Ugalketa funtzinoa
-
Upload
kontakatiluak6a12 -
Category
Documents
-
view
97 -
download
8
Transcript of Ugalketa funtzinoa
BIZITZAREN ETAPAK
Honeek dira bizitzarren etapak: Haurtzaroa,Nerabezaroa,Helduaroa.
Danak pazatzen gara etapa denetik,
HAURTZAROA
Jaiotik hasi eta 12 urtegaz amaitzen da eta etapa horretan hasten gara
ibiltzen,idazten,berba egiten eta irakurten.
Denbora gutxitan asko hasten gara.
Nerabezaroa
Haurtzaroa eta helduaroaren trantzizino bat da eta 12 urtegaz hasi eta 19 amaitzen da bertan aldaketa fisikoak eta sikikoak izaten doguz.
Eta ez dira onartzen.
HELDUAROA
Hiru zatiz osotuta dago:Gaztaroa,Helduaroa eta
Zahartzaroa.
Gaztaroa
Gaztaroa 25 urteko aldia da.Nerabezaroko aldaketak onartzen dira
eta ikasten gagoz beharreaan hasteko.
Helduaroa
Etaparik luzeena da, familia osotzen eta beharrean hasten gara.Ez dira egoten aldaketarik.
Zartzaroa
Bizitzako azkenengo etapa da eta beharreari uzten daueta denbora
gehiago dauka bizitzaz gozatzeko.
Karaktere Sexuala
Karaktere sexuala gizonezkoen eta emakumezkoen gorputzak
bereizten dira eta bi motatakoak deagoz. Primarioak eta
Sekundarioak.
Karaktere Sexual Primarioa
Karaktere sexual primarioakgizon eta emakumen ugalketa aparatua osotzen daben sexu organoakdira
eta jaiotzetik daukaguz.
Karaktere Sexual Sekundarioak
Karaktere sexual sekundarioak gizonei eta emakuzmei gertatzen jake eta kanpoan
ikusten dira aldaketak.Nerabezaroan gertatzen da pubertaroan.
Ugalketa Aparatua
Ugalketaketaren bidez izaki barriak sortzen dira eta halan gure
ezpezietakoak jarraitzen dau.Emakumen zelula obulua da eta
gizonezkoa espermatozoidea.
Emakumen Ugalketa Aparatua
Emakumek organoak barruan daukate eta honezek dira:
obulutegia,falopioren tronpak,umetokia,baginea,bulbea.
Obulutegia
Arbendol formako organo txiki bi dira eta obuluak sortzen dauz.
Pubertarotik aurrera heldu egiten da.
Falopioren tronpak
Obulutegia eta umetokia lotzen dauan hodia da.
Umetokia
Buruz beherako madari formako organo hutsa eta gihartsua
da.Haurdunaldian umetokian izaki barria garatzen dau.
Baginea
Umetokia kanpoaldeagaz lotzen dauan hodi gihartsua da.
Bulbea
Emakumearen organo bakarra da kanpoaldean dagoana.
Ezpain izeneko azalaren tolestura batzuk baginearen sarrera
babesten dau.
Gizonen Ugalketa Aparatua
Gizonel organoak barruan edo kanpoan daukiez eta honezek dira
organoak:Testikuluak,Hodi deferentea,Semen
besikulak,Zakila eta Uretrea.
Testikuluak
Arrautz formako organo bi dira eta pubertaroan espermatozoideak
sortzen dauz.Eskroto izeneko azal batez osotuta
dago eta gorputzaren kanpoan dagoz.
Hodi Deferenteak
Testikuluak eta Uretrea lotzen daun hodia da eta gorputzaren barruan
dagoz.
Semen Besikula
Semen Besikulea,Prostateagaz batera semen jariakina ekoizten
daben guruin bi dira eta gorputzaren barruan dagoz.
Zakila
Kanpoko organo gihartsua da barruan Uretrea dago eta
zakilaren muturra zabalagoa da.Beraren izena Glandea da et5a estaltzen dauan azala prepuzioa
deitzen da.
Uretrea
Gernua eta Semena hau da Semen jariakina eta Espermatozoidearen
nahastura Kanporatzen dauan hodia da.
Sexu Zelulak
Sexu zelula femeninoak eta maskulinoak gameto ere deitzen
jake.
Gameto femeninoak
Obuluak dira nukleoz eta zitoplasmaz osotuta dago.Ez dira
mugitzen obuluak.Forma biribila daukie.
Gameto Maskulinoa
Espermatozoidea da eta obulua baino txikiagoa da eta mugitu
egiten obulura joateko.Beraren burua obuluaren nukleo
guztia okupatzen du ia.
Ernaltzea
Emakumen gorputz barruan gertatzen da eta
obulua,espermatozoideoarekin elkartu behar da.
Gero hori zatitzen doa eta zigotoa deitzen jako
Falopioren tronpen hormeak bultzatu egiten dabe umetokira eta itzatzi egiten da umetokira
zigotoa.
HaurdunaldiaBederatzi hilabete iraunten dau Haurdunaldiak.
Lehenengo hiru hilabetetan Organoak sortzen hasten dira eta enbrioia da eta
ez dauka gizaki formarik. Gero hiru hilabete eta gero organoak sortuta
dagoz birikia izan ezik eta enbrioi hori umekia bihurtzen da. Karena eta umekia lotuta dagoz zil estearen
bitartez. Boltsa amniotikoaren barruan dago eta likidoaren bitartez ez dau
minik hartzen. Sabela haditu egiten da eta amaren bularretik esnea edaten
dau urteterakoan.
Erditzea
Erditzea osotzen dau hiru prozesu: Boltsa amniotikoa haustea,Umekia
kanporatzea eta Erditzearen amaiera.
Boltsa Amniotikoa Haustea
Umekia garatuta dagoanean gertatzen da eta hausten danean likidoa baginatik isurtzen da eta
baginea dilatatu egiten da. Horrela urtetzen izten deutso.
Umekia Urtetzea
Umekia urtetzen da umetokiaren eta abdomeneko uzkurdureagaitik.Urteterakoan zil hestea ebagiten jako eta umeari zil izeneko orbana
geratzen zaio mozte horren ondorioz.
Erditzearen Amaiera
Azkenengo fasea Zil hestea, Karena eta Boltsa amniotikoa kanporatzen
jako.