Ugur Mumcu - Terorsuz Ozgurluk.pdf

7/29/2019 Ugur Mumcu - Terorsuz Ozgurluk.pdf

1/86


2/86

Uur Mumcu _ Terrsz zgrlk

Terrsz zgrlk, Uur Mumcu / 10. Basm, 1994 / Kapak, Erkal Yavi / KapakBasks, zylmaz Matbaas / Bask, Yaylack Matbaas / Cilt, Aziz-KanMcellithanesi / Kitab Yaymlayan, Tekin Yaynevi, Ankara Cad. No. 43 STANBULTelefon: 527 69 69-512 59 84 Fax: 511 11 22

UUR MUMCUTERRSZ ZGRLKOnuncu BasmTEKN YAYINEVNSZBatllarn chronique dedikleri ke yazarl, bizde teden beri byk birgelime gstermektedir. Aradaki ayrm birincilerin daha ok yazn kronii,tiyatro kronii, mzik kronii, politika kronii gibi uzmanlk dallarnaayrld ve bu fe lerde boy gsteren yazarlarn en fazla haftada bir ikikez kalem oynatmalarna karlk bizimkilerin hemen her gn eitli konularadeinmeleri ya da deinmek zorunda kalmalardr.Toplum yapmzn henz yerli yerine oturmu olmamasnn bir sonucu olsa gerektirbu. Hemen her gazetede , drt, be belki daha ok ke yazarmz tanrnn gneitli konular koltuklayarak okurlarn karsna kmakta, okurlar da bunubeklemektedir.Ne var ki dzinelerle ke yazar arasnda kendini okura gerekten sevdirmiolanlarn says bir elin parmaklarn aar m, bilemem.Asa da amasa da Uur Mumcu bunlarn ilk akla gelenlerinden biridir bence.Salam hukuk bilgisi, temelli hukuk kltr, dn vermez cesareti, yorulmakbilmez alkanl ile Uur Mumcu, her gn Trk toplumunun aksayan yanlarndanbirini ele almakta, bylece sorumlu yneticileri uyarmaya gayret etmektedir.Yazlarnda ele ald5kiilere kar Uur'un hi bir kiisel hesab yoktur. Onlara toplumsalsorunlarmzn birer prz diye bakar. Gl belgelere dayanmakszn kimseyeima yoluyla da olsa satamaz. Bir konuyu aydnlatmak, kanayan bir yaraya parmakbasmak iin kimi zaman gnlerce belge peinde kotuu, dosylar arasnda geceyarlarna kadar alt olur.Bu bakmdan Uur Mumcu'nun Trk Ke Yazar-l'na yep yeni bir hava getirdiinirahata syleyebiliriz. Keskin bakl bir gzlemci, belgesel bir eletiricidiro. Gl hukuk mantn ok kez ince bir mizah izgisi ile ereveledii iinyazlar ne denli ar olsa da okura ferahlk verir.Bu kitapta okuyacaklarnz yaadmz olaanst dnemin gerek tablosunuyanstmaktadr:Uur Mumcu'nun yazlar bugn gnceldir. Bunlar, yarnki kuaklar hesabnakukusuz ibret alnmas gereken bir tarih dersi yerine geecektir.Nadir Nadi6TERRSZ ZGRLK...27 Mays ihtilli ile 12 Mart Muhtras, yakn gemiimizin ders alnacakdeneylerle dolu iki byk siyasal olaydr. 27 Mays ve 12 Mart'a, bugn, birlde, serinkanl gzlemlerle bakma olana vardr. Yaadmz ortamda,


3/86

toplumsal olaylara yaasn ya da kahrolsun edebiyat ile yaklamak okyanltc olur. u son yirmi yln acl servenlerinde grld ki, buyaasnlar bir sre sonra kahrolsunlar, kahrolsunlar da ya-asnlaradnr. Yaasnlarn sevinci kahrolsunlarn fkesini, kahrolsunlarn fkesiyaasnlarn sevincini birka yl iinde silip sprnce; geriye yalnzca, evetyalnzca gerein kendisi kalr. Tarihi yazan da gerein kendisidir.

12 Eyll gn emir-komuta zinciri iinde ynetime el-koyan silhlkuvvetlerimizin her rtbedeki komutanlar, 27 Mays ve 12 Mart deneyleriniyaayarak bugne gelmilerdir. Ve hem 27 Mays, hem 12 Mart, yandalar vekartlarnca zgrce tartlm ve yakn tarihimizin bu iki olaynda yaananyanllar, tutulan yollar, izlenen tutumlar en ince ayrntlarna kadar gzlernne serilmitir. Bu iki olayn gerekleri, dorular ve yanllar, zgrlkortamnda en duyarl terazilerde tartlm, deer yarglar bu arlklarlaolumutur.27 Mays ihtilli, ihtill ile kaldrlan Millet Meclisi'-nin Demokrat PartiGrubu ile bu partinin hkmetini yarglamtr. Yassada'da yaplan yarglamalarsrasnda. Cumhurbakan Cell Bayar iin kpek davas, Babakan AdnanMenderes iin bebek davas gibi gereksiz soruturmalarla ihtillin anlamglgelenmi, amac saptrlm. Babakan Menderes, Dileri Bakan Fatin R-

7t Zorlu ve Maliye Bakan Hasan Polatkan haklarnda verilen ve uygulanan lmcezalar ise toplumda derin yaralar amtr. Siyasal sularda lm cezalarnnhi bir toplumsal sorunu zmedii, bir parti grubunun toptan ceza grmesininsiyasal gelimeleri engellemedii yaanan gereklerle, ok ak biimdekantlanmtr.Devlet, Genelkurmay ve Mill Gvenlik Konseyi Bakan Orgeneral Sayn KenanEvren, 12 Eyll gn yapt Radyo-Televizyon konumasnda: Parlamento yelerisiyas faaliyetlerinden dolay sulanmayacak ve yeni ynetime kar su tekiledecek tutum ve davranlarda bulunmadklar srece haklarnda herhangi birilem yaplmayacaktr derken, ok gereki bir yaklam sergilemibulunmaktadr.Eer, tutum ve davranlaryla, terr odaklan ile rgtsel ba iinde bulunanparlamento yeleri varsa, elbette bunlar, Sayn Evren'in verdii bu gvencedenyararlanmayacaklardr. Bu da doaldr.12 Mart Muhtras, ok baka potalarda kaynad, ok baka kanallarda yrd. Budnemin herhalde en byk yanl, devlet gcnn, silhl sa eylemciler iinhi kullanlmayp, yalnzca sol eylemler iin kullanlmas ve de yaygn birihbar kampanyas eliinde solcu avna kp, silhl eylemlerle uzaktanyakndan ilgisi olmayan insanlarn g2altna alnp, tutuklanmasdr. Bu trdevlet fkesinin, ncelikle devlete zarar verdii anlalm, bu anlalncayakadar da i iten gemitir.12 Eyll ortam, 27 Mays ve 12 Mart'tan ok baka trldr. Bylesine kanlortamda devletin ilk ve balca grevi, yurttalar, korkusuz yaamazgrlklerine ka-vuturmasdr. Bunun da ilk koulu, terr odaklarn,arkalarnda karanlk kararghlar ile birlikte ortaya kartmaktr.Terrn olduu yerde. Anayasadan, hukuk devletinden, serbest seimlerden,bamsz yargdan sz etmenin olana yoktur. Terrn bu kanl ipoteikaldrlmadka, zgrlk demokrasiye dnlm saylmaz. Terrn hkm srdlkelerde. Anayasa, kt paralarndan,8Parlamentolar, ta ynlarndan baka bir ie yaramaz. Yaramad, lkemizdekiac deneyle grld...Trk Silhl Kuvvetleri, 27 Mays'ta da, 12 Martta da kalc bir asker ynetimkurmak istemedi. Yeni ynetim de zgrlk, demokratik, lik ve sosyalnitelikli bir sivil ynetim kurma amacn tadn iln etti.imdi hepimizin bir tek amac olmaldr. ok ynl kkrtmalarn, kurtkapanlarna kaplmadan, terrsz zgrl, kansz demokrasiyi kurmak ve sivilynetimi salkl yntemleri ve kalc zmleri ile yeniden oluturmak...15 Eyll 1980DOSYALAR NEREDE?


4/86

nceki gn te Dosyalar balkt yazmda, Ecevit hkmetinin Devlet Bakan veBabakan Yardmcs Dr. Faruk Skan'n elkoyduu dosyalarn bir ksmna deinmive bu dosyalar hakknda iiem yaplmasn istemitim.Bu yaznn kt gn, Ankara Brosu grevlilerinden arkadamz Erbil Tualp,Dr. Skan ile grm ve bu konu hakknda bir diyecei olup olmadnsormutu. Dr. Skan'n, arkadamza yant yle olmu:

Bu dosyalarn sonunu ben de merak ediyorum..Bu dosyalar, bu dosyalarn izleyicisi bile merak ediyorsa, vay bu devletinhaline!Neyse efendim, Dr. Skan'n el koyup da Sonlarn merak ediyorum dedii tekidosyalar da sunalm m? Sunalm:Daha nce sunduum dosyalar, zellikle Demirel ailesi ile Tercman GazetesiSahibi Kemal llcak'n irketleriydi. Bugn Skan'n izledii teki dosyalarnbalklarn verelim:Dr. Skan, Garanti Bankas, Trk Ticaret Bankas, Yap ve Kredi Bankas, Akbankile ilgili incelemeler de yaptrm, bu incelemeler sonucunda, bankalarn, banka9sahiplerinin aile irketlerine kredi saladklar kansna, ulalmtr.Raporda, Adapazan'nda iadam mer Kuri ile bu kiinin kurduu Kur Yonga Levha

San. ve Tic. A.. SUN-TA Snger ve Plastik San. A.. Kuri Yedek Para Tic.Ltd. ti. ile ilgili kredi yolsuzluklar ve mer Kuri'in bir siyasal partiyeyapt yardmlarla ilgili bir soruturmadan da sz edilmektedir. Dr. Skan'nraporundan, Ba-Kur, Sosyal Sigortalar ve Kzlay mevduatlar, SEKA eski GenelMdrlerinden Aziz Gm hakknda incelemeler yapldn da reniyoruz.Devam ediyoruz:NETA (Northern Elektrik Telekominikasyon A..). Makine ve Kimya EndstrisiKurumu'nun dalmlar, Trkiye Demir ve elik letmeleri eski GenelMdrlerinden Cavit Mutu ile ilgili soruturma, Pendik - Alaybey Tersanesi ileilgili yolsuzluk iddialar, MKE Kurumu, Hanomag ve Mototrak A.. arasndakiortaklk ile 1969 ylndan bu yana Hanomag traktrleri ile ilgili dosya, Maliyeeski Bakanlarndan Ziya Mezzinolu'nun kardei Atilla Mez-zinolu'nun adnnkart TIR kaakl. Dr. Skan'n elkoyduu dosyalar arasndadr.Bitmedi; daha da var:Dinarsu, Yunsa, Gmsy firmalar, SASA, Suni ve Sentetik Elyaf Sanayi A..INSA, stanbul Naylon Sanayi A.., Tekstil plik Sanayi ve Ticaret ile AKSAAkrilik Kimya Sanayi A..'nin keyf zam yaptklarna ilikin iddialar, Ky-Koop'a usulsz kredi kullandrldna ilikin iddialar. Maliye Bakanl eskiMstear Yardmclarndan Sekip Altay'n yeterli diplomas olmad halde,yksek renim derecesi isteyen grevlere getirildiine ilikin iddialar, Afin-Elbistan Termik Santral ihaleleri, demir dalm, kamu iktisadteebbslerinin baz basn-yayn aralarna mal yardm yaptklarna ilikiniddialar, Trkiye Turing ve Otomobil Kurumu hakknda baz yolsuzluk iddialar,Yap ve Kredi Bankas'nn Ayhan ahenk'in bulunduu Dou naat irketineusulsz kredi verildiine ilikin iddialar, Orhan Sorgu, Kadir Has, Srr Yr-10cali ve Fuat Sren ile ilgili eitli ihbarlar. Dr. Skan'n elkoyduu balcadosyalar arasndadr.Devlet diye bir tzel kii varsa, devletin devamll diye bir ilkeyeinanlyorsa, ite dosyalar.Evet, iki olaslk sz konusudur: Ya bu irket, ya da kiiler, bo yere tedirginedilmitir; o zaman bu kii ve irketlerden devlet adna resmen zrdilenmelidir ya da bu iddialarla ilgili soruturmalar sonulandrarak,yolsuzluk yapann yakasna yaplmaldr.Bu iin baka yorumu var mdr?7 Kasm 1980KMM, KM?Baba ad: John, ana ad: Anna, doum yeri: Froson-sve, doum tarihi:24.6.1936, uyruu: ABD, meden hali: Evli, ikamet no: 1/73627, pasaport no: z-3220861, pasaport tarihi: 19.10.1978, bildii diller: ngilizce, Franszca,devaml ikametgh: 5925 Townley Ave Glendole, Arizona-USA, einin ad:Charlote, doum yeri: Viyana, doum tarihi: 24.10.1929.


5/86

Kim bu? diyeceksiniz?Ak kimliini tanttmz bu kiinin yalnzca adn yazmyorum. Bu kii, okuluslu nl bir irketin Trkiye temsilcisidir. Bu temsilcinin biri Ankara, biride stanbul'da olmak zere iki evi bulunmaktadr. Bu evlerde sk sk partilerdzenlenmektedir. Ve bu temsilci birok kiiyle bu evlerde uzun grmeleryapmaktadr.

Ad ve soyad dnda ak kimliini verdiimiz bu Amerikan yurtta, temsilcisiolduu irketin merkezine de sk sk gidip gelmekte ve Ortadou blgesinikapsayan bir telekomnikasyon yatrmlar zerinde youn almalar yapmaktadr.Anna'dan doma, John'dan olma bu Amerikan yurtta. 1973 ylndan nce ran'nbakenti Tahran'da da ayn grevi yapmtr. ah rejimine yakinl bilinen buAmerikan yurtta, ran brokrasisi ile ele ili dlyd. Kah-11romanmz Tahran'dayken, Ortadou ile Afrika lkelerine elektronik aygt satm,bu blgede olduka yaygn bir n salamt.Bu arada bir deiiklik olmu; kahramanmzn temsilcisi olduu ok ulusluirkete bal bir yan irket, Trkiye'de de yatrm yapmak iin giriimlerdebulunduu gnlerde Fransz hkmetince kamulatrlmtr. Bundan sonra, birbaka ok uluslu irket, Trkiye'de yatrm yapmaya hazrlanan bu irketin pay

senetlerini satn almtr. Sonra ne gryoruz? Kahramanmz, bu kez, bu yeniirketin temsilcisi olarak, yeniden Trkiye'de st dzeydeki temaslarna devametmektedir.Kahramanmz, bir gn Ankara'da, bir gn stanbul'dadr; ii bandanakndr...Bu ok giriken Amerikal, Tahran'da balad giriimleri, Trkiye'de desrdrmektedir Kahramanmza, Trkiye de az gelmektedir. Bu yzden, KuzeyKbrs'ta da bir yatrm alan semekte, buradan Ortadou lkelerine, elektronikaygtlar satmay planlamaktadr.Bu yabanc, bu temaslarn yrtrken hi de yabanclk ekmemektedir. Yabanc,ilikilerinde, Trkiye'den ok nl bir iadamn kullanmaktadr. Bu iadamnnok gelimi siyasal ilikileri sz konusudur ve bu iadam, bu ilikilerinaa vurulmasndan son derece tedirgin olmaktadr.imdi diyeceksiniz ki, bu Amerikalnn da, ortann da, irketlerinin adlarnda yaz.. Yazmasna yazarm ama gnn modas byle. Biraz st kapal yazacam.Anlayan, anlayacak!Kimimiz Dallas dizisinin sonunu merak eder, kimimiz de yerli J.R.lar..Aman telefonu ap, bunu bana sormayn, kahramanmzn elektronik aygtlar okgelimitir, belki telefonlar da dinler! Aman sakn!25 Kasm 1980121TT RVET...ITT irketini bilmeyen yoktur. ITT (Uluslararas Telgraf ve Telefon irketi)dnyann en gl ok uluslu irketlerinden birisidir. Bu irketin Trkiye'de detemsilcilii bulunmaktadr.ITT irketinin ili'de sosyalist Devlet Bakan Allen-de'nin devrilmesi olayndaetkin grev ald da bilinmektedir. Ayn irketin dnyann birok lkesindervet datt da yaplan soruturmalar srasnda ortaya kmtr. irketinsorumlular, bu arada Trkiye'de de rvet dattklarn aklamlard.O tarihten bu yana, ITT irketinin Trkiye'de datt rvet ile ilgili birsoruturmann yaplp yaplmadn izlemeye alyorum. Bilebildiim kadar, bukonuda, CHP hkmeti dneminde Babakan Yardmcs Dr. Faruk Skan'n birgiriimi olmutu. Bu soruturma giriimi nasl sonuland, bugn iin Dr. Skanbata olmak zere pek bilen yoktur.Gerekten, ne oldu ITT soruturmas?ITT soruturmasndan nce, Uak yapm irketi Lockheed'in soruturmas neoldu? diye sormak gerekir. Lockheed soruturmas ile ilgili olarak. GenelkurmayAsker Mahkemesi Savclnn nce kouturmaya yer olmad karar verdiini,sonra zamann Mill Savunma Bakan Ferit Melen'in bavurusu zerine bu kararnkaldrldn biliyoruz. Ama, Lockheed soruturmasnn bugn ne aamadaolduunu bilemiyoruz.


6/86

ITT irketi ile ilgili soruturmann sonulanmad izlenimini edinince, buirketin Trkiye temsilcisinin kim olduunu aratrmaya altm. Geenlerde,Bir Yabanc bal altnda okuduunuz yabanc, ITT irketinin Trkiyetemsilcisi John Kare Aho'dur.Bir irketin Trkiye'de rvet datt, ABD'nin yetkili kurullar nndeaklanrsa, devlet olarak da bizim, bu yolsuzluk zerine var gcmzle grtmemiz

gerekmez miydi? Byle olaylar aydnlatmak, devlet olmann gereklerindenbiridir. Eer, bu gibi yolsuzluklarn sorumlular.13bamsz mahkemeler nnde yarglanmazlarsa, devlet dediimiz varlnsaygnl ne olur?ITT temsilcisinin kim olduu, Trkiye'de kimlerle dostluk, kimlerle ticarilikiler kurduunu aklamak elbette basnn grevidir. Ben bu kede, bugrevi karnca kararnca, yerine getirmeye alyorum. Kzan varm, kprenvarm, bama dert aacak varm, bu gibi szler, kusura baklmasn, bana vzgelir trs gider!lkemizde birtakm garip adamlar var. Baz gazeteler ve yazarlar, yolsuzluklar,rvet olaylarn aklamaya alrlar. Nedense, devletten milyonlar vuranlar,-hrszlar, kaaklar, uursuzlar hep yangelip yatarlar da, gazeteler ve

gazetecilerin balar belya girer..te somut olay: ITT Trkiye'de rvet datmtr. Rveti ITT adna kimdemitir, kime demitir? Bunlar, ancak soruturma yoluyla ortaya karlr.Ben de diyorum ki, Ne oldu bu soruturma? Ve bu soruturmann almasna,basn yoluyla da olsa katkda bulunmaya alyorum.ITT Trkiye'de ne gibi almalar yapmtr? Bunu sormayalm m? ITT, hangidevlet kurulular ile temas etmitir? ITT hangi yatrmlara girimitir? ITTirketinin bir yan kuruluu olan LMT irketi, Trkiye'de hangi ileri alm,kimlerle ortaklk kurmutur? Kbrs'taki Elmak irketinin, ITT'nin temsilcisiJohn Kare Aho ile br ilikisi var mdr, yok mudur?Bu satrlarn kmasna sinirlenen, baran, aran, balarmza i aacaklarmsyleyenler: Bizler grevimizi yapyoruz, kimbilir belki sizler de yle...1 Aralk 1980TE TARH, TE SAYI...Yolsuzluk dosyuiur nerede?Bu dosyalar, herhalde, Millet Meclisi'nin ilgili komis-yonlarndayd. Bunlar,politikaclarn bulatklar yolsuzluk dosyalardr. Bir de politikacyaknlarnn kartklar yolsuzluklar var. Bu dosyalar nerede?14Bu dosyalar bulabilmek iin nce mfetti raporlarn bulmak gerekir. Mfettiraporlarn bulunca i kolaylar. Rapor hakknda ne ilem yaplm? Soruturmane aamada? lem yaplmamsa niin yaplmamtr? Soruturma niindurdurulmutur?rnein, Garanti Bankas Merkez ubesi'ndeki ilemlerle ilgili olarak BankalarYeminli Murakb Ural ekerci tarafndan dzenlenen 18.5.1978 gn ve 1 saylrapor sonunda ne gibi ilem yapld? Demirel ailesinin irketlerinden biri olanNTO ile ilgili bu soruturma ne oldu? Yine ekerbank Merkez ubesi'ndekiusulsz kredilerle ilgili Bankalar Yeminli Murakb Osman Tunaboylu tarafndanhazrlanan 5.6.1978 gn ve 1 sayl rapor ile hangi soruturma balatld?ekerbank zmir ubesi ile ilgili Bankalar Yeminli Murakb Aydn Esentarafndan dzenlenen 20.6.1978 gn ve 2 sayl raporun sonucunda ne gibiilemlere bavuruldu? Eskiehir Bankas sparta ubesi'ndeki ilemlerle ilgiliBankalar Yeminli Murakb Tuncay Artun'un hazrlad 16.6.1978 gn ve 4 saylraporun sonucu ne oldu? Emlak Kredi Bankas sparta ube-si'nde yine MurakpTuncay Artun'un hazrlad 30.6.1978 gn ve 5 sayl raporun sonucunda ne gibiilemlere bavuruldu? "akflar Bankas sparta ubesi'nde Bankalar YeminliMurakp Yardmcs brahim Boztepe'nin dzenledii 13.61978 gn ve 8 saylraporun sonucunda ne oldu? Denizcilik Bankas Yeniehir ubesi'ndeki krediilemleri ile ilgili olarak Bankalar Yeminli Murakb Cengiz zkan'ca dzenlenen31.3.1978 gn ve 82 sayl raporun sonucunda ne yapld?Devam edelim mi? Edelim:


7/86

Denizcilik Bankas Yeniehir ubesi'ndeki kredi ilemleri ile ilgiii olarakBankalar Yeminli Murakb Cengiz zkan ve yardmcs brahim Boztepe tarafndandzenlenen 10.4.1978 gn ve 93 sayl raporun akbeti ne oldu? Yap ve KrediBankas Yeniehir ubesi'nde Murakp zkan ve yardmcs Boztepe tarafndanhazrlanan 10.4.1978 gn ve 10/4 sayl rapor zerine ne yapld? TicaretBankas Yeniehir ubesi'ndeki ilemlerle ilgili

15olarak, ayn Murakp ve yardmcsnca dzenlenen 30.3. 1978 gn ve 7/1 saylraporun sonucunda ne yapld?u yukarda okuduunuz btn soruturmalar, De-mirel'li irketlerle ilgilidir.Ve bu raporlara konu olan kredilerin aritmetik toplam 260 milyon TL.'yiamaktadr.Gelelim HEMA irketler Topluluu'na...HEMA irketler Topluluu'nun Etibank'tan bir milyar TL/yi bulan kredilerleiligli olarak Bankalar Yeminli Murakb Evren Tulga tarafndan dzenlenen17.3.1978 gn ve 4 sayl rapoi un Maliye Bakanl'nca Cumhuriyet Sav-cl'nagnderildiini biliyoruz, daha sonra ne oldu? Bu paralar. HEMA'dan alnd m,alnmad m? Vakflar Bankas Mfettii H. kr Oru tarafndan dzenlenen30.5.1978 gn ve 41/2 sayl n rapor, rapordan sonra Ankara 10 ve 6 'nc cra

Memurluu'nca ileme konan 90 milyon 583 bin 925 lira 50 kuru dendi mi?denmedi mi? Ne oldu bu dosya? Ne oldu bu milyonlar?Bitmedi, efendim, biter mi?Bankalar Yeminli Ba Murakb Orhan Emirda tarafndan Anadolu Bankas Beyoluubesi'nde yaplan incelemeler sonucu dzenlenen 15.6.1978 gn ve 20 saylrapora gre, Tercman Gazetesi sahibi Kemal llcak'l firmalara alankredilerle ilgili soruturma ne oldu? Yap ve Kredi Bankas emberlita ve iliubeleri'nde yaplan incelemeler sonucunda Bankalar Yeminli Murakb YlmazOcakolu tarafndan dzenlenen 6.6.1978 gn ve 5 sayl raporla llcak'lfirmalara 300 milyon TL.'yi akn kredi verildii saptanmt, ne oldu budosyalar? Yine Ylmaz Ocakolu tarafndan hazrlanan 3.3.1978 gn ve 1 saylraporda, Trk Ticaret Bankas'nn Nuruosma-niye ve ili ubeleri ilemleriincelenirken, llcak'l firmalara 90 milyona yakn kredi kullandrldbelirlenmiti, ne oldu bu dosya?Bankalar Yeminli Murakb Yener Grmen ve Abdul-halik Berber tarafndandzenlenen 28.4.1978 gn ve 1/10 sayl raporda Halk Bankas Adana ubesi'ndenAhmet Saprgpz'a tam 160 milyon 820 bin 305 lira 28 kuruluk kredi salandbelirlenmiti, evet ne oldu, bu dosya?16Efendim, ite byle! Dosyalar m aranyor, ite sizlere dosyalarn ipular,say ve tarihleri...imdi greceksiniz, sayn okurlar, bizler, bunlar saptayp yaynladmz iin,komnist, marksist, vatan ve millet dman iln ediliriz, bu kredileri alanve verenler de milliyeti, mukaddesat ve de maneviyat olurlar.3 Arabk 1980DEVLETN PARASIYLA...Akdeniz Haber Ajans'nn kurucular kimlerdir?Sayalm isterseniz.Uur Reyhan, zcan Ergder, mer ztrkmen, Ke-malettin zbcyra, AlpaslanBaak, Yaar Gngr, Aydn Erdoan.Bu Haber Ajansn yalnzca bu kiiler kursa, bir itirazmz olmazd. Elbettegazetecilerin, haber ajans kurma haklar vardr. Paras olan, bastrrparasn, kurar ajansn!.. Ama Kazn aya hi de yle deildir. AkdenizHaber Ajans'na, bir devlet bankas ile bir bakanlk ortaktr. Olmaz demeyin,yledir.Anadolu Bankas, Akdeniz Haber Ajans'nn kurucusudur. Turizm ve TantmaBakanl da Akdeniz Haber Ajans'nn ortaklarndandr.Ynetim Kurulunun banda Tercman gazetesi yazarlarndan Osman Kibar'nbulunduu Anadolu Bankas, 5.3.1976 gn ve 82 sayl Ynetim Kurulu kcrar ileAkdeniz Haber Ajans'na ortak olmutur.imdi, memleketin btn bankaclarna soruyorum:


8/86

Bankaclkla, gazeteciliin ne ilgisi vardr ki, bir devlet bankas, bir zelhaber ajansna ortak olmaktadr?Akdeniz Haber Ajans, 1976 ylnda 5 milyon 169 bin 131 TL., 1978 ylnda 1milyon 848 bin 83 TL. zarar etmitir. Akdeniz Haber Ajans, ayn zamanda,Anadolu Ban-kas'ndan eitli tarihlerde kredi de almtr.17

F. : 2Bankadan kullanlan krediler senet karldr. Bu tr krediler, ilk kez,12.5.1976 gn ve 178 sayl Ynetim Kurulu karar ile balatlm, 1milyonluk,bu krediden sonra, 29.9.1976 gn ve 329 sayl Ynetim Kurulu kararile bu kredi, 1 milyon 900 bin TL.'ye karlmtr. 27.1.1977 gn ve 42 saylYnetim Kurulu karar ile bu miktar. 2 milyon 900 bin TL.'ye, sonra 1.3.1977 gnve 81 sayl Ynetim Kurulu karar ile de 3 milyon 900 bin TL.'yeykseltilmitir. Krediler, Uur Reyhan, Orkan Teknik A.., ZR-AK A.. veTercman Gazetecilik T.A..'nin borlu olduu hatr senetleri ile ilemgrmektedir. Kredi szlemelerinde Uur Reyhan, mer ztrkmen, zcan Er-gderve Kemalettin zbayra'n kefaletleri vardr. Ayrca, bu borcun 1 milyon 800 binTL.'lk ksm iin de Tercman Gazetecilik ve Matbaaclk A..'nin kefaletialnmtr.

Baka Ynetim Kurulunun 27.7.1978 gn ve 21 sayl toplants ile Uur Reyhan'nborlu olduu senetlerin Mterek borlu ve mteselsil kefil sfatylaTercman Gazetecilik A..'nin imzalamas halinde 200 bin TL.'lk taksitlerledenecei kararlatrlmtr.Osman Kibar, Bankann Ynetim Kurulu Bakandr. Kemal Ilcak, Tercmangazetesinin sahibidir. Ayn Ilcak, gazetenin Yayn Mdr Gneri Civaolu ilebirlikte TARIMSAN irketi'nin kurucu ortadr. Banka, TA-RIMSAN irketi'ne veTARIMSAN irketi ortaklar olan, aznlk irketleri, MORSU ve SABA-OTO-KIRKLARirketi'ne de kredi vermektedir.Yani, Al glm, ver glm...Buraya bir nokta koyup, bir baka paragrafa geelim:Kale gibi banka Hisarbank, Tercman gazetesi sahibi llcak'm ei ve gazeteninhanmefendi yazarlarndan Nazl llcak'm kardeinin orta olduu, avuolu-Ko-zanolu firmasnca kurulmutur. Bu firma, 1975-76 yllar arasnda DenizcilikBankas Pendik Tersanesi'nde ayr i atm ve bu inaatlarla ilgili olarakbankadan 104 milyon TL.'lk hak edilmemi para ekmitir. Yaplan incele-18meler srasnda, bu paralarn, yaplmam ilerin, yaplm gibi gsterilerekalnd saptanm; rnein, kuru havuz projesi yokken havuz kapa yaplmgibi bedel alnm, liman az mendirek inaatnda denize dklen malzeme,tersane iinden saland halde, 35 kilometre uzaktan bir ta ocandangetirilmi gibi 17 milyon lira nakliye fark alnmtr.Bu ilerle ilgili olarak Kartal Cumhuriyet Savcl'n-da 79/2092 esas,979/1113-1303 hazrlk says ile kou-turma alm ve mer avuolu hakkndagyab tutuklama karar kartlm.Ayn avuolu-Kozanolu firmas, bu yolla Denizcilik Bankas'ndan 100 milyonpara ektikten sonra, 15.2.1980 tarihinde, bir devlet bankas olan VakflarBankas'ndan, Hisarbank'a nce 70 milyon, sonra da 30 milyon daha parayatrld. Bylece Hisarbank'a, bu yollarla tam 200 milyon salanm oldu. Kalegibi banka byle kuruldu.Siyasal glerin denetimindeki devlet bankalarnn, nasl emme-basma tulumbagibi, birtakm insanlar ve irketler iin altn grdnz, ite dzen bu!Yeniden belirteyim: Bizler, bu gibi ilikileri ortaya kardmz,yolsuzluklar sergilediimiz iin bamza gelmeyen dert kalrnad, hapis yattk,hcrelerde kaldk, bileklerimize kelepeler takld, srtmzda ta tadk, amabunlar, devletin milyonlar zerinde imparatorluk kuranlar, alar,bahvanlar, hanlar, hamamlar ve milyonluk yallar ile masal hayatyaayanlar, bizleri, Vatan ve millet dman iln ettiler. Ellerindekigazeteleri kullanarak, bizleri, sindirmeye ve korkutmaya altlar.Bunlar, vicdan sahibi insanlarn dikkatlerine sunuyorum.Bilgilerinize...10 Aralk 1980


9/86

19KNLERMN NEDEN...Sac yazarlar bize niin sverler?Bunun iki nedeni vardr: Birincisi, bu gibilerin Atatrk'e bak alardr.Bizler. Atatrk', Atatrk devrimlerini, ilerici tavrmzn kayna ve kkenisayarz. Bunlar, Atatrk'e Atatrk adnn verilmesine bile kar karlar:

Scnra birtakm dalkavuklar topladlar. O'nda uzun bir sre uraarak meydanagetirmeye altklar kibiri okamak iin Atatrk sfatn verdiler parmakzoru ile. Niin Atatrk? Mustafa Kemal'den nce Trklk yok mu idi? Veya Trklkondan m domutu?..10 Kasm 1970 tarihinde bu satrlar yazan Tercman gazetesi grevlisi AhmetKabakl Efendi, bugn elabuk-luu ile Atatrk kesilirse, bizler, buefendinin gemiini sergileriz. Bunlarn Atatrk'e bak ailar budur!Atatrk'e de, devrim tarihine de byle bakarlar bu efendiler..Ayn Kabakl'nn, 28 ubat 1868 gnl Tercman gazetesinde Menemen ve Kubilaybalkl yazsndaki grleri de unlar; okuyalm:

Bu memleketin yakn tarihi karanlklar iindedir. Vaktiyle ihdas edilmi niceyalan ve iftiralar, stelik milleti tehdit iin kullanan o korkun mstemlekevalisi zihniyetinin sahipleri, bugn hl azlarn her ata millete hakaret

ve kin saarlar. Bu vaka, tam 23 Aralk 1930 tarihine, yani smet Paa'nmBavekil bulunduu CHP'nin iktidar almasndan korktuu Serbest Frkay yeyipinemeye karar verdii gnlere rastlyor. Her tarafta birtakm hadiseler ihdasetmek, sonra da, cnu kanla bastrmak, o ehri ykmaya kadar gitmek, bu bahaneile siyas rakiplerini iplere ektirmek.. Bizdeki politika ekolnn balcaenaat metodudur..Az salyal gericHerce ehit edilen Kubilay'a ve Atatrk'n banda bulunduuynetime Kabakl Efendi'nin yapt tanma bakn siz:

Mstemleke valisi zihniyetinin sahipleri...12 Eyll Atatrks Kabakl Efendi'nin bir yz20budur. Bu efendinin bu yznn ok iyi tannmas gerekiyor.Kabakl Efendi'nin ikinci zellii, patronu Kemal Il cak' savunmadaki korkunsadakatidir. Bu sadakat, insan gcn aan bir ballktr! yle ki, llcak'n,Mitra-ni'li, Abaruh'lu, Moreno'lu aznlk ortaklklarn sraladmzdaKabakl, hemen saldrr. Sver, sver, sver!.imdi ben, kimseye svp saymadm, llcak'n aznlk irketlerini, ticaretsiciline dayanarak, yeniden aklayacak ve Kabakl Efendi'ye soracam:

Bunlar yalan m?-irket ad: Tarmsan. Ticaret siciline kayt tarihi: 4.2. 1976. Kurucu ortaklar:Kemal Ilcak, Ali eki, Gneri Ci-caolu. Hakk zkazan... irket sermayesi,29.11.1976 gn 3 milyona, 18.11.1978 gn de 10 milyona karlm ve irkete,Morsu ve Saba Oto-Krklar ksa adlaryla bilinen iki irket daha ortakolmutur. Morsu'nun kurucular, Naham Susar, Vedat Moreno, Zeki Susar, Yusufsevgi, Yauva Susar, Saba Oto-Krklarn kurucular da Salomon R. Mitrani,Davit Abaruh, Hayim R. Mit-rani, Sultane R. Mitrani, Hnna Davit Abaruh, VivyanR. Mitrani'dir. Bunlar doru mu, deil mi?irket ad: ABC Turizm Sanayi ve Ticaret A.., Ticaret Sicili gazetesindeyayn tarihi: 16 ubat 1977, gazetenin says: 160, sayfas: 46. Bulunduudosya: stanbul Asliye Birinci Ticaret, Esas: 77/193, 77/206 karar sayldosya... Aret Camciyan ile Kemal llcak'n ortaklklar bu irkette de szkonusudur. Var m bir itiraz?irket ad: Anadolu Kredi Kart Turizm ve Ticaret A.., Ticaret Siciligazetesinde yayn tarihi: 27 Mart 1978. gazetenin says: 439, stanbul ticaretsicilindeki kayt no: 138371/85826... Bu irkette de Tercman gazetesi ve ayrcaKemal Ilcak, Aret Camciyan ile ortaktr. Var m buna da bir itiraz?Bu efendilerin, bizlere, neden svp, saydklar da ite bu ilikilerisergilememizden trdr. Bu belgelere ramen, Kabakl Efendi, patronuna tam birsadakat iin-21de, baknz bizlere nasl saldracaktr. Sverek tabi, baka hneri yok!Bu saldrdan nce Kabakl Efendi'ye soruyorum:


10/86

Patronunuz Kemal llcak'm Mgrd ellefyan ile bir i ilikisi var mdr,yok mudur?Kabakl Efendi'ye bir gnlk sre! Sonra, bunun yantn, belgeleriyle benburada aklayacam.Bilgilerinize...21 Aralk 1980

ELLEFYAN DZEN...Mgrd ellefyan kimdir?ellefyan, 8.8.1970 tarihinde, arkasnda milyonlarca lira devlet borcu brakarakkaan Ermeni kkenli bir iadamdr. Tercman Gazetesi Genel Yayn Mdr GneriCivaolu, sahipliini Metin Toker'in, Genel Yayn Mdrln Kurtul Altu'unyaptk Akis dergisinin 1.1.1968 tarihli saysnda, eski Babakanlardan Demirelile ellefyan'n ilikisini yle anlatmaktadr, okuyalm:

ellefyan'n, Babakan Demirel'e Sleyman diye hitap etmesi eski iortaklndaki karlkl vaziyetlerini devam ettirme kudretinin bu Ermenivatandan elinde olmasnn bir sonucudur. Bu ortaklkta, Demirel, ellefyan'nmaiyetinde, daha ziyade paravan adam olarak alm, menfaatten kendisine payvermitir.1950-60 dneminde Demokrat Parti stanbul Milletvekillii yapan ellefyan'n,

Yassada ve Kayseri'deki tutukluluk gnleri bitince, devrin Cumhurbakan Bayarile Babakan Demirel arasnda posta gvercinlii yapt, kendisine, AdnanMenderes'in polisi Bumin Yamanolu'-nu muhafz olarak tuttuunu da yineCivaolu'nun kaleminden renmi bulunuyoruz.Basna Mobilya yolsuzluu olarak yansyan nl sahtecilik olaynda daellefyan adna sk sk rastlanmtr. Mobilya yolsuzluunun yurt d iliki veuzantlarn aratran arkadamz Altan ymen, Yahya De-22mirel-Arden ellefyan ortakln resm nitelikli belgele-rs balayarakkantlamtr. Kirkor Arden ellefyan, Mgrd ellefyan'n sevgili olundanbakas deildir.Demirel soyadn, nterpol filerine geirten Yahya Demirel, yurt dnakalktan sonra, Mgrd ellefyan ile beraber Devlet hazinecinden dolandrdparalarla svire kumarhanelerinde gnn gn etmektedir.Demirel-ellefyan ibirliini bylece sergiledikten sonra, bu konuya birnokta, daha dorusu, bir noktal virgl koyup, Ilcak-ellefyan ilikisinegelelim-.ellefyan yurt dna katktan sonra, yasalar gereince ellefyan hakkndaicra takipleri balam. stanbul 4'nc Ticaret Mahkemesi, 3.11.1970 gn ve971/305 ve 971/398 sayl kararlan ile ellefyan'n iflsna karar verilmitir.ellefyan'n ifls hali, stanbul 1'nci fls Memurluunun 871/22 sayldosyas ile ilem grmtr. fls daresi, Avukat Enver Burulolu, Avukat YudaReyni ve Avukat Altan Ayanolu'ndan olumutur.fls daresince hazrlanan raporun 5'nci sayfasnn 8'nci maddesinde aynen uparagraf yeralmaktadr:

fls daresinin istihbar eylediine gre, mflis, Tercman gazetesine deortak idi. Hatta bu gazete Vakflar Bcnkas'nm Karaky ubesi'ne, Basn lnKurumu yolu ile (1.000.000) lira tediye etmitir...Ziraat Bankas Beyolu ubesi'nin, Banka Genel Mdrlne yazd 18.3.1969 gnve 21062/190 sayl yazda da ellefyan hakknda bilgi verilirken, ayn konuyaylece deinilmektedir:

TC. Ziraat Bankas Beyolu ubesi'ndeki hesabndan 1967 ylnda TercmanGazetecilik ve Matbaaclk A..'ne matbaa makinalan (rotatif) iin 205.000dolarlk akreditif alm, ayrca Aralk 1968 ve ubat 1969 aylar sonunda 500biner liralk olmak zere cem'an 1 milyon lira nakden tediye edilmitir...Ziraat Bankas, Genel Mdrl Disiplin Kurulu'nun 10.8.1971/50 toplant,1971/90 dosya, 1971/65 karar sayl tutananda, bankann Beyolu ubesi'nin470 sayl ticari kredi mterisi Mgrd ellefyan ile ilgili blm-23leri, Ilcak-ellefyan ilikisini gzler nne sermektedir.Disiplin Kurulunun Beyolu ubesi ile ilgili 65 sayl kararnn, ncsayfasnda u blm de okurlarmza aktaralm:


11/86

Mgtrd eilefyan'n mutemet sfatyla ithal ettii Tercman Gazetecilik veMatbaaclk A..'ne ait bask makinesinin 2.070.513.79 lira ve ardiye, gmrkvs. masraf 650.000 lirann dar sonet karl avans hesabndan dendii, 1967,1968 ve 1969 yllarnda teminata alman senetler arasnda 2.210.000 liralksenetlerin borlusunun Tercman Gazetecilik ve Matbaaclk A..'ne ait olduu,bunlardan 70 biner liralk 4 adet senedin muamelesiz iade edildii...

Ziraat Bankas Beyolu ubesi, Mfetti Recep Do-lapolu'nun 26.12.1970/2idar, 8.1.1971/1 kanun raporuyla inceleme grm ve Kemal Ilcak-Mgrdellef-yan ilikisi resm raporlara da gemitir.te, yllardr savatmz ellefyan dzeni budur, grmeyenler grsn,anlamayanlar anlasn!...Bir yanda, Demirel-ellefyan ortaklklar, te yanda Kemal Ilcak-Mgrdellefyan ilikileri... Sonra Abaruh'lu, Susar'l, Moreno'lu, Mitrani'li. AretCamcyan'-l irketler imparatorluu ve devlet bankalarndan alnan milyonlarcalira kredi ve de sonra olaylara Tercman... evet Tercman, hem de uyaadmz olaylara Tercman!Ey Trk halk, ey devletin etkili ve yetkilileri, yllardr, gazetelerinde enar szlerle bizlere saldran, yurtsever yazarlar ve politikaclar, vatan vemillet dman, hain, komnist iln edenler, ite bunlardr! Ulusal onurumuzun

grkemli simgesi Mustafa Kemal Atatrk'e Atatrk adn bile ok gren buinsanlarn kalemlerinden yllardr zerimize yadrlmadk kfr kalmad. te,bizlere niin saldrrlar, niin; bunlar her gn devletin resm belgeleriylegzler nne seriyoruz, anlamayanlar anlasn, grmeyenler grsn, diye!Hrriyet gazetesinin 23 milyon, Gnaydn gazetesi-24nin 12 milyon. Milliyet gazetesinin 8 milyon, Cumhuriyet gazetesinin bir milyonvergi dedii dnemlerde, iki yl st ste bir tek kuru vergi vermeyen stelik,ona buna, ke dndren Tercman gazetesi bu ite, bu...ellefyan dzeni bir yanda Demirel-ellefyan. te yanda Ihcak-ellefyanilikileri ile sryor, sryor, sryor.Bilgilerinize!23 Aralk 1980 KUMPANYANeftechsm-Promexport bir Sovyet firmasdr. Bu Sovyet firmasnn Trkiyetemsilcisi, Pet, Mhendislik, Mavirlik, Mmessillik Limited irketindir.Neftechim-Promexport ile Pet arasnda 15 ubat 1977 tarihinde bir antlamaimzalanm, 9 Mays 1980 tarihinde bu antlamaya ek bir antlama dahaimzalanmtr.Bu antlamaya gre Pet, Sovyet firmasnn Trkiye'de stlenecei ilerden,komisyon alacaktr.Pet firmasnn temsilcisi Gntekin Kksal'dr. AP hkmetinin Enerji ve TabiKaynaklar Bakan Dr. Esat K-ratlolu da bu firmann -yadsnmaz belgelerlekantlanm olan- ortaklarndandr.Trkiye'de birok kurulu Sovyet kredisi ile yaplmaktadr. Seydiehir AlminyumTesisleri, Aliaa Rafinerisi, Orhaneli Termik Santral, skenderun Demir-elikFabrikalarnn mal ve teknik kaynaklar Sovyetler Birlii hkmetincekarlanmaktadr.Bu gibi kurulular iin yaplan antlamalar, hkmetten hkmete, devlettendevletedir.1980 ylnda bu kuraln dna klarak, ilk kez, Sovyet ve Trk hkmetleriarasnda deil, bir Sovyet ve bir Trk firmas arasnda szleme yaplmtr.Sovyet, Nef-techim-Promexport ile TPAO arasnda Aliaa Rafinerisi'-ningeniletilmesi amacyla 5 Mays 1980 tarihinde 53 milyon dolarlk 71-02/70301sayl bir szleme imzalanmtr.25Bu gibi szlemeler, devletten devlete, hkmetten hkmete iken, niinbirdenbire, devreye, hkmetler yerine irketler sokuluyordu?5 Mays 1980 gn Sovyet firmas ile TPAO arasnda Aliaa rafinerisinigeniletmek iin szleme imzalandktan yalnzca drt gn sonra, 9 Mays 1980gn. Neftechim-PromsKport ile Pet, Mhendislik, Mavirlik, MmessillikLimited irketi arasnda komisyonculuk szlemesi imzalanmtr.


12/86

Bu szlemeye gre, Sovyet firmas ile TPAO arasnda Aliaa Rafinerisi ileilgili geniletme almalarn kapsayan 53 milyon dolarlk szlemeninimzalanmasndan sonra, Sovyet firmasnn Trkiye temsilcisi Pet'e 1 milyon 130bin dolar komisyon creti denecektir.TPAO ile Sovyet firmas arasndaki bu szlemeyi imzalayan Enerji ve TabiKaynaklar Bakan Kratlolu. Pet firmasnn ortadr; bu ortaklk yadsnmaz

belgelerle kantlanmtr.Aliaa Rafinerisi'nin geniletilme almalar ile ilgili szleme iki hkmetarasnda imzalanm olsa Pet irketi, 1 milyon 130 bin dolarlk komisyonualamayacaktr. Ama Pet irketi devreye sokulmu ve Enerji ve Tabi Kaynaklareski Bakannn ilikili olduu irkete 1 milyon 130 bin dolarlk kazansalanmtr!Sovyet firmas ile Pet arasndaki 9 Mays 1980 tarihli szlemeye gre, Pet,Neftechim-Promexport ile TPAO arasndaki szlemede yeralan demelerinbalad tarihi izleyen ilk bir ay iinde 791 bin dolar, bir yl sonra 56 bin500 dolar, iki yl sonra yine 56 bin 500 dolar, bu tarihten sonraki ilk yliinde de 226 bin dolar komisyon creti alacaktr.Szlemeye gre bu komisyon cretleri, Akbank Yeniehir ubesi'nde Pet'in 5309sayl hesabna yatrlacaktr!

Siyasal kavgalara, kahrolsun komnizm edebiyatna sarlarak girenlerin, ticarilikilerde nasl Sovyet firmalarnn temsilcisi irketlerle ortak olduklarn,bu olay ve bu belge yeterince aklamaktadr.26te iyzleri budur...imdi ben. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakan Serb-'en Bingl'e soruyorum:

Hkmetler aras antlumalar yerine irketten, irkete yaplan zelszlemelerin anlam ve szleme koullar nelerdir, kredilerin faizleri nekadardr?Ve nedir komisyonculuun anlam? Szlemelerde kumpanya diye anlan Petirketi, neyin nesi, kimin fesidir?26 Mart 1981TATSIZ EKER...Cemil zgr, devletle i tutan byk mteahhitlerden biridir. u anda ekerFabrikalar A.. Genel Mdr Aydn Arat'a rvet vermek suundan tutuklubulunan zgr, dokuz irketten oluan byk bir kurulu ba yne-ticisidir.zgr, son zamanlarda, Mill Eitim ileri ile de yakndan ilgilenmi veLockheed irketinin nl komisyoncusu Nezih Dural ile birlikte yeni kurulanMili Eitim Vakf Ankara ubesi kurucular arasnda yeralmtr.Buraya bir nokta koyup. Aydn Arat'a geelim:eker Fabrikalar A.. Ynetim Kurulu, 5.6.1980 gn ve 1474/24-1475/75, 9 ve 11sayl kararlar ile kurum inaatlarn yapmakta olan mteahhitlere yzde otuzorannda ek deme yaplmas kararlatrlm ve bu ek demeler eski ihalelereuygulanmtr.Bu karar eker Fabrikalar A.. ile i tutan mteahhitlere milyonlarkazandrm, devlet hazinesinden ise milyarlarca lira para kmtr.Ar, Bor, aramba, Elbistan, Mu, Ilgn ve Erci'te yaplan eker fabrikalariin bu kararlardan sonra Cemil Ozgr'n de aralarnda bulunduu mteahhitlereeker Fabrikas A.. tarafndan milyarlarca ek deme yaplmtr.Bunlardan baka ayrca, irketin inaatlara verdii27demir ve imento bedellerinin ytizde yirmibei oranmdo mteahhitlere kazan dasalanmtr.Mteahhitlere milyonlar kazandran eker Fabrikalar A.. ynetiminin GenelMdr Aydn Arat'n grev sresinde binbeyz kiinin yerleri deitirilmi,eker renci Yurtlar da sac militanlarn karargh olarak kullanlmtr.Bu konular daha nce Cumhuriyet'te Erbil Tualp arkadamzn haberlerinde veGzlem kesinde yeral-mt.imdi gelelim son olaya:Aydn Arat, Ankara'da ankaya Kriei Sokak 5/9 numaral kat 3.10.1981tarihinde Ayla Aknc adndaki bir bayandan 5 rnilyon 800 bin TL. karl


13/86

satn almtr. Bu para, Ayla Aknc'ya Cemil Ozgr'n eski muhasebecisi Ramazanerif ekerci tarafndan yatrlmtr.u zetlediimiz olaylar, balbana kuku verici niteliktedir. Kamu kesimindebyk mteahhitlere i veren byk brokratlar, oturduklar katlardan,bindikleri arabalara kadar, hereyin hesabn ak ak vermelidirler.Aydn Arat, imdi Ankara mahkemelerinde bu hesab vermeye arlmtr.

eker Fabrikalarnn yaptrd armla bir sora daha soralm: ekerbank'tan 1 milyar 333 milyon kredi alp, vermeyen iadamlar ile ilgilisoruturma ne oldu?ekerbank'tan kan milyarlk krediler, eker Fabrikalarndan denen milyarlkparalar, bu dzenin yllarca nasl iletildiini ortaya koymuyor mu?3 Haziran 1931PAN...Siyasal alanda Antikmnizm bayra ile dolaanlar yle bir aratrn,bunlarn birou, sosyalist lkelerle Ticaret yapan yurttalarmzdr.Anlalan, komO-28nizm ticareti ile komnistlerle ticaret birlikte yrtlmektedir.Resm ideolojileri Marksizm-Leninizm olan lkelerde Piyasa ekonomisi

kurallarna gre oluturulmu irketler, her nedense, Trkiye'de resmiideolojileri anti-ftarksizm ve Anti-Leninizm olan evrelerle Kazanpaylamak amacyla irket kurarlar! Bu olgu, tekelci kapitalizmin sonucu mudur,proletarya enternasyonalizminin gerei midir, detant mdr, bunlar kavramayadorusu, aklmz yetmemektedir!Sovyetler ve Bulgar irketleri ile ilikili olan Trk irketlerinin sahip veortaklar hep antikomnistlerdir. Yani, Sovyet ve Bulgar yurttalar ileKapitalist enternasyonal balantlar iinde para kazanan, leva ve rubleblenler de bunlardr.Ermeni ve Yahudi kkenli yurttalarmza her gn svp, ayn aznlk kkenliburjuvalarla dalm irketleri kurup, sosyalist lkelerle ticaret yapanlar dabunlardr, kim olacak!Ama i edebiyata dklnce bunlardan hzls yoktur:

Komnizm her grld yerde ezilmelidir...Aznlklara sv, ayn aznlklarla ortak ol, sosyalist lkelere saldr, aynsosyalist lkelerin ticaret temsilciliklerini al, marksizm ve leninizmi svgyamuruna tut, resm ideolojileri marksizm-leninizm olan lkelerle ortaklklarkurup, Moskova ve Sofya otellerinde karargh kur!yi niyetli saclara duyurulur: yzleri budur.Pan Organizasyon Limited irketi, Ankara Ticaret Odas'na 26587 say ilekaytldr. irket, yabanc yaynlarn Trkiye Genel Datcs'dr. Sovyetyaynlar, bu irket tarafndan datlr. Lenin'in 45 ciltlik seilmieserleri bata olmak zere, marksizmin ve leninizmin btn yaynlar SovyetlerBirlii tarafndan bu irkete gnderilir. Marksist-Leninist yaynlar,yaynevleri tarafndan bu irketten alnr ve okuyucuya satlr.Trkiye'deki saclar, marksist yaynlarn yaylmasndan, okunmasndan yaknp,kitap yasaklar konmasn isterler. Bizler de yirminci yzyln nceyreinde, d-29nce yasaklarnn toplumlara zarar verdiini syler, sa ya da sol btnyaynlarn zgrce satlmasn ve okunmasn savunuruz. Saclar sorarlar:

Kim sokuyor bu marksist yaynlar lkeye?Pan Organizasyon Limited irketi sahipleri, hi byle solcu, sosyal demokrat,sosyalist, marksist, leninist, trcckist ve de maoist falan, filn deildirler.Tersine, bu yurttalarmz, solcu deil sac, ilerici deil, muhafazakr,devrimci deil milliyeti olarak bilinmektedirler. Sov-yetler'le yayn alanndai tutan en byk irket, bu Pan Organizasyon irketidir.nsan kar olduu bir ideolojinin yaylmasna araclk eder stelik bundanavu avu para kazanrsa, sylenecek sz kalmaz. Kalr m hi?Kim bunlar? diyeceksiniz, anlatalm:Bir zamanlar, devrimci retmen kurulularnn karsna karlan Milliyetiretmen Dernekleri Federasyonu bakan Salhattin Arkan'n muhterem mahdumu


14/86

Erdoan Arkan, bu irketin sahibidir. Ve oul, duyduumuza gre, babas ileayn siyasal grtedir.Baba baryor:

Komnist yaynlar memleketimize kim sokuyor?Baba Arkan'm peine taklan milliyeti, lkc, muhafazakr retmenler defkelenip baryorlar, Kahrolsun komnizm ve oul Arkan marksizm ve ieniniz-

min ticaretinden milyonlarca lira para kazanyor... Kahrolsun komnizm, gelsinparalar!Komnizm ticareti ile komnistlerle ticaret sac milliyetiliin tekelindedir.Allah, devlete, millete zeval vermesin!Evet, cezaevlerindeki lkcler, gerekleri imdi, biraz olsun anlyor musunuz?10 Nisan 198130SIRDA HESAP...Bankalarda alan ctsrda hesap ekonomimiz iin yararl oluyor mu, olmuyor mu,bilmiyorum. Bilebildiim, srda hesap yolu ile baz karanlk ilerevrileceidir. rnein kara para dediimiz karanlk yollardan elde edilenservet, srda hesap ile gizlenecektir, ne bileyim ben, byk rvetolaylarnda srda hesap ama yolu kullanlacaktr.

Deerli ekonomistlerimiz kusura bakmasnlar ama bu srda hesap, birazahlkszl tevik edecek gibi geliyor bana.. Parayla, imann kimde olduubelli olmaz derler. Srda hesap, imann deil ama parann kimde olduunugizlemek amacyla ortaya karld galiba, neyse efendim, konumuza gireyim.Terr kim finanse ediyor? sorusu ok kimsenin aklna taklyor. Taklyor amakimse bu konuda hukuksal nitelii ile kant olabilecek belge ortaya koyamyor.Belki, bu aamada bunu yapmak kolay deil; bundan sonra, yaplacak aratrma vesoruturma ile terrn mal kaynaklar ortaya karlabilecek, buna inanyor,daha dorusu, inanmak istiyoruz.Tabi, kabul edelim bu kolay i deildir. Gemi dnemde Trkiye'de binbir trlodaktan kaynaklanan bir sr piyon at oynatt. Bunlarn her birinin kaynaklarnbelirlemek ok titiz, ok ynl ve ok derin aratrmalar gerektiriyor.Eldeki bilgilere gre son iki ylda, neredeyse milyar liralk silh ve mermiyakaland. Yakalananlarn yannda bir de yakalanmayanlar hesaba katarakbunlarn piyasa sat fiyatlarn dnnz, kim salyor bu paralar, neredengeliyor bu deirmenin suyu?Bu sorular sorunca, kahve sohbeti geveklii iinde uradan geliyorgibisinden, nara atarcasna yant vermenin olaylar aydnlatc bir yn yoktur.Bu parala-31rn nereden salandn, elle tutulur belgelerle ortaya koymak gerekir. Buyaplrsa, Trkiye'deki terrn bir blm, ok nemli ipular ile gzler nneserilmi olur. Bu yaplmazsa, ksr dngler iinde zaman yitirir, dururuz.Konuya, srda hesap ile girdim, izninizle konuyu biraz daha aaym:Terr birileri finanse ediyor. Bu g yurt dndadr, yurt iindedir, bilemem.Ama hi olmazsa, silha ve terre yatrlan parann Trkiye'de baz kimselerinhesaplar zerine ilem grmesi de byk olaslktr. yleyse terre bulatsanlan kiilerin banka hesaplarna yle bir gzatmak yararl olacaktr.Birtakm politikaclarn banka hesaplarnda parlamenter geliri ile ve mirasyoluyla edinilmeyecei ak olan ykl paralar ve de ayrca eitli tanmazmallar karsa bunlar nasl yorumlayacaz? Srda hesap belki bir ksmnnimdadna yetimitir ama belki gizlenmemi, gizlenmeye gerek nrlmemi ya dazellikle gizlemeye zaman bulunmam banka hesaplar ve servet, baz olaylarak tutabilir, bilmem yanl m dnyorum?Yeni ynetim bu operasyonlar yaparsa, terrn nemlice bir blm aakacaktr.Onyedi yandaki bir ocuun eline Kalanikof, Browning, Smith-Wesson markalsilhlar tututuranlar kimlerdir ve kimler salamtr bu mal kaynaklan?Milyonlar, milyarlar? Ve bu paralar kimlerin hesaplarnda ilem grmtr?Srda hesaptan nce ve srda hesaptan sonra!17 Ekim 198032


15/86

PLANLI DEVLETLK...Atatrk ilkeleri bir btndr. Bu btn, blp, paralamaya olanak yoktur.Nasl, liklik ilkesinden soyutlanm bir Atatrklk sz konusu olamazsa^devletilikten ayr bir Atatrklk yorumu da olamaz. Planl devletilik,Atatrk dneminin iktisat politikasnn zdr. Bu tarihsel gerei hibir yorumdeitiremez.

1929 bunalmndan sonra gen Trkiye iki yol azn-daydi: Ya zel giriimciliberal bir yol izlenecek ya da planl devletilik yoluna saplacakt, yleyapld.Atatrk dneminin baars, liberal ekonomi yerine planl devletilik yolununizlenmesindedir.Atatrk, 1929 dnya ekonomi bunalmndan sonra gerekten iki seenekle karkarya kalmt. Birinci seenek, o tarihlerde Serbest Frka adyla kurulanLiberal-Kapitalist geleneki ve tutucu bir partinin yayd ve savunduu zelgiriime dayal liberal yol, ikinci seenek ise Kadro Dergisi tarafndansavunulan Planl devletilik uygulamalaryd. Atatrk, bu ikinci seeneiuygun buldu ve Trkiye bu bunalmn ykntlarndan ancak Planl Devletilikile kmasn bildi.Kadro Dergisi bir ounun sand gibi Marksist grl bir yayn organ

deildi. Kadro, gzlemleri ve zmleri ile Marksizm'den temel noktalarda ayrdmekteydi. Ancak, Kadro'nun liberal ekonomiye, liberal ekonominin siyasalrejimi olan faizme kar taknd tavr da ok akt. Kadro bu yzden birokevrenin boy hedefi olmutu.Kadro Dergisi, Ankara ktisad ve Ticar limler Aka-demisi'nce iki ciltlikkitap olarak yeniden yaynlanmtr. Doent Cem Alpar'n zenli almalarsonucunda yaynlanan Kadro Dergilerinde, Kadro yazarlarnn Kemalizmegetirdikleri yorumlar bugn, dikkatle okuyoruz. Atatrk'n salnda veAtatrk'n desteinde karlan Kadro Dergilerinde Antiemperyalist veAntikapitalist dnceler savunulmakta ve zm yollar nerilmektedir.Kadro'nun Bayazar evket Sreyya Aydemir'in son-33F.: 3radan nklp ve Kadro adyla bir kitapta toplad yazlarda da Kadrohareketinin siyasal izgisi izlenebilir. Kadro. Marksizm dnda bir zmgstermekte, ancak. Antikapitalist ve Antiemperyalist dnceleri savunmaktadr.Marksist adan, Kadro'nun savunduu, nerdii ve benimsedii zm yollar ognden bu yana ok tartlmtr. Kadro, kendi izgisinde tutarldr: Onlaragre. o tarihlerde, Trkiye'de byk snf elikileri yoktur. Dnya lsndekapitalizm, Metropol-Koloni nizamna da: yanr. Temel eliki, smrenlkelerle smrlen lkeler arasndadr. Bu nedenle n planda olan Marksizminngrd snf savalar deil, Mill Kurtulu Savalarladr, Kadro'nunyaklam budur. Ve bu yzden Kadro, Mill Kurtulu Devletilii adn taktTrkiye'ye zg bir ekonomi siyaseti uygulanmasn ister. Bunlar, ayn zamandaAtatrk'n dnceleridir.Bu grlerin. Marksizmle, tarihsel maddecilikle bir ilgisi yoktur; tersine, bugrler, Mcrksizme temelden yabancdrlar. Kadrocular devlet kapitalizminerirler, Leninist uygulama ise kollektivist esaslara dayanr. Ancak kadrocugrler. Piyasa ekonomisine liberal dzene, tekelci kapitalizme dekardrlar. Marksizm snfsall, Kadrocular ise ulusall n plandatutmaktadrlar.Kadro, Trk devriminin ulusal temellerini aratrmaya, devrimin kendine zgniteliklerini belirlemeye ve Kemalist ideolojiyi benimsetmeye alan katkszAtatrk bir yayn organyd.Evet, yine ayn noktaya geliyoruz: Nasl liklik ilkesi elmadan, Cumhuriyetilikilkesi olmadan, milliyetilik, halklk ve devrimcilik ilkesi olmadanAtatrklk olmazsa, devletilik ilkesinden ayr bir Atatrklk de olmaz;nk Atatrklk bir btndr, blnmez ve paralanmaz.Ama denir ki:

Atatrk'n devletilik uygulamalarn yapt dnemdeki ekonomik koullarlabugnkler ok farkldr.. O zaman kolay var: Bankerlerle bankalarn yart,34


16/86

darda borca, ierde yksek faize dayal bu liberal dzene, bu piyasaekonomisine bir baka ad bulunmal!nk ekonomide Atatrklk demek Planl devletilik demektir.11 ubat 1981VEHB BEY AMCA...nl iadam Vehbi Ko, bilindii gibi. Ankara'nn yer-lilerindendir. Babamn ve

annemin babalar da Ankara'nn- yerlilerindendir. Babam, Vehbi Ko'un ocuklukarkadadr. Bu yzden Vehbi Bey le hemehri oluruz. Hem hemehri, hem babadostu...Ko, nceki gn Ankara Ticaret Odas'nca dzenlenen kokteylde yle konumu:

zal'n sanayideki retim art szlerine katlmyorum...Allah selmet versin, bizim sa basna gre, zal' eletirmek komnistliin takendisiydi; zal giderse, komnizm gelirdi, bu yzden zal'a vgler dizilirdi.Deerli hemehrim ve baba dostu Vehbi Bey de komnist mi? Haa, smme haa!.Ama o da zal' pek beenmiyor. Dikkat edin diyor:

nein st kurumak zere... Ger biz ste su katarz ama neyse: Hay azna salk Vehbi Bey!.Vehbi Bey amcay bir grsem anlatacam: Biz bunlar yaznca, komnistoluyoruz, Vehbi Bey amca ayn szleri syleyince doru oluyor. E, vallahi bravo!

Olsun, olsun, ben razym, yeter ki, bu szler sylensin...Vehbi Bey amcay grrsem unu da anlatacam: Bir devlet bankas, yeni kurulanbir zel bankaya Al sana yz milyon lira para diye dk faizle para yatrrm? Yatrrsa ne olur?Vakflar Bankas diye bir devlet bankas var, biliyorsunuz, Hisarbank diye debir yeni banka... Bu Vakflar35Bankas, gnn birinde, yz milyon liray, ak diye bu Hisarbank'a yatrmaz m?Yatrr!.Faiz yarnda bylesine cmertlik olur mu?. Vakflar Bankas, bu paray, krediolarak verse ok daha fazla alacak. Niin yleyse, mevduat sahibi gibi gidipparay bir zel bankaya yatryor?Vehbi Bey amca, Vehbi Bey amca, anladk, bu Hi-sarbank, kale gibi banka ama buda epenalti deil mi Allahakna!.Biz diyoruz ki, Bu faiz yarnn sonu yoktur... Veh-, bi Bey amca da bylednyor. Biz diyoruz ki, iadam' ald bankalardan, bankerlerden paray,rnein buzdolab retti, buzdolabn satamazsa ne olur? Nasl der bukredileri?... Vehbi Vey amca da tpk byle dnyor.Diyor ki:

Dikkat edin, inein st kuruyacak...Vehbi Bey amca, diyalektik materyalizmi benimsemi deil, Vehbi Bey amca,ideolojinin esiri deil, Vehbi Bey amca, Marksist-Leninist ve hatta Maoistdeil, iticin byle konuuyor?Benim, irketlerim, holdinglerim, yatrmlarm yok, ben de bu konuda tpk VehbiBey amca gibi dnyorum, Vehbi Bey amca, solcu deil, o da bizim gibidnyor.Bir grsem, baba dostu Vehbi Bey amcay, unlar da anlatacam:,Diyorlar ki KT'leri satalm... Peki satalm! Sigaray devlet yapmasn...Peki yapmasn! TRT'yi de zel sektre verelim'... Peki verelim! Madenleridevlet iletmesin... Peki iletmesin!.Vehbi Bey amca, Vehbi". Bey amca, devlet, anaristlerin istedii gibi byleyava yava ortadan kalkmaz, yok olmaz m?Vehbi Bey amca, sen gn grm adamsn, unlar televizyona kp, birbiranlatsana Allahn seversen!Vehbi Bey amca, bu faiz yarnda bankerlere de36ok kzyorsun, hani. bir Ankara trks vardr, seymen-ler, yle kostak kostaksylerler:

Didayla da kk hanm didayla / Be yz altn yedirdim bir ayda/ Gitti degelmedi ne fayda...Bu faiz yar, sonunda para sahiplerine bu trky syletecek galiba:


17/86

Gitti de gelmedi ne fayda...Vehbi Bey amca, k Allahn seversen u televizyona. Olaylarn inden midir,dndan mdr, hangi program olursa olsun, unlar anlat birbir...Vehbi Bey amca bir daha Ankara'ya urarsan bize de bekleriz!,..3 Eyll 1981TEK YOL FREDMANL

ngiliz ekonomisi tarihinin en byk bunalm iinde kvranp, duruyor.Bunalmdan k yolu iin nl ekonomi profesr Friedman'n nerdii zmyollarn zorlayan iktidardaki Muhafazakr Parti lideri Babakan MargaretThatcher, bunalmdan k iin baka zm yolu bulunmadn syleyerek, Prof.Milton Friedman yntemlerinde direniyor. Ve her konumasnda yineliyor:

Baka zm yolu yok!..Buna kar, muhalefetteki i Partisi'nin yeni lideri Michael Foot, Prof.Friedman kaynakl zm yollarnn ngiliz ekonomisini enflasyon dalgalarndankurtaramayacan vurgulayarak, bu yol ve yntemlerin yeni sorunlar yarattnanlatyor ve her yerde u grn yineliyor:

ngiltere 1929 bunalmna doru srkleniyor... Ayn liberal zmleruygulayan srail yzde yzaan bir enflasyon dalgas iindedir. srail Babakan Be-gin'in 1977 ylnda

yzde yirmi drtten yzde onbee indirmeye sz verdii enflasyon, ylgemden yzde yzkrka varm bulunmaktadr.Hi phesiz b ekonomik bunalmn etkenleri arasnda, son yllarda badndrcbir hzla artan petrol37fiyatlarnn ok nemli bir yeri vardr. Bu nemli gerek, ayn gerein birbaka yann daha gzler nne seriyor. ran ve Irak arasndaki Krfezsavandan sonra petrol fiyatlarnn daha da artaca ok ak ve somut birgerek olarak belirmi bulunuyor.Dnyann bylesine bunalmlarla kavrulduu, gelimi lkelerin bile busarsntdan olduka byk paylar ald bir dnemde, Tek yol Prof.Friedman'dr gibi saplantlara taklp kalmak, insanlarn kendi kendilerinialdatmasndan baka neye yarar?Yirminci yzyln ikinci yarsnda ekonomik ve siyasal konular tek ynl bakalar ile zmeye olanak yoktur. te rnek, ngiltere, ite rnek, srail!Bizde nedense ideoloji deyince akla hemen Marksist deoloji gelmektedir.Yeryznde Marksist ideoloji olduu gibi, ondan da nce, kapitalist dnyaya ynveren eitli siyasal ve ideolojik grler vardr. rnein ngiltere'deMuhafazakr Parti iktidardan dse ve i Partisi iktidara gelse, herhaldeMarksist denebilecek bir ekonomi politikas uygulanacak deildir. Uygulanacakolan yine kapitalist ekonomi yntemleridir. Ancak, uygulamada, biraz farkl, birlde deiik yntemlere rastlanacaktr. Ama yine kapitalist ekonominin temelkurumlar ve bu ekonominin gerektirdii uluslararas balantlar korunacaktr.zetle, Prof. Friedman'n nerileri ile oluan ekonomi politikalarnn karseenekleri, ille de marksist, sosyalist uygulamalar deildir. Kapitalist dzeniinde de baka zm yollan, baka yol ve yntemler vardr.Baka yol yoktur gibisinden gr sahipleri bir bakma, ok eletirdikleri,marksist uygulamalar dnda zm yolu grmeyen banaz marksistlerebenzemektedirler.Yaadmz an ad, yirminci yzyldr. Yirminci yzyl, zgr tartmaortam iinde eitli zm .yollarnn tartld bir zgrlk annaddr.Ve yirminci yzylda, deil marksist ideolojiler, kapi-38talist ideolojinin bir ksm ozum yollarna gozer Kapatmann akl ile, mantkile badar ne yan vardr?27 Kasm 1980YORUMSUZ..Holdingler savanda, bakalm kim kimi altedecek?. Bunu imdiden kestirmekolanakszdr. Bu holdingler, yalnzca ekonomik kurulular deildir. Bunlarn,toplumun etkin kesimleri ile ok ynl ilikileri vardr. Bu ilikiler,niversitelerden siyasal evrelere kadar uzanr.


18/86

Ticaret Sicili kadar objektif kalarak, bu ilikilerin bir ksmn anlatmaktayarar gryoruz. Bu ilikileri, tam bir yanszlkla ve de hibir yorum yapmadananlatmaya alacak, ancak imdilik holdinglerin yalnzca pa-ra-kredi dzeniiindeki kurumlarna gz gezdireceiz:avuolu-Kozanolu firmas, birok kurulu yannda, Hisarbank'n da sahibidir.Hisarbank'n Ynetim Ku-rulu'nda, Danma Meclisi Bakan Ord. Prof. Dr. Sadi

Irmak ile emekli Korgeneral Recai Engin ve Prof. Turgut Erem grev almaktadr.Ayn grup, EKO Yatrm adl bankerlik kuruluunun da sahibidir.ukurova Holding, Pamukbank, Yap ve Kredi Bankas, Trkiye Genel Sigorta,Genborsa, Anadolu Kredi Kart Turizm ve Ticaret Sna ve Mal Yatrmlar Holdinggibi mal kurululara sahiptir. Ayn Holdingin. Uluslararas Endstri ve TicaretA.. ile Yatrm Finansman, Halk Sigorta ve Endstri Holding'de paylar vardr.Yap ve Kredi Bankas'nn Ynetim Kurulu'nda, eski bakanlardan Dr. Kemal Satr.Hava Kuvvetleri eski Komutanlarndan emekli Orgeneral Emin Alpkaya ve yine biremekli Orgeneral H. Doan zgmen grev almlardr. niversite kesimindenProf. Halk Cillov da ayn Bankann Ynetim Kurulundadr.Sabanc Holding; Akbank, Ak Sigorta. Doan Sigor-39._, . ...v..w.. wi^.^, v ^jiks iiiuii nuiuiu^iuiu

dUllifJllf. C3KIDP bakanlarndan Medeni Berk. Genelkurmay eski Bakanlarndan Semih Sancar,stanbul'un eski valilerinden ve Kontenjan Senatr N. Kemal entrk. eskibakanlardan Prof. Fethi elikba, Akbank Ynetim Kurulu yesi-dirler. EskiBabakanlardan Nairn Tal da Akbank Ynetim Kurulu Bakandr. stanbul ktisatFakltesi retim yelerinden Prof. Dr. Memduh Yaa da Banka YnetimKurulundadr.Ko Grubunun sahibi bulunduu banka ise Garany Bankas'dr. Yaar Holding.Ttncler Bankas'n, Has'-lar stanbul Bankas'n, Matarac davasnda adnduyduunuz Srmen'ler, Baclar Bankas ve Fiban Bankerlik kuruluunu, BMCGrubu, Egebank'. son zamanlarda Ercan Holding Trk Ticaret Bankas'n eldetutmaktadr. Ayhan ahenk'in Dou grubu mar Bankas'na egemendir.Ankara niversitesinin eski rektrlerinden Prof. Dr. Cumhur Ferman, stanbulktisat Fakltesi retim yelerinden ve eski bakanlardan Orhan Dikmen veMilliyet gazetesinde yazlarn ilgiyle izlediimiz Prof. Dr. Erdoan Alkin deTranstrk Holding Ynetim Kurulu'nda grevlidirler.Eski bakanlardan Mehmet zmen, yine eski bakanlardan Korkut zal, TeomanKprller, Nuri Bayar, eski parlamenterlerden zer Ylmaz, Danma Meclisiyesi Hayri Sekin, eitli irketlerde kurucu ortak olarak grev almlardr.Geni bir izelgesini oluturduumuz bu gibi rnekleri oaltmak olasdr. Bykholdingier, irketler, bankalar; toplumun etkin evrelerindeki ilikileriyanstmaktadrlar. Bugnlk, bu kadar rnekle yetiniyoruz.Holdingler aras sava iyice anlayabilmek. iin bu holdinglerin hangi sanayikurulularn elde tuttuklarnn ve hangi mal kurululara sahip olduklarnniyice bilinmesi gerekmektedir. Ve de tabi, hangi yayn organlarnn, hangiholdingler ile iice olduundan ya da bu holdingler ve bankalarla ayndorultuda bulunduklarnda!40Bunana Dirlikte, bu holdinglerin hangi yabanc irketlerin Trkiyetemsilcilikleri iin kaptklarnn da!Holding ve bankalarn bir ksmnn renkli fotoraflarn ektik, bu filmleribanyo edip, dilediiniz karta basabilirsiniz.Holdingler savanda, bakalm, kin? kimi altedecek? Bekliyelim ve grelim.1 Nisan 1982YAVA YAVA...24 Ocak kararlar, ekonominin devlet eliyle yaplacak planlarla ynetileceinisyleyen Anayasa'ya ters dmektedir. Anayasa'ya aykrlk lkemizde tedenheri ciddi bir sorun olarak grlmediinden, konunun bu blmn geip, bakayasal noktalara deineceiz!Bizler, 25 Ocak 1980 gnnden bu yana 24 Ocak kararlarn eletirmekteyiz. Bueletirilerimiz arasnda, izlenen ekonomik siyasetin hukuk erevesininzamannda izilmedii yolundaki grmz de sk sk yineleriz. Bugn konunun


19/86

bir baka yn zerinde duracaz. Bugnk konumuz kullanlmayan yasalyetkiler ve sonulardr.Trkiye Cumhuriyeti Merkez Bankas Kanununnun 40'nc maddesinde, bankakredilerinin gerek ticar ilere dayanan ve mil ekonominin ihtiya veicaplarna uygun olarak kullanlp, kullanlmad konularnn MerkezBankas'nca ilgili bankalar nezdinde kontrol edilecei yazlmaktadr. 40'nc

maddede yazl bu denetim yetkisi dnda, 43'nc madde. Merkez Bankas'nnteki bankalardan mevduat, kredi, dviz ve dier ilemlere ait her trlbilgiyi isteme yetkisini dzenlemektedir. Yetkiler, bunlarla da bitmez. 51'incimaddeye gre Merkez Bankas, KT'ler ile katma bteli kurulularn mevsimlikihtiyalar iin dzenleyecekleri bonolar Iskonto edebilir ve bu kurulularaverilen kredileri denetleyebilir.rnein Merkez Bankas, yzde 30 vadeli, yzde 3541vadesiz mevduat karlna bal olan orta vadeli kredi kaynaklarnn, krediyikullanan firmalar asndan aylk dkmn isteyebilir. Ayrca, plasmanlarnyzde 10'una ayrlmak zorunda olan orta vadeli kredilerin firmalar ve sektrlerasndan aylk dkm istenir. Denetim, bu bilgilerin altnda yaplr.Daha dorusu yaplmas gerekir.

Merkez Bankas Kanunu'nun 43'nc maddesi, u hkm iermektedir; okuyalm: Trkiye'de faaliyette bulunan btn bankalar yllk bilanolar ile kr vezarar hesaplarn, idare meclisi, murakp raporlar ile birlikte, umumheyetlerin toplant tarihinden itibaren bir ay iinde bankaya vermekleykmldrler...Ayn maddeye gre, Merkez Bankas, bankalardan her trl bilgiyi istemekyetkisine sahiptir.40'nc madde, Merkez Bankas'nn kalknma planlar ve yllk programlarnhedeflerine uygun olarak banka plasmanlar zerinde keyfiyet ve kemiyetbakmndan tanzim tedbirleri ittihaz eder ve umum kredi hacmi ile umum kredihacmi iinde muhtelif kredi nevilerinin sektrler ve mevzular itibariyle tezevv(datm) tarzn ayarlayacan belirtmektedir.43'nc maddeye gre. Merkez Bankas, bu yasal yetkilere dayanarak toplayacabilgilerle bankalarn mal durumlarn takip ve tetkik eder, gerektirdiitakdirde, bunlar hakkndaki mtalalarn teklifleri ile birlikte MaliyeBakanl'na bildirir.imdi merak ediyoruz, acaba Merkez Bankas, yasasnn kendisine tand buyetkileri kullanm mdr?. Kullanm ise sz gelii, bankalardan gidip degelmeyen kredilerle, bankerler eliyle satlan mevduat sertifikalar hakkndadnden bugne, ne gibi uyarc grevler yapmtr?Bir ekonomik dzen ki, kendi yasal erevesini i-zemez, bir bankalar sistemiki, yasal yetkileri kullanamaz... Olaca budur. Ve olanlar, olacaklarnhabercisi-42dir! nlem ise tezelden, hemen bugn alnmaldr. Bir gn bile gecikmeden,hemen bugnden!Serbest piyasa ekonomisinm hukuksal erevesi niin izilmez? Bilemezsiniz,Merkez Bankas'na tannan yetkiler, niin kullanlmaz? Anlyamazsnz.Bunun adn daha nce koyduk: Alaturka kapitalizm.. Bu anlayla varlacaknoktalar, bizler iin hi artc deildir. Gvenli saylan yollar yrmeklealnmtr, iin bir zeti de budur.Futbol sahasnda basketbol oynanmaz, tenis kortunda yal gre tutulmaz. Heroyunun ayr ayr sahalar, ayr ayr kurallar vardr. , bu sahalar semekte,bu kurallar uygulamaktadr.Elektrik Yksek Mhendisi Turgut zal bata olmak zere, biroumuz kapitalizminne olduunu yava yava reniyoruz. Bu da az kazan saylmaz hani!1 Temmuz 1982FIRKAMIZIN DEVLETLK VASFI...Atatrk'n babakan ve en yakn arkada smet nn, Kadro dergisindeCumhuriyetin onuncu yldnmnde unlar yazyor:

Trl krizlerden dolay, en serbest nice messeseleri, senelerden beri, sertfrtnalara kar tutunduran, devlet'tir. Ticaret gibi, en serbest sahada, dar


20/86

vaziyete den tccarlar (mesel ttn tccarlarm) korumak iin hkmet, geensenelerde husus tedbirler almtr. nhisarlar, her sene hasat zamanndapiyasaya mdahale ederler. Ve, bir sene, devlet inhisar ve devletilikaleyhine hayalat kuran nice mteebbisler grmmdr ki, mevsimindeinhisarlarn piyasaya mdahale etmesi fin btn idraklerini sarfederler.smet Paa, Kadro'nun 1933 Ekim saysndaki Frkamzn Devletilik Vasf

balkl yazsndc daha sonra unlar sylyor:43> Devlet imendiferleri, baz yerlerde ve baz mahsller iin yaktt kmrparasn karmayacak kadar ucuz tarife ite naklederler. Devlet elinde olmayanbir imendiferin by8e bir tedbir almasna imkn var mdr?Bu misallerle, devletilik aleyhindeki en byk iddiay izah etmi oluyorum:Husus messeseler daima krl alrlar ve devlet messeseleri daima masraflve zararl olur iddias.. Btn memleketin menfaatma tedbir alrken bezenyakt kmrn bedelini ve inhisarn varidatn dnmemek vaziyetinde kalandevlet, elbette serbest bir bezirgan gibi, bir ok ahvalde kr etmeyecektir.Bundan daha tabi ne vardr? Ve zaten devletiiik'in memleket iin en bykfaydas da, ancak baz ahvalde bu kadar cesurane tedbirler almasnn mmknolmas if e izah edilebilir...

Atatrk'n babakannn Kadro dergisinde yazd devletilik ile ilgiliyaznn bir blmn daha okuyalm: Biz, iktisatta devletilik'i, inkiaf iin ve yeni bir dzen kurmak iin defeyizli ve msbet bir yol sayyoruz. Demek istiyorum ki, yalnz mdafaa gibimuhafazakr ve nokta? nazardan deil, ilerlemek ve inkiaf etmek gibigeniletici politika iin de msbet ve en messir vasta sayyorum. Memleketinmuhta olduu sanayii, tekilt, vasciti, devletin yardmc nezareti ve hattadorudan doruya teebbs olmakszn kurabilmeyi, safdil olanlar dnebilir.Asr, ok amcnszdr. Ve seneler getike, zamann insafszl azalmyor, herhududu aacak kadar azgnlayor. Geri ve eksik vasat iinde braklm olankahraman ve byk bir milletin sanayiini ve iktisat dzenlerini, devletin btnvastalar ve imknlan ile bir an evvel vcuda getirmek, tadmz vazifelerinen ar ve en mhimidir...Atatrk'n devletilii, elbetteki marksist, kollektivisj bir uygulama deildi,ama ayn devletilik, piyasa ekonomisi ve liberal dzen de demek deildi.u szler de Atatrk'nd; okuyalm:

Trkiye'nin uygulad devletilik sistemi, 19'unc*44yzyldan beri sosyalizm teorilerinin ileri srdkleri fikirlerden alnaraktercme edilmi bir sistem deildir. Bu, Trkiye'nin ihtiyalarndan domuTrkiye'ye zg bir sistemdir. Devletiliin bizce anlam udur: Fertlerin, zelteebbslerini ve kiisel faaliyetlerini esas tutmak, fakat byk bir milletinve geni bir memleketin ihtiyalarn ve ok eylerin yaplmadn gznndetutarak memleket ekonomisini devletin eline almak... Trkiye Cumhuriyetidevleti, Trk vatannda yzyllardan beri ferd ve zel teebbslerce yaplmamolan eyleri bir cm evvel yapmak istedi ve grld gibi, ksa bir zamandayapmay baard. Bizim takip ettiimiz bu yol grld gibi liberalizmden bakabir sistemdir...Atatrk'n devletilik ilkesini incelerken tarihsel gerei yerli yerineoturtmak gerekir. Atatrk devletilii marksist uygulamalara benzemez, amaliberal dzenle de hi bir ilgisi yoktur.Atatrk'n devletiliine de komnistlik deniyorsa, o zaman baka.. O zamantartlacak konu kalmam demektir!.3 Nisan 1980 EL YORDAMI LE...tBanka yneticileri, bankalarn Merkez Bankas'na yatrmakla ykml olduklarmunzam karlklar ile ilgili son kararnameden sonra neler olabileceiniaklyorlar.Bir banka yneticisi yle konuuyor:

Ya faiz oranlar der ya. da eyll ay iinde iki- banka ifls eder..Banker Kastelli ise 1982 ylnn bankerzedeler yl olmasndan korktuunusylyor.


21/86

1881 ylnda bankerlerin, 1982 ylnda bankalarn bu ekonomik kska iinegirmeleri, uygulanan ekonomi politikas iin alarm zilleri saylmaldr.Temmuz Bankacl ad verilen lgn faiz yarnn bu gibi bunalmlarlakarlamas kanlmazd. Bu45yarn mutlu son.ile bitmeyecei, ok yazld ok izildi. Ama kimseye dert

anlatlamad...En azndan u konu dnlmeliydi: Acaba, izlenen ekonomi siyasetinin hukuksalerevesi izilmi miydi? Hayr, ne gezer, izilmemiti. Ekonominin neredeysedahi saylacak mimarlan bu konuda yaya kalmlard. En ilkel, en basit yasaldzenlemelerin bile akla gelmedii, bu faiz yarna el yordam ile girildiiher geen gn biraz daha iyi anlalmaktadr.rnein, bu lgn faiz yarna, 1933 tarihli dn Para Verme leri Kanunuile girilmi; at alan skdar' getikten ok sonra bu yasada deiiklikleryaplmtr. Bu yzden, denetimsiz bankerler piyasay sarm ve yurtta paras,bir sr macerac elinde ar-ur edilmitir.Para-kredi ve sermaye piyasasn dzenleyen yasalar arasndaki atmalar, buyasalarn bo brakt alanlar, bu banker faciassnda ok nemli roloynamlardr. Para-kredi dzenini kapsayan yasa ve teblilerde banka-banker

ayrm bile kesin izgilerle belirlenmemi ve bu hukuksal kargaa ile bugnleregelinmitir.Kurulu ekonomik dzeni bylesine deitiren bir programn hukuksal erevesinasl olur da izilmez? Nasl olduunu bilmek gerekten gtr. Ama byle olduuok ak biimde bellidir.Daha yeni bir rnek verelim:Bankalarn Merkez Bankas'nda bulundurulmalar gerekli munzam "karlklarMerkez Bankas Yasas'nn 40'nc maddesinin ll/A fkras ile dzenlenmitir.Bankalarn munzam karlk ad verilen paray Merkez Bankas'na yatrmaklamkellef olduklar yasada aka belirtilmitir.Bankalar, bu ykmll yerine getirmezlerse ne olacaktr? Bu durumda neyaplaca Bankalar Yasas'nda yazlmtr. Bankalar Yasas'nn 69'uncumaddesine gre, bu ykmll yerine getirmeyen banka yneticileri 200 binliradan az olmamak zere para cezasna arptrlrlar.kiyzbin liralk para cezas, Merkez Bankas'na ya-46trlmayan paralarn yannda gln denecek lde kk bir cezcd


22/86

de zal, planl uygulad programn planl ve Atatrk olduunu da ilerisrmektedir.. zal'm Prof. Friedman'dan etkilenmesi doaldr. nsan diyor ki, Mesleielektrik mhendislii olan zal, keke baka liberal ekonomistlerden vednrlerden de esinlenseydi de bu faiz facias ile kartamasaydk!.Evet yledir; kapitalist sistem iinde baka seenekler de bulunur. Braknz

sistem tartmasn, planl ekonomiden serbest piyasa ekonomisine geerkenalnmas gereken gnlk nlemler vardr. Elektrik Yksek Mhendisi zal, bunlemleri bile dnmemi, dnememitir. Banker iflslar, dorudan doruya 24Ocak kararlarnn iflsdr. Ve yine banker iflslar, gei dnemi iinalnmas gerekip de alnmayan nlemlerin dourduu kanlmaz sonulardanbiridir. Kim hayr diyebilir buna? Bu tartmalar imdilik bir yanabrakalm... zal'n Friedman' beendii gibi, bir devlet adam ya da birretim yesi, Ben de Marks'n fikirlerini beeniyorum diyebilir mi? Derse neolur?Marks'n grleri, yabanc kteolojindir de Frted-mansnkiler yzde yz yerlimal, Smerbank basmas mdr?. Biri ne derece yabanc ise, teki de o ldeyabancdr. Birine yabanc ideoloji deyip, tekine sparta hals gibi,smsk sarlmann inandrc ne gibi gerekesi vardr?

Marksistlik Sovyet casusluudur deniyorsa, birileri de kalkar, Kapitalisttikde Amerikan ajanldr der olup, biter... kar yol mu bunlar?Bunlar, kaba demogojiler ve yanl dncelerdir. Yirminci yzyln insanl,kayna, kkeni ne olursa olsun, her trl dnceden yararlanr. nsanlamalolmu her dnce, lkelerin ynetimlerine . yansr, rejimlerine yn verir.Yeni Anayasann hazrland u gnlerde bu soruyu Anayasa Hukuku alannda dasormak gerekmez mi? rnek aldmz Anayasalar. Bat demokrasisinde yrrlkteolan Anayasalar deil midir? Coraf kkeni yurt d-48ndadr diye kk darda Anayasa diyebilir miyiz bu Anayasalara? Hayr,diyemeyiz.Her lke insanla malolmu dnceleri, Anayasalar, ekonomik sistemleri alr,kendi ulusal bnyesine uydurmaa alr. Ekonomik sistemlere casuslukykleri yaklamlarn uygulamak, bu yzylda, bu ada ne anlama gelir, kimene yarar salar Allahakna?Devlet tzel kiilii, Friedman' beenenle, Marks' beenen karsnda eituzaklkta durabiliyorsa, o lkede demokrasi vardr, hogr vardr ve deyanszlk vardr, diyebiliriz. Yoksa ne diyebiliriz?Kiiler olarak, partiler olarak bu yalnzl gstereme-yebiliriz. Ancak,devletin Anayasal yaps, bu yanszla gre olumuyorsa, yirminci yzylngerektirdii Batl bir devlet yapsna hi kavuamayz.Gelelim zal'n Atatrklne...zal'n uygulad ekonomi siyasetini Atatrk saymas karsnda syleneceksz tkenmektedir. zal, faiz snrlarn serbest brakr, buna gc yeter ama,tarihi deitirmeye gc hi yetmez.Atatrk 1933-37 yllar arasnda ilk be yllk plan yrrle koyarak, Planldevletilik yolunu izleyen ve de yabanc sermayeyi millletiren bir bykadamdr, zal'n dedii gibi, Yabanc sermayeci deildir.zal, Friedman'n birok fikrini beeniyormu, olabilir, sayg duyarz, ama bizzal'n hibir fikrini beenmiyoruz!.zal' beenmeme, uygulamalarn onaylamama zgrl de bizlere okgrlmemelidir. Marks' beenmek yasak, Friedman' beenmek serbesttir!.zal' beenmemek de serbest olmaldr...3 Mart 1982ALATURKA KAPTALZM...Baz gerekler vardr ki, bunlar tersyz etmeye hi olanak yoktur. Bugereklerden biri, 24 Ocak kararlan49F.: 4ad altnda sunulan programn kesinlikle bir IMF program olduudur. Bu nedenle,istikrar tedbirleri olarak adlandrlan uygulamalar Turgut zal'n kafasndan


23/86

km zgn bir program olarak grmek yanl olur. zal, yalnzca bu programnTrkiye'de nasl ve ne koullarda uygulanacan yrtmekle grevlidir.IMF programlarn uygulayan baka lkeler de vardr. IMF programnn, bulkelerde nasl ve ne koullarda uygulandn izlemek, sonulan deerlendirmekgerekir. IMF program, Trkiye'ye gkten zembil ile inmedi; bu programnbenzerleri baka lkelerde de uyguland.

Bizim eksikliimiz ve zal'n kusuru, IMF programna uygun uyarlamalarnzamannda yaplmam olmasdr. Bu kede daha nce de srarla zerindedurduumuz gibi, ekonomik kararlarn hukuksal erevesi zamannda izilmemi;ekonomik sorunlarn hangi hukuksal dzen iinde yryecei akla bilegelmemitir.Karlalan bir ksm sorunlar bu belirsizlikten ve hukuksal kargaadan dakaynaklanmtr. Bu lgn faiz yarna, 1933 tarihli dn Para Verme leriHakkndaki Kanun ile girilmi, banker-banka ayrmnn kesin izgilerinibelirleyecek yasal dzenlemeler yaplmam. Bankalar Yasas iletilmemi, MerkezBankas Yasas uygulanmam ve sonuta banker iflslar ve bankalarn MerkezBankas'nda bulundurmak zorunda olduklar munzam karlklar gibi sorunlarlakarlalmtr.24 Ocak kararlar, kurulu ekonomik dzeni byk lde deitirmeyi amalamt.

Bylesine kkl bir deiimin gerektirdii hukuksal dzenlemeler, yasalar,kararnameler, Maliye Bakanl teblileri, zamannda dnlp, yrrle konmudeildir. Banka-kredi dzenini kapsayan btn yasalarn, btn kararnamelerin,btn teblilerin, bir bir gzden geirilmesi, uygulanacak yeni programa uygunhukuk dzeninin getirilmesi gerekirken, serbest piyasa ekonomisine ya Allahdiye dalnm; bu bocalama iinde bugnk skntl noktaya gelinmitir.Karlalan sorunlarn bir nedeni de budur.imdi u ie bakn: Merkez Bankas Bakan, bu i-50teki sorumluluk payn dnmeden, bankalarn Merkez Bankas'na yatrmak zorundabulunduu milyarlarca lira parann yatrlmam olduunu aklayabilmektedir. Bumilyarlarca lira para zel bankalarn elinde kalm; faiz oranlarnn yzdesekseni at bir dnemde, bu paralar, zel bankalara milyarlarca lira gelirgetirmitir. Bu bir haksz kazan deil midir? Bu yasalarn ngrmedii birkazan kaps saylmaz m?Diyecekler ki. Ne yapalm, bu paralar istesek, bankalar batacakt.. O zamaniin kolay var: Merkez Bankas Yasas deitirilir; belli dnemler iinbankalara baklk tannr; o zaman yaplan i klfna uydurulmu olur. Hemyasalarda, munzam karlklar bulundurma ykmlln koru. hem de bu yasalykmll yerine getirme! Bunun hukuk dzeni ile aklla, mantkla badaryan var mdr Allahakna? Var diyen beri gelsin!Hem unu da syleyelim: Baz bankalarn, Bakanlk paralarn, bir bankadan,baka bankaya aktardklar iin yarglandklar gnler pek de uzak deildir.Bu konuda iki olaslk var; ncs yok.. Ya mun-zam karlklar iin gerekliyasal deiiklikler yaplrd ya da yasa olduu gibi uygulanrd. nc bir yolsz konusu deildir.Btn bunlar unu gsteriyor. Kapitalizmi, biz pek alaturka olarak uyguluyoruz,alaturka kapitalizm dediimiz de budur. Ne yasas dnlm, ne kararnamesi,ne teblii! nne, ardna baklmadan, el yordam ile uygulanan liberal-kapitalizm dzeni...Nihavent makamnda kapitalizm.. Olaca da bu ite...22 Haziran 1982KASTALZASYONKastetti ad artk dilimize iyice yerleti. Kastelli ad ile birlikteGvenli yol setim deyii de mal ve ekonomik gemiimize malolmu bulunuyor.51Tarihiler, yarn bu Kastelli ad i!e Gvenli yol semek kavramlar zerindehi phesiz derin aratrmalar yapacaklardr. Biz bu kede, tarihilereyardmc olmak zere Kcstel szcnden yola karak, Kastalizasyon adnverdiimiz ekonomik ve mal knt ve bunalm zerinde dil bilimi asndanaratrmalar yapmak istiyoruz.ncelemelerimize KasteJ szc ile balayalm:


24/86

Kastel dilimize yabanc dillerden gelmitir. ato demektir. Yani, evresisalam duvarlarla evrilmi gvenli yap... yle gvenli bir yap ki, iindeyaayanlar, saldrlardan, frtnalardan ve teki doal fetlerden korur...Kastelli de Gvenli yaps olan, atosu olan adam anlamna da gelebilir.deme gl iinde soluu svire'de alan deerli banker yurttamz Cevherzden, Kastelli adn geri doduu kyden almtr ama Kastellisnin atosu

olan odam anlamna da gelmesi ilgin bir rastlant olmutur.Biliyorsunuz, atolar, salam talardan rlr. Ancak, skambilden atolaryapanlar da vardr. skambilden atolar bir fleyile hemen yklrlar.skambil atolar iskambilden, iskambil de kttan yaplr. lkemizde ktlk sanayi A.. adl irketler geometrik hzla oald iin gerekiskambil retimi, gerek skambilden atolar yapm aknlk verecek birdzeye ulamtr.Peki Kastalizasyon ne demektir?Kastalizasyonu nce Castration szcnden kesin izgilerle ayrmakgerekmektedir. Castration yabanc dillerde Hadmlatrma demektir. Osmanlsaraylarnda padiahlarn altyap ilikileri ile ilgilenen kamu grevlilerininretim aralar, devlet zoru ile koparlr ve cariyeler, bylece bu kamugrevlilerinin cinsel saldrlarndan korunmu olurlard. Harem aalan cinsel

levlerini yerine getirme olanandan yoksun saray grevlileri demekti.Eski Trke'de Hadm szcne ok benzeyen52bir de Hadim szc bulunmaktadr. Hadim (a)'nn zerine bir inceltmeiareti konularak yazlr. Hadim szck anlam ile Hizmet eden, yarayananlamna gelir. Kamu kurumlarnda, memurlara hizmet eden dar gelirliyurttalarmza verilen Hademe ad da Hadim szcnden tretilmitir.Osmanlcada hadim szc bir baka anlama da gelir. Bu szcn ikincianlam, ykcndr.Hadim devlet, hizmet eden devlet; hadm, retim arac, devlet eliyle yokedilmi saray grevlisi, hadim ise ykc demektir. Kastalizasyon szcnnbu szcklerle hibir ilgisi yoktur.Kastalizasyon halk arasnda Kastelli olarak bilinen eski Kavanoz tccarSayn Bay Cevher zden'-in Bir gece anszn yurdumuzu terkedip, svire'dendevlet yetkilileri ile, gazeteciler aracl ile -yani zel ulak ile-grmeler yapmasndan sonra ortaya atlm kapsayc, sarmalayc vetrmalayc bir terimdir.Peki ne demektir?u demektir: Parann erozyona uramas, kaymas, bir yerlere gitmesi...Ekonomik ve mal sistemdeki bunalmlar ve frtnalar nedeni ile parann biryerden bir baka yere kaymasna Mal erozyon ad verilebilir.Bankerlik de bu demek deil midir Allahakna? Orta snf ad verilenyurttalarmzn Gnl rzalar ile biriktirdikleri paralar, Servettransferi yolu ile ticaret burjuvazisine aktardktan sonra yrtmeyi durdurmakarar alp deme gl iine den akgz yurttalarmza Bir zamanlarbankerdi demiyor muyuz?yleyse Kastalizasyon mal yapda gerekleme koullar nceden ngrlenerozyon demektir. Bu erozyondan kurtulmak iin kkl ve kalc nlemler almakgerekir. Bunun iin de jeologlarn uyarlarna gre, ncelikle araziyi iyitanmak gerekecektir.24 Ocak kararlar ile balayan Kastalizasyon dnemi imdilik MerkezBankas'nn devreye sokulmas ile geici zme balanm bulunuyor. Buna dayabanc dil-53Isrde Centralization denmektedir ki, alaturka ve alafranga btn saclarmzbu tr Merkezden ynetime iddetle kardrlar. Nazl sermayemiz ve nariniadammzn bu koullarda Santralizasyon yanda olmalar Beer aar,amaz beir tekerlemesine pek uygun dmektedir.Kcstalizasyon kk darda olan bir yabanc ideolojidir, ykc, zehirli vezararl bir akmdr. Bu akma kar yalnzca polisiye nlemler almak yetmez;Kastalizas-yonna kar ekonomik ve mal yapda kkl deiiklikler .yapmakgerekir.


25/86

Kastel cennetine ancak byle gidilir!11 Temmuz 1982GVENL BR YOL...24 Ocak dzeninde para imparatoru olarak milyon--lar ve milyarlar kazananBanker Kastelli imdi dolandrclk suundan sank Abidin Cevher zdenolarak Samalclar Cezaevi'nin 'tecrit kouunda yatmaktadr.

imdi evresinde ne kendisine niversite krssnde ders verdiren retimyeleri, ne yanbabnda yapay glcklerle fotoraf ektirmek iin yaranbrokratlar/ne kapsnda bekleen iadamlar, ne de gazete stunlarnKastelli adna mhrleyip, kiralayan gazete sahipleri var! Artk yalnz.Yalnz ve tek bana!Bunlarn yerini, imdi souk kelepeler, gardiyanlar, lo adliye koridorlar,yr hemerim diyen jandarmalar ve gcrdayan cezaevi ranzalar almtr..Bir zamanlar gvenle alan kaplar imdi, tutukluluk kararna ilitirilmikelepelerle kapanmtr.Btn bunlardan sonra insann Cevher zden'in tecrit kouuna eilip, konuKastelli konu diyecei geliyor. Anlat Kastelli anlat, sana borlu olaniadamlarn anlat, gazete sahiplerini anlat, nnde ylan brokratlar anlat,bir selmn almak iin kuyrua giren holding

54profesrlerini anlat, lks otellerde dzenlenen para ve piyasa konulupanellerde senin dehan, akln ve zekn zerine inciler dizen iktisatprofesrlerini anlat..Konu ademolu konu, konu Kastelli konu, konu dolandrclktan sankAbidin Cevher zden konu..Samalclar Cezaevi'nin penceresinden Kastelli'ye seslensek, desek ki:

Avukatlarn sylemeden nce sen syle, de ki Dolandrclk dediiniz biraldatma iie olur, kandrma ile olur, bu aldatma ve kandrma ile, haksz kazansalamakla olur, ben 24 Ocak kararlarnn gvenli saylan ortamnda yetkililerindestek ve hogrs ile, para al verii ile uratm. Ben, parann lksNermini'ydim. Benim eylemlerimi, herkes biliyordu. Bakanlar biliyordu, Babakcnyardmclar biliyordu. Sulu yalnz ben deilim, 24 Ocak kararlarnalanlardr. Btn bankerler, ard-arda batarsa, bu bir dzen sorunudur, birpolitika sorunudur, ben sulu olabilirim, ama benden nce baka sulular da var,ben onlarn bir basit aracym..Der mi bunlar? Diyemez. Azn aamaz. Benim grevim, tasarruf sahibiyurttalarn parasn alp, birtakm tadcmtarna vermek, bylece, ortasnflardan mal oligariye kaynak transferi yaptrmakt diyemez! Beni imdikirli mendil gibi atyorlar diyemez! Benim grevim buydu, bitti diyemez!Kastelli olay herhangi bir dolanrclk suu deildir. Bir ok sorumlusu vesu orta bulunan ve belki de, bu zellikleri ile, yasalarmzda henz tanmyaplmam yeni bir su eididir.Kastelli, bir dzen anlaynn, ancak bugn deviri-len ac meyvesidir. Gvenlealan kaplarn ardnda, imdi dolandrclk suundan sank bir eskikavanoz tccar duruyor!Hey canna yandmn Friedman ekol, serbest piyasas, 24 Ocak cenneti,liberal-kapitalist dzeni, hey...2 Ekim 198255NEDR BU?Resm Gazete'de dn Trkiye Cumhuriyeti ile Uluslararas mar ve KalknmaBankas (Dnya Bankas) arasnda imzalanan bor antlamas metni yaynland.28 Mays 1882 tarihli antlamann dnk Resm Gazete'de yaynlanan metnine gre,Trkiye Cumhuriyeti ekonomisinde yapsal uyumu salamak zere hazrlanmfaaliyet programn uygulamak amacyla Uluslararas mar ve KalknmaBankas'ndan 304,5 milyon dolar bor almaktadr.Bunun yadrganacak bir yan yoktur. Gnmz dnyas, bu gibi bor


26/86

iinde politik ve idcr daireler diye bilinen herhangi bir kamu kuruluuyokfur. Antlama metninde, bunun gibi, idar kuruluumuza yabanc birok tanmyeralmaktadr. Bu dil sorununa deinmemizin nedeni, antlama metninin bozukTrke'sini eletirmek deildir. Saptamaya altmz olgu, antlama metnininbor veren yabanc bankaca hazrlanm olmasdr. Bu kukumuz, antlama metniniokuyunca bsbtn artmaktadr.

Antlamann Bim 3.06 balkl maddesinde, bankann bu bor karl iindevletin politik ve idar dairelerinin herhangi birinin varlklar zerindeipotek koyaca aka belirtilmektedir.Ayn maddenin (c) bendi ipotek konusu olacak kamu varlklarn yletanmlamaktadr:

Bu blmde kullanlan kamu varlktan terimi T.C. Merkez Bankas'na veyaborlu iin merkez bir bankann grevlerini yrten herhangi br baka vebenzeri grevleri yrten herhangi bir baka kuruma ait altn ve dvizvarlklar dahil, borluya, borlunun herhangi bir politik veya idar dairesinceveya borlunun sahip olduu veya kontrol ettii veya borlu adna ya da ya-56ranna faaliyet gsteren herhangi bir kurulua ait varlklar ifade eder...Bu tanm iin yeniden bir dzeltme yapalm. Trk idar yaps iinde politik

daire olarak bilinen ya da bu ilevi gren herhangi bir kurulu yoktur!Politik daire olmad iin olmayan bir dairenin tanr ya da tanmaz birmal da yoktur. dar daireler bal altnda, sanrz, TrkiyeCumhuriyeti'nin KT'ler bata olmak zere btn kurulular ifade edilmekistenmektedir. ngilizce'den Trke'ye evrilen antlamann Trke'denTrke'ye evirisini bylece yaptktan sonra konumuzun asl duyarl noktasnagelebiliriz.Bu antlama, Trkiye Cumhuriyeti'nin btn tanr ve tanmaz mallarnaUluslararas mar ve Kalknma Ban-kas'nn ipotek koyma yetkisi tanmaktadr!Bu antlamaya gre bu yabanc banka, verdii drt buuk milyon dolara karlkolmak zere, Et-Balk Kurumu rnlerinden tutun da bankalarn Merkez Bankas'n-da bulundurmak zorunda olduklar munzam karlklara kadar her trl tanrve tanmaz varla ipotek koyabilecektir.Antlamann ilgili maddesinde grld gibi, T.C. Merkez Bankcs veya borluiin merkez bir bankann grevlerini yrten herhangi bir kurum tanm da T.C.Merkez Bankas Yasas'na aka ters dmektedir. nk, Merkez Bankasdnda ayn yetkilerle donatlm ikinci bir merkez kurum yoktur.Merkez Bankas'nn altn ve dviz varlklar dahil Trkiye Cumhuriyeti'ninbtn varlklarn ipotek altna sokan bu antlamaya benzer bir antlamaydaha nce hi imzalamam mydk, bilemiyoruz..Belki diyoruz, aklmz u Kastellizasyona yani Kastelii oiayna takld dabu konulara pek aklmz ermiyor..Bir devletin btn varlklar, bir arsa. bir ev ipotei gibi bir yabanc bankayabylesine ipotek edilir mi hi?57Anlamyoruz, anlayamyoruz. Anlatan olursa, aydnlatan olursa, inannseviniriz.Ne biim bir ipotektir bu?6 Temmuz 1982Dr. SPOCK VE..Prof. DORAMACI...Yksek renim Yasas konusunda grlerini renme olana bulduumuz deerliProfesr Dr. hsan Doramac, bilindii gibi nl bir ocuk hekimidir.Doramacnn yazd "Annemin Kitab adl yapt, birok ocuklu ailenin Elkitab gibidir. Doramac, soylu bir davranta bulunarak, bask zerine baskyapan bu kitabnn tm gelirini hsan Doramac Vakfna balamtr.ocuun yetimesi ve bakm konularnda dnyada bugne dek yazlm yzlercekitap bulunmaktadr. Bunlarn en nllerinden biri, Amerikal Doktor B. Spocktarafndan yazlan ve Bilgi Yaynevi tarafndan evrilip, yaynlanan ocukBakm ve Eitimi adl kitaptr.Her iki kitapta baz blmleri karlatrdmzda ok byk benzerlikler gzearpmaktadr. Bu alacak benzerliklerin nedeni, ok byk olaslkla,Amerikal nl Doktor Spock'un, Dr. Doramac'nn etkisinde kalm olmasdr.


27/86

Ayn zamanda Amerika'da siyasal gsterilere katlan sol eilimli Dr. B.Spock'n, Dr. Doramac'nn kitabndan geni lde yararlandanlalmaktadr.rnek verelim:lk zamanlar biraz acemice bile olsa, ocuu kucana her alta, her altndeitirite, ykayta ve biberonu verite gln ona. Bylece bebek kendisinin

size, sizin de bebee ait olduunuzu hisseder. Ne kadar bilgili olursa olsun,anneden baka hibir kadn ona bu duyguyu veremez (Spock, s: 9).Ayn konuda Doramac'nn kitabnda unlar yazl-ocuunuzu her tornan siz kaldrrsanz, siz deitirirseniz, siz yedirrsenizve ykarsanz, onu severseniz, ona glerseniz, ocukta gittike artan sizin onave onun58size ait oauu duygusu va fikri dour. Kaibuk dnyada hi kimse, ne kadarbecerikli olursa olsun, bu derin hissi ona asla telkin edemez (Doramac, s:12).Bir rnek daha verelim:Gen anneler, ou zaman ilk ocuklarndan sz ederken, 'Tutarken bir yeriniinciteceinden korkuyorum' derler. Bu bakmdan hi korkunuz olmasn; bebek

salamdr. Bebei tutmann, kucaa almann eitli yollar vardr (Spock, s:43).Doramac:Caz ermeler, eksilikle ilk ocuklarnda 'ocuu iyi tutcmazssrn bir yeriniincitirim diye yle korkuyorum ki' derler. Halbuki korkmaya hi sebep yoktur.nk ocuu tutmak iin bir deil, birok yolla; vardr (s: 21).rnek vermeyi srdrelim, dilerseniz...Spock:Bebek iki aylk olduunda, rAz glerek bireyler sylerken, onun da ilk defagl nsediini grrsnz (s:197).Doramac:ocuk yaklak olarak iki aylk olduu zaman artk onunla akalaabilirsinfz.nk o da size glmseyecek-tir (s: 22).Spock:Siz herhalde ipekler, tller iinde bir beii tercih edersiniz. Oysa ipekler,tlle, bebein umurunda bile olmaz. O, olsa olsa stnden yuvarlanmayaca,yumuak, fakat sk doldurulmu bir ilte ister (s: 28).Doramac:Siz kenarna ipek geirilmi gzel bir karyola isteyebilirsiniz. Fakat ocukbuna aldn etmez, ona gerekli olan ey sadece yuvarlanp, dmesine engelolacak rahat ve kenarl bir yataktr (s: 28).Spock:Anne-babalarn tehditlerinden korkan tekiler ise evde susarlar ama, evdesusmalarn darda bol bol telafi ederler. ocua darda, bu szlerisorfederlerse, bakalarnn onu ayplayacan sylemek, eline dolu bir59tfek verip, 'Sakn tetii ekme' demekten farkszdr (s: 271-72).Doramac:Korkudan sizin yannzda bu kt kelimeleri kullanmayabilirler, fakat bakayerlerde frsat dtke kfretmekten korkmadklarn ispat etmeyealacaklardr.(...) ocuunuzun ilk defa uygunsuz bir lkrd sylediini duyunca, katiyenarm, endielenmi gibi davranmayn. Hele bu sylediklerinin herkesikzdracan ve bir daha azna almamasn ihtar ederseniz, bu ocuun elinetfei verip, 'Allahaktna tetii ekme' demekten farksz olur (s: 145).Spock:Bazlar sinirli tabiattan yznden yemek yiyemezler (s: 374).Doramac:Dier ocuklar ise baz asabi nedenlerle yiyemezler (s: 169).Spock:


28/86

lmden, ocuk yiyen cadlardan ve annesini kaybetmekten korkan ocuk., (s:374).Doramac:cden, lmden, annesinin kendisini terkederek gitmesinden korkan ocuk., (s:169).Grld gibi, Doramac'nn bu deerli yaptndan yararlanan Amerikai nl

Doktor Spock, bu blmleri aka Kopye ekmitir! Bylece, Amerika'da veAvrupa'da ncil'den sonra en ok satan Dr. Spock'un kitabnda bu trbenzerliklere rastlanmtr. Ayp ki ne ayp.Yeni niversiteler Yasas'nda, bir doentin profesrle ykselebilmesi iinUluslararas dzeyde orijinal yaynlar yapm olmas koulu aranmaktadr. unl Amerikal ocuk Doktoru, sz gelii, Trkiye'de profesr olmaya kalksa,Senin kitabnda, Doramac'dan aktarmalar var denecek ve yayn Orijinalyani zgn olmad iin profesrl reddedilecekti. Bunu da hak edecekti!Sizler ne dnyorsunuz, bilmiyorum. Ben, kend*60hesabma bu Amerikal doktoru, ok aypladm, ok knadm. Ayp deil mi? nsanhi olmazsa bir dipnotu verir. O da yok; bu kadarna da Pes dorusu!Doramac ile vnyor, Dr. Spock'u ise ..kamuoyu nnde aka knyoruz.

Seni hnzr Amerikal seni!29 Kasm 1981ORJNAL!Yksek renim Yasas'nda bir doentin, profesrle ykselebilmesi iin budoentin En az iki yl niversitede olmak zere be yl ilgili bilim dalndaalmas, kendi alannda Uygulamaya ynelik ve Uluslararas dzeyde orijinalyaynlar yapm olmas, ayrca Bir profesrlk kadrosuna atanm olmasgerekmektedir.Bir retim yesinin Uluslararas dzeyde orijinal yaynlar yapmas her zamaniin olas mdr? Baknz, Ankara niversitesi Rektr Sayn Trkn Akyol, dnyalsnde bilimsel aratrmalarda krkdrdnc sray aldmz sylyor. Demekki, bugne kadar pek Uluslararas dzeyde orijinal yaynlar yapan retimyemiz yok, peki bundan sonra nasl olacak?Hem ayrca her alanda, Uluslararas dzeyde orijinal nitelikte aratrmayaplmas olas mdr? Diyelim ki, bir hukuk doentisiniz, Kat MlkiyetiYasas zerinde, ya da Kira Yasas konusunda tez hazrladnz, buUluslararas dzeyde orijinal bir yayn saylmayacana gre, bu alandaprofesr olma olasl ok azalm demektir. Olur mu bu?Bir doentin yapt aratrmann, Uluslararas dzeyde orijinal olupolmadn belirleyecek olan bilim kurulu bu ly nasl tutturacaktr?Bir baka rnek verelim: Kzl hastal Uluslararas nitelikte bir ocukhastaldr. Bu konuda derin bir aratrma yapacak doent elbette, Trkiye'dekikzl olayla-61rn inceleyecektir. Bilim jrisi, belki, bu aratrmann niteliiniUluslararas dzeyde bulacaktr, ama konunun Orijinal* olup olmamasna nediyecektir? Bu hastalklar bilinen, tannan Klasik trden hastalklardr.Kzl byle de, Sanlk baka trl m? Sarlk konusunda inceleme yapanbir doent, bu bilinen hastalk konusunda Orijinal, yani zgn, yeni biraratrma yapmamsa. profesr olamayacaktr. Bylece Klasik hastalklar bulde inceleme d kalacaktr.Somut bir rnek daha verelim:Hacettepe niversitesi'nin kurucusu ve eski Rektr Sayn Prof. Dr. hsanDoramac, bilindii gibi, bir ocuk hekimidir. Ve kendi alannda yetenei iletannm, birok lmcl hastaya ifa dolu ellerini uzatmtr. Do-ramac'nnhi phesiz, Uluslararas dzeyde orijinal birok yapt, birok incelemesibulunmaktadr. Fakat, niversitelerimiz ka tane Doramac yetitirmitir?Tp literatrn izlemediimiz iin bilemiyoruz, belki Sayn Doramac,Uluslararas dzeyde orijinal yaynlarn, uzman hekim, ya da doentkenyapm, profesrlkten sonra, yneticilik yapt iin bu alandaki Orijinalalmalarn terketmek zorunda kalmtr. imdi, ayn yasa, Sayn Doramac'ya


29/86

uygulansa, demek ki, kendi alannda hakl bir n yapm bulunan Sayn Doramac,belki profesr olamayacakt. Bunu dnmek bile istemiyoruz.Yine sz gelii her bilim adam, Elaz niversitesi Rektr Sayn Prof. MustafaTemizer gibi, Uluslararas dzeyde orijinal yaptlar veremeyebilir. KonuOrijinal olmaya elverili deildir. Bu nedenle bu yasadaki koula uymayabilir.Hem Uluslararas dzeyde, hem de aynca Orijinal olmak Tanr vergisbdir,

herkese nasip olmaz! TRT'deki ak oturumda Orijinal niteliklerini grdm

Ugur Mumcu - Terorsuz Ozgurluk.pdf

Documents

Transcript of Ugur Mumcu - Terorsuz Ozgurluk.pdf