Ván cờ Nguy hiểm của Trung Quốc

24
  V án cNguy him ca T rung uc  � owar d . rench, e Atlantic, stháng 11, 2014 neofob cp nht các phn bbsót và chnh sa tbn ca vinamn [0] NHNG NL CNGÀ Y CÀNG MÃNH LITCA TRUNG Q UC ĐVLI BIÊN GII HÀNG HI KHIN VA CLÁNG GING V À LN HOA K LO NGI NGUY CƠ CHIN TRANH. NHƯNG LIUSY HN Y ĐPHN NH MT CHÍNH UYN ĐANG LN MNH HA Y LÀ MTCHÍNH UYN ĐANG ĐỐI MT VI MT CU C KHNG HONG C HÍ NH DA NH? Ti nhng bến cng thanh bình dc bbin ca Palawan, mt hòn đảo hình thanh ki ếm btây Philippines, nhng chuyến phà đầy p hành khách di chuyn ngược xuôi gi a các thxã t ĩ nh l ng, và chbuôn mang đầy rau qutươi. Vào nhng ngày Chúa Nht, các thtrn tràn ngp dân chúng ăn mc sang trng để đi dlnhà th. Tnhng cu cng kế cn, các ngư phra khơi vi nhng chu yến hi hành nhiu ngày trên nhng chiếc banc�  ca h. Nhng con tàu hai thân thô sơ, bum thp mà hđã quen dùng qua bao thế h. Trong đất lin, nhng con phhp và đông đúc râm ran vi tiếng  pút pút  ca nhng chiếc xe lam. Nhng bng hiu các ca hiu và nhà hàng dc khu phhu hết là tiếng Triu Tiên, tiếng Vit, hoc tiếng Hoa cũng như tiếng Tagalog ca Philippines. Nhng vùng bin bao bc vùng đất này, tmũi cc nam ca bán đảo Triu Tiên cho đến qun đảo Indonesia, đã đóng vai trò như là mt giao lrng mở cho giao lưu văn hóa, thương mi, và di cư không ngng. Trong quá kh, các sgia ca khu vc đã tng gi vùng bin bao gm Hoa Đông và bin Đông là Địa Trung Hi ca Đông Á. ế nhưng gn đây nó đã bt đầu được so sánh vi Howard W. French V án cNguy him ca Trung uc 1 of 24 neofob chuyn ngV án cNguy him ca T rung uc

description

Những nỗ lực ngày càng mãnh liệt của Trung Quốc để vẽ lại biên giới hàng hải khiến vừa cả láng giềng lẫn Hoa Kỳ lo ngại nguy cơ chiến tranh. Nhưng liệu sự gây hấn ấy là để phản ảnh một chính quyền đang lớn mạnh hay là một chính quyền đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng chính danh?

Transcript of Ván cờ Nguy hiểm của Trung Quốc

  • Vn c Nguy him ca Trung ucoward . rench, e Atlantic, s thng 11, 2014neofob cp nht cc phn b b st v chnh sa t bn cavinamn[0]

    NHNG N LC NGY CNG MNH LIT CA TRUNG QUC V LIBIN GII HNG HI KHIN VA C LNG GING V LN HOA K LO NGINGUY C CHIN TRANH. NHNG LIU S GY HN Y L PHN NHMT CHNH UYN ANG LN MNH HAY L MT CHNH UYN ANGI MT VI MT CUC KHNG HONG CHNH DANH?

    Ti nhng bn cng thanh bnh dc b bin ca Palawan, mt hn o hnhthanh kim b ty Philippines, nhng chuyn ph y p hnh khch dichuyn ngc xui gia cc th x tnh lng, v ch bun mang y rau quti. Vo nhng ngy Cha Nht, cc th trn trn ngp dn chng n mc sangtrng i d l nh th. T nhng cu cng k cn, cc ng ph ra khi vinhng chuyn hi hnh nhiu ngy trn nhng chic banc ca h. Nhng contu hai thn th s, bum thp m h quen dng qua bao th h.

    Trong t lin, nhng con ph hp v ng c rm ran vi ting pt pt canhng chic xe lam. Nhng bng hiu cc ca hiu v nh hng dc khu phhu ht l ting Triu Tin, ting Vit, hoc ting Hoa cng nh ting Tagalogca Philippines.

    Nhng vng bin bao bc vng t ny, t mi cc nam ca bn o TriuTin cho n qun o Indonesia, ng vai tr nh l mt giao l rng mcho giao lu vn ha, thng mi, v di c khng ngng. Trong qu kh, cc sgia ca khu vc tng gi vng bin bao gm Hoa ng v bin ng l aTrung Hi ca ng . nhng gn y n bt u c so snh vi

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 1 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • phn khc ca Chu u, mt vng phn mnh m n ni ting v khai mo Nht Chin: vng Balkan.

    Cch b Palawan vo qung 25 dm l tin n ca mt cuc tranh ginhngy cng nguy him v kh lng. Ngun gc ca n l ch nhng n lc giatng ca Trung uc nhm v li bn hng hi ca vng ny chng khc gNga ang v li bn chnh tr nhng ni nh Crimea v Ukrainech ciu y mc to ln hn nhiu, c nhiu quc gia can d, v phc tp hnnhiu.

    Vi ng thi tr trn hn bao gi ht, Bc Kinh bt u khng nhnhng ch quyn vi hn 80 phn trm ca bin Nam Trung Hoa, vng binm h gi l ng chn on, mt k tch thi k dn tc ch ngha vo uth k 20, khi m n c khi thy v ra phn nh quan im ca Trunguc v ci nhn phin din truyn thng ca h. Bn ny khng c s nhnnhn ca quc t v chng ai cho n khi Trung uc vc n dy gn y.By n c mt trong tt c bn ca Trung uc. K t nm 2012, n cin trong nhng h chiu mi cp cho cng dn Trung uc.

    Cn c gi l ng li b, theo cch n khoanh vng bin pha nam caTrung uc, ng vch bao ph mt vng gm khong 40 phn trm giaothng ca th gii v phn ln l trnh ca nhp khu du ca Trung uc,qua ng Eo bin Malacca, nh th thng qua l kim. Mt cu ni t th k 16rng l i lm ch alacca nm ly yt hu ca enice vn ni ln tmquan trng hng hi ca khu vc ny.

    C dn nhng tin n nh Palawan ra pha ng ca chn on cm thy b bao vy ri. Ng dn ra khi i vo vng bin m t tin h bao thh trc t do hi hnh nay b t vo th nguy him ni tranh chp ha uchin tuyn. n a phng s phi ra khi v pha ty v c nhiu tu runguctu qun s, ch thuyn Edwin Seracarpio tui 52 cho ti hay vo mtbui sng bn cu tu ch i bn i bin tr v. gi rung uc ni nlun uc v s hu ca h.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 2 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Nu Trung uc c th p t thch ca h vng bin ng, t ra l nmbn ang c tranh chptt c u l nhng quc gia Chu nh v yuhns b gii hn vo mt vng bin nh hp duyn hi. Trung uc s ginhc nhiu an ninh hn cho nhng tuyn ng bin ca vic cung cp du vcc hng ha khc; c quyn tip cn nhng ng trng phong ph v nhngm du tim nng di lng y bin; mt vng m ln hn chng li ci mTrung uc gi l nhng s xm nhp ca Hi qun Hoa K. V sau cng lthanh th v v th m h mu cu tr thnh b ch vng i BnhDng v t xc lp c s ca h thc y i hi hng thp nin l iLoan thng nht vi Trung uc. C th ni rng l h s t c s bnhtrng lnh th ln nht hn bt k cng quc no k t s st nhp phn lnnhng di t ca Chu vo na u th k 20 ca quc Nht Bn.

    S bnh trng ca Trung uc c d on t lu. Nhiu nh quan st cho rng mt cuc chin tranh Lnh mi vi Trung uc ang tri dy tmcch gt b nh hng qun s ca Hoa K khi ty i Bnh Dng l khngth trnh khi. D nhin bt c mt cuc xung t no nh th s nguy himkhi n din ra bi v Hoa K chc chn s chng tr tn lc nhng n lc ny. nhng iu ngc nhinv ng lol thi biu cho cuc xung t ny, hayt ra l giai on u, dng nh tng tc trong qung hai nm va qua. Mtcch bt thnh lnh v hng h, Trung uc bt u khuch trng cc lich qun s trong khp khu vc lm cc nc lng ging v Hoa K b bt ng.

    K t gia nm 2013, Trung uc dng nh, thot tin, gy hn hu nhba bi vi tt c mi bn pha ng ca h. Vo thng By, mt nhm chinhm Trung uc, khi hnh t mt cng pha bc, ln u tin lm mtvng hi trnh quanh chu vi Nht Bn. Bc Kinh c v nh ang gi i haithng ip: rng l h sn sng ng u vi i th truyn kip v rng lTrung uc s khng b gii hn bi ci m h gi l Chui o th Nht.Chui di nhng qun o ko di dc b bin ca Trung uc cn tr hiqun tip cn i Bnh Dng bao la.

    Ngay trc l T n nm ngoi, Bc Kinh bt ng ra thng bo v mt

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 3 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • vng nhn dng phng khng, tuyn b kim sot khng lu vng tri bao phhu ht vng bin nm gia Trung uc v Nht Bn, bao gm c nhng vngc tuyn b ch quyn bi khng ch Nht Bn m cn bi Nam Triu Tin.Vng m h thng thng c mi quan h m thm gia cc bn. Ng gic i,thng hay c my bay gim st xuyn vng ny thng xuyn, ngay lp tctuyn b rng h s khng m xa n i hi ca Trung uc; tuy nhin HoaK khuyn co cc hng hng khng dn dng tun theo nhng quy nhmi ca Trung uc.

    Ch t ngy sau khi vng nhn dng phng khng c cng b, hng khngmu hm duy nht ca Trung uc mang tn iu inh, mt tu va c tntrang t tu dng ri mua t Ukraine nm 1998, ln u tin lm chuyn hihnh i theo vi mt nhm b chin hm tc chin. gn nh l mt sti hin ngoi giao pho hm kinh in ca cc quc gia phng Ty cch ymt th k. Vi s h tng ca hai khu trc hm v hai chin hm sn ngm,iu inh r sng trc ch vo vng bin ng ang trong tranh chp. Vo uthng 12, ngay trc khi n c th n khu vc tranh chp gn Philippines vVit Nam, mt trong nhng tu h tng chm trn vi mt tu ca Hoa Ktrong mt cuc th thch nguy him, tun dng hm Aegis owpens.

    Tu ca Hoa K ang theo di vic trin khai ca iu inh vng binquc t. Khi tu ca Trung uc bt ng r li vo hi trnh v ngng ngaypha trc tu owpens buc n phi chuyn hng khn cp trnh mt vva chm. eo bo ch nh nc ca Trung uc, l do tu Trung uc khngnhng ng l v owpens vi phm lp phng ni tuyn ca on tuTrung uc, mt vng ngn chn cha tng c nghe n bao gi che phhn 2800 dm vungtng ng mt na din tch bang Conneicut. Sauv rc ri ny, Hi qun Hoa K nhn mnh mt cch kh nhc rng vic cng trnh va chm ca Hoa K khng nn c xem l mt tin l. un ioa , lc lng ca ti trong vng trch nhim i nh ng s hotng t do hi phn quc t, c Samuel J. Lockler, ch huy B t lnhi Bnh Dng tuyn b. ht li l nh vy. hng ti s hot ng l ng ip cho tt c qun i ang hot ng trong vng .

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 4 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • ng Ging nm 2014, mt nhm tu hi qun Trung uc khc tuntra Bi cn James, vng m c i Loan ln Malaysia tuyn b ch quyn. Trongmt bui l c trnh chiu cng khai trn boong tu, cc thy th cngxng tuyn quyt tm bo v nhng li ch hng hi ca Trung uc.

    Vo thng Hai, ba tu chin Trung uc tun tra n Dng, ln utin i qua ng hp Eo bin Sunda gia qun o Java v Sumatra v sau cng cng khng bo trc n ngay st lnh th ca c o Ging Sinh. Trunguc, i tc thng mi ln nht ca c, khng hi lng vi tha thun cang minh truyn thng ca Hoa K ny ng vo nm 2011 cho phpHoa K bt u lun chuyn ln n 2500 thy qun lc chin mt cn chun luyn ti pha bc nc c. l mt phn xoay trc trong tuyn b cachnh quyn Obama, mt s dch chuyn cc lc lng qun i Hoa K sangi Bnh Dng, v l mt s phn nh tm quan trng ngy cng tng cakhu vc i vi nn kinh t th gii.

    m inh Lc, mt nh phn tch an ninh ni ting Trung uc gii thchvic tun tra ny cho mt phng vin ca ydney orning erald: oa can ip vic ng nht i oan i i lc rung uc, v nhng ngminh khu vc phc v can ip qun s ca h. c nm trn bn cchin lc cho ca oa c khng nn mong i c quyn eo uioa e da rung uc m khng t lm hi mnh.

    Nhng thng sau u c nhp tng t, nhng khiu khch ca Trunguc ch c gia tng mnh hn. Vo u thng Nm, gn 80 tu ca Trunguc, c tin l c c by chin hm, h tng mt gin khoan nc su tr gi 1t M c ko ra ch cch 120 hi l b bin Vit Nam v sn sng hotng. Trung uc tuyn b rng l gin khoan c trin khai trong vng lnhhi ca h cho d l b bin ca Vit Nam gn hnv cho d l v tr ny nmtrong vng 200 hi l ca Vit Nam, mt phm vi thuc vng c quyn kinh tca cc quc gia c b bin. Cuc ging co ko di, bao gm cc tu ca Trunguc dng vi rng ui i phng v hc cc tu t c hai pha. Rt cc,i din vi lc lng p o, Vit Nam ch cn cch in tit phn i ngoi

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 5 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • giao. (Vo gia thng By, Trung uc tuyn b rng l gin khoan honthnh nhim v ca n v s di chuyn n i Hi Nam ca Trung uc.)

    ua nm thng, Trung uc s dng nhng chin thut t gy hn nhngkhng km phn trng tro khng nh kim sot i Bnh Dngnibt nht l vic xy dng nhng o nhn to vng bin ang trong tranhchp qun o Trng Sa. nhng o mi ny v cc thc th a l xa xikhc, Trung uc xy dng nhng cn c v nh cho binh s Trung uc.H c v hy vng l s dng s hin din ca h trn nhng hn o ym trv khng nh nhng tuyn b ch quyn vng bin chung quanh.

    Cho d nhng hnh ng khiu khch ny c v ra sao i na, s ginh gitm Trung uc khi ng lm b ch pha ty i Bnh Dng khngphi l khng c d tnh. ay v th cch hay nht n nn c hiu l mt sphi hp nhun nhuyn t hu trng. Chng no Trung uc cn lm theo mnh, nhng nc i u tin s din ra bin ng. Ni ny l ni m Trunguc hng li t s chnh lch v ngy cng gia tng v lc lng so vinhng quc gia nh hn nh Vit Nam, Philippines, i Loan, Malaysia,Brunei, Indonesia. Nu vic tnh ton sai lm y m s khng lm cuc xungt bng n sm hn th cuc tranh chp rt cuc s li cun lun c NhtBn v c vnh ai ca h. Trong nm va ri, ti chu du khp khu vc, nichuyn vi nhng nh ngoi giao quan trng v chin lc gia qun s ca ccquc gia lng ging ca Trung ucnhng quc gia m by gi ang hi h i ph nhng v xm nhp ca Trung uc bit tnh hnh s ra sao vHoa K s can d ra sao, d c ch hay khng i na. Nhng g sau y l cinhn ca h v bn c chin lc v nc i c th c chi i BnhDngv khi no m mi th s i vo nhng nc c nguy him.

    GIT G DA KHi th chnh ca Trung uc bin ng l Vit Nam v Philippines. Cc

    nh phn tch c hai quc gia lo ngi rng Bc Kinh s ly mt trong s h ralm gng theo cu chm ngn ca Trung uc l git g da kh. Cu hi t

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 6 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • ra l nc no s l g; nc no s b Trung uc hip p v lm nhc dymt bi hc cho nhng lng ging khc rng chng c l v ch v s chng cym tr quyt lit t Hoa K.

    Hin nay ch c Vit Nam l quc gia duy nht trong vng c gng t ra giihn ng k ln tham vng hng hi ca Trung uc nhng li khng c mttha thun quc phng vi Hoa K. iu ny a n vic h l mt mc tiuhp dn. Mt khc, ngay c khi h dng nh ch nhnh hn mt phn bami ca Trung uc, Vit Nam c mt truyn thng u tranh ng gmnh Hoa K tng nm tri vo thp nin 60. Trung uc cng vy, h chcphi quen vi khuynh hng chng ngoi xm: Vit Nam y lui cuc xmlng ca Trung uc vo bin gii pha Bc vo nm 1979 lm Trung ucthit hi hn 20000 binh s. Du vy s kin ny b kim duyt khi thcca quc gia t lu. V cng nh h lm vo lc bt u cuc chin b lngqun , truyn thng ca Trung uc gn y ni n nhu cu cn dy choit am mt bi hc hoc bt n phi tr mt gi t.

    Cho d c hai quc gia l ng minh v thc h, mi quan h ca h quanhiu th k vt qua nhng t sng xm lng v h lm nh hng sum thi h ngh v nhau. m lc nm trong mu ca h, v chng ngoixm nm trong mu ca chng ti l cch mt nh phn tch chnh tr VitNam c kt lch s au thng hai ngn nm gia hai nc trong mt bi botrn e ew ork imes vo thng Nm.

    Khng mt ai trong hng t cc nh ngoi giao v quan chc m ti gp Vit Nam c bt c o tng no v mt chin thng trong mt cuc i utrc din vi Trung uc trn bin hay trn mt trn khc. nhng VitNam nhiu ln tm ra nhng phng cch c o ng u vi k thc v trang tt hn v ln hn. Lch s ca vic vt qua nhng thi khcngt ngho ny em li cho H Ni mt thi t tin m i khi phngpht v ngo mn.

    hng ti l mt nc nh nhng mi khi rung uc mun dng v lc

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 7 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • nhm vo it am, chng ti chn ng h, mt nh phn tch qun sni ting ca Vit Nam cho ti hay Kuala Lumpur vo u nm nay. Chngti gp g ti mt phng tip tn ta i s ca nc ng. Phng c tranghong vi gh nm, my iu ha khng kh n o, v tranh c ng phai mu.Cao trn tng, mt ni trang nghim, treo mt chn dung ca H Ch Minhang ci. rong cuc xung t alin, rgentina bn ch c ba ha tinxoc; mt trong s nh chm mt tu ca nh, ng ni. u ngirung uc n i iu inh, chng ti s nh bi h.

    H Ni va mi tip nhn hai tu ngm do Nga ch to, lp Kilobn chicna s c giao trong nay maiv nh phn tch qun s gii thch r rng victu hng t i vi mt t nc vi thu nhp bnh qun u ngi chkhong 1900 USD: nc ca ng cn c th nh chm tu ca Trung ucnhm y ci gi phi tr cho s gy hn ca Trung uc n mc khng chpnhn c cho Trung uc. ng t mt, chng ti ang g b dy ng lngm Trung uc trng vo c ca nc ca ng, ng ni vi ti.

    Vit Nam phi cn nhc vic h p tr khiu khch ca Trung uc v hainc c s mi quan h kinh t ngy cng gn b. Vo nm 2012, vo lc thiim cng thng vi Manila, Trung uc dng vic nhp khu chui tPhilippines lm hng ng hng b thi ra cng. Vo lc nhng cng thngdng cao khi dn khoan du c ko vo vng bin ca Vit Nam, giao dchthng mi gia hai nc gim r rt vi truyn thng Trung uc cnh cokh nng v nhng hu qu kinh t lu di.

    i vi Vit Nam, s kin dn khoan du khng n ni xy ra chintranh. Nhiu quan chc Vit Nam ni vi ti rng mt n lc chim lynhng o ang trong tranh chp ca Vit Nam (nh h lm vo nm 1974 v1988) s dn n chin tranh. Vic trin khai dn khoan du dy ln nhngcuc biu tnh d di Vit Nam ni m nhng cuc biu tnh l him c. Vongy u tin, 11 thng Nm, hng trm ngi c mt mt cch n ha HNi, mang theo biu ng vi khu hiu o v ch quyn t nc. Vo nhngngy tip theo, nhng m ng n nhng khu cng nghip, tn cng

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 8 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • doanh nghip Trung uc. Cc nh phn tch Vit Nam ni rng s kin btn, m nhiu ngi biu tnh thit mng, cho thy mt cnh bo r rt ltnh chnh danh ca chnh quyn s sp nu n khng p tr bt c mtcuc chim o mi no ca Trung uc.

    Nhiu nh phn tch phng Ty xem cch tip cn ca Trung uc iBnh Dng l mt kiu leo thang c cn nhc tng nc mt, nhm vo victhit lp tng bc s c mt ca Trung uc cng nh thc quyn ca h quahng lot hnh vi khiu khch, mi ci ch nho nh trnh dn n tnh trngkhng c chnh tr mnh lit, nhng gp chung li chng s thit lp ra cc tinl, v ri th tr thnh chuyn c chp nhn. Ngi Trung uc tt nhin lc tn cho phng php ny: chin lc bp ci. Mt vng b bao vy t t binhng l ci ring rmt chic tu nh c ch ny, mt chic tu hi gimch kiacho n khi n b bao ph bi nhiu lp nh mt cy bp ci.(alamislicingct lt salamil tn gi khc cho chin lc ny.)

    D nhin l Trung uc s tha mn nu Vit Nam n gin chp nhnnhng m rng t t v i hi lnh hi v lnh th ca h. nhng quanhp v cng m Trung uc hnh ng gn y, ta thy l Bc Kinhs vui th m sc vi H Ni, c bit nu Vit Nam c xem l nc ra taytrc. Nm c im ny l nng ct gip ta hiu c vic Trung uctrin khai dn khoan du, c hu thun bi mt i tu: n s h tr chovic hp php ha nhng tuyn b ch quyn ca Trung uc nu Vit Namchng lm g, v n s cho mt c hi p rui vi mt trn chin gii hnvc l s ban hnh nhng cm vn lm t lit kinh tnu H Ni qut li.

    Tt nhin, ng u vi lc lng p o ca Bc Kinh, mt s quan chcVit Nam gn y cnh bo rng cho d hnh ng qun s t pha h lcm d v cm xc, v c l khng trnh khi, n c th khng lm g hn lsp by ca Trung uc. Nu cu hi ca vic ng u vi Trung uc trnn gn cht vi s tn ti ca ch th tt c nhng g t c t chintranh l lm d lun tht vng, ma mai thay, v vic thay i ch VitNam.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 9 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Nu Trung uc ang tm kim mt i th nh hn lm gng binng cho thy l k bt nt s chc chn mun g c , rng nhnnhng th tt hn l chng cPhilippines l mt mc tiu kh d khc. Chon gn y, Philippines ni bt v s yu km ca n. Ly v d phi i vn tiC-130 c thi l hng mnh ca quc gia nay ch cn hai hay ba chic cnhot ng. Trong vng 20 nm, Philippines b l qun i ca h m vn dn chng mnh t u.

    Bc Kinh bt u bn rn thay i nguyn trng vng bin tranh chp bin ng. nhng hn o trong tranh chp, h ang xy dng cc cu tuhi qun, ng bng, v thm ch trng hc cho tr em ca binh s Trunguc n tr. Song song, h dng cc tu hi gim hay nhng tu c vhnh thc chim lnh nhng bi cn hay bi ngm ang trong tranh chp.Cc tu c c trang b GPS v in i,v cc thuyn trng nhn tr cp vh ng vai tr ca mt h thng cnh bo sm cho Bc Kinh v ng thi canhng tu nc khc. Trung uc phn ng vi hu ht nhng v xm nhpvo vng bin tranh chp bng vic s dng ngy cng tinh vi v mnh m lclng cnh st bin trnh v qun s ha v b ngoi. Philippines, cng nhhu ht cc quc gia trong khu vc, khng th sc vi nhng tu nh vyngoi vic dng tu hi qun, iu m trng c v nh lm xung t leo thangi vi ngi ngoi cuc. chc n, nhng tu hi qun Trung uc thnglng vng pha sau khuych trng thanh th v sn sng trong trng hpkhn cp.

    Nhng n lc i ph ca Manila khng nh ch quyn ca h nhngo nh v bi cn ngoi khi ca h cng ti tnh khng km th nhng rtcuc li phn nh s tuyt vng. Ni ting nht l v nm 1999, quc gia ny ibi mt con tu r st tha hng t Hoa K, cn c bit n vi tn ierraadre, ngay Second omas Shoal(Bi C MyND) Trng Sa, 105 hil v pha Ty ca Palawan. Cc thy th vn n tr trn tu ang tan v lhin thn r rt quyt tm ca Manila v ch quyn bi cn. Du vy s tnti ca h ngy cng ph thuc vo tr mo vn chut vi Hi qun Trunguc v n tm cch ct t tip t ca cc thy th ny.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 10 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Vo thng Ging, Gilberto G.B. Asuque, lc l tr l th k v cc vn hi dng, gp ti mt phng hi ngh vi y bn hng hi b ngoigiao ca Philippines. gi rung uc lin tc bo chng ti ko b tu i,ng ni, ng con tu ierra adre. Khi ti hi ng ta l liu nc ngkhng c trang b tt cho mt cuc so gng c th c, ng ta tr li, hngphi iu hi qu r rng? Asuque ni thm rng v tnh th m Philippines phi chn vic a xung t vi Bc Kinh ra trc th gii bt c khi no cth. Nu Trung uc chn dng v lc, ng gii thch, cng ng quc t sng h k yu th.

    Nc ny dng phng php tng t trong vic theo ui mt v kinchng li Trung uc theo Cng c LHQ v Lut Bin. LHQ khng cquyn lc buc Trung uc thi hnh bt c phn quyt no. nhng v trnc yu hn, Philippines ang da vo vic lm Trung uc xu h trntrng quc t buc Trung uc tun th hip c m h thng qua vonm 1996. hng ti c li mi ng v chng c g mt, Harry Roque,gio s lut ca i Hc Philippines ni vi ti. ng l ngi gp phn thuytphc chnh quyn theo ui v kin chng Trung uc.

    Ti Vnh Oyer b bin trung ty ca Palawan, chnh quyn Philippinesmi y ng th xy dng mt cn c hi qun mi vi nhng hy vngmun mng nhm y lui anh chng hng xm khng l v qu quyt. Chtrong nm ngoi y thi, Manila nhanh chng tu hai tu khu trc qua sdng t , hng lot my bay trc thng tim kch v cc loi khc,v mt hmi tu tun duyn. Tng thng Benigno Aquino Tam thng xuyn nhcn vic mua sm ny l mt n lc nhm bo m cho nc ng t ra l c khnng ngn chn va . Chng c g nghi ng l ng ta nhm n Trung uc.

    uan trng nht, hi thng T, Philippines k mt tha thun phng thchung vi Hoa K. Mt thng sau khi tha thun,trong mt bi din vn WePoint, Tng thng Hoa K Obama nhn mnh thng ip ca tha thun.y ti nhc li mt nguyn tc m ti a ra t u nhim k ca ti: oa s s dng qun lc, n phng nu cn, khi nhng li ch ct li cn nkhi

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 11 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • cng dn chng b e da, khi i sng chng b lm nguy, khi an ninh cacc ng minh ca chng b nguy him.

    S c cho rng tha thun v nhng li bnh lun ca Obama s lm nnlng Trung uc, v l nhn nh chung khng thc mc Hoa Kthnhng i Bnh Dng, gi tr ngn chn ca tha thun c v t chc chnhn. Tt nhin, mt cu c vn an ninh quc gia ngi Philippine ni vi ti vk sch mu mmc tiu l ht cng Hoa K v Trung uc coi bin ng lao nh ca hl mt ng lc chnh ng sau ci th cng khai ra mt mi yca Trung uc. By gi h c th coi Philippines l mt mc tiu hp dnhn. Mt khi m Manila c s hu thun cng khai ca Hoa K, tm mt cchno h nhc Philippines s cho php Bc Kinh chng t iu quan trnghn. Suy ngh ny c t tng sinh ng trong nhng li bnh lun gn yca iu Tng Chu nh H, gio s ca i hc uc phng Trunguc. Ni chuyn vi i truyn hnh Hng Cng vo thng Su, ng tacnh bo cc ng minh ca Hoa K Chu l Hoa K tr thnh mt conh giy. ng ta lin h phn ng ca Washington n khng hong Ukraine viri lon cng dng.

    T quan im ca Trung uc, kch bn hon ho c th l lc lng vtrang cn thiu kinh nghim ca Philippines liu lnh s dng cc v kh mic, dn ti mt cuc chm trn qun s gii hn. iu s gip Trung ucph trng u th v c th a ra yu sch ch quyn mi v mnh hn vicc rn san h trong vngc l trong vng bin giu du m. Hoa K c thkh m p tr trong trng hp nguy cp nh vy. i vi mt s ngi tronggii hoch nh chnh sch Trung uc, c hi lt trn Hoa K ch l mtng minh khng ng tin cy i Bnh Dng qu tht c sc cm d.

    Nu nhng nguy c v vic h nhc Hoa K trong vic hu thun (hay thtbi hu thun) mt nc yu hn nh Philippines l cao th nguy c i viTrung uc cng l ng k. Lch s hi qun ca Trung uc k t th k 19c y nhng tht bi, thot tin l chng li nhng cng quc Chu u v ktip l chng li mt Nht Bn ang ln. Nht Bn nh bi anh hng xm ca

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 12 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • h trong mt trn quyt nh vo nm 1895. Bt c s tht bi no trong victhng th vi Philippines s l mt s b mt c tim nng gy mt n nhng Cng sn. V Washington c th lt ty Bc Kinh, bo v Philippines, nugi s Trung uc c ui binh lnh Philippines ra khi tin n r st ierraadre. iu ny c th cho thy Trung uc ha ra l mt con h giy.

    VN C SNG CNCch Philippines vi trm dm anh v pha bc, Trung uc ang so gng

    vi Nht v mt nhm o nh, cn ci v t ngi bit n cho n gn y,c bit n trong ting Nht l Senkaku. N nm di quyn kim sotkhng tranh chp ca Nht k t khi h st nhp vo nm 1895 cho n khiNht b nh bi vo Nh Chin. Cho d c v nh l mt lnh thcn conchng ai sng v tranh chp ny cha ng nguy him cn hnc nhng v chm trn l t pha nam. y l ni m tng lai ca ng cth c nh ot. Khu vc cha bao gi c s chung sng ha bnh gia haicng quc Chu, v khi m Trung uc theo ui v th cng quc toncu cn Nht Bn cho thy r nh l s kim ch Trung uc. un oNht Bn di khin Trung uc b hn ch hot ng vng bin duyn hi.Vic kim sot qun o Senkaku (v c th k c qun o Ryukyu phang nam ca Senkaku) c Bc Kinh xem l cha kha cho vic tip cn trctip khng hn ch ra i dngv quan trng l mt bc ngot tin nchim ly i Loan, mt mc tiu ch yu ca Trung uc trong hng chcnm.

    Trung uc khng tranh ci ch quyn ca Nht Bn trn qun oSenkaku, m h gi l qun o iu Ng, cho n tn nm 1971 khi Hoa Kt b vt tch cui cng ca vic chim ng qun o Nht Bn bng vic giaoli quyn ti phn cho Tokyo. Trng c v tnh c nhng khng ngu nhincht no, ch hai nm trc khi Trung uc bt u tuyn b ch quyn vngny, LHQ cng b kt qu ca mt cuc kho st a cht khu vc kt lunrng m lc a gia i oan v ht n c l mt trong nhng mdu c tr lng phong ph nht gii.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 13 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Vo nm 1978, sau nhiu nm lc c li qua ting li, lnh o Trung ucng Tiu Bnh ni vi lnh o Nht Bn l hai nc nn hon li vn chquyn ca qun o cho h sau. Cng thng li ni ln r rt vo nm2010, 13 nm sau khi ng mt, khi mt tu nh c ca Trung uc hc mttu tun duyn ca Nht Bn vng bin gn . Nht Bn bt gi thuyntrng lm dy ng ln sng dn tc ch ngha Trung uc.

    K t , Trung uc thng xuyn a tu cnh st bin vo vng bin 12hi l quanh qun o Senkaku thng thng thch thc nh cm quynNht Bn. Ht lc ny n lc khc, qun i hai nc trc tip i u. Vothng 12 nm 2012, ba thng sau khi chnh quyn Nht Bn quc hu ha mts o Senkaku (lnh th c s hu bi mt cng dn Nht), mt my baytrinh st ca Trung uc xm nhp khng phn pha trn qun o buc NhtBn ct cnh chin u c t Okinawa gn . Mt thng sau , trong mtng thi m cc chuyn gia hi qun ni rng c th d dng dn n n sng,mt tu khu trc ca Trung uc cht radar iu khin bn ln dit li hmudachi ca Nht Bn[1]. Vo thng Su ny, my bay qun s ca hai quc giac tng thut l bay st nhau n 30 mt trn vng tri ca vng bintranh chp vi nhng pha bay nguy him m c hai bn buc ti ln nhau. Khic hi trong mt cuc thm d c tin hnh ma h nm nay, rng tranhchp lnh th nn c gii quyt ra sao, 64 phn trm ngi Trung uc trli rng Trung uc nn cng c kim sot c hiu qu lnh th. u na nirng h d on mt cuc xung t qun s vi Nht Bn s xy ra trong tnglai, du vy ch c 11 phn trm d on n s xy ra trong vi nm ti.

    Vo thng 12 nm 2012, Nht Bn trao quyn cho mt th tng dn tcch ngha nht trong th h va qua. Shinzo Abe gia tng chi tiu qucphng ln u tin trong nhiu nm v ha hn sa i hin php, m nnghim cm s dng v lc trong tranh chp, thnh lp mt qun i qucgia mt cch hp php. Abe v nhng ngi ng s cho thy mt thinhng thi bng nhng bc xc ca Trung uc bng cch t v ra coi nhnhng ti c ca Nht Bn trong Nh Chin nh v cng bc n ltnh dc ph n ngi Hoa bi qun i Nht Bn. Abe c mt mi lin h c

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 14 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • nhn mnh m n lch s en ti ny, iu m ng ta cha tng bao gi githi xa cch vi n: ng ngoi Nobusuke Kishi ca ng l quan chc cao cpca vng Mn Chu L di s chim ng ca Nht. ng 12 va qua, ng tal th tng Nht Bn u tin ving thm n Yasukuni Tokyo ni mnhng ti chin tranh c th. Mi lin h khng n nn ca Abe vi thik ny lm cho ngoi giao mc cao nht vi Trung uc l bt kh.

    Abe cng khai ni n ng u vi Trung uc. Trong mt nhng binphp quc phng quan trng u tin ca ng l ph chun vic thnh lp mtlc lng m phng theo y qun Lc chin ca Hoa K. Tokyo cng tham d vo cuc chy ua ng hng khng mu hm bng vic ng v vami cho vo bin ch hng khng mu hm hng nh, chic zumo, m chmang my bay trc thng vo lc ny. Nht Bn cng tuyn b cc k hoch tng cng hm i tu ngm cc k cao cp t 16 chic ln 22 chic. Nmngoi Washington t v khng bng lng khi Nht Bn tuyn b rng h s bnh bt c my bay khng ngi li no vi phm khng phn Nht Bn.

    Trong mt chuyn thm Nht Bn gn y, ti n mt trong nhng nim quc gia ny ang m rng hin din qun i ca h, Yonaguni. l hnngc bnh yn ca mt hn o ch c hai con ng chnh nm pha ccnam ca chui qun o Ryukyu. Ni l mt trong nhng im ngoi vngqun o Senkaku, trn cao im, di mt hi ng c k m ging nga lna phng gm c. u ht ngi dn y khng mun c mt cn c trno, mt c dn cho ti hay. nhng trin khai nhanh chng, chng cch no tt hn.

    L do cn bn ca Nht Bn trong vic thit lp tin n, cng nh nhngn lc cng c lc lng gn y, l sm mun Trung uc s chim lySenkaku bng v lc. Nhng li ch khc l vic kim sot nhng hn o sem li cho Trung uc mt cn c hu phng tn cng nhng tu chinca Hoa K ra khi t nhng cn c Okinawa ngn chng khng n cTrung uc hoc can thip vo xung t v quyn kim sot i Loan gn .

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 15 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • u nm nay, pht biu ti mt hi ngh San Diego, ch huy trng caban tnh bo v hnh qun ca Hm i i Bnh Dng Hoa K, hm trngJames Fanell, cho rng Bc Kinh chun b lc lng ca h c tinhnh mt cuc chin nhanh gn nhm tiu dit cc lc lng ht n ti binoa ng, tip eo l chim qun o enkaku hoc m ch qun oyukyu pha nam. Ng gic i sau khng tha nhn nhng bnh lunca Fanell m mt s chuyn gia cho l ch gieo hoang mang. Cho d nhtht ca Trung uc l g i na, nhng li bnh lun ca Fanell chuyn timt linh tnh bo trc ca Hoa K v nhng cng thng dng cao gia NhtBn v Trung uc.

    Nu chin tranh n ra vo lc ny, nhiu nh phn tch tin rng Nht Bn sthng th. Bn cnh h thng v kh hng nh ca ca Hoa K, cc lc lngNht Bn cn hng li t nhiu nm hun luyn hn hp cng vi cc i tcHoa K, v c l thin chin hn so vi Hi qun un Gii phng qun Trunguc.

    V th, cng nh cc chuyn gia khc, cc chuyn gia phn tch ni ting caNht Bn nhn thy t c kh nng Trung uc s mun c mt cuc chmsng trc din ln trong nay mai. bit rng chng ti s nh bi h, mtchuyn gia hng u v an ninh ni vi ti mt cch thng thng. nhngng ta v nhng chuyn gia khc ni chung tin l Trung uc s tip tc khiukhch nhng v nm trong gang tc v c l k c nhng v chm trn nh viqun i Nht Bnv d nh quy ri my bay ca Nht, hc tu tun duynca Nht. Mc ch, theo h ni, l kh thy v ch yu l mc tiu lu di. Nbao gm d lun qun chng Nht Bn v Hoa K.

    Mt khi Nht Bn v Trung uc tin hnh nhng phi v v c ng nguyhim trn v trong vng bin ng gia h, xc xut n sng tng ln v i kml nguy c thng vong. Bt c bn no trng c v chu trch nhim gy rang s chu hnh nh quc t ca mnh b hoen thm hi v s i dinvi p lc to ln nhng b. Nu Tokyo b xem l k gy hn, hoc ch l btcn, cc chuyn gia Nht Bn s rng s c mt phn ng d di t c trong ln

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 16 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • ngoi nc. D lun Nht Bn, vi ch ngha yu chung ha bnh ph binsu m, c th quay ra chng li Abe hoc chnh ph tng lai mt khi dnchng hong lon khi cho rng nhng nh lnh o ca h ang a h nchin tranh vi g lng ging khng l.

    m ch nguy hi hn c, trong con mt ca cc chuyn gia phn tch NhtBn, s l phn ng ca cng chng Hoa K. K t nm 1996, B ngoi giao caNht Bn thm d trc tip v s ng h ca ngi Hoa K v ng h ca hdnh cho nhng cam kt phng th ca Hoa K i vi Nht Bn. Nm ngoi,hai phn ba ngi c hi ng h th nhng l mc ng h thp nhtk t khi cuc thm d khi u. Khi c hi quc gia no Chu l itc quan trng nht ca oa , nhiu ngi Hoa K ni rng Trung uchn l Nht Bn. c bit khi m vo thi im Hoa K mt mi vi chintranh, mt cuc chm trn bt ng gia Nht Bn v Trung uc v ci m ntrng t xa nh mt ng nhng mm v ngha s gi mt cu hi ng lo:Liu Hoa K c sn sng nh Trung uc, bo v Nht Bn v mt vn lnh th mp m.

    ai nn s xy ra, Narushige Michishita, gim c ca chng trnh anninh v nghin cu quc t ti Vin Bi dng uc gia v Nghin cu Chnhsch ca Nht Bn thng thng ni vi ti Tokyo. hng ti phi hoch nhchnh sch ca chng ti da trn gi nh rng l c nhng lc tr nh bithu cy rt cc s cho kt qu xu, dn n binh s thit mng. rng tmphi l chuyn gim iu it hi. Nhiu phn tch vin tin rng Trung ucang c gng tru tc Nht Bn bng nhng khiu khch bn b v c cnnhc cn thn n phn ng qu v s tip tc lm nh vy.

    Nu Hoa K dao ng trong cam kt ca h i vi Tokyo, hoc ln trnhhon ton, Bc Kinh chc hn tm c mt phng php ng k tc mc tiu ln nht t lu: lm suy yu lin minh M-Nht. Washington smt uy tn khp vng, v ht nc ny sang nc khc, c l k c Nht Bn, sbt u c nhng toan tnh mi nhm dn xp vi Trung uc.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 17 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Mt ln na, phi cng nhn l c y nhng c hi cho tnh ton sai lm, vc th tng nhanh trong nhng nm sp n. Gi nh Trung uc thnh cngtrong vic bt nt mt trong i th Bin ng, ly v dPhilippines chnghnth gii lnh o qun s v chnh tr c th cm thy bo gan. V cho dcng l mt kch bn y, trch nhim ca Washington phi ng h Nht Bn sl d di khc thng, nu khng th ton b cu trc ng minh Chu v. Washington s c nhiu la chn trong bt c s chm trn no gia Trunguc v Nht Bn, k t giao chin trc tip cho n ym tr ht mnh bngthng tin tnh bo trc tip v tinh v radar, ym tr hu cn, v k c nhchn tn la ca Trung uc. Mt danh sch a dng nh vy c th cho phpHoa K xc nh phn ng qun s ca h i vi bt k chin s no, phihp vi ngoi giao nhn nhuyn, v lm m thm xung t trong khi vn givng v th ca mnh. Lch s cho thy nghim tc m ni th nhng ng thii hi kht khe cng c th i theo chiu hng xu.

    TRI BUC NGI KHNG LTnh hunh hoang ca Trung uc khin tt c cc quc gia xung quanh

    u phi . Nhiu nc bt u thit lp nhng mi quan h i tc t aingh n vi mt mc ch chung: kim ch Bc Kinh.

    cp n mt trong nhng mi quan h mi ny, mt nh ngoi giao VitNam ng Nam ni vi ti mt cch khi hi l n sn sng nhrung uc n ngi it am cui cng, ngha l n s dng Vit Nam chin u thay h trong bt c cuc xung t no vi Trung uc. Dehli ng s hun luyn thy th Vit Nam v chin tranh tu ngm v ha hnmt khon tn dng tr gi 100 triu USD cho H Ni mua thit b qun sbao gm cc tu tun tra hng hi. chng l g so vi tiu chun v chi tiuca khu vc nhng n c l ch l bc u.

    y c l l mc tiu ni bt nht ca s xoay trc ca Hoa K: lm dy cmng li gia cc lng ging lo u ca Trung uc. H c mt li ch chungnhm gi Trung uc khi vic dng v lc lt p trt t hin thi. Cho lc

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 18 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • ny Nht Bn tha nhn l khng c nc no c trin vng thng th trongchuyn i u gia Trung uc v mt s l ngi t hon Lilliputian thngthn m ni. Phi hp nhp nhng, du vy, ngay c khng phi l ng minhcng khai, h c th tri buc ngi khng l v ch ng hn vo cc quy tcquc t m i bn chp nhn.

    Du th no i na, nh v d n-Vit cho thy mt cch sng ng, cclng ging ca Trung uc khng hn i Hoa K v ng ch li. Nht Bnang ng gp nhit tnh cho vic tng cng phng th hng hi c VitNam ln Philippines. Ngay c Nam Triu Tin, thng l mt trong nhngquc gia say m Trung uc nht, gi y ang bn qun c cho Philippines.

    Cui cng, hot ng cn bng trong khu vc nh th ny c th mang nmt trin vng tt nht trnh mt cuc i u trc tip gia Trung ucv Hoa K ty i Bnh Dngv c l l mt trin vng tt nht hn c.Trong quyn sch vo nm 2012, ri y ca rung uc i i hinc un, Edward N. Luttwak vit v cch tip cn ging nh mng li ny qun bnh l mt trong nhng chuyn phn nh cn bn nht trong lnh vcchin lc. S dng s tng ng ca thi Nht Chin m tnhng g ang din ra i Bnh Dng, ng ta ni rng nh ng cac v vic ng tu chin i dng em li, khng ch l vic chy ua vtrang ca nhng cng quc i dng ca mt gii nu khng y nguyn,m cn l mt s chuyn bin chin lc ton cu bo m cui cng scmnh hi qun ca c hiu v sau l ua trn.

    Trung uc cng nhn thy mt phn ng phi hp ca nhiu nc i vis tng cng lc lng v t nhp hi qun th cng c kh nng Bc Kinh schuyn hng sang ngoi giao, v ngng tm kim u th p o trong khu vc.V du vy, tt nhin, chng phi l iu c th duy nht theo cch suy dingii thch r rng ca Luttwak. Cu hi ln t ra ngy nay l liu gii lp chnhsch ca Trung uc di trng ca Tp Cn Bnh, mt lnh o quyt onhim thy, vt gii hn tng t nh gii lp chnh sch c lm cchy mt th k, hoc c th lm iu trong mt ngy sp n.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 19 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • NGUN GC NHNG S HUNG HNG CA TRUNG QUCTrong sut nhiu thp nin, bt u vi ng Tiu Bnh, khu hiu a chin

    lc ca Trung uc l n mnh ch i. Tn ch ca ng Tiu Bnh khng bao gi b t b trng trn, th nhng hnh ng ca Trung uc k tgia nm 2013 cho thy r rng rng cch tip cn ca ng b b qua mtbn. Gii diu hu trong qun i Trung uc khng ngng ku gi phiquyt on hn na, thm ch n mc hiu chin. Mt trong nhng v d gny, Lu Chu, mt chnh tr vin ca i Hc uc Phng Gii Phngun, nghe nh th mt chin lc gia Trung uc thi c i khi ng phtbiu trong mt cuc phng vn vi tp ch: t qun i m khng t cchin ng qun s chng c ngha l g. hng bin i m qun i chng ginh c chin ng ha bnh v n nh hn, nhng nhng ni mchng qu nht nht c nhiu tranh chp hn.

    Du cho Lu b nhiu ngi cho l khng i din cho ting ni chung,bn thn Tp Cn Bnh cng khai c v pht trin v kh v khuyn khchqun i sn sng. Trong mt chuyn i u tin ca ng ngoi Bc Kinh saukhi nhm chc vo thng 11 nm 2012, ng gh thm binh s un KhuQung Chu, c tng thut l pht biu, t chin tt ng l linh hnca mt qun i mnh. Vo thng Tm nm 2013, ng kinh l hng khngmu hm iu inh trc khi n bt u hnh qun v c v hm trng nng cao sn sng chin u. Trong mt bi din vn vo ma thu nm ngoi Moscow, i n Hong, mt s gia v ngoi giao ni ting ca Trung uc,tm tt s thay i v chnh sch di thi ca Tp, lu vic s dng thngxuyn khu hiu ca nh lnh o mi s hi sinh v i ca quc gia runguc; mt s gim st ng k ca cu ni mt thi pht trin ha bnh; vhon ton b i ca ng v chuyn n mnh.

    Mc tiu b ch khu vc ca Trung uc khng kh hiu mt khi nhngkh nng kinh t v qun s bt kp vi tham vng ca h, chng ta c th chbc vo nhng giai on u ca mt thi k di v nguy him m Trunguc tm cch t khng nh chnh h ngy cng mnh m hn. John J.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 20 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Mearsheimer, mt ngi duy thc v l nh khoa hc v chnh tr, tng tinon rng Trung uc s khng tri dy ha bnh t ra t quyn sch ca ngk t nm 2001, i ch ca hnh tr gia cc ng quc. Trong mt cuctranh lun vo ma thu nm ngoi vi Dim Hc ng, mt hc gi v quanh quc t, Mearsheimer ni: iu chng c nn hy ng rung uc s cc uyt onroe ca chnh h? nhin ri. nhng iu khng cngha l Hoa K s thch nghi vi n. Mearsheimer ch ra rng Trung ucang phm phi sai lm ln trong vic chn thi im ca nhng c huch gny, ng vo Hoa K mt cch hp tp thay v i mt hay hai th k na khim sc mnh tng i ca h c th mnh hn nhiu v kh nng ca mtchuyn ri cao hn.

    Nhiu nh phn tch rp ni thay i gn y v quan im ca nc ny vidng tro v s t tin, thm ch l hn hoan chin thng, trong bi cnh khnghong kinh t ton cu vo nm 2008. iu m ging cho nhng nn kinh tty phng mt c ch t nhng Trung uc th tng i khng st m g.Nhng chuyn tip theo sau, v nh gii hn gi to m Ta Bch c vch ra vvic dng v kh ha hc Syria v s bt lc ca Washington nhm ngn cnNga khi st nhp Crimea, c th gp phn khin Bc Kinh cm nhn rngsinh lc ca Hoa K hi ngoi ang gim st.

    V du vy, tht nghch l thay, hnh x mi y ca Trung uc trng nhl mt phn nh ca khng ch l s tri dy v nng lc hay t tin m cn l stri dy ca bt an trong gii lnh o ca ng Cng Sn. S chnh danh cah quc gia thi hu l tng lun da trn tr ct song sinh ca phttrin kinh t v ch ngha dn tc. S bng n ca truyn thng x hi Trunguc khuch i ting ni ca nhng ngi dn ty cc oan m lun yucu quc gia ca h thng thn ng u v khng ngi s dng bo lc. iuny dng nh gieo rng ni s hi trng nhu nhc vo gii lnh o. Khic hi rng liu mt nh lnh o Trung uc c th tuyn b cng khaitha hip vi nhng lng ging ca h, Ng Kin Dn, mt cu pht ngn vinngoi giao v l cu hiu trng ca i hc Ngoi giao Trung uc, ni visahi himbun, mt nht bo Nht Bn, nh s l mt k phn bi.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 21 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Trong khi , lnh vc sn xut ca Trung uc, t lu l u tu capht trin, sa thi nhn cng trong nhiu nm qua khi m tin lng dntng v cng ngh rt ngn cng vic c mt khp ni. Nn kinh t v cng viclm tip tc tng trng nhanh chng nhng s pht trin l do bi chi tiucha tng thy ca cc tp on v n cng. eo mt s php o gn y, nngsut pht trin ang gim. C th ni rng cc lng ging ca Trung uc cnhiu l do lo ngi v kh nng ca mt st gim kinh t t ngt Trunguc, iu m nhiu chuyn gia d bo t lu, cng nh h tip tc chtrng v tng trng nhanh: nu mt tr ct ca chnh danh m yu i th cicn li phi chu gnh nng nhiu hn.

    Gii lnh o cp cao ca Trung uc tip tc, cho mt mc no , lmt b n, v chng ai c th qu quyt rng ti sao quc gia t nhin khngnh quyn li ca h quyt lit ng . Tuy vy c th bo cha cho vicny, rng y l khonh khc ca Hoa K cho c hi chn mui i din viTrung uc, mt c hi lo li n vo l li cng tn ti t gy hn hn mtrong nhng quy tc quc t s c chp thun, thay v c ti to ditrng ca Bc Kinh.

    Du cho Trung uc s chc l nn kinh t ln nht th gii, mt s ch ducho thy l quc gia c th bc vo thi k ca tim lc ti a tng i sovi phn cn li ca th giirng l nhng bo ng xut hin c thbo trc mt s thay i v qu o kinh t hn ch l mt c mc nghn. Bctranh dn s Trung uc cho thy mt s thiu ha hn v mt lc lng laong bt u suy gim r rt, v mt x hi m n c th gi trc khi n giutht s, tnh theo u ngi m ni. Ngay c Trung uc, ch c vi kinh tgia tin rng quc gia c th duy tr mi th vi t l pht trin nh trong vithp nin va qua, v mt s tin rng n bc vo by thu nhp trung bnh.Nhng quc gia ang pht trin tng c kinh t vt bc kh m tip tc phttrin i vo hng ng cc quc gia cng nghip vi sng kin v dch v caocp thay th sn xut n gin. Nh nh khoa hc chnh tr David Shambaugh ch ra gn y hng c ly mt cng ty rung uc ng trong 100 nghiu hng u gii eo xp hng ca tp ch inesseek.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 22 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • Nu Washington c th tip tc tm ra nhng phng cch ym tr ngminh ca mnh, c bit l nhng nn dn ch ng , v nu Hoa K vTrung uc c th trnh nhng tnh ton sai lm trng i trong nhng nmsp n th s qu quyt ca Trung uc vo lc ny c th dn ng cho mts t tin sng sa v thc t hn Bc Kinh. Nu Trung uc c th dn xoaychuyn mt cch thnh cng, v nu chnh ph c th t t tm ra nhngngun lc cho chnh danhgi d bng mt s minh bch hn, nhng phngphp chng tham nhng nghim ngt hn, kim sot nhim, v nhng cithin mc sng bn vng cho dn chnggii hoch nh chnh sch c thnhn ra rng chng c li g trong vic i u cc lng ging ca h.

    Mt chiu thng Ging, ti gh thm cn c hi qun ca Philippines ngoi ca Manila c thuyt trnh bi mt cu c v l c vn anninh quc gia. ng ta cho ti hay rng chi tiu qun s ca nc ng c l stng gp i trong nay mai vi mt phn ln ca s gia tng cho hi qun vkhng qun. Mt vi pht sau, ng t mt cu hi cho ti vi v kinh ngc:nh c ngh rng l iu t nhin cho mt siu cng hnh x nh runguc?

    Khi cuc hp di hi n hi tan, mt s s quan tham mu c khuynkhch pht biu ln u tin, v mt hm trng quay sang ti v hi ti ngh gv mt lch trnh c th cho mt cuc xung t trong tng lai vi Trunguc. Mt chc sau, anh ta ngt li ti trong lc ti tun trng mt cu tr liy ro n v ni i hy ng l n khng xy ra trong i ti.

    Cng thng dng cao: Nht Bn v Trung uct danh sch khng y ca nhng khiu khch gn y

    (1) ng 12 nm 2012: Mt my bay trinh st Trung uc xm nhp vokhng phn trn qun o Senkaku; Nht Bn xut kch my bay phn lcchin u nghnh cn.(2) ng Ging nm 2013: Mt khu trc hm Trung uc cht radar iukhin bn ln dit li hm Yudachi.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 23 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc

  • (3) ng Hai nm 2013: Ba tu hi gim Trung uc xm nhp vng binquanh Senkaku.(4) ng Hai nm 2013: my bay Trung uc b nghnh cn bi my bayphn lc ca Nht Bn trong khng phn ca vng tranh chp.(5) ng By nm 2013: chin hm Trung uc hi hnh vng quanh NhtBn.(6) ng By nm 2013: Trung uc v Nga tin hnh mt cuc tp trn hiqun hn hp Bin Nht Bn.(7) ng 11 nm 2013: Bc Kinh tuyn b mt vng nhn dng phng khngtrn hu ht khp vng bin gia Trung uc v Nht Bn.(8) ng Su nm 2014: my bay qun s Trung uc bay trong vng 30 mtca my bay qun s Nht Bn trong khng phn vng tranh chp.

    Ngun:http://theatln.tc/ZWLpdl

    Cc ch:[0]: Bi vit trn vietnamnet.vn ca inh m, nh gn vit eo etlantichttp://bit.ly/1vVJnXr[1]: ng thng tu chin ch dng radar vi tn hiu radio khng m ha theo di, xc nh khong cch v hng i ca cc tu chung quanh. Khi radariu khin bn cht (lock) mc tiu, n chuyn sang dng tn hiu radio m hav chuyn bng tn lin tcFHSS, Frequency Hopping Spread Sperum.

    Howard W. French Vn c Nguy him ca Trung uc 24 of 24

    neofob chuyn ng Vn c Nguy him ca Trung uc