I. Uvod:

Prije svega, to se tie obrade ove materije, neophodno je dati objanjenje odnosno definiciju Gota. Dakle, Goti su bili germansko pleme, koje je poticalo sa prostora dananje Skandinavije. Nakon njihove seobe na jug, formirali su kraljevstvo na prostoru skitske zemlje, dananje Ukrajine i Bjelorusije. Za njih je neophodno naglasiti da su napadali Rimsko carstvo, prvi puta 287. godine, a 267. godine su zapoeli veliku barbarsku invaziju na Rimsko carstvo. U toj invaziji bivaju opustoene provincije, meu kojima su: Makedonija, Pont i Azija. Godinu dana kasnije pretrpjeli su poraz u bitci kod Nia i odbaeni su preko Dunava. Jedna grupa Gota je uspostavila nezavisno kraljevstvo na prostoru Dakije, a ta grupa se nazivala Zapadni Goti ili Vizigoti. Druga grupa Gota je uspostavila svoje kraljevstvo du Crnoga Mora, to su bili Istoni Goti ili Ostrogoti. Vizigoti i Ostrogoti su bili ujedinjeni u 6. stoljeu pod vodstvom ostrogotskog kralja Teodorika Velikog, koji je bio jedna od glavnih linosti u Evropi, nakon hunskog rasula.

1

II. Vizigoti:

Vizigoti ili Zapadni Goti bili su germansko barbarsko pleme koje je sa istoka dolo na prostore Zapadnoga rimskog carstva, tokom velike seobe naroda 375. godine. Vizigodi su takoer djelimino naseljavali i teritorije Istonoga rimskog carstva, odnosno Bizanta. 1

III. Vizigoti na Balkanu:

Vizigoti se kao poseban narod pojavljuju 268. godine, u vrijeme njihovog napadanja na Rimsko carstvo i haranja Balkanom. Njihova invazija je pomela rimske provincije Panoniju i druge provincije Ilirika, a kasnije su ak zaprijetili i Italiji. Nedugo zatim, tanije u ljeto te iste godine, Vizigoti su poraeni kod italijansko-slovenske granice, a onda su dokrajeni 268. godine, u bitci kod Nia. Vraeni su preko Dunava, ali su uspjeli da zadre posjede u Dakiji, koja je naputena od strane cara Aurelijana 271. godine. Kada su se naselili u Dakiji, i uspostavili svoje kraljevstvo, Vizigoti prihvataju Arijanizam, prema kome Isus nije jedan od oblika Boga u Trojstvu, nego da je posebno stvoren i nema boanski epitet. Treba istai da je ovo vjerovanje bilo u direktnoj suprotnosti sa krianstvom, tada ve dominantnoj religiji u carstvu.2 Prema Pirennu Got Ulfila, donio je iz Bizanta kranstvo i proirio ga meu svojim sunarodnjacima. Istina, to je bilo arijansko kranstvo, koje je tada preovladavalo na Istoku. Ali e se posljedice ove injenice pokazati tek poslije. Bitno je to da je najvei i najjai germanski narod. Goti, jo prije svog ulaska na podruje rimskog svijeta ostavljaju svoje starinsko paganstvo i sa njime gube zatitu svoje nacionalne orginalnosti. 3 Goti su ostali u Dakiji sve do 376, kada je od rimskog cara Valensa zatraeno da im se dozvoli da se nasele na junoj obali Dunava. Vizigoti su polagali nade u to, da e nai utoite od Huna, koji su ih potiskivali prema zapadu, i koji nisu imali mogunost da preu tako veliku rijeku. Carski inovnici su se loe odnosili prema njima, to je bio razlog da se Vizigoti pobune i opustoe Trakiju, na to je Valens reagovao s ciljem da ih uniti, ali je pretrpio teak poraz kod Hadrijanopolja 378. godine. Od tada Vizigoti su se naizmjenino borili sa Rimljanima i slapali primirja. Bitka kod Hadrijanopola je imala veliki znaaj. Car Valens je bio loe obavjeten o veliini gotske vojske, i podcjenivi ih, upustio se u bitku, u kojoj biva ubijen, a Rimljani teko poraeni. Ovaj teak poraz, prisilio je Rimljane da prvi puta pregovaraju sa barbarima, i samim time dozvole im da se nasele na podruju Carstva. Car Teodosije I je 381. godine sklopio mir sa Atanarikom, koji je trajao sve do careve smrti 395.

1 2

http://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B8 Ibid. 3 Henri Pirenn, Povijest Evrope, od Seobe naroda do XVI. stoljea

2

godine. Meutim iste te godine i Atanarik umire, pa na vlast dolazi Alarik I. Teodosija su naslijedili njegovi sinovi, Arkadije i Honorije, jedan na istoku a drugi na zapadu. 4 Alarik, poznat kao sposobni vizigotski voa, 396. godine je pokuao da zazme Atinu, ali u toj namjeri nije uspio. Nedugo zatim, pokuao je da prodre u Italiju, ali i to je prolo bez uspjeha. 410. godine, nakon to su rimske legije pobile porodice (ene i djecu) kao i nekih 30.000 germanskih vojnika koji su sluili carstvu, Alarik je sa Vizigotima napao Rim i opljakao ga.5 Nakon pljakanja Rima, Vizigoti su napustili grad i krenuli u pravcu juga, sa namjerom da odu u Afriku ali tu je Alarik naprasno umro (u jednoj od orgija), te su odustali od te namjere. Ataluf, njegov nasljednik je poveo svoj narod prema Galiji. Hispanija je jo 409. godine, pretrpjela navalu Sveva, Alana i Vandala. Treba istai da su Vizigoti 418. godine, sklopili savez sa Rimljanima, koji su im dozvolili da se nasele na podruju Galije, Akvitanije i Narbonske Galije, ali pod uslovom da Vizigoti protjeraju druge barbarske narode koji su se nalazili na prostoru Carstva. Vizigoti su osnovali svoje kraljevstvo sa sjeditem u Tuluzu. U Hispaniji su Svevi i Hazdinzi nastavili sa meusobnim ratovima sve do 421. kada su se Hazdinzi spustili na jug, a zatim otili na Baleare.6

VI. Tulusko kraljevstvo:

451. godine Vizigoti su imali veliku vanost u bitci na Katalunskim poljima, u kojima su pod vodstvom rimskog vojskovoe Aecija pobijedili i odbacili Hune na ijem elu je bio Atila. Poslije toga Vizigoti su se proirili na Iberijsko poluostrvo, gdje su Svevi upali u Galiciju i poharali je. Pod kraljem Eurikom Vizigotsko kraljevstvo postaje ujedinjeno 475. godine, i konano postaje nezavisno od Zapadnog rimskog carstva, koje sljedee godine propada. U doba Eurikove vladavine, Vizigotska drava je bila najmonija poznata barbarska drava u poznome 5. vijeku. Prvi vizigotski kodeks nosi naziv po Euriku. 507. godine Vizigotsko kraljevstvo biva uniteno od strane franakog kralja Hlodoveha, u bitci kod Vueja. U to doba na vlasti je bio Alarik II, Eurikov sin koji je poginuo u sukobu sa Francima. Franaki kralj je ba u to vrijeme prihvatio ortodoksno hrianstvo, i predloio je da se Galija oisti od heretika. Borbu sa Francima, je nastavio novi kralj, nezakoniti Alarihov sin Gesalih, koji nije imao uspjeha. Franci su osvojili Tuluz i ubili Gesaliha. Treba istai da je Franke zaustavio ostrogotski kralj Teodorik Veliki. Vizigotsko kraljevstvo se svodi tada na Septimaniju, a vlast je preuzeo Teodorik. Teodorikov sin Amalarih je se oenio Hlodovehovom kerkom Klotildom, ali kada je Hlodoveh saznao da je Amalarih prisiljava na arijanstvo, ponovo Franci napadaju Vizigotsko kraljevstvo, ubijaju Amalariha, pljakaju i pustoe mnoge gradove. Na elu tadanje vizigotske drave nalazio se Teudis, ostrogotski4 5

http://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B8 http://en.wikipedia.org/wiki/Visigoths 6 http://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B8

3

general. On se morao suprotstaviti Bizantiji, jer je u to vrijeme bizantijski car Justinijan zahtjevao povrat provincije koju su zaposjeli barbarski narodi, tako da su Bizantijci unitili Vandale u sjevernoj Africi, zauzeli Baleare i otpoeli niz ratova protiv Ostrogota u Italiji. Teudis biva ubiven 548. godine, a godinu poslije i njegov sin Teudigilis. Na presto je doao Agila, ali Atanagild, inae njegov suparnik, u pomo je pozvao Bizantijce, te je uz pomo male flote koju je Justinijan poslao sa Sicilije, uspio da pobijedi Agilu koji je pobjegao u Meridu gdje biva ubiven od strane svojih ljudi. Atanagild je zatim postao vizigotski kralj, ali Bizantijci su zauzeli Kartagenu, Malagu i Kordobu, i tamo ostali sljedeih 70. godina.7

VII. Toledansko kraljevstvo:

Nakon Atanagildove smrti, na prijesto je stigao Leovlgild koji je do 573. godine vladao sa svojim bratom Liuvom. Leovlgild je premjestio prijestolnicu u srce Hispanije, u Toledo, crkveni i vjerski centar tog doba, i samim time uspio da ujedini Vizigote i Hispanorimljane u borbi protiv Vizantije. Ova veza se jo vie uvrstila objavom revidiranog zakonika, Kodeks revisus, u kome je bolje definisao nedoreene zakone, neke izbacio a neke nove ubacio i prilagodio svome vremenu. Poeo je da potiskuje Bizantijce i potinjava Baske u Pirinejima, Sveve u sjeverozapadnom djelu poluostrva kao i druga plemena u unutranjosti. Na granicama je dizao utvrenja i naseljavao seljake koji su imali i zadatak da ih brane. Kao arijanac on je doao u sukob sa ortodoksnim hrianima meu kojima je bio i njegov sin Hermeneglid, gorf Betike, koji je bio oenjen franakom princezom i koji je pod uticajem Leandra, biskupa iz Sevilje, 579. godine preao u ortodoksno hrianstvo. Hermeneglid je digao bunu koja je bila uguena, a njemu je glava odrubljena. Leovigild je umro 586. godine, a njega je naslijedio Rekared, njegov sin koji je odmah napustio arijanizam i preao na ortodoksno hrianstvo. Njegov primjer slijedila veina arijanskih biskupa kao i vizigotskih plemia i veliaa. Ali bilo je i onih koji su se pobunili protiv ovoga, posebno u Septimaniji, ali ova pobuna je uguena, a nakon toga Rekared je obeao potpunu zatitu ortodoksnog hrianstva. Dolo je i do ujedinjenja iberijskog prostora i poetak izgradnje novog hispanskog identiteta. Takoer se ujedinila crkva i drava. Vizigotski kraljevi du do propasti Vizigotskog kraljevstva na poetku 8. vijeka, bezuspjeno pokuavali da izbornu monarhiju uine nasljednom, to je dovelo do niza sukoba ali i propasti kraljevstva. Nakon smrti Rekareda, na vlast su dolazili kraljevi ija je vladavina bila kratkog vijeka. Dolazili su silom na prijesol ali silom su i skidani sa prestola. Treba istai da su Jevreji, zbog netrpeljivosti prema njima, radili na propasti vizigotskog kraljevstva i poprilino imali udjela u islamskoj invaziji s poetka 8. vijeka.8

7 8

http://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B8 Ibid

4

VIII. Invazija Mavara:

Kraljevstvo je preivjelo do 711, kada je kralj Roderih pobuen u invaziji Mavara. Bitka kod Gvadalete 711. godine oznaila je poetal Mavarskog osvajanja Hispanije. Veina Iberijskog poluostrva pala je pod Mavarsku vlast do 718. godine. Vizigotski plemi Pelajo pobijedio je muslimane i osnovao kraljevstvo Asturiju u sjevernom dijelu Hispanije. Pelajo je pobjedom nad Mavarima 722. godine zapoeo rekonkistu (pokret panjolaca i Portugalaca kako bi protjerali Mavare).9

9

Ibid

5

XI. Zakljuak:

6

Literatura:Henri Pirenn, Povijet Evrope (Od seobe naroda do XVI stoljea) 1936.http://sr.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D0%B7%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%82%D0%B8 http://en.wikipedia.org/wiki/Visigoths

7