Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

21
Türkiye Kütüphanecilik ve Bilgibilim Literatüründe Ortak Yazarlık Üzerine Bir Çalışma S. Cihan Doğan Hacettepe Üniversitesi Kütüphaneleri [email protected] Güleda Doğan ve Zehra Taşkın Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü {gduzyol, ztaskin}@hacettepe.edu.tr 1 UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Transcript of Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

Page 1: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

Türkiye Kütüphanecilik ve Bilgibilim Literatüründe Ortak Yazarlık Üzerine Bir Çalışma

S. Cihan DoğanHacettepe Üniversitesi Kütüphaneleri

[email protected]

Güleda Doğan ve Zehra TaşkınBilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

{gduzyol, ztaskin}@hacettepe.edu.tr

1UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 2: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

2

Ortak yazarlık

• Bilimsel iletişim• Bilimsel iletişim ortamlarının çeşitlenmesi ile ortak yazarlığa

yöneliş• Ortak yazarlığın temeli bilimsel işbirliği• Yazarlar arası, kurumlararası, uluslararası• Bilimsel işbirliği durumunun ortaya çıkarılması > ortak yazarlık

analizi

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 3: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

3

Neden ortak yazarlık?

• Hart, 2000• College & Research Libraries ve Journal of Academic

Librarianship dergilerinde 1997 – 1998 yıllarında çok yazarlı yayınlanmış makalelerin yazarlarına anket • Makalelerin kalitesini geliştirmesi• Akademik çalışmalarda deneyim kazandırması• Çalışılan konu hakkında daha iyi fikir edinme

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 4: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

4

Kütüphanecilik ve Bilgibilim Literatürü

• Library and Information Science (LIS)• Çatı bir terim

o Kütüphanecilik, Arşivcilik, Dokümantasyon, Bilgi Yönetimi, Belge Yönetimi

• Ortak yazarlığın temeli bilimsel işbirliği• Yazarlar arası, kurumlararası, uluslararası• Bilimsel işbirliği durumunun ortaya çıkarılması > ortak yazarlık

analizi

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 5: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

5

Çalışmanın amacı

• Türkiye Kütüphanecilik ve Bilgibilim alanının işbirliği yapısını ortaya çıkarmak• Türkiye Kütüphanecilik ve Bilgibilim alanının işbirliği yapısı

üzerine yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlanmaması

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 6: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

6

Araştırma soruları

• Türk Kütüphaneciliği, Bilgi Dünyası ve Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi’nde yayınlanmış makalelerde ortak yazarlık düzeyi nedir? • Bu yayınlarda tek yazarlılık, çok yazarlılık oranı nasıldır? • Çok yazarlı yayınlarda en çok hangi yazarlar arası işbirliği dikkat

çekmektedir? • Kütüphanecilik ve Bilgibilim alanının dışındaki araştırmacılarla

ortak yazarlık oranı nasıldır?

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 7: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

7

Hipotezleri

• Türkiye’deki Kütüphanecilik ve Bilgibilim alanındaki kurum / bölümler de ortak yazarlılık oranı azdır. • Benzer konularda çalışan yazarlar arasında ortak yazarlık oranı

daha fazladır. • Farklı Kurum / Bilgi ve Belge Yönetimi araştırmacıları ile birlikte

çalışma oranı azdır.• Son yıllarda ortak yazarlık oranında artış vardır.

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 8: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

8

Kapsam

• Türk Kütüphaneciliği (1996-2013)• Bilgi Dünyası (2000-2013)• HÜ Edebiyat Fakültesi Dergisi (1983-2013)• 452 hakemli makale• Yazar adları, kurum ve bölüm bilgileri

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 9: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

9

Yöntem

• Ortak yazarlık analizi• Tanımlayıcı istatistikler• İstatistiksel testler (Kruskal-Wallis Testi, Medyan Testi, Mann-

Whitney Testi)• Citespace görselleştirme yazılımı

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 10: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

10

Ortak yazarlık oranları

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

1 Yazarlı

2 Yazarlı

3 Yazarlı

4 Yazarlı

5 Yazarlı

6 Yazarlı

0 10 20 30 40 50 60 70 80

%68,4

%25,4

%4,4

%0,9

%0,7

%0,2

Page 11: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

11

Ortak yazarlığın yıllara göre dağılımı

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

1 Yazarlı 2 Yazarlı 3 Yazarlı 4 Yazarlı 5 Yazarlı 6 Yazarlı0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100 %97

%1,5 %1,5

%63

%30

%5%1 %0,8 %0,2

1984-1998 1999-2013

Yıllara göre (1983-1998, 1999-2013) yazar sayılarında %95 güven düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farlılık söz konusu (p=0,000)

Page 12: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

12

Ortak yazarlık oranları: TK ve BD

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

1 Yazarlı 2 Yazarlı 3 Yazarlı 4 Yazarlı 5 Yazarlı 6 Yazarlı0

10

20

30

40

50

60

70

80

%56

%36

%7%2

%67

%28

%2 %2 %0,5 %0,5

Bilgi Dünyası Türk Kütüphaneciliği

Dergiler arasında makalelerdeki yazar sayısı bakımından %95 güven düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı bir farklılık söz konusu (p=0,000)

Page 13: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

13

Makale sayısı >7 olan yazarlar

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Yazar Adı Tek yazarlı Çok yazarlı Toplamn % n % n %

Bülent Yılmaz 22 49 23 51 45 100Umut Al 3 12 23 88 26 100Özgur Külcü 13 52 12 48 25 100Nazan Özenç Uçak 10 50 10 50 20 100Serap Kurbanoğlu 12 71 5 29 17 100Yaşar Tonta 12 71 5 29 17 100İnci Önal 12 80 3 20 15 100Mesut Kurulgan 4 31 9 69 13 100Mehmet Emin Küçük 3 27 8 73 11 100İrem Soydal 0 0 10 100 10 100Mehmet Toplu 8 89 1 11 9 100Tolga Çakmak 0 0 9 100 9 100Ahmet Çelik 8 89 1 11 9 100Doğan Atılgan 3 37 5 63 8 100Erol Yılmaz 8 100 0 0 8 100Nazlı Alkan 8 100 0 0 8 100Oya Gürdal Tamdoğan 8 100 0 0 8 100

Page 14: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

14UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Ortak yazarlık haritası

Page 15: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

15UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Kurumlararası işbirliği

Page 16: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

16UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Bölümler arası işbirliği

Page 17: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

17

Benzer çalışmalar

• Özellikle tıp, ekonomi ve disiplinlerarası çalışmalar• Alanımızdaki ortak yazarlık analizi çalışmaları

o Chinchilla-Rodríguez, Ferligoj, Miguel, Kronegger, ve de Moya-Anegón, 2012 >> Arjantin’de yazarların daha çok kendi kurumlarındaki meslektaşları ile yayın yaptıkları

o Huang ve Chang, 2011 >> Information Processing & Management, JASIST, Journal of Documentation, Journal of Information Science ve Scientometrics dergilerinin 1978 – 2007 yıllarında çıkardıkları sayılardan 720 makale örneklem; bilgibilim alanının yazarların daha çok kendi alanlarındaki yazarlar ile ortak yayın yaptıkları

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 18: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

18

Türkiye’de ortak yazarlık çalışmaları

• Al, 2005 o Sosyal bilimlerde başlaması 1990’lı yıllarda

• Al ve Coştur, 2007o Psikoloji alanında ortak yazarlı makalelerin sayısında artış

• Al, Soydal ve Yalçın, 2010o Bilig dergisinde çok yazarlığın az olması

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Page 19: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

19

• Ortak yazarlık yaygın değil, son yıllarda artış• Kurumlar ve bölümler arası işbirliği çok düşük düzeyde• Alan dışı disiplinlerle ortak yazarlığın artması ile ulusal literatüre katkı

artışı• Uluslararası ortak yazarlık• Bölümlerin birbirinden kopukluğu

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Sonuç ve değerlendirme

Page 20: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

20

Al, U. (2005). Çok yazarlılığın bilimsel iletişimdeki yeri. M. E. Küçük (Ed.), Prof. Dr. Nilüfer Tuncer'e Armağan içinde (ss. 31-41).Al, U. ve Coştur, R. (2007). Türk Psikoloji Dergisi’nin bibliyometrik profili. Türk Kütüphaneciliği, 21(2), 142-163.Al, U., Soydal, İ. ve Yalçın, H. (2010). Bibliyometrik Özellikleri Açısından Bilig’in Değerlendirilmesi. Bilig, 55, 1-20.Chinchilla-Rodríguez, Z., Ferligoj, A., Miguel, S., Kronegger, L., de Moya-Anegón, F. (2012). Blockmodeling of co-authorship networks in library and information science in

Argentina: a case study. Scientometrics, 93(3), 699-717.da Silva, J. A. T. (2011). The ethics of collaborative authorship. EMBO reports, 12(9), 889-893.Eaton, J. P., Ward, J. C., Kumar, A., & Reingen, P. H. (1999). Structural analysis of co-author relationships and author productivity in selected outlets for consumer behavior

research. Journal of Consumer Psychology, 8(1), 39-59.Glänzel, W., Debackere, K., Thijs, B., & Schubert, A. (2006). A concise review on the role of author self-citations in information science, bibliometrics and science policy.

Scientometrics, 67(2), 263-277.Hart, R. L. (2000). Co-authorship in the academic library literature: a survey of attitudes and behaviors. The Journal of Academic Librarianship, 26(5), 339-345Huang, M.-H., & Chang, Y.-W. (2011). A study of interdisciplinarity in information science: using direct citation and co-authorship analysis. Journal of information Science,

37(4), 369-378. Laudel, G. (2002). What do we measure by co-authorships? Research Evaluation, 11(1), 3-15. McDowell, J. M. ve Melvin, M. (1983). The determinants of co-authorship: An analysis of the economics literature. The Review of Economics and Statistics, 65(1), 155-160Peters, H. P., ve Van Raan, A. F. (1991). Structuring scientific activities by co-author analysis. Scientometrics, 20(1), 235-255.Rumsey-Wairepo, A. (2006). The association between co-authorship network structures and successful academic publishing among higher education scholars: ProQuestSmith, E., & Williams-Jones, B. (2012). Authorship and responsibility in health sciences research: a review of procedures for fairly allocating authorship in multi-author

studies. Science and Engineering Ethics, 18(2), 199-212Subramanyam, K. (1983). Bibliometric studies of research collaboration: A review. Journal of information Science, 6(1), 33-38.Yu, Q., Shao, H. ve Duan, Z. (2011). Research groups of oncology co-authorship network in China. Scientometrics, 89(2), 553-567.

UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu

Kaynakça

Page 21: Uluslararası Kütüphane ve Bilgibilim Felsefesi Sempozyumu

Türkiye Kütüphanecilik ve Bilgibilim Literatüründe Ortak-Yazarlık Üzerine Bir Çalışma

S. Cihan DoğanHacettepe Üniversitesi Kütüphaneleri

[email protected]

Güleda Doğan ve Zehra TaşkınBilgi ve Belge Yönetimi Bölümü

{gduzyol, ztaskin}@hacettepe.edu.tr

21UKBBF 2014 Etik: Kuram ve Uygulamalar Sempozyumu