Voortgangsrapportage

2007 – 2008

Vernieuwing Nieuw West

Inhouds-opgave

Voorwoord......................................................................................................................... 5 Samenvatting en conclusie................................................................................ 6

1 Inleiding................................................................................................................................ 81.1. Grootschalige.vernieuwing.Nieuw.West.................................................................... 81.2. Opbouw.rapportage........................................................................................................... 9

2 Het vernieuwingsprogramma in Nieuw West...............................112.1. Raamovereenkomst.definieert.nieuwe.verhoudingen.......................................112.2. Sociaaleconomisch.kopprogramma.Koers.Nieuw.West...................................122.3. Integraal.beleid.krijgt.vorm............................................................................................132.4. Samenwerking.met.de.Wijkaanpak.............................................................................14

3 Wonen in Nieuw West..........................................................................................153.1. Doelstellingen.......................................................................................................................153.2. Programmalijnen.en.resultaten.....................................................................................16

4 Werken in Nieuw West........................................................................................304.1. Doelstellingen.......................................................................................................................304.2. Programmalijnen.en.resultaten.....................................................................................31

5 Leren en opgroeien in Nieuw West........................................................355.1. Doelstellingen.......................................................................................................................355.2. Programmalijnen.en.resultaten.....................................................................................37

6 Integreren en participeren in Nieuw West......................................466.1. Doelstellingen.......................................................................................................................476.2. Programmalijnen.en.resultaten.....................................................................................47

Bijlage 1 . Stand.van.zaken.fysieke.vernieuwing.Nieuw.West..............................................51

Bijlage 2 . Financiële.verantwoording.Koers.Nieuw.West......................................................57.

4

VoorwoordNIeuWbOuW.Scala.

(bOS.eN.lOmmeR)

5

er.wordt.hard.gewerkt.in.Nieuw.West..De.vernieu-wing.is.op.stoom.zo.wordt.ook.wel.gezegd..en.sinds.2007.doen.we.dat.integraal..Hoe.we.dat.doen.beschrijft.deze.rapportage.Op.een.groot.aantal.gebieden.moet.Nieuw.West.duidelijk.nog.een.inhaalslag.maken..een.inhaalslag.waarmee.Nieuw.West.in.de.volle.breedte.een.bloeiend.en.boeiend.deel.van.amsterdam.wordt..Waar.de.sociale,.economische.en.fysieke.situatie.vergelijkbaar.is.met.de.rest.van.amsterdam..

In.2007.zijn.de.centrale.stad,.stadsdelen.en.woning-corporaties.gestart.met.het.programma.‘Nieuw.West.richting.2015’..Dit.programma.combineert.de.grootschalige.fysieke.vernieuwingsoperatie.gestart.als.“Parkstad”,.met.een.nieuw.sociaal-economisch.kopprogramma,.Koers.Nieuw.West..In.deze.rapportage.verantwoorden.we.de.concrete.resultaten.van.de.jaren.2007.en.2008.en.laten.we.zien.welke.programma’s.lopen.om.de.veranderingen.die.nodig.zijn.op.sociaal,.economisch.en.cultureel.gebied.aan.te.jagen.en.te.ondersteunen..

Het.stedelijke.herstructureringsprogramma.van.de..woningcorporaties.ligt.op.schema.en.heeft.al.een.derde.van.haar.doelstellingen.bereikt..Het.sociaal-economische.programma.Koers.Nieuw.West.ligt.op.koers.en.heeft.in.2008.een.versnelling.doorgemaakt..Op.inventieve.en.vernieuwende.manieren.investeert.het.programma.in.goed.onderwijs,.in.leefbare.buurten,.in.een.stimulerend.ondernemersklimaat,...in.participatie-.en.integratieprogramma’s.en.werk-gelegenheid,.arbeidsmarkt,.kunst.en.cultuur.en.sportactiviteiten..

We.kiezen.in.Nieuw.West.voor.een.integrale.aanpak..We.zoeken.hierbij.voortdurend.naar.mogelijkheden.om.de.fysieke.en.sociaal-economische.vernieuwing.samen.te.organiseren:.We.smeden..hiervoor.vitale.

coalities..Voor.en.met.burgers..coalities.van.woning-corporaties.met.maatschappelijke.organisaties,.ondernemers.en.de.gemeente..We.ontwikkelen.programma’s.en.projecten.uitgaande.van.draagvlak.en.betrokkenheid.van.bewoners..We.zijn.er.van.overtuigd.dat.deze.werkwijze.de.sociale.samenhang.in.Nieuw.West.enorm.versterkt.en.dat.we.hiermee.werken.aan.duurzame.veranderingen..

Kortom..er.gebeurt.veel.in.Nieuw.West..maar.er.ligt.nog.steeds.een.enorme.opgave.die.vraagt.om.doorzettingskracht,.samenwerken.en.een.integrale.benadering.over.alle.grenzen.heen..De.bewoners.van.Nieuw.West.verdienen.het.dat.we.juist.in.deze.tijd,.waarin.de.kredietcrisis.een.wissel.trekt.op.de.voortgang.van.de.stedelijke.vernieuwing,.vast.blijven.houden.aan.ons.doel.om.Nieuw.West.op.afzienbare.tijd.sociaal.en.economisch.te.brengen.op.een.normaal.amsterdams.peil.

Dat.betekent.dat.we.ook.de.komende.jaren.juist.in.dit.gebied.moeten.blijven.investeren.in.arbeidsmarkt.en.onderwijs,.economie/werkgelegenheid.en.gebieds-ontwikkeling..

In.deze.rapportage.Vernieuwing.Nieuw.West.een.overzicht.van.wat.twee.jaar.integraal.werken.op.deze.domeinen.heeft.opgeleverd..Het.posititef.resultaat-beeld.is.aanleiding.om.ook.in.2009.door.te.gaan.met.deze.integrale.manier.van.werken....

Wethouder.Freek.Ossel.. .Voorzitter Bestuurscommissie Nieuw West

8

1

Inleiding

1.1

Grootschalige vernieuwing Nieuw West

eind.jaren.negentig.bleek.dat.het.niet.goed.ging.in.Nieuw.West..Door.de.eenzijdige.woningvoor-raad.met.voornamelijk.sociale.huurwoningen.trokken.mensen.met.midden-.en.hoge.inkomens.weg.uit.de.regio..met.name.ouderen.en.migran-tengezinnen.bleven.achter.in.Nieuw.West..De.woningvoorraad.was.aan.vernieuwing.toe.en.het.voorzieningenniveau.dreigde.te.verschralen...Ook.in.sociaaleconomisch.opzicht.was.er.sprake.van.een.achterstand..Het.schoolverzuim.en.de.schooluitval.waren.zorgwekkend,.de.werkloosheid.was.groot.en.veel.bewoners.hadden.te.kampen.met.een.taalachterstand.

De.gemeente.amsterdam.en.de.amsterdamse.woningcorporaties.zijn.daarom.in.2001.gestart.met.een.grootschalig.vernieuwingsprogramma..in.Nieuw.West,.het.programma.Richting.Parkstad.2015..Het.doel.van.dit.programma.is.de.situatie..in.Nieuw.West.langs.drie.pijlers.te.versterken:.sociaal,.economisch.en.fysiek..Het.gaat.om.een.omvangrijk.stedelijk.vernieuwingsprogramma.met.een.lange.looptijd.van.15.jaar.

In.2006.zijn.de.eerste.vijf.jaar.van.het.programma.geëvalueerd..Geconcludeerd.werd.dat.de.fysieke.vernieuwingsoperatie.goed.op.gang.was.geko-men.en.voldeed.aan.de.verwachtingen,.maar.dat.de.sociaaleconomische.pijler.van.het.programma.onvoldoende.effect.sorteerde..De.gemeente.en.de.corporaties.besloten.daarom.om.het.pro-gramma.inhoudelijk.op.onderdelen.te.herzien.door.middel.van:.

9

•. het.instellen.van.een.sociaaleconomisch.kop-programma.bovenop.de.programma’s.van.de.gemeente.en.de.stadsdelen.om.de.problematiek.van.Nieuw.West.het.hoofd.te.kunnen.bieden.en;

•. het.versterken.van.de.integraliteit.tussen.sociaal-economische.interventies.en.fysieke.ingrepen.

Daarnaast.spraken.de.gemeente.en.de.corporaties.af.dat.zij.voor.het.programma.nieuwe.financiële.en.organisatorische.verhoudingen.tussen.de.stadsdelen,.centrale.stad.en.corporaties.zouden.uitwerken.in.een.raamovereenkomst..

Deze.rapportage.geeft.een.overzicht.van.de.inspan-ningen.die.de.gemeente.amsterdam.en.de.woning-corporaties.in.2007.en.2008.hebben.gepleegd.om.het.herziene.programma.inhoudelijk.vorm.te.geven.en.uit.te.voeren..In.2010.zal.het.programma.opnieuw.worden.geëvalueerd.

1.2

Opbouw rapportage

Deze.rapportage.heeft.een.integraal.karakter.en.belicht.zowel.de.fysieke.ingrepen.als.de.sociaaleco-nomische.interventies.die.in.het.kader.van.het.vernieuwingsprogramma.in.Nieuw.West.zijn.ingezet,.evenals.hun.onderlinge.samenhang..

Het.volgende.hoofdstuk.geeft.eerst.een.beknopt.overzicht.van.de.kern.van.het.programma.en.van.de.herzieningen.die.in.2006.in.het.programma.zijn.aangebracht..In.de.daarop.volgende.hoofdstukken.schetst.de.rapportage.aan.de.hand.van.de.verschil-lende.leefdomeinen.van.de.burger.van.Nieuw.West.een.beeld.van.de.ingrepen.en.interventies.die.zijn.ingezet:

NIeuWbOuW.HeT.aTelIeR.(OVeRTOOmSeVelD)

16

vergroten.van.het.aantal.woningen.binnen.de.grenzen.van.de.betrokken.stadsdelen..De.corporaties.leveren.daar.in.Nieuw.West.de.belangrijkste.bijdrage.aan..binnen.het.programma.voor.Nieuw.West.is.vast-gelegd.dat.de.woningvoorraad.kan.groeien.naar.een.omvang.van.67.600.tot.73.600.woningen.op.1.januari.2016..

Differentiatie.woningaanbodOm.beter.aan.te.kunnen.sluiten.op.de.wensen.van.bewoners.én.om.te.stimuleren.dat.er.een.meer.gemengde.sociaaleconomische.bevolkingssamenstel-ling.ontstaat.in.Nieuw.West.richt.het.programma.zich.niet.alleen.op.uitbreiding.van.de.woningvoorraad.maar.ook.op.het.differentiëren.van.het.woningaan-bod..De.doelstelling.is.om.meer.koopwoningen.en.vrije.sector.huurwoningen.te.realiseren.in.Nieuw.West..Stedelijk.waren.er.daarnaast.al.afspraken.over.het.verminderen.van.de.voorraad.van.sociale.huur-woningen..In.bovenstaande.tabel.zijn.deze.doelstel-lingen.opgenomen..

Vanuit.het.streven.van.de.gemeente.om.zelfstandig.wonen.van.ouderen.en.gehandicapten.te.bevorde-ren,.is.tenslotte.de.doelstelling.geformuleerd.om.6.000.woningen.te.creëren.voor.deze.doelgroepen.voor.eind.2015..Het.gaat.hierbij.zowel.om.bestaande.woningen.als.om.nieuwbouw..

Kwaliteit.woningvoorraadNaast.kwantitatieve.doelen.heeft.Nieuw.West.ook.kwalitatieve.doelstellingen.benoemd..In.2015.moet.de.woningvoorraad.niet.alleen.kwalitatief.goed.en.betaalbaar.zijn.voor.lagere.inkomens,.maar.ook.aantrekkelijk.voor.midden-.en.hogere.inkomens-groepen..Daarnaast.moet.de.woningvoor.raad.ruime.woningen.bieden..Voor.sociale.huurwoningen.is.een.minimaal.gebruiksoppervlak.van.gemiddeld.85m2.wenselijk,.zowel.voor.nieuwbouw.als.voor.gereno-veerde.woningen.

3.2

Programmalijnen en resultaten

In.Nieuw.West.werken.de.woningcorporaties.en.hun.partners.langs.verschillende.programmalijnen.aan.het.behalen.van.de.hiervoor.beschreven.doelstellingen..Door.het.bouwen.van.woningen,.het.verkopen.van.sociale.huurwoningen,.renovatie.en.sloop.beïnvloeden.zij.de.omvang,.de.differentiatie.en.de.kwaliteit.van.de.woningvoorraad.in.Nieuw.West..Om.het.proces.in.goede.banen.te.leiden.zetten.de.woningcorporaties.zich.daarnaast.in.voor.herhuisvesting,.bewonersparticipatie.en.interim-beheer..

In.de.figuur.hiernaast.zijn.de.verschillende.gebie-den.in.Nieuw.West.weergegeven.waar.de.fysieke.vernieuwing.plaatsvindt.of.heeft.plaats.gevonden.

NieuwbouwDe.vernieuwing.van.de.woningvoorraad.is.de.laatste.jaren.goed.op.stoom.geraakt..De.bouwproductie.in.Nieuw.West.was.tot.2007.redelijk.constant.met.gemiddeld.1.500.woningen.per.jaar.en.is.daarna.gaan.stijgen..Tabel.3.2.geeft.dit.weer...

Tabel 3.1 Uitgangssituatie en doelstellingen

differentiatie woningaanbod Nieuw West

Situatie.in.2000 Doelstelling.2015.

Sociale.huur 41.000.(76%) 30.400.-.33.100.(45%)

markt. 13.000.(24%) 37.200.-.40.500.(55%)

Totaal 54.000 (100%)

67.600 - 73.600

(100%)bRON:.HeRZIeNING.RIcHTING.PaRKSTaD.2015

19

In.2007.besloeg.de.productie.ruim.een.derde.van.de.bouwproductie.van.heel.amsterdam..In.2008.is.dit.zelfs.opgelopen.tot.bijna.de.helft.van.de.totale.woningproductie.en.tweederde.van.de.productie.van.sociale.huur.woningen..

Hoewel.het.één.van.de.doelstellingen.is.het.aandeel.van.sociale.huurwoningen.in.Nieuw.West.te.vermin-deren,.blijft.het.belangrijk.om.nieuwe.sociale.huurwoningen.te.bouwen..Het.bouwen.van.deze.woningen.geeft.bewoners.van.Nieuw.West.met.lage.inkomens.immers.de.gelegenheid.hun.woonsituatie.daadwerkelijk.te.verbeteren..Tabel.3.3.laat.zien.hoeveel.nieuwbouwwoningen.de.corporaties.in.Nieuw.West.per.financieringscategorie.zijn.gestart.

Verkoop van sociale huurwoningenVerkoop.van.sociale.huurwoningen.is.een.belangrijk.middel.in.de.herstructurering.van.Nieuw.West..Het.heeft.verschillende.effecten:.•. het.geeft.bewoners.de.gelegenheid.om.een.

sprong.voorwaarts.te.maken.en.over.te.stappen.

van.een.huur-.naar.een.koopwoning.in.dezelfde.buurt.of.wijk;

•. een.deel.van.de.‘sociale.stijgers’.blijft.voor.het.gebied.behouden;

•. de.corporaties.verwerven.inkomsten.waarmee.zij.onrendabele.investeringen.kunnen.doen.die.bijvoorbeeld.de.kwaliteit.van.de.woningvoorraad.ten.goede.komen..Verkoop.van.bestaande.sociale.huurwoningen.geeft.zo.de.mogelijkheid.om.nieuwe.sociale.huurwoningen.te.bouwen.of.bestaande.te.renoveren..

In.de.appartementencomplexen.die.voor.verkoop.zijn.aangemeld,.behoudt.de.corporatie.meestal.ten.minste.de.helft.van.de.woningen.zelf.zodat.zij.een.meerderheidsbelang.in.de.vereniging.van.eigenaren.kan.houden..Het.onderhoud.van.de.gemeenschap-pelijke.delen.loopt.dan.geen.gevaar..

Vanaf.2004.is.de.verkoop.van.sociale.huurwoningen.in.Nieuw.West.flink.op.gang.gekomen.(zie.tabel.3.4)..Nieuw.West.gaat.wel.voorzichtig.om.met.de.verkoop.van.sociale.huurwoningen.omdat.er.veel.woningen.nodig.zijn.voor.herhuisvesting..De.corporaties.verkopen.hier.relatief.minder.huurwo-ningen.dan.in.andere.stadsdelen:.een.krappe.10.procent.van.de.in.amsterdam.verkochte.sociale.huurwoningen.staat.in.Nieuw.West.terwijl.zich.daar.bijna.20.procent.van.het.amsterdamse.corporatie-bezit.bevindt..

De.huurwoningen.die.worden.aangeboden.voor.verkoop.zijn.in.het.algemeen.aantrekkelijk.geprijsd.in.vergelijking.met.woningen.in.de.particuliere.sec-tor..In.tabel.3.5.wordt.de.gemiddelde.verkoopprijs.per.stadsdeel.weergegeven.Op.stedelijk.niveau.zijn.de.verkoopprijzen.van.huur-woningen.in.2007.met.6%.gestegen..Op.stadsdeel-niveau.is.een.wisselend.beeld.te.zien..Opvallend.is.

Tabel 3.5 Gemiddelde verkoopprijs

sociale huurwoning per stadsdeel 3

Gemiddelde.verkoop-prijs.in.2007.(u)

Gemiddelde.prijsstijging.tov.2006.(%)

Geuzenveld-Slotermeer

157.711 -.7%

Osdorp 150.411 -.3%

Slotervaart 139.672 +.4%

amsterdam 167.875 +.6%

bRON:.OGa.

3 bos.en.lommer.is.buiten.dit.overzicht.gehouden..De.Kolenkitbuurt.is.in.

het.geheel.een.vernieuwingsgebied.en.corporaties.hebben.afgesproken.

daar.vooralsnog.niet.te.verkopen,.behalve.in.de.Nieuwe.akbar.

20

NIeuWbOuW.HOF.VaN.SOcRaTeS..

eN.GeTIJeNVelD.(GeuZeNVelD)

21

de.prijsdaling.in.Geuzenveld-Slotermeer..Dit.hangt.mogelijk.samen.met.het.feit.dat.in.Slotermeer.de.vernieuwing.nog.moet.starten..

Verkochte.corporatiewoningen.blijken.naast.jonge.starters.(jonger.dan.25.jaar).vooral.gezinnen.uit.lagere.inkomensgroepen.en.van.allochtone.afkomst.toegang.tot.de.koopmarkt.te.bieden..Het.gaat.met.name.om.kleinere.woningen;.70.procent.van.de.verkochte.woningen.is.kleiner.dan.60.m2..bijna.de.helft.van.de.verkochte.sociale.huurwoningen.in.2007.behoorden.tot.het.kleine.en.goedkope.segment..

Sloop en renovatieOm.de.kwaliteit.van.de.woningvoorraad.te.verbete-ren.zetten.de.corporaties.ook.sloop.in..Het.slopen.van.woningen.is.geen.doel.op.zich,.maar.een.middel.om.ruimte.te.creëren.voor.nieuwbouw...In.2007.zijn.in.totaal.963.woningen.gesloopt.(zie.tabel.3.6)..

In.het.totaal.zijn.ten.behoeve.van.de.vernieuwings-operatie.in.Nieuw.West.tot.op.heden.ongeveer.4.000.woningen.gesloopt..Voor.2008.zijn.nog.geen.exacte.cijfers.bekend,.maar.het.aantal.zal.wederom.onge-veer.900.bedragen..Ook.voor.de.jaren.2009.tot.2015.verwachten.de.corporaties.ongeveer.800.tot.1.000.

woningen.per.jaar.te.zullen.slopen..Voordat.de.corporaties.kunnen.overgaan.tot.sloop.moeten.de.bewoners.worden.geherhuisvest..Dit.is.een.intensief.traject.dat.een.periode.in.beslag.neemt.van.onge-veer.één.tot.twee.jaar..In.de.volgende.paragraaf.wordt.hier.uitgebreider.op.ingegaan..

Naast.sloop.levert.ook.renovatie.een.belangrijke.bijdrage.aan.de.vernieuwing.in.Nieuw.West..met.renovatie.wordt.het.kwaliteitsniveau.van.de.woning-voorraad.omhoog.gebracht.en.ontstaat.er.meer.variatie..Overigens.lenen.niet.alle.complexen.zich.voor.renovatie:.renovatie.is.relatief.duur.in.vergelij-king.met.sloop.of.nieuwbouw.en.moet.dus.de.moeite.waard.zijn..Daarnaast.is.het.ook.met.behulp.van.renovatie.niet.mogelijk.om.sommige.woningen.te.laten.voldoen.aan.de.wensen.van.deze.tijd.voor.wat.betreft.ruimte.en.indeling..De.renovatie-ingrepen.die.aan.woningen.worden.gepleegd.verschillen.sterk.–.van.een.kleine.opknap-beurt.tot.hoog.niveau.renovatie..een.hoog.niveau.renovatie.kan.niet.worden.uitgevoerd.als.de.woning.bewoond.is..bewoners.kunnen.in.dat.geval.desge-wenst.terugkeren.na.de.renovatie..Vaak.wordt.een.ander.deel.van.de.huurwoningen.na.renovatie.in.een.hoger.prijssegment.aangeboden..

De.alliantie.amsterdam.heeft.onlangs.een.complex.aan.de.Derkinderenstraat.zeer.ingrijpend.gereno-veerd..Hierbij.zijn.onder.andere.de.entree’s.naar.de.andere.kant.van.het.gebouw.verplaatst..Het.gereno-veerde.complex.heeft.nu.een.bijzondere.uitstraling.in.de.buurt..een.ander.voorbeeld.is.de.Verfdoos.van.Far.West.aan.de.Slotermeerlaan..In.dit.beeld-bepalende.complex.zijn.naast.‘gewone’.woningen.ook.een.aantal.woningen.voor.ouderen.in.een.beschermde.woonomgeving.gerealiseerd.(wibo’s)..Ook.biedt.de.renovatie.de.mogelijkheid.om.extra.maatregelen.op.het.gebied.van.duurzaamheid.toe.

Tabel 3.6 Aantal gesloopt woningen

per stadsdeel in 2007

.aantal

Geuzenveld-Slotermeer 225

Osdorp 648

Slotervaart 90

bos.en.lommer 0

Totaal Nieuw West 963bRON:.aFWc,.OPGaVe.VaN.cORPORaTIeS

24

komst.op.29.oktober.2008.is.ondertekend.door.de.bewoners,.stadsdeelvoorzitter.marjo.Teuling.en.de.bestuurders.van.de.corporaties..een.van.de.afspraken.die.met.bewoners.in.de.Wilde-manbuurt.is.gemaakt.is.de.ontwikkeling.van.Garage.Notweg.(zie.kader.pagina.23).

corporaties.zijn.sinds.de.Raamovereenkomst.verant-woordelijk.voor.het.maken.van.de.uitwerkingsplan-nen.en.daarmee.ook.voor.de.bewonersparticipatie.bij.de.totstandkoming.van.deze.plannen..bij.de.start.van.een.uitwerkingsplan.leggen.zij.een.participa-tieplan.voor.aan.het.stadsdeel..Na.akkoord.van.het.

stadsdeel.start.het.participatietraject..In.onderstaand.kader.is.het.voorbeeld.opgenomen.van.de.Staal.man-pleinbuurt.waar.woningcorporatie.De.alliantie.sinds.2007.een.groot.participatietraject.Dromen.over.de.buurt.heeft.uitgevoerd.voor.het.opstellen.van.een.uitwerkingsplan.In.september.2008.heeft.de.amsterdamse.Federatie.van.Woningcorporaties.een.grote.bijeenkomst.geor-ganiseerd.voor.bewoners.van.Nieuw.West,.corpo-raties.en.gemeente/stadsdelen..Deze.bijeenkomst.kwam.voort.uit.de.afspraak.in.de.Raamovereenkomst.dat.de.partijen.elkaar.éénmaal.per.jaar.zouden.treffen..Voor.deze.bijeenkomst.waren.alle.huurders-

Dromen over de buurt

Project bewoners-

participatie

Staalmanpleinbuurt

In.de.Staalmanpleinbuurt.zijn.veel.kleine.en.gehorige.(flat)woningen..er.is.sprake.van.achterstallig.onderhoud.–.ook.aan.de.open-bare.ruimte.–.en.veel.sociale.problematiek..De.meeste.oorspronkelijke.bewoners.zijn.vertrokken.en.de.bevolkingssa-menstelling.van.de.buurt.is.door.de.jaren.heen.veranderd..Zodra.mensen.de.kans.krijgen.verhuizen.zij.naar.een.‘betere’.buurt..

De.alliantie.wil.samen.met.bewoners.een.eind.maken.aan.

deze.neerwaartse.spiraal.en.betrekt.hen.daarom.nauw.bij.het.maken.van.een.plan..een.eerste.consultatie.van.bewoners.heeft.plaatsgevonden.in.zogeheten.droomgroepen..In.deze.droom-groepen.–.er.zijn.er.10.opgericht.–.hebben.bewoners.met.elkaar.gediscussieerd.over.verschillende.thema’s..Zo.was.er.bijvoorbeeld.een.droomgroep.over.‘veilig.spelen’..De.uitkomsten.van.deze.gesprek-ken.én.de.input.van.een.kop-groep.van.bewoners.zijn.door.de.alliantie.gebruikt.bij.het.ontwik-kelen.van.een.stedenbouwkun-dig.plan.voor.het.gebied..Dit.plan.heeft.de.alliantie.december.2008.onder.de.bewoners.verspreid.middels.de.brochure.‘De.nieuwe.Staalmanpleinbuurt’..In.deze.brochure.stond.de.

alliantie.uitgebreid.stil.bij.de.plannen.en.het.tijdspad.voor.nieuwbouw,.sloop.en.renovatie.en.wat.dat.voor.de.bewoners.zou.betekenen..Ook.verhuismomen-ten.en.nieuwe.huurprijzen.werden.in.de.brochure.vermeld.

Nadat.een.aantal.bewoners.naar.aanleiding.van.de.bro-chure.te.kennen.had.gegeven.de.voorkeur.te.geven.aan.meer.grootschalige.renovatie.heeft.de.alliantie.het.plan.aangepast..Over.dit.nieuwe.plan.zal.eind.februari.2009.worden.gestemd..als.tenminste.50%.van.de.bewo-ners.voor.is,.zal.de.alliantie.het.plan.ter.besluitvorming.voorleg-gen.aan.de.stadsdeelraad..als.de.50%.niet.gehaald.wordt,.zal.de.alliantie.het.plan.opnieuw.bekij-ken.en.eventueel.aanpassen..

25

NIeuWbOuW.STaDSTuINeN.(OSDORP)

28

ReNOVaTIe.DeRKINDeReNSTRaaT

(SlOTeRVaaRT)

worden.aan.huishoudens.uit.de.primaire.doelgroep.of.uit.de.onderkant.van.de.secundaire.doelgroep..Specifiek.voor.de.primaire.doelgroep.wordt.een.percentage.van.65%.gehanteerd..Tabel.3.10.geeft.de.definities.van.deze.doelgroepen.weer..Tabel.3.11.laat.zien.in.welke.mate.de.corporaties.de.afgesproken.doelstellingen.in.2007.hebben.weten.te.bereiken.

een.laatste.doelstelling.van.het.vernieuwings-programma.voor.Nieuw.West.op.het.gebied.van.wonen.is.het.gemiddelde.oppervlak.van.de.wonin-gen.in.de.regio.te.vergroten..Tabel.3.12.geeft.het.aantal.corporatiewoningen.weer.dat.een.oppervlakte.heeft.van.meer.dan.60.m2...

Tabel 3.11 Percentage verhuurde corporatiewoningen naar inkomensgroep in 2007

Primaire.doelgroepSecundaire.doelgroep.

onderkant

Secundaire.doelgroep.bovenkant.en.hogere.

inkomens

Geuzenveld-Slotermeer 68 89 11

Osdorp 54 74 27

Slotervaart 62 86 14

Totaal Nieuw West 61 82 18

bRON:..JaaRbOeK.2008.aFWc

Tabel 3.12 Corporatiewoningen > 60 m2

per stadsdeel op 1 januari 2008

Grote.woningen

Waarvan.onder.huurtoeslag.

grens

Geuzenveld-Slotermeer 322 231

Osdorp 649 459

Slotervaart 701 627

Totaal Nieuw

West 1.662 1.317

bRON:.JaaRbOeK.aFWc.2008

Tabel 3.10 Definities inkomensgroepen

Inkomen.in.u.2007

Primaire.doelgroep

......aantal.pers.=.1,.leeftijd.<.65 <.20.301

......aantal.pers.=.1,.leeftijd.>.65 <.18.251

......aantal.pers.>.1,.leeftijd.<.65 <.27.576

......aantal.pers.>.1,.leeftijd.>.65 <.24.276

Secundaire.doelgroep.onderkant <.35.850

Secundaire.doelgroep.bovenkant <.49.815

Hogere.inkomens >.49.815

29

30

4

Werken in Nieuw West

4.1

Doelstellingen

een.van.de.grote.uitdagingen.in.Nieuw.West.is.het.verhogen.van.de.arbeids-participatie.van.de.bewoners..Werk.is.immers.de.sleutel.voor.maat-schappelijke.ontwikkeling..een.baan.levert.sociale.contacten.op,.zorgt.voor.inkomsten.en.stimuleert.het.opdoen.van.kennis.en.vaardigheden.

Niet.alleen.de.arbeidsparticipatiegraad.is.laag.in.Nieuw.West,.ook.de.werk-gelegenheidsfunctie.van.de.regio.is.beperkt..Nieuw.West.heeft.voornamelijk.een.woonfunctie.voor.haar.inwoners..Het.stimule-ren.van.de.lokale.economie.en.van.lokale.onderne-mers.levert.een.bijdrage.aan.het.vergroten.van.de.werkgelegenheid.in.Nieuw.West.en.het.terugdrin-gen.van.de.werkloosheid..Daarnaast.kunnen.buurtondernemers.ook.bijdragen.aan.het.creëren.van.een.gezond.buurtklimaat,.omdat.zij.invloed.hebben.op.het.imago.van.wijken,.de.sociale.cohesie.en.de.levendigheid.van.de.omgeving.

Doelstellingen leefdomein Werken economisch.mee.doen.is.cruciaal.voor.zowel.de.ontwikkeling.van.Nieuw.West.als.gebied.als.voor.de.ontwikkeling.van.de.inwoners.van.Nieuw.West..Het.vernieuwingsprogramma.voor.Nieuw.West.streeft.er.in.dit.kader.naar.om:•. bloeiende.buurteconomieën.te.creëren.en;•. de.arbeidsparticipatie.van.bewoners.van.

Nieuw.West.te.vergroten.bRONNeN:.HeRZIeNING.RIcHTING.PaRKSTaD.2015.

eN.FOcuSNOTITIe.KOeRS.NIeuW.WeST

31

Stimuleren.buurteconomieamsterdam.is.een.belangrijke.vestigingsstad.voor.grote,.vaak.internationale,.ondernemingen..Deze.organisaties.zijn.essentieel.voor.de.stad..Voor.een.gezond.economisch.klimaat.is.de.stad.echter.ook.afhankelijk.van.kwalitatief.goede.kleinere.onderne-mers..Het.stimuleren.en.ondersteunen.van.het.midden-.en.kleinbedrijf.is.belangrijk.voor.de.toekomstige.economische.ontwikkeling.van.Nieuw.West..binnen.het.vernieuwingsprogramma.in.Nieuw.West.streven.de.partijen.er.daarom.naar.om.het.aantal.mkb-ondernemers.in.de.regio.te.vergroten..

Vergroten.arbeidsparticipatieHet.programma.financiert.verschillende.interventies.die.een.bijdrage.proberen.te.leveren.aan.het.verho-gen.van.de.arbeidsparticipatie..Deze.activiteiten.vormen.een.aanvulling.op.de.werkzaamheden.van.de.Dienst.Werk.en.Inkomen.(DWI).van.de.gemeente..De.doelstelling.van.de.interventies.is.allereerst.om.meer.werkloze.inwoners.van.Nieuw.West.te.bereiken..Immers,.niet.alle.werklozen.zijn.cliënt.van.DWI..Daarnaast.biedt.het.programma.bewoners.die.er.zelf.niet.in.slagen.om.werk.te.vinden.ondersteuning..

4.2

Programmalijnen en resultaten

Koers.Nieuw.West.speelt.een.belangrijke.rol.op.het.leefdomein.werken.door.de.uitvoering.van.het.sociaaleconomische.kopprogramma..Zoals.hierboven.is.aangegeven.zet.Koers.Nieuw.West.met.name.in.op.het.stimuleren.van.ondernemerschap.ter.bevordering.van.de.lokale.economie.en.het.bereiken.en.onder-steunen.van.werkloze.bewoners.van.Nieuw.West.ter.verhoging.van.de.arbeidsparticipatie..corporaties.

spelen.echter.op.dit.leefdomein.ook.een.rol..Door.het.ontwikkelen.van.economisch.vastgoed.voorzien.zij.in.een.belangrijke.randvoorwaarde.voor.de.economische.ontwikkeling.van.Nieuw.West.en.haar.inwoners.

Stimuleren van ondernemerschap Het.stimuleren.van.nieuw.ondernemerschap,.het.koesteren.van.bestaand.ondernemerschap.en.het.ontwikkelen.van.ondernemersnetwerken.is.in.Nieuw.West.van.belang.

eén.van.de.economische.vliegwielen.die.door.Koers.Nieuw.West.worden.ondersteund,.is.het.Onder-nemershuis.dat.kleinschalig.ondernemerschap.aanboort.en.stimuleert.in.Slotervaart,.Osdorp.en.Geuzenveld-Slotermeer..Het.Ondernemershuis.richt.zich.zowel.op.starters.als.op.gevestigde.onderne-mers,.met.name.binnen.het.midden-.en.kleinbedrijf..Het.Ondernemershuis.besteedt.specifiek.aandacht.aan.ondernemers.die.onvoldoende.zijn.aangesloten.op.de.bestaande.ondernemersinfrastructuur.zoals.vrouwen.en.allochtonen..Om.samenwerking.en.kennisoverdracht.binnen.de.stadsdelen.te.bevorde-ren,.onderhoudt.het.Ondernemershuis.bovendien.nauwe.contacten.met.bedrijfsverzamelgebouwen.en.winkeliersverenigingen..

Koers.Nieuw.West.stimuleert.de.totstandkoming.van.netwerken.en.allianties.die.een.bijdrage.kunnen.leveren.aan.het.vestigingsklimaat.van.de.buurt..Het.project.De.Gideonsbende.is.hiervan.een.goed.voorbeeld.(zie.kader.volgende.pagina)..

bewoners.hechten.zich.aan.een.buurt.waar.ze.het.prettig.vinden.om.te.wonen.en.ondernemers.vesti-gen.zich.graag.in.een.wijk.die.positief.bekend.staat..Koers.Nieuw.West.stimuleert.daarom.interventies.die.gericht.zijn.op.de.verbetering.van.het.imago.van.

32

Nieuw.West..De.eerder.genoemde.Kansenzones.zijn.hier.een.voorbeeld.van..een.plein.of.straat.met.een.divers.winkelaanbod.en.aantrekkelijk.ogende.bedrij-ven,.verbetert.immers.de.uitstraling.van.de.buurt..een.andere.interventie.in.dit.kader.is.de.Onderne-mersprijs..Deze.prijs.wordt.jaarlijks.uitgereikt.aan.een.ondernemer.uit.Nieuw.West..De.prijs.genereert.positieve.publiciteit,.versterkt.het.netwerk.onder.ondernemers,.creëert.rolmodellen.voor.de.inwoners.en.verbetert.het.imago.van.het.gebied.als.vestigings-plaats..De.Ondernemersprijs.richt.zich.op.alle.ondernemers.die.in.Nieuw.West.gevestigd.zijn.of.die.zich.hier.willen.vestigen..Op.27.oktober.2008.is.de.eerste.ondernemersprijs.van.Nieuw.West.uitgereikt.aan.het.bureau.voor.maatschappelijke.Ontwikkeling.(bmO)..In.totaal.hadden.25.bedrijven.zich.ingeschre-ven,.voldeden.er.15.aan.de.criteria.en.waren.er.drie.genomineerd..De.juryvoorzitter.in.2008.en.2009.is.oud-premier.Wim.Kok.

Ontwikkeling van economisch vastgoed De.beschikbaarheid.en.betaalbaarheid.van.pas-sende.bedrijfsruimte.is.cruciaal.voor.het.econo-misch.klimaat.in.Nieuw.West..De.regio.heeft.met.name.behoefte.aan.bedrijfsverzamelgebouwen.en.

kleinschalige.ruimtes.voor.starters.en.kleine.ondernemingen..

met.de.Raamovereenkomst.zijn.de.gemeente.en.de.woningcorporaties.overeengekomen.het.onderne-merschap.te.bevorderen..afspraak.is.dat.als.er.in.de.Vernieuwingsplannen.kleinschalig.bedrijfsonroerend.goed.is.opgenomen.de.corporaties.dit.realiseren..

Het.economisch.vastgoed.dat.de.corporaties.hebben.gerealiseerd.betreft.grotendeels.winkel-plinten.en.kleinschalige.bedrijfsruimten.in.woon-gebouwen..In.2007.is.500.m2.daarvan.gereed.gekomen.in.de.nieuwbouw.in.buurt.Ne9en.van.Het.Oosten..momenteel.is.door.de.corporaties.in.de.uitwerkingsplannen.ruim.11.000.m2.kleinschalig.bedrijfsonroerend.goed.opgenomen..Dit.zal.in.de.periode.tot.en.met.2015.worden.gerealiseerd...

corporatie.Far.West.opende.in.2007.Vliegbasis.de.Huygens,.een.bedrijfsverzamelgebouw.in.een.gerenoveerd.schoolgebouw.in.Overtoomse.Veld..Het.gebouw.van.ruim.5.000.m2.biedt.huisvesting.aan.creatieve.bedrijven..De.Huijgens.heeft.ook.een.sociale.doelstelling.voor.de.buurt.en.voorziet.onder.

De Gideonsbende

Ondernemend

netwerk

Nieuw West

De.Gideonsbende.is.een.coalitie.van.overheid,.woningcorporaties.en.bedrijfsleven..Het.netwerk.

vraagt.aandacht.voor.dringende.onderwerpen.en.creëert.kansen.voor.dynamisch.ondernemerschap..Daarnaast.draagt.de.bende.bij.aan.het.verbeteren.van.het.imago.van.Nieuw.West.voor.bedrijven.die.zich.hier.willen.vestigen..

De.Gideonsbende.stimuleert.onder.andere.de.totstandkoming.van.Kansenzones..Dit.zijn.afge-

bakende.gebieden.waarbinnen.ondernemerschap.extra.wordt.gestimuleerd..De.bende.onder-zoekt.welke.onorthodoxe.stimule-ringsmaatregelen.ingezet.kunnen.worden.om.een.dynamisch.economisch.klimaat.te.realiseren..Voorbeelden.zijn.fiscale.vrijstellin-gen,.ontheffing.van.regelgeving.en.compensatie.voor.stedelijke.vernieuwing..

33

VlIeGbaSIS.De.HuYGeNS,.

JaN.eVeRTSeNSTRaaT

WINNaaRS.ONDeRNemeRSPRIJS.2008

44

NIeuWbOuW.De.PuNT.

(OSDORP)

45

ouders.en.docenten..De.ervaringen.die.met.deze.cursussen.zijn.opgedaan.zijn.in.het.expertisenetwerk.Ouderbetrokkenheid.gebundeld..Scholen.die.de.ouders.van.hun.leerlingen.willen.betrekken.bij.de.school.kunnen.een.beroep.doen.op.dit.netwerk..Het.expertisenetwerk.biedt.scholen.praktische.ondersteuning.bij.het.vormgeven.van.ouderbetrok-kenheid.en.verspreidt.informatie.over.bestaande.effectieve.methodieken..met.het.expertisenetwerk.heeft.Nieuw.West.een.structuur.gecreëerd.om.ervaringen.met.ouderbetrokkenheid.uit.te.uitwisse-ling.tussen.scholen.er.zijn.gezinnen.die.door.deze.ouderbetrokken-heidprojecten.van.scholen.niet.bereikt.worden.maar.wel.gebaat.zijn.bij.ondersteuning..Het.project.coach.je.Kind.biedt.daarom.risicogezinnen.met.kinderen.van.0.tot.16.jaar.specifieke.ondersteuning.bij.het.opvoeden.en.opgroeien..Ouders.krijgen.wekelijks.ondersteuning.en.leren.vaardighe-den.zodat.zij.op.eigen.kracht.en.met.voldoende.vertrouwen.hun.kinderen.kunnen.opvoeden.en.begeleiden..De.nadruk.ligt.hierbij.op.het.ontwik-kelen.van.structuur,.consequent.gedrag.en.overige.pedagogische.competenties.binnen.het.gezins-systeem..In.2008.hebben.25.gezinnen.vanuit.dit.project.ondersteuning.ontvangen.

Maatschappelijk vastgoedHet.ontwikkelen.van.maatschappelijk.vastgoed.is.een.belangrijke.en.relatief.nieuwe.taak.van.de.corporaties.die.voortvloeit.uit.de.Raamovereen-komst..maatschappelijk.vastgoed.zijn.gebouwen.waar.maatschappelijke.instellingen.zijn.gehuis-vest,.zoals.kinderopvang,.basisscholen,.medische.voorzieningen.en.instellingen.voor.zorg,.welzijn.en.sport..meestal.gaat.het.om.het.gebouwen.waarin.meerdere.maatschappelijke.organisaties.bij.elkaar.zitten,.zoals.een.school.met.een.welzijnsinstelling.en.kinderopvang..Hiervoor.wordt,.voor.zover.het.

geen.commerciële.instellingen.zijn,.een.niet-com-merciële.huurprijs.gevraagd..

In.de.Raamovereenkomst.is.afgesproken.dat.de.corporaties.ongeveer.92.000.m2.maatschappelijk.vastgoed.gaan.ontwikkelen.in.Nieuw.West.in.de.periode.tot.en.met.2015..Inmiddels.is.ongeveer.32.000.m2.daarvan.gerealiseerd.of.in.aanbouw.door.corporaties,.door.stadsdelen.of.andere.par-tijen..In.de.uitwerkingsplannen.is.door.de.corpo-raties.momenteel.het.ontwikkelen.van.nog.eens.64.000.m2.maatschappelijk.vastgoed.opgenomen..Het.totaal.komt.dus.ruim.op.96.000.m2..In.tabel.5.2.op.pagina.43.zijn.deze.cijfers.weergegeven...

58

Dit.heeft.met.name.te.maken.met.het.feit.dat.Koers.Nieuw.West.halverwege.2007.van.start.is.gegaan...De.focus.van.Koers.Nieuw.West.is.-.het.eerste.jaar.van.bestaan.-.gericht.geweest.op.de.opbouw.van.de.orga-nisatie..Daarnaast.zijn.de.projecten.jaargrens-overschrijdend.

In.2008.zien.we.de.projectuitgaven.Koers.Nieuw.West.fors.stijgen..Voor.het.jaar.2008.is.door.de.bestuurscom-missie.Nieuw.West.besloten.om.in.totaal.u.7.819.388.toe.te.kennen.aan.diverse.projecten.en.interventies..In.de.praktijk.is.u.8.272.000.uitgegeven..Het.verschil.tussen.deze.bedragen.is.met.name.te.verklaren.door.de.inzet.van.extra.mankracht.om.de.vertraging.van.2007.te.herstellen.en.de.uitvoering.van.het.programma.te.ver.snellen..Deze.kosten.waren.in.de.oorspronkelijke.begroting.niet.voorzien..De.versnelling.in.de.uitvoering.heeft.er.ook.voor.gezorgd.dat.een.deel.van.de.plannen..in.2007,.waarvoor.middelen.in.2007.zijn.toegekend,.pas..in.2008.tot.uitvoering.is.gekomen.en.is.gedeclareerd..

Tabel 2 Stand van zaken middelen Koers Nieuw West

d.d. januari 2009

budget.programma.Koers.Nieuw.West

Totaal.fonds.KNW.conform.oprichtingsbesluit u.40.000.000

Totaal.(harde).verplichtingen.5 u.24.800.000

Totaal.gereserveerd.6 u.4.700.000

Totaal resterend budget 2009 – 2010

(incl. alle reserveringen 2009 – 2010) w 10.500.000

Tabel 3 Gereserveerde en uitgegeven middelen per actielijn, d.d. januari 2009

Programma.Koers.Nieuw.West Totaal.budget.7. Totaal.uitgaven

Actielijn Economie w 1.933.000 w 693.000

Actielijn Leren en opgroeien w 8.749.000 w 4.342.588

.......algemeen u.314.000 .u.240.000

.......Tot.12.jaar u.4.172.000 u.2.019.000

.......12.tot.23.jaar u.4.263.000 u.1.847.000

Actielijn Integreren, participeren en werkgelegenheid w 4.890.000 w 1.062.000

.......Integreren.en.participeren u.2.312.000 .u.778.000

.......Werkgelegenheid u.2.578.000 .u.284.000

Actielijn Wonen en leven w 1.275.000 w 420.000

Actielijn Sport w 1.327.000 w 411.000

Actielijn Kunst en cultuur w 3.275.000 w 1.270.000

Algemene interventies 8 w 140.000 w 141.000

Bureaukosten w 3.200.000 w 1.859.000

5..Verplichtingen.op.basis.van.een.besluit.van.de.bestuurscommissie.Nieuw.

West..De.opgenomen.bedragen.zijn.maximaal..De.projecten.worden.

gemonitord.en.de.gelden.kunnen.worden.teruggetrokken...

6.bedragen.die.door.de.bestuurscommissie.zijn.gereserveerd.in.afwachting.van.

aanvullingen.op.het.projectplan..Verplicht.onder.voorbehoud..

7.Dit.is.inclusief.de.reserveringen.voor.2009.en.2010.

8.Dit.betreft.de.monitor.en.onderzoek

59

Colofon

uitgave.van.de.Gemeente.amsterdam Dienst.Wonen.en.Koers.Nieuw.West,.maart.2009

Samenstelling.en.redactie Policy.Productions

eindredactie Dienst.Wonen.en.Koers.Nieuw.West

met.speciale.dank.aan de.Federatie.van.Woning.corporaties.voor.bijdragen.en.advies

Vormgeving de.zoele.haven

Fotografie Katrien.mulder

Druk PrimaveraQuint

Oplage 1000

aan.deze.uitgave.kunnen.geen.rechten.worden.ontleend

Dienst Wonen Koers Nieuw WestJODeNbReeSTRaaT.25

POSTbuS.1900

1000.bX.amSTeRDam

WWW.WONeN.amSTeRDam.Nl

maRIuS.baueRSTRaaT.30

POSTbuS.9096

1006.ab..amSTeRDam

WWW.KOeRSNIeuWWeST.amSTeRDam.Nl

60