Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf ·...

45
Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczne Henryk Różański Jeżeli chcesz wykorzystać ten materiał podaj autora lub link do strony

Transcript of Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf ·...

Page 1: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczne

Henryk Różański

Jeżeli chcesz wykorzystać ten materiał podaj autora lub link do strony

Page 2: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

medycyna akademicka, medycyna ludowa: 1200gatunków

ok. 120 gatunków zweryfikowano in vivo i potwierdzono ich działanie

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 2

Page 3: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

W Polsce przedwojennej i powojennej, do połowy XX wieku – wzorcowe surowce Antidiabetica/Hypoglycemica

Herba et Semen Galegae – ziele

i nasienie! rutwicy lekarskiej

Pericarpium Phaseolisine seminbus – łupina

fasoli

Folium Myrtilli – liść borówki czernicy

Radix Cichorii – korzeń cykorii podróżnika

Radix Taraxaci, Herba/Folium Taraxaci – korzeń i ziele (liście) mniszka lekarskiego

Semen Trigonellae (Foenugraeci) –

nasiona kozieradki

Folium Rubi fruticosi –liść jeżyny

Folium Rubi idaei – liść maliny

Fructus Juniperi – owoc jałowca

Folium/Herba Urticae – liść pokrzywy

Rhizoma Polygonati multiflori/odorati –kłącze kokoryczki

Folium/Herba Salviae –liść/ziele szałwii

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 3

Page 4: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Te zioła były składnikami

leków oficjalnych, np.

Rp. Diabetosan (nie dotyczy obecnego Diabetosanu –suplementu diety!*) – Species Antidiabeticae, mieszanka nr 15; op. 100 g:

Herba Galegae 25 cz. Herba Galegae 25 g

Pericarpium Phaseoli 25 cz. Pericarpium Phaseoli 25 g

Folium Myrtilli 20 cz. Radix Cichorii 10 g

Folium Urticae 20 cz. Herba Urticae 20 g

Folium Salviae 5 cz. Folium Salviae 5 g

Radix Taraxaci 5 cz. Radix Inulae 10 g

Herba et Radix Taraxaci 5 g

S. 2 łyżki stołowe mieszanki na 1 szklankę wody. Zalecano pić 2-3 razy dz. po 1 szklance odwaru w lżejszych postaciach cukrzycy typu 2.

*Obecny Diabetosan – kaps.: morwa + gurmar - Gymnema sylvestre R. Br., ponadto chrom. Gymnema (Azja, Afryka) – z chromem i kw. izocytrynowym/garcinia→ reducentia, Japonia, 8 tyg. kuracje; 50 T liści rocznie.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 4

Page 5: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Te zioła były składnikami leków oficjalnych, np.Rp. Betasol – płyn 90; również Betagran – granulat.

Extr. Fluidum ex:

Pericarpio Phaseoli 27,0

Radice Bardanae 10,0

Radice Ononidis 4,5

Radice Rhei 6,75

Herba Equiseti 9,0

Herba Fagopyri 6,75

Fructus Sambuci 13,5

Folium Betulae 4,5

Glycerolum ad 100

S. 5 ml do wody/herbaty 3 x dz. Typowe depurativum, metabolicum.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 5

Page 6: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

„Polacy nie Chińczycy, iż swoje zioła mają”

Żywimy i leczymy się tym co rośnie i jest produkowane najbliżej nas

Europejczyk ma pulę genową w Europie

Geny warunkują wrażliwość na lek, metabolizm leku i tym samym efektywność leku

Geny decydują o przebiegu procesów biochemicznych w naszym organizmie

Umiar → Zrównoważone korzystanie z zasobów

Doceniajmy leki z innych kontynentów, ale te wypróbowane przez szereg pokoleń Europejczyków

Nie zapominajmy o naszych lekach/ziołach z Europy

Leki i żywność z Europy są najbardziej biozgodne i najbliższe naszemu ciału

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 6

Page 7: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Cukrzyca w tradycyjnej medycynie europejskiej

• Dr Angelika Prentner:

• Folium Olivae (Olea europaea L.) bogate w sekoirydoidy(oleuropina): antyarytmiczne, hipocholesterolemiczne, hipoglikemiczne.

• Folium Myrtilli (Vaccinium myrtillus L. – borówka czarna) bogate w garbniki katechinowe (katechina, epikatechina, galokatechina, proantocyjanidyny), alkaloidy chinolizydynowe (myrtyna, epimyrtyna), iridoidy, hydrochinon, arbutynę, mangan, chrom, kwas chlorogenowy, astragalinę, kwercetynę: hipoglikemiczne w Diabetes mellitus.

• Folium Rubi fruticosi (Rubus fruticosus L., jeżyna krzewiasta) zasobne w garbniki (galotaniny), dimeroweelagotaniny, fenolokwasy, pentacykliczne trójterpeny i kwas izocytrynowy również antidiabeticum.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 7

Page 8: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Johann Künzle (1857-1945)

• Folium Taraxaci

• Folium Rubi fruticosi

• Folium Myrtilli

• Herba Potentillae aureae L. – pięciornik złoty, w Alpach, Karpatach, Sudetach, możliwy do uprawy w ogrodach (skalniaki)

Potentilla aurea L.Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 8

Page 9: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Zioła przeciwcukrzycowe wg wybranych polskich autorów

• Dr Jerzy Lypa, 1933 r.:

• Nasturtium officinale W. T. Aiton – rukiew wodna,

• Potentilla tormentilla Stokes = Potentilla erecta (L.) Raeusch –pięciornik kurze ziele,

• Vaccinium myrtillus L. – borówka czarna.

• Prof. Wojciech Roeske:

• Herba et Semen Galegae, Tinctura 3 x dz. po 20-30 kropli, Maceratio Galegae (8 h) 10% - 1 szkl. dz., porcjami.

• Pericarpium Phaseoli sine seminibus: decoctum 10% - 2 szklanki dziennie.

• Folium Myrtylli, Infusum 10-15%, 1-2 szkl. dz.

Wojciech Roeske 1916-2001

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 9

Page 10: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Zioła przeciwcukrzycowe wg wybranych polskich autorów

• dr August Czarnowski (1861-1934), Zielnik lekarski, 1905, 1938:

- nasiona lnu (wywar)

- liście borówki czarnej

• mgr Jan Biegański (1863-1939), autor 240 publikacji; Ziołolecznictwo, 1948, kwiat jasnoty białej, liście czernicy i brusznicy, ziele rutwicy, strączyny fasoli.

• prof. Jan Muszyński, Ziołowa Apteczka Domowa, 1948, 1951: kwiat brzozy, ziele poziomki, liście czernicy i brusznicy.

• prof. Janusz Supniewski, Farmakologia, 1950 r., rutwica lekarska, Stevia, Syzygium jambolana (Lam.) D.C. – czapetka (owoc).

Jan Muszyński 1884-1957, ok. 1915 r.

http://www.aptekarzpolski.pl

Janusz Supniewski 1899-1964

Ahmad Raza, Masood Sadiq Butt, Iahtisham-Ul-Haq, Hafiz Ansar Rasul Suleria,Jamun (Syzygium cumini) seed and fruit extract attenuate hyperglycemia in diabetic rats,Asian Pacific Journal of Tropical Biomedicine,Volume 7, Issue 8, 2017, Pages 750-754

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 10

Page 11: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Zioła przeciwcukrzycowe wg wybranych polskich autorów

• prof. Andrzej Danysz, Kompendium farmakologii i farmakoterapii, 1994, 2010: przeciwcukrzycowe: Urticadioica, Taraxacum officinale, Salvia officinalis, Polygonumaviculare, Galega officinalis, Phaseolus vulgaris, Fragariavesca, Trifolium sp. (T. arvense), Avena sativa i in.

• Avena sativa również wymieniona w Vademecum fitoterapii pod red. J. Muszyńskiego z 1959 r.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 11

Page 12: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Czosnek – jako Antidiabeticum

• Czosnek zwyczajny - Allium sativum Linne

• Czosnek niedźwiedzi - Allium ursinum Linne

• mgr Edward Gobiec (1886-1958), pionier polskiego przemysłu zielarskiego, założył hurtownię farmaceutyczną, potem Laboratorium Chemiczno-Farmaceutyczne „Edward Gobiec i Ska” z siedzibą w Grodzisku Maz. i in., uprawiał zioła w gosp. Młociny; propagator świeżych przetworów z ziół:

Rp. Diabetes mellitus (Vademecum lecznictwa ziołowego)

Succ. Allii 20,0

Succ. Galegae

Succ. Taraxaci aa 30,0

3 x dz. po łyżeczce herbacianej w ¾ szkl. odwaru z Pericarpium Phaseoli(100 g strąków na 6 szkl. wody, wygotować do połowy).

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 12

Page 13: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Czosnek niedźwiedzi –Allium ursinum Linne

• Glukozynolaty, cysteinosulfotlenki (alliina), tiosiarczki, ditiiny, ajoen; związki siarkowe lotne z para wodną (12%).

• Metionina, cysteina, cystyna.

• Fruktozany (15%).

• Flawonoidy.

• Śluzy.

• Saponiny.

• Witamina C 150 mg/100 g świeżej masy.

• Potas 340 mg/100 g.

• Mangan 320 mg/100 g świeżej masy.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201913

Page 14: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Czosnek niedźwiedzi –Allium ursinum Linne

• Pod wpływem enzymu allinazy powstaje allicyna.

• Alliina jest bezwonna, dopiero uszkodzenie rośliny, przetwarzanie wywołuje uwolnienie enzymu i rozpad do wonnej allicyny.

• Olejek czosnkowy posiada właściwości przeciwpasożytnicze i żółciopędne.

• Świeży czosnek niedźwiedzi: hipotensyjne, hipoglikemiczne, hipocholesterolemiczne, hipolipidemiczne, przeciwmiażdżycowe.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 14

Page 15: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Czosnek niedźwiedzi w fitoterapii i diecie Szwajcarii

• Czosnek niedźwiedzi – Allium ursinum L. (Bär-Lauch) – napar przy cukrzycy, miażdżycy, nadciśnieniu, zakażeniach układu oddechowego, nieżytach przewodu pokarmowego i chorobach skórnych.

• W Szwajcarii, Niemczech, Austrii: w sklepach spożywczych: ogonki liści marynowane, liście marynowane do zawijania farszu.

• Sery owcze, kozie, krowie, sery pleśniowe i żółte zawierają sok z czosnku niedźwiedziego, świeże lub suszone/liofilizowane liście czosnku niedźwiedziego. Pesto czosnkowe, oleje aromatyzowane… BärlauchKräuterbutter.

• Dodatek do sałatek, duszony jak szpinak, zaparzany w mleku, do gotowania i zapiekania ryb oraz mięs.

• Do pizzy, chleba, placków ziemniaczanych, podpłomyków.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 15

Page 16: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Morwa – Morus, Moraceae

• Morus alba L. – morwa biała (Chiny, Japonia, Indie), w Polsce częściej niż morwa czarna.

• Morus nigra L. – morwa czarna (Bliski Wschód), rzadko spotykane w Polsce

• Morus rubra L. – morwa czerwona (Ameryka Północna), rzadko w Polsce.

• Tworzą mieszańce, także w Polsce.

• Rewelacje prof. Zbigniewa Mirka i in. o niewystępowaniu M. nigra L.?

• Uprawiane. Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 16

Page 17: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Morwa biała

• Dr G. Dragendorff, 1898 r., Chiny, Blisko Wschód:

- owoce - przy chorobach płucnych,

- kora z korzeni – resolvens – środek rozwalniający, rozpędzający; diureticum,

- sok i liście przy gorączce i trudno gojących się ranach

Carl-Hermann Hempen i Toni Fischer, Chinesische phytotherapie, 2007, kora z korzeni morwy białej - rejon działania: pulmonalis, lienalis i hepaticus; kaszel, ataki duszności, stany zapalne płuc, gorączka, ciemny mocz, obrzęki, zaburzenia mikcji; 10-15 g, gotować 20 minut.

Nowe badania: diureticum, przeciwnadciśnieniowe, przeciwbólowe, antybiotyczne, przeciwkaszlowe, uspokajające, przeciwzapalne.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201917

Page 18: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Morwa biała

• Umberto Quattrocchi* (ur. 1947), World Dictionary of Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.):

- kora z korzeni: pulmonalium, przy skąpomoczu, kaszlu, obrzękach

- gałązki przy lumbago, reumatyzmie, zapaleniu stawów

- liście: ból oczu, kaszel, grypa

- owoce: anemia

- napar z kory jako laxans, w leczeniu czerwonki (dyzenterii)

*Università degli Studi di Palermo | UNIPA · Dipartimento di Scienze e Tecnologie Biologiche Chimiche e Farmaceutiche

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201918

Page 19: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Morwa czarna

• Dr G. Dragendorff, 1898 r., kora z korzenia – purgans

• Umberto Quattrocchi (ur. 1947 r.), World Dictionary of Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): brak informacji o działaniu przeciwcukrzycowym w jakiejkolwiek etnomedycynie.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201919

Page 20: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Morwa czerwona

Dr G. Dragendorff, 1898 r., liście po fermentacji przyorchitis.

Umberto Quattrocchi, World Dictionary of Medicinal and Poisonous Plants, 2012: napar z kory jako purgans; napar z korzenia przy schorzeniach układu moczowego; sok z drzewa przy grzybicach skóry.

Johann Georg Noël Dragendorff 1836-1898

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 20

Page 21: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Autorzy chińscy…

• Henry B. Lin, 2000 r., przy leczeniu cukrzycy nie wymienia morwy!, lecz: znamiona kukurydzy, guawę - owoc – gujawę –Psidium, skórka arbuza, ślimak morski (abalon), glony morskie, orzechy miłorzębu, gorzki melon, czosnek, mleko klaczy, trzustka wołowa/wieprzowa…

• Joseph P. Hou, Youyu Jin, The Healing Power of Chinese Herbs and Medicinal Recipes, 2005; liście morwy białej: diaphoreticum, podobnie jak inni: obszar płuc i wątroby; kaszel, przeziębienie, grypa, generalnie choroby gorączkowe.

• Nowe badania!, nie TCM: dz. hipoglikemiczne liści u myszy (ekdysterony), nasilenie syntezy glikogenu z glukozy; dz. hipotensyjne i moczopędne u psów.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 21

Page 22: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Co działa w morwie przeciwcukrzycowo?• Za działanie hipoglikemiczne odpowiedzialne

są: związki stylbenowe (mulberozydy, resveratrole – nierozp. w wodzie), flawonoidy (steppogenina – nierozp. w wodzie, moryna –250 mg/L słabo rozp.), moracyna M (290 mg/L, słabo rozp.!!!)

• Wg niektórych autorów*: alkaloid 1-deoxynorimycin (inhibitor alfa-glukozydazy).

• Rozsądne podejście: komplet składników morwy

*James David Adams Jr, Eric J. Lien, Traditional Chinese MedicineScientific Basis for Its Use, The Royal Society of Chemistry 2013

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019

22

Page 23: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

A zatem: nalewka i winko z morwy!

• Tinctura Mori, najlepiej Freshtinktur Mori:

• 1:10 in vinum album seurubrum, ethanol 70%;

- kieliszek wina raz dziennie,

- 5 ml nalewki 2 razy dz.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201923

Page 24: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Dr med. Gerhard Madauso morwie, ale jakiej? → ku rozczarowaniu - morwie czarnej

• folia rec.= świeże liście!!! Morus nigra L. – 3 razy dz. roztarty surowiec po 1 łyżeczce.

• Powołując się na Tsutomu Ishidoya (Chinesiche Drogen) przytacza, że kora z korzeni Morus bombycis Koidz = Morus australis Poir. jest stosowana w Chinach w leczeniu cukrzycy, obrzęków wodnych, niedoczynności nerek oraz impotencji.

• Podaje, że popiół z liści morwy zawiera 0,024% miedzi.

• Wreszcie na stronie 1931 zaleca Morus nigra jako Laxans, expectorans i od niedawna! liście jako antidiabeticum

Dr med. Gerhard Madaus

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 24

Page 25: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Henri Leclerc (1870-1955) – francuski lekarz, autor pojęcia „fitoterapia” – phytotherapie(1913 r.). Niekwestionowany autorytet.

• W latach 30. XX wieku również pisał o Morus nigra L. (MurierNoir), Morees jako Les Hypoglycemiants.

• Również jako antidiabeticum/ hypoglycemicum: Scrophularianodosa L. – trędownik bulwiasty, rozdręb - Eucalyptus, borówka czarna, rzepik pospolity – Agrimonia eupatoria L., łopian – Arctium lappa L., bodziszek cuchnący - Geranium robertianum L., Juglans regia L. (Folium), rdest ptasi –Polygonum aviculare L., sałata Lactuca sativa L. et Lactucavirosa L., Olea europea L. (folium)

Zwolennik stosowania totalnych wyciągów z roślin, a nie samych wyodrębnionych składników.Podobnie jak G. Madaus, uważał, że wyciągi totalne mają najlepszy wpływ na organizm, bowiem działają kompleksowo, uzupełniając również dietę w witaminy, minerały i in. składniki odżywcze.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 25

Page 26: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Polygonatum multiflorum (L.) All. et Polygonatum odoratum(Mill.) Druce– kokoryczka wielokwiatowa i kokoryczka wonna (Convallariaceae lub Liliaceae)

• W żyznych lasach liściastych: grądach, buczynach, łęgach jesionowo-wiązowych.

• Surowiec: kłącze, ziele, owoc –Rhizoma, Herba et FructusPolygonati multiflori.

• Składniki: flawonoidy, saponiny sterydowe (diosgenina), kwas chelidonowy, asparagina i glikozydy nasercowe (strofantydyna).

• Skrobia 17-20%, a nawet okresami ponad 30%.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 26

Page 27: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Polygonatum multiflorum (L.) All. – kokoryczka wielokwiatowa

(Convallariaceae)

• Działanie: hypocholesterolemicum, hypolipidemicum, hypoglycemicum, hypotonicum, cardiacum, venoprotectivum, antiscleroticum, antiphlogisticum.

• Zwiększa siłę i energię skurczu mięśnia sercowego oraz szybkość i głębokość rozkurczu.

• Przedłuża pauzę rozkurczową, zwalniając przy tym czynność serca.

• Pod wpływem kokoryczki komory serca lepiej wypełniają się krwią, energiczniej i silniej tłoczą krew do tętnic, ponieważ zwiększa się pojemność wyrzutowa komór.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201927

Page 28: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Polygonatum multiflorum (L.) All. – kokoryczka wielokwiatowa (Convallariaceae)• Zmniejsza zastój w krążeniu żylnym.

• Saponiny i flawonoidy kokoryczki wspomagają wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii, np. ciał ketonowych.

• Kokoryczka działa również wyraźnie przeciwobrzękowo, przeciwzapalnie, moczopędnie, uspokajająco i antyseptycznie.

• Obniża ciśnienie tętnicze krwi.

• Usuwa obrzęki zastoinowe kończyn dolnych.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 28

Page 29: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Polygonatum multiflorum (L.) All. – kokoryczka wielokwiatowa

(Convallariaceae)

• Napar sporządza się zalewając 1 łyżkę rozdrobnionego ziela kokoryczki 1 szklanką wrzącej wody. Po 30 minutach napar przecedzić. Zażywać rano i wieczorem po ½ szklanki naparu, przez 1 miesiąc.

W razie nudności dawkę obniżyć do 2-3 łyżek naparu 2 razy dziennie. Po 3-tygodniowej przerwie leczenie wznowić.

• Odwar z kłączy kokoryczki przygotowuje się zalewając 40-50 g rozdrobnionego surowca 0,5 l wody. Gotować 10 minut, odstawić na 30 minut pod przykryciem, przecedzić. Zażywać podobnie jak napar.

• Wino kokoryczkowe sporządza się zalewając świeże lub suche rozdrobnione kłącze, albo ziele (100 g) ciepłym lub gorącym winem wytrawnym, białym lub czerwonym (700-1000 ml).

W szczelnym słoju lub butli macerować min. 14 dni, po czym przefiltrować. Zażywać 1 raz dziennie po 50 ml wina kokoryczkowego.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201929

Page 30: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Rdestowiec ostrokończysty – Reynoutria japonica Houtt.

• Składniki: stylbeny (resveratrol), glikozydy stylbenowe (polidatyna = piceid), antrachinony (emodyna), glikozydy antrachinonowe.

• Działanie: anticoagulantum, antiallergicum, antiphlogisticum, fungistaticum, oncostaticum, antidiabeticum, antiscleroticum, antipsoriaticum. Hamuje agresję autoimmunologiczną.

• Wskazania: choroby cywilizacyjne; miażdżyca, nadciśnienie, choroba wieńcowa, cukrzyca, nowotwory.

• Dec. 5% (gotować 20 minut) – 100 ml 2–4 razy dziennie.

• Tinctura Reynoutriae japonicae 1:10 na etanolu 65–70% (macerować 7 dni) – 3–5 ml doustnie.

• Vinum 1:7-10 – 1 kieliszek (90–100 ml) 1 raz dziennie przy

chorobach układu krążenia, cukrzycy, nadciśnieniu i miażdżycy.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201930

Page 31: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Kolczurka klapowana – Echinocystis lobata(F. Michx.) Torr. et A. Gray

• Składniki: kukurbitacyny, triterpeny, fitosterole, diterpeny.

• Działanie: antiparasiticum, cholagogum,cholereticum, antidiabeticum, hipolipidemicum, hipocholesterolemicum, anticancericum, laxans, tonicum, fungistaticum; antiprotozoicum, diureticum, stimulatorum metabolicum, antirheumaticum, antiarthreticum.

• Kukurbitacyna B hamuje proliferację ludzkich linii komórek rakowych, m.in. jelita grubego (HCT-116), piersi (MCF-7), płuc (NCI-H460), ZNS (SF-268).

• Kukurbitacyny B, D, E, I wywierają wpływ przeciwzapalny (inhibicja cyklooksygenazy 2), podobnie jak naprokseni ibuprofen.

• Pobudza komórki B do wydzielania insuliny.

• Zwiększa wrażliwość wysepek Langerhansa na glukozę.

• Zmniejszają wydzielanie glukagonu.

• Stosowane w leczeniu cukrzycy typu 2 oraz cukrzycy z jednocześnie występującą otyłością.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201931

Page 32: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Kolczurka klapowana

• Wyciągi na wytrawnym białym winie (1:7–10),

• Napary 2–3%

• Tinctura, Freshtinktur 1:10 z korzenia, owocu lub ziela kolczurki – obniżają poziom glukozy i cholesterolu we krwi.

• Preparaty trzeba stosować przynajmniej przez miesiąc, a kurację powtarzać co kwartał.

• W chorobach trzustki wyciągi wodne 5% (3 razy dziennie po 100 ml), przez minimum 3–4 tygodnie (wymiana z balsamką, kozieradką lub lucerną).

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201932

Page 33: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Malinotruskawka, malina japońska - Rubus illecebrosus Focke = Rubus

sorbifolius Wittm., Rosaceae

• Pochodzi z Japonii (rośnie na nieużytkach, uprawiana, jest rośliną zagrożoną)

• W Europie uprawiana w celach ozdobnych i dla owoców.

• Surowiec: liście – Folia Rubisorbifolii

• Składniki: kwasy fenolowe (elagowy, galusowy, chlorogenowy, kawowy, ferulowy), flawonoidy (kaempferol, kwercetyna), trójterpeny, garbniki.

• Działanie: hypoglycemicum, venoprotectivum, cytoprotectivum, antiphlogisticum, hepato- et pancreoprotectivum, antidiarrhoicum, ophthalmoprotectivum, retinoprotectivum, antiradicals, antiexudativum.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201933

Page 34: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Malinotruskawka, malina japońska - Rubus illecebrosus Focke = Rubus

sorbifolius Wittm., Rosaceae

• Retinopatia cukrzycowa, cukrzyca każdego typu, niedoczynność wątroby i trzustki, stany zapalne, zwyrodnieniowe i zanikowe naczyń krwionośnych, stany zapalne jelit, insulinooporność, hipercholesterolemia, hiperlipidemia, hiperglikemia, mikro- i makro-angiopatia, stres oksydacyjny.

• Infusum 1-1,5% - kilka filiżanek dziennie, zamiast herbaty.

• Vinum 1:10 – 50 ml raz dziennie.

• Tinctura 1:10 in 40% eth., Herbarec., 5 ml w 100 ml wody 2 razy dz.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201934

Page 35: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Momordica charantia – balsamka, przepękla ogórkowata, gorzki

melon

• Trójterpeny (kukurbitacyna), fitosterole (stigmasterol, taraksasterol, spinasterol, lanosterol), saponiny (diosgenina, goyasaponiny, charantyna), aktywne peptydy (momorcharyna) i alkaloidy (momordycyna).

• Azja, Afryka i Ameryka Środkowa (strefy tropikalne i subtropikalne).

• W Europie jest uprawiana.

• W Indiach, Turcji, Bułgarii, Francji można nabyć owoce balsamki na targach.

• Trójterpeny, charantyna, alkaloidy i proteiny regulują poziom cukru w ustroju.

• Przyśpieszają eliminację glukozy do wnętrza komórek, działając hipoglikemicznie.

• Zwiększają uwalnianie insuliny.

• Wzmagają działanie insuliny.

• Sproszkowane owoce 1-2 g kilka razy dz.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201935

Page 36: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Paulownia – pawłownia; trędownikowate –Scrophulariaceae; paulowniowate – Paulowniaceae,

albo bignoniowate – Bignoniaceae

• Należą do drzew miododajnych (700 kg/ha/rok).

• Liście Paulownia tomentosa zawierają ok. 22-23% białka, 0,6% fosforu, ok. 2% wapnia, 0,6% żelaza i 0,9% cynku.

• Szacuje się, że obszar 1 ha paulowni pochłania w ciągu roku 1250 ton CO2.

• Wartość opałowa drewna paulowni jest wysoka: 20,90 kJ/g, dla porównania węgiel 14,64 kJ/g, dąb 19,42 kJ/g, etanol 47 kJ/g, gaz ziemny 49,99 kJ/g.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 36

Page 37: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Paulownia – pawłownia; trędownikowate – Scrophulariaceae;paulowniowate – Paulowniaceae, albo bignoniowate – Bignoniaceae

• paulownia puszysta – Paulownia tomentosa (Thunberg) Steudel (=Bignonia tomentosa Thunb. = Paulownia imperialis Siebold & Zucc.),

• paulownia katalpolistna – Paulownia catalpifolia T. Gong ex D.Y. Hong, Paulownia fortunei (Seemann) Hemsley (= Campsis fortunei Seemann = Paulownia duclouxii Dode).

• Surowcem zielarskim są liście, gałązki, kwiaty i owoce – Folium, Frondes, Flos et Fructus Paulowniae.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 37

Page 38: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Paulownia – pawłownia; trędownikowate –Scrophulariaceae; paulowniowate – Paulowniaceae,

albo bignoniowate – Bignoniaceae

• flawonoidy, w tym geranylowe (diplacon, mimulon, apigenina, trycyna, luteolina), lignany (paulownina, izopaulownin), furanochinony, irydoidy(tomentozyd, katalpol, paulowniozyd), trójterpeny (kwas ursolowy, oleanolowy), fenylopropanoidy (syringina, akteozyd = werbaskozyd), olejek eteryczny (geraniol, 1-octen 3-ol, cis-metylo-izoeugenol, anetol, octan nerylu, aldehyd stearylowy, nonadekan, heptadekan, nonanal, pentakozan, nerolidol), kwasy fenolowe (galusowy, cynamonowy, hydroksycynamonowy, elagowy, kawowy), glikozyd kumarynowy (dafnezyd).

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201938

Page 39: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Paulownia – pawłownia; trędownikowate –Scrophulariaceae; paulowniowate – Paulowniaceae,

albo bignoniowate – Bignoniaceae

• przeciwcukrzycowy

• zwiększa wrażliwość na insulinę, hamuje insulinooporność

• onkostatyczny

• hamuje uwalnianie cytokin prozapalnych i histaminy

• W medycynie ludowej krajów azjatyckich: przy cukrzycy, nieżytach i infekcjach układu oddechowego, chorobach skórnych, stanach zapalnych jelit, nadciśnieniu, zapaleniu zatok i migdałków, zapaleniu spojówek, nieżytu przewodu pokarmowego.

• Okłady z odwaru i papki z liści: przy stłuczeniach i stanach zapalnych stawów.

Liu, Chan-Min & Ma, Jieqiong & Sun, Jianmei & Cheng, Chao & Feng, Zhaojun & Jiang, Hong & Yang, Wei. (2017). Flavonoid-RichExtract of Paulownia fortunei Flowers Attenuates Diet-InducedHyperlipidemia, Hepatic Steatosis and Insulin Resistance in Obesity Mice by AMPK Pathway. Nutrients. 9. 959.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201939

Page 40: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Paulownia – pawłownia; trędownikowate –Scrophulariaceae; paulowniowate – Paulowniaceae,

albo bignoniowate – Bignoniaceae

• Hipoglikemiczne, przeciwzapalne, antybakteryjne, przeciwwirusowe (np., wobec wirusów Coxsackie), przeciwbólowe i rozkurczowe.

• Obniżają ciśnienie krwi.

• Wykazują działanie neuroprotekcyjne.

• Tinctura Paulowniae 1:10 (in eth. 50%) należy zażywać 2 razy dziennie po 4-5 ml.

• Decoctum, infusum z gałązek/liści 2-3% przyjmować rano i wieczorem po 100 ml, 3 miesiące.

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201940

Page 41: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Terapie biologiczne dra med. Gerharda Madausa, oligoplexyMadausa

Rp. Species antidiabeticae „Madaus”

• Herba Centauri

• Folium Millefolii

• Radix Taraxaci cum Herb.

• Herba Cardui benedicti

• Pericarpium Phaseoli

• Cortex Syzygii jambolani (cumini)- kora czapetki (Cinnam. zeyl., Platanus occidentalis seu P. acerifolia)

• Semen Lini

wszystko w równych częściach

S. 1 łyżeczka mieszanki na filiżankę wrzątku, 2-3 filiżanki naparu dziennie

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 41

Page 42: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Terapie biologiczne dra med. Gerharda Madausa, oligoplexy Madausa

Rp. Myrtillus oligoplex

Myrtillus folia D2

Acidum phosphoricum D3

Physostigma venenosum Balf. (fasola malabarska, bobotrutka) D4

Galega D1

Lycopodium D4

Natrium sulfuricum D5

Oleum Terebinthinae D2

Quassia amara L. (lignum, gorzknia)

aa 12,5 g

3-4 razy dz. po 15-60 kropli w łyżce wody.Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 42

Page 43: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Terapie biologiczne dra med. Gerharda Madausa, oligoplexy Madausa

• Rp. Taraxacum Oligoplex

• Taraxacum D2 (planta rec.)

• Helonias dioica D3 (rhiz. rec., wodziczyn)

• Juglans (folia) D1

• Millefolium (herba rec.) D2

• Scilla (bulbus, Drimia maritima (L.) Stearn) D4

• Syzygium jambolanum D2

aa 16,6 g

• D. 3 x dz. po 15 kropli w łyżce wody

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 43

Page 44: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Zioła przydatne w leczeniu Diabetesmellitus wg dra med. G. Madausa

Alchemilla AlliumArtemisia vulgaris

Avena sativa Bursa pastorisCardamine pratensis

Centaurium

Eucalyptus Galega Geum Imperatoria Juniperus Linum Medicago sativa

Morus nigra PhaseolusPirola

rotundifoliaRosmarinus Rubus Salvia Solidago

Syzygium jambolanum

Taraxacum Tormentilla VacciniumTrifolium arvense

(koniczyna polna!)

Urtica

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 201944

Page 45: Uprawiane i dziko rosnące rośliny hipoglikemiczneluskiewnik.strefa.pl/hypoglycemic_plants.pdf · Medicinal and Poisonous Plants, 2012 (4038 s.): - kora z korzeni: pulmonalium, przy

Henryk Rozanski, PWSZ Krosno 2019 45

Jeżeli chcesz wykorzystać ten materiał podaj autora lub link do strony