Varlık Yönetimi Yaşam Doğalgaz Dağıtım Şebekesine Uygulanması · Varlık yönetimi Yaşam...

Varlık Yönetimi Yaşam Döngüsü Prensipleri ve Doğalgaz Dağıtım Şebekesine Uygulanması

By: Eyüp Hamdi Kabasakal

Date: 02/11/2017

Venue:

Varlık Yönetimi Yaşam Döngüsü Prensipleri ve

Doğalgaz Dağıtım Şebekesine Uygulanması

- Varlık nedir ?

- Varlıkların gruplandırılması

- Varlık yönetimi

- Varlık yönetim sistemi

- Varlık Yönetiminin temel taşları

- Varlık yönetim sisteminin faydaları

- Varlık yönetim sistemi elemanları arasındaki ilişki

- Varlık yönetim sisteminin prensipleri

- Varlık yönetiminde yaşam döngüsü

- Yaşam döngüsü faaliyetleri

- Doğal gaz dağıtım sistemi

- Doğal gaz boru hatlarının ömrüne tesir eden faktörler

- Doğal gaz dağıtım şebekesinin yaşam döngüsü

- Sonuçlar

- Varlık Yönetimi Sertifikası, ISO 55001 standardı

Varlık Yönetimi

Başlıklar

• Varlık, bir kuruluş açısından potansiyel veya fiili yarara sahip bir unsur, eşya veya oluşumdur.

• Değer, kuruluşlara ve paydaşlara göre değişir; maddi veya maddi olmayan nitelik taşıyabilir, mali nitelikte olabilir veya olmayabilir.

• Bir varlığın üretilmesinden varlığın ömrünün sonuna kadar geçen süreye Varlık Ömrü denir.

Varlık Nedir?

• Varlık tipine,

• Varlık sistemlerine

• Varlık portföyüne

göre değişiklik gösterir.

Varlıkların Gruplandırılması

• Kuruluşun mahiyeti ve amacı,

• Çevresel ortamı,

• Mali kısıtlar ile mevzuata ilişkin şartlar,

• Kuruluşun ve paydaşlarının ihtiyaç ve beklentileri,

varlıkların nasıl yönetileceğini etkileyen faktörlerdir.

Varlıkların Yönetimi

Varlık Yönetim Sistemi

• Varlık Yönetim Sistemi Kuruluşun;

• Varlıklarının maliyetlerini,

• Risklerini,

• Fırsat ve performanslarını,

Doğru yaklaşım, planlama ve uygulamalar ile analiz edip,

en üst düzeyde fayda sağlamayı amaçlayan yönetim sistemidir.

Varlık Yönetiminin Temel Taşları

• İşletmede varlık yönetim planlarının hayata geçirilmesi ve yönetilmesi için kuruluş tipine göre;

• Müşteri Yönetimi

• Kaynak Yönetimi

• Yatırım Yönetimi

• İşletme Yönetimi

gibi temel süreçler oluşturulabilir.

• Varlık yönetimi uygulamasının ilk aşamalarında dahi;

• Risk azaltma,

• Fırsat tespit etme,

• Proses iyileştirme,

gibi alanlardaki faydalar veya kazançlar görülebilir.

Varlık Yönetim Sisteminin Faydaları

• Varlık yönetim sisteminin kurulma süreci, kuruluşa yeni bakış açısıyla;

- Şirket bağlamı

- Şirket stratejisi

- Şirket politikaları

konularında yeni fikirler kazandırır.


Varlık yönetim sistemi, kuruluşun varlıklarını etkileyen ve varlık

yönetiminin uygulamasını destekleyen

• Kanun

• Yönetmelik

• Teknik standart

• Kural

konularında uygulamaların tespit edilmesi, kavranması ve entegrasyonu açısından ideal bir çerçeve sunar.


Varlık yönetim sistemi;

• Enerji yönetimini

• Çevre yönetimini

• Sürdürülebilirlik

gibi diğer faaliyetleri de destekler.


Varlık Yönetim Sistemi elemanları arasındaki ilişki

• Yasal şartların sağlanması, • Alınan kararların ve bunlara ilişkin risklerin etkin bir şekilde

yönetilmesi, • Ürün ve hizmet kalitesini, • Müşteri memnuniyetini, • Personel memnuniyeti, • Paydaşlarla ilişkilerin geliştirilmesi, • Kurumsal itibarın arttırılması, • Sürekli iyileştirme, • Maliyetlerin, yatırımların ve büyümenin optimizasyonu, • Kaynakların verimli kullanımı, • Sosyal, çevresel ve finansal risklerin yönetilebilmesi, • İş sağlığı ve güvenliği ve çevresel performansın geliştirilmesi.

Varlık Yönetim Sisteminin Prensipleri

Varlık Yönetimi; varlıkların tasarımını, üretimini, işletilmesini, bakım ve onarım

işlemlerini ve ömrü tamamlandığında elden çıkarılması gibi süreçlerin tümünü kapsayan,

bir DÖNGÜDÜR.

Varlık yönetimi Yaşam Döngüsü, ise bir ürün ya da hizmetin üretiminde kullanılan hammaddelerin elde edilmesinden

başlayarak, ilgili tüm üretim, sevkiyat, tüketici tarafından kullanımı, bakım onarımı ve

kullanım sonrası atık olarak elden çıkarılmasını kapsayan bir döngüdür.

Varlık Yönetiminde Yaşam Döngüsü

Geri Dönüşümü Yönet

Devreden Çıkar

Bakım Onarım Yap

Kullanıma Al

İnşa Et

Tasarla

İhtiyacı Belirle

• Varlık oluşumu ve elde edilişi,

• Varlığın işletilmesi,

• Bakım Onarım,

• Kaynak yönetimi,

• Sistem mühendisliği,

• Konfigürasyon yönetimi,

• Sürdürülebilir Sistem,

• Kapatma ve kesinti yönetimi,

• Hata ve Olaylara Müdahale,

• Varlığı Devre Dışı Bırakma ve Ortadan Kaldırma,

gibi konuları içermektedir.

Yaşam Döngüsü Faaliyetleri

Doğal Gaz Dağıtım sistemi

• Doğalgaz boru hatları doğalgazın uzak mesafelere nakledildiği ve dağıtımının yapıldığı sistemlerdir.

• Büyük miktarlardaki doğal gazın başka bir yere taşınmasındaki en ekonomik yoldur.

• Çoğunlukla iletimde çelik borular, dağıtımda polietilen borular kullanılır.

• Uygun olan yerlerde toprağın üstüne, şehirleşmenin olduğu, hassas çevrelerde veya çevre için tehlike görülen yerlerde yerin altına döşenir. Licence Area : 5 337 km2

Population : 13.85 million

ÇATALCA

B.ÇEKMECE

B.DÜZÜ

AVC

B.ŞEHİR

S.GAZİ

EYÜP

BAĞC.

B.KÖY

FAT.

ADALAR

TUZLA

PENDİK

S.BEYLİ

KARTAL

M.TEPE

S.TEPE

Ç.KÖY

BEYKOZ

ŞİLE

ÜSK.

KAD.

ATA.

ÜMR.

ŞİŞ.

K.HAN

SARIYER

SİLİVRİ

Türkoba RMS-A

Esenyurt Şehir-1 RMS-A

Ambarlı EÜAŞ RMS-A Pendik

Dolayoba Şehir-1 RMS-A

Maxi Enerji RMS-A

Doğa Enerji RMS-A

Esenyurt Yeni RMS-A

Tuzla Tepeören Yeni RMS-A

Ambarlı RMS-A

Tuzla Tepeören

RMS-A Esenyurt Şehir-3 RMS-A

Esenyurt Şehir-2 RMS-A

Pendik Şehir-3 (sahil)

RMS-A

Pendik Dolayoba

Şehir-2 RMS-A

Silivri

RMS-A

Steel Pipelines 1.550 km

Polyethylen Pipelines 13.802 km

Doğal Gaz Dağıtım sistemi

Varlık Yönetim Sistemi Örneği

Doğal Gaz Boru Hatlarının Ömrüne Tesir Eden Faktörler

Boruların kullanım ömrünü etkileyen faktörler • İşletme şartları • Fiziksel etki, • Kimyasal etki • Boru malzemesi, • Zeminin korozif özelliği • Korozyon hızı

Doğal gaz hatlarının ömrüne tesir eden tüm bu etkileri, 3 ana başlık altında toplayabiliriz;

• Tasarım ve uygun malzemenin seçimi

• Zemin yapısı

• Çevresel faktörler

Doğal Gaz Boru Hatlarının Ömrüne Tesir Eden Faktörler

• Proje tasarım aşamasında yatırımın gereksinimlerini karşılayacak uygun malzemelerin seçilmesi, güvenilir ve doğru bir tasarımın en önemli göstergelerindendir.

• Malzeme seçiminde malzemenin performans kriterleri, maliyeti kurulacak sistemin güvenlik ve güvenilirliği dikkate alınmalıdır.

• Hatalı malzeme seçimi; imalat, işletme ve benzeri süreçleri olumsuz etkileyebilir.

• Yatırım maliyetlerinin artmasına, nihai ürün kullanım ömrünün azalmasına ve işletme giderlerinde artışa etki sağlar.

Doğal Gaz Boru Hatlarının Ömrüne Tesir Eden Faktörler Tasarım ve Uygun Malzemenin Seçimi

• Boru şebekelerinin geçtiği her zemin homojen değildir.

• Çelik boru hattında oluşacak korozyon hızı, öncelikle boru hattının içinde bulunduğu zeminin cinsi ve özelliklerine bağlıdır.

• Zeminin korozif özelliği büyük ölçüde toprağın bileşimiyle değişir.

• Nem miktarı, asitlik, baziklik, havanın, oksijenin ve suyun toprak tarafından geçirebilme yeteneği, kaçak akım vb. faktörler toprağın direncine etki ederler.

• Yüksek dirençli topraklarda korozyon az olur. Topraktaki su ve tuz oranı arttıkça iletkenliği ve korozif özelliği artar.

Doğal Gaz Boru Hatlarının Ömrüne Tesir Eden Faktörler Zemin Yapısı

• Akarsu geçişleri

• Bataklık ve sıvılaşma alanlarında geçiş

• Karayolu geçişleri

• Köprü geçişleri

• Tren yolu geçişleri

• Diğer Altyapılar

Doğal Gaz Boru Hatlarının Ömrüne Tesir Eden Faktörler Çevresel Faktörler

Doğalgaz dağıtım şebekesi tasarımında;

• Yaşam döngüsü prensiplerini göz önünde bulundurmak,

• Tüm Çalışanların bu Varlık yönetimi konusundaki farkındalığı,

işletmeye üst düzeyde fayda sağlayacaktır.

Doğalgaz Dağıtım Şebekesinin Yaşam Döngüsü

• Bir dağıtım şebekesi tasarımında;

• Fizibilite analizi (ekonomik, teknik, finansal analiz),

• Proje analizi (statik, dinamik yöntemler, proje değerleme yöntem seçimi, risk faktörü, duyarlılık ve hukuki analiz),

• Etüt ve proje (harita, zemin, imar, potansiyel, güzergâh, yasal etütler),

• Malzeme ve kalite kontrol (kalite yönetimi, çelik hat malzemeleri, polietilen hat malzemeleri, servis kutusu ve malzemeleri),

• Teknik emniyet ve şebeke imalatı (kazı ve dolgu işlemleri, vanalar, özel geçişler, bölge istasyonu imalatı vs.)

• Coğrafi bilgi Sistemleri

gibi etkenlerin göz önünde bulundurulması gerekir.


• Örnek bir çalışma olarak;

• Kanun ve mevzuatlar,

• Teknik standartlar,

• Varlıkların oluşturulması & elde edilmesi,

• Bakım & onarımın sağlanması ve periyodik kontroller,

• Kaynak yönetimi,

• Sistem mühendisliği,

• Hata ve olaylara müdahale,

• Varlıkların devreden çıkarılması.

Başlıklarını Yaşam döngüsü metodu açısından genel olarak inceleyecek olursak;


İlgili tüm Mevzuat ve standartlar;

• Doğalgaz dağıtım kanunu

• EPDK mevzuatı

• ISO 3183:2007 Petrol ve doğal gaz endüstrileri – Hat borusu taşıma sistemleri için çelik boru

• ISO 14040/44 LCA (Life Cycle Assessment – Yaşam Döngüsü Çevreye Etki Analizi)

• API 5L B Sınıfı Karbon Çelik Dikişsiz Boru

• Mevzuatlar

• ÇED Yönetmeliği


Varlıkların Oluşturulması & Elde Edilmesi

Örnek incelemedeki varlığımız çelik ve polietilen şebekedir.

Varlık elde etme 3 şekilde olabilir;

• Satın alarak,

• Üreterek,

• Elimizdeki kullanılmış borulardan geri dönüşüm yaparak temin edilebilir.

Lojistik, kalite, çevre, iş güvenliği, personel yetkinliği gibi işin her bir aşamasında, gereklilikler yerine getirilmelidir.


Bakım & Onarımın ve Periyodik Kontroller

• Kurulumunda, işletilmesinde ,periyodik bakım ve kontrollerinde ve onarım sonrası, şebekenin hizmet ömrünün uzun olması amacıyla,

• Mukavemet ve sızdırmazlık testi,

• Tahribatsız muayene gibi yöntemler uygulanır.

• Boru iç cidarında oluşan erozif yıpranmanın

tespiti amacıyla yapılan testler;

• Gözle muayene,

• Kaplamanın muayenesi,

• Ultrasonik yöntemle boru et kalınlığı muayeneleridir.


Kaynak Yönetimi

• İşin gerçekleştirilebilmesi için işletmenin ihtiyaç duyduğu girdiler;

• Ürün,

• Hizmet,

• Personel,

• Ekipman,

• Sarf malzemeleri


Sistem Mühendisliği

Doğalgaz şebekelerinin uzun vadede problemsiz olarak işletilebilmesi,

• Kesintisiz arz güveliğine,

• Konfigurasyon yönetimine,

• Teknolojik altyapı kullanarak yapılan optimum dağıtımın sisteminin eldesine bağlıdır.

Doğalgaz Dağıtım Şebeklesinin Yaşam Döngüsü

Hata ve Olaylara Müdahale

• Herhangi acil bir durum için uygun müdahale kaynakları tanımlanmalı,

• Gerekli prosesler belirlenmeli,

• Müdahale edecek ekibin yetkin olması sağlanmalı

• Geçici ve kalıcı tamir prosedürleri hazırlanılarak, olaylar meydana gelmeden önce tedbirler alınmalıdır.

Bu sayede ,muhtemel zararlar bertaraf edilerek, şebekenin ömrü muhafaza edilebilir.


Varlıkların Devreden Çıkarılması ile;

• Verimlilik ve performans ,

• Arz güvenliği ,

• İtibar ,

• Müşteri Memnuniyeti,

• Marka değeri ,

• Maddi kayıpların önüne geçilmiş olur.


Varlıkların Yönetim sisteminin işletmede uygulanması ile;

• Amaçlardan taviz vermeksizin varlık değerinin muhafaza edilmesi,

• İşletmenin maliyetlerinin azaltılması,

• Müşteri ve diğer paydaşların beklentilerinin karşılanması,

• Yatırım getirilerinin arttırılması,

• Mali kayıpların azaltılması,

• Karar verme kabiliyetinin iyileştirilmesi,

• Kurumsal itibarın arttırılması

• Müşteri memnuniyetini sağlama ve güvenin attırılması,

• Maliyet, risk, performans arasında dengenin kurulması,

• Faaliyetlerin kalitesini iyileştirme ve sürekliliğin sağlanması

gerçekleşir.

Varlık Yönetimi Sonuçlar

Varlık Yönetimi’nin uluslararası alanda kabul görmüş ortak dili, ISO tarafından ISO 55001 standardı olarak yayınlanmıştır.

Varlık Yönetimi Sertifikası

Teşekkürler

Varlık Yönetimi Yaşam Doğalgaz Dağıtım Şebekesine Uygulanması · Varlık yönetimi Yaşam...

Documents

Transcript of Varlık Yönetimi Yaşam Doğalgaz Dağıtım Şebekesine Uygulanması · Varlık yönetimi Yaşam...