Leiðsögukerfi á landi. Markmiðið er að nýta alla mögulega tækni til að

koma upplýsingum til vegfarenda

• Áður en lagt er upp í ferð: Að gefa gagnlegar upplýsingar til að undirbúa ferð eða ferðaáfanga til þeirra sem ferðast um vegakerfið.

• Á leiðinni í ökutækinu: Að veita vegfarendum aðgang að sem flestum upplýsingum sem varða öryggi, þægindi og ánægju þeirra á meðan á ferð stendur.

• Á leiðinni við veginn: Svæðisbundnar upplýsingar eða fyrirmæli á stafrænum breytilegum upplýsingaskiltum.

• Á netinu, með síma, í útvarpi eða á textavarpi í sjónvarpi.

• Upplýsingar um ástand vega, slys á vegum, vegavinnu, rauntíma farartækja í almenningssamgöngum, laus bílastæði.......

1 2 3

Upplýsingatækni fyrir og á ferð

Upplýsingatækni í bílum

• Upplýsingar um leiðir, leiðaval, umferð, og umferðatafir/vísun á aðrar leiðir

• Almennar ferðaupplýsingar (Gisting, áningarstaðir, tjaldstæði, o.s.frv.

• Sjálfvirk aðstoð við að halda sig innan hraðamarka með upplýsingum um hámarkshraða, leiðbeinandi hraða og viðvörun ef farið er yfir mörkin.

• Sjálfvirk stýring á nauðsynlegri fjarlægð milli ökutækja

50 60

90

70 80

Upplýsingatækni við vegi, rafræn upplýsingaskilti

• Veg – og lofthiti

• Upplýsingar um biðraðir, hálku, .....

• Breytileg hraðaskilti, sem breyta leyfilegum hámarkshraða út frá ástandi vegar, umferðarþunga, vegsýn

• Laus bílastæði í tilteknum bæjarhlutum.

• Upplýsingar um ferðir almenningsfaratækja

Landleiðsögukerfi í ökutækjum

• Tæknibúnaður þar sem ökumaður skráir inn áfangastað og fær leiðsögu frá bíltölvu um hvernig komast megi á áfangastaðinn, þ.e. frá stað til staðar.

• Landleiðsögukerfi nýta gervihnetti til staðsetningar, þar sem móttakari og tölva eru í farartæki, sem nýtir staðsetningu sem vaka fyrir ýmsa upplýsingaþjónustu, sem vistuð er í gagnasöfnum í farartækinu.

• Leiðsögukerfið getur hlustað eftir FM útvarpstilkynningum sem varða öryggi og þægindi ökumanna og farþega

• Högun landleiðsögukerfa byggist á upplýsingasöfnun um vegi og staðbundnar og/eða breytilegar aðstæður í umhverfi þeirra og miðlun upplýsinga til vegfarenda á þeim stöðum þar sem vegfarandinn þarf á þeim að halda.

• Til þess að unnt sé að veita þessar upplýsingar þarf staðsetningarbúnað og ýmis landfræðileg gögn s.s. vegi og götur með veg- og húsnúmerum, stefnuvirkni akbrauta o.fl sem vistuð eru í gagnasöfnum í farartækinu.

• Stefna ber að innleiðingu landleiðsögukerfa á Íslandi.

Landleiðsögukerfi í ökutækjum frh.

Forsendur fyrir landleiðsögukerfi

• Stöðluð og samræmd vega- og götugögnum með stöðugum uppfærslum (ekki til hjá neinum opinberum aðila)

• Söfnun grunngagna (þ.m.t. kortagögn) um vegi, götur og samfélagsþjónustu að vera samræmd og skilgreind.

Kortagögn: • Vegagerðin heldur utan um þjóðvegagögn og Landmælingar

Íslands hafa bætt þau gögn með söfnun gagna um vegslóða og einkavegi.

• Vegir og götur í þéttbýli, aðrir en þjóðvegir, eru hins vegar alfarið í umsjá sveitarfélaga og hafa einkaaðilar safnað þeim gögnum saman.

• Samfelld vega og götugögn eru eins og er aðeins til hjá einum einkaaðila

Forsendur, frh.

• Grunngögn þurfi að vera í eigu og umsjón hins opinbera sem lætur þau í té í afleidd verkefni. Möguleg aðkoma einkaaðila að viðhaldi og söfnun grunngagna

• Lagt er til að gerð verði áætlun um hvernig tryggja megi tilurð og uppfærslu samræmdra vega- og götugagna fyrir m.a. landleiðsögukerfi.

TMC – þjónusta - Umferðarskeytaútvarp

• Umferðarskeytaútvarp (Traffic Message Channel (TMC)) er sérstök beiting FM útvarpsgagnarásar (FM Radio Data System (RDS)) til að útvarpa rauntímaupplýsingum um umferð, umferðaraðstæður og veður.

• Vegaleiðsögn, varar ökumann við vanda á fyrirhugaðri leið og stingur upp á annarri leið (ef hægt er) til að forðast slík atvik.

• Stefnt verði að því að taka upp

TMC-þjónustu fyrir vegfarendur.

TETRA

SkógarhlíðGSM

Gagnamótttaka

ISDN

Símkerfið

Miðstöð

GPSFerilvöktun og aðgerðarskráning

Feril- og aðgerðagögn

Gagnasafnsþjónn (ORACLE)

Vegagögn (Ísvís)

LAN / WAN

Internet (www)

Internet-server

Vetrarþjónustan

Loftmynd

Gjaldtöku- og gagnasöfnunarkerfi tengt GPS staðsetningu

• Samtenging á skráðum akstursferli við hnitasett vegakerfi og/eða hnitaafmörkuð svæði er valkostur í gjaldtöku ökutækja, þar sem hægt er að binda gjaldtökuna við ökutæki, leiðir og tíma.

• Með söfnun og úrvinnslu á ópersónugreinanlegum upplýsingum frá ökutækjum opnast einnig möguleikar á að greina þungaálag og niðurbrotsáhrif umferðarinnar á vegakerfið sem heild og einnig einstaka kafla þess.

Grunnhugmynd

tími, kenni, gjaldfl., akstur, kr

tími, vegur/kafli, stærð, akstur

RSK

Akstur (km)

Klukka (tími)Staðsetning og tími

Löggiltur ökuriti

Ökutæki kennigögn

Staðsetningarbúnaður (GPS)

Örtölva

Bilun?

Gjaldmælir (skjár)

RSK

Vg

Þjónustuaðilar

Já

Nei

Vegur og kafli

Gjaldsvæði

Uppsafnaður akstur og aksturs-gjald ökutækis fyrir sérhvern

gjaldflokk (sérhvern dag?)

Uppsafnaður og stærðar-flokkaður akstur á sérhverjumvegi og kafla, sérhvern dag

Úrvinnsla I Úrvinnsla II

Gjaldflokkur, tími, álag

Skráningarnúmer

Stærð (flokkur)

Mengun (flokkur)

Gjaldflokkur tækis

Stafræn kort, stoðgögn

Samskipti

GSM

Vg(þungaálag) =f(tími, vegur/kafli, stærð, akstur)

Rsk(uppgjör) =f(tími,kenni,gjaldfl., akstur, kr)

Einingarverð (kr/km)

Gjald (kr)

Bilun (GPS, ökuriti, GSM, ortölva)

Bilun (GPS, ökuriti, GSM, ortölva)

Bilanagreining

Aksturgjald og þungaálag

Samskipti

Leiðsögugögn

Vg / upplýsingamiðlun - TMC

SamskiptiUppsafnaður akstur

FM

Samskipti

HugmyndafræðinHugmyndafræðin

Stoðgögn í tækiStoðgögn í tæki

InntakInntak

ÚrvinnslaÚrvinnsla

ÚttakÚttak

MóttakaMóttaka

Þungaskattur

Þungaálag

Leiðaleiðsögn

Flotastýring

Rekstur ökutækjaFerilvöktun

Hraðastýring

Ferðaupplýsingar Aðvaranir - veður - færð

Ökulag - umferðaröryggi

GPS

Aðgerðastýring

Möguleikar staðsetningartækninnar

Takk fyrirTakk fyrir