verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva...

35
653010a

Transcript of verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva...

Page 1: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

653010a

Page 2: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

2 653010a

verbaluri nawili analogiebi

am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. daadgineT, ra

saxisaa es mimarTeba.

savaraudo pasuxTa yovel variantSi mocemulia, aseve, mniSvnelobiT

urTierTdakavSirebuli sityvebis wyvili. airCieT maTgan is wyvili, romelSic

sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi arsebuli mimarTebis

msgavsia (analogiuria). pasuxis arCevisas gaiTvaliswineT wyvilebSi sityvaTa

Tanmimdevroba.

1. Zieba : aRmoCena (a) msjeloba : azrovneba (b) qmedeba : Semoqmedeba (g) damuSaveba : mopirkeTeba (d) Sejibri : gamarjveba 2. koreqtori : koreqturuli Secdoma (a) Jurnalisti : Jurnali (b) monarqi : monarqia (g) mexanZre : xanZari (d) mewisqvile : wisqvili 3. acra : imuniteti (a) reklama : interesi

(b) matiane : istoria

(g) amocana : miniSneba

(d) qaragma : saidumlo

4. morevi : qarborbala (a) zvavi : mewyeri

(b) vulkani : lava

(g) Stormi : Sxefi

(d) gamyinvareba : yinuli

5. niRabi : fariseveli (a) saTvale : dakvirvebuli

(b) airwinaRi : momwamlavi

(g) javSani : SeSinebuli

(d) naWuWi : gulCaTxrobili

Page 3: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

3 653010a

winadadebebis Sevseba am saxis davalebebSi mocemulia winadadebebi, romlebSic ramdenime sityvaa

gamotovebuli. gamotovebuli sityvebi winadadebaSi xazebiT aris aRniSnuli. erTi xazi zogjer erT sityvas gulisxmobs, zogjer ki _ ramdenimes.

savaraudo pasuxTa yovel variantSi mocemulia sityvaTa jgufi, romlis nawilebi erTmaneTisgan daxrili xazebiTaa (/) gamijnuli. airCieT pasuxis is varianti, romlis TiToeuli nawilis Tanmimdevrulad Casma Sesabamis gamotovebul adgilebSi azrobrivad gamarTul winadadebas mogvcems. 6. goeTe axalgazrda poetebs urCevda, mcire moculobis _____ did Txzulebebs _____ : did poetur qmnilebaze muSaoba _____ , xolo axalgazrdebs _____ .

(a) nawarmoebebze dro ar daexarjaT da pirdapir / SesWidebodnen / calmxrivobas

ver itans / jer kidev ar aqvT mravalmxrivi codna movlenaTa Sesaxeb

(b) nawarmoebebze muSaobiT daewyoT da / ar SesWidebodnen / mravalmxriv codnas

moiTxovs / jer kidev calmxrivi warmodgena aqvT movlenaTa Sesaxeb

(g) nawarmoebebze muSaobiT daewyoT da / ar SesWidebodnen / calmxrivobisgan

Tavis daRwevis saukeTeso gzaa / swored mravalmxrivi codna akliaT

(d) nawarmoebebze dro ar daexarjaT da pirdapir / SesWidebodnen / xels uwyobs

mravalmxrivi codnis SeZenas / yvelaze naklebad swored calmxrivoba

axasiaTebT

7. qveynis _____ ar gvaZlevs safuZvels fiqrisTvis, rom, raki qveyana _____ , akeTos yvelaferi, rac moesurveba. ______ , mas, rogorc moqalaqes, _____ ,

vidre hqonda manamde, sanam _____ qveynis moqalaqe gaxdeboda.

(a) dapyroba / Tavisuflebas kargavs, adamians eZleva ufleba / piriqiT /

moqmedebisTvis naklebad farTo asparezi rCeba / damoukidebeli da

Tavisufali

(b) dapyroba / Tavisuflebas kargavs, adamians aRar aqvs ufleba / marTlac /

moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili

(g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac /

kidev ufro meti sapasuxismgeblo movaleoba uCndeba / dapyrobili

(d) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aqvs ufleba / piriqiT / kidev ufro

meti sapasuxismgeblo movaleoba uCndeba / damoukidebeli da Tavisufali

Page 4: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

4 653010a

8. amerikis SeerTebul StatebSi revolucia iyo Tavisuflebisken _____

swrafvis Sedegi da ara _ _____ nayofi. _____ igi warimarTa ara _____ ,

aramed, piriqiT, _____ .

(a) kargad gaazrebuli / raRac bundovani, gaurkveveli impulsebis / amitomac /

uwesrigobisaken ltolviT / wesrigisa da kanonebisadmi pativiscemiT

(b) instinqturi, gaucnobierebeli / kargad gaazrebuli politikis / amis

miuxedavad, / wesrigisa da kanonebisadmi pativiscemiT / yovelgvari wesrigis

darRvevisken ltolviT

(g) kargad gaazrebuli / raRac bundovani, gaurkveveli impulsebis / amis

miuxedavad, / wesrigisa da kanonebisadmi pativiscemiT / uwesrigobis Tavidan

acilebis motiviT

(d) instinqturi, gaucnobierebeli / kargad gaazrebuli politikis / amitomac /

uwesrigobisaken ltolviT / wesrigisa da kanonebisadmi pativiscemiT

9. inglisis konstituciiT, TemTa palata mefes akontrolebs, rac ori

faqtoriTaa gamarTlebuli: erTi, rom _____ , sazogadoeba ______ endos mefes,

radgan absoluturi Zalauflebisken swrafva _____ ; meorec, rom TemTa palata,

romelic swored monarqis kontrolis mizniTaa arCeuli, _____ imsaxurebs.

(a) dauSvebelia / brmad / adre Tu gvian TemTa palatis wevrebsac ki uCndebaT /

ndobas kidev ufro naklebad

(b) dauSvebelia / brmad / monarqis Tandayolili avadmyofobaa / met ndobas

(g) sasurvelia / brmad ar / iSviaTad aris damaxasiaTebeli monarqisaTvis / met

ndobas

(d) sasurvelia / brmad ar / monarqis mimarT undoblobas warmoSobs / ndobas

kidev ufro naklebad

Page 5: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

5 653010a

logika am saxis davalebebi gansxvavdeba erTmaneTisgan monacemebisa da gamosatani

daskvnebis TvalsazrisiT. amitom gansakuTrebuli yuradReba miaqcieT SekiTxvas, romelic axlavs TiToeul davalebas, da mocemuli variantebidan airCieT Sesabamisi pasuxi.

zogierT SekiTxvaze pasuxis gacemas gagiadvilebT monacemebis gamosaxva naxazis formiT. 10. Sua saukuneebis qalaqs oTxi karibWe aqvs _ aRmosavleTiT, dasavleTiT, CrdiloeTiT da samxreTiT. TiToeul karibWesTan maRali saguSago koSki dgas. amasTan cnobilia:

• aRmosavleTis koSki ufro maRalia, vidre dasavleTisa. • samxreTis koSki ufro maRalia, vidre dasavleTisa. • CrdiloeTis koSki ufro dabalia, vidre aRmosavleTisa.

qvemoT CamoTvlilTagan, simaRlis mixedviT koSkebis romeli ganawileba (I _ yvelaze maRali, IV _ yvelaze dabali) Seesabameba am monacemebs? I II III IV (a) samxreTis dasavleTis aRmosavleTis CrdiloeTis (b) dasavleTis aRmosavleTis CrdiloeTis samxreTis (g) CrdiloeTis samxreTis aRmosavleTis dasavleTis (d) samxreTis aRmosavleTis dasavleTis CrdiloeTis 11. mocemulia ori debuleba:

• Tu zRvispireTSi wvima male ar Sewydeba, iq turistuli sezoni ar

gaixsneba.

• Tu zRvispireTSi turistuli sezoni gaixsneba, mTis kurortebze

damsvenebelTa raodenoba Semcirdeba.

maSasadame, Tu zRvispireTSi turistuli sezoni gaixsna, iq wvima male

Sewyvetila.

es daskvna:

(a) gamomdinareobs mxolod orive debulebidan erToblivad

(b) gamomdinareobs TiToeuli debulebidan meorisgan damoukideblad

(g) gamomdinareobs mxolod erT-erTi debulebidan meorisgan damoukideblad

(d) ar gamomdinareobs mocemuli debulebebidan

Page 6: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

6 653010a

12. erT mwkrivad awyvia oTxi sxvadasxva feris kolofi: wiTeli, yviTeli, mwvane da TeTri. TiToeulSi devs Semdegi oTxi sagnidan erT-erTi: beWedi, samajuri, mZivi an werili. amasTan, cnobilia: • werili da beWedi ar devs wiTel kolofSi. • TeTr kolofSi ar devs arc samajuri da arc werili. • kolofi samajuriT moTavsebulia uSualod mwvane kolofsa da im kolofs

Soris, romelSic mZivia. • yviTelsa da mwvane kolofebs Soris erTi kolofi devs. ra devs mwvane kolofSi? (a) beWedi (b) samajuri (g) mZivi (d) werili 13. mocemulia sami winadadeba: I. amfibiebi arseboben da yvela amfibia civsisxliania. II. arc erTi cxoveli, romelmac curva ar icis, ar aris amfibia. III. arc erTma cxovelma, romelic civsisxliania, ar icis curva.

qvemoT CamoTvlilTagan romeli debuleba aRwers sworad am winadadebebs Soris mimarTebas? (a) I da II winadadebebidan gamomdinareobs III (b) II da III winadadebebidan gamomdinareobs I (g) Tu I da III winadadebebi WeSmaritia, maSin II winadadebac WeSmaritia (d) Tu I da II winadadebebi WeSmaritia, maSin III winadadeba mcdaria

14. gamomcemlobam, romelsac gadawyvetili hqonda axalgazrda poetis leqsebis krebulis gamoqveyneba, Caatara kvleva imis gasarkvevad, Seuwyobda Tu ara xels krebulis gamocema avtoris popularobis zrdas. gamohkiTxes adamianTa jgufi krebulis gamocemamde da mis Semdeg. meore gamokiTxvis Sedegebis mixedviT, poeti bevrad ufro popularuli aRmoCnda, vidre pirveli gamokiTxvis mixedviT. amis safuZvelze ivaraudes, rom krebulis gamocemam xeli Seuwyo avtoris popularobis gazrdas. qvemoT CamoTvlilTagan romeli faqti ganamtkicebs am varaudis marTebulobas? (a) axalgazrda poetis Sesaxeb pirvelma gamokiTxvam ganapiroba mkiTxvelTa

interesis gazrda mis mimarT (b) axalgazrda poetis nawarmoebebi gamokiTxvamde arasodes gamoqveynebula sxva

gamomcemlobebis mier (g) meore gamokiTxva Caatares gamoucdelma interviuerebma, romlebmac ver

uzrunvelyves gamokiTxvis obieqturoba (d) im periodSi, rodesac kvleva tardeboda, poeti monawileobda telegadacemaTa

ciklSi, romelic Tanamedrove literaturis problemebs Seexeboda

Page 7: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

7 653010a

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

Zv. w. II aTaswleulis kreta elinTaTvis iyo winaberZnuli kulturis

Zlierebisa da simaRlis simbolo. swored II aTaswleulis dasabamidan daiwyo WeSmariti revolucia egeosis zRvis auzis kulturebSi, rodesac kunZul kretaze e. w. didi sasaxleebis epoqa dadga. kretam TiTqos auwereli naxtomi gaakeTa adrebrinjaos kulturidan Suabrinjaos xanis saocrad daxvewil da TviTmyofad minosur* civilizaciamde. am kunZulis politikuri da kulturuli cxovrebis centri iyo knosos sasaxle, romelic rTuli konstruqciis nagebobaTa mTel sistemas qmnida. kretis irgvliv ganlagebuli mravali kunZuli warmoadgenda kretuli kulturis gamavrcelebels egeosis zRvis auzSi.

pirveli, rac kretaze TvalSi xvdeba adamians, es aris civilizaciis Tanabrad maRali done kunZulis TiTqmis yovel nawilSi, stilis erTianoba, da, rac mTavaria, dRemde auxsneli mSvidobiani xasiaTi minosuri kulturisa. cneba Pax Minoica _ `minosuri mSvidoba~ _ damkvidrda mecnierebaSi im sruliad gansakuTrebuli viTarebis aRsaniSnavad, romelic kunZulze sufevda daaxloebiT xuTi saukunis ganmavlobaSi. aq ar yofila arc erTi cixesimagre, araviTari niSani imisa, rom kretis mosaxleobas minosur periodSi vinmesTan omi ewarmoebinos, xelovnebaSi arsad Cans aramcTu omis Tema, aramed ubralo saomari iaraRic ki. riT unda avxsnaT es? mecnierebs damajerebeli pasuxi jer ar aqvT.

kretaze ar Cans erTi pirovnebis, mefis Tu mmarTvelis, sruli dominirebis kvali. sainteresoa, rom TviT berZnuli miTebic ki, Tu ar CavTvliT legendarul minoss, romelic kretis xelisufalTa ufro ganmazogadebeli saxeli unda iyos, ver asaxelebs cnobil kretel mefeebs, ver iZleva maT genealogiur siebs. es ki, SesaZloa, imiT aixsnas, rom minosur kretaze ar arsebobda mefis kulti. Tavis mxriv, amgvari garemoeba uTuod xels uwyobda pirovnuli iniciativis ganviTarebas, rac sakmaod ucxoa ZvelaRmosavluri kulturebisTvis.

unda aRvniSnoT kretuli xelovnebis e. w. impresionistuli xasiaTi. Zveli aRmosavleTis xelovanTagan gansxvavebiT, minosuri epoqis mxatvars ainteresebs ara imdenad istoriuli Tu miTologiuri piris ukvdavyofa, ramdenadac erTi STabeWdilebiT miRebul gancdaTa gadmotana xazisa Tu ferebis meSveobiT. kretaze xataven yvavilebs, frinvelebs, ufliswulebs, meTevzeebsa da akrobatebs. XX saukunis dasawyisis evropuli xelovnebis principebTan (da parizul modasTan) siaxlovis gamo erT-erT freskaze gamosaxul qals `parizeli qalic~ ki Searqves. kreteli mxatvari cdilobs, sasiamovno ganwyoba Seqmnas feris, xazis, ornamentis, gamosaxulebis monacvleobiT.

kretuli mxatvruli kultura mimarTulia ara masStaburobiTa da grandiozulobiT TanamoqalaqeTa gancvifrebisa Tu daTrgunvisken, aramed Tavisi uaRresad adamianuri formebiT, uSualo emociebiT sasiamovno da myudro atmosferos Seqmnisken. igi swrafad icvleba adamianis gemovnebis, moTxovnilebebis Sesabamisad. yovelive es da kidev mravali ram, rac minosuri kulturisaTvis aseve niSandoblivia, miiRes memkvidreobiT berZnebma da maTTvis damaxasiaTebeli mizanswrafulobiT SeZles, egeosuri stimulebis safuZvelze SeeqmnaT sakuTriv elinuri civilizacia, romelic amosavali gaxda evropuli civilizaciis ganviTarebisTvis.

* winaberZnuli civilizacia; minosuri ewoda kretis legendaruli mefis _ minosis _ saxelis

mixedviT.

Page 8: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

8 653010a

15. I abzacSi warmodgenilia zogadi xasiaTis cnobebi erT-erTi civilizaciis Sesaxeb. qvemoT CamoTvlilTagan am civilizaciis romeli daxasiaTebaa marTebuli? (a) kretuli civilizacia _ am kulturis centri iyo kunZuli kreta; es iyo

tipuri elinuri civilizacia (b) winaberZnuli civilizacia _ is araelinur samyaroSi Caisaxa da araferi

aqvs saerTo berZnul civilizaciasTan (g) minosuri civilizacia _ am kulturis umniSvnelovanesi centri iyo kretis

legendaruli mefis minosis didi sasaxle (d) egeosuri civilizacia _ is winaberZnul kretaze Caisaxa da egeosis zRvis

mraval kunZulze gavrcelda 16. gamoTqmis _ Pax Minoica _ romeli interpretacia ar aris marTebuli? (a) xuTi saukunis ganmavlobaSi kunZul kretaze sruliad gansakuTrebuli

viTareba Seiqmna _ am kunZulis xelovnebaSi ar Cans omis Tema (b) minosuri kulturisaTvis ucnobia Zaladoba, kretaze ar aRmoCenila arc

erTi cixesimagre, ar Cans saomari iaraRic ki

(g) daaxloebiT xuTi saukunis ganmavlobaSi kunZul kretaze SenarCunda civilizaciis Tanabrad maRali done

(d) kretul xelovnebaSi ar Cans antagonizmis gamovlenis araviTari kvali, ar Cans arc erTi TavdacviTi nageboba

17. egeosis zRvis ramdenime kunZuli warmoadgenda minosuri kretis erTgvar filials. erT-erTi aseTi kunZuli iyo Tera, kretuli kulturis dasayrdeni da gamavrcelebeli mTel regionSi. Teraze mogvianebiT aRmoaCines freska, romelic gamonaklisad unda miviCnioT: masze gamosaxulia pastoraluri suraTi _ mwyemsebi mierekebian naxirs; aqve Cans grZeli SubebiTa da uzarmazari

farebiT SeiaraRebul, afrikul tunikebSi gamowyobil mamakacTa razmi, romelic aSkarad sabrZolvelad miemarTeba. teqstisa da am informaciis Sejerebis safuZvelze SeiZleba vivaraudoT: (a) es freska Tavisi SinaarsiT mTlianad amovardnilia kretuli xelovnebis

Tematikidan, radgan Teras xelovneba radikalurad gansxvavdeboda Tavisi xasiaTiT kretulisgan

(b) minosur mxatvrobaSi gamosaxulni arian SeiaraRebuli adamianebic, Tumca, es gasakviri ar aris, radgan freskaze gamosaxuli meomrebi Terelebi arian, romlebic ebrZodnen kretelebs

(g) omis Tema SeiZleba iSviaTad gamoCndes minosuri civilizaciis konteqstSi, Tumca, TerelTa freska SesaZloa afrikul ambavs gadmogvcemdes, amitom es informacia ar ewinaaRmdegeba teqstis paToss

(d) es informacia ewinaaRmdegeba teqstSi aRweril viTarebas, radgan kretul kulturaSi ar Cans Zaladobis araviTari niSani, Teraze ki mravlad iyo omis Temaze Seqmnili freskebi

Page 9: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

9 653010a

18. ra funqcia aqvs teqstSi `parizeli qalis~ epizods? (a) warmoaCens minosuri periodis istoriuli da miTologiuri personaJebis

damaxasiaTebel Tvisebebs (b) xazs usvams minosuri xelovnebis Taviseburebas _ wuTieri STabeWdilebiT

miRebuli gancdis gadmocemiT sasiamovno ganwyobis Seqmnas (g) kargad gviCvenebs kretuli xelovnebis gansxvavebas aRmosavleTis qveynebis

xelovnebisgan (d) cxadyofs msgavsebasa da gansxvavebas kretuli xelovnebisa da parizuli

modis principebs Soris 19. qvemoT CamoTvlilTagan romelSia asaxuli aRmosavluri civilizaciebisgan minosuri kulturis arsebiTi ganmasxvavebeli Tavisebureba? (a) kretis legendaruli mefis magaliTze aSkarad Cans kunZulze erTi

pirovnebis _ mefe minosis dominirebis kvali (b) kretuli mxatvruli kultura masStaburi da grandiozulia, es garemoeba

ki xels uwyobda pirovnuli iniciativebis ignorirebas (g) mTeli minosuri civilizacia impresionistuli xasiaTisaa; kretel xelovanTa

ZiriTadi Temebia: yvavilebi da frinvelebi, ufliswulebis cxovreba (d) kretaze arsebuli viTareba xels uwyobda pirovnuli iniciativis

ganviTarebas; kretuli kultura icvleboda adamianis moTxovnilebebis Sesabamisad

20. qvemoT CamoTvlilTagan romel mosazrebaze migvaniSnebs gamoTqma `egeosuri stimulebi~? (a) winaberZnul-egeosuri kulturis tradiciebi, romlebic ganviTarebis mraval

kods Seicavda, berZnebma Seisisxlxorces da Seqmnes axali, sakuTriv elinuri civilizacia

(b) kulturis egeosur-berZnuli modeli bevrad aris ganpirobebuli xmelTaSua zRvis auzis qveynebisa da aRmosavluri kulturis specifikiT

(g) adamianis moTxovnilebebis dakmayofilebaze orientirebuli berZnuli kultura ganviTarda egeosuri civilizaciis gverdis avliT

(d) winaberZnul-kretuli kulturis impresionistuli xasiaTi gaxda gadamwyveti faqtori egeosuri civilizaciis aRmavlobisa da Semdgom evropuli civilizaciis CamoyalibebisTvis

Page 10: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

10 653010a

analogiebi am saxis davalebebSi mocemulia muqi SriftiT gamokveTili ori sityva (sawyisi

wyvili), romelTa mniSvnelobebs Soris arsebobs garkveuli mimarTeba. daadgineT, ra

saxisaa es mimarTeba.

savaraudo pasuxTa yovel variantSi mocemulia, aseve, mniSvnelobiT

urTierTdakavSirebuli sityvebis wyvili. airCieT maTgan is wyvili, romelSic

sityvaTa mniSvnelobebs Soris mimarTeba sawyis wyvilSi arsebuli mimarTebis

msgavsia (analogiuria). pasuxis arCevisas gaiTvaliswineT wyvilebSi sityvaTa

Tanmimdevroba.

21. areali : sazRvari (a) xma : toni

(b) aromati : ingredienti

(g) manZili : distancia

(d) gamosaxuleba : konturi

22. derefani : srute (a) xidi : uReltexili

(b) delta : Senakadi

(g) marjani : rifi

(d) mTa : mRvime

23. bilingva : binokli (a) martorqa : ciklopi

(b) dekada : kvartali

(g) rvafexa : meduza

(d) biosfero : naxevarsfero

24. jaWvi : jaWvuri reaqcia (a) wertili : wertilovani xazi

(b) ornamenti : ornamentuli dekori

(g) kenWi : kenWovani daavadeba

(d) horizonti : horizontaluri mdgomareoba

25. sinaTle : siTbo (a) wyali : talRa

(b) ali : nakverCxali

(g) feri : surneli

(d) gemo : sitkbo

Page 11: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

11 653010a

winadadebebis Sevseba am saxis davalebebSi mocemulia winadadebebi, romlebSic ramdenime sityvaa

gamotovebuli. gamotovebuli sityvebi winadadebaSi xazebiT aris aRniSnuli. erTi xazi zogjer erT sityvas gulisxmobs, zogjer ki _ ramdenimes.

savaraudo pasuxTa yovel variantSi mocemulia sityvaTa jgufi, romlis nawilebi erTmaneTisgan daxrili xazebiTaa (/) gamijnuli. airCieT pasuxis is varianti, romlis TiToeuli nawilis Tanmimdevrulad Casma Sesabamis gamotovebul adgilebSi azrobrivad gamarTul winadadebas mogvcems. 26. adamians, _____ , raime axlis gakeTeba _____ . swored Secdomis _____ adamianTa umravlesoba, raime axali gaakeTos. isini ver xvdebian, rom warmatebisaken _____ .

(a) romelic arasodes Semcdara / arasodes ucdia / daSvebis SiSis gamo ar

cdilobs / mimavali gza sakuTar Secdomebze swavlaze gadis

(b) romelic xSirad cdeba / ar unda mivandoT / araRiarebis gamo ver axerxebs /

swrafva zogjer Secdomebze Tvalis daxuWvas moiTxovs

(g) romelsac Secdomebis eSinia / arasodes gamouva / Tavidan aridebis imediT

cdilobs / mimaval gzaze udidesi sifrTxilea saWiro

(d) romelsac Secdomebi ar aSinebs / ar gauWirdeba / gamosworebis imediT Tu

ecdeba / svlisas warsuli Secdomebi sul unda gvaxsovdes

27. vagneri werda: ,,tristanisa da izoldas“ werisas grZnoba Cemi Seyvarebulisadmi _____ gaxldaT, _____ is martooden sawyisi wertilis rols _____ , vinaidan Cemi mizani _____ piradi gancdebis gamomJRavneba musikalur TanaxmianobaSi. (a) mravalTa Soris erT-erTi motivi / maSasadame, / asrulebda / iyo mxolod (b) gadamwyveti stimuli / maSasadame / ar asrulebda / ufro didi iyo, vidre (g) mravalTa Soris erT-erTi motivi / magram / ar asrulebda / ar iyo mxolod (d) gadamwyveti stimuli / magram / asrulebda / ufro didi iyo, vidre

28. erTi adamianis Zala _____ misi sasicocxlo moTxovnilebebis

dasakmayofileblad, _____ adamianis suli da goneba _____ adamianebi _____

sxvebTan urTierTobas, _____ saWiroeben sxvebis Tanadgomasa da daxmarebas.

(a) SeiZleba sruliad sakmarisi iyos / xolo / kargad eguebodes maradiul

martoobas, magram / mainc gaurbian / Tuki aucileblad ar

(b) SeiZleba sruliad sakmarisi iyos / magram / ver egueba maradiul martoobas

_ marTlac, / imdenad aucileblobad ar miiCneven / ramdenadac

(g) imdenad arasakmarisia / xolo / imdenad ver egueba maradiul martoobas, rom /

bunebrivad eswrafvian / aucileblad

(d) imdenad arasakmarisia / da / imdenad kargad egueba maradiul martoobas, rom /

xSirad gaurbian / Tumca, iSviaTad

Page 12: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

12 653010a

29. bolo aTwleulebis ganmavlobaSi biologebis nayofieri muSaobis _____ organizmebis materialuri struqturisa da maTi funqcionirebis Sesaxeb, _____ , ratom _____ dRevandeli fizika da qimia cocxal organizmSi mimdinare movlenebs. (a) miuxedavad, kidev did xans imdenad mcire gvecodineba / rom imis Tqmas mainc SevZlebT / ver xsnis

(b) wyalobiT male sakmaod bevri gvecodineba / Tumca, imis Tqmas mainc ver SevZlebT / xsnis ase warmatebiT

(g) miuxedavad, jer kidev imdenad mcirea cnobili / rom Znelia Tundac imis Tqma / xsnis ase warmatebiT

(d) wyalobiT dRes sakmaod bevria cnobili / raTa imis Tqma mainc SevZloT / ver xsnis

logika

am saxis davalebebi gansxvavdeba erTmaneTisgan monacemebisa da gamosatani daskvnebis TvalsazrisiT. amitom gansakuTrebuli yuradReba miaqcieT SekiTxvas, romelic axlavs TiToeul davalebas, da mocemuli variantebidan airCieT Sesabamisi pasuxi.

zogierT SekiTxvaze pasuxis gacemas gagiadvilebT monacemebis gamosaxva naxazis formiT. 30. evoluciuri biologiis zogierTi mkvlevari spilos gansakuTrebiT didi

yurebis Camoyalibebas xsnis imiT, rom didi yurebi am cxovels sxeulis temperaturis regulirebaSi exmareba. TavianT varauds isini afuZneben im faqtze, rom spilos afrikul saxeobas, romlis saarsebo garemoc ufro cxeli klimatiT xasiaTdeba, bevrad ufro didi yurebi aqvs, vidre aziur spilos. qvemoT CamoTvlilTagan romeli faqtis dadastureba Seasustebda am varauds? (a) spilos afrikuli da aziuri saxeobebi mxolod umniSvnelod gansxvavdeba

erTmaneTisagan sxeulis zomiT (b) spilos afrikuli saxeoba ufro aqtiurad iyenebs komunikaciisTvis bgeriT

signalebs, vidre aziuri, romelsac nakleb ganviTarebuli smenis aparati aqvs (g) afrikuli spilos qvesaxeobebSi yurisa da sxeulis zomebis Sefardeba miT

ufro mcirea, rac ufro Sorsaa ekvatoridan qvesaxeobis saarsebo garemo (d) aziuri spilos qvesaxeobebi mniSvnelovnad gansxvavdeba erTmaneTisgan

garegnuli niSnebiT, Tumca, isini erTi da imave tipis garemoSi arseboben

Page 13: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

13 653010a

31. giorgi, nana, levani da elene mezobel saxlebSi cxovroben da TiToeuli maTganis saxlis karze mikrulia dafa, romelzec mcxovrebis saxeli weria. erT saRamos daviTi maT gaexumra da zogierT dafas adgili Seucvala. meore diliT sxva saerTo megobris kiTxvebze daviTma aseTi pasuxebi gasca:

• nanas saxlis karze mivakari dafa levanis saxeliT. • Tu giorgis saxlze mikruli dafa ucvleli davtove, maSin elenes da

levanis saxlebis dafebs namdvilad Sevcvlidi. • Tu giorgis saxlis karze mikruli dafa Sevcvale, maSin ar Semicvlia

levanis saxlis karze mikruli dafa. Tu samive pasuxi simarTlea, visi dafa miakra daviTma levanis saxlis kars? (a) giorgis (b) nanas (g) elenes (d) levanis saxlze dafa ar Seucvlia 32. mocemulia:

• yvela gulisxmieri adamiani ufrTxildeba bunebas da kargad epyroba cxovelebs.

• yvela aragulisxmieri adamiani mxolod sakuTar interesebze fiqrobs da ar TanaugrZnobs sxva adamianebs.

qvemoT CamoTvlilTagan romlis arsebobaa SeuZlebeli am wanamZRvrebis mixedviT? (a) gulisxmieri adamianisa, romelic bunebas ufrTxildeba da ar fiqrobs

mxolod sakuTar interesebze (b) adamianisa, romelic cxovelebs kargad ar epyroba da sxva adamianebs

TanaugrZnobs (g) adamianisa, romelic cxovelebs kargad ar epyroba da sxva adamianebs ar

TanaugrZnobs (d) aragulisxmieri adamianisa, romelic kargad epyroba cxovelebs

Page 14: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

14 653010a

33. vanos kargi samsaxiobo monacemebi aqvs da fiqrobs, ra profesia airCios. mas gadawyvetili aqvs, rom nebismieri profesiis arCevis SemTxvevaSi sportis ori sayvareli saxeobidan erT-erTs mainc gaagrZelebs _ CogburTis an wyalburTis TamaSs. is arCevanis gakeTebas Semdegi mosazrebebis gaTvaliswinebiT cdilobs: • Tu msaxiobobas gadawyvets, CogburTis TamaSs veRar gaagrZelebs. • Tu wyalburTis TamaSs gaagrZelebs, xSirad mouwevs bavSvobis megobrebTan

Sexvedra. • bavSvobis megobrebTan Sexvedris SemTxvevaSi uars ver ityvis maTTan erTad

CogburTis TamaSzec. Tu davuSvebT, rom vano zemoT mocemul arc erT msjelobaSi ar cdeboda da Tavisi gadawyvetilebac Seasrula, qvemoT CamoTvlilTagan romeli SemTxveva ganxorcielda? (a) vano gaxda msaxiobi da gaagrZela wyalburTis TamaSi (b) vano gaxda msaxiobi da uari Tqva bavSvobis megobrebTan Sexvedrebze (g) vanom uari Tqva msaxiobis profesiazec da CogburTis TamaSzec (d) vanom uari Tqva msaxiobis profesiaze da gaagrZela wyalburTis TamaSi 34. sapatrulo policiis monacemebiT, manqanis marTvisas qalebi ufro xSirad iyeneben usafrTxoebis Rvedebs, vidre mamakacebi. erT-erTi policielis varaudiT, es imiT aixsneba, rom qalebi naklebad gamocdili mZRolebi arian da amitom ufro xSirad icaven usafrTxoebis wesebs. qvemoT CamoTvlilTagan romeli ayenebs eWvqveS am varauds? (a) mamakaci mZRolebi, qalebTan SedarebiT, ufro xSirad arRveven sagzao wesebs,

Tumca, iseve xSirad qmnian saavario situaciebs, rogorc qalebi

(b) qali mZRolebis umravlesoba, mamakacebTan SedarebiT, gacilebiT ufro gvian miujda saWes, Tumca aranaklebi ostatobiT marTavs manqanas

(g) im markis manqanebis salonis dizainis Seqmnisas, romlebsac mamakacebi aniWeben upiratesobas, naklebi yuradReba eqceva Rvedebis komfortulobas

(d) im markis manqanebi, romlebsac qalebi aniWeben upiratesobas, rogorc wesi, Zravis simZlavriT ar gamoirCeva da did siCqares ver aviTarebs

Page 15: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

15 653010a

wakiTxuli teqstis gaazreba yuradRebiT waikiTxeT da gaiazreT teqsti. TiToeuli SekiTxvis savaraudo pasuxebidan airCieT is varianti, romelic marTebulia mocemuli teqstis mixedviT.

planeta marsis arseboba aTasobiT wlis winaT iyo adamianebisaTvis

cnobili. jer kidev babilonSi, Semdeg ki Zvel saberZneTsa da romSi mas omis RmerTTan aigivebdnen, albaT, misi wiTeli feris gamo. saxeli marsi mas romaelTa omis RmerTis pativsacemad uwodes. gansakuTrebuli interesi marsisadmi teleskopis gamogonebis Semdeg gaCnda, Tumca, misi realuri kvleva 1877 wlidan iwyeba. agvistos miwuruls, marsisa da dedamiwis morigi pirispir dgomisas, roca planetebi maqsimalurad uaxlovdebian erTmaneTs, aSS-s sazRvao observatoriis TanamSromelma asaf holma erTi meoris miyolebiT marsis orive Tanamgzavri aRmoaCina.

paralelurad marss msoflios mravali sxva mecnieric Seiswavlida. maT Soris iyo italieli jovani skiapareli, romelmac marsze dakvirveba kidev mravali wlis ganmavlobaSi ganagrZo, sanam planeta did manZilze ar daSorda dedamiwas. swored am garemoebis wyalobiT SeZlo skiaparelim Tavisi aRmoCenis gakeTeba. man dainaxa is, rac manamde aravis SeumCnevia: mkafio xazebi, romlebic marsis zedapirs aseulobiT da aTaseulobiT kilometrze gasdevs.

Tavad skiapareli Zalze frTxilad moekida Tavis aRmoCenas. am xazebs man uwoda `canali~, rac italiurad mdinaris bunebriv kalapots niSnavs. mecnieris mignebis Sesaxeb informacia statiis saxiT inglisur enaze gamoqveynda. magram Targmnisas Secdoma dauSves _ sityva `canali~ naTargmni iyo, rogorc `arxi~, anu rogorc xelovnuri nageboba. es ki arsebiTad cvlida mis pirvelad Sinaarss. statiam sensacia gamoiwvia: bevrma miiCnia, rom arxebi sarwyavi sistemis nawilia, romlis meSveobiT marselebi uwylobas ebrZvian TavianT planetaze. am droidan moyolebuli marsis mkvlevrebis erT-erTi amocana masze sicocxlis damadasturebeli niSnebis aRmoCena iyo. gamoqveynda uamravi wigni, romlebSic avtorebi marsze sicocxlis arsebobaze mianiSnebdnen. viTareba kidev ufro gamwvavda, rodesac amerikelma p. louelma marsze erTwliani dakvirvebis Semdeg Seadgina planetis arxebis ruka da gamoaqveyna wignebi, romlebSic amtkicebda, rom arxebi gonieri arsebebis mieraa gayvanili. wignebma im astronomTa moTminebis fiala aavso, romelTac marselebis arsebobis ar sjerodaT.

ingliselma astronomma e. maunderma imis gasarkvevad, Tu sinamdvileSi ras warmoadgenda marsis arxebi, 1903 wels eqspertebad skolis moswavleebi miiwvia. maT Soridan aCvenes marsis suraTebi, romlebzec arxebi wertilTa rigis saxiT iyo warmodgenili. bavSvebis umetesobam am gamosaxulebaTa gadaxatvisas wertilebis nacvlad xazebi gaavlo, ramac maunders afiqrebina, rom arxebi marsze, SeiZleboda, optikuri iluzia yofiliyo. Tavis mxriv, frangma astronomma antoniadim marsze dakvirvebis Sedegad daaskvna, rom `arxebi~ aris uswormasworo muqi zolebi, romelTac sxvadasxva zomis calkeuli laqebi qmnis.

amrigad, rogorc amerikelma mecnierma u. korlisma aRniSna, `imisaTvis, rom marsze arxebi davinaxoT, saWiroa, gvqondes kargi teleskopi, kargi mxedveloba da ... kargi warmosaxva~. zogjer Tvali da tvini TiTqos ganazogadebs aRqmuls da calkeuli detalebidan qmnis mTlian suraTs. Tanamedrove mecnierTa azriT, obieqtebs, romlebic marsze sicocxlis arsebobis Sesaxeb varaudebs daedo safuZvlad, warmoadgens marsis zedapirze arsebuli napralebi, mTis qedebi da a. S. Tumca, amerikis kosmosuri saagentos sul axali aRmoCenis Tanaxmad, marsis zedapiruli qanebi didi raodenobiT Seicavs wyals, ZiriTadad yinulis saxiT. es Zalze mniSvnelovani aRmoCenaa, romelic mecnierebs daexmareba marsis saidumlos amoxsnaSi.

Page 16: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

16 653010a

35. ratom gamoiwvia skiaparelis statiis gamoqveynebam sensacia sazogadoebSi? (a) statiaSi sityva `canali~ gamoyenebuli iyo planetaze arsebuli mdinareebis

aRsaniSnavad (b) statiidan gamomdinareobda, rom marsze aRmoCenili iyo xelovnuri nagebobebi (g) statiis safuZvelze daiwera uamravi wigni, romlebSic aRwerili iyo marsze

wylis mopovebis gzebi da saSualebebi (d) statiaSi skiapareli Zalze frTxilad, magram savsebiT argumentirebulad

asabuTebda, rom planetis zedapiri daserili iyo sarwyavi arxebiT 36. ra mimarTebaa skiaparelis mier marsze dakvirvebis processa da ingliseli astronomis maunderis mier Catarebul eqsperiments Soris? (a) skiaparelim da maunderma Seqmnes dakvirvebis msgavsi pirobebi, ris Sedegad

ingliselma astronomma SeZlo daesabuTebina skiaparelis mier gamoyenebuli dakvirvebis meTodis efeqturoba

(b) maunderi da skiapareli sxvadasxva gziT – erTi bunebriv pirobebSi dakvirvebiT, meore ki saeqsperto gamokiTxviT – Seiswavlidnen planeta marsis agebulebas

(g) miuxedavad imisa, rom skiaparelis dakvirvebis meTodsa da maunderis eqsperiments Soris Zalze didi gansxvaveba iyo, orive astronomma marsis zedapiris msgavs Taviseburebas miakvlia

(d) maunderma eqsperimentulad Seqmna dakvirvebis iseTive pirobebi, rogoric bunebrivad Seiqmna dedamiwidan marsis did manZilze daSorebisas, ris Sedegad man SeZlo, eWvqveS daeyenebina skiaparelis hipoTeza

37. qvemoT CamoTvlilTagan romelia marTebuli? antoniadis dakvirvebis Sedegebma: (a) daadastura, rom marsis zedapirs sulac ar gasdevs xazebi Tu zolebi (b) sxva, ufro dazustebuli monacemebiT ganamtkica skiaparelis hipoTezis

marTebuloba (g) axali mtkicebulebebiT gaamyara maunderis varaudi (d) gansxvavebuli kuTxiT warmoaCina marsze mdinareTa kalapotebis ganlagebis

suraTi

Page 17: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

17 653010a

38. `imisaTvis, rom marsze arxebi davinaxoT, saWiroa gvqondes kargi teleskopi, kargi mxedveloba da ... kargi warmosaxva”. qvemoT CamoTvlilTagan romeli damatebiTi cnoba gamogvadgeba amerikeli mecnieris u. korlisis am ironiuli gamonaTqvamis erTgvar ilustraciad? (a) marsze arsebuli Camqrali vulkani olimpi yvelaze maRali mTaa mzis

sistemaSi, xolo marineras xeoba – yvelaze msxvili kanioni (b) axlo manZilidan gadaRebulma suraTebma Zireulad Secvala marsis zedapiris

Sesaxeb arsebuli warmodgenebi. ase, magaliTad, e. w. zRvebis laqiseburi gamosaxulebebi planetaze arsebuli kraterebiT aixsneba

(g) marsi uamravi wriuli mTebi-kraterebiTaa dafaruli. rogorc Cans, amgvari reliefi yvela im planetisTvisaa damaxasiaTebeli, romlebsac gaiSviaTebuli atmosfero da ufro mcire farTobi aqvT, vidre dedamiwas

(d) marsze arsebuli e.w. polaruli qudebi, romlebic yinulisa da Cayinuli airisgan Sedgeba, weliwadis drois mixedviT cvlilebas ganicdis: maTi sisqe 1 metridan 3.5 km. aRwevs.

39. teqstis Tanaxmad, ra aris marsis is saidumlo, romlis amoxsnas dRemde cdiloben mecnierebi? (a) SesaZlebelia Tu ara sicocxlis raime gamovlinebis arseboba marsze (b) SemorCa Tu ara marss sarwyavi sistemebisa Tu sxva xelovnuri nagebobebis

kvali (g) rogor warmoiSva marsze wyali da, ZiriTadad, ra formiTaa is warmodgenili

am planetaze (d) ram ganapiroba marsis zedapiruli qanebis is agebuleba, romlis Sesaxeb

gvamcnobs Tanamedrove kvlevebi 40. teqstis struqtura gamoiyureba Semdegnairad: A. zogadi informacia planeta marsis Sesaxeb B. marsis zedapiris TaviseburebasTan dakavSirebiT gamoTqmuli varaudebi G. marsze dakvirvebisas gakeTebuli aRmoCenebi D. marsis saidumlos amosaxsnelad Catarebuli kvlevebis Sedegebi (a) I abzaci _ G; II da III abzacebi _ B; IV abzaci _ D; V abzaci _ A (b) I da II abzacebi _ A; II da III abzacebi _ G; IV abzaci _ B; V abzaci _ D (g) I abzaci – G; II abzaci – B; IV abzaci – D; V abzaci – A (d) I abzaci _ A; I da II abzacebi _ G; III abzaci _ B; IV da V abzacebi _ D

Page 18: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

18 653010a

Savi samuSaosTvis

Page 19: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

19 653010a

Savi samuSaosTvis

Page 20: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

21 653010b

maTematikuri nawili 2013

IV testis maTematikur nawilze muSaobisas gaiTvaliswineT:

naxazebi, romlebic Tan erTvis zogierT davalebas, ar aris Sesrulebuli

davalebis pirobaSi miTiTebuli zomebis zusti dacviT. amitom monakveTebis

sigrZis an sxva sidideebis Sesaxeb daskvnis gamotanisas nu daeyrdnobiT naxazis

zomebs. yuradReba gaamaxvileT davalebis pirobaze;

Tu naxazze mocemuli swori xazis Sesaxeb amocanis pirobaSi damatebiT araferia

naTqvami, maSin unda CaTvaloT, rom es swori xazi wrfea an misi nawili;

testSi gamoyenebulia ricxvTa Caweris mxolod aTobiTi poziciuri sistema.

maTematikuri aRniSvnebi da formulebi:

1. nuli arc dadebiTia da arc uaryofiTi; 1 ar aris martivi ricxvi.

2. procenti: a ricxvis k% aris .

3. xarisxi: an = a · a · a · ...· a (n-jer)

an · am = an + m

an : am = an – m

(an)m = an · m

4. proporcia: Tu , maSin ad = bc.

5. siCqare: dro

manZilisiCqare

6. saSualo ariTmetikuli:

raodenoba monacemTa

jami monacemTasaSualo monacemTa

7. albaToba: Tu yvela elementaruli xdomiloba Tanabrad mosalodnelia, maSin

xdomilobis albaToba tolia am xdomilobis

xelSemwyob elementarul xdomilobaTa

raodenobis Sefardebisa elementarul

xdomilobaTa saerTo raodenobasTan.

Tu amocanis pirobaSi sawinaaRmdego araa

naTqvami, yovelTvis igulisxmeba, rom elementa-

ruli xdomilobebi Tanabrad mosalodnelia.

8. Semoklebuli gamravlebis formulebi:

(a + b)2 = a2 + 2ab + b2

(a – b)2 = a2 – 2ab + b2

(a + b)(a – b) = a2 – b2 9. naxazze kuTxe SeiZleba moniSnuli iyos kuTxis

gverdebs Soris Casmuli

patara rkaliT, marTi kuTxe

ki _ patara kvadratiT.

A aRniSnavs A kuTxis sidides.

10. paraleluri wrfeebi: ori paraleluri wrfis mesame

wrfiT gadakveTisas Siga jvaredina

kuTxeebi tolia: α = β. 11. samkuTxedi:

samkuTxedis kuTxeebis sidideTa jami

180°-is tolia; piTagoras Teorema:

marTkuTxa samkuTxedis

hipotenuzis sigrZis

kvadrati kaTetebis sigrZeTa

kvadratebis jamis tolia:

AB2 = AC2 + BC2

samkuTxedis farTobi samkuTxedis

gverdis sigrZisa da Sesabamisi simaRlis

namravlis naxevris tolia: . 12. oTxkuTxedi:

oTxkuTxedis kuTxeebis sidideTa jami

360°-is tolia; marTkuTxedis farTobi misi sigrZisa da

siganis namravlis tolia: S = ab;

paralelogramis farTobi misi gverdis

sigrZisa da am gverdis Sesabamisi simaRlis

namravlis tolia: S = ah.

13. wre, wrewiri: wrewiris sigrZe misi

radiusis mixedviT gamoiTvleba

formuliT: L = 2r;

ricxvi, measedis sizustiT, 3,14-is tolia; r radiusiani wris farTobi

gamoiTvleba formuliT: S = r2.

14. marTkuTxa paralelepipedi: marTkuTxa paralelepipedis

moculoba misi sigrZis, siganisa da

simaRlis namravlis tolia: V = abc;

kubis SemTxvevaSi: a = b = c.

Page 21: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

22 653010b

raodenobrivi Sedareba

SeadareT erTmaneTs A da B svetebis ujrebSi mocemuli raodenobebi.

Tu A svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia B svetis Sesabamis ujraSi

mocemul raodenobaze, airCieT (a);

Tu B svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia A svetis Sesabamis ujraSi

mocemul raodenobaze, airCieT (b);

Tu ujrebSi mocemuli raodenobebi tolia, airCieT (g);

Tu mocemuli informacia sakmarisi araa imis dasadgenad, romeli raodenobaa

meti, airCieT (d).

A B

41.

(a) (b) (g) (d)

42.

5m .

(a) (b) (g) (d)

43.

oTxkuTxa piramidis yvela wibo erTmaneTis tolia,

maT sigrZeTa jami ki 40 sm-ia.

(a) (b) (g) (d)

08,0 91

35m 2

4m

15 sm am piramidis fuZis perimetri

Page 22: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

23 653010b

44.

(a) (b) (g) (d)

45.

funTuSa 40 TeTri Rirs. 1 xaWapuri 80 TeTriT

meti Rirs, vidre _ 2 Rvezeli.

(a) (b) (g) (d)

46.

rombis gverdis sigrZea a, xolo didi diagonalisa _ d.

(a) (b) (g) (d)

samniSna ricxvi,

romlis cifrTa jami

14-is tolia

samniSna ricxvi,

romlis cifrTa jami

17-is tolia

1 xaWapuris, 3 Rvezelisa da 2 funTuSis Rirebuleba

2 xaWapuris da 1 Rvezelis Rirebuleba

2d

a

Page 23: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

24 653010b

amocanebi

47. 13 milion 800 aTasze 6-jer naklebia: (a) 2 milion 100 aTasi (b) 2 milion 200 aTasi (g) 2 milion 300 aTasi (d) 2 milion 400 aTasi (e) 2 milion 800 aTasi

48. wriul diagramaze mocemulia, qalaqis mcxovrebTa ramden procents ar aqvs

ganaTleba da ramden procents aqvs

dawyebiTi, arasruli saSualo, saSualo

zogadi, saSualo profesiuli Tu

umaRlesi ganaTleba.

qalaqis mcxovrebTa ramdeni procentia

saSualo profesiuli ganaTlebis mqone?

(a) 11,9% (b) 12,3% (g) 13,8% (d) 14,2% (e) 15,6%

49. 7 wlis Semdeg vaJa 26 wlis gaxdeba. ramdeni wlis gaxdeba vaJa y wlis

Semdeg? (a) y18

(b) y33

(g) 33y

(d) y18

(e) 19y

Page 24: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

25 653010b

50. MNEF marTkuTxedis MN gverdis sigrZea 11 sm, MF gverdisa _ 6 sm, xolo M wverosa da EF gverdis A wertilis SemaerTebeli MA monakveTisa _ 10 sm. ris tolia AE monakveTis sigrZe?

(a) 1 sm (b) 2 sm (g) 3 sm (d) 4 sm (e) 5 sm

51. moTxrobebis krebulis fasi iyo 8 lari. magram gayiduli 150 krebulidan am fasad mxolod 80% gaiyida, danarCeni ki fasdaklebiT _ naxevarfasad. sul

ramden larad gaiyida es krebulebi? (a) 1000 (b) 1080 (g) 1140 (d) 1200 (e) 1360

Page 25: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

26 653010b

monacemTa analizi

erT-erTma sadazRvevo kompaniam Caatara gamokiTxva klientebis sxvadasxva

sadazRvevo produqtiT kmayofilebis xarisxis dasadgenad. gamokiTxvaSi

monawileoba miiRes pirebma, romlebic sargeblobdnen janmrTelobis, avtomanqanis,

uZravi qonebis an samogzauro dazRveviT (sul 160 respondenti), maT Soris

80 respondenti miekuTvneboda 31-dan 40 wlamde asakobriv jgufs, xolo

danarCeni _ 41-dan 50 wlamde asakobriv jgufs. pirvel diagramaze warmodgenilia respondentTa ganawileba sxvadasxva

sadazRvevo produqtiT kmayofilebis xarisxis mixedviT.

meore diagramaze ki warmodgenilia 31-dan 40 wlamde da 41-dan 50 wlamde

asakobrivi jgufebis respondentTa ganawileba sadazRvevo produqtebiT

kmayofilebis xarisxis mixedviT.

diagramebis mixedviT upasuxeT Semdeg 4 SekiTxvas:

Page 26: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

27 653010b

52. ramdenjer aRemateba im klientTa raodenoba, romlebic avtodazRveviT

sargebloben da momsaxurebiT kmayofilni arian, im klientTa raodenobas,

romlebic dazRvevis imave produqtiT sargebloben da momsaxurebiT Zalian

ukmayofiloni arian? (a) 2-jer (b) 2,5-jer (g) 3-jer (d) 3,5-jer (e) 4-jer 53. kmayofilebis romeli xarisxobrivi kategoriis SemTxvevaSia 41-dan 50 wlamde respondentTa raodenoba 4-iT meti 31-dan 40 wlamde respondentTa raodenobaze? (a) Zalian ukmayofilo

(b) naklebad kmayofili

(g) kmayofili

(d) Zalian kmayofili

(e) arc erTi kategoriis SemTxvevaSi 54. ramdeniT metia sadazRvevo produqtebiT kmayofil klientTa raodenoba

sadazRvevo produqtebiT Zalian ukmayofilo klientTa raodenobaze? (a) 21-iT (b) 35-iT (g) 42-iT (d) 46-iT (e) 52-iT 55. 31-dan 40 wlamde respondentebidan samogzauro dazRveviT Zalian kmayofili aRmoCnda 12 klienti, xolo uZravi qonebis dazRveviT _ 14 klienti. am

asakobrivi jgufis respondentebidan ramdeni aRmoCnda Zalian kmayofili

janmrTelobis dazRveviT? (a) 2 (b) 4 (g) 6 (d) 8 (e) 10

amocanebi

56. mocemuli naturaluri ricxvi unaSTod iyofa 214-ze. qvemoT

CamoTvlilTagan romeli cifriT ar SeiZleba dabolovdes mocemuli ricxvis

Canaweri? (a) 0 (b) 2 (g) 4 (d) 7 (e) 8

Page 27: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

28 653010b

57. marTkuTxedis farTobia 18 sm2. misi ori mopirdapire

gverdis Suawertilebis SemaerTebeli monakveTi dayofilia

sam tol nawilad da dayofis wertilebi monakveTebiTaa

SeerTebuli marTkuTxedis wveroebTan (ix. naxazi). ris tolia

miRebuli eqvskuTxedis farTobi? (a) 15 sm2

(b) 14 sm2

(g) 13 sm2

(d) 12 sm2

(e) 11 sm2

58. nakveTis ra nawils moxnavs traqtori 1 saaTsa da 20 wuTSi, Tu nakveTis

65 nawilis mosaxnavad 1 saaTi da 40 wuTia saWiro?

(a) 31

(b) 21

(g) 54

(d) 43

(e) 32

59. a, b da c kenti naturaluri ricxvebia, amasTan cba . CamoTvlilTagan

romeli winadadebaa mcdari? I. cba luwia

II. cab kentia

III. cba ·· kentia

(a) mxolod I

(b) mxolod II

(g) mxolod I da II

(d) mxolod II da III

(e) I, II da III

60. velosipedisti 2 saaTis ganmavlobaSi Tanabrad, 25 km/sT siCqariT moZraobda, xolo momdevno 3 saaTis ganmavlobaSi _ 20 km/sT siCqariT. ukan dabrunebisas velosipedistma igive manZili Tanabari siCqariT 5 saaTis ganmavlobaSi gaiara. ra siCqariT moZraobda velosipedisti ukan dabrunebisas? (a) 21 km/sT (b) 22 km/sT (g) 23 km/sT (d) 24 km/sT (e) 25 km/sT

Page 28: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

29 653010b

raodenobrivi Sedareba

SeadareT erTmaneTs A da B svetebis ujrebSi mocemuli raodenobebi.

Tu A svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia B svetis Sesabamis ujraSi

mocemul raodenobaze, airCieT (a);

Tu B svetis ujraSi mocemuli raodenoba metia A svetis Sesabamis ujraSi

mocemul raodenobaze, airCieT (b);

Tu ujrebSi mocemuli raodenobebi tolia, airCieT (g);

Tu mocemuli informacia sakmarisi araa imis dasadgenad, romeli raodenobaa

meti, airCieT (d).

A B

61.

n naturaluri ricxvia.

(a) (b) (g) (d)

62.

7, 9, 4, ... mimdevrobis wevrebs lia da sandro rig-rigobiT werdnen _ jer lia, Semdeg _ sandro.

sandros mier Cawerili yoveli wevri mimdevrobis

wina wevrze 2-iT meti iyo, xolo lias mier

Cawerili _ wina wevrze 5-iT naklebi.

(a) (b) (g) (d)

63.

kvadratis erT-erTi wvero

wris centrs emTxveva, xolo

gverdi wris diametris

tolia.

(a) (b) (g) (d)

n-is 12-ze gayofisas miRebuli naSTi

(n + 48)-is 12-ze gayo-fisas miRebuli naSTi

mimdevrobis ori mezobeli

wevris namravli 0

kvadratis farTobi wris farTobi

Page 29: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

30 653010b

64.

16 tona tvirTi, romelic 20 yuTSi Tanabradaa

ganawilebuli, erTdroulad unda gadaitanon

satvirTo avtomanqanebiT yuTebis gauxsnelad.

TiToeul avtomanqanas 3 tonamde tvirTis waReba

SeuZlia.

(a) (b) (g) (d)

65.

ujraSi 15 TeTri da ramdenime wiTeli burTulaa.

albaToba imisa, rom ujridan amoRebuli burTula

wiTeli iqneba, 72 -is tolia.

(a) (b) (g) (d)

amocanebi

66. gasayofi 3-jer metia gamyofze, xolo gamyofi 3-jer metia ganayofze. ris tolia gasayofi?

(a) 27-is (b) 24-is (g) 18-is (d) 15-is (e) 9-is

tvirTis gadasatanad saWiro

avtomanqanebis raodenoba 6

wiTeli burTulebis

raodenoba 6

Page 30: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

31 653010b

67. sarben biliks wesieri eqvskuTxedis forma aqvs (ix. naxazi). bilikis sigrZe 300 metria. sportsmenma sirbili daiwyo A wverodan isriT miTiTebuli mimarTulebiT da ramdenime xnis Semdeg gaCerda bilikis B wverosTan. CamoTvlilTagan romlis toli SeiZleba iyos sportsmenis mier gavlili

manZili? (a) 700 m (b) 750 m (g) 800 m (d) 850 m (e) 900 m

68. im naturaluri ricxvebidan, romlebic metia 20-ze, magram naklebia 128-ze, ramdeni iyofa 6-ze unaSTod?

(a) 16 (b) 17 (g) 18 (d) 19 (e) 20

69. dawesebulebaSi TanamSromelTa 40% qalebi arian. TanamSromel qalTa

raodenobis ramdeni procentia TanamSromel mamakacTa raodenoba? (a) 60% (b) 80% (g) 120% (d) 140% (e) 150%

Page 31: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

32 653010b

70. x da y iseTi naturaluri ricxvebia, rom yx22 . qvemoT CamoTvlilTagan

romeli mimarTeba SeiZleba iyos marTebuli? (a) 1 xy

(b) yx 2

(g) 3xy

(d) xy 2

(e) yx 2

71. pirveli marTkuTxa samkuTxedis didi kaTetis sigrZe 6-jer metia meore

marTkuTxa samkuTxedis didi kaTetis sigrZeze, xolo farTobi 3-jer naklebia meore marTkuTxa samkuTxedis farTobze. ramdenjer naklebia pirveli marTkuTxa

samkuTxedis mcire kaTetis sigrZe meore marTkuTxa samkuTxedis mcire kaTetis

sigrZeze? (a) 2-jer (b) 3-jer (g) 9-jer (d) 15-jer (e) 18-jer

monacemTa sakmarisoba

72. fakultetze sul 80 ucxoeli studenti swavlobs, romelTagan 50 gogonaa.

mocemulia ori piroba:

I. ucxoel student gogonaTa raodenoba am fakultetis studentTa saerTo

raodenobis 10%-s Seadgens. II. ucxoel student vaJTa raodenoba am fakultetis student vaJTa saerTo

raodenobis 15%-s Seadgens.

imis gasarkvevad, Tu sul ramdeni studenti swavlobs am fakultetze:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 32: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

33 653010b

73. ABC samkuTxedis AB gverdis M wertili

da BC gverdis N wertili monakveTiTaa SeerTebuli.

mocemulia ori piroba:

I. 130MNBBMN .

II. 130CA .

imis gasarkvevad, Tu ris tolia B :

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

74. ori ricxvidan erTi a-s tolia, meore _ b-si.

mocemulia ori piroba:

I. a-s Sefardeba b-sTan 3-is tolia. II. a-s da b-s jami 4-jer metia b-ze.

imis gasarkvevad, Tu ris tolia a da b ricxvebis namravli:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

75. ninos Svilebidan yvelaze umcrosia giorgi, xolo yvelaze ufrosi _

arCili. maT garda ninos hyavs 3 gogona, romelTa saSualo asaki 13 welia.

mocemulia ori piroba:

I. vaJebs Soris asakSi gansxvaveba 15 welia. II. ninos Svilebis saSualo asaki 12 welia.

imis gasarkvevad, Tu ramdeni wlisaa arCili:

(a) I piroba sakmarisia, II ki _ ara

(b) II piroba sakmarisia, I ki _ ara

(g) I da II piroba erTad sakmarisia, cal-calke arc erTi ar aris sakmarisi

(d) sakmarisia cal-calke rogorc I, aseve, II piroba

(e) mocemuli pirobebi ar aris sakmarisi

Page 33: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

34 653010b

amocanebi

76. Tornikes gasuli wlis ganmavlobaSi yovelTviurad Tavisi xelfasis 10%

bankSi Sehqonda. wels Tornikes xelfasi 20%-iT gaezarda, ris gamoc man bankSi

Tavisi xelfasis 15%-is Setana daiwyo. ramdenjer met Tanxas Seitans Tornike am

wels bankSi wina welTan SedarebiT? (a) 1,5-jer (b) 1,8-jer (g) 2-jer (d) 2,4-jer (e) 3-jer

77. nebismieri a ricxvisaTvis a -iT

aRniSnulia ricxvi, romelic miiReba

Semdegi sqemis mixedviT:

magaliTad, am sqemis mixedviT

063·422 .

ris tolia 8 ? (a) 8 (b) 16 (g) 24 (d) 32 (e) 40 78. 4 m siRrmis mqone kubis formis wyliT savse rezervuaridan wyali mTlianad gadatumbes marTkuTxa paralelepipedis formis sacurao auzSi, romlis fskeris

sigrZea 8 m, sigane _ 4 m. ris toli iqneba sacurao auzSi wylis siRrme? (a) 0,5 m (b) 1 m (g) 1,5 m (d) 2 m (e) 2,5 m

Page 34: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac

35 653010b

79. M, N, K da D ricxvTa RerZis sxvadasxva wertilebia, xolo m, n, k da d, Sesabamisad, maTi koordinatebia. K wertili Tanabradaa daSorebuli M da D wertilebidan, xolo N wertili _ K da D wertilebidan. ris tolia

mndk

?

(a) 31

(b) 32

(g) 43

(d) 31

(e) 43

80. cekvisa da simReris ansamblis wevrTa 60%-s mocekvaveebi Seadgendnen. roca

ansamblis ramdenime wevri sxva ansamblSi gadavida, mocekvaveTa raodenoba 7-iT Semcirda, Tumca, maTi procentuli wili gaizarda. CamoTvlilTagan romlis

toli SeiZleba iyos sxva ansamblSi gadasul wevrTa raodenoba? (a) 8 (b) 9 (g) 10 (d) 11 (e) 12

Page 35: verbaluri nawili - natelanarozauli.files.wordpress.com · moqmedebisTvis ufro farTo asparezi eZleva / dapyrobili (g) gaTavisufleba / Tavisufalia, adamians aRar eZleva ufleba / marTlac