Untitled

240

Transcript of Untitled

Page 1: Untitled
Page 2: Untitled

ค ำน ำ โครงการสรางขมก าลงบคลากรดานการอนรกษพลงงาน (Building

Energy Awards of Thailand: BEAT 2010) เปนโครงการทกระตนใหประชาชนทวไปตนตวในการอนรกษพลงงานจากอาคารตวอยางจรงของอาคารทเปนทรจก และสรางบคลากรดานการอนรกษพลงงานระดบประเทศในระยะยาว ภายใตส านกงานนโยบายและแผนพล งงาน (สนพ. ) กระทรวงพลงงาน โดยมมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร ทปรกษาโครงการ

โครงการจะน าอาคารชนน ามาแขงขนกนอนรกษพลงงานจรง ระยะเวลา 1 ป ผานสอออนไลนพรอมทงมการประชาสมพนธอยางตอเนอง ซงอาคารทเขารวมโครงการจะไดรบเงนสนบสนนคาใชจายบางสวนในการปรบปรงและพฒนาบคลากรใหเกดความตระหนกในการอนรกษพลงงาน โดยอาคารทด าเนนการดเยยมจะไดรบรางวล ซงมอาคารรวมโครงการจาก 6 กลมอาคาร (17+2 อาคาร)

โดยการด าเนนการมท งดานการปรบปรงอาคาร และ พฒนาบคลากร/ประชาสมพนธทงน สนพ. เชอวามาตรการทน ามาใชจะถกน ามาใชอยางตอเนองและแพรหลาย เชน การเพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยอากาศ/เทคโนโลยตางๆ การตดตงอปกรณชวยท าความสะอาดชดแลกเปลยนความรอนอตโนมต การใชทอน าแสงและการผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย/กงหนลม/น าเสย เปนตน อกทงยงมการตดตามเพอพสจนผลประหยดของมาตรการปรบปรงตางๆ ซงเหนผลทชดเจน ท าใหคนไทยหนมาใสใจเรองอนรกษพลงงานอยางตอเนอง

Page 3: Untitled

ลดภาระความรอนจากภายนอก

ปรบปรงการใชงาน

เพมประสทธภาพเครองปรบอากาศ

การเลอกใชเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสง

สารบญ

2 24

52 68

ระบบปรบอากาศ

ระบบแสงสวาง

หลอดประสทธภาพสง

83 ใชแสงธรรมชาตทดแทน 105 อปกรณควบคมอตโนมต 111

จดแยกสวตซใหเหมาะสม 123

1

82

Page 4: Untitled

สารบญ

มอเตอร

มอเตอรประสทธภาพสง 128 เลอกขนาดทเหมาะสม

อปกรณปรบความเรวรอบ

ลดภาระทไมจ าเปน

ภาระบ ารงรกษา

อปกรณ ส านกงาน อปกรณประสทธภาพสง

127

134 138

155 162

169 170

Page 5: Untitled

สารบญ

หมอแปลง

ลดขนาดหมอแปลง 177 ปรบลดแรงดนไฟฟา 182

ระบบควบคมอตโนมต

ระบบควบคมอาคาร 187 ระบบควบคมชดปรบอากาศ 195

น า น าน าทงกลบมาใช 204 สขภณฑประหยดน า 209

พลงงานทดแทน

ไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย 215 ไฟฟาจากลม 225 ไฟฟาจากน าเสย 229

175

185

203

214

Page 6: Untitled

1 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบปรบอากาศจะเปนระบบทท าหนาทปรบอากาศใหรอนหรอเยนกไดตามทผใชตองการ แตโดยสวนใหญในประเทศไทยระบบปรบอากาศ จะเปนการปรบอากาศใหเยน โดยหลกการของระบบปรบอากาศและระบบท าความเยนมหลกการท างานทเหมอนกน คอ จะถายเทความรอนจากสวนทพลงงานต าทเยนกวาไปยงสวนทพลงงานสงทอนกวา นนคอ จะเปนการน าความรอนจากภายในออกไปทงขางนอก

แตวตถประสงคของระบบท าความเยนจะแตกตางจากระบบปรบอากาศ คอ จะมงเนนเพยงการลดอณหภมและควบคมอณหภมใหเปนไปตามทตองการเทานนซงวตถประสงคของระบบปรบอากาศในการปรบอากาศภายในอาคารมความหลากหลาย คอ

1. เพอควบคมอณหภมของอากาศใหมคาคงทตามทตองการตลอดเวลา 2. เพอควบคมความชนของอากาศไมใหชนหรอแหงเกนไป (ชวงความสบายของผใชเรยกวา Comfort

Zone คออณหภมอยระหวาง 22 - 27 oC และความชนสมพทธอยระหวาง 20 - 75%) 3. เพอควบคมการไหลเวยนของอากาศใหมความเรวลมตามตองการ 4. เพอควบคมคณภาพและความสะอาดของอากาศ 5. เพอควบคมระดบเสยงในพนทปรบอากาศ สดสวนการใชพลงงานไฟฟาของระบบปรบอากาศในภาคอาคารธรกจไดแกอาคารส านกงาน โรงแรม

โรงพยาบาลสถานศกษา ถอวาสงกวาระบบอปกรณอนๆ ซงในบางอาคารสดสวนการใชพลงงานสงกวา 50% ของการใชพลงงานทงหมดในอาคาร ดงนนถาทางผใชอาคารเองมการบรหารจดการการใชงานของระบบเครองปรบอากาศใหเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสดไดแลวนน จะสงผลชวยลดคาใชจายดานพลงงานลงไดเปนอยางด ซงนอกจากแนวทางการบรหารจดการแลวทางผใชงานสามารถทจะประหยดพลงงานในระบบไดโดยวธการงายๆ ตงแต การเลอกใชเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสง การลดภาระความรอนจากภายนอกตงแตการออกแบบอาคารทด หรอไมวาจะเปนการปรบภมทศนหรอเลอกวสดปองกนความรอนประเภทตางๆเขามาภายในอาคาร ตลอดจนการปรบปรง/บ ารงรกษา/เพมประสทธภาพระบบปรบอากาศ ซงลวนแลวแตสงผลตอการใชพลงงานทงสน

ระบบปรบอากาศ

การท างานของเครองปรบอากาศ

www.airhomenet.com

Page 7: Untitled

2 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การเลอกใชอาจะตองมการพจารณาหลายๆ สวนประกอบกน ซงโดยสวนใหญหากตองการใช

เครองปรบอากาศทประหยดพลงงานและคาใชจาย จะตองค านงถงประสทธภาพของเครองปรบอากาศเปนสวนส าคญ ทงนประสทธภาพของเครองปรบอากาศแตละชนดจะแตกตางกนการวเคราะห ค านวณ ประสทธภาพเครองปรบอากาศ มหลายวธดงน

อตราสวนประสทธภาพพลงงาน (Energy Efficiency Ratio)

อตราสวนประสทธภาพพลงงาน (Energy Efficient Ratio, EER) เชนเดยวกบสมประสทธในการท างาน เพยงแตพลงงานความเยนใชมหนวยเปน บทยตอชวโมง (BTU/hr) แตพลงงานไฟฟาทใชมหนวยเปนวตต (W) เพราะฉะนน

คาอตราสวนประสทธภาพพลงงาน (EER) = อตราการท าความเยน (บทยตอชวโมง)

ก าลงไฟฟาปอนเขา (วตต)

ส าหรบคาอตราสวนประสทธภาพพลงงานจะใชบอกประสทธภาพของระบบปรบอากาศขนาดเลกเชนระบบปรบอากาศแบบแยกสวน และระบบปรบอากาศแบบแพคเกจขนาดเลก

หากเครองปรบอากาศมคา EER สง จะมความสามารถสงขน สามารถท างานดดความรอนไดในอตรา (BTU/hr) ทสงขน โดยใชพลงงาน (วตต) เทาเดม หรอดดความรอนในอตราเทาเดมโดยใชพลงงานนอยลง นนหมายถง ยงมคา EER สง ยงประสทธภาพในการใชพลงงานสง

คาสมรรถนะการท าความเยน (Coefficient of Performance)

คาสมรรถนะการท าความเยน (Coefficient of Performance, COP) เปนคาทแสดงประสทธภาพการท าความเยนคออตราสวนระหวางพลงงานทเครองสามารถท าความเยนไดตอพลงงานทตองใช (พลงงานไฟฟา)

ประสทธภาพของเครองท าน าเยน (COP) = ก าลงไฟฟาปอนเขา (กโลวตต)

อตราการท าความเยน (ตน) คา COP สงจะแสดงถงประสทธภาพของเครองปรบอากาศทด

การเลอกใชเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสง

Page 8: Untitled

3 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

TON = ความสามารถในการท าความเยนทภาระเตมพกด (ตนความเยน) หาไดจาก TON = (F x T) / 50.4

F = ปรมาณน าเยนทไหลผานสวนท าน าเยน (ลตรตอนาท) T = อณหภมแตกตางของน าเยนทไหลเขาและไหลออกจากสวนท าน าเยน (องศาเซลเซยส) kW = ก าลงไฟฟาทใชของสวนท าน าเยน (กโลวตต)

เครองปรบอากาศ มหลายชนดและหลายประเภทขนอยกบความเหมาะสมและลกษณะการใชงานของแตละท ซงในปจจบนระบบปรบอากาศทใชกนอยทวไปสามารถแบงออกไดดงน

ระบบ ประเภทการใชงาน ประสทธภาพ ปรบอากาศแบบแยกสวน (Split Type)

เปนระบบปรบอากาศทตดตงใชงานงายมความยดหยนในการใชงานสงแตประสทธภาพต ากวาเหมาะส าหรบอาคารทแบงเปนพนทขนาดเลกหลายๆสวนเชนอาคารชดพกอาศยในบางอาคารอาจจะตดตงเครองปรบอากาศประเภทนเปนบางหองเพอทวาหองนนอาจจะมคนมาใชนอกเวลาโดยทไมตองขนกบเครองปรบอากาศชนดท าน าเยนทสงน าเยนมายงหองตางๆเมอเครองท าน าเยนหยดท างานกยงสามารถใชเครองปรบอากาศแบบแยกสวนได

เปนระบบปรบอากาศทมประสทธภาพคอนขางต าเมอเทยบกบประสทธภาพเครองปรบอากาศประเภทอนๆ

ปรบอากาศแบบชดหรอแพคเกจ (Package)

เปนระบบทตดตงงายแตส าหรบเครองทมขนาดใหญอาจจ าเปนตองมหองเครองและระบบสงจายลมเยนโดยทวไปมประสทธภาพสงกวาระบบปรบอากาศแบบแยกสวนเหมาะส าหรบอาคารทแบงพนทเปนชนและตองการเปด-ปดใชงานอยางอสระ

โดยทวไปมประสทธภาพสงกวาระบบปรบอากาศแบบแยกสวน

ปรบอากาศแบบใชเครองท าน าเยน (Chiller)

เปนระบบปรบอากาศขนาดใหญเหมาะส าหรบอาคารทตองการปรบอากาศทงอาคารมความยงยากซบซอนในการออกแบบและตดต งมากกวาระบบอนท าใหมความจ า เ ป นต อ งม ก า รออกแ บ บทา ง ว ศ วกร รม โ ดย มสวนประกอบคอเครองท าน าเยนระบบระบายความรอนระบบทอและอนๆเปนระบบปรบอากาศทมประสทธภาพสง

เปนระบบปรบอากาศทมประสทธภาพสง

Page 9: Untitled

4 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบปรบอากาศแบบแยกสวน (Split Type) เปนระบบ

ปรบอากาศขนาดเลกโดยสวนใหญขนาดท าความเยนจะไมเกน 40,000 BTU/hr สวนประกอบของเครองปรบอากาศจะแยกเปน 2 สวนหลก คอ สวนของคอลยท าความเยนทเรยกวาคอลยเยน (Fan Coil Unit) ซงจะตดตงในพนทปรบอากาศและคอลยรอน (Condensing Unit) ซงจะมเครองอดสารท าความเยนหรอคอมเพรสเซอร (Compressor) อยภายในโดยจะตดตงอยภายนอกอาคารระหวางชดคอลยรอนและคอลยเยนจะมทอสารท าความเยนท าหนาทเปนถายเทความรอนออกจากหองปรบอากาศ

เครองปรบอากาศประสทธภาพสงเบอร 5 จากความส าเรจในการตดฉลากแสดงระดบประสทธภาพ

เบอร 5 บนตเยนประหยดไฟฟา กฟผ. ไดใชวธเดยวกนผลกดนใหเกดเครองปรบอากาศประหยดไฟฟาเนองจากเครองปรบอากาศเปนอปกรณไฟฟาทมการเตบโตสงและใชพลงงานไฟฟามากทสดโดยเฉพาะในชวงฤดรอนทงในภาค ทอยอาศยและภาคธรกจโดยมสถาบนไฟฟาและอเลกทรอนกส (สฟอ.) เปนหนวยงานทดสอบคาประสทธภาพ

ส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ไดก าหนดมาตรฐานประสทธภาพพลงงานขนต า (Minimum Energy Performance Standard (MEPS)) โดยก าหนดใหเครองปรบอากาศส าหรบหองขนาดไมเกน 8,000 และ 12,000 วตต มอตราสวนประสทธภาพพลงงานไมนอยกวา 2.82 และ 2.53 (9.6 และ 8.6 BTU/hr/W) ดงนนเครองปรบอากาศในขอบขายดงกลาวจะตองผาน มอก. 2134-2545 จงจะสามารถผลตและน าเขาเพอจ าหนายภายในประเทศได ดงนนเพอใหเกดการพฒนาและประหยดพลงงานเพมขน กฟผ. จงไดปรบ

เครองปรบอากาศ (แยกสวน) ประสทธภาพสง

ตวอยางเครองปรบอากาศ

Page 10: Untitled

5 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

เกณฑประสทธภาพเบอร 5 จากเดม คาประสทธภาพพลงงาน EER 10.6 เปน EER 11 ซงสามารถลดการใชไฟฟาไดประมาณ 5%

ตารางเปรยบเทยบเครองปรบอากาศประสทธภาพสงเบอร 5 กบ เครองปรบอากาศประสทธภาพ มอก. 2134-2545

ขนาด เปรยบเทยบประสทธภาพ

(บทย/ชวโมง/วตต) ผลการประหยดทไดตอป

บทย/ชม. ตนความเยน เบอร 5 มอก. 2134-2545 หนวย (kWh) ประมาณ (บาท)ประมาณ 12,000 1 12.24 9.6 787.25 2,582.20 18,000 1.5 11.84 9.6 1,035.81 3,397.46 24,000 2 11.76 9.6 1,340.82 4,397.88 28,000 2.33 11.50 8.9 2.397.41 7,863.51

หมายเหต: มอก. 2134-2545 คอมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมเครองปรบอากาศส าหรบหอง เฉพาะดานสงแวดลอม :ประสทธภาพพลงงาน ใหเครองปรบอากาศใชงาน 8 ชวโมง/วน คาพลงงานไฟฟาตอหนวย = 3.28 บาท / หนวย

ทมา : การไฟฟาฝายผลต

ซงนอกจากการตดฉลากเบอร 5 แลว กฟผ. ไดจ าแนกระดบประสทธภาพ เบอรอนๆ ดวย ดงน ระดบท 5 เปนระดบประสทธภาพดมาก EER ตงแต 11 ขนไป ระดบท 4 เปนระดบประสทธภาพด EER ตงแต 10.6 ขนไป แตไมถง 11 ระดบท 3 เปนระดบประสทธภาพปานกลาง EER ตงแต 9.6 ขนไป แตไมถง 10.6 การเลอกใชเครองปรบอากาศชนดแยกสวน เบอร 5 กเปนทางเลอกหนงในการเลอกใชผลตภณฑ

ประสทธภาพสง เพอประหยดพลงงาน ดงกรณศกษาตอไปน

Page 11: Untitled

6 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการเปลยนเครองปรบอากาศเบอร 5 { โรงเรยนสตรวทยา }

สภาพเดม เครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและมการใชงานสง ขนาด 33,400

BTU/hr จ านวน 5 เครอง และ 36,000 BTU/hr จ านวน 2 เครอง การปรบปรง เปลยนเปนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง เบอร 5

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

261,080 7,045 25,432 3.61

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 12: Untitled

7 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสงในขนาดทเหมาะสมและตดตงระบบควบคมการใชพลงงาน (อาคาร 1)

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม เคร องปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต า และมการใชงานส ง ขนาด

13,000 - 38,000 BTU/hr จ านวน 28 เครอง การปรบปรง เปล ยนเปนเคร องปรบอากาศ เครองปรบอากาศประสทธภาพส ง เบอร 5ขนาด

12,000 - 48,310 BTU/hr จ านวน 24 เครอง

ผลทได

เงนลงทน* )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

2,152,756 77,820 280,152 3.60

* เงนลงทนรวมการตดตงระบบควบคมพลงงาน

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 13: Untitled

8 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 3 มาตรการใชเครองปรบอากาศประสทธภาพสงในขนาดทเหมาะสมและตดตงระบบควบคมการใชพลงงาน (อาคาร 2)

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม เครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต า ขนาด 8,000 - 28,000 BTU/hr

จ านวน 34 เครอง การปรบปรง เปลยนเปนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง เบอร 5 ขนาด 8,000 - 28,000 BTU/hr

อาคาร 2 จ านวน 34 เครอง พรอมท งตดต งระบบควบคมการใชพลงงานใหกบเครองปรบอากาศ

ผลทได

เงนลงทน* )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

2,499,800 76,560 275,616 9.07

* เงนลงทนรวมการตดตงระบบควบคมพลงงาน

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 14: Untitled

9 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 4 มาตรการเปลยนเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสงทดแทนเครองเดม

{ โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม เครองปรบอากาศชนดแยกสวน มอายการใชงานมากกวา 10 ป มประสทธภาพต า มชวโมง

การเปดใชงานตอปสง ประกอบดวย อาคาร 1 จ านวน 56 ชด อาคารซกฟอก จ านวน 26 ชด และ อาคารโภชนาการ จ านวน 9 ชด

การปรบปรง เปลยนเปนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง เบอร 5 ทดแทนเครองเดม

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

3,465,100 248,589 860,117 4.03

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 15: Untitled

10 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 5 มาตรการการใชเครองปรบอากาศแบบแยกสวนประสทธภาพสงและสาธตการประหยด

พลงงาน

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ (ชอง 11) }

สภาพเดม เครองปรบอากาศแบบแยกสวน ขนาด 1 ถง 5 TR จ านวน 31 ชด พกดการตดตงรวม 110

TR และเครองปรบอากาศทมอายการใชงานมากกวา 8 ป และมประสทธภาพต าจ านวน 5 ชด มคา kW/TR เฉลย 1.73 kW/TR

การปรบปรง เปลยนเปนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง เบอร 5 และมการสาธตการประหยดพลงงาน

ไฟฟาและการปรบตงอณหภมหองใหสงขน โดยท าการตดตงมเตอรแบบดจตอล เพอวดพลงงานไฟฟาของเครองปรบอากาศจ านวน 1 ชด

ผลทได

เงนลงทน* )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

375,120 11,815 38,870 9.65

* เงนลงทนรวมการตดตงอปกรณสาธต

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 16: Untitled

11 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 6 มาตรการเปลยนเครองปรบอากาศส านกงานเปนเบอร 5

{ บรษท เจเอสแอล โกลบอล มเดย จ ากด }

สภาพเดม เครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและอายการใชงานมากกวา 10 ป

จ านวน 49 เครอง มขนาด 12,000 - 36,000 BTU/hr การปรบปรง เปลยนเปนเปลยนเครองปรบอากาศประสทธภาพสง เบอร 5

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

1,669,200 82,820 337,078 4.95

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 17: Untitled

12 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การพจารณาเลอกเครองท าน าเยน จะตองเลอกเครองท าน าเยนทมประสทธภาพสง กลาวคอ มคา COP หรอ EER สง แตทงนทงนนจะตองพจารณาถงขอดขอเสยทเหมาะสมกบลกษณะการใชงานและการตดสนใจเลอกระบบทดทสด ซงระบบอาจะมหลายประเภทดงน

ระบบปรบอากาศแบบชดหรอแพคเกจ (Package)

เปนระบบปรบอากาศทใชในอาคารธรกจขนาดเลกอาจมจ านวนหองทจ าเปนตองปรบอากาศหลายหองหลายโซนหรอหลายชนสวนประกอบของเครองปรบอากาศประกอบดวยแผงคอลยเยนคอลยรอนและเครองคอมเพรสเซอรจะรวมอยในชดแพคเกจเดยวกนโดยมทอสงลมเยนและทอลมกลบซงจะตดตงอยดานในแลวตอผานทะลออกมาตามผนงดานนอกอาคารแลวตอเชอมเขากบตวเครองปรบอากาศแพคเกจซงจะตดตงอยดานนอกอาคารทอสงลมเยน (Supply Air Duct) ท าหนาทจายลมเยนไปยงพนทปรบอากาศและทอลมกลบ (Return Air Duct) ท าหนาทน าลมเยนทไดแลกเปลยนความเยนใหกบหองปรบอากาศกลบมายงแผงท าความเยนอกครงสามารถแบงออกเปน 2 ประเภทคอ

ระบายความรอนดวยอากาศ (Packaged Air Cooled Air Conditioner)โดยปกตขนาดการท าความเยนไมเกน 30 ตนเหมาะส าหรบพนทปรบอากาศทมขอจ ากดของพนทตดตงหรอระบบน าส าหรบระบายความรอนประสทธภาพส าหรบเครองปรบอากาศแบบแพคเกจชนดระบายความรอนดวยอากาศจะอยระหวาง 1.4 - 1.6 kW/TR

ระบายความรอนดวยน า (Packaged Water Cooled Air Conditioner)ใชส าหรบระบบทตองการขนาดการท าความเยนมากประสทธภาพส าหรบเครองปรบอากาศแบบแพคเกจชนดระบายความรอนดวยน าดกวาระบายความรอนดวยอากาศโดยจะอยประมาณ 1.2 kW/TR

Chiller เครองท าความเยนขนาดใหญ

ประเภทของเครองท าน าเยน (Chiller) พจารณาจากการระบายความรอนของคอนเดนเซอร(Condenser)กมอย 2 ประเภทคอ

1. Air Cooled Water Chiller เปนเครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ 2. Water Cooled Water Chiller เปนเครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยน าแตใน

เมองไทยทแพรหลายมากคอ Air Cooled Water Chiller และ Water Cooled Water Chiller และทก าลงมาแรงและอนรกษพลงงานดวยกคอ Absorption Chiller ใชความรอนเหลอทงมาผลตความเยน Water Cooled Water Chiller แบงตามชนดของคอมเพรสเซอร

Centrifugal Screw

Scroll Reciprocating

เครองท าน าเยนประสทธภาพสง

Page 18: Untitled

13 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

Air Cooled Water Chiller คอ เครองท าน าเยนทอาศยการระบายความรอนดวยอากาศลกษณะของงานทใชเครองท าน าเยนแบบน จะเปนลกษณะของงานทมความตองการความเยนไมมากนก (มกจะไมเกน 500 ตนความเยน)ซงตองการ ความสะดวกในการตดตง และตองการลดภาระการดแลรกษาหรอจะใชในโครงการทขาดน า หรอไมมน าทมคณภาพพอจะมาใชระบายความรอนของเครองได อยางไรกตามเครองทระบายความรอนดวยอากาศกยอม ทจะกนไฟมากกวาเครองทระบายความรอนดวยน า (โดยทวไปเครองท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศกนไฟประมาณ 1.4 - 1.6 kW/TR) น าเยนจากเครองท าน าเยนจะถกเครองสบน าเยน (Chilled Water Pump) จายเขาสระบบไปยง เครองสงลมเยน ถาเครองสงลมเยนขนาดใหญมกจะนยมเรยกสนๆ วา AHU (Air Handing Unit) ส าหรบเครอง

ขนาดเลกจะเรยกวา FCU (Fan Coil Unit) โดยอณหภมน าเยนนจะอยทประมาณ 7 องศาเซลเซยส เมอใชงานผาน FCU หรอ AHU แลว จะมอณหภมสงขนเปนประมาณ 12 ๐C กจะถกสงกลบมายงเครองท าน าเยนอก ครงหนงระบบสงน าเยนนอาศยทอน าเยน (Chilled Water Pipe) มทงทอสงน าเยน (Supply Chilled Water Pipe) และทอน าเยนกลบ (Return Chilled Water Pipe) ซงจะตอง หมฉนวน เพอปองกนน าเกาะทอ (Condensation) เนองจากความเยนของทอ จะท าใหความชนทอย ในอากาศมาเกาะเปนหยดน าททอคอมเพรสเซอรทใชมกจะเปนคอมเพรสเซอรแบบลกสบหากมขนาดใหญหนอยกอาจจะมชนดทเปนสกร สวน ชนดทเปนหอยโขงจะมใชเฉพาะเครองขนาดใหญจรงๆ เทานนทออกแบบมาใชแถบตะวนออก เราจะไมเหนน ามาใชในประเทศไทย

Water Cooled Water Chiller เปนระบบปรบ

อากาศขนาดใหญบางครงเรยกวาระบบปรบอากาศแบบรวมศนยเหมาะส าหรบพนททตองการปรบอากาศทขนาดใหญมจ านวนหองทจ าเปนตองปรบอากาศหลายหองหลายโซนหรอหลายชนโดยสวนใหญจะใชน าเปนสารตวกลางในการถายเทความรอนหรอความเยนเครองท าน าเยนถอวาเปนหวใจของระบบปรบอากาศประเภทนในการออกแบบระบบปรบ

อากาศแบบใชเครองท าน าเยนนเครองท าน าเยนจะท าหนาทควบคมอณหภมของน าทเขาและออกจากเครองระเหย (Evaporator) ใหได 12 oC และ 7 oC ประสทธภาพส าหรบเครองท าน าเยนชนดระบาย

Page 19: Untitled

14 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ความรอนดวยน าดกวาระบายความรอนดวยอากาศโดยจะอยระหวาง 0.62 - 0.75 kW/TR อยางไรกตามเครองท าน าเยนชนดระบายความรอนดวยน าตองมการลงทนทสงกวา เนองจากตองมการตดตงหอระบายความรอน (Cooling Tower) เครองสบน าระบายความรอน (Condenser Water Pump) และยงตองปรบปรงคณภาพน าใหเหมาะสม เพอปองกนการสกกรอนและตะกรนในระบบทอและเครองแลกเปลยนความรอนอนเปนสาเหตท าใหประสทธภาพเครองท าน าเยนต าลง

จะพบวาส าหรบครองท าน าเยนมใหเลอกหลายประเภท ซงมขอดและขอเสยของแตละประเภทแตกตางกนตามลกษณะการใชงานดงกรณศกษาตอไปน

Page 20: Untitled

15 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการเปลยนเครองท าความเยนประสทธภาพสง

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม หอสมดปวย มการใชชลเลอร ขนาด 316 ตน จ านวน 3 เครอง เปดใชงานวนละ 1 เครอง

สลบกนตลอดเวลาทท าการเปดใหบรการเวลา 8.00 - 23.00 น. พบวาในชวงทโหลดผใชงานนอยซงสวนใหญมกจะเกดในชวงเวลาเยนและเสารอาทตยโดยการใชงานเครองในชวงดงกลาวจะท าใหประสทธภาพของชลเลอรต า

การปรบปรง เปลยนชลเลอรเปนแบบประสทธภาพสงและลดขนาดจากเดม 316 ตน เปน 250 ตนจ านวน

1 ชด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

3,200,000 123,547 405,234 7.90

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 21: Untitled

16 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการซอเครองปรบอากาศพรอมตดตง (เปลยนเครองท าน าเยนขนาด 250 ตนความเยน แทนเครองท าน าเยนขนาด 500 ตนความเยน)

{ โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม อาคาร 1 มเครองท าน าเยนประสทธภาพการท าความเยนต า ขนาด 500 ตนความเยน

จ านวน 3 ชด ซงมอายการใชงานมากกวา 15 ป โดยสลบกนเปดใชงานทก 7 วน 2 ชด อก 1 ชดช ารดเสยหาย นอกจากประสทธภาพในการท าความเยนทต าของอปกรณแลวจากการตรวจวดยงพบวาในบางชวงเวลาอาคารมความตองการภาระการท าความเยนคอนขางต า บางขณะมความตองการภาระความเยนเพยงไมถง 10% ของพกด โดยเฉพาะระหวางเวลา 21.00 - 7.00 น. สงผลใหเครองท าน าเยนตองท างานในภาวะโหลดบางสวน (Part Load) ซงมผลตอประสทธภาพในการใชพลงงาน และ อายการใชงานของอปกรณ

การปรบปรง เปลยนเครองท าน าเยนชนดประสทธภาพสงทดแทนเครองเดมขนาด 250 ตนความเยน

ส าหรบเดนในชวงความตองการภาระความเยนต า

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

4,500,000 496,990 1,719,587 2.62

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 22: Untitled

17 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 3 มาตรการการใชเครองท าน าเยนประสทธภาพสงและตดตงระบบแสดงผลการใชพลงงาน

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ(ชอง11) }

สภาพเดม เครองท าน าเยนแบบลกสบ มคา kW/TR เฉลยสงทสดประมาณ 2.085 kW/TR เปดใชงาน

24 ชวโมง การปรบปรง เปลยนใหมเปนแบบสกรขนาด 210 TR เพอน ามาใชเดนเปนหลก และตดตงมเตอรไฟฟา

แบบดจตอลเพอแสดงผลการใชพลงงานไฟฟาของเครองท าน าเยนแตละชด และเพอใชสาธตการประหยดพลงงานในกรณตางๆ โดยกจกรรมการสาธตและทดลองนนสามารถด าเนนการได 4 กรณ 1) การปรบตงอณหภมน าเยนใหสงและต า 2) การลดอณหภมอากาศเขาระบายความรอน 3) การลดหรอเ พมอตราการไหลของน าเยน 4) การใช เครองท าน าเยนประสทธภาพสงและประสทธภาพ

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

3.620,000 113,530 373,512 9.69

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 23: Untitled

18 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ตามทไดกลาวมาแลวระบบปรบอากาศทใชงานมใหเลอกหลายระบบซงมขอดและขอเสยของแตละ

ประเภทแตกตางกนตามลกษณะการใชงานซในการพจารณาเลอกใชระบบควรเหมาะสมกบการใชงานและมประสทธภาพสงสดในโครงการนไดมการเลอกใชระบบปรบอากาศ 2 ระบบ คอ District Coolingและ VRV

(Variable Refrigerant Volume) ดงรายละเอยดในกรณศกษาดงน

District cooling คอ ระบบทสงน าเยนจากแหลงผลตน าเยนจาก สวนกลางไปยงแตละอาคารเหมาะสมกบหนวยงานทประกอบดวย หลายอาคารยอยและมภาระปรบอากาศสงในระบบการท าความเยนในระบบปรบอากาศ ไดมการน าหลกการใชงานรวมนมาใชส าหรบกลมอาคารหรอเมองใหมเพอเฉลยการใชความเยนรวมกน เนองจากการใชงานตางเวลากน ท าใหสามารถลดขนาดเครองท าความเยนลงไดมาก ในบางกรณสามารถลดไดกวาคร ง ระบบน เ ร ยกว าระบบ District Coolingจะเหนไดวา หลกการใชงานรวมกน แบงกนกนแบงกนใชน จะเปนหนทางหนงในการทจะชวยประหยดพนท ประหยดคากอสราง ชวยลดบนได ลดจ านวนลฟต ลดขนาดเครองท าความเยน ลดขนาดหมอแปลงไฟฟา เพมประสทธภาพในการใชงาน และลดการใชพลงงานไดมาก

VRV (Variable Refrigerant Volume) เปนระบบทพฒนาเพอสรางจดแขงแขงกบระบบผลตน า

เยน เปนระบบทพฒนาตอเนองของระบบปรบอากาศทใชระบบควบคมดวย Inverter ในการควบคมปรมาณสารท าความเยน ประกอบกบอปกรณแยกสารความเยนและน ามน ท าใหเครองระบายความรอน 1 เครอง สามารถท างานรวมกบเครอง FCU ไดหลายเครองทมขนาดแตกตางกนและตดตงหางกนมาก เปนทางเลอกหนงทมศกยภาพในการอนรกษพลงงาน คอ เครองปรบอากาศแยกสวนแบบ Water Cooled VRV ดวยเหตผลทวาระบบ Variable

การเลอกระบบทมประสทธภาพสง (รวมศนย) ทดแทนระบบทมประสทธภาพต า

Page 24: Untitled

19 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

Refrigerant Volume: VRV คอ ระบบปรบอากาศทใชน ายาปรบอากาศเปนสอท าความเยน โดยมความสามารถในการปรบเปลยนปรมาณน ายาสารท าความเยนทคอมเพรสเซอรจะอดผานไปยง Evaporative หรอ Fan Coil Unit ไดตามความตองการ ซงในระบบ VRV นจะใชพลงงานไฟฟานอยกวาระบบ Constant Refrigerant Volume ทมปรมาณน ายาสารท าความเยนคงทตลอดเวลา ทงนจะตองมมาตรฐานการตดตงทด ระบบไฟฟาสม าเสมอ แตยงมราคาคอนขางสงกวาเครองปรบอากาศปกต 2 เทา

ระบบ Variable Refrigerant Volume: VRV

คอ ระบบปรบอากาศทใชน ายาปรบอากาศเปนสอท าความเยน โดยมความสามารถในการปรบเปลยนปรมาณน ายาสารท าความเยนทคอมเพรสเซอรจะอดผานไปยง Evaporative หรอ FCUไดตามความตองการ ซงในระบบ VRV นจะใชพลงงานไฟฟานอยกวาระบบ Constant Refrigerant Volume ทมปรมาณน ายาสารท าความเยนคงทตลอดเวลา ดงนนการเลอกใชระบบ VRV ทมการปรบเปลยนปรมาณน ายาท าความเยนจงท าใหสามารถควบคมอณหภม และความชนในพนทปรบอากาศไดดกวาระบบปรบอากาศทเปนแบบ Air Split Type ดงรป สวนการปรบเปลยนการท างานของคอมเพรสเซอรจะใชอปกรณทเรยกวา DC Inverter เพอให Reluctance DC Scroll Compressor สามารถปรบเปลยนการท างานตามภาระการท าความเยนทตองการไดดงรป

การควบคมอณหภมของ Water Cooled VRV

อปกรณ DC Inverter และ Reluctance DC Scroll Compressor ในระบบ Water Cool

Page 25: Untitled

20 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ในระบบ VRV จะมชดตดตงภายใน (Evaporative or Indoor Unit) หลากหลายใหเลอก และภายนอก (Outdoor Unit) มขนาดตงแต 77,500 - 276,000 BTU/hr ซงรปแบบพนทใชงานของอาคารสามารถตดตงทอสารท าความเยนไดยาวถง 120 เมตร และความสงถง 50 เมตร และคณลกษณะอนๆ ของระบบ VRV ทชวยลดขอจ ากดการออกแบบสถานทใหนอยลง และชวยเพมความยดหยนในการตอบสนองความตองการของอาคารไดมากขน เนองจากมอปกรณทอแบงจายน ายา(Refnet Pipe System) เปนอปกรณเสรมทท าใหสามารถเดนทอน ายาแยกทอไดเหมอนการเดนระบบทอน าประปาดงในรป

ภาพตวอยางการตดตงเครองปรบอากาศแยกสวนแบบ VRV System

ทงนการตดตงระบบ Water Cooled VRV System ในอาคารสมเดจยา-1 ทชดคอนเดนเซอร จะไมม

เสยงพดลมดง และความรอนทระบายออกมายงนอกอาคารเหมอนกบอาคารสมเดจยา -2 แตจะมหอผงลมเยนทมการตดตงระบบบ าบดน าหลอเยนโดยระบบโอโซน(Ozone) ทมตรตอสงแวดลอม และไมมคาใชจายในการใชสารเคมในการบ าบดน า สวนในระบบน าหลอเยนไดมการออกแบบใหใชอปกรณควบคมความเรวรอบ (Variable Speed Drive :VSD) ส าหรบปมน าหลอเยน (Condenser Water Pump) เพอปรบอตราการไหลน าหลอเยนใหเหมาะสมกบการระบายความรอนของชดคอนเดนเซอร (Outdoor Unit)

Page 26: Untitled

21 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงระบบปรบอากาศแบบ District Cooling

{ โรงพยาบาลกรงเทพ }

สภาพเดม รพ.ประกอบดวยอาคาร 11 อาคาร มระบบปรบอากาศทใชน าเยนอย 6 ระบบ เครองท าน า

เยนรวม 19 ชด ขนาดตนความเยนรวม 3,684 ตนความเยน ทงแบบระบายความรอนดวยอากาศ และดวยน า สมรรถนะเฉลย 1.54 kW/TR

การปรบปรง เปลยนระบบปรบอากาศเดมทมประสทธภาพคอนขางต า เปนระบบสวนกลางจายน าเยน

ใหกบทกอาคาร และเปลยนเครองท าน าเยนเปนแบบระบายความรอนดวยน าทงหมด สามารถลดการใชพลงงานในระบบปรบอากาศลงไดถง 50% และสามารถเดนระบบไดเตมประสทธภาพ พรอมทงตดตงระบบผลตน าเยนสวนกลาง (DISTRICT COOLING) ประกอบดวยเครองท าน าเยนขนาด 2,600 ตนตอชวโมง ปมสงจายน าเยน หอผงน า และตดตงทอปอนน าเยน และทอน าระบายความรอนใหม โดยในแตละอาคารยงใชทอและชดจายลมเยนเดมและเลอกใชเครองท าน าเยนชนดระบายความรอนดวยน า

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

72,700,000 6,748,556 22,742,633 3.20

หลงปรบปรง

Page 27: Untitled

22 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการปรบปรงทอสงลมเยนใหใชงานครอบคลมทกพนท { มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารชวงเกษตรศลปการ มการใชงานระบบปรบอากาศเปนเครองปรบอากาศแบบรวมศนย

พบวาบางพนทมปญหาความเยนไมพอ แกปญหาดวยการตดตงเครองปรบอากาศชนดแยกสวน ซงมประสทธภาพต ากวาระบบปรบอากาศแบบรวมศนย

การปรบปรง ท าการปรบสมดลระบบสงจายลมเยนของอาคารใหมพรอมทงออกแบบปรบปรงแกไขทอสง

ลมเยน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

1,160,000 27,290 89,513 12.96

หลงปรบปรง

Page 28: Untitled

23 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 3 มาตรการตดตง Water Cooled VRV System แทนเครองปรบอากาศแบบแยกสวนส าหรบอาคารสมเดจยา-1

{ โรงพยาบาลบานแพว }

สภาพเดม มเครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าขนาด 12,000 - 36,000 BTU/hr อาย

การใชงานมากกวา 10 ป จ านวน 49 เครอง การปรบปรง เลอกใชระบบ VRV ทมการปรบเปลยนปรมาณน ายาท าความเยนจงท าใหสามารถควบคม

อณหภม และความชนในพนทปรบอากาศไดดกวาระบบปรบอากาศทเปนแบบ Air Split Type ไดตดตงระบบ Water Cooled VRV System ในอาคารสมเดจยา-1

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

13,770,000 284,539 873,535 15.76

หลงปรบปรง

Page 29: Untitled

24 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ตามทไดกลาวมาขางตนการเลอกใชเครองปรบอากาศทมประสทธภาพสง เบอร 5 จะชวยประหยด

พลงงานลงได แตเครองปรบอากาศทมการใชงานไปนานๆ ประสทธภาพในการท างานอาจจะลดลง เนองจาก การสกหรอชนสวนอปกรณ เชน คอมเพรสเซอรและมอเตอร (Motor) หรอประสทธภาพของแกนเหลกใน มอเตอรลดลง

รวมถงการลดลงของประสทธภาพในการระบายความรอนซงเมอประสทธภาพลดลงท าให ระบบปรบอากาศตองใชพลงงานเพมมากขน ท าใหคาใชจายในเรองคาไฟเพมขน ซงจากปญหาดงกลาวสามารถเพมประสทธภาพเครองปรบอากาศใหสงขน โดยการเพมประสทธภาพในสวนของระบบระบายความรอน อกทงยงสามารถด าเนนการในสวนของระบบอนๆ ซงมแนวทางการด าเนนการ คอ

- เพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยอากาศดวยการระเหยน า - เพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยน า ดวยเทคโนโลยตางๆ - อปกรณชวยท าความสะอาดชดแลกเปลยนความรอนอตโนมต - สารท าความเยนประสทธภาพสงและเปนมตรกบสงแวดลอม - อปกรณชวยจดการสารท าความเยนเพอประหยดพลงงาน

เพมประสทธภาพเครองปรบอากาศ

Page 30: Untitled

25 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ปจจบนมเทคโนโลยทเพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยอากาศทสามารถด าเนนการไดงาย

คอการเพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยการระเหยน า โดยใชหลการในการเปลยนสถานะของน าใหกลายเปนไอเรยกวาการระเหย (Evaporation) คอ อากาศทรอนเขามาในเครอง เมออากาศรอนผานแผงท าความเยนซงมน าหลอเลยงอย น าทหลอเลยงทเกาะจะท าการดดซบความรอนจากอากาศรอนทผานเขามาเพอเปลยนสถานะของน าใหกลายเปนไอ ซงเปนทฤษฎทางธรรมชาตเปนผลท าใหอากาศมอณหภมลดลงอากาศหรอลมทผานออกมาจงมความเยนโดยปราศจากการพนละอองน า โดยอณหภมลดลงไดถง 5 ๐C

โดยระบบทนยมใชในการเพมประสทธภาพการระบายความรอนในปจจบน คอ Evaporative Cooling System (EVAP)เหมาะส าหรบ การปรบอากาศในพนทโลง อาคารขนาดใหญทมแหลงก าเนดความรอนสง สถานททมคนเปนจ านวนมาก ศนยสรรพสนคา ศนยกฬาในรม งานแสดงสนค า นทรรศการ รวมทงอตสาหกรรมการเกษตร เชน โรงเรอนปศสตว และโรงเรอนเพาะช า โดยมตนทนในการตดตงไมเกน 30% และใชกระแสไฟฟาเพยง 5 - 10% ของระบบปรบอากาศทใชคอมเพรสเซอร ระบบ EVAP เปนระบบทใชอากาศบรสทธ 100% และไมมละอองน าปะปน จงมความปลอดภยตอสขอนามย และสามารถควบคมอณหภมและความชนในพนททตองการไดด

หลกการท างานของ EVAP

ระบบทอาศยหลกการระเหยน าผานสอการระเหยน า (CelPad) ทมประสทธภาพสง เมออากาศรอนผานสอ CelPad มอณหภมต าลง เมอผสมผสานกบการออกแบบการไหลเวยนของอากาศใหเหมาะสมกบพนท จะท าใหไดอากาศบรสทธทม ค ว า ม

เยนสบาย จดเดนของระบบ EVAP คอ มประสทธภาพสงในการลดอณหภมเมออากาศภายนอกรอนและมความชนสมพทธต าสด (โดยปกตเปนเวลาตงแต 11.00 - 15.00 น.) ซงในชวงเวลาดงกลาว ระบบ EVAP จะสามารถลดอณหภมไดสงสด 8 - 10 ๐C (ทอณหภมภายนอก 35 ๐C ความชนสมพทธ 40 - 60%RH)

เพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยอากาศ ดวยการระเหยน า

Page 31: Untitled

26 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ประสทธภาพ CelPad ของระบบ EVAP

CelPad ไดรบการออกแบบใหมพนทสมผสระหวางน ากบอากาศทสงสด จงมนในไดวาระบบทประกอบดวย CelPad จะมประสทธภาพในการระเหยน า และลดอณหภมไดดทสด

CelPad ไดรบการออกแบบใหสามารถกระจายน าไปทวทกพนผวไดอยางรวดเรวและสม าเสมอ การออกแบบรองกากาศทมความลาดเอยงจะชวยใหน าสวนท เหลอจากกระบวนการระเหยไหลลงมาช าระลางฝนและสงสกปรกออกจากพนผวของ CelPad จงชวยเพมประสทธภาพในการกรองฝนละอองทปะปนมากบอากาศภายนอกไดเปนอยางด

CelPad มความแขงแรงทนทาน วสดเซลลโลสเคลอบสารเคมชนดพเศษชวยให CelPad มความสามารถในการดดซบน าไดอยางรวดเรวแตไมเปอยยย แมจะตองใชงานอยทามกลางสภาวะเปยกและแหงสลบกนเปนเวลานาน

CelPad มอายการใชงานทยาวนาน สามารถใชงานกบทกสภาพน าและสภาพอากาศ เพยงการเปลยนถายน าและท าความสะอาดทไมยงยาก อยางสม าเสมอและถกวธ

CelPad มใหเลอกใชหลายชนด ตามแตความเหมาะสมของการใชงาน นอกจากนยงสามารถสงท าพเศษเลอกสและขนาดตามทตองการได ทานจงมนใจไดวา CelPad จะเปนทางเลอกในการลดอณหภม และ/หรอ เพมความชนทเหมาะสมส าหรบทานมากทสด

ขอดขอแตกตาง 1. ประหยดพลงงาน เมอเปรยบเทยบระบบปรบอากาศทวไป ในขนาดความสามารถท าความเยนเทากน 2. คาใชจายในการบ ารงรกษาต า ระบบไมซบซอน งายตอการบ ารงรกษา ไมตองใชผวชาญทมความรเฉพาะ เมอเปรยบกบระบบปรบอากาศทวไป 3. เปนมตรตอสงแวดลอม ปราศจากสารท าความเยน CFc ไมสรางภาวะเรอนกระจกในชนบรรยากาศ ทเปนสาเหตของภาวะโลกรอน 4. สามารถออกแบบใหอาคารเปน Positive Pressure หรอ negative Pressure สรางมานอากาศปองกนสงเจอปนจากภายนอก 5. สามารถใชงานทงในอาคารปด และพนทโลงกลางแจง

Page 32: Untitled

27 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการลดอณหภมอากาศเขาระบายความรอนโดยใชน ากลนตว

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคาร 1 มเครองปรบอากาศแบบแยกสวนจ านวน 6 ชด ทสามารถลดการใชพลงงานไฟฟา

ได การปรบปรง ตดตงอปกรณระเหยน า (Cooling Pad) จ านวน 2 ชดโดยการลดอณหภมอากาศทเขา

ระบายความรอนซงจะสงผลใหก าลงงานทคอมเพรสเซอรลดลงและความเยนทไดมากขนอกทงมคา kW/TR จะลดต าลงโดยจะลดลงมาก

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

14,000 1,920 6,912 2.03

หลงปรบปรง

Page 33: Untitled

28 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการการตดตงชดสเปรยหมอกเพอระบายความรอนของชด Condenser เครอง

ท าน าเยนแบบระบายความรอนดวยอากาศ

{ โรงเรยนสวนกหลาบ }

สภาพเดม เครองปรบอากาศทมประสทธภาพต า การปรบปรง เพมประสทธภาพการระบายความรอนของน า โดยการใชละอองหมอกททอสารท าความเยน

เพอชวยลดอณหภมของสารท ความเยนใหลดลง เปนการเพมประสทธภาพการท าความเยนใหดขน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

163,000 33,146 113,029 1.44

หลงปรบปรง

Page 34: Untitled

29 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 3 ระบบระบายความรอนประสทธภาพสงท Air Cool Chiller { มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารเทพรตนวทยาโชต พบวาอณหภมของอากาศทใชระบายความรอนใหกบเครองท าน า

เยนชนดระบายความรอนดวยอากาศมคาคอนขางสงประมาณ 35 - 38 oC ถาตดระบบระบายความรอนประสทธภาพสงสามารถลดอณหภมในการระบายความรอนไดประมาณ 10%

การปรบปรง ท าการตดตงระบบระบายความรอนประสทธภาพสง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

1,260,000 94,474 309,876 4.07

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 35: Untitled

30 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา4 มาตรการตดตง Cooling Pad ทเครอง ปรบอากาศแบบแยกสวน 9 เครอง

{ GMM Grammy Place }

สภาพเดม มเครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและอายการใชงาน การปรบปรง เพมประสทธภาพของเครองปรบอากาศใหสงขนโดยตดตงแผน Cooling Pad ทงดานหนา

และดานขางของชดระบายความรอน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

291,500 25,296 100,172 2.91

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 36: Untitled

31 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การเพมประสทธภาพของเครองท าน าเยนทไดผลชดเจน คอ การใชเทคโนโลยตางๆชวยเพมประสทธภาพในการระบายความรอน ซงปญหาตางๆทท าใหประสทธภาพของเครองท าน าเยนลดลงเชน

ประสทธภาพการท างานในคอมเพรสเซอรและมอเตอรลดลง เนองจาก การสกหรอของชนสวนใน คอมเพรสเซอร และมอเตอรลดลง หรอประสทธภาพของแกนเหลกใน มอเตอรลดลง

การลดลงของประสทธภาพในการระบายความรอนในคอนเดนเซอร ระบบแลกเปลยนความรอนจะท างานไดด ตองอาศยระบบน าหลอเยนทมประสทธภาพดวย ความส าคญของระบบหลอเยนแมมจ ากดแตมกหลกเลยงไมได ปญหาทเกดขนบอยมากในคอนเดนเซอรส าหรบระบบปรบอากาศและเครองแลกเปลยนความรอน สวนมากจะเปนพวกตะกรน (Scaling) BIOLOGICAL FOULING และ CORROSION การเกดของ MICRO-ORGANISM และ ตะกรนภายในทอมกเกดขนอยเสมอหากระบบมปญหาเชนขาดการกรองทด ทอมสภาพเกามาก หรอบางครงน าทใชมสภาพไมเหมาะสม เมอตะกรนภายในทอมเพมมากขนจะท าใหเกดปญหาดงตอไปน

ประสทธภาพในการแลกเปลยน/ถายเทความรอนลดลง จากการสะสมของสงสกปรก ตะกรน ฝนและโคลน ท าใหคณภาพของน าทใชเตมเขาระบบระบายความรอนไมด เกดแบคทเรยและตะไครน าสะสมในระบบ

เมอทอเกดตะกรนมากขนเรอย ๆ จนถงจดหนงทอจะดนท าใหตองมการหยดเครองเพอท าการลาง และท าความสะอาด ตะกรน เกดขนเนองจากเกลอแรทละลายอยในน ารวมตวเกดตะกอนจบอยตามพนผวรบความรอนโดย มากเปนพวก CaCo3 MgCo3 ซงจะท าหนาทเสมอนฉนวนปองกนการถายเทความรอนท าใหเกดการสญเสย พลงงานและสงผลตอประสทธภาพในการท างานของอปกรณลดลง

การกดกรอน (Corrosion) ซงเกดไดจากสาเหตหลายประการเชน กาซออกซเจนทละลายในน า สารละลายมสภาพเปน กรด-ดาง ฯลฯ

เมอตองใชสารเคมในการลางเพมขน สารเคมกจะกอปญหาและคาใชจายในการบ าบด เพอไมใหเกด

ปญหาทางดานสงแวดลอม จะเหนวาเครองปรบอากาศ มกจะพบปญหาสวนใหญ คอ ในคอนเดนเซอรเมอใชน าไหลผานเพอระบายความรอน จงเปนสงส าคญทควรดแลรกษา เพอไมใหเกดผลกระทบตามมาในภายหลง จากปญหาขางตนจะท าใหสวนประกอบของระบบหลอเยนเสยหายและช ารดทรดโทรม นอกจากนยงท าใหประสทธภาพของระบบท าความเยนลดลงท าใหสนเปลองพลงงานเกนความจ าเปน หากมการแกไขปญหาอยางถกตอง นอกจากจะชวยเพมประสทธภาพในการระบายความรอนแลว ยงชวยในการลดพลงงานสนเปลองและยงประหยดอกดวย

เพมประสทธภาพการระบายความรอนดวยน า ดวยเทคโนโลยตางๆ

Page 37: Untitled

32 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การฆาเชอไมเพยงเฉพาะในน าดม แตยงรวมถงน าทใชในสาธารณปโภค และท ใชในการผลตในอตสาหกรรมตางๆ น าหลอความเยน และน าในสระวายน าเปาหมาย คอ การฆาเชอทเปนมตรตอสงแวดลอมและไดผลรวมทงตนทนต า น าดบโดยปกตจะไมบรสทธจากเชอโรคตางๆ ในแหลงน าผวดน จะน ามาผานกรรมวธ ดงนนการฆาเชอโรคจงมความจ าเปนอยางยง ในปจจบนการฆาเชอในน าจะเหนไดชดเจนในอตสาหกรรมตางๆ เชน อตสาหกรรมอาหาร เครองดม และยา การฆาเชอกยงมความส าคญส าหรบน าทไหลเวยนในระบบท าความเยน และระบบปรบอากาศ ในระยะนเรามกจะใหความสนใจกบการเกดเชอ Legionella ในระบบน าอนและระบบน าเยนมวธการและเทคโนโลยในการฆาเชอในน าชนดตางๆกนหลายแบบซงตางกมขอดและขอดอยของตนเอง การจะใชเทคโนโลยใดทเหมาะสมกบการประยกตใชกบงานใดขนอยกบเงอนไขและตวชวดหลายประการ โดยในปจจบนเทคโนโลยทใชในการเพมประสทธภาพในการระบายความรอนคอ

Cooling Tower Treatment Chemicals

การใชสารเคมในการบ าบดน าม 2 ประเภทหลกๆคอ Deposit Control Chemicals , Corrosion Control Chemicals

จะเปนเคมประสทธภาพสง ทสามารถแกปญหาไดทงดานตะกรน การกดกรอน และการเกาะจบ โดยจะมองคประกอบหลกเปน CARBOXYLATE/SULFONATE COPOLYMER ซงจะท าหนาทเปนสารกระจายตะกอนท าใหฝนละอองและตะกอนหนปนตางๆไมรวมกน แตจะแขวนลอยอยในระบบท าใหสามารถก าจดออกไดโดยงาย สวน Organophosphonate จะเกดเปนฟลมบางๆเคลอบผวโลหะในระบบไวท าใหไมเกดการกดกรอนตอระบบ

Microbiological Chemicals จะเปนเคมประสทธภาพสงในการก าจดและปองกนการเกดสาหราย ตะไครน าและ

แบคทเรยในระบบมองคประกอบหลกเปนสารโพลเมอรและสารประกอบ ORGANIC NITROGENOUS ซงจะไปยบยงการเจรญเตบโตของสาหราย ตะไครน าและแบคทเรย ไดดโดยเฉพาะภายในทอในถาดใตน าและมประสทธภาพสงในการก าจดและปองกนการเกดสาหราย ตะไครน าและแบคท เรยในระบบมองคประกอบหลกเปน สารประกอบ AMMONIUM BROMIDE ใชควบคมตะไครน าโดยเฉพาะบรเวนทสมผสกบแสงแดดโดยตรง เชน

• การใชคลอรน โดยการเตมกาซคลอรนหรอโซเดยมไฮโปคลอไรทลงในน า ปรมาณทใชขนอยกบขอก าหนดของการฆาเชอในน า เพอใหการฆาเชอไดผล ระยะเวลาการออกฤทธตองไมต ากวา 20 นาท ประสทธภาพของการใชคลอรน

Page 38: Untitled

33 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ขนอยกบคา pH ของน าดาง โดยเฉพาะน าทปนเปอนดวยสารอนทรยจะเกดกลนและรสทไมพงปรารถนา

• คลอรนไดออกไซด คลอรนไดออกไซดเปนสารฆาเชอทใชแทนคลอรนในงานตางๆ เพมขน ไมพงพาคา pH ของน า เนองจากคณสมบตทางเคม สารตวนไมกอใหเกดผลพลอยไดเหมอนคลอรน เนองจาก half-life ทยาวกวา จงมฤทธตกคางในการฆาเชอในน าดกวา ท าลายแผน biofilm ในระบบทอและถงเกบน าจงชวยก าจดการแพรเชอ Legionella

• การฆาเชอดวยอลตราไวโอเลต ในการฆาเชอดวยอลตราไวโอเลต จะใชแสงอลตราไวโอเลตคลนสนสองในน า นบเปนการฆาเชอโรคทได ผลและไมมผลตอคณภาพของน า

• การฆาเชอดวย Silver Ion โดยการเตม Silver Ion ในน าทความเขมขน 0.05 – 0.1 มก./ลตร สาร Silver Ion ท าหนาทเปนตวฆาเชอโรค ปจจบนนเราใชสารนเฉพาะในการฆาเชอน าดมในเรอ หรอน าดมในเขตทเกดภยพบตเทานน

• การกรองปลอดเชอ การกรองปลอดเชอจะจ ากดการใชงานดานเวชภณฑเนองจากตนทนสง กรรมวธนใชเมมเบรนกรองพเศษทมขนาดเลกกวา 0.5 ไมโครเมตร แผนเมมเบรนจะตองมการฆาเชอตามก าหนดเวลา

การใชระบบโอโซนกบระบบระบายความรอน

โอโซนเปน oxidant และสารฆาเชอทแรงทสดเหมาะส าหรบการบ าบดน า ขอดประการส าคญ คอโอโซนไมกอใหเกดผลพลอยไดทไมพงประสงค และตวมนเองสลายเปนออกซเจน ขอดอยคอมนม half-life สนและละลายน าไดนอย โอโซนไดรบความนยมมากขนส าหรบฆาเชอน าบรรจขวด และในอตสาหกรรมอาหารเครองดม และเครองส าอาง มการประยกตใชโอโซนในการบ าบดน าดม น าในสระวายน า ในสวนสตว และน าทใชหมนเวยนท าความเยน

กาซโอโซนในธรรมชาตกาซโอโซนพบมากในชนบรรยากาศของโลกในระดบความสงประมาณ 10 - 50 กโลเมตร เหนอผ ว โ ลกท เ ร ย กว า ช น สตรา โตส เ ฟย ร (Stratospheres) ซงชวยลดอนตรายจากรงส อลตราไวโอเลตจากดวงอาทตย ในธรรมชาต ก า ซ โอ โซน เก ดจากกระแสไฟฟาแรงสงในอากาศเนองจากฟาผาหรอฟา

Page 39: Untitled

34 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

แลบท าใหออกซเจนโมเลกลแตกตวเปนออกซเจนอะตอมแลวรวมกบออกซเจนโมเลกลตวอนในบรเวณใกลเคยง เกดเปนโอโซนโมเลกลวธการแตกตวของ O2โดยวธนเรยกวา Corona discharge หรอ Electric dischargeโอโซนทเกดในธรรมชาตยงเกดจากรงสอลตราไวโอเลตจากดวงอาทตยทมความยาวคลน 185 นาโนเมตรท าใหออกซเจนโมเลกล (O2) แตกตว แตโอโซน (O3) ทเกดโดยวธนมความเขมขนนอยประมาณ 0.01 - 0.10%

หลกการของเครองผลตโอโซนเครองผลตกาซโอโซนโดยทวไปจะใชหลกการของ Electric Discharge กคอสนามไฟฟาแรงสง ท าใหออกซเจนโมเลกล (O2) แตกตวเปนออกซเจนอะตอม (O) แลวรวมกบออกซเจนโมเลกลตวอน ๆ กลายเปนโอโซน (O3)

คณสมบตทโดดเดนของโอโซนการประยกตใชงานเครองก าเนดโอโซน 1. โอโซนมคณสมบตเปนสารทไวตอการท าปฏกรยาเคมทงกบสารอนทรยและสารอนนทรยได

กวางขวางโดยไมกอผลตกคางทเปนพษ 2. โอโซนมประสทธภาพในการฆาเชอโรคไดดเปนทยอมรบวาโอโซนสามารถฆาเชอโรคไดดกวา

คลอรนถง 3,125 เทา เชน

โอโซนละลายน าทความเขมขน 0.01 สวนในลานสวนฆาเชอแบคทเรยได 99% ภายใน 1 นาท

โอโซนละลายน าทความเขมขน 0.4 สวนในลานสวน ฆาเชอไวรสได 99% ภายใน 4 นาท

3. โอโซนมประสทธภาพในการสลายกลนของสารระเหยตาง ๆไดดดวยการท าปฏกรยาเคมและเปลยนโครงสรางสาร เชนโอโซนท าปฏกรยากบฟอรมาลนไดน า ออกซเจนและคารบอนไดออกไซด ดงสมการ HCHO + 2O3 -> H2O + 2O2 + CO2

4. โอโซนมประสทธภาพในการสลายความเปนพษของสารเคมดวยการท าปฏกรยาเคมและเปลยนโครงสรางสารเชนโอโซนท าปฏกรยากบไซยาไนดเปนไซยาเนท

5. โอโซนมประสทธในการออกซไดซโลหะหนกในน าเสยตาง ๆ เชนท าปฏกรยาโดยออกซไดซสนมเหลก Fe2+ เปน Fe3 + ซงตกตะกอนและกรองออกได

6. โอโซน มประสทธภาพในการสลายสใน น าทงน าเสย ไดดดวยการท าปฏกรยาเคมและ เปลยนโครงสราง

7. โอโซนมประสทธภาพในการยบยงการเจรญเตบโตของสาหรายและตะไครน า ในระบบน าหลอเยนท าใหการถายเทความรอนของระบบดขนและชวยประหยดพลงงานไดมากขน

หลกการท างานของหลอดผลตโอโซนสามารถแสดงไดโดยภาพตดขวางในรป

Page 40: Untitled

35 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบ BacComber

เพอเปนการปรบปรงคณภาพน าโดยไมใชสารเคม ซงไมกอใหเกดอนตรายตอผใชงานและยงรกษาสงแวดลอมบรเวณโดยรอบ ระบบ BacComber ซงอาศยหลกการท างานคลนแมเหลกไฟฟาผานขวอเลกโทรดแทนโลหะผสมทองแดงกบเงน โดยน าน าในระบบประมาณ 5% ผานชดคลนแมเหลกไฟฟาเพอเตมไอออนลงในน าโดยไมมการใชเคม ซงจะไปชวยชะลางคราบตะกรน ควบคมสารแขวนลอย ควบคมแบคทเรย และควบคมการเกดตะไครน าในระบบทอและคอนเดนเซอรการตดตง BacComber ในระยะแรก (ชวง 1 - 3 เดอน) จะเปนชวงปรบตวท าคณภาพน าในทอทมสงสกปรกคอนขางสงภายหลงจาก 3 เดอนไปแลว ระบบ BacComber จะท าหนาปรบคณภาพใหสมดล เพอชวยเพมประสทธภาพการถายเทความรอนใหกบเครองปรบอากาศไดขนท าใหคา Founling Factor และคา Condenser Approach Temperature ลดลง ซงมผลท าใหการใชพลงงานของ Air package unit ลดลง 7.0%

Page 41: Untitled

36 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการใช Ozone ท าความสะอาดระบบน าหลอเยน

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารชวงเกษตรศลปการใชเครองปรบอากาศแบบรวมศนย ขนาด 150 ตนจ านวน 3 เครอง

และใช Cooling Tower จ านวน 3 เครอง เชนกน ซงใชสารเคมในการปรบสภาพน า โดยเปดใชเครองครงละ 2 ชด

การปรบปรง ใชตดตงระบบโอโซนในการปรบปรงคณภาพน า เนองจากโอโซนเปนตว Oxidizing Bioside

ซงสามารถออกซไดซสารออแกนกสไดงาย สามารถใชฆาแบคทเรย ไวรส และพวกสาหรายตางๆได

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

750,000 61,790 202,671 3.70

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 42: Untitled

37 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการปรบปรงคณภาพน า Cooling Tower ดวยแบคคอมเบอร (Baccomber) { GMM Grammy Place }

สภาพเดม อาคาร GMM Grammy Place มเครองปรบอากาศแบบรวมศนย 164 ชด มการใชงานตงแต

ชน B6 ถงชน 21 ซงจากการใชงานระบบน าหลอเยนใหกบ Air package unit ชน 12 - 20 มขนาดความเยน 500 TR โดยใช Cooling Tower ขนาด 2 x 500 TRเพอระบายความรอนใหกบชดคอนเดนเซอรซงมการใชเคมบ าบดเพอควบคมคณภาพน านน เพอลดการเกดตะกรน ลดสารแขวนลอย ลดแบคทเรยและลดการเกดตะไครน าซงจะชวยลดความแตกตางระหวางอณหภมของไอรอนยงยวดของสารท าความเยนกบอณหภมของน าหลอเยนทออกจาก คอนเดนเซอรทแตกตางนอยลง

การปรบปรง ใชระบบ BacComber เพอเปนการปรบปรงคณภาพน าโดยไมใชสารเคม ซงไมกอใหเกด

อนตรายตอผใชงานและยงรกษาสงแวดลอมบรเวณโดยรอบ ระบบ BacComber ซงอาศยหลกการท างานคลนแมเหลกไฟฟาผานขวอเลกโทรดแทนโลหะผสมทองแดงกบเงน โดยน าน าในระบบประมาณ 5% ผานชดคลนแมเหลกไฟฟาเพอเตมไอออนลงในน าโดยไมมการใชเคม ซงจะไปชวยชะลางคราบตะกรน ควบคมสารแขวนลอย ควบคมแบคทเรย และควบคมการเกดตะไครน าในระบบทอและชดแลกเปลยนความรอนคอนเดนเซอร

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

890,000 470,681 1,863,896 0.48

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 43: Untitled

38 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

อปกรณท าความสะอาดเครองแลกเปลยนความรอนดวยลกบอลล (Ball Cleaning System) สามารถใชทดแทน หรอรวมกบระบบอน ๆ เชน Water softener, Magnetic treatment, ระบบแปรงชด (brushing system) การใชสารเคม ฯลฯ ทงนขนอยกบสภาพของอปกรณทเปนอยปจจบน และความเหมาะสมในการใชงาน

หลกการท างาน • ชดควบคม Computerized controller จะระบ

ถงสถานะของระบบตามทไดมการตงไวเมอเรมเดนเครองและเมอถงเวลาทตงไวใหท างาน ชดควบคมกจะเรมสงงาน

• Air valve ถกสงใหเปด ท าใหอากาศทถกอดสงมาจากเครองอดลม (Air compressor) เขาไปสชดยงลกบอลล (Injector) (5A)

• อากาศทถกอดสงมาจะท าการไลน าบางสวนออกไปทางทอตรงกลางของชดยงลกบอลล (Injector-(5A))เขาไปสชดเกบลกบอลลดวยอตราไหลประมาณ 10 ลตร วนาทและจะผลกดนลกบอลลทอยในชดเกบลกบอลใหวงผานเชควาลว (A) เขาสทอสงเขาเครองแลกเปลยนความรอน (Heat exchanger/condenser unit)

• ลกบอลลทมขนาดใหญกวาเสนผานศนยกลางของเครองแลกเปลยนความรอน (ประมาณ 1 ม.ม หรอใหญกวา) ทงหมดจะกระจายกนเขาสทอภายในเครองแลกเปลยนความรอนพรอมๆ กน และจะท าความสะอาดผนงทอไปจนถงทางออก ท าใหทอแตละเสนสะอาดปราศจากสงตกคาง จงปองกนการตกผนก (crystallization) ภายในทอ อนง เนองจากลกบอลลทใชมลกษณะยดหยนแมลกบอลลจะใหญกวาเสนผาศนยกลางของทอกจะถกดนใหเขาไปในทอไดและท า

อปกรณชวยท าความสะอาดชดแลกเปลยนความรอนอตโนมต

Page 44: Untitled

39 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ใหการถสงตกคางบรเวณภายในของทอเปนไปอยางมประสทธภาพโดยทไมท าความเสยหายแกผนงทอ

• เมอทอถกท าความสะอาดเรยบรอยแลว ลกบอลลกจะออกจากเคร องแลกเปลยนความรอนมายงชดจบลกบอลล (ball trap- (6) )

• ชดควบคม computerized controller จะสงให drain valveเปดเพอไลอากาศในชดยงลกบอลล (5A) ออกเมออากาศถกไลออก น าบางสวนจากทอบรเวณชดจบลกบอลล จะเขามาแทนทอากาศ (ดวยความเรวประมาณ 10 ลตร/วนาท โดยจะผานเขาสชดเกบลกบอลล (ball collector) ลกบอลลจะถกสงเขามาและถกบตะแกรงทบอยในชดเกบลกบอลลโดยอตโนมตท าใหสงตกคาง หรอสงสกปรกทตดอยกบลกบอลลลหลดออก ลกบอลลและสงตกคางกจะไหลเขาสชดยงลกบอลล เมอเตมแลวน าสวนเกนกบสงสกปรกกจะถกปลอยออกมาจาก drain valve เปนอนจบขนตอนการท าความสะอาด จากนนระบบท าความสะอาดดวยลกบอลล stand by เพอรอจนกวาจะถงเวลาท างานในรอบตอไป

Page 45: Untitled

40 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงอปกรณท าความสะอาดทอคอนเดนเซอรของเครองท าน าเยนดวยระบบ

Ball Cleaning (เฟส 1 2 และ 3) { ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม Cooling Tower เมอใชงานทผานมาสกระยะหนงจะเกดเมอกและตะกรนสะสมทผวทอ

คอนเดนเซอรซงสงเกตจากคาความแตกตางระหวางอณหภมสารท าความเยนดาน Dischargeและอณหภมของน าหลอเยนทขาออกจากเครองท าน าเยน หรอเรยกวาคา Condenser Approach Temperature ทมคาสงขนเรอยๆดงนนจงตองมการลางท าความสะอาดผวทอเปนประจ า ดวยการใชสารเคม เมอค า Condenser Approach Temperature ขยบสงขนจนถงคาทก าหนดตามเกณฑททางศนยฯตงไวเพอไมใหเกดการสนเปลองพลงงานและการลดลงของประสทธภาพการท างานของระบบทมากเกนไป ซงรปแบบของคา Condenser Approach Temp และคาสมรรถนะการท าความเยนของเครองท าน าเยน (kW/TR)

การปรบปรง ตดตงอปกรณท าความสะอาดทอคอนเดนเซอรของเครองท าน าเยนดวยระบบ Ball Cleaning

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

7,147,600 233,157 734,445 9.73

หลงปรบปรง

Page 46: Untitled

41 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

สารท าความเยนสารทท าใหเกดความเยนโดยการดดความรอน เมอขยายตวหรอเปลยนสภาพจาก

ของเหลวเปนไอ สารนในสภาพไอถาไดระบายความรอนออกจะคนสภาพเปนของเหลว ความหมายจากหนงสอ 1997 ASHRAE Handbook Fundamentals (American Society of Heating, Refrigerating and Air Conditioning Engineers) ไดใหความหมายของ สารท าความเยนวาหมายถง สารท างาน (working fluid) ในเครองท าความเยนและปรบอากาศระบบไอ (vapour compression cycle) หรอระบบเชงกล (mechanical compressor) และระบบดดกลน (absorption) เมอไดรบความรอนสารท าความเยนเหลวจะเปลยนสถานะกลายเปนไอ และน าความรอนไปถายเทสภายนอกท าใหสารท าความเยนเปลยนสถานะกลบมาเปน ของเหลวอกครงสารท าความเยนหลายชนดเปนตวการเพมกาซเรอนกระจกและ/หรอท าลายโอโซน สงผลใหเกดโลกรอน โดยประเมนไดจากคาของ ODP (Ozone Depleting Potential) และคาของ GWP (Global Warming Potential) โดยก าหนดคา GWP ของคารบอนไดออกไซด (CO2) เปนมาตรฐานเปรยบเทยบ คอ เทากบ 1ซงสารท าความเยนทดจะตองมคา ODP เปนศนย และ คา GWP ทต า

สารท าความเยนประสทธภาพสงและเปนมตรกบสงแวดลอม

หลกการของระบบท าความเยนแบบอดไอ

ทมาภาพ http://www.dede.go.th เอกสารเผยแพรระบบการท าความเยน (Refrigeration)

Page 47: Untitled

42 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

สมบตของสารท าความเยนทควรค านง ไดแก 1. สมบตทางเทอรโมไดนามกสและกายภาพทเหมาะสม 2. ความปลอดภย ทรวมถงความเปนพษ และความไวไฟ 3. ความเขากนไดกบวสดทใชในระบบ 4. ความเปนมตรกบสงแวดลอม (zero ODP, low GWP) 5. หาไดงายหรอผลตขนมางาย สมบตทางเทอรโมไดนามกสทตองการโดยทวไป 1. ความรอนแฝงในการกลายเปนไอ (latent heat of vaporization) สง 2. จดเดอด (boiling temperature) ต า 3. อณหภมวกฤต (critical temperature) คอนขางสง 4. ความดนในการกลายเปนไอ (vapour pressure) สงกวาความดนบรรยากาศ 5. ความดนควบแนน (condensing pressure) ปานกลาง 6. ปรมาตรจ าเพาะ (specific volume) ในสถานะแกส คอนขางต า ประเภทสารท าความเยนสามารถแบงไดหลายประเภทขนอยกบเกณฑทใช ดงน 1. แบงตามกระบวนการผลต

• Natural refrigerants เชน HC-600a (isobutane), HC-290 (propane), CO2, ammonia • Synthesis refrigerants เชน HCFCs, HFCs

2. แบงตามสมบต • Pure refrigerants เชน HCFC-22, HFC-134a • Mixture refrigerants เชน HFC-407C, HFC-410A

3. แบงตามสตรเคม • CFC (chlorofluorocarbon) ประกอบดวย คลอรน ฟลออรน และคารบอน เชน R-11 R-12 หรอ

เรยกวา CFC-11, CFC-12 • HFC (hydrofluorocarbon) ประกอบดวย ไฮโดรเจน ฟลออรน และคารบอน เชน R-407C หรอ

เรยกวา HFC-407C และ R-134a หรอเรยกวา HFC-134a ทน ามาใชแทน R-12 • HCFC (hydrochlorofluorocarbon) ประกอบดวย ไฮโดรเจน คลอรน ฟลออรน และคารบอน

เชน R-22 หรอเรยกวา HCFC-22 แตสารตวนมคลอรนผสมอยจงก าลงจะยกเลกใชภายในป 2015 • HC (hydrocarbon) ประกอบดวย ไฮโดรเจน และคารบอน เชน เชน R-290 หรอเรยกวา HC-290 • และอนๆ

Page 48: Untitled

43 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

สารท าความเยนทใชกนอยทวไปมอย 3 ประเภท 1. คลอโรฟลออโรคารบอน หรอ CFCS เชน R-11, R-12 และ R-114 2. ไฮโดรคลอโรฟลออโรคารบอน หรอ HCFCS เชน R-22 หรอ R-123 3. ไฮโดรฟลออโรคารบอน หรอ HFCS เชน R-134a สารท า ความเยนเหลานอยในกลมของฮาโลเจน ซงคอสาร ทประกอบไปดวย คลอรน, ฟลออรน, โบรมน, แอสทาทน หรอไอโอดนสารท าความเยนเชน

ไดคลอโรไดฟลออโรมเทน (R-12), โมโนคลอโรไดฟลออโรมเทน (R-22) และ R-502 ถกเรยกวา สารท า ความเยนปฐมภม เนองจากในแตละขนของการเปลยนแปลงสถานะจะมการดดซบหรอคายความรอนออกจากเนอของสสารสารท า ความเยนปฐมภม เปนค า ทถกตงขน เนองจากมพฤตกรรมทตอบสนองโดยตรงตอพนทหรอสสาร แมวาจะอยภายในระบบปด สารท า ความเยนสามารถเยนตวลงไดในระบบปด โดยอาศยการควบคมแรงดน จากนนสารท า ความเยนจะดดซบความรอนเพอใหไดอณหภม ณ จดทตองการ แตถาใหสารท า ความเยนดดซบความรอนตอไป โดยไมมการควบคมแรงดน แรงดนจะต าลงๆจนกระทงถงจดเยอกแขง สารท า ความเยนทตยภม คอสสาร ซงไดแก อากาศ, น า หรอน าเกลอ ซงถกท า ใหเยนลงจากระบบสารท า ความเยนปฐมภมสารท า ความเยนถกแบงออกไดหลายกลม โดยท The National Refrigeration Safety Code แบงสารท าความเยนออกเปนสามกลม

กลม 1 – สารท า ความเยนทปลอดภยทสด ไดแก R-12, R-22 และ R-502 กลม 2 – สารท า ความเยนทเปนพษและบางสวนตดไฟได เชน R-40 (Methyl Chloride) และ R-

764 (Sulfur Dioxide) กลม 3 – สารท า ความเยนทตดไฟได เชน R-170 (Ethane) และ R-290 (Propane) R-12 Dichloridefluoromethane (CC12 F2) ไดคลอโรไดฟลออโรมเธน

Dichloridefluoromethane มคณสมบต ไมมส และไมมกลนทความเขมขนต ากวา 20 เปอรเซนตโดยปรมาตร ในความเขมขนทมากขน จะมกลนคลายกบ Carbon Tetrachloride นอกจากนยงไมเปนพษไมกดกรอน ไมตดไฟ และมจดเดอดท –21.7 OF (-29 OC) ทความดนบรรยากาศรหสสของ R-12 คอ สขาว

R-22 Monochlorodifluoromethane (CHCIF2) โมโนคลอโรไดฟลออโรม เธน

Monochlorodifluoromethane คอ สารท า ความเยนสงเคราะหทถกพฒนาขนส า หรรบระบบท า ความเยนทตองการ Evaporating Temperature ต าๆ โดยสามารถใชกบตเยนภายในครวเรอนและระบบปรบอากาศ R-22 มคณสมบตไมเปนพษ ไมกดกรอน ไมตดไฟ และมจดเดอดเทากบ –41OF ทความดนบรรยากาศ R-22 สามารถใชไดกบคอมเพรสเซอรชนด โรตาร ลกสบ กนหอย สกร หรอชนดหอยโขง โดย R-22 นนมกจะมน าหรอความชนผสมอยดวย จ านวนหนง ดงนน จงจ าเปนตองใช Filter drier ในระบบเพอขจดน าออกจากสารท าความเยนรหสสของ R-22 คอ สเขยว

Page 49: Untitled

44 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

R-502 Refrigerant (CHCIF2/CCIF2CF3) R-502 คอ สารผสมระหวาง R-22 และ R-115 ใน

สดสวน 48.8 : 51.2 สารท า ความเยนชนดนเปนสารท า ความเยนผสม (Blend) ซงมจดเดอดทคงทสงสดและจดเดอดทคงทต าสด แตจะแสดงพฤตกรรมเปนสารผสมเนอเดยว โดยท R-502 มคณสมบตไมกดกรอน ไมตดไฟ ไมเปนพษในการใชงาน และมจดเดอดเทากบ -50 OFทความดนบรรยากาศ สารท าความเยนชนดนสามารถใชไดกบคอมเพรสเซอรชนดลกสบเทานน โดยสวนใหญแลวจะน า ไปใชกบอปกรณทเกยวกบการแชแขงอาหาร เชน ตแชแบบ walk-in โรงงานแชแขง และแปรรปอาหารทะเล รหสสส าหรบ R-502 คอ สมวงออน

R-134a Tetrafluoroethane (CH2FCF3) เตตระฟลอโรอเธน R-134a มความคลายคลงกบ R-

22 มากแตจะแตกตางกนท R-134a ไมเปนอนตรายตอชนโอโซนจงสามารถใชแทน R-22 ได มคณสมบตคอ ไมกดกรอน ไมตดไฟ และไมเปนพษ มจดเดอดเทากบ -15 OF ทความดนบรรยากาศ โดยทวไปจะใชในระบบท า ความเยนทมอณหภมปานกลาง หรอระบบปรบอากาศ เชน ระบบปรบอากาศในอาคาร รถยนต หรอตเยน รหสสส าหรบ R-143a คอ สฟาออน

R-717 Ammonia (NH3) แอมโมเนยR-717 เปนสารท า ความเยนทใชกนทวไปในอตสาหกรรม ม

จดเดอดเทากบ -28 OF ทความดนบรรยากาศดวยคณสมบตนท า ให R-717 มกถกน า ไปใชกนมากในระบบท า ความเยนทตองการอณหภมต ากวา 0 oC โดยทความดนใน evaporator ไมตองต ากวาความดนบรรยากาศ คณสมบตโดยทวไปของ R-717 คอ เปนกาซไมมส มกลนฉน มความเปนพษท า ลายระบบประสาท หากสมผสกบผวหนงโดยตรงจะท า ใหเกดแผลไหมและมความสามารถในการตดไฟไดเลกนอย รหสสส าหรบ R-717 คอสเงน

R-125 Pentafluoroethane (CHCF5) เพนตะฟลออโรอเธน R-125 คอ สารผสมทถกใชในอณหภมต าและอณหภมปานกลาง ซงมจดเดอดเทากบ –55.3 OF ทความดนบรรยากาศ คณสมบตของ R-125 คอ ไมเปนพษ ไมตดไฟ และไมกดกรอน นอกจากน R-125 สามารถน า ไปใชแทน R-502 ไดอกดวยสารท า ความเยนทงหมดทกลาวมาตางมลกษณะเฉพาะตว ดงนนจงมความส า คญมากในการเลอกใชใหตรงกบความตองการหากมการใชงานผดประเภท แลวสามารถท าใหประสทธภาพของระบบลดลงได หรออาจเกดปญหาเกยวกบอปกรณตางๆ ในระบบ

Page 50: Untitled

45 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ตารางแสดงสมบตของสารท าความเยนแตละชนด

Refrigerant Group Atmospheric life ODP GWP Safety classification

R11 CFC 130 1 4000 A1 R12 CFC 130 1 8500 A1 R22 HCFC 15 0.05 1500 A1 R134a HFC 16 0 1300 A1 R404a HFC 16 0 3260 A1 R410a HFC 16 0 1720 A1 R507 HFC 130 1 3300 A1 R717 NH3 - 0 0 B2 R744 CO2 - 0 1 A1 R290 HC < 1 0 8 A3 R600a HC < 1 0 8 A3

การออกแบบระบบท าความเยน เราสามารถเลอกใชสารท าความเยน (Refrigerant) ได หลายชนด

เชน คลอโรฟลโอโรคารบอน (Chloro fluoro carbon : CFCs) แอมโมเนยไฮโดรคารบอน (เชน โพเพน อเทน เอทลลน เปนตน) คารบอนไดออกไซด อากาศ (ภายในระบบปรบอากาศของเครองบน) และน า ดงนน วธในการเลอกใชอยางเหมาะสมจงขนอยกบสภาวะ

จากตารางจะเหนวาสารประเภท CFC และ HCFC มคา ODP และ GWP ทสงกวาสารประเภทอน สาร CFC จงถกยกเลกใชไปแลวและ HCFC ก าลงมการยกเลกตามมา ส าหรบสารประเภท HFC แมวาจะมคา ODP เปนศนยแตยงมคา GWP ทนาเปนหวง สวนสารท าความเยนธรรมชาต จ าพวกไฮโดรคารบอน แอมโมเนย คารบอนไดออกไซดแมวาจะมคาODP และ GWP ทต ากตามแตสารเหลานยงมขอดอยในดานสมรรถนะและความปลอดภยบางอยาง เชน แอมโมเนยมความเปนพษ ไฮโดรคารบอนจดตดไฟไดหรอระเบดได เปนตน อยางไรกตามการหาสารท าความเยนมาทดแทนนนตองพจารณาวาใชกบระบบเดม หรอระบบทเปลยนอปกรณใหม

สารท าความเยนตวใหมหลายชนดไดถกคดคนมาเพอทดแทนสารท าความเยนตวเดม หรอทเรยกวาสารท าความเยน CFC (R22) แตไมคอยประสบความส าเรจ เนองจากแนวโนมการพฒนาสารท าความเยนทแตกตางกนในแตละประเทศของโลกท าใหเกดสารท าความเยนทดแทนอกหลายชนดในชวงเวลาตอมา ซงบางชนดเปนสารผสมทไมเสถยร

Page 51: Untitled

46 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

สารท าความเยนชนด H134a เปนสารท าความเยนตวแรกทน ามาใชทดแทนสารท าความเยนชนด R22 แตไมเปนทยอมรบทงในตลาดผบรโภคและการคา เนองจากสารท าความเยนชนดนมแรงดนต าท าใหตองใชคอมเพรสเซอรขนาดใหญเพอใหไดคาความเยนเทาเดม ท าใหตนทนของระบบสง

สารท าความเยนชนด R407C ไดถกออกแบบขน โดยมคาการท าความเยนและแรงดนทใกลเคยงกบสารท าความเยนชนด R22 แตมสงทาทายวาจะออกแบบอยางไรใหมประสทธภาพทางพลงงานในระบบเทยบเทากบระบบทใชสารท าความเยนชนด R22 อยางไรกตาม แมวาสารท าความเยนชนด R407C จะไมใชสารท าความเยนในอดมคตแตกเปนทนยมในตลาดยโรป คณสมบตของสารท าความเยนชนดน คอ การไมท าลายชนโอโซน ชวยลดภาวะโลกรอน และสามารถใชไดกบระบบทใชสารท าความเยนชนด R22 เดมได เพยงแกไขแบบเลกนอยเทานน สวนขอดอยของสารท าความเยนชนดน คอความไมเสถยรในบางสถานะของสดสวนและคณสมบตของน ายา และประสทธภาพทลดลงเลกนอยจาก R22 อยางไรกตาม ผสงออกรายใหญหลายรายจากญปนไดรวมมอและสนบสนนทจะใชสารท าความเยนชนด R407C กบระบบปรบอากาศทสงเขาตลาดยโรป

ส าหรบตลาดญปนนน สวนใหญของตลาดมงไปยงการใชสารท าความเยนชนด R410a แทนในปจจบน สารท าความเยนชนด R410a ซงมสวนประกอบของ fluorocarbon คอสารท าความเยนลาสดทถกพฒนาขนเพอทดแทนสารท าความเยนชนด R22 สารท าความเยนชนดนเปนชนดทยอมรบในตลาดผใชระบบปรบอากาศทวโลก ในกลมประเทศเอเชย ประเทศญปนเปนประเทศแรกทใชสารท าความเยนชนดนอยางแพรหลาย เมอเปรยบเทยบกบ

ประเทศอนๆ ตามมาดวยประเทศออสเตรเลยในประเทศจนมแนวโนมการพฒนาสารท าความเยนทดแทนคอนขางชากวาประเทศอน เนองจากผผลตในประเทศยงคงนยมใชสารท าความเยนชนด R22 อย อยางไรกตาม การใชสารท าความเยนชนด R410a จะเรม แพรหลายมากขนในอนาคตจากการบงคบของกฎหมายมาตรฐานประสทธภาพทางพลงงาน มากกวา 5 ปทอตสาหกรรมคอมเพรสเซอรทวโลกไดหนมาใหความสนใจ และเปลยนมาใชสารท าความเยน R410a ซงเปนมตรตอสงแวดลอม ทดแทนสารท าความเยนชนดเดมและอาจพดไดวา สารท าความเยนชนด R410a นเปนสารท าความเยนแหงอนาคต

สารท าความเยน 417aคอสารท าความเยนทถกประดษฐขนมาเพอใชทดแทน R22 เปนสารทดแทนเดยวทสามารถถายเขาสระบบของ R22 ไดเลยโดยไมตองเปลยนน ามนคอมเพรสเซอรเปนชนด POE ในขณะทตวมนเองเปน HFC สารทดแทนสวนใหญทจะใชกบน ามนคอมเพรสเซอรชนด MO ได ลวนแลวแตเปน HCFC ทงนน และนนเองคอจดเดนของ R417a สงทตองเปลยนคอ Drier เทานน ซงจ าเปนตองใช Drier ทมความละเอยดสงเพอใหการดดซบความชนเหมาะสมกบขนาดของโมเลกลของ น ายา เพราะ R417a นนมความละเอยดมากกวา R22 ครบ เพยงเปลยนน ายาจาก R22 เปน R417a กสามารถเขาสระบบ ISO 14000 ไดแลว ขอดคอ จะประหยดงบประมาณมหาศาลตงแตการทไมตองเปลยนชดเครองปรบอากาศ ใหม ไมตองเปลยนน ามนคอมเพรสเซอรใหม อยากเปลยนเมอไรท าไดทนท ใชน ายานอยกวา R22 ถง 20% ประหยดไฟกวา R22 ถง 10%

Page 52: Untitled

47 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการใชสารท าความเยนทเปนมตรกบสงแวดลอม

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม มเครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและอายการใชงาน การปรบปรง เปลยนสารท าความเยนจาก R-22 เปน R-417a จ านวน 2 ชด เพอเพมประสทธภาพ

เครองปรบอากาศ

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

5,656 1,620 5,832 0.97

หลงปรบปรง

Page 53: Untitled

48 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบบรหารแรงดน 5 Plus เปนระบบทลดการสญเสยพลงงานในชวงรกษาระดบอณหภมทตงไวโดยการตดตงอปกรณ 5 Plus ถาเปนระบบทวไปตองแรงดนน ายาใหสมดลเพราะวาแรงดนน ายาดานคอลยรอนสงกวาแรงดนน ายาดานคอลยเยนมากท าใหตองใชเวลา 3 นาทขนไปในการปรบแรงดนน ายา แตส าหรบระบบบรหารแรงดนไมตองปรบแรงดนน ายา เพราะมการควบคมแรงดนน ายาดานคอลยรอนกบคอลยเยนเอาไว แตระบบใหปรบแรงดนน ายาดานคอมเพรสเซอร ในชวงทคอมเพรสเซอรตอ ขณะมอเตอรคอมเพรสเซอรเรมออกตว (เรมสตารท) ระบบทวไปจะเกดการกรชากของกระแสไฟฟามาก เพราะวาแรงดนน ายาดานคอลยรอนสงกวาแรงดนน ายาดานคอลยเยนมาก ประกอบกบดานคอลยรอนอณหภมสงกวาดานคอลยเยนดวย ท าใหการใชเวลา 3 นาท ในการปรบแรงดนน ายายากพอสมควร แตระบบบรหารแรงดนจะเกดการกระชากของกระแสไฟฟานอยกวา เนองจากระบบบรหารแรงดนปรบแรงดนน ายาดานคอมเพรสเซอรเทานน จงใชเวลานอยกวา

อปกรณชวยจดการสารท าความเยนเพอประหยดพลงงาน

Page 54: Untitled

49 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การท างานของระบบ

อปกรณ 5 PlusTechnology ใชหลกการท างานทางเชงกลเกยวกบการจดการบรหารแรงดนน ายาของเครองปรบอากาศคอการน าพลงงานและความดนภายในระบบของเครองปรบอากาศทสญเสยไปในชวงการตดและตอของคอมเพรสเซอรน ามาใชในการขบเคลอนกลไกการท างานของอปกรณ 5 PlusTechnology ซงจะท าหนาทรกษาความดนภายในทอน ายา ณต าแหนงการใชงานในแตละต าแหนง

ในชวงทคอมเพรสเซอรตดการท างานอปกรณ 5 PlusTechnology ยงชวยปองกนไมใหสารท าความเยนทมความรอนจากคอยลรอนไหลเขาสคอยลเยนท าใหเครองปรบอากาศยงคงสามารถท าความเยนไดตอไปอกระยะหนงเพอเปนการเพมประสทธภาพในการท าความเยนของเครองปรบอากาศในชวงทคอมเพรสเซอรตอโดยระบบจะท าความเยนเตมประสทธภาพไดเรวกวา แสดงดงรป

ระบบการท างานของอปกรณ 5 PlusTechnology

Page 55: Untitled

50 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงอปกรณประหยดพลงงาน "5 Plus Technology" ในเครองปรบอากาศแบบแยกสวนส าหรบอาคารสมเดจยา-2

{ โรงพยาบาลบานแพว }

สภาพเดม มเครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและอายการใชงาน การปรบปรง ตอตงอปกรณ 5 Plus ซงจะท าหนาทรกษาความดนภายในทอน ายา ณ ต าแหนงการใชงาน

ในแตละต าแหนงในชวงทคอมเพรสเซอรตดการท างานอปกรณ 5 Plus ยงชวยปองกนไมใหสารท าความเยนทมความรอนจากคอยลรอนไหลเขาสคอยลเยน ท าใหเครองปรบอากาศยงคงสามารถท าความเยนไดตอไปอกระยะหนง เพอเปนการเพมประสทธภาพในการท าความเยนของเครองปรบอากาศในชวงทคอมเพรสเซอรตอ โดยระบบจะท าความเยนเตมประสทธภาพไดเรวกวา การทแรงดนน ายา ณ คอมเพรสเซอรทดานทอทางสงและทอทางดดอยในสภาวะสมดลท าใหแรงดนน ายาทคอยลรอนและคอยลเยนยงคงอยในชวงทคอมเพรสเซอรสตารทการท างานครงตอไป จะท าใหเครองปรบอากาศท างานไดอยางมประสทธภาพสงสดแตใชพลงงานไฟฟาลดลง

ผลทได เงนลงทน

)บาท( ผลประหยด ระยะเวลาคนทน

)ป( (kWh) )บาท( 592,566 80,998 248,663 2.38

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 56: Untitled

51 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการตดตงอปกรณ 5Plus กบเครองปรบอากาศ

{ บรษท เจเอสแอล โกลบอล มเดย จ ากด}

สภาพเดม มเครองปรบอากาศแบบแยกสวน ทมประสทธภาพต าและอายการใชงาน การปรบปรง ตดตงอปกรณ 5Plus ส าหรบเครองทมอายการใชงานไมเกน 10 ปยกเวนบางเครองทไดมการ

ปรบปรงคอลยรอน คอลยเยนหรอคอมเพรสเซอรไปแลว และมขนาด 9,000 – 36,000 BTU/hrซงนบจ านวนรวมไดทงหมด 87 เครอง โดยจะเลอกตดตงอปกรณจรงเฉพาะเครองทมภาระโหลดมากเกนความจ าเปนเทานน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

589,112 77,119 313,876 1.88

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 57: Untitled

52 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ภาระในการปรบอากาศของระบบปรบ

อากาศจะประกอบไปดวย ความรอนทงจากภายในและภายนอกอาคาร ซง ความรอนจากภายนอกอาคาร สวนใหญเกดจากแสงอาทตยในตอนกลางวน และการรวไหลของอากาศจากภายนอกทมอณหภมสงเขาไปในอาคาร เชน การน าความรอนผานจากผนง หลงคา และกระจก ดานนอก/การน าความรอนผาน ผนงเบา เพดาน และพน ดานใน รวมถงการแผรงสความรอนจากดวงอาทตยผานกระจก และความรอนทเกดขนภายในอาคารเอง ซงสวนใหญมาจากเครองใชไฟฟาตางๆ ภายในอาคาร และผคนทใชอาคารอย เชน ความรอนจาก แสงสวางคน และสตวการรวของอากาศ รวมถงอปกรณตางๆ เชน อปกรณไฟฟา มอเตอรของเครองเปาลม เปนตน

เมอพจารณาถงแหลงทมาของความรอนของระบบปรบอากาศ จะพบวาประมาณ 60% เปนผลจากความรอนทถายเทจากภายนอกอาคาร ผานผนงทบและผนงโปรงแสงเขาสภายในตวอาคาร สวนทเหลออก40% เปนภาระความรอนทเกดขนจากภายในตวอาคารเองซงภาระความรอนจากภายนอก โดยทวไปแลวความรอนจากภายนอกสามารถถายเทเขามาภายในอาคารได 3 แบบ คอ

1. การถายเทความรอนโดยการน า (Heat transfer by conduction) คอ การถายเทความรอนทผานตวกลางหรอมวลวตถ

2. การถายเทความรอนโดยการพา (Heat transfer by convection) เปนการถายเทความรอนโดยอาศยการเคลอนตวของอากาศเปนสอกลาง

3. การถายเทความรอนโดยการแผรงส (Heat transfer by radiation) เปนการถายเทความรอนโดยการแผรงสผานอากาศหรอสญญากาศในรปคลนแมเหลกไฟฟา

การถายเทความรอนทง 3 รปแบบ ลวนเปนการถายเทผานกรอบอาคาร (ผนงอาคารและหลงคา) ทงสน โดยคาการถายเทความรอนมกจะเทยบตอพนทกรอบอาคาร (เฉพาะของหองทมการปรบอากาศ) ซงคาทไดส าหรบผนงจะเรยกวา คา OTTV สวนของหลงคาจะเรยกวา คา RTTV

OTTV = Overall Thermal Transfer Value คอ คาความรอนรวมถายเทผานผนงอาคารบรเวณหองปรบอากาศ มหนวยเปน W/m2

RTTV = Roof Thermal Transfer Value คอ คาความรอนรวมผานหลงคาอาคารบรเวณหองปรบอากาศชนบนสด มหนวยเปน W/m2

หากอาคารทมการปรบอากาศ แตกลบมการถายเทความรอนจากภายนอกผานกรอบอาคารเขามามากๆ คา OTTV และ RTTV กจะสง นนหมายถงเครองปรบอากาศกจะตองรบภาระหนกสงผลใหการใชพลงงานของอาคารนนสงขนตามไปดวย เพอเปนการอนรกษพลงงาน จงไดมการก าหนดมาตรฐานและหลกเกณฑในการ

การลดภาระความรอนจากภายนอก

Page 58: Untitled

53 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ออกแบบอาคารเกยวกบคาการถายเทความรอนผานกรอบอาคารขนมาอางอง "กฎกระทรวง ก าหนดประเภท หรอขนาดของอาคาร และมาตรฐาน หลกเกณฑ และวธการ ในการออกแบบอาคารเพอการอนรกษพลงงาน พ.ศ. 2552”ซงไดมการก าหนดคาตางๆ ตามประเภทอาคารไวดงน

คาOTTV และ RTTV ตามประเภทอาคาร

ดชน ประเภทอาคาร คาทไมควรเกน (W/m2)

ส านกงานและสถานศกษา 50 OTTV หางสรรพสนคา ไฮเปอรมารเกต 40

โรงแรม โรงพยาบาล อาคารชด 30 ส านกงานและสถานศกษา 15

RTTV หางสรรพสนคา ไฮเปอรมารเกต 12 โรงแรม โรงพยาบาล อาคารชด 10

จากตารางขางตน การก าหนดคา OTTV และ RTTV แบงตามประเภทอาคารออกเปน 3 กลมนน กเพอใหเหมาะสมกบชวงเวลาในการใชงานของอาคารแตละประเภท โดยท

- อาคารประเภทส านกงานและสถานศกษาเปนอาคารทมการใชงานหลกในชวงเวลากลางวน ซงเปนชวงเวลาทไดรบความรอนจากดวงอาทตยมากทสด ดงนน คา OTTV และ RTTV จงตองสงกวาอาคารประเภทอนๆ

- อาคารประเภทหางสรรพสนคา ไฮเปอรมารเกต เปนอาคารทมการใชงานหลกในชวงเวลากลางวนคาบเกยวไปจนถงชวงกลางคน (ตงแต 18.00 - 22.00 น.) ซงมทงชวงเวลาทไดรบความรอนจากดวงอาทตยมากทสดในชวงเวลากลางวน แตชวงกลางคนกจะไมไดรบผลจากดวงอาทตย ดงนน คา OTTV และ

RTTV จงควรต าอาคารประเภทส านกงานและสถานศกษา

- อาคารประเภทโรงแรม โรงพยาบาล อาคารชดเปนอาคารทมการใชงาน 24 ชวโมง มทงชวงเวลาทไดรบความรอนจากดวงอาทตยมากทสดในชวงเวลากลางวน แตชวงกลางคนตลอดทงคนทไมมภาระความรอนจากดวงอาทตย ดงนน คา OTTV และ RTTV จงควรจะมคาทต าทสดเมอเทยบกบอาคารประเภทอนๆ

Page 59: Untitled

54 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การลดปรมาณความรอนทผานกรอบอาคารทดทสด คอ ท าใหความรอนผานไดชาลง เพราะแทจรง

แลวเราไมสามารถหยดการถายเทความรอนได วธในการลดปรมาณความรอนทผานกรอบอาคารมดงน คอ

1. รปรางและเสนรอบรปของกรอบอาคารควรมเสนรอบรปทนอยในพนทใชสอยทเทาๆ กน เชน รปสเหลยมจตรส แตเนองจากมปจจยอนมาเกยวของ เชน ทศทางแดดและลม ดงนน อาคารรปสเหลยมผนผาทมสดสวนกวางยาวเหมาะสมจะประหยดพลงงานมากกวา

2. วางอาคารใหดานแคบหนไปทางทศทรบแดดชวงบาย คอ ทศตะวนตกหรอตะวนตกเฉยงใต 3. ท าใหกรอบอาคารไดรบรมเงา ไมวาจะเปนแผงบงแดด สวนอนของอาคาร หรอจากตนไมใหญ 4. วสดทไมสะสมความรอนและกนความรอนไดดหรอมฉนวนกนความรอนกรระหวางผนงและหลงคากบ

ฝาเพดาน ใชวสดทมผวสะทอนความรอนหรอผวทมสออน 5. เพมมวลหรอความหนาของวสด จะท าใหความรอนผานเขาสภายในไดชาลง และท าใหอณหภมในท

เดยวกนแตกตางกนได 6. ลดปรมาณการใชกระจกในดานทรบแดด ใชแสงธรรมชาตชวยสองสวาง จ ากดสวนโปรงใสของผนง

และหลงคาใหแสงอาทตยผานเขามาไดเทาทจ าเปนหรอเลอกใชกระจกอนรกษพลงงาน ซงมคณสมบตยอมใหแสงสวางผานเขามาไดมาก แตยอมใหความรอนผานเขามาไดนอย

7. ใชทวางส าหรบใหอากาศเปนตวปองกนความรอนออกไป โดยอาจท าหลงคาหรอผนงสองชน มชองวางตรงกลางใหอากาศชวยดกความรอน หรอใหอากาศระบายถายเทออกได โดยมชองเปดท าใหระบายอากาศรอบฝาชายคา ดวยการตระแนงไมโปรงหรอท าชองระบายอากาสรอนออกจทางหนาจว

8. หลกเลยงวสดปพนทเปนพนแขง (Hard scape) บรเวณภายนอกอาคาร

วธการลดปรมาณความรอนผานกรอบอาคารขางตน หลายวธเปนสงทท าไดเฉพาะอาคารสรางใหม คอตองท าตงแตขนตอนการออกแบบอาคาร หรอกอสรางอาคาร แตส าหรบอาคารเกา อาคารทไดกอสรางและใชงานมานานแลวนน การลดปรมาณความรอนผานกรอบอาคาร ทนยมใช คอ การปรบปรงกรอบอาคารตามวธการ ขอ 5 และ 6 โดยในสวนของหลงคาและผนงทบนนกมกจะท าการตดตงฉนวนกนความรอนเพมเขาไปหรอท าใหผนงอาคารมความหนามากขน สวนผนงโปรงแสงหรอประตหนาตางทเปนกระจกนน มกจะใชวธตดฟลมกรองแสง, ตดตงอปกรณบงเงา หรอเปลยนชนดกระจก จากกระจกธรรมดา เปนกระจกอนรกษพลงงาน ซงในทนจะขอแนะน าการเลอกใชฉนวนกนความรอนและกระจกอนรกษพลงงาน เพอลดความรอนทจะถายเทผานกรอบอาคาร ดงน

Page 60: Untitled

55 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ฉนวนกนความรอน

ในการเลอกใชงานฉนวนกนความรอนจะตองเลอกใหตรงกบวตถประสงคและชนดการใชงานของฉนวนความรอนคณสมบตของฉนวนกนความรอนทดนนพอสรปไดดงตอไปน

1. มน าหนกเบาและมคาความหนาแนนนอย 2. มคาการน าความรอนต าคอ ยอมใหความรอนไหลผานฉนวนไดยาก 3. มความคงทนตอแรงอดและแรงดงไดเปนอยางด 4. มอตราการดดซบความชนทต าหรอไมมเลยยงเปนการดมาก 5. มความสามารถตานทานการกดกรอนไดด 6. เปลยนรปไดยากและมความคงตวสง 7. มความทนตอการตดไฟไดด (ไมตดไฟ) 8. สามารถใชไดกบอณหภมทมชวงกวางหรอทกระดบได 9. ตดตงงายและสะดวก

ฉนวนกนความรอนประเภทตางๆ • ใยแกว หรอ ไฟเบอรกลาส มคณสมบตในการกนความรอนไดด มคาการกนไฟไดสงถง 300 ๐C

และกนเสยงไดดวยแตไมทนตอความชน

• รอควล กนความรอนเทยบเทาฉนวนใยแกว แตทนไฟไดดกวา และดดซบเสยงไดด แตไมทนตอความชน

• โฟมชนดตางๆ มคณสมบตในการกนความรอนไดด (ใกลเคยงกบฉนวนใยแกวและรอควล)และกนน าได แตไมทนตอรงสอลตราไวโอเลต (UV) และความรอนสงๆ (จดหลอมเหลวมกต ากวา 100 ๐C)

การใชฉนวนและกระจกอนรกษพลงงาน

Page 61: Untitled

56 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

• เซลลโลสกนความรอนดพอๆกบใยแกวและรอควล ตองใสสารกนไฟลามเพราะท าจากเยอไมและกระดาษ

• อลมนมฟอยล หากจะใหมประสทธภาพในการกนความรอน ตองท าใหมชองวางอากาศระหวางแผนฟอยลกบฝาเพดานไมนอยกวา 1 นว เพอเพมคาความเปนฉนวน

กระจก ขอควรพจารณา ในการเลอกใชกระจก

• ใชกระจกทมคาสมประสทธการบงแดด (Shading Coefficient : SC) ต า เพอลดปรมาณรงสอาทตย (คลนสน) ทผานกระจกเขาสภายในอาคารและเปลยนเปนความรอน (คลนยาว)

• ใชกระจกทมคาการสองผานของแสง (Light Transmittance : LT) ในชวงคลนทจ าเปนตอการมองเหน (Visible Light) สงมากพอทจะน าแสงธรรมชาตมาใชประโยชนในอาคารได (LT ไมควรนอยกวา 20%)

• ควรพจารณากระจกทมอตราสวน LSG (Light-to-Solar-Gain Ratio) สง คา LSG เปนคาทใช เปรยบเทยบปรมาณของแสงสว างกบปรมาณความรอนท ผานกระจก (LT/SC) ดงนนถากระจกมคา LSG มากกวา 1 แสดงวามแสงสวางผานเขามาภายในอาคารมากกวาความรอน และเปนกระจกทเหมาะสมส าหรบน าแสงธรรมชาตเขามาใชภายในอาคาร

Page 62: Untitled

57 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

• ใชกระจกทมคาสมประสทธการถายเทความรอนรวม (U) ต า เพอลดปรมาณความรอนทเกดจากการน า (Conduction) จากภายนอกเขาสภายในอาคาร เชน กระจก 2 ชน (Double Glazing) หรอ 3 ชน (Triple Glazing) เปนตน

• ควรเลอกวสดกระจกทมคา SHGC (Solar Heat Gain Coefficient) ต า คา SHGC เปนผลรวมของรงสอาทตยทสงผานกระจกกบสวนของรงสทถกดดซบอยภายในกระจก โดยเฉพาะอยางยงสาหรบผนงทางดานทศตะวนออก ตะวนตก และใต เพอปองกนรงสอาทตยและเพอความสบายตาของผใชงานอาคาร

• พจารณาอทธพลของอณหภมผวกระจกเมอไดรบความรอน ซงเกดจากการแผรงสเขาสภายในอาคารและมผลตอคาเฉลยของอณหภมผวโดยรอบ (Mean Radiant Temperature : MRT) ท าใหมผลตอสภาวะนาสบายของผใชอาคาร

กระจกประเภทตางๆ

• กระจกตดแสง (Tinted Glass) ลดแสงจาและความรอน ถาทองฟามดมวจะท าใหแสงสวางเขาสอาคารไดไมเพยงพอ

• กระจกดดกลนความรอน (Heat Absorbing Glass) ดดซมความรอนได 45% และถามทกนแดดใหกระจกอยในรมจะลดความรอนไดถง 75%

• กระจกเคลอบผวสะทอนแสง (Reflecting Metallic Coating) ลดทงความรอนและแสงสวาง มคา R มากกวากระจกดดกลนความรอน แตขณะเดยวกนกจะแผกระจายความรอนใหกบภายในหอง ดงนนจงเหมาะสมกบเมองหนาวมากกวา

• กระจกสองชน (Double Glazing) ลดความรอนไดถง 80% และยอมใหแสงสวางผานเขามาไดมาก ลดแสงจา ปองกน UV แตราคาคอนขางสงเมอเทยบกบกระจกชนดอนๆ เชน กระจก Heat Stop ใชกบอาคารสวนปรบอากาศ มคา SC ต า แสงสวางผานเขามาไดมาก แตความรอนผานไดนอย มคาการน าความรอนต า (เปนกระจก 2 ชน มกาซเฉอยบรรจอยตรงกลาง)

• กระจกตดฟลม Low E (Low Emissivity) หรอฟลมทมคาสมประสทธการแผรงสต า และเคลอบ Sun Protection ทมคาสมประสทธการบงแดดต า จะชวยลดความรอนเขาสอาคารไดมาก

• กระจกลามเนต ใชกบอาคารสวนไมปรบอากาศ เพอประโยชนในการน าความรอนออกสภายนอกอาคาร

“หามใชกระจกทมคาสมประสทธการสะทอนรงสอาทตย (Reflectance) เกนกวา 0.2”

Page 63: Untitled

58 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ทมา : กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน เอกสารเผยแพร ภาคอาคารธรกจ หมวดท 1 : การออกแบบอาคารประหยดพลงงาน (Passive Design for Buildings) ชดการจดแสดงท 38 : คณลกษณะของอาคาร (Building Features)

ภาพแสดงภาระความรอนทผานเขาสอาคารโดยประมาณของ

กระจกชนดตาง

Page 64: Untitled

59 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการการตดตงฉนวนกนความรอนทพนทใตหลงคา

{ โรงเรยนสวนกหลาบ }

สภาพเดม อาคารตกยาวเปนอาคารทมการปรบอากาศ แตบรเวณพนทสวนใตหลงคาไมมการตดตง

ฉนวนกนความรอน ความรอนจากภายนอกจงผานผวหลงคาเขามาสพนทปรบอากาศของอาคารไดโดยงาย สงผลใหภาระโหลดของเครองปรบอากาศสงขนรวมถงใชพลงงานมากขนตามไปดวย

การปรบปรง ตดตงฉนวนกนความรอนแบบแผนใยแกว ความหนา 2 นว โดยการตดตงจะตดประกบตอ

จากกระเบองแผนเรยบทอยบรเวณทองหลงคาเดม ฉนวนใยแกวจะชวยลดความรอนทจะถายเทเขาสตวอาคาร ท าใหภาระโหลดของเครองปรบอากาศลดลง สงผลใหเกดการประหยดพลงงาน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

1,288,245 56,815 193,739 6.65

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 65: Untitled

60 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการตดตงฉนวนหลงคาเยอกระดาษความหนา 2 นว

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม หลงคาของอาคารชวงเกษตรศลปการ (ส านกหอสมด) เปนหลงคาเหลก (Metal Sheet) และท

ฝาเพดานไมมการตดตงฉนวนกนความรอน ท าใหความรอนจากภายนอกเขาสภายในอาคารผานหลงคาเปนปรมาณมาก เปนการเพมภาระใหกบระบบปรบอากาศและสงผลใหสนเปลองพลงงาน

การปรบปรง ฉดพนฉนวนกนความรอนประเภทเยอกระดาษ (Cellulose Fiber) ความหนา 2” บรเวณพนท

ใตหลงคา Metal Sheet และ Slab คอนกรต ซงจะชวยลดปรมาณความรอนทผานเขามาในอาคารผานหลงคาลงไดเปนอยางมาก เปนการลดภาระเครองปรบอากาศและลดการใชพลงงาน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

2,060,000 56,565 185,533 11.10

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 66: Untitled

61 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา3 มาตรการปรบปรงระบบกรอบอาคารเพอลดคา OTTV และ RTTV

{ จฬาลงกรณมหาวทยาลย }

สภาพเดม กรอบอาคารเดมของอาคารมหาธรราชานสรณ ในสวนของผนงโปรงแสงเปนกระจกใสธรรมดา สวนหลงคาเปนดาดฟาคอนกรต ซงทง 2 สวนเปนจดทความรอนสามารถผานเขาไปในอาคารไดงาย เปนการเพมภาระโหลดใหกบระบบปรบอากาศของอาคาร

การปรบปรง ฉดพนฉนวนกนความรอน ชนด PU บนชนดาดฟาและทางเดนรอบบรเวณชน 7 รวมกบการเปลยนกระจก PMC LAMSAFE INSULITE Save Energy Grey Purple ซงเปนกระจกอนรกษพลงงาน บรเวณผนง ชน 1 ดานหนา, ผนงชน 1 ดานทศตะวนตกเฉยงใตและผนงชน 7 ดานหนา โดยทงฉนวนกนความรอนและกระจกประหยดพลงงานจะชวยลดภาระโหลดของระบบปรบอากาศของอาคารลงได

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

5,000,000 35,760 120,511 41.49

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 67: Untitled

62 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

อกหนงในปญหาการสญเสยพลงงาน และเปนการเพมภาระใหกบระบบปรบอากาศโดยไมจ าเปน นนคอ การรวซมและรวไหลของอากาศจากทหนงไปสอกทหนง ไมวาการรวซมนนจะมากหรอนอย กคอการสญเสย นอกจากอากาศและพลงงานทผลตผานเครองปรบอากาศจะตองสญเสยออกไปแลว การใชไฟฟาทเสยไปกคอคณคาเงนทองทเสยไปโดยเปลาประโยชนเชนกน

แนวทางในการลดการรวซมของอากาศเยน

วธทงายทสดและเปนพนฐานของวธอนๆ นนกคอ กอนทจะเรมเปดใชงานเครองปรบอากาศ เราควรตรวจสอบวาประต หนาตาง หรอชองเปดใดๆ ไดถกปดสนทเรยบรอย แนนหนา แลวหรอไม การทชองเปดทกชองถกปดไวอยางสนท ยอมเปนการปองกนไมใหอากาศเยนรวไหลออกไปยงภายนอกหรอพนททเราไมพงประสงค การท างานของเครองปรบอากาศกจะเปนไปอยางมประสทธภาพ

แตอกสาเหตทอากาศเยนไหลรวซมจาก บรเวณหนงไปสอกบรเวณหนง ซงเราสามารถตรวจสอบไดอยางงายๆ ทบรเวณประตและหนาตาง โดยเฉพาะบรเวณทกรอบบานและรอยตอตางๆ ถาผออกแบบไดมการออกแบบการใชประตหนาตางทมวสดวงกบและบานกรอบทมรอยตอหนาแนนและมรอยตอไมมาก จะท าใหอตราการเสยงตอการรวซมมต า ซงเปนการลดการพาความรอนและความชนจากบรเวณภายนอกเขาสพนทปรบอากาศ และชวยสงผลในการลดภาระการท าความเยนของเครองปรบอากาศลงถาเราพบวาในรอยตอของบานกรอบประตหรอหนาตาง สามารถปลอยใหอากาศรวซมไหลออกมาได ควรจะไดรบการซอมแซมโดยเรว ไมวาจะเปนการอดรอยรวซมตามรอยตอรอยราวหรอรอยแตกตางๆ แตถาประตและหนาตางทมอายการใชงานมานานอาจจะมอาการช ารดสกหรอทเกดจากการใชงานมานาน ดงนนการเปลยนบานกรอบดวยของใหม กจะเปนทางเลอกหนงทด

นอกจากรอยรวซมทเราตองปองกน ระวง และซอมแซมเมอพบเหนแลว ตามบรเวณขอบบานวงกบประตและใตทองของบานประต ทมกจะเปนบรเวณทส าคญทอากาศสามารถไหลรวผานจากบรเวณปรบอากาศไปสภายนอก ทเรามกจะพบเหนแตไมไดใหความส าคญ ซงควรจะมการตดตงแนวแถบปองกนอากาศรวซม (Water Strip)

การลดการรวไหลของอากาศ

บรเวณขอบหนาตางหรอประต ควรมการตดตง Weather Stripping Drop ซงจะชวยปองกนการรวไหลของอากาศ

เยนไดเปนอยางมประสทธภาพ

Page 68: Untitled

63 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การลดอตราการรวซมของอากาศเยนออกภายนอกใหนอยลง ดวยการอดรอยตอบรเวณชองทมการเดนทอผานผนงใหสนท รอยตอตางๆ เชน ตามวงกบ บานหนาตางและประตกบก าแพง ระหวางผนงกบฐานราก ระหวางก าแพงกบหลงคา รอยตอระหวางผนง หรอชองทเจาะเตรยมไวทพน ผนง หรอหลงคาส าหรบการเดนทอตางๆ ตองอดใหสนท ดวยซเมนทและซลโคน (Silicone)

การควบคมการเปด-ปดชองเปด

ชองเปดทจะกลาวถงน ไดแก ประตและหนาตาง โดยเฉพาะ “ประต” บอยครงทเราพบวาประตซงกนระหวางพนทปรบอากาศและพนทภายนอกอาคารหรอพนทไมปรบอากาศ ถกเปดคางเอาไว ท าใหอากาศเยนรวไหลออกไป เปนการสนเปลองพลงงานอนเกดจากพฤตกรรมของผใชอาคาร

วธแกปญหาทงายทสด คอ การปรบเปลยนพฤตกรรมของผใชอาคาร ดวยการสรางจตส านกในการชวยกนประหยดพลงงาน ใหตระหนกถงความสนเปลองทเกดขนจากพฤตกรรมดงกลาว และรณรงคใหปดประตใหสนททกครง แตหากวธดงกลาวยงไมไดผล กอาจจะตองพจารณาวธการควบคมการเปด-ปดประต ดวยวธกลหรออปกรณเสรมอนๆ ดงน

- ประตแบบ 2 ชน บรเวณทางเขา - ออกของหางสรรพสนคา ควรตดตง บานประตแบบ 2 ชน (Vestibule) เพอชวยลดการรวไหลของลมเยนภายในอาคารออกส ภ ายนอก ซ งจะท า ใหเคร องปรบอากาศตองท างานหนกมากข น สนเปลองพลงงานไฟฟา

อดรอยตอระหวางผนงกบวงกบหนาตางดวยซลโคน โดยตองอดใหสนท เพอปองกนการรวซมของอากาศเยน

ออกสภายนอกอาคาร

ประตทางเขาออกแบบ 2 ชน

Page 69: Untitled

64 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

- ประตหมน (Revolving Door) เปนอกแนวทางหนงในการปองกนการรวไหลของอากาศเยนออกสภายนอก จากการเปด-ปด ประต โดยเฉพาะบรเวณทางเขาหลกของอาคาร ซงมกจะมอตราการเปด-ปดประตเ พอเขาออกในปรมาณมาก ประตหมนจะปองกนการสญเสยความรอนหรอความเยนภายในอาคารออกไปนอกอาคาร และชวยลดแรงดดของอากาศ ในขณะทมการเปด-ปด ประตไดดกวาประตแบบอน แตเพอความปลอดภยในการใชงาน บานประตควรทจะท าจากวสดทกระแทกหกไดงาย ในกรณทเกดเหตฉกเฉน และในบางพนทกฏหมายจะก าหนดใหตองมประตแบบบานพบส าหรบเปนประตฉกเฉนอยตดกบประตบานหมน

- ประตเปด-ปดอตโนมต (Auto Door) ปจจบนประตนนยมใชกนอยางแพรหลาย โดยเฉพาะตามรานสะดวกซอ เชน เซเวนอเลฟเวน เปนตน สวนใหญจะเปนประตบานเลอน ทดานบนเหนอประตจะม Sensor คอยกวาดสญญาณตรวจจบ เมอมคนหรอวตถผานเขามาในระยะ Sensor มนกจะสงสญญาณไปยงชดขบเคลอนประต ใหท าการเลอนเปดประต ภายหลงจากคนผานเขาประตไปแลว หรอครบตามก าหนดเวลาทไดตงหนวงไวแลว ชดขบเคลอนกจะเลอนประตปดเองโดยอตโนมต ประตชนดนถอวาใหความสะดวกสบายตอผใชคอนขางมาก แตกมขอพงระวง เพราะหากมวตถไมพงประสงคหรอคนซงไมไดตงใจเขามาภายใน แตเดนผานเขามาในรศมท าการของ Sensor ประตกจะถก เปด-ปด บอยโดยไมจ าเปนและหาก Sensor หรอชดขบเคลอนประตเกดช ารด ประตกอาจจะถกเปดคาง ไมสามารถปดได

- การตดตงอปกรณชวยหยดประต(Door Stopper)เพอชวยปองกนไมใหประตเปดคาง หากเราสงเกตใหดจะพบวา มประตบางชนด เมอเราผลกตวบานประตจนกาง 90๐ บานประตนนกจะเปดคางแตหากผลกตวบานใหกางไมถง 90๐ บานประตนนกจะสวงตวกลบมาปดเองโดยอตโนมตและจากเหตผลทเราไม

ประตหมนซงตดตงบรเวณทางเขาหลกของอาคาร

ประตหมนซงตดตงบรเวณทางเขาหลกของอาคาร

ตวอยางอปกรณชวยหยดประต(Door Stopper)

Page 70: Untitled

65 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ตองการใหมการเปดประตคางไว เพราะท าใหอากาศเยนรวไหลออกไป เปนการสนเปลองพลงงาน เรากอาจจะใชวธตดตง Door Stopper ไวในต าแหนงทจะหยดบานประตไมใหถกผลกจนกางออก 90๐

เชน ใชปมยางยดตดไวกบพนในต าแหนงทค านวณแลววาเมอเปดประตตวบานกางได 80๐ กจะชนเขากบปมยางดงกลาว ประตกจะไมเปดคาง และสวงตวกลบมาปดโดยอตโนมต นอกจากนยงมอปกรณบานพบชนดพเศษ ทชวยใหประตสามารถสวงกลบปดอตโนมตได แมจะผลกประตจนกาง 90๐ แลวกตาม

- การตดตงมานอากาศ มานอากาศเปนตวกลางกนความเยนหรอความรอนไดเกอบทกสถานการณ ไมวาจะเปนรานคาทตองการแยกสดสวนระหวางสวนเตรยมอาหาร และสวนการใหบรการลกคาหรอจะเปนการกนความรอนและมลภาวะตางๆ จากภายนอกไมใหเขามาในอาคารหรอโรงงานอตสาหกรรมทวไป มานอากาศใชควบคกบมานรวพลาสตกได ซงท าใหประสทธภาพในการกนแมลงไดด แมจะเปดประตทงไวและชวยประหยดไฟฟา

คณประโยชนของมานอากาศ

1. รกษาความเยนในอาคารในชวงฤดรอน ปองกนความรอนในฤดรอนเขาในอาคาร

2. รกษาอากาศอบอนในอาคารในชวงฤดหนาว ปองกนความเยนในฤดหนาวเขาในอาคาร

3. รกษากลนสะอาด ปองกนแมลง ปองกนฝน กลน เหมนรนแรง และสงทปะปนมากบอากาศเขาในอาคาร

4. ไมตองใชผามาน สะดวกตอลกคาในการเชา-ออก ทศนยภาพด มความปลอดภย

การตดตงมานอากาศเหนอชองเปด (ทไมมประตปด) หรอชองประตทตองเปดคางไวตลอดเวลา จะชวยปองกนไมใหอากาศเยนไหลผานออกไปภายนอก รวมถงปองกนอากาศ

รอนไหลเขามาภายในพนทปรบอากาศได

Page 71: Untitled

66 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการลดการรวไหลของอากาศเยนจากกรอบอาคาร

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม วงกบและบานกรอบของหนาตางไมของอาคารชวงเกษตรศลปการ (ส านกหอสมด) เกดการหด

ตวและบดตว จนไมสามารถปดสนทไดดงเดม เกดเปนชองวางระหวางบานหนาตางและวงกบ สงผลใหอากาศเยนภายในอาคารรวไหลออกไปภายนอกเปนปรมาณมาก เปนการ เพมภาระใหกบระบบปรบอากาศและสนเปลองพลงงานเปนอยางมาก

การปรบปรง ท าการตดตงชดหนาตางบานเลอนอลมเนยมซอนไวดานหลงหนาตางไมเดมของอาคาร ซง

หนาตางอลมเนยมนมความคงทนไมหดตวหรอบดตว สามารถปดไดสนท ปองกนไมใหอากาศเยนรวไหลออกสภายนอก ลดภาระการท าความเยนของระบบปรบอากาศ และชวยประหยดพลงงาน นอกจากน การซอนหนาตางอลมเนยมไวดานในยงชวยรกษารปลกษณภายนอกของอาคารเกาไวไดดวย

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

776,596 22,655 74,308 10.45

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 72: Untitled

67 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการปรบปรงการเปด-ปดประตโซน Plaza

{ มหาวทยาลยอสสมชญ วทยาเขตสวรรณภม }

สภาพเดม พนทโซน Plazaของอาคาร CATHEDRAL OF LEARNING มกจะมการเปดประตคางทงไว ท าให

เกดการสนเปลองในระบบปรบอากาศ

การปรบปรง ประตบานเลอนปรบปรงดวยการตดตงประตบานเลอนชนดเปด-ปดอตโนมต ประตบานสวง แกไขโดยตดหมดยาง (Door Stopper) ทพนเพอปองกนการเปดประตคางทงไว

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

360,000 80,256 290,527 1.24

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 73: Untitled

68 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ในการปรบปรงการใชงานระบบปรบอากาศใหเกดการใชงานทมประสทธภาพและประหยดพลงงาน

นน ปจจยส าคญทจะตองค านงถงเปนอนดบตนๆ คอ “สภาวะสบาย”

สภาวะสบาย หมายถง สภาวะทอากาศมอณหภม ความเรวลม และความชนในอากาศทพอเหมาะกบการทจะท าใหรางกายมนษยรสกสบาย ไมรอนหรอหนาวเกนไป รางกายไมมเหงอ ไมมไอน าในอากาศมากเกนไปจนชนหรอนอยเกนไปจนแหง หายใจไมสะดวก อตราความเรวลมอยในเกณฑทพอเหมาะ ไมรบกวน จนรสกได

องคประกอบทเกยวของกบสภาวะสบายสามารถแบงไดเปน 2 กลม

กลมท 1 องคประกอบทเกดจากมนษย ไดแก

1. กลไกทางรางกายของมนษย (Metabolism) ซงขนอยกบพฤตกรรมของมนษย เชน การยน เดน นง นอน หรอสภาพธรรมชาตของเผาพนธ เชน สผว โครงรางกาย เปนตน ซงกลไกทางรางกายทแตกตางกนจะท าใหสภาวะสบายแตกตางกน

2. เสอผาทมนษยใชสวมใสเปนอกองคประกอบทสงผลถง สภาวะสบาย เพราะถาอากาศทรอนอบอาว แตใสเสอผาทหนา กไมท าใหเกดสภาวะสบายแกรางกายได แมวาสภาพแวดลอมจะอยใน เขตสบาย แลวกตาม

กลมท 2 องคประกอบทเกดจากสภาพแวดลอม ซงไดแก

1. อณหภมของอากาศ (Ambient Air Temperature) เปนปจจยทส าคญตอการพาและน าความรอนออกจากรางกาย เมออณหภมของอากาศสง จะท าใหการพาและการน าความรอนจากรางกายไดไมดเทาอณหภมต า

2. ความชนสมพทธ (Relative Humidity) จะมผลตอการระเหยของความชนจากรางกาย อากาศแหงจะท าใหความชนระเหยออกจากรางกายไดอยางรวดเรว

3. ความเรวลม (Wind Speed) เปนความเรวลมทผานผอยอาศย โดยลมทพดจะพาความรอนรอบตวออกไปท าใหรสกเยน นอกจากนนยงพดพาเอาความชนบรเวณผวรางกาย ซงจะชวยใหการระเหยของเหงอดขน ความเรวลมทเหมาะสมเปนสง

การปรบปรงการใชงานระบบปรบอากาศ

Page 74: Untitled

69 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ทจ าเปนในการสรางสภาวะสบาย หากความเรวลมนอยเกนไปจะท าใหผอยอาศยเกดความรสกอดอดไมมการถายเท แตถามากเกนไปจะท าใหรสกร าคาญ หรอรสกวาถกรบกวนได

4. อณหภมพนผววตถแวดลอม (Radiant Temperature) ถาอณหภมของผววตถทอยรอบตวเราต า ผววตถนนจะสามารถรบรงสความรอนทแผออกจากรางกายไดเปนอยางด ถาอณหภมของผววตถทอยรอบตวเราสง ผววตถนนจะสามารถแผรงสความรอนสรางกายไดด

ขอบเขตความสบาย (Comfort Zone)

ขอบเขตสบาย คอ ขอบเขตของสภาพอากาศในชวงระยะทท าใหรางกายมนษยอยในสภาวะสบายซงมองคประกอบหลกๆ 3 ตว ทตองค านงถง ไดแก อณหภมอากาศ ความชนสมพทธ และความเรวลม

อณหภมและความชนสมพทธกบขอบเขตความสบาย

- สมาคมวศวกรรมระบบปรบอากาศแหงสหรฐอเมรกา หรอ ASHRAE ไดก าหนดขอบเขตความสบายเอาไว ดงน

ชวงอณหภม 20 - 26 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธรอยละ 20 - 80

- บารซ จโวน (Baruch Givoni) ไดก าหนดขอบเขตความสบายในเขตรอน-ชน ไวดงน

ชวงอณหภม 24 - 32.5 องศาเซลเซยส ความชนสมพทธ 50 – 80%

คาของ ASHRAE นนมาจากการทดสอบในสภาพแวดลอม รวมถงลกษณะการแตงกายของคนในประเทศแถบหนาว ซงหากมาน ามาเปรยบเทยบกบคนในประเทศแถบรอนชนแลว ชวงขอบเขตความสบายของประเทศแถบรอนชนจะสงกวาของประเทศในแถบหนาว ความเรวลมกบขอบเขตความสบาย

โจเซฟ เคดาร และคณะไดส ารวจขอบเขตความสบายของคนไทย (ดงแสดงในตาราง) โดยก าหนดระดบความเรวลมในการทดสอบตงแต 0 - 3 เมตร/วนาท ทสงผลตอการยอมรบความสบายของคน ณ สภาพอากาศในชวงตางๆ พบวา การยอมรบความสบายในพนททไมมการปรบอากาศมชวงใกลเคยงกบขอบเขตความสบายทก าหนดโดย บารซ จโวน (Baruch Givoni) ทกลาวไปแลวขางตน

Page 75: Untitled

70 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ตารางแสดงขอบเขตความสบายของประเทศไทยโดยใชลมธรรมชาต อณหภม ( องศาเซลเซยส ) ความชนสมพทธ (รอยละ) ความเรวลม (เมตรตอวนาท)

22.0 – 29.5 20 - 80 0.00 – 0.25 29.5 – 30.7 20 - 80 0.25 – 0.50 30.7 – 32.5 20 - 80 0.50 – 1.00 32.5 – 34.0 20 - 80 1.00 – 1.50 34.0 -36.0 20 - 80 1.50 – 2.00 36.0 – 36.5 20 - 80 2.00 – 3.00

ทมา : โจเซฟ เคดาร และคณะ (Journal of Architectural/Planning Research and Studies, Volume 3, 2005)

แตโดยทวไปการรบรตอการเคลอนไหวของลมตามธรรมชาตหรอทเกดจากลมพดทท าใหเกดความรสกเยนลงนน ขนอยกบอตราความเรวลม โดยมนษยจะรสกเยนลง 0.4 องศาเซนตเกรด เมอความเรวลมเพมขน 1 กโลเมตร/ชวโมง หรอประมาณ 0.25 เมตร/วนาทซงในสภาวะทวไปนน ความรสกตออตราความเรวลมจะเปนดงน2

0.00 – 0.25 เมตร/วนาท จะไมรสกหรอสงเกตได 0.25 – 0.50 เมตร/วนาท รสกสบาย 0.50 – 1.00 เมตร/วนาท รสกสบายโดยสามารถรบรวา มการเคลอนไหวของอากาศ 1.00 – 1.50 เมตร/วนาท รสกมลมพดเลกนอยจนถงรสกถกรบกวนได > 1.50 เมตร/วนาท รสกวาถกรบกวน

อยางไรกตามในประเทศทอยในเขตรอนชน อตราความเรวลม 1 เมตร/วนาท เปนความเรวลมทรสกสบายตวและเปนความเรวลมทยอมรบได แตถาเกน 1.5 เมตร/วนาท จะรสกวาถกรบกวนและกระดาษหรอวตถเบาๆ อาจปลวได ประเดนทตองการจะชใหเหน คอ การใชงานระบบปรบอากาศ ไมจ าเปนจะตองตงอณหภมไวท 25 องศาเซลเซยสเสมอไป โดยหากดจากขอบเขตความสบายของคนในประเทศแถบรอนชนทก าหนดโดย บารซ จโวน (Baruch Givoni) และขอมลจากโจเซฟ เคดาร และคณะ จะพบวาอณหภมในชวงขอบเขตความสบายของคนไทย มชวงกวางไปถงกวา 30 องศาเซลเซยสดงนนการเพมอณหภมของเครองปรบอากาศใหสงขนเปน 26 หรอ 27 องศาเซลเซยสเรากยงสามารถไดรบสภาวะสบาย เพยงแตจะตองเพมความเรวลมใหเหมาะสม (อาจจะใชการเปดพดลมชวย) สวนการเพมอณหภมเครองปรบอากาศจะชวยท าใหเครองปรบอากาศท างานนอยลง ชวยใหเกดการประหยดพลงงาน

อางอง มาลน ศรสวรรณ, รายงานการวจยความสมพนธของทศทางกระแสลมกบการเจาะชองเปดทผนงอาคารส าหรบภมอากาศรอนชนในประเทศไทย, 12-16.

Auliciems. A and Szokolay, Thermal Comfort (Australia : The University of Queensland Printery,1997), 14.

Page 76: Untitled

71 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงระบบควบคมอณหภมส านกงานใหเหมาะสมกบภาระ (Digital Temperature Control)

{ GMM Grammy Place }

สภาพเดม สวนหนงของอาคาร GMM Grammy Place ใชเครองปรบอากาศแบบ Air Package Water

Cooled ซงใชการปรบตงอณหภมแบบ manual ท าใหเครองปรบอากาศท างานไมสมพนธกบภาระการท าความเยน ผใชอาคารรสกไมสบายตว และเปนการสนเปลองพลงงาน

การปรบปรง ตดตงอปกรณตรวจวดอณหภมเพอสงสญญาณใหCompressor ของ Air Package Water

Cooled ท างานแปรผนไปตามภาระการท าความเยนไดซงจะชวยเพมประสทธภาพการท างาน, ของเครองปรบอากาศ, ชวยประหยดพลงงานไฟฟาและชวยใหเกดสภาวะนาสบายกบผใชอาคาร

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

1,551,500 239,930 950,122 1.63

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 77: Untitled

72 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 2 มาตรการปรบตงอณหภมหองใหสงขนโดยตดตงพดลมโคจร

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ (ชอง 11) }

สภาพเดม หองพกนกขาวชนลาง ของอาคารสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย มผใชงานจ านวนมาก

ประกอบกบความเรวลมภายในหองต า สงผลใหตองปรบอณหภมของเครองปรบอากาศใหต าถง 24 ๐C จงจะเกดสภาวะสบาย ซงการปรบลดอณหภมเครองปรบอากาศลง เทากบเปนการเพมการใชพลงงานใหกบเครองปรบอากาศ

การปรบปรง ตดตงพดลมโคจรในพนทดงกลาว เพอเพมความเรวของอากาศภายในหอง ซงจะท าใหสามารถ

ปรบเพมอณหภมของเครองปรบอากาศใหสงขนเปน 26 ๐C ได ชวยลดการใชพลงงานของเครองปรบอากาศ โดยทผใชงานในพนทยงคงรสกสบาย

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

31,500 41,657 137,469 0.23

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 78: Untitled

73 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 3 มาตรการการปรบสภาพความสบายของหองเรยนโดยไมไดใชระบบปรบอากาศ

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคาร 1 มหองเรยนทไมใชเครองปรบอากาศจ านวน 8 หอง แตละหองตดตงพดลมเพดาน

ขนาด 48 นว จ านวน 4 ชด ถงแมจะการตดพดลมเพดานจะชวยใหเกดสภาวะนาสบายในหองได แตจากการพจารณา พบวา ก าลงไฟฟาเฉลยของพดลมเพดานคอนขางสงโดยมคาอยท 113.48 วตต/ชด ทางโรงเรยนจงมองวา นาทจะหาทางลดการใชพลงงานไฟฟาในสวนของพดลมเพดานลงใหได โดยทยงคงสภาวะนาสบายเอาไวไดดวย

การปรบปรง เปลยนพดลมใหมเปนพดลมโคจรขนาด 16 นว ซงใชก าลงไฟฟาประมาณ 50 วตต/ชด และ

เพอใหอากาศภายในหองมอณหภมลดลงและเกดการหมนเวยนจะท าการตดตงพดลมทผนงเพมอกหองละ 2 ชด คาดวาจะชวยลดอณหภมอากาศภายในหองเรยนลงได 2 oC โดยไมตองตดตงระบบปรบอากาศซงตองใชพลงงานทสงมาก

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด* ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

448,000 3,339 12,021 37.27

* ไมไดเปรยบเทยบกบการใชเครองปรบอากาศ แตพจารณาเปรยบเทยบกบพดลมทมอยเดม

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 79: Untitled

74 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบการสงจายลมเยนของระบบปรบอากาศ (Ventilation) ในระบบปรบอากาศ สวนส าคญใน

การท าใหการควบคมอณหภมของระบบปรบอากาศเปนไปอยางมประสทธภาพ ไดแก ระบบการหมนเวยนของอากาศ หากระบบหมนเวยนอากาศทออกแบบและตดตง ไมถกตอง อาจท าใหเกดการสญเสยพลงงานหรอคณภาพของอากาศ โดยทวไประบบการหมนเวยนของอากาศทใชงานมอย 2 ระบบ คอ ระบบหมนเวยนอากาศภายในหองส าหรบระบบปรบอากาศแบบไมมทอสงลม

ระบบนโดยสวนใหญจะเปนเครองปรบอากาศแบบแยกสวน หรอตดตงในพนทปรบอากาศ โดยอากาศภายในพนทจะถกพดลมดดหมนเวยนมายงแผงคอลยเยน แลวสงกลบไปยงหองปรบอากาศอกครง สวนการระบายอากาศเพอเพมคณภาพอากาศภายในจะใชพดลมดดระบายอากาศออกไปทงยงนอกหอง และมการเตมอากาศใหมโดยอาศยการแทรกซมของอากาศตามจดตางๆ เชน ขอบประต หนาตาง หรอการเปด-ปดประต ระบบหมนเวยนอากาศภายในหองส าหรบระบบปรบอากาศแบบมทอสงลม

ระบบนโดยสวนใหญจะใชกบระบบปรบอากาศขนาดใหญทใชเครองสงลมเยนและระบบทอสงลมเยน โดยอากาศภายในพนทปรบอากาศ จะถกพดลมดดหมนเวยนมายงแผงคอลยเยนของเครองสงลมเยนผานทางทอลม ในขณะเดยวกนอากาศหมนเวยนจะมการเตมอากาศใหมจากภายนอกผสมเขาไปบางสวนเพอเพมคณภาพอากาศ แลวสงกลบไปยงหองปรบอากาศ ระบบการสงจายลมเยน (Air Handling System)

ระบบปรบอากาศขนาดใหญส าหรบอาคารภาคธรกจ ซงใชระบบปรบอากาศแบบเครองท าน าเยนนน จะมเครองสงลมเยนเปนอปกรณทใชในการสงผานความเยนจากน าเยนใหกบอากาศ น าเยนทได จากเครองท าน าเยนจะถกจายไปตามทอน าเยน (Chilled Water Supply) ไปยงระบบสงจายลมเยน (Air Handling Unit) หรอ AHU ทตดตงอยใกลกบพนทปรบอากาศ เครองสงลมเยนจะท าหนาทลดอณหภมอากาศเตมจากภายนอก (Fresh Air) และอณหภมอากาศทหมนเวยนไหลกลบ (Return Air) ใหอยในสภาวะทควบคมโดยอากาศจะถกดดดวยพดลม (Blower) ผานแผงคอลยน าเยน (Cooling Coil) ซงตดตงอยภายในเครองสงลมเยน โดยมวาลวควบคมปรมาณน าเยนตามความตองการของภาระการท าความเยน อากาศเยนทไหลผานแผงคอลยเยนจะไหลไปตามระบบทอสงลมเยน (Air Duct System) ไปยงพนทปรบอากาศ

การปรบตงอตราการเตมอากาศ (Fresh Air) ใหเหมาะสม

Page 80: Untitled

75 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

การควบคมคณภาพอากาศ ปรมาณลมทหมนเวยนในระบบปรบอากาศโดยทวไป จะอยในชวง 12 - 15 เทาของปรมาตรหอง/

ชม. และปรมาณอากาศบรสทธ (Fresh Air) ทเขามาผสมจะอยในชวง 10 - 15% ของปรมาณลมหมนเวยนน ขนกบลกษณะ การใชงาน เชน ความหนาแนนของคน และหากเปนรานอาหารหรอหองประชมกจะมากขนนอกจากการน า Fresh Air เขามาทวานแลว ยงมการระบายอากาศเสยทง (Exhaust Air) จากหองน า, หองครว, หองทมการสบบหร, Pantry, หองเกบของ เพอปองกนกลนรบกวน ปรมาณอากาศเสยจะนอยกวาปรมาณ Fresh Air อยบาง ทงนเพราะโดยทวไปหองปรบอากาศจะพยายามรกษาความดนใหภายในหองสงกวานอกหอง เปนการปองกนไมใหฝนและความชนเขาไปไดโดยงาย

ในการควบคมคณภาพอากาศในอาคาร (Indoor Air Quality) นอกจากการน า Fresh Air เขามาผสมดงกลาวแลว ยงมการกรองอากาศโดยใชแผงกรองอากาศ (Air Filter) ซงตามเครองปรบอากาศทวไป ไมวาจะเปนเครองแบบหนาตาง แบบแยกสวน กมทงนน ในระบบปรบอากาศแผงกรองอากาศนจะอยท แผงคอลยเยน (FCU) หรอ เครองสงลมเยน (AHU) หรอ ในระบบทอลมกลบ เพอท าหนาทกรองฝนละอองในอากาศเมอฝนมาจบทแผงกรองอากาศแลว กจะตองเปลยนหรอถอดออกมาลาง แลวแตวาจะใชแผงกรองอากาศชนดไหน ระบบการควบคมปรมาณการจายลมเยน

ระบบการควบคมปรมาณการจายลมเยนของระบบปรบอากาศทใชงานกนสวนใหญจะมอย 2 ระบบคอ

ระบบปรบอากาศชนดปรมาตรอากาศคงท (Constant Air Volume System, CAV) โดยปรมาณลมเยนทสงออกจากชดสงลมเยน (AHU ) เขาสบรเวณปรบอากาศโซนตาง ๆ มปรมาณลมเยนจายคงท ไมแปรเปลยนตามภาระความรอนทเกดขนในบรเวณปรบอากาศนนๆ เพยงแตจะปรบเปลยนอณหภมลมเยนสงออกเพอคงสภาวะอณหภมหองใหเหมาะตามทตองการ ทงนโดยอาศยเทอรโมสแตทเปนตวควบคมอณหภมภายในบรเวณปรบอากาศ

ระบบปรมาณลมจายคงท (Constant Air Volume)

Page 81: Untitled

76 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบปรบอากาศชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยน (Variable Air Volume System, VAV) โดยปรมาณลมเยนทสงออกจากชดสงลมเยนเขาสบรเวณปรบอากาศโซนตาง ๆ สามารถแปรเปลยนไดตามภาระความรอนทเกดขนในบรเวณปรบอากาศโซนนน ๆ สวนอณหภมภายในบรเวณปรบอากาศแตละโซนควบคมใหคงท เมอภาระการท าความเยนสงขนอณหภมของหองจะสงขนกวาคาทตงไวทเทอรโมสตท เทอรโมสตทจะสงสญญาณไปยงชดควบคมกลองปรบปรมาณลม (VAV Box) ใหเปดวาลวปรบปรมาณลม (Damper) เพอปรบปรมาณลมใหมากขน เปนผลท าใหความดนสถตยในทอลมลดต ากวาคาทก าหนด อปกรณควบคมจะสงสญญาณไปสงใหชดปรบความเรวรอบมอเตอร (Variable Speed Drive, VSD) เพอท าการปรบความเรวรอบของมอเตอรพดลมใหสงขนจนคาความดนสถตยกลบมาทคาเดม ในทางตรงกนขามหากภาระการท าความเยนลดลงกลองปรบปรมาณลม (VAV Box) ใหปดวาลวปรบปรมาณลม (Damper) เพอปรบปรมาณลมใหนอยลง เปนผลท าใหความดนสถตยในทอลมเพมสงกวาคาทก าหนด อปกรณควบคมจะสงสญญาณไปสงใหชดปรบความเรวรอบมอเตอร (Variable Speed Drive, VSD) ท าการปรบความเรวรอบของมอเตอรพดลมใหลดลงจนคาความดนสถตยกลบมาทคาเดม

การตดตงระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยน ระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศคงทนนมขอเสยคอถาปรมาณความตองการความเยน

ลดลงจะไมสามารถควบคมความชนภายในหองไดตามตองการ ความชนจะสงขนและควบคมใหอยในชวงความสบายหรอ Comfort Zone ท าไดชา และเมอมภาระความรอนจากแสงอาทตยจะท าใหโซนทตดหนาตางมอณหภมสงกวาโซนอนๆ สวนขอไดเปรยบของระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยน คอแทนทจะปรบอณหภมลมจายเพอใหไดตามความตองการแตจะใชวธปรบปรมาณลมจายโดยอณหภมคงท ซงหากความตองการปรมาณลมเยนลดลงพดลมทเครองสงลมเยนสามารถลดรอบลงได ท าใหประหยดพลงงาน หรอในกรณทมภาระความรอนจากภายนอก ระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยนจะรกษาอณหภมใหคงทไดในทกบรเวณทปรบอากาศ

ระบบปรมาณลมจายแปรเปลยน (Variable Air Volume)

Page 82: Untitled

77 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ส าหรบการจดระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยน ทอสงลมเยนประธานเดนออกจากชดสงลมเยนจากนนลมเยนจากทอสงลมเยนประธานจะจายเขาทอแยกยอย เพอสงลมเยนเขาสบรเวณปรบอากาศโซนตางๆ ตามพนทใชสอยโดยผานกลองปรบปรมาณลม (VAV Box) ภายในตว VAV Box จะมวาลวปรบปรมาณลมหรอแดมเปอร ซงสามารถปรบตวเองไดในลกษณะทปรมาณลมเยนทจายเขาสบรเวณปรบอากาศ แตละโซนสามารถปรบเปลยนไดตามภาระความรอนทเกดขนรวมในแตละโซนนนๆ เทอรโมสตทของหองทตดตงในแตละโซนจะควบคมแดมเปอรใน VAV boxes ของแตละโซนตวมนเอง เพอคงอณหภมหองทตงไวใหไดตามทตองการ

ระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยนทม VAV Box

ระบบการสงจายอากาศเยนชนดปรมาตรอากาศแปรเปลยนทไมจ าเปนตองม VAV Box

Page 83: Untitled

78 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ระบบสงจายลมเยนทมประสทธภาพ ระบบสงจายลมเยนทมประสทธภาพจะประกอบไปดวยปจจยการออกแบบ ตดตงและเลอกใชอปกรณ

ทประสทธภาพสงดงน ระบบทอจายลม

การตดตงระบบทอลมทงลมจายและลมกลบควรทจะตดตงทอทคอนขางตรง ลดจ านวนทอโคงใหมากทสด และทอตรงไมควรยาวมากจนเกนไป เพอลดแรงดนตกครอมในระบบปรบอากาศ

หวจายลม ตดตงหวจายลมทมความดนตกครอมนอยและมการกระจายลมทด

ระบบปรบปรมาตรการไหลของลม (VAV) ตดตงระบบปรบปรมาณลมอตโนมต ซงจะควบคมปรมาณลมใหสมพนธกบภาระความเยนท ตองการในแตละพนท

โถงสง ใชประโยชนจากโถงสงเพอระบายอากาศรอนออกจากอาคารโดยการลอยตวตามธรรมชาต

พดลมประสทธภาพสง เลอกใชมอเตอรและพดลมประสทธภาพสง

ระบบปรบปรมาณอากาศจากภายนอก ใชระบบตรวจวดปรมาณคารบอนไดออกไซด เพอควบคมปรมาณอากาศทเขามาใหมใหเหมาะสมกบจ านวนคนภายในอาคาร

ระบบแลกเปลยนความรอน ใชความเยนของอากาศทระบายทงมาท าความเยนใหกบอากาศใหม ทน ามาเขาสระบบปรบอากาศ การแบงพนทปรบอากาศ (Air Conditioning Zoning)

การออกแบบพนทปรบอากาศทดควรพจารณาจดกลมพนทตามสภาพกจกรรมและการใชงานเพอใหเกดการใชพลงงานในระบบปรบอากาศอยางมประสทธภาพดงน

พนทสวนแพสซฟ เปนบรเวณสาหรบกจกรรมทวไปซงสามารถควบคมอณหภมมใหสงกวาอณหภมปรบอากาศปกตไดประมาณ 1 - 2 oC โดยเพมความเรวลมเพอชดเชยใหรสกเยนสบายไดแก โถงทางเดน และสวนพกผอน

พนทสวนกงแพสซฟ เปนบรเวณทมกจกรรมซงตองการควบคมสภาวะการปรบอากาศใหอยในระดบปกต เชน พนทในส านกงาน

พนทสวนควบคมเปนบรเวณทเปนกจกรรมซงตองการสภาวะการปรบอากาศคงท เหมาะสมตลอดเวลาไดแก หองประชม และหองฝกอบรม

Page 84: Untitled

79 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการลดการใชพลงงานในระบบปรบอากาศของอาคารโดยใช VSD ควบคมการท างานของของ AHU

{ ศนยการคาสยามพารากอน }

สภาพเดม การใชงานเครองสงลมเยน (AHU) เปนแบบจายลมเยนคงท ซงการจายลมเยนแบบคงท ไม

สามารถปรบเปลยนปรมาณลมและปรมาณน าเยนใหสอดคลองกบสภาวะอากาศได อกทงเทอรโมสตทตดตงไวในบรเวณทเปนการ Return ของอากาศใตฝา ท าใหอณหภมอากาศทวดไดไมใชอณหภมจรงทจดใชงาน

การปรบปรง ตดตง VSD เพอท าการควบคมการท างานของพดลม AHU บรเวณโซน Shopping พรอมตดตง

sensor ควบคมอณหภม ณ จดใชงานจรง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

3,500,000 356,628 1,198,269 2.92

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 85: Untitled

80 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

ในการใชงานระบบปรบอากาศใหมประสทธภาพ ประหยดการใชพลงงาน นอกจากกจะค านงถงการปรบการใชงานใหเขากบสภาวะสบายของผใชแลว อกสงหนงทหลายคนมองขามไป คอ เรองต าแหนงตดตงสวตชควบคมเครองปรบอากาศ

โดยทวไปแลว วธประหยดพลงงานขนพนฐาน ไมวาจะเปนระบบปรบอากาศ ระบบแสงสวาง หรอระบบอนๆใดกตาม กคอ ใชเทาทจ าเปน เมอไมใชกควรจะปด หรอ Power Off อปกรณในระบบๆ นน แตบอยครงทแมวาเรารวาควรจะ “ปด” แตไมรจะไป “ปด” ทไหน หรอสวตชเปด-ปด มนอยทไหน เมอไมรวาจะไปปดตรงไหน สดทายกเลยตองปลอยใหอปกรณนนมนท างานตอไป

ตวอยางเชน อาคารส านกงานของทาน ใชระบบปรบอากาศแบบรวมศนย โดยมเครองสงลมเยน (AHU) แยกจายลมเยนใหเฉพาะแผนกใครแผนกมน เผอญวา บายวนหนง พนกงานทงหมดในแผนกของทานตองออกไปประชมนอกสถานท ดวยความตงใจด อยากจะชวยองคกรประหยดพลงงาน พอถงเวลาทตองออกไปประชม ลกนองของทานจงอาสาท าการปดไฟฟาแสงสวาง และจะตามดวยการปดแอร แตหลงจากเสยเวลาอยหลายนาท ลกนองของทานกกลบมารายงานทานวา “พครบ ผมหาสวตช เปด-ปด แอรไมเจอครบ ไมรมนอยตรงไหน พพอจะรบางมยครบ?” ตวทานเองกจนปญญา ไมรเหมอนกน เพราะทกเชา มาถงโตะท างาน แอรกเยน เวลาเลกงาน ถาเลกเรว แอรกยงเยนอย หรอถาเลกงานชา แอรมนกหยดการท างานไปเอง สรปวา ไมเคยเปด-ปด แอรดวยตวเองเลย มคนอนเปนคนท าใหตลอด ซงคนทเปด -ปดแอรให กคอ แมบาน หรอ เจาหนาทดแลอาคาร เพยง 4 - 5 คนนเทานนทจะรวาสวตชควบคมการเปด-ปดแอร (AHU) อยในหองเครอง AHU ซงอยหลงบนไดหนไฟ เปนอนวา บายวนนน ทแผนกของทาน แมจะไมมใครอย แตแอรกยงคงเยนอยอยางนน กวาแอรจะหยดท างานกเปนเวลาเลกงาน เทากบวาเราไดปลอยใหพลงงานสญเสยไปโดยเปลาประโยชนหลายชวโมง ซงถาเกดกรณแบบนขนบอยๆ คาไฟทตองจายโดยไมจ าเปนกจะสงมากทเดยว

จากตวอยางขางตน จะเหนไดวา แคเพยงต าแหนงสวตชเปด -ปดเครองปรบอากาศ กสงผลตอการประหยดพลงงานหรอสนเปลองพลงงานไดอยางชดเจน ดงนนในการออกแบบระบบปรบอากาศ หรอ ปรบปรงการใชงานระบบปรบอากาศ ควรจะพจารณาต าแหนงตดตงสวตชใหเหมาะสม หากของเดมอยในต าแหนงทผใชงานเขาถงไดยาก กอาจจะตองใชวธยายต าแหนง หรอเพมต าแหนงหรอจดควบคมใหสามารถเขาถงไดงาย สงเกตเหนไดงาย รวมถงตองมการแจงบอกผทใชงานทกคนในพนทใหรบทราบดวย แลวทานจะพบวาแคสวตชตวเลกๆ กสามารถชวยชาตประหยดพลงงานไดไมนอยเลย

การตดตงสวตชใหเหมาะสม

Page 86: Untitled

81 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บป

รบอ

ากาศ

กรณศกษา 1 มาตรการปรบปรงสวตชควบคม AHU

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม พนทส านกงานและหองประชมของส านกหอสมดจะม AHU ยอยแยกจายลมใหเฉพาะพนท แต

การจะเปด-ปด AHU นนท าไดล าบาก เนองจากสวตชควบคมการท างานจะมอยเฉพาะในหองเครอง AHU เทานน ซงนอกจากจะไมสะดวกตอผใชงานแลว ยงสงผลใหสนเปลองพลงงานโดยไมจ าเปนอกดวย

การปรบปรง ท าการตดตงสวตซควบคม AHU เพมเตมในต าแหนงใชงานโดยพวงเขากบสวตซในหองเครอง

AHU เพอใหสะดวกตอการเปด-ปด ซงจะชวยใหสามารถควบคมการใชงาน AHU ไดอยางเหมาะสมอนจะน าไปสการประหยดพลงงานตอไป

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

200,000 30,165 98,941 2.02

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 87: Untitled

82 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

พลงงานรงสทมองเหนได อางองจาก www.energyefficiencyasia.org ©UNEP

“แสงสวาง” เปนสงจ าเปนอยางยงในการด ารงชวต เราจะมองเหนสงตางๆ ทอยรอบตวเราได เพราะแสงสวางทไดจากแหลงก าเนดไปสะทอนกบวตถมาเขาตาของเรา นอกจากการใชประโยชนของแสงสวางในการมองเหนอนเปนกลไกของระบบประสาทสมผสหนงทท าใหมนษยรบรและประมวลผล โดยเปนการสอสารทางภาพยงสามารถน ามาใชในรปแบบอนๆ เชน การน าพลงงานแสงอาทตยมาใชในการขบเคลอน หรอท าใหเครองจกรอปกรณเครองใชไฟฟาตางๆ ท างานเปนตน จงนบวาแสงสวางเปนปจจยทมความส าคญทท าใหเกดกจกรรมการด าเนนการปฏบตงานตางๆ เปนไปไดดวยด

แหลงก าเนดแสงสวาง ม 2 แหลง คอ 1. แสงสวางจากธรรมชาต (Natural Lighting) แสงสวาง

ในธรรมชาตทส าคญ คอ ดวงอาทตย การใชประโยชนจาก ดวงอาทตยอยางเหมาะสม จะเปนการประหยดคาใชจายไดมาก ซงแสงจากดวงอาทตยทเหนตามปกตจะเปนสขาว เกดจากการรวมตวกนของแสงหลายๆ สทมความยาวต งแต 380 - 780 นาโนเมตร ซงก คอ แสงสมวงคราม น าเงน เขยว แสด แดง ตามล าดบ

2. แสงสวางจากการประดษฐ (Artificial Lighting) เปนแสงสวางทมนษยไดประดษฐคดคน โดยอาศยธรรมชาตและเทคโนโลย เชน หลอดไฟฟาชนดไสหลอด หลอดฟลออเรสเซนต ห ลอดเมอควร หลอดโซเดยม เปนตน

แสงสวางมความจ าเปนตอการด ารงชวตดงทไดกลาวมาแลว ซงถาน าระบบแสงสวางมาใชอยางม

ประสทธภาพ จะชวยลดคาใชจายลงได อกทงยงเปนการชวยอนรกษพลงงานไดอกดวย ซงแนวทางทสามารถด าเนนการมหลายวธ เชน

ระบบแสงสวาง

การเลอกใชอปกรณประสทธภาพสง/เหมาะสมตามลกษณะการใชงาน

การออกแบบระบบแสงสวางใหเหมาะสม

การใชแสงสวางธรรมชาตในบรเวณทเปนไปได

การลดชวโมงการใชงานทไมจ าเปน

การบ ารงรกษาอปกรณอยางเหมาะสม

การควบคมการท างานของระบบแสงสวาง

Page 88: Untitled

83 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ประสทธภาพทางแสงสวาง = ลเมน วตต

ลเมน คอ ปรมาณแสง (Luminous Flux) ทปลอยออกมาจากหลอดแสงสวาง วตตคอ พลงงานไฟฟาทใชในการก าเนดแสง

แตทงนการประหยดพลงงานในระบบแสงสวางจ าเปนตองรกษาระดบความสวางและคณภาพของแสง

เนองจากประสทธภาพการท างานทลดลงอาจไมคมกบคาไฟฟาทประหยดได โดยส าหรบในโครงการ BEAT 2010 น มแนวทางทไดด าเนนการ คอ การใชหลอดประสทธภาพสง การใชแสงธรรมชาตทดแทน การใชอปกรณควบคมอตโนมต และการจดแยกสวตซใหเหมาะสม

สวนประกอบหลกของระบบแสงสวางประกอบดวย หลอดไฟฟา บลลาสต และโคมไฟฟา ซงการเลอกใชอปกรณแตละตวลวนแลวแตสงผลตอประสทธภาพการท างานและการใชพลงงานทงสน โดยอปกรณทใชพลงงานของระบบแสงสวาง คอ หลอดไฟฟา และบลลาสต แตหลอดไฟฟาจะเปนอปกรณทใชพลงงานหลกๆ ของระบบแสงสวาง

หลอดไฟฟามหลายประเภท แตละประเภทจะใหคา

ประสทธผลทแตกตางกน เชน หลอดไฟฟาคนละประเภทกน อาจใหคาความสวางแตกตางกนหรอเทากน และอาจใชพลงงานตางกน โดยหลอดไฟฟาทม ประสทธภาพสง คอ หลอดทกนไฟนอยแตใหความสวางมาก นนคอ ถาคาประสทธภาพทางแสงสวาง (Lighting Efficiency: ลเมน/วตต) ยงมคามากยงด

คาประสทธภาพทางแสงสวางของหลอดไฟฟาแตละประเภทจะแตกตางกน ดงนนการเลอกใชหลอดไฟฟาจงควรเลอกหลอดทมประสทธภาพทางแสงสวางสงซงชวยประหยดพลงงาน ประกอบกบอายการใชงานทนาน ราคาของหลอดเหมาะสม และคณสมบตทางแสงของหลอดเหมาะสมในการน าไปใชงานดวย

โดยสวนใหญในโครงการนจะเปนการเลอกใชหลอดไฟฟาประหยดพลงงานแทนหลอดเดมทมอย

เนองจากทางหนวยงานเองมการงานระบบแสงสวางอยแลว จงไมกลาวถงในสวนการออกแบบระบบแสงสวาง

หลอดประสทธภาพสง

Page 89: Untitled

84 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ตามทไดกลาวมาขางตน หลอดไฟฟามหลายประเภท ซงแตละประเภทจะใหคาความสองสวางและม

การใชพลงงานทแตกตางกน (คาประสทธภาพทางแสงสวางของหลอดไฟฟาทแตกตางกน) โดยสามารถแบงเปนประเภทใหญๆ ได 3 ประเภท มรายละเอยดดงน

รปไดอะแกรม หลอดไฟฟา

การใชหลอดประสทธภาพสงทดแทนหลอดทมอยเดม

หลอดไฟ

อนแคนเดสเซนต ดสชารจ

อเลกทรอนกส

หลอดไส GLS

หลอดพาร PAR, R

หลอดพาร PAR, R

หลอดทงสะเตนฮาโลเจน

หลอดฮาโลเจนแรงดนต า

หลอดสตดโอ

หลอด LED

ความดนไอต า

ความดนไอสง

หลอดฟลออเรสเซนต หลอดคอมแพคท หลอดโซเดยมความดนไอต า

หลอดไอปรอทความดนไอสง หลอดโซเดยมความดนไอสง หลอดเมทลฮาไลด

Page 90: Untitled

85 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

1. หลอดทใชหลกการเปลงแสงแบบหลอดอนแคนเดสเซนต

หลอดอนแคนเดสเซนต เปนหลอดมไสทมประสทธผล (Efficacy) ต า และมอายการใชงานสนในเกณฑประมาณ 1,000 - 3,000 ชม. หลอดประเภทนมอณหภมสประมาณ 2,800 องศาเคลวน แตใหแสงทมคาความถกตองของส 100% เปนหลอดแสงสวางราคาถก สของแสงด ตดตงงายใหแสงสวางทนทเมอเปด สามารถตดอปกรณเพอปรบหรอหรแสงไดงาย แตมประสทธภาพแสงต ามาก อายการใชงานสน ไฟฟาทปอนใหหลอดจะถกเปลยนเปนความรอนกวา 00 % จงไมประหยดพลงงาน แตเหมาะสมกบการใชงานประเภททตองการหรแสง เชน หองจดเลยงตามโรงแรม สวนหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตไมสามารถหรแสงได

หลอดฮาโลเจน มหลกการท างานคลายกบหลอดไส คอ ก าเนดแสงจากความรอน โดยใหกระแสไฟฟาไหลผานไสหลอดทท าจากทงสเตน แตจะแตกตางจากหลอดไสตรงทมการบรรจสารตระกลฮาโลเจน ไดแก ไอโอดน คลอลน โบรมน และฟลออรน ลงในหลอดแกวทท าดวยควอทซ ซงจะชวยใหหลอดฮาโลเจนมอายการใชงาน ปรมาณแสงสวาง อณหภมสสงกวาหลอดไส และใหแสงสขาว อกทงยงใหคาความถกตองของสถง 100% มอายการใชงานประมาณ 1,500 - 3,000 ชม. มทงชนดใชกบแรงดนต า เชน 6 12 และ 24 โวลท ตองมหมอแปลง และใชแรงดนไฟ 220 โวลท โดยตรงไมตองมหมอแปลง จงนยมใชใหแสงพวกเครองประดบ หรอใหแสงส าหรบการแตงหนา

Page 91: Untitled

86 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

2. หลอดทใชหลกการเปลงแสงจากการปลอยประจในหลอดกาซดสชารจ

หลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสง (T5) เปนหลอดฟล ออเรส เซนต แบบใหมท ม เ ส นผ านศนยกลาง 16 มลล เมตร มขนาดก าล งไฟฟาเทากบ 28 วตตตอหลอด ซงประหยดไฟมากขน แตตองใชงานกบบลลาสตอเลกทรอนกสเทานน ประสทธภาพทางแสงสวางสงสดท 104 ล เมนตอวตต หลอดฟลออเรสเซนต T5 คอ หลอดฟลออเรสเซนตทมขนาดเสนผานศนยกลาง 5 หน (5/8”) ส าหรบ “T” หมายถง หลอดทมลกษณะเปนหลอดทรงคลายทอ (Tubular) ตวเลขตอทาย “T” แสดงความยาวเสนผานศนยกลางเปนหน ดงนนหลอด T5 จงมขนาดเลกกวาหลอดผอม (T8 ประมาณ 40% และเลกกวาหลอดฟลออเรสเซนตธรรมดา (T12) เกอบ 60%

หลอดฟลออเรสเซนตแบบ T12 T10 T8 และ T5 หลอดไฟทงสชนดน มขนาดเสนผานศนยกลางแตกตางกน (มชวงตงแต 1.5 นว หรอ 12/8 นว ส าหรบหลอด T12 ถง 0.625 หรอ 5/8 นว ส าหรบหลอด T5) ความมประสทธผลกเปนอกประการหนงทจ าแนกหลอดไฟเหลาน โดยหลอดไฟ T5 และ T8 จะท าใหประสทธผลเพมขน 5% มากกวาหลอดไฟ T12 ขนาด 40 วตต

Page 92: Untitled

87 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ตารางเปรยบเทยบความแตกตางระหวางหลอด T5 และ T8

หลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต เปนหลอดปลอยประจความดนไอต า สของหลอดม 3 แบบ คอ 1) daylight 2) cool white 3) warm white แบบทใชงานกนมาก คอ หลอดเดยว มขนาดวตต 5 7 9 และ 11 วตต และหลอดค มขนาดวตต 10 13 18 และ 26 วตต ซงเปนหลอดทพฒนาขนมาแทนทหลอดอนแคนเดสเซนต และมประสทธผลสงกวาหลอดอนแคนเดสเซนต คอประมาณ 50 - 80 ลเมนตอวตต และ อายการใชงานประมาณ 5,000 - 8,000 ชม. ประสทธภาพทางแสงสวาง 104 ลเมนตอวตต โดยสามารถแบงออกไดหลายชนด ดงน

Page 93: Untitled

88 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ประเภทหลอดคอมแพกตฟลออเรสเซนต ประเภทหลอดคอมแพกต

ฟลออเรสเซนต ลกษณะ

หลอด SL แบบขวเกลยว มบลลาสตในตว มขนาด 9 13 18 และ 25 วตต ประหยดไฟ 75%เมอเทยบกบหลอดไส เหมาะกบสถานททเปดไฟนานๆ หรอบรเวณทเปลยนหลอดยาก เชน โคมไฟหวเสา ทางเดน เปนตน

หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต 4 แทง ขวเกลยว(หลอดPL*E/C)

ขนาด 9 11 15 และ 20 วตต มบลลาสตอเลกทรอนกสในตว เปดตดทนท ไมกระพรบ ประหยดไฟได 80% เมอเทยบกบหลอดไส

หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตตวย 3 ขด(หลอด PL*E/T)

ขนาดกะทดรด 20 และ 23 วตต ขจดปญหาหลอดยาวเกนโคมประหยดไฟได 80% ของหลอดไส

หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนตขวเสยบ (หลอด PLS)

บลลาสตภายนอกขนาด 7 9 และ 11 วตต ประหยดไฟ 80% ของหลอดไส

หลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต 4 แทง ขวเสยบ (หลอด PLC)

บลลาสตภายนอก ขนาด 8 10 13 18 และ 26 วตต ประหยดไฟ 80% ของหลอดไส

หลอดโซเดยมความดนไอต า หลอดประเภทนมสเหลองจด และประสทธผลมากทสดในบรรดาหลอดทงหมด คอ มประสทธผลประมาณ 120 - 200 ลเมนตอวตต แตความถกตองของสนอยทสด คอ มความถกตองของสเปน 0% ขอดของแสงสเหลองเปนสทมนษยสามารถมองเหนไดดทสด หลอดประเภทนจงเหมาะเปนไฟถนนและอายการใชงานนานประมาณ 16,000 ชม. หลอดมขนาดวตต 18 35 55 90 135 และ180 วตต

หลอดโซเดยมความดนไอสง หลอดโซเดยมความดนไอสงมประสทธผลรองจากหลอดโซเดยมความดนไอต า คอ มประสทธผลประมาณ 70 - 90 ลเมนตอวตต แตความถกตองของสดกวาหลอดโซเดยมความดนไอต า คอ 20% และมอณหภมสประมาณ 2,500 เคลวน เปนอณหภมสต าเหมาะกบงานทไมตองการความสองสวางมาก เชน ไฟถนน ไฟบรเวณ ซงตองการความสองสวางประมาณ 5 - 30 ลกซ และอายการใชงานประมาณ 24,000 ชม. มขนาดวตต 50 70 100 150 250 400 และ 1,000 วตต

Page 94: Untitled

89 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

หลอดปรอทความดนไอสง หรอทชาวบาน เรยกวา หลอดแสงจนทร และมประสทธผลสงพอกบหลอดฟลออเรสเซนต คอ มประสทธผลประมาณ 50 - 80 ลเมนตอวตต แสงทออกมามความถกตองของสประมาณ 60% สวนใหญใชแทนหลอดฟลออเรสเซนต เมอตองการวตตสงๆในพนททมเพดานสง อณหภมสประมาณ 4,000 - 6,000 เคลวน แลวแตชนดของหลอด และอายการใชงานประมาณ 8,000 - 24,000 ชม. มขนาดวตต

50 80 125 250 400 700 และ 1,000 วตต

หลอดเมทลฮาไลด กเหมอนกบหลอดปลอยประจอนๆ แตมขอดทวามสเปกตรมแสงทกส ท าใหสทกชนดเดนภายใตหลอดชนดน นอกจากความถกตองของสสงแลว แสงทออกมากอาจมตงแต 3,000 - 4,500 เคลวน (ขนอยกบขนาดของวตต) สวนใหญนยมใชกบสนามกฬาทมการถายทอดโทรทศน มอายการใชงานประมาณ 6,000 - 9,000 ชม. และมขนาดวตต 100 125 250 300 400 700 และ 1,000 วตต

3. หลอดทใชหลกการอเลกทรอนกส

เชน หลอด LED (Light Emitting Diode) เปนแหลงก าเนดแสงรนใหมลาสดทมประสทธภาพดานพลงงาน ในขณะทหลอด LED ปลอยแสงทมองเหนไดออกมาในชวงแถบสแคบๆ นน มนสามารถสราง “แสงสขาว” ได โดยการจดเรยงตวกนของแสงสแดง-น าเงน-เขยว หรอเคลอบดวยสารเรองแสงสน าเงนของหลอด LED ซงหลอด LED นจะมอายการใชงานตงแต 40,000 ถง 100,000 ชวโมง ขนอยกบสหลอด LED ถกน าไปใชงานหลายอยาง เชน ไฟบอกทางออก ไฟสญญาณจราจร ไฟในตและการใชงานตกแตงอนๆ

ถงแมวาหลอด LED นจะน ามาใชไดไมนาน แตเทคโนโลยมความกาวหนาอยางรวดเรว และแสดงใหเหนถงอนาคตทสดใส ในสวนของไฟสญญาณจราจร นนกเปนตลาดทเขมแขงของหลอด LED สญญาณไฟจราจรสแดง ซงมหลอด LED อย 196 หลอด จะใชก าลงไฟ 10 วตต และเปรยบเทยบกบหลอดแบบมไสซงเปนคแขง และใชก าลงไฟถง 150 วตต ไดมการประมาณการศกยภาพของการประหยดพลงงานไดในระหวาง 82%

Page 95: Untitled

90 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ถง 93% ผลตภณฑทมการใชหลอด LED มอยหลายรปแบบ รวมถงแทงสองแสงหนาปด และหลอดไฟ LED แบบเกลยว ซงโดยปกตแลวจะใชก าลงไฟ 2 - 5 วตตตอปาย สงผลใหประหยดพลงงานไดเปนจ านวนมาก เมอเทยบกบหลอดไฟแบบมไส พรอมกบมอายการใชงานทยาวนานกวามาก ซงกท าใหลดการบ ารงรกษาลงไดดวย

ขอดของหลอด LED

มประสทธภาพการใหแสงสวางสง และทศทางแสงสวางของ LED จะสองไปเฉพาะดานหนาเทานน ลดการสญเปลาของแสงสวาง ใชพลงงานนอย ทนตอการสนสะเทอนและแรงกระแทก สามารถเปด-ปดไดบอยครง และเมอเปดจะใหแสงสวางโดยทนท อายการใชงานยาวนานถง 100,000 ชม. ปลอยความรอนออกมานอยมาก ท าใหลดการสญเสยพลงงานไฟฟาในสวนเครองปรบอากาศ การดแลรกษาต า น าหนกเบา ขนาดเลก

ขอจ ากดของหลอด LED ในการน าหลอด LED มาใชงานตองมการทดสอบสวาแสงทออกมาเปนแสงสทถกตองหรอไม อกทงราคา

หลอด LED ยงแพงอยมาก

บลลาสต ระบบแสงสวางอปกรณทกนไฟ คอ หลอดไฟฟา และ

บลลาสต ดงท ไดกลาวมาแลว ฉะนนในการประหยดพลงงานนอกจากจะตองรจกเลอกใชหลอดไฟฟาทมประสทธภาพสงแลว ยงตองรหลกการเลอกใชบลลาสตดวยซงบลลาสตเปนอปกรณจ าเปนทตองมอยในระบบไฟฟาแสงสวางทใชหลอดประเภทฟลออเรสเซนตและประเภทหลอดคายประจความดนสง มหนาทควบคมกระแสไฟฟาทผานเขาไปทหลอดใหมคาเหมาะสมสม าเสมอ ตามแตละประเภทหลอดแตละชนด แตละรน แตละขนาด โดยบลลาสตแบงไดเปน 2 ชนดหลกๆ ดงน

Page 96: Untitled

91 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

บลลาสตขดลวดแกนเหลก แบงออกได 2 ชนด 1 บลลาสตขดลวดแกนเหลกแบบธรรมดา เปนบลลาสตทใชกนแพรหลายรวม กบหลอดฟลออเรส

เซนต เมอกระแสไฟฟาผานขดลวดทพนรอบแกนเหลก จะท าใหแกนเหลกรอน ท าใหมพลงงานสญเสยประมาณ 10 - 14 วตต

2 บลลาสตขดลวดแกนเหลกประสทธภาพสง (low loss) เปนบลลาสตทท าดวยแกนเหลก และขดลวดทมคณภาพด ซงมการสญเสยพลงงานจะลดลงเหลอ 5 - 6 วตต บลลาสตอเลกทรอนกส เปนบลลาสตทท าดวย ชดวงจรอเลกทรอนกส มการสญเสยพลงงานนอย

ประมาณ 1 - 2 วตต เปดตดทนทไมกระพรบไมตองใชสตารทเตอร ไมมเสยงรบกวน ท าใหอายการใชงานของหลอดแสงสวางนานขน 2 เทาของหลอดแสงสวางทใชรวมกบบลลาสตแกนเหลกธรรมดา ดงนน หากมชวโมงการใชงานตอวนมาก ควรเลอกใชบลลาสตอเลกทรอนกส เพราะนอกจากจะชวยประหยดไฟแลว ยงมประโยชนอกหลาย อยางดงทกลาวมาขางตน

Page 97: Untitled

92 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา 1 มาตรการใชหลอดฟลออเรสเซนตและบลลาสตประสทธภาพสง (T5) { โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคารใชหลอดฟลออเรแซนต (T8) ขนาด 36 วตต รวมกบบลลาสตแกนเหลก ก าลงไฟฟาตอ

หลอดรวมบลลาสตประมาณ 46 วตต/หลอด จ านวน 244 หลอด มชวโมงการใชงานสวนส านกงาน 2,400 ชวโมง/ป และหองเรยน 2,000 ชวโมง/ป

การปรบปรง เปลยนเปนหลอดฟลออเรเซนตประสทธภาพสงประหยดไฟฟา (T5) ขนาด 28 วตต รวมกบบล

ลาสตอเลกทรอนกส ก าลงไฟฟาตอหลอดรวมบลลาสตประมาณ 30 วตต/หลอด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

85,400 10,436 27,060 3.16

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 98: Untitled

93 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา2 มาตรการเปลยนหลอดเปนหลอดประหยดพลงงาน (T5) { มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารมการใชหลอดฟลออเรแซนต (T8) ขนาด 36 วตต รวมกบบลลาสตแกนเหลก ก าลงไฟฟา

ตอหลอดรวมบลลาสตประมาณ 46 วตต/หลอด จ านวน 3,953 หลอด ชวโมงใชงานเฉลย 3,574 ชวโมง/ป

การปรบปรง เปลยนเปนหลอดฟลออเรเซนตประสทธภาพสงประหยดไฟฟา (T5) ขนาด 28 วตต รวมกบบล

ลาสตอเลกทรอนกส ก าลงไฟฟาตอหลอดรวมบลลาสตประมาณ 30 วตต/หลอด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

375,700 32,461 128,061 2.93

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 99: Untitled

94 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา3 มาตรการตดตงหลอดไฟฟาประสทธภาพสงพรอมบลลาสตอเลคทรอนกส (เปลยน T8 เปน T5)

{ โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม อาคารมใชหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 18 วตต และ 36 วตต รวมกบบลลาสตชนดขดลวด

ธรรมดา มจ านวนทงหมด ดงน อาคาร 1 จ านวน 8,686 ชด อาคาร 3 จ านวน 2,499 ชด อาคาร 5 โภชนาการ จ านวน 852 ชด และอาคารวจยและสวสดการ จ านวน 1,977 ชด รวมทงหมด จ านวน 14,014 ชด

การปรบปรง ท าการเปลยนเปนหลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสงประหยดไฟฟา (T5) โดยขนาด 14 วตต แทน 18 วตต และ ขนาด 28 วตต แทน 36 วตต และใชงานรวมกบบลลาสตอเลกทรอนกส

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

7,847,840 665,705 2,125,339 3.69

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 100: Untitled

95 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา4 มาตรการการใชหลอดฟลออเรสเซนตและบลลาสตประสทธภาพสง (T5) { สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ(ชอง11) }

สภาพเดม อาคารมการใชหลอดฟลออเรสเซนต (T8) ขนาด 36 วตต รวมกบบลลาสตแกนเหลก มคาการใช

ก าลงไฟฟาตอหลอดรวมบลลาสตประมาณ 46 วตต/หลอด จ านวน 1,500 หลอด เปดใชงานเฉลย วนละ 8 ชวโมง 250 วน/ป

การปรบปรง ท าการเปลยนเปนหลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสงประหยดไฟฟา (T5) ขนาด 28 วตต

รวมกบบลลาสตอเลกทรอนกส มคาการใชก าลงไฟฟาตอหลอดรวมบลลาสตประมาณ 30 วตต/หลอด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

525,000 71,001 188,100 2.79

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 101: Untitled

96 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา5 มาตรการสถานทดลองและสาธตการประหยดพลงงานไฟฟาระบบไฟฟาแสงสวางจากการใชหลอดไฟฟา (T5)

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ (ชอง11) }

สภาพเดม ในกจกรรมรณรงคประชาสมพนธ ตองการเหนผลประหยดทเกดขนจรง ในการเปลยนหลอด

ไฟฟา จงไดจดท าชดทดลองและสาธตหลอดไฟฟา เพอสรางความเชอมนใหสงขน ปลกจตส านกใหตระหนกถงการประหยดพลงงาน ท าใหทกคนในองคกรรวมมอกนปดไฟฟาแสงสวางทกครงทไมใชงาน

การปรบปรง จดท าชดทดลองและสาธตเปรยบเทยบ ของหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 36 วตต (T8) เปน

ขนาด 28 วตต (T5) และหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต ขนาด 13 วตต เปน หลอด LED 5 วตต พรอมมเตอรวดก าลงไฟฟาทใชจรงเปรยบเทยบกน เพอประกอบกจกรรมรณรงคประชาสมพนธ ซงจะสงผลใหเกดการประพลงงานไดประมาณ 5%

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

30,000 14,850 30,000 1.00

หลงปรบปรง

Page 102: Untitled

97 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา6 มาตรการใชหลอดดาวนไลทประสทธภาพสง (LED) { โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคารในบรเวณหองส านกงานผอ านวยการ และหองประชมมการหลอดคอมแพคฟลออเรส

เซนต ขนาด 13 วตต จ านวน 38 หลอด เปดใชงาน 2,400 ชวโมง/ป การปรบปรง เปลยนเปนหลอด LED ขนาด 5 วตตแทน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

30,400 730 2,627 11.57

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 103: Untitled

98 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา7 มาตรการการเปลยนชนดหลอดใชงานในอาคารเปนหลอด LED

{ โรงเรยนสวนกหลาบ }

สภาพเดม อาคารในบรเวณหองเรยน และหองพพธภณฑมการตดตงหลอดไฟฟาฟลออเรสเซนตใชงาน

ขนาด 36 วตต จ านวน 344 หลอด ขนาด 18 วตต จ านวน 35 หลอด และหลอดฮาโลเจน ขนาด 50 วตต จ านวน 226 หลอด ขนาด 25 วตต จ านวน 46 หลอด

การปรบปรง เปลยนเปนหลอด LED แทน โดยเปลยนจากหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 36 วตต เปนหลอด

LED ขนาด 18 วตต เปลยนหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 18 วตต เปนหลอด LED ขนาด 10 วตต เปลยนหลอดฮาโลเจนขนาด 50 วตต เปนหลอด LED ขนาด 25 วตตและหลอดฮาโลเจนขนาด 25 วตต เปนหลอด LED ขนาด 15 วตต

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,284,000 21,513 48,772 26.33

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 104: Untitled

99 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา8 มาตรการเปลยนหลอด Halogen เปน LED

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารเทพรตนวทยาโชต มการตดตงใชงานหลอดไฟฟาชนด Halogen ขนาด 50 วตต มชวโมง

การใชงานเฉลยมากกวา 3,574 ชวโมง/ป จ านวน 120 หลอด การปรบปรง เปลยนเปนหลอด LED ขนาด 7 วตตแทน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

122,400 7,558 30,245 4.05

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 105: Untitled

100 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา9 มาตรการเปลยนหลอดไฟฮาโลเจนมาเปนหลอดประหยดพลงงาน LED

{ ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม บรเวณหองน าลกคา (โซน B และ D) ใชหลอดฮาโลเจนขนาด 50 วตต จ านวน 272 หลอด

หลอดฮาโลเจนมความรอนทปลอยออกมาจากตวหลอดในปรมาณทมากและมอายการใชงานไมนาน

การปรบปรง เปลยนเปนหลอดLED ขนาด 5 วตตแทน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

175,295 44,806 141,140 1.24

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 106: Untitled

101 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา10 มาตรการเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต และหลอดฮาโลเจนเปนหลอด LED { บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) }

สภาพเดม อาคาร ชนท 1 2 5 และ 6 มการใชงานหลอดไฟฟา ชนดฟลออเรสเซนต ขนาด 36 วตต

บลลาสตแกนเหลก จ านวน 251 หลอด ชนดคอมแพคฟลอออเรสเซนต ขนาด 18 วตต จ านวน 445 หลอด และหลอดฮาโลเจนขนาด 50 วตต จ านวน 334 หลอด มชวโมงการใชงานเฉลยมากกวา 2,205 ชวโมง/ป

การปรบปรง เปลยนเปนหลอด LED แทน โดยเปลยนจากหลอดฟลออเรสเซนตขนาด 36 วตต เปนหลอด

LED ขนาด 20 วตต จากหลอดคอมแพคฟลอออเรสเซนต 18 วตต เปนหลอด LED ขนาด 5 วตต และหลอดฮาโลเจนขนาด 50 วตต เปนหลอด LED ขนาด 5 วตต

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

3,000,000 68,900 248,094 12.09

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 107: Untitled

102 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา11 มาตรการเปลยนหลอดทงเสตนฮาโลเจน PAR64 เปนหลอด LED ส าหรบสตลดโอ

{ บรษท เจเอสแอล โกลบอล มเดย จ ากด }

สภาพเดม สตดโอของทางอาคารใชหลอดทงเสตนฮาโลเจน (Par 64 1,000 วตต จ านวน 160 โคม) ใหแสง

สวาง เนองจากสามารถปรบหรไดในชวงกวาง แตขอเสยทส าคญ คอ ความรอนทเกดจากการจดไสหลอด ท าใหตองใชเครองปรบอากาศขนาดใหญ อกทงหลอดประเภทนยงมแผความรอนคอนขางมาก ท าใหตองตงอณหภมเครองปรบอากาศลงต าๆ

การปรบปรง เปลยนเปน Par 64 LED 54วตตแทน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

900,000 100,849 410,455 2.19

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 108: Untitled

103 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา12 มาตรการเปลยนการใชหลอด LED แทนหลอดฟลออเรสเซนต และหลอดไฟฟาทวไป

{ GMM Grammy Place }

สภาพเดม อาคารมการใชงานหลอดฟลออเรสเซนต 18 36 และ 32วตต หลอดฮาโลนเจน 50 วตต และ

หลอดตะเกยบ CFL 24 วตต จ านวน 65 495 205 และ หลอด ตามล าดบ 285 ซงตดตงใชงานบรเวณทางโถงลฟทเปดใชงาน 24 ชวโมง หรออยางตอเนองเปนเวลานาน

การปรบปรง เปลยนมาใชหลอด LED ขนาด 18 9 24 และ 7 วตต ตามล าดบ ซงจะลดการสญเสยลงไดชวย

ลดภาระของระบบปรบอากาศและยงคงใหมความสวางเทาเดม

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,995,500 131,663 524,854 3.99

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 109: Untitled

104 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา13 มาตรการสถานทดลองและสาธตการประหยดพลงงานไฟฟาระบบไฟฟาแสงสวาง (เปรยบเทยบหลอดชนดตางๆ)

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม เพอใหนกเรยน เจาหนาท และบคคลภายนอก ไดเหนผลประหยดทเกดขนจรงในการเปลยน

หลอดไฟฟา ทตดตงในอาคาร จงไดจดท าชดทดลองและสาธตของหลอดไฟฟา ทจะสรางความเชอมนใหสงขน และยงสามารถปลกจตส านกใหตระหนกถงการประหยดพลงงานโดยใชประกอบกจกรรมรณรงคประชาสมพนธ เพอใหทกคนในองคกรรวมมอกนปดไฟฟาแสงสวางทกครงทไมใชงาน ซงจะสงผลใหเกดการประพลงงานไดประมาณ 10%

การปรบปรง จดท าชดทดลองและสาธต ของหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 36 วตต (T8) เปน ขนาด 28 วตต

(T5) และหลอดคอมแพคฟลออเรสเซนต ขนาด 13 วตต เปน หลอด LED 5 วตต พรอมมเตอรวดก าลงไฟฟาทใชจรงเปรยบเทยบกน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

25,000 1,395 5,023 4.98

หลงปรบปรง

Page 110: Untitled

105 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

การใชแสงธรรมชาตทดแทน

การใชแสงสวางธรรมชาตแทนการใชแสงสวางจากโคมไฟฟา เปนอกแนวทางหนงทสามารถชวยลดการใชพลงงานลงได เนองจากแสงสวางธรรมชาต เปนแสงทไดมาโดยไมเสยคาใชจายใดๆ และใชไดไมมวนหมด ซงสามารถน ามาใชประโยชนในอาคารไดอกทงในเชงจตวทยาแสงธรรมชาตนนสงผลใหเกดความรสกมชวตชวา กระตนใหเกดการตนตว และเปนแสงทใหพลงงานคลนแสงครบถวน โดยวตถทอยภายใตการสองสวางของแสงธรรมชาตจะใหสของวตถถกตองทสดเมอเทยบกบแสงประดษฐ

โดยแสงธรรมชาตทกลาวถง คอ แสงอาทตย นนเอง ซงประกอบดวยองคประกอบหลก 2 สวน ดวยกน คอ แสงแดดตรง (Direct sun) และแสงกระจายจากทองฟา (Diffuse illuminance) จงสามารถน ามาใชในอาคารได

การทจะน าแสงสวางธรรมชาตดงกลาวมาใชประโยชน สามารถด าเนนการไดหลายวธ เชน เปดมลหรอผามานในชวงเวลากลางวน เคลอนยายตหรออปรณทบงแสงสวางจากภายนอก ซงเปนการด าเนนการไดทนทโดยไมตองลงทนส าหรบการใชทอน าแสง การใชหลงคาใส หรอการตดตง Polycarbonate หรอ Glass sheet ทดแทนแผนหลงคาเดม เปนการด าเนนการทจ าเปนตองมการลงทน ซงในโครงการนไดมการตดตงการทอน าแสง เพอน าแสงสวางธรรมชาตมาใชประโยชน ซงหากมการควบคมปรมาณแสงธรรมชาตใหอยในระดบทเหมาะสม นอกจากจะชวยลดการใชพลงงานของโคมไฟฟาแลว ยงชวยลดภาระความรอน (Heat Load) จากการใชหลอดไฟฟาและบลลาสตในอาคารลงไดอกดวย แตอยางไรกตามในการน าแสงสวางธรรมชาตมาใชมขอเสย คอ ความยากในการพยากรณลวงหนา และการควบคม

Page 111: Untitled

106 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

แสดงการสะทอนแสงจากภายนอกอาคาร

แสดงการสะทอนแสงจากภายในอาคาร

สกายไลท ระบบทอน าแสง

เปรยบเทยบลกษณะการน าแสงของระบบทอน าแสง และสกายไลท

การน าแสงธรรมชาตมาใชในอาคารชวยเพมประสทธภาพในการสองสวาง โดยการใชทอน าแสงม

รปแบบการน าแสงสวางธรรมชาตเขามาใชในอาคาร จ าแนกตามทศทางแสง ได 2 รปแบบ คอ 1. การใหแสงจากทางดานขาง (SideLight) ซงเปนการใหแสงจากทางชองเปดผานทางผนง

เชน หนาตาง แผนสะทอนแสง การใชทอน าแสงดานขางผานทางฝาเพดานโดย ลกษณะการสะทอนจะม 2 รปแบบ คอ สะทอนแสงจากภายนอกอาคาร และสะทอนแสงจากภายในอาคาร

2. การใหแสงจากดานบน (Top Light) เปนการน าแสงธรรมชาตเขาสอาคารโดยน าแสงจากดานบนเขาสภายในพนทใชงาน ซงการน าแสงเขาสอาคารจากทางดานบนลกษณะการน าแสงทแตกตางกน ไดแก สกายไลท (Sky light) และ ระบบทอน าแสง (Light Pipe) โดยมความแตกตางดงน

สกายไลท (Sky light) ระบบทอน าแสง (Light Pipe) เปนการน าแสงเขามาโดยตรงจากดวงอาทตย เปนการกระจายแสงผานดวงโคม ใหแสงสวางในพนทใชงานเปนแบบจด ใหแสงสวางกระจายทวถงในพนทใชงาน เปนการน าแสงเขาโดยตรงความรอนจงเขาสภายในอาคารไดมาก

เปนการกระจายแสงผานดวงโคมความรอนจงเขาสภายในอาคารไดนอย และไมท าอนตรายตอภาพเขยนและงานศปะ(ขนอยกบคาการปองกนรงส UV ของโคมกระจายแสง)

การใชทอน าแสง

Page 112: Untitled

107 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ระบบทอน าแสงจากดานบนเขาสอาคาร

ระบบทอน าแสง

แบบหวกระจายแสงหลายหว

จากความแตกตางของระบบทอน าแสงและสกายไลท การน าแสงเขาสอาคารทเปนทนยมมาก คอ ระบบทอน าแสง ซงจะประกอบดวยสวนประกอบ 3 สวน ไดแก กระจกสะทอนแสงอาทตย ทอน าแสง และสวนกระจายแสงภายในหอง

ซงระบบนเหมาะสมกบพนทแดดจด โดยระบบทอน าแสงนจะใชการสะทอนแสงของกระจกสะทอนแสง สามารถปรบทศทางไดตามการเคลอนทของดวงอาทตย เพอสะทอนแสงอาทตยเขาสทอน าแสง และกระจายเขาส พนทภายในหอง ซงสามารถมไดมากกวา 1 จด

โดยวสดสวนใหญทใชในการท าทอน าแสงของระบบทอน าแสง คอ อลมเนยม ซงเปนโลหะทส าคญ ไดรบการใชงานมากทสด ในกลมทมน าหนกเบา (Light Metals) ทงนเนองจากอลมเนยมแผนเรยบ เงา มคาสมประสทธการสะทอนแสงของวสด 95% และมคาการสะทอนแสงการกระจายต าประมาณ 5% ท าใหการสะทอนของแสงทตกกระทบ และสะทอนกลบมลกษณะเปนเสนตรง จงสามารถก าหนดทศทางการสะทอนแสงไดงาย และแสงไมเกดการสญเสยจากการสะทอนในแตละครงอกทงอลมเนยมมคณสมบตดงน

1. ความหนาแนนนอย น าหนกเบา และมก าลงวสดตอน าหนกสง จงนยมใชท าเครองไมใชสอย 2. มความเหนยว สามารถขนรปดวยกรรมวธตางๆได งาย และรนแรง โดยไมเสยงตอกรแตกหก 3. เปนโลหะทไมมพษตอรางกาย และไมมคาการน าความรอนสง 4. ผวหนาของอลมเนยมบรสทธ มดชนการสะทอนแสงสง 5. ทนทานตอการเกดสนม และการผกรอน ในบรรยากาศทใชงานโดยทวไปไดดมาก

Page 113: Untitled

108 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

จะเหนไดวาในการใชทอน าแสง โดยใชระบบทอน าแสง มประโยชนและสามารถประยกตงานไดหลากหลาย แตเปนการด าเนนการทมการลงทน ซงบางครงอาจมระยะเวลาคนทนทยาวนานขนอยกบลกษณะของอาคารทน าไปประยกตใช ในโครงการนมการด าเนนตดตงระบบทอน าแสง (Light Pipe) เพอน าแสงสวางธรรมชาตมาใชในอาคารท าใหลดการใชพลงงานลง อกทงยงเปนการเรยนรใหกบนกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไปดวย และในโครงการนยงมการตดตงSolar Tube ซงมหลกการเดยวกบระบบทอน าแสง แตใชเทคโนโลยทแตกตางกนขนอยการน าไปใช

อางอง

http://inhabitat.com/solar-tube/ http://affiliate-solar-energy.prositeslab.com/th/

Page 114: Untitled

109 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา1 มาตรการน าแสงสวางจากธรรมชาตมาใชในอาคารผานทอน าแสง

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคาร 2 และ 3 เปนอาคารเดยว สง 4.10 เมตร ซงในบรเวณหองน าหญงและหองน าชายฝาเปน

ลกษณะแบบฉาบเรยบ ตดตงสงจากฝาถงหลงคา 1.5 เมตร หลงคาเปนกระเบองลอนทบ ใชหลอดฟลออเรสเซนต ขนาด 1 x 36 วตต จ านวน 6 โคมใหแสงสวางในเวลากลางวน 6.00 – 17.00 น.

การปรบปรง ท าการตดตง Light pipes เพอน าแสงสวางจากธรรมชาตมาใชประโยชน มขนาด ตดตง กวาง x

ยาว x สง เทากบ 25 x 25 x 220 cm³ ในหองน าชาย 2 ทอ และหองน าหญง 2 ทอ ท าใหการใชพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวางลดลง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

50,000 516 1,858 26.91

หลงปรบปรง

Page 115: Untitled

110 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา2 มาตรการตดตง Solar Tube

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม ภายในอารหอสมดปวย องภากรณ บรเวณโถงของอาคารมการใหความสวางโดยใชหลอดเมทล

ฮาไลด ขนาด 400 วตต จ านวน 12 หลอด การปรบปรง ตดตงหลอด Solar Tube เพอใหแสงสวางในพนทใชงานในชวงกลางวนจ านวน 10 หลอด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

399,998 16,594 54,429 7.35

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 116: Untitled

111 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

อปกรณควบคมอตโนมต

ระบบควบคมอตโนมต หมายถง ระบบทมเครองควบคม (Controller) เปนอปกรณทควบคมการท างานของเครองจกรอปกรณใหเปนไปตามเปาหมายทตองการ

การใชระบบควบคมอตโนมตทใชควบคมระบบแสงสวาง จะเปนการควบคมแสงสวางตามความตองการใชจรง โดยใชอปกรณตรวจจบ (Sensor) หรอการตงเวลาในการควบคมการท างาน ซงจะชวยลดการใชพลงงานไดจากการควบคมอยางมประสทธภาพและแมนย า โดยจะชวยลดการใชพลงงานลงไดจากการควบคมการปด-เปดของระบบแสงสวางเมอไมมการใชงาน และจากการควบคมการท างานของหลอดหรอบลลาสต ซงอปกรณควบคมอตโนมตน สามารถแบงออกเปน 2 ระบบ ตามลกษณะการควบคม คอ

1. ระบบควบคมการเปด-ปด อตโนมต (Automated On/Off Control) จะควบคมการใชงานระบบแสงสวางใหเปดใชงานในกรณทมการใชงานและปดในขณะทไมมการใชงาน ซงจะชวยลดการใชพลงงานโดยไมจ าเปน โดยมเทคนคการควบคมตางๆ คอ

- Door Jamb Control เปนการควบคมระบบแสงสวางจากการเปด-ปด ประต - Time Based Control เปนการควบคมระบบแสงสวางตามระยะเวลาทก าหนด - Photo Sensors Control เปนการควบคมระบบแสงสวางตามระดบของความสองสวางทตงไว - Occupancy/MotionSensors Control เปนการควบคมระบบแสงสวางตามการใชงานในพนท

2. ระบบควบคมการปรบหรอตโนมต (Dimming Control) เปนระบบทใชปรบลดปรมาณความสองสวางและการใชพลงงานในแหลงก าเนดแสง ตามความตองการของผใชงานและลกษณะงานทท า

เมอเปรยบเทยบกบระบบควบคมแบบเปด-ปด จะไดผลการประหยดพลงงานทสงกวาระบบควบคมการปรบหรอตโนมตอกทงยงใหระดบความสองสวางไดตรงตามความตองการของผใชงาน แตอยางไรกตาม ระบบควบคมชนดนมความซบซอนของระบบมากกวาและคาใชจายในการปรบปรงสงกวา

Page 117: Untitled

112 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

การพจารณาเลอกระบบควบคมการท างานในระบบแสงสวางใหเหมาะสม ขนอยกบลกษณะ

การใชงานในแตละพนท ซงปจจยทควรพจารณาประกอบไปดวย ขนาดอาคาร แผนควบคมการท างานและการใชพนท มาตรฐานอาคารในการตดตงระบบควบคมอตโนมต ระดบการใชงานของแสงสวางในแตละพนท เปนตน ซงในโครงการนไดมการด าเนนการตดตงทงระบบควบคมการเปด-ปด อตโนมต (Photo Sensors Control/Motion Sensor Control) และระบบควบคมการปรบหรอตโนมต เพอชวยในการควบคมและบรหารจดการ การใชงานระบบแสงสวางใหมประสทธภาพอกทงยงสามารถชวยลดการใชพลงงานลงไดอกดวย ซงไดมการด าเนนการตดตงระบบควบคมอตโนมตแบบตางๆ ดงน

1. Photo Sensors Control เปนการควบคมการเปด-ปด ระบบแสงสวางตามระดบของความสองสวางทตงไว โดยจะท าการเปดระบบแสงสวางเมอระดบความสองสวางต ากวาทก าหนด และจะปดระบบแสงสวางเมอระดบความสองสวางสงกวาคาทตงไว โดยปกตจะมการใชงานกบระบบแสงสวางนอกอาคาร อยางไรกตามสามารถใชในการควบคมโคมไฟฟาสองสวางทอยตดหนาตางหรอบรเวณทใชแสงจากธรรมชาตได ซงจะท าใหสามารถใชแสงจากธรรมชาตไดอยางมประสทธภาพมากขน

2. MotionSensors Control เปนการควบคมการเปด-ปด ระบบแสงสวางจากการตรวจสอบการใชงานในพนท ทใชแสงสวาง โดยจะเปดอตโนมตเมอมการใชงานในพนท และปดอตโนมตเมอพนทนนๆ ไมมการใชงาน ระบบควบคมการท างานจะประกอบดวย อปกรณตรวจจบการใชงาน วงจรควบคม และสวตซควบคม ทงนอปกรณตรวจจบการใชงาน จะตรวจสอบการใชงานพนท และสงสญญาณใหกบวงจรควบคม โดยวงจรควบคมจะสงงานไปยงสวตซควบคม เพอเปด-ปดแสงสวางตอไป

โดยอปกรณตรวจจบการใชงานทกลาวถงน สามารถแบงออกเปน 3 ประเภท คอ - Passive Infrared Sensors (PIR) จะตรวจจบรงสความรอน จากรางกายของผทอยในพนท

นนๆ โดยจะสงสญญาณใหกบวงจรควบคมตามการเปลยนแปลงของระดบรงสความรอนเมอเขามาในพนทและออกจากพนท

- Ultrasonic Sensors จะตรวจจบคลนเสยงความถสงซงไมสามารถไดยนออกมา และสามารถตรวจจบการเปลยนแปลงความถของสญญาณคลนเสยงจากการสะทอน ซงเปนการตรวจสอบการเคลอนไหวของผใชงาน

- Hybrid Sensors จะเปนการตรวจจบการใชงานทประกอบดวย PIR และ Ultrasonic Sensors ในชดเดยวกน เนองจากการผสมผสานของขอดและขอเสยทงสองแบบ ท าใหเกดความถกตองแมนย ามากขน

3. Dimming Control เปนการปรบหรปรมาณความสองสวางตามความตองการของผใชงานและลกษณะงานทท า โดยการปรบหรสามารถด าเนนการได คอ

- การปรบหรตามแสงธรรมชาต เปนการปรบหรปรมาณความสองสวางตามปรมาณแสงธรรมชาต โดยความคมความสองสวางบนพนทใชงานใหเหมาะสม

การใช Light /Motion Sensor

Page 118: Untitled

113 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

- การปรบหรเพอใหไดระดบความสองสวางทเหมาะสม การปรบลดปรมาณความสองสวางลงประมาณ 10% หรอมากกวาจากปรมาณควาสองสวางทใชอยตามปกต จะสามารถด าเนนการไดโดยใช ระบบการปรบหรอตโนมต โดยไมสงผลกระทบตอการมองเหนหรอประสทธภาพในการผลตและผใชงานไมรสกถงการลดลงของระดบความสองสวาง

- การปรบหรเพอชดเชยตามความเหมาะสม ในการใชงานระบบแสงสวางตลอด 24 ชวโมง เชน ในอโมงค ในชวงเวลากลางวนปรมาณแสงสวางจะมคาสง เพอไมใหเกดความแตกตางระหวางแสงภายในและภายนอกอโมงค ดงนนในชวงเวลากลางคนซงไมมเสยงอาทตย จงท าใหสามารถปรบลดความสองสวางภายในอโมงคและลดการใชพลงงานลงได

อางอง คมอบรหารจดการพลงงานไฟฟา กระทรวงพลงงาน

www.primusthai.com http://www.thaidphoto.com/forums/showthread.php?t=89237

http://www.teeyaphaiboon.co.th/technology_detail.php?id=10&page=1 http://www.telepart.net/index.php?lay=show&ac=article&Id=465226

http://www.ksyscorp.com/timer_switch.html

Page 119: Untitled

114 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา1 การจดแยกพนทเกบหนงสอและพนทนงอาน

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม อาคารชวงเกษตรศลปาการมหนงสอทงเกาและใหมปะปนกนอยเปนจ านวนมาก ท าใหการ

บรหารจดการยงท าไดไมดจงมการจดเปน Zoning ประเภทหนงสอ และชนวางหนงสอใหม ซงพบวาต าแหนงของโคมไฟเดม (โคม 2 x 36 วตต) ไมเหมาะสมกบแนวการจดวางชนหนงสอทไดออกแบบขนมาใหม

การปรบปรง จดแนวโคมใหตรงกบชองวางระหวางแถวของชนหนงสอ พรอมทงถอดดวงโคมในจดทต าแหนง

ของดวงโคมทตรงกบดานบนชนวางหนงสอออก และเปลยนโคมจาก โคม 2 x 36 วตต เปน 1 x 36 วตต ควบคกบการใช Motion Switch ควบคมการเปดปดโคมไฟในบรเวณชนหนงสอ

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

4,118,245 85,199 318,452 12.93

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 120: Untitled

115 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา2 มาตรการเปลยนโคมไฟฟาประสทธภาพสงและหลอดไฟฟฟาลออเรสเซนตประสทธภาพสงและตดตงระบบควบคมการใชงานแสงสวางบรเวณชนวางหนงสอ

{ จฬาลงกรณมหาวทยาลย }

สภาพเดม โซนหนงสอ ชน 4 อาคารมหาธรราชาณสรณ จะใชงานแสงสวางในชวงเวลาทคนหาหนงสอ

เทานน แตในสวนพนทอานหนงสอจะใชแสงสวางสม าเสมอ ซงเปนโคมไฟฟาหลอดฟลออเรสเซตไมมแผนสะทอนแสง (T8) ขนาด 2 x 36 วตต บลลาสต Low loss ใชงานตงแตเวลา 8.00 - 22.00 น.

การปรบปรง เปลยนเปนโคมไฟฟาประสทธภาพสงหลอดฟลออเรสเซนต (T5) ขนาด 2 x 28 วตต บลลาต

อเลกทรอนกส จ านวน 306 โคม และควบคกบการควบคมการท างานดวย Motion Sensor

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,750,000 104,302 371,314 4.71

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 121: Untitled

116 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา3 มาตรการตดตงระบบควบคมอตโนมต ไฟฟาแสงสวางและปรบอากาศในหองเรยน ส านกงาน และหองพกอาจารย

{มหาวทยาลยอสสมชญ }

สภาพเดม การใชงานระบบไฟฟาแสงสวางและปรบอากาศ ในอาคาร Cl ของหองเรยนและส านกงาน เมอ

เลกใชงานยงคงถกเปดไวจนกวาเจาหนาทจะมาปด และหองพกอาจารย จะไมคอยมอาจารยนงอยประจ า เนองจากตองออกไปสอนนกศกษา ท าไหระบบไฟฟาแสงสวางและปรบอากาศถกเปดทงไวระบบไฟฟาแสงสวางและปรบอากาศ สวนใหญยงไมมการจดระบบสายไฟเพอควบคมการ เปด-ปด ทชดเจน

การปรบปรง 1. ตดตง เซนเซอรตรวจจบความเคลอนไหวและคลอนความรอนจากตวบคคล เพอควบคมการ

เปด-ปดระบบไฟฟาแสงสวางและปรบอากาศ 2. แยกวงจรระบบไฟฟาแสงสวางและตดตงสวตชเปด-ปด ประจ าหองและทางเดน 3. ตดตงสวตชไฟโชว ยายรมเทอรโมสตท ของระบบปรบอากาศ

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,663,000 183,405 416,947 3.99

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 122: Untitled

117 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา4 มาตรการตดตง Sensor ตรวจจดการเคลอนไหว (ควบคมระบบปรบอากาศบางสวน (FCU) และระบบแสงสวาง พรอมเปลยนเปนหลอด LED)

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม ระบบปรบอากาศและแสงสวาง ของอาคารหอสมด อ.ปวย มพนทและหองบางสวนไมเออตอการ

บรหารการจดการเนองจากมบคลากรไมเพยงพอและไมสามารถก าหนดเวลาใชงานทชดเจนได เชน หอง Study room หองสบคนชวตและงาน และหองนทรรศการ

การปรบปรง ตดตง เซนเซอร ตรวจจบความเคลอนไหว เพอควบคมการท างานของระบบประอากาศ (FCU)

และระบบแสงสวาง เพอควบคมอปกรณในแตละสวนใหมการใชงานไดอยางเหมาะสม โดยเมอไมมผใชงานอปกรณจะสงการลดการใชแสงสวางและระบบปรบอากาศใหเหมาะสมกบโหลดการใชจรงพรอมเปลยนหลอด Halogen เดม เปนหลอด LED

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

89,806 15,776 53,078 1.69

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 123: Untitled

118 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา5 มาตรการใชอปกรณควบคมอตโนมตเพอลดการใชงานหลอดไฟฟา

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม บรเวณทางเดนเชอมตอระหวางอาคารส านกหอสมดหลงเกา และ หลงใหม ดานรมกระจกดาน

ทศใต และบรเวณทางเดนภายในอาคารบางสวนของส านกหอสมดหลงใหม มการใชไฟฟาแสงสวางเกนความจ าเปนและในบางจดไมมผใชงาน

การปรบปรง ตดตงอปกรณตรวจจบความเคลอนไหว (Motion Sensor) เพอใชควบคมเปด-ปด โคมไฟฟา

แบบอตโนมต โดยอปกรณจะท าหนาทสงการใหเปดโคมไฟฟาเฉพาะตอนทมผใชงานเดนผาน และหากไมมการใชงานในพนท อปกรณจะสงการใหปดโคมไฟฟาโดยอตโนมตในทนท

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

615,200 43,977 144,246 4.26

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 124: Untitled

119 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา6 มาตรการตดตงอปกรณตรวจจบการเคลอนไหว (Motion Sensor) { โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม อาคาร 1 มพนทบางสวนทไมมการใชงานประจ า เชน หองน า หองเกบของ และหองเกบเวชภณ

แตมการเปดใชงานโคมไฟฟาไวตลอดเวลา ท าใหเกดความสนเปลองพลงงาน การปรบปรง ตดตงอปกรณตรวจจบความเคลอนไหว (Motion Sensor) เพอใชควบคมเปด-ปด โคมไฟฟา

แบบอตโนมต โดยอปกรณจะท าหนาทสงการใหเปดโคมไฟฟาเฉพาะตอนทมเจาหนาทอยภายในหองเทานน และหากไมมการใชงานในพนท อปกรณจะสงการใหปดโคมไฟฟาโดยอตโนมตในทนท

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

75,000 9,336 32,302 2.32

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 125: Untitled

120 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา7 มาตรการตดตงอปกรณควบคมการเปด - ปดหลอดไฟฟาแบบอตโนมต (Daylight Sensor)

{ โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม บรเวณทจอดรถภายใน อาคารวจยและสวสดการ ชน 1 2A 2B และ ชน 3 ในชวงเวลากลางวนม

การเปดหลอดไฟฟาทงหมด และยงมแสงสวางจากภายนอกสองเขามาในพนทดวย ท าใหคาความสวางสงเกนกวาทมาตรฐานก าหนด

การปรบปรง ด าเนนการตดตงอปกรณควบคมเปด-ปดหลอดไฟฟาแบบอตโนมต โดยใชอปกรณตรวจเชคความ

สวางจากภายนอกอาคาร (Photo Switch) เพอเปรยบเทยบกบคาความสวางทมาตรฐานก าหนด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

85,000 20,622 71,352 1.19

หลงปรบปรง

Page 126: Untitled

121 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา8 มาตรการควบคมระบบไฟฟาแสงสวางโดยใชระบบควบคมอตโนมตรวมกบบลลาสต อเลกทรอนคสชนดหรแสงพรอมกบหลอด T8 ทเพดานสงและเพดานต า

{ ศนยการคาสยามพารากอน }

สภาพเดม พนท ในโซน Shopping ของทางอาคาร แบงพนตามลษณะเพดานของอาคาร ได 2 ลกษณะ คอ พนทโซนเพดานต า และโซนเพดานสง มลกษณะใชงาน คอชวงผใชบรการไมหนาแนนเวลา 9.00 - 12.00 น.และ 20.00 - 23.00 น.และชวงผใชบรการหนาแนน เวลา 12.00 - 20.00 น. จากการตรววดคาความสวางภายในหางมคาสงกวาคามาตรฐาน เพอใชเปนการสรางภาพลกษณในการดงดดใจผใชบรการ

การปรบปรง ตดตงระบบควบคมอตโนมตรวมกบบลลาสตอเลกทรอนคสชนดปรบหรแสงพรอมกบหลอด T8 ควบคมระบบไฟฟาแสงสวางใหมความเหมะสมตามสภาพการใชงาน คอ ในชวงเวลาทผใชบรการไมหนาแนนควบคมระดบไฟฟาแสงสวางในระดบทต าจากระดบปกต แตตองมคาสงกวาคามาตรฐานและไมกระทบตอภาพลกษณของทางอาคาร และในชวงเวลาทมผใชบรการหนาแนนจะควบคมระดบไฟฟาแสงสวางใหมคาอยในระดบความสวางปกตและในบรเวณท มแสงสวางจากภายนอกสองเขาถงจะควมคมโดยใชระบบปรบความสวางอตโนมต (Light sensor) เพอควบคมระดบความสองสวางใหอยในคาทตองการ

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

20,553,011 2,761,030 9,277,061 2.22

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 127: Untitled

122 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา9 มาตรการการจดกลมแสงสวางอาคารทท าการ ชน 3 - 4 (Motion Sensor) { บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) }

สภาพเดม อาคารทท าการ ชน 3 - 4 ใชโคมไฟฟาหลอดฟลออเรสเซนต 36 วตต บลลาสตแกนเหลก การ

ควบคมเปนแบบเปดทเดยวทงโซนไมมการจดกลมการใชงานหลอดไฟฟา ท าใหในบางชวงเวลาทมการใชงานพนทเพยงบางสวน ตองเปดการใชงานแสงสวางเทาเดม

การปรบปรง เปลยนเปนหลอดฟลออเรสเซนตประสทธภาพสง และท าการแบงโซนการใชงาน ชน 3 แบงโซน

การใชงานเปน 27 โซน และชน 4 แบงโซนการใชงานเปน 16 โซน โดยในแตละโซนใชเซนตเซอรจบความเคลอนไหวเพอควบคมการใฃงานใหสอดคลองกบการใชงานจรง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

291,998 36,043 128,673 2.27

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 128: Untitled

123 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

จดแยกสวตชใหเหมาะสม

แนวทางการอนรกษพลงงานไฟฟาในระบบแสงสวาง บคคลทวไปกมกจะนกถงการเปลยนอปกรณประสทธภาพสง เชน หลอดผอม หลอดตะเกยบ บลลาสตอเลกทรอนกส ซงลวนแตตองมการลงทน อยางไรกตาม การประหยดพลงงานทใหผลคมคามากทสด โดยไมตองลงทน คอ การปดเมอไมใชงาน ส าหรบระบบแสงสวาง เมอปดสวตชกสามารถชวยประหยดพลงงานไดทนท โดยไมตองค านงถงเงอนไขการใชงานแตอยางใด แตเครองใชไฟฟาบางชนดเมอเลกใชงานและตองกลบมาใชงานใหมอกครงในระยะเวลาอนสน อาจจะตองค านงถงพลงงานทใชในการเรมท างาน โดยตองพจารณาวาพลงงานทสามารถประหยดไดจากการปดเมอไมใชงานตองมคามากกวาพลงงานทใชในการเรมท างานใหม จงเหมาะสมในการปด อปกรณทตองค านงถงเงอนไขในลกษณะน เชน เครองปรบอากาศ และกระตกน ารอน เปนตน

แตบางครงในการปดระบบแสงสวางเมอไมใชงาน อาจมขอจ ากดตางๆ ทไมสามารถด าเนนการได เชน การตดตงระบบไฟฟาแสงสวางมกจะใชสวตชควบคมหรอปด-เปด 1 ตวตอโคมไฟฟา ประมาณ 3 – 6 ชด ซงกแลวแตพนทของหองนนๆ ขอด คอ ประหยดคาตดตงในตอนเรมแรก แตจะม ขอเสย คอ สนเปลองคาพลงงานไฟฟา เพราะในบางครง ไมมโตะหรอไมมผท างานงาน หรอไมมการใชพนทในบางสวน แตกมการตดตงดวงโคมไว เมอเปดสวตช ดวงโคมทกชดจะตดสวางทงหมด ดวงโคมในพนท ทไมใชงานหรอใชงานนอยมาก กพลอยตดและกนพลงงานไปพรอมๆ กนดวย หรอแมแตในจดทมคนท างานนอยกตาม ในบางครงคนท างานอาจจะตองออกจากโตะท างาน เพอไปท าภาระกจบางอยาง เชน ไปประชม ไปปฏบตงานนอกอาคาร (ตรวจงาน ตรวจพนท) เปนตน กไมสามารถทจะปดดวงโคมได เพราะใชสวตชรวมกนนนเองซงแนวทางทสามารถด าเนนการใหงายขน คอ จดแยกสวตชใหเหมาะสมกบลกษณะการใชงานและตองมการจดวงจรไฟฟาใหสะดวกกบการเปด-ปด แตการทจะเดนสายเพอตดตงสวตซแยกแตละโคมไฟอาจจะเปนเรองทยงยาก แนวทางทสามารถด าเนนการไดงาน คอ ตดสวตซเชอกกระตกระบบแสงสวางเพอใหเปด-ปด การใชงานไดงายขน อกทงยงสามารถเปดใชงานเฉพาะโคมทจ าเปนเทานน ซงจะลดพลงงานทสญเสย ในสวนทไมไดใชงานไดอยางมประสทธภาพสงสด

Page 129: Untitled

124 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

สวตซเปนอปกรณส าคญทใชในการเปด-ปดวงจรไฟฟา

เฉพาะสวนทตองการ โดยหลกการท างานของสวตซ คอ จะประกอบดวยชนโลหะ 2 ชน อยในวงจรไฟฟาจะถกจดใหสามารถแตะหรอแยกออกจากกนไดงาย โลหะทงสองชนนเรยกวา คอนแทค (Contact) เมอโลหะทงสองชนแตะกนจะครบวงจรกระแสไฟฟาจะสามารถไหลผานวงจรไฟฟา เมอโลหะ 2 ชน แยกออกจากกนท าใหวงจรเปดกระแสไฟฟาจะหยดไหล

จากหลกการดงกลาวมาท าใหทราบวาสวตซทใชทวไป ประกอบดวยคานทท าดวยฉนวนใชเปนทกดใหสวตซเปด-ปด ใตคานมแผนโลหะตอเชอมกบปมโลหะททตดอยกบฐาน สวตซซงจะท าใหไฟฟาครบวงจรและบรเวณกงกลางของคายจะมขดลวดสปรงคอยท าหนาทดนคานอยในต าแหนงปดหรอเปดตามตองการ

สวตชมหลายประเภท ตามแตความตองการใชงานและถกควบคมดวยวธตางๆ กนซง Toggle Switch จะเปนสวตชทวไปตามบานเรอนทพกอาศยหรอในวงจรอเลกทรอนกสตางๆ ลกษณะพเศษ คอ เมอโยกหรอกดไปอกดานแลวสวตชจะไมเดงกลบเอง จนกวาจะกดหรอโยกไปอกทางหนง สวตชทท างานแบบน เรยกเปนภาษาองกฤษวา "Maintaining Switch" หมายถง โยกไปต าแหนงใดกคางไว ณ ต าแหนงนนสวตชแบบนมทงชนดทโยกไดทงทางเดยวและ 2 ทางดงน

1. สวตซทางเดยวเปนสวตซทโยกปด-เปด วงจรไฟฟาเพยงทางเดยวในการตอสวตซกบวงจรไฟฟาจะใชสวตซ 1 อนตอกบหลอดไฟ1 ดวงซงสามารถปด-เปดสวตซ ไดโดยตรง นอกจากนสวตซน 1 อนสามารถตอไฟไดหลายๆดวงไดโดยตอหลอดไฟแบบขนานแลวจงน ามาตอกบแบบอนกรมกบสว ตซการตอในลกษณะนเหมาะส าหรบการตอใหองประชมหองเรยน โรงงาน ฯลฯ การตอสวตซ 1 อนกบหลอดหลายๆดวงอาจไมเปนการประหยดพลงงานเพราะถาเราตองการแสงสวางเพยงบางสวนกจ าเปนตองเปดไฟทกดวง

2. สวตซสองทางเปดการตดตงสวตซ 2 อนตอกบหลอดไฟ 1 ดวง ลกษณะของสวตซแบบนการใชสวตซแบบนกเพออ านวยความสะดวก ในการเปด-ปด จงนยมใชตดตงในบรเวณขนลงบนได หรอทางเขาออกประต สวตซแบบนนอกจากจะอ านวยความสะดวกแลว ยงชวยประหยดพลงงานอกดวย

การใชสวตชเชอกกระตก

Page 130: Untitled

125 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

การใชสวตซเชอกกระตก เปนการน าเทคนคในการจดการมาประยกตใชกบการปด-เปด ระบบแสงสวาง โดยจะท าการตดตงสวตซควบคมการปด-เปดในต าแหนงทผใชงานสามารถปด-เปดไดโดยงาย เปนการควบคมการปด-เปดเฉพาะจด ซงจะมการใชไฟฟาเฉพาะในบรเวณทมความจ าเปนเทานน ไมจ าเปนตองเปดแสงสวางทงหองซงเปนการสนเปลองพลงงานจะท าการตดตงสวตซเชอกกระตก

ในบรเวณโครงเหลกของโคมไฟฟาทางดานของขาหลอดไฟฟาสวนสายไฟจะรอยมาจากชองของโคมไฟทมอยแลวหรออาจจะตองเจาะรเพมเตมระยะของเชอกกระตกจากพนถงปลายเชอกจะมระยะประมาณ 2 เมตร หรอมากกวาโดยสวตซเชอกกระตก จะตดตงไวทตวโคมไฟฟาโดยตดตงจ านวน 1 สวตซตอการควบคมหลอดไฟ 1 หลอด ซงมวงจร และวธการตดตงดงตอไปน

อางอง http://www.mmv.ac.th/supphapong/sci%20915.htm

http://www.crintermex.com/index.php?lay=show&ac=article&Id=510586 http://www.ebigthailand.com/detail.php?id=450

http://www.lpc.rmutl.ac.th/elcen/elearning/motorcontrol/module2/symbole.html http://202.129.59.73/tn/motor10-52/motor9.htm

Page 131: Untitled

126 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา1 มาตรการตดตงสวตซเชอกกระตกในโคมไฟสวนส านกงาน { มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม การควบคมระบบไฟฟาแสงสวางของส านกหอสมด เปนแบบหนงสวตชจะควบคมหลายโคม ซง

จะสนเปลองพลงงานไฟฟา ในกรณทพนทมการใชงานไมพรอมกนเมอเปดใชโคมไฟฟาทไมจ าเปน เปนโคมไฟฟาหลอดฟลออเรสเซนตชนดและขนาดตางๆ จ านวน 802 โคม

การปรบปรง ตดตงสวตชกะตกจ านวน 802 โคมท าใหเปดใชโคมไดเฉพาะจด

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

144,360 12,285 40,295 3.58

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 132: Untitled

127 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

มอเตอรเปนเครองจกรกลไฟฟาพนฐานทขบเคลอนเครองจกรตางๆ มอเตอรท างานโดยอาศยหลกการเหนยวน าทางแมเหลกไฟฟา เปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานกล โดยมอเตอรสวนใหญจะประกอบไปดวย สเตเตอร (Stator) ซงท าจากวสดแมเหลกทรงกระบอกกลวง มขดลวดทองแดงพนอยในรองสลอต และ โรเตอร (Rotor) ท าจากวสดแมเหลกทรงกระบอกตน หมนไดรอบแกนหมน และโรเตอรจะหมนอยภายใน สเตเตอร

มอเตอรเปนอปกรณทมบทบาททงภาคอตสาหกรรมและภาคอาคารธรกจ ซงชนดของมอเตอรทใชในงานดงกลาว มมายมายหลายประเภท แตสวนใหญแลวมกเปนมอเตอรขนาดใหญใชก าลงไฟฟามาก โดยภาคอาคารธรกจสวนใหญมการใชงานมอเตอรในระบบปรบอากาศและระบายอากาศ เชน มอเตอรพดลม AHU มอเตอรพดลมระบายอากาศ มอเตอรปมน าเยน มอเตอรปมน าระบายความรอนในเครองท าน าเยน (Chiller) มอเตอรหอผงลมเยน มอเตอรพดลมอดอากาศในชองบนไดหนไฟ (PRESSUZRIED FAN) เปนตน

ตามทไดกลาวมาแลว มอเตอร ถอเปนโหลดไฟฟาหลกๆ ของอาคารขนาดใหญ ดวยเหตนความสญเสยดานพลงงานสวนใหญจะสนเปลองไปกบการท างานมอเตอร ซงการสญเสยพลงงานในมอเตอร จะมดวยกน 2 รปแบบ คอ การสญเสยขณะทมอเตอรไมมโหลด เปนการสญเสยคงท จะเปนการสญเสยทแกนเหลก และการสญเสยจากแรงลมและแรงเสยดทาน และการสญเสยขณะทมอเตอรมโหลด จะเปนการสญเสยทสเตเตอร และโรเตอรซงจะเพมขนตามขนาดของโหลด ดงนนการใชงานมอเตอรจงตองเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด เพอลดการสญเสยทเกดขน กอใหเกดการประหยดพลงงาน ซงมแนวทางดงน

- เลอกขนาดมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระ - เลอกใชมอเตอรทมประสทธภาพสง โดยตองวเคราะหถงความคมคาในการลงทน - อยาเดนมอเตอรโดยไมมโหลด เนองจากจะเสยพลงงานโดยเปลาประโยชน - รกษาระดบแรงเคลอนไฟฟาทจายใหกบมอเตอรใหสมดล - ท าการบ ารงรกษาระบบขบเคลอนอยางสม าเสมอ - ปรบปรงคา Power Factor ของมอเตอรใหสง - เลอกใชอปกรณควบคมรอบใหเหมาะสม เพอลดการใชพลงงานของมอเตอรลงโดยจะตองวเคราะห

ถงความคมคาในการลงทน

การใชงานมอเตอรในภาคอาคารทเขารวมโครงการ BEAT 2010 กวา 80% จะเปนมาตรการปรบปรงมอเตอรในระบบปรบอากาศขนาดใหญ เชน ปมน าเยน ปมน าหลอเยน โดยมาตรการทไดผลดทงในแงของประสทธภาพและผลประหยด กคอ การใชอปกรณปรบความเรวรอบมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระโหลด และมาตรการอนๆ ตงแตการเลอกใชมอเตอรประสทธภาพสง/ขนาดทเหมาะสม การลดภาระทไมจ าเปน รวมถงการบ ารงรกษา

มอเตอร

Page 133: Untitled

128 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

มอเตอรประสทธภาพสง

ทกวนนการเลอกซอเครองใชไฟฟาไมวาจะชนดไหนหรอประเภทไหนจะนกถงค าวา "ประสทธภาพสง" ไมวาจะเปนหลอดผอม หรอตเยนตดฉลาก มอเตอรไฟฟากเชนเดยวกน โดยมอเตอรประสทธภาพสงกเปนอกแนวทางหนงทชวยประหยดพลงงาน ซงในโครงการการจดการดานการใชพลงงานไดก าหนดใหมอเตอรไฟฟาประสทธภาพสงเปนอปกรณชนดหนงทจะสงเสรมใหมการน าไปใชในงานอตสาหกรรมมากขน โดย

ประสทธภาพมอเตอร คอ อตราสวนของก าลงกลทไดออกมาตอก าลงงานไฟฟาทปอนเขา (ทมหนวยเหมอนกน) ซงมสมการทางคณตศาสตรดงน

มอเตอรประสทธภาพสง หรอ Hi-Efficiency Motor (HEM) หรอมอเตอรประหยดไฟ กคอ มอเตอร

ทมประสทธภาพในการท างานสง เมอเทยบกบพลงงานไฟฟาทใช พดงายๆ คอ มอเตอรใชพลงงานนอย แตใหก าลงออกมามากกวา

ประสทธภาพ = ( ก าลงทสงออก / ก าลงทปอนเขา ) x 100 %

= [(ก าลงทปอนเขา – ความสญเสย)/ก าลงทปอนเขา] x 100 %

Page 134: Untitled

129 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

มอเตอรประสทธภาพสง เปนมอเตอรอนดกชนชนดโรเตอรกรงกระรอก โดยมอเตอรประสทธภาพสง

จะมการออกแบบและมสวนประกอบโครงสรางทปรบปรงขนจากมอเตอรทวไปดงน คณภาพของแกนเหลก ส าหรบมอเตอรประสทธภาพสงจะเลอกใชแผนเหลกซลกอนเคลอบ

ดวยฉนวนทมคณภาพสงชนด High Grade Silicon Steel ซงลดการสญเสยในแกนเหลกลงครงหนงเมอเทยบกบแกนเหลกทมสวนผสมคารบอนต า (Low Carbon Liminated Steel) ทใชในมอเตอรธรรมดาทวๆ ไป

แผนเหลกทใชประกอบเปนแกนเหลกสเตเตอรและโรเตอรจะมความบางกวา เพอจะเพมความตานทานของแผนเหลกท าใหกระแสไหลวน (Eddy Current) นอยลงลดการสญเสยในแกนเหลกลงแตมราคาสง

เพมขนาดของตวน าทองแดงทสเตเตอรใหญกวาทใชในมอเตอรทวๆไป 35 – 40% เพมขนาดตวน าทฝงอยในโรเตอรและตวน าวงแหวนทปดลดวงจรทหวทายของโรเตอรใหใหญขนเพอลดความตานทาน ท าใหลดการสญเสย I2 R ทเปลยนเปนความรอน

รองสลอตแกนเหลกสเตเตอรใหญและยาวขน ท าใหรองรบตวน าทองแดงทใชขนาดใหญขน แกนเหลกทขยายความยาวออกไปท าใหเ พมพนทแกนเหลก ลดความหนาแนนของสนามแมเหลก และมผลท าใหตวประกอบก าลงไฟฟา (Power Factor) สงขน กระแสไฟฟาไหลเขาขดลวดสเตเตอรจะไดลดลง

ลดชองวางอากาศระหวางสเตเตอรและโรเตอร ท าใหความตานทานตอเสนแรงแมเหลกจากสเตเตอรไปโรเตอรนอยลง ท าใหเสนแรงแมเหลกสงขนและลดเสนแรงแมเหลกรวไหลออกมอเตอรจะใชพลงงานไฟฟาลดลง แตไดแรงบดเทาเดม และยงลดการสญเสยในสภาวะการใชงานลง (Stray losses)

ใชตลบลกปนทมแรงเสยดทานนอยลง ท าใหประสทธภาพของมอเตอรสงขน ใชพดลมระบายความรอนทลดแรงเสยดทานลมและมขนาดเลก

การเลอกใชมอเตอรประสทธภาพสง

Page 135: Untitled

130 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

มอเตอรประสทธภาพสงจะมประสทธภาพสงกวามอเตอรทวๆ ไป 2 - 4% ในมอเตอรขนาดต ากวา 5.5 กโลวตต

มอเตอรทมขายในทองตลาด โดยทวๆ ไปบางบรษทไดมการผลตตามมาตรฐานแตบางบรษทกตองการผลตมอเตอรทมราคาถกจงใชสวนประกอบคณภาพต า ท าใหมอเตอรกนไฟสง สนเปลองพลงงานไฟฟาและมอายการใชงานสน ในปจจบนนอกจากมอเตอรทไดรบมาตรฐานแลวยงมการผลตมอเตอรทมประสทธภาพสงเปนพเศษออกจ าหนายดวย แตมราคาสงกวามอเตอรทวไปทมขายอยประมาณ 20 - 25% เพราะตองใชสวนประกอบทมคณภาพสงมอเตอรไมรอนท าใหมอายการใชงานยาวนานกวามอเตอรทวไปท าใหประหยดคาไฟฟาซงเปนสวนหนงของตนทนการผลต เมอคดค านวณดแลวจะคมเมอเลกใชมอเตอรทมประสทธภาพสง

มอเตอรประสทธภาพสง ท างานมคาประสทธภาพประมาณ 90% ในชวงภาระโหลด (Load) ทกวาง คอตงแต 70 - 130% ของพกด (Rated Load) ในขณะทมอเตอรมาตรฐานนน มคาประสทธภาพดทสด ประมาณ 82% อยในชวงภาระงานแคบๆ คอ 50 - 60% ของพกดเทานน นอกจากใหคาประสทธภาพทต ากวา แลวยงมขอสงเกตส าหรบมอเตอรมาตรฐานทเหนไดอกประการหนงวา ถาจะน ามอเตอรมาตรฐาน ขนาด 5 แรงมา ตวนไปใชท างานจรง ควรทจะออกแบบใหรบภาระงานเพยง 50 - 60% ของพกด หรอ ประมาณ 2 - 3 แรงมาเทานน จงจะเปนการใชงานทประหยดทสด

ขอสงเกต

ส าหรบมอเตอรทมขนาดใหญ โดยทวไปมอเตอรประสทธภาพสงจะมประสทธภาพสงกวามอเตอรมาตรฐาน 2 - 4%

ส าหรบมอเตอรทมพกดต ากวา 5.5 กโลวตต ตามปกตมอเตอรประสทธภาพสงจะมประสทธภาพสงกวามอเตอรมาตรฐาน 4 - 7%

การใชมอเตอรประสทธภาพสง มอเตอรทรบภาระคอนขางมากและท างาน 24 ชวโมง หากประสทธภาพไมดจะสนเปลองพลงงาน

ไฟฟามาก เชน มอเตอรทช ารด หรออายการใชงานนานนบ 10 ป ปจจบนมการพฒนาใหมอเตอรประสทธภาพสงขน ในกรณทเปนการจดหามอเตอรใหมหรอมอเตอรเดมช ารด การเลอกใชมอเตอรประสทธภาพสงจะคนทนภายในระยะเวลา 2 ป จงมความคมคามาก

Page 136: Untitled

131 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ขอดและผลประโยชน

ขอดและผลประโยชนทจะไดรบจากการใชมอเตอรประสทธภาพสง 1. มก าไรเพมขนจากการทคาใชจายในการผลตลดลง 2. มระยะเวลาในการคนทนสน หากมชวโมงการใชงานสง 3. มความทนทานและอายการใชงานยาวกวามอเตอรมาตรฐาน 4. เดนเครองไดเงยบกวาและมอณหภมต ากวามอเตอรมาตรฐาน 5. เกดความรอนจากการท างานนอยกวา และคาตวประกอบก าลงไฟฟา (Power Factor) ดขน 6. มการเปลยนแปลงรายละเอยดในการออกแบบและเลอกใชวสดในการผลตทดขน เพมคาประสทธภาพ

ใหกบมอเตอร

การตดสนใจเลอกใชมอเตอรประสทธภาพสง

1. การตดสนใจซอเครองจกรใหม การลงทนในอตสาหกรรมจ าเปนจะตองค านงถงความประหยดในการใชพลงงาน เพอลด

ตนทนการผลตในสวนของคาพลงงานไฟฟาและอายการใชงาน การเลอกใชมอเตอรไฟฟาทมประสทธภาพสง จะลดตนทนในการบ ารงรกษารวมถงลดตนทนโดยรวมในการผลตลง และยงเปนการรวมอนรกษพลงงาน ประหยดการใชพลงงาน ประหยดการใชน ามนทตองพงพาจากตางประเทศ

2. ใชแทนมอเตอรเกาทช ารดเสยหาย

เมอมอเตอรเกาทใชงานมานานเกน 10 - 15 ป และใชงานเกน 4,000 ชวโมงในหนงป มคาซอมบ ารงสงกวา 65% ของราคามอเตอรใหม ควรตดสนใจซอมอเตอรใหม ดงมาตรการของสถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ (ชอง11) ทเลอกใชเครองสบน าเยนประสทธภาพสงแทนของเดมทช ารด

3. ใชแทนมอเตอรทใชอยซงมขนาดใหญเกนกวาการขบโหลดมาก

ในการใชงานในอตสาหกรรมบางครงจะเลอกมอเตอรทมขนาดใหญกวาทใชงานจรงๆ ดวยเหตผลตางๆ เชน ไมทราบโหลดทแทจรง เมอค านวณออกแบบมการเผอไวจงเลอกมอเตอรทมขนาดใหญไว ตดสนใจเลอกมอเตอรขนาดใหญไวเพอปองกนความเสยหายทจะเกดขนกบมอเตอร โดยคด

วาอาจจะมความผดปกตของเครองจกร

4 ใชกบงานทไมตองการใหมการเรมเดนเครองบอย

Page 137: Untitled

132 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ระยะเวลาคมทน

ถงแมวาโดยทวไปแลวมอเตอรประสทธภาพสงจะมราคาสงกวามาก แตมหนงสอเกยวกบการเลอกใชมอเตอรหลายเลม ทแสดงใหเหนวาสวนตางของคาใชจายในการใชมอเตอรทง 2 ชนด นน จะชดเชยสวนตางของราคาไดภายระยะเวลาไมเกน 2 ป ถามการใชงานทมากพอ (มากกวา 4,000 ชวโมงตอป) และเมอพจารณาจากผลการทดสอบทกลาวมาขางตนนแลว ความคมคาทเกดขนจะสามารถชดเชยสวนตางของราคาไดเรวกวาทหนงสอไดแสดงไวเสยอก

Page 138: Untitled

133 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 1 มาตรการการใชปมน าเยนประสทธภาพสง

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ(ชอง11) }

สภาพเดม ปมน า เยนท ใช งานในระบบปรบอากาศอย ในสภาพเกาและมสมรรถนะต า เฉล ยอยท

18.78 GPM/kW ทอตราการไหลของน าเฉลย 446.67 GPM ซงต ากวาความตองการของ เครองท าน าเยน สงผลใหสมรรถนะของเครองท าน าเยนมคาต าลง

การปรบปรง เปลยนปมน าเยนแบบหอยโขง ทมพกดอตราการไหลของน า 504 GPM และมสมรรถนะ

25.26 GPM/kW ท าใหเกดการประหยดพลงงานได

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

900,000 113,530 374,648 2.40

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 139: Untitled

134 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การเลอกขนาดทเหมาะสม

ปกตแลวการใชงานมอเตอรในระบบใหญๆ จะออกแบบใหมอเตอรมขนาดใหญกวาความจ าเปนไปบางเพอทจะปองกนความเสยหายตอมอเตอรเมอภาระโหลดมคาสงสด หรอเพอเผอไวส าหรบการเพมก าลงการผลต/ขยายกจการในอนาคต ท าใหสนเปลองก าลงไฟฟามากกวาความจ าเปน อกทงมอเตอรทมขนาดใหญ ราคาจะสงกวามอเตอรขนาดเลก แตหากเลอกใชมอเตอรขนาดเลกทภาระโหลดเปลยนแปลงอยบอยครงกจะมผลท าใหมอเตอรท างานตลอดเวลา ซงอายการใชงานจะสนลง ดงนนการเลอกขนาดทเหมาะสมถอเปนแนวทางพนฐานทสามารถท าไดงายและชวยประหยดคาไฟฟาตงแตขนตอนการออกแบบระบบ เชน ไมเลอกขนาดก าลงมอเตอรขนาดใหญเกนไป (ใชกระแสไฟฟานอยกวา 60% ของ Full load amp ของมอเตอร) หรอหากจะท าการเปลยนมอเตอรตางๆ ในระบบปรบอากาศ เชน มอเตอรปมน าเยน มอเตอรปมน าหลอเยน มอเตอรเครองเปาลมเยน เปนตน ใหมขนาดเลกลงควรเลอกใหเหมาะสมกบภาระใชงานจรง ไมเลกหรอใหญเกนไป เพราะจะท าใหสนเปลองไฟฟา

หรออาจใชวธการสบเปลยนมอเตอรทอยภายในทอยภายในอาคารกได กรณทมการเปลยนมอเตอรใหม ไมวากรณใดกตามควรเปลยนไปใชมอเตอรประสทธภาพสง ซงจะท าใหเกดการประหยดพลงงานมากขน

Page 140: Untitled

135 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ขนาดของมอเตอรก าหนดทพกดก าลงของมอเตอรวาจายก าลงกลไดกกโลวตตหรอกแรงมา

มอเตอรตองมก าลงพอทจะฉดโหลดไดทงในขณะท างานปกตและขณะเรมเดนเครอง หากเลอกมอเตอรใหมทดแทนมอเตอรเกาอาจใชคาก าลงไฟฟาเครองเกาเปนแนวทางได โดยทวไปมอเตอรควรรบภาระท 70 - 80%ของพกด เนองจากมอเตอรท างานทภาระต า ประสทธภาพของมอเตอรจะต าลงอยางมาก เมอทราบคาก าลงกลทเครองตองการอาจเลอกขนาดมอเตอรใหใหญกวาภาระ 1.2 - 1.5 เทา เพอใหมอเตอรรบภาระได 70 - 80% จากนนใหตรวจสอบวา มอเตอรมแรงบดเรมตนเพยงพอจะขบเครองจกรหรอไม หากไมเพยงพออาจเลอกมอเตอรประเภททใหแรงฉดเรมเดนเครองสง หรออาจเลอกมอเตอรทมขนาดใหญขน

พยายามเลอกใชมอเตอรทมขนาดพกดทเหมาะสมกบโหลด เนองจากการใชมอเตอรทมขนาดพกดนอยกวาขนาดพกดโหลดจะท าใหมอเตอรท างานเกนพกด ซงจะท าใหมอเตอรเสยหายไดในทางตรงกนขามถาใชมอเตอรทมขนาดพกดใหญเกนไปจะท าใหมอเตอรท างานทโหลดต า ซงเปนสภาวะการท างานทไมดเพราะมอเตอรจะมประสทธภาพการท างานต า และยงอาจท าใหมอเตอรเสยหายได ดงนนเมอพจารณาดานการบ ารงรกษาและการประหยดพลงงานแลว ควรเลอกมอเตอรทมโหลดการใชงานประมาณ 75% ของขนาดพกดมอเตอรนน

ขนาดมอเตอรและการเพมประสทธภาพในการใชงาน

ในการท างานของมอเตอรนน จะมการแบงลกษณะรอบท างาน (Duty cycle) ออกเปน 3 ลกษณะ 1. ใชงานตอเนอง เปนการน ามอเตอรมาใชงานตามโหลดทตองการ โดยปกตแลวจะมโหลดคอนขาง

คงทในเวลาทตอเนอง ดงนน ขนาดของมอเตอรในกรณนจะตองเลอกขนาดแรงมาตามโหลดทตอเนอง 2. ใชงานเปนชวงๆ เปนการน ามอเตอรมาใชงานในเวลาทเปนชวงหรอคาบ เชนอาจจะมโหลดและ

อาจจะไมมโหลดในบางชวงหรออาจจะตอกบโหลดและมการหยดเดนเครองเปนชวงๆ หรออาจจะมโหลดและไมมโหลดและมการเดนหยดเดนเครองเปนชวงๆ เปนตน ดงนนขนาดของมอเตอรในกรณนจะตองเลอกขนาดแรงมาใหเหมาะกบภาวะทมโหลดสงสด

3. ใชงานไมแนนอน เปนการน ามอเตอรมาใชงานตามโหลดในเวลาทไมแนนอน ดงนนขนาดของ

มอเตอรในกรณนจะตองเลอกขนาดแรงมาทสงสด (Peak) ทตองการใชและค านวณเปนคาประสทธผล (RMS) เพอไมใหมอเตอรเกดความรอนขน

ขนาดกบการใชไฟฟาของมอเตอร

Page 141: Untitled

136 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การเลอกขนาดมอเตอรไฟฟา

มขอพจารณา ดงน 1. พกดของโหลด 2. พกดก าลงของมอเตอร จะบอกเปนแรงมา (Hp) วาจายก าลงกลไดกกโลวตตหรอกแรงมา มอเตอรตอง

มก าลงพอทจะฉดโหลดไดทงในขณะท างานปกตและขณะเรมเดนเครอง 3. ความเรวรอบของมอเตอร จะบอกเปนจ านวนรอบตอนาท (rpm) 4. แรงดนของมอเตอรและแรงดนของระบบ 5. โดยทวไปมอเตอรควรรบภาระท 70 - 80% ของพกด ถาต ากวาน ประสทธภาพของมอเตอรจะลด

ต าลงมาก 6. เมอทราบคาก าลงกลทตองการ เลอกขนาดมอเตอรใหใหญกวาภาระ 1.2 - 1.5 เทา 7. ตรวจสอบวามอเตอรมแรงบดเรมตนเพยงพอจะขบเครองจกรหรอไม หากไมเพยงพออาจเลอก

มอเตอรประเภททใหแรงฉดเรมเดนเครองสงหรออาจเลอกมอเตอรทมขนาดใหญขน

Page 142: Untitled

137 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 1 มาตรการปรบปรงประสทธภาพระบบระบายอากาศในทจอดรถใตดน (Jet Fan) (อาศยการท างานพดลม Supply และ Exhaust ผานชอง Shaft)

{ GMM Grammy Place }

สภาพเดม อาคารจเอมเอม แกรมมเพลส มการระบายอากาศภายในทจอดรถใตดนแบบอาศยการท างาน

พดลม Supply และ Exhaust ผานชอง Shaft จ าเปนตองออกแบบใหระบบระบายอากาศเปนแบบเกนพอ เพอใหการระบายอากาศครอบคลมพนททงหมด ท าใหเกดสนเปลองพลงงาน

การปรบปรง เปลยนพดลมเปนแบบ Induced Jet Fan ชวยน าพากระแสอากาศไปในทศทางทตองการ ท าให

การระบายอากาศดขนและทวถงตลอดพนท จงสามารถลดการท างานของพดลม Supply และ Exhaust ลงได และยงคงใหอตราการระบายอากาศเปนไปตามพระราชบญญตควบคมอาคาร และขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองการควบคมอาคาร

* ตามกฎขอบงคบวาดวยขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองควบคมอาคาร พ.ศ. 2544 หมวด 7 วาดวยระบบการจดแสงสวาง การระบายอากาศ การระบายน า และการก าจดขยะมลฝอยและสงปฏกล ขอ 64 ก าหนดใหการระบายอากาศโดยวธกลส าหรบทจอดรถทอยตากวาระดบพนดน ตองมอตราการระบายอากาศไมนอยกวา 4 เทาของปรมาตรหองใน 1 ชวโมง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

240,750 58,008 229,710 1.05

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 143: Untitled

138 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

อปกรณปรบความเรวรอบ

ในการใชงานจรงบางครงภาระโหลดของมอเตอรมการเปลยนแปลงไมสม าเสมอ ซงอาจจะมบางชวง

มอเตอรมภาระโหลดไมเตมท แตมอเตอรท างานเตมพกด ท าใหเปนการสนเปลองพลงงานซงพบวา

“ก าลงไฟฟาทปอนเขา จะแปรผนโดยตรงกบ อตราการไหลยกก าลงสาม” ดงนน ถามอตราการไหล 100% มอเตอรตองการก าลงไฟฟาเตมท แตถาอตราการไหลลดลงเปน 70%

ในทางทฤษฎมอเตอรจะตองการก าลงไฟฟาลดลงเหลอเพยง (0.7)3 = 34% ของก าลงไฟฟาเตมพกด เทานน ซงเดมใชวธการหรวาลวเพอปรบการท างานของมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระโหลด แตจะท าใหเกด

ความดนตก (Pressure Drop) ภายในระบบจงตองสญเสยก าลงไฟฟาสวนหนงเพอชดเชยผลดงกลาว ปจจบนไดมเทคโนโลยทมการใชงานกบมอเตอรอยางแพรหลายและไดรบการรบรองผลประหยด กคอ การใชอปกรณปรบความเรวรอบ (Variable Speed Drive, VSD) เพอควบคมความเรวรอบมอเตอรไฟฟาใหเหมาะสมกบภาระโหลดทมการเปลยนแปลง เพอเพมประสทธภาพการท างานของมอเตอร ซงในปจจบนไดน ามาประยกตใชเพอการประหยดพลงงานในระบบตางๆ เชน ระบบปมน า พดลม ไฮดรอลกส ระบบปรบอากาศขนาดใหญ เปนตน ส าหรบการประยกตใชเพอการประหยดพลงงานอกทงเปนการเพมประสทธภาพการท างานของระบบ โดยจะเหมาะสมกบสภาวะงานทมการเปลยนแปลงขนลงตลอดเวลา สวนในกรณทภาระงานไมมการเปลยนแปลงมากนก เราจะใช VSD ส าหรบลดการ Oversize ของการออกแบบขนาดมอเตอร

Page 144: Untitled

139 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กอนทจะทราบถงการใช VSD ในการควบคมอตราการไหลของปมน า เครองสงลมเยนและพดลม ควร

จะท าความรจกกบอปกรณทางดานระบบปรบอากาศทส าคญกนกอน เพอเปนพนฐานและสรางความเขาใจกอนทจะเขาสเนอหาของการใชงาน VSD ทลกลงไป

ปมน าเยน ปมน าหลอเยน เครองสงลมเยน หอผงลมเยน

เครองสบน า (Water pump)

เปนอปกรณหลกในการขบเคลอนของเหลวซงในทน คอ น า โดยการปอนพลงงานเชงกลเขาไป ท าใหน าทถกขบมความดนสงขน ความดนดงกลาวจะท าหนาทเอาชนะแรงเสยดทานทเกดขนจากทอ ขอตอ วาลว และอปกรณตางๆ เพอใหไดอตราการไหลตามทตองการ การขบเคลอนเครองสบน านนอาจจะใชแรงจากคนหรอจะอาศยมอเตอรไฟฟาซงจะเปลยนพลงงานไฟฟาใหเปนพลงงานกล ในระบบปรบอากาศนน เครองสบน าจะสามารถพบไดทงในระบบน าเยน (ปมน าเยน) และระบบน าระบายความรอน (ปมน าหลอเยน)

การใช VSD ส าหรบปมน า และพดลม

Page 145: Untitled

140 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

เครองสงลมเยน (Air Handing Unit)

เครองสงลมเยนเปนอปกรณทางดานปลายทางของระบบน าเยน ซงท าหนาทแลกเปลยนความรอนระหวางน าเยนทมาจากเครองท าน าเยนกบอากาศสงผลใหอากาศทผานออกไปมอณหภมต าลงและน าไปใชเพอปรบอากาศตอไป เครองสงลมเยนเปนชดคอยลท าลมเยนทประกอบดวย พดลม คอยลท าความเยน แดมเปอร และแผงกรองอากาศรวมอยในตวเครองเดยวกน เครองสงลมเยนขนาดใหญมกจะนยมเรยกสนๆ วา AHU (Air Handing Unit) ส าหรบเครองขนาดเลกจะเรยกวา FCU (Fan Coil Unit) การตดตงเครองมกจะตดตงภายในอาคาร โดยถาเปนเครองขนาดเลก มกจะตดตงโดยการแขวนใตฝาเพดาน ยดตดกบผนง ตงพนหรอซอนในฝาเพดาน ส าหรบเครองขนาดใหญ มกจะจดใหมหองเครองและน าเครองสงลมเยนขนาดใหญมาตงภายในหอง หากมการใชระบบทอลมในการสงลมเยน กจะตอลมมาเขากบเครอง ทอลมทออกจากเครอง เรยกวา ทอลมสง (Supply Air Duct) ทอลมทน าลมภายในหองกลบมาทเครอง เรยกวา ทอลมกลบ (Return Air Duct)

หอผงลมเยน (Cooling Tower)

หอผงลมเยน คอ หอระบายความรอนของน า ท าหนาทในระบายความรอนใหกบ Condenser และเครองจกรตางๆ โดยน าน าทรอน จากคอนเดนเซอรหรอเครองจกร มาฉดใหเปนฝอย แลวปลอยลงมากจากดานบน ขณะทน าไหลลงมาอณหภมของน าจะลดลง และไหลลงสดานลาง โดยตองมการเตมสารเคม เพ อปองกนการเกดตะกอน ตะไคร และเชอแบคทเรย

โครงสรางของหอระบายความรอน (Cooling Tower) มหลายรปแบบ แตทเหนและเปนทนยมมอย 2 รปแบบ คอ

1. แบบทมรปเปนถงวงกลม ท าดวยไฟเบอรกลาส มการออกแบบเปน Counter Flow แบบนจะมราคาถกแตประสทธภาพต าและใชน ามาก

AHU

FCU

Page 146: Untitled

141 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

2. ทรงสเหลยม ท าดวยไฟเบอรกลาสหรอกระเบองหรอโลหะมการออกแบบเปน Cross Flow แบบนจะมราคาแพงกวา แตประสทธภาพสงใชพนทนอยกวา และใชน านอยกวาถงประมาณ 30%

สวนประกอบและโครงสรางของหอผงลมเยน แมวาหอผงลมเยนจะท างานโดยอาศยหลกการขนพนฐานอยางงายๆ เทานน แตกมสวนประกอบทท า

หนาทแตกตางกนอยมากพอสมควรโดยแยกออกไดดงตอไปน

ตวถงและเกลดชองลม (Casing & Louver)

ระบบกระจายน า (Water Distribution System)

แผงกระจายละอองน า

ถงรบน า (Collection Basin) และสวนประกอบทส าคญ ซงมมอเตอรเปนสวนประกอบก คอ สวนทท าใหอากาศเคลอนไหว

(Air Movement System) สวนนเปนสวนทท าใหเกดความเคลอนไหวของอากาศเขามาสมผสกบน า เพอเกดแลกเปลยนความรอน ซงการท าระบบการเคลอนไหวของอากาศนกแบงออกไดเปน 2 ประเภท ดงทไดกลาวไปแลวก คอ ระบบเปาอากาศเขาและระบบดดอากาศออก ระบบสรางความเคลอนไหวของอากาศจะตองประกอบดวยตวพดลม และตวมอเตอรขบพดลม ตวใบพดมกจะใชชนดโพรเพลเลอร แฟน (Propeller Fan) ซงมกพบเหนกนอยทวไป แตทจรงแลวมอกชนดหนงคอเซนตรฟวเกลแฟน (Centrifugal Fan) ส าหรบตวโพรเพลเลอร แฟน มขอดตรงทสามารถดดหรอเปาอากาศไดเปนปรมาณมากกวา สวนตวเซนตรฟวเกลแฟน มขอดตรงทมความดนสถตยสงกวา เราจงสามารถทจะตอทอลมออกจากสวนบนของหอผงลมเยนและน าไปปลอยไกลๆได

ชดท าใหอากาศเคลอนไหว ประกอบดวยมอเตอร

ใบพดลม และเชอมตอดวยอปกรณสงก าลง

ตวมอเตอรขบพดลมอยนอกกระแสอากาศ

Page 147: Untitled

142 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การใชงาน VSD กบระบบปรบอากาศและระบายอากาศ

VSD ควบคมความเรวรอบมอเตอรในระบบปรบอากาศและระบายอากาศมอเตอรทใชในงานปรบอากาศและระบายอากาศมมายมายหลายประเภท มกเปนมอเตอรตวใหญ เชน มอเตอรพดลม AHU, มอเตอรพดลมระบายอากาศ, Cooling Tower, มอเตอรพดลมอดอากาศในชองบนไดหนไฟ (PRESSUZRIED FAN) เปนตน มอเตอรเหลานมกมขนาดใหญ มก าลงไฟฟามาก อปกรณควบคมจงตองรองรบการท างานทตองใชกระแสไฟฟามาก การกระชากของกระแสตอนเรมสตารทมอเตอร ทงคาใชจายอปกรณควบคมอปกรณปองกนความเสยหายของมอเตอร และคาไฟฟากมากขน

เดมทในระบบน าเยน (Chilled water) วธทเราควบคมปรมาณน าและแรงดนใหไดตามคาทตองการ ระบบเดมสวนใหญจะเปนการปรบหรวาลว ทหนา pump ซงท าใหเกด pressure drop ครอมทวาลวหรอบางระบบอาจจะมการใช Bypass Valve เปนการลดปรมาณน า และแรงดนสวนเกนเปนตน ท าใหปรมาณน ารวมทจายตลอดเวลาทปมท างานเกนคาทตองการอยอยางตอเนองซงเมอคดเปนคาไฟแลวจะเปนปรมาณไฟฟาทสญเสยไปอยตลอดเวลาเชนกน เมอเราคดเทยบ เปนปรมาณไฟฟาทมความเปนไปไดของการสญเสยไปใน 1 ป รวมถงปตอๆ ไปจะเปนคาไฟจ านวนมหาศาล ซงนาเสยดายเปนอยางยง ตวอยางเชน เครองท าน าเยนของระบบปรบอากาศแบบรวมศนยจะมปมน าส าหรบสบน าไปใชงาน โดยใชวาลวเปนตวควบคมอตราการไหล แตปมมขนาดใหญ ปรมาณอตราการไหลมากเกนความตองการ จงลดอตราการไหลดวยวธการหรวาลว ซงลกษณะดงกลาวจะท าใหมอเตอรตองใชพลงงานสงตลอดเวลา ถงแมปรมาณการใชน าจะลดลงกตาม ดงนน จงควรควบคมความเรวรอบของมอเตอรดวย VSD แลวเปดวาลว 100% โดยปรบความเรวรอบของมอเตอรแทน หรอบางกรณอาจมการเปดวาลว 100% อยแลว แตอตราการไหลเกนความตองการ สงผลใหผลตางอณหภมของน าดานเขา-ออกจากเครองท าน าเยน (Chiller) มคาแคบลง ซงจะท าใหเครองท าน าเยนตองท างานหนกขน ดงนนการควบคมความเรวรอบมอเตอรดวย VSD จะชวยใหประหยดพลงงานโดยพลงงานทใชจะลดลง เปนสดสวนยกก าลงสาม

อยางไรกตาม ในกรณของการใชงานตองค านงถงคณลกษณะของ Chiller และปรมาณน าขนต าท Chiller ตองการ เพอใหการประหยดพลงงานจากการใช VSD ไมมผลกระทบกบประสทธภาพของ Chiller

VSD เปนอปกรณควบคมความเรวรอบมอเตอรไฟฟากระแสสลบ โดยการปรบ -ลดความถ

ไฟฟาจาก 0 - 800 Hz. ใชไดกบมอเตอรทมก าลงไฟฟาตงแต 0.75 - 600 kW แรงดนไฟฟา 220/380/440V/575V/690V -15%~15% อปกรณ VSD ใชเทคโนโลยแบบ Voltage Vector Control (VVC) ท าใหระสทธภาพการควบคมไมใหมการสญเสยพลงงานความรอนในตวมอเตอรและมอปกรณก าจดสญญาณรบกวนทเปนอปกรณมาตรฐานของเครองปองกนการรบกวนสญญาณควบคมและยงสงผลดในการประหยดพลงงานอกดวย

Page 148: Untitled

143 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ขอดของการใช VSD 1. สามารถปรบความเรวรอบมอเตอรไดจากเดมซงคงท ทงมอเตอร ปมน า และพดลม ท าใหไดความเรว

รอบทเหมาะสมตามความตองการท างานในแตละลกษณะ และยงท าการควบคมแบบ Closed Loop Control เพอใหระบบมเสถยรภาพคงทอยตลอดเวลา

2. ชวยลดการสกหรอของเครองจกร และปองกนการสญเสยของมอเตอร พดลม และปมน า 3. ลดการกระชากไฟฟาตอนเรมตน ท าใหลดคาความตองการพลงไฟฟา โดยเฉพาะมอเตอรทมขนาดใหญ 4. ประหยดพลงงาน โดยใชพลงงานตามความจ าเปนของโหลด 5. มการควบคมความเรวของมอเตอรทแมนย า เหมาะส าหรบกระบวนการทตองมระบบควบคมการ

เปลยนแปลงของการไหล 6. ตวควบคม 1 ตว สามารถใชไดกบการตดตงทมมอเตอรหลายตวได 7. สามารถตดตงเขากบมอเตอรทมอยไดงาย

แนวคดในการเลอกขนาดVSD

ถาคดวา VSD เหมอนกบแหลงจายไฟทใชจายพลงงานเพอขบมอเตอร กจะคดวายงเลอก VSD ขนาดยงใหญเทาใดกยงด สามารถตดตงสวทชทเอาทพตของ VSD เพอเปดปดจายกระแสใหมอเตอรไดทนท เหมอนกบแหลงจายไฟ แตแนวความคดน ไมถกตอง เนองจากตองสนเปลองคาใชจายสง และ VSD มขนาดใหญเกนความจ าเปนในการเลอกขนาดVSD ใหเหมาะสมกบมอเตอร จะตองค านงถงขอตางๆ ดงตอไปน

1. ความสามารถในการขบมอเตอรขณะเรงความเรว และความเรวรอบคงท ตองพจารณาวาVSD สามารถจายกระแสทมอเตอรตองการไดหรอไม

2. ความสามารถในการขบมอเตอรขณะลดความเรว ในขณะทลดความเรวมอเตอรจะท างานเปนเครองก าเนดไฟฟาและคนพลงงานกลบไปให VSD ดงนน VSD ตองมความสามารถในการรบคนและใชพลงงานนใหหมดไป

3. การเลอกขนาด VSD โดยดจากขนาด และจ านวนมอเตอรนน ใหเลอก VSD ทมกระแสพกดมากกวา ผลรวมของกระแสมอเตอรทกตว

4. จดเดนของ VSD อกอยางหนง คอ สามารถขบมอเตอรหลายๆ ตวดวย VSD เพยงตวเดยว แตวธการเดนเครองบางแบบ อาจตองเลอกขนาด VSD ทมขนาดใหญมาก จงไมเปนการประหยด และเกดการผดพลาดในการเลอกขนาดไดงายดวย

5. VSD ทท างานในโหมดการควบคมฟลกซเวกเตอร ไมสามารถขบมอเตอร ไดหลายตวพรอมกนจะตองเปลยนโหมดการควบคมไปเปนแบบแรงดนตอความถเทานน จงจะขบมอเตอรไดหลายตว

Page 149: Untitled

144 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 1 ตดตง VSD และชดควบคมความดนปมน าเยนและปมน าระบายความรอนของเครองท าน าเยน

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม ปมน าเยนของเครองท าน าเยนชนดระบายความรอนดวยน าของส านกหอสมดกลาง จายน าเยน

ใหกบเครองสงลมเยน (AHU) โดยใช 2-ways valve ควบคมอตราการไหลตามอณหภมทตงไวเมอมการปรบวาลวจะท าใหเกดแรงดนเกนขนในระบบน าเยน และพบปญหาผลตางของอณหภมขาเขา-ออกดานคอนเดนเซอรมคาประมาณ 6 oF ซงนอยกวามาตรฐาน (คามาตรฐานเทากบ 10 - 12 oF) ท าใหการถายโอนความรอนระหวางสารท าความเยนและน าระบายความรอนไมดเทาทควร

การปรบปรง ควบคมแรงดนในระบบโดยการควบคมความเรวรอบของปมน าเยน และปมของน าระบายความ

รอน เพอใหแรงดนไมเกนกวาทตองการจะท าใหสามารถประหยดพลงงานได

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

451,000 49,189 161,340 2.79

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 150: Untitled

145 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 2 ตดตงชดควบคมความดนปมน าเยนของเครองท าน าเยน

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม ปมน าเยนของเครองท าน าเยนของส านกหอสมดกลางเปนชนดระบายความรอนดวยอากาศ ใช

งานรวมกบอปกรณปรบความเรวรอบ (VSD) โดยตงคาความถไวท 50 Hz และปรบหรวาลวน าเยนไวครงหนงซงไมเปนการประหยดพลงงาน ทงนเพราะอณหภมของอากาศเปลยนแปลงไปตามสภาวะอากาศ

การปรบปรง ตดตงอปกรณตรวจจบความดนน าและชดควบคมทปมน าเยนของเครองท าน าเยนจ านวน

3 ชด รวมกบการเปดวาลวน าสงสด (Open 100%)

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

111,000 26,098 85,602 1.30

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 151: Untitled

146 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 3 มาตรการตดตงอปกรณปรบความเรวรอบ (VSD) ท Secondary Pump

{ มหาวทยาลยอสสมชญ }

สภาพเดม ระบบจายน าเยน Secondary Pump (Low zone, Medium Zone, High Zone) ท างานจาย

น าเยนคงทตลอดเวลา ซงในบางชวงมโหลดนอยแต Secondary Pump ยงคงท างานเตมท ท าใหสญเสยพลงงานโดยไมจ าเปน

การปรบปรง ตดตงอปกรณปรบความเรวรอบ (VSD) ท Secondary Pump และปรบความเรวรอบคงทตาม

ภาระความเยนในขณะนน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

984,000 145,574 526,977 1.87

กอนปรบปรง หลงปรบปรง

Page 152: Untitled

147 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 4 มาตรการปรบปรงประสทธภาพการระบายความรอนของหอผงน าเยน (ตดตงระบบ VSD ควบคมความเรวรอบของมอเตอรพดลมหอผงน าเยน)

{ มหาวทยาลยอสสมชญ }

สภาพเดม การใชงานระบบปรบอากาศของอาคารมเพยง 70% เนองจากยงเปดใชงานไมครบทกชนจงใช

งานมอเตอรพดลมของหอผงเยนเพยงบางสวน อกทงตดตงในพนทจ ากด อากาศไกลเวยนไมด ลมรอนถกดดกลบมายงแผงครบระบายความรอนของหอผงน าเยน และครบมสภาพเกาและเปนแบบ PVC ธรรมดาไมทนตออณหภมสงกวาปกตได ท าใหและครบมสภาพทผดไปจากเดม สงผลใหการระบายความรอนไดไมด

การปรบปรง ตดตงระบบ Sensor วดอณหภมอากาศ ตดตงระบบตรวจวดอณหภมน าระบายความรอน และ

ตดตงระบบ VSD ควบคมความเรวรอบของมอเตอรพดลมหอผงน าเยน เนองจากโหลดของระบบ

ปรบอากาศยงไมเตมท และปรบปรงครบเปนแบบประสทธภาพสงทนความรอนได 70 C

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,260,000 46,732 169,170 7.45

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 153: Untitled

148 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 5 มาตรการตดตงระบบปรบความเรวรอบปมน าเยน

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม เครองท าน าเยนของหอสมดฯ มอตราการไหลทเกนพกด สงผลใหเครองท าน าเยนรบภาระโหลด

สงขน ซงท าใหเกดการสญเสยพลงงาน การปรบปรง ตดตงอปกรณปรบความเรวรอบ (VSD) เพอปรบความเรวรอบของมอเตอรใหเหมาะสมกบโหลด

การใชงานโดยไมกระทบตอการท างานของระบบปรบอากาศ ซงควบคมการท างานโดยระบบ Building Automation System (BAS) จากการตรวจสอบพบวา VSD ส าหรบปมน าเยน 2 ชดสามารถใชงานรวมปมน าเยน 3 ชด โดยสามารถใชงานไดเปนปกต

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

230,000 74,255 243,557 0.94

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 154: Untitled

149 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 6 มาตรการตดตงระบบปรบความเรวรอบ Air Handing Unit

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม AHU ของอาคารมจ านวนทงสน 22 ชด ซงใชงานทงสน 11 ชด แตเนองดวย AHU แตละชดไมม

วาลวกนลมกลบจงท าใหมไหลยอนของลมเยนไปยงเครอง AHU ทไมไดเปดใชงาน การปรบปรง ตดตง VSD เพอปรบความเรวของลม (ปรบความเรวรอบ Air Handling Unit) ทจายภายใน

อาคารเพอควบคมอณหภมภายในพนทใหมความเหมาะสมมากยงขน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,697,020 80,711 264,733 6.41

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 155: Untitled

150 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 7 มาตรการตดตงอปกรณปรบความเรวรอบของมอเตอรเครองสงลมเยน

{ โรงพยาบาลกรงเทพ }

สภาพเดม มการเปดระบบปรบอากาศแบบรวมศนยตลอด 24 ชวโมง โดยอาศยการสงลมเยนผานเครองสง

ลมเยน (AHU) ทตดตงในบรเวณตางๆ แตเนองจากในแตละชวงเวลาของวนนน ระบบปรบอากาศมภาระความรอนทแตกตางกน โดยทเครองสงลมเยนไมมอปกรณควบคมเพอปรบสภาวะการท างานใหใกลเคยงกบภาระความรอนทเกดขนจรง

การปรบปรง ท าการตดตงอปกรณปรบความเรวรอบของมอเตอรทเครองสงลมเยน จ านวน 15 ชด เพอท าการ

ปรบลดการท างานของมอเตอรใหท างานไดสมพนธกบภาระความรอนทเกดขนจรง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,087,150 103,543 349,185 3.11

หลงปรบปรง

กอนปรบปรง

Page 156: Untitled

151 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 8 มาตรการปรบอตราการไหลน าเยนของเครองท าน าเยนตามภาระโหลดในแตละชวงเวลา (VPF) ของเฟส 1 2 และ 3

{ ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม เครองสบน าเยนท างานทอตราการไหลน าเยนคงทตลอดเวลาโดยในชวงทเครองท าน าเยนมการเดน Part Load นน จะมน าเยนบางสวนทเกนความจ าเปนไหลกลบมาทางทอ Bypass (PRV : Pressure Relief Valve) โดยทเครองสบน าเยนกยงคงใชงานทอตราการไหลคงทและใชพลงงานไฟฟาเทาเดมอยตลอดเวลา ซงเปนการสญเสยโอกาสในการลดการใชพลงงานจากสวนของน าเยนทตอง Bypass กลบไปยงระบบ

การปรบปรงปรบปรงระบบสงจายน าเยนเปน VPF (Variable Primary Flow) ทสามารถปรบอตราการไหล

ของน าเยนไดตามภาระการท าความเยนของอาคารในแตละชวงเวลาโดยใช VSD ปรบอตราการไหลของเครองสบน าเยนซงชวยลดการสญเสยจากสวนของน าเยนทตอง Bypass กลบมาโดยเปลาประโยชนและ PRV จะถกสงใหปดอยตลอดเวลาทระบบ VPF ท างาน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

9,804,144 1,106,576 3,673,833 2.67

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 157: Untitled

152 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 9 มาตรการตดตง VSD ทเครองสบน าหลอเยน (เฟส 2) เพอควบคมอตราการไหลตามคาออกแบบแทนการหรวาลว

{ ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม ลกษณะการควบคมอตราการไหลของน าหลอเยนเปนแบบหรวาลว เนองจากเดมทการออกแบบ

ใชงานเครองสบน าหลอเยนไดเผอขนาดไวมากท าใหมอตราการไหลของน าหลอเยนในระบบสงกวาคาพกดทตองการ หากไมหรวาลวจะท าใหการใชพลงงานของเครองสบน าหลอเยนเพมมากขนและมอเตอรของเครองสบน าเยนมโอกาสเกดการ Overload ขนได

การปรบปรง ตดตง VSD เพอลดอตราการไหลของน าหลอเยนในระบบใหเหมาะสมตามภาระการท าความเยน

แทนการหรวาลวชวยประหยดพลงงานทตวเครองสบน าหลอเยนพรอมกบท าการเชอมตอเขากบระบบ Chiller Plant Manager (CPM) เพอชวยใหการควบคมและสงการ VSD สามารถท างานไดแมนย ามากยงขน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

3,186,870 1,009,221 3,350,615 0.95

หลงปรบปรง

กอนปรบปรง

Page 158: Untitled

153 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 10 มาตรการตดตง VSD ทเครองสงลมเยนเพอควบคมปรมาณลมตามภาระโหลดของอาคารในแตละชวงเวลา (เฟส 2 โซน B)

{ ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม พนทปรบอากาศของศนยฯ ทเฟส 2 เดมออกแบบใชงานชดเครองสงลมเยน (AHU) แบบ

Constant Air Flow Rate และหรชด Control Valve (2 Ways Valve) ทท าหนาทจายน าเยนเขาสคอยลเยน ท าใหไมประหยดพลงงานเนองจากมอเตอรของพดลมยงท างานตลอดเวลาท ความเรวรอบคงท

การปรบปรง ตดตง VSD เพอควบคมปรมาณลมเยนทจายในพนทโดยใชเทอรโมสตท (Thermostat) 2 Ways

Valve และชดตรวจจบความชนสมพทธ (Humidistat) ในการควบคมอตราการไหลของน าเยนทเขาเครองสงลมเยน และสงการผานทางระบบ BAS (Building Automation System)

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

2,508,985 153,176 508,544 4.93

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 159: Untitled

154 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 11 มาตรการตดตงระบบปรบความเรวรอบปมน าเยน

{ บรษท อสมท จ ากด (มหาชน) }

สภาพเดม อาคารมการใชชดมอเตอรปมน าเยนรวมกบเครองท าน าเยนจ านวน 1 ชด ซงจากการส ารวจการ

ใชงานพบวาสามารถปรบความเรวรอบใหเหมาะสมกบความตองการของโหลดทใชงานจรงได การปรบปรง ตดตง VSD เพอบรหารจดการปมน าเยนโดยการควบคมความเรวรอบควบคมมอเตอรปมน าเยน

ใหเหมาะสมกบขนาดของเครองท าน าเยนและโหลดใชงานจรง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

94,160 29,663 105,898 0.89

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 160: Untitled

155 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ลดภาระทไมจ าเปน

ในการออกแบบระบบทมมอเตอรเปนสวนประกอบนน ผผลตมกใสมอเตอรทมขนาดใหญกวาท

จ าเปนตองใชงานจรงเสมอ เพอหลกเลยงความเสยหายจากการท างานเกนก าลง ดงนนหากมการควบคมใหมอเตอรใชพลงงานไฟฟาเทาทจ าเปนซงในทน หมายถง การใชมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระโหลดอกทงลดภาระทไมจ าเปนอนๆ เชน ลดขนาดมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระ หรอ เดนนอยเครองทภาระสง แทนการเดนหลายชดทภาระต าหรอการเปลยนใบพดของมอเตอรพดลมในหอผงลมเยนใหมน าหนกเบากเปนอกทางหนงทชวยลดภาระโหลดของมอเตอรลงได กจะชวยลดการใชพลงงานไฟฟาลงได

Page 161: Untitled

156 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กอนอนเรามาท าความรจกกบภาระงานหรอโหลดทใชมอเตอรในการขบกนกอน ซงในการเลอกมอเตอรใช

งานหรอควบคมมอเตอรนนจะตองเขาใจลกษณะโหลดทมอเตอรขบเคลอน โดยแบงโหลดดงกลาวได 3 แบบ คอ

1. โหลดประเภทแรงบดแปรผนตามความเรว (Variable Torque) ไดแก ปมน าหรอพดลมซงเมอความเรวรอบสงขน แรงบดจะตามความเรวรอบก าลงสอง และก าลงกลทใชกจะแปรผนตามความเรวรอบก าลงสาม

2. โหลดประเภทแรงบดคงท (Constant Torque ) ไดแก ปนจน ลฟท ซงแรงฉดมกจะเปนน าหนกทฉด แรงบดจงคงทไมขนกบความเรวรอบ โหลดประเภทน ก าลงกลทใชจะแปรผนตามความเรวรอบ

3. โหลดประเภทก าลงงานคงท (Constant Power) เชน เครองมวน เครองเจาะ สวาน แรงบดจะลดลง เมอความเรวรอบสงขนและก าลงกลทใชจะคงท ไมขนกบความเรวรอบ

การใชงานมอเตอรปมน าเยนและน าหลอเยนในระบบปรบอากาศขนาดใหญ

การสญเสยทเปลยนแปลงตามโหลดของมอเตอร

การสญเสยจากภาระใชงาน (Stray Loss) เปนผลมาจาก 1) คาการสญเสยทเกดจากกระแสไฟฟาวน

ในแกนเหลกทโรเตอร ขณะทมโหลดในขดลวดทสเตเตอร 2) คาการสญเสยจากคากระแสฮารมอนกสในตวน าของโรเตอรขณะทมโหลด 3) คาสนามแมเหลกรวไหลทเกดจากกระแสไฟฟาขณะทมโหลด ซงการสญเสยทสเตเตอรและโรเตอรจะเพมขนตามขนาดของโหลด โดยเรยกวา “คาความสญเสยขณะทมอเตอรมโหลด (Load Loss)”

ภาระงานกบการใชไฟฟาของมอเตอร

Page 162: Untitled

157 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

และเพอใหมอเตอรท างานทประสทธภาพสงสด ควรจดการใหมอเตอรขบโหลดทประมาณ 80 - 100% ของโหลดเตมพกด (Full Load) หรอคาแรงมา (HP) ทบอกไวในปายเครอง (Name Plate) ซงเปนคาของก าลงไฟฟาดานออก สวนคาก าลงงานทน ามาใชจรง คอ คาก าลงไฟฟาดานเขา ปรมาณของก าลงไฟฟาดานเขาท ใชผลตแรงมาตามพกดนนแตกตางกนไปส าหรบมอเตอรแตละตว มอเตอรทมประสทธภาพมากกวาจะตองการก าลงไฟฟาดานเขานอยกวาเมอเทยบกบมอเตอรทมประสทธภาพนอยกวาทใหก าลงไฟฟาดานออกเทากน

ส าหรบกรณทมอเตอรขบโหลดไมไหว หรอมอเตอรมขนาดเลกเกนไปนน เรยกวา Overloaded Motor จะท าใหมอเตอรมความรอนสง อนเนองมาจากมปรมาณกระแสไฟฟาไหลในขดลวดของมอเตอรสงเกนพกด ทงนการออกแบบสรางมอเตอรจะมการก าหนดตวประกอบความปลอดภยทเรยกวา Service Factor เอาไวเพอก าหนดวามอเตอรจะทนตอการขบโหลดเกนพกดไดมากเทาใด ยกตวอยางเชน มอเตอรขนาด 20 แรงมา มคา Service Factor เทากบ 1.15 นนกหมายถงวามอเตอรจะทนตอการขบโหลดเกนไดเทากบ 20 x 1.15 = 23 แรงมา แตกจะทนไดในชวงเวลาสนๆ เทานนโดยไมท าความเสยหายกบตวมอเตอร หากเรายงฝนใชงานในระดบเกนโหลด กจะสงผลใหอายการใชงานของมอเตอรลดลง นอกจากนใหจ าไววาไมควรใชมอเตอรขบภาระเกนพกดเมอแรงดนลดต าลงกวาคาปกตมาก หรอเมออณหภมโดยรอบสงกวาปกต

หากมความจ าเปนตองใชงานมอเตอรขบโหลดต ากวา 50% ของพกด เราอาจตองดดแปลงระบบบางอยาง อยางไรกตามในบางกรณกมความจ าเปน เพราะตองเผอการท างานในชวงพก (Peak) ของโหลด เชน มอเตอรระบบปมน า ทในชวงมคนใชน านอยมอเตอรปมจะท างานนอย

ในขณะทบางชวงเวลามการใชน าพรอมๆ กนกจะตองท างานหนกขน การแกไขปญหานอาจท าไดโดยเลอกใชมอเตอรทมขนาดเลกลงแตสามารถปรบความเรวได 2 ระดบ รวมกนกบกระบวนการจดการโหลดใหอยในยานทยอมรบได

เพอปองกนภาวะมอเตอรรบโหลดเกนก าลงท าไดโดยการแยกประเภทและขนาดของโหลดทจะใชมอเตอรใหเหมาะสม ซงงานบางประเภททตองเรมและหยดบอยๆ (Start-Stop) ควรจดใหมการเรมตนอยางเหมาะสม โดยเฉพาะอยางยงถาเปนมอเตอรขนาดใหญ อาจจะตองพจารณาโหลดขางเคยงดวย โดยหลกเลยงการเดนมอเตอรขนาดใหญในชวงเวลาทมความตองการก าลงไฟฟาสงสด เปนตน

Page 163: Untitled

158 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ความสมพนธของมอเตอรกบโหลด

ควรหลกเลยงการตดตงมอเตอรทมขนาดใหญกวาโหลดจนเกนไป ประสทธภาพและตวประกอบ

ก าลงไฟฟาจะลดลง ซงมอเตอรแตละขนาดมความสมพนธกบโหลดไมเหมอนกน ควรมการพจารณาเปนกรณไป

ตารางประสทธภาพและตวประกอบก าลงไฟฟาของมอเตอรเหนยวน า

ขนาดมอเตอร ประสทธภาพ (Efficiency)

ตวประกอบก าลงไฟฟา (Power Factor)

(Hp) ½Load ¾ Load Full Load ½Load ¾ Load Full Load 3-30 83 86 86 0.7 0.79 0.84

40-100 61 89 91 0.79 0.85 0.87

เมอภาระของมอเตอรลดลง ประสทธภาพของมอเตอรจะต าลง โดยเฉพาะอยางยงเมอภาระลดลงต ากวา 40% ของพกด เนองจากเมอภาระลดลง ก าลงสญเสยสวนหนงยงคงท เชน ก าลงสญเสยในแกนเหลก ก าลงสญเสยจากพดลมระบายความรอนทายมอเตอร ดงนนควรเลอกใชงานมอเตอรใหเหมาะสมกบภาระ หากพบวาภาระต า ควรปรบปรงใหการใชงานมอเตอรเหมาะสมกบโหลดมากขน โดยสบ เปลยนมอเตอรทมอยใหมอเตอรมขนาดเลกลง จะลดก าลงไฟฟาทมอเตอรตองการลงได ทงนควรตรวจวดก าลงไฟฟาทปอนใหมอเตอรนานพอสมควร เนองจากบางกระบวนการภาระจะเพมขนเปนบางชวงเวลา

การลดภาระทางกลของมอเตอร

ก าลงไฟฟาทมอเตอรตองการขนกบภาระหรอโหลดทางกลของมอเตอร มอเตอรจะตองใชก าลงไฟฟามากหากมภาระทางกลสง ดงนนการลดภาระทางกลของมอเตอรใหต าทสดจะสามารถประหยดพลงงานในมอเตอรไดอยางมากซงมแนวทางดงน

การลดความเสยดทานในระบบ เชน การเดนทอสงจายทใหญขน การเปลยนแบรงใหความฝดลดลง

การซอมทอลมทมการรวไหล

การเปลยนชนสวนทหมนใหมน าหนกเบาหรอขนาดเลกลง เชน การปรบปรงแกนลกดายในโรงงานปนทอใหมน าหนกเบา การเปลยนใบพดของหอผงน าจากโลหะเปนไฟเบอรกลาสซงแนวทางนไดถกน ามาใชเปนมาตรการลดภาระโหลดใหกบมอเตอรซงชวยลดการใชพลงงานของมอเตอรพดลมลดลง ดงรายละเอยดในกรณศกษาทจะกลาวถงตอไป

การลดอตราการไหลหรอแรงดนทสงเกนความตองการ

Page 164: Untitled

159 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การค านวณภาระมอเตอรไฟฟา

สามารถท าไดหลายวธ ดงน

วธการวดก าลงไฟฟาอนพต ถาสามารถวดคาดวยเครองมอวด เราอาจน าคาทไดไปค านวณเพอประเมนคาภาระตามสวน

ของมอเตอรได โดยเปรยบเทยบคาทวดได กบคาก าลงไฟฟาทตองการเมอมอเตอรท างานทพกด

การค านวณดวยคากระแส การค านวณโหลด โดยประเมนคากระแสโหลดจะท าไดเมอเราสามารถวดคากระแสโหลดของ

มอเตอรได ทงนกระแสจะมการเปลยนแปลงตามโหลดทเปลยนในลกษณะทคอนขางเปนเชงเสน จนกระทงโหลดลดลงถงระดบ 50% ของ Full Load ดงแสดงในรปท 3 เมอถงระดบทต ากวา 50% ผลกระทบของกระแสแมเหลก (Magnetizing Current) และการทเพาเวอรแฟกเตอรลดลงมากท าใหเสนกราฟของกระแสเรมทจะไมเปนเชงเสน ดวยเหตนเองการค านวณดวยคากระแสจงไมเหมาะทจะใชเมอโหลดต าๆ

คากระแสเตมพกด (Full Load Current) ซงระบไวบนเนมเพลต ไดมากจากการวดคาเมอมอเตอรขบโหลดเตมพกด ดงนนการวดคากระแส RMS จะตองวดทระดบแรงดนปกต เพราะถาวดในขณะทแรงดนลดต าลงกวาทระบเอาไวบนเนมเพลตแลว คากระแสทอานไดจากเครองมอวดกจะสงผดปกต จดหลกของการค านวณดวยคากระแสกคอการตรวจสอบระดบแรงดนใหคงทนนเอง

การค านวณดวยคาสลป การค านวณโหลดของมอเตอรโดยอาศยคาสลปนจะท าไดเมอเราสามารถวดคาความเรวรอบ

ของมอเตอรได ทงนความเรวทเรยกวาความเรวซงโครนส จะขนอยกบความถของสญญาณไฟฟาทปอนใหมอเตอร และจ านวนขวแมเหลกของมอเตอร ยงความถสง มอเตอรจะยงหมนเรว แตถามอเตอรมขวแมเหลกมากมอเตอรตวนนจะหมนชา การวดระดบความเรวรอบทแทจรงของมอเตอรจะใชเครองมอทเรยกวา Tachometer ทงนแบบทเรยกวา Stroboscopic Tachometer จะใหความแมนย ามากกวาแบบเครองวดแบบอนๆ

Page 165: Untitled

160 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

อปกรณควบคมภาระใชงานมอเตอร (Dynamic Motor Load Control)

อปกรณควบคมภาระใชงานมอเตอร ท าหนาทเปน Micro Controller ทคอยตรวจสอบสภาวะท างาน

และศกษาความตองการพลงงานไฟฟาของมอเตอรแลวปรบปรงการจายพลงงานใหมอเตอรอยางเหมาะสมตอภาระงานทแทจรงตลอดเวลา เมอ Load มคานอยอปกรณนจะปรบลดพลงงานไฟฟาทจายใหกบมอเตอรลง ในทางตรงกนขามเมอ Load มคามากขน Micro Controller จะเพมพลงงานไฟฟาทจายใหกบมอเตอรโดยอตโนมตภายใน 1/100 วนาท

การปรบเปลยนการจายพลงงานใหกบมอเตอรโดยการควบคมคา Parameter ทางไฟฟานไมเพยงเฉพาะคา แรงดน และกระแสเทานนทถกเปลยนแปลง ยงเปนผลใหคา Power Factor ของมอเตอรดขนโดยอตโนมตจงไมตองใชชางทช านาญตงคาใหมทกครงทตดตง

การตรวจสอบภาระของมอเตอรท าโดยการวดคา Parameter ตาง ๆ ทปรากฏบน Thyristor แลวน ามาค านวณเพอปรบปรงการจายพลงงานไฟฟาแกมอเตอรดวย Software ทมประสทธภาพสง ผลกคอคา Slip จะเพมขนเลกนอยเสมอนวามอเตอรก าลงท างานใกลเคยงสภาวะ full Load ตลอดเวลานนคอประสทธภาพของมอเตอรจะดขนมากโดยไดงานและความเรวรอบเทาเดมในขณะทพลงงานไฟฟาทจายใหมอเตอรอาจลดถง 40% การท างานของอปกรณนไมมการเปลยนคาความถดงนนความเรวรอบของมอเตอรจงคงท ขอดของการใชอปกรณควบคมภาระใชงานมอเตอร

1. สามารถประหยดพลงงานไฟฟา 10 - 40% 2. ยดอายของมอเตอร 3. ไมลดงานทเคยท าอย โดยมอเตอรยงคงท างานทความเรวรอบคงท 4. เปนอปกรณเสรมโดยไมจ าเปนตองเปลยนมอเตอร หรอขนตอนการผลต 5. ลดการสญเสยทเปนภาระคาใชจายทไมจ าเปน 6. มระบบ soft start ท าใหคาบ ารงรกษามอเตอรและระบบสงก าลงลดลง 7. กระแสทลดลงจาก soft start ท าใหคา MAX Demand Charge ต าลง 8. ระบบ Soft start สามารถใชแทน star Delta Starter ไดทนท 9. มระบบ Soft stop เพอปองกนความเสยหายของขบวนการผลต และ Hammering Effect 10. มระบบ Phase Protection ปองกนความเสยหายทเกดจากแรงดนหายไปชวขณะหรอการเกด

bad Contact ทขวตอตาง ๆ ของมอเตอร 11. ลดความคอน การสนสะเทอน และเสยงทเกดจากการท างานของมอเตอร 12. ตดตงงายไมตองใชพนทมาก และไมตองดดแปลงวงจรเดมทมอยแลว 13. Remote Interface สามารถใช PLC หรอ Computer ควบคมไดโดยตรง

Page 166: Untitled

161 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 1 มาตรการเปลยนมาใชใบพดชนดอลมเนยมของ Cooling Tower { GMM Grammy Place }

สภาพเดม ใบพดของมอเตอรพดลมเพอระบายความรอนใหกบน าในหอผงลงเยน (Cooling Tower) เปน

ชนดใบแบบเดมทมน าหนกมากท าใหใชก าลงไฟฟาสงในการขบมอเตอร การปรบปรง เปลยนมาใชใบพดลมทท าดวยไฟเบอรกลาสซงมน าหนกเบาและชวยเพมประสทธภาพการถายเท

ความรอน ซงชวยลดการใชพลงงานของมอเตอรพดลมลดลง

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

1,219,800 140,730 557,290 2.19

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 167: Untitled

162 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การบ ารงรกษามอเตอร

เมอใชงานมอเตอรไปสกระยะหนงกจะมคาใชจายเพมขนในสวนของการซอมบ ารงรกษาซงหากท าการ

ดแลบ ารงรกษาและแกปญหาอยางถกตองตลอดการใชงานมอเตอร จะชวยยดอายการใชงานมอเตอรใหยาวนานมากขน โดยมแนวทางในการบ ารงรกษามอเตอรดงน

1. หลกเลยงการเดนมอเตอรตวเปลา เพราะในขณะทมอเตอรเดนตวเปลา ก าลงงานของมอเตอรจะถกเปลยนไปเปนก าลงงานสญเสยทงหมด เนองจากไมมโหลดการใชงาน อกทงยงท าใหอายการใชงานของมอเตอรลดลงดวย

2. พยายามเลอกใชมอเตอรทมขนาดพกดทเหมาะสมกบโหลด เนองจากการใชมอเตอรทมขนาดพกดนอยกวาขนาดพกดโหลดจะท าใหมอเตอรท างานเกนพกด ซงจะท าใหมอเตอรเสยหายไดในทางตรงขามถาใชมอเตอรทมขนาดพกดใหญเกนไปจะท าใหมอเตอรทโหลดต า ซงเปนสภาวะการท างานทไมด เพราะมอเตอรจะมประสทธภาพการท างานต า และยงอาจท าใหมอเตอรเสยหายได ดงนนเมอพจารณาดานการบ ารงรกษาและการประหยดพลงงานแลว ควรเลอกใชมอเตอรทมโหลดการใชงานประมาณ 75% ของขนาดพกดมอเตอรนน

3. ตรวจสอบระดบแรงดนไฟฟาทจายใหมอเตอร ถาใหมอเตอรท างานทคาแรงดนแตกตางกนไปจากพกดบนปายชอ จะท าใหมสมรรถนะการท างานของมอเตอรเปลยนไป ซงจะมผลตอประสทธภาพของระบบขบเคลอนและอายการใชงานของมอเตอรดวย

4. ตรวจสอบสภาพการระบายความรอนของมอเตอร เปนประจ า หมนใชเครองเปาลมเหาท าความสะอาดฝนละอองทเกาะตดบรเวณมอเตอร เนองจากฝนละอองทเกาะตดอยท าใหการระบายความรอนของมอเตอรท าไดไมได มอเตอรจะมอณหภมสงขน ซงจะท าใหเกดก าลงงานสญเสยของมอเตอรเพมขน เนองจากความตานทานของขดลวดเพมขน

5. หมนตรวจสอบระบบทางกลของมอเตอรเปนประจ า เชนการอดจาระบ หยอดน ามนหลอลนตามเวลาทก าหนด เพอลดก าลงงานสญเสยและการสกหรอเนองจากแรงเสยดทานหรอความฝดตรวจสอบแรงตงของสายพานใหมคาทเหมาะสม

การใชงานและบ ารงรกษามอเตอรอยางถกตอง จะใชพลงงานไฟฟาลดลงท าใหตนทนลดลง ชวย

เพมศกยภาพการแขงขนทางการตลาดได ท าใหเกดความมนคงแกอตสาหกรรมมากขน และสงส าคญนอกเหนอจากนคอ เปนการชวยประหยดพลงงานโดยรวมของประเทศไดอกทางหนงดวย

Page 168: Untitled

163 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

มอเตอรไฟฟาควรทจะท างานไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ ในเมอยงไมถงเวลาทตองเปลยนใหม

หรอหมดอายการใชงาน อะไรทสงผลตอความเสยหายกบตวมอเตอรไฟฟา ท าใหการปองกนความเสยหายท าไดไมดเพยงพอ สาเหตบางอยาง เชน ความรอนในบรเวณทตดตงมอเตอร ความชนในอากาศ ระบบการหลอลนทไมเหมาะสม แรงดนไฟฟาทปอนใหมอเตอรผดปกต รวมทงสภาวะทผดปกตของโหลดทตออยกบมอเตอร ปจจยตางๆ เหลานสงผลตออายการใชงานของมอเตอรไดเชนเดยวกบสาเหตอนๆ ทเราเคยทราบกนเปนอยางดอยแลว

สาเหตทท าใหมอเตอรไฟฟาเสยหาย ในขณะทมอเตอรไฟฟาก าลงท างานอย โดยเฉพาะอยางยงการท างานตอเนองเปนเวลายาวนาน ขด

ลวดทองแดงในตวมอเตอรจะมความรอนสง และความรอนจะถายเทมายงตวโครงของมอเตอรดวย อยางไรกตาม การออกแบบสรางมอเตอรไดมการค านงถงปญหาดานความรอนเอาไวดวยแลว โดยก าหนดเปนมาตรฐานเอาไว กลาวคอ มาตรฐานระดบความหนาของชนฉนวนทเคลอบขดลวดทองแดง แตหากความรอนสงกวาพกดทก าหนดไว ความสามารถในการเปนฉนวนกจะเสอมลง อณหภมทสงขนยงอาจท าใหจาระบละลาย หรอเกดเบรกดาวนในน ามน เปนสาเหตใหตลบลกปนมอเตอรช ารดไดในทนท

จากทกลาวมาขางตนนกถอเปนสาเหตแรกทท าใหมอเตอรไฟฟาเสยหายได ซงกคออณหภมสงนนเอง และโดยหลกการแลวอณหภมสงผดปกตเกดขนไดจากสาเหตดงตอไปน

การขบโหลดเกนพกดทท าได (Overloading) การสตารทมอเตอรบอยเกนไป อณหภมของอากาศโดยรอบมคาสง แรงดนอนพตต า หรอเกดสภาวะแรงดนไมสมดล การเดนเครองมอเตอรตอเนองเปนเวลานาน ๆ การระบายอากาศไมดพอ

นอกจากความรอนแลว สาเหตตอไปกคอ

การสนเปลองจากมอเตอรช ารด

Page 169: Untitled

164 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ความชนในอากาศ (Humidity) หลาย ๆ คนยงไมเคยคาดคดวาจะสงผลตอการเสยของมอเตอร แตถาเรามาลองคดดวา หากมอเตอรไมไดใชงานเปนเวลานาน และถกจดเกบไวในหองทมความชนสง ความชนจะท าลายคณสมบตการเปนฉนวนของวานช รวมทงวสดฉนวนอน ๆ ในตวมอเตอร นอกจากนความชนกอาจท าใหตลบลกปนเสยหายได ทงนหากวาหยดน าเขาไปผสมกบอนภาคของฝนผงสกปรกทปลวอยในอากาศ ยงอาจสรางปญหาเกยวกบคณสมบตการน าไฟฟาไดอกดวย

เมอรถงปญหาจากความชนแลว การจดเกบมอเตอรไฟฟาทยงไมไดใชงานกควรใหความสนใจเรองของความชนในอากาศดวยกจะเปนการด อยางไรกตามหากมมอเตอรทเคยเกบไวในหองทมความชนสงเปนเวลานาน ๆ กควรเดนเครองเปลาเปนเวลาสก 1 - 2 ชม. กอนทจะน าไปขบโหลด ทงนเพอเปนการอนเครอง และไลความชนตาง ๆ ออกไป หรอถาจะใหแนใจกอาจใชเมกะ โอหม มเตอรตรวจสอบคาความตานทานของฉนวนดวยกจะเปนการด

การหลอลนทไมเหมาะสม ถอไดวาเปนอกสาเหตหนง ทอาจจะท าใหมอเตอรเสยหายได โดย

เกดจากการใชจาระบเพอหลอลนในสวนเคลอนทของเครองจกร หรอเพลาทตออยกบมอเตอร แตเชอหรอไมวา จาระบมกจะสรางปญหาใหกบมอเตอรมากกวาจะเปนขอด ทงนกเพราะจารบจะเปนตวน าเอาสงสกปรกเขาไปในตลบลกปนของมอเตอร โดยเฉพาะอยางยงถาฝนผงโลหะเกาะตดอยในจารบ กจะท าใหระบบหลอลนการหมนของมอเตอรเสยหายได ซงจาระบทใชในอตสาหกรรม มหลายประเภทซงผลตมาจากสารประกอบตางชนดกน การใชงานจาระบจะตองไมใชปะปนกนหลายประเภท เพราะบางประเภทหากปะปนกนจะลดคณสมบตการหลอลน ยกตวอยางเชน จาระบทท าจากสารแบเรยม (Barium) จะมคณสมบตทไมเขากนกบจาระบทท าจากสารประกอบแคลเซยม (Calcium) หรอจาระบทท าจากสารประกอบโพลยเรย จะไมเขากนกบจาระบประเภทใดเลย เปนตน

ปญหาเกยวกบระบบการหลอลนทไมเหมาะสมสามารถปองกนได โดยท าความเขาใจวามอเตอรไฟฟาแตละประเภท แตละผผลตนนตางมขอก าหนดในการน าเอาระบบหลอลนมาใส ในมอเตอร ทแตกตางกน หรอถาจะน าเอาระบบหลอลนเดมออกไปกควรตดตอกบบรษทผผลตมอเตอร และผผลตตลบลกปน จะชวยลดปญหาในสวนนได

แรงดนไฟฟาผดปกต ความผดปกตของสญญาณไฟฟามกจะท าใหเกดปญหากบอปกรณไฟฟาไดเสมอ โดยเฉพาะอยางยงเมอเกดกบมอเตอรไฟฟา ทงนไมวาจะเปนระบบไฟฟา 1 เฟส หรอ 3 เฟส ก าลงไฟฟาในอดมคตควรจะมลกษณะเปนสญญาณรปคลนไซน (Sine Wave) ในแตละเฟสทพกดแรงดน และพกดความถไฟฟา ในหวขอของสาเหตอนเนองมาจากความผดปกตของแรงดนไฟทปอนใหมอเตอรนอาจเกดขนไดหลายลกษณะดงน

ฮารมอนก (Harmonic) เปนความผดปกตในเรองของความถปะปนอยในระบบ ซงไมใชความถพนฐาน (Fundamental Frequency) และแตละฮารมอนกสจะท าใหมอเตอรไฟฟามความรอนสง และประสทธภาพการท างานลดลง

Page 170: Untitled

165 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

แรงดนเกนพกด (Over Voltage) แรงดนเกนพกดเพยงเลก นอย อาจไมสงผลใหมอเตอรเสยหาย แตจะท าใหประสทธภาพการท างาน และคาเพาเวอรแฟกเตอรลดลง ทงนตามมาตรฐานของ NEMA (The National Electric Manufacturer’s Association: ) ก าหนดไวไมเกน 110% ของคาพกด

แรงดนต ากวาพกด (Under Voltage) เมอแรงดนทปอนใหมอเตอรต ากวาปกต ยอมสงผลใหกระแสไฟฟาในมอเตอรสงขน และสงมากจนท าใหขดลวดทองแดงรอนขน ดงนนเองประสทธภาพการท างานของมอเตอรจะลดลง ทงน NEMA ก าหนดไววาไมควรต ากวา 90% ของพกด

แรงดนไมสมดล (Voltage Unbalance) รปคลนแรงดนไฟฟาในแตละเฟสไมสมดล เปนสาเหตใหมอเตอรไฟฟารอน และลดประสทธภาพการท างานลง ทงน NEMA ก าหนดไววามอเตอรไฟฟาไมควรตออยกบระบบทเกดแรงดนไมสมดลเกน 5%

แรงดนพง (Voltage Spikes) หรอแรงดนสงชวขณะ เกดจากการสบสวตซของอปกรณ หรอวงจรประเภทตวเกบประจ ถกตด/ตอเขาในวงจรไฟฟาหลก หรอเกดจากสญญาณรบกวนจากระบบแสงสวาง หรอเกดคลนแทรกจากเสาสงไฟฟาแรงสง ลกษณะของแรงดนพง จะเปนแรงดนสงมากในชวงเวลาสน ๆ เปนผลใหเกดการลดวงจรระหวางรอบของขดลวดในมอเตอร (Turn-to-Turn) กรณนเองจะท าใหมอเตอรเสยหายได

แรงดนมความถต ากวาปกตหากความถของแรงดนไฟปอนมอเตอรต ากวาปกตจะสงผลโดยตรงตอแรงบดของมอเตอร

สงสกปรกในตวมอเตอร (Contamination) สงสกปรก หรอฝนผง อาจไมไดมาจากภายนอกตวมอเตอรเทานน เพราะสงสกปรกทท าความเสยหายใหกบมอเตอรอาจมาจาก ความสกหรอซงเกดจากการเสยดสในตวมอเตอร สนมกดกรอนในตวมอเตอร และเกดจากความรอนสงภายใน

อนภาคของสงสกปรกทลอยอยในอากาศ มความสามารถเปนตวกดเซาะ ดงน นในขณะทมอเตอรท างานอย อากาศทไหลเวยนในตวมอเตอรจะน าพาเอาอนภาคกดเซาะไปกดกนชนของวานชทเคลอบลวดทองแดง โดยเฉพาะอยางยงถาเปนอนภาคประเภทเกลอ หรอถานหน ซงมคณสมบตเปนตวน าไฟฟา จะท าใหคณสมบตของฉนวนเสอมลง และหากมความชนมาเกยวของดวยกจะท าใหเกดการสะสมของชนฝนสกปรก ท าใหระบบการระบายความรอนในตวมอเตอรท าไดไมด และน าไปสปญหาเรองของความรอนสงไดตอไป

Page 171: Untitled

166 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

ภาระทางกลของมอเตอรผดปกต สภาวะทางกลทผดปกต เกดไดจากหลายสาเหต และเกดในหลายลกษณะ แตทงนสวนใหญจะเปนความเครยดทเกดกบตลบลกปน ซงน าไปสการท าใหเกดความไมสมดลของเพลามอเตอร หรอหากตวโครงของมอเตอรถกบดจะท าใหเกดเสยงครางในขณะหมน นอกจากนหากเกดการบดเบยวของแกนโรเตอร หรอตลบลกปน จะท าใหชองวางอากาศ (Air Gap) เกดไมสมมาตรสงผลใหขดลวดเกดความรอนสง ดงนนแลวสภาวะทเราควรหลกเลยงไมใหเกดขนกคอ

การเชอมตอเพลาขบโหลดทไมไดศนย (Misaligned Coupling)

การรดสายพานระหวางเพลาทตงเกนไป

การยดตวมอเตอรตดกบฐานวางไมมนคง หรอไมไดสมดล

การเลอกใชตลบลกปนไมเหมาะกบงาน เปนตน

ถามอเตอรเสย ควรจะซอมหรอเปลยน

จากทไดกลาวถงสาเหตหลายๆ อยางทท าใหมอเตอรเสยไปแลว ในหวขอนจะขอกลาวถงหลกการเบองตน ส าหรบชวยการพจารณาวาเราควรจะซอมมอเตอรทเสย หรอควรเปลยนเปนมอเตอรตวใหมดค าตอบทวาจะซอม หรอจะเปลยนตวใหมดนน วศวกรไฟฟาอาจตดสนใจจากการพจารณาวาคาซอมนนถกกวาการซอมอเตอรตวใหม จะอยางไรกตามกบปญหานมขอพจารณามาฝากเพอชวยการตดสนใจดงน

ตนทนคาใชจายเรมตนของการซอม และตนทนของการซอใหม

ประสทธภาพทจะกลบมาของมอเตอรทซอม กบประสทธภาพของมอเตอรตวใหม

ความสามารถในการหามอเตอรตวใหมมาทดแทนตวเกาได

มลคาซาก (Salvage Value) ของมอเตอรตวเกา

เวลาทตองเสยไปในการรอซอมมอเตอรทเสย

Page 172: Untitled

167 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

การเลอกมอเตอรส าหรบเปลยนทดแทน (Retrofit) บทเรยนราคาแพงอกอยางหนง คอ การเปลยนมอเตอรโดยใชมอเตอรทมประสทธภาพสงกวาเดมโดยพละการ ไมค านงวามอเตอรนนเปนมอเตอรทสมควรเปลยนหรอไม หลกเกณฑการเปลยนมอเตอรเกาทดแทนดวยมอเตอรประสทธภาพสงมรายละเอยดและหลกเกณฑตาง ๆ ดงตอไปน

สภาพโดยทวไปสงเกตความเสยหายบนตวถงของมอเตอรหรอฉนวน หากมอเตอรนนไดผานการพนขดลวดใหมมาแลวหลายครง หรอเมอท างานแลวมความรอน หรอมประวตดานความเสยหายของตลบลกปน หรอปญหาอนๆ มากอน มอเตอรเชนนเหมาะสมทจะเปลยนใหมดวยมอเตอรประสทธภาพสง

อายมอเตอรอายการใชงานมากกเปนมอเตอรทมโอกาสช ารดมากขน และปกตจะมประสทธภาพต ากวามอเตอรใหม

ชวโมงการใชงานตอปปมอเตอรทถกใชงานตลอด 24 ชวโมง ปกตมกจะเปนมอเตอรทสมควรเลอกส าหรบการเปลยนทดแทนทสดแตมอเตอรทใชงานเพยงชวงเวลาเดยวใน 1 วน กควรจะพจารณาวาอตราการใชกระแสไฟฟาสงหรอไม

ลกษณะการรบโหลดมอเตอรทท างานดวยโหลดเตมท หรอเกอบเตมทเปนมอเตอรทนาเลอกทสดตามหลก อยางไรกตามการเปลยนทดแทน โดยการใชมอเตอรขนาดทเลกและขนาดของมอเตอร ใกลเคยงกบการโหลดทแทจรง ทดแทนมอเตอรทมขนาดใหญกวาโหลดมาก ๆ กสามารถไดความประหยดในดานพลงงาน

ความเรวใชงานจดทดทสดในดานประสทธภาพจะมอเตอรทท างานระหวาง 1,200 - 3,600 รอบตอนาท

การใชงานมอเตอรทใชงานกบโหลดคงทจะเปนมอเตอรทนาเลอกกวามอเตอรทรบโหลดแปรปรวน มอเตอรทใชบนเครน ลกรอกงานเจาะ งานเครองจกร เปนตน ปกตจะยากทจะน ามาเปลยนทดแทนดวยมอเตอรประสทธภาพสง

แบบมาตรฐานหรอแบบพเศษมอเตอรทผลตมาโดยเฉพาะงานไมเหมาะน ามาปรบปรง หรอเปลยนทดแทนดวยมอเตอรประสทธภาพสง แตอยางไรกด การเปลยนวธตอประกบจะสามารถท าใหมอเตอรแบบธรรมดามาใชทดแทนแบบทออกแบบพเศษได

Page 173: Untitled

168 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

มอ

เตอ

กรณศกษา 1 มาตรการเปลยนมอเตอรขบวาลวควบคมน าเยนของ AHU ทช ารด

{ สถานวทยโทรทศนแหงประเทศไทย กรมประชาสมพนธ(ชอง11) }

สภาพเดม มอเตอรขบวาลวควบคมอตราการไหลของน าเยนเขาเครองสงลมเยน (AHU) ไมสามารถใชงานได

ท าใหสามารถควบคมปรมาณน าเยนไดตามภาระการท าความเยนและอณหภมหองปรบอากาศต ากวาอณหภมทปรบตงท าใหสนเปลองพลงงาน อกทงท าใหเครองสบน าเยนใชพลงงานไฟฟาเพมขน

การปรบปรง เปลยนมอเตอรขบวาลวและอปกรณควบคมอณหภม (Thermostat) ในชดทช ารดซงหนาจอ

แสดงผลเปนตวเลขชดเจนท าให AHU แตละชดควบคมอณหภมภายในหองไดแมนย ามากขน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ปป( (kWh) )บาท(

245,000 123,484 407,498 0.60

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 174: Untitled

169 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

ในอาคารหรอส านกงาน มการใชพลงงานหลากหลายรปแบบทงระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ ตลอดจนถงระบบอนๆ เชน กระตกน ารอน เครองถายเอกสาร เครองคอมพวเตอร เครองพมพ ปมน า ลฟท เปนตน แตจะมการใชพลงงานมากหรอนอยขนอยกบกจกการหรอลกษณะการใชงานของอาคาร ซงการมแนวทางอารอนรกษพลงงานเชน

การท าความสะอาดอปกรณ ซงวธหนงทชวยประหยดพลงงานโดยไมตองลงทน โดยอปกรณหลกๆ ทสามารถท าความสะอาดไดงาย คอ ระบบปรบอากาศจะสงผลใหเครองปรบอากาศท างานไดอยางเตมประสทธภาพ สงผลใหประหยดพลงงาน 5 - 7% อกทงยงชวยยนมอายการใชงานอกดวย และระบบแสงสวาง แตจะไมชวยประหยดพลงงานแตจะชวยใหคาความสองสวางเพมขน

การปรบเปลยนพฤตกรรมการใชงานสามารถท าไดงายโดยไมตองลงทน โดยตองอาศยความรวมมอของคนทกคน ตงแตการปดเมอไมใชการถอดปลกเมอไมใชการจดวงจรไฟฟาใหสะดวกกบการปด-ถอดปลกการตงอณหภมเครองปรบอากาศ

การเลอกใชอปกรณประสทธภาพสง (เบอร 5/E-Star etc?) จะเปนแนวทางการลดการใชพลงงานตงแตเลอกซอการตดตง/ปรบเปลยนอปกรณใหม โดยเลอกใชอปกรณทตดฉลากเบอร 5 หรอ E-Star

อปกรณส านกงาน

Page 175: Untitled

170 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

อปกรณประสทธภาพสง

อปกรณประสทธภาพสง คอ อปกรณทใชก าลงไฟฟานอยกวาอปกรณทวไปเมอมขนาดและสภาวะการใชงานอปกรณทเหมอนกนซงทางการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย (กฟผ.) ไดเลงเหนถงแนวทางการลดการใชพลงงานเมอเลอกซออปกรณของผบรโภค โดยการตดฉลากเบอร 5 ใหกบอปกรณทมประสทธภาพสง โดยมาตรฐานอปกรณแตละเบอร จะก าหนดตามส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ซงฉลากประหยดพลงงานเบอร 5 เปนปายสเหลองระบรายละเอยดตางๆ ของอปกรณตวนน ซงท าใหผซอสามารถทจะน ามาพจารณาเมอเลอกซออปกรณได เนองจากอปกรณประสทธภาพสง เบอร 5 จะใชก าลงไฟฟานอยกวาอปกรณทวไป (ไมตดฉลากเบอร 5) เมออยในสภาวะการใชงานเดยวกน นนหมายความวาจะชวยประหยดพลงงานไฟฟาไดอกทางหนง โดยปจจบนอปกรณไฟฟาทตดฉลากเบอร 5 ประกอบไปดวย ตเยน หลอดผอม หลอดตะเกยบ หมอหงขาว เครองปรบอากาศ พดลม โคมไฟ บลลาสตนรภย บลลาสตอเลกทรอนกส ขาวกลอง กระตกน ารอน จอคมพวเตอร และเครองรบโทรทศน ซงการตดฉลากประหยดพลงงานเบอร 5

อางอง http://www.homepro.co.th/en/hometips/tipdetail.asp?tid=21&id=5

Page 176: Untitled

171 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

ซงอปกรณส านกงานทไดรบการตดฉลากอปกรณไฟฟาทมประสทธภาพสง (เบอร 5) มดงน

ตเยนประหยดไฟเบอร 5

ตเยนเปนอปกรณแรกทไดมการตดฉลากแสดงระดบประสทธภาพซงส านกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (สมอ.) ไดก าหนดมาตรฐานประสทธภาพพลงงานขนต า Minimum Energy Performance Standard (MEPS) ของตเยน มอก. 2186-2547 ซงเปนมาตรฐานบงคบเพอไมใหอปกรณทมคณภาพต าผลตและเขามาจ าหนายในประเทศไทยและมผลบงคบใชตงแตเดอนธนวาคม 2549 เปนตนไป ดงนนกฟผ.และคณะท างานดานมาตรฐานประสทธภาพพลงงานไดปรบมาตรฐานตเยน 1 ประต ในป 2549 (2006) และ ตเยน 2 ประต ในป 2550 (2007) โดยมาตรฐานเกณฑระดบประสทธภาพตเยนเบอร 5 สงกวา MEPS 15% โดยการทดสอบประสทธภาพต เยนจากสถาบนไฟฟาและอเล กทรอนกส (สฟอ. ) ประกอบดวย 2 สวน คอ ดานพลงงาน และดานปรมาตร

Energy Consumption Criteria For 1 Door Refrigerators (เกณฑพลงงานป 2006)

AV MEPS = No.3 No.4(MEPS - 7.5%) No.5 (MEPS - 15%)

นอยกวา 100 L EC นอยกวาหรอเทากบ

0.80 AV + 300 EC นอยกวาหรอเทากบ

0.74 AV + 278 EC นอยกวาหรอเทากบ

0.68 AV + 255

มากกวาหรอเทากบ 100 L

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.46 AV + 171

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.43 AV + 158

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.39 AV + 145

Energy Consumption Criteria For 2 Door Refrigerators (เกณฑพลงงานป 2007)

AV MEPS = No.3 No.4(MEPS - 7.5%) No.5 (MEPS - 15%)

นอยกวา 450 L EC นอยกวาหรอเทากบ

0.46 AV + 457 EC นอยกวาหรอเทากบ

0.43 AV + 423 EC นอยกวาหรอเทากบ

0.39 AV + 388

มากกวาหรอเทากบ 450 L

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.80 AV + 457

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.74 AV + 423

EC นอยกวาหรอเทากบ 0.68 AV + 388

หมายเหต 1. ค านวณอตราคาไฟฟา หนวยละ 3.28 บาท 2. ตเยนใชงานวนละ 24 ชวโมง

อปกรณส านกงานประสทธภาพสง (เบอร 5)

Page 177: Untitled

172 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

การใชงานและการบ ารงรกษา 1. ควรศกษารายละเอยดจากคมอและปฏบตตามค าแนะน าเพอยดอายการใชงาน 2. ควรตงตเยนหางจากผนงอยางนอย 15 ซม. เพอใหอากาศถายเท ชวยระบายความรอนไดดยงขน 3. ควรตงสวตซควบคมอณหภมในตเยน ทระดบ 3 เนองจากเปนระดบทเหมาะสมกบการรกษาคณคาอาหารในตเยนการตงอณหภมตเยนไวเยนกวาทก าหนดไว 1 องศาเซลเซยสจะท าใหไฟฟาเพมขนถง 25% 4. ควรละลายน าแขงอยางสม าเสมอดวยการถอดปลกตเยนเปนครงคราว 5. อยาตงตเยนใกลแหลงความรอนเพราะจะท าใหเครองตองท างานมากกวาปกต 6. อยาเปดตเยนบอย ๆ หรอใสของรอนในตเยนเพราะจะท าใหตเยนสญเสยความเยน 7. ตรวจสอบยางขอบประตอยเสมอและควรเปลยนใหมทนททช ารดและเสอมสภาพ 8. หมนท าความสะอาดแผงระบายความรอนดานหลงตเยน 9. ในกรณทตเยนมการตอสายลงดนควรทดสอบวามไฟฟารวลงดนหรอไม

พดลมไฟฟา โครงการพดลมไฟฟาเบอร 5 ด าเนนการครงแรกใน พ.ศ. 2544 โดยครอบคลมเฉพาะพดลมขนาด

ใบพด 12 และ 16 นว ซงมสวนแบงการตลาด 90% โดยคาการค านวณประสทธภาพของพดลมจะตองรตวเลข 2 คา คอ อตราการพนลม (มหนวยเปน ลกบาศกเมตรตอนาท) ซงจะไดจากการทดลองในหองปฏบตการ มกระบไวทกลองผลตภณฑ ฉลากเบอร 5 หรอสอบถามทศนยบรษทผลต และก าลงไฟทใช (มหนวยเปนวตต)

การค านวณคาประสทธภาพ ใหน าอตราการพนลม (ลกบาศกเมตรตอนาท) หารดวยก าลงไฟ (วตต) จะไดคาประสทธภาพ (มหนวยเปนลกบาศกเมตร ตอนาท ตอวตต) เชน พดลมรนหนง มอตราการพนลมอยท 70 ลกบาศกเมตรตอนาท ใชไฟฟา 53 วตต มคาประสทธภาพเทากบ 70/53 = 1.32 เปนตน

พดลม 12 นว ตองมคาประสทธภาพ 1.10 ขนไป พดลม 16 นว ตองมคาประสทธภาพ 1.30 ขนไป

Page 178: Untitled

173 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

เครองรบโทรทศนและจอคอมพวเตอร

ในเครองรบโทรทศนและหนาจอคอมพวเตอร จะมโหมดพรอมใชงาน (Stand By) ซงการปดเครองใชไฟฟาผานรโมทคอนโทรล แมจะปดหนาจอ แตจะเปดโหมดพรอมใชงานไว ซงจะท าใหเครองใชไฟฟาไมปดโดยสมบรณ แตยงตองใชพลงงานอกเลกนอย สวนใหญจะอยประมาณ 3 - 10 วตต แลวแตเครองใชไฟฟา ถงจะนอย แตเมอเปดทงไวคางคน หลายลานเครองรวมกน กลายเปนไฟฟาสญเสยโดยเปลาประโยชนหลายลานวตต ทผานมาไดมการรณรงคใหปดเครองทสวตชทตวเครอง ไมปดโทรทศนโดยรโมทคอนโทรล (และไมปลอยใหหนาจอคอมพวเตอรใหดบเองเมอปดเครอง) เมอไมจ าเปน แตไมไดรบความรวมมอเทาทควร

เมอไมไดรบความรวมมอ ใน พ.ศ. 2553 จงไดมมาตรการใหมโดยท าโครงการฉลากเบอร 5 ส าหรบเครองรบโทรทศนและจอคอมพวเตอร โดยเปนเบอร 5 ทไมพจารณาการท างานขณะเปดใชงานเลย จะพจารณาเฉพาะขณะปดใชงาน โดยโหมดพรอมใชงานทงระบบ จะตองใชไฟฟาไมเกน 1 วตต จงจะไดมาตรฐานเบอร 5 เพอลดการสญเสยพลงงานจากโหมดพรอมใชงาน

คอมพวเตอร Energy Star

นอกจากการตดฉลากเบอร 5 แลวยงมมาตรฐาน

Energy Starซงจะเปนมาตรฐานท เกยวของกบประสทธภาพการใชพลงงานของอปกรณคอมพวเตอร โดยโครงการมาตรฐาน Energy Star นนเรมตนโดยองคกร Environment Protection Agency (EPA) การซอคอมพวเตอรทมสญลกษณ Energy Star คอมพวเตอรชนดน จะใชก าลงไฟฟาเทากบคอมพวเตอรทวไปในขณะทใชงาน แตจะใชก าลงไฟฟาลดลง 55% ในขณะทรอท างาน หรอเมอไมไดใชงานในระยะเวลาทก าหนด

ฉลากเบอร 5 น มใชวาคณสมบตประสทธภาพเขาเกณฑแลวจะไดรบฉลากในทนท แตผผลตจะตองสมครเขารวมโครงการ และปฏบตตามขนตอนของโครงการ โดยการสงตวอยางให กฟผ . สงไปวดผลประสทธภาพ และท าตามขนตอนอนๆ ของโครงการใหครบถวน จงจะไดรบฉลากประหยดไฟเบอร 5 เพอเปนการรกษามาตรฐานของฉลากประหยดไฟเบอร 5 และเพอสรางความมนใจใหกบผทซอเครองใชไฟฟาวาไดมาตรฐานทการไฟฟาก าหนดไว ซงจะเปนการชวยลดการใชพลงงานอยางมประสทธภาพตงแตการเรมตนใชอปกรณ

อางอง http://www2.egat.co.th/labelNo5/Ref_Saving.htm

http://t5.egat.co.th/knowledge_04.htm

Page 179: Untitled

174 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

อป

กรณ

ส าน

กงา

กรณศกษา 1 การใชอปกรณส านกงานประสทธภาพสงและเปนมตรกบสงแวดลอม

{ โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม อาคาร 1 โรงเรยนเตรยมอดมศกษา มการใชอปกรณส านกงานรนเกาทไมประหยดพลงงาน

ประกอบดวย จอภาพคอมพวเตอร20 เครอง ตเยน4 เครอง กระตกน าไฟฟา 7 เครอง สงผลใหสนเปลองพลงงานไฟฟาในอปกรณตาง ๆ และเปนภาระการปรบอากาศ

การปรบปรง เปลยนเปนอปกรณประหยดไฟฟาเบอร 5 และ Energy Star เพอการประหยดพลงงานและเปน

มตรกบสงแวดลอม นอกจากนนยงใชเปนอปกรณทดลอง และสาธตใหเหนถงการใชพลงงานทแตกตางกนของอปกรณเกาและใหม รวมทงสามารถใชในการทดลองใหเหนถงการสนเปลองพลงงานในกรณทมการใชงานทไมถกวธดวย ซงจะสงผลใหนกเรยน เจาหนาท และบคคลภายนอกสามารถเลอกซออปกรณและใชอปกรณอยางถกตองและประหยดพลงงาน

ผลทได

เงนลงทน )บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน )ป( (kWh) )บาท(

182,000 4,488 16,156 11.26

หลงปรบปรง

Page 180: Untitled

175 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

“หมอแปลงไฟฟา” เปนอปกรณทใชส าหรบแปลงพลงงานไฟฟากระแสสลบจากวงจรหนงไปยงอกวงจรหนง โดยวธทางวงจรแมเหลก ซงไมมจดตอไฟฟาถงกนและไมมชนสวนทางกลเคลอนทโดยทวไปเราใชหมอแปลงไฟฟาเพอแปลงแรงเคลอนไฟฟาใหมขนาดลดลงหรอเพมขนจากเดมโดยมความถไฟฟาคงเดม

โครงสรางหมอแปลง หมอแปลงแบงออกตามการใชงานของระบบไฟฟาก าลงได 2 แบบ คอ หมอแปลงไฟฟาชนด 1 เฟส

และหมอแปลงไฟฟาชนด 3 เฟส แตละชนดมโครงสรางส าคญประกอบดวย 1. ขดลวดตวน าปฐมภม (Primary Winding) ท าหนาทรบแรงเคลอนไฟฟา 2. ขดลวดทตยภม (Secondary Winding) ท าหนาทจายแรงเคลอนไฟฟา 3. แผนแกนเหลก (Core) ท าหนาทเปนทางเดนสนามแมเหลกไฟฟาและใหขดลวดพนรอบแกนเหลก 4. ขวตอสายไฟ (Terminal) ท าหนาทเปนจดตอสายไฟกบขดลวด 5. แผนปาย (Name Plate) ท าหนาทบอกรายละเอยดประจ าตวหมอแปลง 6. อปกรณระบายความรอน (Coolant) ท าหนาทระบายความรอนใหกบขดลวด เชน อากาศ

พดลม น ามน หรอใชทงพดลมและน ามนชวยระบายความรอน เปนตน 7. โครง (Frame) หรอตวถงของหมอแปลง (Tank) ท าหนาทบรรจขดลวด แกนเหลกรวมทงการ

ตดตงระบบระบายความรอนใหกบหมอแปลงขนาดใหญ 8. สวตชและอปกรณควบคม (Switch Controller) ท าหนาทควบคมการเปลยนขนาดของ

แรงเคลอนไฟฟาและมอปกรณปองกนไฟฟาชนดตางๆ รวมอยดวย

ค า อ ธ บ า ย 1 : เ ม อ ข ด ล ว ด ป ฐ ม ภ ม ไ ด ร บแ ร ง เ ค ล อ น ไ ฟ ฟ า ก ร ะ แ ส ส ล บ จ ะ ท า ใ ห มแรงเคลอนไฟฟาเหนยวน าเกดขนตามกฎของฟาราเดย ขนาดของแรงเคลอนไฟฟาเหนยวน านขนอยกบ จ านวนรอบของขดลวด พนทแกนเหลก และความหนาแนนของเสนแรงแมเหลกทมการเปลยนแปลงจากไฟฟากระแสสลบ ค าอธบาย 2 : เมอกระแสไฟฟาไหลผานขดลวดจะ

ท าใหมเสนแรงแมเหลกในขดลวด เสนแรงแมเหลกนเปลยนแปลงตามขนาดของรปคลนไฟฟาทไดรบ

หมอแปลง

Page 181: Untitled

176 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ค าอธบาย 3 : เสนแรงแมเหลกเกอบทงหมดจะอยรอบแกนเหลก ค าอธบาย 4 : เมอมการเปลยนแปลงของเสนแรงแมเหลกผานขดลวด จะท าใหมแรงเคลอนไฟฟาเหนยวน าเกดขนทขดลวดทตยภมน

ดงนนหมอแปลงไฟฟา จงถอเปนเครองกลไฟฟาทมประสทธภาพสง ซงถาใชงานไมเหมาะสมจะท าใหประสทธภาพการใชงานต าลงได โดยการสญเสยพลงงานของหมอแปลงไฟฟา เกดจากการสญเสยทขดลวดทองแดง (Copper Loss) เปนผลใหขดลวดเกดความรอน และอกสวนหนงเกดจากการสญเสยทแกนเหลก (Core Loss) ท าใหเกดการสญเสยของเสนแรงแมเหลก (Hysteresis Loss) ทถกสรางขนจากขดลวดปฐมภมและทตยภม รวมทงกระแสไหลวน (Eddy Current Loss หรอ Skin Effect) บนพนผวตวน าไฟฟาดงนนเพอใหการใชงานหมอแปลงเปนไปอยางมประสทธภาพและประหยดพลงงานจงควรปฏบตดงน

ปลดหมอแปลงออกจากระบบเมอไมใชงาน

จดภาระของหมอแปลงไฟฟาใหสมดลกนทกเฟส

ไมใชหมอแปลงไฟฟาขนาดใหญเกนความจ าเปน

ปรบแรงดนทขดลวดทตยภมของหมอแปลงใหเหมาะสม

ปรบปรงคาเพาเวอรแพคเตอรทโหลดของหมอแปลง

ใชงานหมอแปลง ณ จดทมประสทธภาพสง

การแยกใชหมอแปลง ในการพจารณาแนวทางประหยดพลงงานจากการใชหมอแปลงไฟฟานน เราไมควรพจารณาแตเพยง

คาประสทธภาพของหมอแปลงเทานน เพราะท าใหเขาใจผดได เนองจากประสทธภาพของหมอแปลงเปนคาประสทธภาพทโหลดคาใดคาหนงเทานน แตโหลดของระบบไฟฟาเกดขนจรงๆ นน จะมคาเปลยนแปลงอยตลอดเวลาขนอยกบกระบวนการผลต หรอความตองการไฟฟาทเวลาตางๆ สงทควรพจารณาเมอใชงานหมอแปลงก คอ ก าลงสญเสยของมนวามคามากนอยเพยงใดในชวงเวลาทก าหนด เชน 1 วน หรอ 1 เดอน หรอ 1 ป เปนตน ก าลงสญเสยรวมในชวงเวลาดงกลาวกคอ พลงงานไฟฟาทตองสญเสยไป ดงนน การใชหมอแปลงไฟฟาอยางมประสทธภาพและเหมาะสมจะสามารถชวยประหยดพลงงานไฟฟาไดเนองจากพลงงานไฟฟาทสญเสยนอยลง

Page 182: Untitled

177 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ลดขนาดหมอแปลง

การพจารณาเลอกใชหมอแปลงไฟฟา นอกจากจะพจารณาถงสภาพแวดลอมของการใชงานแลว ในเรองตนทน ภาวะทนตอแรงดนอมพลล การตดตง ระดบเสยง การระบายความรอน รวมไปถงการพจารณาเลอกขนาด kVA ทเหมาะสม โดยหมอแปลงไฟฟาสามารถจ าแนกหมอแปลงตามขนาดก าลงไฟฟาไดดงน

1. ขนาดเลกจนถง 1 VA เปนหมอแปลงทใชกบการเชอมตอระหวางสญญาณในงานอเลกทรอนกส 2. ขนาด 1 – 1,000 VA เปนหมอแปลงทใชกบงานดานเครองใชไฟฟาภายในบานขนาดเลก 3. ขนาด 1 kVA - 1 MVA เปนหมอแปลงทใชกบงานจ าหนายไฟฟาในโรงงาน ส านกงาน ทพกอาศย 4. ขนาดใหญตงแต 1 MVA ขนไป เปนหมอแปลงทใชกบงานระบบไฟฟาก าลง ในสถานไฟฟายอย

การผลตและจายไฟฟา

การเลอกขนาดหมอแปลงใหเหมาะสมกบโหลดจะชวยประหยดพลงงาน เนองจากประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟา โดยทวไปจะดทสดเมอใชงานทโหลด 60 - 80% ของพกดใชงาน (kVA) ถาหากใชงานทโหลดสงหรอต ากวานจะท าใหประสทธภาพลดต าลง ดงนนจงควรใชงานทโหลด 60 - 80%

Page 183: Untitled

178 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ในการใชงานอปกรณไฟฟาใดๆ กตามใหเปนไปอยางมประสทธภาพสงสด เราจ าเปนตองทราบ

สมรรถนะของอปกรณไฟฟานนๆ เสยกอนตวประกอบทส าคญตวหนงทใชบอกสมรรถนะของอปกรณไฟฟาก คอ ก าลงสญเสย ซงเปนตวก าหนดคาประสทธภาพของอปกรณนนๆ จะพบวาหมอแปลงไฟฟามก าลงสญเสยประมาณ 0.04 - 1.90% ของโหลดเตมพกด ทงนขนอยกบขนาดพกดหมอแปลงตามหลกทฤษฎและก าลงสญเสยในหมอแปลงมอยหลายชนดดวยกน แตในทางปฏบตเราจะสนใจเฉพาะก าลงทสญเสยทส าคญ 2 สวนซงจะมผลตอการใชงานหมอแปลงไฟฟาอยางมประสทธภาพคอ

ก าลงสญเสยขณะไมมโหลด (No Load Loss) หมายถง ก าลงไฟฟาทสญเสยขณะทหมอแปลงไฟฟายงไมจายโหลด ก าลงสญเสยนเกดขนในแกนเหลกเรยกวา Iron Loss หรอ Core Loss ซงคา Iron Loss นน มคาเกอบคงทไมขนอยกบโหลด แตจะเปลยนแปลงไปตามการเปลยนแปลงของเสนแรงแมเหลกในแกนเหลก และขนอยกบความถ ความหนาแนนสงสดของเสนแรงแมเหลกในแกนเหลก คณภาพของเหลก ปรมาตร หรอน าหนกของแกนแมเหลก

ก าลงสญเสยขณะมโหลด (Load Loss) หมายถง ก าลงไฟฟาทสญเสยไปเนองจากความตานทานของขดลวดขณะทหมอแปลงไฟฟาจายโหลด ก าล งสญเสยน เรยกว า Copper Loss ก าลงสญเสยของหมอแปลงไฟฟา สามารถน ามาค านวณหาประสทธภาพของหมอแปลงไฟฟาได

ประสทธภาพ = ก าลงไฟฟาทจาย

ก าลงไฟฟาทจาย ก าลงไฟฟาทเสยไปขณะไมมโหลด ก าลงไฟฟาทเสยไปขณะมโหลด

หมอแปลงไฟฟาจะมประสทธภาพสงสดเกดขนเมอ Copper Loss = Iron Loss ซงในปจจบนไดมการ

น าหมอแปลงไฟฟาประสทธภาพสงหรอเปนแบบประหยดพลงงานซงจะมการสญเสยใน Core Loss ต ากวาแบบธรรมดา โดยหมอแปลงไฟฟาทงสองแบบนม ก าลงการสญเสยขนอยกบขนาดของหมอแปลงดงตาราง

ขนาดหมอแปลงกบการสญเสย

Page 184: Untitled

179 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ตารางก าลงการสญเสยของหมอแปลงแตละขนาด

ทมา : http://teenet.tei.or.th/

ก าลงสญเสยขณะไมมโหลดของหมอแปลงไฟฟาจะมคาเทาเดมตลอด ไมวาหมอแปลงไฟฟาจะจาย

โหลดมากหรอนอย หรอไมไดจายโหลดเลย ดงนนแนวทางทชวยลดก าลงสญเสยขณะไมมโหลดสามารถด าเนนการไดดงน

- เลอกใชขนาดหมอแปลงใหเหมาะสมกบโหลด ไมควรมขนาดใหญเกนความจ าเปน เนองจากหมอแปลงทมขนาดใหญ (kVA สง) จะมคาก าลงสญเสยขณะไมมโหลดสงดวย

- ปลดหมอแปลงทไมไดใชงานเปนเวลานานออก หรอจดภาระโหลดของหมอแปลง เมอพบวามหมอแปลงตวอนๆ ทสามารถรบโหลดจากหมอแปลงตวนนได กควรพจารณาถอดหมอแปลงตวนนออก

- การจดระบบการจายพลงงานไฟฟาโดยทวไปจะใชหมอแปลง 2 ตว แตละตว มขนาดเปน 0.75 เทา (1/1.333) ของโหลดทงหมดในอาคาร การเลอกใชหมอแปลงขนาดเลกมากกวา 1 ตวดกวาใชหมอแปลงขนาดใหญเพยงตวเดยว (เหมาะสมส าหรบกรณทโหลดมความแตกตางกนในแตละชวงเวลา เชน โรงงานท างานเฉพาะเวลากลางวนแตในเวลากลางคนมภาระเฉพาะแสงสวางเพอความปลอดภยเทานน) ขนาดของหมอแปลงทเหมาะสมสงสดเปน 2500 kVA ซงถาอาคารใดจ าเปนทตองมการใชหมอแปลงมากกวาหนงตวควรเลอกใหเหมาะสมกบโหลดดงน

ตารางแสดงการเลอกขนาดหมอแปลง 2 ตว ใหเหมาะสมกบโหลด

ขนาดของโหลด (kVA) ขนาดหมอแปลง (kVA) จ านวน 2 ตว 1000 1500 2000 2500 3000

750 1250 1500 2000 2500

Page 185: Untitled

180 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ตารางแสดงการเลอกขนาดหมอแปลง 3 ตวหรอ 4 ตว ใหเหมาะสมกบโหลด ขนาดของโหลด (kVA) ขนาดหมอแปลง (kVA) 3 ตว ขนาดหมอแปลง (kVA) 4 ตว

5000 5333 6000 6666 8000 10000

- 2000

- 2500

- -

1250 -

1500 -

2000 2500

- อาคารทใชหมอแปลงไฟฟามากกวา 1 ตว เชน ระบบการจายไฟฟาแบบเลอกจาย (Secondary

Selective) ควรตดตงอปกรณตดวงจร (Circuit Breaker) ทางดานขดลวดปฐมภม เพอใชตดหมอแปลงไฟฟาออกจากระบบ เพอลดก าลงฟาสญเสยขณะไมมโหลด เวลาหยดท างานหรอในวนหยดนอกจากนนควรตดตงหมอแปลงไฟฟาขนาดเลกส าหรบใชในดานรกษาความปลอดภย (Security System)

ในการทผใชงานมการเลอกใชหรอบรหารจดหมอแปลงไฟฟาอยางมประสทธภาพนอกจากจะชวยประหยดพลงงาน กลาวคอ ลดก าลงการสญเสยทเกดขนในหมอแปลงแลว ยงสามารถชวยประหยดคาใชจายในสวนของคาหมอแปลงไฟฟาและคาบ ารงรกษาหมอแปลงไฟฟาไดอกดวย

Page 186: Untitled

181 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

กรณศกษา 1 มาตรการลดหมอแปลงไฟฟา TR1 และ TR3

{ บรษท เจเอสแอล โกลบอล มเดย จ ากด }

สภาพเดม อาคาร 1 มหมอแปลงจ านวน 3 ลก พกดรวม 1,750 kVA แตก าลงไฟฟาใชงานสงสดรวมจากคาใบเสรจคาไฟฟาประมาณ 353 kW (P.F.<0.85) จ านวนทหมอแปลงทตดตงใชงานนนมพกดมากกวาก าลงไฟฟาสงสดอยคอนขางมาก

การปรบปรง ปรบลดจ านวนหมอแปลงลง จ านวน 2 ลก สามารถชวยลดความสญเสยในแกนเหลกของหมอแปลงลงไดโดยไมสงผลกระทบตอการใชไฟฟาในอาคาร

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

53,500 15,525 63,187 0.85

หลงปรบปรง

Page 187: Untitled

182 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

ปรบลดแรงดนไฟฟา

การปรบแรงดนไฟฟาของหมอแปลงไฟฟาใหอยในระดบทใชงานอยางเหมาะสม เปนอกแนวทางหนงทสามารถชวยลดการใชพลงงานลงได ซงสามารถท าไดโดยการปรบ TAP ของหมอแปลงไฟฟา โดยปกตแลวอปกรณไฟฟาจะก าหนดระดบแรงดนไฟฟาขณะใชงานไวแตในทางปฏบตอปกรณดงกลาวอาจใชกบระดบแรงดนไฟฟาทสงหรอต ากวาระดบแรงดนไฟฟาทก าหนดมาได แตอาจท าใหอายการใชงานของอปกรณดงกลาวสนลงกวาทควร สงผลใหกระบวนการผลตของโรงงานไดรบความเสยหายและกอใหเกดการสญเสยพลงงาน อยางไรกตามการก าหนดแรงดนไฟฟาของระบบจายไฟฟา จะตองค านงถงคาแรงดนทเปลยนไปขณะทตอโหลด ซงเปนสาเหตทท าใหแรงดนตก ดงนนเมอตองการประหยดพลงงานไฟฟาใหไดผลจรงจงจ าเปนจะตองตรวจสอบสภาพแรงดนไฟฟาทจดตางๆ ในระบบจายไฟ ทขวของอปกรณไฟฟา รวมทงตรวจดสภาพการเปลยนแปลงของแรงดนขณะเรมเดนเครองและขณะเดนเครอง เมอพบสงผดปกตกตองรบท าการแกไขใหอยในสภาพปกตทเหมาะสม

Page 188: Untitled

183 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

“ก าลงไฟฟาทหมอแปลงจายโหลดจะเทากบแรงดนไฟฟายกก าลงสองหารดวยอมพแดนซของโหลด” ซงแรงดนไฟฟาทระดบมาตรฐาน คอ 380 V ถาแรงดนไฟฟาทใชสงกวามาตรฐานจะเปนการสญเสยพลงงานโดยสนเปลอง ดงนนการปรบแรงดนไฟฟาใหลดลง จะท าใหประหยดก าลงไฟฟาได โดยแรงดนของหมอแปลงไฟฟาเมอมโหลดกบไมมโหลดนน จะแตกตางกนมากบางนอยบาง ทงนขนอยกบหลายสงดวยกน เชน ขนอยกบแกนเหลก การอดแกนเหลก การพนขดลวด รวมถงการออกแบบทด เปนตนถาแรงดนของหมอแปลงไฟฟาเมอไมมโหลด กบเมอมโหลดตางกนมาก หมอแปลงตวนนกไมด

ซงแรงดนไฟฟาทจายดานแรงต าจะขนอยกบแรงดนไฟฟาดานแรงสง โดยแรงดนไฟฟาทเหมาะสมนน จะตองเทากบพกดแรงดนไฟฟาทอปกรณไฟฟานนๆ อยางไรกด อปกรณไฟฟาจะตดตงอย ในต าแหนงตางๆ ทหางจากบสบารไมเทากน จงท าใหแรงดนไฟฟาแตละจดไมเทากนควรพจารณาจากแรงดนไฟฟาของอปกรณทไกลทสดเปนหลก ใหแรงดนมคาเปน 380 โวลต (โดยการปรบแทปทหมอแปลงไฟฟา) ซงในการปรบลดแรงดนไฟฟาสามารถลดการสญเสยหรอประหยดพลงงานไดดงน

ก าลงทประหยดได = ก าลงทสญเสยไมมโหลด x [(V1/V2)2-1] kW

เมอ V1 = แรงดนไฟฟากอนปรบลด

V2 = แรงดนไฟฟาหลงปรบลด

เชน โรงงานตดตงหมอแปลงไฟฟาขนาด 1,000 กโลโวลตแอมแปร ตรวจวดแรงดนไฟฟาทอปกรณ ไกลสดได 392 โวลต หากปรบแรงดนไฟฟาทแทปลดลง 1 ระดบ (1 ระดบ = 10V) ซงสามารถค านวณก าลงไฟฟาทประหยดไดดงน

ก าลงทสญเสยไมมโหลด = 1,900 W แรงดนไฟฟากอนปรบลด = 392 โวลต แรงดนไฟฟาหลงปรบลด = 382 โวลต ก าลงทประหยดได = 1,900 x [(392/382)2-1]

= 100.77 W ซงในการปรบแรงดนไฟฟาดงกลาวจะตองท าการตดไฟฟาของหมอแปลงไฟฟา จงเปนการด าเนนการท

มผลกระทบตอการท างาน จงไดมอปกรณทชวยในการปรบระดบแรงดนไฟฟา เรยกวา โวลทเตจเรคกเลชน (Voltage regulation) โดยจะตดตงไวระหวางหมอแปลงไฟฟาและตจายไฟฟา เพอท าใหสะดวกในการปรบลดแรงดนใหเหมาะสมตอความตองการใชจรง กอนจายไปอปกรณเครองมอเครองใชไฟฟาตางๆ และเปนอกแนวทางหนงทชวยประหยดพลงงานไฟฟา

แรงดนไฟฟาสวนเกนกบการสญเสย

Page 189: Untitled

184 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

หม

อแ

ปล

กรณศกษา 1 มาตรการการใชอปกรณปรบแรงดนไฟฟา (Voltage Regulator) { บรษท จ เอม เอม แกรมม จ ากด }

สภาพเดม อาคารมหมอแปลงขนาด 1,600 kVA ทงหมด 4 ตว การใชงานแรงดนไฟฟาภายในอาคารของตเมน MDB ทง 4 ต มแรงดนโหลดปลายทางต าแหนงทไกลสด 385 V ซงในระบบไฟฟา 3 เฟส 4 สาย ควรอยท 380

การปรบปรง โดยใชอปกรณปรบแรงดนไฟฟา (Voltage Regulator) ปรบแรงดนไฟฟาทเมนสงจายของหมอแปลงไฟฟา เพอใหมแรงดนใชงานไดเหมาะสมตามความตองการของอปกรณไฟฟาไมควรเกน 380 V

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

598,9000 523,089 2,071,434 2.89

หลงปรบปรง

กอนปรบปรง

Page 190: Untitled

185 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ระบบควบคมอตโนมต หมายถง ระบบทมเครองควบคม (Controller) เปนอปกรณทควบคมการท างานของเครองจกรอปกรณใหเปนไปตามเปาหมายทตองการโดยมองคประกอบของระบบควบคมอตโนมตดงน

ลกษณะการควบคมของระบบควบคมอตโนมตมหลากหลายรปแบบขนอยกบความตองการของผใชงานเอง ซงโดยหลกๆ สามารถแบงออกตามความสามารถในการควบคมไดดงน

1. Building Automation System (BAS) เนนความสามารถในการควบคมระบบ เครองจกร อปกรณตางๆ ใหท างานไดเองอตโนมต

2. Energy Monitoring and Control System (EMCS) เนนความสามารถในการตรวจวดการใชพลงงานระบบ เครองจกร อปกรณตางๆ โดยวธอตโนมตหรอดวยมอ เพอใหมการใชพลงงานอยางประหยดและเหมาะสม

3. Energy ManagementSystem (EMS) เนนความสามารถในการตรวจวดการใชพลงงานแลวควบคมระบบ เครองจกร อปกรณตางๆ โดยวธอตโนมต

4. Facility management System (FMS) หรอ Building Management System การควบคมระบบครอบคลมไปถงระบบ เครองจกร อปกรณอนๆ นอกเหนอจากระบบทใชพลงงาน (เชน ระบบปรบอากาศ และระบายอากาศ ระบบแสงสวาง) เชน ระบบปองกนอคคภย ระบบรกษาความปลอดภย หรอควบคมหลายๆ อาคารพรอมกน

การน าระบบควบคมอตโนมตมาใชในงานมวตถประสงคดงตอไปน

1. เพอชวยใหการท างานเปนแบบอตโนมต 2. เพอความสะดวกสบายของผอยอาศย 3. เพอความสะดวกในการใชงาน 4. เพอประหยดพลงงาน 5. เพอชวยดแลและรกษาอปกรณและชวยปองกนเครองจกรและอปกรณตางๆ ไมใหเสยหาย

เมอเกดการผดพลาดจากสภาพปกตในระหวางการท างาน 6. เพอชวยดแลความปลอดภยจากไฟไหม 7. เพอปองกนการขโมยทรพยสน 8. เพอชวยท าใหงานส าเรจตามความมงหมายไดรวดเรวและถกตอง 9. เพอชวยลดจ านวนแรงงาน และโอกาสทเกดความผดพลาดตางๆ ใหนอยลง ส าหรบการ

เดนเครองและบ ารงรกษาเครองจกรอปกรณทมจ านวนมากหรอตองการความแมนย าสง

ระบบควบคมอตโนมต

ระบบทตองการควบคม Input Output

Page 191: Untitled

186 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

จากคณประโยชนดงกลาวท าใหในปจจบนน มการใชระบบควบคมอตโนมตกนอยางแพรหลาย เพอควบคมการท างานของเครองจกรอปกรณตางๆ ใหมประสทธภาพมากขน ดงนนผลประหยดสวนใหญไมไดเกดจากระบบควบคมอตโนมตโดยตรง แตเกดจากอปกรณทสงควบคม โดยส าหรบในโครงการนพบวาไดมการน าระบบควบคมอตโนมตมาใชในควบคมอาคารและควบคมชดปรบอากาศดงน

Page 192: Untitled

187 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ระบบควบคมอาคารอตโนมต (Building Automation System: BAS)เปนระบบการควบคมการใชพลงงานภายในอาคารใหมประสทธภาพโดยอาศย เทคโนโลยทางดานการสอสาร ไฟฟาอเลกทรอนกส และระบบคอมพวเตอร ชวยในการบรหารจดการการท างานของอปกรณตางๆ สามารถทจะควบคมและสงการท างานครอบคลมพนทขนาดใหญทวทงอาคารไดอยางมเสถยรภาพ ใชพลงงานนอยทสดและเกดประสทธภาพสง ผานทางระบบ LAN หรออนเตอรเนต อกทงการควบคมสงการเครองจกรอปกรณยงครอบคลมทกระบบอกดวย เชน ระบบปรบอากาศ ระบบแสงสวาง ระบบท าความรอน ระบบท าความเยนระบบไฟฟาของอาคารระบบระบายอากาศ ปลกและอปกรณไฟฟาอนๆ เปนตน

ระบบควบคมอาคาร

ควบคมผานอนเตอรเนต ควบคมผาน LAN

ระบบ BAS

ระบบรวบรวมน าทงจากเครองปรบอากาศ ระบบแสงสวาง ระบบปรบอากาศ

ปลกและอปกรณไฟฟาอนๆ

ระบบไฟฟาของอาคาร

Page 193: Untitled

188 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ระบบ BAS มประโยชนทหลากหลาย ดงทไดกลาวมาแลว แตในสวนทชวยในการประหยดพลงงาน คอ การควบคมการปด-เปด ของอปกรณเมอไมมการใชงานผานทางคอมพวเตอร ซงจะชวยลดการใชพลงงานลงได อกทงการตดตามและวเคราะหการใชพลงงานของอปกรณภายในอาคาร ยงชวยเฝาระวงใหการใชงานเปนไปอยางมประสทธภาพและเกดประโยชนสงสด ซงองคประกอบหลกของระบบ BAS ประกอบดวย 4 สวน คอ

1. แผนการควบคมการใชพลงงานของเครองจกรอปกรณภายในอาคาร 2. เครองมอส าหรบการควบคมการท างาน และการตรวจวดการใชพลงงานของเครองจกร

อปกรณประกอบดวย 1) เครองคอมพวเตอรหลก (Host Computer) หรอ PC Workstation มขอก าหนด

ขนกบยหอของระบบและการรองรบ Software ซงมลกษณะเปน Graphical User Interface เพอใชแสดงคาและควบคมระบบ BAS ทงหมดได ซงแตละจดทแสดงผลจะตองมชอ และค าอธบายชดเจน เพอใหผใชสามารถเขาใจงายโดยไมจ าเปนตองมความรความเขาใจทางดานโปรแกรมการควบคม

2) ตวควบคมแม (Master Controller) เปนแบบ Stand alone (ท างานเปนอสระดวยตวเอง) มหนาทเชอมตอระหวาง Ethernet LAN ของ PC กบ Field devices (Slave Controller/DDC) เพอผใชสามารถควบคมอปกรณผาน PC ได

3) ตวควบคมลก (Slave Controller/DDC)เปนแบบ Stand alone ซงในกรณท ไมมสญญาณจาก Master Controller ตองสามารถประมวลผลและสงงานไดดวยตวเอง

3. ระบบสอสารส าหรบใชในการสงผลการตรวจวดการใชพลงงานของเครองจกรอปกรณ ในปจจบน ระบบ BAS ตดตอสอสารโดยใช Protocol แบบเปด ไดแก Lon Talk หรอ BAC net เพอการสงการและตรวจสอบระบบทกวางขวาง ระบบBAS แบบเดมๆ ใช LAN, RS 485, RS232 LAN ในระบบ BAS เปนระบบ Ethernet ทมความเรวต ากวา 10/100 Mbp และสนบสนน BACnet, HTTP, HTML เพอความสะดวกในการตดตอสอสารกบ Controller และคอมพวเตอร PC อนๆ ทเชอมตอกบ Transmission Cable

4. ซอฟตแวรส าหรบตรวจสอบ วเคราะห และประเมลผลการใชพลงงานของอปกรณเครองใชภายในอาคาร เชน โปรแกรมเวลาเปด/ปดโปรแกรมจ ากดพลงงานไฟฟาโปรแกรมท างานเปน วฏจกรโปรแกรมเดน/หยดเครองทเหมาะสมโปรแกรม Maintenance โปรแกรม Historical Data Report เปนตน

การตดตามและควบคมการใชพลงงานของอาคาร

Page 194: Untitled

189 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ระบบ BAS สามารถแบงออกไดเปน 2 ลกษณะตามการควบคมของคอมพวเตอร คอ 1. ระบบ Central Unitจะใชคอมพวเตอรขนาดใหญเพยงตวเดยวควบคมอปกรณทงหมดในอาคาร

ถาเปนอาคารขนาดใหญหนวย Input/Output จะมหลายหนวยและสามารถกระจายอยตามทตางๆ ในอาคาร แตละหนวยจะวดและควบคมอปกรณไดหลายตว ดงนน จงสามารถลดปรมาณสายไฟระหวางอปกรณกบคอมพวเตอรได

2. ระบบ Distributed Unitจะใชคอมพวเตอรหลายตวชวยกนควบคมอปกรณตางๆ โดยคอมพวเตอรแตละตวจะสามารถวดและควบคมอปกรณทตอกบเครองคอมพวเตอรได และจะมคอมพวเตอรกลางอกตวหนง เพอใชควบคมคอมพวเตอรอกทหนง ในระบบหลงนจะท าใหการท างานเปนไปอยางรวดเรวและมประสทธภาพ และถาคอมพวเตอรตวใดตวหนงเสย กจะไมมผลกระทบตออปกรณในสวนอนๆ โดยคอมพวเตอรตวอนกยงสามารถท างานในสวนของมนตอไปได (Stand alone) จงเปนแบบทนยมใชในปจจบน

การตดตามและควบคมการใชพลงงานของอาคารใหเปนไปอยางประหยดและคมคานน โดยทวไปใชกลยทธมดวยกน 3 แนวทาง คอ

1. การก าหนดเวลาการใชงานของเครองจกรอปกรณเพอไมใหเกดการใชงานเกนเวลาทจ าเปน เชน การก าหนดเวลาเปด-ปดของหลอดไฟสองสวางและเครองปรบอากาศภายในอาคารในเวลาพกกลางวน เปนตนอกทงในการก าหนดใหเครองเปด-ปด ยงชวยในการลดพลงงานไฟฟาสงสด เนองจากในตอนเรมเดนเครองจกรอปกรณตองการพลงงานไฟฟาสงประมาณ 4 - 5 เทา ของพลงงานไฟฟาทใชในขณะเดนปกตและการจดเครองจกรอปกรณใหหยดในขณะทมการใชพลงงานไฟฟาสงสดอกดวย นอกจากจะชวยในการประหยดพลงงานแลว ยงชวยในการควบคมการท างานของเครองจกรอปกรณตางๆ ใหเปนไปอยางอตโนมตตลอด 24 ชวโมง และตลอดปไดอกดวย

2. การควบคมคาพลงงานไฟฟาซงจะชวยประหยดคาไฟฟาส าหรบผใชโดยตรง และเปนการชวยกนประหยดพลงงานในสวนรวมเมองมองดานผใหบรการ เชน การไฟฟานครหลวงดวย โดยเมอพลงงานไฟฟา เกนกวาคาทตงไวคอมพวเตอรจะสงใหเครองจกรอปกรณทเราก าหนดไวหยดการท างานลง และจะท างานใหมไดกตอเมอพลงงานไฟฟาไดลดลงต ากวาทตงไว คาไฟฟาทลดลงจะมากหรอนอยขนอยกบลกษณะการใชไฟฟาในแตละอาคารและอตราคาพลงไฟฟาของแตละประเภท ซงอตราคาไฟฟาจะไมเหมอนกนขนอยกบแฟคเตอรตางๆ โดยทวไปอตราคาพลงไฟฟาจะสงในชวงททกคนใชไฟฟามากซงเรยกวาชวง On-Peak ส าหรบประเทศไทยชวงเวลา 18.30-21.30 น. เปนชวงทผใชพลงงานไฟฟาตงแต 2,000 กโลวตตขนไป จะเสยคาพลงไฟฟาหรอคาความตองการไฟฟาในอตรา 305 บาทตอกโลวตต สวนในชวง Partial-Peak จะเสยเพยง 63 บาทตอกโลวตต และในชวง Off-Peak ไมตองเสยคาพลงไฟฟาสงสด คาความตองการพลงไฟฟาสงสดเกดจากการใชพลงงานเฉลยในชวง 15 นาท ทสงสดในรอบเดอน ในหนงเดอนม 43,200 นาทในการทจะควบคมพลงไฟฟาเฉลยในชวง 15 นาท ใหประสบผลส าเรจจงจ าเปนตองใชระบบ BAS ซงระบบ BAS จะมการท านาย

Page 195: Untitled

190 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ลวงหนาโดยอาศยขอมลเดมท าใหทราบพลงไฟฟาลวงหนากอนทจะมการใชงานจรงซงท าใหมประสทธภาพในการควบคมสงอกทงยงสามารถควบคมการใชพลงงานไมใหเกนคาเปาหมายทก าหนดไวดวย

3. การตดตามและวเคราะหการใชพลงงานของอปกรณเครองใชอยางตอเนอง ทงนเพอเปนการเฝาระวงการใชงานของอปกรณเครองใช ใหเปนไปอยางมประสทธภาพอยตลอดเวลาและในกรณทอปกรณเครองใชเกดขดของหรอมประสทธภาพต า จะไดด าเนนการแกไขปรบปรงไดอยางถกตองและทนเวลาซงระบบ BAS สามารถบนทกชวโมงการท างานของเครองจกรอปกรณ และเกบรวบรวมขอมลเหตการณตางๆและคาทก าหนดไว พรอมแสดงผลและสงสญญาณเตอนเมอเกดความเสยหายหรอมความผดปกตของการใชงาน

ถงแมวาระบบอาคารอตโนมตท เปนอยในปจจบนจะมขอดในแงของการประหยดพลงงาน อยางไรกตาม เนองจากระบบอาคารอตโนมตใชงบประมาณในการลงทนส าหรบการตดตงสง จงท าใหมระยะเวลาคนทนทยาวนาน สงผลใหระบบอาคารอตโนมตยงไมเปนทแพรหลายมากนกในปจจบน ประกอบกบเจาของอาคารขนาดใหญสวนใหญไมคอยใหความส าคญกบคาใชจายดานพลงงานมากนก เนองจากคาใชจายดานพลงงานเปนคาใชจายทมมลคาคอนขางต าเมอเทยบกบคาใชจายในการลงทนและการด าเนนการอน โดยเฉพาะในกรณทเจาของอาคารใหผ อนเชาพนทภายในอาคาร ซงในกรณนผเชาจะตองรบผดชอบคาใชจายดานพลงงานในพนทของตนเอง ดงนนเจาของอาคารจงขาดแรงจงใจในการลงทนตดตงระบบอาคารอตโนมตเพอประหยดการใชพลงงานภายในอาคาร

ฉะนน การทจะใหเจาของอาคารหรอผประกอบการหนมาสนใจในการลงทนตดตงระบบอาคารอตโนมตมากขน จ าเปนตองเพมคณคาหรอผลประโยชนท ไดจากการตดต งระบบอาคารอตโนมตนนอกเหนอจากดานการประหยดพลงงาน เชน การควบคมสภาพแวดลอมภายในอาคาร ไดแกการควบคมอณหภม การควบคมปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด การควบคมการไหลเวยนของอากาศ หรอการควบคมความสวางภายในอาคาร เปนตน เพอเพมความสะดวกสบายของผอยอาศยซงจะชวยเพมประสทธภาพการท างานของพนกงานใหมประสทธผลมากขน

นนคอ การทจะเจาของอาคารหรอผประกอบการหนมาลงทนตดตงระบบอาคารอตโนมตมากขน จงจ าเปนตองมการพฒนาเทคโนโลย เทคโนโลยดานเซนเซอรทใชในการตรวจจบหรอตรวจวดปรมาณทางกายภาพตางๆ เชน อณหภม แสงสวาง ปรมาณกาซคารบอนไดออกไซด เปนตน เทคโนโลยดานคอมพวเตอรและการสอสาร และเทคโนโลยอนๆ ทเกยวของ เพอใหระบบมความสามารถในการควบคมสภาพแวดลอมตางๆ ภายในอาคารไดมากยงขนและดวยตนทนทต าลง

Page 196: Untitled

191 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงระบบควบคมอตโนมต { โรงเรยนสตรวทยา }

สภาพเดม การใชงานอาคาร 7 เปนหองเรยนทงหมดแตในชวโมงทไมมการเรยนการสอน นกเรยนไมมการ

ปดเครองปรบอากาศและแสงสวาง ประกอบกบทางโรงเรยนไมมบคลากรเพยงพอตอการเดน เปด-ปด การใชงาน

การปรบปรง ตดตงระบบควบคมอาคารอตโนมต (Building Automatic System, BAS) ภายในหองเรยนทก

หองเพอสามารถควบคมการปด-เปดของอปกรณทกตวดวยมอและอตโนมต เมอไมมการใชงานผานทางคอมพวเตอรและอนเตอรเนต ทงยงสามารถเกบขอมลการใชพลงงานยอนหลงมาวเคราะหแยกเปนรายชนหรอรายหองเรยนไดอกดวย

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

4,621,600 55,149 199,089 23.21

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 197: Untitled

192 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 2 มาตรการตดตงอปกรณควบคมการท างานของอปกรณภายในอาคารแบบอตโนมต (Mini Building Automation System)

{ โรงเรยนสวนกหลาบ }

สภาพเดม อาคารตกยาวใชระบบเครองท าน าเยน (Chiller) โดยเครองท าน าเยนและปมน าเยน จะม รปภ.

เปนผเปด-ปดการท างาน ซงเวลาการเปด-ปดทไมแนนอนสวนเครองสงลมเยนและระบบแสงสวางภายในหอง นกเรยนผใชหองจะเปนผเปด-ปดเอง ซงพบวาไมมการปดเครองสงลมเยน

การปรบปรง ตดตงระบบอตโนมต (Mini Building Automation System) รวมของอาคาร เพอสามารถ

ควบคมการเปด-ปดของระบบปรบอากาศและแสงสวางดวยมอ เมอไมมการใชงานไดผานทางคอมพวเตอรสวนกลาง ทงยงสามารถเกบขอมลการใชพลงงานยอนหลงของอาคารไดอกดวย

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

798,000 10,114 34,487 23.14

หลงปรบปรง

Page 198: Untitled

193 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 3 มาตรการตดตงอปกรณ Energy Monitoring เพอรองรบกจกรรม

{ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร }

สภาพเดม ส านกหอสมดมการด าเนนการกจกรรมอนรกษพลงงานแตขาดเครองมอในการตดตามตรวจสอบ

การใชพลงงานและผลการอนรกษพลงงานอยางชดเจนและเปนระบบ การปรบปรง ตดตงระบบ Energy Monitoring โดยตดตงเครองวดการใชไฟฟา (Power Meter) แตละสวน

ในอาคารเพอตดตามตรวจสอบการใชพลงงานแยกตามระบบและพนทในของส านกหอสมด

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

1,934,500 43,645 14,3156 13.51

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 199: Untitled

194 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 4 มาตรการตดตงมเตอรตรวจวดพลงงานพรอมโปรแกรมปฏบตการ (Energy Management)

{ โรงพยาบาลรามาธบด }

สภาพเดม ทางโรงพยาบาลมการประหยดพลงงานอยางตอเนอง แตขาดเครองมอทชวยในการตดตามและ

ตรวจวดผลการประหยดพลงงานในแตละหนวยงาน ท าใหไมสามารถประเมนผลวาส าเรจตามวตถประสงคหรอไม

การปรบปรง ตดตงมเตอรตรวจวดพลงงาน (Energy Management) ซงสามารถตรวจสอบและตดตามผล

การใชพลงงานไฟฟาจากคอมพวเตอรสวนกลางได

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

2,293,425 412,248 1,426,379 1.61

หลงปรบปรง

Page 200: Untitled

195 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ระบบควบคมชดปรบอากาศ

โดยทวไประบบปรบอากาศของโรงงานหรออาคารขนาดใหญ จะมอปกรณหลายชดและมการท างานทซบซอน เชน ระบบปรบอากาศชนดแบบระบายความรอนดวยน าจะมเครองสบน าเยน (Chiller Water Pump) จะท าการสงจายน าเยนในอตราคงท เขาสตวเครองท าน าเยน (Chiller) เพอผลตน าเยนใหไดอณหภมตามทตองการ จากนนจะสงผานน าเยนทไดตอไปยงเครองสงลมเยน (Air Handing Unit) ซงเปนอปกรณทท าหนาทสงผานความเยนไปยงอากาศหรอลมทหมนเวยนผานเขามาใหไดอณหภมของลมเยนตามทตองการ และสงจายไปยงพนทปรบอากาศตอไป ซงจะเหนวาระบบดงกลาวมเครองจกรอปกรณตางๆ หลายตว ทตองท างานรวมกนเพอปรบสภาวะอากาศใหเหมาะสมกบความตองการ หรอใหรสกเยนสบายอยางมประสทธภาพและราคาถกจงจ าเปนตองมอปกรณทเรยกวา ระบบควบคมอตโนมต เพอควบคมใหอปกรณในระบบปรบอากาศสามารถท าหนาทไดตามความตองการพนฐานเบองตนโดยการควบคมอปกรณตางๆใหเดน-หยด หรอ เปด-ปดวาลวในต าแหนงทตองการ

Page 201: Untitled

196 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

เนองจากภาระ (Load) ของหองปรบอากาศเปลยนแปลงอยตลอดเวลา เชน เมออากาศภายนอกหองปรบอากาศอณหภมสงขน เครองปรบอากาศกจะตองสงลมเยนเขามาในหองเพมขน เพอรกษาอณหภมของอากาศและความชนในอากาศภายในหองใหคงทอยเสมอ โดยอปกรณแตละชนในระบบจะท าหนาทแตกตางกนตามวตถประสงคของอปกรณนนๆ ซงการหยด-เดน ของอปกรณแตละตวจะสงผลตอการใชพลงงาน ดงนนเพอใหอปกรณแตละชนสามารถท างานสมพนธกนอยางเปนระบบทสมบรณและมการบรหารจดการพลงงานใหมประสทธภาพสงสด จงมระบบทน ามาใชในการควบคมการใชพลงงานใหเหมาะสมกบภาระงานของระบบปรบอากาศ เพอใหเกดการประหยดพลงงานในโครงการน คอ ระบบ Chiller Plant Management ซงจะท าหนาทตรวจสอบการท างานของอปกรณตางๆ ในระบบปรบอากาศ ตามโปรแกรมการสงงานทเราไดตงการควบคมการท างานเอาไวซงการควบคมดงกลาวลวนแตมผลตอการประหยดพลงงานทงสนซงจะกลาวในหวขอถดไป

การใชระบบควบคมอตโนมต ในการควบคมการท างานของระบบปรบอากาศใหอปกรณตางๆ ในระบบสามารถท างานไดสมพนธกนและไดประสทธภาพการท างานตามทตองการ มสวนประกอบหลกๆ ของระบบควบคมดงน

1. ตววด (Sensor/Transmitter) มหนาทวดสงทตองการจะควบคมหรอตวแปร เชน อณหภม Air Flow Status ความดน Water Flow Status ความชน Filter Clog เปนตน แลวสงผลไปใหตวควบคม

2. ตวควบคม (Controller)มหนาทรบผลของการวดจากตววดแลวปรบปร งหรอประมวลผลใหเหมาะสมเพอสงไปใหตวควบคม

3. ตวถกควบคม (Controller Device) หรอตวท างาน (Actuator) มหนาทรบผลจากตวควบคมแลวท างานตามผลทไดรบมา ตวอยางของตวถกควบคม เชน Valve actuator, Damper actuator, Relay, แสงสวาง และมอเตอร เปนตน

4. แหลงจายพลงงาน มหนาทสงพลงงานใหแกตววด ตวควบคมและตวถกควบคมพลงงานทใชในระบบควบคม ไดแก ความรอน ไฟฟา อากาศทมความดนสงและของเหลวทมความดนสง เปนตน

โดยการควบคมการใชพลงงานใหเหมาะสมกบภาระงานของระบบปรบอากาศใหเปนไปอยางประหยดและคมคานนระบบควบคมอตโนมตจะท าหนาทควบคมอปกรณหลกๆ เชน เครองสบน าเยน ระบบจะคอยตรวจเชคความดนน า เพอปรบลดความเรวรอบของเครองสบน าใหเหมาะสมกบโหลดการใชงาน ณ ขณะนน หอระบายความรอนระบบจะคอยตรวจเชคอณหภมของน าทสงเขาไปใชระบายความรอนใหกบคอนเดนเซอรของเครองท าน าเยนและอณหภมของอากาศในบรเวณรอบๆ หอระบายความรอน เพอ

การควบคมการใชพลงงานใหเหมาะสมกบภาระงานของระบบปรบอากาศ

Page 202: Untitled

197 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

ปรบลดความเรวรอบของใบพดลมใหเหมาะสมกบสภาพอากาศ ณ ขณะนน เครองท าน าเยนนนระบบกจะคอยตรวจเชคปรมาณโหลดการท าความเยนของเครองท าน าเยนวาควรจะเปดการใชงานเครองท าน าเยนจ านวนกชด เพอใหเหมาะสมและมประสทธภาพของการใชพลงงานทสงสดโดยมกลยทธ เพอการประหยดพลงงานดวยกน 4 แนวทาง คอ

1. การควบคมการท างานเปนวฎจกร จะชวยประหยดพลงงานโดยการเปด-ปด เครองจกร (AHU, FCU,…) เชน ในชวงทกๆ หนงชวโมงใหเครองจกรท างาน 50 นาท หยด 10 นาท ในระบบปรบอากาศทตดตงไปแลว การออกแบบอยในยคทพลงงานเหลอเฟอหรอเปนความกลวของผออกแบบ ซงไดขอมลไมเพยงพอ เชน ไมทราบวาจะมเครองใชอะไรบางทอยในแตละหอง ผออกแบบตองเผอเอาไว ท าใหเครองมขนาดใหญเกนความตองการ ดงนนเครองจกรจงไมจ าเปนตองเดนตลอดเวลา การหยดท างานของเครองจกรกยงไมไดท าใหความสบายของผใชลดลง ในเครองปรบอากาศภาระจะเปลยนแปลงตลอดเวลาแตพดลมของเครองเปาลมเยนกยงท างานเตมทตลอดเวลา เปนการสนเปลองพลงงานจงควรทจะเปด -ปดเครองเปาลมเยนตามลกษณะของภาระดวย

2. การควบคมใหเครองจกรอปกรณ เดน-หยด เครองทเหมาะสม จะชวยประหยดพลงงานโดยการเดนเครองเวลาทเหมาะสม โดยจะหาเวลาทเหมาะสมทเครองท าความเยน ท างานกอนเวลาทคนจะเขาไปอยในหอง เพอทจะท าใหหองมอณหภมตามทตองการเมอเวลาคนเขาไปท างาน เวลาทเหมาะสมนเปลยนไปตามอณหภมภายนอก และลกษณะภาระของตวอาคารดงนนในฤดรอนเครองท าความเยนจะเรมท างานกอนเวลาในฤดหนาว สวนในตอนเยน เนองจากม Flywheel effect ท าใหสามารถปดเครองท าความเยนไดกอนเวลาเลกงานโดยหองยงคงรกษาอณหภมได

3. การควบคมเอนทลปปทเหมาะสม จะชวยประหยดพลงงาน โดยลดพลงงานไฟฟาทท าใหอากาศผสมระหวางอากาศภายนอก (Outside air) และอากาศขากลบ (Return air) เยนลง พลงงานทใชนขนอยกบเอนทลปรวม ของอากาศผสมซงขนอยกบอณหภมของอากาศ ปรมาณน าทอยในอากาศ ซงระบบควบคมอตโนมตจะเปนตวเลอกวาเอนทลปของอากาศภายนอกหรออากาศกลบนอยกวากน ถาอากาศภายนอกมเอนทลปนอยกวากจะเปดใหอากาศภายนอกเขาสเครองเปาลมเยน

4. การควบคมชลเลอร จะชวยประหยดพลงงานทสญเสยไปเนองจากน าเยนมอณหภมต ากวาทภาระตองการ ระบบควบคมอตโนมตจะเปลยนอณหภมของน าเยนทตงไว ใหสงสดเทาทจะท าได แตใหเพยงพอกบความตองการของภาระ พลงงานทภาระใชหาไดเมอทราบอตราการไหลของน าเยนทสงไป และอณหภมน าเยนทกลบมาเขาเครองท าน าเยน

Page 203: Untitled

198 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 1 มาตรการตดตงระบบ Chiller Plant Management

{ มหาวทยาลยอสสมชญ }

สภาพเดม อาคาร Cathedral oflearning มการใชระบบปรบอากาศแบบรวมศนย ซงใชระบบ Manual

ท าใหยากในการควบคมระบบ โดยพบวาภาระการท าความเยนของเครองท าน าเยนในแตละชวงเวลาของวนจะมคาขน-ลงตามสภาพการใชงานของอาคารและตามสภาพอากาศภายนอก แตกลบไมไดมการควบคมการเปดใชงานใหมความเหมาะสมตามสภาพการใชงาน

การปรบปรง ตดตงระบบ Chiller Plant Management เพอปรบการท างานใหเหมาะสมกบภาระความเยน

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

1,600,000 70,425 254,940 6.78

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 204: Untitled

199 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 2 มาตรการการตดตงระบบ Chiller Plant Manager ควบคมการท างานของระบบปรบอากาศ

{ บรษท อสมท จ ากด (มหาชน( }

สภาพเดม อาคารมอปกรณทใชงานหลกอยจ านวนมากประกอบโหลดการใชงานของอาคารไมแนนอนขนอย

กบกจกรรมของพนกงานอกทงบางครงเจาหนาทดแลไมทวถง ท าใหขาดการควบคมการใชพลงงานใหเหมาะสมกบโหลดการใชงานจรง

การปรบปรง ตดตงระบบ Chiller Plant Management เพอปรบการท างานใหเหมาะสมกบภาระความเยน

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

1,176,802 27,279 97,385 12.08

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 205: Untitled

200 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 3 มาตรการการตดตงระบบควบคม FCU จากสวนกลาง

{ บรษท อสมท จ ากด (มหาชน( }

สภาพเดม อาคารมอปกรณทใชงานหลกอยจ านวนมากประกอบโหลดการใชงานของอาคารไมแนนอนขนอย

กบกจกรรมของพนกงานอกทงบางครงเจาหนาทดแลไมทวถง ท าใหขาดการควบคมการใชพลงงานใหเหมาะสมกบโหลดการใชงานจรง

การปรบปรง ตดต งชดควบคม FCU เ พอชวยในการบรหารจดการการใชพลงงานให เปนไปอยางม

ประสทธภาพ

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

700,000 9,278 33,121 21.13

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 206: Untitled

201 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 4 มาตรการตดตงระบบ BAS

{ มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม อาคารหอสมด มการใชเครองจกรหลกจ านวนมากท าใหยากในการควบคมการใชพลงงานให

เหมาะสมกบโหลดการใชงานจรงอกทงสวตซอปกรณมความหางไกลกนซงตองใชเวลาเดนทางในการเปด-ปด ทงยงไมสามารถทราบสถานการณท างานของเครองจกรปจจบน

การปรบปรง ตดตงระบบ Building Automatic System เพอควบคมการท างานของระบบปรบอากาศ แสง

สวาง และ AHU โดยควบคมอปกรณในแตละสวนใหมการใชงานไดอยางเหมาะสม พรอมทงตดตงแผงควบคมแสดงผลรวม ระบบสงการอตโนมต การบนทกขอมลพลงงานทผานมา และยงแสดงสถานการณท างานของอปกรณอกดวย

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

2,500,000 47,522 155,872 16.04

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 207: Untitled

202 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บค

วบ

คม

อต

โนม

กรณศกษา 5 มาตรการปรบปรงระบบควบคมอาคารเพอการประหยดพลงงาน (BAS/Programmable Control)

{ GMM Grammy Place (เกดฟา( }

สภาพเดม ระบบปรบอากาศของอาคารมการตดตงVSD จ านวนมาก เพอใชควบคมความเรวรอบมอเตอร

ตางๆ เชน ปมน าพดลม และ CT ซงท างานและสงการเปด-ปดโดยใชระบบ BAS ตามเวลาทก าหนด แตทงนทางอาคารยงไมมอปกรณสงการแบบอตโนมตตามภาระโหลด

การปรบปรง ตดตงอปกรณตรวจวดอณหภมและความดน พรอมทงเพม Program Control เพอสงการใหพด

ลมท างานตามการเปลยนแปลงของภาระการท างาน และตดตงสญญาณตรวจวดความดนหรอวดอตราการไหลของน า รวมทงวดอณหภม ทงทางดานหลอเยนและดานน าเยนเพอลดและเพม ความเรวรอบของปมน า เพอใหเปนไปตามความตองการ สามารถจายน าไดตามภาระปรบอากาศและระบายอากาศ

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

2,461,000 515,429 2,041,099 1.21

หลงปรบปรง

Page 208: Untitled

203 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

นาเปนปจจยสาคญในการดารงชวตนาถกนามาใชในการอปโภคและบรโภครวมถงการผลตไฟฟาจาก

นา ซงการผลตและการใชนาประปาจะมการใชพลงงานอยทกขนตอน ดงนนการใชนาอยางประหยด จะเปนการชวยลดการใชพลงงานดวยอกทางหนง ซงแนวทางการประหยดนาสามารถดาเนนการไดโดย

สารวจตรวจสอบและทาการเปลยนหรอซอมแซม ปมนา ระบบจายนา เชน ทอประปา วาวล กอกนา ระบบสขภณฑ เชน หวฉดชาระ ของยางและลกลอยชกโครกทชารดหรอเสอมสภาพ และปลอยใหมการรวไหลของนา เปนจานวนมากอยางตอเนอง

ตดตามปรมาณการใชนาอยางตอเนอง เพอตรวจหาการรวไหล เลอกใชอปกรณประหยดนาชนดมประสทธภาพสง เชน กอกนาประหยดนา ชกโครกประหยดนา

หวฉดประหยดนา แทนอปกรณทมประสทธภาพตาเมอเสอมสภาพหมดอายการใชงาน นานาทงกลบมาใชใหม หรอใชประโยชนใหเกดประโยชนสงสด เชน การนานาเสยทผานการ

บาบดมาใช การนานาระบายความรอนของเครองปรบอากาศมาใช ซงการใชประโยชนจากนาดงกลาวสามารถทาไดหลากหลายรปแบบ เชน รถนาตนไม ลางถนน หรอลางตลาด

นา

Page 209: Untitled

204 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

นานาทงกลบมาใช

นาเมอผานการใชแลว จะเรยกวานาทงหรอนาเสย ซงจะมสารหรอสงปฏกลทไมพงปรารถนาปนอยการปนเปอนของสงสกปรกเหลานจะทาใหคณสมบตของนาเปลยนแปลงไปจนอยในสภาพทไมสามารถนากลบมาใชประโยชนไดสงปนเปอนทอยในนาทง ไดแกนามน ไขมน ผงซกฟอก สบ ยาฆาแมลงสารอนทรยททาใหเกดการเนาเหมนและเชอโรคตางๆ ซงนาทงจะถกปลอยทงออกสแหลงนาธรรมชาตโดยถานาทงดงกลาวมสงเจอปนมากหรอมปรมาณมากจะสงผลทาใหแหลงนามคณภาพเลวและในทสดกกลายเปนนาเนาเสยสงมชวตทเคยอาศยอยในนากไมอาจดารงชวตอยตอไปไดอกซงถาเรานานาทงมาบาบดอาจจะสามารถนากลบมาใชประโยชนไดอก ซงโดยทวไปนาทงทผานการบาบดแลว สามารถนากลบมาใชในกจกรรมตางๆ ได ดงน 1. การนามาใชในการชลประทานเพอการเกษตร ปศสตว การประมง เปนการนานาทงไมตองผานระบบบาบด

เพมเตมอก สามารถนาไปใชไดเลยคอนาทงทผานระบบบาบดนาเสยแบบขนสองมาใชรดนาเพอการเกษตรกรรม เชน นาขาว สวนผลไม เปนตน

2. การอดนากลบใตดน 3. การนากลบมาใชทไมใชการอปโภค บรโภค ไดแก การรดนาตนไม สนามหญาในสวนสาธารณะ สนามกอลฟ

ใชกบสขภณฑชกโครก 4. การนากลบมาใชในลกษณะทเปนการบรโภคโดยตรง (Direct Potable Use) เชน นาทงอาจนาไปสบลงบอ

บาดาล หรอบอนาตน หรอบอนาผวดน เพอใหมการชะซมลงไประบบนาใตดน บางแหงถาตองการสบลงในบอบาดาลทกาลงใชเปนนาประปา จาเปนตองมการบาบดจนไดคณภาพนาประปาจงจะสามารถสบลงไปในบอบาดาลดงกลาวได

การนานาทงกลบมาใชในลกษณะทไมใชการบรโภคโดยตรง (Indirect Potable Use) โดยนาทงไดถกบาบดดวยวธขนสง (Advanced Water Treatment) จนไดเปนนาบรโภค และอปโภคอยางด โดยหลกการบาบด คอ ใหนานาทงจากระบบบาบดขนสองไหลลงแหลงนาผวดนธรรมชาต จนเกดการละลายปนกบนาธรรมชาต จากนนนาผวดนดงกลาวถกสบเขาโรงผลตนาประปา เพอการอปโภค บรโภค

Page 210: Untitled

205 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

การบาบดนาทงใหเปนนาทสะอาดกอนปลอยทงเปนวธการหนงในการแกไขปญหานาทงจากแหลง

ตางๆ เพอนาไปใชใหม หรอทงลงแมนาลาคลองโดยอาศยกรรมวธตางๆ เพอลดหรอทาลายความสกปรกทปนเปอนอยในหองนาไดแกไขมน นามน สารอนทรย สารอนนทรย สารพษรวมทงเชอโรคตางๆ ใหหมดไปหรอใหเหลอนอยทสด อกทงชวยลดการใชนาไดอกดวยโดยวธการบาบดนาทง เพอนากลบมาใชประโยชน จะมเทคนคและวธการทแตกตางกนขนอยกบสภาพของนาทงและแหลงทมาของนาทง ดงน

นาทงทมาจากแหลงนาเสย โดยนาทงทมาจากแหลงนาเสยจะมสงปนเปอนสงนาเสยทผานการบาบดแลว ไมวาจะผานการบาบด

จากกระบวนการบาบดใดกตามสามารถนากลบมาใชประโยชนในกจกรรมตางๆ ไดโดยการนานาดงกลาวกลบมาใชประโยชนจาเปนตองมการตรวจสอบคณภาพนาวาอยระดบใด เพอนานาไปใชในกจกรรมทเหมาะสมกบคณภาพนา โดยแหลงตางๆ ของนาเสยมาจาก

น า เ ส ย จ า ก แ ห ล ง ช ม ช น (Domestic Wastewater) มาจากกจกรรมสาหรบการดารงชวตของคนเราเชน อาคารบานเรอน หมบานจดสรรคอนโดมเนยม โรงแรม ตลาดสด โรงพยาบาล เปนตนจากการศกษาพบวาความเนาเสยของคคลองเกดจากนาเสยประเภทนถงประมาณ 75% โดยนาเสยชมชนสวนใหญจะมสารอนทรย (Organic Matter) ทยอยสลายไดโดยกระบวนการทางธรรมชาต ปนเปอนในปรมาณสง นอกจากนยงปนเปอนดวยฟอสเฟต(Phosphate) จากการใชสารซกฟอก รวมทงแบคทเรยกลมโคลฟอรมดวย

นาเสยจากกจกรรมเกษตรกรรม (Agriculture Wastewater) เปนนาเสยทเกดจากการประกอบกจกรรมทางการเกษตร ทรวมถงการเพาะปลกและเลยงสตว เชน นาเสยจากการทาความสะอาดคอกเลยงสตวจาพวกสกร, การเลยงปลาหรอกง และการทานาขาว เปนตน โดยนาเสยจากการเกษตรสวนใหญจะมองคประกอบของสารอนทรย ซงรวมถงสารอนทรยทไมสามารถยอยสลายไดงายในธรรมชาต เชน กลมสารกาจดศตรพช และยาปฏชวนะ เปนตน และ สารอนนทรย (Inorganic Matters) เชน แอมโมเนย และธาตอาหารตางๆ ทงนลกษณะการปนเปอนขนอยกบการใชนา เชน นาเสยจากการเลยงกงจะปนเปอนดวยสารอนทรยตางๆ เปนตน สวนนาเสยจากพนทเพาะปลกจะปนเปอนดวยสารอาหารกลมไนโตรเจน ฟอสฟอรส และโพแทสเซยมในปย และสารพษซงเปนสารกาจดศตรพชตางๆ

การนานาทงจากแหลงตางๆกลบมาใชงาน

Page 211: Untitled

206 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

นาเสยจากกจกรรมอตสาหกรรมไดแกนาเสยจากขบวนการผลตของโรงงานอตสาหกรรมรวมทงนาหลอเยนทมความรอนสง นาทงจากกระบวนการชะลางและนาทงจากกจกรรมอนๆ เชน นาเสยจากหองนาหองสวมของบคคลากร และจากโรงอาหาร ซงความเนาเสยของคคลองเกดจากนาเสยประเภทนประมาณ 25% แมจะมปรมาณไมมากนกแตสงสกปรกในนาเสยประกอบดวยสารอนทรย และสารอนนทรย โดยมองคประกอบแตกตางกนไปตามประเภทของวตถดบ กระบวนการผลต ซ งอาจเปนผลผลตการเกษตร สารอนทรย หรอโลหะหนก เปนตน ขนตอนในการบาบดนาเสย

เนองจากนาเสยมแหลงทมาแตกตางกนจงทาใหมปรมาณและความสกปรกของนาเสยแตกตางกนไปดวยในการปรบปรงคณภาพของนาเสยจาเปนจะตองเลอกวธการทเหมาะสมสาหรบกรรมวธในการปรบปรงคณภาพของนาเสยนนกมหลายวธดวยกนโดยพอจะแบงขนตอนในการบาบดออกไดดงน

1. การบาบดนาเสยขนตน (Primary Treatment) เปนการกาจดสารทลอยหรอของแขงออกเสยกอนเพอลด

ปรมาณของแขงและไขมนทลอยอย กอนทนาเสยจะถกปลอยเขาสระบบบาบดนาเสยขนตอไปเพอปองกนการอดตนทอนาเสยและเพอไมทาความเสยหายใหแกเครองสบนา การบาบดในขนนไดแกการดกดวยตะแกรง (Screening) การบดตดเปนการลดขนาดหรอปรมาตรของแขงใหเลกลงการกาจดกรวดทราย (Grit Removal) และการกาจดไขมนและนามน (Oil and Grease Removal)

2. การบาบดนาเสยขนทสอง (Secondary Treatment) เปนการกาจดนาเสยทเปนพวกสารอนทรยอยในรป

สารละลายหรออนภาคคอลลอยดโดยทวไปมกจะเรยกการบาบดขนทสองนวา "การบาบดนาเสยดวยขบวนการทางชววทยา" เนองจากเปนขนตอนทตองอาศยจลนทรยในการยอยสลายหรอทาลายความสกปรกในนาเสยซงสามารถแบงเปน 2 ประเภทไดแก ขบวนการทใชออกซเจน เชน ระบบบอเตมอากาศ (Aerated Lagoon) ระบบตะกอนเรง

(Activated Sludge) ระบบแผนหมนชวภาพ (Rotating Biological Contactor, RBC) เปนตน และขบวนการทไมใชออกซเจน เชน ระบบถงกรองไรอากาศ (Up-flow Anaerobic Sludge Blanket,UASB) ระบบถงหมกตะกอน เปนตน ทงนขนอยกบชนดของจลนทรยททาหนาทยอยสลาย

Page 212: Untitled

207 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

3. การบาบดนาเสยขนทสาม (Tertiary Treatment) เปนการบาบดเ พอกาจดส งสกปรกบางอยางทย ง

เหลออย เชน สารแขวนลอย โลหะหนก สารอนทรยทจลนทรยใชไมไดหรอเชอโรคบางชนดกอนจะระบายนาทงลงสแหลงนาสาธารณะโดยไมกอใหเกดปญหายโทรฟเคชน (Eutrophication) ซงเปนภาวะทมธาตอาหาร เชน ไนโตรเจน และฟอสฟอรส ในแหลงนามากเกนไปทาใหสาหรายเตบโตรวดเรว (Bloom) อาจกอใหเกดภาวะขาดออกซเจนละลายในนาจากการเนาเปอยของสาหรายทตายและทบถมอยในแหลงนานน หรอชวงกลางคนทสาหรายไมมการสงเคราะหแสง กอใหเกดการขาดแคลนออกซเจน ความแตกตางของออกซเจนในตอนกลางวนและกลางคนมผลตอสงมชวตบางชนดทไมสามารถทนตอสภาพดงกลาวได มผลตอวงจรหวงโซอาหารในนา (Aquatic Food Chain) รวมทงอาจเกดความเปนพษถาสาหรายทเตบโตอยางรวดเรวเปนชนดทม พษ การบาบดขนนมกไมนยมปฏบตกนเนองจากมขนตอนทยงยากและเสยคาใชจายสงนอกจากผบาบดจะมวตถประสงคในการนานาทบาบดแลวกลบคนมาใชอกครง 4. ระบบการฆาเชอโรค (Disinfection)

เปนกระบวนการบาบดขนสดทายกอนทจะปลอยทงลงสแหลงนาหรอนากลบมาใชใหม นาทเขาสกระบวนการนจะเปนนาใส ถาเปนนาขน จะตองถกกรองใหใสกอนเพอใหการฆาเชอโรคเกดอยางมประสทธภาพ โดยการเตมสารออกซไดซทรนแรง เชน คลอรน และโอโซน หรอ ใชแสงอลตราไวโอเลต (Ultraviolet, UV) หรอเปนการผสมระหวางการใชโอโซน และแสงอลตราไวโอเลต เปนตน

นาทงทมาจากนาระบายความรอนของเครองปรบอากาศ ซงนาทงจากแหลงนถอวามความสะอาดและบรสทธสงกวานาทงจากแหลงนาเสย เนองจากเปนนาท

เกดจากการกลนตวเปนหยดนาของไอนาในอากาศภายในหองซงอาจถอวาเปนนากลนชนด แตเนองจากทออาจมฝนละอองและเศษผงตางๆ ตดอย ทาใหนาทไดจากนาระบายความรอนของเครองปรบอากาศ มสงเจอปนอยแตสามารถนาไปใชประโยชนเบองตน เชน รถนาตนไม ลางถนน หรอลางอาคารแทนการใชนาประปา เปนตน ไดโดยไมตองผานการบาบดแตอยางไร

อางอง เกรยงศกด อดมสนโรจน. 2547. วศวกรรมการกาจดนาเสย เลมท5. เอส.อาร.พรนตง แมสโปรดกส. นนทบร.

นาเสยและการบาบดนาเสย http://web.ku.ac.th/schoolnet/snet6/envi3/water/solu.htm รายงานการศกษาแนวทางการนานาเสยทผานการบาบดแลวกลบมาใชประโยชนในพนทเทศบาลเมองแสนสข โดย องคการจดการนาเสย กระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม http://www.wma.or.th/www/home.php?module=event-detail&lang=&id=MTY : กรกฎาคม 2544 สเทพ สรวทยาปกรณ. 2550. เทคโนโลยนาเสย. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. กรงเทพมหานคร.

Page 213: Untitled

208 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา 1 มาตรการนานาระบายความรอนของเครองปรบอากาศมาใช { โรงเรยนสตรวทยา }

สภาพเดม อาคาร 7 มเครองปรบอากาศจานวน 101 ชด โรงเรยนจงมแนวคดทจะรวมนาทงจาก

เครองปรบอากาศเหลานมาใชประโยชน การปรบปรง ตดตงทอรวมนาทงจากเครองปรบอากาศทงหมดมารวมในถงซงจากการตรวจวดพบวาม

1.9 ลตรตอชวโมงตอเครองใชรดตนไมแมไดผลประหยดไมมาก แตสถานนจะเปนการสอนใหนกเรยนรจกคณคาของทรพยากร และสอนใหเขาใจการทางานของเครองปรบอากาศ

ผลทได

เงนลงทน (บาท)

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป) )ลบม./ปป) (บาท)

68,900 203.22 3,150 21.87

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 214: Untitled

209 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

สขภณฑประหยดนา

เลอกใช อปกรณประหยดน า หร อสขภณฑ

ประหยดนา เชน กอกนา ชกโครก หรอหวฉด แบบประหยดนา จะสามารถชวยลดการใชนาลงไดถง 1 เทา หรอ 24 ลตรตอคนตอวน เครองสขภณฑเปนสงจาเปนตองใชในทกอาคารบานเรอน ดงนนในปจจบนไดมการพฒนาเทคโนโลยการผลตสขภณฑ ใหสามารถตอบสนองกระแสโลกทมงเนนการอนรกษพลงงานและสงแวดลอมเพมมากขน ซงในการดาเนนการดงกลาว สมอ. ไดกาหนดมาตรฐานการประหยดนา เพอเปนแนวทางพนฐานของการจดการดานการใชทรพยากรนาใหมประสทธภาพสงสด

อางอง http://www.buildernews.in.th/page.php?a=10&n=146&cno=2960

Page 215: Untitled

210 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

ทาง สมอ. ไดประกาศกาหนดใหมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมอปกรณประกอบเครองสขภณฑ

ตองเปนไปตามมาตรฐาน คอ มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมอปกรณประกอบถงพกนาสาหรบโถสวม เฉพาะดานสงแวดลอม โดยเนนดานการประหยดนา ตามมาตรฐานเลขท มอก.2064-2544 ซงไดกาหนดรายละเอยด เกยวกบอปกรณประกอบถงพกนาสาหรบโถสวม แบบระบบเดยวและระบบค โดยแบบระบบเดยวมปรมาตรนาสงสด ไมเกน 6 ลกบาศกเดซเมตรตอครง และแบบระบบคมปรมาตรนาสงสดไมเกน 6 ลกบาศกเดซเมตรตอครง หรอ 3 ลกบาศกเดซเมตร แลวแตกรณ และมความดนใชงานตาสดท 0.10 เมกะพาสคล มความดนใชงานสงสดท 0.5 เมกะพาสคล

สวนมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมวาลวขบลางสาหรบเครองสขภณฑ ตามมาตรฐานเลขท มอก.2065-2544 มาตรฐานดงกลาวกาหนดรายละเอยดเกยวกบวาลวไว โดยวาลวขบลางสาหรบเครองสขภณฑโถสวม ชนดอยนอกผนงและชนดฝงในผนง มปรมาตรนาเฉลยไมเกน 6 ลกบาศกเดซเมตรตอครง ทความดนระหวาง 0.15 เมกะพาสคล ถง 0.35 เมกะพาสคล และมความดนใชงานตาสด 0.15 เมกะพาสคล มความดนใชงานสงสด 0.75 เมกะพาสคลปจจบนไดมการพฒนาระบบในการชาระลางของชกโครกกนหลายระบบ โดยชกโครกระบบจงหวะเดยว (single flush) ตองมปรมาณนาชกโครกไมเกน 6.0 ลตรตอครง สวนชกโครกระบบ 2 จงหวะ (dual flush) สาหรบ full flush ตองมปรมาณนาชกโครกไมเกน 6.0 ลตรตอครง สาหรบ reduced flush ตองมปรมาณนาชกโครกไมเกน 3.0 ลตรตอครง

การใชอปกรณ/สขภณฑประหยดนา

Page 216: Untitled

211 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กอกนาอตโนมตระบบอนฟาเรด

นวตกรรมสขภณฑอตโนมต

อจฉรยะเรมไดรบความนยมชวยใหหองนาถกสขลกษณะ ปองกนการตดเชอ ลดความสกปรก และเพมความมระดบทนสมยใหกบสถานทสขภณฑหลายตรา ตางใชเทคโนโลยแตกตางกนไป สวนใหญ จะใชระบบเซนเซอรจากแสงอนฟราเรด ซงจะตรวจจบความรอนจากมอ ทาใหสงการเปดหรอปดนา โดยเนนหนกเรองความสะดวกสบาย ทาใหความรสกทหรหรา

เรองทสาคญอนดบตนๆ ของการใชระบบเปดปดอตโนมตคอลดการสมผสจากเชอโรคจากการวจยพบวามการตดเชอจากกอกนาและฟลชวาลว (ทกดนาลางโถสวม) ถง 15% แตดวยเทคโนโลยเปด-ปดอตโนมต ทาใหไมตองสมผสกอกนาหรอฟลชวาลว ดงนน จงปลอดภยจากเชอโรคทตดอยตามผวของกอกนาหรอฟลชวาลว ซงเปนสาเหตของโรคตดตอ สถานทหลายแหงทมผใชบรการรวมกนมากๆ จงนยมตดตงระบบเปด-ปดอตโนมตไวกบสวม และโถปสสาวะ ซงอาจตงเปด-ปด ตางจากทเปนระบบกอกนาอางลางมอ บางยหอ บางรน มระบบลางตนเองตามเวลาไดดวย

การประหยดนาถอเปนอกจดเดนทปองกนการใชนาอยางสนเปลองดวยเทคโนโลยอจฉรยะของหลายรน เชน กอกนาจะทางานอตโนมตเมอยนมอในระยะเซนเซอรและหยดทางานทนทเมอเอามอออกและกอกนาจะหยดทางานโดยอตโนมตกรณทใชงานเปนเวลานานกวา 1 นาท เพอปองกนการใชนาอยางสนเปลอง

กอกนาอตโนมตปจจบน นยมใชแหลงพลงงานจากถานอลคาไลน เพอทางานตางๆ รวมกนในการปดเปด ทาใหไมตองกงวลเรองไฟรว ไฟชอต ไฟดด โดยใชไฟเพยงประมาณ 6 VDC จงปลอดภยจากไฟรว แตกตองคอยดแลเปลยนเมอถานหมด

Page 217: Untitled

212 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

จดเดนอกอยาง คอ การไมไดใชไฟฟามาก บางยหอบอกวาเทคโนโลย เซนเซอร อตโนมต ซ งควบคมดวยไมโครคอมพวเตอร ใชพลงงานนอยทสดในบรรดาสขภณฑ อตโนมตท วไป โดยม Static Current = 10 uA และใชพลงงานเพยง 0.06 mW (โดยทวไป กอกนาอตโนมตจะกนกระแสถง 35 - 100 uA และใชพลงงานถง 0.5 mW) จงทาใหใชงานไดนานกวากอกนาอตโนมตทวไป 5 - 10 เทา ใชงานไดนานกวาดวยเทคโนโลยทใหมซงประหยดพลงงานกวาบางยหออาจใชงานไดนานกวา 70,000 - 200,000 ครงตอถานหนงชด (หรอประมาณ 2 - 5 ป) มบางยหอ ไมตองใชถานอลคาไลน หรอไฟฟาเลย นนคอ ใชนาเปนพลงขบเคลอน มระบบทใชใบพดหมน เมอนาถกเปดใช และนาการหมนของใบพดทไดไปปนเปนไฟชารตเกบไวใชสารองในการใชในระบบเปดปดนาได ทาใหสะดวกในการดแลรกษา และประหยดไฟฟา การตดตงและบารงรกษา

ผลตภณฑหลายรนออกแบบมาใหตดตงและบารงรกษาไดงายและสมารถตดตงทดแทนอปกรณกอกนาหรอฟลชวาลวเกาไดอยางงายดาย และมประสทธภาพราคาอาจจะดนากลวสาหรบผใชทวไป ทาใหยงไมเปนทนยมในบาน กอกชดหนง ราคาเรมตนทประมาณ 3,150 บาท แตถายหอดง ออกแบบสวยๆ กอกนาอยางเดยวพรอมระบบเปดปดอตโนมต อาจมราคาสงถง 22,500 บาท หรอมากกวาเลยทเดยว จะมาบอกวาประหยด กออกจะเชอยาก ฟงอยางไรกไมประหยด แตอาจจะเหมาะสาหรบกรณทตองใชหลายคนรวมกน ท เราพบบอยๆ คอ โรงแรม โรงภาพยนตร หรอศนยการคา ถาทานผอาน อยากจะใชในบาน หมนลางทาความสะอาด กนาจะดกวา การบดลกบดกอกนาเปดนา กไมนาจะยงยากอะไรนก แตถาบานทาน ไมคอยมปญหาเรองการซอหา และนยมความรหรา สะดวกสบาย แลวละก กอกนาเปดปดอตโนมต นบวาเปนทางเลอกทนาสนใจไมนอย

อางอง ประปาไทย.คอม

http://202.129.59.73/nana/kok/index.htm

Page 218: Untitled

213 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

ระบ

บแ

สงส

วาง

กรณศกษา 1 มาตรการปรบปรงกอกนาแบบประหยดพลงงาน

{ จฬาลงกรณมหาวทยาลย }

สภาพเดม เดมอาคารมการใชกอกนาบรเวณหองนาชาย-หญง จานวนทงหมด 80 ชด โดยใชปมนาสบนา

จากดานลางอาคารสงไปตามชนตางๆการใชกอกนาแบบธรรมดาจะทาใหสนเปลองนาและพลงงานของเครองสบนามากโดยปมนามกาลงไฟฟาขนาด 7.5 kW จานวน 2 ชด ดงนนดาเนนการปรบปรงเปลยนกอกนาแบบประหยดพลงงานจะสามารถชวยประหยดนาและพลงงานไฟฟาของปมนาจายเขาอาคาร

การปรบปรง ทาการปรบปรงกอกนาแบบอตโนมตและยงคงกอกนาแบบเดมไวหองละ 1 จด

ผลทได

เงนลงทน (บาท)

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป) )kWh/ปป) (ลตร/ปป( (บาท)

240,000 375 22,878 1,726 139.06

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 219: Untitled

214 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

พลงงานทดแทน หมายถง พลงงานทนามาใชแทนนามนเชอเพลงสามารถแบงตามแหลงทไดมาเปน 2 ประเภท คอ

1. พลงงานทดแทนจากแหลงทใชแลวหมดไปอาจเรยกวา พลงงานสนเปลอง (Alternative Energy) ไดแก ถานหน กาซธรรมชาต นวเคลยร หนนามน และทรายนามน เปนตน

2. พลงงานทดแทนอกประเภทหนงเปนแหลงพลงงานทใชแลวสามารถหมนเวยนมาใชไดอก เรยกวา พลงงานหมนเวยน (Renewable Energy) ไดแก แสงอาทตย ลม ชวมวล นา และไฮโดรเจน เปนตน

โดยในปจจบนไดมการผลกดนและศกษาพฒนาพลงงานทดแทน เพอใชในการผลตไฟฟา ซงเปนพลงงานทสะอาดไมมผลกระทบตอสงแวดลอม และเปนแหลงพลงงานทมอยในทองถน เชน พลงงานลม แสงอาทตย กาซชวภาพและอนๆ เพอใหมการผลตและการใชประโยชนอยางแพรหลาย มประสทธภาพ และมความเหมาะสมทงทางดานเทคนค เศรษฐกจ และสงคมซงในโครงการนไดมการนา แสงอาทตย ลม และนาเสย มาใชประโยชนเพอผลตไฟฟา อกทงยงเปนแหลงเรยนรใหกบนกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไปไดอกดวย

พลงงานทดแทน

Page 220: Untitled

215 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

ไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

ไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยเปนพลงงานทดแทนประเภทหมนเวยนทใชแลวเกดขนใหมไดตามธรรมชาต เปนพลงงานทสะอาดและมศกยภาพสง การใชพลงงานแสงอาทตยสามารถจาแนกออกเปน 2 รปแบบ คอ การใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา และการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตความรอน (เทคโนโลยอบแหงและเทคโนโลยการผลตนารอน) เทคโนโลยการใชพลงงานแสงอาทตยเพอผลตกระแสไฟฟา ทเปนทนยมมากทสดในปจจบน คอ เซลลแสงอาทตยหรอ ทรจกกนในนามของ Solar Cell ซงเปนการเปลยนพลงงานแสงจากดวงอาทตยเปนไฟฟากระแสตรงขนตอนเดยว โดยไมมสวนเคลอนไหวใดๆ ไฟฟาดงกลาวใชประโยชนไดเชนเดยวกบไฟฟาจากแหลงผลตอนๆ

Page 221: Untitled

216 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

Solar Cell หรอ PV มชอเรยกกนไปหลายอยาง เชน เซลลแสงอาทตย เซลลสรยะ หรอเซลล Photovoltaic ซงตางกมทมาจากคาวา Photovoltaic โดยแยกออกเปน photo หมายถง แสง และ volt หมายถง แรงดนไฟฟา เมอรวมคาแลว หมายถง กระบวนการผลตไฟฟาจากการตกกระทบของแสงบนวตถทมความสามารถในการเปลยนพลงงานแสงเปนพลงงานไฟฟาไดโดยตรง ซงเปนสงประดษฐททาจากสารกงตวนา เชน ซลคอน (Silicon) แกลเลยม อารเซไนด (Gallium Arsenide) อนเดยม ฟอสไฟด (Indium Phosphide) แคดเมยม เทลเลอไรด (Cadmium Telluride) และคอปเปอร อนเดยม ไดเซเลไนด (Copper Indium Diselenide) เปนตน เมอไดรบแสงอาทตยโดยตรงกจะเปลยนเปนพาหะนาไฟฟา และจะถกแยกเปนประจไฟฟาบวกและลบ เพอใหเกดแรงดนไฟฟาทขวทงสองของเซลลแสงอาทตย เมอนาขวไฟฟาของเซลลแสงอาทตยตอเขากบอปกรณไฟฟากระแสตรง กระแสไฟฟาจะไหลเขาสอปกรณเหลานน ทาใหสามารถทางานได

ชนดของเซลลแสงอาทตย

แบงตามวสดทใชเปน 3 ชนดหลกๆ คอ

1. เซลลแสงอาทตยททาจากซลคอน ชนดผลกเดยว (Single Crystalline Silicon Solar Cell) หรอทรจกกนในชอ Monocrystalline Silicon Solar Cell และชนดผลกรวม (Polycrystalline Silicon Solar Cell) ลกษณะเปนแผนซลคอนแขงและบางมาก

2. เซลลแสงอาทตยททาจากอะมอรฟสซลคอน (Amorphous Silicon Solar Cell) ลกษณะเปนฟลมบางเพยง 0.5 ไมครอน (0.0005 มม.) นาหนกเบามากและประสทธภาพเพยง 5 - 10%

3. เซลลแสงอาทตยททาจากสารกงตวนาอนๆ เชน แกลเลยม อารเซไนด, แคดเมยม เทลเลอไรด และคอปเปอร อนเดยม ไดเซเลไนด เปนตน มทงชนดผลกเดยว (Single Crystalline) และผลกรวม (Polycrystalline) เซลลแสงอาทตยททาจากแกลเลยม อารเซไนด จะใหประสทธภาพสงถง 20 -25%

Single Crystalline Silicon Solar Cell

Polycrystalline Silicon Solar Cell

Amorphous Silicon Solar Cell

การผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย

Page 222: Untitled

217 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

โครงสรางทนยมมากทสดไดแก รอยตอพเอนของสารกงตวนาสารกงตวนาทราคาถกทสดและมมากทสดบนโลก คอ ซลคอนจงถกนามาสรางเซลลแสงอาทตย โดยนาซลคอนมาถลงและผานขนตอนการทาใหบรสทธ จนกระทงทาใหเปนผลกจากนนนามาผานกระบวนการแพรซมสารเจอปนเพอสรางรอยตอพเอน โดยเมอเตมสารเจอฟอสฟอรส จะเปนสารกงตวนาชนดเอน (เพราะนาไฟฟาดวยอเลกตรอนซงมประจลบ) และเมอเตมสารเจอโบรอนจะเปนสารกงตวนาชนดพ (เพราะนาไฟฟาดวยโฮล ซงมประจบวก) ดงนน เมอนาสารกงตวนาชนดพและเอนมาตอกน จะเกดรอยตอพเอนขนโครงสรางของเซลลแสงอาทตยชนดซลคอนอาจมรปรางเปนแผนวงกลมหรอสเหลยมจตรส ความหนา 200 - 400 ไมครอน (0.2 - 0.4 มม.) ผวดานรบแสงจะมชนแพรซมทมการนาไฟฟาขวไฟฟาดานหนาทรบแสงจะมลกษณะคลายกางปลา เพอใหไดพนทรบแสงมากทสดสวนขวไฟฟาดานหลงเปนขวโลหะเตมพนผว

หลกการทางานทวไปของเซลลแสงอาทตย

เมอมแสงอาทตยตกกระทบเซลลแสงอาทตยจะเกดการสรางพาหะนาไฟฟาประจลบและบวกขน ไดแก อเลกตรอนและโฮล โครงสรางรอยตอพเอนจะทาหนาทสรางสนามไฟฟาภายในเซลล เพอแยกพาหะนาไฟฟาชนดอเลกตรอนไปทขวลบ และพาหะนาไฟฟาชนดโฮลไปทขวบวก (ปกตทฐานจะใชสารกงตวนาชนดพ ขวไฟฟาดานหลงจงเปนขวบวกสวนดานรบแสงใชสารกงตวนาชนดเอน ขวไฟฟาจงเปนขวลบ) ทาใหเกดแรงดนไฟฟาแบบกระแสตรงทขวไฟฟาทงสองเมอตอใหครบวงจรไฟฟาจะเกดกระแสไฟฟาไหลขน

โครงสรางของเซลลแสงอาทตย

Page 223: Untitled

218 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

อปกรณสาคญของระบบการผลตกระแสไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย เซลลแสงอาทตยผลตไฟฟากระแสตรงจงนากระแสไฟฟาไปใชไดเฉพาะกบอปกรณไฟฟา

กระแสตรงเทานนหากตองการนาไปใชกบอปกรณไฟฟาทใชไฟฟากระแสสลบหรอเกบสะสมพลงงานไวใชตอไปจะตองใชรวมกบอปกรณอนๆ อกโดยรวมเขาเปนระบบทผลตกระแสไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย อปกรณสาคญๆ มดงน

1. แผงเซลลแสงอาทตย (Solar Module) ทาหนาทเปลยนพลงงานแสงอาทตยใหเปนพลงงานไฟฟาซงเปนไฟฟากระแสตรงและมหนวยเปนวตต (Watt) มการนาแผงเซลลแสงอาทตยหลายๆ เซลลมาตอกนเปนแถวหรอเปนชด (Solar Array) เพอใหไดพลงงานไฟฟาใชงานตามทตองการ โดยการตอกนแบบอนกรมจะเพมแรงดนไฟฟา และการตอกนแบบขนาน จะเพมพลงงานไฟฟาหากสถานทตงทางภมศาสตรแตกตางกนกจะมผลใหปรมาณของคาเฉลยพลงงานสงสดในหนงวนไมเทากนดวยรวมถงอณหภมกมผลตอการผลตพลงงานไฟฟา หากอณหภมสงขนการผลตพลงงานไฟฟาจะลดลง

2. เครองควบคมการประจ (Charge Controller) ทาหนาทประจกระแสไฟฟาทผลตไดจากแผงเซลลแสงอาทตยเขาสแบตเตอรและควบคมการประจกระแสไฟฟาใหมปรมาณเหมาะสมกบแบตเตอร เพอยดอายการใชงานของแบตเตอร รวมถงการจายกระแสไฟฟาออกจากแบตเตอรดวยดงนน การทางานของเครองควบคมการประจ คอเมอประจกระแสไฟฟาเขาสแบตเตอรจนเตมแลว จะหยดหรอลดการประจกระแสไฟฟา (และมกจะมคณสมบตในการตดการจายกระแสไฟฟาใหกบอปกรณไฟฟากรณแรงดนของแบตเตอรลดลงดวย) ระบบพลงงานแสงอาทตยจะใชเครองควบคมการประจกระแสไฟฟาในกรณทมการเกบพลงงานไฟฟาไวในแบตเตอรเทานน

3. แบตเตอร (Battery) ทาหนาทเปนตวเกบพลงงานไฟฟาทผลตไดจากแผงเซลลแสงอาทตยไวใชเวลาทตองการ เชน เวลาทไมมแสงอาทตย เวลากลางคน หรอนาไปประยกตใชงานอนๆ แบตเตอรมหลายชนดและหลายขนาดใหเลอกใชงานตามความเหมาะสม

4. เครองแปลงกระแสไฟฟา (Inverter) ทาหนาทแปลงพลงงานไฟฟาจากกระแสตรง (DC) ทผลตไดจากแผงเซลลแสงอาทตย ใหเปนพลงงานไฟฟากระแสสลบ (AC) เพอใหสามารถใชไดกบอปกรณไฟฟากระแสสลบ แบงเปน 2 ชนด คอ Sine Wave Inverter ใชไดกบอปกรณไฟฟากระแสสลบทกชนด และ Modified Sine Wave Inverter ใชไดกบอปกรณไฟฟากระแสสลบทไมมสวนประกอบของมอเตอรและหลอดฟลออเรสเซนตทเปน Electronic ballast

5. ระบบปองกนฟาผา (Lightning Protection) ทาหนาทปองกนความเสยหายทเกดกบอปกรณไฟฟาเมอฟาผาหรอเกดการเหนยวนาทาใหความตางศกยสง ในระบบทวไปมกไมใชอปกรณนจะใชสาหรบระบบขนาดใหญและมความสาคญเทานนรวมถงตองมระบบสายดนทมประสทธภาพดวย

Page 224: Untitled

219 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

ระบบการผลตไฟฟาดวยเซลลแสงอาทตย แบงออกเปน 3 ระบบคอ

1. เซลลแสงอาทตยแบบอสระ (PV Stand alone system) เปนระบบผลตไฟฟาทไดรบการออกแบบสาหรบใชงานในพนทชนบททไมมระบบสายสงไฟฟาอปกรณระบบทสาคญปะกอบดวยแผงเซลลแสงอาทตย อปกรณควบคมการประจแบตเตอรแบตเตอรและอปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบแบบอสระ

2. เซลลแสงอาทตยแบบตอกบระบบจาหนาย (PV Grid connected system) เปนระบบผลตไฟฟาทถกออกแบบสาหรบผลตไฟฟาผานอปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรงเปนไฟฟากระแสสลบเขาสระบบสายสงไฟฟาโดยตรง ใชผลตไฟฟาในเขตเมองหรอพนทมระบบจาหนายไฟฟาเขาถงอปกรณระบบทสาคญ ประกอบดวย แผงเซลลแสงอาทตย อปกรณเปลยนระบบไฟฟากระแสตรง-ไฟฟากระแสสลบชนดตอกบระบบจาหนายไฟฟา

3. เซลลแสงอาทตยแบบผสมผสาน (PV Hybrid system) เปนระบบผลตไฟฟาทถกออกแบบสาหรบทางานรวมกบอปกรณผลตไฟฟาอนๆ เชน ระบบเซลลแสงอาทตยกบพลงงานลม และเครองยนตดเซลระบบเซลลแสงอาทตยกบพลงงานลม และไฟฟาพลงงานนา เปนตน โดยรปแบบระบบจะขนอยกบการออกแบบตามวตถประสงคโครงการเปนกรณเฉพาะ

PV Stand alone system PV Grid connected system PV Hybrid system

Page 225: Untitled

220 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

จดเดนทสาคญของการผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตย

1. ไมมมลภาวะทางเสยง 2. มการบารงรกษานอยมากและใชงานแบบอตโนมตไดงาย 3. สามารถผลตเปนแผงขนาดตางๆ ไดงาย ทาใหสามารถผลตไดปรมาณมาก 4. เปนการใชพลงงานแสงอาทตยทไดมาฟรและมไมสนสด 5. ไมกอใหเกดมลภาวะเปนพษจากขบวนการผลตไฟฟา 6. ประสทธภาพคงทไมขนกบขนาดและผลตไฟฟาไดแมมแสงแดดออนหรอมเมฆ 7. ผลตไฟฟาไดทกมมโลกแมบนเกาะเลกๆ กลางทะเล บนยอดเขาสงและในอวกาศ 8. ไดพลงงานไฟฟาโดยตรงซงเปนพลงงานทนามาใชไดสะดวกทสด

จะเหนวาการผลตไฟฟาจากเซลลแสงอาทตยมจดเดนและขอดมากมาย แตราคาคอนขางแพง

สงผลใหมระยะเวลาคนทนทยาวนาน แตในการดาเนนการในโครงการน นาไฟฟาทไดจากเซลลแสงอาทตยมาใชประโยชนแลว สงทเปนวตถประสงคหลก คอ ตองการใหมแหลงเรยนรทดลองและสาธตดานพลงงานแสงอาทตยแก นกเรยน นกศกษาและผสนใจทวไป

Page 226: Untitled

221 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 1 มาตรการทดลองและสาธตการผลตและใชพลงงานไฟฟาจากพลงงานแสงอาทตย { โรงเรยนเตรยมอดมศกษา }

สภาพเดม ทางโรงเรยนมแผง Solar Cell ขนาด 120 วตต จานวน 5 แผง คดเปนกาลงไฟฟา 600 วตต ซง

ไมไดมการใชงาน ตองการนามาใชเพอลดการใชพลงงานไฟฟา พรอมทงเปนองคความรใหกบนกเรยนและบคคลภายนอก

การปรบปรง ตดตง Solar Cell เดม พรอมทงซอมาเพมขนาด 960 วตต 3 แผง ตดตงบรเวณสระนา เพอใช

กบพดลมระบายอากาศหองเรยนจานวน 3 หอง รวม 600 วตต และปมนารดนาตนไม

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

181,500 1,200 4,320 42.01

หลงปรบปรง

Page 227: Untitled

222 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 2 มาตรการการตดตงระบบผลตพลงงานไฟฟาจากแสงอาทตย (Solar Cell System) { โรงเรยนสวนกหลาบ }

สภาพเดม ตกยาวของโรงเรยนสวนกหลาบ มการใชงานพนทตลอดจนระบบไฟฟาตางๆ ไมวาจะเปน

เครองปรบอากาศ ระบบแสงสวาง เปนตน ในชวงเวลาตงแต 7.00 - 16.00 น. ซงชวงเวลาดงกลาวเปนชวงทสามารถใชประโยชนจากพลงงานแสงอาทตยไดโดยตรงโดยไมตองมตนทนในการจดเกบเขาแบตเตอร

การปรบปรง ตดตง Solar Cell จานวน 46 แผง ขนาด 220 วตต/แผง บนดาดฟาของอาคารสวนกหลาบ

ราลกพรอมทง Wiring สายมา Sync ระบบเขาทเมนของหมอแปลงอาคารตกยาวเพอจายใหกบการไฟฟาฯ และเพอใชรองรบการใชพลงงานของระบบแสงสวางปอมยามในชวงเวลากลางวน โดยผลตได 10.12 กโลวตต

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

2,140,000 12,512 42,667 50.16

หลงปรบปรง

Page 228: Untitled

223 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 3 มาตรการตดตง Solar Cell { มหาวทยาลยธรรมศาสตร }

สภาพเดม หอสมดตองการลดการใชพลงงานบางสวนสาหรบอาคารหอสมดปวย องภากรณ และตองการให

มแหลงเรยนรดานพลงงานแสงอาทตยแกหนกศกษาและผสนใจทวไป การปรบปรง ตดตงแผง Solar Cell บนหลงคาอาคาร จานวน 10 แผงขนาด 1 กโลวตต โดยใหแสดง

สถานะการทางาน โดยการตดตงแผงควบคมและแสดงผล และจายพลงงานเขาระบบรวมถงมชดแสดงผลการใชพลงงานเมอมการใชงานแผง Solar Cell โดยคากาลงไฟฟาทผลตไดเฉลย 0.455 กโลวตต

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

249,310 1,758 5,767 43.23

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 229: Untitled

224 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 4 มาตรการตดตงระบบ PV Solar Cell { ศนยการคาเซนทรลเวลด }

สภาพเดม ทางศนยการคาตองการลดการใชพลงงานซงผลตมาจากแหลงพลงงานสนเปลองชนดฟอสซลซง

เปนการชวยลดโลกรอนอกทางหนง อกทงยงสามารถเผยแพรสสาธารณชนเพอสรางจตสานกและตระหนกในการอนรกษพลงงาน

การปรบปรง ตดตงแผง PV Solar Cell บรเวณดาดฟาศนยฯ ขนาด 120 กโลวตต จานวน 504 แผง

แผงละ 245 วตต

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

19,500,000 127,098 421,964 46.21

หลงปรบปรง

Page 230: Untitled

225 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

ไฟฟาจากลม

ลมเปนพลงงานทดแทนประเภทหมนเวยนอกชนดหนง ซงเปนแหลงพลงงานสะอาดชนดหนงทมอยเองตามธรรมชาต เกดและหมนเวยนตามวฎจกรสามารถนามาใชอยางไมมวนหมดสน และเปนทรพยากรทางเลอกลาดบตนๆ ในปจจบนทไดมการนามาใชประโยชนมากทสดชนดหนงของโลกซ งในการนาลมมาใชประโยชนจะใชสอกลาง คอ กงหนลม โดยกงหนลมเปนชดเครองจกรกลชนดหนง ทสามารถเปลยนพลงงานจลนจากการเคลอนทของลม ใหเปนพลงงานกล และนาพลงงานกลมาใชประโยชนในระบบสบนาและระบบผลตไฟฟา

Page 231: Untitled

226 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

หลกการทางานของกงหนลมผลตไฟฟานน เมอมลมพดผานใบกงหนพลงงานจลนทเกดจากลมจะ ทาใหใบพดของกงหนเกดการหมนและไดเปนพลงงานกลออกมาพลงงานกลจากแกนหมนของกงหนลมจะถกเปลยนรปไปเปนพลงงานไฟฟาโดยเครองกาเนดไฟฟาทเชอมตออยกบแกนหมนของกงหนลมจายกระแสไฟฟาผานระบบควบคมไฟฟา และจายกระแสไฟฟาเขาสระบบตอไป โดยปรมาณไฟฟาทผลตไดจะขนอยกบความเรวของลม ความยาวของใบพดและสถานทตดตงกงหนลม

ชนดของกงหนลมการจาแนกเปน 2 ชนดคอ

1. กงหนลมแนวแกนนอน (Horizontal Axis Wind Turbine) เปนกงหนลมทมแกนหมนขนานกบทศทางของลม โดยมใบพดเปนตวตงฉากรบแรง ลม มอปกรณควบคมกงหนใหหนไปตามทศทางของกระแสลม เรยกวา หางเสอและมอปกรณปองกนกงหนชารดเสยหายขณะเกดลมพดแรง เชน ลมพายและตงอยบนเสาทแขงแรง กงหนลมแบบแกนนอน ไดแก กงหนลมวนดมลล ( Windmills) กงหนลมใบเสอลาแพน นยมใชกบเครองฉดนากงหนลมแบบกงลอจกรยาน กงหนลมสาหรบผลตไฟฟาแบบพรอบเพลเลอร (Propeller)

2. กงหนลมแนวแกนตง (Vertical Axis Wind Turbine) เปนกงหนลมทมแกนหมนและใบพดตงฉากกบการเคลอนทของลมในแนวราบ ซงทาใหสามารถรบลมในแนวราบไดทกทศทาง

การผลตไฟฟาดวยกงหนลม

Page 232: Untitled

227 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กงหนลมแบบแนวแกนนอนเปนแบบทนยมใชกนอยางแพรหลายสวนมาก ออกแบบใหเปนชนดทขบใบกงหนดวยแรงยก แตอยางไรกตามกงหนลมแบบแนวแกนตงซงไดรบการพฒนามากในระยะหลงกไดรบความสนใจมากขนเชนกน ทงนเนองจากขอดกวาแบบแนวแกนนอน คอ ในแบบแนวแกนตงนนไมวาลมจะเขามาทศไหนกยงหมนได โดยไมตองมอปกรณควบคมใหกงหนหนหนาเขาหาลม นอกจากนแลวแบบแนวแกนตงนนเครองกาเนดไฟฟาและระบบการสงกาลงวางไวใกลพนดนมากกวาแบบแกนนอนเวลาเกดปญหาแกไขงายกวาแบบแกนนอนทตดอยบนหอคอยสง

กงหนลมกบการใชงาน

เนองจากความไมสมาเสมอของความเรวลมทแปรผนตามธรรมชาตและความตองการพลงงานทสมาเสมอ เพอใหเหมาะสมกบการใชงานแลวจะตองมตวกกเกบพลงงานและใชแหลงพลงงานอนทเชอถอไดเปนแหลง สารองหรอใชรวมกบแหลงพลงงานอน

ก. ตวกกเกบพลงงานมอยหลายชนด สวนมากขนอยกบงานทจะใช เชน ถาเปนกงหนเพอผลตไฟฟาขนาดเลกมกนยมใชแบตเตอรเปนตวกกเกบ

ข. การใชแหลงพลงงานอนทเปนตวหมนระบบนปกตกงหนลมจะทาหนาทจาย พลงงานใหตลอดเวลาทมความเรวลมเพยงพอ หากความเรวลมตาหรอลมสงบ แหลงพลงงานชนดอนจะทาหนาทจายพลงงานทดแทน (ระบบนกงหนลมจายพลงงานเปนตวหลกและแหลงพลงงานสวนอนเปนแหลงสารอง)

ค. การใชรวมกบแหลงพลงงานอน อาจเปนเครองจกรดเซล หรอพลงงานนาจากเขอน เปนตน ระบบนปกตมแหลงพลงงานชนดอนจายพลงงานอยกอนแลว กงหนลมจะชวยจายพลงงานเมอมความเรวลมเพยงพอ ซงในขณะเดยวกนกลดการจายพลงงานจากแหลงพลงงานอน เชน ลดการใชนามนดเซลของเครองยนตดเซล (ระบบน แหลงพลงงานอนจายพลงงานเปนหลก สวนกงหนลมทาหนาทคอยเสรมพลงงานจากตนพลงงานหลก)

ในโครงการนไดมการตดตงกงหนลมผลตไฟฟารวมกบพลงงานแสงอาทตย ซงถอเปนแหลงสาธต ทดลอง และเรยนรดวยพลงงานทดแทนไดเปนอยางด

Page 233: Untitled

228 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 1 มาตรการปรบปรงระบบไฟฟาแสงสวาง โดยตดตงกงหนลมผลตไฟฟารวมกบพลงงานแสงอาทตย (Hybrid Wind – Solar Electric system)

{ บรษท เวรคพอยท เอนเทอรเทนเมนท จากด (มหาชน( }

สภาพเดม การจอดรถใตอาคารจาเปนตองมแสงสวางทเพยงพอตอการมองเหนของผขบขทงในเวลา

กลางวนและเวลากลางคน ดงนนระบบแสงสวางในพนทจอดรถใตอาคารจงมการเปดใชอยางตอเนองทงกลางวนและกลางคน

การปรบปรง ตดตงกงหนลมแนวแกนนอนขนาด 1,000 วตต จานวน 2 ชด โดยการประยกตใชลมจากหอผง

เยน (Cooling Tower) เปนแหลงจายลมใหกบกงหนลมเพอผลตไฟฟารวมกบพลงแสงอาทตย จานวน 8 แผง ขนาดกาลงไฟฟา 180 วตต รวมถงเปลยนหลอดฟลออเรสเซนต บรเวณลานจอดรถ เปนหลอดไฟ LED ขนาด 18 วตต จานวน 100 หลอด ซงเหมาะสมกบพลงงานทผลตไดจากกงหนลมและพลงงานแสงอาทตย

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

1,289,350 16,556 69,535 18.54

* ทงนอณหภมนาระบายความรอนตองไมมผลจากการตดตงกงหนลม

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง

Page 234: Untitled

229 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

ไฟฟาจากนาเสย

การนาของเสย เชน มลสตว นาเสยจากฟารมปศสตว นาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม ขยะ และของเหลอใชทางการเกษตร มาผานกระบวนการหมกเพอใหเกดการยอยสลายสารอนทรย เกดเปนกาซชวภาพ เปนทางเลอกในการผลตพลงงานทดแทนอกชนดหนง โดยกาซชวภาพ เกดขนจากกระบวนการยอยสลายสารอนทรยแบบไรออกซเจน (Anaerobic Process) ซงกาซชวภาพจะมกาซมเทน (CH4) เปนองคประกอบหลกอยประมาณ 50 – 80% นอกนนเปนกาซคารบอนไดออกไซด (CO2) และมกาซ H2S, N2, H2 อก เลกนอย ดงนน จงสามารถนามาใชเปนพลงงานทดแทนได ทงน เทคโนโลยการผลตกาซชวภาพทใชในประเทศไทยมหลายระบบ คอ ระบบผลตกาซชวภาพจากมลสตว ระบบกาซชวภาพจากอตสาหกรรมทางการเกษตร และระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยในโรงงานอตสาหกรรม

Page 235: Untitled

230 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

ปจจบนระบบทนยมมากทสดในประเทศไทย คอ ระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยในโรงงานอตสาหกรรมซงใชนาเสยจากโรงงานอตสาหกรรม เชน โรงงานแปงมนสาปะหลง โรงงานเบยร โรงงานผลไมกระปอง เปนตน รวมทงนาเสยจากฟารมเลยงสตว จากกระบวนการดงกลาวมคา COD ลดลงมากกวา 80% และไดกาซชวภาพ 0.3 - 0.5 ลบ.ม./กโลกรม COD ทถกกาจด ทงนขนกบคณลกษณะของนาเสยแตละประเภท กาซมเทนมคาความรอน 39.4 เมกะจล/ลบ.ม. สามารถใชทดแทนนามนเตาได 0.67 ลตร ซงเทยบเทาพลงงานไฟฟา 9.7 kWh

ขนตอนและปฏกรยาการเกดกาซชวภาพ

สารอนทรยทพบอยในนาเสยจะเปนสารประเภทจาพวก โปรตน คารโบไฮเดรต และไขมน ทงทอยในรปของของแขงและสารละลาย กระบวนการยอยสลายสารอนทรยในนาเสยแบบไมใชออกซเจน สามารถแบงออกไดเปน 4 ขนตอน ซงมรายละเอยดดงน

ขนตอนท 1 ไฮโดรไลซส (Hydrolysis) สารอนทรยทอยในรปโมเลกลใหญ ไดแก คารโบไฮเดรต ไขมน และโปรตน ถกทาใหแตกตวเปนโมเลกลเลก โดยแบคทเรยกลมสรางกรด จะทาหนาทปลอยเอนไซมมาชวยเรงการแตกตวของโมเลกล

ขนตอนท 2 อะซโดจนซส (Acidogensis) สารอนทรยโมเลกลเลกเทานน จะถกยอยโดยแบคทเรยกลายเปนกรดอนทรยชนดโมเลกลเลก เชน กรดไขมนระเหย แอลกอฮอล กรดแลคตก กาซคารบอนไดออกไซด กาซไฮโดรเจน แอมโมเนยและไฮโดรเจนซลไฟด

ขนตอนท 3 อะซโตจนซส (Acetogenesis) เปนกระบวนการสราง กรดอะซตก โดยแบคทเรยสรางกรดจะไดกรดอะซตกในปรมาณทมากทสด และมกาซคารบอนไดออกไซดและไฮโดรเจนเกดขนดวย แบคทเรยสรางกรดจะมอตราการเจรญเตบโตสง และทนตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมไดดกวาแบคทเรยสรางมเธน

ขนตอนท 4 เมทาโนจนซส (Methanogenesis) เปนกระบวนการสรางกาซมเธน จากกรดอะซตก กาซคารบอนไดออกไซด และกาซไฮโดรเจน โดยแบคทเรยสรางมเธน การสรางกาซมเธนเกดได 2 แบบ แบบแรกจะเกดจากการเปลยนกรดอะซตก เปนกาซมเธน โดยคดเปน 70% ของกาซมเธนทเกดขนในระบบ อกแบบหนงเกดจากการรวมตวกนของกาซคารบอนไดออกไซดและกาซไฮโดรเจนใหกลายเปนกาซมเธน

การผลตไฟฟาจากนาเสย (Biogas)

Page 236: Untitled

231 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

องคประกอบของกาซชวภาพ

1. กาซมเธน (CH4) เปนสวนประกอบหลก มคณสมบตจดไฟตดไดด สามารถนาไปใชเปนพลงงานทดแทนไดมสดสวนประมาณ 50 - 75% 2. กาซคารบอนไดออกไซด (CO2) เปนสวนประกอบรอง มคณสมบตเปนกาซเฉอย ไมตดไฟ มประมาณ 36 - 39% 3. กาซอนๆ เชน กาซไฮโดรเจน (H2) กาซไฮโดรเจนซลไฟด (H2S) ประมาณ 1 - 3%

โดยทวไปแลวกาซชวภาพ 1 ลกบาศกเมตร ทประกอบดวยมเธน 60% จะมคาความรอนประมาณ 21 เมกกะจล ซงเทยบเทากบ นามนดเซล 0.60 ลตร หรอนามนเบนซน 0.67 ลตร หรอนามนเตา 0.55 ลตร หรอพลงงานไฟฟา 1.2 กโลวตต-ชวโมง หรอกาซหงตม (LPG) 0.46 กโลกรม หรอไมฟน 1.5 กโลกรม

ปจจยทมผลตอการผลตกาซชวภาพ

1. อณหภม (Temperature) ในระบบการยอยสลายสารอนทรยแบบไรออกซเจน อณหภมมผลตอ การยอยสลายสารอนทรยและการผลตกาซเปนอยางมาก โดยทวไปพบวาชวงอณหภมทเหมาะสมสาหรบแบคทเรยมอย 3 ชวง คอ 1. กลมแบคทเรย Phychrophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภมตา (5 - 15 ๐C) 2. กลมแบคทเรย Mesophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภมปานกลาง (35 - 37 ๐C) 3. กลมแบคทเรย Thermophillic จะยอยสลายสารอนทรยไดดในชวงอณหภมสง (50 - 55 ๐C)

การยอยสลายสารอนทรยและการผลตกาซจะเกดขนในอตราสงมากในชวงอณหภมปานกลางถงอณหภมสง

Page 237: Untitled

232 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

2. ความเปนกรด-ดาง (pH) มความสาคญตอประสทธภาพการยอยสลายสารอนทรยมากชวง pH ทเหมาะสมตอการเจรญเตบโตของแบคทเรยอยในชวง 6.5 - 7.5 ถาตากวา 5 จะมอนตรายตอแบคทเรยทสรางมเธน แตแบคทเรยทสรางกรดอนทรยสามารถทนตอสภาพเปนกรดไดตาถง 4.5 โดยไมเปนอนตราย

3. อลคาลนต (Alkalinity) หมายถง ความสามารถในการรกษาระดบความเปนกรด-ดาง ถาคาอลคาลนตตา จะตองเพมความระมดระวงในการควบคมการทางานของระบบหมกเพราะมแนวโนมจะเปนกรดไดงาย คาอลคาลนตทเหมาะสมตอระบบหมกมคาประมาณ 1,000 - 5,000 มลลกรม/ลตร ในรปของแคลเซยมคารบอเนต (CaCO3)

4. กรดอนทรยระเหยงาย (Volatile Acid) นเกดจากการทางานของแบคทเรยพวกสรางกรด ซงจะถกนาไปใชโดยแบคทเรยพวกสรางกาซมเธน แตถาใชไมทนจะเกดการสะสมของกรดอนทรยระเหยงาย สงผลใหคา pH ลดลง ทาใหเกดอนตรายตอแบคทเรยกลมทสรางมเธน โดยทวไปปรมาณกรดอนทรยระเหยงายในถงหมกไมควรเกน 2,000 มลลกรม/ลตร แตอาจทนไดถง 5,000 มลลกรม/ลตร

5. สารอาหาร (Nutrients) ไนโตรเจนและฟอสฟอรสเปนธาตทสาคญตอการเจรญเตบโตของแบคทเรย ซงอตราสวนทเหมาะสมในระบบเพอใหประสทธภาพการยอยสลายสารอนทรย และผลตกาซชวภาพไดดควรมอตราสวน COD:N:P เทากบ 100:2.2:0.4 หรอ BOD:N:P เทากบ 100:1.1:0.2

6. สารยบยงและสารพษ (Inhibiting and Toxic Substances) การสะสมของสารบางชนด เชน กรดอนทรยระเหยงาย แอมโมเนย ซลไฟด และโลหะหนกบางตว เชน โซเดยม โปเตสเซยม สามารถทาใหการยอยสลายในสภาพไรออกซเจนหยดชะงกได

7. การกวน (Mixing) การกวนผสมในถงหมกมความสาคญ เพราะจะทาใหแบคทเรยมโอกาสพบอาหารไดทวถง และสารอาหารตางๆ ทแบคทเรยขบออกจะเกดการกระจายไดดขน

ระบบผลตกาซชวภาพจากนาเสยในโรงงานอตสาหกรรม

1. ระบบ Upflow Anaerobic Sludge Blanket (UASB) นาเสยจะถกสบเขากนถง ตะกอนแบคทเรยทกนถง แบงเปน 2 ชน ชนลาง (Sludge Bed) เปนตะกอนเมด สวนชนท 2 เรยกวา Sludge Blanket เปนแบคทเรยตะกอนเบา ชวงบนของถงหมกจะมอปกรณแยกกาซชวภาพและตะกอนแบคทเรย (Gas-Solid Separator) ไมเหมาะสมกบนาเสยทมสารแขวนลอยสง

Page 238: Untitled

233 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

2. ระบบตรงฟลมจลนทรย (Anaerobic Fixed Film, AFF) เปนถงหมกทใหจลนทรยเกาะบนวสดตวกลางภายในถงในลกษณะของฟลมชวะ ซงสามารถลดการสญเสยจลนทรยทหลดออกไปจากระบบบาบดพรอมกบนาเสยได และสามารถฟนตวกลบเขาสสภาวะทางานปกตไดอยางรวดเรว หากเกดการเปลยนแปลงสภาพของนาเสยทไหลเขาระบบหรอเกดภาวะสารอนทรยสงเกนไป

3. ระบบ Completely Stirred Tank Reactor (CSTR) มการกวนผสมภายในถงอยาง

ทวถง (Mixing System) วธการกวนผสม อาจใชกาซชวภาพทผลตขนวนกลบภายในถง หรอการกวนโดยใชเครองกวนผสม ทาใหมประสทธภาพในการยอยสลายสง สามารถรบภาระปรมาณการเตมสารอนทรยสง ชวยลดระยะเวลาในการกกเกบนาเสย (HRT) ในถงหมก

4. ระบบ Anaerbic Baffle Reactor (ABR) เปนบอยาวและมแผนกนในแนวตงหลายแผน

วางสลบกน เพอบงคบทศทางการไหลของนาใหไหลขนลงสลบกนไป โดยมความเรวในการไหลขนประมาณ 0.2-0.4 เมตร/ชวโมง ระบบนสามารถใชกบนาเสยทมสารแขวนลอยสง แตระบบมขนาดใหญทาใหตองใชพนทมาก

Page 239: Untitled

234 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

5. ระบบ Modified Covered Lagoon (MCL) มลกษณะเปนสระหรอบงรปรางสเหลยมพนผา ทมการคลมดวยแผนพลาสตกจาพวก High Density Polyethylene (HDPE) หรอแผนพวซ (PVC) เพอใหเกดสภาพไมใชอากาศและใชเปนตวเกบรวบรวมกาซชวภาพทเกดขน โดยอาจคลมทงบอหรอคลมเฉพาะในสวนทมการสรางมเธนกได มการเพมพนทผวสมผสของตะกอนแบคทเรยกบนาเสยใหมากขน และพฒนาระบบดงกากตะกอนภายในบอ

การเลอกเทคโนโลยเพอผลตกาซชวภาพ

ในปจจบนเทคโนโลยทใชในการนานาเสยมาผลตกาซชวภาพทใชในประเทศไทยมหลายเทคโนโลย ขนอยกบชนดนาเสยและลกษณะกจกรรมททาใหเกดนาเสย จงตองมการเกบขอมลกอนการเลอกเทคโนโลยและการออกแบบนาเสยแตละประเภทของอตสาหกรรม จะมคณลกษณะทแตกตางกน ดงนนทางผออกแบบจะตองทาการเกบขอมลเพอนามาวเคราะหหาองคประกอบของนาเสยเพอประกอบการตดสนใจในการเลอกเทคโนโลย ดงน 1. วดอตราการไหลของนาเสย หรอปรมาณนาเสยรวมตอวน รวมถงชวงเวลาทนาเสยออกจากกระบวนการผลต 2. เกบนาเสยตวอยางมาวเคราะหทดสอบ BD (Biodegradable) เพอทดสอบหา - อตราการยอยสลายของสารอนทรย - อตราการผลตกาซชวภาพ - % CH4 ทผลตได - % Fixed Solid หรอตะกอนทไมสามารถยอยสลายได 3. นาขอมลทไดมาเปนขอมลประกอบการตดสนใจเลอกเทคโนโลย เชน อตราการไหลของนาเสยระบบ COD Loading อตราการผลตกาซชวภาพ ปรมาณตะกอนทไมสามารถยอยสลายได และคณลกษณะทจาเปนอนๆในการผลตกาซชวภาพ

Page 240: Untitled

235 กรณศกษามาตรการอนรกษพลงงานจากโครงการ BEAT 2010

พล

งงาน

ทด

แท

กรณศกษา 1 มาตรการปรบปรงระบบบาบดนาเสยเพอสรางพลงงานหมนเวยน (ผลตไฟฟา( { GMM Grammy Place }

สภาพเดม ทางอาคารมบอบาบดนาเสยแบบ Septic Tank จานวน 2 Plant มปรมาณนาเสย

300 ลบ.เมตรตอวน ใชบอเตมอากาศ 3 บอ ตองใชมอเตอรเตมอากาศขนาด 1.2 กโลวตตจานวน 9 ตว นาเสยทผานระบบมอตราการไหล 300 m3/d และคา BOD หลงการบาบดนาเสย 660 mg/l

การปรบปรง ปรบปรงบอนาเสยโดยการซลปากบอใหเปนระบบปด เพอสามารถนากาซชวภาพทเกดขนจาก

การยอยสลายสารอนทรยในนาเสยของจลนทรย มาปอนเขาสเครองกาเนดไฟฟา ขบเคลอนดวนเครองยนตกาซเพอเปลยนรปพลงงานจากความรอนเปนพลงงานไฟฟา นอกจากนการหมกนาเสยในบอบาบดนาเสยทาใหสามารถลดมอเตอรเตมอากาศลง6 ตว เหลอมอเตอรเตมอากาศใชงานในระบบเพยง 3 ตว

ผลทได

เงนลงทน (บาท(

ผลประหยด ระยะเวลาคนทน (ปป( (kWh) (บาท(

1,605,000 N/A N/A N/A

* มาตรการนอยในขนทดลอง ผลการทดลองระยะแรก พบวา ความเขมขนของนาเสยตา ทาใหไมสามารถเลยงเชอได ซงทางอาคารกาลงทดลองปรบปรงสภาวะควบคมอย

กอนปรบปรง

หลงปรบปรง