Viðhorfskönnun LRH 2011
-
Upload
loegreglan-a-hoefudborgarsvaedinu -
Category
Documents
-
view
222 -
download
8
description
Transcript of Viðhorfskönnun LRH 2011
Viðhorf til lögreglu, ótti við afbrot og reynsla af þeim
Viðhorfskönnun meðal íbúa höfuðborgarsvæðisins
Viðhorf til lögreglu, ótti við afbrot og reynsla af
þeim:
Viðhorfskönnun meðal íbúa
höfuðborgarsvæðisins
Upplýsinga- og áætlanadeild 2012
Snorri Örn Árnason
Margrét Lilja Guðmundsdóttir
Rannveig Þórisdóttir
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
3
Efnisyfirlit
Efnisyfirlit ........................................................................................................................................................... 3
Myndaskrá .......................................................................................................................................................... 3
Töfluskrá ............................................................................................................................................................. 5
Helstu niðurstöður ............................................................................................................................................. 6
Inngangsorð ........................................................................................................................................................ 8
Aðferð og gögn ................................................................................................................................................... 8
Niðurstöður ...................................................................................................................................................... 11
Viðhorf til starfa lögreglu og aðgengi að henni ............................................................................................ 11
Hvaða afbrot telur þú vera mesta vandamálið í þínu hverfi? ...................................................................... 19
Ótti við afbrot .............................................................................................................................................. 22
Reynsla af afbrotum ..................................................................................................................................... 34
Viðauki .............................................................................................................................................................. 42
I. Greining á spurningum eftir tegund fyrirlagnar (síma- og netkönnun).................................................... 43
II. Greining spurninga – eingöngu símakönnun árið 2011. .......................................................................... 47
Myndaskrá
Mynd 1. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? .......................................................................................................................................... 11
Mynd 2. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi við að stemma stigum við afbrotum í sínu hverfi, greint eftir árum og lögreglustöð. ................................................ 13
Mynd 3. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum. ............................................................................................... 14
Mynd 4. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu mjög eða frekar aðgengilega í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð. ........................................................................................................................ 16
Mynd 5. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum. .......................................................................................................................................... 17
Mynd 6. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir árum. ............................ 19
Mynd 7. Hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð. ...................................................................................................................................... 21
Mynd 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum...................................................................................... 22
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
4
Mynd 9. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar örugg(ir) einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á, greint eftir árum og lögreglustöð. ............................................................ 24
Mynd 10. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum. ..................................... 25
Mynd 11. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar, greint eftir árum og lögreglustöð. ....................... 27
Mynd 12. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum............................................................................ 28
Mynd 13. Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt árið 2010 að þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, greint eftir árum og lögreglustöð. ....................................................................... 30
Mynd 14. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir árum. ............................................................................................................................... 32
Mynd 15. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti. Greint eftir árum. .................................................................................................................................................. 34
Mynd 16. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti eða þjófnaði 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ...................................................................................................................................... 36
Mynd 17. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ........... 37
Mynd 18. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaspjöllum 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð. ......... 37
Mynd 19. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti/þjófnaði, eignaspjöllum eða ofbeldisbroti og tilkynntu það til lögreglunnar. Greint eftir könnunarári........................................................................................... 38
Mynd 20. Hlutfall þeirra sem áttu önnur samskipti við lögreglu á árinu 2010. Tegund samskipta greind eftir könnunarári. ............................................................................................................................... 39
Mynd 21. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum. .......................................................................... 40
Mynd 22. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ......................................................................................... 43
Mynd 23. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir tegund fyrirlagnar. .......................................................................... 43
Mynd 24. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ...................................................................................................................... 44
Mynd 25. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ................................................................ 44
Mynd 26. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ................ 45
Mynd 27. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ...................................................... 45
Mynd 28. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir tegund fyrirlagnar. ..................................................... 46
Mynd 29. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti. Greint eftir tegund fyrirlagnar. ............................................................................................................................. 46
Mynd 30. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ........................................................................ 47
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
5
Mynd 31. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. .......................................................... 47
Mynd 32. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ........................................................................................................ 48
Mynd 33. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ................................................ 48
Mynd 34. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. .................................................................................................................................................. 49
Mynd 35. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ...................................... 49
Mynd 36. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Gögn úr símakönnun - greind eftir árum. ..................................... 50
Töfluskrá
Tafla 1. Hlutfall karla og kvenna sem tóku þátt í könnuninni, greint eftir aldri. .................................................. 9
Tafla 2. Þátttakendur í könnuninni, greint eftir kyni, aldri og tegund fyrirlagnar. ............................................. 10
Tafla 3. Flokkun lögreglustöðva og hverfi sem falla undir hverja stöð. .............................................................. 10
Tafla 4. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í hverfi þínu? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ................................................................................................................................................. 12
Tafla 5. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ........................................................................ 15
Tafla 6. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? ...................... 18
Tafla 7. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ........ 20
Tafla 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir kyni, aldri og búsetu................................................................ 23
Tafla 9. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ......................... 26
Tafla 10. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Svarmöguleikar flokkaðir í einhvern tímann eða aldrei og greindir eftir kyni, aldri og búsetu. ............................................................................................................................ 29
Tafla 11. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. Hér eru ekki tekin með svör þeirra sem sögðu „aldrei“. .............................................................................................................................. 31
Tafla 12. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. .................................................................................................................... 33
Tafla 13. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti á síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina. Greint eftir kyni, aldri og búsetu. ............................................................. 35
Tafla 14. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? ......................................................................................................... 41
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
6
Helstu niðurstöður
o Könnunin var lögð fyrir sumarið 2011. Svarhlutfall á höfuðborgarsvæðinu var 50,5
prósent. Könnunin var lögð fyrir þátttakendur í gegnum síma og internetið. Þetta
er í fyrsta skiptið sem gagna er aflað með tvennskonar hætti og vert er að hafa
það í huga við lestur niðurstaðna, en fyrri kannanir hafa eingöngu verið
framkvæmdar með spurningalista gegnum síma.
o Tæp 85 prósent þátttakenda töldu lögreglu almennt skila góðu starfi í sínu hverfi
við að stemma stigu við afbrotum. Fækkar þeim um sex prósentustig frá síðustu
könnun.
o Þeim sem töldu lögregluna aðgengilega í sínu hverfi fækkar um sjö prósent. Nú
eru tæp 63 prósent þátttakenda á þeirri skoðun.
o Þátttakendur voru spurðir að því hvaða afbrot þeir teldu mesta vandamálið í sínu
hverfi. Tæp 44 prósent nefndu innbrot sem er umtalsvert lægra hlutfall en í
síðustu könnun. Tæplega 20 prósent nefndu umferðarlagabrot og fjölgar þeim frá
2010. Tæp 14 prósent nefndu eignaspjöll og fleiri nefndu fíkniefnaneyslu sem
mesta vandamálið í sínu hverfi samanborið við árið 2010.
o Mikill meirihluti þátttakenda, eða yfir 88 prósent, sagðist mjög eða frekar
öruggur einn á gangi að næturlagi í sínu hverfi. Ívið færri töldu sig þó örugga nú
samanborið við síðustu könnun.
o Um 60 prósent þátttakenda sögðust mjög eða frekar óöruggir væru þeir einir á
gangi í miðborg Reykjavíkur eftir myrkur og er hlutfallið ögn lægra en
niðurstöður sýndu fyrir árið 2010.
o Rúm 48 prósent þátttakenda sögðust aldrei hafa verið í þannig aðstæðum að þeir
hefðu talið líkur á að þeir yrðu fyrir afbroti árið 2010 og fækkar þeim milli ára.
Af þeim 52 prósentum sem sögðust einhvern tímann hafa verið í þannig
aðstæðum nefndu rúmt 51 prósent að þeir hafi óttast mest að verða fyrir
innbroti en það er fækkun frá síðustu könnun.
o Af þeim sem höfðu orðið fyrir afbroti árið 2010 nefndu flestir eignaspjöll eða tæp
19 prósent. Rúm 12 prósent þátttakenda höfðu orðið fyrir innbroti/þjófnaði og
tæp fjögur prósent höfðu orðið fyrir ofbeldisbroti.
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
7
o Rúmlega 59 prósent þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði sögðust
hafa tilkynnt það til lögreglu en tæplega 36 prósent þeirra sem urðu fyrir
eignaskemmdum. Af þeim sem urðu fyrir ofbeldisbroti sögðust 36 prósent hafa
tilkynnt það til lögreglu og er það lægsta hlutfall slíkra tilkynninga sem mælst
hefur frá upphafi.
o Í heildina hafði tæpur þriðjungur þátttakenda samskipti við lögregluna af
einhverjum ástæðum árið 2010.
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
8
Inngangsorð
Á sumarmánuðum 2011 var spurningalistakönnun lögð fyrir íbúa höfuðborgarsvæðisins.
Þetta er fimmta árið í röð sem slík könnun er lögð fyrir. Í könnuninni í ár voru
þátttakendur líkt og áður spurðir út í viðhorf til lögreglu, ótta við afbrot og eigin reynslu
af afbrotum. Í þessari skýrslu er fjallað um niðurstöður könnunarinnar. Annars vegar er
heildardreifing svara skoðuð með samanburði við sambærilegar kannanir síðustu ára og
hins vegar er dreifing svara greind út frá kyni, aldri og búsetu. Þó úrtak rannsóknarinnar
hafi verið stórt þarf að túlka mun á svörum með fyrirvara, sérstaklega þegar fjallað er
um mun á milli svæða, enda um mörg svæði að ræða og því kunna að vera fáir
svarendur að baki hlutfallstölum. Tekið er sérstaklega fram ef munur er tölfræðilega
marktækur, annars er ekki um marktækan mun að ræða.
Aðferð og gögn
Fyrirtækið Capacent sá um gagnaöflun og var endanlegt úrtak á höfuðborgarsvæðinu,
þegar frá eru taldir annars vegar látnir og hins vegar þeir einstaklingar sem búsettir eru
erlendis, 1.244. Heildarsvarhlutfall var 50,5 prósent. Í fyrri könnunum hefur gagna
einungis verið aflað gegnum símakönnun, en að þessu sinni var gagna aflað frá
þátttakendum með tvennskonar hætti. Í fyrsta lagi með símakönnun þar sem haft var
samband við þátttakendur í gegnum síma og í öðru lagi var stuðst svokallaðan netpanel.
Þá er fyrirkomulagið þannig að þátttakendur fá könnun senda til sín og svara rafrænt í
gegnum internetið. Vert er að hafa í huga að þátttakendur í netkönnunum eru líklegri til
að svara „nær miðju“ í samanburði við þátttakendur í símakönnunum. Þannig sýna
niðurstöður Capacent að þegar spurningar eru lagðar fyrir á fimm gildum kvarða munar
að jafnaði 0,2 á kvarðanum 1-5. Þátttakendur í netkönnunum eru þannig líklegri til að
svara frekar sammála en mjög sammála1. Í viðauka skýrslunnar má finna allar
spurningarnar sem lagðar voru fyrir þátttakendur, greindar eftir tegund fyrirlagnar
(síma- og netkönnun: myndir 22-28) og þá er einnig að finna niðurstöður sem sýna
eingöngu niðurstöður símakönnunar fyrir árin 2008-2011 (myndir 30-36). Í nokkrum
tilfellum er um töluverðan mun að ræða eftir tegund fyrirlagnar og er viðaukinn unnin
til að hægt sé að sjá hvar sá munur liggur. Niðurstöður og samanburð við fyrri ár ber því
að túlka með þeim fyrirvara að í þessari könnun er stuðst við aðra gagnaöflunarleið en í
fyrri könnunum.
1 Capancent, 2001; óbirt gögn.
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
9
Kynjahlutfallið í könnuninni var nokkuð jafnt, þar sem tæp 52 prósent svarenda voru
konur á móti rúmum 48 prósentum karla (sjá töflu 1). Ef litið er til þess hvernig
aldursdreifing er meðal svarenda má sjá (tafla 1) að hlutfallslega fæstir þátttakendur
voru á aldrinum 18 til 25 ára eða sem svarar til tæpum 11 prósentum. Næst fæstir voru
á aldrinum 66 ára og eldri, en flestir á aldursbilinu 36 til 45 ára (rúm 21 prósent) og 46
til 55 ára (tæp 22 prósent). Þá voru karlmenn hlutfallslega fjölmennari í yngsta (18 til 25
ára) og elsta aldurshópnum (66 ára og eldri).
Tafla 1. Hlutfall karla og kvenna sem tóku þátt í könnuninni, greint eftir aldri.
Aldur þátttakenda Karlar Konur Heild
18-25 ára: 12,3% 9,6% 10,9% 26-35 ára: 17,1% 17,2% 17,2% 36-45 ára: 20,1% 22,4% 21,3% 46-55 ára: 19,7% 23,6% 21,7% 56-65 ára: 17,7% 17,8% 17,7% 66 ára og eldri: 13,1% 9,4% 11,2%
Heild: 48,4% 51,6% 100%
Í töflu 2 má sjá hvernig þátttakendur í könnuninni skiptast eftir tegund fyrirlagnar og þá
með hliðsjón af kyni og aldri. Þeir sem svöruðu símakönnun voru hlutfallslega flestir í
aldurshópnum 18 til 25 ára, þar sem tæp 61 prósent þátttakenda svöruðu könnuninni í
gegnum síma á meðan rúm 39 prósent svöruðu netkönnun. Þeir sem svöruðu
netkönnuninni voru aftur á móti hlutfallslega flestir í aldursflokkunum 46 til 55 ára (60%)
og 56 til 65 ára, þar sem tæp 67 prósent svöruðu á netinu. Þegar á heildina er litið má
sjá (tafla 2) að tæp 46 prósent svaranna kom í gegnum síma á meðan 54 prósent
þátttakenda svaraði könnuninni gegnum netið.
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
10
Tafla 2. Þátttakendur í könnuninni, greint eftir kyni, aldri og tegund fyrirlagnar.
Aldur Tegund fyrirlagnar Karlar Konur Heild
18-25 ára: Sími: 67,1% 52,9% 60,7%
Net: 32,9% 47,1% 39,3%
26-35 ára: Sími: 37,7% 53,3% 45,8%
Net: 62,3% 46,7% 54,2%
36-45 ára: Sími: 40,3% 54,1% 47,8%
Net: 59,7% 45,9% 52,2%
46-55 ára: Sími: 32,1% 46,1% 39,9%
Net: 67,9% 53,9% 60,1%
56-65 ára: Sími: 34,7% 31,7% 33,2%
Net: 65,3% 68,3% 66,8%
66 ára og eldri: Sími: 64,4% 49,3% 57,8%
Net: 35,6% 50,7% 42,2%
Heild: Sími: 43,7% 47,5% 45,7%
Net: 56,3% 52,5% 54,3%
Tafla 3. Flokkun lögreglustöðva og hverfi sem falla undir hverja stöð.
Lögreglustöðvar : Hverfi sem falla undir hverja stöð:
Stöð 1: Hlíðar
Laugardalur, Háaleiti
Stöð 2: Garðabær, Álftanes
Hafnarfjörður
Stöð 3: Breiðholt
Kópavogur
Stöð 4: Árbær, Norðlingaholt, Grafarholt
Grafarvogur
Mosfellsbær, Kjalarnes
Stöð 5: Miðborg, Gamli Vesturbær
Vesturbær, Seltjarnarnes
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
11
Niðurstöður
Viðhorf til starfa lögreglu og aðgengi að henni
Þátttakendur voru spurðir hversu góðu eða slæmu starfi þeir teldu lögreglu skila í sínu
hverfi við að stemma stigu við afbrotum. Niðurstöður sýna (mynd 1) að tæp 85 prósent
þátttakenda töldu lögreglu skila mjög eða nokkuð góðu starfi í sínu hverfi, á meðan rétt
rúm 15 prósent þátttakenda sögðu hana vera að skila frekar slæmu eða mjög slæmu
starfi. Ef litið er til svara fyrri ára má sjá að hlutfallslega færri töldu lögreglu skila mjög
góðu starfi árið 2011 og að sama skapi hefur hlutfall þeirra sem töldu lögreglu skila
frekar slæmu starfi hækkað í samanburði við fyrri ár. Engu að síður var það yfirgnæfandi
meirihluti svarenda sem taldi lögreglu skila mjög eða nokkuð góðu starfi í þeirra hverfi
við að stemma stigu við afbrotum (mynd 1). Ef litið er til niðurstaðna eftir tegund
fyrirlagnar (mynd 22) má sjá að rétt rúm 17 prósent þeirra sem svöruðu netkönnuninni
töldu lögregluna skila mjög góðu starfi á meðan hlutfallið var 22 prósent hjá þeim sem
svöruðu könnuninni í gegnum síma.
Mynd 1. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum?
3,2
9,7
68,3
18,8
2,5
6,9
65,2
25,5
2,3
7,0
64,9
25,8
2,4
12,7
65,5
19,3
Mjög slæmt starf
Frekar slæmt starf
Nokkuð gott starf
Mjög gott starf
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
12
Þegar niðurstöður eru greindar nánar eftir kyni, aldri og búsetu (tafla 4) má sjá að ekki
er marktækur munur á viðhorfi karla og kvenna til starfa lögreglunnar og ekki heldur
þegar svör þátttakenda eru greind eftir búsetu. Þó munur eftir búsetu sé ekki
marktækur kemur fram ívið hærra hlutfall íbúa í Laugardal og Háaleiti, sem og í Hlíðum
töldu lögreglu vera að sinna mjög góðu starfi og þá eru hlutfallslega fæstir ánægðir með
störf lögreglu í Breiðholti, Mosfellsbæ og á Kjalarnesi.
Niðurstöður sýna að marktækur munur er á svörum þátttakenda eftir aldri. Þannig
eru elstu þátttakendurnir marktækt líklegri til að telja lögregluna vera að skila mjög
góðu starfi í samanburði við þá sem yngri eru (tafla 4). Hæst er hlutfallið í
aldursflokkum 66 ára og eldri þar sem 35 prósent svarenda töldu að lögreglan væri að
sinna mjög góðu starfi.
Tafla 4. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í hverfi þínu? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
* Marktækur munur á milli hópa
Fjöldi svara
Kyn
Karlar 536
Konur 528
Aldur*
18-25 ára 117
26-35 ára 197
36-45 ára 237
46-55 ára 229
56-65 ára 177
66 ára og eldri 107
Búseta
Miðborg, Gamli Vesturbær 96
Hlíðar 85
Vesturbær, Seltjarnarnes 75
Laugardalur, Háaleiti 115
Breiðholt 97
Árbær 62
Grafarvogur, Grafarholt 121
Kópavogur 174
Garðabær, Álftanes 59
Hafnarfjörður 128
Mosfellsbær, Kjalarnes 52
19%
20%
17%
18%
15%
15%
24%
35%
18%
25%
19%
27%
14%
16%
16%
18%
22%
20%
19%
65%
66%
69%
68%
69%
63%
66%
55%
64%
60%
71%
63%
59%
69%
72%
71%
66%
65%
56%
12%13%
8%12%
14%
19%
9%9%
15%
15%
9%
9%
23%
13%
10%
11%
8%13%
17%
4%
1%
6%
3%
2%
3%
1%
1%
4%
1%
2%
4%
2%
2%
1%3%
3%
8%
Mjög gott starf Nokkuð gott starf
Frekar slæmt starf Mjög slæmt starf
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
13
Á mynd 2 má sjá hlutfall þeirra sem sögðu lögreglu sinna mjög eða frekar góðu starfi
við að stemma stigu við afbrotum í sínu hverfi greint eftir lögreglustöð og ártali
könnunar.
Niðurstöður sýna að í öllum tilfellum árið 2011 voru hlutfallslega færri þátttakendur
sem töldu að lögreglan vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi borið saman við fyrri
ár. Íbúar á svæði lögreglustöðvar 3 (Breiðholt og Kópavogur) voru síst ánægðir með störf
lögreglunnar en þar voru 83 prósent ánægðir. Hlutfallið var aftur á móti hæst meðal
íbúa á svæði lögreglustöðvar 1 (Hlíðar, Háaleiti og Laugardalur) þar sem rúm 87 prósent
sögðust vera ánægðir með störf lögreglu. Ekki er marktækur munur milli lögreglustöðva
(mynd 2).
Mynd 2. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu vera að sinna mjög eða frekar góðu starfi við að
stemma stigum við afbrotum í sínu hverfi, greint eftir árum og lögreglustöð.
83,5
84,7
90,1
87,2
88,0
90,8
92,2
90,6
88,6
90,8
87,9
91,4
89,0
88,2
96,6
84,8
84,3
83,0
85,5
87,5
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
14
Í könnuninni voru þátttakendur spurðir að því hversu aðgengileg eða óaðgengileg
þeim þætti lögreglan vera í þeirra hverfi eða byggðarlagi. Á mynd 3 má sjá að rúm 62
prósent svarenda sögðu lögregluna vera mjög eða frekar aðgengilega. Í samanburði við
fyrri ár þá lækkar hlutfall þeirra sem telja lögregluna vera mjög aðgengilega úr tæplega
24 prósentum árið 2010 í tæp 17 prósent árið 2011. Hlutfall þeirra sem töldu lögregluna
frekar aðgengilega hélst hins vegar óbreytt á milli ára eða tæp 46 prósent. Í takt við
þessar niðurstöður hækkar hlutfall þeirra sem töldu lögregluna vera frekar og mjög
óaðgengilega (mynd 3). Ef litið er til niðurstaðna könnunarárið 2011 og þær greindar
eftir tegund fyrirlagnar má sjá (mynd 23) að töluverður munur kemur fram eftir því
hvernig gögnum var aflað. Þannig sögðu rúm 13 prósent þeirra sem svöruðu könnuninni í
gegnum netið lögregluna vera mjög aðgengilega, en rúmt 21 prósent þeirra sem svöruðu
í gegnum síma.
Mynd 3. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða
fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum.
9,5
22,6
44,2
23,7
8,2
18,1
47,5
26,3
9,3
21,2
45,7
23,7
11,7
25,9
45,7
16,8
Mjög óaðgengileg
Frekar óaðgengileg
Frekar aðgengileg
Mjög aðgengileg
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
15
Í töflu 5 má sjá niðurstöður spurningarinnar um aðgengi að lögreglu, greindar eftir
kyni, aldri og búsetu. Ekki er marktækur munur þegar litið er til kyns og aldurs þó
niðurstöður sýni að þeir sem eru í elsta aldursflokknum (66 ára og eldri) séu hlutfallslega
líklegri til að telja lögregluna mjög aðgengilega í samanburði við þátttakendur í öðrum
aldursflokkum.
Marktækur munur kemur aftur á móti fram milli hópa þegar litið er á niðurstöður
eftir búsetu. Þannig voru íbúar í Hlíðum, Laugardal og Háaleiti, Miðborg og Gamla
Vesturbæ líklegastir til að segja lögreglu mjög aðgengilega á meðan íbúar í Mosfellsbæ
og Kjalarnesi og í Breiðholti sögðu hana frekar mjög óaðgengilega.
Tafla 5. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða
fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
* Marktækur munur á milli hópa
Fjöldi svara
Kyn
Karlar 489
Konur 472
Aldur
18-25 ára 112
26-35 ára 158
36-45 ára 223
46-55 ára 215
56-65 ára 167
66 ára og eldri 86
Búseta*
Miðborg, Gamli Vesturbær 82
Hlíðar 79
Vesturbær, Seltjarnarnes 73
Laugardalur, Háaleiti 89
Breiðholt 85
Árbær 54
Grafarvogur, Grafarholt 119
Kópavogur 156
Garðabær, Álftanes 57
Hafnarfjörður 124
Mosfellsbær, Kjalarnes 43
17%
17%
16%
16%
13%
16%
16%
30%
21%
27%
10%
22%
13%
19%
13%
19%
9%
18%
7%
43%
48%
46%
46%
48%
44%
48%
41%
49%
44%
56%
46%
39%
48%
43%
46%
46%
48%
37%
26%
26%
26%
26%
28%
28%
26%
15%
21%
20%
30%
22%
25%
24%
31%
28%
35%
22%
30%
14%
10%
13%
11%
11%
12%
11%
14%
10%
9%
4%
9%
24%
9%
13%
8%
11%
13%
26%
Mjög aðgengileg Frekar aðgengileg
Frekar óaðgengileg Mjög óaðge ngileg
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
16
Þegar hlutfall þeirra sem sögðu lögreglu vera mjög eða frekar aðgengilega í sínu
hverfi/svæði er greint eftir lögreglustöðvum (mynd 4) má sjá að í öllum tilfellum nema
einu lækkaði hlutfallið milli ára. Það voru aðeins íbúar á þeim svæðum sem lögreglustöð
2 (Hafnarfjörður, Garðabær og Álftanes) sinnir sem töldu lögregluna aðgengilegri nú í
samanburði við árið 2010. Hlutfall þeirra sem töldu lögregluna vera mjög eða frekar
aðgengilega er lægst á því svæði sem lögreglustöð 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt,
Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós) sinnir, eða sem nemur 56 prósentum á meðan hlutfallið
er hæst (69,6%) meðal íbúa á svæði lögreglustöðvar 1 (Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar).
Ekki martækur munur á milli lögreglustöðva.
Mynd 4. Hlutfall þeirra sem telja lögreglu mjög eða frekar aðgengilega í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð.
71,0
67,3
67,5
68,6
66,5
78,8
65,7
77,5
68,9
80,5
74,3
59,6
74,4
59,5
79,7
67,7
56,0
60,2
61,9
69,6
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
17
Til að meta sýnileika lögreglu eru þátttakendur spurðir að því hversu oft, að jafnaði,
þeir sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi og/eða byggðarlagi (mynd 5). Eins og
fram kemur sögðust hlutfallslega flestir sjá lögreglu í sínu hverfi einu sinni í mánuði eða
sjaldnar (37,6%) á meðan rúm 12 prósent sögðust aldrei sjá lögreglu á þeim slóðum
(mynd 5).
Þegar skoðuð er þróun síðustu ára má sjá að helst hefur orðið breyting á hlutfalli
þeirra sem sögðust sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi oft, það er oftar en
einu sinni í viku. Á sama tíma hefur þeim fjölgað sem sögðust sjá lögreglumann eða
lögreglubíl í sínu hverfi einu sinni í mánuði eða sjaldnar. Því virðist ekki verða mikil
breyting á hlutfalli þeirra sem sögðust sjá lögreglumann eða lögreglubíl í sínu hverfi, en
hins vegar segjast íbúar sjá lögreglu sjaldnar nú en áður.
Þegar litið er til niðurstaðna eftir tegund fyrirlagnar (mynd 24) má sjá að þeir sem
svörðuðu í gegnum síma voru ívið líklegri til að segjast sjá lögreglu oftar en einu sinni í
viku í sínu hverfi eða aldrei en þeir sem svöruðu á netinu. Þeir sem svöruðu á netinu
voru hins vegar líklegri til að segjast sjá lögreglu stundum.
Mynd 5. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum.
30,9
25,9
30,4
12,8
28,5
29,1
31,5
10,9
29,0
27,2
32,5
11,4
21,5
28,7
37,6
12,2
Oftar en einu sinni í viku
2-3 sinnum í mán./vikulega
Einu sinni í mán. eða sjaldnar
Aldrei
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
18
Þegar niðurstöður spurningarinnar um sýnileika lögreglunnar í hverfi og/eða
byggðarlagi eru greindar eftir kyni má sjá að konur eru marktækt líklegri en karlar til
að segjast aldrei sjá lögreglu í sínu hverfi (tafla 6). Að sama skapi kemur fram
marktækur munur þegar litið er til niðurstaðna eftir aldri og eru þátttakendur í elsta
aldursflokknum líklegastir til að segjast aldrei sjá lögreglu í sínu hverfi á meðan slíkt á
síst við um svarendur í tveimur yngstu aldursflokkunum.
Þá sýna niðurstöður einnig marktækan mun eftir búsetu þátttakenda. Íbúar í
Miðborg og Gamla Vesturbæ eru hlutfallslega líklegastir til að segjast sjá lögreglu oftar
en einu sinni í viku í sínu hverfi á meðan hlutfall þeirra sem segjast aldrei sjá lögreglu í
sínu hverfi er hlutfallslega hæst meðal íbúa í Mosfellsbæ og á Kjalarnesi (tafla 6).
Tafla 6. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði?
Fjöldi svara
Kyn *
Karlar 638
Konur 680
Aldur*
18-25 ára 143
26-35 ára 227
36-45 ára 286
46-55 ára 289
56-65 ára 228
66 ára og eldri 145
Búseta *
Miðborg, Gamli Vesturbær 111
Vesturbær, Seltjarnarnes 104
Hlíðar 99
Laugardalur, Háaleiti 143
Breiðholt 116
Árbær 71
Grafarvogur, Grafarholt 159
Kópavogur 213
Garðabær, Álftanes 77
Hafnarfjörður 165
Mosfellsbær, Kjalarnes 60
* Marktækur munur á milli hópa
9%
15%
9%
7%
13%
10%
14%
23%
1%
5%
6%
18%
5%
14%
19%
9%
21%
15%
27%
39%
36%
30%
35%
40%
42%
39%
33%
34%
38%
34%
43%
37%
32%
39%
41%
36%
38%
30%
29%
28%
34%
32%
29%
30%
25%
22%
28%
26%
39%
24%
33%
39%
25%
30%
21%
28%
25%
22%
21%
27%
25%
19%
18%
22%
21%
37%
32%
20%
15%
25%
14%
17%
20%
22%
19%
18%
Aldrei
Einu sinni í mán. eða sjaldnar
2-3 sinnum í mán./vikulegaOftar en einu sinni í viku
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
19
Hvaða afbrot telur þú vera mesta vandamálið í þínu hverfi?
Í könnuninni voru þátttakendur beðnir um að meta hvað afbrot þeir teldu vera mesta
vandamálið í sínu hverfi. Mynd 6 sýnir niðurstöður þeirrar spurningar í samanburði við
þrjú síðastliðin ár. Líkt og árin á undan töldu hlutfallslega flestir innbrot vera mesta
vandamálið í þeirra hverfi þó hlutfallið lækki umtalsvert milli ára. Þannig töldu tæp 44
prósent svarenda innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi árið 2011 á meðan
hlutfallið var tæp 60 prósent árið 2010. Það ár hafði hlutfall þeirra sem töldu innbrot
mesta vandamálið í sínu hverfi hækkað um rúm 4 prósentustig milli ára. Í flokkunum
umferðarlagabrot, eignaspjöll/skemmdarverk, fíkniefnaneysla og þjófnaður hækka
hlutföllin aftur á móti lítillega á milli ára. Niðurstöður sýna þó greinilega að svarendur
telja innbrot enn vera mesta vandamálið í sínu hverfi (mynd 6).
Mynd 6. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir árum.
3,8
3,0
2,8
5,4
5,3
17,2
30,4
32,2
1,5
1,2
2,7
7,2
7,2
7,4
16,9
56,0
1,1
1,5
2,0
6,6
3,3
9,4
16,3
59,8
3,4
0,5
1,8
8,8
8,3
13,9
19,6
43,8
Annað
Hávaði og ölvun
Ofbeldi-líkamsárásir
Þjófnaður
Fíkniefnaneysla
Eignaspjöll-skemmdarverk
Umferðarlagabrot
Innbrot
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
20
Niðurstöður sýna að ekki er marktækur munur á viðhorfi kynja til þess hvaða brot er
talið mesta vandamálið í þeirra hverfi (tafla 7). Marktækur munur kemur aftur á móti
fram þegar niðurstöður eru greindar eftir aldri þátttakenda. Þátttakendur 66 ára og
eldri eru þannig marktækt líklegri í samanburði við aðra til að telja innbrot mesta
vandamálið á meðan stærri hluti þátttakenda í yngsta aldurflokknum (18 til 25 ára) telur
að fíkniefnaneysla sé mesta vandamálið í sínu hverfi.
Þegar svörin eru greind eftir búsetu kemur fram að hlutfallslega fleiri íbúar í Árbæ
töldu innbrot mesta vandamálið miðað við svör íbúa á öðrum svæðum. Íbúar í Vesturbæ
og á Seltjarnarnesi voru líklegri en íbúar annarra svæða til að telja umferðarlagabrot
mesta vandamálið og áhyggjur af eignaspjöllum voru algengari meðal íbúa Breiðholts,
Miðborgar og Gamla Vesturbæjar, Laugardals og Háaleitis. Þjófnaðir voru taldir meiri
vandi af íbúum Garðabæjar og Álftaness og fíkniefnaneysla meðal íbúa Breiðholts og
Árbæjar í samanburði við önnur svæði. Marktækur munur er á svörum eftir svæðum
höfuðborgarinnar.
Tafla 7. Hvaða afbrot telur þú mesta vandamálið í þínu hverfi/svæði? Greint eftir kyni, aldri og
búsetu.
*Marktækur munur milli hópa
Fjöldi
svara Innbrot
Umferðar-
lagabrot Eignaspjöll Þjófnaður
Fíkniefna-
neysla Annað
Kyn
Karlar 510 42,7% 20,4% 14,1% 10,2% 8,0% 4,5%
Konur 522 44,3% 18,6% 13,6% 7,3% 8,4% 7,9%
Aldur*
18-25 115 35,7% 17,4% 8,7% 8,7% 17,4% 12,2%
26-35 183 37,2% 21,3% 17,5% 9,8% 7,7% 6,6%
36-45 230 45,2% 22,2% 13,5% 7,4% 6,1% 5,7%
46-55 234 47,0% 19,7% 15,4% 8,1% 7,3% 2,6%
56-65 173 45,1% 19,1% 15,0% 8,1% 6,4% 6,4%
66 og eldri 97 49,5% 12,4% 8,2% 12,4% 9,3% 8,2%
Búseta*
Miðborg, Gamli Vesturbær 92 27,2% 16,3% 18,5% 9,8% 10,9% 17,4%
Vesturbær, Seltjarnarnes 89 31,5% 27,0% 13,5% 9,0% 9,0% 10,1%
Hlíðar 74 48,6% 21,6% 17,6% 1,4% 2,7% 8,1%
Laugardalur, Háaleiti 110 42,7% 17,3% 18,2% 6,4% 8,2% 7,3%
Breiðholt 101 44,6% 6,9% 18,8% 5,0% 17,8% 6,9%
Árbær 59 66,1% 6,8% 6,8% 3,4% 16,9%
Grafarvogur, Grafarholt 112 47,3% 25,9% 14,3% 6,3% 5,4% 0,9%
Kópavogur 166 43,4% 23,5% 11,4% 11,4% 5,4% 4,8%
Garðabær, Álftanes 58 43,1% 24,1% 13,8% 15,5% 1,7% 1,7%
Hafnarfjörður 124 46,0% 21,0% 6,5% 13,7% 7,3% 5,6%
Mosfellsbær, Kjalarnes 47 46,8% 17,0% 14,9% 12,8% 6,4% 2,1%
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
21
Mynd 7. Hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi/svæði, greint eftir árum og lögreglustöð.
Mynd 7 sýnir hlutfall þeirra sem sögðu innbrot vera mesta vandamálið í sínu
hverfi/svæði, greint eftir lögreglustöð. Niðurstöður sýna að í öllum tilfellum lækkar
hlutfall þeirra sem töldu innbrot vera mesta vandamálið árið 2011 í samanburði við árið
2010. Á mynd 7 má einnig sjá að árin 2009 og 2010 hækkaði hlutfall þeirra sem töldu
innbrot mesta vandamálið í sínu hverfi og sýna niðurstöður nú fyrir árið 2011 hlutfall
sem er meira í takt við það sem niðurstöður sýndu árið 2008. Hlutfall þeirra sem töldu
innbrot vera mesta vandamálið í sínu hverfi er hæst meðal íbúa á svæðinu sem fellur
undir lögreglustöð 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós),
eða rúm 52,3 prósent en lægst er það meðal íbúa á svæðum lögreglustöðvar 1
(Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar) eða 37,7 prósent, og lögreglustöðvar 5 (Miðborg,
Vesturbær og Seltjarnarnes) þar sem það var 36,7 prósent. Ekki er marktækur munur á
milli lögreglustöðva.
30,6
32,9
34,2
31,1
31,3
49,3
58,1
62,2
53,3
53,8
58,4
59,0
57,1
65,8
59,0
36,7
52,3
43,8
45,1
37,7
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
22
Ótti við afbrot
Líkt og í fyrri könnunum voru þátttakendur í ár beðnir um að meta eigið öryggi væru
þeir einir á gangi í sínu hverfi eða byggðarlagi eftir að myrkur er skollið á (mynd 8).
Niðurstöður sýna að yfirgnæfandi meirihluti taldi sig vera örugga (mjög eða frekar)
þar eina á gangi að næturlagi. Hlutfall þeirra sem sögðust vera mjög öruggir einir á
gangi í sínu hverfi eða byggðarlagi lækkaði þó á milli ára. Þannig á slíkt við um tæp 41
prósent svarenda árið 2011 á meðan rétt tæp 52 prósent svöruðu því til árið 2010.
Hlutfall þeirra sem sögðust vera frekar öruggir hækkar aftur á móti milli ára þannig að í
heild er svipað hlutfall svarenda sem upplifir sig örugga eina á gangi eftir að myrkur er
skollið á, eða um 90 prósent. Ef litið er til niðurstaðna eftir tegund fyrirlagnar kemur
fram mikill munur á svörum eftir því hvort þátttakendur svöruðu könnuninni í gegnum
netið eða síma (mynd 25). Þannig sögðust rúm 32 prósent þátttakenda sem svöruðu
netkönnuninni að þeir væru mjög öruggir einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar
myrkur er skollið á, á meðan hlutfallið var tæpt 51 prósent meðal þeirra sem svöruðuð
könnuninni í gegnum síma (sjá nánar mynd 25).
Mynd 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu
hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum.
3,2
7,1
40,4
49,2
2,3
8,3
37,7
51,8
2,5
6,9
38,7
51,9
3,1
8,9
47,4
40,7
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
23
Karlar eru marktækt líklegri til að finna fyrir meira öryggi á sínum heimaslóðum í
samanburði við konur en einungis sex prósent þeirra sögðust finna fyrir óöryggi á móti 18
prósentum kvenna (tafla 8). Þá kemur fram líkt og fyrri ár að almennt finna yngri
svarendur fyrir meira öryggi einir á gangi að næturlagi í sínu hverfi en hinir eldri. Um
tölfræðilega marktækan mun er að ræða í báðum tilvikum.
Þegar svör eru greind eftir svæðum sýna niðurstöður marktækan mun. Þannig eru
íbúar Breiðholts óöruggari í samanburði við íbúa annarra svæða, en þar á eftir koma
íbúar Miðborgar og Gamla Vesturbæjar. Íbúar Mosfellsbæjar og Kjalarness eru
hlutfallslega líklegastir til að telja sig örugga eina á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi eftir
að myrkur er skollið á, þar sem einungis þrjú prósent upplifa sig frekar óörugga í því
bæjarfélagi og enginn svarenda taldi sem mjög óöruggan (tafla 8).
Tafla 8. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu
hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
Fjöldi svara
Kyn *
Karlar 645
Konur 677
Aldur *
18-25 ára 150
26-35 ára 232
36-45 ára 288
46-55 ára 293
56-65 ára 231
66-76 ára 128
Búseta *
Miðborg, Gamli Vesturbær 112
Vesturbær, Seltjarnarnes 105
Hlíðar 101
Laugardalur, Háaleiti 146
Breiðholt 112
Árbær, Grafarholt 70
Grafarvogur 158
Kópavogur 210
Garðabær, Álftanes 77
Hafnarfjörður 170
Mosfellsbær, Kjalarnes 61
* Marktækur munur á milli hópa
52%
30%
55%
44%
45%
38%
33%
27%
35%
39%
49%
40%
25%
41%
36%
39%
49%
51%
51%
41%
53%
37%
48%
45%
50%
52%
49%
46%
50%
40%
46%
53%
46%
56%
51%
39%
41%
46%
5%
13%
6%
6%
7%
9%
11%
16%
16%
10%
7%
10%
13%
11%
5%
9%
8%
6%
3%
1%
5%
2%
1%
2%
3%
4%
7%
3%
2%
5%
4%
9%
1%
3%
1%
4%
2%
Mjög örugg(ur) Frekar örugg(ur)
Frekar óörugg(ur) Mjög óörugg(ur)
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
24
Mynd 9. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar örugg(ir) einir á gangi í sínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á, greint eftir árum og lögreglustöð.
Á mynd 9 má sjá hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í
sínu hverfi/byggðarlagi eftir að myrkur er skollið á eftir lögreglustöðvum. Hlutfall þeirra
sem sögðust mjög eða frekar öruggir er svipað og niðurstöður sýndu árið 2010. Þó
yfirgnæfandi meirihluti svarenda upplifi sig eins og áður segir örugga í sínu hverfi einir á
gangi eftir að myrkur er skollið á, er hlutfallið lægst meðal íbúa þess svæðis sem fellur
undir lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) en hæst meðal íbúa
lögreglustöðvar 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós). Ekki
er marktækur munur milli lögreglustöðva.
86,5
93,6
82,1
92,2
86,7
77,6
91,5
88,9
89,3
77,8
83,4
93,3
86,5
91,5
86,2
84,5
92,0
85,4
90,7
87,3
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
25
Þegar þátttakendur voru spurðir að því hversu öruggir eða óöruggir þeir væru einir á
gangi í miðborg Reykjavíkur eftir að myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar
(mynd 10) má sjá að meirihluti svarenda taldi sig vera mjög eða frekar óöruggan. Þessar
niðurstöður eru í takt við niðurstöður fyrri ára þar sem innan við 40 prósent svarenda
taldi sig vera mjög eða frekar öruggan á meðan ríflegur meirihluti svarenda upplifði sig
mjög eða frekar óöruggan einan á gangi eftir miðnætti í miðborg Reykjavíkur.
Nokkur munur kemur fram á svörum eftir því hvort þátttakendur svöruðu könnuninni í
gegnum netið eða síma (mynd 26). Þannig sögðu tæp sex prósent þátttakenda sem
svöruðu netkönnuninni að þeir væru mjög öruggir einir á gangi í miðborginni þegar
myrkur er skollið á, á meðan hlutfallið var tæp 11 prósent meðal þeirra sem svöruðuð
könnuninni í gegnum síma. Aftur á móti sögðust rúm 35 prósent þátttakenda sem
svöruðu netkönnuninni vera frekar óöruggir en rúm 30 prósent þeirra sem svöruðu
gegnum síma (sjá mynd 26).
Mynd 10. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg
Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum.
Líkt og áður eru karlar líklegri en konur til að segjast mjög eða frekar öruggir einir á
gangi eftir miðnætti um helgar í miðborg Reykjavíkur. Þá sýna niðurstöður marktækan
mun þegar litið er aldurs. Þeir sem eru á aldrinum 18 til 25 ára eru mun líklegri til að
finna til öryggis við þessar aðstæður í samanburði við þá sem tilheyra eldri
aldursflokkunum (tafla 9).
29,3
33,4
27,1
10,1
28,8
34,3
30,2
6,8
26,9
35,0
28,3
9,8
27,1
33,0
31,8
8,0
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
26
Niðurstöður sýna einnig marktækan mun þegar litið er til búsetu. Þannig eru íbúar
Miðborgar og Gamla Vesturbæjar hlutfallslega líklegri í samanburði við íbúa annarra
svæða til að upplifa sig örugga eina á gangi eftir miðnætti í miðborg Reykjavíkur. Í
kjölfar þeirra koma síðan íbúar Vesturbæjar og Seltjarnarness. Íbúar Grafarvogs og
Grafarholts ásamt íbúum Hafnarfjarðar upplifa sig hlutfallslega óöruggasta í samanburði
við íbúa annarra hverfa/svæða.
Tafla 9. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg
Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
Þegar þróunin er skoðuð eftir svæðum (mynd 11) vekur athygli hve hátt hlutfall íbúa
sem búa á svæðum sem tilheyra lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes)
segjast öruggir í miðborg Reykjavíkur í samanburði við íbúa annarra svæða. Að sama
skapi sýna niðurstöður að hlutfall þeirra íbúa sem upplifa sig mjög eða frekar örugga
hækkar töluvert þegar litið er til íbúa sem tilheyra svæðum lögreglustöðva 5 og 1
(Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar) á meðan það helst svipað meðal íbúa annarra stöðva.
Ekki er marktækur munur á milli lögreglustöðva.
Fjöldi svara
Kyn *
Karlar 538
Konur 512
Aldur *
18-25 ára 147
26-35 ára 215
36-45 ára 250
46-55 ára 237
56-65 ára 144
66 ára og eldri 57
Búseta *
Miðborg, Gamli Vesturbær 105
Vesturbær, Seltjarnarnes 93
Hlíðar 89
Laugardalur, Háaleiti 113
Breiðholt 82
Árbær 57
Grafarvogur, Grafarholt 128
Kópavogur 163
Garðabær, Álftanes 52
Hafnarfjörður 122
Mosfellsbær, Kjalarnes 46
* Marktækur munur á milli hópa
12%
4%
16%
8%
4%
6%
8%
9%
17%
12%
7%
10%
10%
4%
5%
4%
8%
7%
9%
44%
19%
49%
40%
28%
29%
19%
14%
42%
37%
45%
35%
29%
37%
20%
28%
37%
22%
30%
28%
38%
23%
35%
36%
34%
32%
39%
32%
33%
24%
25%
30%
35%
45%
37%
27%
35%
30%
16%
38%
12%
17%
32%
30%
40%
39%
9%
18%
25%
30%
30%
25%
31%
31%
29%
36%
30%
Mjög örugg(ur) Frekar örugg(ur)
Frekar óörugg(ur) Mjög óörugg(ur)
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
27
Mynd 11. Hlutfall þeirra sem sögðust mjög eða frekar öruggir einir á gangi í miðborg Reykjavíkur
þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar, greint eftir árum og lögreglustöð.
48,5
34,2
36,9
29,7
38,9
51,7
31,6
35,8
29,5
40,9
49,6
31,8
38,0
31,9
41,8
55,7
31,2
34,3
33,3
46,6
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
28
Þátttakendur voru spurðir hversu oft aðstæður hefðu verið þannig hjá þeim á
síðastliðnu ári að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti. Athygli vekur að enn
fjölgar þeim sem upplifðu aðstæður þannig að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir
afbroti. Þannig sögðu 32 prósent þátttakenda árið 2008 að þeir hafi talið aðstæður
einhverntíman á síðastliðnu ári hafa verið þannig að þeir teldu líklegt að þeir yrðu fyrir
afbroti. Sambærilegt hlutfall árið 2011 var tæplega 52 prósent (mynd 12). Stökkið er
einna mest milli áranna 2010 og 2011 meðal þeirra sem segjast þetta hafa gerst mjög
sjaldan.
Þegar niðurstöður eru greindar eftir tegund fyrirlagnar (mynd 27) má sjá að
breytingar milli 2010 og 2011 eru helst til komnar vegna þess hve hátt hlutfall þeirra
sem svöruðu könnuninni á netinu sagði aðstæður á síðastliðnu ári einhverntíman hafa
verið þannig að þeir óttuðust að verða fyrir afbroti. Þannig sögðust tæp 57 prósent
þátttakenda símakönnunarinnar að slíkt hafi aldrei átt við á meðan hlutfallið er rúmt 41
prósent meðal þátttakenda sem svöruðu könnuninni í gegnum netið (sjá nánar mynd 27).
Mynd 12. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðastliðnu ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum.
1,3
3,2
13,9
13,7
67,9
1,6
4,3
16,9
14,7
62,6
2,8
6,8
16,1
17,3
57,0
2,0
7,4
18,8
23,4
48,4
Mjög oft
Frekar oft
Frekar sjaldan
Mjög sjaldan
Aldrei
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
29
Niðurstöður sýna að ekki er marktækur munur á svörum eftir kyni eða búsetu. Þegar
niðurstöður eru greindar eftir aldri má aftur á móti sjá að yngri þátttakendurnir voru
líklegri en þeir eldri til að segjast hafa talið það líklegt einhvern tímann á síðasta ári að
þeir yrðu fyrir afbroti (tafla 10). Þessar niðurstöður eru athygliverðar og þá sér í lagi í
ljósi þess að almennt eru eldri aldurshóparnir líklegri til að segjast óttast afbrot en þeir
sem yngri eru.
Tafla 10. Þeir sem sögðu aðstæður hafa verið þannig að þeir töldu líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, svarmöguleikar flokkaðir í einhvern tímann eða aldrei, greindir eftir kyni, aldri og búsetu.
Fjöldi svara
Kyn
Karlar 626
Konur 671
Aldur *
18-25 ára 141
26-35 ára 220
36-45 ára 280
46-55 ára 284
56-65 ára 229
66 og eldri 143
Búseta
Miðborg, Gamli Vesturbær 107
Vesturbær, Seltjarnarnes 103
Hlíðar 97
Laugardalur, Háaleiti 145
Breiðholt 112
Árbær 69
Grafarvogur, Grafarholt 156
Kópavogur 209
Garðabær, Álftanes 75
Hafnarfjörður 165
Mosfellsbær, Kjalarnes 59
* Marktækur munur á milli hópa
50%
53%
55%
62%
56%
52%
48%
29%
50%
49%
47%
55%
57%
55%
51%
52%
40%
50%
59%
30%
50%
47%
45%
38%
44%
48%
52%
71%
50%
51%
53%
45%
43%
45%
49%
48%
60%
50%
41%
70%
Einhvern tímann Aldrei
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
30
Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt á síðastliðnu ári að
verða fyrir afbroti hækkar í öllum hverfum/svæðum (mynd 13).
Af þeim sem sögðust hafa talið líklegt að þeir yrðu fyrir afbroti á síðastliðnu ári, er
hlutfallið hæst meðal íbúa á svæði lögreglustöðva 3 (Kópavogur og Breiðholt) og 4
(Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós), sem og á svæði
lögreglustöðvar 1 (Laugardalur, Háaleiti og Hlíðar). Ekki er marktækur munur milli
lögreglustöðva.
Mynd 13. Hlutfall þeirra sem sögðu það einhvern tímann hafa verið líklegt á undanförnu ári að
þeir yrðu fyrir afbroti hér á landi, greint eftir árum og lögreglustöð.
37,1
31,0
28,1
33,5
34,2
40,2
34,1
41,2
32,9
40,2
46,5
42,2
41,3
43,9
42,9
49,0
53,9
53,9
47,1
52,4
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
31
Ekki er hægt að greina marktækan mun eftir kyni, aldri eða búsetu þegar niðurstöður
eru skoðaðar fyrir þann hóp sem sagðist einhvern tímann á liðnu ári hafa talið líklegt að
verða fyrir afbroti (tafla 11). Niðurstöður sýna þó að vel yfir helmingur þátttakenda á
aldrinum 56-65 ára sagði aðstæður mjög sjaldan hafa verið þannig að þeir hafi óttast að
verða fyrir afbroti. Í samanburði milli svæða sögðust hlutfallslega flestir íbúar
Hlíðahverfis eða 63 prósent sjaldan hafa verið í aðstæðum þar sem þeir óttuðust að
verða fyrir afbroti.
Tafla 11. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér árið 2010 að þú taldir
líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir kyni, aldri og búsetu. Hér eru ekki tekin með svör þeirra sem sögðu „aldrei“.
Fjöldi svara
Kyn
Karlar 313
Konur 356
Aldur
18-25 ára 77
26-35 ára 136
36-45 ára 156
46-55 ára 148
56-65 ára 111
66-76 ára 41
Búseta
Miðborg, Gamli Vesturbær 54
Vesturbær, Seltjarnarnes 50
Hlíðar 46
Laugardalur, Háaleiti 80
Breiðholt 64
Árbær, Grafarholt 38
Grafarvogur 80
Kópavogur 109
Garðabær, Álftanes 30
Hafnarfjörður 83
Mosfellsbær, Kjalarnes 35
Ekki er marktækur munur á milli hópa
49%
42%
47%
46%
40%
45%
53%
41%
56%
50%
63%
43%
41%
39%
45%
39%
43%
42%
49%
40%
33%
39%
40%
29%
40%
36%
35%
41%
24%
32%
28%
41%
38%
39%
39%
46%
37%
37%
20%
38%
15%
14%
13%
18%
13%
16%
10%
15%
17%
14%
7%
10%
17%
13%
15%
13%
17%
16%
26%
16%
3%
5%
7%
6%
3%
2%
2%
4%
4%
2%
6%
5%
8%
1%
2%
3%
5%
6%
6%
Mjög sjaldan Frekar sjaldan
Frekar oft Mjög oft
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
32
Þeir sem sögðust einhvern tímann hafa verið í þeim aðstæðum að þeir teldu líklegt að
þeir yrðu fyrir afbroti, voru spurðir út í það hvaða afbroti þeir óttuðust mest að verða
fyrir (mynd 14). Um helmingur þeirra sagðist hafa óttast mest að verða fyrir innbroti,
eða rúm 51 prósent. Hér sýna niðurstöður að hlutfall þeirra sem sögðust óttast mest að
verða fyrir innbroti lækkar umtalsvert milli ára en tæpt 61 prósent svaraði því til árið
2010. Hlutfall þeirra sem sögðust óttast þjófnað, kynferðisbrot og eignaspjöll hækkaði
aftur á móti milli ára á sama tíma og hlutfall þeirra sem óttuðust ofbeldisbrot hélst
svipað (mynd 14).
Mynd 14. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða fyrir? Greint eftir árum.
1,2
1,2
2,9
2,9
3,6
7,5
24,3
56,2
2,5
0,7
1,2
4,7
2,0
6,1
22,3
60,5
3,5
0,5
2,2
7,1
3,8
9,7
22,0
51,3
Annað
Umferðarlagabrot
Rán
Eignaspjöll-skemmdarverk
Kynferðisbrot
Þjófnaður
Ofbeldi-líkamsárásir
Innbrot
Hlutfall í %
2011
2010
2009
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
33
Marktækur munur er á kynjum þegar skoðað er hvaða broti þátttakendur óttuðust að
verða fyrir. Konur eru marktækt líklegri í samanburði við karla til að óttast að verða
fyrir innbroti. Þá eru karlar hlutfallslega líklegri en konur til að óttast ofbeldi eða
líkamsárásir (tafla 12).
Marktækur munur kemur einnig í ljós þegar niðurstöður er greindar eftir aldri og
munar þar mestu um að yngsti aldurshópurinn óttast mest önnur brot en innbrot og
ofbeldi/líkamsárásir. Þá voru þátttakendur á aldrinum 18 til 25 ára einnig hlutfallslega
líklegri til að óttast ofbeldi- og líkamsárásir í samanburði við aðra aldurshópa.
Íbúar í Grafarvogi og Grafarholti, Laugardal og Háaleiti og Hafnarfirði, óttuðust mest
að verða fyrir innbroti þó að munur eftir búsetu hafi ekki verið marktækur.
Tafla 12. Þegar þú óttaðist síðast að verða fyrir afbroti, hvaða afbroti óttaðist þú mest að verða
fyrir? Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
Fjöldi svara
Kyn*
Karlar 297
Konur 335
Aldur *
18-25 ára 69
26-35 ára 132
36-45 ára 146
46-55 ára 141
56-65 ára 105
66-76 ára 39
Búseta
Miðborg, Gamli Vesturbær 50
Vesturbær, Seltjarnarnes 48
Hlíðar 43
Laugardalur, Háaleiti 75
Breiðholt 60
Árbær 36
Grafarvogur, Grafarholt 73
Kópavogur 106
Garðabær, Álftanes 30
Hafnarfjörður 77
Mosfellsbær, Kjalarnes 34
* Marktækur munur á milli hópa
46%
56%
26%
55%
56%
50%
56%
56%
38%
50%
47%
59%
40%
53%
59%
47%
57%
60%
53%
23%
21%
30%
18%
18%
25%
24%
18%
26%
27%
28%
20%
25%
17%
15%
27%
27%
14%
18%
31%
23%
43%
27%
25%
25%
20%
26%
36%
23%
26%
21%
35%
31%
26%
25%
17%
26%
29%
Innbrot Ofbeldi-líkamsárásir Annað
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
34
Reynsla af afbrotum
Þátttakendur voru spurðir út í reynslu af innbroti/þjófnaði, ofbeldi, eignaskemmdum
eða kynferðisbroti á árinu á undan. Í könnuninni árið 2011 sögðu samanlagt 26 prósent
þátttakenda að þeir hafi orðið fyrir einu eða fleirum af ofantöldum afbrotum á árinu
2010 sem er tveimur prósentustigum hærra hlutfall en í síðustu könnun. Fjölgunin er í
öllum brotaflokkum, en mest í eignaskemmdum. Af þeim sem urðu fyrir afbroti sögðust
tæp 19 prósent hafa orðið fyrir eignaskemmdum, rúm 12 prósent innbroti eða þjófnaði
og tæp fjögur prósent sögðust hafa orðið fyrir ofbeldisbroti árið 2010 (mynd 15).
Mynd 15. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti.
Greint eftir árum.
3,8
10,4
18,2
3,2
11,4
14,5
2,1
11,7
15,3
3,7
12,1
18,7
Ofbeldisbroti
Innbroti eða þjófnaði
Eignaskemmdum
Hlutfall í %
Urðu fyrir broti 2010
Urðu fyrir broti 2009
Urðu fyrir broti 2008
Urðu fyrir broti 2007
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
35
Fram kemur marktækur munur á reynslu af eignaspjöllum hvort sem greint er eftir
kyni, aldri eða búsetu. Karlar eru þannig líklegri en konur til að segjast hafa orðið fyrir
eignaspjöllum og íbúar Miðborgar líklegastir til að hafa orðið fyrir eignaskemmdum á
meðan íbúar Grafarvogs/Grafarholts og Garðbæjar/Álftaness virðast hafa minni reynslu
af slíkum brotum. Íbúar Hlíða eru líklegri en aðrir til að hafa orðið fyrir innbroti eða
þjófnaði, þó ekki sé tölfræðilega marktækur munur á svörum íbúa þar samanborið við
önnur svæði. Íbúar Laugardals og Háaleitis virðast síður búa yfir reynslu af innbrotum og
þjófnuðum. Þá eru karlmenn líklegri til að verða fyrir ofbeldisbroti en konur. Hærra
hlutfall yngsta aldurshópsins hefur reynslu af ofbeldisbrotum heldur en í öðrum
aldurshópum og er munurinn tölfræðilega marktækur. Loks sögðust rúm sex prósent íbúa
Garðabæjar hafa orðið fyrir ofbeldisbroti á síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina sem er
hærra hlutfall en sjá má í öðrum hverfum. Þetta er athyglivert í ljósi þess að
ofbeldisbrot eru fátíð í Garðabæ og bendir það til þess að íbúar svæðisins verði fyrir
brotunum í meiri mæli utan þess, t.d. í miðborginni á næturlífinu um helgar (tafla 13).
Tafla 13. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti á
síðustu 12 mánuðum fyrir könnunina. Greint eftir kyni, aldri og búsetu.
Eignaskemmdum Innbroti eða þjófnaði Ofbeldisbrot
Kyn
Karlar 22,7% 13,2% 4,9%
Konur 14,9% 11,1% 2,6%
Aldur
18-25 18,2% 16,2% 12,2%
26-35 23,7% 14,7% 2,2%
36-45 17,9% 13,8% 2,1%
46-55 22,6% 10,8% 2,7%
56-65 16,1% 9,1% 4,5%
66 ára og eldri 9,2% 8,5% 1,3%
Hverfi
Miðborg 30,4% 14,3% 3,6%
Hlíðar 22,4% 21,5% 3,7%
Vesturbær, Seltjarnarnes 17,3% 8,7% 1,0%
Laugardalur, Háaleiti 16,8% 6,7% 2,7%
Breiðholt 27,1% 13,6% 1,7%
Árbær 17,6% 12,2% 4,1%
Grafarvogur, Grafarholt 9,2% 9,2% 3,7%
Kópavogur 19,3% 13,0% 4,9%
Garðabær, Álftanes 14,1% 11,5% 6,4%
Hafnarfjörður 17,0% 11,7% 5,3%
Mosfellsbær, Kjalarnes 16,1% 14,5% 1,6%
Marktækur munur er á milli hópa sem eru auðkenndir með bláu letri
Ekki er marktækur munur er á milli hópa sem eru auðkenndir með rauðu letri
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
36
Mynd 16. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti eða þjófnaði 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.
Athygli vekur að hlutfall þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði á árinu á
undan jókst mest á þeim svæðum sem tilheyra lögreglustöð 1 (Laugardalur, Háaleiti og
Hlíðar) og 4 (Grafarvogur, Árbær, Grafarholt, Mosfellsbær, Kjalarnes og Kjós) en á
öðrum svæðum stendur þetta hlutfall í stað eða lækkar milli ára (mynd 16). Hlutfall
þeirra sem höfðu orðið fyrir ofbeldisbroti hækkar í öllum hverfum nema meðal íbúa sem
búa á svæði lögreglustöðvar 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) (mynd 17).
12,8
8,5
10,8
9,7
10,8
13,1
9,1
11,5
11,0
13,3
11,8
8,8
13,8
13,6
10,2
11,6
11,0
13,2
11,6
12,9
Stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
Urðu fyrir broti 2010
Urðu fyrir broti 2009
Urðu fyrir broti 2008
Urðu fyrir broti 2007
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
37
Mynd 17. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.
Þegar hlutfall þeirra sem höfðu orðið fyrir eignaspjöllum er skoðað út frá svæðum
sést að hlutfallið hækkar meðal íbúa allra svæða nema þess svæðis sem fellur undir
lögreglustöð 5 (Miðborg, Vesturbær og Seltjarnarnes) þar sem það lækkar milli ára. Mest
er hækkunin meðal íbúa á svæði lögreglustöðvar 3 (Breiðholt, Kópavogur).
Mynd 18. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaspjöllum 2007 til 2010, greint eftir árum og lögreglustöð.
4,1
3,8
2,6
5,3
4,0
2,9
1,3
3,0
5,1
4,2
3,3
2,2
1,4
2,0
2,1
2,3
3,3
3,8
5,6
3,1
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
Urðu fyrir broti 2010
Urðu fyrir broti 2009
Urðu fyrir broti 2008
Urðu fyrir broti 2007
29,7
13,1
16,0
14,1
22,4
18,9
14,0
15,6
13,4
12,1
26,3
12,0
14,9
12,0
14,8
24,0
12,8
21,9
16,1
19,1
stöð 5
Stöð 4
Stöð 3
Stöð 2
Stöð 1
Hlutfall í %
Urðu fyrir broti 2010
Urðu fyrir broti 2009
Urðu fyrir broti 2008
Urðu fyrir broti 2007
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
38
Þátttakendur voru spurðir hvort þeir hefðu tilkynnt þau brot sem þeir urðu fyrir til
lögreglu. Fram kemur á mynd 19 að sú mikla aukning í tilkynningum sem kom árin 2009
og 2010 hefur gengið til baka hvað varðar alla brotaflokka og er hlutfallið nú svipað og
niðurstöður sýndu árið 2008.
Þannig sögðu tæplega 60 prósent þeirra sem höfðu orðið fyrir innbroti eða þjófnaði
að þeir hefðu tilkynnt það til lögreglu og tæp 36 prósent þeirra sem urðu fyrir
eignaskemmdum. Sama hlutfall eða 36 prósent þeirra sem urðu fyrir ofbeldisbroti
tilkynntu það til lögreglu (mynd 19).
Mynd 19. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir innbroti/þjófnaði, eignaskemmdum eða ofbeldisbroti og tilkynntu það til lögreglunnar. Greint eftir könnunarári.
38,6
34,0
58,8
42,5
45,3
71,1
47,8
41,7
69,5
36,0
35,8
59,4
Já, ofbeldisbrotið
Já,eignaskemmdirnar
Já, innbrotið-þjófnaðinn
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
39
Þátttakendur voru spurðir hvort þeir hefðu haft samskipti við lögreglu af öðrum
ástæðum á síðastliðnu ári. Fram kom að auk þeirra sem urðu fyrir áðurnefndum
afbrotum og tilkynntu þau til lögreglu, höfðu 339 þátttakendur samskipti við lögregluna
af öðrum ástæðum.
Mynd 20. Hlutfall þeirra sem áttu önnur samskipti við lögreglu á undanförnu ári. Tegund samskipta greind eftir könnunarári.
Mynd 20 sýnir helstu ástæður annarra samskipta við lögreglu en tilkynningar þeirra
brota sem fjallað hefur verið um. Rúm 17 prósent höfðu samband vegna hávaða eða
drykkjuláta en það eru ívið fleiri en í fyrri könnunum. Tæp 20 prósent samskipta
þátttakenda við lögreglu voru vegna umferðarlagabrota, bæði sem hlutaðeigandi aðilar
og vitni en það er nokkuð hærra hlutfall en í síðustu könnun. Tæp níu prósent áttu í
samskiptum við lögreglu vegna aðstoðar við borgara og sama hlutfall hafði tilkynnt um
afbrot eða ólöglegt athæfi. Tæp sjö prósent höfðu samband vegna starfs síns. Rúm tvö
prósent sögðust hafa átt samskipti við lögreglu vegna umferðarslyss sem er veruleg
fækkun frá síðustu könnun. Rétt rúm níu prósent höfðu samband vegna innbrots eða
26,0
1,5
2,8
2,8
4,6
13,6
4,6
14,2
1,2
21,7
14,2
13,5
2,6
3,5
6,5
8,4
15,2
6,8
10,3
5,2
18,7
14,2
16,3
0,4
3,9
4,3
8,2
8,6
9,3
9,3
10,1
14,4
15,6
12,7
2,9
4,1
4,1
9,1
2,1
6,5
8,6
8,6
19,5
17,4
Annað
Slys
Dýrahald
Ofbeldi
Innbrot eða þjófnaður
Umferðarslys
Vegna starfs
Aðstoð við borgara
Tilkynna um afbrot/ólöglegt athæfi
Umferðarlagabrot
Vegna hávaða/drykkjuláta
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
40
þjófnaðar sem er litlu hærra en í síðustu könnun þegar hlutfallið var rúm átta prósent.
Þá höfðu um fjögur prósent samband vegna ofbeldis sem er svipað og í síðustu könnun.
Þátttakendur sem höfðu haft samskipti við lögregluna voru spurðir um hversu ánægðir
þeir væru með þjónustuna sem þeir höfðu fengið. Svarendum sem sögðust vera mjög
ánægðir með þjónustuna fækkaði frá síðustu könnun, en rúm 33 prósent þátttakanda
sögðust mjög ánægðir samanborið við 44 prósent árið á undan. Hlutfall þeirra sem
sögðust vera frekar ánægðir hækkaði aftur á móti milli ára, þannig sögðust tæp 40
prósent vera frekar ánægðir með þjónustu lögreglu sem er tæpum fimm prósentustigum
hærra en í síðustu könnun (mynd 21). Þegar niðurstöður eru greindar eftir tegund
fyrirlagnar má sjá að 41 prósent þátttakenda sem svöruðu könnuninni í gegnum síma
sögðust vera mjög ánægðir með þá þjónustu sem þeir fengu en einungis 27 prósent
þátttakenda netkönnunarinnar (mynd 28).
Mynd 21. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá
lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum.
Í töflu 14 kemur fram að konur eru hlutfallslega líklegri til að segjast vera mjög
ánægðar með þjónustu lögreglunnar í samanburði við karla. Yngsti og elsti
aldurshópurinn virðast vera hlutfallslega óánægðari með þjónustu lögreglunnar en aðrir
svarendur, en um 18 - 20 prósent þeirra sögðust óánægðir. Ef litið er til niðurstaðna
11,7
17,3
32,7
38,3
11,8
13,5
36,1
38,6
9,3
12,0
34,7
44,0
11,3
15,8
39,5
33,3
Mjög óánægð(ur)
Frekar óánægð(ur)
Frekar ánægð(ur)
Mjög ánægð(ur)
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
41
eftir búsetu þá voru íbúar Mosfellsbæjar ánægðastir (tafla 14). Ekki er þó tölfræðilega
marktækur munur á svörum milli hópa í þessari spurningu.
Tafla 14. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári?
Fjöldi svara
Kyn
Karlar 203
Konur 220
Aldur
18-25 ára 44
26-35 ára 88
36-45 ára 101
46-55 ára 98
56-65 ára 72
66-76 ára 20
Búseta
Miðborg, Gamli Vesturbær 50
Vesturbær, Seltjarnarnes 33
Hlíðar 25
Laugardalur, Háaleiti 42
Breiðholt 40
Árbær 22
Grafarvogur, Grafarholt 45
Kópavogur 68
Garðabær, Álftanes 22
Hafnarfjörður 56
Mosfellsbær, Kjalarnes 20
Ekki er marktækur munur á milli hópa
29%
38%
32%
39%
36%
23%
38%
35%
34%
39%
40%
45%
23%
32%
31%
25%
32%
30%
55%
40%
39%
27%
38%
37%
51%
36%
45%
42%
33%
48%
24%
48%
50%
31%
43%
36%
46%
30%
18%
14%
23%
15%
15%
14%
21%
18%
9%
12%
14%
15%
18%
24%
19%
14%
14%
5%
13%
10%
18%
9%
13%
11%
6%
20%
6%
18%
17%
15%
13%
13%
18%
9%
10%
Mjög ánægð(ur) Frekar ánægð(ur)
Frekar óánægð(ur) Mjög óánægð(ur)
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
43
I. Greining á spurningum eftir tegund fyrirlagnar (síma- og netkönnun).
Mynd 22. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
Mynd 23. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða
fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
2,1
10,1
65,8
22,0
2,7
14,7
65,5
17,1
2,4
12,7
65,6
19,3
Mjög slæmu starfi
Frekar slæmu starfi
Frekar góðu starfi
Mjög góðu starfi
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
10,5
20,7
47,3
21,4
12,6
30,1
44,4
13
11,7
25,9
45,7
16,8
Mjög óaðgengileg
Frekar óaðgengileg
Frekar aðgengileg
Mjög aðgengileg
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
44
Mynd 24. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
Mynd 25. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
26,5
25,2
33,6
14,8
17,2
31,7
41,1
10
21,5
28,7
37,6
12,2
Oftar en einu sinni í viku
2-3 sinum í mán./ vikulega
Einu sinni í mán. eða sjaldnar
Aldrei
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
2,8
8,9
37,5
50,8
3,3
8,8
55,4
32,4
3,1
8,9
47,4
40,7
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
45
Mynd 26. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
Mynd 27. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðasta ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
27,7
30,4
31,2
10,8
26,7
35,3
32,3
5,6
27,1
33
31,8
8
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
3,2
6,2
16,7
17,0
56,8
1,0
8,4
20,6
28,7
41,3
2,0
7,4
18,8
23,4
48,4
Mjög oft
Frekar oft
Frekar sjaldan
Mjög sjaldan
Aldrei
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
46
Mynd 28. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir tegund fyrirlagnar.
Mynd 29. Hlutfall þeirra sem urðu fyrir eignaskemmdum, innbroti/þjófnaði eða ofbeldisbroti.
Greint eftir tegund fyrirlagnar.
11,2
11,2
36,7
41
11,5
19,6
41,7
27,2
11,3
15,8
39,5
33,3
Mjög óánægð(ur)
Frekar óánægð(ur)
Frekar ánægð(ur)
Mjög ánægð(ur)
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
3,8
12,2
14,7
3,5
12,1
22
3,7
12,1
18,7
Ofbeldisbroti
Innbroti eða þjófnaði
Eignaskemmdum
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
47
II. Greining spurninga – eingöngu símakönnun árin 2008-2011.
Mynd 30. Hversu góðu eða slæmu starfi finnst þér lögreglan skila í þínu hverfi við að stemma stigu við afbrotum? Greint eftir árum.
Mynd 31. Þegar þú hugsar um aðgengi þitt að lögreglunni, t.d. til að fá upplýsingar, aðstoð eða
fræðslu þegar á þarf að halda, hversu aðgengileg eða óaðgengileg finnst þér lögreglan vera í þínu hverfi/byggðarlagi? Greint eftir árum.
3,2
9,7
68,3
18,8
2,5
6,9
65,2
25,5
2,3
7,0
64,9
25,8
2,1
10,1
65,8
22,0
Mjög slæmt starf
Frekar slæmt starf
Nokkuð gott starf
Mjög gott starf
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
9,5
22,6
44,2
23,7
8,2
18,1
47,5
26,3
9,3
21,2
45,7
23,7
10,5
20,7
47,3
21,4
Mjög óaðgengileg
Frekar óaðgengileg
Frekar aðgengileg
Mjög aðgengileg
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
48
Mynd 32. Hversu oft sérð þú lögreglumann eða lögreglubíl í þínu hverfi/byggðarlagi að jafnaði? Greint eftir árum.
Mynd 33. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í þínu hverfi/byggðarlagi þegar myrkur er skollið á? Greint eftir árum.
30,9
25,9
30,4
12,8
28,5
29,1
31,5
10,9
29,0
27,2
32,5
11,4
26,5
25,2
33,6
14,8
Oftar en einu sinni í viku
2-3 sinnum í mán./vikulega
Einu sinni í mán. eða sjaldnar
Aldrei
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
2,8
8,9
37,5
50,8
3,3
8,8
55,4
32,4
3,1
8,9
47,4
40,7
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
Heild
Net
Sími
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
49
Mynd 34. Hversu örugg(ur)/óörugg(ur) finnst þér þú vera þegar þú gengur ein(n) í miðborg
Reykjavíkur þegar myrkur er skollið á eða eftir miðnætti um helgar? Greint eftir árum.
Mynd 35. Hversu oft, ef einhvern tímann, voru aðstæður þannig hjá þér á síðasta ári að þú taldir líklegt að þú yrðir fyrir afbroti hér á landi? Greint eftir árum.
29,3
33,4
27,1
10,1
28,8
34,3
30,2
6,8
26,9
35,0
28,3
9,8
27,7
30,4
31,2
10,8
Mjög óörugg(ur)
Frekar óörugg(ur)
Frekar örugg(ur)
Mjög örugg(ur)
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
1,3
3,2
13,9
13,7
67,9
1,6
4,3
16,9
14,7
62,6
2,8
6,8
16,1
17,3
57,0
3,2
6,2
16,7
17,0
56,8
Mjög oft
Frekar oft
Frekar sjaldan
Mjög sjaldan
Aldrei
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008
Reynsla íbúa höfuðborgarsvæðisins af lögreglu og afbrotum
50
Mynd 36. Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) varst þú með þá þjónustu sem þú fékkst hjá lögreglu vegna samskipta við hana á síðasta ári? Greint eftir árum.
11,7
17,3
32,7
38,3
11,8
13,5
36,1
38,6
9,3
12,0
34,7
44,0
11,2
11,2
36,7
41,0
Mjög óánægð(ur)
Frekar óánægð(ur)
Frekar ánægð(ur)
Mjög ánægð(ur)
Hlutfall í %
2011
2010
2009
2008