Vepra Hidroteknike (Zbatime)
-
Upload
xhoni-smart -
Category
Documents
-
view
640 -
download
55
description
Transcript of Vepra Hidroteknike (Zbatime)
l9c
s .
~ ~
~
~ ~ ¥)
~ tD :E c::::» .u.J :W::z < < w cr:: 1..1-!' ~ t-C)
~ CA a;
LI!'Ji 1/fRSI fE f1 1 T1 RANES ,. EN VfR HOXH,f\
FAKUL TF T1 1NXH1NiERi.SE SF NDERT1M !T
Doc. 'Bes tar Doka
VEPRAT HiDROTEKNIKE
( ZBt-'TIMf)
SH TEPIA BOTUESE E LiBRiT UNI VERSITAR
TiRANE,19tl8
0 o r e z u a r n e s h ty p M a j 19 8 8
Doli nga shty pi Nentor 1988
T ir azhi : 200 k . .
/
0PJe Forma ti 70 100;1 ShtypurneKorn bina r P . x.:. 0 Sta sh 2204-82 , In ol 1 g;·a f; k .... h 1y P s h k ron i a e 0 · .
J rspen save T i rane 1988
7
H Y R J E
reks ti " vepra hidroteknike " eshte material ndihmeG qe u sherben
s tud e:1tev~ te deges hidroteknike te fakultetit te lnxhinierise •se Ndertimit.
Ai perbeh~t nga dy pjese :
a) Ne pjesen e pare trajtohen pro t iemet e te dhenat mbi proje_ktimin
e zgjidhjes me dige betoni.
b) Ne pjesen e dyte , trajtohen probiemet e te dhenat mbi projekti
min e "zgjidhjes te nje dige prej materiale vendi.
per cd o detyre ne • baze te te dhena ve hi dro lo gj ike, gj eo logo inxhi
nierike e topografike duhet te zgjidhen keto probleme theme lore:
a) l(ategori z imi i hidronyjes dhe percaktimi i klasave te veprakrye
sore e ndihmese.
b) studimi dhe analiza per zgjidhjen e ·tipit te vepres, duke pasur
parasysh konditat natyrore dhe a to te bashkevendosjes se veprave te hidro
nyjes "
c ) Permasimi paraprak! veprave kryesore per dy zgjidhje te munde-
shme te mbeshteb.H mbi te dh2nat perkatese.
d) Llogaritjet hidraulike tevepres.
e) Llogaritjet statike, te qen.drueshmerise dhe soliditetit
f) Analiza rezultateve te llogaritjeve hi draulike e statike lidhur
me z gjidhjen e konstrukteve .
g) Projekti i vepres .
l , • l Percakt;,.; . i lt.ategorise se nyjes hidrolek,.Uu
Nyj a hidroteknike sipas fuqise se vendosur ( ose s iperfaqes se
tokave qeuji sim> ndahen ne kategori si me poshte :
~f.,a · rreg..Jesit per percaktimin e katego··iv~~ tenyjes hidroteknike
Tab. 1
Nr. Rend Kategoria e nyjes hidroteknike Fuqia e hi drocen tra I it
KW -
1 i j
mbi 200.000 2 ii 50.000 deri 200.000 3 Iii 2000 deri 50000
4 iV nelll 2000
Kiasat e-veprave hidroteknike kryesore dhe ndihmese e teperkohe
shme ne varesi tekategorise se nyj es hidroteknike percaktohen sip;cts tabeles
2. 0 ercaktimi i klases se veprave hidroteknike krye.sn re
dhe ndihme5e
ya be ia 2
Kategoria e hidr'onyjes Klasa e vepres kry~sore
K las a e vep res ndi hm 2s.e
i i il II i li il l ii iii iV i ii iV
0 ercaktimi i _k lasave te veprave kryesore, ndihmese e ,~ perkohshme .
eshte i nevojshem per percaktimin e vleftave te koeficientave te si .gurise
ne ·qendrueshmer i dhe ne soiiditet si dhe per pranimin e perqindjes se sigurise
· se prurjeve maksimaie ne llogaritjen hidrauiike te veprave te shkarkimit dhe
te devijimit.
L-2 'F'orcat dhe .ngarkes rlt vepruese
Forcat dhe ,ngark esatper i logaritjen e veprave hidroteknike merren
per keto kombi n im e
2
. e n garke save \ayes ore A. _ oer grup 1n ·
Pesha vetjake .e vepres 1. 2. ore;]onet e ujit: a ana P. sip errn e
posh tme dhe ng -a) hidrostatil< ngaanae .
b) presioni i dai\ges . . es ( posi ci oni i notimit dhe~tesio~ c) l<underfi \trimi ne tabanm e dl g
. . . te fi I tr im i l) · · t ni hidrodinamtk' ujrave . . . . ,.,t te ngurte qe depozl tohe
. . . . e ( 1 matena 3 . pres1on 1 1 a\uv1onev •
l')
.di g2G nga dekatttimi), f ave te veprimit le ja sht~zak o t para . e n garl<esave dhe I ore
8 _ per gruPin
· · t seizmil< e, ose L Forca dhe prestone .
· .. t gj at e plata ve 'Z. presionet e up e veprojnen e nje dige .
. -1 Paraqiten forcat q . N e ft g, 1 ·•-ec. ... ve ( pres ion eve J
dl te n gat"' -><> Vl eftes se for cave le
Fercaktimi i
. . t ·ake.e ue pres 1 - pesha V€ 1 • save te 1 pran \J,',
ktohet ne baze te pernk Pesha vetjak2<e vepres perca
. •·t' ( permasimi paraprak) . ra nga pro]e" '
. . . ' d tati'e i uj1t. '2- prcsiont /Jl .. TOS
.. ·. hidraulike UJ' ' ma rrc t · tormu lave · . ,.
pre~:;ioni i uji t p·ercC~ktoh e slp;\s 1 t f/m 1 ) nd -~ rsa pres !O·
Ve <, lim ore te ujit Y ., _ pesh•:r: l (j(.J\1 kg/m ( Y ~- on
hi c.lr'u .·· ,; \( \ezu1ton 2
ff w - y ton
3 - .presioni t dailge v e
uresioni da l \gev~~ percak toh Et
( H t-, ho -t 2h) ( H~ ______ _.---- .
w d ::. y 2
.~u 2JJ- eshte na~te s i a e dail ges ne IT\.
I o to n .
2
l ! I I
I
i ~ · ~
i ~
' 4 ..
1: ~ ~
ho- ngritja enivelit mesatcr te dallges mbi ni velin e qete ( slatikl , ne
m. 1-1- rhellesia e ujit para vepres nga niveli i qete , ne m.
a- ordinal" e presionit shtese ne tabanin e vepres ne m.
Naltesia e dal lges percaktohet sipas formules :
" 2.b =:: 0,3'·1 /D+ 0 ,16- :l,26 ~ .. ku · 0 - eshte gjatesia e rendjes se dal\ges neP•?r siperfaqet e ujit te rezer·
voril, ne km ( matet me ha,·ten ku trasohet rezervuari per nivelin
norm·a.1 te n gri tur N .N. N gr,)
~------2A-.----~
pig. I - 2
yeprimi i pre Sio'li t te dallge s dhe par qme "at e saje
/
N gri tj a en i ve I it mesatar te dal I ges mbi ni vel in stati k pHcaktohet
simbas formules :
rr(2b) 2 2rrH
bo = cth
2:\•
ku : "1ll ·- edhte gjatesia e dal tges zakonisht 2A•= ·< 10- 15) 2h 5 . ..
j
I" I ·
·: I
:. ! ~4t,;(iirdinata e presionit shtese te dall ges ne laban in e vepres percak!Qhtit simbas formu les :
6
2h a=
2>.·
Mom en ti i Presi oni t te,p I o te te da II ges k un dtejt qendres s e rra fsh et . ' te tabanit te di ges ( per 1 ml gjeres; rezulton :
Md::.: y [ ( H t ho + 2hj 2
6
4, - KunderPresioni i ujrave
Per be he t prej :
H3
-J ,- ton m. 6
a ) Presioni ne notim dhe
bJ Presion; hidtodinamik te ujrave te filtrimit
Presion; i notimit shprehet
w. == yb h n . p
\
Presion; hidrodinamik i.ujrave te filtrimit Percaktohet tue marre parasysh ekzistencen e<perdes se rimentimit dhe sistemin e drenimit te ujrave ne bazamentin e vepres.
Kundrapresion; percaktohet Per keto raste :
a) Per lartesi te di ges ( dh e ne rastin e q; gave me fuga J Ck 25m vlefta e tij,caktohet sipas skemes ( fig. 1-l: a) me ane te formuies :
WI ::: 0.5 y H ( I -:oc f-) 1 0c
2 •
bJ l'er iartesi te di ges 25 < H< ·7 5 m si pas skem es ( fig. 3. bJ me ane te formules :
.: · .·
Sji flZ.OO
~o'JO
6,(7(}
0./$00 7(11}
rn~ I>
rooo oo,o ~
~ &'·0-:"' ~ 0 0 ~ ~ .. 0
• <l 0
:... 000:· 0 : "' ~·,..,., , , , b . . . , . A ..~,,.
-t- 0 ° 0 ··:vo·o,:......v-v
,· _ ... ·
I
1 (14--+
Fig 1,3 S Pfura.f e pTe s i onit hidrodim!'l ik te f iltrimi: ne tabanin e dz'ge;:te paisur
me ,IJe rde drenazhe
.I , I i
. . . c) Per ladesi te diges H >: 75 m ' ... ~~i4o. . s,pas skemes ( · · nrre re"'f6rmules : fig. 3, c) me
w1. =-- o J r 1 • · YH •1 (I +or:,_,""~')+
1.
N e haze tek etyre fo rmu/ ave k · re oman do he t
"'~, - J, 5 : "' :'z == 0.2 ,. z· "'2=-- : "'o = 0.75-U.76
5 • P re s i oni i A 1 · .• uvzoneve
Presioni i rnateri a/,·+- t • L e n gu rte q e d ep · t
rastl n e digave) tue - . oz' ohet para vepres . parasfllkmrqeparasa· ne
e unta lymore dhe · argji/ore percaktohet J€ dote dekantojne grimcat me ane te shprehjeve
_f
2 J - presioni specifik
P - · - jn . h n n 2
,2 g ( 4 50 - !_ ) 2 - Presioni i p/ote
ku : tf- kend i f k ' er unit t.e mbrendshem te ma ..
Y- Ordinata nga ni v ·· J - d . . tena/Jt te depozituar c !_ l epozltJmitderinethe . • .
Presionin speci fik . te t . . lleslne ku Percaktojme , ma en all t te depoz i tuar
. Y ~~- Pesha vellirnore e materia/itt d . s · p a - 11 .. t 1 e e Po Zl tu a r n e · d .
I ::> .OJI _Le materia/it merret 1 3d . G- 3 9Jen )e pezu// e ci Ia -- t . . . I e n l ton I m
· d el .fla llt te depo zituar. I ne v:Hes; telljit te .
· hn · T rashesia e shtreses _ . . ProJ' ekt k . .,em:l!enallt ted ·
ursine /en des sa hid epoz, tuar e ci Ia zgj i'dhet pro .... rocentraleve neb t . . ne
gnozuar te rezerrvorit (hid , . aze e Jetegj atesise s e te . rocentra1 1t) me . ~I ..
Pa:rafertamblbazenet h. . ane ogantJeshhi-dro/1 "k ras esJse VJetore tee . . OgJI e
. rD ZIOnl t. ·
l
J
i 1V ;.; -~-g ___ r ___ --v
pig. z - L
Skema e veprimit te presio11it te aluvjoneve
6- porcat dbe . presionetseizmike.
Lekundjet prej .termeteve shkaktojne dy veprime:
a) forcen seizmike te vepres;
b) presionin seizmik te mases se ujit te bjefit te siperm ·
c) presionin seizmik te aluvjonev2 te depozituara ne rezervuar.
a} r:orcat seizmike prej termeteve ne zonen e ndertimit te hidronyje
ve percaktohen nga seizmiciteti ne balle simbas hartes se rajonizimit sei
zmik te teritorit te Republikes:PopulloreSocialiste e Shqiperise.
veprat hidroteknike me seizmicitet G balle poshte realizohen pa
marrjen e masave antiseizmike.
Ne llogaritjen e veprave hidroteknike, ,forcat seizmike mund te kene
drejtim te cfl rdoshem,por per llogari tje :nerret ai drej tim qe eshte me i
rrezikshem per qendrueshme ri ne, apo per solidi teti n e vep res.
Forca seizmike e trupi t te di ges percaktohet nga formula :
P S = « . K 5
• G , ton
ku: K5
• eshte koeficienti i seizmicitetit, vlera e te cilitmerretnevaresi
te seizmicitetit te zones simbas tabeles 1.
!'/ 1: ., I
I
i i
•
8
• 0
c) Per la'ftesi te diges H >' 75 m sipas skemes ( fig. l . c) me ~ylf~JrriJu I es :
Wf::: 0.5 YH [ l1 ( 1 + oc',_,C(r ) +
N e baze teketyre fo rmu/ ave rek oman dohet
? O<~l+·hoc"J - .t 0<2 •
ocf'z ::: 0,2 ,' "'2::: 1 or 0 :::.0.75-0.76
5 - Pre sioni i A luvione ve
pre si ani i material it te n gu rte q e depo zi loh e t para vepres ( n e
rastin e digave) tue parashikuu Qe ·para saje dote dekantojne grimcat e imta lymore dhe· argjilore percaktohet me ane te shprehjeve
P. = i• . Y. t;f ( 45- 'f. J • presioni specifik 2
I f p ::: - jn. hn. t
2g (45°- -) - Presioni i Plate n 2 2
ku : tf- k endi ferk i mit te m brendshem te materia li t-te depazi tuar.
Y- Ordinata nga nivefi. i depozitimit deri ne lhellesine ku Percaktojme Presionin spec; fik. te materia/it te depozituar
y'11
- Pesha velfimore e material it te depozituar ne gjendje pezuli e ci Ia sipas lloji!Je materialit merret 1, 3 de ri 0,7 ton 1m 3 ne vuesi te llji I te ma terialit te depozituar.
h - Trashesia e shtreses sem,terialit te depozituar e cila Zgji!dhet ne n .
Projekt kursin e lendes se hidrocenfraleve ne baze te jetegjatesise se
pro!Jlozuar te reze:rvorit ( hidrocentralit) me ane liogariljesh hi·droliogjike te Paraferta mbi bazen e trashesise vjetore te erozionit. ·
l
J
(
i ; I f I
pig. l - L
. · ii te alur;jone ve . primtt t e preston · Skemac&e
. 1 s eiz•n ike · £. at dhe, pres tone u - pore
r kaktojne dy veprime : Lekundjet prej termeteve s l
. ike te vepres ; a) fo rcen sel zm .. t te bj efi t te si perm
. . k te mases se UJ' b) presionin se!Zml ,J P z itu ara ne rezervuar.
I jonev<> te ue o 0
) presionin seizmik te a uv '"' len e ndertim it te hidronyJ':' c . . termeteve ne zm . . . 't c e . . ~areal seizmlke preJ . . b ha rtes se ra]onl z lml , ' aJ r . . iteti ne balle slm as . aktohen nga selzmlc . I" te £· Shqipense. veperc " k OPopulloresoclals . .. m
ik te teritorit te Re~ubll eso . . 't t t ba lle poshte realizohen pa z 'k e seiZmiCI e v veprat hidroteknl em
m arrj en e masave antisei zm ike. i drotek ni ke, fore at s ei zm ike mund le ken , Ne llogaritjen e veprave h . . t . drejtim qe eshte me I
r er llogantJe :nerre at . . drejtim te cf:trdoshem,Po p . soliditetin e vepres.
d hmenne, apoper I . ikshem per qen rues . ktohet nga fo rmu a . rrez . . . t pit te dt ges perc a Forca setzmtke e ru
p = "' . K . G , ton
s s . , ef neva re ~ . . . . . t ti t vI era e t e c r I, t m err . 0 ht koeficien t t I setzmtc t e ' es e · b tabeles 1. . . ·tP.tit te zones srm as te setzmtct - .
ku : K5
•
. .lnlesd£JI/ 6 ~fl!.Shfe~demii 6
dne~'f; venciCfe· pol<e 91er me 9.
~ frdes(/ef/y
I ~ ' :
PJ},shte me deme t . . e l'ref;uence· '1
t;;er me·ts. t
I
[llJ] Iniesdel,- 8 \
medeme dhe 4. !
\ lrel<uence· mhl t!J \
r
I
.
I i t.
II
t· ~ ~
!
l
~-
.-· - · ,__..
P ig , I _ 5
til l s e t z mik te !JtL r ta l' ra j orziz h . . te rrit o1lt t e R p 1' .s .SH
V le fta e koeficientit sei-zmik 1(,. s
sei zm i ci teti \10 ga.ri tes b
ne bal \e
V I efta e k o e fi c i en ti t 0. 01
sei zmi k \C-
yabela 3
7 s q
O.Ol.5 0.05 0.10
:::>
eshle ~oefic\enli qe varel nga ~Hakterislika dinamike te vepres.'
"' -\> er di gat me gravi tet "' l.5
G- pesha e vepres (-'orca sei zm i~e P 5
eshte vel limore. si e ti I ie zbatohel ne qender
te g!O- wi tell tle vepres. · Forca sei zmike ne ni e vel lim eiementar s hprehet
nga to rmu Ia
X 0
' " . Q,, esh\epesha vetiake e vel limit e\ementar dh'e ngarkesa verti kale
qe vepron mbi te ne pi ken k ; xk , x
0
- \ar<jOsia e pi~es cthe e qendres se gravitetil nga bazamenli
b- presioni seizmi~ i ujitle rezervuariteshtepresion si,tese mbi
rre<;iUI\ ; i \ hidrostatik , c;·esi ani s ei zmi k speci fi k i uj it ne .\hellesi y nga ni ve \i uj it
shpre het sim bas formu le ~. ·.
n<Ersapresioni i plate seizmi~ i ujil duke u bazuar ne formulen e mesiper
me do te rezultoje :
W 05 K . ,1. 'l S =-: , • S . y .. . 1 , T i m
c) \'re·;i on i sei zm i k i mases se · dhe ut ne faqen e s ;perme te di ges
shkaktohel nga masa e aluvioneve qe' de~antojne•ne rezervuar. Kur v'a1a seizmike ka drejtim vertikal pesha vellimore e dheut merret:
ll
I r·!
, I + . Y s = Yz t - K sJ :
Ndersa kur vala seizmike ka drejtim horizontal
cos l/J
ku ;' 1/J- eshtekendi i devijimit te pendulit gjate termetit
( kendi seizmik )
tjJ '" . arc tgK5
,per 7-8ballemundtemerret cx -=-- f;per9 balley :::-6 °.
Ne kete rast ndryshon edhe kendi i skarpn.tes natyrale te dherave
te shkrifet ( kendi i ferkimiO .
t tU = t ( tO + .1. j • g 1s g l _'P
N<~ ditet e sotmeka fillue te perdoret edhe menyra dinanike e llogari
tjes se veprave hidroteknike ne sizmicitet.
Kjo menyre eshte me. e veshti re me e perpikte,por kerkon llogari lj e
me voluminoze, si e tille trajtohet ni~ lendet speci:lle .
H
12
Pres/on, se;zm,·k
t--o---+-~- Ws
Pig. 1 - 6
porcat dhe pres ionet seizmike
r·
I .
'-'
20()0
0 cv Q)
lt/1 ..,
LL06ARIT.JA £ A.KUivfLil!MIT TE PLOTEJ XATA5THL--~
3/00
2600
(!) I I I
"' 1
.: TU6 crl:un
t-- t/
2100
® ~
® 1~0
~ J
r'i 'I II~ \
/; !\\ 'I I ~\\
/If ~ ~ [}V ~
j 2 3 4 5
11/drogrc;!;· me ~&ur/
_,,_ -/1-
-11- -11-
Kur!Jal e Vortis/.se· · le·· v,_'":IU/??/1 le"' akord>-n;/
'?qa rezer Vuor// trn.
0 IJOCJ,
fJ 22951 v/1/e .
v v 2000
l I !
~~ 6 7
• 6 .]) V'.t7o (W= 37.2. 10 rn
ti .!J ~/o (\X/.::: 237·t'O rn
6 s% {W c- 156. 1o m.J_}
v . /
. I/ Q. , / v 1- / ,·v '\
~ VI\
b?~l --+-·
/ !
v v/ r--
·/I 10 15
2~00
oHkA L LA
VERT. I Crn = 200. ~~el< /IORIZO/Y'. /ern= jO~/e
\[
v~
v-20
3000
Forrnol: 2: L lo!Ja-o!;a e prer;e~ .se'.p/~ul
l eoo
700
600
- 5"0(..'1 . j 400
I
{T)J .,. 3 11on ;n
2S
Vo(vrn/ ·--r-----........... -
N o,-.::;/na- Vo/umi l(u,dai Oro~noi-. ;{f. t./m u/. V,fi!t;
Orc~nctJ. --1':::.. ;'a-r~-;~,k e e . oj~r:1~-e vt£im·,,l ~lofi" am~{e:5 :;;e n/veleve aJf:~/ye, rnttton
m/h{m a.!.~,.., p/o!i· le·· ~e rnJ
~e .J .. b;efr--1. plc·fes 17?3 ~n;:;;fn p/()d! si;:> r---·
0 0 1M. 50 0 (7
If ·---- --- Of O.f ---·
~l
j I 225 128. 515 J{} ---1-·- ·
1.0 2 -9
f-· Cl.5 2-lf
2 It 50 12.8. 70 90
~!___-~ 3.4
4-t5 1-·-
3 675 129.0 2000 6-'1· {j./j 2.3 4.5 t---·
4 9r.JO 129.. 35 340 ·--- /I I(
5.t5 - 3.4 2.1{ -:r /;50 -- t/9.50 ¥20~ IJ.b
-----!-- ;;? .. I. --6
2·1 .;. 390 :;.o .i 12 3 0 lY, 40 ,. L_ __~.-.-.
r f ~ .
J
I
I
I ~
I f f i
P J F ·s A !? P A R F
3. NDERT/Ml I PROFTLlT Bf\ZE TE DfGESME
GRAVTTET
l\le oroiekt profili baze te dioes realizohet sirnbas profi l it t.rekendP<
Percaktirni i aieresise se diaes ne Laban dhe oierresite e faaeve te
siper111e e te poshterne ne rastin e veprirnit te fo rcave sizrnike behet rne ane
te analizes 111ate111atike per forrnen me racion a teo rofili t te dioes.
Meane te kesai analize perca ktojme atepro fil qe rezulton n o rrn (l l rl ·, .
statiki sht te per111bush ku shtin e aendrueshmeris e nerreshaitje dhe rn o ::-oa s ! r:-·
e sforcirneve terheqese ne faqen me presion per rr afshin e tabanit.
Zqiidhja kryhetne for·n,e te peroiitheshmeper oierresi te ndry shrr e t·
faqeve te diaes.
H
032H
~--
·I -§-~-----A!._D_.8_· · _5_11 (in1 r :::.:) __ ,
0,15f/(m1 t-m2)
Fig. ,J. 7 Profili baze i di ges
14
·.--~~~ . .;~-:'~ ~.: t
FORCA T \lEPRU ESE ( per 1 ml pro/iJ)
A - F'orcat vertflca l e
I . Pesha vetiake
2. Pesha e pri zm; t te uj; t n ga faqja me presion '
3. Kun derpresioni ne ta banin e diqes
WI::: D,s . 0,32 H.0,85 fm - + m }H + 0 32H :a 1 2 I ' I o
15 fm1· + m2 JH + O, s . 0, 48
H·. 01 1 5 ( m · + m } H === 0. 2 2 ( m - + m ) H 2 1 ?. 1 2
Sh uma e fo re a ve ver t; kale
L V ::: 1, 2 H 2 fm . + m } + 0 5 H 2m . 0 22( - + } ,., 1 2 I 1 - = ' ml m2 ,_,, ==
== Fl 2f !.48 m · + 0 98 m } 1 ' 2
B - Fo rcat ho ri zontal e
- - Pres ion i i G~ ii t n qa biefi i siperm :
w. == 0 5 .u2 1 . • n
2. Forca hori zon ta l e seizmike e peshes veti ake e truoit te d'a 1 es.
P, ~ Ks . ·1,33. G ~ o.as , •1',33 . ff2 lml + m21
3. Pres ion; horizon ta t seizm ik i uii t. r s .. ¥ i-
1
112 2 w ::.: 0.11 - ( 0.3 +0.81 = OIOE . H. I
s 2
ShLITla e forcave horizmtale:
~H = 0 5 H2 + Ow08 f-12 (m . + m J + 0.06 H2 = ~ •
0 1 2
-- u2fO 56+ 0 OB(m · +m J1. - n I I . 1 2
f = 0,7 dhe koefi cien t te si wrise n e Per koeficient te rreshqities
rreshqitie kr = 1 kemi:
I 1-1 = 1 I V 1 0 ose I
Nqa kjo shprehje nxjerrirn varesine:
ne baze te se cites percaktoirne ratwrtin nderrnjet pjerresise se faqes se
siperme e te poshtme.
I I Raporti, i vellimev~
m + m2 te prolilit ml m2 1
-0.0 0.92 0.92 100 % 0,05 0.85 0.90 98 %
. 0.10 0 .7b 0.8o q4 ~
0.15 0.69 0.84 91 %
0.20 O.b 1 0.81 88 % -15
; .
Ne haze te dhenave te tabeles mund te konstatojme se ne cfare shka·
Y~ih.tl! ekonomike pjerresia e faqes se siperme per kushtet e qendrueshme
rise ne rreshqitj e.
Per te gjetur raportin e vleftave te m1
dhe m7, percaktojme kondi-
tat e shperndarjes se sforcimeve ne tabanin e diges .
Lloparisim momentet e krejt forcave kundrejt pikes Cl Cfi9. 1.-t
Faktorin konstant H'3 per thjeshtesi llogaritjeje e thjeshtojme :
1. Momenti nqa pesha vetjake:
2 1 . l M1
=L2[m .t-m +{.m +-m,.)m2 1 3 1 1 3 ~
=0Bm2 +1 .2m m +0.4m,l I 1 . 1 2 2
2. Momenti nga pesha e orizmit teujit n9a faqja e siperme :
1 M2 = D. 5 ml I - m = a 17 m2 • 3 1 I 1
~. Momenti nga presioninsei zmik i uiit:
1 1 == 0 . 0 25 M 6 = 0 I ()3 • 0 I 5 + 2 . 0 I 0 5 .. 1-;
Shurna emomenteve dote j ete:
0 33 2 + 0 03 m1 + 2 + 1 OS m • m + · m 2 1
1:M = 01 90 m 1 • 1 2
· '- 003m +0 .20 < I 2 •
Laraesia deri te rezultantia:
'£ M . 2 ) _ ··-(m +m
2 ·
-~,. 3 1 .. v
Llooaritjet japin keto oedundime:
0. 56 - -=
1 = 0156 m =.: 0,92 I .
2 0. 9 2 m = 01 .
1
3. Momenti noa kunderfiltrimi ne taban: 2
M = [ 0. 1152 (m + m J'- 0,16 + 0105 (m + m J2. 0,24 +
3 1 2 1 2
+ 0 1 15 .. 0 1 85 (m + m )2 . 0.431·== _ ,0.075 (~ '+ m )2 . 1 . 2 1 2
..
4. Momenti nga presioni hidrostatik horizontal i ujit:
M =0 1 5x0 1 33=D 1 17 4
5. Momenti noa forca seizmike epeshes vetjake te trupit te dioes:
0.61 < -3
0.57 - -· - ·= 0.663 0. 86
. t t sforc imeve terh P fl es~ I< hte t e fllO S leiiml e
Ne kete menvre, per us . . . ·se se faoes se si perme . ft shte ra s tl I Plerrest ..
ne rrafshin eta banlt, ku I are r • . t n e ba zamen t ten,os :a rrql"e d h' rue shme oe s lQrCIIl' e .
ml == 0.1. Por eshte e es I . f'l me pjerresi t e faaes me ~ re sl:~~~!""·,_--- ,, d · ranohet n1 e pro 1 --~ ·
deri ne zero, pran al 0 .-=-i c;n- c. ti .. W.q_\~ i !
IT' == 0,05 dhe pjerresi t~ Jaqes se pos htrn~ m2 b\BllOltiA ~{}MU 'If~Ot ; 1 ·d· t 't e -zbatimi te pun un eve. Oi\Mt . ,:
pershtatshern per \<on. 1 :a. 1 ;~', · . . , ;! 1\m~.l't . . i ~-
.;
. . " _,. Ne fo rmatin 1 iepPn chemb. ~Zi>::.tS~,.;;..-1_., • !1 ' - .;) UJ projektesh karakteristike.
1 - 4 PERCAKTIMl l KUOTES SE KREUT
TE DlGES
M bi I a rte simi · k t ' reu te diqes mbi niveli n tar '"bi k uo ten llogari lese te da II ges duh et te . et . s. I k te reze rvuari \, as e IUar kapercirnin e ujit nepe . t k I e I mJaftueshem per te mas I e-. ' rm1e reut. Mbilarte · · · .
l m statik te NNNgr. (p re· b t . · . . Simi I kreut te dlaes mbi nive-1 e ont ose prer material h ..
rnbas fonnules L\H >2h + h 4- . es vendi J oercaktohet si-,.. 0 · a· VI era t e re z e r b.
merren s imbas tabeles 4 ves se m llartesimit Ca) mer
Tab 1 4 e a
~:zerva e mbilartesimit (ai tekreutte
Tru ni i diqes K onditat e
Iqes ne shurdhet
· shi~y_tezimit Mbi nivelin statik Mbi kuoten 11 oaari,-
~ tese le diaes
as a e VPDTP.<::.
---- --- - I [[ Til IV I [[ Ill IV
Dheu
Gu ri Nann al 2.0 1 .5 i 0 0 7 1 0 0 I 0 _ .:;; 0 . 4 111ura tu re
-- -
idem iashtezakonshem 1. 5 ·l .. 0 0, 7 0 .:; 0, 7 0 I
L- 0 d 0 ':( , . l
be tun i no rrn a I e 1 s 1.0 0_,7 0 4 0 ., i) I~ 0 •' 4 0 ?
i dern ja sh tezJkonshern 1, 0 0,.7 0 c; 0 -1 , - 0 , i) 0 4 0 : j 0.2
Gjernsia e · t . . .__ kreu te di aave percaktohet n . trrntt te punirneve dhe t . e varesl te kushteve te zba-
e nevorave te shfrytezi 't t . edhe per rruge kalimi atehere q· . . IT! I e saJe. Kur ajo sherben
_Jeresla e saje duhet t ma ve dhe kerkesave per rruqet t . . . e percaktohet sioas nor-. - au omobt11st1ke ·G· . . . rast rn enet jo mepak se 4 . reresla mtnlmale ne cdo , . m.
18
1 - 5 KUSH TET TEKNlK E TE H ARTIMIT TE PROJEK T
KURSlT
a) Klasa e vepres
Nyja hidroener9iitike per aksin e dhene ne menvre te perafert do te
kete nie fuqi ae percaktohet:
N = 8 2 (1 4 -1 7) flO 1 1 ' · mes shumevjec;:are
( Ne rast se 1\oaaritiet perkatE::se te fuqise jane krver pranohet kjo e
fundit si e percaktuar ) __ ·sipas fuqise rezul tuese percaktoime klasen e obiektit dhe te vepra_ve
kryesore ( te diaes .J simbas tabelave 1\lr, l dhe Nr. '2: Tu e pase parasvshe rendesine e vepres dhe sidomos te diaes ae
ka presion te larte. ·shkaterrimi i se cites sje\1 pasoja kab.strofike aternund
ta prano.ime nje klase mete nalte.
bJ Prurjet maksimale llogaritese
Pruriet maksirnale 1\oqaritese per nie aks te dhene te hidronyjes per·
caktohet me ane te 1\ogaritjeve.hidrologjike.
l\le rastin e projekt kursit keto llogaritje konsiderohen te dh-ena.
Pruriet 1\oaaritese oer permasirnin e shkarkuesave te di~~s ( haoesi·
ra kao e r:Jredhese. _shkarkuesave te thellesise apo fundore) rnerren ne funk
siOil te klases se vepres sioas propabilitetit lloaarites te prurieve maksirna-
le . C tab . (':i).
Tabela 5
K lasa e kapitalitetit te Kushtet e shfrytezimit
vepres No'rmale te iash tezakon sh me
Perqindja 11-ogaritese e prurjes maksima le
1 2 3
Vepra te perh ershm e
Klasa I 0 l 0 01 'N
\lazhdon Tabela 5 ~ill, ;,;~. '
. !- . c.hl<a ~ l<im in e pr r jes . h m bu I I n u m en k I Per - ' I
L.e k\,i\ustroime men tes e 1 o~n == 3100 m1/sek, me ve rifHrl· · .· el%sicruriQ x
aksimalelloQalltesern ma . ·~· , · litterez er·
I rn . kata strofike leiohetnlen ~mqe en tve ~~~( j
l 2 3
K las a II 1,0 011 u ill 210 0 I) ,. ! (. IV 510 l
Vepra te perkoheshm e
Klasa Ill 2.0 1.0 II IV 5.0 -
II v 10.0 -
Per llogaritje merren prurjet maksimale oer kushte normale shfrytezi-
mi Ckolona e pare) ndersa prurjet maksimale per kushte te jashtezakonshme
te shfrvtezim.it( kalona e dyte) kakarakter verifikuese, me kusht qe te mos
lejohet shkaterrimi i vepres kryesore qe ka pasoja katastrofikel oor duke ora
nuar demtimin e pj eseve ose veprave te tjera qe mund te nderoresin funksi
onimin e objektit por jo pasoja me karakter katastrofik.
Per percaktimin e niveleve te uiit ne bjetin e poshtem te dioes nder-
tohet lakorja 0 == f (h) tue pase parasyshe qe:
i - pjerresia ( ne mungese tete dhenave e matjeve fakt ( merren e
mesa tarizuar n ga harta >. n -- koeficienti i ashpersise ( sipas natyres se deoozitimeve te shtra
tit dhe te b'rigjeve >. <u- seksioni i mesatarizuar sipas profilit tedhene ne aksin e diges
( i perafert, nemungese te relievit faktik ), i cili nxirret nga relievi i dhene
·ne detyre.
c. Llogaritja e shkarkimit te ujit
Si m bas vie rave te pru rj eve maks imale llogari tese dh e veri fikuese
s•in bas p eroindjeve, ne funks ion te k lases se vepres <di ges ) percak toi me
numrin e hapesi rave kaperdredh ese dhe pas saj e te the II es is e.
20
. rnin e shkarkimit teoruq es
vuarit N . 1\1 . Nor b hetprei kater hapesi rash (n ~-= 4) rneg; cr ,_·· Oiaa kape rclredhese per e . -- 4
·1 me trashest d - 111 ·
l, . b == 12 rn. te nda ra ne PI a ,·t tme profil kaoerdredhesl st . .. l .k tedi aaveqra>'t .e ..
Per II ooant,en htdrau I e . . ndare rneoila ne te n}el-
\
. . ( te diaave kaoerdredhese t e
\ l t i l t
t ~
l f,
\
rneorofil oraktlk ose ten kuote) perdorim fo rm ulen .
,..- 3 / 2
0 ::..: a . t • rm • •B v 2g H o n .
. 8 - b) . . e fron tit kaped redlleS ~ -· n . .
··- 01eres1a ~ 1) ku ~ 8 . . t'. bvti es ( pe r kaperdredhes te parrbytur an
a . -·- k o e f 1 c 1 en 1 I m ·
n --· koeficien ti i noieshjes anesore te rrymes .
· f ' · t ·1 ·1 pruri es. . 111 --- koe 1~1 en · b f rmu\ es ·
Pruria ne kaperdredh es percaktohet 5 1 1, as o .
3/2 0 == f • m . " B -JTq H o
! .
B 3/2 - 312 ·'Tg Ho == t m -J 2g Ho
ose q ::::f. 'm- 1- v nh
·t ' SPhyr-'t ( ndikimi i shoeJ es ts e .. , . ' bi k reun e k aperdredh es I )
ku : H -- nqark e.:,c'\ m d t ·s merret parasyshe . . · t , · .:.; e se voael mun e 010 f . 1 ... . jes, ne szue te sho el e_, , _ . - dh sit i cili shpiehetnga otwu o
tTl - koefi~ienti i nruqes se k aperdre e I
cil i per profilin e dhene eshte m -· koefic; i enti fik ti v i prurjesl
r 111 = 0. 504 . t . kendi i pjerres i se·sepjeses s :·
f. . f . formes q e va re n ga ' "' af- koe tcten' I I , d't te p j etresise se ,aqes s .
sipet1Tie kreut te l<aperdredhesit ( ocs) dhe ken I
poshtmeC oc0).
r i
Ne ras tin tone 0< 5 :::: 450 "' _ 49 o 40
, t h i J t _1 1. ' P - ' a e ere a f. = 0. 9 7 s h i f tab e- · _i ~-. ..... ~ ~ age "'"' ~ )
-~~'i .• --:~ ~ .... '\;. .;._ •. ; · .L: • :~
ab - koefi~ i en ti i plotesise se presionit, baraz I nga ku:
m == 0 · 9 7 x 1 x 0. 50 5 = 0. 4 9. ,
K oefi~ ien ti i ngj eshj esse rrymes i · percaktohet nga formula:
~k + fn _ , J; J e H ( ,::::: 1 _,0.2 °
• I ; I
n b
per figuracion rreth or te Pi lave nga hyrja ~k = 0.74 per lo
lo == 5 m, dalja e Piles nqa faqja e sioerme e kap~rdredhe:it
Ze vendesoj me vlerat oerka tese:
i == L _,0,2 0. 7- 4 (4 __ ,I) X 0,3 8 . ~: ,_ :::: 0.95
4 . 12 I •
atehere percaktojme aftesine shkarkuese: ~~;
0 :::: 0.95 • 0. 49 X 48. 4 43.83/2 :::: 2220 3 1
m I s ek ; '
5 = O.b ku
8
n.e kete rn enyre fronti i o ranuar kaperdredhes . o
Sl se shkarkimit. ka aferslsht 5% rezerve te afte-
Li ogaritj a e shkarkimit te oruries katastr f yshe akumulirnin e Pikut te I t o Ike kryhet tue oase paras ...
Doesn9arezervuari N k t sysh e qeorurja 0 ==2200 3;. . e eerastmerretoara-
max m sek shkarkohet nga kuota N N N . shk k' · , · · or, oer
, ar ,~,,~ e orurj.e~ .me te rn adhe n iveli i ujit filion te ngrihet. .H,droqraf, I oruries seolote rnerret simb . . .
Skerna i l oqaritese dhe tabel 11
. • as stud1m1t h1drologjik. Nr. ?. . a e ogant, eve te akumulimit jepet ne Format
21
Si rezultat i lloqaritjeve rezulton Qe horizonti ne rezervuar Qjate kali.!
mit te plates katastrofike n Qrihet =1m d.m . th. deri ne kuoten 229.5 m duke
akurnuluar nje vellim uji prej W = 14.000.000 m i ndersa shkarkimi maksimal
per kete nivel rezulton 2b00 ~3/s ek.
d. Nd ertimi i prolili't praktik te kaperdredh esit te
diges me qravitet
Ky oro fi I mund te ndertohet ·sipas ta bel es me ane te koordina tave
Kreager - Oficerovit Qe jeoen per presion Ho =I m. Per oresione te ndry
shem naa Ho =1m. ko.o-rdinatat eorofilit shumezohen mepresionin llogarites Ho fak tik.
Naltesi a ediges oercaktohetnoa lloaaritjet e anes se ekonomise uj o
re dhe ato hidro - eneraj itike. Naltesia epraout nga bjefi; i poshtem dhe ..
vlera e rrezes se koordinimit percaktohet nga kush tete shuarjes se ener9ti-
se .se uii t ( te takimi t te bj efeve > .
l<oordinatat e profilit kaoerdredhes te diges oa vakuum ( oraktik)
sioas Kreaaer - Oficerov-it jeoen noa ta·be Ia Nr. b
Tabela 6
X 0. 0()0 0.100 0, ?00 0. 300 0.400 o. 500 O.bOO 0_70C 0,800 0.90C
v 0.12b 0.0'3b 0.007 0.000 O.OOb 0.025 O.ObO 0.100 0.14b 0.198 -
X 1.3 1.4 1.5 Lb 1.7 1.8 1.9 2.0 2.I 2.2
v 0.475 0.5b4 O.o8l 0.7b4 0.873 0.987 1.108 1.235 1 :39b I. 508
X 2.b 2.7 2.8 2.9 3.0 3.I 3.2 3.3 3.4 3.5
v 2.122 2.289 2.4b2 2.b40 2.824 3.013 . 3.207 3.405 ~.b09 3.818
23
X 1.0 1.1 1.2
y 0 25b 0. 321 0394
X 2.3 2.4 2.5
y lb53 1.804 L9b0
X 3,b 3} 3.8 \ ~
y 4.031' 4.249 4, 471 l Rakordimi i profilit pa vakuum me orofilin' teorik ( trekendesh l te di - \.
Qes realizohet sipas rastit faktik me ane ted::aljes pjesore ne forme konsoli 1 te kreut te k~perdredhesit nqa ana e bjefit te sioerm ( nemenyre qe kemi vi ··
jueshmeri qjeometrike dhe hidraulike ose !Tle ane te zqjerimit sipas vijes
n -- n ( fi g. l' - 8 ) .
f\ldertimi i kreut te dipes kaperdredhese, kryhet sio as tabeles Nr, b ' \ t t me ane te koordinatave te Greaaer ·- 0ficerov. t
Perorofilin 8 ( fiq. 1 ·- 8, a) faqja e presionitzajerohetme trashe- t si a nga aksi OY, e cila diktohet npa kushtet statike ( te qendrueshmeris e ) l
!
ajithashtu edhepjerresia ekreutnqa ana e lagur merret zakonisht oc1
= 45°) . J ~
. Ndertimi i profilit te diaes krvhet sipas skernes fia. 1 - 8. Kurba ~ . .. ~
ndertohet sipas koordinatave te dhena me siper ( prei pikes C deri ne pi ken ~ .
D) . Pika e fundit A dhe B jane tanaente me vijat n- n nga ana e bje-
fit te siperm (men je kend oci kundreit horizontales) dhem e vijen n - n
naa ana e bjefit te ooshtemmenje kend kundrejth orizontales)
Zgiidh.ia e kendeve "\ dhe "'2
bazohet ne te dhenat konstrukti~e ·
te profili't te diaes. Koefi~ientet e formes te profilit kaperdredhes pa ·vakuum .
24
r·
C) u
..... . _, I
<X) I
. , .e) Tl)kimi i bjeieve gjate shkarkimit te u;it me ... .. ~ !' :..·
~~~~.c~·~:.• ~a-perderdhie nga diga
Ne ydo rast takimi i bjefeve dote jete pa kercim hidraulik ne Qofte
sene bjefin e poshtem te shtratit i lurrJit ka pjerr~si i >\ dhe fhellesija e za~ konshme t ~~hk.
Ne rastet e !jera per t > hk formohet kercim hidrau/ik; skemat kryeso- , rejep enn efig. l-9
Fig. •F9. 'Takimi i bje ieve per raste te ndryshme te
k e rcimi t h idraulik. •
ras te : Percaktimi i forrnave te tak imit te bjefeve kate beje menje nder keto
Pe rcak tojn1e presion in ne kap erdevdhes ( Ho :::: H 4-
forrnules Ho ~=a 2g . m2
Vo2
2a sip as
Pa~ kesaj percaktojme thellesine e seksionit te ngjesllur (he) ne
. bjefin e poshtem ne bazamen tin e diges ne seksion in · n -· n sipas ekuacio
nit q ~ 'fhc V Zg Cp + Ho -he) prej se ci/es me tentative Qjejme giadua-1 isht.
hI c:
h" · c
q
q
~-f ' 1
- 2.511 -
a oc oc 1 i c·
n e.9rade n e ,grade 1
0.2 0.3
15 15 0.880 0 ,878
30 0.910 ' 0 .908
45 0_ 924 0,922
60 0.927 0.925
25 15 0.895 0 ,893
30 0 .926 0.924
45 0,942 0.940
60 0 _946 0 .944
35 15 0 905 0 ,904
30 0 .940 0 _939
45 0.957 0.956
bO 0.961 0 .9b0
45 15 0.915 0.915
30 0.9 53 0.9 53
45 0 .970 0_970
60 0_97 4 0 .'17 ~l
55 15 0_923 0 . 923 30 0 . g ~) b o . so·~
4C 0,98 J 0 _ 98-1
60 0 _98'1 0 .98 5
65 lS 0.9?7 0 ,9?7 '30 0 ,9b9 0.9b9 ac; 0,98/ 0 .987
60 0.993 0. 993
75 15 0.930 0 .. 9 30
30 0972 0.972 45 0.992 0.992
85 15 0.933 0 9 33
I 30 0 ,97 4 0 _97 4
I 45 0.993 0 .993
bO l. 00 0 l. 000
I 90 15
30
45 I bO ·-- -
Tabela 7
0,6 o.q
0.855 0.850
:0_885 0.880
0_899 0 .892
0.90 2 0.895
0.880 0.888
0. 912 0.920
0.928 0.954
0.932 0.940
0.897 0.907
0,932 0.940
0. 949 0 .956 0.9 54 0 .9b2
0. 91'1 0.919
0.950 0.956
0.966 0.973
0 .970 0.978
0.922 0 .927 0 .. 960 0.61 oq80 0 .. 981
0, 981 0.989
o_g"b 0 ,929
0_9b8 0_970
0 ,98b 0 .988
0 _993 0.995
0.930 0 .. 930
0.972 0.972
0.992 0 .992
0.9 33 0.933
o :97 4 0.97 4
0 .993 0 .993
1.000 1.000
1.0
0.933
0.974
0.993
1.000
0.933
0 .974
0.993
1.000
0.933
0.974
0.933
1.000
0.993
0.974
0.993
1.000
0.933 0.974
0 .993
1.000
0.9~3
0.974
0.993
LOOO
0.933
. 0 .974
0.993
0 .933
~· O.'q7lt'
0 _993
1.000 j · ~
j ["'
~;: .:,.
.... -~~!;1::
.~ ... - .
~~:. . ..
h" ::::: c
q
J2g{p+H .. ,hu) 0 c
deri sa h" 0 ~ lr ' ' 'c te mas kete diferenta t e ndjeshrne .. vl efta t e perafer l.c\
te koefi~ientit te shpejtesise 'f per percaktimin e th e ll es i se ne seksionin r
ngjeshur mund te merren dhe sipas tabeles 8 .
Tabela "'r , 8
Kush tet e rriedh; es K o e fi cien ti V'
J-------------------t------------ -~--------- i
R rj e d h i e 111 e f I u tu rim te I i r e n e h ape s i r e
Rrjedhje neper kaperdredhes me: profil
praktik:
a) neoer kaperdredhes te shkurter
b) neper kaoerdredhes rne oiatesi te
mesme
c> neper kaperdredhes te oi ate
Priedhie me kaoerdredhes mepraq te
o.j ere
Rri edhje me kaoerdredhes mep ro fil
oraktik me konfiauracion io te rrafshet
Rriedhie me bi rat fundore
l<a s kClda fTleoorta ne piesen ekreut
K ask ad a m e p o 1 ta n e p j e s en e k ·re u t
1.00 - 0,97
1.00
095
0 ,90
0.9 5 - 0.80
0.90 - 0 .80
1.00 - 0.97
1.00
1.00 - · 0 .97
Duhet ditur ae thellesia k ritike ( hk) oe r prujrj~1 :;ecifik e "'' ne k r•
un e kaperdredhesit p ercaktohet noa fo rrn u!a hk = : --9
ku: "'- esjte ko efi~ienti koreoj ues i presi on it te sh o e jtE~ <,; , t!
("' r:::: 1 ), ndersa naltesia e dvte e ker c imit h id rau lik rezul t.on
h I a <X q2 1rYI1+ _,JJ
2 8 h? h
2 1
Liogaritjet hidraulike te lakimit te biefeve me pus shuarje ose me mur per kriiimin ·eousit te shuaries jane dhene ne /eksion ( sipas kursit te
"'-"'itdf:w11fe's l os e z gji dh en me ndih men e man ua/eve perk a tes e te lloqa ri tj eve hidraulike.
f) Perea k limj, i th ellesise s e gerryerj es n e bje lin e posh I em
Skema llooaritese e shkarkimit te ujrave jepet ne viz. 9.
Ketu perfshihen keto orobleme:
1 -Percaktimi i kuotes se hundezes dhe te kendit le Pierresise:,
per kushtet e latqes ise max te fluturimit te rrvmes nqa dipa e gjate shkarkimit
te oru rj es lloga ri tes e me 1 % o. sh, ( 0 ~ 2100 m 31sek l.
2. Percaktimi larqesise max. te flufurimit nqa veora.
3. Percaktimi thellesise max te oerryeries ne bjefin e ooshtem.
Problem; i oare ZQiidhet nemenyre le oeratert oor ne oroiekt kurs du-
hei te respekto im e kush tin qe kuota e hundezes se tramo/init, oer hedhjen e
rrymes, ne 'do rast duhet te merre t mb; nive/in maksima/ te ujit ne bjefin e Po sh tern .
Zoiidh ja e Ire problemeve te oara ne rast se munoon ajrimi i rrymes
ose ai ka VIera ie kufizuara nuk oaraoet veshtiresi dhe mund te oercaktohet
menj e oerpikmeri te mjaftueshme nqa llooaritiet e nj ohura hidrau/ike.
Ne rastet kur ajrimi i rrvrnes eshte mjaft i theksuar sikurse ne rastin
tone aio nuk mund te mas merret oarasvshe, keshtu zoiidhia e orobiemit vesll ti resohe t.
Veshtiresia kryesore ka te beje me oercaktimin e humbjeve hidrau/ike
tu e oase oarasvshe ajrimin, mekanizmi i I indies se te cilave deri me sot nuk
estl te s !trdjuar olo tesish t dhe oer oasoj e mun QO jn e menyrat e oern ik Ia teorik e te perca!dimi t te tyre.
"ersa i oerket vleres se Qerry,~>rjes maksima/e ne biefin e ooshtem
ndodh e njej Ia gje, te njejta! vesh tiresi, oor per dhenien e zpj idhies bazo-28
I I
·- · ···. -· . ; \ ~ ~ .
I
I I
I
Gl ..... E .... ... :s .....
..:! -Gl E
..... .... E I
- ~ .. I
t:l ~ .J::
1/J
Gl
t:l E Gl ~ Vl
29
hemi ne vrojtimetnatyrale te veprave te ndertuara ne te njej ta t ku shte. ~·~·.i~'ik~;-~.il1.J ~ l
l . Zgj e dhja e kuotes se hundezes dhe kende t e saje
( kundre jt horizontales)
Kuota dhe kendi i pjerresise se hundezes percaktohet naa kushti i flu
turimit ne largesi maksdmale te rrymes nga vepra.
Per kete bazohemi ne grafikun NR . 10 qe pasqyron ndryshimin e large
sise se fluturimit te rrvmes ne funksion · te lartesimitrelativ te hundezes mbi
bazamentin e vepres dhekendin-e ·sa je kundrejt horizon tit te vertetuar n ga
vroj timet ne na tyre.
S.imbas karakterit ky grafik pasqyron plotesisht lidhien teorike nder
mjet naltesimit relativ te hundezes dhe larqesise se fluturirnit te rrymes .
Duke analizuar grafikun mund te konstatojme qe hedhja me lara e rry
mes perpu th et me kuo tat me te uleta te vendosj es se hun dez es dhe me ken de
. te medha kundrejt horizontit. Keshtu p, sh . dui<e vendose hundezen ne nivelin
e tabanit te bjefit te poshtem <n = 1,0) dhe duke i dhene hundez es nje kend
prej 45° mund te marrim nie fluturim te barabarte praktikisht me laraesine e
pergjitheshme terenies d.m.th: ne rastin to~e 95 ,0 m.
2. P e rcaktimi i lctgesis e se iluturimit te rrym es
nga vepra
Largesia e fluturimit percaktohet simbas formules:
1·= 2'-f'2 cos oc [ sin ;oc +!sin n o o
.2 h h cos oc + 2 S ( 1 -· n j 1 . + 0 I 0
2 't' 2 n. 1S
ku: 'f koeficienti i shpejtesise;
l - largesia e fluturimit te rrymes nga hundeza;
s . n = ...:.1. !artesia relative e vendosjes se hundezes;
s s
1· - ngritia eN BS mbi hundez ne m;
5 - nal tesi a e p ergj i th eshm e e ren i es s e rrymes baraz me di ferencen
.e kuotave te NBS dhe takimit te bjefit te poshtem.
30
. . . se hun d~zes kund rei t horiz orti t; "' - kendi I Pl erresls e
o .. e rrymesne dalie n qa hun deza ne m. h - th el\es qa · e tra te dh f'l •·
h . I r t es i\a e flutur imi t p e~· pa ra rr. ' . . . Si~ shihet pre\ forrnules . a b' s e en eroi i s e n e ku f l\ t
, . ret nga ma dhes ia e hum , es . , . t . k n S dh e oc va - . P , ~jeom en e ' o et noa koeficientl \ . , .
. shkarkuesit ae perc aktoh .. ·n- mund t e p r, ,.ca ktoh e .. e ule . 'f tue oerfshi edhe alrt mt
V I efta n u m en k e e . tu II . ( f a a e ) , ·r n e kaP I 1n ·
rrbeshtete ne \looan ,en h · tu esi t shpreh et n aa tue u ·tes ia ne fund te rryrne s pel
Ne rast se shoe! h ·e· tesi se ne fun d vendesuar ne te vi eren e s P I -
V == ~ .f20.Zo, atehere tue ze ( V ~ 20.29 m ~ /s e k ) do simbas m etod es se dyt.e
te shkarkuesit tepercaktuar
v 20.Z9
== kemi ~ == ~ . i~ .. b .%.20
V· La.::>, · v "" ~ -;oo dh e S == 55 rn . oe i pc · u; er n = 0 . bb I o .
Vlefta e aietur e 1 P I) · · a matet np ra stt n >? . . · 57 . 3 m, e c 11 · --· .. ·. . flutunm1t te rrymes . 'k e n derp re r~
aiioiet -largeslse se . . . fundit i hundez es den ne pt en . . .
\ .... ,,.
••••• •••
~ -
l· ?·
dhene horizontalisht naa nlvelt I . t .I ·t te shtra ti L K endi i tal<t trllt t e · erfaoen e a~)alll f I ·"' ·
. k· ·t te rrvmes me SIP . k t h et sim bas ormu e._. ,esseast b ·tte shtratlt perca o.
e bie ne sioerfaaen eta ant rrymes a _
2 h + 25 (1 __ ,nl
j 2 ·f 2ns sin "'o + h cos <X o . ,
t B == g 2 \.r 2 n s c 0 s 2 <X 0
. 52° rezulton bara z rne .
(es s e s htra tit k t . 1. i th e 11 e s i s e s e gerry e I
3 P er.::a 1m . nebjefin e posh t em
h t ra t·, tn e \J ie fin e poshtetll . e r"l es s e s · • . . . th e II e sIs e s e q er rv .
Percakttml I
kt het naa k eto dv formula er11Pi rik e: perc a o
l. formula e pare
0 5 0,2·5 t = a ·. 'k . q I • tz o
,,
·~-r""'·~k~:·~ t == th ell es ia e gerryerJ·es . . · ·"'"~"-"·''"··~· ·> '"a " , koef' . . : . nga SlperfaqJa e ujit ne m· - ' t c 1 en t 1 r a Jr; m ; t '
K k f' . I
- oe ~~renti qe varet nga vetite e dh
drejtir~it te shpej tes ise kundrejt ho~~::~t~;e kendi i pjerresise se
q ·- shkarkuni c: peci f t'k ( 1 ' .... · m ;sek ) Z - re•1ia qe 11 · o . o ga n t e t n ga P j e sa e b. f t t
presionin e shpejtesi·se: je I e poshtem tue marre parasyshe
ku: S 2 ·- di feren ca 9· . Jeornetn k e e kuotave t h .
poshtem; e undezes dhe nivelit te bjefit te
hh - bellesia e rrymes ne hundeze
Vk ·- shpejtesia mesatare e rry mesne dalje nga hundeza
II. Formula e dyte
t == 1,90. qO.s4. z0.225. . .. . ' ( emertrmJ ·sJ me ·siper).
GJate kryerjes ·se II , •. qe jepen ne formulate . ogan Ljeve jane rrarre keto vi era te madhest've,
mestperm e:
q == 32,8 m3/ s ek; I (O
(}' ::c 0, fl6 ,' I
k == 2. 60 ,' I
= 2100 m3 I sek ) ; ,
z == 33 ;.,7 o , 4 m -- per percaktimin e z . rrymes ne fund te shka "kL'es t't - · b O' shpeJtesia dhe hollesiJ'a e
, . Slm as rezultat perfaqes se lire simbas me eve te marra ne llogaritJ·en e .
ny res ·se dy te. s 1-
v ·- 20 29 k - 1 • ml sek, . h = 1 56 k I m. I
Rezultatet e llogaritjevesimb meposhbne. as te dy formulave jepen ne tabelen e
32
Tabela 8 ~ :-6\\ . _;} ::i ·,·1 -----------..,..-----------------------· . ' f ''': .
Thellesia e qerryeries
L--------------4-----------------.----------------~ Nivelet lloga rites
Formula e dy te
Per ni vel te bj efi t
te poshtem 83,b5
.. Per n i vel te bj efi t
te poshtem , 73_.b5
Formula e pare
17,0
28,0
18,0
Prej ketu rrjedh qe thellesija e llogaritur e gerryerjes eshte 27m.
.-'. dhe pranohet si thellesija maksimale emundeshme e gerryerjes.
Lb Llogaritjet statike
Llogaritjet statike te trupit te diges perfshijne:
A) verifikimin e qendrueshrnerise ne rreshqitje;
B) Percaktimin e soliditetit te vepres.
A) Verifikimi i qendrueshmerise ne rreshqitje kryhet per kushtet e
mos levizjes se vepres sirnbas rrafshit te bazarnentit nen veprirnin e forcave
horizontalepre j bjefit te siperrn ne drejtim te bjefit te poshtem.
Per rastin e tabanit te rrafshte horizontal, koefi~ienti i qendrueshme- ·
rise ne rreshqitje percaktohet nga shpfehja:
ose
K rr
K = rr
I 'i V ~- ( K l ~ I
'£H rr
Ne rastin e tabanit te pjerret mekend .• nga bjefi i siper, koefi~ien
ti i qendrueshmerise percaktohet nga shprehja:
,!(. rr
ku: P- shuma e forcave vertikale qe veproine ne veper;
'" " Wfn :-- kunderpresioni nen laban oe eshte shuma e presion it notimit dhe te presion it hidrodinamik te filtrimit;
·-· koefi~ienti i ferkimit ( ndermjet betonit dhe shkembit) te diges kun drejt siperfaqes se bazamentit.·
0- shuma e forcavehorizontale qe veprojnene vepe r
Nemenneorientuese vleftat e koefit;ienteve te rreshoities te betonit te trupit te diges me shkembin e bazamentit mund te merren
lJ Per bazament prej formacionesh eruptive f::::: Ob5 -:-· 0 .75.
2) Pershkernbinj aelqeror dhe ranore f::::: 050 .;- O_bS ... 0.70;
3) Per formacionet gjysem shkembore f = 0_4 + 05 ,
~'e menvre orientuese vleftat e koefi~ienteve te ferkimit te betonit te trupit te diges me dheun e bazamentit jo shkembor mund te merren:
per ba:zamen te zha vorri sh te f == 0 5 -- 0 .b; per bazamente ranishte f = 0.4- 0. 5;
per bazamente suranore f = 0, 35 ···· 0,4
Per bazamente suarajilore f :::: 0_2 -- 0.30 ,
Koelir;ientet e sigurise ne qendrueshmeri
Vleftat e koefi~ienteve te sigurise ne rreshqitje merren ne varesi te
klases se vepres. Percaktimi i vleftesse koefi~ientit teqendrueshmerise be~ het:
a) per rastin e kombinimit kryesor te forcave,
b) per ras tin e kom bin imi t te ve~an te te forca ve.
Vlefta e koefit;ienteve rezultues duhet te krahasohen me koeficientin e lejueshem per te dy rastet e'·kambinimit te forcave
K ~[ K 1 . per k om bini m in k ry es or rr rr ' · .
dhe K'rr ~ { K' 1 · per kombinimin e ve9ante, , rr . .
Vleftat e koefi~ienteve te leiu eshem te si~lHise ne rreshqitje te diga
ve me gravitetne varesi te ki11Ses se vepres ne rastin·e kombinimit kryesor te fa rca ve merren: 3tl
·. r vepra te klases se I ·- re
er vepra te klas es se li - te
I( =:: 1 3; rr
K :o: 1,2 .: rr
K t 10 ,per vepra te ~ase s se i ii - te rr
. t V . - te K = 1 0 5. . . vepra te kllls t:S se i V ··- te e e rr .
per . . I . , ·hem te siaurise ne rreshn i tit:: te dt qa Vleftat e koeftctenteve te ejues . . e kombinirn i t i e ve~an t. f'
. . t kiC45 es se vep res n e ras ltn verne ora vi tet n e varesl e
te fore 11 ve rn err en •
I . t te pare - K; rr = .1 't 5 · Per v e p r a te k as 1
I - te K . :::: 1 l 0 . per vepra te klasit te I rr
per veora te klasit te iii - te K; yr .:.c 1 05 .
·:(
. t . V . te I< ' :::. -1. 00 per vepra te k lctst 1 ·- rr · ·
1 . . l'ditet e proii.lit te diges P . L 0 ga n t 1 a n e so 1
. . f ' l't kap erdredhes ( za k on i ~. h l .. ld'ttbehetstpaspto t t - , LloaarttJa ne so I t e . fTn e shurdher t uiqes ..
· dh ) a s h tu ed h e P e 1 P rG 1 1 . · Pro fi I it ~ e I a rte~ i fT1 e te fT1 a e
L L1 ogaritj a e proiil i-t kaperd redh e s
. te di qes meren keto forca dhe Ne lloaaritjen eprofilit kaperdredh es
al Vertikale
Pesha·vetiake
Pesha e U .tit rnbi faaen e s iperm e; . d dh . b· kreun kaper re es · ·t b't f-aqen e siperme dhe CIJO rn ' Pesha e UJt m
partes . . . Pesha e depozitimeve mbi faq en e SlPetme .
Pesha e ujitne biefin e poshtem .
Kundrafiltr irni ne taban :
b) Horizontale
.. t b J. e fi i s i Perm ; P res ion i i u II n oa
Presioni i ~a ll ges;
"o,"'' ··:•.:,.i::e.sioni ; ujit nga bjefi i ooshtern ;
res ioni i materialit te depozituar naa F bj efi i siperm.
orca e ine rci se sei zm ik e te vepres ." Presion i s ei zm i k i u i it; , . Per l'oq ··t· ' . a' ' J e m erret n i e P rerj e e d. . .
lges me 9Jerest I m (problemi plan).
Percaktirni i forcave n e trupi·n d' e 1ges
Mbas percaktimit teprofii J't baz e t ' k 4 ') eon . e n'd ,. · ·- - P Ian e h o r i z on ta ! e II o a . ~ . • ' a;J me t n.J PIn e d i ~Je s n e
. . . . an Le se zakonJsht ne ve d t k 'prof! l Jt dhe ku ndry shon karakt . . n e u thyhet kont:wri
P en ' ngarkesave ( fio. 'l ... ll) e r cdo Plan llo ga rites caktohPt d .
e ngarkesave ne menyre ae t ·' ~ qen rae Plan it,. vi efta e forcave dhe . e percaktohen sforcirnet
Fig. ,7 :_ 11. Ndar1' a f 'J• e pro l lt kryespr kaperdredhes
ne plane llogaritese h . onzontale
1. Per::aktim i is/or . . Clmeve normale vertikale
Keto s forcime rJercak toh en . SIPas formules se shtypjes ,·o q·end rore:
p
+ .ton/ m2 F
P - Shu1na e forcave vertikale mbi planin lloqarites .. ton :
M -- Shuma e momenteve te krejte for cave. mbi planin llogarites 0 .
kund rejt qendres se seksionit. tm; F ·~· Siperfaqja 'e seksionit llo9arites F = b x 1 = b, ne m?.:
W ·- momenti i rezistences se siperfaqes .
W= 6 6
Kjo llooaritje kryhet per kater planet e zajedhura tue. pase parasyshe
qe ne planet e poshtme rrerren edhe naarkesat apo presionet qe veprojne ·
vetem ne keto plane , Si~askesai llogaritjeje 9ieime veterr sforcimetnorma le vertikale
an eso re Tue. oase pa rasysh I i gj shm erin e e shpernda rj es dre j tvi zo re mun d te
ndertojme epjuren e sforcimeve normale vertikale per ¥do plan llogarites ;
<tict 1---12) Formula oerdoret edheoer percaktimin e sforcimevene bazamentin
shkembor. Ne lloaaritien e sforcimeve duhet te plotesohewdv kushte kryeso-
re . l. f\luk duhet te kerni sforcime terh eqese sine bazament ( plani llo
aarite s 4- 4) ashtu edheneasnj~ pike teprofilit
a . ymw
p
F
2. Sforc irnet maksimale ne shtyp je ne material in ( bet on in) e trupi t
te di9es dhe ne shk~mbin e bazamentit ruk duhet te jene me temedha se
, sforcimet e lejueshrne :
a · = _P + Mo ymax F W
37
38
~ t:l
~ ... QJ ;:..
QJ -. t:l s ... 0 s:::: QJ ;:.. QJ
s ·~ 0 ....... U)
QJ U)
U)
QJ ·;:-t:l
"0 s:::: ... QJ a..
-r:: U)
QJ
t:l s QJ
~ {{;)
: 7sh .- sforcimet e lejueshme.
Sforcimet e leju eshme ne betonin e trupit te diqes perc a -toh en nP. baz e
-' te normave teknike . Per aellimin ·tonemund te sh frytez;o ime te dheP i err e .- poshteme ( tabela 9) ,
Tabela 9
Kuliite llogarites se soliditetit te betonit ne kg/ cm2
Ll oji i sfor-- In deksi marka e betonit cimi t no 1 40 200
1 Shtvoie aksi~ I
ale (solidi te-
ti prizmatikJ (J 88 108 145 pr . 17)
t? . Shtyoi.eorej I
perkulies a · sp 11 0 135 180 72 0
3. T e rh e q i e a k-I siaie . a n 5 J 3. 5 n
I
t
4. T erh ea i e pre i perkuljes at 19 22 28 p
I . - -· J
I 3J I
__ _j
20
Per lloaaritjen e konstruksioneve p re j betoni koefi~i enti siaurise merret n aa tabela 10 ,
Tabela 10
Kombinimi i forc~e-dh-;i: ~~~~;k-~s a_::1 - -----------· - ··--·9
K ryes ore ia s h teza kcm shm e
Shkaqet e shkaterrimit te
Nr, betonit
~--~-----------------------+----------~-4-------------------1 l . Arritia e kufirit te solidite
tit ne shtvoie
2. Arritit:l!-e kufirit te solidite-
t i t n e te rh e q i e
i 2. 3 L8
I I
4_"_o ___ ....__ ___ 3.o ---~-' 39
Ne I log · t· an Jen e sforcimeve tel. h . ng~ pjes. timi ( r;)l-. o rtl·) I. k f .. t t _e,ues me vlefta e ketyre perc:aktohet ·
...,.~~~ :-· ; " . 1 u 1 n e so I d · t r t ·-vciff~ ... ~ ·•l . I I e I per koefir;ientill'perkates te si-
40
$forcimet e l ejueshme neb .n e dherat ., . . azament shkembor. gj ysmeshkembor dhe
r r, e menyre Ofjentuese jepen si me .
1, Dhera argjilore
'A .. I • . rq,,,a lle Qj endje kompakte
Argjila ne qjendje p!astike
Suargjila ne qjendje kompakte·
Suargji!e neqjendie p!astike
II Dhera ranisht~ ( kuarce)
Sura n a me P a k I a q e s h ti
Surana te l ageshta
Rana ol,,huro~e • ~ •
1 .me pa~ lageshti
Rana p!uhurore te naopura
Ran a me kok rri za te mesme
Ran a me zha vorre te trashe:
I 'I . • 1 • Zalhshteme ., Lav . h ... u OJrJS te
posh te ( n e k qlcm ;\
Sforcim i Jejueshem
1 0 ··- 3 · 3 n e va res,· t e PO ro z i te ti t 4.0 - 1.3 /( 1 .'
4.0 ·-· 3.0 u
33 (-1 .3
4.0 ·-· 3.3 ne va resi te densitetit 3.3 -- 2,0 fl ,,
4.0- 3.5
2.0 -- 1.5
5. 0 - 4.0
b.S- 5.0
I!
,. ,
•/:
.,
Dh era t z- '1 = h t d r rs e dhe zhavorrisht .
Za ll ishte dhe zhavorrishteme Po;~t e
m bushu ra me rere
Za l li shte me zhvorrishte Poret te
mbushura me argjiia
IV , Shkemboret
Shkem bini te bu te Csh t.u fet, trak i tet ) Sh kern bin 1· te ( mesem ranore ar0··1 etj ) , 11or
Shk~mbinj te forte ( qne js et, granitet
prof!ret, rano re kompakte ael ' ' . qerore, k om P a k te e tj) .
5.5- 3.5
8 - 12
12 - 2'0
20- 40
Shkembinj te forte ( kuarcitet
qranitet lllikrokokrrizore etj J.
Shkemb:n jc shu111r. te forteCku
arci tet man i tet 111; k rokok rri zo :e1
etj
tO .. 40
40 - bO
3 PERCAKTIMI I SFORCIMEVE KRYESORE NE ANET
E PROFILIT TE DICES
a1 Per=aktimi i sforcimeve normale horizontale dhe
siorcimeve tangenciale
Me pare percaktuam sforcimet normale vertikale av Per te percaktu
ar sforcimet krvesorene ane{·t e profilit te diaes eshte e nevojshme te per-
. caktoime 1ne pare vee sforcimeve normale vertikale edhe sforcimethormale
horizontale ax· C sforcimet tanqenciale rXV'
Per.caktirni i crx dhe rxv kryhetrne ane te ekuilibrit te sforcimeve
ne trekendeshat elementare me anet e profilit te diqes. Sforcirnet tanqenciale
n e fa q e t -e d i a es j an e
Fig. •r-13. 15kema e shperndarfes se siorcimeve normale tangenciale 41
............. ~..~~ ~t =(yy _:fJ';)tg.,. ={yy · ) ~..,..._.,t .. ~: y 1 . . ,ay ml ..
T (' - t ·' - Q': y tg . "" == 0' ,,...,
2 y . "'2
Sforcimet normale horizontale ne faqet e diges
a1x == YY · ( y . ) 2 . y. ,a· y m
1
a<'' ==a · · m2 X y 2 I.
. j I .i
K e to s for c i me p · t a ra q r en n e m en Y r e q ra fi k e m . . . rave te sforcimt~ve per PI t e ane te ndertrmrt te epju ~
ane e marruna per llogaritje fig . l -14
! i r;:. t-r-,-'r-1'"...,....._~
. '
Fig. d--14. 'Skema e shpernd . . . arJes se sforcimeve normale
horizontale. ,
bl PERCAKTIMll SFORCIMEV'EKRYESOH E NE FAO E T E
DICES
Mbasi ken1 i percaktuar ax dhe av nepik at an eso re te prer je \te
2 - 21 3 -- 3 dhe 4 -- 4 nund te oe rca'kiojme vleftat e s forcimeve kry
·. esore te para dh c: te dyta per cdo pike te trupit .te diaes sipas formulave:
O'A + OA A X y
a 1 =-----
OA ~
2
N e pik en (A}sforcirni maksirnal tangencial rezulton ·
Per gjetjen e sforcitnevekryesorene faq et e digesrezultatet sipas
·-·· ·seksionit i paraqesirn si rneposhte
a) Per fa q en e sip e rm e ·
a' = y v o s e 1
1 ') . 2 a' = oy (l +m -- 1 - ·Yym -., 1 . (1 1
a' =a' .(1 - :m2' i . -: y y m2 ose 2 y 1 1
a 1
2 = yy. r
Shenim ;· Sforcimi _i pa re kryesor~ eshte shprP.hje kon 'venci'ori3l n qe
_1_paraqet sforcirr) ;in me ten:~dh te : vl eftes. ·· · ·
1\ ')
F ig. J:.... Js. 'Skema per percaktl.mi·n
n ·e faqet e diges. , e sforcimeve kryesore
b) Per faqen e PO S11tme
a" :::: a!' (I + 2 ) 1 Y m 2
Pe r projektin duhet te plotesohen keto dy kondita:
1) a'' =a" (f, 'i 2) [ J 1 y . . 'P m 2 < us ,. '
Konditat e soliditetit te betonit ne faqen e poshtme te diges ne rastin
e rezervuarit te mbushu r me uje deri ne N. N N ritu k . ['. l g r, u. as . - Sforcimi i lejueshem per marken e dhene te bet ·t h ..
on 1 n e s ty p J e. 2) cr 1 == 1 tj + 2 ) 2
2 a y • m 1 -' Y y m 1 ~0 :
. Kon~itat e mungeses ·se sforcimeve neqative ( terheqese) ne faqen e
Stperme te d!ges per rastin ·e rezervuarit te mbushur me UJ·e der" N N N . tur. I ne . . qn-
l -· 7 PERGATTTJA E BAZAMENTIT
a) Pergatitja nen tabanin e diges
Nen krej t tabanin e dioes dote behet germimi i shtreses se ·sipenTJe
te shkembit te perajruar ( pa pe,mendur ketu heqjen detyri·misht te shtreses
·se depozitimeve aluvionillene shtratdhe te shtreses deluviale nder shpate i .
Thelle s ija e qermirnit te shkernbit percaktohetne projekt sirnbas te dhenave
te kerkimeve ,Qjeologo· inxhinierike, e cila natvrisht dote korektesohet
ajate qermimeve te themelise . Siperfaqes se qerrnimit i jepet a~hpersi ne
fonne te dhembezuar
1\le rnungese tete dhena ve te kerkin1eve. per projekt kursin ose
proiekt diplomen ·mund te pranoime me perafer~j i nje thellesi germimi te shkem
:.bit te bazamentit dhe te shpateve,
a) nen pjesen qen.drore te dioes kaperdredhese the~nelia rezulton ho
zon tale e sheshte dhe thellesia e germimit te pieses shk~mbore te perajruar
· varian naa 2 ,_ 5 (per dig<J.t e larta bile me teper)
bi ne shpate germimi ! shkernbit te perairu·ar realizohet me .shkalle
ku thellesia e gerrnimit h0
= 2 ··- 3 rn (per diaa te larta bile me teper) the
llesi mete medha aerrnimi ne pjEsen e poshtme te shpateve ndersa mete
. vogla ne pjeset e siperme .
Shenim .- :VIerat e theilesive te qerrnim1t jane pranue orientuese ne
rnungese te dhenash dhe kerkimeve ?ieollogjike
Neate pjese te thellesise ku hasen z ona shkernbore te c-~bta kjo e
fund it liiq et deri nenje thellesi te ·:: aktuar dhe pjesa e oerrnuar mbushet me
beton . l~e raste kur aermirni i saje nuk eshte rac'ional atehere ate e percak
tojrne me ( imentin ! siperfaqesor Lle realizohet me puse deri ne thellesine
5 -- 8 m me ane te pt:r1u ;atoresh
b) Perdja e qimentimit
Edhekur formaci oni shkernbo. 1 bazamentit kara'derizohet nga nje
pershkueshmeri e dobet wer te lu1tue kunder fi ltrimeve nga rezervuari nuk
ka dornosdoshrneri per ndertimin e perdes se cimentimit Perdja e c1mentimit
. ku rdohere esh te d ety ri rni sh t e 1: evoj shrn e .per u lj en e pres ion it hi drodin~m i k
te filtrirnit qe vepron nen tabanin e diges .. rrjedhimisht te zvogelimit te ve
llimit te betonit te trupit te diges . Eshte e kjarte se shpenzimet pernder-
timi11;,~~,--~~ cimentimit disa here mbulohen nga ekonomia e punimeve te·
betonit.
Meqenese mungojne te dhenat lidhur me filtrueshmerine qe nxirrewne -.
zonen e aksit te diges me ane te percaktimit te thithshmerise specifike. ne
dote pranojme nemenyre orjentuese se thelles ;ia e perdes se cimentimit le
kundetzakonishtnga 0 , ~ H cleri O,b H, ku H -- eshtengarkesa e diges .
Largesia ndermjet shpimeve merret zakonisht cdo 2m
Numri i rradheve te puseve te shpimit ne injektimin e perdes merren
ne varesi te gradientit maksimal te perdes ne baze te ketyre te dh-ena ve <tabela ll i
Tab . lJ
Trashesia e perdes Hm) ·cradienti i lejueshem ([ 1 .) el
<. 1 0 10
1 *· 2 t8
> 2 25
Per trashesi te perdes merret 0 75 e larqesise -ndermj et pus eve te·
shpimit pe:- perde njerradheshe dhe O,bJ laraesia ndermjet an eve te perdes
per rastin me dy rradhe ( sipas vrojtimeve)
Presioni veprues ne perde merret baraz 0 b H tue u nise nqa fakti sc
presioni mbetesmbas perdes eshte baraz 0 4 H ( "\ = 0 4i
Drejtimi i puseve te shpimit (me diameter 4b ··· 7b mrn) merret verti <·
kal_. ndersa ne rastet kur perdja zbatohet nqa galeria e trupit te diges puset
mqnd te kene nje pjerresi nga bjefi i siperm me nje kend jo mete madh ese
15° kundrejt vertikalitetit Cimentimi ne keto raste zakonisht behetne meny-
re me injektim z brites ne intervale n9a 5 m (fiq l - ib)
c) Drenimi i baz am en tit
J!7er uljen e vleres se kundrapresionit ne bazamentin e diqes mbas
perdes se cimentimit ndertohet sistemi i drenazhit te bazamentit_ 'i cili projek
tohet menje rradhe pus.esh drenimi vertikale me diameter nqa 120 ·-· 250 mm
(- z a k on i s h t, '!'55 m m )
Puset e drenazhimit dalin ndermjet ta banit rre galerine e poshtme,
r
(
r
(
r
(
1tO
r r
r (
r
r r
r
( r
( r r
r
f,'j -1. f6 PERD1A €. (IMENTI MIT
-· ·-·" ' · ~- -·
t p == o. 75 • 2 . 25 ;::; 1. 7 m
hp:::: (o.¥ -;.o,f)li =4?+o, s=~s
PRER7E a-a
lJELU V.JON£
~ l 6AI3RO MIE TE l'I..A.SURA
·.~y-·~~~";~!-"'¥~"[FNt"~~· q·~(·~~0,;':':,.:~!'-'~~~·~ !-..:.~~: ~ ,,: -:;_; :·'i1.;p·:·. · .,.··1Jfr~~:~::p~:·fjl',.l;~~~j · :~'' -~· ·· . -
'i:m e nl. rm
~
F' iq . :1 -17. S1stemi d ren i m itte
~
ba ?. a m e -: : i ~ t -e ~.' i g e s
dreno Iii lrupd ~~- d/~ d.:.· 0 . 2 0 /'·'! (;d~ 2 I 5 fYI
; ·~~~~!!:r:~B.~"~?~~
18.0
· ···· t\ ~i!,<:t ne shpate ku nu k ka!on galeria e poshtme, ato dalin ne galerine e
mesrne .
Largesia ndermjet puseve te drenazheve mer ret4m.Nuk perjashtohet
munde s ia e rishpimit ose e pastrinit te pus eve qjate procesit te shfrytezimit
te vepres. Ne rast se shih et e nevojshme, per uljen e presion it te kunderfil
trimit mund te shpohen pu s e te ti era drenimi shtese.
e) Drenazhim i trupit te diges
Nga ana e faqes se presionit te diges gjithmone parashikohetndertimi
drenazh iL Drenazhet reali zohen prej nje sistemi tubash vertikale te lena ne
trup i r' e diges. Tubat e dren azhit trasohen ne njeplan vertikal ose afe'rsisht
te tille . L arqes ia e tubave te d ren azhitnga siperfaqja eshte e ndrvshme sipas
rrequ lli t qe kio laraesi te j e te io me e vogel se 1'110 deri 1/ 12 e ngarkeses ne
pi ken e dh en e, (fig . 1-17).
Tubate drenazhitrr ~ rren1lled_iameterJ50 -250-rte c ilat ven dosen ne cdo
hap 2 - 3m larg njeri tjelrit. Keto drenamund te reali z ohen me ane tubash
prei beton i poroz te cilat vendosen ne procesin e betonimi t te tt1Jpit te diges.
Tubat e drenazhit derdhert ne galerite e vroitimit qe vendosen zako-
n isht cdo ~0 -30m ne larqes i n ga nieri tietri . Galeria e siperme sherben
vetern per vroj timin e funksi onit tepunes se drenave prandai permasat e sai
merren minimale ( zak onisht 1.5 m qjeresi dhe 2m lartesi). Galeria e siperme
kalon neper kreit gj atesin e e dipes; per hyrjen dhe daljen nqa kio aaleri rea
li zohen · li dhie t ne biefin e poshtem dhe me ane shkallesh me galerite e tjera ~
Kohet e fundit ne diqat relativisht te larta mund te impiantohen dhe ashensor.
Nga ana konstruktive aalerite e vroitimit realizohen sipas skemave
t e rn e posh tm e . ( fi ~. l ·- i. 8 ) .
Si stemi i galerive qe ndertohen ·ne diqat sherben per te pasemundesi
ko1ttro !l i te gjendies se brendeshme te diQes vroitimin e filtrimeve dhe tete - I
p lasurave, ·per vendosien e apara turave matese etj.
f\le rastin-kur kemi disa galeri vroitimi, aio e poshtmia mund te shfry·
t.ezohe t per iniek timin e perd es n en dhembin e diges ose kur per kushte te
posa crn e ie zbatimit detyrohemi qe perdia te kryhet vetem nga galeria e
poshtrne. Ne ke te rast permasat e saje duhet te jene me 9i eresi C2,5- 3m)
d he I a r te s i ( 3, 5 - 4 m) .
Peri lustrim iapim disa shembuj te kompozimit te digave me gravitet
te realizuara keto vitet e fundit ( shi h vizatimet l, 2:, 3, 4, 5, b, 7 >.
48
~<,
) ./'
... /~'· ·~ · . ....;, \. ' ,,
I f20 : , I,
4-8/1.
-f-.- ·---- ··--· ····-· ····-· ]C6 -·--·--· /.'' --1 ·-- ···- ··. ' . --, t·
·=1-~', 01(b'"~!'"!TTT L ~;;~: I l:~f¥T'"1=1 / : t9o' l ~ ®[@ i ®\ en \® d~) ' i~ M I@ I @ :@ i6 j@) UQ'Q .. . ~----~ : I : . . .':,· i . i
l ·,rL., , . . ~~' , . . ;;: . . -u-~j_•~-! I \ . (~:~: g; : f 50 C--\._~, i .; I I J~ .
(4() ·._,'-, ' . L.~~-- / 130
f2
... I
'· r~l y_?JL
''1 :I==
¥.._2_('!_ __
I ~ I' ('~I ! I
\flO! ' I ! I jtad
i ·1 lf5o l
l f~Ci ! .,
I '~ ~j
'\ \ :,1:. . ·-...:: . I :~ '\'·, .. I ' '
· .. \ I : . .r\ )
~- 0 ,. ·· ~ .\
~'(~ ~ \ ~~' ~- '\" ,·
) -.__, .t~,, 5Tf<2 - - - ·- 10'.97 .
\ ·· .. - ·-- -----.. - ... . 5"- 5.6 . - ~ . . ~ ' . ~ r·--· ·-· - . ""J:ilt iOl I · ! '- -,~'· ' \. /./ ____ .,. 1-4 .5 ·- · -· . ; '· ·1- . . ! ! . "-- -· --:-'"' -- -1- 1:17..5 i • I I ·· . · 0 I - -- -.. -,- • . ;f vyature ·'-" . - ~ ~1 • ~" \..~E.t.J.;
I \ I --~ ... /'' I ~- ·a.. \ I I ' . i 'c-. i -·-- - -' -- -~- ' . . I i ' I I -4- l \ ~--Q?' _____ ·-_·· . - -~ :> : . \--1 '--*-f,•O . --------~-- - --~~_._£,_, ~- ~~----· '\ - - -----·- - -· -r---- ---70. 92-'t
..Jft.zot:rmj_j_._
--4
riMJt( T s .. -· t'r 'ct:' ''t ;,,,.,_.,} . :; ,, . • ,· .. · :'in ,~. ··· c ·::' ' di '' ''Ft ' '• ,i't'I>~~~'VW' !'~ ) · ·W»i'iTliiil . , ,. . ..~;:; . # .. 4!$Jj.J., .Uti
PRERJE
120:1
&~i _!P-qJ
TERThORE
4-8/2
12
,' . . ,: ,
__ '1/'' ./18.5 _j .-;, . ' ' .-- :. 0 ~ . : 0 : ·.>' '._ ---~.0 - . · ~
SIPERfv1
, . , · va;e,o¥ · . · • \ f~· ~)!ci'>A,.,t_,,i .·o . ' : y:_. ..-113 • ..
~ .. ~~- ; ' ·•· .• ,~,JC:f-"Jf .::;~Q -f'lri · T fO'J
L ___ __ _ --· - - 95 _ _ _j
.....Jij.it:,~in(-_.2
. --~>; "':'f.-:_~ '": , . ... . ~ ..... !!! --;·~~~~~~
11-a 13
·-- fAH_~_( NGA_ __ J:JJEFI I StPER/1
323C
tJrO
tJO ; - j(•
1;20. ~
ItO.
-.- '" '>~ :.!.. ~
~· ~~ ~)-:_. I'
~.! ~ ~· ~ . .
I
:-.] . k 0 ~ .
I
If)! ·- ~~ ]I . ~i
. >" . .,. .. . ' ~.~- -· -... . . •'1 ~ ; · .- .. ,.~
48/6
PAMJE _ N(;A BJEF/1 SIPERfi~.
~--!
·"- -- -/
PRERJE TERTHORE ___ _
/ /
/ I
/
/
'
I Ji,$
. I
\
~.~~= _____lJ Jl:l- ' ..._ ___ _ - - ... 0 ... . -~ ·'·-- ---
--·
4-b/7
_ t_Jj[1JE l\JGA BJEFI PQ~Jj[~!j _____ _
._/
___ _ PRERJE ___ LfRTl-iQB~ ""
rtPI Pk£R]A I-I TIPIJI PRER7A I-I
PN€R7A I - I
_. ..
Fig. 'D-18. iTipet e g:alerive te vroitimit
.:. :.1:. "'""!
:.' . .;. ~ ~;:.,.~.;.· t :1-
PJ~SA F OYTF
2 - l. Varianti i diges pre! materialesh vendi
i '{ :j
I
·j _,
·:c \
;j ·!
Nu muri i tipit te diqave prei rna+erialesh vendi eshte i rnadh: :l
Per aksin e dhene ne varesi te na ltesise se diges, konditave gieolo- ~ - ~
gi ike dhe aj endies se rnaterialeve te ndertirnit prane vepres duhet te vihen-per
kYJ.hasirn tipat e rnundeshme si:
::1 ) tipet e diqave prej dheu;
b) tipet e digave prei guri dhe
c) tipet e di oave prei ~ ri dhe dheu.
Percaktirni i tipeve lidhet krvesisht rnekushtet tekniko- ekonornike,
rne dl sponibilitetin e materialevete ndertirnit qe gjenden pranediges.
Ne rast se gjenden rnateriale te pershtateshme per dy tipe percaktirni
i tipit mete pershtatshem dote rnvarei si nqa kraliasimi tekniko- ekonomik
ash tu edhe kushtet e zbatimit.
Boshti i diges duhet te zpiidhetne baze te krahasirneve te varianteve
per ku shtet e ndryshme natyrale; pergjithesisht rekomandohet oe te trasohet
ne vendin me te nCK.Jshte te zones se boshtit.
Meqenese se kemi te beimemenie aks real niohuri te perqiitheshme
C gjeollogiike) na teioine te percaktoime nie ose disa Z(]iidhie te mundeshme.
Problemi i hartimit te profilit baze lidhet se pari me:
1> Zgiidhien e profili t baze te dices;
2> Percaktimi i kuotes se kurores se dioes;
3) Peteoktirrti i oieresise se kurores ·se dioes.
1. Zgjidhja e prolilit haz e te diges
Per caktimin eorofilit oaraprak te dioes, para se te i8lekrver lloQa
ritlet e qendm eshmerise te cilat kerkoine te niihen karakteristikat e verteta
te dhera ve apo rna ter ia I eve te tiera oe do te perdoren, veprohet ne ana llogii, ·
·duke pranue oi erres i te bara barte te skarpateve me 'ato te di(J(lve te nderb.Jara: 50
, .. .,.,...,,
--=---r--
/
>'\)"':\ · ' 'n-1-t-~.......-.--T'
111
50 {27
::.·
pak a shume t6 nqiashrne per te njejten na ltes i, lloi e rnateria l esh dhe ku sh
tesh na tyrore.
Meqenese ne proiekt -- kurs in kemi te be irne menie aks real, nenk ui'''·
het qe te dhenat e vlefshrne lidhur me relievin, gj eolooiike, rnateri a!et c tF
vo·.ishme te ndertimit mund te nxirren ne menvre orjentuese nqa niohia P.
kushteve te zones ku mendohet ten grihet vepra.
Me poshte po iap.im shembui karakteri s tike teprofilit tr. d i ga ve pu~i
materialesh vendi per orjentirn ( fi p. 2-1 deri fig. 2-- 14).
Shenoime se nie sere shembuish iane dhene ne tekstin" Venra h i rl r ,
teknike ,,. faqe 289 ~- 298, dhe tioe te tjera qemund te hasen ne litera!.J.HP
perk a tes e.
a) Shernbull dipe prei dheu. ( fio 2- -1, a};
b) Shembull dipe prei quri,< fio. 2-1, b);
c) Shembull diqe prei quri e dheu (fio. 1 - l,c).
l. Percaktimi i kuotes : se kurores se diges
· Varet vetern naaniveli iN . n. Nqr i rezervu arit duke marre pa d S V Stli
forcirnin e nivelit aiate kalimit te orurieve mak si.male lloqaritese, naltesi a
e da'llpeve te eres ( rrokullisieve) dhe rezerven e nevoi shrne mbi ate te d i l
aes.
Mbi lartesirni i kurores se dioes mbi N. N. Nor. ( rnbi ni velin ll o ,i•
teste uiiO percaktohet nqa shorehia:
d = h rrok + h o + a , .
ku: hrrok- naltesia e rrokullisies se clallges nep r skarpate;
h0 -mbindritia e nivelit rnes atar te dallges kundrejt ni velit s tati t0
li a en Tt; a - rez erva <s i111 bas ta bel es 3) ae merret ne vares i te lloii t te d! 0i? :.
dhe k lases se ·sai e.
Vlefta e hrrok percal<tohet noa shorehia:
.,;:: ku: kr- koeficienti qe va ret nQa lloii i siperfa qes se skarpates,
. :1~-~...J~.:;.,\~ r ~ J, per skarp ate me veshje te lemuar ( betoni, asfalti) e
kr :::: O.T/ rjer skarpate me veshje guresh.
hv naltesia e dallqes qe percaktohet ne baze te forrnulave te dhena.
1 a
L - 4 IT h2
no- J.. hrrd = 3.2 k .k(J (9c( o., .slu'h fa6 3
.~/
.L----/ ....
Fig. •2 -2. •Skema e percak timit te lartesimit te kurores
se diges. ' ·
2 --- P e rca ktimi i gieresise sekurores
Va re t n qa :
a) oieresia e.;rruges automobilistike dhe klases se saie kur kio dote sherbeje si e tiile :
b) tekushteve te zbatimit te punimeve. qe te siouroje kalimin e miete
ve dhe meka11i zrrrave te transportit dhe te npieshies se materialeve te trupit te di 9es;
c~ te tipit te diges, naltesise se saje dhe kerkesave te vecanta ae
mund te paraqiten ( P. sh. te kerkesave te mbroiti es >. Ne menvre orientuese aio mund te percaktohet noa formula:
b :::: 1, z vTi+-1 ;
p. sh. per ni e di"ae me naltesi 50 ml:
S?
b "- 1,1 v~+ 1 =-: 1,1 ., •7,1 -t 1 : c8,8 m, I
'( !.. L logaritiet e qendrueshmerise se skarpateve
Llogar i tiet e qendrueshrnerise ·se skarpateve te dipave prej rnater ia·
vendi kane karakter verifikues, per te percaktue koeficientin minimal te
iaurise seqendrueshmerise.
[\le rast se kendi i skarpates senie di ae prei guresh te hedhur eshte
11dersa kendi i ferkimit te brendshem r, atehere koeficienti i siaurise ne
eshqitie te pureve te nie skarpate te tille dote iete
K tg'f tgy
·' ose tg"" ~-- · 1
tg «. K
per 'f > ex. do te kemi I< > 1, atehere skarpata eshte e qendrueshme.
Duh et te verne ne dukie se kendi i ferkimit te b:r.endshem nuk eshte i percak
tueshem me lehtesi, ai ndrvshon edhene varesi te madhesise se formes se
pureve. C Per kete arsve behen prova fushore prane vendburim i t te gureve
shperthyer mete nieiten teknoloaii qe dote perdoret oiate zbatimit.
Ne varesi te klases se di9es koeficienti min ima l i siqurise ne rresh-'
oitie te skarpateve duhet te jete baraz ose me i madh rre v lerat e dhena ne
12
Tabela 12
Ngarkesat llogaritese Koefic;ienti i sigurise se qendrueshmerise se skarpatave per klase te kapitalHetit te diges
II Ill IV
k rye so r
i fore ave 1.4-- 1.5 1. 3 5-- I. 4 1.2--1.3 1.2
i ash te-
''"Zak on sh em 1.10 l 10 1.0 5 1
l\le -llogaritien merren ngarkesen e meposhtme :
53
,_r_7:f:c . .:!'--~<; • .A__. Per kombinimin kryesor te forcave perfshihen forcat qe veprojne·
vazhdimisht mbi dege ne kushtet e zakonshme te shfrytezimit, si:
1 - p esha veti ake e di pes;
2- presioni i uiitper N. N. Ngr;
3 - ngark esa e dall ges;
4 - presioni i filtrimit;
5 - presioni i aluvioneve.
8. Per kombinimin e iashtezakonshem te forcave perfshihen forcat
qe ne kushte te vecante te shfrytezimit veoroine perk_ohesisht ne diqe.,
sic iane:
l- presioni i ujit per n ivelin e perforcuar { nivelin katastrofik )_
2- presioni i filtrimit tue pase oarasyshe rastin e orishies se·
·funksionimit normal te perdes se kunder filtrimi t dhe te d:renave.
3 - presioni i poreve ( presion i i brendshem hidros tatik )_ ne ber-
thame ose ne ekr an in e di oes.
4- veprimin e forcave seizmike.
\.. e tlogaritia e qendrueshmerise se skaroateve duhet te behet oer keto
~'i (Y Rasti i pare; vepra ka perfunduar, rezervuari bQsh~
CY Rasti i dvte: vepra ka perfunduar, rezervuari i mbushur ne biefin
e siperm ne N. N. Ngr ndersa ne biefin e poshtem niveli i ujit eshte ne kuo
ten min imale.
l:J Rasti i trete: ne bjefin e sipermujet nenivelin maksimal kurse ne
biefin e poshtem niveli i uiit i pergjjgjet kuotes r r"es se shkarkiwit.
(§) Ras ti i ka tert pervec skemes se fore ave te rasti t te dyte veproi-
ne edhe forcat seizmike.
Llo~Jaritia e skarpatesse sipenne·lidhet me ulien e shoeite te nivelit
ne biefin e siperm.
Llogaritja e qendrueshmerise se skarpateve te behet me menvren e
sioerfaqeve cilindrike rrethore ( ne oraktiken e oroiektimit oerdoren edhe me
nyra te tiera sic'iane menyra e oykave; aio me sioerfaoe te thvera eti. ae
varen nga lloi i profilit dhe natvra e bazamentit.
Per Jlogaritjen e qendrueshmerise se skaroatave veorohet ne kete
menyre:
Me aender ne 11 0 " dhe rreze" R II heoim siperfaaen e suoozuar
te rreshaities. K ete siperfaoe e ndaime ne breza me gjeresi " b" Per thiesh
tesi llogaritieie gjeresin e brezave e marrim 54
b:.:: R
10
R ~ ( ne oroiektkurs i rekoman dohet stud e11 tit te rnarre b ~ lO 20
per thjeshtesi)
0
Fig. 2-3 . 'Skeme per Ilogaritjen e qendrue s hmerise se
skarpateve te diges . ..
. I ' Ndaria e brezave fi11on naa zeroia ( fia. 21) aendra e se Cl e ~ n r_. n-
dhet ne nie vertikale me qendren e siperfaaes rresha ites e. Mbas.kesat hehe t
·- teve te forcave te rezistences kundre1tshumes s t? raport11shurnessernornen ' . . ·r
rnornenteve te forcave ae tentoine te prishin ekuilibrin e aendru~shmer, s e ~-··
h ·t·e Koeficienti i siaurise se a endru eshrnense se sk<H· 5 karp a te s n e r r e s a 1 I ·
pates ne rreshaitie aiendet naa forrnula e ni ohu_r_:
K = rr ~ Gn
n
m
~ J n · l!t.~.%~.ri rri es htor i e lementit ( i cili merret meshenie minus per brezat qe
! 1~':ferf';;·Ja' vert ika lj a OK' ne anen e rreshqities se mundeshme te skarpa-i 1 tes dhe me shenjen plus nqa ana tiete:· e vertik c:lles OK).
'f;- Kendi i ferkimit te brendshem te dheutn e kufiit te brezit rreshqites
qe nxirret r1ga an aliza laboratorike. simbas sforcirn<:vt: efektive. Per peri ._!
dhen gj ate ndertimit. kendi i ferkirnit nxiret nga kampione te pakonsi l iduara
me !ageshtine qe do te kete vepra, per oeri udhen e shfrytezimit kendi i ferki
rnit nxirret nga kumpion e te konsideruara te nqopur me uie.
C1·- forca e kohezionit ne kufiit e bre,~it rreshqites. b
l : l c-= - - oia tesia e sioerfaqes rreshqitese nekufiit e brezit cos O< n · rreshqi tes .
N x ierria sip.:ts kesai lloqaritjeje e koeficientit k eshte e rasti t rr '
mbasi kurba e rreshqities esh te rnarre arbitrarisht. Per kete arsye eshte e
nevoi shm t: te be irne llogrri ti en e koeficientit K. rr per nje sere s ioerfaqesh
rr eshqitese te mundeshme, nemenvre qe te pjeime mete rrezishmen, rriedhi ··
ll lisht kurb en e rreshqities · mete mundeshme per te cilat K do te iete mini -. rr ma l e. Menyrat per g je tj en e .. .. krr .... rninimale iane dhene ne leks i on .
Zakonisht per gietien e K minimale u rekomandoime studenteve rr · qe te ll oqa ri s in 10 - 12 raste ..
Per sk arpaten e poshtme me i rreziksh em eshte rasti i n ivelit mete
l ade le lakores se d epres ionit ndersa per skarpaten e siperme rasti i ulies
· e shpejte te nivelit te bjefi t te siperm kur dheu nuk arrin te drenoie uiin
qe ka (fig. 2--4) dhe koefi c ienti i siqurise percaktohet naa formula:
Fig, ,2, .. 4. \Skem·a p er llog~ ritjen e skarpates se
sipe,llme, 1
Gn J n 2 tg 'i" . + I C iln I 1 ., , ( -)
1 ' m
K rr n (t) ' I
I ·en ,.. WI m R
ku: Wf - eshte rezultantia e te aiitha forcave h i drodinarnike qe veproine ne
masi vin e dh eut rreshqi tes. . . .
(u -· eshte krahu i forces rezultante hidrodmamtke kun drelt qendres
se rrethit te rreshqities.
Kut diaa eshte e nalte nt~ pieset e tyre qe realizo~en - orej ~herash,
··thashtu dhe kur bazamenti oerbehet pre j dherash te ttlla duh~t te I i d h u ra, o 11 . • • • n te 1 marre ne lloaaritie dhe presioni i poreve qe paraqitet Sl preslon-1 veca
uiit ne poret edheut. . i te cilave behetnqadale. . Presion te poreve kane dherat konsolidimi
Ky presion ne perafersi ne proiektkursin oercaktohet simbas formules .se.
· · t't ·e 0·1esen e ores1on1t poshteme duke e vleresuar meanen-e koefiCien I ~.I P
te ooreve ne baze te pres ionit hidrostatik neketeolke . .
·n P =-= Y • f()( • n P , . ose •n ::. y oc ( h II + h ~ il ) ," I
p
ex ... ka vi era rreth 0, 3 + 0, 4 ·
Presioni i ooreve shumohet me faktorin Wfn ne formulen e Krr
. a teh ere:
j n / 1 c. . + I Ciln, I f G 1 --, ( - J - · , wIn -· , ·n P t g T z n m
n
Lloaaritietoer percaktin,in e Krr behen ne forme tabelare ..
Per rastin e lloaarities ne rastin e kombinimit te forca~e te I ashte-_
Syshe edhe forcat seizrnike ( oroporciOnate m~ zakonshme ku merren para . ·. . . .
peshe r- te brezave) ae veoroine horizontalisht ne aendren e qravltetit
d b n . ( r· a 2-5) formula lloaari lese ka formen e meposhtme: te c o rez1 1. . .
57
n ! ·c + n ·
m R I a~ . p sn
·c - y • lb .L I • I nl - 1 . . r~ ,
G = y •b ih u 1 dh e n3 3 · ·
K' =k (B+ s s
y K" =k · ( 1 + -.!!....2 J
s s H
K" I :::::: k s s'
an - krahet e forcave seizmike kundreit qendres se sioerfaqes rreshaitese;
H - !artesia e dioes;
Yn- distanca noa aendra e oieses se brezit deri ne taban;
K - koeficienti i seizmicitetit. s
k"arakteristikat fiziko mekanike te dherave e te gureve oer hartimin
e orojektkursin nuk mund te nxirren per ·seicilen diae oar per studentet do
te miaftohemi me dhenien ( pa analizen e studimeve e te kerkimeve fushore
e laboratorike sic veproh~tn:e orojektet reate> e ·vleraveorientuese.
Ne munoesen e byre- te dhenat per guret ,%havorret e dherat e tru-
pi t te di oa ve mun d te merren me ana loai i ose mund te merren vlera t mesa tare qe iepen ne tabelat e meposhtme ( tabela 13 >;
0
F . 2 c;: 'Sk ema per llogaritjen ne seizm icitet te lg . •oJ•
qendrueshmerise se skarpateve. te diges. '
Tabela 13
VLEFTAT MESA TAR£ TE PESHAVE SPEClFIKE
------------y--------·~---,
Lloii i dheut
Ran a 0 luhu ro re surana
Su :aroiila
Arai ila I
Pesha spfc ilike ( ton / m3 1
2.70
2.71
2 7 4
Vleftat mesatare tekendit te ferkirnit dhe kohezionit pe dherat
ranore dhe aroiilore ne tabel en 14.
o · 0
.. 1 1 .er !<:end · · f k.
Ta.bela 14
--lmit te mbrendeshem --- Kohezjon i c kg / cm2
Pe r k~ e fiqie·n i. poroz iteti · Llo;i i dheut
--o_ 41 -o. s I -· 0. 51 - 0.6 0.61 -0,'} 0, 71 - 0. 8 - 0.95
db era ran ore
I Me madhesi
mesa tare 401- 38 / - 351- - -Te imta 381- 3b / - 321- - · T e P luhuruara 3bl- --
34/ - 301- - --Dhera argiilore
me lapeshti ne
kufi ri n e posh-
tern te pI as tic i- 25/ O,Ob 24!0,04 teti t Wp rr 23;{), 03 - ·-
-9,5+ 12,4
Vazhdon · tabela 14
l
12.5-15.4
15.5-18.4
18.5-22.4
22 . 5-2b.4
26 . 5-30.4
2 3 4 L; 6
241D,21 23!0.1 22ID.07 2l!D.03 --
_, 22!0.25 2l!D.12 20AJ . 09 l9AJ.05
·- ·- 20.0.34 19/0.17 18!D.l4
- - - 18!0.41 l7!D.2
... -- - -- lo!O. 47
Tabela 15
Vleftat mesatare te kendit te ferkimit t'te mases se gureve
te n gieshur ( orien tu es j
-
Menyra e ngiesh ies Trash esia e sh treses ( m } Pesha velli'more ton/ m3
Mase guresh te hedhur mengjeshie - l. 7 ·- 1.8
Mase puresh te ngieshur l 2
me vi broci Iinder 1. 5 1.85
2 1.8
·-1 .1
·-
-
- ·
-···
7
-
18;{)_04
i7 ;{). 09
lb!D.l8
15/0.23
· · .,.~,: ,~ . .~J• .)~a'ty~isht keto vleine si te dhena per proiektkursin. Nepraktike beheri
prova modelesh nem!Jushje, duke i studiuar per ~do rast me vehte (per lloiin
e gJreve te vendburim it) duke marre shtresa me lartesi te ndryshme, menyre
n~lieshie mepaisje n~feshese te ndryshme dhe duke ndryshuar enerqjine e
ngjeshies < numrin e kalimit te vibrocilindrave ku ne baze te matieve e te
analizes teknike pranohet zgiid~1ia optimal e.
2. 3. KONSTRUKSTON!l DTGAVE
Diga prei materialesh vendi duhet te olotesoine: keto kerkesa:
a) Skarpata e diqes dhe bazamenti i c;aj,)duhet te iene te qendrue
shem sine rastin e kombinimit te nqarkesave krvesore ashtu edhe ne rastin ·
e kombinimit te ngarkesave te iashtezakon~;hme dhe te kale ilie koeficient
qendrueshmerije simbas vlerave te percaktuara ne N. K'. T. P. ( shif tabelen N r. 7),
b) Filtrimet e uiit neper trupin e diqes dhe bazamentin e saie io
vetem ae nuk dote iene te ndieshme oar nuk duhet te shkaktoine sufoze,
nqritie apo rrezimin e shpateve aiate dalies se rrvmave ne bjefin e poshtem.
c) Aftesia shkarkuese e veorave duhet te aarantoie moskaperdtedhien
e uiit mbi kreun e saie dhe mbi nivelin e perforcuar; te kete rezerva lartesi
je sipas klases se vepres.
d) Truoi i diges te iete i mbroitur nqa faktoret fiziko-klimaterike dhe h i d ra u I i k e.
e) Vepra duhet te kete nje zqiidhie sa me ekonomike.
f) Per digat shkaterrimi i te cilave siell oasoia te renda, ne kushtet
e veprimeveushtarake agres ive duhet qe qieresia e dioes ne NNNa te kete
n i e gi eres i.
3-bn . ;. 1, 3 5 v M , . m : .
ku M - eshte pesha e bombes ·se aviacionit ne kg.
Lidhia e trupit te diges me themeline
Duhet teoerdoren ato masa qe siourojne takimin e trupit te diaes
me bazamentin, 'Shpatullat e konstruksionet ne menvre ae te menianohen fil
trimet dhe. defonnacionet e demshme.
Lidhia e diges me bazamentin shkem·bor
l<ur diaambeshtetet mbi bazamen te shkembore pa zona tek tonike
eshte e nevoishme vetem tepastrohet dhe te sheshohet siperfaqj a e ti ie n ga
depozitimet shtresa e siperme shume e per;1jruar dhe oieset e dala te shk em
bi t. Ne pieset e lidhies se d.ipes me themeline e cila perbehet prei fo ·-
macioni shume te pershkueshem, heqia e shkembit te perairuar nuk eshte e
domosdoshrne, nciersa ne zonen ku takohet me ekranin ose me berthamen· eshlf?
rneracionale thellimi i saie ne nie nivel me teulet oer tu takuar me shkembin
me kom~ak t ( fi q. 24).
l<ur diaat ndertohen mbi depozilime aluviona l e io te thelia ae mbu
loine forrnacione shkembore, atehere me racionale e5hte nd erpr eria e tyre rne
ane te nie dhemhi deri ne shkemb.
Ne shkemb nekete rast ndertohet nie dhemb betoni dhe kur kushtet
e filtrueshmerise se shkembit jane te ndjeshme (me koeficient relativisht
te larte filtrimi ), atehere mund te realil:oh et ndertimi i perdes se p.ili1entim i l
( fj q. 2 - b) 0
Kur depozitimet aluvionale iane te thelia ( mbi 10 rn) atehere ndedo·
het muri i beton it ( IC0S ose UI< S ) ose iniektimi i shtreses ( oerde ~imen
timi) aluvionale duke pase giithrnone parasvshe qe ne kete rast eshte e do-
,, mosdoshme vazhdimi me perde ne ~ formacion shk embor.
Ne zonen e lidhies se elem entit te paf i ltrueshem te diqes rre iastck
pa dhemb prei betoni si dhe me mu re t apo perdet e ¥imentirr. it, duhet te krv
het kontrolli i qradienteve hidraulike te fil t rimit, qe k e to te kene vlera te l r
iueshme.
Lidhia e berthames apo ekranitne briqiet shke111bore realizohet
· ni eHoi s1 lidhia me themelin.
Per takimin e trupit te diqes prei dheu ( aoo te elementeve te P• f il
trueshem me bazamentin shkembor duhet ta kemi parasvshe kush te t ae oer-
s h k ru h en m e posh te. .
Kohezioni i dherave te pao ershkruheshem me bazamen tin te i ete
te pakten i barabarte si neolanet e shtresa ve te mbushies; fi l tr im etnuk
duhet te iene me temedha se atone di ae, aie e cila veshtiresoh et noa:
1- ekzistenca e uirave ne forrre burimesh;
2- kontakti i lemuarndermietdheutdhe shk embit;
3- tkurria e dheut ne kontaktin me shkern bin ( kur ky eshte noroz (l~
OJ c:
OJ E OJ
"5
OJ Uj -
Uj ' OJ ~ E o t:I..Q
..t:; 6 I
~ QJ I
OJ~ . Q ..t::
Uj
clhe thith lageshtiren e dheut );
4 '"-_vesl,tiresia e ngieshies se shtreses se pare te dheut per arsye
se kemi nie s ip erfaqe thetnelie shkembore io te·sheshte;
5 --- ne qropeLimet e shkembit line! fenomeni i qernr,rizimit, ne keto
raste per te siguruar nie takim mete mire te elementeve te papershkueshem
prei arqiilas~ me bazamentin shkembor merren masat e ooshtme:
a) ndertohet nie shtrese apo bllok (tape) betoni;
b) kur nuk ndertohet shtresa apo blloku i betonit dhe dheu takohet
dreitpersedreiti me themelin shkembor, atehere largohetuii nga Qropezat;
- oastrohet shkembi;
- hiqen mbeturinat veqietale ( oastrim me dare ose me rryme uii
me presion ) ;
- - burimet mblidhen ne kolektore ne forme drenazhi;
-- kur sioerfaoia eshte e lemuar, kriiohet ashpersi artificiale me
ma trap ike;
-- ne rast se siperfaqja e shkembit perairohet shpejt aio mbulohet
meniehere me shtresen e dheut, dhene rast se nuk eshte e mundur, duh.et te
mbulohet me emulsion-bitumi oe hioet para hedhies ·se shtreses ·se pare te
dh eu t;
- shtresa e pare naieshet me tokmak pneurnatik ndersa trashesia e
saie duhet te mos iete me shume se 5 - 8 em;
- takimi me briaiet si9Urohet me shemb ose me perde sis kerni thek-
suar me larte;
--- oieset e shkembit oe dalin ne forme ovkash rrafshohen;
-- kavernat shpesh mbushen me beton:
Kur diqa ngrihet me bazamente io shkembore lidhia realizohet si
o as s k em ave a e i eo en n e fi g. 2 -- 7.
Theksuam keto kerkesa sepse iane te domosdoshme per tu pase oa
rasyshe ne zbatim dhe ne_proiektim.
Di oat prei auri rne el em en t te oaoershkueshem ne forme ekrani prei
as fa lti ae rnbesh teten m bi bazamen te shkembore mund te perdoren oer lartesi
deri 50 - 80 rn (per ekran betonarme deri 1.10rl1).
A to mbeshteten _mbi nie shtrese orei murature <muratura nen ekran>
ose orei qu resh rre te vegi el, oor ae ngiesh en mire dhe sheshoheri me kuides
nemenvre ae te moskene deformacione te tilla ae te ~enoine ekranin.
A to perdoren n·e keto kondita:
1 - Di·soonibiliteti ne vend i gureve te medheni per truoin e diges. b5
()
A';jjile Fig. e-7. I Lidhia e berthames me themeline
io shkem bore
2- Mungesa e dherave te pershtateshme per ekrane te materialeve per filtrat et;. ose berthama,
3 - Afate te kufizuara te sezoneve te nderti ·t· 4 P , mr.
- erpunim ~ thelle v· t t . . . ··' le or e rezervuarrt ne menyr;e Qe te kem i
mundesr kontrollt dhe rimonti te ekranit.
L i~h ia ~ ekran it me bazamen tin o erben Pi esen me me perqj eo; es i t vepres. K,o nvle realizohet elastike ose ne forme . . . e d f k t ~ern' ere qe ' oersh ta tet oa
e e e deformacionit te mundshem te trupit t d' ( . , IC . e lges oerpasoteteekranit)
IO ny,e konstruktive Paiset zakonisht meni e bll k . t . . . o mastv e mkastruar ne \
shkembm e bazamentit dhe·simbas rastitne temund t .. .. · . . e rmp1 an toh et oaf eria
e lnlekttmrt ose e riiniektimit ne rast se parashikohet d . . - mun esra e demtimit bb
mosfunksionirnit te plate te saje, Lidhia e ekraneve 1e tilla rne baz i'\ r;1 en
t shkernbore realizohew·sirnbas skernave qe jenen ne fi9. 2b .
V.eshia e skarpatave
Skarpata e diqave prei rnaterialesh vendi rnbrohen prej veprirnit te
dallaeve dhe aaienteve atmosferike site rreshi eve te eres. aku!lit eti ., i...l o
jet dhe konstruksionet e veshieve rnbr.oi tese iane te ndrvshrne dhe te ve~ iln
ta per te dv ·skarpatet qe u nenshtrohen veprimeve te ndrvshn·,e .
a) Skarpata e siperme vishet per t'u rnbroj tur nqa aoditjet e dalloev~,
veshia behet naa kurora deri ne nje thellesi ·sa dy lartesi dallqe nen nivelin
e vdekur C por rnund te shkoie .deri ne kern ben e skaroalesL
Zakon isht oerdoretnje nder keto lloi veshj esh, qe rezu lton rne ekonom ike per kush tete vendi t ku ndertoh et vepra,
I , rne aure te hedhur ose te vendosur,
IL rne pllaka beton anne te paraoeraatitura ose monolite dh f rne a ~:
fa ·l to - be ton ..
Per veshje me qure te hedhur perdoren gure diam etri rn esate1r i t . I i t d u h e t te i e t e : _ ___,
1 °- ,.m 0 mes 0 .524 Yg
ku Yg -- pesha soeci fike e ~urit, m 1
0 -·· pesha e gurit te hedhur C ton) e cila percaktohet naa form u la
0=(7,2- 8,5} (y _J) ·?
g
ku: h ·- I artesia e dall aes , ne n1,
fTI 1·- skarpata e siperrne e diaes
r ' J 1 + m2 3 ----1, m · (m ·t-2)
1 1
A A 7,2 :: 8,8 - koeficient qe varet naa--=- ( kur -> 15 ko efici enti fT!e··
h . h
rret 8 . 5 ) .
b7
• ·:~::,_:;_. :J~;.~\~;?,~ia e shtreses se qureve duhet te je te me e rnadhe se 3 0 ·
Per .rastin kur perdorim qure te vendosur trashesia e gurit te ve~deo~ -· sur gjendet n ~~ a formula:
hJl+m21 d :::: 1 ' 7 ·- : 1, 8 7
{ Y q-~) m 1 f'm 1- + 2 ) ' . m
Trasllesia e shtreses se veshj es rnbrojtese prej beton -· arrneje merret
e ndrysh nt e gjate naltesi·se se diges, zakonisht n ga 0,15 - · 0,50 m. ( gjith rnone ne rastet kur guri rnungon )_
Tra·shesia e shtreses prej asfalti per orj entim rnund te merret 4 --
{
~~2ol=~~~~~~~~~~~~~~ fake!! 6-7-20 ."- . - .. ·'· : .. · .. : >-·· •' .. -··, .. . ·-- - •• · re'l'e '-zlu~f/{..71"/
· · '/; :y·'/it .-.,.!); ':.y-;/i r 'iT7 · )-iii';-)i0wr///
~~~T!:I:vr ;- j ,,. -; iiir iiJ ~.,. ni :r ;,; ,_ »,-;z;;, -;: ni , ..
h) Veshja me ..9ure· le· vendvsvr Fiq.2.9 Veshiet mbrojtese
Praktikisht mund te shfrytezohen per kete qellim keto rekomandime
. Sipas stud im eve per forcirttin_ e skarpates se ·s iperme te digave prej
matenalesh_ vendi :mund te rekomandohen keto trashesi se·shtreses ·se gureve dh e ma dhesrse se gu reve ( tabela lo> -
Tabela 16
Naltesia e clallges Madhesiia · mesata re e trashesia e shtriries ne
m gureve n e em. ' em
deri ObO 2) 30
O.bO - · 120 30 45
1.20 l 80 45 bO
1.80 .. 2_40 55 75
2 40 - 3 . 00 b5 qo
l<ur shtresa perforcuese prej guresh hidhet mbi dhera atehere eshte e
nevojshrne qe te kemi njeshtrese pregatitore ne forme filtri te kundert.
N e vares i te I a rtesi s e s e da II qes mun d te rek oman doh ew k eta trash e
si teshtreses pergatitore ne forme filtri :
Naltesia e dallqes ne m. ' Trashesia e sh treses perqatitore
em . deri 1.20 15
1.20 -- 2.40 23 ;
L 2. 40 --3.00 30
b) Skarpatcr e poshtme. ·Vihet per tu mbrojtur nga veprirni i rreshjeve
dhei ererave. Zakonishtperdoren keto lloj veshjesh.
a) me mbjellje bari nenje shtrese dheu vegjetale prej 20 -- 30 ern
ose me plisa;
b) me nje shtrese zhavorri. ~ak elI prej 20 em ose guresh, ne varesi te
materialeve qe ajenden prane vepres ( nernenyre qe te jete sa me ekonomike),
~: ;:LikiJ&ll· , . · """"'7'- · ~ bigat pre; quri .e dh eu
a) Digat me berthama argiil.ore
Oigat prej guri e dheu perdoren kryesisht me berthama. Keto diga
ne varesi te lloit te dherave qe disponohen; raportit te ~ mimit per mbushje
ndermj et dheu t e guri t dhe ne baze te kushteve kl imateri k e behen me trash esi
te berthames ( ne bazament) nga 0.2 H deri 1. 5 H, ndersa ne pjesen e siperme
me shume se 3m. Sipas pozicionit te berthames ne profilin e diges ato mund
te jene:
a) me berthame qendrore kundrejt aksi t te di ges;
b) pak e pjerretne drejtim te bjefit te siperm.
Pozicioni i berthames percaktohet me ane te llogaritjesh tekniko -
ekonomike . -Berthama sipas kushteve te takimit me bazamentin mund te jete
edhe e thyer n~ lartesi (fig . 2- 10 ), ndersa per rritjen e gradientit neper kon ~
taktin me shkembim ne rastnevoje realizohete zgjeruarne tabo.n (fig , 2-1"1) .
Ne digat me qure te hedhur} sidomos ne ato me berthame mund te
perdoren gure te vegjel .ne sasi mete medha se sane digat mete njejten lar-
tesi me ekran; mbasi ne kete rast kerkesat jane mepak rigoroze.
f\le digat me berthame, presioni i ujit nepermjet berthames i transme-
tohet prizmi,t te po~htem, gje qe percakton zgjidhjen konstruktive dhe kendin
e pjerresise se skarpates se poshtme. zakonisht ·skarpates se siperme i jepet
enjejta pjerresi, Cedimet. eprizmave dhe te berthames zhvillohen praktikisht
ne menyre te pavarur, si rrjedhim ~edimet e mases se gureve ne diqen e ber
thames nuk kane ndonj~·ndikim ·ne berthame.
Elementi tjeter kryesor konstruktiv ne digat prej guri e dheu iane
filtrate kundert dhe zona kalimtare ( tranzito.r-.e ), ndermjet pieses se mbu
shur me dhera ( ekrani ose berthama) dhe mases se gureve te mbushur.
Filtrate kundert realizohen prej guresh te vegjel ( mbeturina te ka
ves) zhvorresh ( granili) dhe rerash. Koeficienti i filtrimit te tyre merret
K ft~A . 10-?. cm/sek.
Nembushjet eprizmave anesore lejohethedhia, e gureve me madhesi
te ndryshme, ne pjesen e skarpates ·se jashteme hidhen guret mete medheni
( fig, 2-12).
70
Cl Cl
" "' , ...
..... 01 >-.
-:S O.l
tl E! b
-:S ... Q)
..!:\ l
Q)
s _,__ d ':)>
9 0
""'' c::~
ci. k:
2 3 ~
Fig. Q. J.l. •8 th . . er ame e z g]eruar ne taban
L 'B e rthama 2 ] .. Zona k 1. 5 . . , almtare,4 · Guretehedhur .. Gu re te h edh u r te m bedh e,· . 6 P . .. . _ _ ' · n ta. •
y \
:tvv-to7
7?
..,.. ·o; ... t3 Q)
E b
-C! -
~ -q -'l ~ (.)~ I
-'l~ I
b . ' a o
N ..... ~
~ <:: \() ~
" It)
~
~~
~ II)).
QJ~ ~~ -~:~ \J ~=!» l('il
, ..
I()
~
~
1 73
i .
-:.~!7-,,~e ekran arqiilor
Ne keto diga masivi i prizrnit mbeshtetes perbehet prej gures~ te
mbushur, n e skarpaten e ·siperme te se ciles hidhet dheu i ekranit, i cili ngar-
kohet me gure ose materiale ( vendi ) qe drej tojne Per kete arsye skarpata e
poshtme e digave te tilla rezulton me epjerret, ndersa skarpat.a e siperme me e sh tri re.
Shtrirja e skarpatave percaktohet nga kushtet e qendrueshmerise se ekranit dhe e mbingarkeses se ·saje.
Skarpata e siperme eprizmit mbeshtetes prej oureve te hedhur duhet
te jete me e shtrire se 1 : 1,3. Per skarpata mete pjerreta hedhja e dherave
te ekranit kryhet njekohesisht me mbushjen e filtrave te kundert
74
.~ '
Ol
0
(p
E tl tr
C;J
t}
... ~· :?, .,,5,_. DTGAT P REI CURESF-1 TE HEDFiUR . , ( •. • : .... · ' - ..... '"-' )11 •
Perbehen prej nje prizmi me seksion trapezoidal prej guresh me ma
dhes i te n dryshme. Papershkueshmeria e diges sigurohet me ane te nje ekra
ni te nd ertuar mbi faqen e skarpates se siperrne. Madhesia e gureve qe hedhim
per ngriti en e tn.tpit te diges eshte e ndrvshme, duke perdorur s i mbeturinat
e karieres ashtu edhe guret e medhen i ne varesi te cilesive te formacionit,
rnenyres se shperthim!t, pa isjeve dlemjeteve te transportit dhe te ngarkimit,
gjithashtu edhe nga konstruksioni i ekranit te diges _
Ne digat, ku pe rdoren ·kryesisht gure te medhenj, pro f i li rezulton me
i ngush.te dhe jep cedi me me te vogla, ~e rastet kur karti· mekan i zma me modeste
perdoren per mbushje aure rre te vegjel ; si rr j edhim perdorimi i tyre forman
nje rnase mbushjeje me porozitet mete larte, jep cedime me te medha, per
pasoje rHofi!i i diges rezulton me skarpata mete shtr i ra, ndersa ekrani rezul ··
ton me konstruksion mete epshem (fi~l. 2-14 ).
Perberja granulometrike e mbu·shjes se trup i t te diges me gure zgji
clhet e til!e qe te jape densitet sa mete mcidh. te hedhjes. Kjo mase nuk
duhet te permbaj e rne shume·se 5 % mbeturina te karieres ndryshe ato mund
te shpelahen, duke rritur keshtu porozitetin ·pa pasoje ~edimet e trupit te d i··
ges.
Pjesa kryesore e mases se gureve te hedhur ne trupin e diges perbe
h el prej Quresh me rnadhesi te ndryshme. Dukeju pennbajtur ketij rregu ll i, ma
dhesi a L~ gureve duhet territetnga qendra. ne drejtim te skarpates.
Per tekufizue ~edirnet perdoretngjeshja :
a) rne ane te vibracilindrave, kur perdorim gure qe hidhen me shtresa
,~ ga O.b der i 2 . 5 rn;
b) rn e ane te rrymes se fuqishme te ujit (me hidromanitore ), kur
perdo r im gure te rnedhenj qe hidhen rne kate deri 3'J m. ( mbushje nga skar-
pata) ,
Tuepase parasyshe qe krejt rrymJt. e ujrave qe filtro jne nepermjet
ek r <.111it perq endrohen ne kuotat e ulta kio pjese e trupit te diges duhet te rea
l i zuhet !] r ei ~Juresh te medhenj.
Per ti dhene skarpates se siperme pjerresine e kerkuar dhe krijim in
e ni e baze mbeshtetj eje per ekranin ndertohet shtresa e muratures se thate
n en ekran (fig 2--15) duke perdorur gure temedhEni te zgjedhur me faqe te
sheshta dhe forme te rregullt qe ti japin nje den'sitet maksimal kesaj rnuratu
re P ergj:-thesisht trashesija e shtreses se muratures se gurit nen ekran merret -, h
·~ ,,
IJi I
I '' jill I IJII
~
/
1
1 ~ ~
J, , .;:-ft ,I r
I I I
... t:s ::J s ... t:s
~
p .9 Cll
..Q
·a;-... Q..
c t:l ... ~ Cll
Cll e ... ::J
.J::: • -o • Cll
..c
~ Cll ... ::J 0\
lb
s a 0\ ·-Q .. -. ~
0. ..... [&.,
77
t,S ~~\~J~;.sise se diges ndersa n ekrye pranohet konstruktivisht 2m
Trashesia e shtreses ·se muratures se guritnen · ekran mund te per .
caktohet sipas kesaj formule a ::..:: 3 + 0 05 h
Nje menyre me racionale eshte ndertimi i nje shtrese prej guresh te
posa~em ( te vegjel me granulometri te njejte i. te ngjeshur me kuides me
vi-brocilindra qe sherbewsi baze per krijimin e nje shtrese te mire mbeshtet
jeje e drenimi per ekranin prej beton armeje ose prej asfalti .
2 3 5t.._
a.J
Fig. •2-.TS. Muratura ose sh tresa nen ·ekran
2. b . LLOGAR!TJA E DIGAVE NE FILTR/M
Llogaritjet e diges ne filtrim kryhen per te percaktue permasat e
elementeve te kunderfiltrimit ( elementeve te papershkueshem) dhe te drene· zheve te trupit te diges.>
Llogaritjet e filtrimit kane si qellim te percaktoine:
a) pozicionin e lakores se depresionit ne trupin e diges (per prerjen terthore karakteristike) dhene brigjet;
b) prurjet e filtrimitn=per trupin e diges, bazament dhe te brigjet;
c) gradientet e filtrimeve ne vendet e dalies se ujrave ne drenazh, ne
bjefin ·e poshtem < mbas fundit te skarpates) dhe ne vendin e kontaktit te dhe-
rave me karakteristika te ndryshme.
78
/ . . ~.
Llogaritjet n e filtrim behen per keto n ivele :
- ne bjefin e siperm per nivelin norm a l te ngritur ( ~J. N. Ngr ).
.:.... ne bjefin e poshtem per nivelin minimal teujit
Ne praktiken e projektimit llogaritiet e filtrimit kryhewedheper
raste te tjera si tenivelit maksimal edhe minimal.
Keto llogaritje kryhen ne varesi te tipit te profilit sipas formulave
te meposhtme.
79
LLOGARITJA E D!Gli.VE N£ FIL TRlM
q - - PRURJA SP!?CIFII<f FIL TRl iFSf F UJIT 1\IF DIC-E";
h x -- 0 R D I N A T A F 1\1 J E PI K E T E ~ FA R 0 0 S H M E T f I< U R 8 E" S S E 0 E P R E-
Si (If'.! IT;
H 0 - - LA R T8 S I A F 0 A L J f S SF U J I T f\1 E S I< A R P A T f
KT - 1<0E F iCIFNTI I FILTRIMIT Tf TRLIPIT TF OtGfS.
K p - - TF 8FRTHAM FS
I<F Tf fi<RAN I T
K 0
I t
TF THEMFLIT
SKFMA LlOGARITFSb" f
OIGtS
DfGE fiOMOGJ £ NE MBl BAZAMENT
TE PAPERSHKUESF-!EM
1, DfiENAZf.lf ME TUB
I FOR~ULAT LLOGARITE'SE'
( 1)
q hx=J:2-fL- ·x+LoR' (2)
kT
' q l<ll: L DR = 0.5 - -
KT
I<UPPA F DfPRfSIONIT NDRFOFT MF SY N_F ZONFN
KU: q h >H . __ ,_
x / 1 K T
"-! ::X: h
U') co "'( . ...... "" ...... ' • ~ o· ~ E 0
II N
:J: "-! a lL)
....:) "-! C'q II ~
C'>l"-~
:t: I . Cl
....:)
"-! ...... "-! ::X:
<j c; 0 "-! >--
:t: - ~ 1----r- 0 :t: co ::X:: [(J
~h ....:) LU ~ U') ("'Q + <j ....: ci 0:: h a: C'\l LU + ~ r- r..t :t: ::t: C'\l ...... !<;( ~ -::X:: ....:) + 0 ::X::
ct tl) c.o h """' v, "" ~ ll:l ci [(J :J:
.._ >< ~ <( :t: a: ..c::
ll:l - h ::::::, ....:) 0 ....:)
"'( Cl <l ~ ~ ...... + ~ LT') U') C'\l h . -
2 a o" ::r: >< .._
~I~ ::X: 2 ....:) I ~ h \/~ h I 0 <J ·tr' , :'l.:: LU b'l ~ ....:) V3 + 0::
"qt 4:1 a: 0 ...... ll:l -:-- t'<...
I~ a:
::X:: ....:) 4:1 0 Q. -'"" <J .E ~ -:- LU
~ Cl >< + E ..c:: -:- - LU ....:)
~ - oct II 0 ~ E >< Ill ::r::: E ....... ..c:: a: Q 0::. ....:)
l..J.J ::::;, :=, . . ~ ::::.!
~ a.. :::J
~ ~
t----1-------------------.---------X
:'lie: i:: IC{
~ N
~ .c n. ::t: N "'(
2 tl) a: Cl
N
81
ex.. N
3, DRENAZHI NT:: FORME VESf.!J El E
(UJET MUNGON N£ BJEFIN E
POSF-1 TEM)
L
SKEMA LLOGARlTESE
4. DRENAZHl NE FORME VESHJEJE
(N£ BJEFIN E POSHTEM KA UJ£)
------- · -· - · ·'"::':..;;...·=- ·~·.::-:..:.-::.:....~ . ....!!..~V~:-~--.. - ·· ._,_ -._ __ ._ .. -~ -
q
KT
ku ·
H?-1
- r 2 . ?. / Lp-rVLp m 2 Hi
L ::::: L T A,L I h L = 8 1-1 . P 0 B . IJ · B • 1
H = f (m j 0 2
q !.___
KT
(6!
(7)
PER m 2 ~i f (m J :cc 0. 5 -i- m :· r 2 2 '
PER m2 < f ( m 2
) ::...: 0 ]. + 0, 8 m 2
;. 1
I q h =-:: V · 2 - ( L - ' x -- m H J -t· H 2
X K 2 0 0
T
(Bi
KURBA E DEPRES!ONIT KORJGJOHET ME SY NE ZONEN
KU
q
KT
q hx>H : -,_-__
KT
FORMULA T LLOGARI TESE
H2 - -- H2 1 2 (9)
2 Lp
I< U : L p = L + ~ L B ; · ~ l B = 8 . f-11·
r m q Ho=a+la2-r __ 2_ H _, __ ; , ( 1 0)
2i(m2
) 2 KT
. . q K U · a = o· .. 5 f ( m J - - 0" 5 ll -r
2 K T
m2
2 [. --IH · f fm j ]2 2 I I
2 -
<;f
!¥-~ r.~' .. ;.,.
,, JJ/hjnuh>):b ,;; ;;;A;,_,;, -Ji??J-;-7';,I-;
77n.fl f fm 2i NXlRRET NGA FORMULA ( 7)
0:.
h =12 --.:!_( L - =x - ' m H)+ ( H + H 12 (11 1 X K 2 0 2 0
T
KURBA E DEPRESIONIT K O HTGJOHET ME SY N E ZO N EN
KU: q · h x}- '' l
q
KT
(X;
&:>
D!GE HEREROGTENJ? I .. £ MEWY~-~-N E Gj A TES/-~ E VI RTU 4 L£ Dl GA K Tfl £ '! E' T NE I DIG£ F-/OMOGJENE
.;-
~ ::£ -t•
t-: 5. ME BERTHAME
h
b. ME EKRAN
.7 , .•.., ·" ,/ / ..
SKEMA LLO.GARTTESE
DIGE NE BAZAMEriT TE PERSHKUESF-/EM
ME THELLESI (TRASHES!) TE PERCAK TUAR
ex. '-"
K = K o T
7. DRENAZHT.ME TUBA
It
0
3tlafje.
" " ~ A'
ai PER RASTIN E BERTHAMES
K r . , o = !1L 8 = - ·- 0mes B' mes B
KB
b) PER RASTIN E EKRAN!T
K T . . !1 L == - sm oc • 0 m es E E K
E
0 0 = mes E
s + 0
p
2
FORMULA T LLOGARITESE
q h1 -·· h3 KT 2 Lp
0 + 0 / s B
.z ( 1 2)
{1])
( 14)
. ·2 ' - lhl -hi
K U L p = L -r ~ L B + L DR; 1~L B = 0. 4 h 1
; ' L DR = ---;;:-
h X ~ I 2 Kq ( L + L DR - X + 0. 4 h 2 ) + h ~ T
I
( 15)
:. ;..
~>.
KURBA DEPRES!ONTT KOPJGJOf!ET ME SY. 'AlO 9VENDOSET
MAI!I'AS GJATE DRENAZF-/IT ME VLEFTEN 0.4 h2 NE; ZONEN q
KU hx ~ h2 +- D11E MBA RON TE NDERPRERJ A E : NIVELTT KT
TE UJTT ME SKARPATEN NE BJEFl'fV E SIPERM NE ZONEN XU; 9
hx ~ ---. K--1 T
lbALJE PER SKEMAT 7 ~ , 9 NXTRREN ME FORMUC.EN (21)
· -·.-::=~a~~
g.' 8 . DREWA;(il PRIZ'-IA TIK I q h~ - h~ (16)
JJ~fe
~
0
·~·''''
9. PA DREN AZ H
0
cc. -... ~
KT 2 Lp
KU:
L p = L + ~ L 8 + ~ L H; I ~ L B = 0. 4h i- ; ~ L H = 0. 4 h 2
hx=/2.:!_ (L-·x+0.4h2)+h 22 KT
( 17)
KURBA E DEPRESTONTT KORlGJ.OffET ME SY NE ZONEN
[(U
q h + ---lix~ 2 KT
q DffE h X ;,h 1
KT
( 18) q h2 - h2
1 2
K T . 2Lp
K U L p = L + o L B ,- · ~L B = 0. 4 h 1-
~- q 1 7
H =-'G. -r V a -t 0 , 45 T ( - --- H ) ( .L9) 0 2
K T m?.
q a=0 . 5[H -m -+ T(l
. 2 2 K T
0.4 +-
m2
T + 0_4- )] ,
Lp
( q hx =v2 - (L+m 2 Ho- ·xl+(h +-Ho)2
K 2 T
(20j
KURBA E DEPRES!ONIT KORTGJ0T-JET ME SY N E ZO NEN KU:· :
q h x~----
. 1 K T
q 1 bALJ£~ T KT ( 21)
1 K U 0 . 0 1 <, - <. ..,... "''
'
,. ~ ~' ~
ro: .
cc. o;:.
S K Er.S A L L 0 G A R l T ESE
DfGA E BAZ AIJETVT!T · TE PE RSHKTT EST-/EM
ME T1-/ELLESI TE C AK TTJAR ( K T < K o i
lO . DRENAZf!l ME TUBA
f' ..l'
'}; ,..--.-----.1
~ "T v/)fiL;t£
11 ' ~ • • ~ I
t- • ., , -.-I • ... ~ ';, - ~ . , · , .....
0:. ...0
·"'
··----~..-.. !-------
1
FORMUL!tT LLOGARITESE
H/ ·- v 1 , K T q-nr--• .o
2LP
H 1. (22)
L p + 0 . 4 T
c ·cx + ' e>;- <X ;-r(--KU: · LJ:fl+ ~L B; 1 ~ LB = ~ _1__2_; 1 a= v -~-Q... __
- a·+ ex . 1 Ky
H. 1.32 <X . - 2 - · 1 + 1
1 - rn • - ---= · 1
1 r .· - m 1- H 1-
cx 2 -~ _2 ___ -., 1 m " 1 m1
3 = m 1. H 1- + 0. 4 T
a)N£ AAES TE SEKSIONlT 1 ~ 1 DH£ DRENAZHlT
h 21 lr ' T 2 L - : X ' . hx=-v[(-),_ ,J]-(2 --l+ J (23j
T h - 5 1
;. ,~
'" ~-~ ~.:. ... ·u.r l:ll~,,
~; ¥ :,_, ~ ·:·.
b) NEMES TE SEKSIONJT 1-1 DHE BOSHT!T T'ORDTNATAVE
I q . ko 2 1
ko hx = 2- (L - =xl + (h · + - T) ---
KT 1 KT KT
1
I DALJ E - f· t;J _,1 T~ e-
ku 0.01 < - <+ "" \ T
T
2 _ q KT · hl ( - -- • +----) Ko Ko T
n 1 N E FORMULA T (2 3j;· ( 24); 1DT-! E (25i L LOGAR(TET
ME FORMULEN ::
m. = j, Ko .!_ / + T _!_ - =~ • ,_r_ l KT 2 K.T KT 2
( 24i
( 2 5}
(26)
KURBA E DEPRES!ONJT KOR!GJOHET ME SY NE ZONEN KU: :
hx > H / 1 q
KT
..D 0
ll. DRENAZHT PRTZMA TTK
n
X
Hi _ ,f122 H- -B q = K 1 --- + Ko T. L--L__2_
2Lp Lp + 0.4 T (27)
m'- H (Joe +IX "co: KU::Lp =L+AL
8+ 1 2,. , AL = 3 1?
3 B a·+ oc·
1
a· E: · Ot.l = 2 T H
1· - , H
2 1. 3 2
--- + -- _,J ; ; Kr T ml
m. fl!z _ , lf ) 1 . 2 ; I
2m 1. + 1 oc2 = oc3 = m 1. (H l H 2) + 0. 4 T
a) NEMES TE SE:KSTONTT 1 -1 DF-!E: DRENAZHTT
hx
KU:
;:; T
L -~+ 1' -=x
J-B22) ( 3
1' 3 T mH 2 --r+ 3--
1' 3
) + H22 (28j
~ ~ ~·
~t :·!· ct-
tt~> r;, •.-: · ;.
I»
=~~ . .'.!,..'" .,.- • .- ';'"' ·~-:... t .. ... _. ~ • ·"'~:· ... ~··~ ~ ... :· " " .., ~· .~ ••• -; • .,.. , :: ..,. ::·to~ ·-_ .. ,'~"(.· ": - '• ~ ..:-... ~-:-· !p:r. 'f • :·~ , • : "" .. : • • ·, .. _,
1, '_ \: ..-~:~ ~ '._":. • ...,P; .• ): """ ~: • ;,;, .. ::·:··, ,.:,~·r~
-.4)
b) NEMES TE SEKSTON!T 1 ::-J Dff E BOSH TTT T'ORDlN A TA VE
r-;- . ko 2 Ko h = './2- (L-x)+(n ·+-r J -r (29)
X 1 KT KT KT
NE FORMULAT (28) D~E (29) h1· NX!RRET NGA SFfPREHJA
~- ko T .2 Ko T n ·= v T(- + H2 +(- . ·--1 - · - · '---- (30) 1 2
KT K 1 2 KT 2
GRADTENTET F DALlES LLOGARITEN ME FORMULE N (25j
DUKE N XIER 11E h1- S! PAS (30)
KURBA E DEPRES! ONTT KART'Gl01-!ET ME SY NE ZONEN K U
hx ~ 1
q
KT
..ij ------ ---"'..)
SKEIJA LLOGAR!TESF::
12. ME KANAL DRENAZH! MBAS D!GES
(fl/lVELI I UJRAVE NENTOKSOR NEN
TABAN}
,X
-··----------------·- ·· -- - - ----·
FO F? ivf U [, ll, T L LOC .li R f TES E
')
H.!. __ 1 -- + KoT
q = KT 2 (~L B +JC! H . ·. 1
(6 La+ 1ci
Ko -K T [ 2H
1-TL _ ,( y2 _ ,H~) 6L B 1 ·+ H21 L
KU It= Ko
- ( 2H ·y + y2 - H2 1 ·+ H2 · K T 1 2 1
a) NGA E MAlTA E PIKES c.·
j q Ko 2 Ko/ hx = 2 - ( It- x) + ( - T -i- Ti -~- T
KT KT KT ~
(31j
( 32)
:: _ l"- !
E· ~ y;, 'It'··
"' ": .
KURBA E DEPRES!ONIT KORlGJOHET ME SY NE ZONEN KU
ko K o q ( hx +- T l > (H.+ - T) _, __
/ 1 K K T K T T
b) NGA E DJATHTA E PIKES C
( 33i !, X- lc
hx =" r2 _,( r2 _ ,H2 i -L 1 ? - : c
~;. .. :;.:~·::.'-·~ . t-; .. . ··.;::. .. '~:':--::;:'~~~~~.~:~.::"';~":~~ .. ~·.- .'~r~{';::;~~~;,,..;,--: .. ~~·,-·. . ~ .J', .... , :...'- ..... 1
13. DICE rJE EKRArv 01-IE PONUR NE
'
..0 \..v
BAZAMi-:NT TE PERS11KUESHEM ME
TFIELLSI TE ':1AKTUAR ( K0
= K T)
DRENAZF/1 ME TUBA
K o . ~ K E (1 + h 21· ) !\ . ~ 2 F1 · ~, ~)
q = + 1
0
KU - ch
KU A =
2 SE
th ( oc Ln ) j Kn = . , "' . , KS (T~,8) n n
oc ( T _ , 8n ) '
~ a - v a2 _·, ~c
A
.1 + KE(l +m2l J
L · + ~ L 1 H- Ko 8E
(34)
( 3 5}
.. ..._
'w""' ..
-~ ~
·· ~.
SKEMA LLOGARTTESE
llf) . ME DRENAZH PRIZMA TIK
FORMULA T LLOGARITESE
H.+ T B = _!.._1 __
L 1. + !1Lfl + +
¢
K EH /1 + m2£)
Ko oE
c iH
1· + T) 2 __ , h 2
2
L 1. T /J. Lfl
~Lu = 0.4 h (PER SKEMEN 13) n 2
q ~LH = 0.4h + 0,4 ( h __ ) (PER ·;;KEMETV 1"4)
?. 2 Kom' · 1
. -~:: ~-· ·~
.: ,t ~ .,.
~.;:
TVE KETE RAST, PROBLEM! DUF-/ET TE ZGJ!DHET ME
TENTATIVA, DUKE SUPOZUAR rvE FILLTM ~Ll-f = 0,4 h2
KURBA T E DEPRESIONIT NDERTOHEN ME FORMULAT
E SKEMAVE 10.l•L ·GRADIENTET E DALlES PER SKEMAT 13
DF-/E 14 GJENDEN ME FORMULEN (25). h 1· NXIRRET ME FO R
MULAT (26} dhe (30). ' .
. it J ,·. i#Ni .\! ~-\'o/':--~
BlBLIOGRAFIA
1. Doka 8, Ziko, J Veora hidroteknike " . Tirane - 1974.
2, Grishin M~ ' ' C~idrotehni~eskie sooruzhenij~ Maske- 1972.
'3 Radu . P u Constructii hidroteknice fl. Rukuresht -1974.
4. Brown ; C ''1-lvdrolectric in9inierin_g practice u. London- l9b4.
5. Min1stria t\ldertirnit" l<ushtet teknike te proiektirnit ".Tirane- 1979 ·
b. Ginsburg. M, l<rasnikov. 1\1. 'Projektirovanie i stroiteilstve bolshih o II o ti t1 .., ~~ o s k e 19 7 9 .
7 . I C0.L 0. Wo rid : register of dar r:ts. Vas·h in oton , 1970
H y r i e
1 - 1 Percaktirni i kategorise ·se nvies hidroteknike
1 - 2 Forcat dhe nqarkesat vepruese
PJESA E PARE
1- 3 Ndertirni i profilit baze te dioes me oravitet
1-4 Percaktimi i kuotes se kreutte diqes
l- 5 K'ushtet teknike te hart.imit te projek ·: ' kursit
1' - b L I o oa r i ti e t s tat i k e
1 - 7 Peraatitia e bazamentit
Piesa e dyte
~- 1 Zgjidhja e dioes prej materialesh ·vendi
2 - 2 Lloqaritia e qendrueshmerise se skaroateve
2-3 Konstruksioni i diqave
2 - a D i oat prej gu ri e dh eu
2 - 5 Oi(Jat prej guresh -te hedhur
2- b Lloqaritia e diqave n e filtrim
· Bibliografia
Faqe
2
13
18
19
33
45
50 53
b2 70
7b
78
95
_faqe
3
3 5
6
8
8
l1
27
6
rreshti
22 6
lJ
J
10
ll
20
3
24
29
16
18
Ndreqje gahimesh
veprat hidroteknike
pozi ci:.>ni
=- 1 ton f/ m3 4
2h=0,3/.Jij + 0,,76_- Q,2f;.fii":m;
w1= o, 5yH [ l( 1- ,,. _3J +b1J...,2
w1=0,5yy[ 11( I+-=',- ..,~) +
... 0 = 0,75-0,76
p =· 1 n,y· tg2
( 45 -'f) n 2
h " =h'' 0 ('
vihet
pa fJr:isoje cedimet ~
, .. !:., ..
sj duhet
rresiooi
= l ton!m 3
2h=fJ,J4/iJ+O, 7 6 ..o.~~ W F O, 5y!l~ 1( J __ ..., J + ~ ... J~~~
I () .1t A:
. ,, ) ·f ( l ' . ''1 . - II'< 1 2"' 1 + ~ r J"" 1
""o = 0,7 5- n. t;1
l''ll = y n .. )' . t.g:z ( 450 ~ 2
P _ ~ 2( ·.;-O't, n - - y f'l r rt tg 4_, "' "'"""'!
2 1
h" =.: l., <. c
pa /fflso;e retli we te ! i