Yayın Tarihi : 26.09.1932Sayfa : 1

ötedenberi sattığı büûmum leva -zîmahn mükemmeliyet ve nefaseti flemuhterem müsterüerini memnun eden

Beyoglu'nda meshur

Baker Mağazalanyeni müdiriyetinîn temîn ettiği inkisafsayesinde simdi; mallann mükemme-liyetinden tnaada fiatlannın ehveni •yeti fle de temayüz ediyor.

Bir ziyaret isbab müddeaya kâfidir.

umhuriDoîruzuiicu sene: No. 3014 _, . İSTANBUL — CAĞALOĞLUTelgraf ve mekhıp adraat: Cumburiyet. İstanbul - Posta kutusu: lstanbul. No 246

Teltfon: Bagmabarrir: 22366. Tahrlr müdürû: 23236,'İdare mödürü: 22365, Matbaa: 20472 Pazartesi 26 Eylûl 932

İlâvemizBngttn ç ı k ö

4 renkli bir karikatür,bir çok nefis hikâyeler,şiirler, fıkralar. Müvez -

zilerden ısteyiniz.

Ilk Diİ Kurultayı Bugün TopBBu tarihî toplantıda Büyük Rehberimiz

hazır bulunacak ve müzakeratııııiMiııııuKiuınmııııııııııııııııııııiMmııııııııııııınıııın

Visi: 22 eylûl (Başmuharririmiz-den) — Harp masraflan milletlerinomuzlannda çok ağır bir yüktiir.Banlan tamamen kaldırmak mümkünolmasa bfle tahdit ederek o ağır yükiihafifletmenin insanhğa büyük bir nhnetolacağinda ittifak vardır. Milletlervergilerin ağırlıklan altında ezili -yorlar. Eğer harplerin önüne geçmekveya harbe müncer olabflecek ihtOâf -ları başka tedbirlerle halletmekmümkün olmazsa millî meveudiyetve îstiklâllerin müdafaası hesabıoamilletlerin bu ağır yiike ilânihayekatlanmaktan başka çareleri de yok-tur. Millet ve devlet hayatında hiçşakaya gelmiyecek bir mes'ele bu -dur. Her hangi bir hayal ile istiklâli-nin emniyetini hiç bir millet « her nepahasına olursa olsun - tehlikeye ko-yamaz.

Almanya'nın silâhlanmada müsa-vat hakkını talep edea *on iddiası»es'eleyi bütiin an'anesUe tekrarmeydana koydu. Bundan dolayı ya -rından öbürgüne bir harp çıkacakÜeğil»e de «ilâhları azaltmak için ku-rulup gitmekte olan konferanslarmne kadar srrçadan bir saray olduğnbu fiske ile gereği gibi bir daha an*Jaşılmış oldu.

* Almanya ileriye sürdüğü talepte£endis:ni Versay muahedesi anvci -bince de haklı farzederek eğer iste-diği kabul olunmazsa silâhları azalt-ma konf eransma iştîrakten hntina e-deceğini bildirmişti. Fransa müzake-re kapısını açık bırakmakla berabergene Versay muahedesi mucibmceAlmanya'nın şimdikmden fazla birsilâhlanmağa kalkışmasına cevazve imkân olamıyacağı noktasmdaısrar ettiği gibi ahiren neşrolımanİngiliz beyannamesi dahi gene Ver-say muahedesi mucibrace Almanya'yıdaha ziyade haksız bulan bir neti-cede karar kılmaktadır. Almanyasilâhları azaltma komisyonuna gel-miyeceğini konferans reisi M. Hen •derson'a resmen tebliğ ettî. Hender-son cevabmda Almanya'nın konfe •ransa iştirak etmemesindeki büyükmahzura nazari dikkati celbederekbu karardan feragat eylemesi rica •sında bulundu. Almanya'nın konfe-rans reisi tarafından gönderilen bumektuba vereceği cevap hemiz ma •lûm değilse de bunun da menfi ol •ması ihtimali daha galiptir. Çünkümes'ele Almanya için millî haysiyetmes'elesi olmuştur.

Rus Sovyet'Ieri îttihadmîn bile is -tirak ettiği ve Şimalî Amerika Cum-huriyetleri İttihadının ise bütün birsamimiyetle iltizam eylediği silâhlarıazaltma işleri Almanya gibi büyükbir devletin ondan hariç bulunmasüehakikaten yürüyemiyecek bir safha-ya girecektir. Bu silâhları azaltmakeyfiyeti ancak bütün devletlerin- ama istisnasız olarak hepsinin -iştirakile yürüyebilîr bir davadrr. Birtek devlet, bilhassa bir tek büyükdevlet - hususile o devlet Avrupakıt'asmda da olursa - hariç kaldı mıkonferansta mes'eleyi hatta nazarîolarak münakasa etmenin bile ma -nası kalmaz. O bir tek devlet istediğigibi silâhlanmak hakkını kendinemuhafaza edince diğer devletler deçorap söküğü gibi ayni yolda yürü -meğe koşacaklardır demek olur.

Bugünkü tngiliz gazeteleri son hâ-'disede Almanya kadar tngiltere'ninde hatb hareketîni doğru bulmıya-rak mes'elenin makul esaslar dahi •Iinde kat'iyetle halledilmesi dahamuvafık olacağını yazıyorlar. Belli-başlı İngiliz gazetelermin fikirlerişöyle hulâsa olunabilir:

«— Almanya konferanstan Karîçkaldıkça kendi kendine silâhlanmakçarelerine bakacak ve bundan da bin-

YUNUS NADİİMdbadi % inci saMfedel \

Gazi Hz. detakip buyuracaklar

mııımnııımmıaıımıuıııııımmwı™^^ ıınıııııııı ıııımınHiıııııııııııııııııııımıııifliıeııııııııııiMiıııııııııiHiiMiııı raıııııiHimıııııiHiıııııııııııiHiıııııiHiınııııııııııııııııiHiııııııı.ııiHirıınııınıııııııııııııııııııııııııııiHiı

p y Kurultay. saat 2 de Dolmabahçe|l Kontenjanda istikrarsaraymda müzakerelerine başlıyacak"İçtima Sami

lmi"""""m '"'• »'"»"«»''.."«""«.......„„„„„„„„„„,.,„„ mmm^mummmmmmmmm * ~ " ^ * *» %>M « - U 1 U U KM \MiJ U I CH,Cl lVl£l lAvrupa'yı kurtaracak * \T\m\ \f \* "m"l""""m" m"n """ll"m"-""""1"11 ™m « — » - »• « •--•». ,„„„,„„„, „„„„„„„„„„,„„ „,„ ,„„.„ „„ 1IBllîürHI „„„,„ „„,„,„„ m,ımnıl(mılllI(l(m „„„„„„„„„,„„

Rifat Beyin nutku ile açılacak, reıs ın-tihabından sonra Maarif Vekili nutuk söyKyecektîr

Bugün yenlbir inkılâbın,

dil inkılâbmmtemeltası atı -lıyor. tlk Dil Ku-rultayı toplana -cak, Türk dilrainilmî, medenî ih-tiyaçlara, müs -takbel inkisaf -larına göre tet •kik ve tesbiti i -çin hazırlananruzname dahi -Iinde müzake -reler icrasma >baslıyacaktır.

Bu tarihî top-lantıda diğer in-kılâplarımız gi .bi dü inkılâbı -nın da rehberi o-lan Gazi Hz. vememleket mü -

nevverlerinden 1 uı^^Iin'de yâpSağa Haarîân'dı&î bSyüE hünl&bln «Mûlânnu ihzannamühim bir kıs - riyaşet ye nezaret buyuran Büyük Rehberimiz husueî-dairel'erinde

bulunacaklarcbr, meçguuyetleri esnaainda ^ v '

Kurultay tam saat 14 te Dobna. •bdbçe jaraymm büyük salonunda(eski muayede salonu) içtima ede -cektir.

Kurultay için yapılan h'aza-lıklardün gece geç vakit nihayet bulmustnr.Evvelki gün saat 4 te Gazi Hz. nmriyasetleri altında toplanan ve dünsabah bes buçuğa kadar müstemir -ren faaliyette bulunan Kurultay mü-tesebbis heyeti dün saat ikide tekrariçtima ederek son hazırlıkları göz -den geçirmiştir. /

Yayın Tarihi : 26.09.1932Sayfa : 2

T

i yet 26 Eylûl İ932

v. ijehir ve memgeket haberleri

cYazan:

- 4

Sstanbul almmıstr herkes memnun

LIZ Halil Ps. düşünceli idiyalnı

îilc mekteplere

Tehacüm

Izdihama mâni olmak icintedbirler alınıyor

— Tedbir n« «»«, icra et.dedi.Halil Paşa, hükümdarının bu ar-

zusunu (Bizans) a bildirdi. tmpara-tor, derhal -

— Padişahın bu arzusuna müda-iıale edemem. Düediklerini yapabi-lirler. Ancak, (Hitar) yapmak iste-dikleri yer, benim değildir. (Gala-ta) da mukim (Frenk) lere tâbidir.Bilâhare onlarla husumet zühureder. Bu niyetten feragat olunmakevlâdır.

Diye haber yolladı. Sultan Meh -met, bu cevapta, Halîl Paşanın tesi-ri olduğunu derhal anladı. Fakat,g ene Halil Pasaya bir şey hissettir-m«»Hi. Derhal emir verdi. Az zamansar.ında (Anadolu Hisarı) nın kar-şısında (Rumeli Hisarı) bina edildi.

Hisarın inşası biter bitmez, artıkSuHan Mehmet plânını saklamağaHizum görmedi. (Akçaylı oğluMehmet) Beye emîr verdî. Bizanssurlarımn haricindeki köyleri talânettirdi. Sürülerle koyunlar, zincirlerevurulan esir kafileleri Sultan Mehmed'in huzuruna getirildi.

Bizans'lılar, fena halde telâşa düf-müşlerdi. tmparator, derhal Bizansümerasını topladı. Bir müsavere meclisi aktetti. Osmanlı'ların büyiik birtaarruza hazırlanmakta olduğundanbahtederek buna bir çare düşünül .mesini istedi. Bir çok f ikirler ve ted-birler ileri sürüldil. Fakat bütün bunların içinde, (bunca müdd'et dostluk)edilen Halil Pasaya (üslûbu sabık ü.zere hedaya irsalile) gene onun hLmayesinden istifadeye karar verildî.Ve (Yıldırım Beyazıt) devrinde, bü-yük babasına yapıldığı gibi bir çokbalıklann karnına altın doldurula .rak Halil Paşaya gönderildi... HalilPasa, bu (zer ve dinarla memlû yüzadet mahi) nin hakkını eda etmekiçin Padişahı fikrinden caydıracaktelkinatta bulunmağa başladı ve:

— Movsim kısa Jtakfirrîip^ediyor.Kış gününde harbetmek güç olur.

Bu kıs (Tekfur) a mehil verelim.Gazilerimizi de (âsude hal) edelim.Ev>-1 baharda kalenin fethi (eshe')ohr

Dedi.Sultan Mehmet, gelen hediyelerî

haber almıştı. Fakat, o büyiik plâ.nını bozmamak için buna da aldır.raadı. Esasen muazzam (Bizans kale-si) nin ele "eçirilebi'mesi için çokbüyiik hazırhklara ihtiyaç olduğunutak^:r ediyordu. Hiç bozmadı:

— Pekâlâ.. Edirne'yc v»»ıp kışıanda geçirelim. Bahar oldukta mu.kadder ne ise, ol zamanda görelim.

Cevabım verdi. Fakat.. Bu hâdi -seyi de Halil Paşanır. zararına ola.rak, hatıra&ına kavd'etti.

Nihayet, yaz gelmiştl. Sultan Meh.med'e gece uykuîarıru ha'-am ecdarmisli görülmiyen (Sâhî • toplar dök.türülmüş.. Sultan Mehmet, (Sipahizaferpenah) ı ile (Bizans kalesi)üzerine yürümüştü.

BİZA'TS lılar, yerlerı sarsan.. Tek.bir avazalerile, kös ve nakare sa -dalarile sjöklerde heybetîi akisler u.yandıran bu büyük Türk ordusunakarşı, son ve ümitsiz biı mücadeleyapmak için surların icine kapanmış,müdafaaya hazırantnışlardı.

İtfaiyenin lOuncu yılıDün Itfaiye müdiriyetinde merasirn

^apıldı, yeni itfaiye müzesi de açıldı

Sultan Mehmet nihayet Bizanssurlannın karsısma gelmişti Hi< -cum, pek dehsetli oldu. Fakat. mü -dafaanın siddeti de ayni surette de.v»m etti. öyle bir gün geldi ki artıkBizans'ın maddî ve manevî kuvvetitükenmişti. tmparator, son bir ümitile, Sultan Mehmed*e haber gönder.di:

— Muhasarayı kaldırsm her şarta

dan f azlaya perakende şeker satılma-sına müsaade edilmiyecekth*. Satan-lar derhal Müddeiumumiliğe tevdiedilecektir.

Kahveye gelince: Memlekete son20 gün zarfmda takriben 12 bin çuvalkahve rthal edilmiştir. Bu se -beple kahve fiatlarının tereffü -üne de sebep yoktur. Buna cesaretedenler hakkında sıkı takibatta bu-lunacağız.

Dünkii teftişimizde şeker fiatlarıüzerinde mühim bir ihtikâra tesadüfedilmemşitir. Fahiş fiatlar daha zi-yade kahve satışlarında görülmüştür.Mütecasrleri Müddeiumumiliğe tevdiolunacaklardır.»Belediye Reis muavininin beyanatı

Belediye Reis muavini Hâmit Beyde şeker mes'elesi hakkında gazete-cîlere şu beyanatta bulunmuştur:

'