Vergeet het beste niet

9 789021 142180

|

In dit boek biedt Anselm Grün de lezer voor elke dag van het jaar

een tekst aan ter overweging. Het zijn korte beschouwingen

waarin de praktische levenswijsheid van de lange monastieke

traditie doorklinkt en naar onze tijd wordt vertaald.

De teksten kunnen ons helpen om open te blijven staan voor

de spirituele dimensies van het leven en bieden de mogelijkheid

tot een dagelijks meditatief moment. Door dagelijks even stil te

staan bij onze innerlijke stem, kunnen we in de werkelijkheid

van alledag beter bij onszelf blijven.

Vergeet het beste niet is een verzameling oriëntatiepunten die

ons door het jaar heen leiden, een verzameling teksten ter reflec-

tie die ons kunnen helpen om trouw te blijven aan onze diepste

verlangens.

Dr. Anselm Grün (1945) is monnik van de benedictijnerabdij

Münsterschwarzach (Duitsland). Hij is tevens geestelijk leider

van een retraitehuis voor priesters en kloosterlingen.

Hij publiceerde talrijke boeken, die in vele talen zijn uitgegeven.

Bij uitgeverij Meinema verschenen eerder van zijn hand Ieder zijn

engel, Bidden met de woestijnvaders, Vriendschap en Jouw naam.

www.uitgeverijmeinema.nl

me

ine

ma

-p

elc

km

an

s

Vergeet hetbeUe niet

Vergeethetbesteniet

NUR 707 - ISBN 978 90 211 4218 0

Vergeet het beste niet herdruk plano:Vergeet het beste niet om plano 16-09-2008 10:05 Pagina 1

Vergeet het beste niet 160 herdruk:Vergeet het beste niet 160 24-09-2008 15:01 Pagina 2

anselm grün

MVergeet hetbeste niet

Inspiratie voorelke dag

t w e e d e d r u k

u i t g e v e r i j m e i n e m aZo e t e rme e r

u i t g e v e r i j p e l c k m a n sKap e l l e n


Oorspronkelijke uitgave: Grün, Vergiss das Beste nicht,

Hrsg. Anton Lichtenauer

© Verlag Herder Freiburg im Breisgau, 6. Auflage 2003

Nederlandse vertaling: Ton van der Stap

© 2004 Uitgeverij Meinema, Zoetermeer

Boekverzorging: Mulder van Meurs, Amsterdam

Meer informatie over dit boek of over andere uitgaven van

Uitgeverij Meinema vindt u op: www.uitgeverijmeinema.nl

Tweede druk 2008

isbn 978 90 211 4218 0 (Nederland)

isbn 978 90 289 5166 2 (België)

nur 707

d/2008/0055/169

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd,

opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm

of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of

op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond

van artikel 16B Auteurswet 1912 j° het Besluit van 20 juni 1974 St.b. 351,

zoals gewijzigd bij Besluit van 23 augustus 1985, St.b. 471 artikel 17 Auteurswet, dient

men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting

Reprorecht (Postbus 882, 1180 AW Amstelveen). Voor het overnemen van gedeelte(n) uit

deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet

1912) dient men zich tot de uitgever te wenden.


inhoud

voorwoord 7

januari 11

februari 23

maart 33

april 47

mei 61

juni 71

juli 83

augustus 97

serptember 109

oktober 121

november 135

december 147


voorwoord

Veel sprookjes kunnen ons uitleggen hoe wij met onze wensenomgaan. Maar ze vertellen ons ook, hoe wij meestal nauwelijksweten wat nu eigenlijk goed en wenselijk voor ons is. Zo horen wijbijvoorbeeld over een boer, die van een fee drie wensen mag doen;het eerste dat hij wenst is dat het ophoudt met regenen, want dankrijgt hij beter weer. Maar als er dan helemaal niets meer wil groei-en, denkt hij het een tweede keer slimmer aan te pakken, en hijwenst dat het alleen nog ’s nachts regent. En als dan de nachtwakerbezwaar gaat maken, is zijn derde wens dat alles weer zal zijn zoalshet vroeger was. Anselm Grün, die dit oude sprookje vertelt,gebruikt het als aanleiding om ons in onze eigen situatie een paarpertinente vragen te stellen: ‘Wat zijn onze echte wensen? Waaraanhebbenwij behoefte?Waar streven wij naar, en wat zoudenwij wil-len bereiken?’

Verlangens en dromen zijn de motor van ons leven. Maar somsblijven wij met onze onverhelderde wensen maar in een kringetjeronddraaien, en achter de bereikte doeleinden worden steeds weerandere zichtbaar. De hoop op het definitieve geluk verandert mee,zoals de horizon. Wensen kunnen ons ertoe brengen om telkensweer op te breken, niet stil te blijven staan. En verlangen is, zegtmen, het begin van alle verandering. Maar onszelf vastleggen opdoeleinden kan ook verlammend werken. Allerlei dingen wordenons als begerenswaard voorgespiegeld. En tenslotte kunnenwij ookin het labyrint van onze eigen wensen verdwalen.

Op het eind van een dag, op het eind van een jaar vragen wij onswel eens af: hebben wij bereikt wat wij wilden? Hebben wij juistgehandeld? Daar gaat het toch in feite om, altijd weer: kijken of wijnog op de goede weg zijn. Ons afvragen of de dagelijkse jachtigheidnog wel te verenigen is met het diepe ritme van ons leven, of wij

7


niet worden verscheurd tussen datgene wat wij met ons leven wil-len, en datgene wat anderen van ons verwachten.

Wij hebben tegenwoordig het gevoel zo weinig tijd te hebben,omdat de mogelijkheden waartussen wij kunnen kiezen op eenverwarrende manier steeds talrijker worden, omdat de maalstroomvan mogelijkheden steeds duizelingwekkender wordt. Met tijdma-nagement alleen kunnen wij dat niet beheersen. We hebben ooktijd nodig voor de ziel. Om te weten wat wij echt willen, waar wijstaan met ons leven, hebben wij onderbrekingen nodig, pauzeswaarin wij ons losmaken van de hectische routine, even stilstaan ennagaan, of het urgente ook werkelijk het belangrijkste is, of datge-ne wat ons drijft en wat wij najagen ook werkelijk datgene is watwij eigenlijk het liefste willen.

‘Vergeet het beste niet!’ Dit boek is een aanbod om van zo’nmoment van onderbreking een dagelijks ritueel te maken. Het zijnteksten om ’s avonds te lezen: om na te gaan of de melodie van dedag harmonieert met datgene, wat ons als levensmelodie is toebe-dacht. Of ’s morgens: om alles wat op ons toekomt te plaatsen ineen licht, waarin wij de dingen nieuw kunnen zien en beoordelen.

AnselmGrün heeft demethode van de ‘tegenspraak’ herontdektdie de oude monniken kenden. ‘Tegenspraak’ betekent hier: tegen-over iets dat op ons afstormt en macht over ons probeert te krijgeniets anders, positiefs plaatsen. Tegen de verleiding om alles in onsleven te beoordelen naar het nut ervan de herinnering levend hou-den aan de laatste, absolute waarde die wij hebben – als wij onszelfmaar in het juiste licht zien. Een nieuwe blik kan het alledaagseleven veranderen, onze speelruimte vergroten, wonderen teweeg-brengen.

Dat was uiteindelijk ook de boodschap van het sprookje van dedrie wensen: wie zich altijd alleen maar in het oppervlakkige stort,loopt vast en komt niet verder. Maar alles kan anders worden alswij ons iedere dag rekenschap geven van de vragen: ‘Wat wil ik wer-kelijk? Waar heb ik echt behoefte aan? Waar streef ik naar, wat zouik willen bereiken?’

8


Het dagelijks lezen van een korte tekst houdt antwoorden uit depraktische levenskennis van een lange traditie levend. Zichdaardoor in het eigen bestaan laten inspireren en dat dan iederedag in praktijk proberen te brengen – iets beters kunnen wij nau-welijks voor onszelf doen.

Anton Lichtenauer

9


januari

1Als wij nieuwjaar vieren, merken wij iets van de fascinatie van hetnieuwe, het onvervalste, het onaangeraakte. Het nieuwe heeft zijn ei-gen glans. Nieuwe kleren aantrekken bijvoorbeeld betekent altijd ook,zich nieuw voelen, zich mooier voelen dan in de oude kleren. Daaringaat ook altijd de hoop schuil, een nieuwe mens te zijn, zich anders tegaan gedragen, door anderen niet meer met de oude rol te worden ge-identificeerd. De nieuwe verschijning moet ons ook aanmoedigen omnieuwemogelijkheden uit te proberen, ons op een nieuwemanier aananderen te geven, nieuwewoorden te vinden, nieuwe gebaren, nieuwereacties, nieuwe wegen te gaan. Op nieuwjaar hopen wij, dat nietalleen onze kleren en onze rollen nieuw worden, maar een heel jaar.Juist op nieuwjaar hopen wij op een nieuw begin.

2Veel mensen maken bij het begin van een jaar of bij het begin vaneen week of een dag een voornemen. Ze zijn enthousiast over eenboek dat ze hebben gelezen. Daardoor aangespoord, zouden ze directhun leven willen veranderen. Of ze hebben bij een lezing gehoord,hoe ze beter met hun tijd kunnen omgaan, hoe ze van hun foutenkunnen leren. En zo gaan ze vol vuur aan het werk. Maar al gauw ebthun elan weg. Het wordt te lastig, en ze geven het op. Ineens is hetniet meer leuk om aan zichzelf te werken. Het heeft toch allemaalgeen zin. Ik weet, dat ik toch niet verder kom.Maar met het opgevenvan hun voornemen geven ze een stuk van zichzelf op. Ze vertrou-wen zichzelf niet meer. Ze berusten. De oude abt Poimen zei tegeneen jonge monnik die van dat soort moedeloze gedachten was ver-vuld: ‘Wat heeft het voor nut, een handwerk te kiezen en het niet tewillen leren?’ Leer het handwerk van je menswording en houd opmet jammeren!

11


3Het woord ‘beginnen’ betekent oorspronkelijk ‘ontginnen’. Begin-nen gaat moeizaam. Je leven lijkt een stuk land vol distels en stenen,begroeid met struiken en onkruid, chaotisch, onherbergzaam. Wil jehet in cultuur brengen, dan moet je eerst een deel omspitten. Jekunt niet het hele stuk land van je leven binnen een jaar in cultuurbrengen. Kies welk stuk van je land je dit jaar in cultuur wilt gaanbrengen.

4De brede weg is de weg die iedereen gaat. Je moet je eigen heel per-soonlijke weg vinden. Het is niet voldoende, je te richten naar ande-ren. Je moet er goed op letten, wat jouw weg is. En dan moet je moe-dig beslissen, die weg te gaan, ook al voel je je daarop heel eenzaam.Alleen jouw heel persoonlijke weg zal je helpen jezelf te ontwikkelenen je brengen tot het ware leven.

5Wat zijn de gedachten, die diep in ons hart staan geprent? Wat is onsdiepste verlangen?Wat zou ikmetmijn levenwillen verkondigen? …Ieder mens heeft een profetische zending, die alleen hij te volbren-gen heeft. Als wij ons afvragen, wat voor sporen wij in deze wereldwillen achterlaten, dan komen wij in contact met het unieke, onver-valste beeld dat God zich van ons heeft gevormd.

6Toen het goddelijk kind geboren was, gingen sterrenwichelaars uithet Oosten op weg om het kind te aanbidden. Ook zij luisteren naardromen. Maar ze verbinden hun dromenmet de wetenschap over desterren en met hun historische kennis. Zo bereiken ze hun doel. Dester wijst hun de weg, ze informeren in Jeruzalem naar het kind. Enals ze het gevonden hebben, vallen ze neer en aanbidden het. In dedroom vernemen ze van God, dat ze langs een andere weg naar huisterug moeten keren. En ze gehoorzamen, net zoals Josef, aan wie nu

12


opnieuw in een droom een engel verschijnt om hem op te roepennaar Egypte te vluchten. En gehoor gevend aan een droom keert Josefweer naar Israël terug. Zo wordt de geboorte van Jezus helemaal doordromen begeleid. In de droom verneemt Josef van het geheim vanMaria en het geheim van het goddelijk kind. En de droomwijst hemde weg, die hij gehoorzaam gaan moet. Dromen verplichten dus. Zewillen hun uitwerking hebben in de werkelijkheid van het leven.

7De drie koningen gaan samen op weg. Ze horen bij elkaar. Ze latenhun weg niet door hun ambtenaren uitzoeken, maar ze luisterennaar de stem van hun hart. Daar, in hun hart, hebben zij een stergezien, de ster van hun verlangen. Ze gaan de weg van het verlangenop. Het is een lange pelgrimstocht. Onderweg worden ze moe. Maarze gaan verder, omdat ze afgaan op het verlangen van hun hart. Enze bereiken het doel. De ster wijst hun de weg. Maar ook het gesprekmet Herodes en zijn schriftgeleerden is nodig, om precies geïnfor-meerd te raken over het doel. Wij moeten luisteren naar het eigenhart, maar ook altijd weer afgaan op raad, om in het gesprek de stemvan het eigen hart beter te kunnen horen.

8Neem je dromen ernstig. Dromen kun je niet afdwingen, ze zijn eengeschenk van God. Als God ook niet meer spreekt in onze dromen,raken wij ons gevoel voor richting kwijt. Onze diepste overtuigin-gen, die ons dragen, komen niet voort uit rationele overwegingen, zehebben diepere wortels. En een van die wortels is ook de droom, dieons een innerlijke zekerheid geeft over wat goed is voor ons. Je dro-men ernstig nemen is geen bijgeloof, maar een uiting van vroom-heid. Omdat wij rekening houden met God in onze dromen, gevenwij er aandacht aan. En wij zijn blij, als hij ons in onze dromen altijdweer zegt, welke stappen nu voor ons noodzakelijk zijn. De droom-beelden geven ons de richting aan waarin wij vervolgens zelf moetengaan.

13


14

9De ster die aan het firmament van je hart staat, is een beeld voor hetverlangen dat je drijft. Vertrouw je verlangen, volg het tot de uiter-ste grens.

10Elk nieuw begin maakt ons altijd aanvankelijk bang. Want het oude,vertrouwde moet worden afgebroken. En terwijl ik afbreek, weet iknog niet wat er opmij afkomt. Het onbekende roept inmij een gevoelvan angst op. Tegelijk schuilt er in het brekenmet het oude een belof-te, de belofte van iets nieuws, van iets dat nog nooit is geweest, datnog nooit is gezien. Als een mens niet steeds weer opbreekt, verstartzijn leven. Wat niet verandert, veroudert en gaat ons benauwen.Nieuwe levensmogelijkheden willen een kans krijgen.

11Wij moeten in ons leven steeds weer opnieuw geboren worden. Zoalleen blijft ons leven vitaal. Een crisis, waardoor alles ineenstort watwij tot dan toe hebben opgebouwd, kan een kans op een nieuwegeboorte zijn. Het vuur waarin wij terechtkomen, kan een beeld zijnvoor het nieuwe dat in ons geboren wil worden.

12Maar afscheid nemen doen wij niet alleen van mensen. Wij moetenook afscheid nemen van gewoonten, perioden in ons leven, levenspa-tronen. Wie nooit van zijn kindertijd afscheid heeft genomen, zalaltijd infantiele eisen aan zijn omgeving stellen. Wie nooit van zijnpuberteit afscheid heeft genomen, zal altijd de gevangene blijvenvan de illusies, die hij zich van het leven heeft gemaakt. Wij moetenafscheid nemen van onze jeugd als wij volwassen willen worden, vanons vrijgezellenbestaan als wij willen trouwen, van ons beroep alswij ouder worden.


13Wij moeten voortdurend ons verleden loslaten, om open te staanvoor de toekomst. Wie altijd maar blijft hangen in zijn kindertijd,wordt nooit volwassen. Het verleden loslaten betekent innerlijkehoudingen loslaten. Ik kanmij niet eeuwig aanmensen blijven vast-klampen, niet aanmijn ouders en niet aanmijn schoolkameraden ofaan mijn vrienden. Ik kan mij niet aan bepaalde plekken vastklam-pen, aan mijn vaderland of aan de plaatsen die mij vertrouwd zijngeworden. Altijd weer moet ik gewoonten loslaten, opgeven wat mijvertrouwd is, om in het heden aanwezig te kunnen zijn, om voornieuwe dingen open te staan.

14Hoemeer ik vecht tegenmijn gespletenheid, des teminder bereik ik.Integendeel, als ik mijn innerlijke tweespalt frontaal aanval, roep ikzo’n sterke tegenkracht op dat ik daar niet tegen opgewassen ben.

Dat weet ik uit eigen ervaring. Ik heb vaak gedacht, dat ik tochooit al mijn gebreken overwonnen zou hebben, en altijd weer heb ikmij eraan geërgerd dat ik weer in mijn oude fouten teruggevallenwas. Na elke terugval heb ik mij voorgenomen, nog consequenter tezijn, nog beter van tevoren na te gaanwanneer ik het risico zou lopende fouten te herhalen. Dat heeft wel eens iets inmij uitgericht en tengoede gekeerd, maar ik ben toch steeds weer bedrogen uitgekomen.En dan was ik daar weer kwaad over. Ik heb mezelf beschuldigd, hebmezelf afgewezen en daarmee de tweespalt alleen maar grotergemaakt. Pas toen ik mij in mijn onmacht om de gespletenheid uiteigen kracht te overwinnen aan God overgaf, heb ik ineens een diepeinnerlijke vrede gevoeld.

15Wij kunnen onszelf niet kennen als wij onszelf niet liefhebben. Enalleen de liefde doet ons dieper in onszelf doordringen en inzien wiewij in waarheid zijn. Zichzelf liefhebben is iets anders dan zichzelfkoesteren.

15


16Veel mensen denken tegenwoordig, dat het het belangrijkste is, nietop te vallen, geen fouten te maken. Dan loopt je carrière geen gevaar.Danword je in de groep niet bekritiseerd. Dan hoef je geen ontslag tenemen uit je functie. Dan zul je succes hebben in het leven. Maar dierisicomijdende houding belemmert in werkelijkheid het leven. Wieabsoluut geen fouten wil maken, doet alles verkeerd. Want hij waagtniets, hij neemt geen enkel risico. En zo kan er ook nooit iets goedstot stand komen.

17Het is een oerverlangen in de mens, ooit ergens helemaal thuis tekomen en zich daar voorgoed te vestigen, ooit een onderdak te vin-den om geborgen te zijn. Als eenmens het ergens naar zijn zin heeft,zou hij daar wel zijn tent willen opslaan en daar voor eeuwig blijven.Maar tegelijk weet hij ook, dat hij hier op dezewereld nooit voorgoedeen thuis vindt. Hij moet zich voortdurend opnieuw op weg bege-ven. Hij moet altijd weer opbreken. Hij moet de tent die hij heeftgebouwd en waarin hij zijn intrek heeft genomen afbreken, om ver-der te komen op zijn weg. Opbreken veronderstelt afbreken. Hetoudemoet worden afgebroken. Het kan zo niet eeuwig voortgaan. Ikkan niet eeuwig blijven waar ik nu toevallig ben.

18De mens moet veel loslaten, wil het goed met hem gaan. Hij moetloslatenwat slecht is en voortkomt uit eigenzinnigheid enwillekeur.Maar ook goede dingen, voor zover die zijn vooruitgang belemme-ren. Want het goede kan de vijand van het betere zijn en het demensverhinderen verder te komen op zijn weg naar God.

19Een spreekwoord zegt: ‘De weg naar de hel is geplaveid met goedevoornemens.’ Als jij je steeds weer iets voorneemt maar het niet uit-voert, dan bereid je jezelf een hel, nu al. Dan wordt je leven nu al een

16


vuur van zelfverwijten en zelfbeschuldigingen dat je verteert.Zonder volharding is er in je leven geen duurzaamheid. Duur komtvan durare, blijven, duurzaam zijn, zich uitstrekken. Als je zondervolharding aan het werk gaat, zul je nooit vaste grond onder de voe-ten krijgen. Je vliegt dan alle kanten uit en proeft even aan alles.Maar er kan niets groeien. Alleen als iets wortel kan schieten, komthet duurzaam tot stand.

20Eenmensmoet zichzelf in de eerste plaats een realistisch doel stellenen niet allerlei illusies najagen. Je moet er op letten wat je werkelijkkunt veranderen enwat nu eenmaal je aard is waarmee je jezelf moetverzoenen. Maar als je het voornemenmaakt om iets bij jezelf te ver-anderen, dan moet je je daar ook aan houden. Als dat niet lukt, moetje je afvragen of je het misschien verkeerd hebt aangepakt of jezelfteveel hebt voorgenomen. Dan begin je met bescheidener voorne-mens temaken. Maar daar houd je je dan ook aan. En dan zul je zien,dat je volharding beloond wordt.

21Voornemens die wij maken dienen vaak als uitvluchten om nietsaan ons leven te hoeven veranderen. Wij nemen ons wel voor omaan onszelf te werken, een stap verder te komen, maar in werke-lijkheid blijven wij stilstaan. De voornemens sussen ons geweten,maar er komt niets uit voort. Een medebroeder was van mening,dat voornemens het veiligste middel waren om ons te verhindereniets in ons leven in beweging te brengen. Want het voornemenloopt altijd voor ons uit, het richt zich op de toekomst en heeftgeen greep op het heden. Ik vlucht voor de uitdaging van het ogen-blik van nu, naar de onverplichtende toekomst. In plaats van veelvoornemens te maken, zouden wij heel voor de hand liggende din-gen moeten inoefenen.

17


22Iedermens is verantwoordelijk voor het klimaat dat hij om zich heenschept. Dat begint al bij de gedachten. Wij moeten ons denken toet-sen en ons afvragen, waar wij onbewust toegeven aan bepaalde voor-oordelen. Ons denken zal uiting vinden in ons spreken en handelen.Daarom begint verzoening bij ons denken.

23Leer de kunst om te zijn, intens te leven. Probeer gewoon eens ombewust langzamer te lopen, als je bij je werk op kantoor van het enevertrek naar het andere wilt. Probeer op een wandeling bewust elkestap te beleven, waar te nemen hoe je de aarde aanraakt en weer los-laat. Kleed je ’s avonds langzaam uit. Je zult zien hoe alles dan sym-bool wordt, hoe het afleggen van je kleren het afleggen van de dagmet zijn last kan worden.

24Oplettendheid heeft met ontwaken te maken. Wie aandachtig opzijn adem let, wie aandachtig zijn schreden richt, wie aandachtigde lepel in zijn hand neemt, wie helemaal aanwezig is bij wat hij opdat moment doet, die ontwaakt. De oplettendheid wil ons in con-tact brengen met de dingen, met de mensen. Aan een zenmonnikwerd eens gevraagd, wat nu eigenlijk zijn meditatiepraktijk was.Hij antwoordde: ‘Als ik eet, dan eet ik. Als ik zit, dan zit ik. Als ik sta,dan sta ik. Als ik loop, dan loop ik.’ ‘Dat is toch niets bijzonders,’merkte de vragensteller op, ‘dat doen we toch allemaal.’ Maar demonnik zei: ‘Nee, als jij zit, dan sta je al. En als je staat, dan ben jeal op weg.’

25Dit is het inzicht van de spirituele traditie: ieder mens heeft in hethuis van zijn ziel bijzondere ruimten waar hij beschutting vindt enwaar hij tot creatieve inkeer kan komen. Daar wonen de engelen bijhem in en leiden hem naar de lichtheid van het zijn, de tederheid en

18


liefde en levenslust. Engelen geven zijn ziel vleugels. Ze verlenen aanzijn geest vleugels van fantasie, zodat hij zich uit de banaliteit vanhet oppervlakkige kan verheffen en de hemel open kan gaan bovende leegte van zijn woestijn. De engelen schenken ons de ervaring, datwij op een bijzondere manier beschermd en geborgen zijn. Wij zijnnooit alleen gelaten.

26Aandacht bij alles wat ik doe geeft aan mijn leven een dimensie vantederheid. Ik ben helemaal aanwezig, helmaal een met mezelf en dedingen. Maar die aandacht is ons niet zomaar geschonken. Ze moetdagelijks worden ingeoefend.

27Geef aandacht aan je engel. Engelen zijn boden van God. Ze verkon-digen Gods woord aan de mensen. Ze wijzen hen op Gods helpendeen genezende nabijheid. Ze grijpen in hun leven in, beschermen hentegen gevaren, behoeden hen op hunwegen, en ze spreken tot hen indromen. Engelen zijn de gezanten van een andere, diepere werkelijk-heid. Ze zijn beelden van ons verlangen naar geborgenheid en eenthuis, naar lichtheid en vreugde, levendigheid en liefde. Ze verbin-den hemel en aarde met elkaar. Ze openen de hemel voor ons, en zegeven aan ons leven een hemelse glans.

28De engelen willen in ons iets oproepen dat wij in de bedrijvigheidvan het alledaagse leven vergeten of verwaarlozen. Het is een mooiegedachte, zich voor te stellen datmij in dit jaar de engel van de trouwbegeleidt of de engel van de tederheid, dat God mij een engel zendtdie mij inwijdt in het geheim van de trouw of de tederheid.

Engelen zijn onze begeleiders op onze levensweg, boden van dehoop dat wij niet doelloos leven, dat wij kunnen aankomen bij hetdoel van ons leven.

19


29Engelen verschijnen dan ook in verschillende gedaanten. Ze beheer-sen de kunst van de gedaanteverwisseling. Ze veranderen zich in eenmens, die ons op onze weg begeleidt. Ze veranderen zich in een artsdie onze wonden geneest, een therapeut die ons uit de gevangen-schap van ons neurotische patroon bevrijdt, een priester die onzeschuldgevoelens van ons wegneemt. ‘Engelen komen onverhoopt,’staat in een hedendaags lied. Soms is het je vriend of vriendin die jeeen woord zeggen waardoor alles in een nieuw licht komt te staan.Soms is het een kind dat je aankijkt en je laat zien hoe onbelangrijkde problemen zijn waarmee je worstelt.

Engelen zijn de kunstenaars van de gedaanteverandering. Maarde engel van de gedaanteverandering wil jou graag binnenvoeren inhet geheim van jouw gedaanteverandering.

30Alles wat er in je is, heeft zijn betekenis. Maar wij moeten ook vangedaante veranderen. Je angst is goed. Ze laat je vaak zien, dat je in jeleven een verkeerde grondhouding hanteert. Misschien denk je wel,dat je alles volmaaktmoet doen en geen foutenmagmaken. Dan laatje angst je zien, dat je met een dergelijke houding jezelf schadeberokkent. En je angst nodigt je uit, eenmeermenselijkeweg te gaandie je helpt te leven. Ook je woede is goed. Als je die toelaat en gron-dig onderzoekt, kan je woede veranderen in nieuwe vitaliteit. Danlaat je woede je misschien wel zien, dat je je tot nu toe alleen maarnaar anderen hebt gericht. Nu wil je eindelijk zelf leven. Zo kan jewoede in nieuwe levensenergie veranderen.

De sprookjes hebbenweet van het geheim van de gedaanteveran-dering. In sprookjes worden mensen in dieren en dieren in mensenveranderd. In sprookjes kan alles veranderen. Dat laat ons zien, dat jevoor niets in jezelf bang hoeft te zijn. Ook in jou kan alles vangedaante veranderen.

20


31De engel van het risico moge je ruggensteun geven en je de ruimteschenken om vrij te zijn en jezelf te wagen en op je innerlijke impul-sen af te gaan zonder je aan alle kanten te moeten beveiligen. Dewereld zal je dankbaar zijn, als je iets nieuws waagt, als je niet eerstaan de hele wereld toestemming vraagt om je ideeën in daden om tezetten.

21


Vergeet het beste niet

Documents

Transcript of Vergeet het beste niet