin traû toâi veà ñòa-nguïc. Toâi vöøa ôû ñòa-nguïc Vieät-Nam ra. Baây giôø coù vaøo ñòa-nguïc cuõng nhö hoài-höông. Toâi ñaõ vieát thö traû lôøi vò ñoäc giaû yeâu-daáu cuûa toâi: Anh T. Anh ñaõ chaáp-nhaän moïi gian-khoå, lieàu cheát vöôït ra khoûi Vieät-Nam vì anh cho raèng ñoù laø ñòa-nguïc neân anh khoâng theå soáng ñöôïc, duø laø soáng theâm vaøi chuïc naêm neáu anh tröôøng thoï. Thì laøm sao anh coù theå thô-thôùi vôùi tinh-thaàn hoài-höông khi böôùc vaøo hoûa-nguïc thöïc-söï ñeå soáng ñôøi-ñôøi taïi ñoù.

Kính thöa quí vò. Chæ coù Cô-ñoác nhaân môùi coù tinh-thaàn hoài-höông khi böôùc qua ngöôõng cöûa söï cheát. Cô-ñoác nhaân EÂ-tieân ñaõ hoài-höông giöõa côn möa ñaù cuûa daân-toäc mình, traàm-tónh caàu-nguyeän: “Laïy Chuùa Jeâsus, xin tieáp laáy linh-hoàn toâi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 7:59). Cô-ñoác nhaân Phao-loâ sau nhieàu naêm taän-tuïy vôùi chöùc-vuï Chuùa giao-phoù ñaõ hoài-höông vôùi baøi ca ñaéc-thaéng: “Kyø qua ñôøi cuûa ta gaàn roài. Ta ñaõ ñaùnh traän toát laønh, ñaõ xong söï chaïy, ñaõ giöõ ñöôïc ñöùc-tin. Hieän nay maõo trieàu-thieân cuûa söï coâng-nghóa ñaõ ñeå daønh cho ta; Chuùa laø quan-aùn coâng-bình, seõ ban maõo aáy cho ta trong ngaøy ñoù, khoâng nhöõng cho ta maø thoâi, nhöng cuõng cho moïi keû yeâu-meán söï hieän ñeán cuûa Ngaøi” (II Ti-moâ-theâ 4:7-8).

Kính thöa quí vò. Ai cuõng muoán soáng ñôøi. Thöïc-söï ai cuõng soáng ñôøi caû. Chæ khaùc laø soáng ñôøi trong hoûa-nguïc ñau-khoå hay soáng ñôøi trong thieân-ñaøng vónh-phöôùc. Hoûa-nguïc chaéc-chaén khoâng phaûi laø nôi quí vò choïn-löïa ñeå soáng ñôøi. Nhö vaäy, thieân-ñaøng phaûi thuoäc veà quí vò, vôùi ñieàu-kieän duy nhöùt: Quí vò phaûi tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, ñeå moïi toäi-loãi cuûa quí vò ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi tha-thöù. Quí vò ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi taùi-sanh ñeå trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, ñöông nhieân quí vò ñöôïc döï-phaàn

172

trong lôøi höùa quí baùu cuûa Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ: “Ta ñi saém-saün cho caùc ngöôi moät choã. Khi ta ñaõ ñi, vaø ñaõ saém-saün cho caùc ngöôi moät choã roài, ta seõ trôû laïi ñem caùc ngöôi ñi vôùi ta, haàu cho ta ôû ñaâu thì caùc ngöôi cuõng ôû ñoù” (Giaêng 14:2-3).

Moät nhaø caùch-maïng böôùc leân ñoaïn ñaàu ñaøi doõng-daïc tuyeân-boá: Tröôùc khi cheát, toâi vaãn soáng.

Mirabeau trong giôø haáp-hoái ñaõ noùi: Haõy cho ta moät ít thuoác meâ ñeå ta khoâng nghó ñeán coõi ñôøi-ñôøi vaø ñeán ñieàu gì seõ xaûy ra. Ta khoâng coøn ñuû can-ñaûm nöõa!

Vua Henri ñeä baùt cuûa nöôùc Anh trong giôø laâm chung theàu-thaøo: Hôõi caùc baïn, theá laø heát taát caû: Ngoâi vua ta, maõo-mieän ta vaø linh-hoàn cuûa ta nöõa.

Mazarin laâm-raâm tröôùc khi vónh bieät coõi traàn: Hôõi linh-hoàn ngheøo-naøn cuûa ta, ngöôi seõ ra nhö theá naøo?

Trieát hoïc gia Hobbeøs aâu-saàu: Ta saép nhaûy vaøo coõi toái-taêm.

Ñoù laø nhöõng lôøi cuûa nhöõng ngöôøi chí-khí, khoân-ngoan, ñaày quyeàn-bính, cao-troïng, nhöng ñaõ thieáu Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa mình trong cuoäc soáng tröôùc giôø laâm chung.

Vaø ñaây laø lôøi cuûa nhöõng Cô-ñoác nhaân trong giôø phuùt lìa ñôøi:

Meùlanchton ñaõ traû lôøi thaân quyeán khi ñöôïc hoûi: Coù muoán gì nöõa khoâng? - Chæ caàn thieân-ñaøng.

Nhaø trieát hoïc Fichte traûi qua nhieàu ngaøy ñau-ñôùn treân giöôøng beänh. OÂng ñaõ noùi caùch vui-möøng trong giôø haáp-hoái: Toâi khoâng coøn caàn thuoác-thang nöõa. Toâi saép ñöôïc chöõa laønh baây giôø.

Neander noùi: Haõy ñeå cho toâi trôû veà nhaø cuûa toâi treân trôøi.

Moody noùi: Kìa, cöûa trôøi môû ra, ñeïp-ñeõ döôøng naøo! ÔÛ ñoù khoâng coøn truõng boùng toái. Neáu ñaây laø söï cheát thì eâm-aùi bieát bao. Chuùa goïi toâi, toâi xin ñeán.

Augustin ñaõ caàu xin: Haõy cho con cheát, hôõi Chuùa, haàu cho con ñöôïc soáng.

173

Toâi nhaân Danh Chuùa Jeâsus Christ yeâu-daáu, naøi xin quí vò haõy quyeát-ñònh tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình ngay hoâm nay ñeå ñöôïc soáng ñôøi vôùi Cöùu Chuùa Jeâsus trong phöôùc-haïnh.

Quí vò coù nghe lôøi Chuùa Jeâsus phaùn: “Caùc ngöôi khoâng muoán ñeán cuøng ta ñeå ñöôïc soáng” sao? (Giaêng 5:40).

174

44

SOÁNG VÔÙI CHUÙA

aàu heát caùc giaùo-chuû cuûa caùc toân-giaùo ñeàu ñöùng ôû vò-theá thaày. Laø nhöõng vò ñaõ tìm ra chaân-lyù, ñaõ ñaët ra nhöõng qui-luaät, giaùo-ñieàu ñeå raên-daïy cho

nhöõng ai muoán noái goùt theo mình. Söï lieân-quan cuûa con caùi Chuùa ñoái vò giaùo-chuû laø söï lieân-quan cuûa ngöôøi hoïc troø ñoái vôùi vò thaày kính yeâu. Ngöôøi con caùi Chuùa coá-gaéng hoïc hoûi ñieàu thaày daïy ñeå ñaït ñeán söï hieåu-bieát baèng thaày. Coá gaéng tu theo phöông-caùch cuûa thaày ñeå ñaït ñöôïc ñòa-vò nhö thaày. Nhö vaäy, söï lieân-quan ñoù goàm coù: Suy-phuïc, tín-nhieäm vaø bieát ôn.

Suy-phuïc vì bieát thaày hôn mình; Tín-nhieäm vì tin ñieàu thaày daïy laø ñuùng; Bieát ôn vì khoâng coù thaày thì laøm sao mình hieåu ñöôïc.

Nhö trong Phaät giaùo. Ñöùc Phaät Thích Ca laø Giaùo-chuû. Ngaøi laø vò Hoaøng-töû Siddhartha ôû AÁn-ñoä. Chaân-lyù Ngaøi tìm ra laø Töù Thaùnh Ñeá hay Töù Dieäu Ñeá: Khoå ñeá, taäp ñeá, dieät ñeá vaø ñaïo ñeá. Dieät ñeá vaø ñaïo ñeá laø phöông-caùch Ngaøi truyeàn cho moân-ñeä ñeå nhöõng ai muoán ñaït ñeán “Toái Chính Giaùc” phaûi coá-gaéng töï mình côûi boû 12 nhaân duyeân ñang troùi-buoäc, ñoàng thôøi coá-gaéng thöïc-thi 8 ñöôøng ñaïo. Ngöôøi Phaät töû phaûi coá-gaéng töï mình theo phöông-caùch maø Ñöùc Phaät ñaõ chæ daïy. Ai duõng maïnh, ai taâm-löïc cöông-kieän, ngöôøi aáy ñaït ñöôïc chính quaû. Ai yeáu-ñuoái thì cöù phaûi chòu muoân kieáp traàm-luaân trong beå khoå. Ñöôøng tu troïn-veïn cuûa Ñöùc Phaät chæ giuùp cho Phaät töû nhaän ra ñöôïc ñöôøng tu cuûa mình theå naøo, chôù coâng-nghieäp cuûa Ñöùc Phaät khoâng can-döï gì ñeán coâng-nghieäp cuûa Phaät-töû. Ai rieâng phaàn naáy. Ñöùc Phaät ñaõ caên-daën moân-ñeä

H

175

yeâu quí cuûa Ngaøi laø A-nan-ñaø raèng: Con haõy coá tìm ôû döôùi theá naøy, aùnh-saùng vaø nöông töïa ôû chính con, vaø khoâng ôû choã naøo khaùc. Baát kyø tì-khöu naøo, hieän taïi hay ngaøy mai khi ta khoâng coøn nöõa, neáu bieát tìm ôû mình chôù khoâng tìm ôû choã khaùc, aùnh-saùng vaø nöông-töïa. Nhöõng tyø-khöu say-meâ vaø tieán-boä ñoù seõ ñöôïc goïi laø Ñaáng Toái-Cao.

Trong Cô-ñoác giaùo. Chuùa Jeâsus khoâng phaûi laø giaùo-chuû. Ngaøi laø Chuùa Cöùu-theá. Ngaøi khoâng ñi tìm chaân-lyù vì Ngaøi laø chaân-lyù. Ngaøi khoâng vaïch ra con ñöôøng ñaïo vì chính Ngaøi laø ñöôøng ñaïo. Ngaøi khoâng cho chuùng sinh moät vieãn-töôïng thaønh-ñaït trong töông-lai. Ngaøi laø söï soáng hieän-höõu. Ngaøi phaùn: “Ta laø ñöôøng ñi, chaân-lyù vaø söï soáng” (Giaêng 14:6). Ngaøi khoâng phaûi laø vò thaày, Ngaøi laø vò Thaàn, Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi laø Ñöùc Chuùa Trôøi thaønh nhaân vaø coù danh-hieäu Em-ma-nu-eân “nghóa laø Ñöùc Chuùa Trôøi ôû cuøng chuùng ta” (Ma-thi-ô 1:23). Söï lieân-quan giöõa Ngaøi vôùi moân-ñoà Ngaøi laø söï lieân-keát ñoàng hoøa nhö lôøi Ngaøi phaùn: “Haõy cöù ôû trong ta, thì ta seõ ôû trong caùc ngöôi” (Giaêng 15:4). “Vaø naày, ta thöôøng ôû cuøng caùc ngöôi luoân cho ñeán taän-theá” (Ma-thi-ô 28:20).

Ngaøi ngöï nôi naøo trong Cô-ñoác nhaân? Trong thôøi Cöïu-öôùc, Ñöùc Chuùa Trôøi truyeàn cho daân Y-sô-ra-eân laäp ñeàn taïm. Ñeàn taïm goàm ba phaàn: Haønh-lang, nôi thaùnh vaø nôi chí-thaùnh (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 26). Ñöùc Chuùa Trôøi ngöï ôû nôi chí thaùnh (Leâ-vi kyù 16:2). Con ngöôøi goàm coù ba phaàn: Xaùc, hoàn vaø linh. Sau khi moät ngöôøi tieáp-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Bôûi quyeàn-naêng Ñöùc Chuùa Trôøi, phaàn linh ngöôøi tin ñöôïc taùi-sanh, nghóa laø nhaän ñöôïc söï soáng töø nôi Ñöùc Chuùa Trôøi. Bôûi söï taùi-sanh naøy, caû con ngöôøi Cô-ñoác trôû thaønh “ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 3:16). Chính Chuùa ngöï ôû phaàn LINH cuûa Cô-ñoác nhaân, laø phaàn chí thaùnh, laø phaàn khoâng theå phaïm toäi ñöôïc, laø “ngöôøi môùi”, laø phaàn sanh ra töø Ñöùc Chuùa Trôøi nhö lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Ai sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi, thì chaúng phaïm toäi, vì hoät gioáng cuûa

176

Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong ngöôøi, vaø ngöôøi khoâng theå phaïm toäi ñöôïc, vì ñaõ sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Giaêng 3:9). Ñaây laø lyù-do taïi sao Cô-ñoác nhaân ñöôïc goïi laø ngöôøi thaùnh.

Moãi Cô-ñoác nhaân ñeàu coù Chuùa ngöï trong taâm-linh mình, nôi ngöôøi môùi, nôi “ngöôøi beà trong cöù ñoåi môùi caøng hôn” (II Coâ-rinh-toâ 4:16). Nhö vaäy, thaät söï Cô-ñoác nhaân ñang soáng vôùi Chuùa töøng giaây töøng phuùt moät. Chuùng ta ñöôïc goïi laø Cô-ñoác nhaân (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 11:21), laø ngöôøi Christ (Christian), laø ngöôøi coù Ñaáng Christ soáng ôû trong. Ñaáng Christ, Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi baèng loøng cö-nguï trong thaân-xaùc nhoû beù cuûa chuùng ta. Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta haù chaúng vui-möøng vaø haõnh-dieän sao?

Laøm sao chuùng ta khoâng vui-möøng ñöôïc khi coù Chuùa Jeâsus ngöï trong chuùng ta. Vì “trong Ñaáng Christ (Ñöùc Chuùa Trôøi seõ ban cho chuùng ta) ñuû moïi thöù phöôùc thieâng-lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3).

Coù Ñaáng Christ ôû trong chuùng ta môùi laø baét ñaàu moät söï kieän. Dieãn-tieán söï hieän-dieän cuûa Ngaøi ôû trong chuùng ta seõ ñöa chuùng ta vaøo söï suy-toân vaø thuaän-phuïc Ngaøi. Ngaøi laø Chuùa toâi! Söï hieän-dieän cuûa Ngaøi chieám caû khoâng-gian laãn thôøi-gian toâi hieän-höõu. Trong söï hieän-dieän Ngaøi, toâi chæ coøn bieát taâm thaønh: “Nguyeän lôøi noùi cuûa mieäng toâi, söï suy-gaãm cuûa loøng toâi ñöôïc ñeïp yù Ngaøi” (Thi-thieân 19:14). Moãi ngaøy toâi phaûi töï “xeùt ñieàu chi vöøa loøng Chuùa” (EÂ-pheâ-soâ 5:10). Vaø toâi chæ maõn-nguyeän khi “Ñaáng Christ ñöôïc caû saùng trong mình toâi” (Phi-líp 1:20).

Muoán vaäy, moãi Cô-ñoác nhaân “haõy toân Ñaáng Christ, laø Chuùa, laøm thaùnh trong loøng mình” (I Phi-e-rô 3:15).

177

45

MUOÁN TIEÀN

huùng ta ñang soáng trong moät theá-kyû maø ngöôøi ta cöù ñinh-ninh raèng tieàn-baïc laø taát caû. Neân muoán coù taát caû tröôùc heát phaûi coù tieàn. Vaø loøng ham-muoán

tieàn-baïc cuûa theá-nhaân buøng leân nhö hoûa dieäm sôn trong thôøi-kyø hoaït-ñoäng maïnh-meõ nhöùt.

Con ngöôøi sanh trong traàn-theá coù moät theå xaùc vaät-lyù. Coù moät ñôøi soáng vaät-chaát neân caàn thöùc aên ñeå cung-döôõng, caàn nhaø cöûa ñeå che naéng nuùp möa, caàn vaät duïng linh-tinh ñeå xaây-döïng cuoäc soáng tieän-nghi thoaûi-maùi. Theá laø chuùng ta thaáy roõ caùi taùc-duïng maïnh-meõ cuûa tieàn-baïc trong ñôøi soáng vaät-chaát naøy. Noù laø phöông-tieän chaéc-chaén vaø phaûi coù ñeå chuùng ta ñaït ñöôïc nhu-caàu toái-yeáu duy-trì cuoäc soáng vaät-chaát, taïo-döïng ñôøi soáng vaät-chaát sung-tuùc, hoaëc ñeå thöïc-hieän moät lyù-töôûng cao-caû. Nhöng chaéc-chaén khoâng phaûi coù tieàn laø coù taát caû. Trong ñôøi naøy coù nhöõng caùi khoâng theå mua baèng tieàn, vaø coù nhöõng quyeàn-lôïi khoâng theå baùn vôùi baát cöù giaù naøo.

Ngaøy nay söùc maïnh ñoàng tieàn thaät laø khuûng-kieáp. Noù khoâng coøn chæ giöõ moái töông-quan vaät-chaát maø xen vaøo caû söï hieåu bieát.

Vai mang bò baïc keø-keø, Noùi quaáy noùi quaù chuùng nghe raàm-raàm. Ca-dao

Ví khieán trong tay tieàn baïc coù, Noùi dôi noùi chuoät chaùn ngöôøi khen

Traàn-keá-Xöông Noù len vaøo caû tình-caûm

C

178

Hay-hay dôû-dôû cuõng vì tieàn, Thuø neân baïn-beø, aân neân oaùn, AÙc hoùa nhaân-töø, traéng hoùa ñen. Söùc baïc, giaáy kia ñaâm deã thuûng, Hôi ñoàng, maùu noï thaáy meâ lieàn. Hôøn duyeân, tuûi phaän vì khoâng coù, Neáu coù, thôøi mua ñöôïc caû tieân.

Khueâ-Ngoïc Noù böôùc vaøo caû tình yeâu. Neân coù nhöõng cuoäc tình-

duyeân do “tieàn ñònh”. Theá roài tieàn baïc ñang laø phöông-tieän nhaûy leân muïc-

ñích. Ñang laø teân ñaày-tôù toát boãng trôû thaønh chuû-nhaân oâng khaéc-nghieät. Neân ñaønh than raèng:

Mi hieåm chi mi röùa hôõi tieàn, Mi laøm theá-giôùi quaù ñaûo-ñieân. Mi toâ maët naï ñen ra traéng, Mi naén loøng ngöôøi thaúng hoùa xieân Mi xoâ nhaân-nghóa vaøo moät xoù Mi deïp can-thöôøng laïi hai beân Theá-gian ñieân-ñaûo vì mi caû Mi hieåm chi mi röùa hôõi tieàn.

(khoâng nhôù taùc-giaû) Ngöôøi ta chæ coù theå duøng tieàn-baïc mua baùn nhöõng vaät-

theå, nhöng khoâng theå mua baùn ñöôïc nhöõng ñieàu thuoäc veà lyù-trí, taâm-hoàn. Vaên-haøo Ñan-maïch Henrik Ibsen vieát raèng: Tieàn baïc coù theå cho ta nhieàu ôû lôùp voû beân ngoaøi, chöù khoâng ôû noäi taâm; noù cho ta nhieàu thöùc aên nhöng khoâng phaûi laø ngon mieäng; laém thuoác men nhöng khoâng phaûi laø söùc-khoûe; nhieàu quen thuoäc nhöng khoâng phaûi laø baïn thaân; nhieàu ngöôøi haàu-haï nhöng khoâng phaûi laø keû trung-thaønh; nhieàu cuoäc vui nhöng khoâng phaûi laø haïnh-phuùc.

Chuùa Jeâsus phaùn raèng: “Ngöôøi naøo neáu ñöôïc caû thieân-haï maø maát linh-hoàn mình, thì coù ích gì? Hay laø coù ngöôøi naøo laáy chi maø ñoåi linh-hoàn mình ö? (Maùc 8:36-37). Kinh-Thaùnh cuõng khaúng-ñònh khoâng heà coù vaán-ñeà duøng tieàn-baïc ñeå “caàu

179

hoàn” cho linh-hoàn ngöôøi ñang ôû hoûa-nguïc ñöôïc leân thieân-ñaøng. Khoâng theå coù phöông-thöùc “toát leã deã van”. Thaàn-thaùnh naøo coøn bò tieàn baïc ñeå thay traéng ñoåi ñen, keå keû baát-nghóa laø coâng-nghóa, taát khoâng phaûi laø Chaân-Thaàn.

Söï cöùu-roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi “ban” cho loaøi ngöôøi chôù khoâng “baùn”. Ngöôøi ñöôïc cöùu khoâng phaûi nhôø tieàn-baïc hay nhôø coâng-ñöùc, maø laø nhôø aân-suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho trong Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ. Ñaáng ñaõ vì toäi-loãi cuûa caû nhaân-loaïi chòu cheát treân thaäp-töï giaù, laáy huyeát mình chuoäc toäi cuûa caû nhaân-loaïi tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi. Kinh-Thaùnh cheùp raèng: “Chaúng phaûi bôûi vaät hay hö-naùt nhö baïc hoaëc vaøng maø anh em ñöôïc cöùu chuoäc khoûi söï aên-ôû khoâng ra chi cuûa toå-tieân truyeàn laïi cho mình, beøn laø bôûi huyeát baùu cuûa Ñaáng Christ” (I Phi-e-rô 1:18-19). “Khoâng phaûi cöùu vì söï coâng-bình cuûa chuùng ta ñaõ laøm, nhöng cöù theo loøng thöông-xoùt cuûa Ngaøi” (Tít 3:5). “AÁy laø nhôø aân-suûng, bôûi ñöùc-tin, maø anh em ñöôïc cöùu, ñieàu ñoù khoâng phaûi ñeán töø anh em, beøn laø söï ban cho cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 2:8).

Ñoái vôùi söï cöùu-roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho qua Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ, chuùng ta chæ caàn giô tay ñöùc-tin tieáp nhaän.

Ñöùc Chuùa Trôøi chaúng ban cho chuùng ta söï cöùu-roãi thoâi ñaâu, Ngaøi coøn “ban phöôùc cho chuùng ta trong Ñaáng Christ ñuû moïi thöù phöôùc thieâng-lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3). Trong thôøi caùc söù-ñoà coù thuaät só Si-moân muoán ñöôïc caùc aân-töù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi nhö caùc söù-ñoà. OÂng beøn ñem tieàn daâng cho caùc söù-ñoà xin ñöôïc caùc aân-töù ñoù. Nhöng Phi-e-rô quôû raèng: “Tieàn-baïc ngöôi haõy hö-maát vôùi ngöôi, vì ngöôi töôûng laáy tieàn-baïc mua ñöôïc söï ban cho cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 8:20).

Coù moät caâu chuyeän thuaät laïi moät vuï ñaém taøu. Thuyeàn tröôûng ra leänh moïi ngöôøi boû laïi taát-caû ñoà-ñaïc ñeå xuoáng thuyeàn cöùu-caáp. Moïi ngöôøi tuaân leänh ñeå cöùu maïng soáng mình. Thuyeàn tröôûng ñi soaùt laïi laàn cuoái ñeå xem coøn soùt ai khoâng. Thuyeàn tröôûng thaáy moät ngöôøi ñang thu goùp tieàn cuûa,

180

vaøng-baïc cuûa haønh-khaùch boû laïi, chaát moät ñoáng roài naèm leân treân. Thuyeàn tröôûng ngaïc-nhieân hoûi:

- OÂng laøm gì ôû ñaây? sao chöa chòu xuoáng thuyeàn caáp-cöùu?

- Thuyeàn tröôûng nghó xem, suoát ñôøi toâi chæ mong coù nhöõng thöù naày. Vaø baây giôø toâi ñaõ coù, toâi ñaâu coù “daïi” gì maø boû noù.

Chaéc-chaén chuùng ta khoâng daïi gì chòu cheát treân tieàn-baïc. Vaø chaéc-chaén chuùng ta cuõng khoâng daïi gì cöù maûi-mieát ñuoåi theo tieàn-baïc maø khoâng lo nghó ñeán söï soáng ñôøi-ñôøi cuûa linh-hoàn mình.

“Ngöôøi soáng hôn ñoáng vaøng” Ca-dao Chuùng ta haún chaúng daïi gì!

181

46

MUOÁN TIEÂU TIEÀN

haàn nhieàu ngöôøi bieát caùch kieám ra tieàn, nhöng laïi raát ít ngöôøi bieát caùch tieâu tieàn. Kieám tieàn ñoøi hoûi nôi khaû-naêng laø kieám tieàn caùch chaân-chính. Kieám

tieàn ñoøi hoûi nôi ngheä-thuaät laø thieáu chính-ñaùng. Trong thôøi Ñeä Nhò Coäng-Hoøa, nhieàu vò ñaõ naâng vieäc aên hoái-loä leân haøng ngheä-thuaät. AÊn thaät nhieàu, aên thaät kheùo, aên thaät tinh-vi laø ngheä-thuaät cao, coù quyeàn cöôøi vaøo muõi maáy vò vaøo khaùm Chí-hoøa vì thieáu ngheä-thuaät. Nhöng tieâu tieàn chính-ñaùng laïi ñoøi-hoûi moät ngheä-thuaát.

Trong Quoác-vaên Giaùo-khoa Thö coù chuyeän anh nhaø giaøu haø-tieän. Anh nhaø giaøu rôùt xuoáng soâng, anh laùi ñoø ra vôùt ñoøi coâng naêm xu. Anh nhaø giaøu troài suïp maëc-caû moät xu thoâi. Anh laùi ñoø bôùt xuoáng coøn ba xu. Anh nhaø giaøu laéc ñaàu: Ba xu lôùn quaù, cheát söôùng hôn. Theá laø chöa bieát tieâu tieàn.

Ñem ngaøn vaøng mua laáy mieäng cöôøi. Ñem tieàn neùm qua cöûa soå laø nhöõng caùi tieâu laõnh-nhaùch thieáu ngheä-thuaät.

Nhöõng ngöôøi ñaët muïc-ñích cuoäc ñôøi laø tieàn, thì tieâu tieàn caùch khoa-tröông. Nhöõng ngöôøi coi tieàn laø phöông-tieän thì tieâu tieàn caùch ngheä-thuaät.

Ngheä-thuaät tieâu tieàn - khoâng tieâu kieåu ‘con nhaø lính, tính nhaø quan’ maø laø ‘lieäu côm gaép maém’.

Ngheä-thuaät tieâu tieàn - chi cho vieäc coù caàn, duøng theo tieàn mình coù. Ñaõ laøm heát söùc maø chæ kieám ñöôïc chöøng ñoù thoâi, cuõng thoûa loøng, thì

P

182

Ta nghó khen ta cuõng coù taøi, Hai baøn tay traéng keùm gì ai? Gaëp côn nguy-bieán khoâng heà sôï, Phaûi böôùc phong-ba chaúng chuùt naøi. Tieàn cuûa tieâu-pha vöøa böõa moät, Chaùo côm leáu-laùo ñuû ngaøy hai. Phong-traàn duø ñeán bao nhieâu nöõa, Son-saét loøng naøy vaãn chaúng phai.

Song-Thu Thaùnh Phao-loâ töï luyeän nhö vaày: “Toâi ñaõ taäp heã gaëp

caûnh-ngoä naøo, cuõng thoûa loøng ôû vaäy. Toâi bieát chòu ngheøo-heøn, cuõng bieát ñöôïc dö-daät. Trong moïi söï vaø moïi nôi, toâi ñaõ taäp caû, daàu no hay ñoùi, daàu ñuû hay thieáu cuõng ñöôïc” (Phi-líp 4:11-12). Vì Phao-loâ nhaän bieát: “Vaû, söï tin-kính cuøng söï thoûa loøng, aáy laø moái lôïi lôùn. Vì chuùng ta ra ñôøi chaúng heà ñem gì theo, chuùng ta qua ñôøi cuõng chaúng ñem gì ñi ñöôïc. Nhö vaäy, mieãn laø ñuû aên ñuû maëc thì phaûi thoûa loøng” (I Ti-moâ-theâ 6:6-8).

Ngheä-thuaät tieâu tieàn - Khoâng mang coâng maéc nôï ñeå chi cho vieäc muoán. Nhaát ñònh laøm ngô nhöõng lôøi quaûng-caùo haáp-daãn ‘Ngaøy nay mua, ngaøy mai traû tieàn’. Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Coøn nhöõng keû muoán neân giaøu-coù, aét sa vaøo söï caùm-doã, maéc baãy doø, ngaõ trong nhieàu söï tham-muoán voâ-lyù thieät-haïi kia, laø söï laøm ñaém ngöôøi ta vaøo söï huûy-dieät hö-maát. Bôûi chöng söï tham tieàn-baïc laø coäi-reã moïi ñieàu aùc, coù keû vì ñeo-ñuoåi noù maø boäi ñaïo, chuoác laáy nhieàu ñieàu ñau ñôùn” (I Ti-moâ-theâ 6:9-10).

Muoán coù tieàn nhieàu maø thieáu khaû-naêng, chaéc phaûi duïng ñeán ngheä-thuaät. Vôùi ngheä-thuaät kieám tieàn thì deã-daøng daùm laøm “moïi ñieàu aùc”.

Tuïc-ngöõ ta coù caâu: Kheùo aên thì no, kheùo co thì aám - ngheä-thuaät ñaáy. Bieát vun-veùn, taèn-tieän, nhöng phaûi kheùo. Ngöôøi xöa luaän raèng: Taèn-tieän maø laïi hay boá-thí laø ngöôøi coù loøng nhaân. Taèn-tieän maø laïi ít thænh-caàu laø ngöôøi bieát troïng-nghóa. Taèn-tieän ñeå laøm göông cho gia-ñình laø ngöôøi hieåu leõ

183

phaûi. Taèn-tieän ñeå huaán-luyeän con chaùu laø ngöôøi saùng-suoát khoân-ngoan. Nhöng taèn-tieän maø ñaâm ra keo-baån laø ngöôøi baát-nhaân. Taèn-tieän maø sinh ra tham-lam vô-veùt laø ngöôøi baát-nghóa. Taèn-tieän maø buûn-xæn caû moïi vieäc aên-ôû vôùi cha-meï anh-em, laø ngöôøi boû caû leõ phaûi. Taèn-tieän maø chæ bieát ky-coùp cho con chaùu laø ngöôøi ngu-daïi khoâng bieát gì.

Nhôù laïi khi ba toâi laø muïc-sö quaûn-nhieäm Hoäi-thaùnh Tin-Laønh taïi Nha-Trang. Chuùng toâi coù dòp xuoáng thaêm. Moät chieàu, ba toâi vaøo nhaø vôùi nhuùm ôùt xieâm boïc trong laù moân maø oâng vöøa môùi mua ñöôïc ôû nhoùm chôï nhoû hoïp treân væa heø gaàn nhaø.

- Möôøi ñoàng ñaáy. OÂng khoe vôùi maù toâi. - Chu-cha oâng mua hôù roài. Chöøng naøy khoâng ñaùng naêm

ñoàng chöù ñöøng noùi möôøi ñoàng. - Khoâng ñaét ñaâu, reû chaùn. Sau ñoù moïi ngöôøi thích-thuù

nghe oâng giaûi-thích trong böõa côm chieàu. - Hoài chieàu ba ñi daïo, ñi ngang qua chôï hoïp ôû væa heø

ñaàu ñöôøng. Ba thaáy moät baø cuï chæ coù nhuùm ôùt ñeå baùn. Ba muoán mua giuùp cuï. Hoûi giaù, baø cuï noùi möôøi ñoàng. Ba cöôøi, mua möôøi ñoàng. Baø cuï caàm möôøi ñoàng ñi luoân, sôï ba ñoåi yù. Toái nay chaéc baø cuï vui laém. Theá naøo baø cuï cuõng cöôøi ba, cho ba daïi hay khuø-khôø, coøn baø cuï môùi laø khoân lanh. Baùn ñöôïc môù ôùt chæ ñaùng ba, boán ñoàng maø ñöôïc möôøi ñoàng. Mình chæ maát saùu, baûy ñoàng maø mua ñöôïc caùi vui cho baø cuï ngheøo-khoå thì thaät reû chaùn. Ngheä-thuaät tieâu tieàn ñaáy.

Ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân, chuùng ta coøn coù muïc chi naøy nöõa. Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Caùc ngöôi haõy ñem heát thaûy phaàn-möôøi vaøo kho, haàu cho coù löông-thöïc trong nhaø ta; vaø töø nay caùc ngöôi khaù laáy ñieàu naøy maø thöû ta, Ñöùc Gieâ-hoâ-va vaïn quaân phaùn, xem ta coù môû caùc cöûa soå treân trôøi cho caùc ngöôi, ñoå phöôùc xuoáng cho caùc ngöôi ñeán noãi khoâng choã chöùa chaêng” (Ma-la-chi 3:9-10). Chuùng ta phaûi noäp moät phaàn möôøi vaøo Hoäi-thaùnh ñeå lo coâng-vieäc Nhaø Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø daâng theâm ñeå lo coâng-vieäc môû-mang Nöôùc Trôøi. Ñaây laø

184

ngheä-thuaät tieâu tieàn, vì khi chuùng ta daâng tieàn leân Chuùa laø: * Toân-vinh Ñöùc Chuùa Trôøi chuùng ta “Haõy laáy taøi-vaät vaø hueâ-lôïi ñaàu muøa cuûa con, maø toân-

vinh Ñöùc Gieâ-hoâ-va; Vaäy caùc vöïa laãm con seõ ñaày dö-daät. Vaø thuøng cuûa con seõ traøn röôïu môùi” (Chaâm-ngoân 3:9-10).

* Laø chöùa cuûa-caûi cho mình “Nhöng phaûi chöùa cuûa-caûi ôû treân trôøi, laø nôi chaúng coù

saâu-moái, ten-reùt laøm hö, cuõng chaúng coù keû troäm ñaøo ngaïch khoeùt vaùch maø laáy. Vì chöng cuûa-caûi ngöôi ôû ñaâu, thì loøng ngöôi ôû ñoù” (Ma-thi-ô 6:20-21).

* Laø ngöôøi ñöôïc ôn “Haõy bieát roõ ñieàu ñoù, heã ai gieo ít thì gaët ít, ai gieo

nhieàu thì gaët nhieàu. Moãi ngöôøi neân tuøy theo loøng mình ñaõ ñònh maø quyeân ra, khoâng phaûi phaøn-naøn hay laø vì eùp-uoång; Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu keû daâng cuûa caùch vui loøng. Ñöùc Chuùa Trôøi coù quyeàn ban cho anh em ñuû moïi thöù ôn ñaày-daãy, haàu cho anh em haèng ñuû ñieàu caàn-duøng trong moïi söï, laïi coøn coù rôøi-roäng nöõa ñeå laøm caùc thöù vieäc laønh” (II Coâ-rinh-toâ 9:6-8).

* Laø cuûa leã ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi “Vaäy, toâi ñaõ nhaän ñöôïc heát, vaø ñöông dö-daät; toâi ñöôïc

ñaày-daãy vì ñaõ nhaän ñoà nôi EÙp-ba-phoâ-ñích maø anh em gôûi cho toâi, nhö moät thöù höông coù muøi thôm, töùc laø cuûa leã Ñöùc Chuùa Trôøi ñaùng nhaän vaø ñeïp loøng Ngaøi. Ñöùc Chuùa Trôøi toâi seõ laøm cho ñaày-ñuû moïi söï caàn-duøng cuûa anh em y theo söï giaøu-coù cuûa Ngaøi ôû nôi vinh-hieån trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ” (Phi-líp 4:18-19).

Chuùng ta chuù-yù. Ñöùc Chuùa Trôøi coù lôøi höùa caëp theo cho nhöõng ai coù loøng yeâu-meán Ngaøi, laïc-hieán leân Ngaøi.

OÂng Stanley Tam laø chuû nhaân vaø giaùm-ñoác haõng State Smelting and Refining Corp taïi Lima, tieåu-bang Ohio. Thuôû thieáu thôøi, Stanley Tam chæ laø moät thanh-nieân thöôøng nhö moïi thanh-nieân khaùc. Nhöng laø moät Cô-ñoác nhaân coù ñöùc-tin raát vöõng-maïnh vaøo söï daãn-daét cuûa Chuùa. OÂng ñaõ tìm ra coâng-thöùc hoùa hoïc coù theå thu hoài laïi chaát baïc bò hao trong khi

185

laøm thuoác traùng phim chuïp aûnh. Thay vì maát 16 taán baïc ñeå laøm 13 taán phim, nhôø coâng-thöùc treân oâng ñaõ thaâu hoài ñöôïc soá baïc hao-phí ñoù. OÂng keå coâng-thöùc oâng tìm ñöôïc laø do Chuùa soi-saùng cho oâng. OÂng noäp moät phaàn möôøi lôïi-töùc leân Chuùa. Nhöng sau oâng thaáy khoâng ñuùng. OÂng nhôø moät luaät-sö laøm moät baûn hôïp-ñoàng giöõa oâng vôùi Chuùa vaø Ñöùc Chuùa Trôøi laø hoäi-vieân lôùn nhaát neân phaûi höôûng 51% soá tieàn lôøi, coøn oâng chæ nhaän 49%. Soá tieàn lôøi phaàn Ñöùc Chuùa Trôøi oâng ñaõ duøng ñeå ñaøi thoï cho 12 giaùo-só ñi giaûng ôû ngoaïi quoác. OÂng cuõng chu-du khaép nôi ñeå noùi cho moïi con-caùi Chuùa bieát caùi “ngheä-thuaät” tieâu tieàn cuûa oâng vaø theå naøo Chuùa ñaõ giuùp oâng trung-tín vaø heát loøng haàu vieäc Ngaøi.

OÂng Samuel Colgate, chuû nhaân haõng kem ñaùnh raêng Colgate ñaõ daâng 50% lôïi-töùc vaøo coâng-vieäc Chuùa.

George Whitefield hoïc bieát raèng: “Vì moïi vaät ñeàu do Chuùa maø ñeán; vaø nhöõng vaät chuùng toâi ñaõ daâng cho Chuùa chaúng qua laø ñaõ thuoäc veà Chuùa” (I Söû-kyù 29:14). Neân oâng noùi raèng: Ñieàu quan-troïng khoâng phaûi laø toâi phaûi daâng bao nhieâu tieàn cuûa toâi leân Ñöùc Chuùa Trôøi, nhöng laø toâi seõ giöõ bao nhieâu tieàn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cho chính mình toâi.

Nguyeän Chuùa giuùp-ñôõ moãi chuùng ta tieâu tieàn caùch ngheä-thuaät. Khôûi ñaàu ngay hoâm nay, xin quí vò haõy daâng moät phaàn tieàn vaøo coâng-vieäc Chuùa. Chaéc-chaén Ñöùc Chuùa Trôøi ñeïp loøng vaø Hoäi-thaùnh Chuùa ghi ôn.

186

47

MUOÁN DANH

hi sanh ra chöa coù, khi coù chöa bieát, khi bieát chöa xaøi, khi xaøi thì xaøi ít hôn ngöôøi khaùc. Ñoù laø caùi teân cuûa mình, caùi danh xöng. Khoâng coù danh

xöng, chöa phaûi laø con ngöôøi troïn-veïn, chöa ñöôïc coäng-ñoàng chaáp-nhaän.

Sau ba tieáng khoùc chaøo ñôøi, moïi ngöôøi ñeàu phaûi mang moät teân. Moät teân do cha-meï ñaët hay gia-toäc ñaët cho vôùi nieàm öôùc-voïng thaønh-ñaït trong töông-lai. Moät caùi teân phaûi coù yù-nghóa. Ñieàu naøy khaùc vôùi Taây-phöông. Trai thì teân phaûi cho haøo-huøng, baøy-toû ñöôïc chí-khí tang-boàng. Gaùi coù teân myõ-mieàu phoâ ra ñöôïc coâng, dung, ngoân, haïnh. Ñeå roài lôùn leân coù anh Traàn-tieán-Só laøm lô xe ñoø. Coù chò Leâ thò Baïch-Tuyeát vôùi laøn da nhuoäm maøu gioù-söông ñoàng-ruoäng. Moät noâng daân ñaët teân con trai ñaàu loøng laø Luùa vôùi hi-voïng luùa seõ ñaày ñoàng, nhö vaäy giaøu-sang maáy hoài. Khoâng bieát sau ñoù luùa coù ñaày ñoàng khoâng, nhöng böôùc ñöôøng hoïc vaán cuûa caäu Luùa hôi vaát-vaû, thi ñaâu hoûng ñoù. Baïn-beø an-uûi, chaúng nhöõng hoïc taøi thi phaän, nhöng coù leõ cuõng taïi caùi teân noù aùm vaøo ngöôøi. Tieáng thôøi-ñaïi “luùa” coù nghóa laø hoûng. Caäu lieàn xin pheùp cha-meï leân laøng-xaõ ñoåi teân.

Töø ngaøy ngöôøi Vieät tò-naïn taùp vaøo xöù naøy, caùi teân cuõng ñem laïi nhieàu raéc-roái. Luùc goïi hoï, luùc goïi teân. Luùc teân tröôùc hoï sau hay ngöôïc laïi. Ñoâi khi coù chöõ loùt, ñoâi khi khoâng. Ngöôøi baûn-xöù phaùt aâm tieáng Vieät vaát-vaû laém, uoán löôõi, mím moâi roài cöôøi ruoài chòu thua. Ngöôøi Vieät mình tìm caùch phieân

K

187

aâm ñeå giuùp ngöôøi anh em deã goïi. Ngöôøi Vieät ñaõ töøng phieân-aâm teân ngoaïi quoác cho deã goïi. Ñaïi-söù Cabot Lodge ñöôïc goïi laø Cao-boùc-Loät; Shelton goïi laø Sôn-Tuøng; nhöng Mangham goïi laø Mai-gaàm, teân moät loaïi raén ñoäc e raèng khoâng oån. Ngöôøi Vieät mình cuõng gaëp vaøi caùi khoâng oån. Teân Kính thì thaønh King, teân Quyeàn thì thaønh Qeen cuõng ñöôïc, nhöng teân Dung ñeïp-ñeõ vaäy maø khi phaùt aâm laïi thaønh khoù ngöûi. Thoâi thì choïn moät teân Myõ naù-naù nhö teân mình. Toaøn thaønh Tom, Bích thaønh Becky. Lyù thaønh Lee. Teân naøo khoâng ‘thaønh’ ñöôïc thì ‘theâm”. Nguyeãn-vaên-Xoaøi John. Coù caëp vôï choàng treû, chaøng choïn theâm teân Joseph, vôï choïn theâm teân Rachel. Theo ñieån-tích Kinh-Thaùnh thì Ra-chel laø meï Joseph. Tröôøng hôïp Leâ Chieán ôû Phaùp, ngöôøi Phaùp cöù coi anh laø con choù - le chien. Meät thaät. Coù leõ chæ coù anh Hoaøng-giaùo-Ñöùc laø khoaùi nhaát, qua Myõ ñöôïc goïi laø Ñöùc-giaùo-Hoaøng.

Coù caëp vôï choàng môùi sanh con ñaàu loøng, baïn-beø tôùi thaêm hoûi noù teân gì? Vieät hay Myõ, hay caû Vieät laãn Myõ. Anh choàng ñaùp thaúng-thöøng: Moâi laø moâi, gaùo laø gaùo. Ngöôøi Vieät thì chæ coù teân Vieät, khoâng loän-xoän ñöôïc.

Nhôù laïi maáy chaøng trai-treû xöù Do-thaùi xa-xöa, vì thaát-theá, sa-cô bò baét laøm phu-tuø taïi Ñeá-quoác Ba-by-loân. Nhôø coù hoïc-vaán cao, kieán-thöùc roäng neân caùc chaøng ñöôïc caát nhaéc, cho vaøo laøm vieäc trong trieàu-ñình. Böôùc vaøo coäng-ñoàng môùi, nhöõng chaøng trai xöù Do-thaùi ñaõ bò chính-quyeàn baét thay teân ñoåi hoï, choái-boû nguoàn goác Do-thaùi, tuyeån daân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Chính-quyeàn ñaët cho hoï moät teân môùi. “Cho Ña-ni-eân teân Beân-tô-xaùt-xa; cho Ha-na-nia teân Sa-ñô-raéc; cho Mi-sa-eân teân Meâ-saéc; vaø cho A-xa-ria teân A-beát-neâ-goâ” (Ña-ni-eân 1:7).

Coù moät teân môùi. Thoâi, thaân-phaän phu-tuø ñöôïc goùi kín töø ñaây neùm vaøo quaù-khöù. Coù moät teân môùi, ñöôïc hoøa-ñoàng vaøo coäng-ñoàng cuûa keû thaéng-theá. Noùi theo moàm-meùp chính-trò thì moät trang giaáy ñaõ ñöôïc laät qua, baét ñaàu moät trang môùi. Nhöng ñeá quoác baïo-taøn Ba-by-loân ñaõ laàm. Ñoåi teân, ñoåi ñòa-

188

vò, nhöng khoâng theå ñoåi con ngöôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Giöõa ñaùm ñoâng ñang quyø laïy töôïng thaàn Chieán-Thaéng cuûa vua Ba-by-loân. Maáy “thaèng Heâ-bô-rô” vaãn ñöùng thaúng nhö nhöõng caây coå-thuï trô-trô baát-chaáp baõo-toá cuûa ñaùm trieàu-thaàn (Ña-ni-eân 3). Vaø phuùt choùt, vua Ba-by-loân phaûi nhaän-dieän ra hoï, nhöõng con ngöôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi Chí-Cao (Ña-ni-eân 3:28).

Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñoåi teân AÙp-ram ra AÙp-ra-ham, vôï ngöôøi laø Sa-rai ñöôïc ñoåi laø Sa-ra, ñeå taïo-laäp moät doøng-doõi môùi trong yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Bôûi ñöùc-tin, AÙp-ram vaø Sa-rai vui-möøng chaáp-nhaän teân môùi. Chuùa Jeâsus ñaõ ñoåi teân Si-moân laø Phi-e-rô. Vui naøo hôn coù teân bieåu-hieäu cho yù-chæ Ñöùc Chuùa Trôøi treân mình.

Nhaéc ñeán teân Gia-coáp laø nhaéc ñeán teân caäu con trai thuøy-mò nhö con gaùi quanh-quaån beân meï trong beáp ñeå hoïc cho ñöôïc caùch naáu canh ñaäu ñoû. Nhaéc ñeán teân Gia-coáp laø nghó ñeán moät chaøng trai möu-löôïc, laäp thaân nôi xöù laï, bieát coø-keø bôùt moät theâm hai, bieát thay traéng ñoåi ñen. Nhöng thoâi, haõy nghó ñeán teân Y-sô-ra-eân maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñaët thay cho teân Gia-coáp. Chaøng ñöôïc thay teân vaø thay caû con ngöôøi. Vaø cuõng töø ñoù, teân chaøng laø teân cuûa ñoaøn daân thaùnh thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi. Daân Y-sô-ra-eân.

Nhöõng tín-ñoà ñaàu-tieân ôû theá-kyû thöù nhöùt hoï ñaõ chöùng nghieäm lôøi höùa quyù-baùu cuûa Chuùa Jeâsus: “Vaø naøy ta thöôøng ôû cuøng caùc ngöôi luoân cho ñeán taän-theá” (Ma-thi-ô 28:20). Hoï ñaõ tuaân theo lôøi Ngaøi daïy: “Haõy cöù ôû trong ta, thì ta seõ ôû trong caùc ngöôøi” (Giaêng 15:4). Chuùa Jeâsus ñaõ thöïc-söï soáng trong ngöôøi tin-nhaän Ngaøi. Thaân-theå hoï khoâng sao che kín Ngaøi, quaàn-aùo khoâng sao bao-phuû Ngaøi. Ngaøi loà-loä, Ngaøi hieån-hieän trong lôøi noùi aân-haäu theâm muoái. AÙnh maét hoï sao röïc-rôõ, nuï cöôøi hoï chaân-thaønh, töôi-thaém ñaày nieàm tin. Coâng vieäc hoï baøy-toû loøng nhaân-aùi, vò-tha. Ngöôøi voâ-tín khoâng bieát goïi hoï laø gì, keâu hoï laø chi cho xöùng-hieäp laø nhöng ngöôøi moân-ñoà cuûa Chuùa Jeâsus. Thoâi ñaët cho hoï moät teân: Cô-ñoác

189

nhaân, ngöôøi Christ (Christian). Teân Cô-ñoác nhaân khoâng phaûi do ngöôøi tin Chuùa töï xöng, maø laø do ngöôøi voâ tín ñaët cho.

Buoàn thay laém ngöôøi luoân xöng laø Cô-ñoác nhaân, laïi laø Cô-ñoác nhaân thaâm nieân, nhöng ngöôøi voâ-tín vaãn nghi-ngôø: OÂng, baø, anh, chò, em ñoù laø Cô-ñoác nhaân aø? Buoàn laém! Vaø Chuùa cuõng buoàn laém!

Toâi suy-nghó nhieàu veà con ngöôøi coù teân laø Gioâ-seùp ôû Hoäi-thaùnh ñaàu tieân. Teân ngöôøi laø Gioâ-seùp song ñöôïc caùc söù-ñoà ñoåi laø “Ba-na-ba, nghóa laø con trai cuûa söï an-uûi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 4:36). Ba-na-ba, caùi teân bieåu-hieäu con ngöôøi, laø moät veá trong moät phöông-trình:

Ba-na-ba = Coâng-vieäc cuûa ngöôøi. Thöa oâng Ba-na-ba, traàn gian hôi hieám nhöõng ngöôøi

nhö oâng. Ñau-khoå quaù nhieàu, veát thöông loøng möng-muû. Ba-na-ba. oâng laø hình-aûnh cuûa ngöôøi Sa-ma-ri nhôn-laønh. OÂng ñaõ ñeán beân ngöôøi ñau khoå, “laáy daàu vaø röôïu xöùc choã bò thöông, roài ròt laïi” (Lu-ca 10:34). Ngaøy nay, ngöôøi ta chæ muoán coi “xöùc daàu” vaø “ròt laïi” laø an-uûi, coøn “röôïu xöùc choã bò thöông” ñeå saùt truøng laø phaù-hoaïi, laø gaây toån-thöông, laøm ñau-ñôùn theâm, daàu laø söï ñau-ñôùn caàn thieát. Thöa oâng Ba-na-ba, phaàn nhieàu söï an-uûi ngaøy nay laø “mò” vôùi taâm thaàn cuûa Phi-e-rô noùi vôùi Chuùa Jeâsus: “Ñöùc Chuùa Trôøi naøo nôõ vaäy” (Ma-thi-ô 16:22). Hoäi-thaùnh ngaøy nay caàn nhieàu ngöôøi nhö oâng. Goïi teân Ba-na-ba, toâi hieåu ñöôïc oâng laø ngöôøi theá naøo roài. Coøn teân chuùng ta?

190

48

MUOÁN LAÄP DANH

oâi tôùi thaêm moät ngöôøi baïn Myõ. Taám thaûm chuøi chaân ñaët ngay cöûa vaøo. Treân thaûm coù haøng chöõ Welcome vaø haøng döôùi laø teân choàng, teân vôï vaø teân con choù

nhoû. Thuôû hoïc-sinh, toâi chöùng-kieán nhieàu vuï ñaäp loän chí-töû.

Chæ vì muoán haï nhuïc nhau, anh noï vieát teân cha anh kia xuoáng ñaát roài laáy chaân di leân.

Coù moät teân, quí laém. Teân bieåu hieäu con ngöôøi ñaùng phaûi vieát hoa. Laém khi thích chí, ngoài vieát teân mình hay kyù teân mình heát trang naøy ñeán trang khaùc. Treân laù, treân caây ôû khu chuøa Non-nöôùc xöù Quaûng; treân nhöõng taûng ñaù xuø-xì choàng chaát nôi Hoøn Choàng ôû mieàn caùt traéng, hoaëc treân thaân thoâng thaúng vuùt hay treân vaùch ñaù bôø thaùc Cam-ly xöù laïnh. Ñaày-daãy nhöõng teân ñöôïc khaéc baèng dao, ñöôïc vieát baèng sôn. Maët muõi chaúng ai hay, nhöng teân laém ngöôøi ñoïc.

Ngöôøi ñôøi goïi teân ta, ta hieän-höõu. Ngöôøi ñôøi nhaéc teân ta, ta toàn-taïi. Ñaõ mong tröôøng toàn thaân-xaùc khoâng ñaëng, thì ‘coïp cheát ñeå da, ngöôøi ta cheát ñeå tieáng’. Muoán caùi teân tröôøng toàn, con ngöôøi coù yù-thöùc laäp danh.

Laäp danh coù nhieàu caùch. Tröôùc heát, caùi teân goïi leân, noùi ñeán sao cho du-döông, huøng-traùng, gôïi caûm, yù-nghóa. Heã choùt mang teân thò Teït, thò Toeùt do cha meï ñaët cho. Phaûi ñoåi ngay Baïch-Tuyeát, Bích-Thu cho ra vaên-veû. Lôõ coù teân vaên Coái, vaên Chaøy thì voäi ñoåi ra hoaøi AÂn, hoaøi Nghóa ñeå toû loøng nhôù ñeán cha-meï.

T

191

Caùc vaên nhaân laïi coøn coù loái chôi teân, ñaët theâm cho mình caùi töï. Caùi teân aån trong caùi töï. Cuï Ñaøo-trinh-Nhöùt dòch cuoán Lieãu-Trai cuûa Boà-tuøng-Linh coù töï laø Quaùn-Chi. Ngöôøi hoïc chöõ nho bieát ngay cuï teân Nhöùt, vì saùch coù caâu ‘nhöùt dó quaùn chi’ (xeùt moät caùi bao truøm taát caû). Ngöôøi laáy töï Hieäp-Phoá, Hoaøn-Phoá laø teân Chaâu, vì coù caâu ‘Hieäp phoá hoaøn chaâu”. Coù ngöôøi khoâng ñaët töï laïi ñaët hieäu. Thi-nhaân Nguyeãn-khaéc-Hieáu, hieäu laø Taûn-Ñaø. Thi-nhaân laáy ñòa danh nuùi Taûn, soâng Ñaø ñeå toû cho moïi ngöôøi bieát queâ-quaùn cuï ôû Sôn-Taây. Nhaø caùch-maïng Phan-boäi-Chaâu coù hieäu laø Phan Saøo-Nam. Laáy caâu ‘Hoà maõ teâ baéc phong, Vieät ñieåu saøo nam chi’ (Ngöïa hoà hí gioù baéc, chim Vieät ñaäu caûnh nam) noùi leân noãi nhôù queâ trong nhöõng ngaøy möu-ñoà ñaïi söï. Coøn nhö nhaø vaên Nguyeãn-thöù-Leã, noùi laùi Thöù-Leã ra Theá-Löõ ñeå laøm hieäu. Coù ngöôøi baûo chaøng ca-só sau khi nhaän ñöôïc giaáy hoaõn-dòch cuûa nha ñoäng- vieân ñaõ laáy hieäu laø Cheá-Linh, coù nghóa laø lính cheâ. Loaïi hieäu naøy khoâng caàn ñieån-tích.

Ñaïi thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù ñaõ quyeát taâm laäp danh Nhaäp theá cuïc baát khaû voâ coâng nghieäp Xuaát maãu hoaøi tieân thi höõu quaân thaân. Maø chöõ ‘danh’ lieàn vôùi chöõ ‘thaân’ Thaân ñaõ coù aét danh aâu phaûi coù.

Khi chöa laäp ñöôïc danh thì uaát-öùc. Thôï Trôøi sao kheùo ña-ñoan Caùi danh cuõng gheùt, caùi nhaøn cuõng ghen Danh giaû Taïo vaät chi sôû kî Gheùt chöùng chi gheùt maõi gheùt hoaøi

Khi ñaõ laäp ñöôïc danh thì Chen chuùc lôïi danh ñaø chaùn ngaét

Coù khi böïc mình, nghó laïi Chaúng lôïi danh thì laïi hoùa hay Chaúng ai phieàn-luïy chaúng ai raày Ngoaøi voøng cöông toûa chaân cao thaáp Trong thuù yeân-haø maëc tænh say.

Laäp ñöôïc danh roài, coøn gì öôùc-ao hay laø

192

Tang-boàng hoà thæ nam nhí traùi Caùi coâng danh laø caùi nôï-naàn.

Chua-chaùt hôn, sau bao naêm laäp danh, coù gì chaêng hay chæ coøn laïi “moät tieáng ñoàn”

CUOÄC COÂNG DANH Cuoäc coâng danh khoâng khoâng coù coù Coù raèng khoâng, khoâng coù cuõng öø. Naøo ai hay trôøi ñaát nhöõng bao giôø Maø ñaõ chaéc non soâng laø maáy tuoåi? Hoàn hoàn nhaát ñaïi khoái Ñieåu ñieåu nhö nghó quaàn. Loït loøng ra ai cuõng coù quaân thaân, Mang laáy nôï, leõ laàn khaân khoâng traû. Cuoäc kim coå baøy thôøi laïi xoùa Caùi raâu maøy naøo bieát daïi khoân, Traêm naêm cuõng moät tieáng ñoàn? Voâ Danh Thò

Laäp danh ñaõ khoù, thaønh danh chöa chaéc ñaõ ñöôïc gì. Con ngöôøi ta ñaõ khoâng giuùp ta ñaït ñöôïc nguyeän-voïng, thì danh ta chaéc khoâng laøm ta thoûa loøng.

Chuùng toâi laø nhöõng Cô-ñoác nhaân, laø nhöõng ngöôøi ñaõ “nhaän danh Ngaøi (Chuùa Jeâsus), thì Ngaøi ban cho quyeàn-pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho keû tin Danh Ngaøi” (Giaêng 1:12). Vì bôûi Danh Ngaøi chuùng toâi ñöôïc cöùu; Bôûi Danh Ngaøi chuùng toâi höôûng ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi. Bôûi ñoù chuùng toâi khoâng lo laäp danh cho chính mình. Nhaân-sinh quan cuûa Cô-ñoác nhaân laø: “Maëc daàu anh em noùi hay laøm, cuõng phaûi nhôn Danh Ñöùc Chuùa Jeâsus maø laøm moïi ñieàu” (Coâ-loâ-se 3:17). Cô-ñoác nhaân khoâng coøn lo ñaùnh boùng teân mình, quaûn-baù teân mình, nhöng lo “ñem Danh Ta (danh Chuùa Jeâsus) ñoàn ra tröôùc maët caùc daân ngoaïi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 9:15). Vôùi öôùc-voïng “haàu cho nghe ñeán Danh Jeâsus, moïi ñaàu goái treân trôøi, döôùi ñaát, beân döôùi ñaát, thaûy ñeàu quyø xuoáng vaø moïi löôõi thaûy ñeàu xöng Jeâsus Christ laø Chuùa, maø toân-vinh Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñöùc Chuùa Cha” (Phi-líp 2:10-11).

193

Chuùng toâi haõnh-dieän coù theâm teân Cô-ñoác nhaân. Cô-ñoác nhaân khoâng phaûi laø töï, khoâng phaûi laø hieäu, maø laø teân, moät danh xöng. Chæ caàn tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, ñöôïc taùi-sanh trong quyeàn-naêng Thaùnh-linh, ñöôïc gia-nhaäp vaøo gia-ñình Ñöùc Chuùa Trôøi môùi laø Cô-ñoác nhaân. Toâi laø Cô-ñoác nhaân bieåu-hieäu toâi soáng trong Chuùa vaø Chuùa soáng trong toâi (Giaêng 15:4).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta haõy laäp danh trong Danh Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ.

194

49

MUOÁN RAÏNG DANH

rong möôøi ñieàu raên Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho daân Y-sô-ra-eân noùi rieâng vaø cho caû nhaân-loaïi noùi chung. Ñieàu raên thöù ba daïy raèng: “Ngöôøi chôù

laáy danh Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôøi laøm chôi” (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 20:7). Maø phaûi “Ca-tuïng Danh Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø Ñaáng Chí-Cao” (Thi-thieân 7:17). Vì chính Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn raèng: “Ta laø Gieâ-hoâ-va: aáy laø danh ta. Ta chaúng nhöôøng söï vinh-hieån ta cho moät ñaáng naøo khaùc, cuõng khoâng nhöôøng söï toân-troïng ta cho nhöõng töôïng chaïm” (EÂ-sai 42:8).

Ñöùc Chuùa Jeâsus cuõng theo phöông-thöùc naøy. “Ngaøi voán coù hình Ñöùc Chuùa Trôøi, song chaúng coi söï bình-ñaúng mình vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï neân naém giöõ; chính Ngaøi ñaõ töï boû mình ñi, laáy hình toâi-tôù trôû neân gioáng nhö loaøi ngöôøi; Ngaøi ñaõ hieän ra nhö moät ngöôøi, töï haï mình xuoáng, vaâng-phuïc cho ñeán cheát, thaäm chí cheát treân caây thaäp-töï. Cuõng vì côù ñoù neân Ñöùc Chuùa Trôøi ñem Ngaøi leân raát cao, vaø ban cho Ngaøi danh treân heát moïi danh, haàu cho nghe ñeán danh Jeâsus, moïi ñaàu goái treân trôøi, döôùi ñaát, beân döôùi ñaát, thaûy ñeàu quì xuoáng, vaø moïi löôõi thaûy ñeàu xöng Jeâsus-Christ laø Chuùa maø toân-vinh Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñöùc Chuùa Cha” (Phi-líp 2:6-11).

Ngaøy nay laém ngöôøi muoán ñöôïc raïng danh, nhöng laïi khoâng chòu haønh-ñoäng. Muoán aên quaû ngotï laïi ngaïi troàng caây. Neân trong xaõ-hoäi loaøi ngöôøi coù nhöõng caùi loá-laêng ñeå taïo thaønh danh. Chaúng haïn ruû nhau hoïp laïi thaønh moät hoäi-ñoaøn, chöøng möôi, möôøi hai hoäi vieân, roài baàu cho nhau naêm baûy

T

195

chöùc giaùm-ñoác. Naøo laø giaùm-ñoác noäi-vuï, giaùm-ñoác ngoaïi vuï, giaùm-ñoác kinh-taøi, giaùm-ñoác ñaëc-traùch vaên-hoùa, xaõ-hoäi v.v. Cuõng hoïp ra maét, cuõng ñöôïc baùo chí neâu danh. Raïng danh laém. Tuy coù tieáng roài nhöng khoâng tìm ra mieáng, neân thieáu naêng-löïc hoaït-ñoäng. Nhìn laïi quaù trình cuõng raïng danh ñöôïc vaøi ngaøy. Ngöôøi chuoäng hö danh ñaõ taïo cho mình chieác caàu voàng ñuû maøu saéc röïc-rôõ nhöng khoâng theå böôùc leân caùch chính-ñaùng, laøm ngöôøi ôû xa taám-taéc khen thaàm. Nhöng ai daïi-doät laàn moø tôùi gaàn môùi thaáy mình laàm. Nhöõng töôûng phöôïng-hoaøng hoùa ra gaø queø. Thaø raèng cöù haønh-ñoäng chaân-chính maø coâng khoâng thaønh, danh khoâng toaïi. Coù buoàn baát quaù cuõng chæ than:

Toùc chen hai thöù chöûa danh chi Thaân hôõi laø thaân thì hôõi thì

Nguyeãn-höõu-Chænh Ñaïi thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù laïi nhaän-thöùc danh

theo nguyeân-lyù Vaïn-Vaät Nhöùt Theå cuûa trieát-hoïc Ñoâng-phöông. “Trôøi laø Cha, ñaát laø Meï, chuùng ta ñöôïc caùi khí trôøi ñaát môùi thaønh ra ngöôøi. Ta nghó thaân ta thaät laø nhoû moïn ôû trong voøng trôøi ñaát to lôùn bao-la. Caùi khí cuûa trôøi ñaát laø hình aûnh cuûa ta, caùi lyù cuûa trôøi ñaát laø tính cuûa ta” (Tröông-hoaønh-Cöø). Neân oâng luaän raèng:

Ñaõ mang tieáng ôû trong trôøi ñaát Phaûi coù danh gì vôùi nuùi soâng.

Nguyeãn-coâng-Tröù khoâng coi caùi danh lieân-heä ñeán gia-ñình, chuûng toäc, nhöng lieân-quan ñeán trôøi ñaát, ñeán nguoàn goác Toái-Cao. Neân

Khoâng coâng danh thì naùt vôùi coû caây. Cô-ñoác nhaân nhaän-thöùc theo chaân-lyù ñaõ ñöôïc giaõi-baøy

trong Kinh-Thaùnh. Con ngöôøi voán töø Ñöùc Chuùa Trôøi maø coù, neân coù moái

lieân-heä vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Con ngöôøi phaïm toäi, toäi-loãi phaù vôõ söï lieân-heä ñoù. Ñöùc Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán theá-gian laøm Ñaáng Cöùu-theá, phuïc-hoài söï lieân-heä giöõa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø con

196

ngöôøi. Bôûi ñöùc-tin trong Danh Ñöùc Chuùa Jeâsus, Ngöôøi tin ñöôïc noái laïi lieân-heä vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi nhaän laøm con, ban cho söï cöùu-roãi, ban cho söï soáng ñôøi-ñôøi. Ñöùc Chuùa Trôøi bieân teân ngöôøi tin vaøo “saùch Söï Soáng” (Khaûi-huyeàn 20:15). Danh ñöôïc ghi vaøo “saùch Söï Soáng” laø vaán-ñeà soáng coøn ñôøi-ñôøi. Quí vò tin-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa, teân quí vò ñöôïc bieân vaøo “saùch Söï Soáng”. Quí vò khoâng chòu tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa, teân quí vò khoâng coù trong “saùch Söï Soáng”. Kinh-Thaùnh cheùp: “Keû naøo khoâng ñöôïc bieân vaøo saùch Söï Soáng ñeàu bò neùm xuoáng hoà löûa” (Khaûi-huyeàn 20:15). Vaäy, trong “saùch Söï Soáng” coù teân quí vò chöa?

Cô-ñoác nhaân ñöôïc goïi laø thaùnh ñoà. Ñöùc Chuùa Trôøi ñoøi hoûi Cô-ñoác nhaân phaûi coù ñôøi soáng ñaéc-thaéng. Ñaéc-thaéng Ma-quæ (EÂ-pheâ-soâ 6:10-18); ñaéc-thaéng baûn-ngaõ (Coâ-loâ-se 3:5); Ñaéc-thaéng theá-gian (I Giaêng 2:15:17). Kính-thaùnh cheùp: “Ngöôøi naøo thaéng .... Ta seõ cho noù hoøn soûi traéng, treân ñoù coù vieát moät teân môùi, ngoaøi ngöôøi nhaän laáy khoâng ai bieát ñeán” (Khaûi-huyeàn 2:17). Chuùa ghi danh, moät danh môùi cho ngöôøi ñaéc-thaéng maø chæ coù Chuùa vôùi ngöôøi ñaéc-thaéng bieát maø thoâi. Coøn coù phaàn-thöôûng naøo, danh-döï naøo hôn?

Danh ta ñöôïc keû döôùi haâm-moä, ta töï-maõn; ñöôïc beà-treân ñeå yù ban khen, ta haân-hoan, xuùc-ñoäng. Neáu ñöôïc thieân-thaàn reo vang vôùi danh ta, ta ngaây-ngaát khoâng töôûng ñöôïc. Theá maø Chuùa Jeâsus phaùn: “Neáu ai haàu vieäc ta, thì Cha ta aét toân-quí ngöôøi” (Giaêng 12:26). Trong khi haàu-vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi, chuùng ta coù theå bò ñoàng loaïi coi nhö “raùc-reán cuûa theá-gian, caën-baõ cuûa loaøi ngöôøi” (I Coâ-rinh-toâ 4:13). Khoâng sao. Ñöùc Chuùa Trôøi toân-quí chuùng ta. Chæ khi Ñöùc Chuùa Trôøi toân-quí chuùng ta, chuùng ta môùi ñöôïc raïng danh thöïc-söï.

Haõy haønh-ñoäng chaân-chính ñeå ñöôïc raïng danh. Haõy haàu-vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå ñöôïc raïng danh caû treân Thieân Quoác.

197

50

MUOÁN TÖÏ-DO

aàu heát ngöôøi Vieät tò-naïn nhöùt trí traû lôøi khi coù ngöôøi hoûi lyù-do boû nöôùc ra ñi. - Toâi muoán töï-do. Ngöôøi Vieät uøn-uøn boû nöôùc ra ñi, coù leõ ñoù laø thaønh

quaû toát-ñeïp cuûa nhöõng buoåi hoïc taäp lôøi “baùc”: Khoâng gì quí baèng töï-do.

Ñoäc-laäp, töï-do, haïnh-phuùc vaãn laø nhöõng muïc-tieâu baát bieán trong caùc cuoäc tranh-ñaáu cuûa caùc quoác gia nhöôïc tieåu. Ñoäc-laäp, töï-do, haïnh-phuùc vaãn laø khaùt-vong cuûa caù nhaân, ñoaøn-theå, daân-toäc vaø theá-giôùi. Ñoäc-laäp laø hình-thöùc coøn töï-do vaø haïnh-phuùc laø caûm-khaùi cuûa taâm-hoàn.

Ngöôøi ta ñaõ laáy caùi caân bieåu-hieäu cho coâng-lyù, duøng hình traùi tim coù ñoâi caùnh bieåu-hieäu cho haïnh-phuùc. Coøn töï-do? Ñieâu-khaéc gia Auguste Bartholdi ñaõ laøm ñeán 5 böùc töôïng maãu nhoû bieåu-hieäu cho töï-do. Ñaøn oâng coù, ñaøn baø coù. Töôïng naøo cuõng caàm ñuoác giô leân, coù caùi baèng tay phaûi, coù caùi baèng tay traùi. Sau cuøng oâng ñaéc yù vôùi maãu töôïng soá 6, töôïng Nöõ Thaàn Töï-Do, tay phaûi caàm ñuoác giô cao, tay traùi caàm baûn ñaù ghi ngaøy 4 thaùng 7 naêm 1776. Ngaøy Ñoäc-laäp cuûa Hoa-kyø.

Nöôùc Phaùp ñaõ taëng Hoa-kyø töôïng Nöõ Thaàn Töï-Do ñeå toû tình höõu-nghò Phaùp-Myõ. Töôïng ñöôïc chôû tôùi haûi caûng Nöõu-öôùc vaøo naêm 1871 vaø ñöôïc döïng xong vaøo naêm 1886. Töôïng cao 151 boä, ñöùng treân moät ñaøi cao 65 boä, coù beä cao 89 boä. Pho töôïng troâng thanh-tao duyeân-daùng, coù caùi mieäng xinh-xaén roäng ba boä, ngoùn tay choû thon daøi 8 boä vaø con maét ña tình roäng 2 boä röôõi. Pho töôïng Nöõ Thaàn Töï-do söøng-söõng nôi

H

198

haûi-caûng Nöõu-öôùc giô cao ngoïn ñuoác Töï-do, noùi leân phaàn ñaát naøy cho moïi keû khoán-khoå cuõng nhö ngöôøi giaøu-sang, cho moïi keû khoán-cuøng cuõng nhö ngöôøi tröôûng-giaû. Phaàn ñaát daønh cho moïi ngöôøi bò aùp-böùc bôûi chính-trò, toân-giaùo hay kinh-teá. Noùi chung laø phaàn ñaát cuûa nhöõng ngöôøi muoán töï-do.

Töï-do laø gì nhæ? Coá toång-thoáng Hoa-kyø Abraham Lincoln noùi raèng: Con ngöôøi ta chöa bao giôø tìm ñöôïc ñònh-nghóa xaùc-ñaùng cho hai chöõ töï-do. Vôùi ngöôøi naøy danh-töø ñoù coù nghóa laø: Haõy duøng chính mình vaø thaønh-quaû coâng-vieäc cuûa mình ñeå laøm ñieàu mình thích. Vôùi ngöôøi noï thì laïi laø: Haõy duøng ngöôøi khaùc vaøo thaønh-quaû coâng-vieäc cuûa ngöôøi khaùc ñeå laøm ñieàu mình thích. Tuøy theo caùch ngöôøi ta xöû-duïng noù. Cuøng moät danh-töø maø laïi chæ ñònh hai ñieàu khaùc nhau vaø khoâng theå hoøa-hôïp ñöôïc vôùi nhau. Do ñoù môùi coù tình-traïng: Caùi maø ngöôi naøy goïi laø töï-do, thì ngöôøi khaùc goïi laø ñoäc-taøi chuyeân-cheá.

Montesquieu laïi mæa-mai: Töï-do laø ñöôïc quyeàn laøm taát caû nhöõng gì maø luaät-phaùp cho pheùp. Töï-do ñoái vôùi O. Salacar cuõng trong moät raøng-buoäc khaùc: Khoâng theå coù söï töï-do choáng laïi vôùi chaân-lyù, khoâng theå coù töï-do choáng laïi vôùi quyeàn-lôïi chung. Platon xaùc-ñònh: Töï-do khoâng phaûi laø vaán-ñeà luaät-phaùp hay hieán-phaùp. Chæ töï-do cho ngöôøi naøo thöïc-hieän ñöôïc traät-töï thieâng-lieâng trong noäi-taâm mình vaø chaáp-thuaän cho mình nhöõng quy-luaät chính-xaùc laøm cho con ngöôøi coù theå töï mình cheá-ngöï ñöôïc mình. Nghóa laø con ngöôøi chæ ñöôïc töï-do, khi naøo ñaõ chòu theo ñònh-luaät tinh-thaàn goàm coù: nhaân-ñaïo, loøng traéc-aån, vò-tha vaø nhieàu tính khaùc khoâng töø ngoaøi baét-buoäc phaûi coù, nhöng maø laø do caù-nhaân mình ñaõ töï-do löïa-choïn, nhöõng ñöùc-tính giuùp cho loaøi ngöôøi coù theå soáng chung vôùi nhau. Coøn nhö M. J. Chenieu thöøa-nhaän: Thöôïng-ñeá ban söï töï-do, loaøi ngöôøi baøy ra noâ-leä.

Trôû veà vôùi Kinh-Thaùnh. Chuùng ta thaáy Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban söï töï-do cho con ngöôøi khi Ngaøi döïng neân. Ngaøi ban cho toå-phuï loaøi ngöôøi laø A-ñam vaø EÂ-va khu vöôøn phöôùc-

199

haïnh EÂ-ñen ñaày hoa thôm quaû ngoït vôùi lôøi phaùn daën: “Ngöôi ñöôïc töï-do aên hoa-quaû caùc thöù caây trong vöôøn; nhöng veà caây bieát ñieàu thieän vaø ñieàu aùc, thì chôù heà aên ñeán; vì moät mai ngöôi aên chaéc seõ cheát” (Saùng-theá kyù 2:16).

Coù leõ quí vò ñang mæm cöôøi. Töï-do Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho laø thöù töï-do haïn cheá. - Khoâng. Ñaây môùi laø thöù töï-do troïn-veïn. Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân con ngöôøi theo aûnh-töôïng Ngaøi, coù hôi soáng cuûa Ngaøi (Saùng-theá kyù 1:17; 2:7). Ngaøi döïng neân con ngöôøi coù theå-xaùc, lyù-trí vaø taâm-hoàn, neân con ngöôøi coù töï-do löïa-choïn, töï-do laøm chuû mình. Töï-do löïa choïn vaâng theo yù Chuùa, hay töï-do laøm theo sôû-thích. Chuùa ñaõ ban cho con ngöôøi töï-do vaø quyeàn töï-do nöõa. “Vì moät mai ngöôøi aên chaéc seõ cheát”. A-ñam vaø EÂ-va coù quyeàn aên traùi caây maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ daën “chôù heà aên ñeán”, neáu muoán ... cheát.

Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho con ngöôøi söï töï-do vaø toân-troïng söï töï-do cuûa con ngöôøi. Ngay trong vieäc cöùu-roãi loaøi ngöôøi, Ñöùc Chuùa Trôøi cuõng chæ phaùn: “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông theá-gian, ñeán noãi ñaõ ban Con moät cuûa Ngaøi (Chuùa Jeâsus), haàu cho heã ai tin Con aáy khoâng bò hö-maát maø ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 3:16). “Heã ai tin” - Chuùa ñeå chuùng ta töï-do quyeát-ñònh, töï-do choïn-löïa. Töø-choái hay tin-nhaän Ngaøi ñeå gaët laáy haäu-quaû “bò hö-maát” hay “ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi”.

Ngaøi thöông loaøi ngöôøi lao-khoå döôùi gaùnh-naëng toäi-loãi. Ngaøi muoán caát toäi-loãi cho loaøi ngöôøi vaø ban cho loaøi ngöôøi söï yeân-nghæ troïn-veïn. Ngaøi khoâng ra leänh, Ngaøi chæ noùi leân moät lôøi môøi: “Hôõi nhöõng keû meät-moûi vaø gaùnh naëng, haõy ñeán cuøng ta, ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân-nghæ” (Ma-thi-ô 11:28). Ngaøi toân-troïng söï töï-do cuûa “keû meät-moûi vaø gaùnh-naëng”. Ai quyeát-ñònh ñeán vôùi Ngaøi thì “ñöôïc yeân-nghæ”. Ai quyeát-ñònh laøm ngô söï keâu goïi cuûa Ngaøi thì ngöôøi aáy ñaønh “meät-moûi vaø gaùnh-naëng”.

Ngay ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân, nhöõng ngöôøi ñaõ thuoäc veà Ngaøi, nhöõng ngöôøi ñaõ toân-xöng Ngaøi laø Chuùa, laø Vua, thöøa-nhaän quyeàn teå-trò cuûa Ngaøi. Theá maø Ngaøi vaãn toân-troïng

200

quyeàn töï-do cuûa Cô-ñoác nhaân. Ngaøi muoán trò-vì ñôøi soáng cuûa Cô-ñoác nhaân, Ngaøi chæ phaùn: “Naày, Ta ñöùng ngoaøi cöûa maø goõ; neáu ai nghe tieáng ta maø môû cöûa cho, thì ta seõ vaøo cuøng ngöôøi aáy, aên böõa toái vôùi ngöôøi vaø ngöôøi vôùi ta” (Khaûi-huyeàn 3:20). Ngaøi khoâng ñaám cöûa, Ngaøi khoâng duøng aùp-löïc vôùi uy-quyeàn Ngaøi. Ngaøi chæ goõ khe-kheõ, Ngaøi toân-troïng söï töï-do cuûa Cô-ñoác nhaân. Töø-choái hay môøi Ngaøi cai-trò ñôøi soáng cuûa ta, ñeå Ngaøi ñöôïc töông-giao vôùi ta, ñeå Ngaøi bieán ñôøi soáng cuûa Cô-ñoác nhaân thaønh maïch nöôùc soáng “vaêng ra cho ñeán söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 4:14). Ngaøi bieán ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân thaønh caây sai traùi, keát-quaû ñeå “Cha ta ñöôïc saùng danh theå naøo” (Giaêng 15:8).

Ñôøi chæ coù töï-do laø quí Chaúng töï-do coøn coù ra chi

Taûn-Ñaø Ai cuõng muoán töï-do, nhöng khoâng xaùc-ñònh ñöôïc yù-

nghóa ñòch-thöïc cuûa töï-do. Neân coù khi cöù nghó ñoù laø töï-do maø kyø thöïc laø phoùng-tuùng. Coù khi troâng nhö laø eùp-buoäc maø thaät söï ñöôïc töï-do.

Chuùng ta muoán töï-do, nhöng phaûi laø thöù töï-do thaät-söï. Theá naøo laø töï-do thaät. Xin quí vò ñoïc tieáp.

201

51

MUOÁN TÖÏ-DO THAÄT

ôøi soáng con ngöôøi coù traêm ngaøn thöù raøng-buoäc khieán con ngöôøi luoân caûm thaáy mình laø teân noâ-leä cho chính mình. Nhöõng ñoøi-hoûi veà caùi aên, caùi thuù-

vui vaät-chaát laãn tinh-thaàn nhö nhöõng chuøm giaây leo phuû truøm leân tueä-giaùc con ngöôøi, quaán chaëc laáy taâm-hoàn con ngöôøi, khieán con ngöôøi lieân-tuïc ueå-oaûi, böùc-röùc. Con ngöôøi nhö con taèm töï vöông tô nhoát mình trong keùn, roài lieân-tuïc caén keùn thoaùt thaân ñeå ñöôïc töï-do.

Con ngöôøi ñaõ vaø ñang coá-gaéng vöùt boû nhöõng raøng buoäc ñeå ñöôïc töï-do toaøn-veïn toaøn dieän.

Coù nhöõng nhaø thô quyeát gaït boû nieâm-luaät goø-boù yù thô, goïi laø thô töï-do.

Coù nhöõng ngöôøi soáng theo suùc tính, gaït boû luaân-thöôøng ñaïo-lyù, veânh-veânh töï-ñaéc - Soáng ñôøi soáng môùi, soáng ñôøi töï-do. Ñoái vôùi hoï, nhöõng ngöôøi coøn giöõ ñaïo-ñöùc, loøng trung-haäu chæ laø nhöõng sinh vaät noâ-leä, laïc-haäu töø thôøi tieàn-söû.

Coù ngöôøi chæ caûm thaáy töï-do khi daàm mình trong khoaùi-caûm vaät-chaát hay tinh-thaàn, baát keå phaûi traùi, thoaùt ra khoûi söï kieåm-soaùt cuûa löông-taâm. Soáng traéng-trôïn ñeán cuoàng-baïo mieãn laø thoûa-maõn, khöôùc töø moïi traät-töï thieân-nhieân. Neân chaúng laï gì, caùc tieåu-thuyeát cuûa Sartre, Beauvoir, Francoise Sagan baùn chaïy nhö toâm töôi. Keát-quaû, baùc-só Pierre Vachet nhaän-ñònh: Ngöôøi ta aên chôi ñeán suy-nhöôïc, roái-loaïn laïi caøng aên chôi. Ñeán noãi tieåu-thuyeát gia Andreù Malreau lo-ngaïi: Chuùng ta khoâng coøn bieát mai ñaây coù coøn

Ñ

202

nhöõng con ngöôøi vôùi tö-caùch laø nhöõng sinh-vaät töï-do vaø coù yù-thöùc nöõa hay khoâng?

Coù ngöôøi chæ caûm thaáy töï-do khi taïo ñöôïc taâm “nhaøn” theo thuyeát Laõo-Trang. Khoâng ñeå vaät-chaát raøng-buoäc, nhö vaäy môùi xuaát traàn, xuaát theá.

Tri tuùc, tieän tuùc, ñaõi tuùc, haø thôøi tuùc. Tri nhaøn, tieän nhaøn, ñaõi nhaøn, haø thôøi nhaøn. Caàm, kyø, thi, töûu vôùi gian-sôn Ñaõ maáy keû xuaát traàn, xuaát theá.

Nguyeãn-coâng-Tröù Caùc trieát-gia, caùc nhaø toân-giaùo ñaõ ñeà ra bieát bao trieát-

lyù, bieát bao giaùo-ñieàu giuùp con ngöôøi coù theå tìm ra con ñöôøng giaûi-thoaùt cho mình trong coõi mung-lung mòt-muø cuûa vuõ-truï, trong söï hoãn-loaïn cuûa moät cuoäc ñôøi ñuû thöù raøng-buoäc vaø böng-bít. Laøm sao con ngöôøi coù theå thoaùt khoûi raøng-buoäc ñeå phaùt-trieån tieàm-naêng voâ-bôø cuûa mình vôùi nghò-löïc, tin-töôûng vaø töï-do. Con ngöôøi seõ duøng nhöõng ñöùc tính aáy ñeå khai-trieån tieàm-naêng voâ-bôø cuûa mình qua haønh-ñoäng, vaø khai töû Thöôïng-Ñeá luoân ñeå töï-do haønh-ñoäng. Nhöng caøng haønh-ñoäng, con ngöôøi caøng bò raøng-buoäc vaøo söï laàm-laïc, thaáp-keùm, noâng-caïn. Thoâi ñaønh öôùc-mô moät thöù töï-do hoøa-hôïp vôùi trôøi cao beå roäng trong moät thaân-phaän khoâng coøn laø con ngöôøi nöõa.

Kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi, Laøm caây thoâng ñöùng giöõa trôøi maø reo Nguyeãn-coâng-Tröù Kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi Laøm con chim nhaïn tung trôøi maø bay Taûn-Ñaø

Tuyeät-voïng ñeán vaäy ö? Phaûi. Vì con ngöôøi ñang “vaâng-phuïc vua caàm quyeàn choán khoâng-trung (Sa-tan)” neân “soáng theo tö-duïc mình, laøm troïn caùc söï ham-meâ cuûa xaùc-thòt vaø yù-töôûng chuùng ta” (EÂ-pheâ-soâ 2:2-3). “Hoï theo söï hö-khoâng cuûa yù-töôûng mình, bôûi söï ngu-muoäi ôû trong loøng hoï, vaø vì

203

loøng hoï cöùng-coûi neân trí-khoân toái-taêm, xa-caùch söï soáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoï ñaõ maát caû söï caûm bieát, ñaønh boû mình trong moät ñôøi buoâng-lung, ñem loøng meâ-ñaém khoâng bieát chaùn maø phaïm heát moïi ñieàu oâ-ueá” (EÂ-pheâ-soâ 4:17-19).

Heát hi-voïng roài ö? - Khoâng. Ñöùc Chuùa Jeâsus, Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ giaùng theá thaønh nhaân. Ngaøi xaùc-ñònh thaân-phaän con ngöôøi: “Quaû thaät, quaû thaät, Ta noùi cuøng caùc ngöôøi, ai phaïm toäi thì laøm toâi-moïi cuûa toäi-loãi” (Giaêng 8:34). Chuùa Jeâsus ñaõ ñeán ñeå giaûi-thoaùt con ngöôøi ra khoûi thaân-phaän “toâi-moïi” aáy. Ngaøi tuyeân-boá raèng: “Caùc ngöôi seõ bieát Chaân-lyù, vaø Chaân-lyù seõ buoâng-tha caùc ngöôi” (Giaêng 8 :32). Coøn chaân-lyù naøo ngoaøi chaân-lyù nhö Ngaøi ñaõ phaùn: “Ta laø ñöôøng ñi, chaân-lyù vaø söï soáng” (Giaêng 14:6). Neân “Con (Chuùa Jeâsus) buoâng-tha caùc ngöôi, caùc ngöôi seõ thaät ñöôïc töï-do” (Giaêng 8:36). Moät thöù töï-do thuaän theo “chaân-lyù”. Laø töï-do theo yù-nghóa khoâng coøn raøng-buoäc döôùi söï kìm-keïp cuûa Ma-quæ, song ñöôïc lieân-keát vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi. Ñöôïc töï-do treân caên-baûn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Toâi nhaéc laïi lôøi cuûa M. J. Chenieu: Thöôïng-ñeá ban töï-do, loaøi ngöôøi baøy ra noâ-leä.

Thaät vaäy, nguyeân-thuûy Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ban cho loaøi ngöôøi töï-do. Nhöng loaøi ngöôøi ñaõ vaâng theo lôøi Ma-quæ, töï troùi mình vaøo xieàng-xích cuûa toäi-loãi. Trong khi loaøi ngöôøi phaïm toäi vaø bò toäi-loãi cai-trò. Ñöùc Chuùa Trôøi ban Ñöùc Chuùa Jeâsus xuoáng theá-gian laøm Ñaáng Cöùu-theá, giaûi-cöùu con ngöôøi ra khoûi toäi-loãi, ban cho con ngöôøi söï töï-do thaät theo caên-baûn chaân-lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Theá maø, toäi-nghieäp, nhieàu ngöôøi vaãn thôø-ô hoaëc quyeát taâm töø-choái, coù khi coøn thoûa-maõn khoe-khoang ñöôïc töï-do trong toäi-loãi. Nhöng hoï ñaâu coù bieát raèng: “cöûa roäng vaø ñöôøng khoaûng-khoaùt daãn ñeán söï hö-maát, keû vaøo ñoù cuõng nhieàu” (Ma-thi-ô 7:13). Nhöng cuõng coù nhieàu ngöôøi baèng loøng tieáp-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa. Hoï caûm thaáy ñöôïc söï bình-an vì côù gaùnh-naëng toäi-loãi ñaõ ñöôïc Chuùa Jeâsus caát ñi roài. Hoï caûm thaáy ñöôïc töï-do thaät söï vaø coù theå ñoàng thanh vôùi thaùnh Phao-loâ chöùng raèng: “Ñaáng Christ ñaõ buoâng-

204

tha chuùng ta cho ñöôïc töï-do” (Ga-la-ti 5:1). Öôùc-mong quí vò tieáp-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa

ñeå höôûng ñöôïc söï töï-do thaät söï.

205

52

MUOÁN TÖÏ-DO TRONG CHUÙA

öùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng Taïo-hoùa. Ngaøi döïng neân vuõ-truï, muoân-loaøi vaïn vaät cuøng loaøi ngöôøi. Ñöùc Chuùa Trôøi coù töï-do tuyeät-ñoái. Ngaøi töï-do haønh-

ñoäng. Kinh-Thaùnh cheùp: “Ngaøi laøm theo yù mình trong cô-binh treân trôøi, vaø ôû giöõa cö daân treân ñaát; chaúng ai coù theå caûn tay Ngaøi vaø hoûi raèng: Ngaøi laøm chi vaäy?” (Ña-ni-eân 4:35). Ngaøi laø Ñaáng voâ-haïn. Ngaøi khoâng bò thôøi-gian laãn khoâng-gian haïn-cheá töï-do cuûa Ngaøi. Ngaøi ñaët ra ñònh-luaät trong vuõ-truï neân Ngaøi khoâng bò ñònh-luaät naøo giôùi-haïn töï-do cuûa Ngaøi.

Con ngöôøi - linh vaät thoï-taïo, taát-nhieân höõu-haïn. Nhö vaäy söï töï-do cuûa con ngöôøi cuõng höõu-haïn trong caùi töï-do voâ-haïn cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Töï-do cuûa con ngöôøi bò giôùi-haïn trong nhöõng ñònh-luaät vaø traät-töï thieân-nhieân cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Con ngöôøi töï-do aên, nhöng thaân xaùc vaät-lyù khoâng chaáp nhaän con ngöôøi aên taát caû moïi thöù. Con ngöôøi töï-do ñi, song muoán ñi xuoáng bieån saâu, muoán ñi vaøo khoâng-trung cuõng phaûi aùp-duïng nhöõng ñònh-luaät saün coù trong vuõ-truï. Con ngöôøi töï-do laøm, nhöng phaûi tuøy thuoäc thôøi-gian vaø khoâng-gian cho pheùp. Noùi toùm laïi moät lôøi, töï-do con ngöôøi laø töï-do trong Chuùa, trong ñònh-luaät cuûa Chuùa, trong haïn-cheá cuûa Chuùa. Neáu baát-chaáp ñònh-luaät aáy, neáu baát-chaáp giôùi-haïn aáy laø nghòch lyù, laø töï hoaïi.

Töï-do trong Chuùa laø töï-do trong caên-baûn Ñöùc Chuùa Trôøi. Hoa-kyø laø moät nöôùc töï-do. Nhöng khoâng phaûi moïi

Ñ

206

ngöôøi soáng taïi Hoa-kyø laø nhöõng ngöôøi töï-do. Nhöõng toäi-phaïm ñang bò giam trong caùc nhaø tuø ôû Hoa-kyø laø nhöõng ngöôøi maát töï-do. Hoï chæ coù töï-do trong moät nöôùc töï-do khi hoï ñöôïc aân-xaù, ñöôïc phuïc hoài quyeàn coâng-daân. Cuõng moät theå aáy, töø khi con ngöôøi phaïm toäi, con ngöôøi ñaõ maát töï-do trong caên-baûn thaùnh-khieát cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. “Hoï ñaày-daãy moïi söï khoâng coâng-bình, ñoäc aùc, tham-lam, hung-döõ; chan-chöùa nhöõng ñieàu ghen-gheùt, gieát ngöôøi, caõi-laãy, doái-traù, giaän-döõ; hay maùch, gieøm-cheâ, chaúng tin-kính, xaác-xöôïc, kieâu-ngaïo, khoe-khoang, khoân-kheùo veà söï laøm döõ, khoâng vaâng-lôøi cha-meï, daïi-doät, traùi lôøi giao-öôùc, khoâng coù tình-nghóa töï-nhieân, khoâng coù loøng thöông-xoùt. Daàu hoï bieát maïng-lònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi toû ra caùc ngöôøi phaïm nhöõng toäi döôøng aáy laø ñaùng cheát, theá maø chaúng nhöõng hoï töï laøm thoâi ñaâu, laïi coøn öng-thuaän cho keû khaùc phaïm caùc ñieàu aáy nöõa” (Roâ-ma 1:29-32). Coù theå chuùng ta khoâng caûm thaáy mình phaïm ñuû caùc thöù toäi neâu treân. Coù chaêng cuõng chæ bò nhoát trong boán böùc töôøng ‘töûu, saéc, taøi, khí, töù ñoå töôøng’. Nhöng khoâng moät ai coù theå phuû-nhaän mình laø toäi nhaân. Hieäp vôùi lôøi Kinh-Thaùnh: “Vì moïi ngöôøi ñeàu ñaõ phaïm toäi” (Roâ-ma 3:23). Con ngöôøi ñaõ bò Ñöùc Chuùa Trôøi ñònh toäi, ñaõ mang aùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø söï cheát ñôøi-ñôøi. Con ngöôøi chæ ñöôïc töï-do thaät söï trong Chuùa khi con ngöôøi ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi aân-xaù, ra khoûi söï ñònh toäi, ra khoûi söï ñoaùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Thì ñaây, Ñöùc Chuùa Jeâsus, Con Ñöùc Chuùa Trôøi, Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñeán theá-gian gaàn hai ngaøn naêm nay, ñaõ mang laáy toäi-loãi cuûa con ngöôøi, ñaõ thay con ngöôøi chòu aùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi treân thaäp-töï giaù, ñaõ chòu cheát, ñaõ chòu choân trong moà-maû, ñaõ chieán-thaéng Töû-thaàn, ñaõ soáng laïi caùch vinh-hieån, ñaõ hoäi ñuû tö-caùch vaø uy-quyeàn tuyeân-boá: “Con buoâng tha caùc ngöôi, caùc ngöôi seõ ñöôïc töï-do thaät” (Giaêng 8:36). Ngaøi coù uy-quyeàn, naêng-löïc ñeå buoâng-tha chuùng ta, mieãn laø chuùng ta baèng loøng ñeå Ngaøi buoâng-tha. Ñöùc-tin ñeán Ngaøi laø chìa-khoùa vaïn-naêng môû taát caû goâng-cuøm toäi-loãi, thoaùt khoûi söï ñònh toäi

207

cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, ra khoûi moïi aùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi nhö lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Cho neân hieän nay chaúng coøn coù söï ñoaùn-phaït naøo cho nhöõng keû ôû trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ” (Roâ-ma 8:1).

Ñöùc Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta laø caùi cöûa” (Giaêng 10:9). Caùi cöûa ñöôïc döïng ngay ôû laèn-möùc töï-do vaø tuø toäi. Ngöôøi ôû phía tuø toäi, daàu ôû xa hay gaàn cöûa, nhöng chöa böôùc qua cöûa, vaãn ôû trong tuø toäi, chöa ñöôïc buoâng-tha, chöa ñöôïc töï-do. Ñöùc-tin ñeán Chuùa Jeâsus, tin nhaän Ngaøi laøm Cöùu-Chuùa cuûa mình, laø haønh-ñoäng böôùc qua ngöôõng cöûa. Giaõ-töø ñòa-vò toäi-loãi ñeå tieáp nhaän ñòa-vò töï-do; giaõ-töø ñòa-vò döôùi aùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå tieáp nhaän söï cöùu-roãi, söï töï-do, söï soáng ñôøi-ñôøi nhö lôøi Chuùa Jeâsus phaùn: “Neáu ai bôûi ta maø vaøo thì seõ ñöôïc söï cöùu-roãi” (Giaêng 10:9).

Toâi ñaõ böôùc qua ngöôõng cöûa aáy baèng söï tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Toâi ñang ñöôïc töï-do trong Chuùa. Neân toâi khoâng ngaïi “ruû” quí vò, giuïc-daõ quí vò haõy maïnh-daïn böôùc qua “cöûa” Jeâsus. Haõy tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình sôùm ngaøy naøo toát ngaøy aáy. Xin ñöøng laàn-löõa, xin ñöøng chaàn-chöø, xin ñöøng töï-aùi toû chí anh-huøng leo thang ñaïo-ñöùc ñeå vöôït nguïc; xin ñöøng khoå-nhuïc ñaøo ngaïch chui ra. Ñaõ coù cöûa, cöûa ñang môû vôùi lôøi môøi aân-caàn cuûa Chuùa Jeâsus: “Hôõi nhöõng keû meät-moûi vaø gaùnh-naëng (ñang trong tuø toäi-loãi, ñang ôû döôùi côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi), haõy ñeán cuøng ta, ta seõ cho caùc ngöôi ñöôïc yeân-nghæ” (Ma-thi-ô 11:28). Quí vò chæ caàn quyeát-ñònh ‘böôùc qua’ laø coù ngay töï-do trong Chuùa.

Tin-nhaän Chuùa Jeâsus-Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình laø ñöôïc taùi-sanh, laø coù ñòa-vò töï-do trong Chuùa. Nhöng chöa coù haønh-ñoäng töï-do trong Chuùa. Khoâng coù haønh-ñoäng töï-do laøm sao chöùng-toû ñöôïc töï-do. Phaûi haønh-ñoäng, phaûi xöû-duïng quyeàn töï-do. Xin quí vò ñoïc tieáp.

208

53

MUOÁN HAØNH-ÑOÄNG TÖÏ-DO

eáu baûo coù töï-do maø khoâng coù haønh-ñoäng töï-do thì sao chöùng-toû ñöôïc töï-do. Phaûi haønh-ñoäng töï-do, phaûi xöû-duïng quyeàn töï-do ñeå haønh-ñoäng.

Chuùng ta deã nhaän thaáy con ñöôøng töï-do haønh-ñoäng coù hai chieàu: chieàu höôùng thöôïng vaø chieàu höôùng haï.

Ngöôøi ñi theo chieàu höôùng haï - Haønh-ñoäng töï-do laø döùt boû luaân-lyù, ñaïo-ñöùc cuøng nhöõng khuoân-saùo raøng-buoäc cuûa xaõ-hoäi. Hoï caûm thaáy con ngöôøi thaät ñang soáng trong moät theá-giôùi voâ-nghóa, khoâng ñònh-luaät, thieáu muïc-ñích. Hoï töï-do haønh-ñoäng ñeå höôùng ñôøi hoï vaøo baát cöù ñöôøng-loái naøo tuøy yù, tuøy thích, tuøy thôøi. Hoï khoâng caàn quan-taâm ñeán ñieàu toát xaáu, ñieàu thieän-aùc, khoâng hoái-haän gì trong quaù-khöù, khoâng mong chôø gì trong töông-lai. Soáng khoâng caàn yù-chí, khoâng coù muïc-ñích, khoûi phaûi lo-aâu, khoâng caàn töï traùch. Cöù muùa-may, cöù quay-cuoàng ñeå nhaän ra mình laø thöïc-taïi, laø hieän-höõu trong caùi khoái khoâng-thôøi-gian cuûa vuõ-truï. Ñoâi khi ngôù-ngaån keâu leân nhö moät thi-nhaân:

Ai baûo giuøm: Ta coù, coùù ta khoâng? Cheá-lan-Vieân

Treân chieàu-höôùng töï-do nhö theá, laém ngöôøi coù haønh-ñoäng can-ñaûm ñeán ñoä khoâi-haøi, hoaêc heøn-yeáu buoâng-thaû caùch ngu-xuaån trong voâ-nghóa, voâ-voïng.

Ngöôøi ñi theo chieàu höôùng thöôïng - Haønh-ñoäng töï-do laø vöùt boû muoân ngaøn duïc-voïng

Khi hæ laïc, khi aùi oá, luùc saàu bi, Chöùa chi laém moät baàu nhaân duïc.

Nguyeãn-coâng-Tröù

N

209

Ñôøi soáng thanh-thoaùt, taùch rôøi theá-söï, thaû taâm-hoàn chôi-vôi nhaäp vaøo coõi thieân-nhieân cuûa trôøi ñaát. Can-ñaûm ñi tìm moät yù-nghóa cho cuoäc ñôøi; ñi tìm tính-tình cao-thöôïng hôïp vôùi thieân-luaân, haàu cho

Linh khaâm baûo hôïp thaùi-hoøa Saïch khoâng traàn luïy aáy laø thaàn tieân Ngang-taøng laïc ngaõ tính thieân.

Nguyeãn-coâng-Tröù Ñaïi thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù ñaõ coù moät ñôøi soáng

phi-thöôøng. Trong yù-chí kieân-cöôøng, trong haønh-ñoäng töï-do, thi-haøo coá vöôn leân, mong sao ñi cho choùt con ñöôøng höôùng thöôïng ñeå coù taát caû töï-do ñònh-ñoaït soá-phaän vaø ñònh-meänh con ngöôøi, mong ñoaït ñöôïc cöùu-caùnh toái haäu cho nhaân sinh vaø cho baûn thaân. AÁy vaäy maø vaãn “nghó söï ñôøi maø caûm noãi phuø-du”. Thi-haøo ñaâm caùu, thoát leân nhöõng lôøi naëng-neà:

Gaãm cho kyõ baát nhaân laø taïo vaät Khaû quaùi laõo Thieân ña aùc thaùi Treû chaúng thöông maø giaø cuõng chaúng tha Töùc mình muoán hoûi cho ra!

Thaùnh Phao-loâ khoâng ñeán noãi phaùt caùu treân ñöôøng höôùng thöôïng, nhöng cuõng coù taâm-traïng aám-öùc nhö vaäy: “Toâi chaúng laøm ñieàu mình muoán, nhöng laøm ñieàu mình gheùt ... toâi coù yù muoán laøm ñieàu laønh, nhöng khoâng coù quyeàn laøm troïn; vì toâi khoâng laøm ñieàu laønh mình muoán, nhöng laøm ñieàu döõ mình khoâng muoán ... khi toâi muoán laøm ñieàu laønh, thì ñieàu döõ dính-daáp theo toâi” (Roâ-ma 6:15-21).

Taïi sao coù tình-traïng ‘löïc baát tuøng taâm’ trong chieàu- höôùng höôùng thöôïng. Haõy nhôù laïi lôøi Chuùa Jeâsus phaùn: “Quaû thaät, quaû-thaät ta noùi cuøng caùc ngöôi, ai phaïm toäi-loãi laø toâi-moïi cuûa toäi-loãi” (Giaêng 8:34). Neân daàu chuùng ta coù taâm-hoàn höôùng-thöôïng vaãn khoâng theå coù haønh-ñoäng töï-do höôùng-thöôïng ñuùng möùc, chæ vì chuùng ta coøn bò toäi-loãi vaø Ma-quæ sai-khieán. Cho ñeán khi naøo chuùng ta tìm ñeán Chuùa Jeâsus laø “ñöôøng ñi, chaân-lyù vaø söï soáng” (Giaêng 14:6). Chuùng ta ñi vaøo

210

phöông-thöùc theo lôøi Chuùa daïy: “Caùc ngöôi seõ bieát chaân-lyù vaø chaân-lyù seõ buoâng-tha caùc ngöôi” (Giaêng 8:32). Chuùng ta seõ nhaän lôøi tuyeân-boá naøy cuûa Chuùa Jeâsus: “Con (Chuùa Jeâsus) buoâng-tha caùc ngöôi, caùc ngöôi seõ thaät ñöôïc töï-do” (Giaêng 8:36). Theá laø chuùng ta thoaùt khoûi ñòa-vò laøm noâ-leä cho toäi-loãi vaø Ma-quæ. “Ngaøi ban cho chuùng ta quyeàn-pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø ban cho ngöôøi tin Danh Ngaøi” (Giaêng 1:12).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta coù caên-baûn töï-do thaät trong Cöùu-Chuùa Jeâsus-Christ yeâu-daáu. Chuùng ta ñang ñi treân linh-trình höôùng veà Thieân-quoác. Chuùng ta ñang haønh-ñoäng töï-do trong chieàu höôùng thöôïng, khoâng coù nghóa laø ñeå taâm-hoàn phieâu-boàng nhaäp vaøo caùi lyù mô-hoà cuûa trôøi-ñaát. Maø laø haønh-ñoäng töï-do trong Chuùa. Coù Chuùa Thaùnh-Linh höôùng-daãn neân cöù “böôùc ñi theo Thaùnh-Linh” (Ga-la-ti 5:16). Coù Chuùa giuùp söùc vì mang aùch chung vôùi Chuùa (Ma-thi-ô 11:29-30). Quí vò chöa tin-nhaän Chuùa, chöa ñöôïc taùi-sanh, chöa coù söï töï-do thaät, khoâng theå hieåu ñöôïc ñieåm naøy.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta ñöôïc töï-do thôø-phöôïng Ñöùc Chuùa Trôøi, neân “chôù boû qua söï nhoùm laïi” (Heâ-bô-rô 10:25). Moãi chuùng ta phaûi noùi raèng: “Toâi vui-möøng khi ngöôøi ta noùi vôùi toâi raèng: Ta haõy ñi ñeán nhaø Ñöùc Gieâ-hoâ-va” (Thi-thieân 122:1). Chuùng ta ñöôïc töï-do ñeán vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi laø Cha chuùng ta baát cöù luùc naøo ñeå troø-chuyeän vôùi Ngaøi baèng lôøi caàu-nguyeän. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Chôù lo-phieàn chi heát, nhöng trong moïi söï haõy duøng lôøi caàu-nguyeän, naøi-xin, vaø söï taï-ôn maø trình caùc söï caàu-xin cuûa mình cho Ñöùc Chuùa Trôøi. Söï bình-an cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vöôït quaù moïi söï hieåu-bieát, seõ gìn-giöõ loøng vaø yù-töôûng anh em trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ” (Phi-líp 4:6-7). Chuùng ta ñöôïc töï-do nhaän lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, ñöôïc töï-do tìm-kieám yù Ngaøi baèng caùch ñoïc vaø suy-gaãm Lôøi Chuùa trong Kinh-Thaùnh. Neân töï nhuû moãi ngaøy: “Toâi seõ suy-gaãm veà gieàng-moái Chuùa, chaêm xem ñöôøng loái cuûa Chuùa. Toâi öa-thích luaät-leä Chuùa, seõ chaúng queân lôøi

211

cuûa Chuùa” (Thi-thieân 119:15-16). Chuùng ta ñöôïc töï-do haàu-vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi, “ñöôïc thoâng-coâng trong söï taán-tôùi cuûa Tin-Laønh” (Phi-líp 1:5). Neân thaùnh Phao-loâ khuyeân: “Vaäy, hôõi anh em yeâu-daáu cuûa toâi, haõy vöõng-vaøng chôù ruùng-ñoäng, haõy laøm coâng-vieäc Chuùa caùch dö-daät luoân, vì bieát raèng coâng-khoù cuûa anh em trong Chuùa chaúng phaûi laø voâ-ích ñaâu” (I Coâ-rinh-toâ 15:58). “Vì chuùng ta coù phaàn trong moät nöôùc khoâng hay ruùng-ñoäng, neân haõy caûm-ôn, haàu cho laáy loøng kính-sôï haàu-vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi moät caùch ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Heâ-bô-rô 12:28). Ñoái vôùi anh trong ñaïi gia-ñình cuûa Chuùa, chuùng ta ñöôïc töï-do giuùp-ñôõ laãn nhau, neân “haõy mang laáy gaùnh naëng cho nhau” (Ga-la-ti 6:2). Chuùng ta coøn nhieàu töï-do khaùc nöõa.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Haõy xöû-duïng quyeàn töï-do baèng haønh-ñoäng töï-do trong Chuùa. Tieác raèng trong Hoäi-thaùnh Chuùa coøn coù nhieàu Cô-ñoác nhaân coù töï-do maø khoâng xöû-duïng quyeàn töï-do. Hoï nhö La-xa-rô ñöôïc Chuùa keâu soáng laïi, böôùc ra khoûi moä, “chaân tay buoäc baèng vaûi lieäm vaø maët thì phuû khaên” (Giaêng 11:44). Hoï luùng-tuùng treân linh-trình bôûi nhöõng ñieàu vöông-vaán töø nôi coõi cheát. Hoï thieáu töï-do haønh-ñoäng. Chuùa Jeâsus daïy: “Haõy môû cho ngöôøi ñeå ngöôøi ñi’ (Giaêng 11:44). Lôøi Kinh-Thaùnh daïy chuùng ta raèng: “Chuùng ta cuõng neân quaêng heát gaùnh-naëng vaø toäi-loãi deã vaán-vöông ta, laáy loøng nhòn-nhuïc theo ñoøi cuoäc chaïy ñua ñaõ baøy ra cho ta” (Heâ-bô-rô 12:1). Kinh-Thaùnh neâu danh vaøi mieáng vaûi lieäm chuùng ta caàn phaûi boû: Noùi doái, caêm-giaän, troäm-caép, keå caû troäm 1/10 cuûa Chuùa (Ma-la-chi 3:8), lôøi döõ, maéng-nhieác, gian-daâm, oâ-ueá, tham-lam, lôøi tuïc-tæu, gieãu-côït, giaû-ngoä taàm-phaøo, thôø hình-töôïng v.v. (EÂ-pheâ-soâ 4:25-31; 5:3-5; Coâ-loâ-se 3:5-8).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta chæ coù theå töï-do haønh-ñoäng thöïc-söï khi chuùng ta baèng loøng döùt boû moïi “toäi-loãi deã vaán-vöông”. Tieác gì môù “vaûi lieäm” coù muøi töû-khí treân ngöôøi chuùng ta. Haõy côûi boû ñeå töï-do haønh-ñoäng.

212

54

MUOÁN HAÏNH-PHUÙC

göôøi ta töôïng hình cho noãi ñau-khoå cuûa con ngöôøi baèng hình traùi tim bò muõi teân xuyeân ngang. Ngöôøi ta töôïng hình cho nieàm haïnh-

phuùc cuûa con ngöôøi cuõng baèng hình traùi tim coù ñoâi caùnh bay boång.

Con ngöôøi ñaày ñau-khoå ö? Phaûi, Huy-Caän laåm-baåm: Quaù hieàn neân vuïng tính Toâi ñaõ phaù ñôøi toâi Ñieân roài khi vuït tænh Haïnh-phuùc ñi xa roài.

Ñoâng-Hoà laïi than lôùn: OÂi! troùt sanh laøm ngöôøi Soáng giöõa khoaûng ñaát trôøi Meânh-moâng bieån vuõ-truï Haït buïi löûng-lô troâi OÂi! troùt sanh laøm ngöôøi Giöõa theá-giôùi toâi-ñoøi Meânh-moâng bieån nöôùc maét Goùp moät doøng leä rôi.

Con ngöôøi ñaày ñau-khoå - “Bieát roài, khoå laém, noùi maõi”. ÔØ, chuùng ta thöôøng ñau-khoå caùch aàm-ó. Nhöng khi höôûng ñöôïc haïnh-phuùc thì khoâng la toaùng leân: OÂi haïnh-phuùc! haïnh-phuùc

N

213

quaù! Nhaém maét laïi maø taän höôûng khoaùi-caûm, haïnh-phuùc; hoaëc “maét mô-maøng nhìn aûo-giaùc lung-linh treân suoái naéng, nhaáp vò men noàng söôûi aám taâm-linh, hoàn man-maùc trong nhöõng moäng dieãm-kieàu cuûa noäi-giôùi” nhö Saint Perst ñaõ vieát.

Phaàn nhieàu chuùng ta caûm-nhaän haïnh-phuùc khi moät thaønh-coâng ñaït ñöôïc, moät may-maén hôn ngöôøi. Hoaëc coá taïo ra caùch naøo ñeå ngöôøi ngoaøi nhìn vaøo nhaän-ñònh giuøm ta, cho ta coù haïnh-phuùc. Coøn chính ta laïi nghi-ngôø caùi haïnh-phuùc ñöôïc ngöôøi gaùn-gheùp.

Haïnh-phuùc laø traùi moäng? Nhö vaäy ñi tìm haïnh-phuùc laø haønh-ñoäng ngu-xuaån cuûa con ngöôøi? Theá naøo laø haïnh-phuùc? Ñònh-nghóa khoâng xong, nhaän-ñònh khoâng roõ, lyù-luaän khoâng vöõng, nhöng cöù khao-khaùt, theøm-muoán haïnh-phuùc.

Thaàn-thoaïi Vieät-Nam coù noùi ñeán ba vò thaàn Phuùc, Loäc, Thoï goïi laø Tam-Ña. Thaàn Thoï raâu toùc baïc phô, tay phaûi choáng gaäy cong-queo, tay traùi caàm traùi ñaøo tieân, thöôøng ñi vôùi con ruøa, con vaät soáng dai töôïng tröng cho tröôøng thoï. Thaàn Loäc thì côõi nai vì nai coù söøng non goïi laø loäc. Coøn thaàn Phuùc ñi daâu cuõng coù vaøi con dôi bay theo haàu. Möôøng-töôïng nhö vaäy, ai muoán coù haïnh-phuùc chæ coøn chôø moät ngaøy naøo ñoù coù ñuû söùc

Co caúng ñaïp thaèng baàn ra khoûi cöûa Giang tay môøi oâng Phuùc böôùc vaøo nhaø.

Thaàn Phuùc chaéc khoâng coù. Nhöng coù moät Ñaáng coù theå ñem haïnh-phuùc ñeán cho chuùng ta. Vua Ña-vít ñaõ môøi Ñöùc Chuùa Trôøi böôùc vaøo ñôøi soáng cuûa vua. Chính Ngaøi ñaõ ñem haïnh-phuùc cho vua. Vua phaûi thoát leân:

“Tröôùc maët Chuùa coù troïn söï khoaùi-laïc, Taïi beân höõu Chuùa coù ñieàu vui-söôùng voâ cuøng” (Thi-thieân 16:11) Thaùnh Phao-loâ ñaõ môøi Chuùa Jeâsus böôùc vaøo ñôøi soáng.

Chính Ngaøi ñaõ ñem haïnh-phuùc ñeán cho Phao-loâ. OÂng thoát leân lôøi ngôïi-khen: “Ngôïi-khen Ñöùc Chuùa Trôøi, Cha Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ chuùng ta, Ngaøi ñaõ xuoáng phöôùc cho chuùng ta

214

trong Ñaáng Christ ñuû moïi thöù phöôùc thieâng-lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3).

Chuùng ta muoán coù haïnh-phuùc nhö vua Ña-vít, nhö Phao-loâ ö? Haõy môøi chính Chuùa Jeâsus böôùc vaøo ñôøi soáng chuùng ta. Ngaøi saün-saøng böôùc vaøo. Chuùa Jeâsus phaùn: “Naày, ta ñöùng ngoaøi cöûa maø goõ; neáu ai nghe tieáng ta maø môû cöûa cho, thì ta seõ vaøo cuøng ngöôøi aáy, aên böõa toái vôùi ngöôøi vaø ngöôøi vôùi ta” (Khaûi-huyeàn 3:20). Môøi Ngaøi vaøo laø tin vaø tieáp-nhaän Ngaøi laø Cöùu Chuùa cuûa mình.

Chuùng ta cuõng coù caâu chuyeän coå-tích hai chaøng Löu Nguyeãn nhaäp thieân-thai ñeå dieãn-taû taâm-traïng haïnh-phuùc cuûa con ngöôøi. ÔÛ choán thieân-thai, hai chaøng ñaõ soáng trong traïng-thaùi voâ-tö quùy-hoùa, raïo-röïc nhöõng caûm-giaùc hoàn-nhieân, nhöõng caûm-xuùc ngaïc-nhieân bieán-ñoåi töôi-taén, môùi-meû, khoâng khuoâng-raäp theo khuoâng-saùo cuûa kyù-öùc, cuõng chaúng theøm baét-chöôùc kinh-nghieäm cuõ-moøn cuûa caûm-quan, tri-giaùc ngaøn ñôøi löu laïi. Haïnh-phuùc khoâng theå nhìn baèng con maét theá-tuïc, töï-ñaéc, laàm-laãn. Khoâng theå laáy aûo-aûnh moäng-mò laøm thöïc taïi, tröôøng-toàn. Thaät laø moät nhaän-ñònh saâu-saéc cuûa nhaø taâm-lyù hoïc taøi-ba naøo ñoù. Khaùc haún loái nhaän-ñònh ñôn-thuaàn, mô-hoà, ngheøo-naøn cuûa Voltaire: Haïnh-phuùc chæ laø moät chöõ tröøu-töôïng goàm vaøi yù veà khoaùi-laïc.

Muoán coù haïnh-phuùc, baûn chaát con ngöôøi, caên-baûn con ngöôøi phaûi ñöôïc taùi-taïo theo thieân yù, noùi theo ngoân-töø Kinh-Thaùnh laø phaûi ñöôïc taùi-sanh trong Thaùnh-Linh, ñöôïc ñoåi môùi töø trong taâm-linh ñeå caûm-nhaän ñöôïc nieàn hoan-laïc töø nôi Ñöùc Chuùa Trôøi.

Chuùng toâi laø Cô-ñoác nhaân, chuùng toâi caûm nhaän ñöôïc haïnh-phuùc trong ôn cöùu-roãi nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Phöôùc cho ngöôøi naøo ñöôïc tha söï vi-phaïm mình! Phöôùc thay cho ngöôøi naøo Ñöùc Gieâ-hoâ-va khoâng keå gian-aùc cho” (Thi-thieân 32:1-2); Ñöôïc haïnh-phuùc trong söï hieän-dieän cuûa Chuùa, vì “Toâi haèng ñeå Ñöùc Gieâ-hoâ-va ôû tröôùc maët toâi; toâi chaúng heà bò ruùng-ñoäng, vì Ngaøi ôû beân höõu toâi. Bôûi côù aáy, loøng toâi vui-veû,

215

linh-hoàn toâi nöùc möøng-rôõ” (Thi-thieân 16:8-9). Ñöôïc haïnh-phuùc caû luùc thua-keùm ngöôøi khaùc. Thaät vaäy, “Chuùa khieán loøng toâi vui-möøng nhieàu hôn chuùng noù. Daàu khi chuùng noù coù luùa mì vaø röôïu nho dö-daät” (Thi-thieân 4:7-8). Ngay trong hoaïn-naïn cuõng coù haïnh-phuùc: “Chuùa ñaõ ñem chuùng toâi vaøo löôùi. Chaát gaùnh-naëng quaù treân löng chuùng toâi. Chuùa khieán ngöôøi ta côõi treân ñaàu chuùng toâi; Chuùng toâi ñi qua löûa qua nöôùc; Nhöng Chuùa ñem chuùng toâi ra nôi giaøu-coù” (Thi-thieân 66:11-12). Vì “Chuùng ta bieát raèng moïi söï hieäp laïi laøm ích cho keû yeâu-meán Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 8:28). Treân böôùc ñöôøng choâng-gai haàu vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi vaø ñoàng loaïi cuõng coù haïnh-phuùc. Neáu khoâng, sao “caùc söù-ñoà töø toøa coâng-luaän ra (sau khi bò ñaùnh ñoøn vì côù giaûng ñaïo), ñeàu hôùn-hôû veà mình ñaõ ñöôïc keå laø xöùng-ñaùng chòu nhuïc vì danh Ñöùc Chuùa Jeâsus” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 5:41). Chuùng toâi ñang chôø-ñôïi ngaøy Chuùa Jeâsus töø trôøi trôû laïi. Chuùng toâi seõ ñöôïc bieán-hoùa, leân khoâng-trung maø gaëp Chuùa, ñeå ñöôïc nghe Chuùa phaùn: “Hôõi ñaày-tôù ngay-laønh trung-tín kia, ñöôïc laém; ngöôi ñaõ trung-tín trong vieäc nhoû, ta seõ laäp ngöôi coi soùc nhieàu; haõy ñeán höôûng söï vui-möøng cuûa Chuùa ngöôi” (Ma-thi-ô 25:21). Ñeå roài Chuùa ôû ñaâu thì chuùng ta cuõng ôû ñoù (Giaêng 14:3). Coøn haïnh-phuùc naøo hôn?

Mong quí vò ñöôïc haïnh-phuùc troïn-veïn.

216

55

HI-VOÏNG

aùi buoàn chaùn, vaø lo-laéng cuûa con ngöôøi laø khoâng bieát töông-lai mình ra theå naøo. Nhöng caùi töông-lai muø-mòt aáy laïi laøm cho con ngöôøi coù hi-voïng ñeå

soáng. Ngöôøi ta seõ khoâng thieát soáng khi khoâng coøn moät hi-

voïng naøo trong töông-lai. Ngöôøi ta chòu chaáp-nhaän moïi thieät-thoøi, khoå-nhuïc, ñau-ñôùn trong hieän-taïi caùch deã-daøng hôn khi coù hi-voïng maõnh-lieät veà töông-lai röïc-rôõ. Thaäm chí coù ngöôøi daùm cheát vôùi caû caùi hi-voïng ñoù.

Hi-voïng laø caùi phao cho con ngöôøi baùm laáy giöõa doøng ñôøi ñen baïc ñaày khoå-aûi. Hi-voïng theâm naêng-löïc cho con ngöôøi tieán tôùi, quyeát taâm khaéc-phuïc moïi trôû-ngaïi giaõi-baøy tröôùc maët.

Moïi ngöôøi tuøy theo nhu-caàu, tri-thöùc, muïc-ñích maø ñaët hi-voïng vaøo töông-lai. Hình-dung phoâ-dieãn, töôûng-töôïng bao giôø cuõng toát hôn, saùng-suûa hôn hoaëc coù töông-lai hôn.

Coù töông-lai hôn, coù theå coù nghóa laø coù moät ñòa-vò toát, coù moät vieäc laøm khaù, coù moät cuoäc soáng sung-tuùc. Nhöng quan-nieäm hi-voïng coù töông-lai hôn laø ñoàng nghóa coù haïnh-phuùc hôn thì quaû khoâng ñuùng. OÂi, giöõa ñeâm tröôøng laïnh-leõo cuûa doøng ñôøi voâ-ñònh maø tieàn-cuûa, ñòa-vò cuøng moïi thöù quy-giaù ñaõ khoâng ñoát leân ñöôïc ngoïn löûa haïnh-phuùc aám-aùp thì taát caû chæ laø nhöõng vaät voâ-tri, nhöõng phuï-tuøng trô-treõn bao-quanh cuoäc soáng voâ-vò.

Neáu hieän-taïi khoâng quaù ngaët-nghieøo, nhìn vaøo möùc

C

217

ñònh Ñôøi ngöôøi nhö giaác chieâm-bao Nghìn xöa ñaõ maáy ai naøo traêm naêm.

Taûn-Ñaø Thì hi-voïng chi cho nhieàu, cho meät. Khi naép quan-taøi ñaäy laïi, duø giaøu-sang, haø-tieän, Taám thaân töù

ñaïi hoaøn khoâng. Saâu ba thöôùc ñaát laáp roài, daãu vöông töôùng, coâng haàu, caùi nghóa

ba sinh chaúng khaùc. Khaùnh-Vaân

Chi baèng tieâu-dieâu ngaøy thaùng “Trôøi cho” trong “troø chôi” nhö thi-só Taûn-Ñaø

Tôù muoán chôi cho thaät maõn ñôøi Ñôøi chöa thaät maõn tôù chöa thoâi Chaúng hay ñôøi tôù laâu hay choùng Duø choùng hay laâu tôù cuõng chôi.

Vôùi moät nhaân-sinh quan baát caàn ñôøi nhö vaäy, Taûn-Ñaø thi-só ñaõ khoâng theå töï choái mình. Coù chaêng laø töï queân mình ñi trong choác-laùt qua men röôïu noàng

Röôïu thô mình laïi vôùi mình Khi say queân caû caùi hình phuø-du.

Khi tænh laïi thì “mình laïi vôùi mình”, vôùi caùi hieän-höõu, vôùi nuoái-tieác, vôùi chaùn-chöôøng, vôùi caùi hi-voïng haõo-huyeàn ôû moät kieáp khaùc

Kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi Laøm con chim nhaïn tung trôøi maø bay.

Freud ñaõ noùi moät caâu chí-lyù veà nieàm hi-voïng cuûa con ngöôøi: Death is the door to a better life, the oldest, strongest and most insistend wish of mankind.- Caùi cheát laø cöûa ngoû ñi vaøo moät cuoäc ñôøi toát-ñeïp hôn, ñoù laø öôùc-voïng xöa cuõ tha-thieát vaø caáp-baùch nhaát cuûa nhaân-loaïi.

Hi-voïng ngaøy mai toát-ñeïp hôn, nhieàu khi chæ laø moäng-aûo, huoáng chi hi-voïng vaøo moät ñôøi sau toát-ñeïp hôn? AÁy theá maø ngöôøi ta vaãn hi-voïng. Thaø hi-voïng ñeå thaát-voïng coøn hôn laø khoâng daùm hi-voïng gì caû.

218

Tín-ngöôõng laøm cho con ngöôøi tin-caäy vaø ngöôõng-voïng. Toân-giaùo naøo cuõng taïo cho ngöôøi tin coù nieàm hi-voïng lôùn-lao veà ñôøi sau. Caùi hi-voïng ñoù, ít ra cuõng ñöôïc phieâu-dieâu nôi mieàn cöïc-laïc, leân tieân-caûnh hay ôû moät thieân-ñaøng naøo ñoù. Buoàn moät noãi, nhieàu ngöôøi khi phaûi ñöùng ngay ngöôõng cöûa söï cheát vaãn khoâng coù moät chuùt hi-voïng naøo veà caùi muïc-ñích toái-haäu maø caû cuoäc ñôøi doác loøng tin-caäy.

Ngöôøi cheát tuyeät-voïng! nhöng nhieàu toân-giaùo ñaõ baét ngöôøi soáng noái-tieáp hi-voïng cuûa ngöôøi thaân-yeâu ñaõ cheát trong tuyeät-voïng. Ngöôøi soáng lo leã-laïc, giaùo hoäi lo caàu sieâu, caàu hoàn ngöôøi thaân yeâu “sôùm” ñöôïc phieâu-dieâu. Ñoù coù phaûi laø nieàm tin-caäy vaø ngöôõng-voïng cuûa chuùng ta? Leõ naøo chuùng ta ñaønh phaûi thaát-voïng ngay trong hi-voïng? Chaúng leõ chuùng ta cöù haùt maõi baøi ca baát huû “Bieát Ra Sao Ngaøy Sau”. Roài laïi haùt tieáp “Bieát Ra Sao Ñôøi Sau”.

Khoâng. Chuùng ta phaûi coù moät hi-voïng chaéc-chaén caû trong ñôøi naøy, luoân caû ñôøi sau. Môøi quí vò ñoïc tieáp.

219

56

HI-VOÏNG CHAÉC-CHAÉN

hoâng moät nguôøi naøo mua veù soá laïi khoâng hi-voïng ñeán phieân mình “giaøu-sang maáy hoài”. Khoâng moät ai khi laùi xe hi-voïng tai-naïn xe coä hoâm nay ñeán

löôït mình laõnh ñuû. AÁy theá maø vieäc xaûy ra thöôøng ngöôïc laïi vôùi hi-voïng. Hi-voïng cuûa chuùng ta, neáu ñaït ñöôïc quaû khoâng ngôø. Neáu thaát-voïng, quaû taïi soá. Moïi hi-voïng cuûa con ngöôøi khoâng coù gì baûo-ñaûm, khoâng coù gì chaéc-chaén.

Ngöôøi Vieät ta trong döï-tính boû nöôùc ra ñi tò-naïn bao giôø cuõng ñaët coù hai hi-voïng coát-yeáu, thöù töï. Hi-voïng thoaùt khoûi Vieät-Nam khoán-khoå vaø hi-voïng ñeán ñöôïc beán-bôø töï-do bình-yeân. Neáu hi-voïng thöù nhöùt khoâng ñaït ñöôïc thì hi-voïng thöù hai chaéc-chaén khoâng coøn laø vaán-ñeà.

Baát cöù moät ai ñaët nieàm tin vaøo toân-giaùo ñeàu coù hai hi-voïng coát-yeáu, töù-töï. Hi-voïng thoaùt khoûi toäi-loãi, hình-phaït hay moät traïng-huoáng khoán-khoå naøo ñoù. Vaø hi-voïng ñaït ñeán moät nôi phöôùc haïnh hay moät traïng-huoáng toát-ñeïp naøo ñoù. Trong nieàm tin, neáu caùi hi-voïng thöù nhöùt khoâng ñaït ñöôïc, thì caùi hi-voïng thöù hai chaéc-chaén khoâng coøn laø vaán-ñeà.

Trong tröôøng-hôïp maïng soáng bò ñe-doïa, chuùng ta chæ coù moät hi-voïng duy-nhöùt laø thoaùt cheát. Vaø khi ñaõ coá-gaéng heát mình maø khoâng thoaùt khoûi, thì ñaønh khoanh tay, hi-voïng moät pheùp laï”Trôøi cöùu” maø thoâi.

Trong tröôøng-hôïp “chaéc cheát” trong toäi-loãi mình vì

K

220

“linh-hoàn naøo phaïm toäi thì seõ cheát” (EÂ-xeâ-chi-eân 18:4) maø chuùng ta ñaõ coá-gaéng tu, ñaõ coá-gaéng söûa maø vaãn khoâng thoaùt khoûi xieàng-xích cuûa toäi-loãi, thì chæ coøn nöôùc khoanh tay chôø moät pheùp laï “Trôøi cöùu” maø thoâi.

Caùi hi-voïng cuoái cuøng moûng manh aáy laïi laø caùi hi-voïng chaéc-chaén vöõng-beàn trong Cô-ñoác giaùo. Caùi hi-voïng chaéc-chaén aáy ñaõ ñöôïc thaùnh Phao-loâ quaû-quyeát tuyeân-boá: “Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ ñaõ ñeán trong theá-gian ñeå cöùu-vôùt keû coù toäi, aáy laø lôøi chaéc-chaén, ñaùng ñem loøng tin troïn-veïn maø nhaän laáy” (I Ti-moâ-theâ 1:15). Caùi hi-voïng chaéc-chaén thoaùt khoûi toäi-loãi, thoaùt khoûi söï ñoaùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, bôûi söï cöùu-roãi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ ñaõ ñöôïc “heát thaûy caùc ñaáng tieân-tri ñeàu laøm chöùng naøy veà Ngaøi raèng heã ai tin Ngaøi thì ñöôïc söï tha toäi vì danh Ngaøi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 10:43). Giaêng Baùp-tít, vò tieân-tri choùt trong thôøi Cöïu-öôùc ñaõ giôùi-thieäu Chuùa Jeâsus nhö vaày: “Kìa, Chieân Con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, laø Ñaáng caát toäi-loãi theá-gian ñi”(Giaêng 1:29). OÂng cuõng khaúng-ñònh: “Ai tin Con (Chuùa Jeâsus), thì ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi; ai khoâng chòu tin Con, thì chaúng thaáy söï soáng ñaâu, nhöng côn thaïnh-noä cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaãn ôû treân ngöôøi ñoù” (Giaêng 3:36). Chính Chuùa Jeâsus, Con Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñeán theá-gian ñaëng laøm Chuùa Cöùu-theá cho caû nhaân-loaïi. Ngaøi ñaõ phaùn: “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông-theá gian, ñeán noãi ñaõ ban Con moät cuûa Ngaøi, haàu cho heã ai tin Con aáy khoâng bò hö-maát maø ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi” (Giaêng 3:16).

Caùi hi-voïng veà söï cöùu-roãi cuûa Cô-ñoác nhaân laø chaéc-chaén. Chaéc-chaén vì coù lôøi xaùc-chöùng cuûa Chuùa Jeâsus. Chaéc-chaén vì ñöôïc aán-chöùng baèng Ñöùc Thaùnh-linh nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “AÁy laïi cuõng trong Ngaøi maø anh em sau ñaõ nghe ñaïo chaân-thaät, laø Tin-Laønh veà söï cöùu-roãi anh em, aáy laø trong Ngaøi maø anh em ñaõ tin vaø ñöôïc aán-chöùng baèng Ñöùc Thaùnh-Linh ... Nhôø Ngaøi maø anh em ñöôïc aán-chöùng ñeán ngaøy cöùu-chuoäc” (EÂ-pheâ-soâ 1:13; 4:30).

Vì söï cöùu-roãi chaéc-chaén ñoù, neân söï cheát khoâng coøn yù-

221

nghóa khuûng-khieáp ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân. EÂ-tieân, ngöôøi Cô-ñoác tuaän ñaïo ñaàu tieân cuûa Hoäi-thaùnh Chuùa ñaõ “thaáy söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ ñöùng beân höõu Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 7:55). Neân EÂ-tieân ñaõ bình-thaûn caàu-nguyeän giöõa traän möa ñaù cuûa nhöõng keû choáng-ñoái. Kinh-Thaùnh ghi nhö vaày: “Chuùng ñang neùm ñaù, thì EÂ-tieân caàu-nguyeän raèng: Laïy Ñöùc Chuùa Jeâsus xin tieáp laáy linh-hoàn toâi. Ñoaïn ngöôøi quyø xuoáng keâu lôùn tieáng raèng: Laïy Chuùa, xin ñöøng ñoå toäi naøy cho hoï! Ngöôøi vöøa noùi lôøi ñoù roài, thì nguû” (Coâng-vuï caùc söù-ñoà 7:59-60).

Thaùnh Phao-loâ ñaõ töøng muoán böôùc qua cöûa söï cheát ñeå “ôû vôùi Ñaáng Christ laø ñieàu toát hôn” (Phi-líp 1:23). Lôøi caàu-nguyeän cuoái cuøng cuûa thaùnh Augustin treân giöôøng beänh laø: Haõy cho con cheát, hôõi Chuùa, haàu cho con ñöôïc soáng. Toâi ñaõ coù dòp naèm treân baøn moå taïi beänh-vieän Ña-laït. Baùc-só Phaùn traán an toâi tröôùc khi cho thuoác meâ: Khoâng sao ñaâu nheù. Toâi mæm cöôøi noùi vôùi baùc-só: Coù sao cuõng khoâng sao. vaø loøng bình-an nheï-nhaøn trong söï cöùu-roãi chaén-chaéc mình ñaõ coù.

Hôn 10 naêm veà tröôùc, toâi ñöôïc môøi qua giaûng taïi Toronto, Canada. Chuyeán veà, phi-cô gheù laïi Chicago, ñoåi phi-cô bay veà San Diego. Bay ñöôïc moät giôø. Phi-cô truïc-traëc, khoùi tuoân ra phía caùnh phaûi vaø phi-cô phaûi quay trôû laïi Chicago. Cöù vaøi phuùt tieáp-ñaõi vieân laïi thoâng-baùo cho haønh-khaùch bieát chuùng ta vaãn ôû trong tình-traïng an-toaøn. Toâi ngoài phía cöûa soå ngay choã caùnh phi-cô ñang tuoân khoùi. Tuy ñöôïc traán an, nhöng haàu heát haønh-khaùch baát-an. Toâi ñöôïc dòp quan-saùt nhöõng ngöôøi ngoài gaàn toâi. Ai naáy ñeàu loä veû lo-laéng baát an. Chôït moät caâu Kinh-Thaùnh ñeán trong trí toâi khieán toâi vui-möøng: “taïi nôi khoâng-trung maø gaëp Chuùa” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 4:17). Toâi ngoài ñoù bình-an, töôûng-töôïng “hung-tin” ñöôïc thoâng-baùo ñeán gia-ñình vaø Hoäi-Thaùnh. Toâi caàu-nguyeän Chuùa an-uûi vôï con toâi vaø caùc con caùi Chuùa maø loøng toâi yeâu- meán. Theá roài, phi-cô ñaõ ñaùp xuoáng an-toaøn taïi Chicago, chuyeån qua moät phi-cô khaùc vaø an-toaøn ñaùp xuoáng San Diego.

222

Tieáp noái hi-voïng veà söï cöùu-roãi chaéc-chaén, Cô-ñoác nhaân coøn coù bieát bao hi-voïng chaéc-chaén khaùc coù lôøi höùa cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi thaønh-tín baûo-ñaûm. Öôùc-mong quí vò ñaït ñöôïc hi-voïng chaéc-chaén thöù nhöùt ñeå ñöôïc tieáp noái soáng trong nhöõng hi-voïng khaùc.

223

57

NUOÂI HI-VOÏNG

rong cuoäc ñôøi, laém luùc chuùng ta nhö ngöôøi löõ-haønh trong sa-maïc, nhìn chaêm aûo-aûnh vôùi caû hi-voïng. Nhöng khi ñuû tænh-taùo ñeå nhaän ra chæ laø

aûo-aûnh thì chaúng coøn ai ñuû can-ñaûm nuoâi hi-voïng veà moät aûo-aûnh.

Trong cuoäc ñôøi, laém luùc chuùng ta nhö nhaø noâng trong côn ñoùi keùm, khoâng chòu ñem luùa gioáng ra aên cho no daï töùc thôøi. Nhöng vung tay neùm maïnh nhöõng haït gioáng coù khaû-naêng cöùu ñoùi ñoù vaøo thöûa ruoäng caøy-böøa xong vôùi hi-voïng aám-no trong töông-lai.

Haït gioáng naèm yeân trong ruoäng. Söï sanh-ñoäng cuûa haït gioáng laø chaát lieäu nuoâi hi-voïng cuûa ngöôøi noâng daân.

Hi-voïng cuûa Cô-ñoác nhaân cuõng ñöôïc nuoâi baèng söï sanh-ñoäng cuûa Cöùu Chuùa Jeâsus.

Trong Cô-ñoác giaùo, ñöùc-tin, hi-voïng vaø yeâu-thöông laø theá ñöùng vöõng-vaøng cuûa ngöôøi Cô-ñoác. Ngöôøi Cô-ñoác ñöôïc vöõng-vaøng khi bieát ñaët Chuùa Jeâsus Christ laø trung-taâm cuûa ñöùc-tin, hi-voïng vaø yeâu-thöông. Nghóa laø ñöùc-tin phaûi ñöôïc phaùt xuaát töø Chuùa Jeâsus. “Ñöùc-tin ñeán bôûi söï ngöôøi ta nghe, maø ngöôøi ta nghe, laø khi lôøi cuûa Ñaáng Christ ñöôïc rao-giaûng” (Roâ-ma 10:17). Ngöôøi Cô-ñoác cuõng ñaët hi-voïng nôi Chuùa Jeâsus bôûi loøng tin-caäy troïn-veïn vaøo Ngaøi vaø soáng trong tình yeâu-thöông cuûa chính Ngaøi.

Caùi hi-voïng khôûi ñaàu cuûa Cô-ñoác nhaân laø hi-voïng veà söï cöùu-roãi chaéc-chaén bôûi söï cheát chuoäc toäi cuûa Cöùu Chuùa

T

224

Jeâsus. “Nhöng Ñöùc Chuùa trôøi ñaõ toû loøng yeâu-thöông Ngaøi ñoái vôùi chuùng ta, khi chuùng ta coøn laø ngöôøi coù toäi, thì Ñaáng Christ vì chuùng ta chòu cheát” (Roâ-ma 5:8). Söï xöng-nghóa chaéc-chaén cuûa Cô-ñoác nhaân tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi bôûi söï soáng laïi cuûa Cöùu Chuùa Jeâsus Christ. “Ngaøi ñaõ bò noäp vì toäi-loãi chuùng ta, vaø soáng laïi vì söï xöng-nghóa cuûa chuùng ta” (Roâ-ma 4:25).

Cô-ñoác nhaân coù hi-voïng chaéc-chaén trong söï cöùu-roãi. Bôûi ñoù vaø cuõng töø ñoù, Cô-ñoác nhaân coù nhieàu hi-voïng khaùc. Tuøy theo ñöùc-tin vaø cöôøng-löïc taùc-ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh-linh maø Cô-ñoác nhaân coù hi-voïng nhö theá naøo.

Phaàn nhieàu ngöôøi môùi tin Chuùa hay tin Chuùa ñaõ laâu nhöng vaãn ôû trong tình-traïng “con caùi beù-moïn” (I Giaêng 2:12); “sô-hoïc cuûa lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi” (Heâ-bô-rô 5:12). Thì trong moïi laõnh-vöïc ñeàu coù moät hi-voïng duy nhöùt laø mong “ñöôïc Chuùa ban phöôùc”. Maø yù-nghóa “phöôùc” Chuùa ban ñöôïc ñoùng khung theo caùch theá-tuïc. Phöôùc laø may-maén, phaùt-ñaït, danh-voïng v.v. Nhö ñöùa beù mong meï ñi chôï veà ñeå ñöôïc taám baùnh, caây keïo hay vaøi caùi ñoà chôi laø hí-höûng. Neáu vì moät lyù-do naøo ñoù, ñöùa beù ñaõ maát coâng ngoài chôø maø chaúng ñöôïc chi laø phuïng-phòu, ñoâi khi töùc-töôûi phaùt khoùc. Haïng Cô-ñoác nhaân naøy ñaõ caàu-xin trong hi-voïng maø khoâng ñöôïc chi laø chaùn ñôøi ra maët.

Nguôøi ñaõ ñöôïc tröôûng-thaønh thaân-xaùc vaø taâm-trí thì ñoái-töôïng cuûa hi-voïng phaûi thaät cao-xa maø khoâng aûo-töôûng. Ñaït ñeán cöùu-caùnh khoâng baèng phöông-thöùc ‘haù mieäng chôø sung’, nhöng tích-cöïc chòu gian-khoå ñeå vöôït moïi trôû-ngaïi, chaáp-nhaän moïi khoù-khaên, vaän-duïng yù-chí kieân-cöôøng ñeå nuoâi hi-voïng thaønh-ñaït. Cöùu Chuùa Jeâsus ñaõ nuoâi hi-voïng tuyeät-vôøi khi Ngaøi phaùn: “Coøn ta, khi ta ñaõ ñöôïc treo leân khoûi ñaát, ta seõ keùo moïi ngöôøi ñeán cuøng ta” (Giaêng 12:32). Neân Ngaøi “laø Ñaáng vì söï vui-möøng (hi-voïng coù nhieàu ngöôøi ñeán cuøng Ngaøi ñeå ñöôïc cöùu) ñaõ ñaët tröôùc maët mình, chòu laáy thaäp-töï giaù, khinh ñieàu sæ-nhuïc” (Heâ-bô-rô 12:2).

225

Ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân ñaõ tröôûng thaønh trong Lôøi Chuùa thì ñoái-töôïng cuûa hi-voïng khoâng coøn laø phöôùc-haïnh Chuùa ban theo caùch ñôøi naøy. Maø laø “Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laø söï troâng-caäy (hi-voïng) cuûa chuùng ta” (I Ti-moâ-theâ 1:1). Nguoàn hi-voïng cuûa chuùng ta ñöôïc nuoâi-naáng bôûi chính Ngaøi, Neân chuùng ta coù “söï troâng-caäy soáng, laø cô-nghieäp khoâng hö-ñi, khoâng suy-taøn” (I Phi-e-rô 1:3-4). Thaùnh Phao-loâ caàu-nguyeän cho moïi Cô-ñoác nhaân nhö vaày: “Toâi caàu Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ chuùng ta, laø Cha vinh-hieån, ban thaàn-trí cuûa söï khoân-saùng vaø cuûa söï toû ra cho anh em, ñeå nhaän bieát Ngaøi, laïi soi con maét loøng anh em, haàu cho bieát ñieàu troâng-caäy veà söï keâu goïi cuûa Ngaøi laø theå naøo, söï giaøu-coù veà cô-nghieäp vinh-hieån Ngaøi laø laøm sao, vaø bieát quyeàn voâ-haïn cuûa Ngaøi, ñoái vôùi chuùng ta coù loøng tin, laø lôùn döôøng naøo, y theo pheùp toái thöôïng cuûa naêng-löïc mình, maø Ngaøi ñaõ toû ra trong Ñaáng Christ töø keû cheát soáng laïi vaø laøm cho ngoài beân höõu mình taïi caùc nôi treân trôøi, cao hôn heát moïi quyeàn, moïi pheùp, moïi theá-löïc, moïi quaân chuû cuøng moïi danh vang ra, khoâng nhöõng trong ñôøi naøy, maø cuõng trong ñôøi haàu ñeán nöõa. Ngaøi ñaõ baét muoân vaät phuïc döôùi chaân Ñaáng Christ, vaø ban cho Ñaáng Christ laø ñaàu Hoäi-thaùnh laø thaân-theå cuûa Ñaáng Christ, töùc laø söï ñaày-ñuû cuûa Ñaáng goàm toùm moïi söï trong moïi loaøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:17-23).

Chính caùi bieát veà Ngaøi nuoâi hi-voïng cuûa chuùng ta nôi Ngaøi. Laø chaát-lieäu boài-döôõng nieàm tin ñeå nieàm tin cuøng vôùi hi-voïng keát chaëc ñaït thaønh öôùc-nguyeän.

226

58

HI-VOÏNG ÑÔØI NAØY

on ngöôøi vôùi trí-naêng hieáu ñoäng ñaâu coù deã gì chaáp-nhaän “sao cuõng ñöôïc”. Con ngöôøi vôùi loøng tham voâ ñaùy, ñaâu coù deã gì an phaän “coù sao hay

vaäy”. Tröø ra moät tieåu-soá taâm-trí lieät-nhöôïc chæ bieát phoù mình cho “soá-phaän”. Tröø thieåu-soá quaân-töû “aên chaúng caàu no”. Thì haàu heát quyeát taâm khaéc-phuïc nhöõng trôû-ngaïi trong cuoäc soáng ñeå vöôn leân. Haàu heát ñeàu ra söùc kieám cho “ñuû” trong tieàn-taøi, danh-voïng vaø haïnh-phuùc. AÁy vaäy, nhöng löïc baát tuøng taâm, neân con ngöôøi phaûi döïa vaøo söï may ruûi ñeå quy-ñònh thaønh ñaït hay thaát-baïi. Caùi may ruûi khoâng ñi vaøo coâng-thöùc, nhöng ñi vaøo hi-voïng. Theo kinh-nghieäm ngöôøi xöa: Möu söï taïi nhaân, thaønh söï taïi thieân. Neân bao ñaáng “anh-huøng maïc loä” vaø laém keû “meøo muø vôù caù raùn”. AÁy chaúng qua laø thieáu cô-may hay gaëp thôøi.

Roài hi-voïng ñi vaøo tieàn-ñònh. “Nhöùt aåm nhöùt traùc giai do tieàn ñònh” (Minh-Taâm). Nghóa laø

Ngaãm hay muoân söï taïi Trôøi Trôøi kia ñaõ baét laøm ngöôøi coù thaân Baét phong-traàn phaûi phong-traàn Cho thanh-cao môùi ñöôïc phaàn thanh-cao.

Nguyeãn-Du Nhö vaäy, con ngöôøi hoùa ra hình nhaân muùa roái döôùi tay

Thöôïng-Ñeá ö? Nhö vaäy, con ngöôøi coøn ñaâu laø vaät thoï taïo toái-linh cuûa Taïo-hoùa coù taâm-hoàn yù-thöùc vaø tinh-thaàn töï-quyeát? vaø theo ñoù, hi-voïng trôû thaønh voâ-nghóa.

C

227

Con ngöôøi vaãn coù hi-voïng trong tinh-thaàn töï-quyeát. Laém luùc chuùng ta rôøi boû vuøng trôøi thô-moäng trôû veà vôùi thöïc-teá, hieän-taïi. Daàu thöïc-teá ra sao, hieän-taïi theå naøo thì hi-voïng chuùng ta vaãn sanh-ñoäng, vaø sanh-ñoäng cho ñeán giôø phuùt choùt cuûa cuoäc ñôøi treân ñaát.

Con ngöôøi coù hi-voïng trong tinh-thaàn töï-quyeát. Vaø hi-voïng caøng gia-taêng trong taâm-hoàn coù nieàm tin chaéc-chaén.

Hi-voïng cuûa Cô-ñoác nhaân trong ñôøi naøy laø coù “ñuû” moïi söï. Vaø caùi “ñuû” moïi söï naày thaät laï-luøng döôùi söï daãn-daét cuûa Chuùa Jeâsus-Christ, Ñaáng chaên chieân hieàn-laønh. Thi-thieân 23 trong Kinh-Thaùnh haàu heát Cô-ñoác nhaân ñeàu thuoäc naèm loøng. Hi-voïng cuûa vua Ña-vít cuõng laø hi-voïng cuûa Cô-ñoác nhaân trong ñôøi naøy.

Quí vò seõ tìm thaáy caùi hi-voïng “chaúng thieáu-thoán gì” laø caùi hi-voïng taát ñuû moïi söï trong Thi-thieân 23.

“Ñöùc Gieâ-hoâ-va laø Ñaáng chaên giöõ toâi: Toâi seõ chaúng thieáu-thoán gì.

Ngaøi khieán toâi an-nghæ nôi ñoàng coû xanh töôi, (Hi-voïng ñöôïc an-nghæ).

Daãn toâi ñeán meù nöôùc bình-tònh. (Hi-voïng ñöôïc thoûa-maõn khao-khaùt).

Ngaøi boå laïi linh-hoàn toâi. (Hi-voïng ñöôïc cöôøng-thaïnh taâm-hoàn).

Daãn toâi vaøo caùc loái coâng-bình, vì côù danh Ngaøi. (Hi-voïng tieán böôùc treân chaùnh-nghóa)

Daàu toâi ñi trong truõng boùng cheát, toâi seõ chaúng sôï tai-hoïa naøo; vì Chuùa ôû cuøng toâi: (Hi-voïng khoâng bò ruùng-ñoäng, sôï-haõi).

Caây tröôïng vaø caây gaäy cuûa Chuùa an-uûi toâi. (Hi-voïng ñöôïc an-uûi)

Chuùa doïn baøn cho toâi, tröôùc maët keû thuø-nghòch toâi. (Hi-voïng ñöôïc thoûa-daï trong khi khoán-khoù).

Chuùa söùc daàu cho ñaàu toâi. (Hi-voïng ñöôïc vui-möøng). Cheùn toâi ñaày traøn. (Hi-voïng ñöôïc dö-daät)

228

Quaû thaät, troïn ñôøi toâi. Phöôùc-haïnh vaø söï thöông-xoùt seõ theo toâi; (Hi-voïng haïnh-phuùc)

Toâi seõ ôû trong nhaø Ñöùc Gieâ-hoâ-va cho ñeán ñôøi-ñôøi”. (Hi-voïng veà söï ñôøi-ñôøi vónh phöôùc).

Bieát bao Cô-ñoác nhaân khoâng ôû trong tình-traïng “taát ñuû” naøy. Hoï reân-sieát veà cuoäc soáng, than-thôû veà tình ñôøi, oaùn traùch caû ngöôøi laãn Chuùa. Taïi sao? Ñaùp goïn moät lôøi: Hoï laø chieân ñi laïc.

Neáu chuùng ta laø Cô-ñoác nhaân maø khoâng coù söï bình-an, vui-veû vaø ngôïi-khen Chuùa trong moïi caûnh-ngoä, thì e raèng chuùng ta ñaõ teû-taùch ra khoûi ñöôøng-loái Chuùa. Ñaõ ra khoûi söï chaêm-soùc vaø daãn-daét cuûa Chuùa.

Neáu chuùng ta laø Cô-ñoác nhaân maø coù ñöôïc taâm bình-tónh, nieàm vui töï ñaùy loøng vaø söï thoâi-thuùc ngôïi-khen Chuùa trong moïi caûnh-ngoä. Chuùng ta haõy yeân taâm. Chuùng ta ñang ñi treân con ñöôøng trong yù Chuùa, ôû döôùi söï chaêm-soùc vaø daãn-daét cuûa Ngaøi. Vaø nhö vaäy, chuùng ta chaúng nhöõng caûm thaáy “chaúng thieáu-thoán gì”. Ñeán noãi coù khi “ngoù nhö ngheøo-naøn, maø thaät laøm cho nhieàu ngöôøi ñöôïc giaøu-coù; ngoù nhö khoâng coù gì caû, maø coù ñuû moïi söï” (II Coâ-rinh-toâ 6:10). Vaø hi-voïng veà nôi Chuùa trong ñôøi naøy cöù theá gia-taêng.

Nhöng thaùnh Phao-loâ noùi: “Neáu chuùng ta chæ coù söï troâng-caäy (hi-voïng) trong Ñaáng Christ veà ñôøi naøy maø thoâi, thì trong caû moïi ngöôøi, chuùng ta laø keû khoán-naïn hôn heát” (I Coâ-rinh-toâ 15:19). Phaûi. Chuùng ta phaûi coù hi-voïng veà trôøi, veà ñôøi sau nöõa.

229

59

HI-VOÏNG ÑÔØI SAU

eáu con ngöôøi chæ bieát coù ngaøy hoâm nay thoâi thì “khoûe” bieát maáy. Nhöng “aên soåi ôû thì” ngöôøi ñôøi laïi cho laø thieáu khoân-ngoan.

Neáu con ngöôøi chæ bieát coù moät ñôøi ñeå soáng, thì daùm laøm moïi söï ñeå thoûa-maõn cho xong moät kieáp ngöôøi. Nhöng khoâng, chaúng ai chòu “daïi” nhö vaäy.

Neáu con ngöôøi soáng hoâm nay ñeå cho ngaøy mai, thì nhöõng giôø-phuùt trong hieän-taïi ñaõ coù höông-vò cho cuoäc ñôøi.

Neáu con ngöôøi bieát coù nhieàu ñôøi ñeå soáng theo thuyeát luaân-hoài chuyeàn kieáp, thì ñöôïc laøm ngöôøi nhö hieän nay laø “nhöùt” roài. Vaø caû caùi töông-lai daèng-daëc chæ mô öôùc ñöôïc nhö hieän-taïi laø ñuû. Thöôïng-toïa Thích Huyeàn-Vieät vieát trong tôø Boà-Ñeà soá 13 nhö vaày: Moïi chuùng sanh sinh ra laøm ngöôøi, neáu khoâng giöõ-gìn, baûo-trì soá voán coâng-ñöùc maø mình ñaõ coù, sau khi lìa boû thaân ngöôøi naøy aét phaûi ñoïa vaøo khoå caûnh: Ñòa-nguïc, ngaï-quæ, suùc-sanh, a-tu-la, khoâng bieát bao giôø môùi tìm ñöôïc thaân ngöôøi .... Theo Phaät giaùo, moät chuùng sanh coù öôùc-nguyeän muoán sanh laïi laøm ngöôøi, caùi ñaïo-ñöùc caên-baûn toái-thieåu phaûi gìn-giöõ naêm hoïc giôùi:

1. Khoâng coá yù töï mình hay sai baûo ngöôøi khaùc gieát haïi. 2. Khoâng tìm caùch troäm-caép hay cöôùp ñoaït cuûa ngöôøi. 3. Khoâng taø-haïnh, ñi laïi baát-chính vôùi vôï (choàng) ngöôøi. 4. Khoâng coá-tình noùi sai söï thaät mong löôøng-gaït hay chia-reõ ngöôøi khaùc. 5. Khoâng uoáng röôïu hay chaát say laøm maát bình-tónh, saùng-suoát. Treân ñaây laø naêm ñeàu ñaïo-ñöùc caên-baûn nhö

N

230

nhöõng ñieàu-kieän taát-yeáu vaø raát thieân-nhieân daønh cho baát cöù chuùng sanh naøo khoâng phaân bieät, muoán sanh laïi laøm ngöôøi.

Theá maø Thi-haøo Nguyeãn-coâng-Tröù vôùi thi-só Taûn-Ñaø laïi daïi-doät öôùc-nguyeän vôùi hi-voïng

Kieáp sau xin chôù laøm ngöôøi Neáu con ngöôøi chæ bieát coù hai ñôøi ñeå soáng. Moät ñôøi

vôùi “ba vaïn saùu ngaøn ngaøy laø maáy” vaø moät ñôøi “ñôøi-ñôøi”, thì caùi thôøi-gian chuaån-bò “ñoåi ñôøi” noù haøo-höùng bieát laø döôøng naøo! Caùi “haøo-höùng” ñoù thöïc-söï chæ coù trong nhöõng Cô-ñoác nhaân ñaët hi-voïng veà ñôøi sau.

Hi-voïng gì ôû ñôøi sau? - ÔÛ ñôøi-ñôøi vôùi Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi treân thieân-ñaøng?

Thieân-ñaøng - Trong cuoán “Thieân-Ñaøng hay Hoûa-Nguïc” toâi ñaõ vieát: Neáu khoâng coù thieân-ñaøng, söï cöùu-chuoäc ñoái vôùi loaøi ngöôøi khoâng coù ñoaïn chung cuoäc, vaø ñöùc-tin trong Cô-ñoác giaùo bò suïp-ñoå hoaøn-toaøn. Vaäy, thieân-ñaøng laø moät phaàn trong chöông-trình cöùu-roãi loaøi ngöôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi; laø haäu-quaû töông-lai toái haäu cuûa haïnh-phöôùc trong söï cöùu-chuoäc. Chính Chuùa Jeâsus phaùn: “Loøng caùc ngöôi chôù heà boái-roái; haõy tin Ñöùc Chuùa Trôøi, cuõng haõy tin ta nöõa. Trong nhaø Cha ta coù nhieàu choã ôû; baèng chaúng vaäy, ta ñaõ noùi cho caùc ngöôi roài. Ta ñi saém-saün cho caùc ngöôi moät choã. Khi ta ñaõ ñi, vaø ñaõ saém-saün cho caùc ngöôi moät choã roài, ta seõ trôû laïi ñem caùc ngöôi ñi vôùi ta, haàu cho ta ôû ñaâu thì caùc ngöôi cuõng ôû ñoù” (Giaêng 14:1-3).

Moïi Cô-ñoác nhaân ñeàu coù hi-voïng chaéc-chaén ôû treân thieân-ñaøng trong ñôøi sau. Nhöng caùi hi-voïng ôû vôùi Chuùa maët ñoái maët môùi laø caùi hi-voïng tuyeät-dieäu veà ñôøi sau. Thaùnh Phao-loâ trong côn khoå-haïi vì côù Danh Chuùa, ñaõ khoâng muoán thoaùt caûnh tuø toäi ñeå ôû thieân-ñaøng. Maø laø hi-voïng “muoán ñi ôû vôùi Ñaáng Christ laø ñieàu raát toát hôn” (Phi-líp 1:23).

Moät chuyeän thaät ñaõ xaûy ra ôû Trung-hoa luïc-ñòa. Moät nhoùm veä-binh ñaõ quyeát-ñònh choân soáng moät gia-ñình naêm ngöôøi, hai vôï choàng vaø ba ñöùa con nhoû. Caùc veä-binh ñaõ

231

khoâng chòu noåi loái soáng tin-caäy Chuùa caùch phaûn-ñoäng cuûa gia-ñình naøy. Vaøo moät buoåi gaàn toái, moät caùi hoá ñaõ ñöôïc ñaøo saün, naêm ngöôøi tin-caäy Chuùa ñaõ ñöùng döôùi hoá. Caùc veä-binh baét ñaàu laáp hoá. Chæ caàn naêm teân phaûn-ñoäng choái boû nieàm tin, hoï seõ ñöôïc ñaùm veä-binh ñöa leân khoûi hoá caùch an-toaøn. Ñaát ñaõ laáp ñeán coå ñöùa con nhoû nhaát. Cha-meï phaûi chöùng-kieán caùc ñöùa con cuûa mình cheát trong ñau-ñôùn hoaûng-sôï tröôùc khi ñeán löôït mình. Ngöôøi choàng mím moâi lieác maét nhìn vôï nhö doø-xeùt. Ngöôøi vôï ñöa maét nhìn choàng nhö chôø-ñôïi moät ñieàu gì. Ñöùa con nhoû nhaát ñang coá-gaéng ngöûa ñaàu ñeå thôû trong tieáng khoùc thaát thanh. Loøng ñau nhö caét, nhöng roài ngöôøi vôï theùt lôùn: Chuùng ta seõ aên côm vôùi Chuùa Jeâsus toái nay. Ñaùm veä -binh döøng tay. Vaø chæ sau ít phuùt, ñaùm veä binh ñaõ ñöa gia-ñình naøy leân khoûi hoá vaø xin hoïc bieát caùch naøo ñeå coù theå soáng vôùi Chuùa trong ñôøi sau.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta coù hi-voïng veà thieân-ñaøng trong ñôøi sau. Chuùng ta laïi coøn hi-voïng gaëp Chuùa, Ñaáng yeâu-thöông mình maët ñoái maët trong ñôøi sau. Vaø chính caùi hi-voïng gaëp Chuùa naøy chuùng ta seõ haøo-höùng sanh-ñoäng trong hi-voïng.

Kính thöa quí vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Neáu ngaøy nay quí vò qua ñôøi, boû ñôøi naøy qua ñôøi khaùc. Quí vò hi-voïng gì ôû ñôøi sau. Chaúng leõ laøm ngaï-qui, suùc sanh hay may-maén laém laïi ñöôïc laøm ngöôøi ôû coõi traàn ñaày ñau-khoå naøy ö? Treân thieân-ñaøng ñang coù choã cho quí vò. Ñôøi sau quí vò vaãn laø ngöôøi, song laø ngöôøi soáng vôùi Chuùa treân thieân-ñaøng vónh phöôùc neáu quí vò baèng loøng tin-nhaän Chuùa Jeâsus laø Cöùu Chuùa cuûa mình hoâm nay.

232

60

SANH-ÑOÄNG TRONG HI-VOÏNG

gaøy naøo cuõng vaäy, coâng-vieäc phaûi aên khôùp vôùi thôøi duïng bieåu ñaõ ñònh. Trong moät xaõ-hoäi cô-khí, nhieàu coâng-vieäc ñaõ khieán con ngöôøi laøm

nhö maùy. Nhöng caùi “maùy ngöôøi” khoâng bao giôø laøm vieäc ñöôïc ñieàu-hoøa nhö “ngöôøi maùy”. Con ngöôøi ñaõ bò thaát tình chi-phoái maõnh-lieät trong sanh-ñoäng.

Khi vui, bình-an, con ngöôøi sanh-ñoäng phaán-khôûi. Khi con ngöôøi buoàn-baõ, giaän-döõ, con ngöôøi sanh-ñoäng chaùn-chöôøng.

Kìa böôùc chaân ai ñang ñi trong tình yeâu, hi-voïng thì Nhö chim xanh tung caùnh khaép phöông trôøi Nhö caù loäi nhôûn-nhô ngoaøi bieån roäng.

Hoaøng-Thaéng Nhöng kìa ai ñang ñi giöõa phoá-phöôøng naùo-nhieät maø

nhö ñang ñi giöõa baõi tha-ma moät chieàu möa. Ta mang moät veát thöông loøng tuyeät-voïng Thoâi heát roài, tình aâu-yeám thuôû xöa. Roài chaân ñi, oâm noãi buoàn chan-chöùa Moái thaát-tình daàu-daõi vôùi phong-söông.

Hoà-vaên-Haûo Moät soá ngöôøi “khuøng” sanh-ñoäng leân non baét caù,

xuoáng bieån chaët caây. Gieo gioù maø hi-voïng khoâng gaët baõo. Laøm sao ñöôïc. Kinh-nghieäm cho ta thaáy “keû naøo gieo söï baát coâng seõ gaët tai-hoïa” (Chaâm-ngoân 22:8). Naøo ai trong chuùng

N

233

ta “khuøng” muoán gaët baõo, muoán röôùc hoïa vaøo thaân. Theá maø khoâng hieåu sao chuùng ta ñoâi khi vaãn chòu “khuøng” khi quyeát-ñònh gieo gioù, laøm nhöõng ñieàu baát coâng, baát chính, Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Ai gieo gioáng chi, laïi gaët gioáng aáy” (Ga-la-ti 6:7).

Moät soá ngöôøi “khoân” sanh-ñoäng trong phöôùc-haïnh hi-voïng nhö vaày: “Nguyeän toâi gieo vaø coù keû khaùc gaët-haùi” (Gioùp 31:8). Neàn kinh-teá ôû caùc nöôùc coäng-saûn ñang bò thaát-baïi vì chính saùch nhaân-daân gieo, ñaûng vaø nhaø nöôùc gaët. Mình laøm mình höôûng laø luaät coâng-baèng. Neáu ngöôïc laïi ñieàu ñoù thì “khoâng aên cuõng khuaáy cho hoâi”, daïi gì cho ngöôøi khaùc höôûng.

AÁy theá maø caùi “khoân” cuûa Cô-ñoác nhaân laø vui-veû chaáp-nhaän caùi “daïi” cho ngöôøi khaùc höôûng, vaø sanh-ñoäng trong hi-voïng veà ngöôøi khaùc. Haèng thaùng chuùng toâi ñeàu nhaän ñöôïc moät soá tieàn cuûa quí vò “daïi” gôûi veà uûng-hoä tôø AÙnh-Saùng ñeå ñem Tin-Laønh Cöùu-Roãi ñeán ñoàng baøo ta ôû khaép nôi treân theá giôùi trong suoát 23 naêm qua. Lôøi thaùnh Phao-loâ giuïc-giaõ caùc Cô-ñoác nhaân raèng: “Vaäy, hôõi anh em yeâu-daáu cuûa toâi, haõy vöõng-vaøng, chôù ruùng-ñoäng, haõy laøm coâng-vieäc Chuùa caùch dö-daät luoân, vì bieát raèng coâng-khoù cuûa anh em trong Chuùa chaúng phaûi laø voâ-ích ñaâu” (I Coâ-rinh-toâ 15:58). Coâng-khoù cuûa chuùng ta trong Chuùa raát ích-lôïi. Khoâng phaûi taïo coâng-ñöùc cho mình maø laø taïo cho ngöôøi höôõng ñöôïc coâng-ñöùc töø nôi Chuùa. Coâng-khoù cuûa chuùng ta ít, ngöôøi höôûng ñöôïc coâng-ñöùc töø nôi Chuùa ít. Vì “heã ai gieo ít, thì gaët ít, ai gieo nhieàu thì gaët nhieàu” (II Coâ-rinh-toâ 9:6).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ gieo nhieàu, nhöng gaët chaúng ñöôïc bao nhieâu. Sao vaäy? Coù moät nhaø noâng troàng baép. Sau muøa baép, oâng ñaõ choïn ra nhöõng haït baép to, toát ñem aên vaø caát vaøo kho. Coøn nhöõng haït nhoû vaø xaáu, oâng ñem gieo vaøo caùnh ñoàng baùt-ngaùt cho muøa tôùi. Chuùng ta ngaïc-nhieân ôû muøa tôùi, nhaø noâng ñaõ khoâng gaët ñöôïc bao nhieâu daàu ñaõ gieo raát nhieàu. Phöông-caùch naøy ñang ñöôïc nhieàu Cô-ñoác nhaân aùp-

234

duïng trong coâng-vieäc nhaø Chuùa. Roài than-thôû taïi sao coâng-vieäc nhaø Chuùa khoâng tieán, khoâng keát-quaû nhö hi-voïng.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta khoâng daâng leân Chuùa nhöõng ñieàu toát nhöùt mình coù thì ñöøng hi-voïng gaët ñöôïc nhieàu linh-hoàn veà nhaø Chuùa. Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, trong hi-voïng cao-caû, chuùng ta sanh-ñoäng theá naøo. Chuùng ta gieo gì cho hi-voïng trong töông-lai. Chuùng ta ñaõ gieo theá naøo maø ñoàng baøo trong khu-vöïc chuùng ta ôû vaãn chöa bieát ñeán Tin-Laønh Cöùu-roãi. Chuùng ta hi-voïng “moïi ñaàu goái treân trôøi, döôùi ñaát, beân döôùi ñaát, thaûy ñeàu quyø xuoáng, vaø moïi löôõi thaûy ñeàu xöng Jeâsus-Christ laø Chuùa, maø toân-vinh Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñöùc Chuùa Cha” (Phi-líp 2:10-11). Thì khoâng theå gieo ít vaø khoâng gieo ñieàu toát nhöùt ñöôïc.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Keû naøo gieo gioáng maø gioït leä, seõ gaët haùi caùch vui-möøng. Ngöôøi naøo vöøa ñi vöøa khoùc ñem gioáng ra raûi, AÉt seõ trôû veà caùch vui-möøng, mang boù luùa mình” (Thi-thieân 126:5-6). Neáu chuùng ta coù theå ñoå nöôùc maét vì nhöõng linh-hoàn hö-maát. Chuùng deã “ñoäng loøng thöông-xoùt” khi thaáy ñoaøn daân ñoâng nhö Chuùa chuùng ta (Ma-thi-ô 9:36). Thì chaéc-chaén chuùng ta khoâng tieác coâng, tieác cuûa maø gieo nhieàu gioáng toát vôùi hi-voïng chaéc-chaén “seõ gaët haùi caùch vui-möøng” tröôùc maët caû thieân-söù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi (Lu-ca 17:7).

Neáu Cô-ñoác nhaân hi-voïng veà ñôøi sau, ôû vôùi Chuùa ñôøi-ñôøi maët ñoái maët, coi ñôøi naøy chæ laø taïm thì sanh-ñoäng vôùi loøng “ham-meán caùc söï ôû treân trôøi” chôù khoâng theå sanh-ñoäng vôùi loøng “ham-meán caùc söï ôû döôùi ñaát” (Coâ-loâ-se 3:2). Thaùnh Phao-loâ ñaõ hi-voïng laõnh “maõo trieàu-thieân cuûa söï coâng-bình” maø “Chuùa laø quan-aùn coâng-bình, seõ ban maõo aáy cho ta trong ngaøy ñoù” neân ñaõ sanh-ñoäng “ñaùnh traän toát laønh, ñaõ xong söï chaïy, ñaõ giöõ ñöôïc ñöùc-tin” (II Ti-moâ-theâ 4:7-8).

Ai coù hi-voïng ñoù, chaéc phaûi sanh-ñoäng nhö vaäy.

235

61

CÔ-ÑOÁC NHAÂN

ô-ñoác nhaân (Christian) laø ngöôøi gia-nhaäp giaùo hoäi Cô-ñoác? Ngöôøi ñôøi thöôøng nghó nhö vaäy. Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi ñöôïc sinh ra trong gia-ñình theo Cô-

ñoác giaùo? Laém ngöôøi töï nhaän nhö vaäy. Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi raønh Kinh-Thaùnh vaø hieåu roõ caùc giaùo nghi? Soá ngöôøi bò hieåu laàm khoâng ít. Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi coù ñeo moät hình “thaùnh giaù”? Caùi aùo khoâng laøm neân thaày tu thì caùi thaùnh giaù theå naøo laøm neân Cô-ñoác nhaân ñöôïc.

Mang danh Cô-ñoác nhaân phaûi laø ngöôøi ñaïo-ñöùc. Ngöôøi ñôøi ñoøi hoûi nhö vaäy. Mang danh Cô-ñoác nhaân maø beâ boái, thì chöa chaéc ñaõ laø Cô-ñoác nhaân. Ñoàng ñaïo thöôøng pheâ-phaùn nhö theá.

Teân Cô-ñoác nhaân khoâng phaûi do ngöôøi tin Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình töï xöng. Maø laø bôûi ngöôøi voâ tín ñaët cho.

Nhöõng tín ñoà ñaàu tieân ôû theá kyû thöù nhöùt, hoï ñaõ chieâm-nghieäm lôøi höùa quyù baùu cuûa Chuùa Jeâsus: “Vaø naøy, ta thöôøng ôû cuøng caùc ngöôi luoân” (Ma-thi-ô 20” 28). Hoï ñaõ tuaân theo lôøi Ngaøi daïy: “Haõy cöù ôû trong ta, thì ta seõ ôû trong caùc ngöôi” (Giaêng 15: 4). Chuùa Jeâsus ñaõ thöïc söï soáng trong nhöõng ngöôøi tin nhaän Ngaøi laøm Cöùu Chuùa. Thaân-theå hoï khoâng sao che kín Ngaøi. Quaàn aùo hoï khoâng sao bao phuû Ngaøi. Ngaøi loà loä, Ngaøi hieån-hieän trong lôøi noùi aân haäu theâm muoái, trong aùnh maét naåy sao möøng rôõ, trong nuï cöôøi chaân thaønh töôi thaém, trong vieäc laøm baùc aùi vò tha. Vaø cuoäc soáng hoï theo ñuoåi söï thaùnh-thieän ñeå

C

236

“Chuùa theå naøo thì chuùng ta cuõng theå aáy trong theá gian naày” (I Giaêng 4: 17).

Ngöôøi voâ tín khoâng bieát goïi hoï laø gì, keâu hoï laø chi cho xöùng hieäp laø nhöõng moân-ñoà cuûa Chuùa Jeâsus. Thoâi ñaët cho hoï moät teân, Cô-ñoác nhaân, ngöôøi Christ (Christian). Ngöôøi coù Ñaáng Christ (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 11: 26).

Taïi Vieät-Nam ngaøy nay, nhieàu ngöôøi ñaønh chòu “rôùt moân lyù-lòch” trong caùc cuoäc tuyeån-choïn chæ vì nhöùt ñònh mang danh Cô-ñoác nhaân. Taïi nhieàu nöôùc coäng-saûn, Hoài giaùo, nhieàu ngöôøi ñaõ bò haønh-haï, tuø ñaøy vaø coù khi bò gieát chæ vì mang danh Cô-ñoác nhaân.

Traûi qua gaàn 2,000 naêm, Cöùu-Chuùa Jeâsus ñaõ ñöôïc toân-vinh bôûi nhöõng con ngöôøi mang danh Cô-ñoác nhaân. Nhieàu laém, nhieàu laém.

Traûi qua gaàn 2,000 naêm, Cöùu Chuùa Jeâsus ñaõ bò sæ –nhuïc, deøm cheâ bôûi nhöõng ngöôøi mang danh Cô-ñoác nhaân. Khoâng ít, khoâng ít.

Ai laø Cô-ñoác nhaân? – Heã ai ñaõ moät laàn aên-naên toäi loãi cuûa mình caùch thaønh taâm, ñaõ quyeát ñònh coâng-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laø con Ñöùc Chuùa Trôøi, Ngaøi ñaõ ñeán theá-gian, chòu cheát treân caây thaäp töï ñeàn toäi cho chính mình. Ñaõ soáng laïi, ñaõ veà trôøi, ñaõ hoaøn taát söï cöùu roãi cho chính mình tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi. Baèng loøng tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu-Chuùa cuûa mình. Theo lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Nhöng heã ai ñaõ nhaän Ngaøi, thì Ngaøi ban cho quyeàn-pheùp trôû neân con-caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho nhöõng ngöôøi tin danh Ngaøi, laø keû chaúng phaûi sanh bôûi khí-huyeát, hoaëc bôûi tình-duïc hoaëc bôûi yù ngöôøi. Nhöng sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi vaäy.” (Giaêng 1:12, 13). Ngöôøi ñoù ñaõ ñöôïc sanh laïi. Ngöôøi ñoù ñaõ “nhôø nöôùc vaø Thaùnh Linh maø sanh” (Giaêng 3:5). Nöôùc laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi, nhö Kinh-Thaùnh cheùp: “Anh em ñaõ ñöôïc laïi sanh, chaúng phaûi bôûi gioáng hay hö naùt, nhöng bôûi gioáng chaúng hö naùt, laø bôûi lôøi haèng soáng vaø beàn vöõng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Phi-e-rô 1:28). Ngöôøi ñoù ñaõ ñöôïc “döïng neân môùi” (II Coâ-rinh-toâ 5:17). Kinh-Thaùnh goïi ngöôøi môùi ñoù laø “ngöôøi beà trong” (II Coâ-

237

rinh-toâ 4:16). Laø ngöôøi “sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi thì chaúng phaïm toäi, vì hoät gioáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong ngöôøi, vaø ngöôøi khoâng theå phaïm toäi ñöôïc, vì ñaõ sanh bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Giaêng 3:9). Ngöôøi ñoù laø CÔ-ÑOÁC NHAÂN.

Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi ñöôïc caû Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu

meán. Vaø caû Ba Ngoâi Ñöùc Chuùa Trôøi ñaët raát nhieàu kyø-voïng treân Cô-ñoác nhaân. Vì Cô-ñoác nhaân laø...

238

62

CÔ-ÑOÁC NHAÂN CON TRÔØI

aùch xöa coù caâu “Thieân sanh vaïn-vaät, duy nhôn toái linh” – Trôøi sinh ra vaïn-vaät, duy con ngöôøi laø linh hôn caû. Phaàn linh naøo ñoù ñaõ taùch con ngöôøi ra khoûi

vaïn vaät trong vuõ-truï, ñaët con ngöôøi vaøo ñòa-vò cao hôn muoân loaøi, cho con ngöôøi caûm nhaän coù moät giaù-trò vöôït quaù vaät-theå thoï-taïo cuûa Ñaáng Hoùa-coâng. Phaàn linh naøo ñoù cho con ngöôøi ñôn-thuaàn chaáp nhaän “cha meï sinh con, trôøi sinh tính”. Caùi tính Trôøi aáy laø baûn tính ñaïi ñoàng töï-nhieân nhi-nhieân. Laø caùi tính khoâng do kinh-nghieäm lòch-söû taïo neân, maø laø caùi “linh-tính”.

Caùi “linh-tính” aáy döôøng nhö khoâng naèm trong trí-oùc maø naèm trong taâm-khaûm, neân con ngöôøi khoâng haún phuû-nhaän “cha meï sinh döôõng”, maø coøn mô-hoà caûm nhaän “Trôøi sinh Trôøi döôõng”, ñöa con ngöôøi vaøo yù-thöùc thaân-phaän “con Trôøi”. Phaûi soáng sao cho “thuaän Thieân”, phaûi haønh-ñoäng sao cho hieäp vôùi “Ñaïo Trôøi”.

Loaøi ngöôøi laø con Trôøi sao? Quaû ñuùng theo nguyeân lyù. Kinh-Thaùnh cheùp: “Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân loaøi ngöôøi nhö hình Ngaøi; Ngaøi döïng neân loaøi ngöôøi gioáng nhö hình Ñöùc Chuùa Trôøi... Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi beøn laáy buïi ñaát naén neân hình ngöôøi, haø sanh khí vaøo loã muõi; thì ngöôøi trôû neân moät loaøi sanh linh” (Saùng theá kyù 1:27; 2:7). Nhöng sau khi loaøi ngöôøi phaïm toäi, thì con ngöôøi caûm-nhaän ngay mình coù moät thöïc-theå baát xöùng vôùi danh phaän con Trôøi. Ñoái vôùi Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng taïo döïng con ngöôøi baèng buïi ñaát vôùi chính hôi thôû (linh) cuûa Ngaøi

S

239

ñaõ phaûi “ñuoåi loaøi ngöôøi ra khoûi vöôøn” EÂ-ñen phöôùc haïnh (Saùng theá kyù 3: 24), thì tình cha con giöõa Trôøi vôùi con ngöôøi chaám döùt.

Con ngöôøi chæ coù theå khoâi-phuïc ñòa-vò con Trôøi nguyeân-thuûy cuûa mình baèng caùch tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình nhö lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Nhöng heã ai tin nhaän Ngaøi, thì Ngaøi ban cho quyeàn pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, laø ban cho nhöõng keû tin danh Ngaøi, laø keû chaúng phaûi sanh bôûi khí huyeát, hoaëc bôûi tình duïc, hoaëc bôûi yù ngöôøi, nhöng sanh bôûi Ñöùc Chöùa Trôøi vaäy.” (Giaêng 1:12, 13).

Caùi quyeàn pheùp maø Ngaøi ban cho laø naêng-löïc “taùi sinh” con ngöôøi. “Vaäy, neáu ai ôû trong Ñaáng Christ, thì naáy laø ngöôøi döïng neân môùi; nhöõng söï cuõ ñaõ qua ñi, naày moïi söï ñeàu trôû neân môùi. Moïi ñieàu ñoù ñeán bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi, Ngaøi ñaõ laøm cho chuùng ta nhôø Ñaáng Christ maø ñöôïc hoøa-thuaän laïi cuøng Ngaøi” (II Coâ-rinh-toâ 5:17, 18). Chöõ “döïng” trong caâu Kinh-Thaùnh naày, theo nguyeân-vaên cuøng moät chöõ “döïng” trong caâu “Ñöùc Chuùa Trôøi döïng neân loaøi ngöôøi” (Saùng theá kyù 1:27). Ñaây laø moät söï maàu-nhieäm coù theå chöùng-minh caùch roõ-raøng veà thaân-phaän laøm con bôûi ñöôïc “taùi sinh”, ñöôïc “döïng neân môùi” baèng söï minh xaùc cuûa Chuùa Thaùnh Linh, Ñaáng ngöï trong loøng cuûa Cô-ñoác nhaân cho pheùp Cô-ñoác nhaân keâu Ñöùc Chuùa Trôøi “A-ba! Cha” (Ga-la-ti 4:6).

Caùc vò vua chuùa xöa kia töï phong cho mình laø “Thieân Töû”. – Maïo nhaän. Nhöõng ai chöa ñöôïc “taùi sinh” maø cuõng nhaän mình laø “Con Chuùa”. – Maïo nhaän. Chæ coù Cô-ñoác nhaân môùi laø con Trôøi. Xin quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân, ñöøng nghó chuùng toâi töï kieâu. Laøm sao chuùng toâi coù theå töø choái moät ñòa-vò ñaõ ñöôïc ban cho. Chuùng toâi haõnh-dieän nhöng khoâng töï-ñaéc, vaø chæ mong quyù vò ñoàng coù moät ñòa-vò “con Trôøi” nhö chuùng toâi bôûi söï tin nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu-Chuùa cho chính mình.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân! Chuùng ta laø con cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cao-caû, quyeàn-uy, thaùnh-thieän, yeâu-thöông. Chuùng ta khoâng theå soáng theá naøo cuõng ñöôïc. “Giaáy raùch phaûi giöõ laáy leà” ñeå danh Cha chuùng ta khoûi bò ngöôøi theá cheâ cöôøi.

240

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, con Ñöùc Chuùa Trôøi. Laøm con phaûi hieáu.

Traêm neát toát hieáu laø tröôùc nhöùt, Hieáu caûm thoâng trôøi ñaát thuaän-hoøa, Hieáu coøn thoâng caûm ngöôøi ta, Phuùc laønh ñöa ñeán nhaø nhaø yeân vui.

Taêng Töû Luaän-ngöõ coù caâu “Phuï taïi, quan kyø chí” – Cha coøn soáng,

phaûi xem yù-chí cuûa Cha. Cha muoán gì, coá gaéng laøm vöøa loøng cha, khieán cha thoûa loøng aáy laø hieáu. Ñoái vôùi cha phaàn xaùc coøn phaûi hieáu nhö vaäy, huoáng chi ñoái vôùi Cha Trôøi. Laøm theá naøo moãi chuùng ta ñeàu nghe ñöôïc lôøi phaùn naày töø nôi Cha chuùng ta: “Naày laø con yeâu-daáu cuûa Ta, ñeïp loøng Ta moïi ñaøng” (Ma-thi-ô 3: 17). Ñöøng lo chuùng ta khoâng theå baèng Chuùa Jeâsus. Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Vì aáy chính Ñöùc Chuùa Trôøi caûm-ñoäng loøng anh em vöøa muoán laøm theo yù toát Ngaøi. ... ñöôïc neân con caùi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, khoâng veát, khoâng tì, khoâng choã traùch ñöôïc” (Phi-líp 2: 13, 15).

Moät trong nhöõng phöông phaùp raát heä-troïng ñeå bieát ñöôïc yù Cha chuùng ta ñeå laøm theo haàu cho “yù Cha ñöôïc neân, ôû ñaát nhö trôøi” (Ma-thi-ô 6:10). AÁy laø ñoïc Kinh-Thaùnh vaø suy gaãm lôøi Chuùa. Vì “Caû Kinh-Thaùnh ñeàu laø bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi soi daãn, coù ích cho söï daïy doã, beû traùch, söûa trò, daïy ngöôøi trong söï coâng-bình, haàu cho ngöôøi thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñöôïc troïn veïn vaø saém saün ñeå laøm moïi vieäc laønh” (II Ti-moâ-theâ 3:16,17).

Chaúng ai coù theå soáng ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi, troïn phaän hieáu vôùi Cha Trôøi baèng ñöôøng loái mình, baèng truyeàn-thuyeát, giaùo lyù cuûa ngöôøi ñaët ra hay laø ñieàu luaät cuûa giaùo-hoäi. Nhöng phaûi baèng ñöôùng loái Chuùa ñaõ ñöôïc giaõi baøy roõ-raøng trong caû boä Kinh-Thaùnh. Quyù vò coù theå töï hoïc Kinh-Thaùnh qua caùc cuoán Baøi Hoïc Kinh-Thaùnh maø toâi ñaõ ñeå nhieàu thì-giôø nghieân-cöùu, vieát caùch ñôn-giaûn, deã hieåu vôùi nhieàu söï daïy-doã thuoäc linh aùp-duïng vaøo cuoäc soáng Con Trôøi nôi traàn theá.

241

63

DOØNG-DOÕI ÑÖÔÏC LÖÏA-CHOÏN

au thaùng 4, 1975, moät soá ñoâng ngöôøi Vieät ta ñaõ lao vaøo con ñöôøng “thaäp töû nhöùt sinh” ñeå choïn töï-do, choïn moät chính-theå toát hôn, hôïp vôùi baûn chaát,

lyù-töôûng mình. Trong cuoäc soáng haøng ngaøy, chuùng ta ñaõ vaän-duïng söï suy-

xeùt choïn-löïa. Mua saém – Choïn moùn ngon, vaät toát. Keát thaân – Choïn baïn maø chôi. Laäp gia-ñình – Choïn baïn traêm naêm. Phuïng-söï queâ-höông – Choïn minh Chuùa. Lyù-töôûng thaêng tieán – Choïn muïc-tieâu. Taâm-linh thoûa maõn – Choïn Ñaáng toân thôø.

Ngoaøi vieäc ñöôïc choïn laøm “anh-huøng lao-ñoäng” thì baûn thaân khoâng maáy khaù. Trong moïi ngaønh, moïi giôùi maø ai ñoù ñöôïc choïn trong phaïm-vi haïn heïp coù tính caùch ñòa-phöông hay qui moâ vôùi taàm voùc quoác-teá. Töø moät taäp-theå nhoû, ñeán moät coäng-ñoàng lôùn thì ai ñoù khoù giöõ ñöôïc bình tónh trong giôø phuùt “thaàn tieân” aáy. Con ngöôøi ñöôïc choïn ñoät nhieân coù giaù. Con ngöôøi ñöôïc löïa ñoät nhieân nhaän ñöôïc vinh-quang. Tuøy theo möùc ñoä giaù-trò vaø vinh-quang, ngöôøi ñöôïc choïn ñaõ phaûi traû giaù baèng nhöõng ngaøy thaùng lao taâm lao löïc. Laém ngöôøi khoâng may, ñaõ traû giaù vaø guïc xuoáng trong thaàm laëng. Maõi sau nhaân theá môùi nhaän ra, ñöôïc löïa choïn, vinh danh ngöôøi ñaõ khuaát.

Nhöng ai ñoù ñöôïc Thöôïng-Ñeá choïn thì giaù-trò vaø vinh-quang haún phaûi troäi hôn. Quyù vò laøm sao coù theå ngôø ñöôïc, chuùng toâi, nhöõng ngöôøi ñaõ tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Laø Cô-ñoác nhaân, laø Con Trôøi, laø “doøng gioáng

S

242

ñöôïc löïa-choïn” bôûi chính Thöôïng-Ñeá (I Phi-e-rô 2:9). Coù moät ñieàu thích thuù laø ngöôøi ñöôïc Thöôïng-Ñeá choïn khoâng phaûi traû gì ñeå ñöôïc choïn, khoâng caàn taïo cho mình moät öu-ñieåm gì ñeå ñöôïc choïn. Kinh-Thaùnh daïy raèng “Ngaøi ñaõ choïn chuùng ta trong Ñaáng Christ” (EÂ-pheâ-soâ 1:4). Ai laø ngöôøi coù ñöùc-tin ñôn-sô, tin quyeát vaøo Lôøi Chuùa trong Kinh-Thaùnh, tieáp nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình thì ñöôïc Thöôïng Ñeá choïn ra khoûi nhaân loaïi trong traàn-theá ñeå thuoäc rieâng veà Ngaøi. Vôùi phöông-caùch aáy, thaønh phaàn ñöôïc Thöôïng Ñeá löïa choïn “khoâng coù nhieàu ngöôøi khoân ngoan theo xaùc-thòt, chaúng nhieàu keû quyeàn-theá, chaúng nhieàu keû sang-troïng. Nhöng Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ choïn nhöõng söï daïi ôû theá gian ñeå laøm hoå-theïn nhöõng keû khoân; Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ choïn nhöõng söï yeáu ôû theá gian ñeå laøm hoå-theïn nhöõng ngöôøi maïnh. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ choïn nhöõng söï heøn-haï vaø khinh-bæ ôû theá-gian, cuøng nhöõng söï khoâng coù, haàu cho laøm nhöõng söï coù ra khoâng coù, ñeå chaúng ai khoe mình tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 1:26-29).

Chuùng toâi, nhöõng Cô-ñoác nhaân, “laø doøng gioáng ñöôïc löïa-choïn” khoâng coù côù khoe, haõnh-dieän veà mình, nhöng coù côù khoe vaø haõnh-dieän veà aân-suûng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái vôùi mình.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. “Laø doøng gioáng ñöôïc löïa-choïn”. Chuùng ta ñang ôû trong vò-theá cuûa AÙp-ra-ham vôùi cuøng moät muïc-ñích cuûa Ñaáng ñaõ löïa-choïn chuùng ta: “Ta seõ ban phöôùc cho ngöôi, cuøng laøm noåi danh ngöôi, vaø ngöôi seõ thaønh moät nguoàn phöôùc” (Saùng theá kyù 12:2).

Thöa quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Chuùng toâi, nhöõng con ngöôøi ñöôïc choïn ñaõ, ñang vaø seõ lieân-tuïc nhaän ôn phöôùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Caùi ôn phöôùc chuùng toâi nhaän ñöôïc kyø-dieäu laém. Coù nhöõng ôn phöôùc trong luùc thuaän thôøi, bình an, thô-thôùi. Cuõng coù nhöõng ôn-phöôùc ñaëc-bieät “trong nhöõng söï hoaïn-naïn, thieáu-thoán, khoù-nhoïc... ngoù nhö buoàn raàu, maø thöôøng ñöôïc vui-möøng; ngoù nhö ngheøo-ngaët, maø thaät laøm cho nhieàu ngöôøi ñöôïc giaøu coù; ngoù nhö khoâng coù gì caû, maø coù ñuû moïi söï” (II Coâ-rinh-toâ 6:4, 5, 10). Quyù vò ñöøng ngaïc-nhieân thaáy Cô-ñoác nhaân môû mieäng laø

243

“Caûm ôn Chuùa”. Vì thaät “Ngaøi ñaõ xuoáng phöôùc cho chuùng ta trong Ñaáng Christ ñuû moïi thöù phöôùc thieâng-lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3). Phaàn nhieàu Cô-ñoác nhaân noåi danh vì côù ôn phöôùc Chuùa ban cho hôn laø taøi naêng, ñòa-vò hoï coù. Hoï noåi danh vì ôn phöôùc Chuùa. Hoï laïi caøng noåi danh hôn khoâng phaûi vì tích-luõy ôn phöôùc Chuùa maø laø bieát phaân-phaùt ôn phöôùc Chuùa cho theá nhaân. Hoï ñaõ trôû “thaønh moät nguoàn phöôùc” giöõa theá-giôùi ñaày ñau khoå, khoán cuøng.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, “laø doøng gioáng ñöôïc löïa-choïn” cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. “Vì Ñöùc Chuùa Trôøi yeâu-thöông theá-gian” (Giaêng 3:16). “Ngaøi muoán cho moïi ngöôøi ñöôïc cöùu vaø hieåu bieát chaân-lyù” (I Ti-moâ-theâ 2:4). Ngaøi muoán “theá-gian seõ nhôø ngöôi maø ñöôïc phöôùc” (Saùng theá kyù 12:3). Vaäy, chuùng ta haõy keát-hôïp nhau laøm thaønh moät oáng daãn. Ôn phöôùc töø Ñöùc Chuùa Trôøi qua chuùng ta ñeán moïi ngöôøi. Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, ñöøng lo thieáu ôn-phöôùc Chuùa. Chæ lo thieáu ñoái-töôïng ñem ôn-phöôùc Chuùa ñeán. Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, Chuùa khoâng choïn chuùng ta ñeå “tröng” cho thieân-haï bieát ta laø Con Trôøi maø laø ñeå xöû-duïng ta cho thieân-haï ñöôïc phöôùc töø nôi Chuùa. Chuùng ta “laø doøng gioáng ñöôïc löïa-choïn”. Neáu khoâng ñöôïc Chuùa xöû-duïng, quaû laø chuyeän baát bình thöôøng. Caàn xeùt laïi.

Thöa quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Chaéc quùy vò khoâng theå cheâ ôn-phöôùc cuûa Thöôïng-Ñeá ban cho. Mong quyù vò ngay töø giôø naøy nghe ñöôïc lôøi nhaén-nhuû cuûa Thöôïng-Ñeá: “Phöôùc thay cho ngöôøi maø Chuùa ñaõ choïn” (Thi-thieân 65:4). Môøi quyù vò böôùc qua “Cöûa Cöùu-roãi-Jeâsus” ñeå ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi choïn vaø trôû neân “doøng gioáng ñöôïc löïa-choïn” cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

244

64

THAÀY TEÁ-LEÃ

eát thuùc cuoäc ñôøi con ngöôøi baèng söï cheát.

Ñoät nhieân tang quyeán boái roái, nghó ñeán linh-hoàn ngöôøi thaân yeâu. Roài tuøy theo tín-ngöôõng

mình theo, voäi môøi “Thaày” – vò “chöùc saéc” trong ñaïo veà teá-leã. Teá laø van-vaùi, cung-kính suy-toân, ngöôõng-voïng theo nghi-thöùc long troïng ñeán vò Thaàn-Linh naøo ñoù, xin ñoaùi ñeán linh-hoàn ngöôøi thaân yeâu vöøa quaù coá, ñöôïc “sôùm” phieâu-dieâu mieàn cöïc laïc, mieàn tieân caûnh, coõi Phaät hay nöôùc Chuùa. Vaø raønh “taâm-lyù” – Toát leã deã van, keøm theo teá phaûi coù leã.

Thaày Teá-leã laø ngöôøi trung gian giöõa Thaàn-linh vaø con ngöôøi. Trong Cô-ñoác giaùo thuaàn-tuùy khoâng coù haøng giaùo phaåm. Muïc-sö khoâng phaûi laø moät “chöùc saéc” maø laø moät trong nhöõng “coâng vieäc cuûa chöùc dòch” ñeå cuøng “gaây döïng thaân theå Ñaáng Christ” töùc laø Hoäi thaùnh Ngaøi (EÂ-pheâ-soâ 4:12, 12). Trong Cô-ñoác giaùo thuaàn tuùy, chæ coù moät haøng giaùo phaåm. Moïi Cô-ñoác nhaân “laø thaày teá-leã nhaø vua” (I Phi-e-rô 2:9) Laø ngöôøi trung-gian giöõa Thöôïng-Ñeá vôùi con ngöôøi.

Xöa kia Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laäp caùc thaày teá-leã cho Ngaøi töø nhaø A-roân (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 29:1; 40:13-15). Nhöng sau khi Cöùu Chuùa Jeâsus Christ ñaõ ñeán theá gian, chòu cheát ñeàn toäi cho caû nhaân-loaïi. Ñaõ hoaøn thaønh söï cöùu roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái vôùi caû nhaân-loaïi baèng söï phuïc-sinh vaø thaêng-thieân cuûa Ngaøi. Thì moïi ngöôøi ñöôïc cöùu-chuoäc bôûi söï tin-nhaän Ngaøi laøm Cöùu Chuùa ñöôïc laäp laøm thaày teá-leã cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Vì Ngaøi ñaõ chòu gieát, laáy huyeát mình maø chuoäc cho Ñöùc Chuùa Trôøi nhöõng ngöôøi thuoäc veà moïi chi phaùi, moïi tieáng, moïi

K

245

daân toäc, moïi nöôùc, vaø Ngaøi ñaõ laøm cho nhöõng ngöôøi aáy neân nöôùc, vaø thaày teá-leã cho Ñöùc Chuùa Trôøi chuùng ta; nhöõng ngöôøi aáy seõ trò-vì treân maët ñaát” (Khaûi huyeàn 5:9,10).

Hôõi Cô-ñoác nhaân, ñöøng bao giôø töï nhaän mình laø “phoù tín ñoà”. Ñöøng bao giôø queân mình laø “thaày teá-leã cho Ñöùc Chuùa Trôøi”. Cô-ñoác nhaân laø thaày teá-leã khoâng maëc “aùo leã”. Nhöng “maëc laáy Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ” (Roâ-ma 13:14); “maëc laáy söï nhôn-töø, khieâm-nhöôøng, meàm-maïi, nhòn-nhuïc” (Coâ-loâ-se 3:12). Ngöôøi ñôøi seõ khoâng nhaän ra chuùng ta laø thaày teá-leã neáu chuùng ta ñaùnh maát ñaëc tính cuûa aùo leã trong cuoäc soáng.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, “thaày teá-leã cho Ñöùc Chuùa Trôøi” haõy laøm phaän-söï mình daâng teá-leã leân Ñöùc Chuùa Trôøi moãi ngaøy.

* “Haõy caäy Ñöùc Chuùa Jeâsus maø haèng daâng teá-leã baèng lôøi ngôïi khen cho Ñöùc Chuùa Trôøi, nghóa laø boâng traùi cuûa moâi mieáng xöng danh Ngaøi ra. Chôù queân vieäc laønh vaø loøng boá-thí vì söï teá-leã döôøng aáy ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Heâ-bô-rô 13:15,16).

* “Trong traïi Ngaøi toâi seõ daâng cuûa-leã baèng söï vui-veû; Toâi seõ haùt möøng vaø ca-tuïng Ñöùc Gieâ-hoâ-va” (Thi-thieân 27:6).

* “Daâng cuûa leã thuø-aân, laáy baøi haùt vui-möøng maø thuaät caùc coâng vieäc Ngaøi” (Thi-thieân 107:22).

* Haõy daâng tieàn vaøo Hoäi Thaùnh, giuùp-ñôõ caùc ñaày-tôù Chuùa trong chöùc-vuï rao giaûng Tin-Laønh. Vieäc ñoù “nhö moät thöùc höông coù muøi thôm, töùc laø moät cuûa-leã Ñöùc Chuùa Trôøi ñaùng nhaän, vaø ñeïp loøng Ngaøi” (Phi-líp 4:18).

* “Toâi laáy söï thöông-xoùt cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi khuyeân anh em daâng thaân-theå mình laøm cuûa leã soáng vaø thaùnh ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi. AÁy laø söï thôø-phöôïng phaûi leõ cuûa anh em” (Roâ-ma 12:1).

Ñöùc Chuùa Trôøi caên daën caùc thaày teá-leã doøng A-roân: “Caùc ngöôi phaûi chuùc phöôùc cho daân” (Daân soá kyù 6:23).

Thöa quyù vò, chuùng toâi laø Cô-ñoác nhaân, “laø thaày teá-leã cho Ñöùc Chuùa Trôøi”. Chuùng toâi ñaõ ñöôïc caên daën: “Haõy chuùc phöôùc, chôù nguyeàn ruûa” (Roâ-ma 12:14). Chuùng toâi khoâng laøm thaày teá-leã “caàu hoàn” cho quyù vò. Chuùng toâi laøm thaày teá-leã chuùc phöôùc

246

cho quyù vò. Phöông-caùch chuùng toâi chuùc phöôùc aáy laø giaõi-baøy Cöùu Chuùa Jeâsus Christ cho quyù vò vôùi loøng öôùc mong quyù vò sôùm tieáp nhaän Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình ñeå toäi loãi ñöôïc tha, linh-hoàn ñöôïc cöùu chuoäc ra khoûi söï ñoaùn phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Vaø Ñöùc Chuùa Trôøi “xuoáng phöôùc cho chuùng ta trong Ñaáng Christ ñuû moïi thöù phöôùc thieâng lieâng ôû caùc nôi treân trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:3).

Xin cho pheùp chuùng toâi ñöôïc thi-haønh chöùc-vuï teá-leã vôùi quyù vò hoâm nay.

247

65

NGÖÔØI THAÙNH

on ngöôøi, tuøy theo giaøu ngheøo, xaõ hoäi lieät hoï vaøo giai caáp haï löu, trung löu hay thöôïng löu.

Con ngöôøi, tuøy theo ñaïo ñöùc, xaõ-hoäi xeáp hoï vaøo ñaúng caáp tieåu nhaân, quaân töû hay thaùnh nhaân.

Nhöõng ngöôøi caû ñôøi chæ bieát chuù vaøo tieàn, taøi, danh, lôïi. Daùm duøng moïi phöông-tieän mieãn ñaït ñeán cöùu-caùnh taát phaûi laø phöôøng tieåu nhaân.

Nhöõng vò quyeát taâm “laøm ngöôøi”, trau doài phaàn taâm, troïng nhaân troïng nghóa. Tieàn, taøi, danh, lôïi caàn ñaáy. Nhöng khoâng theå vì tieàn, taøi, danh, lôïi maø thaát taâm, voïng nghóa. Xin ñöôïc xeáp quyù vò vaøo haøng quaân töû.

Nhöng, nhöõng vò ñöôïc xaõ-hoäi toân leân haøng thaùnh nhaân thì quaû laém nhieâu-kheâ. Coù vò ñöôïc “toân” nhöng naøo daùm nhaän. Coù vò ñöôïc “phong” theo leã nghi trong quan-ñieåm vaø ñöùc-tin cuûa moät soá ngöôøi. Thaùnh nhaân theo quan-ñieåm Kinh-Thaùnh cuõng khaùc vôùi thaùnh nhaân theo quan ñieåm Töù thö, Nguõ kinh.

Töû-Coáng hoûi ñöùc Khoång: “Thaày laø thaùnh nhaân roài phaûi khoâng?” Ñöùc Khoång ñaùp: “Ta chaúng daùm nhaän laø thaùnh nhaân. Ta chæ ñöôïc caùi laøm laønh, hoïc ñaïo maõi maø khoâng chaùn, daïy ñôøi luoân maø khoâng meät, theá thoâi.” Töû-Coáng thöa: “Thaày laøm laønh, hoïc ñaïo maõi maø khoâng chaùn, töùc laø trí. Daïy ñôøi luoân maø khoâng meät, töùc laø nhaân. Ñuû caû trí laãn nhaân thì thaày quaû laø thaùnh nhaân roài.”

Teà-Caûnh-Coâng hoûi Töû-Coáng: “Khoång-Töû coù phaûi laø hieàn

C

248

nhaân khoâng?” Töû-Coáng ñaùp: “Ngaøi laø thaùnh nhaân”. Teà-Caûnh-Coâng hoûi: “Söï thaùnh thieän cuûa Ngaøi ra sao?” Töû-Coáng ñaùp: “Toâi khoâng bieát.” Teà-Caûnh-Coâng hoûi: “OÂng khoâng bieát sao daùm noùi Khoång Töû laø thaùnh nhaân?” Töû-Coáng ñaùp: “Toâi suoát ñôøi ñoäi trôøi, maø chaúng bieát trôøi cao bao nhieâu; suoát ñôøi ñaïp ñaát, maø chaúng bieát ñaát daøy bao nhieâu. Toâi theo Ngaøi Khoång-Phu-Töû nhö keû khaùt nöôùc ñem gaùo ra soâng, ra bieån muùc nöôùc uoáng. Uoáng no buïng roài ñi, nhöng naøo bieát soâng bieån saâu bao nhieâu.”

Theo Töù thö, Nguõ kinh, thaùnh nhaân baït thieäp, sieâu quaàn, laø ngöôøi thoâng-minh, dueä-trí, ñöùc-haïnh tuyeät-vôøi, haønh-söï theo göông Trôøi.

Kinh Dòch vieát: “Thaùnh nhaân ñöùc ñoä saùnh vôùi ñaát trôøi, saùng- laùng nhö hai vaàng nhaät nguyeät, bieán thoâng töïa boán muøa, aûnh höôûng ngöôøi in töïa thaàn minh”.

Trung Dung vieát: “Thaùnh nhaân coù cuoäc ñôøi phoái-keát vôùi Thöôïng Ñeá”.

Chu-Hi noùi: “Thaùnh nhaân laø kieät-taùc cuûa Taïo-hoùa, tinh-hoa cuûa nhaân-loaïi.”.

Luaän-ngöõ vieát: “Thaùnh nhaân chính laø maãu ngöôøi lyù-töôûng trong nhaân loaïi, laø tinh-hoa nhaân-loaïi, laø ngöôøi ñaõ theå-hieän ñöôïc söï toaøn thieän.”

Lòch söû Trung Hoa, traûi qua caùc ñôøi chæ coù 14 vò ñöôïc toân laø thaùnh nhaân: Phuïc-Hi, Thaàn-Noâng, Hoaøng-Ñeá, Nghieâu, Thuaán, Vuõ, Thaønh-Thang, Y-Doaõn, Tæ-Can, Vaên-Vöông, Vuõ-Vöông, Chaâu-Coâng, Lieãu-Haï-Hueä, vaø Khoång-Phu-Töû.

Vieät Nam ta chæ coù moãi Ñöùc Thaùnh Traàn-Höng-Ñaïo. Theo lòch-söû nöôùc ta, Ñöùc Thaùnh Traàn-Höng-Ñaïo coù teân laø Traàn-Quoác-Tuaán, thuôû nhoû raát thoâng minh, lôùn leân vaên voõ toaøn taøi, ñaõ hai laàn ñaùnh baät quaân Nguyeân xaâm-laêng. Ñöôïc vua toân-kính phong laø Thaùi-sö Thöôïng phu-Höng-Ñaïo Ñaïi Vöông. Nhöng taïi sao Ngaøi laïi ñöôïc toân leân haøng Thaùnh? Theo chuyeän coå tích: Khi töôùng nhaø Nguyeân keùo quaân sang xaâm-laêng laàn thöù hai coù tyø töôùng teân laø Baù-Linh töùc Phaïm-Nhan coù nhieàu yeâu-thuaät. Traàn-Höng-Ñaïo laäp traän cöûa cung phaù ñöôïc, baét soáng Phaïm-

249

Nhan. Quaân só duøng göôm cheùm theá naøo Phaïm-Nhan cuõng khoâng cheát. Traàn-Höng-Ñaïo ñaõ phaûi duøng “thaàn kieám” môùi gieát ñöôïc. Phaïm-Nhan cheát thöôøng hieän thaønh quyû veà phaù ñaøn baø con gaùi. Daân chuùng goïi laø taø Phaïm-Nhan. Muoán tröø quæ naøy phaûi nhôø ñeán uy- linh Ñöùc Traàn-Höng-Ñaïo. Ñöùc Traàn-Höng-Ñaïo Ñaïi-Vöông trôû thaønh vò Thaùnh tröø taø.

Caùc nhaø thaàn-hoïc khoâng bao giôø duøng chöõ “Saint” – Thaùnh nhaân ñeå goïi caùc vò thaùnh nhaân Trung Hoa hay Vieät-Nam. Thaùnh nhaân theo quan-ñieåm Töù thö, Nguõ-kinh ñöôïc goïi laø “Sage” – ngöôøi khoân ngoan, taøi ñöùc phi thöôøng.

Cô-ñoác nhaân, quí vò coøn laï gì. Ñaâu phaûi laø nhöõng ngöôøi khoân-ngoan, taøi ñöùc phi thöôøng. Traùi laïi, coù khi hoï coøn laø nhöõng ngöôøi beâ boái, coù moät ñôøi soáng “daãu ngöôøi ngoaïi ñaïo cuõng chaúng coù gioáng nhö vaäy” (I Coâ-rinh-toâ 5:1). Theá maø hoï ñöôïc goïi laø “thaùnh ñoà” (I Coâ-rinh-toâ 1:2). Laø Ngöôøi Thaùnh, laø “Saint” thì laï thaät?

250

66

NGÖÔØI THAÙNH

rung Dung ñaõ ñònh-nghóa gaàn ñuùng vôùi quan-ñieåm cuûa Thaùnh Kinh veà Ngöôøi Thaùnh: Thaùnh nhaân laø ngöôøi coù cuoäc ñôøi phoái-keát vôùi Thöôïng-Ñeá.

Quan-ñieåm veà Ngöôøi Thaùnh cuûa Thaùnh-Kinh cuõng raát khaùc quan-ñieåm veà Ngöôøi Thaùnh cuûa giaùo-hoäi Coâng Giaùo La-Maõ. Vaøo naêm 1960, Jacques Douillet ñaõ vieát moät cuoán saùch nhan ñeà laø “Qu’est ce qu’un Saint” (Theá naøo laø moät Thaùnh Nhôn). Saùch cuõng daãn-giaûi söï khaùc-bieät hieàn-nhaân vaø Thaùnh Nhôn. Hieàn- nhaân laø ngöôøi bieát trau doài taâm-thaàn mình. Gioáng nhö Thaùnh Nhaân theo Töù-thö, Nguõ-kinh. Coøn Thaùnh Nhaân phaûi laø ngöôøi queân mình vì Chuùa. Töø naêm 1534, Giaùo-hoäi Coâng giaùo La-Maõ chæ coâng nhaän nhöõng vò Thaùnh Nhaân ñaõ ñöôïc giaùo hoäi taán phong. Naêm 1634, Giaùo-hoaøng Urbain VIII ra saéc chæ chaáp nhaän nhöõng vò ñaõ ñöôïc coâng chuùng toân-xöng laø Thaùnh Nhaân tröôùc naêm 1534. Nhöõng vò ñaõ tuaãn-tieát vì Chuùa vaø Giaùo-hoäi cuõng ñöôïc keå laø Thaùnh Nhaân. Nhöùt laø nhöõng vò ñaõ ñöôïc ghi trong Tuaãn-tieát-luïc (Martyrology) cuûa Jeârome (theá kyû thöù 5), cuûa Beøde (theá kyû thöù 8), cuûa Florus (theá kyû thöù 9), cuûa Adon (theá kyû thöù 11), cuûa Usuard (theá kyû thöù 13) vaø cuûa Giaùo-hoäi La-Maõ (theá kyû thöù 15). Töø theá-kyû 15 tôùi nay raát nhieàu ngöôøi ñaõ ñöôïc giaùo hoäi Coâng-giaùo La-Maõ phong Thaùnh. Trong soá ñoù coù caû ngöôøi Vieät Nam. Giaùo hoäi khoâng phong thaùnh nhaân cho vò naøo ñang soáng, ngoaïi tröø Ñöùc Giaùo-Hoaøng ñöôïc xöng tuïng laø Ñöùc Thaùnh Cha.

Trong muoân loaøi vaïn vaät chæ con ngöôøi môùi coù yù nieäm veà söï thaùnh, vaø söï thaùnh thuoäc veà linh-giôùi. Kinh-Thaùnh khaúng

T

251

ñònh chæ coù “Ñöùc Chuùa Trôøi laø Ñaáng Thaùnh” (EÂ-sai 5:16) “Ñöùc Chuùa Trôøi caùc ngöôi voán laø thaùnh” (Leâ-vi kyù 19:2). Vaø baát cöù nhöõng gì thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi ñeàu phaûi ñöôïc thaùnh hoùa. Khi Ñöùc Chuùa Trôøi choïn AÙp-ra-ham Ngaøi taïo laäp moät daân thuoäc veà Ngaøi thì daân Y-sô-ra-eân laø daân thaùnh. “Vì ngöôi laø moät daân thaùnh cho Gieâ-hoâ-va Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi; Ngaøi ñaõ choïn ngöôi trong muoân daân treân maët ñaát, ñaëng laøm moät daân thuoäc rieâng veà Ngaøi” (Phuïc truyeàn luaät-leä kyù 7:6).

Khi Ñöùc Chuùa Trôøi baèng loøng ñöa Ngoâi Hai Ñöùc Chuùa Trôøi vaøo traàn theá qua loøng trinh-nöõ Ma-ri ñaëng laøm Cöùu Chuùa cho caû nhaân loaïi. Thì Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ chaáp-nhaän nhöõng ngöôøi baèng loøng tieáp-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình laøm moät daân thuoäc rieâng veà Ngai, moät daân thaùnh nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Ngaøi ñaõ choïn chuùng ta trong Ñaáng Christ ñaëng laøm neân thaùnh khoâng choã traùch ñöôïc tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 1:4). “Laø daân thaùnh, laø daân thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Phi-e-rô 2:9).

Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi thaùnh khoâng caên-cöù treân haønh-vi thaùnh-thieän, maø caên-cöù treân söï taùi-sinh do quyeàn naêng Thaùnh-Linh Ñöùc Chuùa Trôøi. Bôûi söï taùi-sinh, Cô-ñoác nhaân coù “hoät gioáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong ngöôøi” (I Giaêng 3:9). Ñaây laø moät söï maàu-nhieäm maø quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân khoù coù theå hieåu ñöôïc. Söï maàu-nhieäm taát nhieân khoâng theå luaän-lyù. Nhöng chuùng toâi laø Cô-ñoác nhaân, ñöôïc taùi sanh, ñöôïc danh phaän laøm con Ñöùc Chuùa Trôøi, coù Thaùnh-Linh ngöï trong loøng khieán chuùng toâi goïi Ñöùc Chuùa Trôøi – “Aba, Cha” (Ga-la-ti 4:6).

Khi xöa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ hieän ra cuøng Moâi-se taïi moät buïi gai ñang chaùy maø khoâng taøn. Moâi-se toan böôùc laïi xem. Ñöùc Chuùa Trôøi beøn phaùn cuøng Moâi-se: “Haõy côûi giaøy ngöôi ra, vì choã ngöôi ñang ñöùng laø ñaát thaùnh” (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 3:5). Söï hieän-dieän cuûa Ngaøi ñaõ khieán cho maûnh ñaát caèn coãi, dô daùy trôû neân ñaát thaùnh. Huoáng chi con ngöôøi, daàu ôû trong baát cöù traïng-huoáng naøo maø ñaõ tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, ñöôïc taùi sanh, coù Ñöùc Thaùnh Linh ngöï trò taát

252

phaûi laø ngöôøi thaùnh nhö lôøi Kinh-Thaùnh cheùp: “Anh em haù chaúng bieát mình laø ñeàn thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Thaùnh-Linh Ñöùc Chuùa Trôøi ôû cuøng anh em sao?... Vì ñeàn thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø thaùnh, maø chính mình anh em laø ñeàn thôø.” (I Coâ-rinh-toâ 3:16).

Nhö vaäy, thaùnh nhaân khoâng phaûi laø ngöôøi coù ñôøi soáng phoái- keát vôùi Thöôïng-Ñeá, khoâng phaûi laø ngöôøi ñöôïc taán phong bôûi giaùo quyeàn. Theo lôøi Kinh-Thaùnh, laø ngöôøi ñöôïc taùi sanh, “coù haït gioáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”, coù Chuùa Thaùnh Linh ngöï-trò trong loøng. Chæ coù Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi thaùnh.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta khoâng thaùnh theo söï suy-xeùt cuûa ngöôøi ñôøi. Chuùng ta thaùnh theo nguyeân-taéc chaáp-nhaän cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng ta thaät söï laø thaùnh nhaân tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi. Chuùng ta tuï hoïp laïi thaønh hoäi-thaùnh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Moãi Cô-ñoác nhaân laø moät phaàn töû thaùnh trong moät thaân-theå thaùnh maø Ñaáng Christ laø ñaàu. (EÂ-pheâ-soâ 5:23).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta laø ngöôøi thaùnh. Ñöùc Chuùa Trôøi, “Ñaáng goïi anh em laø thaùnh, thì anh em cuõng phaûi thaùnh trong moïi caùch aên ôû mình” (I Phi-e-rô 1:15). “Vaäy, chôù ñeå toäi loãi cai trò... vaø chôù chieàu theo tö duïc noù. Chôù noäp chi-theå mình cho toäi loäi, nhö laø ñoà duøng gian-aùc” (Roâ-ma 6:12). Nhöng haõy “tìm theo söï neân thaùnh” (Heâ-bô-rô 12:14).

Ñaây laø meänh leänh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Thaùnh, truyeàn cho Cô-ñoác nhaân, Ngöôøi Thaùnh: “Haõy neân thaùnh, vì ta laø thaùnh” (I Phi-e-rô 1:16).

253

67

NEÂN THAÙNH

aây laø meänh-leänh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, Ñaáng Thaùnh, truyeàn cho caùc Cô-ñoác nhaân, Ngöôøi Thaùnh: “Haõy neân thaùnh, vì ta laø thaùnh” (I Phi-e-rô 1:16).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân khoâng daùm nhaän mình laø Ngöôøi Thaùnh vì ñaõ suy “thaùnh” theo quan-ñieåm cuûa ngöôøi ñôøi. Nhieàu Cô-ñoác nhaân khoâng hieåu mình laø Ngöôøi Thaùnh vì khoâng ñöôïc daïy-doã ñuùng theo söï minh-ñònh cuûa Kinh-Thaùnh. Nhieàu Cô-ñoác nhaân khoâng caûm thaáy mình laø Ngöôøi Thaùnh vì Ma-quæ luoân toá caùo nhöõng baát-toaøn, luoân baøy-toû nhöõng yeáu-ñuoái trong con ngöôøi Cô-ñoác. Bôûi nhöõng lyù do treân, nhieàu Cô-ñoác nhaân khoâng quyeát taâm theo lôøi giuïc-giaõ cuûa Kinh-Thaùnh chaêm lo “tìm theo söï neân thaùnh” (Heâ-bô-rô 12:14).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân bieát roõ mình laø Ngöôøi Thaùnh. Höôûng ñöôïc söï cöùu-roãi chaéc-chaén ñôøi-ñôøi trong Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ. Vaø thieâng-ñaøng laø haäu quaû töông-lai toái-haäu haïnh-phöôùc trong söï cöùu-chuoäc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Khoâng theå sa hoûa-nguïc. “Seõ ñöôïc cöùu, song döôøng nhö qua löûa vaäy” (I Coâ-rinh-toâ 3: 15) cuõng ñuû roài. “Tìm theo söï neân thaùnh” laøm chi cho meät, laïi “ngöôïc ñôøi”.

Taïi Vieät-Nam chuùng toâi coù tröôøng Trung tieåu hoïc vaø Maãu giaùo AÙnh-Saùng. Vaøo ngaøy khai giaûng, toâi thöôøng vaøo lôùp maãu giaùo chæ cho caùc em caùi nhaõn-hieäu tröôøng ñöôïc ñính treân aùo vaø nhaéc caùc em noùi lôøi töï haøo – Em laø hoïc-sinh tröôøng AÙnh Saùng. Caùc em trung hoïc vaên hay chöõ toát laø hoïc-sinh cuûa tröôøng. Caùc em môùi vaøo Maãu Giaùo, chöõ A khoâng bieát, soá 1 chaúng hay, cuõng

Ñ

254

laø hoïc-sinh cuûa tröôøng. Ñaõ laø hoïc-sinh thì phaûi hoïc, tröôùc deã sau khoù. Baøi ca cuûa tröôøng luoân-luoân nhaéc-nhôû caùc em “hoïc cho töông-lai cho ñaát nöôùc, cho gioáng daân Laïc-Hoàng. AÙnh veû vang söû xanh löu truyeàn”. Laø Cô-ñoác nhaân, laø Ngöøôi Thaùnh maø khoâng chòu “tìm söï neân thaùnh” haù chaúng laø chuyeän baát bình-thöôøng sao? Chuùng ta chaúng daïi nhö vaäy.

Cô-ñoác nhaân maø soáng theo tö duïc mình: “AÁy laø gian daâm, oâ-ueá, luoâng-tuoàng, thôø hình-töôïng, phuø-pheùp, thuø-oaùn, tranh-ñaáu, ghen-gheùt, buoàn-giaän, caõi-laãy, baát-bình, beø-ñaûng, ganh-goå, say- söa, meâ aên-uoáng, cuøng caùc söï khaùc gioáng nhö vaäy” (Ga-la-ti 5:19-21), laø Ngöôøi Thaùnh khoâng neân thaùnh.

Theo lôøi caàu nguyeän cuûa Chuùa Jeâsus leân Ñöùc Chuùa Trôøi cho nhöõng ngöôøi thuoäc veà Ngaøi raèng: “Xin Cha laáy chaân-lyù khieán cho hoï neân thaùnh; lôøi Cha töùc laø chaân-lyù” (Giaêng 17: 17). Chuùng ta thaáy roõ caùi nguyeân-taéc vaø naêng-löïc khieán chuùng ta neân thaùnh aáy laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi – Kinh-Thaùnh. Cô-ñoác nhaân maø soáng theo lôøi Kinh-Thaùnh daïy laø Ngöôøi Thaùnh neân thaùnh. YÙ-thöùc ñöôïc ñieàu quan-troïng naøy, toâi ñaõ ñeå nhieàu thì giôø nghieân-cöùu vaø soaïn caùc baøi hoïc Kinh-Thaùnh caùch deã hieåu ñeå giuùp con caùi Chuùa hoïc bieát lôøi cuûa Ngaøi. Quyù vò haõy mua ngay Baøi Hoïc Kinh-Thaùnh do Muïc-sö Bình soaïn ñeå bieát roõ quy luaät soáng cuûa ngöôøi Cô-ñoác theo lôøi Kinh-Thaùnh. Quyù vò ñöøng lo khoâng ñuû söùc soáng theo lôøi Kinh-Thaùnh daïy ñeå ñöôïc neân thaùnh. Vì “chính Ñöùc Chuùa Trôøi caûm ñoäng loøng anh em vöøa muoán laøm theo yù toát Ngaøi” (Phi-líp 2:13).

Cô-ñoác nhaân laø Ngöôøi Thaùnh phaûi soáng ñôøi soáng neân thaùnh.

Cô-ñoác nhaân laø Ngöôøi Thaùnh. Thaân theå Cô-ñoác nhaân cuõng ñaõ ñöôïc thaùnh hoùa. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Anh em haù chaúng bieát raèng thaân-theå mình laø ñeàn thôø cuûa Ñöùc Thaùnh Linh ñang ngöï trong loøng anh em... vì ñeàn thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø thaùnh, maø chính anh em laø ñeàn thôø...” (I Coâ-rinh-toâ 6: 19; 3: 17). Nhieàu Cô-ñoác nhaân yù-thöùc maïnh thaân-theå mình laø ñeàn thôø Thaùnh coù Ñöùc Thaùnh Linh ngöï-trò neân ñaõ quyeát-ñònh töø boû röôïu,

255

thuoác laù cuøng giöõ tieát-ñoä trong moïi söï ñeå traùnh tình-traïng töï “phaù huûy ñeàn thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 3:17). Moät ñieàu toái troïng maø Cô-ñoác nhaân phaûi hieåu roõ: AÁy laø phaûi traùnh “taø daâm”. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy roõ: “Maëc daàu ngöôøi ta phaïm toäi gì, toäi aáy coøn laø ngoaøi thaân theå; nhöng keû buoâng mình vaøo söï daâm duïc, thì phaïm ñeán chính thaân-theå mình” (I Coâ-rinh-toâ 6: 18). Lieân heä xaùc thòt, tình duïc giöõa vôï choàng ñöôïc keå laø “chaùnh daâm” – thaùnh. Ngoaøi ra ñeàu laø “taø daâm”, laøm oâ-ueá ñeán thaân theå thaùnh cuûa Cô-ñoác nhaân.

Nhieàu Cô-ñoác nhaân yù-thöùc maïnh thaân-theå thaùnh-hoùa cuûa mình neân quyeát ñònh khoâng keát-hieäp vôï choàng vôùi ngöôøi khoâng phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Vì “söï saùng vôùi söï toái coù thoâng-ñoàng nhau ñöôïc chaêng?... ngöôøi tin coù phaàn gì vôùi keû chaúng tin? Coù theå naøo hieäp ñeàn thôø Ñöùc Chuùa Trôøi laïi vôùi hình töôïng taø-thaàn?” (I Coâ-rinh-toâ 6: 14-16). Neáu keát-hieäp laø töï laøm oâ-ueá thaân-theå mình, laø laøm moät phaàn-töû trong thaân-theå Ñaáng Christ ra oâ-ueá. Vaäy “chôù mang aùch chung vôùi keû chaúng tin”. (I Coâ-rinh-toâ 6:14). Nhöng “Haõy laáy thaân-theå mình laøm saùng danh Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 6:20).

Hôõi Cô-ñoác nhaân, Ngöôøi Thaùnh. Haõy “tìm theo söï neân thaùnh” (Heâ-bô-rô 12:14). “Laøm cho troïn vieäc neân thaùnh” (II Coâ-rinh-toâ 7:1).

256

68

DAÂN CHUÙA

uøa Giaùng-sinh naêm 1986, toâi ñöôïc môøi qua UÙc giaûng cho Ñaïi-Hoäi Tin-Laønh Baùp-Tít kyø 3 cuûa coäng-ñoàng Cô-ñoác ngöôøi Vieät. Trong

moät laàn giôùi-thieäu dieãn-giaû, vò höôùng daãn ñaõ hoan-nghinh toâi, moät ngöôøi “Myõ” noùi soõi tieáng Vieät ñeán giaûng cho nhöõng ngöôøi “UÙc” nghe raønh tieáng Vieät. Toâi ñaõ phaûi ñính chính raèng mình vaãn laø ngöôøi Vieät tò-naïn treân ñaát Myõ vôùi theû xanh taïm dung.

Nhöõng laàn toâi ñöôïc môøi ñeán giaûng taïi caùc Hoäi-thaùnh Myõ, toâi laïi trang phuïc khaên ñoùng, aùo daøi ñeå hoï khoûi laàm vôùi moät daân toäc AÙ chaâu naøo khaùc. Toâi vaãn töï haøo mình laø daân Vieät, khoâng phaûi vì daân Vieät coù ñeán hôn-boán-ngaøn-naêm-vaên-hieán, maø chæ laø voán sinh ra laø daân Vieät.

Khoù coù coâ-nhi naøo haõnh-dieän veà coâ-nhi-vieän khang-trang, ñeïp-ñeõ, tieän nghi mình ñang cö-truù. Nhöõng giaác mô ñeïp ñaõ ñöa noù veà maùi tranh ngheøo treân maûnh ñaát cha oâng, nôi choân nhau caét ruùn.

Laøm sao chuùng ta coù theå chaáp-nhaän “ñaâu cuõng laø nhaø”, ñaâu cuõng laø queâ-höông, daàu laø thöù queâ-höông thöù hai. Nhöng ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân thì ñaâu cuõng laø taïm truù vaø taïm truù caû treân queâ-höông mình. Hoï “xöng mình laø ngöôøi khaùch vaø boä haønh treân ñaát” (Heâ-bô-rô 11:13). Chæ vì Cô-ñoác nhaân ñaõ ñöôïc “taùi sinh” (born again) trong linh giôùi, trong Nöôùc Trôøi, bôûi söï aên-naên toäi, tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Ñöôïc chính Ñöùc Chuùa Trôøi “ban cho quyeàn pheùp trôû neân con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi” (giaêng 1:12). Trôû neân “daân thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi... laø daân Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Phi-e-rô 2: 9,10). Cô-ñoác nhaân

M

257

laø coâng-daân Thieân Quoác. Bôûi ñoù, hoï “ham meán moät queâ-höông toát hôn, töùc laø queâ-höông ôû treân trôøi; neân Ñöùc Chuùa Trôøi khoâng hoå-theïn maø xöng mình laø Ñöùc Chuùa Trôøi cuûa hoï, vì Ngaøi ñaõ saém saün cho hoï moät thaønh” (Heâ-bô-rô 11:16). Cöùu Chuùa Jeâsus Christ seõ töø trôøi trôû laïi nhö lôøi Ngaøi höùa vôùi Cô-ñoác nhaân raèng: “Ta seõ trôû laïi ñem caùc ngöôi ñi vôùi Ta, haàu cho Ta ôû ñaâu, thì caùc ngöôi cuõng ôû ñoù” (Giaêng 14:3).

Muoán trôû neân coâng-daân Hoa-Kyø, chính-quyeàn ñoøi hoûi ngöôøi ngoaïi-quoác phaûi cö truù hôïp phaùp treân laõnh thoå Hoa-Kyø ít nhaát laø 5 naêm, khoâng bò keát aùn vaø phaûi qua moät cuoäc traéc-nghieäm veà söï hieåu bieát toái thieåu veà quoác gia naøy. Nhöng neáu quùy vò muoán trôû neân coâng-daân Nöôùc Trôøi, quyù vò khoâng caàn coù thôøi gian “ñi nhaø thôø”. Khoâng caàn chöùng-minh coù moät ñôøi soáng khaû dó “toát”. Cuõng chaúng caàn bieát moät vaøi leã nghi trong Hoäi thaùnh hay hoïc thuoäc vaøi caâu Kinh-Thaùnh. Quí vò chæ caàn nhaän bieát mình laø ngöôøi coù toäi. Quyù vò ñöøng ngaïi xaùc nhaän ñieàu naøy vì trong traàn theá coù ai voâ toäi ñaâu. Quyù vò baèng loøng tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus, Ñaáng ñeán töø trôøi gaàn 2,000 naêm veà tröôùc trong chöông-trình cöùu roãi nhaân-loaïi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi ñaõ gaùnh laáy toäi-loãi cuûa quyù vò vaø toâi treân thaäp töï giaù, thay cho moãi chuùng ta nhaän laáy söï hình phaït toäi-loãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Ngaøi ñaõ trôû thaønh Cöùu Chuùa cuûa quyù vò vaø toâi. Hieåu nhö vaäy, quyù vò chaáp-nhaän baèng ñöùc-tin qua lôøi caàu- nguyeän chaân-thaønh vaø ñôn-giaûn nhö vaày:

- Kính laïy Ñöùc Chuùa Trôøi, con bieát con laø ngöôøi coù toäi. Taï ôn Chuùa ñaõ ban Con Moät cuûa Ngaøi, laø Chuùa Jeâsus, chòu cheát ñeàn toäi cho con treân thaäp töï giaù. Giôø ñaây con xin tin nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa con. Caàu xin Ñöùc Chuùa Trôøi tha toäi con vaø tieáp-nhaän con laøm con cuûa Ngaøi. Xin Ngaøi giuùp con vaø höôùng- daãn con, ñeå con soáng ñeïp yù thaùnh Ngaøi. Con caàu-nguyeän trong danh Chuùa Jeâsus Christ. A-men.

Quyù vò ñaõ laø coâng-daân Nöôùc Trôøi. Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, daân Ñöùc Chuùa Trôøi, laø coâng-daân

Nöôùc Trôøi. Nhöõng ngaøy taïm truù treân ñaát naøy, soáng “giöõa doøng

258

doõi hung-aùc ngang-nghòch, ñöôïc neân con caùi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, khoâng vít, khoâng tì, khoâng choã traùch ñöoïc, laïi giöõa doøng-doõi ñoù, giöõ laáy ñaïo söï soáng, chieáu saùng nhö ñuoác trong theá-gian” (Phi-líp 2:15). Muoán nhö vaäy, môøi quyù vò choïn löïa vaø gia nhaäp vaøo moät Hoäi thaùnh ñòa-phöông, coù vò Muïc-sö ñaày ôn höôùng-daãn quyù vò trong söï thôø-phöôïng Chuùa, hoïc Kinh-Thaùnh, soáng ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi. AÁy laø “giöõ laáy ñaïo söï-soáng”. Quyù vò seõ trôû neân chöùng-nhaân cho Ngaøi. Baèng ñôøi soáng, soáng theo quy-luaät Ngaøi “Ngöôi haõy heát loøng, heát linh-hoàn, heát yù maø yeâu meán Chuùa, laø Ñöùc Chuùa Trôøi ngöôi. Ñoù laø ñieàu raên thöù nhöùt vaø lôùn hôn heát. Coøn ñieàu raên thöù hai ñaây, cuõng nhö vaäy: Ngöôi haõy yeâu keû laân caän nhö mình” (Ma-thi-ô 22:37-39). Baèng nhaân-sinh-quan cuûa “ngöôøi saùng-laùng trong Chuùa” (EÂ-pheâ-soâ 5:8). Baèng moät taâm- voïng “queâ höông toát hôn” (Heâ-bô-rô 11:16). AÁy laø “chieáu saùng nhö ñuoác trong theá-gian”.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, “laø daân Ñöùc Chuùa Trôøi”, laø coâng-daân Nöôùc Trôøi. Chuùng ta coù boån-phaän, chuùng ta coù traùch-nhieäm vaø chuùng ta coù nieàm haõnh-dieän cuûa coâng-daân Nöôùc Trôøi.

259

69

DAÂN CHUÙA

aëc daàu baûn Tuyeân-Ngoân Quoác-Teá Nhaân-Quyeàn minh-ñònh raèng:

* Moïi ngöôøi sinh ra ñöôïc töï-do vaø bình-ñaúng veà nhaân-phaåm vaø quyeàn-lôïi. Ngöôøi coù leõ phaûi laø löông-taâm neân phaûi aên ôû vôùi nhau nhö tình huynh-ñeä.

* Ngöôøi naøo cuõng coù quyeàn soáng, quyeàn töï-do vaø ñöôïc baûo-ñaûm tính-meänh mình.

* Khoâng ai bò ngöôøi khaùc xaâm-phaïm ñeán ñôøi tö, gia-ñình, nôi ôû, thö töø, hoaëc xuùc-phaïm ñeán danh-giaù hay tieáng taêm mình. Ai cuõng coù quyeàn ñöôïc che chôû vôùi caùc söï xuùc-phaïm ñoù.

Ñaõ laø con ngöôøi thì bình-ñaúng vaø coù ñoàng moät giaù-trò. Nhöng treân thöïc-teá, coâng-daân cuûa moät nöôùc nhöôïc-tieåu vaãn bò coi “reû” hôn coâng-daân cuûa moät ñaïi cöôøng-quoác. Phao-loâ ñaõ bò chaùnh-quyeàn daân toäc mình coi chaúng ra gì, “duøng roi maø tra ngöôøi”. Song khi bieát Phao-loâ tuy laø ngöôøi Do-thaùi nhöng laïi laø “quoác-daân Roâ-ma, thì sôï haõi” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 22:16). Cô-ñoác nhaân laø “daân thuoäc veà Ñöùc Chuùa Trôøi... laø daân Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Phi-e-rô 2:9,10), laø coâng-daân Nöôùc Trôøi. Ñoâi khi ñöôïc gioáng nhö Cöùu Chuùa Jeâsus, bò ngöôøi ñôøi “khinh deå vaø chaùn boû... chaúng coi ra gì” (EÂ-sai 53:3). Ñöøng coù caûm nghó maát giaù. Chuùa Jeâsus khaúng-ñònh raèng: “Quaû thaät, ta noùi cuøng caùc ngöôi, trong nhöõng ngöôøi bôûi ñaøn baø sanh ra, khoâng coù ai ñöôïc toân-troïng hôn Giaêng Baùp-tít, nhöng maø keû raát nhoû heøn trong nöôùc Thieân-ñaøng coøn ñöôïc toân troïng hôn ngöôøi.” (Ma-thi-ô 11:11). Ñaõ laø Cô-ñoác nhaân laø “ñaõ ñöôïc chuoäc baèng giaù cao roài” (I Coâ-rinh-toâ 7:23). Laø con ngöôøi raát giaù trò tröôùc maët Ñöùc Chuùa Trôøi.

Thöa quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân, chuùng toâi ñang coá

M

260

thuyeát-phuïc quyù vò tieáp nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, chæ vì muoán quyù vò trôû neân coù giaù trong Nöôùc Trôøi.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, caùi giaù-trò cao caû laøm cho chuùng ta töï haøo, nhöng khoâng theå töï-kieâu. Coâng-daân “toát” cuûa Nöôùc Trôøi phaûi “trôû neân khieâm-nhöôøng” (Ma-thi-ô 18:1-4).

Taïi hoäi chôï trieån-laõm quoác teá, chuùng ta chaéc-chaén khoâng theå tìm thaáy gian haøng cuûa moät quoác-gia naøo ñoù tröng baøy vaø bieåu-dieãn haøng vaø vaên-hoùa phaåm “nöôùc ngoaøi”. Nhöng ai naáy haõnh- dieän, coá söùc trình baøy vaø phoå-bieán nhöõng ñieàu thuoäc veà quoác-gia mình. Tieác thay, nhieàu Cô-ñoác nhaân laïi coù theå thao thao baát tuyeät nhieàu vaán-ñeà, ngoaïi tröø “giaõi-baøy nhöõng ñieàu veà Nöôùc Trôøi maø khuyeân-doã caùc keû nghe mình” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 19:8). Nghó maø buoàn. Coù khi ñöôïc ai hoûi tôùi, hoï cuõng lôù-quôù giaûng-giaõi nhö moät baø trong cuoäc phoûng-vaán nhaäp tòch:

- Toång-thoáng ñaàu tieân laø ai? - Toång-thoáng Ngoâ-ñình-Dieäm. - Khoâng, toâi hoûi veà Toång-thoáng nöôùc Myõ. Baø khoâng nhôù roõ, oâng choàng ñöùng caïnh nhaéc kheùo. - Thì caùi teân con ñöôøng mình ôû ñoù. Baø cöôøi ñaùp: - Washington Blvd. Nghó maø toäi. Hôõi Cô-ñoác nhaân, haõy ñoïc Kinh-Thaùnh. Haõy hoïc lôøi Chuùa.

Haõy soáng theo yù Chuùa. Phaûi coù töøng traûi, kinh-nghieäm thuoäc linh ñeå chuùng ta coù theå giaûng giaõi Nöôùc Trôøi caùch chính xaùc qua lôøi noùi vaø qua caû “caùch soáng xöùng ñaùng vôùi Tin-laønh cuûa Ñaáng Christ.” (Phi-líp 1:27).

Thaùng 10 naêm 1997, toâi ñöôïc môøi ñeán haàu-vieäc Chuùa taïi moät soá Hoäi thaùnh thuoäc Altamaha Baptist Association, GA. Toâi ñöôïc tieáp röôùc aên ôû taïi nhaø baùc-só R. V. Meguiar suoát moät tuaàn leã. Baùc-só Meguiar laø moät Cô-ñoác nhaân raát yeâu meán Chuùa, raát haõnh dieän ñöôïc laøm coâng-daân Nöôùc Trôøi. Baùc-só laøm vieäc taïi beänh vieän ñòa-phöông vaø coù moät phoøng maïch raát ñoâng khaùch. Baùc-só coù thö-vieän rieâng taïi nhaø vôùi hai keä saùch lôùn, moät veà y-

261

khoa, moät veà ñaïo-lyù. Baùc-só duøng khaù thì giôø nghieân-cöùu Kinh-Thaùnh. Tuy raát baän-roän trong ngheà-nghieäp, Baùc-só vaãn haêng say trong coâng-vieäc nhaø Chuùa. Baùc-só daâng tieàn caùch roäng-raõi cho coâng vieäc Chuùa taïi quoác noäi vaø yeåm-trôï coâng-vieäc truyeàn-giaùo taïi quoác ngoaïi. Baùc-só daïy moät lôùp Kinh-Thaùnh vaøo saùng Chuùa Nhaät, Thöù Tö daïy moät lôùp “Ñôøi Soáng Taêng-Tröôûng” vaø Thöù Baûy daïy moät lôùp Kinh-Thaùnh tö-gia ôû xa Hoäi-thaùnh ñeå chuaån bò môû moät Hoäi-thaùnh môùi. Baùc-só tham-gia vaøo ban haùt nhaø thôø, ban thaêm-vieáng, ban chöùng-ñaïo, coå-ñoäng vaø gôûi thuoác men, duïng cuï y-khoa vaø quaàn aùo cho caùc chaån-y vieän ôû Phi chaâu. Theá maø Baùc-só noùi vôùi toâi vaãn caûm thaáy chöa ñuû. Cô-ñoác nhaân naøo töï haøo veà Nöôùc Trôøi thì khoù ôû döng. Hoï ñem caû taøi-trí, söùc-löïc, tieàn-baïc, aân töù Chuùa ban ñeå “laøm coâng vieäc Chuùa caùch dö daät luoân” (I Coâ-rinh-toâ 15:58).

Hôõi Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta laø coâng-daân Nöôùc Trôøi. Chuùng ta coù boån-phaän xaây döïng vaø môû mang Nöôùc Trôøi ñeå ngaøy Chuùa Jeâsus töø trôøi trôû laïi, coù “voâ soá ngöôøi, khoâng ai ñeám ñöôïc, bôûi moïi nöôùc, moïi chi-phaùi, moïi daân-toäc, moïi tieáng maø ra; chuùng ñöùng tröôùc Ngoâi vaø tröôùc Chieân Con maëc aùo traéng, tay caàm nhaønh chaø laø” (Khaûi-huyeàn 7:9).

Mong raèng ngaøy ñoù coù quyù vò trong ñoaøn DAÂN CHUÙA.

262

70

THAÂN-THEÅ CHUÙA

ieåu theo ca-dao, daân Vieät ta hieáu khaùch, yeâu ñoàng loaïi. “Baàu ôi thöông laáy bí cuøng, tuy raèng khaùc gioáng nhöng chung moät giaøn”. Chung giaøn, cuøng

sanh soáng treân giaûi ñaát Vieät thì phaûi bieát thöông nhau. Hieåu nghóa “ñoàng-baøo” theo huyeàn-thoaïi daân Vieät ra töø moät boïc traêm tröùng, thì daân Vieät phaûi bieát gaén-boù vôùi nhau hôn baát cöù daân-toäc naøo treân theá-giôùi. Nhöng treân thöïc-teá, daân Vieät mình cuõng chaúng khaù gì hôn caùc daân-toäc treân theá-giôùi. Thu heïp “ñoàng-baøo” thaønh ñoàng-toäc, ñoàng-chi, roài ñeán ñoàng-gia. Ngoaøi xaõ-hoäi thì baïn ñoàng- ngaønh, ñoàng-nghieäp, ñoàng-ñoäi, ñoàng-chí. Qua laõnh-vöïc toân-giaùo cuõng ñoàng-ñaïo, ñoàng-phaùi, ñoàng-moân. Song vaãn baát oån, khoù yeâu-thöông, khoâng ñoaøn-keát.

Loaøi vaät coù theå “ngöu taàm ngöu, maõ taàm maõ”. Nhöng vôùi loaøi ngöôøi, hai keû “toát” chöa chaéc ñaõ thuaän, vaø hai keû “xaáu” laïi caøng deã nghòch. Nhöng vôùi Cô-ñoác nhaân, Chuùa Jeâsus baét buoäc “Caùc ngöôi haõy yeâu nhau” (Giaêng 15: 12). Ñaây laø moät ñieàu-raên. “Ñoàng-baøo” ñuû söùc maïnh phaù-ñoå moïi böùc töôøng ngaên-caùch bôûi quoác-gia, daân-toäc, xaõ-hoäi, vaên-hoùa, v.v... Nhöng ngöôøi Cô-ñoác khoâng yeâu nhau bôûi “ñoàng ñaïo”. Song yeâu nhau bôûi “ñoàng trong moät Thaùnh-Linh” (EÂ-pheâ-soâ 2:18).

Moïi Cô-ñoác nhaân ñeàu bôûi ñoàng moät “Thaùnh-Linh” maø sanh (Giaêng 3:5) ra trong gia-ñình Ñöùc Chuùa Trôøi. Roài ñoàng moät Thaùnh-Linh ngöï trò trong Cô-ñoác nhaân, khieán Cô-ñoác nhaân nhaän bieát Ñöùc Chuùa Trôøi laø “A-ba, Cha” vaø nhaän moïi Cô-ñoác nhaân laø anh em, con cuøng moät Cha (Ga-la-ti 4: 6; 3: 26 - 29).Roài caùc con caùi Chuùa “chung moät Thaùnh-Linh ñeå hieäp laøm moät thaân... laø thaân cuûa Ñaáng Christ” (EÂ-pheâ-soâ 12:13,27). Ñaây laø moät söï

H

263

maàu- nhieäm trong söï keát-hôïp Chuùa vaø moïi Cô-ñoác nhaân. Ñaây laø moät söï maàu-nhieäm baûo-ñaûm veà söï cöùu-roãi chaéc-chaén cuûa moïi Cô-ñoác nhaân (Giaêng 10: 29).

Moãi Cô-ñoác nhaân laø moät phaàn töû trong thaân-theå Chuùa. Ngaøi “ban cho moãi chi-theå caùi ñòa-vò theo yù Ngaøi laáy laøm toát maø chæ ñònh” (Coâ-rinh-toâ 12:18). Moãi Cô-ñoác nhaân ñöôïc Chuùa xöû-duïng tuøy theo khaû-naêng vaø aân töù Chuùa ban cho. Tuy ngöôøi laøm vieäc naøy, keû laøm vieäc kia. Theo con maét theá-thöôøng coù vieäc troïng vieäc khinh, coù vieäc lôùn vieäc nhoû. Nhöng döôùi nhaõn quang Chuùa, moïi sinh-hoaït trong thaân-theå Chuùa ñeàu goàm toùm trong hai chuû ñích: thôø phöôïng vaø haàu vieäc Ñöùc Chuùa Trôøi. Vì coù cuøng chuû ñích, neân moïi Cô-ñoác nhaân, moãi phaàn töû “trong thaân khoâng coù söï phaân reõ, maø caùc chi theå phaûi ñoàng lo töôûng ñeán nhau” (I Coâ-rinh-toâ 12:25).

Daàu vaäy, thænh thoaûng cuõng coù nhöõng phaàn-töû trong thaân-theå Ñaáng Christ “noåi loaïn” quyeát ñònh “khoâng chôi, khoâng hôïp taùc, khoâng thaân-höõu” vôùi nhöõng phaàn töû khaùc cuøng trong moät thaân. Toäi nghieäp! Theo cô-theå hoïc, chæ coù nhöõng teá-baøo bò nhieãm ñoäc môùi coù tình-traïng dò bieät, baát hoøa vôùi nhöõng teá-baøo keá caän.

“Ñaáng Christ laø ñaàu Hoäi-thaùnh, Hoäi-thaùnh laø thaân-theå Ngaøi” (EÂ-pheâ-soâ 5: 23). Moãi Cô-ñoác nhaân, moãi phaàn töû cuûa thaân Ngaøi ñöôïc chæ-huy tröïc tieáp bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ. Hoäi-thaùnh Chuùa theo cheá-ñoä Quaân-Chuû. Ngaøi laø Chuùa. Moãi Cô-ñoác nhaân phaûi tin caäy vaø vaâng lôøi Ngaøi. Lôøi chuùa, Lôøi Kinh-Thaùnh daïy sao thì “suy gaãm ngaøy vaø ñeâm haàu cho caån-thaän laøm theo” (Gioâ-sueâ 1: 8).

“Ñaáng Christ ñaõ yeâu Hoäi-thaùnh (thaân Ngaøi)” (EÂ-pheâ-soâ 5: 25). Tình yeâu Ngaøi, huyeát Ngaøi, laø sanh-maïng Ngaøi chieám höõu taâm-hoàn Cô-ñoác nhaân. Taåy saïch moïi toäi-loãi, kieän-toaøn moïi yeáu ñuoái, nuoâi-döôõng taâm-linh, lôùn leân vaø tröôûng-thaønh gioáng nhö Ngaøi.

“Toû ra Hoäi-thaùnh (thaân Ngaøi) ñaày vinh-hieån, khoâng veát, khoâng nhaên, khoâng chi gioáng nhö vaäy, nhöng thanh saïch khoâng

264

choã traùch ñöôïc tröôùc maët Ngaøi” (EÂ-pheâ-soâ 5:27). Ñoù laø vieãn- töôïng toát ñeïp maø moïi Cô-ñoác nhaân seõ cuøng chung ñaït tôùi. Moät toång hôïp troïn-veïn vaø ñaày vinh-hieån qua söï chaêm soùc taän tình cuûa Ngaøi.

Môøi quyù vò gia-nhaäp vaøo Thaân-theå Chuùa. Quyù vò chæ caàn tin nhaän Chuùa Jeâsus laøm Chuùa Cöùu Theá cuûa mình. Chuùng toâi mong muoán hoøa-ñoàng vôùi quyù vò bôûi “ñoàng trong moät Thaùnh Linh”.

265

71

MUOÁI

öø xöa ñeán nay, muoái vaãn ñaéc duïng vaø raát caàn-thieát cho cuoäc soáng con ngöôøi. Muoái ôû thôøi xa xöa raát cao giaù. Ngaøy nay reû maït treân thò tröôøng,

nhöng chaúng ai daùm coi thöôøng vaø khoâng thieát ñeán muoái trong moät böõa aên. Caù khoâng aên muoái caù öông. Döa khoâng ñuû muoái döa khuù. Duøng muoái saùt truøng, duøng muoái baûo veä phaåm-chaát toát. Ñôøi maø nhaït-nheõo, buoàn cheát ñöôïc. Ñôøi maø maën-maø, chaéc vui soáng. Cô-ñoác nhaân laø Muoái. Raát caàn cho xaõ-hoäi baïi-hoaïi. Raát caàn cho cuoäc soáng quaù nhaït-nheõo cuûa nhaân theá.

Xin quyù vò ñöøng voäi cöôøi mæa. Cô-ñoác nhaân naøo daùm töï-phuï, quan-troïng hoùa con ngöôøi mình ôû giöõa nhaân-theá. Cô-ñoác nhaân ñaõ töøng bò nhaân theá thuø gheùt, xua ñuoåi, choái boû vaø coù khi coøn muoán loaïi-tröø. Nhöng Cô-ñoác nhaân khoâng vì tình nhaân-theá maø töï taùch-rôøi, coâ-laäp. Traùi laïi, caøng laên-xaû vaøo nhaân-theá, baùm laáy keû khoâng öa, thuø-gheùt. Tìm heát caùch giao-tieáp vôùi moïi ngöôøi, caû nhöõng phaàn töû bò coi laø “caën baõ” cuûa xaõ-hoäi. Cô-ñoác nhaân ñaõ laøm theo lôøi Chuùa Jeâsus daïy: “Caùc ngöôi laø muoái cuûa ñaát” (Ma-thi-ô 5: 13). Chuùa muoán duøng Cô-ñoác nhaân: Saùt-truøng, baûo-veä phaåm chaát toát vaø ñem höông-vò töôi-vui cho cuoäc soáng nhaân-theá. Cô-ñoác nhaân coù ñaëc-tính vaø khaû-naêng laøm ñöôïc nhöõng ñieàu ñoù.

Con ngöôøi voán baïi-hoaïi töø xa-xöa. Ngaøy nay coù khaùc chaêng laø baïi-hoaïi caùch vaên-minh. Laø “khoân-kheùo veà söï laøm döõ” (Roâ-ma 1: 30). Ngöôøi ta nghieân-cöùu veà toäi-aùc. Ngöôøi ta nghieân-cöùu veà caùch ngaên-ngöøa toäi-aùc. Nhöng ngöôøi ta chaúng daïi gì maát thì giôø nghieân-cöùu dieät tröø toäi-aùc trong con ngöôøi. Con ngöôøi chæ sôï hình phaït vì toäi, chôù chaúng ai sôï toäi. Con ngöôøi “thích” toäi.

T

266

“Caùc yù-töôûng cuûa loøng hoï chæ laø xaáu luoân... Taâm-taùnh loaøi ngöôøi vaãn xaáu xa töø khi coøn treû” (Saùng-theá kyù 6: 5; 8: 21). Cô-ñoác nhaân khoâng tìm caùch giaùo-huaán con ngöôøi. Neáu coù ñi nöõa cuõng chaúng ñaït. Song Cô-ñoác nhaân laø Muoái. Laø ngöôøi ñaõ ñöôïc cöùu-chuoäc, ñöôïc tinh-saïch bôûi huyeát baùu Cöùu Chuùa Jeâsus Christ. Ñem caùi kinh-nghieäm ñöôïc saïch toäi bôûi tin-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa. Ñöôïc Ñöùc Chuùa Trôøi tha toäi, taåy saïch moïi söï gian-aùc vaø ban cho “moät taám loøng trong saïch... moät thaàn-linh ngay thaúng” (Thi-thieân 51: 10), baøy-toû cuøng ñoàng-baøo ñoàng-loaïi. Ñoàng-baøo ñoàng-loaïi nhaän-thöùc ñuùng, tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, trôû thaønh Cô-ñoác nhaân, coù ñoàng moät kinh-nghieäm nhö moïi Cô-ñoác nhaân. Cô-ñoác nhaân ñaõ laø Muoái, giaùn-tieáp saùt-truøng, dieät toäi-loãi trong con ngöôøi.

Ngöôøi ta thích toäi. Nhöng chaúng ai mô-öôùc soáng trong moät xaõ-hoäi baïi-hoaïi, xaáu xa. Con ngöôøi hö-hoûng, song laïi muoán soáng trong caûnh thieân-ñaøng, thaùi-bình, thònh-trò. Chaúng bao giôø coù moät xaõ-hoäi toát-ñeïp vôùi nhöõng caù-nhaân hö-hoûng. Hö-hoûng laø tình-traïng ngöôøi chaúng ra ngöôøi. Nöûa ngöôøi nöûa ngôïm. Laø tình-traïng maát phaåm-chaát toát trong con ngöôøi. Laø maát caùi Tính Trôøi. “Cha meï sinh con, Trôøi sinh tính”. Tính ñaây chaúng phaûi laø tính-neát maø laø caùi baûn tính ñaïi ñoàng, töï nhieân nhi-nhieân. Caùi tính khoâng do kinh-nghieäm lòch-söû taïo neân maø laø caùi “linh-tính”. Ngöôøi ta chæ coøn tìm ñöôïc caùi “linh-tính” trong Cô-ñoác nhaân. Laø ngöôøi ñaõ ñöôïc taùi sinh bôûi Thaùnh-Linh (Giaêng 3: 5, 6) neân coù linh-tính, aáy laø “loøng yeâu thöông, söï vui-möøng, bình-an, nhòn-nhuïc, nhôn-töø, hieàn-laønh, trung-tín, meàm-maïi, tieát-ñoä” (Ga-la-ti 5:22). Cô-ñoác nhaân laø Muoái. Coù linh-tính ñeå giuùp ñôõ xaõ hoäi giöõ ñöôïc phaàn naøo baûn tính ngöôøi voán coù töø tröôùc. Nhöng raát tieác. Döa khoâng ñuû muoái döa khuù. Vì khoâng ñuû Muoái, chuùng toâi ñang coá gaéng truyeàn- baù phöông-phaùp taùi-sinh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cho nhieàu ngöôøi, haàu coù theâm Cô-ñoác nhaân, ñuû Muoái coù caàn cho moät xaõ-hoäi toát-ñeïp.

Ngaøy Chuùa-Nhöït, moät ngaøy khoâng nhö moïi ngaøy trong tuaàn. Ngöôøi Cô-ñoác ñi nhaø thôø, thôø-phöôïng Chuùa. Phaàn taâm-

267

linh ñöôïc thoûa-maõn bôûi ôn Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho. Quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân cuõng coù moät ngaøy Chuùa-Nhöït. Nhöng taâm-linh khoâng ñöôïc thoûa-maõn neân phaûi ñi tìm nieàm vui nôi traàn-theá ñeå bôùt ñi söï teû-nhaït cuûa ngaøy thaùng mieät-maøi trong danh, lôïi, quyeàn. Quyù vò ñöøng laáy laøm laï khi Cô-ñoác nhaân aân-caàn môøi quyù vò tôùi nhaø thôø ngaøy Chuùa-Nhöït daàu quyù vò khoâng phaûi laø “chieân cuûa Chuùa”. Cô-ñoác nhaân laø Muoái. Muoán giuùp quyù vò moät ngaøy leân höông, theâm ñaäm ñaø trong cuoäc soáng. Trong söï thôø phöôïng Chuùa, quyù vò seõ tìm ñöôïc “Ñöùc-tin, söï troâng-caäy, tình yeâu-thöông” (I Coâ-rinh-toâ 13:13). Ba ñieàu ñoù haù chaúng laøm cho ñôøi soáng chuùng ta theâm maën maø vui soáng hay sao?

Hôõi Cô-ñoác nhaân, chuùng ta laø Muoái. Chuùng ta coù nhieäm-vuï dieät toäi-loãi, baûo veä phaåm-chaát toát trong xaõ-hoäi vaø ñem phöôùc- haïnh cho moïi ngöôøi. Vaäy “Caùc ngöôi phaûi coù muoái trong loøng mình” (Maùc 9:51). Cô-ñoác nhaân haõy “daâng thaân-theå mình laøm cuûa leã soáng vaø thaùnh, ñeïp loøng Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 12:1). “Chôù neân daâng leân thieáu muoái; vì muoái laø daáu hieäu veà söï giao-öôùc cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ laäp cuøng ngöôi” (Leâ-vi kyù 2:13). Laø daâng mình vôùi aân-suûng Ngaøi. Vì côù ñoù “lôøi anh em phaûi coù aân-haäu theo luoân, vaø neâm theâm muoái, haàu cho anh em bieát neân ñoái ñaùp moãi ngöôøi laø theá naøo” (Coâ-loâ-se 4:6). Coù nhö vaäy, chuùng ta môùi coù theå daét ñöa hoï ñeán vôùi Chuùa, gaây döïng ñöùc-tin laãn nhau, vaø... “seõ thaønh moät nguoàn phöôùc” (Saùng-theá kyù 12:2).

Cô-ñoác nhaân laø Muoái chôù khoâng phaûi laø “töôïng muoái” nhö vôï cuûa Loùt (Saùng-theá kyù 19: 26).

268

72

SÖÏ SAÙNG

au ngaøy 30 thaùng 4 naêm 1975, moät soá daân Vieät ta ñaõ coù “thaùng tö ñen” haøng naêm. Ngaøy thöù Hai, 19 thaùng 10 naêm 1987. Thò-tröôøng chöùng khoùan ñoät

nhieân xuoáng thaáp, bao ngöôøi ñau-khoå. Theá laø thöù hai hoâm ñoù thaønh “thöù hai ñen”. Baát cöù ôû thôøi-ñieåm naøo, khi con ngöôøi caûm thaáy maát nieàm tin, maát hy-voïng vaø caû tình thöông thì ngaøy hoâm ñoù ñen thaät.

“Heát côn bæ-cöïc” – Vaän ñen ñaõ qua. “Ñeán hoài thaùi-lai” – Vaän ñoû ñaõ ñeán. Döôøng nhö ñoû ñeán thì ñen phaûi lui. Nhöng laøn soùng ñoû coäng-saûn ñeán ñaâu thì ñen theâm ñeán ñaáy. Daân soáng döôùi cheá ñoä ñoû ñeàu thaønh “daân ñen”, laàm-than traêm chieàu.

Ñôøi vaãn laø beán meâ, tình-hình theá-giôùi ngaøy caøng theâm taêm- toái. Nieàm tin con ngöôøi khoâng tìm ra ñoái-töôïng. Hy-voïng con ngöôøi ôû trong tình-traïng caàu may. Tình thöông trong nhaân-loaïi hieám-hoi nhö boùng maùt giöõa sa-maïc. Giöõa ban ngaøy cuõng khoâng tìm ñöôïc moät chuùt aùnh-saùng cho taâm-hoàn. Ngöôøi ta coá tu ñeå mong “ñaïi ngoä” haàu coù ñöôïc chuùt aùnh-saùng cho chính mình. Ngöôøi ta raùng thieàn ñeå thaáy chuùt “ñieån-quang” haàu daãn-daét con ngöôøi ra khoûi choán u-minh. Caùi “ñaïi ngoä” cuûa con ngöôøi chaúng hôn chi lôøi thuù-nhaän cuûa baùc hoïc Einstein: Ñieàu ta bieát chæ laø moät gioït nöôùc, ñieàu ta khoâng bieát meânh-moâng nhö ñaïi döông. Caùi “ñieån quang” nôi con ngöôøi khaùc chi aùnh-saùng cuûa con ñom- ñoùm laäp loøe trong ñeâm tröôøng.

Toâi yeâu tieáng Vieät. Chöõ toâi trong tieáng Vieät baøy-toû con ngöôøi caùch trung-thöïc. Ngoaøi hai aâm vôùi daáu hoûi vaø ngaõ (Toåi, toãi) voâ nghóa. Coøn laïi raát cao gioïng vôùi daáu saéc – toái – Thöïc-

S

269

traïng cuûa toâi khoâng saùng-suûa. Gioïng baèng vôùi daáu huyeàn – toài – Haønh-ñoäng cuûa toâi khoâng chính-ñaùng. Gioïng traàm vôùi daáu naëng – toäi – Thöïc-chaát cuûa toâi khoâng trong-saïch. Theá maø coøn caäy vaøo caùi “ñaïi ngoä” cuûa mình, coøn nhôø vaøo caùi “ñieån quang” cuûa mình. Kinh-Thaùnh daïy: “Söï saùng-laùng trong ngöôi chæ laø toái taêm, thì söï toái-taêm naày seõ lôùn bieát laø döôøng bao” (Ma-thi-ô 6: 23).

Toâi vaãn tin vaän ñen trong con ngöôøi chæ thay ñoåi khi vaän ñoû ñeán. Chæ coù ñoû môùi ñaåy lui ñöôïc ñen. Moïi toái-taêm, toài-baïi, toäi-loãi con ngöôøi trong quaù-khöù, trong hieän-taïi vaø caû trong töông-lai chæ bò tieâu-tröø bôûi chaát ñoû duy nhöùt laø “Huyeát cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus, con Ngaøi, laøm saïch moïi toäi chuùng ta... vaø laøm cho chuùng ta saïch moïi ñieàu gian-aùc” (I Giaêng 1:7, 9). Vaø sau ñoù, “Neân ngöôøi saùng- laùng trong Chuùa” (EÂ-pheâ-soâ 5:8). Nghóa laø khoâng phaûi “ñi qua ñi laïi trong söï toái-taêm” (Thi-thieân 82:5). Khoâng coøn phaûi “döï-phaàn vaøo coâng-vieäc voâ-ích cuûa toái taêm” (EÂ-pheâ-soâ 5:11) do “vua chuùa (Ma-quæ) cuûa theá-gian môø-toái naøy” (EÂ-pheâ-soâ 6:12) baøy-ñaët. Cô-ñoác nhaân laø nhöõng ngöôøi ñaõ “töø toái-taêm qua saùng-laùng, töø quyeàn- löïc cuûa quæ Sa-tan maø ñeán Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 26:18).

Chuùa Jeâsus phaùn: “Ta laø söï saùng cuûa theá-gian; ngöôøi naøo theo ta, chaúng ñi trong nôi toái-taêm, nhöng coù aùnh-saùng cuûa söï soáng” (Giaêng 8:12). Cô-ñoác nhaân laø con cuûa Chuùa, laø “caùc con saùng-laùng” (EÂ-pheâ-soâ 5:8). Vì côù ñoù, Cô-ñoác nhaân coù caùi “ñaïi ngoä” cuûa Ñaáng “Voâ-sôû-baát-tri”. Cô-ñoác nhaân ñöôïc Thaàn Linh Ngaøi daãn vaøo moïi chaân-lyù (Giaêng 16: 13). Coù “Lôøi Chuùa laø ngoïn ñeøn cho chôn toâi, AÙnh saùng cho ñöôøng-loái toâi” (Thi-thieân 119:105). Cô-ñoác nhaân khoâng caàn “ñieån quang” ñeå veà vôùi Cha Laønh. Nhöng “Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ sai Thaùnh-Linh Ngaøi vaøo loøng chuùng ta, keâu raèng: A-ba! Cha!” (Ga-la-ti 4:6). Ñöùc Chuùa Trôøi chæ laø Cha cuûa Cô-ñoác nhaân. Ngaøi laø “Cha saùng laùng” (Gia-cô 1:17) cuûa “caùc con saùng-laùng” (EÂ-pheâ-soâ 5:8).

Vì nhöõng côù treân, quyù vò haún chaúng ngaïc-nhieân khi Chuùa Jeâsus phaùn vôùi moân ñoà Ngaøi: “Caùc ngöôi laø söï saùng cuûa theá-

270

gian” (Ma-thi-ô 5:14). Cô-ñoác nhaân laø söï saùng cuûa theá-gian toäi- loãi, ñen-toái naøy.

Chính maët traêng khoâng coù söï saùng. Maët traêng chæ phaûn-chieáu aùnh saùng cuûa maët trôøi. Chính Cô-ñoác nhaân khoâng coù söï saùng. Nhöng vì Chuùa Jeâsus laø “söï saùng cuûa theá-gian” ñang ngöï trò vaø sanh ñoäng trong Cô-ñoác nhaân, neân Cô-ñoác nhaân thaønh “söï saùng cuûa theá-gian”.

Cô-ñoác nhaân laø “söï saùng cuûa theá-gian”. Coù nhieäm-vuï daãn- daét moïi ngöôøi ñeán gaëp Chuùa Jeâsus. Coù nhieäm-vuï daãn daét moïi ngöôøi vaøo chaân-lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Cô-ñoác nhaân laø “ngoâi sao Ngaøi” (Ma-thi-ô 2:2) cuûa keû laân-caän, cuûa baïn hoïc cuøng tröôøng, cuûa ngöôøi laøm cuøng sôû. Toâi laïi thaáy ñaâu ñaây nuï cöôøi mæa cuûa moät soá quyù vò. Haún quyù vò ñaõ coù cô-hoäi tieáp-xuùc vôùi Cô-ñoác nhaân. Nhöng quyù vò chaúng thaáy Cô-ñoác nhaân “môû lôøi” ñeå quyù vò hieåu-bieát veà söï cöùu-roãi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ daønh cho quyù vò trong Cöùu Chuùa Jeâsus Christ. Quyù vò chaúng thaáy moät chuùt gì söï saùng cuûa Chuùa trong Cô-ñoác nhaân aáy. Thaät chaúng coù Cô-ñoác nhaân naøo khoâng coù söï saùng. Chæ coù khaùc bieät laø söï saùng ñoù bò che khuaát hay ñöôïc soi ra maø thoâi. Toâi seõ luaän tieáp. Nhöng chaéc quyù vò ñaõ thaáy ñöôïc phaàn naøo söï saùng Chuùa do caùc Cô-ñoác nhaân chaân-chính chieáu roïi.

271

73

SÖÏ SAÙNG

nh-saùng toái caàn-thieát cho sanh vaät. Saùch Saùng-theá kyù thuaät laïi theá naøo Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ taïo döïng vuõ-truï. Khôûi ñaàu cuoäc taïo döïng, “Ñöùc Chuùa Trôøi phaùn raèng:

Phaûi coù söï saùng; thì coù söï saùng” (Saùng-theá kyù 1:3). Con ngöôøi ñaõ bieát taän duïng aùnh-saùng trong moïi laõnh-vöïc nhaân-sinh, khoa-hoïc vaø caû ngheä-thuaät.

AÙnh-saùng toái caàn-thieát cho moïi taâm-linh. Toân-giaùo naøo cuõng töï-haøo laø AÙnh-Saùng, laø Ñuoác-Thieâng, laø AÙnh Ñaïo Vaøng giuùp chuùng sinh “chuyeån meâ khai ngoä” ñeå tìm con ñöôøng giaûi-thoaùt cho linh-hoàn mình. Roài khi ai ñoù “ñaéc ñaïo”, ngöôøi ñôøi laïi phuû leân thaân-xaùc vò thaùnh lôùp “laân tinh” töôûng-töôïng ñeå thaân-xaùc coù chuùt aùnh-saùng toûa ra haàu chöùng-minh söï ñaéc ñaïo. Ngaøy nay, töôïng, hình caùc “thaùnh” cuõng ñöôïc toâ ñieåm haøo-quang baèng sôn hay baèng aùnh ñeøn maøu.

Nhieàu hoïa-só ñaõ veõ hình Chuùa Jeâsus vôùi haøo-quang laø khoâng ñuùng söï thaät. Kinh-Thaùnh moâ-taû Chuùa Jeâsus nhö vaày: “Ngöôøi chaúng coù hình-dung, chaúng coù söï ñeïp-ñeõ; khi chuùng ta thaáy ngöôøi, khoâng coù söï toát-ñeïp cho chuùng ta öa-thích ñöôïc. Ngöôøi ñaõ bò ngöôøi ta khinh-deã vaø chaùn-boû... bò khinh nhö keû maø ngöôøi ta che maët chaúng theøm xem; chuùng ta cuõng chaúng coi ngöôøi ra gì” (EÂ-sai 53:2,3). Beà ngoaøi Chuùa Jeâsus nhö vaäy. Nhöng Ngaøi phaùn: “Ta laø söï saùng cuûa theá-gian” (Giaêng 8:12) Nhìn vaøo Cô-ñoác nhaân, “khoâng coù nhieàu ngöôøi khoân-ngoan theo xaùc-thòt, chaúng nhieàu keû quyeàn-theá, chaúng nhieàu keû sang-troïng” (I Coâ-rinh-toâ 1:26). Theá maø Chuùa Jeâsus laïi phaùn: “Caùc ngöôi laø söï saùng cuûa theá-gian” (Ma-thi-ô 4:14).

AÙ

272

Söï saùng cuûa Chuùa Jeâsus vaø Cô-ñoác nhaân laø söï cöùu-roãi vaø chaân-lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Theá-gian caàn söï saùng ñoù. Ngöôøi ñôøi trong theá-gian caàn söï cöùu-roãi vaø hieåu-bieát chaân-lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. “Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ ñaõ ñeán trong theá-gian ñeå cöùu-vôùt keû coù toäi” (I Ti-moâ-theâ 1:15). Ngaøi ñaõ laøm xong söï cöùu-roãi cho caû nhaân-loaïi baèng söï cheát ñeàn toäi cho moïi ngöôøi treân thaäp-töï giaù. Baèng söï phaù-huûy quyeàn-naêng söï cheát bôûi söï phuïc-sinh, vaø baèng söï thaêng-thieân veà trôøi ngoài beân höõu Ñöùc Chuùa Trôøi, hoaøn-taát chöông-trình cöùu-roãi loaøi ngöôøi do Ñöùc Chuùa Trôøi hoaïch-ñòch. Ngaøi cuõng laø “chaân lyù” (Giaêng 14:6). Ngaøi phaùn: “Ai coù caùc ñieàu-raên cuûa ta vaø vaâng giöõ laáy, aáy laø keû yeâu-meán ta; ngöôøi naøo yeâu meán ta seõ ñöôïc Cha ta yeâu laïi, ta cuõng seõ yeâu ngöôøi vaø toû cho ngöôøi bieát ta”(Giaêng 14:21).

Cô-ñoác nhaân laø ngöôøi coù söï cöùu-roãi cuûa Chuùa Jeâsus, coù chaân-lyù laø lôøi daïy-doã cuûa Chuùa Jeâsus trong Kinh-Thaùnh. Hôn theá nöõa, Cô-ñoác nhaân coù chính Chuùa Jeâsus ngöï-trò trong loøng. Vì côù ñoù Cô-ñoác nhaân laø “söï saùng cuûa theá-gian”, cuûa ngöôøi ñôøi. Qua Cô-ñoác nhaân, ngöôøi ñôøi seõ bieát veà söï cöùu-roãi cuûa Chuùa Jeâsus vaø chaân-lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Hôõi Cô-ñoác nhaân, Chuùa Jeâsus daïy raèng: “Söï saùng caùc ngöôi haõy soi tröôùc maët ngöôøi ta” (Ma-thi-ô 5:16). “Soi” laø noùi “moïi ñieàu Ñöùc Chuùa Jeâsus ñaõ laøm cho mình” (Lu-ca 8:39). Laø thuaät cho moïi ngöôøi bieát caùi kinh-nghieäm veà söï cöùu-roãi mình ñaõ nhaän ñöôïc bôûi söï tin nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus laø Cöùu-Chuùa cuûa mình. Laø thuaät laïi veà söï vui-möøng, bình-an mình ñaõ coù, bôûi ñöôïc ra khoûi ñòa-vò hö-maát, ñoaùn-phaït cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå trôû neân con-caùi raát yeâu-daáu cuûa Ngaøi. Coù moät töông-lai vónh-phöôùc ñôøi-ñôøi treân thieân-ñaøng maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ daønh saün cho. Laø thuaät laïi moïi yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi treân ñôøi soáng con ngöôøi. “AÁy laø loøng yeâu-thöông, söï vui-möøng, bình-an, nhòn-nhuïc, nhôn-töø, hieàn-laønh, trung-tín, meàm-maïi, tieát-ñoä”(Ga-la-ti 5:22). Baèng caùch soáng. “Haàu cho anh em ôû giöõa doøng-doõi hung-aùc ngang-nghòch, ñöôïc neân con-caùi Ñöùc Chuùa Trôøi, khoâng vít, khoâng tì, khoâng choã traùch ñöôïc, laïi giöõa doøng-doõi ñoù, giöõ laáy

273

ñaïo söï soáng, chieáu saùng nhö ñuoác trong theá-gian” (Phi-líp 2:15). Cô-ñoác nhaân naøo cuõng coù aùnh-saùng. Nhöng aùnh-saùng

khoâng ñöôïc roïi ra vì bò che-khuaát bôûi “caùi thuøng” uùp leân (Ma-thi-ô 5:15). Cô-ñoác nhaân khoâng soi-saùng haõy caàu-nguyeän xin Chuùa Thaùnh-Linh môû maét loøng ñeå nhìn thaáy “caùi thuøng” naøo ñang uùp treân ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân. Thuøng ñoù coù theå laø danh, lôïi, quyeàn cuûa theá-gian. Thuøng ñoù coù theå laø söï quaù lo-laéng veà ñôøi naøy. Laø söï vui-chôi nôi traàn-theá, hoaëc laø mieät-maøi laøm aên hay ñeo-ñuoåi hoïc-haønh ñeán ñoä queân ñi danh phaän Cô-ñoác nhaân coù nhieäm-vuï soi-saùng. Chæ caàn boû caùi thuøng ñoù qua moät beân, loä dieän Cô-ñoác nhaân, aùnh-saùng töï-ñoäng chieáu ra. “Chính Ñöùc chuùa Trôøi caûm ñoäng loøng anh em vöøa muoán laøm theo yù toát Ngaøi” (Phi-líp 2:13). Cô-ñoác nhaân laø “söï saùng cuûa theá-gian... Söï saùng cuûa caùc ngöôi haõy soi tröôùc maët ngöôøi ta” (Ma-thi-ô 4: 14, 16). Chuùa kyø-voïng nôi Cô-ñoác nhaân raát nhieàu.

Chuùa Jeâsus ñaõ noùi veà Giaêng: “Giaêng laø ñuoác ñaõ thaép vaø saùng” (Giaêng 5:35). Chaéc moãi chuùng ta muoán nghe lôøi chöùng töø nôi Chuùa: Teân quyù vò... “laø ñuoác ñaõ thaép vaø saùng”.

274

74

BÖÙC THÖ

uoäc caùch maïng vó-ñaïi nhöùt trong lòch-söû loaøi ngöôøi laø vieäc phaùt-minh ra maùy in vôùi ngaønh aán-loaùt saùch baùo. Chuùng ta thöû töôûng-töôïng, moät ngaøy ñeïp trôøi

naøo ñoù, con ngöôøi thöùc daäy, thaáy taát caû saùch baùo, giaáy tôø bieán maát. Khoâng coøn moät maûnh naøo löu laïi treân traàn-theá. Thöû hoûi caùi gì seõ xaûy ra trong xaõ-hoäi loaøi ngöôøi? Thaät laø moät söï kinh-hoaøng khoâng theå töôûng.

Ñoïc vaø vieát laø nhu-caàu thieát-yeáu cuûa moïi daân-toäc. Töø daân toäc môùi ñöôïc khai-hoùa ñeán daân-toäc coù neàn vaên-minh cao ñeàu lo xaây-caát tröôøng-oác, ñaøo-taïo giaùo-chöùc ñeå daïy cho moïi ngöôøi daân bieát ñoïc bieát vieát. Nhöõng gì ngöôøi ta ñoïc ñöôïc, ngöôøi ta phaûi suy-nghó vaø haønh-ñoäng theo saùch-vôû chi-phoái.

Ngoøi buùt vaø vaên-chöông ñaõ trôû neân moät loaïi vuõ-khí toái-taân nhaát trong thôøi-ñaïi naøy. Giaùo sö Eugene Burdich noùi: “Neáu caùc cöôøng quoác khoâng daùm duøng ñeán chieán-tranh haïch-taâm ñeå quyeát-ñònh hôn thua. Thì khoái coäng-saûn vaø töï-do chaéc phaûi duøng tôùi khí-giôùi hieàn-laønh nhöùt ñeå quyeát-ñònh. Ñoù laø vaên-chöông hay saùch baùo.

Nhaän-thöùc ñöôïc hieäu-naêng ñoäc-ñaùo cuûa chuû-nghóa, ñaûng coäng-saûn quoác-teá ñaõ ñöa ra tieâu-chuaån: Moãi ngöôøi treân theá-giôùi phaûi nhaän ñöôïc ba vaên-phaåm coäng-saûn ñöôïc in treân giaáy toát, trình-baøy haáp-daãn vaø vieát baèng tieáng meï ñeû.

Trong traän-chieán taâm-linh, theá-gian vaø Ma-quyû ñang taän duïng voõ-khí vaên-chöông. Theá-giôùi traøn-ngaäp saùch baùo ñoài-truïy, trieát-lyù hö-khoâng, toân-giaùo taø-vaïy ñeå höôùng-daãn nhaân-loaïi ñeán choã dieät-vong trong hoûa-nguïc ñôøi-ñôøi. Hoäi-thaùnh Ñöùc Chuùa

C

275

Trôøi cuõng ñang coá-gaéng duøng vaên-phaåm Cô-ñoác ñeå höôùng-daãn moïi ngöôøi ñeán cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi trong söï cöùu-chuoäc bôûi Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ, maø höôûng ñöôïc söï soáng ñôøi-ñôøi trong nöôùc Thieân-ñaøng vónh-phöôùc, maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñang saém-saün cho.

Toâi öôùc ao taát caû Cô-ñoác nhaân ñeàu trôû thaønh vaên-só taøi-ba “möôïn giaáy thay maët, möôïn buùt thay lôøi”, ñeå giaõi-baøy yù-chæ cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi cho moïi ngöôøi ñeàu bieát. Öôùc-voïng toâi chaúng bao giôø thaønh söï thaät. Thoâi, khoâng vieát ñöôïc thì ñeå Chuùa vieát cho.

Thôøi xa-xöa Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ vieát moät laàn “Ñöùc Gieâ-hoâ-va cheùp treân hai baûng ñaù caùc lôøi giao-öôùc, töùc laø möôøi ñieàu raên” (Xuaát EÂ-díp-toâ kyù 34:28). Troïn ñôøi Chuùa Jeâsus taïi theá, Ngaøi chæ vieát coù moät laàn, laïi laø moät laàn treân ñaát (Giaêng 8:6, 8). Kinh-Thaùnh khoâng ghi Ngaøi vieát gì. Song gaàn hai ngaøn naêm nay, Chuùa Jeâsus ñaõ vieát. Ngaøi “chaúng phaûi vieát baèng möïc, nhöng baèng Thaùnh Linh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi haèng soáng, chaúng phaûi vieát treân baûng ñaù, nhöng treân baûng thòt, töùc laø treân loøng anh em” (II Coâ-rinh-toâ 3:3). Cô-ñoác nhaân laø “böùc thö cuûa Ñaáng Christ” (II Coâ-rinh-toâ 3:3). Chuùa Jeâsus phaùn: “Lôøi ta ôû trong caùc ngöôi” (Giaêng 15:7).

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân, chuùng ta laø “böùc thö cuûa Ñaáng Christ”. Ñaáng Christ ñaõ möôïn theå-xaùc chuùng ta thay cho hình aûnh Ngaøi. Ñaáng Christ ñaõ möôïn ñôøi soáng chuùng ta thay cho lôøi Ngaøi. Bôûi chuùng ta vaø qua chuùng ta, Ñaáng Christ muoán moïi ngöôøi coù theå “ñoïc” ñöôïc yù ñònh cuûa Ngaøi ñoái vôùi nhaân theá.

Theá maø, bieát bao Cô-ñoác nhaân ñang laø nhöõng böùc thö toái maät, ñöôïc phong kín ñeán noãi khoâng moät lôøi naøo cuûa Ñaáng Christ ñöôïc tieát-loä. Hoï laø nhöõng caùi “ñeøn ñeå döôùi caùi thuøng” (Ma-thi-ô 5: 15). Khoâng moät tia saùng naøo nôi hoï roïi ra trong nôi toái-taêm.

Laïi coù bieát bao Cô-ñoác nhaân laø nhöõng böùc thö aùm khoùi lôïi- danh hoaëc bò buïi-baëm traàn theá laøm cho böùc thö chöõ maát chöõ coøn, chöõ môø chöõ roõ. Khieán cho ai muoán ñoïc, phaûi vöøa ñoïc vöøa ñoaùn, nöûa chaéc, nöûa ngôø. Hoï laø nhöõng ngöôøi ñeå “giaøu sang sung söôùng ñôøi naøy laøm cho ñaïo phaûi ngheït ngoøi” (Lu-ca 8:14).

276

Laïi coù bieát bao Cô-ñoác nhaân laø nhöõng böùc thö nhaøu-naùt, dô- baån. Toäi-nghieäp, hoï laø nhöõng böùc thö phaûn tuyeân-truyeàn. Hoï “coù caùch aên ôû nhö keû thuø thaäp-töï giaù cuûa Ñaáng Christ” (Phi-líp 3:18).

Song cuõng coù raát nhieàu Cô-ñoác nhaân laø caùc böùc thö roõ-raøng, minh-baïch noùi leân yù-ñònh cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø: “Ngaøi muoán cho moïi ngöôi ñöôïc cöùu-roãi vaø hieåu-bieát chaân-lyù” (I Ti-moâ-theâ 2:4) neân ñaõ soát-saéng laøm chöùng veà Chuùa vaø rao Lôøi Chuùa cho moïi ngöôøi. “Vì yù-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi laø muoán anh em neân thaùnh: töùc laø phaûi laùnh söï oâ ueá” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 4:3). Neân hoï soáng caån-troïng. Taâm-nieäm: “Baát cöù ñieàu gì töïa nhö ñieàu aùc, thì phaûi traùnh ñi” (I Teâ-sa-loâ-ni-ca 5:22). Quyù vò thaáy hoï soáng khaùc ñôøi, “chaúng ham-meán caùc söï ôû döôùi ñaát” (Coâ-loâ-se 3: 2) chæ vì theá-gian ñang “ñeå daønh cho löûa” (II Phi-e-rô 3: 7), Hoï taän-taâm “laøm coâng vieäc Chuùa caùch dö-daät luoân” (I Coâ-rinh-toâ 15:58) ñeå “YÙ Cha ñöôïc neân, ôû ñaát nhö trôøi” (Ma-thi-ô 6: 10).

Thöa quyù vò chöa phaûi laø Cô-ñoác nhaân. Mong quyù vò ñoïc ñöôïc nôi Cô-ñoác nhaân chaân-chính veà tình yeâu cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi qua söï xaû-thaân cuûa Cô-ñoác nhaân trong coâng-taùc cöùu linh- hoàn toäi nhaân. Quyù vò coù theå ñoïc ñöôïc söï bình-an cuûa Chuùa trong ñôøi soáng hoaïn-naïn cuûa Cô-ñoác nhaân. Quyù vò coù theå ñoïc ñöôïc thieân-ñaøng trong töông-lai qua cuoäc soáng töø boû cuûa Cô-ñoác nhaân. Quyù vò coøn coù theå ñoïc ñöôïc caû nieàm tin baûo-ñaûm trong söï cöùu-roãi trong giôø phuùt laâm-chung cuûa Cô-ñoác nhaân.

Mong raèng quyù vò nhaän ñöôïc nhöõng “böùc thö cuûa Ñaáng Christ”. Ñoïc ñöôïc yù chæ cuûa Ngaøi ñoái vôùi quyù vò. Vaø trôû neân “Böùc thö cuûa Ñaáng Christ”.

277

75

LÍNH CHIEÁN

aàu laø thôøi thaùi-bình, khoâng coù moät quoác-gia naøo laïi coù theå thieáu boùng daùng ngöôøi lính. Nhöõng con ngöôøi giöõ nöôùc vaø döïng nöôùc. Khi quoác-gia höõu-

söï, bò xaâm-laêng. Hình aûnh ngöôøi lính chieán trôû neân haøo-huøng, veû- vang trong taâm-tö moïi ngöôøi daân troâng mong. Böôùc chaân xaâm- laêng cuûa keû thuø bò chaän ñöùng tröôùc söùc maïnh vuõ-baõo cuûa nhöõng con ngöôøi vì daân vì nöôùc xaû thaân. Khi ñaát nöôùc loït vaøo tay keû ngoaïi xaâm, daân-toäc soáng döôùi aùch thoáng-trò thì ngöôøi lính ñaønh traù-hình, aån-daät, aâm-thaàm chieán-ñaáu ñeán hôi thôû cuoái cuøng. Caùi khoå taâm cuûa ngöôøi lính chieán laø phaûi ñem söùc löïc mình choáng laïi keû noäi thuø. Huynh ñeä töông-taøn.

Chuùng ta coù theå “ngaém” nhöõng chaøng lính kieång ñeïp ñeõ vôùi saéc-phuïc loäng-laãy thaúng neáp quanh-quaån trong ngoaøi dinh thöï chính quyeàn. Chuùng ta chaéc-chaén chaúng lyù tôùi nhöõng chaøng lính “vaên-phoøng” thô-thôùi, suoát ñôøi chaúng bao giôø mô-öôùc ñöôïc gaén “chieán-thöông boäi-tinh”. Ngöôøi daân Vieät ta ñaõ haøo-saûng ca-ngôïi ngöôøi lính chieán khoâng-quaân mang teân “Quoác”. Ngöôøi lính chieán muõ ñoû haøo-huøng mang teân “Ñöông”. Haøng traêm ngaøn teân tuoåi khaùc ñöôïc nhaéc nhôû ôû moïi binh-chuûng. Keå sao cho xieát. Vaø chuùng ta kính-caån ñaët voøng hoa tri-aân tröôùc ñaøi chieán-só voâ-danh. Nhöõng ngöôøi chieán-só ñaõ hieán daâng cuoäc ñôøi mình cho toå-quoác maø nhaân-theá khoâng coøn nhôù roõ teân tuoåi. Ngöôøi lính chieán ñích- thöïc naøo cuõng taâm nieäm “Trung thaønh vôùi Toå-quoác maõi maõi”. Ngöôøi lính chieán ñích-thöïc luùc naøo cuõng ñaët “Toå-quoác,

D

278

danh-döï, traùch-nhieäm” leân treân phuùc-lôïi rieâng tö vaø caû söï an thaân cuûa mình.

Hoäi-Thaùnh Ñöùc Chuùa Trôøi treân ñaát khoâng thieát-laäp quaân-ñoäi ñeå baûo-veä Hoäi-Thaùnh, hay döï vaøo nhöõng cuoäc “thaùnh chieán”. Ñoái vôùi keû thuø baét bôù Hoäi-Thaùnh, Lôøi Chuùa daïy Cô-ñoác nhaân: Haõy “tha keû phaïm toäi nghòch cuøng chuùng toâi”. “Haõy yeâu-thöông keû thuø-nghòch vaø caàu-nguyeän cho keû baét-bôù caùc ngöôi”. “Haõy yeâu keû thuø mình, laøm ôn cho keû gheùt mình, chuùc-phöôùc cho keû ruûa mình, vaø caàu-nguyeän cho keû sæ-nhuïc mình”. “Vaäy, neáu keû thuø coù ñoùi, haõy cho aên; coù khaùt, haõy cho uoáng” (Ma-thi-ô 6:12; 5:44; Lu-ca 6:27; Roâ-ma 12:20). Cô-ñoác nhaân chaân-chính khoâng coù möu-ñònh choáng-cöï, huûy-dieät keû thuø ñoàng-loaïi. Theá maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ ñaët moïi Cô-ñoác nhaân vaøo vò-theá ngöôøi lính chieán. Phao-loâ thuùc giuïc Ti-moâ-theâ vôùi tình huynh-ñeä chi-binh: “Haõy cuøng ta chòu khoå nhö moät ngöôøi lính gioûi cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ” (II Ti-moâ-theâ 2:3). Ngöôøi lính chieán Cô-ñoác nhaân khoâng ñöôïc pheùp coi ñoàng-loaïi laø keû thuø ôû baát cöù daïng-thöùc naøo. Ngöôøi lính chieán Cô-ñoác nhaân khoâng bao giôø “ñaùnh traän... cuøng thòt vaø huyeát”. Nhöng seõ ñaùnh traän quyeát-lieät “cuøng chuû-quyeàn, cuøng theá-löïc, cuøng vua-chuùa cuûa theá-gian môø toái naày, cuøng caùc thaàn döõ ôû caùc mieàn treân trôøi vaäy.” (EÂ-pheâ-soâ 6:12). Laø Ma-quæ.

Treân bình-dieän cöùu-roãi. Ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân quaû nhaøn-haï nhö chieân “an-nghæ nôi ñoàng coû xanh töôi” (Thi-thieân 23:2). Nhöng treân bình-dieän Nöôùc Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï taêng-tröôûng thuoäc linh cuûa Cô-ñoác nhaân. Ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân khoâng nhaøn- haï. Nhöng raát “khoå nhö ngöôøi lính gioûi”. “Hoäi-thaùnh, danh Chuùa, traùch-nhieäm” ñöôïc ñaët thaønh vaán-ñeà treân ñôøi soáng Cô-ñoác nhaân. Vaø laø nhaân-sinh-quan cuûa Cô-ñoác nhaân. Hoäi-Thaùnh Chuùa phaûi ñöôïc môû-mang. “Moãi ngaøy Chuùa laáy nhöõng keû ñöôïc cöùu theâm vaøo Hoäi-Thaùnh” (Coâng-vuï caùc Söù-ñoà 2:47), neân Cô-ñoác nhaân phaûi ñi ra giôùi thieäu Chuùa Cöùu-theá Jeâsus cho ñoàng-baøo, ñoàng- loaïi. Phaûi ñi ra giaõi-baøy caùch roõ-raøng veà chöông-trình cöùu-roãi maø Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ hoaïch-ñònh vaø thöïc-thi bôûi söï giaùng traàn, chòu cheát, soáng laïi vaø thaêng-thieân cuûa Ñöùc

279

Chuùa Jeâsus. Ngöôøi ta chæ ñöôïc cöùu bôûi söï thöøa-nhaän toäi mình, xöng toäi cuøng Ñöùc Chuùa Trôøi vaø tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình. Danh Chuùa laø danh raát dieäu-kyø phaûi ñöôïc röïc-rôõ toân-vinh. Danh Ngaøi phaûi laø “Danh treân heát moïi danh”. Neân Cô-ñoác nhaân phaûi soáng vôùi moät quy-öôùc: “Phaøm ñieàu chi chaân-thaät, ñieààu chi ñaùng toân, ñieàu chi coâng-bình, ñieàu chi thaùnh saïch, ñieàu chi ñaùng yeâu- chuoäng, ñieàu chi coù tieáng toát, ñieàu chi coù nhaân-ñöùc ñaùng khen, thì anh em phaûi nghó ñeán” (Phi-líp 4:8). Nghóa laø “phaûi aên ôû moät caùch xöùng ñaùng vôùi Tin-laønh cuûa Ñaáng Christ” (Phi-líp 1:27), ñeå “Danh Chuùa” khoûi bò cheâ-bai, song ñöôïc vinh-hieån. Traùch-nhieäm Chuùa haáy treân moïi Cô-ñoác nhaân ñeå “YÙ Cha ñöôïc neân, ôû ñaát nhö trôøi” (Ma-thi-ô 6:10) ngay baây giôø. Neân Cô-ñoác nhaân phaûi gaéng söùc chu-toaøn traùch-nhieäm, coâng-taùc ñaõ ñöôïc Chuùa giao-phoù. Haõy noi theo göông Chuùa Jeâsus, noã-löïc “Trong khi coøn ban ngaøy, ta phaûi laøm troïn nhöõng vieäc cuûa Ñaáng ñaõ sai ta ñeán” (Giaêng 9:4).

Trong ñoaøn quaân theá naøo cuõng coù lính heøn vaø lính huøng. Cô-ñoác nhaân, tinh-binh cuûa Chuùa Jeâsus khoâng theå laø lính heøn, lính dôû. Maø phaûi laø lính huøng, lính gioûi. Baùch chieán baùch thaéng vì Chuùa Jeâsus cuûa chuùng ta ñaõ tuyeân-boá “Ta ñaõ thaéng theá-gian roài!” (Giaêng 16:33).

280

76

LÍNH GIOÛI

Iaù-trò cuûa ngöôøi lính chæ coù theå ño löôøng ñöôïc khi thaät-söï chieán-ñaáu taïi chieán-tröôøng. Böôùc vaøo traän ñòa laø ñöông-ñaàu vôùi keû thuø vaø vôùi söï cheát. Nhöõng ngaøy

thaùng ñoå moà-hoâi thao-luyeän nôi quaân-tröôøng ñuû cho ngöôøi lính bieát caùch giöõ mình, choáng-ñôõ vaø taán-kích keû thuø.

Khoâng moät ngöôøi lính gioûi naøo laïi daùm khinh thöôøng ñòch quaân. Khoâng moät ngöôøi lính gioûi naøo laïi chaúng bieát sôï muõi teân hoøn ñaïn cuûa keû thuø.

Nhöõng vieân ñaïn chöïc xuyeân vôõ naùt ñaàu Hay thuûng loït qua yeát haàu, loàng ngöïc.

Nhöng roài söù-meänh chieán-thaéng cuûa ngöôøi lính ñaõ traán-aùt noãi sôï-haõi. Thaéng luoân caû caùi “thaèng toâi” cheát nhaùt.

Toâi vuøng leân, toaøn thaân ran côn soát, Sôï laø gì, chua xoùt ngheïn trong tim Hai baøn tay coøn giöõ chaët noãi nieàm Caû söùc soáng trinh nguyeân ñang khao khaùt Toâi ñöùng daäy trong boùng ñeâm doïa naït Giô naém tay maït saùt caùi “thaèng toâi” Cho con ngöôøi phaûn tænh trôû laïi ñôøi Vaø hieân-ngang böôùc leân ngoâi ngöï-trò Caû sôï haõi, caû öôùc mô vò-kyû Cheát hay coøn, thaàn trí vaãn cao sieâu...

Traàn-ngoïc-Toaûn Ngöôøi lính gioûi töï taïo cho mình nieàm vui trong chieán-ñaáu.

Giöõa laøn teân muõi ñaïn, caùi anh-duõng cuûa ngöôøi lính gioûi môùi coù cô bieåu-loä. Anh-duõng tieán tôùi hay anh-duõng töû-thuû ñeàu coù giaù-trò

G

281

ngang baèng. Ngöôøi lính Vieät-Nam Coäng-Hoøa, phaûi coâng-nhaän haàu heát

laø lính gioûi. Ngöôøi lính Vieät-Nam Coäng-Hoøa ñaõ chieán-ñaáu anh-duõng treân moïi chieán-tröôøng. Nhöng keát cuoäc, ñaïi baïi trong cuoäc chieán. Chæ vì hoï ñaõ ñöôïc chæ-huy bôûi nhöõng nhaø chính-trò giaûo-hoaït, bôûi nhöõng ngöôøi laõnh-ñaïo thieáu saùng-suoát.

Treân bình-dieän chieán-tröôøng thuoäc linh, Cô-ñoác nhaân, ngöôøi lính an-taâm tin-töôûng vaøo vò minh-quaân Jeâsus-Christ. Ñaáng coù taøi-trí “hôn vua Sa-loâ-moân” (Ma-thi-ô 12:42). Ñaáng coù “caû quyeàn pheùp ôû treân trôøi vaø döôùi ñaát” (Ma-thi-ô 18:18). Ñaáng chöa moät laàn thua. Söï cheát cuûa Ngaøi treân thaäp töï giaù khoâng phaûi laø “thua” maø laø “quyeàn-pheùp cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi vaø söï khoân ngoan cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 1:25). Traûi qua gaàn 20 theá kyû, Cô-ñoác nhaân traûi qua caùc thôøi-ñaïi ñaõ “giaûng veà thaäp-töï giaù” (I Coâ-rinh-toâ 1:18). Moät trong nhöõng chieán-thaéng veû-vang cuûa Cöùu Chuùa Jeâsus-Christ.

Ngöôøi lính chieán Cô-ñoác khoâng caàn nghieân-cöùu binh-thö cuûa Clausewitz hay cuûa Toân-Töû. Nhöng khoâng moät ngöôøi lính gioûi Cô-ñoác naøo laïi coù theå khoâng ñeå taâm nghieân-cöùu, hoïc-hoûi binh-thö Kinh-Thaùnh. Chieán-thuaät, chieán-löôïc ñeàu coù ñaày-ñuû trong Kinh-Thaùnh. Ngay caû “Nhaät-leänh” cuõng naèm trong ñoù caû. Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ truyeàn cho töôùng Gioâ-sueâ “suy-gaãm ngaøy vaø ñeâm, haàu cho caån-thaän laøm theo moïi ñieàu ñaõ cheùp ôû trong...” (Gioâ-sueâ 1:8). Thieáu-sinh quaân Ti-moâ-theâ “khi ... coøn thô-aáu ñaõ bieát Kinh-Thaùnh” (II Ti-moâ-theâ 3:15). Quyù vò thaáy Cô-ñoác nhaân naøo “caëp keø” Kinh-Thaùnh thì ñaõ thuoäc thaønh-phaàn lính gioûi.

Quaân-phuïc vaø vuõ-khí cuûa ngöôøi lính gioûi cuõng ñaëc-bieät. “Laáy chaân-lyù laøm daây nòt löng, maëc laáy giaùp baèng söï coâng-bình, duøng söï saün-saøng cuûa Tin-laønh bình-an maø laøm giaày deùp. Laïi phaûi laáy theâm ñöùc-tin laøm thuaãn, ... Laáy söï cöùu-chuoäc laøm maõo- truï, vaø caàm göôm cuûa Ñöùc Thaùnh Linh, laø lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 6: 14-17).

Chuùa Jeâsus quy-ñònh ngöôøi lính gioûi Cô-ñoác laø ngöôøi chaáp- haønh nghieâm-chænh “moïi ñieàu maø ta ñaõ truyeàn cho caùc ngöôi”.

282

(Ma-thi-ô 18:17). Tinh-thaàn ngöôøi lính gioûi Cô-ñoác laø phaán-ñaáu, khaéc-phuïc moïi trôû-ngaïi, chòu gian-khoå ñeå hoaøn-taát coâng-vieäc Chuùa giao-phoù. Vaâng-phuïc vaø trung-tín laø taâm-nieäm cuûa ngöôøi lính gioûi Cô-ñoác.

Ngöôøi lính gioûi Cô-ñoác coù nieàm vui trong côn chieán-ñaáu. Khoâng bao giôø hoï caûm thaáy coâ-ñôn trong cuoäc chieán. Vò laõnh-tuï anh-minh Jeâsus luoân saùt caùnh. “Ta thöôøng ôû cuøng caùc ngöôi luoân cho ñeán taän theá” (Ma-thi-ô 20:28). Ngaøi ñieàu-ñoäng chuùng ta theo thaùnh yù Ngaøi. Laâm chieán vôùi Ngaøi vaø chieán-thaéng bôûi söùc Ngaøi (Ma-thi-ô 11:29; 14:18; Roâ-ma 8:37).

Ñôøi laø moät cuoäc chieán khoâng ngöøng. Treân moïi ñòa-haït, laõnh- vöïc, chuùng ta thaät-söï ñang laâm chieán. Chieán-ñaáu ñeå ñöôïc. Nhöng ñöôïc gì vaø ñöôïc bao laâu. Coù cuoäc chieán naøo khoâng ñem chuùng ta vaøo thuø-haän, tranh-giaønh, ganh-ñua? Nhöng vôùi cuoäc chieán cuûa Cô-ñoác nhaân. Chuùng toâi chæ coù yeâu-thöông, giaûi-cöùu vaø xaây-döïng. Môøi quyù vò ñaàu quaân döôùi boùng côø Thaäp-töï.

Hôõi caùc Cô-ñoác nhaân. Chuùng ta laø “tinh-binh Jeâsus tieán leân”. Môû mang Nöôùc Chuùa, giaûi-phoùng ñoàng-baøo, ñoàng-loaïi ra khoûi söï kieàm toûa cuûa “vua chuùa theá-gian môø toái naøy, cuøng caùc thaàn döõ ôû caùc mieàn treân trôøi vaäy” (EÂ-pheâ-soâ 6:12). Chuùa Jeâsus saép taùi- laâm, cuoäc chieán saép chaám döùt. Ngaøi ñang coù “maõo trieàu-thieân cuûa söï coâng bình”: Moät loaïi “Anh-duõng boäi-tinh” cuûa Thieân- Quoác ñeå ban cho nhöõng ai “ñaùnh traän toát laønh” (II Ti-moâ-theâ 4: 7, 8).

283

77

LÖÏC-SÓ

aøng ngaøn löïc-só treân khaép theá-giôùi tham döï Theá-vaän hoäi vôùi nieàm hy-voïng duy nhöùt: Ñaéc-thaéng trong caùc cuoäc tranh taøi ñeå ñem vinh-döï

veà cho toå-quoác, daân-toäc mình. Ñaõ laø löïc-só thì phaûi lo sao cho thaân-theå cöôøng-traùng, taøi-

ngheä xuaát-chuùng vaø yù-chí kieân-cöôøng. Thaân-theå cöôøng-traùng laø yeáu-toá quan-troïng nhöùt cuûa ngöôøi löïc-só. Nhöõng baép thòt treân toaøn thaân phaûi ñöôïc naåy-nôû ñuùng möùc vaø caân ñoái. Muoán vaäy, ngöôøi löïc-só khoâng theå queân caâu nhaät tuïng naøy: “Toâi ñaõi thaân-theå toâi caùch nghieâm-khaéc, baét noù phaûi phuïc” (I Coâ-rinh-toâ 9:27). Khoa giaûi-phaãu ngaøy nay raát taân-tieán. Ngöôøi ta coù theå nhôø thuû- thuaät cuûa caùc nhaø giaûi-phaãu ñeå coù moät thaân-theå ñeïp theo yù muoán. Nhöng khoâng moät ngöôøi naøo coù theå nhôø khoa giaûi-phaãu ñeå coù moät thaân hình löïc-só. Muoán thaønh löïc-só phaûi khoå taäp theo moät phöông-phaùp ñaõ ñöôïc nghieân-cöùu kyõ-caøng. Trong thao tröôøng, laém luùc thaân-theå meät-nhoïc, ñau-ñôùn gaàn nhö ñaõ ñeán caùi möùc toät cuøng cuûa söï chòu ñöïng. Theá maø ngöôøi löïc-só khoâng cho pheùp thaân-theå mình ñöôïc ngôi-nghæ theo söï ñoøi-hoûi chaùnh ñaùng cuûa noù. Baét noù phaûi chòu meät-nhoïc hôn moät chuùt, ñau-ñôùn hôn moät chuùt thoâi. Chæ moät chuùt hôn laàn taäp tröôùc thoâi. Neáu ngöôøi löïc-só khoâng chaáp-nhaän lieân-tuïc caùi söï ñau-ñôùn, meät-nhoïc moãi laàn theâm moät chuùt thoâi aáy, thì ñaønh laøm anh löïc-só “nöûa muøa” vaäy.

Taäp taønh ñaõ khoå, aên-uoáng laïi caøng khaéc-khe. Khoâng ngöôøi löïc-só naøo laïi coù quan-nieäm “Ñoà aên vì buïng” (I Coâ-rinh-toâ 6:13) ñeå roài mang taám thaân “buïng nôû ngöïc thon”. AÊn-uoáng sao cho

H

284

khoâng haïi ñeán söùc khoûe. AÊn-uoáng sao cho boå-döôõng ñöôïc thaân xaùc.

Löïc-só coù moät thaân-theå cöôøng-traùng chöa ñuû. Muoán thaønh coâng phaûi choïn moân theå-thao theo sôû-tröôøng cuûa mình. Ñöøng thaáy ngöôøi ta chôi boùng roå hay cuõng haùo-höùc gia-nhaäp vôùi chieàu cao... thöôùc moát.

Löïc-só coù moät thaân-theå cöôøng-traùng. Moät taøi-ngheä xuaát-saéc hieäp vôùi sôû-tröôøng keå nhö taïm ñuû. Nhöng muoán ñuû phaûi coù yù-chí kieân-cöôøng. Caùi yù-chí quyeát-thaéng. Caùi yù-chí “thua keo naøy, baøy keo khaùc”.

Cô-ñoác nhaân laø löïc-só. Thaùnh Phao-loâ ñaõ goïi Cô-ñoác nhaân laø “ngöôøi ñaáu söùc trong dieãn-tröôøng” (II Ti-moâ-theâ 2:5). Laø nhöõng löïc-só ñang “theo doõi cuoäc chaïy ñua ñaõ baøy ra cho ta”. (Heâ-bô-rô 12:1). Neân Cô-ñoác nhaân khoâng theå “soáng theo tö-duïc xaùc-thòt mình, laøm troïn caùc söï ham-muoán cuûa xaùc-thòt” (EÂ-pheâ-soâ 2:3). Cô-ñoác nhaân phaûi nhaät tuïng: “Toâi ñaõi thaân-theå toâi caùch nghieâm-khaéc, baét noù phaûi phuïc”. Cô-ñoác nhaân khoâng khoå tu, ñaøy-ñoïa thaân xaùc. Cuõng khoâng laáy “buïng mình laøm chuùa mình” (Phi-líp 3: 9). Cô-ñoác nhaân khoâng chuù taâm laøm cho thaân-theå mình cöôøng- traùng, song quyeát khoâng laøm ñieàu gì haïi ñeán thaân-theå. Vì “thaân- theå mình laø chi-theå cuûa Ñaáng Christ” (I Coâ-rinh-toâ 6:15). Vaø quyeát thaùnh-hoùa thaân-theå mình vì “laø ñeàn thôø Ñöùc Thaùnh Linh Ngaøi ñang ngöï” (I Coâ-rinh-toâ 6:19). Cô-ñoác nhaân phaûi thaän-troïng xöû-duïng thaân-theå mình. Phaûi traùnh söï taø-daâm. “Maëc daàu ngöôøi ta phaïm toäi gì, toäi aáy coøn ôû ngoaøi thaân-theå; nhöng keû buoâng mình vaøo söï daâm-duïc, thì phaïm ñeán chính thaân-theå mình... Vaäy, haõy laáy thaân-theå mình laøm saùng danh Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 6:18,20).

Löïc-só Cô-ñoác khoâng trau-doài taøi-ngheä sôû-tröôøng. Nhöng trau-doài aân-töù Chuùa cho “theo yù Ngaøi muoán, phaân-phaùt söï ban- cho rieâng cho moãi ngöôøi” (I Coâ-rinh-toâ 12:11). “Ai ñöôïc ban-cho noùi tieân-tri, haõy taäp noùi theo löôïng ñöùc-tin; ai ñöôïc goïi ñeán laøm chöùc-vuï, haõy buoäc mình vaøo chöùc-vuï; ai daïy-doã, haõy chaêm maø daïy-doã; ai gaùnh vieäc khuyeân-baûo, haõy khuyeân-baûo; ai boá-thí,

285

haõy laáy loøng roäng raõi maø boá-thí; ai cai-trò, haõy sieâng-naêng maø cai-trò; ai laøm söï thöông-xoùt, haõy laáy loøng vui maø laøm” (Roâ-ma 12:6, 8). “Haõy saên-soùc chuyeân lo nhöõng vieäc ñoù, haàu cho thieân-haï thaáy söï taán-tôùi cuûa con” (I Ti-moâ-theâ 4:15).

Löïc-só Cô-ñoác phaûi coù yù-chí kieân-cöôøng. Laø “doác chí tröôïng-phu vaø maïnh-meõ” (I Coâ-rinh-toâ 16:13). Laø khoâng “moûi- meät sôøn loøng” (Heâ-bô-rô 12:3). Löïc-só naøo hay than-thôû laø löïc-só “nöûa muøa”. Löïc-só naøo giaûo-hoaït, khoâng “theo luaät-leä” (II Ti-moâ-theâ 2:5) keå nhö laø “chaïy baù vô” (I Coâ-rinh-toâ 9:26).

Löïc-só Cô-ñoác coù moät ñieåm ñaëc-bieät laø trong “dieãn-tröôøng” “trong cuoäc ñua” khoâng coù ñoái-thuû. Ngöôøi löïc-só Cô-ñoác chaân- chính khoâng coù söï caïnh-tranh trong haøng nguõ. Khoâng chuù-taâm ñeán vieäc “hôn ai” hay “haï ai”. Nhöng chæ bieát “nhaém muïc-ñích maø chaïy” (Phi-líp 3: 14). Caùi thích-thuù cuûa ngöôøi löïc-só Cô-ñoác laø khoâng chaïy vôùi söùc rieâng mình, maø coù caû söùc Chuùa hoã-trôï. “Chuùa ñaõ giuùp-ñôõ ta vaø theâm söùc cho ta” (II Ti-moâ-theâ 4:17) ñeán noãi ngöôøi löïc-só Cô-ñoác chaïy hoaøi, chaïy maõi, “chaïy maø khoâng meät-nhoïc” (EÂ-sai 40:31) cho ñeán ngaøy gaëp Chuùa ôû möùc ñeán.

Quyù vò muoán trôû thaønh löïc-só Cô-ñoác? Haõy tin-nhaän Ñöùc Chuùa Jeâsus Christ laøm Cöùu Chuùa cuûa mình laø trôû thaønh löïc-só lieàn, döï ñua vôùi chuùng toâi. Cuoäc ñôøi quyù vò seõ coù muïc-ñích ñeå chaïy.

286

78

NHAØ NOÂNG

öôùc Vieät-Nam laø moät nöôùc noâng-nghieäp. Soá daân queâ ñoâng hôn soá daân thò thaønh. Toâi vaãn thích laøm daân nhaø queâ. Daân queâ ñöôïm tình daân-toäc hôn daân

thò thaønh. Ngoït-ngaøo thaém-thía laøm sao khi noùi veà queâ-quaùn baèng caâu môû ñaàu “Laøng toâi trong luõy tre xanh giöõa caùnh ñoàng baùt- ngaùt...”

Noâng daân xeáp haøng thöù hai döôùi keû só. Nhöng ñoâi khi cuõng ñöôïc ñaûo ngöôïc. “Nhaát só nhì noâng. Heát gaïo chaïy roâng. Nhaát noâng nhì só”.

Laøm ruoäng coù hai vuï. Vuï muøa, caày caáy töø thaùng naêm ñeán thaùng taùm thì gaët. Vuï chieâm, caày caáy vaøo thaùng chaïp ñeán thaùng tö thì gaët. Nhaø noâng vaát-vaû quanh naêm, caày saâu, cuoác baåm, laøm coû, taùt nöôùc. Caû gia-ñình hôïp söùc, coù gia-suùc trôï löïc. “Choàng caày, vôï caáy, con traâu ñi böøa”. Laém khi tuùng-thieáu, rau chaùo qua ngaøy, chôù chaúng daïi ñem thoùc gioáng ra maø aên, Nhaø noâng cô-cöïc ñaáy, nhöng cuõng thuù-vò laém. Thuù-vò khi vaùc cuoác ñi thaêm ñoàng. Ruoäng maï xanh rôøn ñuoåi soùng theo gioù. Ruoäng luùa troå ñoøng- ñoøng thôm muøi luùa non. Moät caùnh ñoàng vaøng öûng vôùi nhöõng boâng luùa guïc ñaàu chóu haït. Sau ba thaùng vaát vaû, ñoaøn ngöôøi nhòp- nhaøng böôùc nhanh “rung rinh, rung rinh, gaùnh luùa rung rinh; böôùc ñeàu maø quang gaùnh naëng vai”. Ngöôøi ngöôøi hôùn-hôû giuïc-giaõ: “Gaùnh, gaùnh, gaùnh, gaùnh thoùc veà!”

Trong thô II Ti-moâ-theâ 2:3-6, Thaùnh Phao-loâ ví-saùnh Cô-ñoác nhaân laø chieán-só – “Ngöôøi lính gioûi”. Laø löïc-só – “Ngöôøi ñaáu söùc trong dieãn-tröôøng”. Vaø laø nhaø noâng – “Ngöôøi caày ruoäng”.

Cô-ñoác nhaân laø nhaø noâng. “Ngöôøi caøy coù ruoäng”. Ruoäng

N

287

cuûa Cô-ñoác nhaân laø loøng ngöôøi. Gioáng Cô-ñoác nhaân gieo vaøo loøng ngöôøi laø “Ñaïo nöôùc Thieân-ñaøng” (Ma-thi-ô 13:19). Laø “Tin-laønh cuûa ôn Ñöùc Chuùa Trôøi” (Coâng-vuï Caùc söù ñoà 20:24). “AÁy laø nhôø aân-suûng bôûi ñöùc-tin, maø anh em ñöôïc cöùu, ñeàu ñoù khoâng phaûi ñeán töø anh em, beøn laø söï ban-cho cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (EÂ-pheâ-soâ 2: 8). Raát nhieàu Cô-ñoác nhaân yù-thöùc mình laø nhaø noâng, coù saün gioáng toát – “Tin-laønh veà söï cöùu-roãi anh em” (EÂ-pheâ-soâ 1:13) ñem raûi khaép nôi, noùi veà Chuùa cho moïi ngöôøi, chaúng phaân-bieät ai heát. Hoäi-thaùnh Chuùa ñaõ duøng phöông-tieän truyeàn-thanh, truyeàn-hình, truyeàn-ñaïo ñôn, saùch, baùo ñeå ñem Ñaïo Chuùa ñeán khaép nôi, cho moïi ngöôøi. Tôø AÙnh-Saùng ñaõ chuyeân-chôû “gioáng Ñaïo” ñeán hôn chuïc ngaøn ñoàng-baøo ta ôû khaép nôi treân theá-giôùi töï-do trong hôn 20 naêm qua.

Haït gioáng ñaïo khoâng bò aûnh-höôûng bôûi thôøi-tieát, neân nhaø noâng Cô-ñoác khoûi phaûi chôø thôøi – “Kìa, hieän nay laø thì thuaän- tieän” (II Coâ-rinh-toâ 6:2). Theá maø laém Cô-ñoác nhaân cöù laàn-löõa, chaàn-chôø, chöa chòu noùi veà Chuùa vôùi baïn höõu, ngöôøi thaân-thuoäc, keû quen vaø khoâng quen bieát. Luùc naøo cuõng caûm-thaáy chöa thuaän-tieän, chöa phaûi luùc. Ñöøng chôø thôøi, hôõi nhöõng nhaø noâng Cô-ñoác bieáng-nhaùc. Thôøi-vuï toát nhaát laø “hieän nay”.

Taám loøng cuûa ngöôøi gieo gioáng cuõng can-heä ñeán gioáng gieo vaøo loøng ngöôøi. “Keû naøo gieo gioáng maø gioït leä, seõ gaët haùi caùch vui-möøng. Ngöôøi naøo vöøa ñi vöøa khoùc ñem gioáng ra raûi. AÉt seõ trôû veà vui-möøng, mang boù luùa mình” (Thi-thieân 126:5,6). Nhaø noâng Cô-ñoác gieo gioáng vôùi nöôùc maét mình. Caûm-thöông soá phaän hö- maát ñôøi-ñôøi trong hoûa-nguïc cuûa ñoàng-baøo, ñoàng-loaïi neáu hoï khoâng ñöôïc cöùu-chuoäc bôûi Cöùu Chuùa Jeâsus Christ. Tôø AÙnh-Saùng thaám ñaày leä. Nhöõng gioït leä cuûa bao Cô-ñoác nhaân ñaây ñoù ñaõ ñoå ra vì côù nhöõng linh-hoàn hö-maát. Nhöõng ñoàng tieàn taàn-tieän, nhöõng ñoàng tieàn nhòn tieâu-pha theo loøng duïc, nhöõng ñoàng tieàn bôùt ra trong söï chi-phí caàn-thieát cho cuoäc soáng. Goùp phaàn ñem AÙnh- Saùng Ñaïo Chuùa ñeán ñoàng baøo yeâu daáu. Nhöõng ñoàng tieàn, nhöõng gioït leä. Haõy töôùi leân loøng ñoàng-baøo ta nhöõng gioït leä yeâu-daáu ñeå haït gioáng ñöôïc naåy-nôû nôi loøng ñoàng-baøo ta khaép

288

nôi. Nhaø noâng phaûi caàn-cuø. “Ngöôøi caày ruoäng ñaõ khoù-nhoïc” (II

Ti-moâ-theâ 2:6) giaõi naéng, daàm söông, thöùc khuya, daäy sôùm trong coâng-vieäc ñoàng-aùng. Nhaø noâng phaûi nhaãn-naïi. “Haõy xem keû laøm ruoäng: hoï beàn-loøng chôø ñôïi saûn-vaät quyù-baùu döôùi ñaát” (Gia-cô 5:7). Nhaø noâng coù thôøi-gian ba thaùng chôø ñôïi keát-quaû. Nhöng nhaø noâng Cô-ñoác khoâng coù thôøi-gian chôø ñôïi nhaát-ñònh. Coù khi vöøa môùi gieo ñaõ gaët, song coù khi gieo möôøi maáy naêm vaãn chöa gaët ñöôïc. Nhaø noâng Cô-ñoác phaûi kieân-trì laøm vieäc, nhaãn-naïi chô-ø ñôïi trong hy-voïng. Vì bieát chaéc-chaén raèng: “Coâng-khoù cuûa anh em trong Chuùa chaúng phaûi laø voâ-ích ñaâu” (I Coâ-rinh-toâ 15:58).

“Ngöôøi caày ruoäng ñaõ khoù-nhoïc thì phaûi tröôùc nhöùt ñöôïc thaâu hoa lôïi” (II Ti-moâ-theâ 2:6).

Quyù hoà nhieàu luùa laø tieân Roõ raøng phuù tuùc bình an caû nhaø.

Ca dao Nhaø noâng Cô-ñoác laøm vieäc khoù-nhoïc chaúng maøng ñeán

danh hoaëc lôïi cho mình. Chæ mong “tröôùc nhöùt ñöôïc thaâu hoa-lôïi” laø linh-hoàn ngöôøi ta. Laø ñem ñöôïc nhieàu ngöôøi ñeán söï tin-nhaän Chuùa Jeâsus Chirst laøm Cöùu Chuùa, ñeå linh-hoàn ñöôïc cöùu-roãi, toäi- loãi ñöôïc tha.

Hôõi nhaø noâng Cô-ñoác, haõy ra ñoàng, ñeán cuøng ñoàng-baøo vôùi haït gioáng Tin-laønh. Thôøi-vuï thuaän cho chuùng ta laø HIEÄN NAY.

289

79

ÑEÀN-THÔØ CHUÙA

göôøi ta chöa theå khaùm-phaù heát veà vuõ-truï, thì ngöôøi ta cuõng chöa theå khaùm-phaù heát veà thaân-theå con ngöôøi. Thaân-theå con ngöôøi laø moät tieåu

vuõ-truï. Laáy tinh-thaàn khoa-hoïc phaân-taùch thaân-theå vaät-lyù con ngöôøi thì ñaõ quaù söï suy-töôûng cuûa con ngöôøi.

Thaân-theå con ngöôøi coù 263 caùi xöông, chöøng 500 baép thòt. Boä thaàn-kinh heä vôùi 10 trieäu giaây chaïy khaép chaâu thaân. Vôùi 10 thöôùc oáng tieâu-hoùa ñuû söùc baøo-cheá thöùc aên thaønh chaát dinh-döôõng cho toaøn thaân. Chuùng ta ñöa tay sôø laøn da mòn-maøng, cöù 10 phaân vuoâng laø coù 47,360 loã chaân loâng ñeå thoaùt moà-hoâi. Moãi loã daøi ñoä 7 ly. Noái heát caùc loã chaân loâng laïi, ta coù moät oáng coáng daøi chöøng 65 caây-soá.

Hai ñoäng-cô chính cuûa cuûa cô-theå laø traùi tim vaø phoåi. Traùi tim daøi 15 phaân, ñöôøng kính ñoä 10 phaân. Noù ñaäp moãi phuùt 70 laàn, moãi giôø 4,200 laàn, moãi ngaøy 100,800 laàn, moãi naêm 56,792,000 laàn. Noù ñaäp nhö vaäy trong saùu, baûy chuïc naêm maø khoâng caàn ngöng-nghæ ñoâi phuùt. Vôùi hai laù phoåi chöùa ñöïng 4 lít röôõi khoâng-khí. Moãi giôø thôû ra hít voâ 1,200 laàn. Hít vaøo moãi giôø 2,700 lít khoâng-khí. Moãi ngaøy hít 108,100 lít. Beà maët caùc teá-baøo phoåi chöùa khoâng-khí traûi roäng ra chieám moät dieän-tích khoaûng 16 thöôùc vuoâng.

Veà cô-naêng cuûa thaân-theå ta thì tuyeät-dieäu. Noù töï baûo-veä, töï tu-chính cho hôïp vôùi nhu-caàu. Noùi theo töø-ngöõ loaøi ngöôøi, moãi phaàn trong thaân-theå chuùng ta ñeàu raát “thoâng-minh”. Söï thoâng-minh cuûa noù vöôït quaù söï thoâng-minh cuûa

N

290

con ngöôøi. Coù theå noùi, töø ñænh ñaàu ñeán goùt chaân, söï bí-maät, kyø-dieäu vaãn bao-truøm töøng phaàn treân cô-theå ta. Coá hoïc laém cuõng chæ hieåu sô qua, khaùi-quaùt. Thoâi, ñaønh cuùi ñaàu noùi laïi lôøi cuûa vua Ña-vít: “Toâi caûm-taï Chuùa, vì toâi ñöôïc döïng neân caùch ñaùng sôï laï-luøng” (Thi-thieân 139:14).

Chaúng nhöõng theá thoâi, khoâng cöù phaûi laø tai, maét, muõi, mieäng, tay ñeå nghe, ñeå nhìn, ñeå ngöûi, ñeå aên, ñeå sôø môùi taïo cho ta caùi caûm-giaùc. Maø moãi phaàn treân cô-theå ta ñeàu höõu-duïng ñöa taâm-hoàn ta vaøo khoaùi-caûm. Moät saùng ñeïp trôøi ta coù dòp ra baõi bieån. Vôùi baøn chaân khoâng nheï-nhaøng ñaïp leân caùt öôùt. Ruøng mình moät caùi, ñeå nöôùc bieån nheï ñaåy-ñöa môn-trôùn ñoâi chaân. Chæ vaäy thoâi, ñuû cho ta caûm thaáy moät caùi gì “khoaùi” roài. OÂi! caùi thaân-xaùc tuyeät-vôøi nhö vaäy maø sao laém ngöôøi cöù coi noù nhö laø moâi-tröôøng cuûa toäi-aùc, cöûa ngoõ hoäi-nhaäp cuûa bao ñieàu xaáu-xa. Roài ngaøy ñeâm lo haønh xaùc ñeå mong ñaït ñeán voâ hình, voâ töôûng trong töông-lai.

Sau khi loaøi ngöôøi phaïm toäi, caû linh-hoàn vaø xaùc cuûa con ngöôøi ñeàu bò hö-hoûng. Sau khi loaøi ngöôøi phaïm toäi, taâm-hoàn chuùng ta xu-höôùng veà phaàn linh raát ít, song xu-höôùng veà thaân-xaùc raát nhieàu. Vôùi moät taâm-hoàn toäi-loãi, xu-höôùng veà moät theå-xaùc toäi-loãi, taát nhieân ñoøi hoûi moïi söï thoûa-maõn trong toäi-loãi. Haäu-quaû laø gaët laáy söï ñau-khoå vì toäi-loãi. Roài quay qua keát aùn xaùc-thòt ñem ñeán söï ñau-khoå cho taâm-hoàn.

Ñöùc Chuùa Trôøi ban cho con ngöôøi moät thaân-theå tuyeät-dieäu vôùi söï vinh-hieån cuûa Ngaøi. Vì côù toäi-loãi, xaùc-theå maát söï vinh-hieån - “loûa-loà” (Saùng-theá kyù 3:10; Roâ-ma 3:23). Daàu vaäy, xaùc-theå vaãn laø caùi gì tuyeät-dieäu ñaùng cho con ngöôøi naâng-niu, quyù-troïng.

“Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ ñaõ ñeán trong theá-gian ñeå cöùu-vôùt keû coù toäi” (I Ti-moâ-theâ 1:15). Ngaøi cöùu “keû coù toäi” laø cöùu troïn-veïn caû linh, hoàn vaø theå-xaùc. Ngöôøi tin-nhaän Chuùa Jeâsus laøm Cöùu Chuùa cuûa mình, Ñöùc Chuùa Trôøi laáy quyeàn-naêng Ngaøi taùi-sinh phaàn linh laøm choã cho Ñöùc Thaùnh-Linh ngöï vaø khieán thaân-theå Cô-ñoác nhaân trôû neân ñeàn thôø cuûa Ñöùc Chuùa

291

Trôøi nhö Lôøi Kinh-Thaùnh daïy: “Anh em haù chaúng bieát mình laø ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø Thaùnh-Linh Ñöùc Chuùa Trôøi ôû trong anh em sao?” (I Coâ-rinh-toâ 3:16).

Nhieàu Cô-ñoác nhaân xöa cuõng nhö nay khoâng yù-thöùc hay queân ñi thaân-theå mình laø ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. Cô-ñoác nhaân thuoäc veà Chuùa caû linh-hoàn vaø theå-xaùc. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy chuùng ta raát roõ-raøng: “Anh em haù chaúng bieát raèng thaân-theå mình laø ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Thaùnh-Linh ñang ngöï trong anh em, laø Ñaáng maø anh em ñaõ nhaän bôûi Ñöùc Chuùa Trôøi, vaø anh em chaúng phaûi thuoäc veà chính mình sao? Vì chöng anh em ñaõ ñöôïc chuoäc baèng giaù cao roài. Vaäy, haõy laáy thaân-theå mình laøm saùng danh Ñöùc Chuùa Trôøi” (I Coâ-rinh-toâ 6:19-20).

Ñeàn-thôø Chuùa phaûi thaùnh. Ñieàu gì laøm cho “ñeàn thôø” Chuùa trôû neân oâ-ueá, baát-khieát? AÁy laø taø-daâm. Lôøi Kinh-Thaùnh daïy raèng: “Maëc daàu ngöôøi ta phaïm toäi gì, toäi aáy coøn ôû ngoaøi thaân-theå; nhöng keû buoâng mình vaøo söï daâm-duïc (taø-daâm), thì phaïm ñeán chính thaân-theå mình” (I Coâ-rinh-toâ 6:18). Vì “anh em haù chaúng bieát ngöôøi naøo keát-hieäp vôùi ñieám-ñó thì trôû neân moät xaùc vôùi noù sao? Vì coù cheùp raèng: Hai ngöôøi seõ ñoàng neân moät thòt” (I Coâ-rinh-toâ 6:16). Vì chaân-lyù naøy maø nhieàu Cô-ñoác nhaân ñaõ quyeát-ñònh khoâng keát-hoân vôùi ngöôøi khoâng tin Chuùa. Khoâng phaûi vì baát ñoàng tín-ngöôõng, nhöng vì thaân-theå laø “ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” khoâng theå hoøa-nhaäp, “trôû neân moät thòt” vôùi ngöôøi khoâng phaûi laø con caùi Ñöùc Chuùa Trôøi.

YÙ-thöùc thaân mình laø “ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”, neân ngöôøi Cô-ñoác töø-choái taát caû nhöõng ñieàu gì maø mình nghó raèng coù theå laøm haïi cho thaân-theå. Traùi laïi, lo saên-soùc, nuoâi-naáng, baûo-trì thaân-xaùc vôùi muïc-ñíc “laáy thaân-theå mình laøm saùng danh Ñöùc Chuùa Trôøi”.

Coù moät baø thaân-theå quaù khoå vaãn khoâng chòu theo baïn beø “ñai-eùt” cho thaân hình ruùt laïi. Baø nghó taát caû moïi ngöôøi ñeàu mong coù moät “nhaø thôø” lôùn ñeå laøm choã thôø-phöôïng

292

Chuùa. Ngöôøi ta cuõng haõnh-dieän veà nhöõng ngoâi nhaø thôø ñoà-soä. Thì lyù gì baø khoâng haõnh-dieän coù moät thaân-theå “hôn ngöôøi” laøm “ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”.

Tuy thaân-xaùc chuùng ta tuyeät dieäu nhö vaäy. Nhöng haàu heát chuùng ta ñeàu caûm thaáy khoâng thoûa loøng veà “veû ñeïp” cuûa noù. Chuùng ta thöôøng “trang-ñieåm”, troâng sao cho ñöôïc hôn, cho maùt maét, cho huøng-duõng, cho caù laën chim sa, cho nghieâng nöôùc nghieâng thaønh.

Tuù Môõ coù baøi thô nhaïo moät coâ gaùi vöøa xaáu, vöøa giaø nhöng quyeát laøm cho ñeïp.

Coâ kia vöøa xaáu vöøa giaø, Coøn hay laøm ñoûm, thaät laø theâm dô. Maët thì caïo nhaün trô-trô, Loâng maøy ñaùnh tít lôø-môø sôïi daây. Kem boâi da maët luïa-laày, Phaán treùt thaät daày nhö theå queùt voâi. Vaøng ñeo luïa ñaép ai ôi, Caøng trang ñieåm laém, caøng loøi xaáu ra.

Ñaønh raèng ngöôøi xaáu caàn trang-ñieåm. Nhöng thöû hoûi, Taây-Thi ngaøy xöa, caùc hoa-haäu theá-giôùi ngaøy nay coù ai khoâng caàn trang-ñieåm cho thaân-xaùc cuûa mình. Nghóa laø caû ngöôøi con gaùi töï nhaän “em laø con gaùi Trôøi baét xaáu” hay laø “em laø con gaùi Trôøi cho ñeïp”. Hoaëc moät thaân-hình Hy-laïp ñieàn kinh hay eûo-laï mình daây coù daùng thaày cuûa nam giôùi. Ai naáy ñeàu caûm thaáy mình chöa coù moät thaân-xaùc ñeïp ñuùng möùc. Myõ vieän, thôøi-trang, kim-cöông, phaán-saùp ñöôïc duøng ñeå boå-khuyeát, ñeå tu chænh. Nhöng “caøng trang-ñieåm laém, caøng loøi xaáu ra”. Khoâng loøi ra trong theå-xaùc, cuõng loøi ra trong tö-töôûng. Mình khoâng ñeán noãi xaáu, nhöng chöa haún laø ñeïp.

Taïi sao con ngöôøi laïi coù caùi khaùt-voïng veà veû ñeïp thaân-xaùc? Veû ñeïp laø khaùt-voïng cuûa thaân-xaùc nhö chaân-thieän-myõ laø khaùt-voïng cuûa taâm-hoàn. Phaûi chaêng ñaây laø baèng-côù huøng-hoàn noùi leân caùi gì ñaõ maát-maùt nôi thaân-xaùc con ngöôøi. Phaûi. Thaân-xaùc con ngöôøi ñaõ maát ñi caùi veû ñeïp Ñöùc Chuùa

293

Trôøi ban cho. Caùi veû ñeïp tinh-khieát röïc-rôõ aáy laø söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi maø con ngöôøi ñaõ bò maát sau khi phaïm-toäi nhö lôøi Kinh-Thaùnh ghi: “Vì moïi ngöôøi ñeàu ñaõ phaïm toäi, thieáu maát söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi” (Roâ-ma 3:23).

Ít ai thoûa-maõn saéc ñeïp cuûa mình, yeân taâm trong söï vinh-hieån cuûa mình. Caùi ñeïp, caùi vinh-hieån mình coù vaãn ôû trong tình-traïng thieáu-huït, ngheøo-naøn. Thoâi ñaønh ñi vay möôïn ñeå coá laáp cho ñaày khoaûng troáng. Con ngöôøi ñaõ ñi tìm saéc ñeïp nôi ngöôøi khaùc ñeå ñam-meâ. Daãu bieát raèng giaù-trò saéc-ñeïp khoâng saâu quaù laøn da. Moät Caåm-Nhung ñaõ bò taøn-phaù nhan-saéc bôûi chai aùt-sít, laøm bao ngöôøi tröôùc kia say-ñaém con ngöôøi coâ qua höông-saéc ñaõ ñaønh xa-laùnh. Daãu nhaän ñònh raèng “toát goã hôn toát nöôùc sôn”, nhöng haøo-nhoaùng beân ngoaøi vaãn ñuû söùc loâi keùo con ngöôøi. “Caùi ñeïp ñeø beïp caùi neát” hôn laø “caùi neát ñaùnh cheát caùi ñeïp”. Thaûm-hoïa saéc ñeïp cuûa Taây-Thi, cuûa Cleùopatre do nhöõng ngöôøi ñam-meâ khoâng phaûi laø nhoû. Coù ngöôøi noùi raèng: neáu caùi muõi cuûa Cleùopath ngaén ñi moät chuùt thì cuïc-dieän theá-giôùi hoài ñoù ñaõ thay ñoåi.

Ngaém saéc ñeïp, söï vinh-hieån cuûa mình, neáu quaù teä, sanh ra tuûi-hoå, neáu khaù hôn, sanh ra kieâu-ngaïo, hôïm mình.

Ngaém saéc ñeïp, söï vinh-hieån cuûa ngöôøi, naûy sanh ganh-tò, ích-kyû, muoán chieám-ñoaït, coù khi baát-chaáp caû luaân-thöôøng ñaïo-lyù. OÂi! chæ vì “thieáu maát söï vinh-hieån cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”.

Ñöøng lo thaân-xaùc chuùng ta theo thôøi-gian maø ngaøy caøng xaáu. Khi Chuùa Jeâsus töø trôøi trôû laïi ñeå tieáp-ñoùn moïi Cô-ñoác nhaân, thì “Ngaøi seõ bieán hoùa thaân-theå heøn maït chuùng ta ra gioáng nhö thaân-theå vinh-hieån Ngaøi, y theo quyeàn-pheùp Ngaøi coù ñeå phuïc muoân vaät” (Phi-líp 3:21).

Nhôù laïi teát Maäu-Thaân, nhaø chuùng toâi ôû trong vuøng giao-tranh. Gia-ñình chuùng toâi thoaùt thaân tröôùc khi caû ngoâi nhaø bò chaùy. Trôû veà ngoâi nhaø cuõ sau khi cuoäc chieán taïm chaám-döùt, thu-löôïm nhöõng vaät coøn soùt laïi. Toâi nhaët moät tôø bìa cöùng ñaõ bò chaùy xeùm laáy vaït aùo lau buïi vaø aùp maûnh giaáy

294

vaøo loøng, trìu meán. Vì treân maûnh giaáy chaùy xeùm, buïi-baëm coù hình aûnh meï toâi, ngöôøi ñaõ veà vôùi Chuùa khi toâi coøn thô-aáu.

Ñoái vôùi Cô-ñoác nhaân, hình-haøi theá naøo vaãn ñaùng quí vì laø “ñeàn-thôø cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi”. Thaân-theå coù xô-xaùc, tieàu-tuïy vì beänh-taät, ngheøo-khoå, Chuùa vaãn ngöï. Cô-ñoác nhaân quí nhau cuõng chæ vì coù Chuùa Thaùnh-Linh ñang ngöï-trò trong moãi ngöôøi.

Vieát xong ngaøy 29/4/1998

1

VAØI LÔØI NHAÄN-ÑÒNH VAØ

THÖ-MUÏC

VEÀ

VAÊN-PHAÅM CÔ-ÑOÁC

CUÛA

MUÏC-SÖ PHAN-THANH-BÌNH

2

3

AÂN-TÖÙ THAÙNH-LINH

“Taùc giaû cuoán AÂn-Töù Thaùnh-Linh laø moät nhaân-vaät raát quen thuoäc vôùi theá-giôùi Cô-ñoác ngöôøi Vieät haûi-ngoaïi. Muïc-sö Phan-thanh-Bình, chuû bieân tôø AÙnh-Saùng, taùc-giaû nhieàu saùch nhoû chöùng-ñaïo vaø saùch Baøi Hoïc Kinh-Thaùnh. Vaên-phaåm cuûa Muïc-sö ñöôïc ñoäc-giaû nhieàu nôi ham-moä.

Quyeån AÂn-Töù Thaùnh-Linh laø moät coâng-trình nghieân-cöùu vaø soaïn-thaûo caû moät naêm daøi cuûa muïc-sö, vöøa ñöôïc xuaát baûn vaø phaùt haønh vaøo muøa thu naêm 1992. Ruùt taøi-lieäu trong 22 taùc-phaåm ngoaïi-quoác veà Ñöùc Thaùnh-Linh vaø AÂn-töù Thaùnh-Linh cuøng nhöõng taøi-lieäu soáng trong cuoäc ñôøi haàu-vieäc Chuùa cuûa mình, taùc-giaû ñaõ soaïn cuoán AÂn-töù Thaùnh-linh, nhaèm muïc-ñích “giuùp quí vò nhaän ra aân-töù mình coù vaø quí vò vui loøng taän-duïng aân-töù Chuùa ban ñeå cuøng nhau kieän-toaøn thaân-theå Ñaáng Christ”.

Cuoán AÂn-töù Thaùnh-Linh laø moät thaønh-coâng ñaùng ca-ngôïi, vaø moät söï ñoùng-goùp cuûa taùc-giaû vaøo vieäc ñoäng-vieân haøng giaùo-phaåm vaø giaùo-ñoà Cô-ñoác xaây-döïng vaø phaùt-trieån Hoäi-thaùnh.”

Muïc-sö Tieán-só Leâ-Höïu. HT Cô-ñoác Phuïc-Laâm.

“Cuoán saùch xinh-xaén coù noäi-dung quyù-baùu caàn-thieát maø toâi nghó laø töø tröôùc tôùi nay chöa coù trong tuû saùch Vieät-ngöõ cuûa toâi-tôù vaø con caùi Chuùa. Toâi caûm-taï ôn Chuùa veà söï ñoùng goùp cuûa Muïc-sö trong söï gaây-döïng thaân-theå cuûa Ngaøi treân ñaát. Toâi öôùc ao coù nhieàu toâi-tôù, con-caùi Chuùa ñoùn nhaän quyeån saùch naøy.”

Muïc-sö Giaùo-só Tröông-vaên-Toát. HT Tin-Laønh Phöôùc-aâm Lieân-hieäp.

4

“AÂn-Töù Thaùnh-Linh thaät laø moät cuoán saùch coù giaù-trò ñöôïc thöïc-hieän baèng nhieàu coâng-trình nghieân-cöùu vaø kinh-nghieäm phuïc-vuï Chuùa cuûa taùc-giaû. Taï-ôn Chuùa, Ngaøi ñaõ ñaïi duïng Muïc-sö trong laõnh-vöïc vieát laùch ñeå giuùp con daân cuûa Ngaøi ñöôïc tröôûng-thaønh neáp soáng taâm-linh. Hoäi-thaùnh chuùng toâi taïi Richardson, TX baét ñaàu duøng cuoán saùch naøy ñeå nghieân-cöùu vaø thaûo-luaän trong caùc buoåi nhoùm caàu-nguyeän haøng tuaàn, moãi laàn hoïc moät chöông. Thaät ñöôïc phöôùc.”

Muïc-sö Nguyeãn-anh-Tuaán. HT Baùp-tít Vieät-Nam.

“Muïc-sö Phan-thanh-Bình ñaõ ñeå nhieàu thì giôø ñoïc caùc saùch veà aân-töù vaø ñuùc-keát ñöôïc taùc-phaåm quyù-baùu vaø höõu-ích cho moïi con caùi Chuùa muoán phuïc-vuï Hoäi-thaùnh, muoán môû-mang Vöông-quoác Chuùa.

Treân hai traêm trang saùch in ñeïp, trình-baøy trang-nhaõ, töïa lôùn, töïa nhoû phaân-minh nhö moät saùch giaùo-khoa. Lôøi vaên deã hieåu, gioïng vaên dí-doûm loâi-cuoán. Taøi-lieäu daãn-chöùng thaät phong-phuù. Cuoán saùch naøy xöùng-ñaùng naèm trong tuû saùch cuûa moãi Cô-ñoác nhaân.”

Baùc-só Chaâu-ngoïc-Hieäp. Jacksonville, FL

5

CHUÙA JEÂSUS PHAÙN: TA LAØ ...

“Ñoïc saùch cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình luoân-luoân laø moät nieàm vui. Caùch vieát vaên deã hieåu, dí-doûm, hay “chôi chöõ” coäng vôùi söï am-hieåu taän-töôøng cuûa Muïc-sö veà vaên-chöông AÙ-ñoâng vaø veà vaên-hoùa cuûa ngöôøi Taây Phöông ñaõ nhieàu laàn ñem ñeán cho ngöôøi ñoïc nhöõng ñieàu môùi laï toång-hôïp (khoâng laï gì), nhöõng ñieàu haàu nhö ai cuõng bieát hoaëc ñaõ töøng ñoïc qua. Cuoán saùch Chuùa Jeâsus Phaùn: Ta laø ... laø moät trong raát nhieàu taùc-phaåm cuûa Muïc-sö Bình. Qua 31 chöông trong saùch, Muïc-sö ñaõ quan-saùt boäc-loä taùnh chaát cuûa Chuùa Jeâsus qua nhieàu khía-caïnh vaø nhaõn-quang khaùc nhau, theå naøo “Ngaøi laø vieân kim-cöông lôùn ña dieän, toûa ra aùnh-saùng vôùi nhieàu maøu-saéc” (trang 20). Phaàn lôùn saùch cuûa Muïc-sö Bình (vaø cuoán naøy khoâng phaûi laø ngoaïi-leä) ñaùp-öùng ñöôïc nhu-caàu taâm-linh vaø tìm-hieåu cuûa nhieàu taàn-lôùp khaùc nhau: ngöôøi chöa tin Chuùa, ngöôøi tin Chuùa ñaõ laâu, ngöôøi thaâm-uyeân coå-hoïc, ngöôøi ñaõ hoøa nhaäp cuoäc soáng vaên-minh, ngöôøi hoïc cao, ngöôøi lao-ñoäng v.v. Thaät khoù maø khaúng-ñònh ñöôïc saùch cuûa Muïc-sö nhaèm vaøo haïng ngöôøi naøo. Ngöôøi ñoïc coù caûm giaùc Muïc-sö chæ giôùi haïn ngoøi vieát cuûa mình vaøo moät ñeà-taøi hoaëc moät khía-caïnh naøo ñoù trong Kinh-Thaùnh, song oâng duøng theå vaên tuøy buùt ñeå ñaøo saâu chuû-ñeà naày.

Cuoán Chuùa Jeâsus phaùn: Ta laø ... laø cuoán saùch quyù-giaù cho nhöõng ai muoán ñaøo saâu veà nhaân-vaät vaø nhöõng coâng-vieäc cuûa Chuùa Jeâsus. Tuy nhieân, ñaây khoâng phaûi laø cuoán saùch thích-ñaùng cho nhöõng ngöôøi treû tuoåi khoâng raønh tieáng Vieät hoaëc vaên-hoùa AÙ-ñoâng vì caùch haønh vaên cuõng nhö lôøi trích-daãn vaên-chöông cuûa Muïc-sö ñoøi hoûi moät trình-ñoä vaên-hoùa chæ coøn toàn-taïi ôû nhöõng ngöôøi Vieät-Nam lôùn tuoåi vaø ñaõ may-maén thaám-nhuaàn caû hai neân vaên-hoùa Ñoâng-Taây.”

Traàn Chuyeân, sinh-vieân Thaàn-hoïc Dalas, TX

6

Huaán Luyeän Ñôøi Linh

“Toâi ñaõ ñoïc xong cuoán HUAÁN LUYEÄN ÑÔØI LINH ngay tuaàn ñaàu sau khi nhaän ñöôïc saùch. Nhaän thaáy cuoán “HLÑL” yù-töôûng saâu-saéc, nhieàu söï daïy-doã môùi-meû, thích-öùng trong neáp soáng Cô-ñoác nhaân trong thôøi-ñaïi chuùng ta. Muïc-sö ñaõ kheùo duøng ngoân-töø, ñieån-tích, thô, vaên Vieät-Nam ñeå dieãn-ñaït tö-töôûng saâu-nhieäm cuûa Kinh-thaùnh, khieán ngöôøi ñoïc caûm thaáy Lôøi Chuùa gaàn vôùi mình, deã thaám-thaáu, deã chaáp-nhaän, hoïc-hoûi vaø laøm theo. Ñoïc “HLÑL” môùi thaät söï caûm-nhaän ñöôïc ñaây laø cuoác saùch cuûa moät taùc-giaû Vieät-Nam vieát cho ngöôøi Vieät, ñeå baøy toû phöôùc-haïnh trong ôn Thieân Chuùa. Öôùc mong nhaän ñöôïc nhöõng saùng-taùc môùi cuûa Muïc-sö.”

Muïc-sö Nguyeãn Höõu Trang Seattle, WA

“Toâi ñaõ ñoïc xong quyeån HUAÁN-LUYEÄN ÑÔØI LINH luùc 5

giôø saùng ngaøy 25 thaùng 10 naêm 1994. Toâi nhaän thaáy quyeån saùch raát hay, raát suùc-tích, saâu-saéc, vaø giaûi-thích raát roõ-raøng. Toâi ñaõ ñoïc, nghieàn-ngaãm vaø thích-thuù, ñöôïc nhieàu söï daïy-doã quyù-baùu. Toâi tin chaéc quyeån saùch naøy seõ giuùp con caùi Chuùa vöõng-maïnh trong nieàm tin, vöôït qua moïi thöû-thaùch trong cuoäc ñôøi, saâu-nhieäm hôn trong ñôøi soáng tin-kính, coù neáp soáng ñaïo thanh-khieát vaø laøm saùng danh Chuùa. Moät cuoán saùch raát coù giaù-trò. Caàu Chuùa cöù duøng Muïc-sö trong laõnh-vöïc naày ñeå Danh Chuùa ñöôïc toân cao.”

Baø QP MS Phaïm-vaên-Naêm Anaheim, CA

7

XAÂY-DÖÏNG GIA-ÑÌNH HAÏNH-PHUÙC

“Ñaây laø moät cuoán saùch hay vöøa ñoïc vöøa thaáy thích thuù. Thích vì saâu-saéc trong tö-töôûng hoân-nhaân vaø gia-ñình maø Muïc-sö ñaõ kheùo trình baøy, giaûi-thích theo Kinh-thaùnh cuøng ñoái-chieáu, so-saùnh noù vôùi quan-nieäm hoân-nhaân qua vaên-thô, ca-dao, tuïc-ngöõ Vieät-Nam. Toâi caûm thaáy thuù vì Muïc-sö duøng loái vaên vui töôi, coù khi traøo-loäng, ñeå ñoäc-giaû vöøa ñoïc vöøa mæm cöôøi vôùi taùc-giaû. Ñaây laø cuoán saùch hay coù theå laøm quaø taëng cho nhau, cuûa caùc baïn treû môùi yeâu, ñang yeâu, ñang tieán tôùi hoân-nhaân, môùi cöôùi hay caëp vôï choàng ñaõ coù con caùi ñaày ñaøn.”

Muïc-sö Nguyeãn-höõu-Trang Seattle, WA

“Toâi ñaõ ñoïc xong quyeån Xaây-Döïng Gia-Ñình Haïnh-Phuùc,

raát thích thuù. Saùch raát hay, raát höõu-ích, raát giaù-trò. Ñaàu tieân toâi nghó gia-ñình naøo khoâng haïnh-phuùc thì neân ñoïc, coøn gia-ñình mình ñaõ coù roài thì thoâi. Nhöng khi ñoïc xong toâi thaáy raát boå-ích vì mình coøn thieáu soùt nhieàu quaù.”

Baø Muïc-sö Tröông-vaên-Toát San Diego, CA

“Toâi ñoïc moät leøo cuoán Xaây-Döïng Gia-Ñình Haïnh-Phuùc.

Saùch vieát raát kyõ, deã hieåu, saùt thöïc-teá vaø ñoâi khi dí-doûm ñuùng choã.”

Giaùo-sö Löu-Haø San Diego, CA

“Quyeån Xaây-döïng Gia-ñình Haïnh-phuùc raát haáp-daãn, haún ñaõ coù nhieàu ngöôøi pheâ-bình ngôïi-khen taùc-giaû, neân chaúng daùm

8

röôøm lôøi, chæ xin maïo-muoäi vaø thaønh-thaät thöa raèng, taùc-phaåm naøy ñaõ laøm chuùng toâi raát haâm-moä. Chæ trong vaøi tuaàn-leã chuùng toâi ñaõ ñoïc ñeán laàn thöù ba. Saùch aán-loaùt ñaõ trang-nhaõ, laïi chöõ to deã xem; ñoù laø moät ñieåm caàn-thieát ñoái vôùi ngöôøi nhieàu tuoåi. Taùc-giaû coá-gaéng vieát baèng loái vaên ñôn-sô moäc-maïc, ñeå baát cöù ai ñoïc cuõng coù theå hieåu deã-daøng. Ngoaøi ra laïi coøn trích thô cuûa moät soá thi-só quen-thuoäc, nhaát laø daãn nhieàu caâu tuïc-ngöõ, nhieàu baøi ca-dao rí-roûm, khieán noäi-dung ñaõ phong-phuù laïi caøng phong-phuù theâm. Phaûi laø ngöôøi tích-luõy raát nhieàu kinh-nghieäm trong ñôøi soáng hoân-nhôn môùi coù theå vieát leân moät taùc-phaåm ñaày thuù-vò vaø höõu-ích naày. Öôùc-mong moãi gia-ñình Vieät-Nam ôû nöôùc ngoaøi coù moät quyeån Xaây-döïng Gia-ñình Haïnh-phuùc, vaø neáu coá-gaéng soáng theo nhöõng nguyeân-taéc caên-baûn trong ñoù thì haïnh-phuùc gia-ñình coù theå ñöôïc beàn chaët.”

Hoïc-giaû Vuõ-luïc-Thuûy San Diego, CA

“Con ñaõ mua ñoïc vaø mua taëng anh chò con cuoán Xaây-Döïng

Gia-Ñình Haïnh-Phuùc. Vì hay quaù, höõu-ích quaù, neân con muoán vieát vaøi lôøi gôûi ñeán Muïc Sö. Con caûm-ôn Muïc-sö, cuoán saùch seõ giuùp con raát nhieàu trong vaán-ñeà hoân-nhaân cho chính mình trong töông lai.”

Coâ Phuøng-thò-Mai Salt Lake City, UT

“Toâi ñaõ ñoïc xong cuoán Xaây-Döïng Gia-Ñình Haïnh-Phuùc.

Saùch thaät hay, giuùp ích cho chính toâi thaät nhieàu. Nhöõng khuùc-maéc cuûa rieâng toâi ñöôïc giaûi-ñaùp caùch roõ-raøng, troïn veïn.”

Baø Mai Lai Chantham, Canada

“Anh Bình ôi, ñoïc cuoán saùch Xaây-Döïng Gia-ñình Haïnh-

phuùc cuûa anh, thaám quaù. Anh coù moät loái vieát thu huùt ngöôøi ñoïc, ñaõ ñoïc thì khoâng “buoâng”, ñaõ “buoâng” thì tieác, ñaõ tieác laïi caàm leân ñoïc laïi. Sôû dó toâi noùi nhö vaäy vì baây giôø giaø roài, ñoïc saùch

9

baùo chöøng naêm phuùt laø moûi maét, neáu ñoïc raùn thì... coù chuyeän. Nhöng cuoán saùch cuûa anh, toâi trònh-troïng ngoài ñoïc luùc ñaàu, sau vì moûi maét, moûi löng phaûi xoay theá ñoïc: naèm, naèm ngöõa, naèm nghieâng beân traùi, naèm nghieâng beân phaûi... ñeå ñoïc. Anh trình-baøy raát saâu-saéc moïi khía-caïnh...”

Thi-só Töôøng-Löu Houston, TX

“Cuoán Xaây-döïng Gia-ñình Haïnh-phuùc raát hay vaø höõu-ích,

raát tieän-duïng cho vieäc coá-vaán hoân-nhaân. Chuùng toâi taï ôn Chuùa nay ñaõ coù moät taøi-lieäu nhö theá ñeå duøng vaøo vieäc chuaån-bò hoân-nhaân. Öôùc chi muïc-sö cuõng seõ bieân-soaïn nhöõng caâu hoûi thaûo-luaän vaø baøi taäp ñeå laøm taøi-lieäu ñi ñoâi vôùi quyeån saùch aáy trong vieäc chuaån-bò hoân-nhaân thì quyù bieát bao ...”

Muïc-sö Hoà-bình-Minh Toronto, Canada

10

13 BÖÔÙC SOAÏN BAØI HOÏC KINH-THAÙNH

“Ñaây laø cuoán saùch khoâng phaûi chæ daønh cho quyù vò Muïc-sö maø

thoâi, nhöng cho baát cöù ai muoán döï phaàn haàu vieäc Chuùa trong laõnh-vöïc giaûng-daïy Lôøi Haèng-Soáng cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Muïc-sö Bình ñaõ bieân-soaïn raát coâng-phu ñeå höôùng-daãn chuùng ta ñi vaøo chuû-ñieåm trong vieäc soaïn baøi giaûng, baøi daïy Kinh-thaùnh. Coù theå noùi, haàu heát chuùng ta ñeàu quen thuoäc caâu chuyeän “Ngöôøi con trai hoang-ñaøng” ñöôïc ghi trong Lu-ca 15:11-32. Nhöng coù leõ chöa coù ai duøng thì giôø ñeå soaïn 38 baøi giaûng, baøi daïy qua caâu chuyeän naøy. Muïc-sö ñaõ cho chuùng ta thaáy söï phong-phuù cuûa Lôøi Kinh-thaùnh, nhöõng daïy-doã tuyeät-dieäu, nhöõng chaân-lyù tieàm-aån trong Kinh-thaùnh vôùi 38 daøn baøi qua caâu chuyeän ngöôøi con trai hoang-ñaøng. Moãi baøi trong 38 baøi giaûng, baøi daïy, Muïc-sö neâu roõ chuû-ñích, chaân-lyù vôùi daøn baøi raát suùc-tích.

Sau khi ñoïc xong cuoán saùch naøy, neáu ñoäc giaû laø ngöôøi chöa heà giaûng daïy seõ ñöôïc khích-leä khaùm phaù ra aân-töù daïy-doã cuûa mình. Ai ñaõ giaûng-daïy seõ caûm thaáy maïnh-daïn vaø töï tin hôn vì ñaõ bieát caùch khaù ñaày-ñuû chi-tieát laøm caên-baûn cho vieäc soaïn baøi giaûng, baøi daïy Kinh-thaùnh...”

Muïc-sö Tieán-só Nguyeãn-taán-Döông Garland, TX

“Toâi ñaõ ñoïc cuoán 13 Böôùc soaïn Baøi-Hoïc Kinh-Thaùnh caùch say-meâ vaø thích-thuù. Lyù-do vì sau khi ñaõ hoïc vaø ñoïc caùc saùch ngoaïi-ngöõ, hoaëc caùc saùch Vieät ngöõ trong aâm-höôûng ngoaïi quoác, ñaây laø moät cuoán saùch vieát bôûi ngöôøi Vieät-Nam, cho ngöôøi Vieät-Nam ñeå mang Lôøi Chuùa ñeán cho daân-toäc Vieät Nam. Nhôø ñoïc

11

saùch toâi nhaän thaáy mình ñaõ ‘boû-beâ’ kho-taøng vaên-chöông Vieät-Nam khi giaûng-daïy Lôøi Chuùa. Chaéc phaûi ‘chænh-ñoán’ laïi. Ngoaøi ra Muïc-sö ñaõ laøm saùng-toû söï phong-phuù cuûa Lôøi Chuùa qua thí-duï trong Lu-ca 15. Caûm ôn Chuùa veà Muïc-sö...”

Muïc-sö Hoaøng-AÙi Troyes, France

“Ai coù dòp chia-xeû baøi hoïc Kinh-thaùnh chaéc coù nhöõng laàn nhaän thaáy chính mình khoâng truyeàn-ñaït ñöôïc ñeà-taøi; hay khoâng nhaán maïnh ñöôïc ñieåm chính yeáu; khoâng giöõ ñöôïc söï lieân-tuïc caùc phaàn cuûa baøi noùi chuyeän. Khi nghe giaûng, coù nhöõng luùc chuùng ta thích-thuù nghe moät vaøi caâu chuyeän vui maø dieãn-giaû khôi maøo cho ñeà-taøi, nhöng sau khi nghe heát baøi giaûng roài môùi thaáy ‘ñaàu Ngoâ mình Sôû’ vì phaàn nhaäp-ñeà vaø thaân baøi khoâng aên nhaäp gì vôùi nhau.

Quyeån saùch naøy raát caàn thieát cho toâi-tôù vaø con caùi Chuùa muoán naém laáy kyõ-thuaät soaïn baøi hoïc hoaëc baøi giaûng sao cho söù-ñieäp Kinh-thaùnh ñöôïc truyeàn-ñaït roõ-raøng.”

Baùc-só Chaâu-ngoïc-Hieäp Jacksonville, FL

12

DAÏY KINH-THAÙNH

“Muïc-sö Phan-thanh-Bình laø ngöôøi coù khaû-naêng bieân-soaïn vaø xuaát-baûn taøi-lieäu, saùch-baùo nhieàu nhaát trong voøng Muïc-sö Vieät-Nam. Saùch oâng vieát veà nhieàu laõnh-vöïc cuûa Cô-ñoác giaùo. OÂng coù taøi trình baøy moïi vaán-ñeà caùch ñôn-giaûn, dí-doûm, deã hieåu. Cuoán saùch DAÏY KINH-THAÙNH noùi veà nhöõng khía-caïnh maø ngöôøi daïy Kinh-thaùnh caàn coù vaø phöông-caùch daïy Kinh-thaùnh höõu-hieäu. Muïc-sö Phan-thanh-Bình trình baøy töøng chöông vôùi nhieàu trích-daãn töø Kinh-thaùnh ñeå minh-thò vaø aùp-duïng. Ñaây laø moät coá-gaéng ñaùng keå cuûa moät ngöôøi quan-taâm ñeán vieäc gaây-döïng ñöùc-tin vaø phaùt-trieån Hoäi-thaùnh.”

Muïc-sö Tieán-só Nguyeãn-höõu-Cöông Vieän Tröôûng Vieän Thaàn-hoïc Vieät-Nam

Garden Grove, CA

“Vôùi loái vaên saùng-suûa, goïn-gaøng vaø tinh-xaùc, Muïc-sö Phan-thanh-Bình ñaõ vieát veà moät trong nhöõng vaán-ñeà quan-troïng cuûa Hoäi-thaùnh ngaøy nay: DAÏY KINH-THAÙNH.”

Muïc-sö Tieán-só Toâ-vaên-UÙt Giaùm-hoïc Vieän Thaàn-hoïc Vieät-Nam AÂu-chaâu

Allen Park, MI

“Vôùi loái vieát nheï-nhaøng nhöng saâu-saéc, Muïc-sö Phan-thanh-Bình ñaõ trình-baøy yù-nieäm vaø phöông-phaùp daïy Kinh-thaùnh trong boái-caûnh vaên-hoùa Vieät-Nam. Quyeån DAÏY KINH-THAÙNH, vôùi moät boá-cuoäc maïch-laïc vaø deã theo-doõi khieán cho moät ngöôøi daàu môùi taäp-söï hoaëc moät ngöôøi coù nhieàu naêm kinh-nghieäm trong coâng-taùc giaûng-daïy cuõng hoïc hoûi ñöôïc nhöõng yù

13

môùi vaø hay. Thieát nghó Muïc-sö Phan-thanh-Bình qua quyeån DAÏY KINH-THAÙNH ñaõ ñaùp-öùng moät phaàn quan-troïng cho nhu-caàu cuûa Hoäi-thaùnh Vieät-Nam.”

Muïc-sö Tieán-só Phan-minh-Hoäi Quaûn-nhieäm Hoäi-thaùnh Tin-laønh Baùp-tít Vieät Nam

University Place, WA

“Toâi caàm cuoán saùch “DAÏY KINH-THAÙNH”, nhìn “muïc-luïc” ñaõ thaáy “haáp-daãn” roài... toâi chuù-yù ñeán chöông thöù tö – “Nguôøi daïy Kinh-thaùnh haõnh-dieän”. Chuùng ta thöôøng daïy Kinh-thaùnh theo boån-phaän, traùch-nhieäm. Nhöng chuùng ta thieáu haõnh-dieän. Taùc-giaû ñaõ giuùp chuùng ta “haõnh-dieän” vôùi nhöõng lyù-do chính-ñaùng khi ñöôïc cô-hoäi haàu vieäc Chuùa trong coâng-taùc daïy Kinh-thaùnh...”

Muïc-sö Tieán-só Nguyeãn-taán-Döông Quaûn-nhieäm Hoäi-Thaùnh Baùp-Tít Vieät Nam

Garland, TX

“DAÏY KINH-THAÙNH laø taùc-phaåm môùi nhaát cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình. Hôn 40 naêm trong muïc-vuï, Muïc-sö Bình ñaõ phaùt-hieän vaø xöû-duïng aân-töù giaûng-daïy. OÂng chòu khoù hoïc-hoûi töø nhaø tröôøng, töø saùch-baùo, töø kinh-nghieäm cuûa caùc baäc tieàn-boái vaø chòu khoù ñuùc-keát laïi, khoâng nhöõng ñeå giaûng-daïy cho baày chieân oâng chaên taïi San Diego maø coøn vieát thaønh saùch ñeå coáng-hieán nhöõng moùn quaø tinh-thaàn quyù giaù cho ngöôøi hieáu hoïc khaép nôi. Tuû saùch Phan-thanh-Bình cöù nôùi roäng moãi ngaøy. Söùc saûn-xuaát veà vaên-phaåm cuûa oâng ít ai bì kòp. Thaät laø “caøng giaø, caøng deûo, caøng dai”! OÂng choïn con ñöôøng ít ngöôøi muoán choïn vì khoâng coù lôïi-nhuaän bao nhieâu. Saùch in ra baùn hueà voán laø may: “Vaên-chöông haï giôùi reû nhö beøo” nhö moät thi-só ñaõ vieát. Vaên-phaåm veà ñaïo-lyù thì soá ngöôøi ñoàng-thanh, ñoàng-khí laïi caøng ít. Neáu nhìn baèng “maét phaøm” thì coù leõ khoâng ai muoán laøm baùo, vieát vaên Cô-ñoác vì phaûi hi-sinh nhieàu. Tuy nhieân maét thuoäc-linh

14

cho thaáy moät nguoàn phöôùc haïnh raát lôùn khi vaøi lôøi noùi, vaøi haøng chöõ coù theå thay ñoåi loøng ngöôøi, giuùp ñöa ñôøi soáng nhieàu ngöôøi töø toái-taêm sang saùng-laùng; töø thuø-haän sang thöông-yeâu, tha-thöù; töø voâ-thaàn sang ñeán tìm-toøi Thöôïng-Ñeá. Saùch daøy loái 150 trang chia laøm 9 chöông, trình-baøy cho ñoäc-giaû thaáy daïy Kinh-thaùnh laø quan-troïng vì ñoù laø Lôøi Ñöùc Chuùa Trôøi. Bí-quyeát daïy Kinh-thaùnh khoâng phaûi laø môû trí maø laø môû loøng, sao cho ngöôøi ñöôïc daïy rung-ñoäng tôùi tim, tôùi coát-tuûy, tôùi hoàn-linh cuûa mình, sao cho thính-giaû sau khi nghe “khoâng coøn chính hoï nöõa” vì hoï muoán thay-ñoåi con ngöôøi cuõ cuûa mình. Saùch chæ daãn cho ngöôøi ñoïc kyõ-thuaät, nhöõng bí-quyeát ñeå ngöôøi daïy coù theå truyeàn-ñaït ñeán thính-giaû caùch chính-xaùc (accurate), saéc-beùn (accute), chöõng-chaïc (assured) vaø troâi-chaûy (articulate). Ai tuaân theo meänh-leänh cuûa Chuùa ghi trong Ma-thi-ô 28:19 “ñi daïy doã muoân daân” khoâng theå khoâng tìm ñoïc saùch naøy.”

Baùc-só Chaâu-ngoïc-Hieäp Chuû-buùt tôø NEÁP SOÁNG MÔÙI

Jacksonville, FL

“Cuoán saùch Daïy Kinh-thaùnh raát toát vaø thaät höõu ích cho caû Hoäi-thaùnh chuùng toâi.”

Muïc-sö Hoà-theá-Nhaân Quaûn-nhieäm H.T. Tin-laønh Vieät-Nam

Worcester, MA

Quyeån “Daïy Kinh-Thaùnh” cuûa Muïc-sö bieân-soaïn raát coâng-phu, lôøi vaên gaõy-goïn, haøm-suùc nhöõng vui töôi, khieán ngöôøi “ñoïc maø thaáy”, “thaáy maø nhôù”, “nhôù maø suy-gaãm” vaø daïn-dó trong vieäc daïy Kinh-Thaùnh vì bieát roõ ñoù laø vieäc raát quan-troïng, laø moät aân-töù Chuùa ban cho ñeå gaây-döïng ñöùc-tin cho anh em mình, ñeå moïi ngöôøi cuøng lôùn leân trong aân-ñieån Chuùa. Ai ñang laø giaûng-vieân Tröôøng Chuùa Nhöït, hoaëc ngöôøi coù traùch-nhieäm höôùng-daãn giôø hoïc Kinh-Thaùnh, sau khi ñoïc xong cuoán

15

saùch naøy seõ caûm thaáy haõnh-dieän vì mình ñang laøm moät coâng-vieäc quan-troïng, coâng-vieäc ích-lôïi, coâng-vieäc ñôøi-ñôøi. Ngöôøi chöa nhaän traùch-nhieäm “daïy Kinh-Thaùnh” seõ ñöôïc khích-leä ñeå daán thaân vaøo coâng-tröôøng thuoäc-linh. Xin Chuùa ban ôn söùc caøng hôn caøng theâm treân Muïc-sö ñeå phuïc-vuï Chuùa trong laõnh-vöïc vieát nhöõng vaên-phaåm Cô-Ñoác.

Muïc-sö Nguyeãn-hoaøi-Ñöùc Quaûn-nhieäm Hoäi-thaùnh Tin-Laønh V.N. Orlando, FL

16

ÑÔØI SOÁNG MÔÙI

“Duø raát baän-roän trong muøa Giaùng-sinh, nhöng toâi ñaõ thöùc moät ñeâm ñeå ñoïc cuoán Ñôøi Soáng Môùi. Caûm-töôûng khi ñoïc xong laø: Ñaây laø ñieàu caàn-thieát cho baûn thaân vaø caùc ngöôøi coäng-söï. Nhôn dòp Giaùng-Sinh toâi ñaõ taëng saùch moãi ngöôøi trong ban chaáp-haønh Hoäi-thaùnh, ñeå hoï ñoïc vaø lôùn leân. Muïc-sö ñaõ laøm saùng danh Chuùa qua coâng-trình vieát saùch naøy.”

Muïc-sö Ñoaøn-höng-Quy Quaûn-nhieäm Hoäi-thaùnh Tin-Laønh. Jonesboro, GA

“Toâi muoán hoøa nhaäp vôùi quí Muïc-sö, con caùi Chuùa, ñoäc-giaû maø hoan-nghinh cuoán saùch Ñôøi Soáng Môùi cuûa anh. Töø tieát-muïc ñaàu, Ñoåi Môùi, ñeán tieát-muïc choùt Tieát-Ñoä, anh ñaõ giaõi-baøy Lôøi Chuùa caùch linh-ñoäng. Moãi tieát-muïc nhö moät baøi giaûng ñaày ôn. Nhöõng caâu chuyeän nho-nhoû xen vaøo nhöõng bieän-luaän saâu-saéc ñaõ loâi-cuoán ngöôøi ñoïc voâ-cuøng. Toâi tin raèng Chuùa ñaõ duøng anh vieát cuoán saùch naøy ñeå thuùc-giuïc, naâng-ñôõ, gaây-döïng con caùi Chuùa soáng moät Ñôøi Soáng Môùi. Xin Chuùa ban phöôùc treân anh doài-daøo trong chöùc-vuï.”

Thi-só Töôøng-Löu. Houston, TX

“Muïc-sö ñaõ dieãn-giaûi raát huøng-hoàn hai nguyeân-lyù caên-baûn cuûa Cô-ñoác-giaùo: taùi-taïo (renewal) vaø keát-quaû (fruit bearing) trong quyeån ‘Ñôøi soáng môùi’. Muïc-sö cho thaáy theo Chuùa khoâng nhöõng chæ tin moät soá giaùo-ñieàu hoaëc giöõ vaøi leã-nghi maø phaûi chöùng-toû baèng söï thay-ñoåi taän goác (radical change)

17

saâu-xa ñeán noãi chæ coù theå so-saùnh vôùi söï taùi-sanh (born again). Ra traùi chæ laø keát-quaû töï-nhieân cuûa söï taùi-taïo. Caùc con caùi Chuùa duø môùi tin hay laâu naêm muoán ñaït ñeán trình-ñoä tröôûng thaønh (maturity) trong ñöùc-tin neân ñoïc quyeån saùch naày.

Giaùo-sö Phaïm-quang-Taâm Assistant Professor. Divine Word College Seminary

18

VÖÕNG NIEÀM TIN

Muïc-sö Bình ôi! Caûm ôn anh raát nhieàu veà cuoán VÖÕNG NIEÀM TIN. Raát ñaëc-bieät. Raát daïy-doã. Raát boå-ích cho taâm-linh. Gôûi ñeán anh hai baøi thô toâi laøm khi ñoïc cuoán VÖÕNG NIEÀM TIN cuûa anh. Chuùc anh VÖÕNG TAY BUÙT.

Caûm Ñeà Saùch VÖÕNG NIEÀM TIN Cuûa Muïc-sö PHAN-THANH-BÌNH

Toâi muoán nhö chim caát caùnh bay Bay cao, bay cao vuùt taàng maây Toâi seõ dang ra ñoâi caùnh roäng Tung mình trong gioù vuùt taàng maây. Caát caùnh chim bay, caøng bay cao Theá-gian caøng nhoû-beù döôøng naøo Ñaùm buïi oâ-traàn khoâng vöôùng ñöôïc Theânh-thang, baùt-ngaùt, khoaûng trôøi cao. Tin-caäy, vaâng-lôøi laø caùnh chim Cuûa ngöôøi theo Chuùa vöõng nieàm tin Cöù bay, Chuùa seõ ban theâm söùc Veà trôøi, Chuùa thöôûng maõo trieàu-thieân.

Thi-só Töôøng-Löu Houston, TX

Raát caûm ôn Muïc-sö veà hai cuoán ÑÔØI SOÁNG MÔÙI vaø

VÖÕNG NIEÀM TIN. Vôùi hôn 40 naêm haàu vieäc Chuùa, Muïc-sö ñaõ khai-trieån söï soi-roïi cuûa Chuùa, tích-luõy thaønh moät kho-taøng kinh-nghieäm thuoäc-linh ñeå roài phaân-phoái cho moïi ngöôøi

19

cuøng höôûng. Rieâng toâi, toâi coù cô-hoäi ñaøo saâu hôn qua kinh-nghieäm cuûa Muïc-sö, nhôø Chuùa cho toâi hieåu bieát Ngaøi moät caùch toû-töôøng hôn haàu chia-xeû ôn-phöôùc cho ngöôøi khaùc.

Muïc-sö Leâ-kim-Vaâng Hampton, VA

20

JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI (Töø Beát-leâ-hem tôùi Na-xa-reùt)

Tuû saùch Phan-thanh-Bình laïi theâm moät taùc-phaåm. Daøy gaàn 300 trang, saùch ñöôïc trình-baøy trang-nhaõ töø tôø bìa cho ñeán caùc trang ruoät. Quyeån saùch naøy goàm 78 chöông dieãn-ñaït moïi khía-caïnh cuoäc ñôøi cuûa Chuùa Jeâsus töø chöông-trình cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñoái vôùi nhaân-loaïi cho tôùi luùc Chuùa Jeâsus rôøi Na-xa-reùt ñeå baét ñaàu chöùc-vuï. Qua caùc chöông saùch, chuùng ta bieát veà lyù-lòch, doøng-doõi, lôøi tieân-tri veà Chuùa Jeâsus, gia-phoå, lai-lòch, gia-ñình, caùc döõ-kieän veà söï Giaùng-sinh, veà söù-maïng cuûa ngöôøi doïn ñöôøng laø Giaêng Baùp-tít... Qua caùch haønh-vaên saùng-suûa, gioïng vaên dí-doûm, theâm vaøo ñoù taùc-giaû kheùo duøng ca-dao, tuïc-ngöõ Vieät-Nam, taùc-phaåm neáu khoâng muoán noùi laø loâi-cuoán thì ít ra noù khoâng laøm cho ngöôøi ñoïc mau chaùn. Cô-ñoác nhaân caàn ñoïc saùch naøy ñeå hieåu roõ veà Cöùu Chuùa cuûa mình. Ngöôøi ñang taàm ñaïo neân ñoïc saùch naøy ñeå bieát taïi sao Chuùa Jeâsus laø Cöùu Chuùa cuûa ngöôøi khaùc.

Chaâu-Sa Jacksonville, FL

Muïc-sö Bình chæ duøng hai ñoaïn saùch trong Phuùc-AÂm Lu-

ca, ñoaïn 1 vaø 2, maø taùc-giaû ñaõ taïo thaønh moät cuoán saùch 288 trang vôùi 78 baøi moâ-taû veà caùc nhaân-vaät ñaëc-bieät nhö Ma-ri, Gioâ-seùp, Giaêng Baùp-tít, Xa-cha-ri, caùc gaõ chaên chieân, nhöõng nhaø thoâng-thaùi, vua Heâ-roát, vaø nhaát laø söï giaùng-sinh cuûa Ñöùc Chuùa Jeâsus-Christ. Taùc-giaû ñaõ trau-doài ngoøi buùt moät caùch kheùo-leùo, hoa-myõ, taøi-tình, moät caùch haáp-daãn ñoäc-giaû, moät caùch giaûi-thích Kinh Thaùnh theo chaân-lyù maø khoâng nhaøm-chaùn. Quyeån saùch Jeâsus – Cöùu Chuùa Toâi chæ noùi veà Chuùa Jeâsus töø luùc tröôùc khi giaùng-sinh ñeán luùc 12 tuoåi, nhöng giuùp cho

21

ngöôøi ñoïc nhìn thaáy toång-quaùt chöông-trình cöùu-chuoäc loaøi ngöôøi cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Muïc-sö Tieán-só Laâm-Vaên-Minh Alexandria, VA

Quyeån JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI Muïc-sö vieát raát coâng-

phu, suùc-tích, trình-baøy nhieàu ñieåm môùi laï veà Cöùu Chuùa Jeâsus, hoaëc lieân-heä ñeán Ngaøi. Daàu chæ moät thoaùng qua nhöng khieán ai ñoïc vaø suy-gaãm kyõ-caøng thì thaät khoù maø khoâng nhaän Ngaøi laøm Cöùu Chuùa cuûa mình.

Muïc-sö Tröông-vaên-Toát Nguyeân Giaùo-haït Tröôûng, Giaùo-haït Tin-Laønh Vieät-Nam Baéc Myõ

Baèng loái vaên giaûn-dò, nheï-nhaøng, ñoâi choã dí-doûm, “chôi

chöõ”, Muïc-sö Phan-Thanh-Bình ñaõ giuùp ngöôøi ñoïc khaùm-phaù nhieàu ñieàu thuù-vò maø saâu-saéc veà Chuùa Jeâsus, nhöõng ñieàu maø nhieàu ngöôøi non treû trong Chuùa nhö toâi cöù töôûng mình ñaõ bieát! Baûy möôi taùm baøi vieát ngaén nhö baûy möôi taùm tia saùng dòu-daøng daãn-ñöa veà moät hoäi-tuï lôùn vaø saùng loøa: JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI. Coøn ngöôøi laùng-gieàng cuûa toâi – chöa bieát Chuùa – hoûi toâi coù saùch baùo gì cho möôïn ñoïc ñôõ buoàn. Toâi ñöa quyeån “JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI”. OÂng caàm laáy, coá daáu caùi nhaên maët: “Boä... Kinh Chuùa haû?” Roài beû quaët cuoán saùch, oâng laät löôùt töø ñaàu ñeán cuoái, cheùp mieäng: “Ñaâu... ñeå toâi raùng ñoïc thöû vaøi trang... chieàu toâi traû!”. Maõi hôn moät tuaàn sau oâng môùi ñöa laïi quyeån saùch ñaõ ñöôïc bao bìa caån-thaän, coøn daën: “Mai moát coù quyeån naøo nhö vaày, nhôù cho toâi möôïn ñoïc vôùi!”.

Baø Phan-vónh-Haø San Diego, CA

22

NIEÀM SUY-TÖ CONTEMPLATION

Toâi ñaõ ñoïc taùc-phaåm “Nieàm Suy-Tö” cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình vaøo nhöõng ngaøy ñaàu naêm 2000

Toâi khoâng coá-yù – cuõng chaúng coù taøi – pheâ-bình moät taùc-phaåm. Cuõng khoâng phaûi laø ngöôøi ñieåm saùch, ñöa ñöôøng daãn loái cho ñoäc-giaû tìm ñeán taùc-phaåm. Toâi chæ muoán baøy toû ñoâi ñieàu, theå-hieän söï ngöôõng-moä taùc-giaû, sau khi ñoïc xong “NIEÀM SUY-TÖ” moät caùch nghieâm-tuùc.

Thaät ra, nhaân-loaïi ñaõ coù chung moät “nieàm suy-tö”, töø khi loaøi ngöôøi coù maët treân traùi ñaát. Con ngöôøi luoân suy-tö veà nguoàn-goác cuûa mình: Töø ñaâu tôùi? Vaø luoân traên-trôû: Soáng ñeå laøm gì? Khi cheát, seõ ñi veà ñaâu? Suoát 66 chöông saùch daøi treân 280 trang – Caûm-ôn Muïc-sö – OÂng ñaõ laøm ñöôïc vieäc ñoù. OÂng ñaõ daãn-daét toâi ñi vaøo taän-cuøng coõi saâu-thaúm cuûa con ngöôøi. Baèng lyù-luaän ñôn-giaûn, deã hieåu. Baèng lôøi vaên xuùc-tích, haøm chöùa lyù tình saâu-saéc. Baèng haøng loaït daãn-chöùng thuù-vò, töø thôøi: coå ñeán kim, ... töø chuyeän: Taøu sang Taây ..., töø danh-ngoân: AÙ qua AÂu ..., töø aùng ca-dao baát-huû ... ñeán nhöõng ñoaïn thô traùc-tuyeät cuûa caùc thi-só noåi tieáng. OÂng ñaõ coá-gaéng giaûi-ñaùp thoûa-ñaùng caùc vaán-naïn treân, moät caùch raïch-roøi.

Toâi nhôù, Ñaïi Vaên-Haøo VICTOR HUGO ñaõ töøng noùi: “... Vaø ngöôøi naøo cuõng laø moät quyeån saùch maø töï tay Ñöùc Chuùa Trôøi ñaõ vieát neân” (... Et tout home est un livre oøu DIEU lui-meâme eùcrit). Con ngöôøi laø quyeån saùch cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi. ÔÛ ñoù, NGAØI ñaõ vieát ra, ñaõ saùng-taùc, ñaõ saùng-taïo, kyù göûi, uûy-thaùc...nhöõng öôùc-muoán cuûa NGAØI. Hay noùi roõ hôn, con ngöôøi do Ñöùc Chuùa Trôøi taïo ra “... ñaëng quaûn-trò loaøi caù bieån, loaøi chim trôøi, loaøi suùc-vaät, loaøi coân-truøng boø treân maët ñaát, vaø khaép caû ñaát” (Saùng-theá kyù 1:26). Ñeå chöùng-minh ñieàu naøy – ôû moãi chöông saùch – taùc-giaû coá-tình döïng leân hai thöïc-theå con ngöôøi

23

ñoái-khaùng nhau quyeát-lieät. Con-ngöôøi-Phaøm vaø con-ngöôøi-Thaùnh laø con ngöôøi trôû laïi, xöng toäi vôùi CHUÙA, laøm ñieàu Thaùnh, ñeå chuaån-bò ñi veà coäi-nguoàn Thaùnh cuûa mình.

Qua 66 chöông saùch, nhö qua 66 taám göông phaûn chieáu, taùc-giaû ngaàm baét toâi soi nhìn, soi thaáu taâm-can... vaø töï ngaém mình trong ñoù. Caûm-ôn Muïc-sö. Toâi ñaõ gaëp laïi boùng-daùng toâi: caû cuõ laãn môùi. Caùi cuõ kieâu-kyø, ñaùng gheùt döôøng bao! Caùi môùi laïi kheùp-neùp, ñaùng yeâu khoân-xieát! Caùi cuõ caøng baïo-taøn, caùi môùi caøng nhaân-haäu. Caùi cuõ caøng khoå-ñau, caùi môùi caøng haïnh-phuùc. Ñoaïn-tuyeät caùi cuõ, baét ñaàu töø caùi môùi. Töùc laø ñöôïc “sanh-laïi”, theo öôùc-muoán cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi.

Bình-sinh, toâi raát ít nghieàn-ngaãm caùc loaïi saùch trieát-lyù khoâ-khan, hoaëc mang maøu-saéc giaùo-ñieàu cöùng-nhaét. Thuù-vò thay! “Nieàm Suy-Tö” khoâng thuoäc daïng ñoù. Buùt phaùp cuûa taùc-giaû ñaõ ñieâu-luyeän, ñeán möùc...loâi-cuoán toâi ngay töø trang saùch ñaàu ñeán trang saùch cuoái. Toâi ñaõ ñoïc moät maïch. Khoâng ngöng nghæ. Khoâng meät-moûi.

“Nieàm Suy-Tö”, quaû thaät, laø moät quyeån saùch quí. Laø moät taùc-phaåm daãn Ñaïo, ñöa Ñaïo vaøo ñôøi. Vì vaäy, saùch raát caàn-thieát cho moïi giôùi – keå caû nhöõng ngöôøi chöa moât laàn bieát CHUÙA.

Thi-só Phaïm-Hoàng-Aân San Diego, CA

Muïc-sö Phan-thanh-Bình vöøa cho ra loø vaøo cuoái naêm 1999

taùc-phaåm “NIEÀM SUY-TÖ” (Comtemplation). Saùch daøy ñoä 300 trang vôùi 66 baøi phieám luaän. Caàm taùc-phaåm trong tay, chuùng toâi khoâng khoûi caûm-ôn Chuùa ñaõ ñaïi duïng muïc-sö Bình trong vieäc rao-truyeàn ôn cöùu-roãi cuûa Chuùa Jeâsus cuõng nhö gaây döïng ñöùc-tin cho con daân Chuùa qua saùch baùo. Söùc saùng-taùc cuûa muïc-sö thaät beàn-bæ vaø ñeàu-ñaën töø nhieàu thaäp nieân qua, neân söï ñoùng goùp cuûa oâng vaøo kho-taøng vaên-hoùa Cô-ñoác thaät khoâng nhoû.

Qua taùc-phaåm môùi naøy, oâng dieãn-taû ñöôïc nhöõng khaéc-khoaûi suy-tö cuûa chuùng ta trong cuoäc soáng haøng ngaøy khoâng nhöõng veà

24

theå-xaùc maø coøn veà tinh-thaàn vaø taâm-linh. Nhöõng luaän-ñeà veà nhö yeâu, gheùt, giaän, ganh, möøng, buoàn phaân-tích saâu-saéc tình-caûm cuûa con ngöôøi. Nhöõng ñeà-taøi veà khen, cheâ, kieâu-ngaïo, khieâm-nhöôøng, thaønh-kieán ... khieán chuùng ta phaûi suy-gaãm sau khi ñoïc xong moãi baøi. Vaãn gioïng vaên dí-doûm, ñoâi khi traøo-loäng, baøi vaên ñöôïc ñieåm xuyeát baèng nhöõng caâu thô, ca-dao, tuïc-ngöõ yù-nhò, oâng loâi-cuoán ngöôøi ñoïc moät caùch deã-daøng. Muoán thöôûng-thöùc ñöôïc ñaày-ñuû taùc-phaåm naøy, xin ñöøng ñoïc cho laáy roài, maø neân nhaån-nha ñoïc, töø-töø ñoïc, vöøa ñoïc vöøa suy-gaãm. Coù taùch traø thôm, noùng beân caïnh thì caøng khoaùi. Naøo, haõy nhaám-nhaùp tí traø vaø ... “Caûo thôm laàn môû tröôùc ñeøn”.

Baùc-só Chaâu-ngoïc-Hieäp Jacksonville, FL

Ñoäc-giaû Theá-Giôùi Ngaøy Nay haún khoâng xa-laï vôùi Muïc-sö Phan-thanh-Bình, ngöôøi ñaõ coäng-taùc vôùi baûn baùo töø hôn möôøi naêm qua vôùi muïc “Laøm Ngöôøi”. Vì coâng-taùc phuïc-vuï tín-ngöôõng cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình quaù baän-roän, neân muïc naøy ñaõ phaûi giaùn-ñoaïn moät thôøi-gian. Thaùng qua, chuùng toâi nhaän ñöôïc cuoán “Nieàm Suy-Tö” cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình môùi xuaát-baûn, göûi taëng. Chuùng toâi nhaän thaáy ñaây laø moät taùc-phaåm coù nhöõng ñieåm thaät höõu ích cho con ngöôøi, baát luaän laø toân-giaùo naøo.

Neáu thöùc aên boå-döôõng caàn cho söùc-khoûe cuûa cô-theå con ngöôøi, thì ñôøi soáng tinh-thaàn con ngöôøi cuõng caàn coù nhöõng “moùn aên” laønh-maïnh tinh-khieát ñeå thaêng-hoa, vaø ñôøi soáng trôû neân phong-phuù, haïnh-phuùc. Cuoán “Nieàm Suy-tö” cuûa Muïc-sö Phan-thanh-Bình laø moät ñoùng goùp thaät höõu-ích cho nhu-caàu aáy. Tuy ñaët neàn-taûng vaøo ñöùc-tin toân-giaùo, nhöng nhöõng suy-tö cuûa taùc-giaû veà moïi vaán-ñeà thieát-thöïc cuûa ñôøi soáng con ngöôøi, döïa treân khoa-hoïc vaø kinh-nghieäm, kieán-thöùc uyeân-thaâm cuøng vôùi moät vaên-phong trong-saùng, nheï-

25

nhaøng, raát deã thaâm-nhaäp vaøo taâm-linh ngöôøi ñoïc, ñem laïi lôøi giaûi-ñaùp cho raát nhieàu vaán-ñeà vaø höôùng-daãn con ngöôøi vaøo moät cuoäc soáng cao hôn, coù yù-nghóa hôn. Ñoù laø lyù-do khieán chuùng toâi ñaõ xin pheùp taùc-giaû trích ñaêng moät phaàn cuoán saùch naøy.

Vaø ñeå ñoái-töôïng cuûa cuoán saùch ñöôïc môû roäng vôùi quaûng-ñaïi quaàn chuùng, taùc-gæa ñaõ cho pheùp chuùng toâi löôïc boû nhöõng ñoaïn naëng veà tín-lyù toân-giaùo nhaém vaøo “Cô-Ñoác Nhôn”. Quí vò ñoäc giaû naøo muoán ñoïc nguyeân baûn coù theå ñaët mua tröïc-tieáp vôùi Muïc-sö Bình theo ñòa-chæ coù ghi nôi cuoái baøi naøy.

Chuùng toâi xin chaân-thaønh caûm-ôn Muïc-sö Phan-thanh-Bình ñaõ quaûng-ñaïi cho pheùp chuùng toâi ñöôïc trích ñaêng töøng phaàn taùc-phaåm naøy.

OÂng Leâ-hoàng-Long Chuû-nhieäm & Chuû buùt

Taïp-chí Theá-Giôùi Ngaøy Nay Wichita, KS

Trong côn baõo thôøi-ñaïi do maùy-moùc, vaät-chaát taïo ra, con

ngöôøi nhieàu khi bò chao-ñaûo, maát phöông-höôùng, khoâng bieát haønh-ñoäng theá naøo, quyeát-ñònh ra sao. Trong thaâm-taâm, ai cuõng mong-muoán soáng moät cuoäc soáng toát-ñeïp xöùng-ñaùng vôùi phaåm-giaù con ngöôøi, nhöng coù nhöõng giaây-phuùt chuùng ta ñaõ haønh-ñoäng ngöôïc laïi vôùi loøng mong-muoán ñoù. Nguyeân-nhaân laø vì chuùng ta bò maát phöông-höôùng trong côn baõo-toá.

Loaït baøi KIM CHÆ NAM CUÛA ÑÔØI SOÁNG nhaèm muïc-ñích giuùp moãi ngöôøi nhaän ra phöông-höôùng trong côn baõo-taùp ñeå ñi cho ñuùng haàu tôùi muïc-ñích mình haèng mong-muoán: Soáng xöùng-ñaùng vôùi phaåm-giaù con ngöôøi. Môû ñaàu loaït baøi KIM CHÆ-NAM CUÛA ÑÔØI SOÁNG, NAÉNG MÔÙI traân-troïng giôùi-thieäu taùc-phaåm NIEÀM-SUY-TÖ cuûa Muïc-sö Phan-

26

thanh-Bình, moät nhaø thaàn hoïc, nhaø giaùo-duïc quen-thuoäc ñoái vôùi ngöôøi Vieät-Nam.

Tuaàn Baùo NAÉNG MÔÙI San Diego, CA

27

HIEÅU-BIEÁT CHAÂN-LYÙ UNDERSTANDING THE TRUTH

Cuoán saùch Hieåu Bieát Chaân-Lyù naøy laø neàn-taûng nieàm tin Cô-Ñoác. Con caùi Chuùa caàn ñoïc ñeå hieåu, coù hieåu thì nieàm tin môùi vöõng-chaéc, nieàm tin coù vöõng-chaéc thì ñôøi soáng taâm-linh môùi ñaâm hoa keát quaû. Saùch chæ daøy treân 150 trang maø haøm-suùc nhieàu vaán-ñeà troïng-ñaïi.

Cuõng vôùi loái haønh vaên giaûn-dò, saùng-suûa, dí-doûm nhö caùc taùc phaåm tröôùc oâng trình-baøy nhöõng vaán-ñeà khuùc-maéc cuûa taâm-linh thaät deã-daøng. Nhöõng vaán-ñeà thaät söï khoâng deã nhai, nhöng qua söï dieãn-ñaït cuûa oâng, chuùng ta thaáy khoâng khoù nuoát.

Baùc-só Chaâu-ngoïc-Hieäp Jacksonville, FL

Toâi daønh hôn hai ngaøy chuyeân taâm ñoïc heát quyeån Hieåu-Bieát

Chaân-Lyù cuûa Muïc-sö. Taï-ôn Chuùa cho Muïc-sö theâm ñieâu-luyeän trong phöông-phaùp “Dó Kinh Giaûi Kinh” ñeå giaõi-baøy Chaân-Lyù cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi baèng lôøi vaên nheï-nhaøng, trong saùng deã thu-huùt ngöôøi ñoïc. Veà phaàn Ñöùc Chuùa Trôøi Ba Ngoâi, toâi xin theâm I Phi-e-rô 1:2 neâu roõ Ñöùc Chuùa Trôøi Ba Ngoâi: Ñöùc Chuùa Cha, Ñöùc Thaùnh-Linh vaø Ñöùc Chuùa Jesus Christ.

Caûm-ñeà sau khi ñoïc: Chính “Ta laø Chaân-Lyù” Lôøi phaùn Chuùa Jeâsus Traûi ngoùt maáy nghìn thu Jeâsus vaãn Chaân-Lyù Jeâsus laø Chaân-Lyù Chaân-Lyù ñaày yeâu-thöông Toâi laïc-loái laàm ñöôøng Ñaõ tìm ñöôïc Chaân-Lyù.

Muïc-sö Trí-söï Hoà-xuaân-Phong Anaheim, CA

28

LUAÄN-AÙN TIEÁN-SÓ MUÏC-VUÏ

OVERCOMING CULTURAL CONFLICT TO STRENGTHEN VIETNAMESE MINISTRIES

Much of our association has been with “first generation” Vietnamese Christians living in America, but we also watch “second generation” children grow up here and often see them drift away from their Vietnamese roots and churches. This is often due to cultural conflict or perhaps lack of understanding the Vietnamese church language or perhaps a more general generation gap. Some will attend American churches, but sadly others will drift away from the Church altogether.

Rev. Phan has addressed this problem in a most thorough manner, describing this cultural conflict, reflecting on the relation of culture and theological truth, discussing the problem of cross-cultural relations in US Vietnamese congregation, all of which will hopefully lead to a strengthening of growing bicultural churches both here and abroad to the glory of God.

Rev. Spencer T. Sutherland. D. Min, Academic Dean, Alliance Evangelical Divinity School (TKTHV), Anahein, CA.

Rev. Phan has richly introduced readers ample rationals of

this cultural conflict subject. In this paper, he also suggests readers be sensitive to the needs and culture of Vietnamese Christians who were born either in this country or in Vieät-nam. Rev. Phan has to overcome some challenge to present a fair and balanced paper, because of limitations of models from successful Vietnamese churches which implementing bilingual services to meet the needs of a young generation.

However, with years of experience as a pastor and author of many books with variety of subjects to deal with

29

many aspects of ministry, Rev. Phan has provided many invaluable observations and tools for readers to pick and choose.

Rev. Dr. Nguyeãn-taán-Döông Senior Pastor, Vietnamese Baptist Church of Garland,

Texas

It gives me great joy to read the research on “Overcoming Cultural Conflict to Strengthen Vietnamese Ministries.” I have read it with great interest. First, the researcher gives us a clear overview of the matter, and then he analyzes the issue critically and specifically. Finally, he draw out conclusions which only a person who has the experience in both cross-culture and ministry could do.

The issue is not new, however, the researcher guides us through paths that give us better understanding of the matter. Things that we are dealing with are not only on the existing problems, but also with the ever-changing society in which we live, e.g., postmodernism in America and new attitudes of immigrants as they are conditioned in the new culture. Relevant issues that transcend cliche suppositions help the reader to think beyond the issue, e.g. in communicating the truth, the cultural gap is not limited in language but also in manner and other factors.

Pastors, Christian workers, parents and Church Boards will find this research very helpful and will help us to think and plan and work for the future of the Vietnamese church in this great land.

Rev. Nguyeãn-Thæ. Director, Chöông-Trình Phaùt-Thanh Giaùo-haït (CMA).

Santa Ana, CA

30

The researcher has made commendable efforts to tackle these important issues from many angles. From general observations regarding theology and hermeneutics in their search for truth and the role of contextualization in helping people attain truth, he made a glancing vew over the cultural environments of the Vietnamese people by summarizing the influence three big religions. Confucianism, Taoism and Buddhism have exerted on them throughout history. This is wise a scheme, for these religions have set the main frame for the Vietnamese mindset, habits and customs, characters, thoughts, actions and reactions. A missionary must be aware of these forces on the lives of the Vietnamese people so that he may avoid regrettable clashes with them while he tries to reconcile them to God. However, it would be of more benefit to the missionary reader if contextualization can prove to be a more useful instrument in making the land more accessible for the Gospel message rather than just set up the Biblical truth against this religious background in a somewhat confrontational way. Maybe such a goal is too high for a limited thesis like this.

The researcher also probes into the cultural shock the Vietnamese refugees experience in the U.S and the generational gap which has created many problems for the bicultural ministries of many Vietnamese congregations in this country. Studies by some Asian authors before him have offered helpful overview of the problems. His careful investigation and practical presentation will be of good help to the many Vietnamese pastors who can identify with the cases he brought up.

In all, the researcher’s work is quite an achievement, and I wish him success.

Rev. Nguyeãn-xuaân-Hoàng Vietnamese Episcopal Church of Redeemer, Garden

Grove, CA

31

Through this thesis, I also discovered that there is a language barrier in my Church. The thesis has helped me to provide for the needs of the youth who do not understand the Vietnamese language. I have also learned how to pastor-care for the older generation who continues to use the Vietnamese language.

Pastor Bình Phan’s thesis has been very useful to me; and I believe that it will also be as useful to all American pastors and all those who read it. It will help them to understand the Vietnamese religions, cultures, customs, and traditions. It will also provide for them a way to resolve the cultural conflict in the Vietnamese-American Church. It also creates the opportunity for all Christians to respect and support each other in the Christian Church and society.

As a Vietnamese Priest of the Episcopal Church in the US, I highly recommend this thesis to all of you with acceptance and respectation for I truly appreciate Pastor Bình Phan for his thesis.

The Rev. Joseph B. Mai, Vicar, Asian Missioner.

Vietnamese churches in North America after 25 years history are presently being challenged by the evangelistic needs and cultural problems. Many Vietnamese immigrants experience frustration, alienation, and conflict in a new environment where their daily life experiences and needs are entirely different from those in their homeland. In the same way, the Vietnamese churches are struggling, suffering, and confused in their ministry under such different circumstances.

What, then, are the core problems and needs of the Vietnamese immigrants and the Vietnamese immigrant church? How does the Vietnamese immigrant church face

32

the needs of the Vietnamese immigrants? Many Vietnamese immigrant church leaders do not know how to help the immigrants to cope with their problems, and to assist them to grow through their ministry.

Therefore, it is urgently necessary for the Vietnamese immigrant church to develop a relevant mimistry to the Vietnamese immigrants in the United States, based upon theological and practical foundations.

Rev. Bình Phan’s forty five years of pastoral ministry in Vietnamese churches in the Orient and America sensitized him to help meet this need by developing a manual for “Overcoming Cultural Conflict to Strengthen Vietnamese Ministries.” This is a manual for practical and effective ministry. Vietnamese immigrant church leaders will find it, a ready source of biblical based evangelistic know how. His experience was corroborated and matured by interviewing Vietnamese church leaders, studying Vietnamese and English publications and library research.

Rev. Dr. Toâ-vaên-UÙt, Vice president of Vietnamese Theological College (Garden Grove, CA) and Academic Dean of Vietnamese Bible College in Europe (Germany).

The research is very helpful and is a necessity for the

Vietnamese-American churches. Presently, I serve as a senior pastor for a multicultural

church. We have European-Americans, African-Americans and Asian-Americans. Within the Asian-Americans we have Vietnamese-Americans, Chinese-Vietnamese-Americans, Filipino-Americans and some Cambodian-Americans. We are facing the difficulties that our church has in terms of cultural conflicts. The difficulties we have do not deal only with two or more cultures, but within the Vietnamese-

33

American culture as well. I can easily indentify with the studies that Rev. Bình Phan is laboring.

The younger generation of the Vietnamese-American has a total different set of values. Worship together and growing together in the same church is a complex issue. A church which has no intentional program that is flexible enough to meet the needs of each subgroup will surely head toward frustration and disappointment. I am sure that ministering among a multicultural church is much more difficult than in a monocultural church.

I hope that the result of Rev. Bình Phan’s study would become a valuable resource to help many Vietnamese-American churches in America, Europe, and Australia in the days to come.

Rev. Dr. Ñaëng-ngoïc-Baùu. Wesley United Methodist Church, San Diego, CA

34

GÖÔM THIEÂNG CAØNG SAÉC

Thaät vaäy, toâi khoâng hoå-theïn veà Tin-Laønh ñaâu,vì laø quyeàn-pheùp

cuûa Ñöùc Chuùa Trôøi ñeå cöùu moïi ngöôøi tin .... (Roâ-ma 1:16)

Tuoát göôm Kinh-Thaùnh leân ñöôøng Xoâng pha traän-tuyeán coi thöôøng gian-nan

Hai möôi naêm taïi Vieät-Nam Quyeát taâm choáng-phaù Sa-tan ñeán cuøng.

Hieåm-nguy anh chaúng ngaïi-nguøng Truyeàn-rao Ôn Chuùa khaép vuøng sôn-kheâ

Tìm ngöôøi laàm-laïc beán meâ Giaûng Lôøi Cöùu-Roãi ñöa veà ñöôøng ngay

Qua ñaây, hai saùu naêm nay

Coi hai Hoäi-Thaùnh, chaên baày Chuùa giao Saùch giaûng-luaän, yù thaâm-saâu

Lôøi-lôøi chöùa-ñöïng ngoït-ngaøo Tình-Thöông Chieáu ra AÙnh-Saùng ... boán phöông

Toân cao danh Chuùa, ñöôøng tröôøng coøn ñi ...

“Doctor of Ministry” Thöôûng coâng, Chuùa chaúng tieác gì vôùi anh!

Trung-thaønh truyeàn-baù Tin-Laønh Göông thieâng caøng saéc ... Linh-Thaàn caøng taêng

Duø anh ñang ôû “tuoåi vaøng”

Chuùc anh maõi-maõi ... thanh-xuaân treân ñôøi! Khi naøo Chuùa goïi veà Trôøi

Maõo-Trieàu Chuùa taëng cho ngöôøi ... Chuùa yeâu!

Töôøng-Löu Kính taëng Rev. Dr. PHAN-THANH-BÌNH

35

36

37

BAØI HOÏC KINH THAÙNH 1. Ñöùc Thaùnh Linh vaø Hoäi Thaùnh (heát) 2. Coâng cuoäc truyeàn giaùo (heát) 3. Tin-laønh Lu-ca (Phaàn I) (heát) 4. Tin-laønh Lu-ca (Phaàn II) (heát) 5. Saùch Ha-ba-cuùc * Gieâ-reâ-mi * Ca-thöông (heát) 6. Saùch EÂ-xeâ-chi-eân * Ña-ni-eân (heát) 7. Thö I & II Ti-moâ-theâ * Tít (heát) 8. Saùch EÂ-xô-ra * Neâ-heâ-mi * EÂ-xô-teâ (heát) 9. Saùch Gioâ-eân * AÙp-ñia * Na-hum * Soâ-phoâ-ni * A-gheâ * A-cha-ri * Ma-la-chi 10. Tin-laønh Giaêng (Phaàn I) (heát) 11. Tin-laønh Giaêng (Phaàn II) (heát) 12. Saùch Gioâ-sueâ * Caùc Quan-xeùt * Ru-tô (heát) 13. Saùch Khaûi-huyeàn 14. Saùch Saùng-theá-kyù (Phaàn I) (heát) 15. Saùch Saùng-theá-kyù (Phaàn II) (heát) 16. Tin-laønh Ma-thi-ô (Phaàn I) 17. Tin-laønh Ma-thi-ô (Phaàn II) 18. Saùch Coâng-vuï caùc Söù-ñoà (Phaàn I) 19. Saùch Coâng-vuï caùc Söù ñoà (Phaàn II) 20. Saùch Thi-thieân (Phaàn I)

38

21. Saùch Thi-thieân (Phaàn II) 22. Thö I & II Phi-e-rô 23. Saùch Thi-thieân (Phaàn III) 24. Saùch Thi-thieân (Phaàn IV) 25. Thö I, II, III Giaêng & Giu-ñe 26. Thö Phi-líp 27. Thö Coâ-loâ-se & Phi-leâ-moân 28. Saùch Thi-thieân (Phaàn V) 29. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn I) 30. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn II) 31. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn III) 32. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn IV) 33. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn V) 34. Saùch Tin-laønh Maùc (Phaàn VI) 35. Saùch Thi-thieân (Phaàn VI) * Xin Muïc-sö gôûi ñeán toâi caùc saùch baøi hoïc Kinh-thaùnh sau ñaây: Soá: /___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/ /___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/___/ Toång-coäng _____ 4$00/ 1 cuoán Thaønh tieàn ____________

SAÙCH CHÖÙNG ÑAÏO SONG NGÖÕ VIEÄT-ANH 1. ÑAÏO NAØO CUÕNG TOÁT (in laàn thöù 4)

All Religions Are Equally Good 2. CON NGÖÔØI (heát)

Man 3. CON NGÖÔØI * NHU-CAÀU THAÂN XAÙC (heát)

Man - Physical Need 4. YEÂU AI (heát)

Who To Love 5. GHEÙT AI (heát)

Who To Hate 6. THIEÂN-ÑAØNG HAY HOÛA-NGUÏC (heát)

Heaven or Hell 7. TRI-THÖÙC (heát)

39

The Intellectuals 8. AI DEÃ BIEÁT AI

Who’s Who. Who Knows 9. CON NGÖÔØI THAÄT

The True Man 10. THÖÔÏNG ÑEÁ

God

SAÙCH CHÖÙNG ÑAÏO VIEÄT NGÖÕ 1. MAÏNH-KHOÛE 2. TÌM ÑAÂU TÌNH-YEÂU 3. GIAÙ-TRÒ Toång coäng __________ Giaù 1$00 moät cuoán Thaønh tieàn __________ SAÙCH BOÀI LINH 1. AÂN-TÖÙ THAÙNH-LINH Giaù 8$00 2. CHUÙA JEÂSUS PHAÙN: TA LAØ... Giaù 10$00 3. HUAÁN LUYEÄN ÑÔØI LINH Giaù 10$00 4. XAÂY-DÖÏNG GIA-ÑÌNH HAÏNH-PHUÙC Giaù 15$00 5. 13 BÖÔÙC SOAÏN BAØI HOÏC KINH-THAÙNH Giaù 15$00 (Vieät-Anh) 6. DAÏY KINH-THAÙNH Giaù 15$00 (Vieät-Anh) 7. ÑÔØI SOÁNG MÔÙI Giaù 15$00 8. VÖÕNG NIEÀM TIN Giaù 15$00 9. GIAÕI-BAØY CHAÂN-LYÙ BOÁ-CUÏC BAØI GIAÛNG I Giaù 10$00

(27 tapes baøi giaûng theo saùch) Giaù 90$00 10. GIAÕI-BAØY CHAÂN-LYÙ BOÁ-CUÏC BAØI GIAÛNG II Giaù 10$00

(27 tapes baøi giaûng theo saùch) Giaù 90$00 11. JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI Giaù 15$00 12. NIEÀM SUY-TÖ Giaù 15$00

40

13. HIEÅU-BIEÁT CHAÂN-LYÙ I Giaù 10$00 (11 tapes hay 4 Video) Giaù 40$00

14. GIAÕI-BAØY CHAÂN-LYÙ BOÁ-CUÏC BAØI GIAÛNG III Giaù 10$00 (27 tapes baøi giaûng theo saùch) Giaù 90$00

14. JEÂSUS – CÖÙU CHUÙA TOÂI II Giaù 15$00 15. Luaän-aùn Tieán-só Muïc-vuï OVERCOMING CULTURAL CONFLICT TO STRENGTHEN VIETNAMESE MINISTRY Giaù 40$00 16. NGHÓ CHO NHAU VAØ SOÁNG CHO NHAU Giaù 15$00 Toång soá tieàn __________________

Ngaøy _______ thaùng _____ naêm _______ Kyù teân

Teân __________________ Ñieän thoaïi (____) ________________ Ñòa chæ: Soá nhaø _____ ñöôøng _____________________ caên ____ Thaønh phoá _______________ Tieåu Bang ______ Böu soá _______

Ñòa-chæ lieân-laïc: REV. PHAN-THANH-BÌNH

660 S. Third Street El Cajon, CA 92019 Ñieän thoaïi: (619) 444-1106

5980 Fairmount Ave., • San Diego, CA 92120Ste. 104Tel: (619) 563-6282 • Fax: (619) 283-1139

www. tuprinting.net