UKRAYNA TİCARET VE YATIRIM İMKANLARI

DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI

MART 2009

SUNUŞ İÇERİĞİ

• Genel bilgiler

• Ekonomi

• Dış ticaret-Gümrükler

• Türkiye ile ticari ilişkiler (ticaret-yatırım-müteahhitlik)

• Ticari engeller

• Tavsiyeler

ÜLKE KİMLİĞİ

• Avrupa’nın 3. en büyük yüzölçümüne sahip ülkesi (603.700 km2)

• Nüfus 46,5 milyon% 73 Ukraynalı, % 22 Rus

• Parlamenter demokrasi• 24 bölge, 1 otonom cumhuriyet ve bölge

statüsünde 2 kent (Kiev ve Sivastopol)

EKONOMİK GÖSTERGELER

• GSMH 198 milyar $• GSMH artışı % 2,1• Talep yönlü büyüme• Kişi başına milli gelir 3.050

Dolar (SAGP 6.900 Dolar)

50,164,9

86,1106,5

140,6

198

0

200

2003 2004 2005 2006 2007 2008

EKONOMİK GÖSTERGELER

• Enflasyon % 16,6 (2007) , %25,2 (2008)

• İşsizlik % 3,0 (2008)

• Doğrudan yabancı sermaye yatırımları 35,7 milyar Dolar (Ocak 2009)

• Ortalama aylık ücret 2.001 Grivnya (yaklaşık 250 Dolar, Ocak 2009)

EKONOMİK GÖSTERGELER

• Mineral kaynakları açısından dünya rezervlerinin %5’ine sahip

• Dünyanın en önemli demir çelik ihracatçılarından

• Tarım alanında dünyada en yüksek üretim potansiyeline sahip ülkeler arasında

• Uluslararası enerji koridoru üzerinde olmakla birlikte enerji kaynakları açısından yetersiz

• Dış borç stoku 103,2 milyar Dolar (Ocak 2009)

• Cari işlemler dengesi -12,9 milyar Dolar (2008)

• 1 ABD Doları = 8,20 Grivnya (Mart 2009)

EKONOMİK GÖSTERGELER

BÜYÜK GELİŞMEKTE

OLAN PAZAR

UKRAYNA

FIRSATLAR

RİSKLER

HIZLI REEL GELİR ARTIŞI

YÜKSEK KAZANÇ

HIZLI TÜKETİM

UKRAYNA DIŞ TİCARET (milyar dolar)

85,5

67

60,7

49,2

43,2

38,4

35,5

34,2

28,9

32,6

21,7

22,8

16,1

17,9

15,8

16,3

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

İHRACAT

İTHALAT

UKRAYNA DIŞ TİCARET (2008)

RUSYA FEDERASYONU 15.739.123 RUSYA FEDERASYONU 19.414.249

TÜRKİYE 4.633.417 ALMANYA 7.165.233

İTALYA 2.911.728 TÜRKMENİSTAN 5.631.673

ALMANYA 1.836.326 ÇİN HALK CUMHURİYETİ 5.601.530

POLONYA 2.338.290 POLONYA 4.280.347

BEYAZ RUSYA 2.105.593 İTALYA 2.431.985

KAZAKİSTAN 1.832.582 BEYAZ RUSYA 2.809.645

MACARİSTAN 1.367.110 GÜNEY KORE 2.046.187

ABD 1.949.129 JAPONYA 2.795.769

MOLDOVA 1.178.142 ABD 2.808.221

MISIR 1.560.315 FRANSA 1.682.505

SURİYE 1.037.415 MACARİSTAN 1.282.661

HOLLANDA 1.118.017 ÇEK CUMHURİYETİ 1.376.032

HİNDİSTAN 1.005.577 TÜRKİYE 1.950.342

SLOVAK CUMHURİYETİ 645.202 İNGİLTERE 1.375.785

İSPANYA 870.009 HOLLANDA 1.283.690

BULGARİSTAN 1.105.978 AVUSTURYA 1.030.023

İRAN 859.231 İSVEÇ 696.224

İHRACAT İTHALAT

UKRAYNA DIŞ TİCARET (2008)

2008 2007 2008 2007

İTHALAT İHRACAT

GENEL TOPLAM 85.534.445 60.669.923 67.002.502 49.248.063

AVRUPA 30.475.821 23.048.208 19.736.731 14.774.217

BDT ÜLKELERİ 33.569.461 25.629.473 23.819.222 18.615.176

ASYA 15.306.353 8.940.857 15.263.929 10.364.131

AMERİKA 4.190.567 2.248.022 4.144.124 2.686.304

AFRİKA 1.559.056 673.087 3.903.658 2.792.098

AVUSTRALYA VE OKYAN. 431.680 128.432 63.960 15.704

İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER

• Demir ve Çelik (%35)

• Kimyasal ürünler

• Mineral yakıtlar (kömür)

• Makina ve ekipman

• Orman ürünleri

İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER

• Petrol ve doğalgaz (%27)

• Taşıt araçları

• Elektrikli makina ve cihazlar

• Tekstil ve konfeksiyon ürünleri

• Tarım ürünleri, narenciye

TÜRKİYE - UKRAYNA DIŞ TİCARETİ (milyon dolar)

1.25

8 564 2.

467

821

2.64

1 1.12

13.

024

1.48

14.

519

2.18

46.

106

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

İHRACAT

İTHALAT

TÜRKİYE –UKRAYNA DIŞ TİCARETİ

TÜRKİYE-UKRAYNA DIŞ TİCARETİ (1.000 $)

İhracat Değişim%

İthalat Değişim%

Dış Ticaret Hacmi Denge

1998 274.317 -18.61 988.781 7.74 1.263.098 -714.464

1999 225.821 -17.68 773.686 -21.75 999.507 -547.865

2000 244.161 8.12 965.714 24.82 1.209.875 -721.553

2001 287.668 17.82 757.484 -21.56 1.045.152 -469.816

2002 309.408 7.5 969.448 27.9 1.278.856 -660.040

2003 429.053 38.6 1.257.971 29.7 1.687.024 -828.918

2004 564.442 31.5 2.466.984 96.1 3.031.426 -1.902.542

2005 821.034 45.5 2.641.161 7.0 3.462.195 -1.820.127

2006 1.120.917 36.5 3.024.231 14.5 4.145.148 -1.903.314

2007 1.481.156 32,1 4.519.114 49,4 6.000.270 -3.037.958

2008 2.183.834 47,4 6.106.325 35,1 8.290.159 -3.922.491

FASILFASIL MADDE ADIMADDE ADI 20082008 %%

84-89 DİĞER MAKİNA VE ULAŞIM ARAÇLARI 732 34

87 MOTORLU KARA TAŞITLARI 471,5 21

50-60 DOKUMACILIK ÜRÜNLERİ 220 10

39 PLASTİK VE PLASTİKTEN EŞYA 184,6 8,5

08 MEYVA, SEBZE VE MAMULLERİ 139 6,4

61-63 HAZIR GİYİM 112 5

72 DEMİR VE ÇELİK 35 1,6

TÜRKİYE’DEN UKRAYNA’YA İHRAÇ EDİLEN BAŞLICA EŞYALAR

(MİLYON DOLAR)

FASILFASIL MADDE ADIMADDE ADI 20082008 %%

72 DEMİR VE ÇELİK 3.721 61

31 GÜBRELER 527 8,6

15 HAYVANSAL VE BİTKİSEL YAĞLAR VE BUNLARIN MÜSTAHSALLARI

347 5,7

27 KÖMÜR 277 4,5

12 YAĞLI TOHUM VE MEYVALAR, SANAYİ BİTKİLERİ, SAMAN, HAYVAN YEMİ

119 2

TÜRKİYE’NİN UKRAYNA’DAN İTHAL ETTİĞİ BAŞLICA EŞYALAR

(MİLYON DOLAR)

TÜRKİYE’DEN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜNLER

• Motorlu kara taşıtları• Yaş meyve ve sebze• Demir veya çelikten inşaat aksamı• Demir veya çelikten borular • Plastikten mamul boru, hortum, çubuk ve

profiller• Tekstil ve hazır giyim ürünleri

TÜKETİME YÖNELİK ÜRÜNLER

TÜRKİYE’YE İHRACATINDABAŞLICA ÜRÜNLER

• Demir-çelik

• Kömür

• Kimyasallar ve gübre

• Orman ürünleri

ÜRETİME YÖNELİK ARA MALI -HAMMADDE

TÜRKİYE-UKRAYNA TİCARETİNİN YAPISI

• Ticaret hacmi 8 milyar Doları aştı• Türkiye Ukrayna’nın ihracatında 2. sırada• Önemli miktarda ticaret açığı var• Türkiye’nin ithalatındaki payı, ihracatındaki

payından daha hızlı artıyor• Tüketim malları satarken, hammadde alıyoruz• Müteahhitlik sektöründe önemli başarılar

sağlıyoruz

MÜTEAHHİTLİK HİZMETLERİ

• Türk inşaat firmaları tarafından son 6 yılda üstlenilen proje tutarı 2 milyar Doları aştı

• Rekabet arttı, Ukrayna firmaları da rekabetçi hale geldi

• EURO 2012 firmalarımıza yeni iş imkanları sağlıyor

TÜRK YATIRIMLARI

• Yatırım tutarı 150 milyon Dolar, firma sayısı yaklaşık 500

• Yatırımlarını 3. ülkeler üzerinden gerçekleştiren firmalarımız nedeniyle gerçek yatırım tutarı çok daha fazla

• Astelit Life (yaklaşık 10 milyon abone, 3. büyük GSM operatörü)

• KBF Ülker• Bankacılık sektörü (Altınbaş Holding-

Creditwest, Fiba Holding-Credit Europe)

TİCARİ ENGELLER

• Belirsizlikler (mevzuat-bürokratik işlemler)

• Bankacılık sistemi

• Toptancı tüccar/zincir eksikliği

• Kayıt dışılık

• Rekabet

TİCARİ ENGELLER

• Ticari risk - hukuki sorunlar

• Fikri mülkiyet hakları, patent

ve ticari markalar

• Sertifikasyon

• Vize, çalışma, oturma izinleri

İŞ DÜNYASININ ÖNÜNDEKİ ENGELLER

• Bürokratik engeller

• Kalifiye kadroların yetersizliği

• Vergi yükleri

• Yargı sisteminin geri kalmışlığı

• Genel ekonomik ve politik istikrarsızlık

İŞ YAPACAKLARA TAVSİYELER

• Pazar analizi yapın (yerinde araştırma) Ticaret Müşavirliği (www.musavirlikler.gov.tr) TUİD-Türk Ukrayna İşadamları Derneği (www.tuid.org.ua) DEİK İş Konseyi

• Fuarlara mutlaka katılın• Profosyonel danışmanlık hizmeti alın• Yasal zemini arayın• Rusça’ya önem verin• Müşteriye siz gidin ofis-mağaza-depo-showroom • Lojistik sorunlarını çözün

GİRİŞİMCİLER İÇİN FIRSATLAR

• Otomotiv yan sanayi

• İnşaat malzemeleri

• Makine ve ekipman

• Gıda

• Ambalaj

• Tarım ürünleri

• Tekstil-hazır giyim

• Züccaciye

• Dayanıklı tüketim malları

• Deri mamülleri-Halı

• İlaç/eczacılık

• Ulaştırma• Sağlık • Yiyecek, içecek• Eğitim

HİZMETLERMA

LL

AR

TEŞEKKÜRLER

Alper TOKÖZLÜ

Tel: (312) 204 77 10

E-posta: tokozlua@dtm.gov.tr

DIŞ TİCARET MÜSTEŞARLIĞI