VİRAL HEPATİTLER VE VİRAL HEPATİTLER VE VİRAL HEPATİTLERDEN VİRAL HEPATİTLERDEN

KORUNMAKORUNMA

VİRAL HEPATİTLERVİRAL HEPATİTLER

Çeşitli virusların sebep olduğu karaciğer hücre nekrozu Çeşitli virusların sebep olduğu karaciğer hücre nekrozu ile seyreden, bulaşıcı karaciğer infeksiyonları viral hepatit ile seyreden, bulaşıcı karaciğer infeksiyonları viral hepatit olarak tanımlanmaktadır. olarak tanımlanmaktadır. En sık infeksiyon etkenleri: Hepatit viruslarıdırEn sık infeksiyon etkenleri: Hepatit viruslarıdır

Bunlar: Hepatit A VirusuBunlar: Hepatit A Virusu Hepatit B VirusuHepatit B Virusu Hepatit C VirusuHepatit C Virusu Hepatit D VirusuHepatit D Virusu Hepatit E VirusuHepatit E Virusu Hepatit G VirusuHepatit G Virusu Kesin tanımlaması henüz yapılmayan non A-G Kesin tanımlaması henüz yapılmayan non A-G

viruslar (TTV ve SEN-V) viruslar (TTV ve SEN-V)

Hepatit geliştirebilen diğer viruslar Hepatit geliştirebilen diğer viruslar

Epstein Barr VirusEpstein Barr VirusCytomegalovirusCytomegalovirusHerpes Simplex VirusHerpes Simplex VirusVaricella-Zoster VirusVaricella-Zoster VirusCoxsackie B VirusCoxsackie B VirusAdenoviruslarAdenoviruslarRubella VirusuRubella VirusuRubeola VirusuRubeola VirusuKabakulak VirusuKabakulak Virusu

Akut Viral Hepatitlerde Klinik Belirti ve BulgularAkut Viral Hepatitlerde Klinik Belirti ve Bulgular

Akut viral hepatit teşhisinde genellikle Akut viral hepatit teşhisinde genellikle güçlük çekilmez. Hastalık dört safhada güçlük çekilmez. Hastalık dört safhada izlenirizlenir

1-İnkübasyon dönemi (etkenle temas ile 1-İnkübasyon dönemi (etkenle temas ile sarılığın ortaya çıktığı ilk gün arasındaki sarılığın ortaya çıktığı ilk gün arasındaki süre)süre)

2-Prodromal veya ikter öncesi dönem2-Prodromal veya ikter öncesi dönem 3-İkterli dönem3-İkterli dönem 4-İyileşme dönemi4-İyileşme dönemi

İnkübasyon Dönemiİnkübasyon Dönemi

A hepatitinde 15-45 günA hepatitinde 15-45 gün

B hepatitinde 30-180 günB hepatitinde 30-180 gün

C hepatitinde 15-150 günC hepatitinde 15-150 gün

D hepatitinde 21-45 günD hepatitinde 21-45 gün

E hepatitinde 15-75 günE hepatitinde 15-75 gün

G hepatitinde 14-35 gün G hepatitinde 14-35 gün

Preikterik Dönem BelirtileriPreikterik Dönem Belirtileri

HalsizlikHalsizlikİştahsızlıkİştahsızlıkBulantı, kusmaBulantı, kusmaKarnın sağ üst kadranında ağrıKarnın sağ üst kadranında ağrıBazı vakalarda gribal infeksiyona benzer Bazı vakalarda gribal infeksiyona benzer belirtiler ve ateşbelirtiler ve ateş

Bu belirtiler ortalama 3-10 gün sürerBu belirtiler ortalama 3-10 gün sürer

İkter Dönemiİkter Dönemi

Sarılık belirir, ateş düşerSarılık belirir, ateş düşer

Koyu renkli idrar yanında gaita rengi açılırKoyu renkli idrar yanında gaita rengi açılır

Sarılığın ortaya çıkması ile bazı belirtiler Sarılığın ortaya çıkması ile bazı belirtiler kaybolur ( başağrısı, ateş, artralji )kaybolur ( başağrısı, ateş, artralji )

Fizik muayenede %70 oranında hepatomegali Fizik muayenede %70 oranında hepatomegali ve %20 oranında splenomegali ve %20 oranında splenomegali

Servikal lenfadenopati ( arka servikalde ) Servikal lenfadenopati ( arka servikalde ) bulunabilirbulunabilir

Deride kaşıntı izleri görülebilirDeride kaşıntı izleri görülebilir

İyileşme Dönemiİyileşme Dönemi

Sarılığın kaybolmasından sonraki Sarılığın kaybolmasından sonraki dönemdirdönemdir

Bu dönemde hepatite ait diğer semptomlar Bu dönemde hepatite ait diğer semptomlar ve özellikle sarılık kaybolurve özellikle sarılık kaybolur

Hasta birkaç hafta içinde kendisini iyi Hasta birkaç hafta içinde kendisini iyi hissederhisseder

Laboratuvar BulgularıLaboratuvar Bulguları

Akut viral hepatitte SGOT ve SGPT seviyeleri Akut viral hepatitte SGOT ve SGPT seviyeleri normalin en az sekiz katı kadar artmıştır ( SGPT normalin en az sekiz katı kadar artmıştır ( SGPT daha yüksek )daha yüksek )AP ve LDH normalin 1-3 katı kadar artabilirAP ve LDH normalin 1-3 katı kadar artabilirD.bil/İ.bil oranı 1/1’dirD.bil/İ.bil oranı 1/1’dirProtrombin zamanında ( PT ) anormallik akut Protrombin zamanında ( PT ) anormallik akut hepatit prognozunda en güvenilir göstergedirhepatit prognozunda en güvenilir göstergedirSerum albumin ve globulin seviyeleri akut viral Serum albumin ve globulin seviyeleri akut viral hepatitlerde normaldirhepatitlerde normaldirLökosit sayısı normal veya hafif düşüktür Lökosit sayısı normal veya hafif düşüktür

Hepatit AHepatit A

Fekal – oral yolla bulaşır, kronikleşmez Fekal – oral yolla bulaşır, kronikleşmez

Tek zincirli pozitif RNA genomuna sahip, 27nm Tek zincirli pozitif RNA genomuna sahip, 27nm çapında ikozahedral simetrili zarfsız bir virüstür çapında ikozahedral simetrili zarfsız bir virüstür

Aside dirençlidirAside dirençlidir

Kuru hava ile sterilizasyonda 160 derecede 1 Kuru hava ile sterilizasyonda 160 derecede 1 saatte, kaynatmakla 5 dakikada, otoklavda 121 saatte, kaynatmakla 5 dakikada, otoklavda 121 derecede 30dakikada inaktive olurderecede 30dakikada inaktive olur

Deterjanlara dirençlidir Deterjanlara dirençlidir

Klorlamaya ( 1mg/l ) 30 dakika dayanır Klorlamaya ( 1mg/l ) 30 dakika dayanır

Hepatit AHepatit A

Tatlı suda, kaynak suyunda, deniz Tatlı suda, kaynak suyunda, deniz suyunda, kayalarda, istiridyede günler ve suyunda, kayalarda, istiridyede günler ve aylarca canlı kalabilir aylarca canlı kalabilir

Gelişmekte olan ülkelerde çocukluk Gelişmekte olan ülkelerde çocukluk çağının tipik hastalığıdırçağının tipik hastalığıdır

Sıklıkla sonbahar ve erken kış aylarında Sıklıkla sonbahar ve erken kış aylarında görülürgörülür

Hepatit AHepatit A

Serolojik Tanı: Serolojik Tanı:

Spesifik tanı serumda anti-HAV IgM’ninSpesifik tanı serumda anti-HAV IgM’nin

ELISA veya RIA gibi yöntemlerle aranması ileELISA veya RIA gibi yöntemlerle aranması ile

konurkonur

Anti-HAV IgM akut infeksiyondan en Anti-HAV IgM akut infeksiyondan en

geç 12 ay sonra negatifleşirgeç 12 ay sonra negatifleşir

Anti-HAV IgG pozitifliği geçirilmişAnti-HAV IgG pozitifliği geçirilmiş

infeksiyonu gösterir. Ömür boyu pozitif kalırinfeksiyonu gösterir. Ömür boyu pozitif kalır

Hepatit AHepatit A

Bulaşma yollarıBulaşma yolları

1-Kişiden kişiye1-Kişiden kişiye

2-Besinler ve su yoluyla 2-Besinler ve su yoluyla

3-Parenteral yol ile bulaşma3-Parenteral yol ile bulaşma

4-Perinatal geçiş4-Perinatal geçiş

Hepatit AHepatit A

Risk altındaki bireyler: Risk altındaki bireyler: Sağlık koşullarının yetersiz olduğu ortamlarda Sağlık koşullarının yetersiz olduğu ortamlarda toplu yaşayanlartoplu yaşayanlar Askeri birlikler, kreşler, öğrenci yurtlarıAskeri birlikler, kreşler, öğrenci yurtları Zeka geriliği olanları barındıran kurumlarZeka geriliği olanları barındıran kurumlar Gelişmiş ülkelerden endemik alanlara seyahatGelişmiş ülkelerden endemik alanlara seyahat

edenleredenler Damar içi ilaç kullanıcılarıDamar içi ilaç kullanıcıları İnsan atıkları ile doğrudan temasta olanİnsan atıkları ile doğrudan temasta olan

kanalizasyon işçileri ve çöp toplayıcıları kanalizasyon işçileri ve çöp toplayıcıları

Hepatit BHepatit B

Hepatit B virusu 42nm çapında bir DNA Hepatit B virusu 42nm çapında bir DNA virusudur virusudur Kaynatmakla 2 dakikada, otoklavda Kaynatmakla 2 dakikada, otoklavda 121derecede 0,5 atmosfer basınç altında 121derecede 0,5 atmosfer basınç altında 20 dakikada ve 160 derecede 1saatte 20 dakikada ve 160 derecede 1saatte inaktive olmaktadırinaktive olmaktadırTip B hepatiti A hepatitinden daha ciddi bir Tip B hepatiti A hepatitinden daha ciddi bir hepatittirhepatittirKronikleşmeye karşı kesin bir eğilimi vardırKronikleşmeye karşı kesin bir eğilimi vardır

Hepatit BHepatit B

Serolojik Tanı:Serolojik Tanı: Temastan 1-12 hafta sonra veya semptomların Temastan 1-12 hafta sonra veya semptomların başlangıcından 2-8 hafta önce inkübasyon başlangıcından 2-8 hafta önce inkübasyon periyodu boyunca HBsAg serumda saptanır ve 3 periyodu boyunca HBsAg serumda saptanır ve 3 ay sonra kayboluray sonra kaybolur HBsAg’nin 6 aydan uzun süre sebat etmesi HBsAg’nin 6 aydan uzun süre sebat etmesi kronik hepatit B infeksiyonu gelişeceğine işaret kronik hepatit B infeksiyonu gelişeceğine işaret etmektediretmektedir Anti-HBs, HBsAg kaybolduktan sonra ve Anti-HBs, HBsAg kaybolduktan sonra ve genellikle hastalığın başlangıcından 3 ay sonra genellikle hastalığın başlangıcından 3 ay sonra ortaya çıkar, iyileşme ve immuniteyi gösterirortaya çıkar, iyileşme ve immuniteyi gösterir

Hepatit BHepatit B

Serolojik Tanı:Serolojik Tanı:

Anti-HBs ile birlikte anti-HBcIgGAnti-HBs ile birlikte anti-HBcIgG

pozitifliği doğal immüniteyi, sadece anti-HBspozitifliği doğal immüniteyi, sadece anti-HBs

pozitifliği aşılama ile oluşan koruyuculuğupozitifliği aşılama ile oluşan koruyuculuğu

gösterir gösterir

Anti-HBcIgM ve IgG semptomlarınAnti-HBcIgM ve IgG semptomların

başlamasıyla ortaya çıkar. IgM serumda 12-24 başlamasıyla ortaya çıkar. IgM serumda 12-24 ay pozitif kalabilmektediray pozitif kalabilmektedir

Hepatit BHepatit B

Serolojik Tanı:Serolojik Tanı: Anti HBcIgM’nin varlığı akutAnti HBcIgM’nin varlığı akut

infeksiyonun en önemli göstergesidirinfeksiyonun en önemli göstergesidir HBV’ne maruz kalanlarda anti-HBcIgGHBV’ne maruz kalanlarda anti-HBcIgG

yıllarca pozitif kalabilir yıllarca pozitif kalabilir HBeAg viral replikasyonun devamHBeAg viral replikasyonun devam

ettiğini ve infektiviteyi gösterir. HBsAg’den kısa ettiğini ve infektiviteyi gösterir. HBsAg’den kısa bir süre sonra pozitifleşir. 10 haftadan uzun süre bir süre sonra pozitifleşir. 10 haftadan uzun süre devam etmesi hastalığın kronikleşeceğinin devam etmesi hastalığın kronikleşeceğinin belirtisidir belirtisidir

Hepatit BHepatit B

Serolojik Tanı:Serolojik Tanı:

Anti-HBe nispeten düşük infektivitenin Anti-HBe nispeten düşük infektivitenin güçlü bir göstergesidirgüçlü bir göstergesidir

HBV DNA viral replikasyonun en duyarlı HBV DNA viral replikasyonun en duyarlı göstergesidirgöstergesidir

Hepatit BHepatit B

Bulaşma yollarıBulaşma yolları

Dört ana bulaşma paterni vardır Dört ana bulaşma paterni vardır

-İnfekte kan veya vücut sıvıları ile parenteral -İnfekte kan veya vücut sıvıları ile parenteral temas temas

-Cinsel temas -Cinsel temas

-İnfekte anneden yenidoğana bulaşma -İnfekte anneden yenidoğana bulaşma

(perinatal, vertikal)(perinatal, vertikal)

-İnfekte kişilerle cinsellik içermeyen yakın -İnfekte kişilerle cinsellik içermeyen yakın temas (horizontal) temas (horizontal)

Hepatit BHepatit B

Parenteral bulaşma Parenteral bulaşma

-Çoğul transfüzyon yapılan hastalar -Çoğul transfüzyon yapılan hastalar (onkoloji koğuşu hastaları, thalassemia (onkoloji koğuşu hastaları, thalassemia major hastaları)major hastaları)

-Hemodiyaliz hastaları-Hemodiyaliz hastaları

-Damariçi uyuşturucu bağımlıları-Damariçi uyuşturucu bağımlıları

-Dövme yaptıranlar-Dövme yaptıranlar

-Sağlık personeli -Sağlık personeli

Hepatit BHepatit B

Cinsel temasla bulaşmaCinsel temasla bulaşma

-Erkek eşcinseller-Erkek eşcinseller

-HBV taşıyıcılarının cinsel partnerleri -HBV taşıyıcılarının cinsel partnerleri

-Çok partnerli heteroseksüeller-Çok partnerli heteroseksüeller

-Hayat kadınları-Hayat kadınları

Hepatit BHepatit B

Perinatal bulaşmaPerinatal bulaşma

--HBV taşıyıcısı annelerin bebekleriHBV taşıyıcısı annelerin bebekleri

HBeAg’i pozitif anne bebeklerinde enfekte HBeAg’i pozitif anne bebeklerinde enfekte olma sıklığı %70-90, kronikleşme %90olma sıklığı %70-90, kronikleşme %90

Taşıyıcı anneden bebeklere bulaş %90 Taşıyıcı anneden bebeklere bulaş %90 doğum esnasında olmaktadırdoğum esnasında olmaktadır. .

HBeAg’i negatif anne bebeklerinde enfekte HBeAg’i negatif anne bebeklerinde enfekte olma sıklığı %10-40, kronikleşme %40-70olma sıklığı %10-40, kronikleşme %40-70

Uterus içi bulaşma nadiren olur Uterus içi bulaşma nadiren olur

Hepatit BHepatit B

Horizontal bulaşmaHorizontal bulaşma

-Kalabalık topluluklar halinde kötü -Kalabalık topluluklar halinde kötü hiyjen ve düşük sosyoekonomik durumda hiyjen ve düşük sosyoekonomik durumda yaşayanlar yaşayanlar

-Mental özürlüler-Mental özürlüler

Hepatit CHepatit C

Parenteral geçişli non-A non-B hepatitin Parenteral geçişli non-A non-B hepatitin sebebidirsebebidir

30-60nm çapında RNA virusudur 30-60nm çapında RNA virusudur

Akut hepatit C geçirenlerin %25’inde Akut hepatit C geçirenlerin %25’inde iyileşme görülürken %50-70 kronikleşme iyileşme görülürken %50-70 kronikleşme görülür görülür

Hepatit CHepatit C

Serolojik Tanı:Serolojik Tanı: ELISA ile HCV spesifik IgG ( anti-HCV )ELISA ile HCV spesifik IgG ( anti-HCV )tayini pratikte en yaygın kullanılan testtir. Antitayini pratikte en yaygın kullanılan testtir. AntiHCV infektiviteyi değil, virüsle karşılaşmayıHCV infektiviteyi değil, virüsle karşılaşmayıgösterir. Koruyucu değildirgösterir. Koruyucu değildir Anti-HCV en erken 6-8 haftadaAnti-HCV en erken 6-8 haftadapozitifleşir pozitifleşir PCR ile bakılan HCV RNA ikinci haftadaPCR ile bakılan HCV RNA ikinci haftadapozitifleşirpozitifleşir

Hepatit CHepatit C

Bulaşma yolları Bulaşma yolları -Epidemiyolojik özellikleri hepatit B gibidir-Epidemiyolojik özellikleri hepatit B gibidir -Kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu -Kan ve kan ürünlerinin transfüzyonu -Sıkı temas -Sıkı temas -İntravenöz ilaç kullanımı -İntravenöz ilaç kullanımı -Seksüel yol -Seksüel yol -Perinatal bulaşma -Perinatal bulaşma -HBV gibi HCV’nin de aile içi bulaşmasının -HBV gibi HCV’nin de aile içi bulaşmasının

sözkonusu olduğu, özellikle virusun orta sözkonusu olduğu, özellikle virusun orta derecede endemik olduğu yörelerde birçok derecede endemik olduğu yörelerde birçok çalışmada bidirilmiştir çalışmada bidirilmiştir

Hepatit DHepatit D

Delta virus inkomplet bir RNA virusudur Delta virus inkomplet bir RNA virusudur Virusun üremesi için HBsAg’ye ihtiyaç Virusun üremesi için HBsAg’ye ihtiyaç olduğundan HBsAg negatif kişilerde hastalık olduğundan HBsAg negatif kişilerde hastalık meydana gelmezmeydana gelmezB hepatitinde olduğu gibi delta infeksiyonu da B hepatitinde olduğu gibi delta infeksiyonu da ilaç kullanıcıları, hemofililer ve multiple ilaç kullanıcıları, hemofililer ve multiple transfüzyon yapılanlarda sık görülürtransfüzyon yapılanlarda sık görülürTıbbi personel ve homoseksüellerde yaygın Tıbbi personel ve homoseksüellerde yaygın değildirdeğildirHastalığın epidemiyolojisi paranteral bulaştığını Hastalığın epidemiyolojisi paranteral bulaştığını göstermektedirgöstermektedir

Hepatit DHepatit D

Serolojik Tanı.Serolojik Tanı. Geç inkübasyon döneminde ve hastalığınGeç inkübasyon döneminde ve hastalığınbaşlangıcında HDVAg serumda saptanabilirbaşlangıcında HDVAg serumda saptanabilir HDV RNA PCR yöntemi ile gösterilebilir HDV RNA PCR yöntemi ile gösterilebilir Anti-HDVIgM ve anti-HDV ELISA ve RIA ileAnti-HDVIgM ve anti-HDV ELISA ve RIA ilearaştırılabiliraraştırılabilir Anti-HDVIgM 2-4 hafta içinde kaybolur. AntiAnti-HDVIgM 2-4 hafta içinde kaybolur. AntiHDVIgG düşük titrede 6 ay süre ile pozitifliğiniHDVIgG düşük titrede 6 ay süre ile pozitifliğinisürdürürsürdürür

Hepatit EHepatit E

Fekal-oral yolla geçen non-A, non-B hepatit Fekal-oral yolla geçen non-A, non-B hepatit olarak bilinir olarak bilinir 27-34nm çapında küçük bir RNA virusudur27-34nm çapında küçük bir RNA virusudurHastalık epidemiyoloji ve seyri bakımından A Hastalık epidemiyoloji ve seyri bakımından A hepatitine benzer hepatitine benzer Su ile bulaşan salgınlar görülmüştürSu ile bulaşan salgınlar görülmüştürKronikleşme görülmez Kronikleşme görülmez Gebe kadınlarda %20’lere varan mortalitesi Gebe kadınlarda %20’lere varan mortalitesi vardırvardırKoruyucu aşısı yoktur Koruyucu aşısı yoktur

Hepatit GHepatit G

1995’de 6. viral hepatit etkeni olarak tanımlanmıştır 1995’de 6. viral hepatit etkeni olarak tanımlanmıştır

Parenteral yolla, kan ve kan ürünleri ile bulaşır.Parenteral yolla, kan ve kan ürünleri ile bulaşır.HGV, HCV’den ayrı bir RNA virusudurHGV, HCV’den ayrı bir RNA virusudur

Akut hepatitlerin %0,3-10’nunda etken olduğu Akut hepatitlerin %0,3-10’nunda etken olduğu sanılmaktadırsanılmaktadır

Ülkemizde hemodiyaliz hastalarında %25 , kronik Ülkemizde hemodiyaliz hastalarında %25 , kronik karaciğer hastalığı olanlarda %20 oranında karaciğer hastalığı olanlarda %20 oranında bulunmuştur bulunmuştur

Tanı yöntemi olarak PCR ile HGV RNA’sı Tanı yöntemi olarak PCR ile HGV RNA’sı araştırılmaktadıraraştırılmaktadır

TTV (Transfusion transmitted virus) TTV (Transfusion transmitted virus)

TTV 1997’nin sonunda Japonya’da TTV 1997’nin sonunda Japonya’da etiyolojisi bilinmeyen akut post transfüzyon etiyolojisi bilinmeyen akut post transfüzyon hepatitli bir hastanın serumundan izole hepatitli bir hastanın serumundan izole edilmiştiredilmiştir

Tek sarmallı RNA virusudurTek sarmallı RNA virusudur

HEPATİTLERDEN HEPATİTLERDEN KORUNMAKORUNMA

Hepatit AHepatit A

Korunmada en önemli nokta genel Korunmada en önemli nokta genel hiyjenik koşullara uyulmasıdırhiyjenik koşullara uyulmasıdır El yıkamaEl yıkama İnfeksiyöz dışkıların ve kontamine İnfeksiyöz dışkıların ve kontamine maddelerin dezenfeksiyonu, uygun şekilde maddelerin dezenfeksiyonu, uygun şekilde yok edilmesiyok edilmesi Altyapı koşullarının düzeltilmesi Altyapı koşullarının düzeltilmesi

Hepatit AHepatit A

Pasif immunizasyonPasif immunizasyon

Virusla temastan sonra erken Virusla temastan sonra erken inkübasyon periyodu sırasında immun inkübasyon periyodu sırasında immun serum globulin 0.02-0.06ml/kg serum globulin 0.02-0.06ml/kg intramuskuler tek doz yapılabilir ( %90-intramuskuler tek doz yapılabilir ( %90-100 ) oranında 2-6 ay koruyucudur100 ) oranında 2-6 ay koruyucudur

Hepatit AHepatit A

Aktif immunizasyon Aktif immunizasyon İnfeksiyöz virus veya komponentleri İnfeksiyöz virus veya komponentleri

insana verilerek aktif immun cevabın insana verilerek aktif immun cevabın uyarılması ile antikor üretimi oluşturulmaya uyarılması ile antikor üretimi oluşturulmaya çalışılırçalışılır

Aşı iki ya da üç dozda yapılır. İlk doz ve Aşı iki ya da üç dozda yapılır. İlk doz ve ikinci doz arasında altı ay süre önerilirikinci doz arasında altı ay süre önerilir

%95’ten fazla oranda bağışıklık oluşturur%95’ten fazla oranda bağışıklık oluşturur Etkinliği en az 20 yıl sürer Etkinliği en az 20 yıl sürer

Hepatit BHepatit B

Bulaşmayı önlemek için şu tedbirler alınmalıdır:Bulaşmayı önlemek için şu tedbirler alınmalıdır:Bağış kanlarında HBsAg araştırılmalı (Anti HBcIgM?)Bağış kanlarında HBsAg araştırılmalı (Anti HBcIgM?)

Mümkünse hepatit geçirmiş insan kanları transfüzyonda Mümkünse hepatit geçirmiş insan kanları transfüzyonda kullanılmamalı kullanılmamalı Enjektörler ortak kullanılmamalıEnjektörler ortak kullanılmamalıSteril edilmemiş materyal ile dövme, kulak delme ve Steril edilmemiş materyal ile dövme, kulak delme ve akapunktur yapılmamalıakapunktur yapılmamalı

Traş bıçağı, diş fırçası ortak kullanılmamalıTraş bıçağı, diş fırçası ortak kullanılmamalı

Hepatit BHepatit B

Pasif bağışıklama Pasif bağışıklama -Pasif bağışıklama amacıyla hepatit B immunglobulini -Pasif bağışıklama amacıyla hepatit B immunglobulini

( HBIG ) kullanılmaktadır( HBIG ) kullanılmaktadır -Temas sonrası HBIG yapılması gereken durumlar: -Temas sonrası HBIG yapılması gereken durumlar: 1-Perkütan temas1-Perkütan temas 2-HBV infeksiyonu bulunan kişiyle cinsel temas2-HBV infeksiyonu bulunan kişiyle cinsel temas 3-Hepatit B’li anneden doğan bebeğe3-Hepatit B’li anneden doğan bebeğe -HBIG en kısa sürede uygulanmalıdır-HBIG en kısa sürede uygulanmalıdır -En son uygulama 7 güne kadar uzayabilir. 0.07ml/kg -En son uygulama 7 güne kadar uzayabilir. 0.07ml/kg

dozunda intramuskuler uygulanır ( yenidoğanda 0,5ml dozunda intramuskuler uygulanır ( yenidoğanda 0,5ml yeterlidir )yeterlidir )

-Beraberinde hepatit B aşısı ile korunma başlatılmalıdır-Beraberinde hepatit B aşısı ile korunma başlatılmalıdır

Hepatit BHepatit B

Aktif bağışıklamaAktif bağışıklama -Aktif bağışıklama için aşı kullanılır. -Aktif bağışıklama için aşı kullanılır.

Aşının herkese yapılması gerekli ise de Aşının herkese yapılması gerekli ise de öncelikle risk gruplarına uygulanmalıdıröncelikle risk gruplarına uygulanmalıdır

1-İnaktif plazma aşıları: HBsAg 1-İnaktif plazma aşıları: HBsAg taşıyıcılarının plazmalarından elde edilirtaşıyıcılarının plazmalarından elde edilir

2-Rekombinant aşılar: Maya (Engerix B) 2-Rekombinant aşılar: Maya (Engerix B) veya memeli hücre kültürü (Gen-Hevac veya memeli hücre kültürü (Gen-Hevac B ) ürünleridirB ) ürünleridir

Hepatit BHepatit B

Rekombinant DNA tekniği ile hazırlanan Rekombinant DNA tekniği ile hazırlanan hepatit B aşıları emniyetlidirhepatit B aşıları emniyetlidir

%95-98 oranında koruyucu anti HBs %95-98 oranında koruyucu anti HBs oluştururlar oluştururlar

Enaz 5 yıl koruma sağlanmaktadırEnaz 5 yıl koruma sağlanmaktadır

Aşı deltoid kasa veya 2 yaşından küçük Aşı deltoid kasa veya 2 yaşından küçük çocuklara uyluğun anterolateral bölgesine çocuklara uyluğun anterolateral bölgesine intramuskuler olarak yapılmalıdırintramuskuler olarak yapılmalıdır

Hepatit BHepatit B

Aşılama süresiAşılama süresi -3 doz şeması 0, 1, 6. aylarda birer doz-3 doz şeması 0, 1, 6. aylarda birer doz -4 doz şeması 0, 1, 2, 12. aylarda birer -4 doz şeması 0, 1, 2, 12. aylarda birer

doz şeklindedirdoz şeklindedir -Ayrıca süt çocuklarında 2, 4, 6 ve 2, 4, -Ayrıca süt çocuklarında 2, 4, 6 ve 2, 4,

12 aylarda uygulanabilir12 aylarda uygulanabilir -Yeni yayınlarda 0, 7, 21 günlerde ve 12 -Yeni yayınlarda 0, 7, 21 günlerde ve 12

ay sonra olmak üzere hızlı 4 doz aşılama ay sonra olmak üzere hızlı 4 doz aşılama şeması önerilmektedirşeması önerilmektedir

Hepatit CHepatit C

Korunma Korunma -Genel önlemler alınmalı-Genel önlemler alınmalı -Donör kanlarında Anti HCV bakılması -Donör kanlarında Anti HCV bakılması

önerilmektedir. önerilmektedir. -Aşısı yoktur.Spesifik immunglobulini -Aşısı yoktur.Spesifik immunglobulini

bulunmamaktadır. Korunmada standart bulunmamaktadır. Korunmada standart immunglobulinlerin elde edildiği kan havuzunda immunglobulinlerin elde edildiği kan havuzunda yeterince hepatit C bağışıklığı varsa etkili yeterince hepatit C bağışıklığı varsa etkili olabileceği öne sürülmektedirolabileceği öne sürülmektedir

-Hastalıktan korunmanın en iyi yolu -Hastalıktan korunmanın en iyi yolu bulaşmaya karşı tedbir alınmasıdırbulaşmaya karşı tedbir alınmasıdır

Hepatit DHepatit D

KorunmaKorunma

-Korunma yolu hepatit B ile aynıdır-Korunma yolu hepatit B ile aynıdır

-Hepatit B aşısı kullanarak HDV -Hepatit B aşısı kullanarak HDV infeksiyonundan da korunulabilirinfeksiyonundan da korunulabilir

Hepatit EHepatit E

KorunmaKorunmaBulaşmanın önlenmesinde HAV’da uygulanan önlemler Bulaşmanın önlenmesinde HAV’da uygulanan önlemler alınmalıdır.alınmalıdır.Korunmada bugün için aktif veya pasif bağışıklık söz Korunmada bugün için aktif veya pasif bağışıklık söz konusu değildir konusu değildirKorunmada en önemli nokta genel hiyjenikKorunmada en önemli nokta genel hiyjenik

koşullara uyulmasıdırkoşullara uyulmasıdırEl yıkamaEl yıkamaİnfeksiyöz dışkıların ve kontamine maddelerinİnfeksiyöz dışkıların ve kontamine maddelerin

dezenfeksiyonu, uygun şekilde yokedilmesidezenfeksiyonu, uygun şekilde yokedilmesiAltyapı koşullarının düzeltilmesi Altyapı koşullarının düzeltilmesi

Hepatit GHepatit G

KorunmaKorunma

Viral yapısı tam aydınlatılamadığından Viral yapısı tam aydınlatılamadığından antikorları ve antijenleri rutinde antikorları ve antijenleri rutinde ölçülememektedirölçülememektedir

Epidemiyolojik bilgiler yetersizdirEpidemiyolojik bilgiler yetersizdir

Buna rağmen bulaşma yolunun HCV Buna rağmen bulaşma yolunun HCV infeksiyonuna benzemesi nedeniyle, HCV infeksiyonuna benzemesi nedeniyle, HCV deki önlemler gündeme gelmiştirdeki önlemler gündeme gelmiştir