ue;;ssjjrKK uudd¾ff..ddaammfooaaYY Njh;jjyy; topffhhl;;lly ... Guideline Book_02.pdf · 2 Human...
Transcript of ue;;ssjjrKK uudd¾ff..ddaammfooaaYY Njh;jjyy; topffhhl;;lly ... Guideline Book_02.pdf · 2 Human...
uuee;;ssjjrrKK uudd¾¾ff..ddaammffooaaYY NNjjhh;;jjyy;; ttooppffhhll;;llyy;;ffss;;
Election Guidelines
2
Human Rights Commission of Sri Lanka
Published by : Human Rights Commission of Sri Lanka No. 165, Kynsey Road, Colombo 08. Sri Lanka. Telephone + 94 11 2694625, 11 2685980, 112685981 Fax + 94 11 2694624 Email [email protected] Website : www.hrcsl.lk Hotline 1996
Printing Funded by : UNDP
3
Human Rights Commission of Sri Lanka
mgqk
ye|skaùSu
Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdj úiska ksl=;a
lrk ue;sjrK ud¾f.damfoaY
ue;sjrK fomd¾;fïka;=j úiska bosrsm;a lr we;s
Pkao úuiSuloS ;rÕ lrkq ,nk foaYmd,k mCI yd
wfmaCIlhska úiska wkq.ukh l< hq;= wdpdr O¾u
moaO;sh
4
Human Rights Commission of Sri Lanka
yeoskajSu
Y%S ,xld m%cd;dka;%sl iudcjdoS ckrch úiska 1978 Y%S ,xld
wdKavql%u jHjia:dj m%ldrj ms<sf.k ;yjqre lrf.k we;s
yd úúO md¾,sfïka;= mk;a u.ska ;joqrg;a iy;sl lr
we;s ck;dj i;= ckaoh m%ldY lsrSfï whs;sh;a, foaYmd,k
lghq;=j, ksoyfia ksr;ùfus whs;sh;a, ksoyia yd idOdrK
ue;sjrKhlg we;s whs;sh;aa ms<s.kS.
ksoyia yd idOdrK ue;sjrKh ck;d whs;shla jk w;r
ue;sjrKhla meje;aùfusoS mekke.sh yels ue;sjrK kS;s
W,a,x>khka je<elaùug ms<smeosh hq;= ud¾f.damfoaYhl
wjYH;djh Y%S ,xld udkj ysñlï fldñIka iNdj
y|qkdf.k we;'
;jo" ue;sjrK rdcldrSj, kshef,k rdcH ks,OdrSka
b,lal lr .ksñka ue;sjrK mj;ajk ld, iSudj ;=< we;s
úh yels ue;sjrK kS;s W,a,x>khka j<lajd .ekSug wod<
lr .; yels kS;s m%;smdokhka we;=<;a NdId ;%s;ajfhka
iukaú;j ilid we;s fuu ud¾f.damfoaYh ue;sjrK
rdcldrSj, kshq;= rdcH ks,OdrSkag ufydamldrS jkq we;'
5
Human Rights Commission of Sri Lanka
ksoyia yd idOdrK ue;sjrK whs;sh ;yjqre lroSu ;=<ska
rgl ck;djf.a m%cd;ka;%jdoS whs;Ska ;yjqre lr .ksñka
jvd;a ys;ldó udkj ysñlï ixialD;shla iudch ;=<
f.dvke.Sug o fuu ud¾f.damfoaYh bjy,a jkq we;ehs Y%S
,xld udkj ysñlï fldñIka iNdj wfmaCId lrhs'
6
Human Rights Commission of Sri Lanka
ue;sjrK ud¾f.damfoaY
1. ue;sjrKhg fmr ue;sjrK oskfha yd bka miq
isoqjk ue;sjrK ysxikhka ms<sn| meñKs,s Ndr
.ekSu;a, jsu¾Ykh lsrSu;a Y%S ,xldfõ wdKavql%u
jHjia:dfõ 12 jk j.ka;sh m%ldrj l< hq;=h. tu
j.ka;sh u.ska, ish,qu mqoa.,hka kS;sh bosrsfha
iudk nj;a, kS;sfha iu /ljrKh ,eîug ish,qu
mqoa.,hkag uQ,sl whs;shla we;s nj;a ms<s.kS. hï
meñKs,a,la iïnkaOj wod< l%shd ud¾. fkd.ekSula
fyda meyer yerSula fyda u.yerSula fú kï uQ,sl
whs;sjdislula lvlsrSu iïnkaOfhka ue;sjrK
ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSka j.lSug hg;ajkq
we;.
2. fuu meñKs,s iusnkaO õu¾Yk mlaI.%dyS fkdjk
wdldrfhka l%shd;aul l< hq;=h. foaYmd,k n,mEï fya;=fjka fyda fjk;a ms<s.; fkdyels fya;=jla ksid
jq fï ms<sn| jq meyer yerSï Y%S ,xld wdKavql%u
jHjia:dfõ 12 jk j.ka;sh W,a,x>khla f,i
ie<fla.
7
Human Rights Commission of Sri Lanka
3. ue;sjrK m%pdrh yd iïnkaO kS;s i¾j idOdrKj
ish,qu mQoa.,hka fjkqfjka l%shd;aul l< hq;=h.
ish,q foaYmd,k mlaI, iajdëk lKavdhï Y%S ,xld
wdKavql%u jHjia:dfú 12^2& m%ldrj iudkj ie<lsh
hq;= h. tkï “lsishï mqrjeisfhl= j¾.h, wd.u,
NdIdj, l=,h, ia;%S mqreI Ndjh, foaYmd,k u;h
fyda Wmka ia:dkh ” hk fya;= u; fyda bka ljr jQ fya;=jla u; fyda fjkialulg fyda õfYaIhlg
Ndckh fkdúh hq;af;ah. õfYaIfhka foaYmd,k
u;h fya;=fjka wiudkj ie<lSu fyda fjkia fldg
ie<lSu Y%S ,xld wdKavql%u jHjia:dfõ 12 j.ka;sh
W,a,x>kh lsrSuls.
4. Ynso jsldYk hka;% i|yd wjir m;% ,nd oSu;a
ue;sjrK /iaùï meje;aùu;a kS;shg wkqj isoq õh
hq;= h. õfYaIfhka 1981 wxl 01 orK md¾,sfïka;=
ue;sjrK mkf;a 68^2& j.ka;sh wkqj fuu j.lSu
bgq fkdlsrSu Y%S ,xld wdKavql%u jHjia:dfú 12 jk
j.ka;sh W,a,x>kh lsrSuls.
8
Human Rights Commission of Sri Lanka
5. ue;sjrK iufha meje;afjk fmryer i|yd kS;shg
wkqj wjir ,nd osh hq;=h' fmryerj,a ioyd
n,m;% Y%S ,xld wdKavql%u jHjia:dfú 12 yd 14
j.ka;s m%ldrj ,nd osh hq;= h' 14^1& jeks j.ka;sh
wkqj NdIKfha ksoyi" iduldó /iaùfï ksoyi"
iud.ufha ksoyi" jD;a;shl kshqla; jSfï ksoyi yd
hdu Bfï ksoyi wdosh wdrlaId fú'
6. w;a m;%sld" fmdaiag¾" wfmalaIlhkaf.a cdhdrEm"
ixfla;" fldä iy nek¾ m%o¾Ykh lsrSu ue;sjrK
kS;sh wkqj isoqúh hq;= h' hïlsis mlaIhlg fyda
lKavdhulg õfYaI ie<ls<s oelaùu Y%S ,xld
wdKavql%u jHjia:dfõ 12 jk j.ka;sh W,a,x>kh
lsrSula fú'
7. Pkaoh Ndõ;d lsrSfï whs;sh W,a,x>kh lrk
mqoa.,hka iïnkaOfhka ue;sjrK ks,OdrSka$wdrlaIl
wxY ks,OdrSka oeäj kS;sh l%shd;aul l< hq;=h'
fuu l%shdud¾. wkq.ukh fkdlrkafka kï by;
oela jq mrsos th Y%S ,xld wdKavql%u jHjia:dfú 12
yd 14 ^1& j.ka;s W,a,x>kh lsrSuls'
9
Human Rights Commission of Sri Lanka
8. ckao fmd,j,a iy fiiq ia:dk i|yd ue;sjrK
ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSka m%udKj;a
wdrlaIdjla ,nd osh hq;= w;r" rfÜ mj;sk kS;ska
wkq.ukh lrñka ksoyia yd idOdrK ue;sjrKhla
meje;aùu i|yd ish,qu W;aiyhka oersh hq;= h'
9. foaYmd,k mlaI fyda mqoa.,hska ue;sjrK kS;s
W,a,x>Kh lrhs kï Tjqkaf.a ;;a;ajh fyda
foaYmd,k n,h fkd;ld kS;sh Tjqka flfrys
iudkj l%shd;aul l< hq;=h' rcfha jdyk"
f.dvke.s,s yd ia:dk jeks fmdoq foam,j,g ydks
lrk fyda whq;= f,i mrsyrkh lrk mqoa.,hskag
tfrysj oeä f,i kS;sh l%shd;aul lsrSu ue;sjrK
ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSkaf.a rdcldrSuh
j.lSu jkafkah'
10. mYapd;a ue;sjrK ysxikhka we;=¿ ue;sjrKh yd
iïnkaO m%pKav;ajhka je<lSu ue;sjrK
ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSka i;= j.lSuls'
miq.sh w;aoelSï wkqj foaYmd,k n,h uQ,sl ñksia
whs;sjdislïs W,a,x>kh jk wkaofï ue;sjrK
ysxikhka ioyd fhdod .kakd nj fmfka' fï
fya;=fjka ue;sjrK ks,OdrSka$wdrlaIl wxY
10
Human Rights Commission of Sri Lanka
ks,OdrSka kS;sfhka kshu lr we;s õêõOdkhka
m%ldrj uQ,sl whs;sjdislï W,a,x>kh ùï
je<elaùug wjYH ish,q mshjrhka .; hq;= h'
11. ue;sjrK ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSkaf.a
uq,sl;ajh u; fyda fjk;a md¾Yjhkaf.a fm<Uùu
u; mqoa.,hka joysxid fyda lDDr wudkqIsl wjuka
iy.; ie<ls,a,g ke;fyd;a oËqjulg hg;a lsrSu
we;=¿j lsisoq wdldrhl ysxikhlg ue;sjrK
ks,OdrSka$wdrlaIl wxY ks,OdrSka iyNd.S fkdõh
hq;=h'
ue;sjrK fomd¾;fïka;=j úiska bosrsm;a lr we;s Pkao úuiSuloS ;rÕ
lrkq ,nk foaYmd,k mCI yd wfmaCIlhska úiska wkq.ukh l< hq;=
wdpdr O¾u moaO;sh
12
Human Rights Commission of Sri Lanka
නැවත ��ත් ��ම 2014 ජනවා�
ඡන්ද �ම�මක � තරඟ කර� ලබන ෙද්ශපාලන පක්ෂ හා අ ෙප්ක්ෂක�න් ��න් අ�ගමනය කළ ��
ආචාර ධර්ම පද්ධ�ය
2009 අංක 58 දරණ පාර්�ෙම්න්� මැ�වරණ සං ෙශ�ධන පන�න් සං ෙශ��ත 1981 අංක 01 දරණ පාර්� ෙම්න්� මැ�වරණ පන ෙත් 8(8) වැ� වගන්�ය අ�ව ෙමම ආචාර ධර්ම පද්ධ�ය ��ත් කර ඇත. ෙමම ආචාර ධර්ම පද්ධ�ය ඡන්ද �ම�මකට අදාළ නාමෙය�ජනා දැන්�ම පළකර� ලබන �න �ට ඡන්ද �ම� ෙම් ��ඵල �කාශ ��ම දක්වා කාලය �ළ අදාළ ෙව්. � ලංකා ෙව් මැ�වරණ ��යට අ�ව ෙද්ශපාලන පක්ෂ ��ගැ�මට �ථම ෙමරට ජන සමාජෙය් ��ගත් ෙද්ශපාලන පක්ෂ �� අතර, ඒ ��බඳ ඉ�හාසය 1931 වර්ෂය දක්වා � ෙව්. ෙද්ශපාලන පක්ෂ ��ගැ�ම ��බඳ �� 1959 �ට ��ධ අවස්ථාවල සං ෙශ�ධනය � ඇත. වත්මන් සමාජ �ගමනය ෙව� ෙවන් ෙද්ශපාලන පක්ෂ ��න් ��කර� ලබන ෙමෙහය, වඩාත් අර්ථවත් හා ඵලදා� �මට �� �� මාර්ගෙයන් කළ හැ� ෙද් අවම බැ�න් එ�� වඩාත් වග�ම පැව ෙරන් ෙන් ෙද්ශපාලන පක්ෂ වලටමය. එම වග�ම ද සැල�ල්ලට ෙගන 2012 වර්ෂෙය් පැවැත්� පළාත් සභා ඡන්ද �ම�ම අර�� කර ෙගන �ථම වරට ෙමම ආචාර ධර්ම පද්ධ�ය මැ�වරණ ෙදපාර්ත ෙම්න්�ව ම�න් ෙද්ශපාලන පක්ෂ හා අ ෙප්ක්ෂක�න් සඳහා �කාශයට පත්කරන ල�. � ලංකා ෙව් ඡන්ද �ම�ම් ෙව� ෙවන් ෙද්ශපාලන පක්ෂ ව�න්
13
Human Rights Commission of Sri Lanka
බැහැර අ ෙප්ක්ෂක�න් � ෙය�ජනය වන් ෙන් ස්වා�න කණ්ඩායම් වශෙය�. ෙමම ආචාර ධර්ම පද්ධ�ය එම ස්වා�න කණ්ඩායම්වල අ ෙප්ක්ෂක�න්ට ද අදාළ ෙව්. අ. �� ෙය් ආ�පත�ය.
01. � ලංකා ආණ්��ම ව�වස්ථා ෙවන් හා අ ෙන�ත් �� ව�න් සහ�ක � ඇ� �රවැ� අ��වා�කම් හා �දහස ආරක්ෂා කර�න් මැ�වරණ �� අ�ව මහජන � ෙය��ත�න් ෙත�රා ගැ�මට හා ජනමත �චාරණයකට අදාළව පවත්ව� ලබන ඡන්ද �ම�ම්වල � ඡන්ද දායකයාට �දහ ෙස� සහ ��� බලපෑම�න් ෙත�රව �ය ඡන්දය �කාශ ��මට අවකාශය සැල�ම හා ඊට අවශ� ආධාර හා අ�බල ලබා�ම.
02. ඡන්ද �ම�මක් ෙව� ෙවන් ඉ��පත් වන �ය�ම ෙද්ශපාලන පක්ෂ වල සහ ස්වා�න කණ්ඩායම්වල අෙප්ක්ෂකයන්ට මැ�වරණ �යාව� ෙය් � �� සමතැන සෑම �යවරක �ම ආරක්ෂා ��ම.
03. �ය�ම ෙද්ශපාලන පක්ෂ වලට හා අ ෙප්ක්ෂක�න්ට ��වන අ��වා�කම් හා ඡන්ද දායක�න් දැ�වත් ��මට ඇ� අ��යට ග� කර�න් ��ද්ධ මතධා�න් ෙග් ද අ��න් ආරක්ෂා ��ම.
04. � ලංකා ෙව් �� ය යටෙත් ���වා ඇ� රාජ�, අර්ධ රාජ�, ෙප�ද්ග�ක ෙහ� ෙවනත්
14
Human Rights Commission of Sri Lanka
ආයතනවලට �� ෙයන් අ ෙප්ක්ෂා කර ඇ� ආකාරයට කට�� පවත්වාෙගන යාමට ��� ආකාරය�න් බාධා ෙහ� බලපෑම් ෙන���ම.
05. ර ෙට් ��ය හා සාමය ආරක්ෂා ��ෙම් ව�වස්ථා�ත වග�ම පැව� ඇ� ආයතනවලට හා එම කට�� පැව� ඇ� අයට අදාළ රාජකා� ඉ� �� ෙම් � බාධා ෙහ� බලපෑම් ෙන���ම.
06. සාමාන� ජන ��තයට බාධා ෙන�වන අ��න් සහ පවත්නා �� �� උල්ලංඝනය ෙන�වන අ��න් ඡන්ද �ම�ම් �චාරක කට�� �� ��ම ��බඳව සහ�ක ��ම.
07. සෑම ඡන්ද �ම�මකටම අදාළ පනත්වල දැක්ෙවන ���� (වගන්�) ගැන �ය� අෙප්ක්ෂක�න්ට අවෙබ�ධයක් ලබා �ම සහ එම පනත්වල දැක්ෙවන වැර�, �ෂණ �යා සහ ���ෙර�� �යා ව�න් වළ�න ෙලස උපෙදස් �ම.
ආ. සාමාන� හැ��ම.
01. � ලාං�ක�න් අදහන ආගම්, භා�තා කරන භාෂාව, ඔ�න්ෙග් වාර්�කත්වය, චා�� වා�� හා ෙවනත් �ල ෙග�� ආ� ෙවනස්කම් ��බඳ �ද්ගලයන් ෙග් ෛවරය හා ෙන�ඉවසන�� බව ෙහ� උ�වන ආකාරයට ෙහ� හැ�� ෙමන් වැළ�ම.
15
Human Rights Commission of Sri Lanka
02. ෙද්ශපාලන පක්ෂ සම්බන්ධෙයන් �� කරන � ෙව්චන, ඒ ඒ පක්ෂෙය් ��පත්�වලට, වැඩසටහන්වලට හා අ�ත �යාකාරකම්වලට �මා කළ �� අතර ��ද්ධවා� පාක්�ක�න්ෙග් ෙහ� අ ෙප්ක්ෂක�න් ෙග් ෙප�� කට�� වලට සම්බන්ධයක් ෙන�මැ� ඔ�න්ෙග් ෙප�ද්ග�ක කට�� හා � ෙව්චනය ��ෙමන් වැළ�ම හා සනාථ කර ෙන�ගත් ෙච�දනා හා �කෘ� කළ අදහස් මත � ෙව්චන �� ෙන���මට වග බලා ගැ�ම.
03. ෙත�රා පත් කර ගැ�ම ම�න් ����මට අ ෙප්ක්ෂා කර� ලබන ව�වස්ථා�ත ආයතන ෙය් අර�� ඉ�කර�ම ම�න් � ලංකා වා�න් ෙග් අනාගත අ�වෘද්�ය සාක්ෂාත් කර�මට ඇපකැප�ය හැ� අ ෙප්ක්ෂක�න් තරඟයට ඉ��පත් ෙක�ට ඔ�න් �නයක් හා �ක්�මක් ඇ�ව තරඟ ෙය් � ෙම ෙහය�ම.
04. ෙද්ශපාලන පක්ෂ හා ස්වා�න කණ්ඩායම් නායක�න් ��න් අ ෙප්ක්ෂක�න් තරඟය සඳහා ෙත�රා ගැ� ෙම් � ඔ�න් ෙග් �ර්ව කල්�යා වල යහපත්භාවය, ��යට ග� �� ෙමන් �යා ��ම, ��ය ඉ�� ෙය් � ෙච�දනා ෙන�ලැ�ම, මහජන ෙස�වයට කැප� ��ම, ධනබලය හා සමාජ ෙය් බලවත් බව �සා ජන සමාජය �ඩාවට පත් ෙන���ම යනා� �ණාංග ෙකෙර� අවධානය ෙය��කර කට�� ��ම.
16
Human Rights Commission of Sri Lanka
05. නාමෙය�ජනා භාරෙදන �ට ෙහ� ඉන්ප� �න 30 ක් ඉ�ත් �මට ෙපර �ය�ම අෙප්ක්ෂක�න් ��න් ඔ�න්ෙග් වත්කම් හා බැරකම් �කාශ ෙත්�ම් භාර �ලධා�ට භාර�ම.
06. ඡන්ද ෙප�ළ ප��ය �ළ ෙහ� ඡන්ද ගණන් ��ෙම් ශාලා ප��ය �ළ �ම්�ම ෙහ� එම ස්ථානවලට මත්�ව� පා�ච්� කර පැ��ෙමන් වැළ� ��ය �� බවට අෙප්ක්ෂක�න් / �ෙය��ත�න් දැ�වත් ��ම.
07. නාමෙය�ජනා භාර ගන්නා ස්ථානයට ෙහ� ඡන්ද මධ�ස්ථානවලට ෙමන්ම එ� ප��යට ෙහ� ඡන්ද ගණන් කර� ලබන ස්ථානවලට ෙහ� ��ඵල �කාශයට පත් ��ෙම් ස්ථානවලට අවසර ඇ� �ද්ගල�න් පමණක් ඇ�ල්�ම.
08. ඡන්ද �ම�මට අදාළ තහනම් �යාවල ෙය�ම ෙහ� තම ආධාරක�වන් එම �යාවන්ට ෙයද�මට සහාය පළ��ම ෙහ� ඊට අ�බල �ම යන කට��වල ෙන�ෙය�ම.
ඇ. මැ�වරණ �චාරණ කට��
01. ඡන්ද �ම�ම තරඟ ��ම සඳහා ඉ��පත්ව ඇ� ෙද්ශපාලන පක්ෂ, ස්වා�න කණ්ඩායම් ඡන්ද �ම�ම් ��ෙය් දැක්ෙවන ආකාරයට මැ�වරණ �චාරණ කට�� �ත���ලව ද ��ය හා සාමය රැෙකන ප�� ද �� ��ම, ��ද්ධ පාර්ශ්වක�වන්ෙග් �ත���ල මැ�වරණ
17
Human Rights Commission of Sri Lanka
කට�� වලට බාධා ෙන���ම හා �ත���ල අන්ද�න් ඡන්ද �චාරණ කාර්යාල පවත්වා ෙගන යාම.
02. ��ත ෙල්ඛන ම�න් ඡන්ද දායක�න් දැ�වත් ��ම සඳහා � ෙල්ඛන ��ණය ��ම හා ෙබදා හැ�ම සම්බන්ධ ෙයන් මැ�වරණ ��ය අ�ව �යා ��ම.
03. තම පක්ෂ ය ෙහ� ස්වා�න කණ්ඩායම ෙහ� අ ෙප්ක්ෂකයන් ෙග් ෙහ� ජය�හණය පතා ෙහ� ෙවනත් පාර්ශ්වයක පරාජය අ ෙප්ක්ෂා ෙවන් ��� මැ�වරණ �චාරණ දැන්�මක්, ඊට අදාළ ඡායා�ප රාජ� ෙහ� ෙප�ද්ග�ක අංශයට අයත් ෙග�ඩනැ�ල්ලක, ��යක ෙහ� මහජනයාට �ෙව්ශ �මට අවසර ඇ� මාර්ගවල ෙහ� ෙප�� ස්ථානවල �දර්ශනය �� ෙමන් වැළ�ම.
04. මැ�වරණ �චාරණ කට�� සඳහා රාජ� ෙහ� අර්ධ රාජ� ආයතන වලට ෙහ� අයත් ��, ෙග�ඩනැ�� ෙහ� ෙද්පළක් ෙහ� ෙස�වාවක් භා�තා �� ෙමන් වැළ� ��ම.
05. මැ�වරණ �චාරණ කට�� ෙව� ෙවන් ��� ආග�ක ස්ථානයක් ෙහ� ආග�ක ස්ථානයකට අයත් ��යක් ෙහ� ෙද්පළක් භා�තා �� ෙමන් වැළ� ��ම.
18
Human Rights Commission of Sri Lanka
06. අෙප්ක්ෂකයා ගමන් කර� ලබන වාහන ෙය් පමණක් ඡන්ද �ම�මට අදාළ ෙක�� ෙහ� දැන්�ම් ෙහ� අෙප්ක්ෂකයාෙග් අංකය �දර්ශනය ��ම.
07. මැ�වරණ �චාරණය ෙව� ෙවන් කර� ලබන සැර�� අවසරලත් මැ�වරණ රැස්�ම් ��යක රැස්�ම පැවැත්ෙවන කාලය �ළ ප�සරයට හා� ෙන�වන ප�� �� ��මටත්, එබ� රැස්�ම් කට�� ව�න් ප� අ�මාදව එම සැර�� ඉවත් ��මටත් �යා ��ම.
08. ඡන්ද �ම�ම් කාල �මාව �ළ මැ�වරණ �චාරණ කට��වලට අදාළව ෙප රහැර, මහජන ෙපළපා� හා රථ ෙපළපා� පැවැත්�ම මැ�වරණ �� උල්ලංඝනය ��මක් බැ�න් එවැ� ෙපළපා�, ෙපරහැර යනා� ��වක් ඡන්ද �ම�ම් කාල �මාව �ළ ෙන�පැවැත්�ම.
09. රැස්�ම් සඳහා අවසරලත් ශබ්ද �කාශන යන්� භා�තා ��ම, රැස්�ම් පැවැත්ෙවන කාලයට සහ එම ��යට පමණක් �මා ��ම සහ ධාවනෙය් ෙයෙදන වාහනවල ස�කළ ශබ්ද �කාශන යන්� ම�න් �චාරක කට�� ෙන���ම.
10. මැ�වරණ �න ඡන්ද �ම�ම ඇර�මට �ය�ත ෙව්ලාවට පැය 48 කට ෙපරා�ව අදාළ ඡන්ද �ම�ම් ��ය අ�ව මැ�වරණ �චාරණ කට�� නතර ��මට �යවර ගැ�ම සහ ෙද්ශපාලන පක්ෂ ෙහ� අෙප්ක්ෂකත්වය
19
Human Rights Commission of Sri Lanka
�වර්ධනය ��ම සඳහා සං�ත සංදර්ශන වැ� දෑ පැවැත්�ම, ��ත/ �ද�ත් ජනමාධ� හරහා දැන්�ම් �කාශයට පත්��ම යනා� කාර්යයන් අත්���ම.
11. ��� පක්ෂයක් ෙහ� ස්වා�න කණ්ඩායමක් �ෙය�ජනය කර�න් පාර්� ෙම්න්� ෙව්, පළාත් සභාවක ෙහ� පළාත් පාලන ආයතනයක මහජන � ෙය��ත ය� වශෙයන් තන�රක් දර�න් ��න අය� යම් පක්ෂයක් ෙහ� ස්වා�න කණ්ඩායමක් ෙහ� ඒවා ෙය් අ ෙප්ක්ෂක�න් ජය�හණය කර�මට තමාට �ෙය��තය� වශ ෙයන් ලැ� ඇ� වර�සාද, බලතල, වාහන හා ෙවනත් රාජ� ෙද්පළ ෙය�දා ෙන�ගැ�ම.
12. මහජන � ෙය��තය� ෙග් ආරක්ෂාව ෙව� ෙවන් �ත���ලව සපයා ඇ� ආරක්ෂක අංශ �ලධා�න් ෙහ� ඔ�න්ෙග් භා�තාවට � ඇ� �� අ� හා අ ෙන�ත් ආරක්�ත උපකරණ හා ෙමවලම් අ ෙප්ක්�ත මහජන � ෙය��තයා ෙග් ආරක්ෂාව ෙව� ෙවන් හැර ��� �ත���ල ෙන�වන අන්ද ෙම් කට�ත්තකට ෙය�දවා ගැ� ෙමන් වැළ� ��ම.
13. යම් මැ�වරණ ��යක් අ�ව � ලංකා �පවා�� සංස්ථාව හා � ලංකා �වන්��� සංස්ථාව ම�න් ඡන්ද �ම�මට තරඟ කර� ලබන ෙද්ශපාලන පක්ෂවලට හා ස්වා�න කණ්ඩායම්වලට මැ�වරණ ��ය යට ෙත් මැ�වරණ �චාරණ කට�� ෙව� ෙවන් ලබා ෙදන �වන් කාල �මා,
20
Human Rights Commission of Sri Lanka
අදාළ සංස්ථා �ධා�න් හා මැ�වරණ ෙක�මසා�ස්වරයා ��න් ��ත් කරන උප ෙදස් හා ෙක�න් ෙද්� අ�ව භා�තා ��ම. (පළාත් සභා සහ පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද �ම�ම්වලට අදාළ ෙන�ෙව්.)
14. යම් මැ�වරණ ��යක් අ�ව ඡන්ද �ම�මක � ඡන්ද ��යන් �යාප�ං� සෑම ගෘහයක් ෙවතම තරඟ කර� ලබන ෙද්ශපාලන පක්ෂවලට හා ස්වා�න කණ්ඩායම්වලට සං ෙද්ශයක් යැ�මට ඇ� අ��ය, අදාළ පනෙත් ��පාදන හා තැපැල්ප�වරයා ��න් �යම කර� ලබන ආකාරයට භා�තා ��ම. (ෙමම අවස්ථාව පළාත් සභා හා පළාත් පාලන ආයතන ඡන්ද �ම�ම්වලට අදාළ ෙන�ෙව්.)
15. අධ�යන ෙප�� සහ�න ප� සාමාන� ෙපළ ෙහ� උසස් ෙපළ �භාග හා 5 වසර �ෂ�ත්ව �භාගය ඇ�� ෙවනත් ��ද්ධ �භාග පැවැත්ෙවන ෙමන්ම එම �භාගවල ඇග�ම් ෙකෙරන ��හල්වලට/ �භාග මධ�ස්ථානවලට බාධාවන අ��න් එම ��හල්/ මධ�ස්ථාන අවට ඡන්ද �චාරක කට�� ��ෙමන් වැළ� ��ම.
ඈ. ඡන්ද �ම�ම් �න
01. ඡන්ද �ම�ම් �න ෙය් ඡන්ද ෙප� ෙළ� �ට �ටර් 500 ක් ඇ�ළත , ඡන්දය ආයාචනය ��ම, ඡන්ද දායක�න් ඡන්දය �මට ෙහ� ෙන��මට ෙපළඹ�ම, මැ�වරණ �චාරණ අත් ප�කා
21
Human Rights Commission of Sri Lanka
ආ� ෙල්ඛන ෙබ�ම ආ� ��� මැ�වරණ �චාරණ කට�ත්තක් ෙහ� මැ�වරණ �� ෙය් සඳහන් ෙවනත් වරදවල් �� ෙන���ම.
02. ඡන්ද �ම�ම සඳහා ඡන්ද ෙප�ළට පැ� ෙණන හා ඡන්ද ෙප� ෙළ� � ඡන්දය පා�ච්� කරන ඡන්ද දායක�න්ට ��� බාධාවක් ෙන���ම, ඡන්දය �කාශ ��ම සඳහා බලපෑම් �� ෙමන් වැළ�ම සහ ඡන්ද දායකයාට ස්වා�නව ඡන්දය �දහස්ව හා රහස�ව පා�ච්�යට ඇ� අ��යට බාධා ෙන���ම.
03. ඡන්ද �ම�ම් �නෙය් � ඡන්ද ��යන්, ඡන්ද ෙප�ළ �ෙය��ත�න්, ඡන්ද අෙප්ක්ෂක�න්, ��ක්ෂක�න් සහ ඔ�න්ෙ� ප�ල්වල සාමා�ක�න් ��� �ය වැද්�මකට ලක් ��ෙමන්, ශා��ක වද �ංසාවලට ලක් ��ෙමන් ෙහ� ඔ�න්ෙ� ෙද්පළ වලට හා� ��ෙමන් වැළ�ම සහ ඡන්ද ෙප�ළ �ෙය��ත�න් ඡන්ද ෙප�ෙළන් පලවා හැ�ෙමන් වැළ�ම.
04. ඡන්ද �ම�ම් �න ඡන්ද ෙප�ළට ඇ�� �ම සඳහා අවසරය ඇ� අය පමණක් (තරඟ කර� ලබන ෙද්ශපාලන පක්ෂයක ෙල්කම්, අෙප්ක්ෂක�න් හා ඡන්ද ෙප�ළ �ෙය��ත�න්) �ය අනන�තාව තහ�� කර ඇ�� �ය �� බැ�න් ඒ සම්බන්ධ ෙයන් සහාය දක්වා �යා ��ම.
05. මැ�වරණ �� ෙය් සඳහන් ��� වරදක් ෙහ� මැ�වරණ �ෂණ �යාවක් �� ෙමන් හා ඊට
22
Human Rights Commission of Sri Lanka
අ�බල �ෙමන් වැළ�ම. (ඡන්ද ෙප�ෙළ� � ඡන්ද ෙපට්� බෙලන් �ර�ම, ඡන්ද ෙප�ළට කඩා වැ�ම, ෙහ�ර ඡන්ද දැ�ම ආ� වැර� හා �ෂණ �යා)
06. �ත���ල ෙන�වන අන්ද�න් ඡන්ද ෙප�ළ කරා ඡන්ද දායක�න් �වාහනය ෙන���මට වග බලා ගැ�ම.
07. ඡන්ද �ම�ම පැවැත්�ම සඳහා එම කට�� භාරව �යාකරන කාර්ය මණ්ඩලයට අ ෙප්ක්�ත ආකාරයට සහාය �ම හා ඔ�න් ෙග් කට�� වලට � ෙය��ත�න් බාධා ෙන�කරන බවට වග බලා ගැ�ම.
08. මැ�වරණ ෙක�මසා�ස්වරයා ෙග් අවසරය මත ඡන්ද �ම�ම් කට�� ��ක්ෂණය කරන � ෙය��ත�න්ට ��ක්ෂණ සං�ධානවල �ෙය��ත�න්ට බාධා ෙන���ම හා ඔ�න්ෙග් කාර්යයන් ඉ� ��මට සහාය �ම.
ඉහත සඳහන් ක�� අදාළ වන �ට තැපැල් ඡන්ද සල�� ��ෙම් �නය සඳහා ද වලං� වන ෙලස සැළ�ම ෙයෙහ�.
ඉ. ඡන්ද හා මනාප ගණන් ��ම (තැපැල් ඡන්ද ඇ��ව) හා ��ඵල �කාශයට පත් ��ම.
23
Human Rights Commission of Sri Lanka
01. ඡන්ද හා මනාප ගණන් ��ෙම් (තැපැල් ඡන්ද ගණන් ��ම ද ඇ��ව) �යා ��ෙවල සම්බන්ධෙයන් ස්ව�ය ගණන් ��ෙම් �ෙය��තයන් දැ�වත් ��ම හා පැ��� ඉ��පත් ��ෙම් �� �මෙව්දය ගැන ස්ව�ය �ෙය��තයන් දැ�වත් ��ම.
02. ෙත්�ම්භාර �ලධා� ��න් ගණන් �� ෙම් ශාලා හා ��ඵල සකස් �� ෙම් ස්ථානය �ළ එම කට�� ප�පාලනය ��ම සම්බන්ධව පනවා ඇ� ���ධාන වලට අ��ලව කට�� ��ම අත�වශ� බවට ස්ව�ය �ෙය��තයන් දැ�වත් ��ම.
03. ඡන්ද ගණන් ��ෙම් �ෙය��තයන් ෙලස ��මත්ව පත්කර ෙන�මැ� නම්, රජෙය් ෙහ� පළාත් සභා ඇම�ව�, පාර්�ෙම්න්� හා පළාත් සභා මන්�ව�න් සහ පළාත් පාලන ආයතන ස�කයන් ෙහ� ෙවනත් ෙද්ශපාලන බලධා�න් ගණන් ��ෙම් ප��යට/ ශාලාවට ඇ�� ෙන��මට වග බලා ගැ�ම.
ඊ. ෙවනත් �ෙශ�ෂ ක��
01. ඡන්ද �ම�ෙම්� තරඟ කර� ලබන ��ගත් ෙද්ශපාලන පක්ෂ තමන්ෙග් පක්ෂෙය් ��පත්� මාලාව හා යම් කාල �මාවක් �ළ තම පක්ෂය ��න් �යාවට නැං�මට අෙප්ක්�ත වැඩ��ෙවලක් ඡන්ද දායකයන් ෙවත ඉ��පත් ��ම.
24
Human Rights Commission of Sri Lanka
02. මැ�වරණ �චාරණ කට�� ෙව� ෙවන් රජ ෙය් ෙද්පළ, �ල වාහන ෙහ� �ලධා�න් ෙය�දා ෙන�ගැ�ම.
03. මහජන � ෙය��ත�න් තම �ල රාජකා� කට�� හරහා මැ�වරණ �චාරක කට�� �� ෙමන් වැළ�ම.
04. මැ�වරණ �චාරණ කට�� ෙව� ෙවන් ෙන��ලෙය් රජ ෙය් �වන්යානා ෙහ� ෙවනත්
වාහන භා�තා �� ෙමන් වැළ�ම.
05. මැ�වරණ �චාරණ කට�� ෙව� ෙවන් ෙප�� ෙග�ඩනැ��, �ඩා��, රජෙය් සංචාරක
�වාස ෙය�දා ගන් ෙන් නම් �ය�ත ෙග�ම් �� ෙක�ට ඒවා භා�තා ��ම හා එවැ� අවස්ථා එම ආකාරයටම �ය�ම අවශ� පාර්ශවවලට ලබා ගැ�මට හැ�වන ප�� �යා ��ම.
06. මැ�වරණ සම ෙය් � ෙද්ශපාලන �වත් හා ��
ෙහ� අ� ෙර්ක රජ ෙය් ෙහ� රාජ� ආයතනවල �යද�න් පළ ෙන���ම.
07. ඡන්ද �ම�ම් කාල�මාව �ළ ඡන්ද ��යන් ෙහ� රජෙය් �ලධා�න් ත�වම ෙහ� ස�හ වශෙයන් ෙහ� ස්ව�ය ෙප�ද්ග�ක ෙහ� �ල �වාසවලට කැඳවා සං�හ ��ෙමන් වැළ�ම.
25
Human Rights Commission of Sri Lanka
08. ��යම් ආකාර ෙයන් �ල� �දාන ��ම ෙහ� ෙප� ෙර�න්� �ම්, ව�ාපෘ� ෙහ� ෙය�ජනා සඳහා �ල්ගල් තැ�ම්, මාර්ග , ජල හා ��� ආ�ය පහ�කම් සැප�ම සඳහා ෙප� ෙර�න්� �ම හා තම පක්ෂයට වා�වන ආකාරයට නම්මවා ගත හැ� ඡන්ද දායක�න් ෙව� ෙවන් �මා��ල ෙන�වන ආකාරයට හ�� ෙය් රාජ� අංශෙය් තන�� හා පත්�ම් �දානය �� ෙමන් වැළ�ම.
09. මැ�වරණ �� උල්ලංඝනය ��ම, මැ�වරණ කට��වලට බාධා ��ම, මැ�වරණ �ෂණ හා වැර� ����ම සම්බන්ධව �� �යාත්මක කරන අංශ ��න් ��කරන ප�ක්ෂණවලට බාධා ෙන���ම හා එම අංශ වලට ස්වා�නව �යා ��මට අවශ� ප��ම සැල�ම.
10. මැ�වරණ සමය �ළ ��ද්ධ පාර්ශ්වවලට හා ඒවා ෙය් �යාකා�න්ට ��ත හා �ද�ත් මාධ� ම�න් වැර� ෙච�දනා ඉ��පත් කර�න් හා අදාළ පාර්ශවයන්ට එබ� අවස්ථාවල � ���� �මට පවා අවකාශ ලබා ෙන�� ඉ��පත් කරන වැඩසටහන් �චාරණය ��මට මාධ� ෙය�දා ෙන�ගැ�ම.
11. ෙද්ශපාලන පක්ෂයක් ෙහ� ෙද්ශපාලනඥය sන් සම්බන්ධෙයන් කර� ලබන �ෙව්චන හා ෙච�දනා වලට ��චාර දැක්�මට �චණ්ඩකා� ෙන�වන �ත���ල �යාමාර්ගෙයන් පමණක් ���� සැප�ම.
26
Human Rights Commission of Sri Lanka
12. මහජන � ෙය��ත�න් ෙග් �ත���ල රැකව�න් වශ ෙයන් කට�� කර� ලබන ෙප��� ෙය් හා අ ෙන�ත් ආරක්ෂක අංශවල �ලධා�න් �ල ෙන�වන ආකාරයට ෙද්ශපාලන මැ�වරණ �චාරණ කට��වලට ෙය�දා ගැ�ම හා ��ද්ධ පාක්�ක�න් ෙග් මැ�වරණ කට�� මැඩ�මට ෙය�දවා ගැ�ෙමන් වැළ�ම.
13. �මන ෙද්ශපාලන පක්ෂයක් ෙහ� ෙද්ශපාලන සං�ධානයක් තම මැ�වරණ කට��වල � �ත���ල ෙන�වන ආකාරයට අ� ආ�ධ ස�ත �ද්ගල�න් සම්බන්ධ කර ෙගන කට�� කරන්ෙන් නම්, එවැ� �යා ��ද්� ෙය් ෙහලා දැ�ම හා ඒවා මැඩ�ම සඳහා අදාළ අංශ දැ�වත් ��ම.
14. ඡන්ද �ම�ම් පැවැත්ෙවන �ෙද්ශයක රජය ��න් ෙහ� රජ ෙය් අ��හෙයන් සැණෙක�, සංදර්ශන ෙහ� �දර්ශන ආ�ය පැවැත්ෙවන් ෙන් නම් එම අවස්ථා ඡන්ද �ම�ම් සඳහා ඉ��පත්ව ��න අ ෙප්ක්ෂක�න් ෙග් හා පක්ෂවල ජය�හණය ��ස ෙද්ශපාලන �චාරණ කට��වලට සම්බන්ධ කරගැ�මට �යා ෙන���ම.
ඡන්ද �ම�මට ඉ��පත් වන �ය�ම ෙද්ශපාලන පක්ෂ හා ස්වා�න කණ්ඩායම් නායක�න්, තම අෙප්ක්ෂක�න් ෙම්
27
Human Rights Commission of Sri Lanka
ක�� සම්බන්ධව දැ�වත් කර� ඇතැ� අෙප්ක්ෂා කරන අතර, ෙමම ආචාර ධර්ම පද්ධ�ෙය් ඇ�ළත් දෑ ඔ�න් අ�ගමනය කර� ලබන බවට පක්ෂ නායක�න් හා ස්වා�න ක�ඩායම් සෑ�මට පත්�ය හැ� වැඩ �� ෙවලක් ද ෙය�ද� ඇතැ� අෙප්ක්ෂා ෙකෙර්.
jh;jy; topfhl;ly;fs;
29
Human Rights Commission of Sri Lanka
nghUslf;fk;
mwpKfk;
,yq;if kdpj chpikfs; Mizf;FOtpdhy;
ntspaplg;gLk; Njh;jy; topfhl;ly;fs;
Njh;jy;fs; jpizf;fsj;jpd; %yk; ntspaplg;gLk;
Njh;jnyhd;wpd; NghJ Njh;jypy; Nghl;bapLfpd;w
murpay; fl;rpfs; kw;Wk; Ntl;ghsh;fs;
MfpNahhpdhy; gpd;gw;wg;gl Ntz;ba xOf;f
newpf;Nfhit.
30
Human Rights Commission of Sri Lanka
mwpKfk;
rh;tNjr kdpj chpikfs; tpOkpaq;fSf;Nfw;g
,yq;ifapd; 1978 mk; Mz;bd; murpayikg;gpy;
xt;nthU gpui[Ak; thf;fspf;Fk; chpik> murpay;
eltbf;ifapy; Rje;jpukhf <LgLtjw;Fk; kw;Wk; ePjpAk;
Rje;jpukhd Njh;jYf;fhd chpik Nghd;wdit
cWjpg;gLj;jg;gl;Ls;sJ vd;gjid ,yq;if [dehaf
Nrhrypr Fbaurpd; 1978 Mk; Mz;bd; murpayikg;gpd;
Clhf mq;fPfhpf;fpwJ.
Rje;jpukhd kw;Wk; ePjpahd Njh;jyhdJ kf;fSila
chpikahFk; mNj Neuk; mj;Njh;jiy elhj;Jk; NghJ
Fwpg;gplg;gl;Ls;s Njh;jy; mj;JkPwy;fis jLg;gjw;F
gpd;gw;wg;gl Ntz;ba topKiwfis / topfhl;ly;fis
kdpj chpikfs; Mizf;FO mwpKfg;gLj;jpAs;sJ.
Rje;jpukhd ePjpahd Njh;jiy cWjpg;gLj;Jtjd; %yk;
xU ehl;bdJ kf;fSila [dehaf chpikia
cWjpg;gLj;jtjw;Fk; kdpj chpik fyhr;rhuj;ij
r%fj;Jf;Fs; fl;bnaOg;Gtjw;Fk; ,e;j topfhl;ly;fs;
kpfTk; gpuNahrdkhf mikAnkd kdpj chpikfs;
Mizf;FO fUJfpwJ.
31
Human Rights Commission of Sri Lanka
Njh;jy; topfhl;ly;fs;
1. murpay; mikg;gpd; cWg;Giu 12 ,d; gb “rfy
Ml;fSk; rl;lj;jpd; Kd; rkdhdth;fs; kw;Wk;
rl;lj;jpdhy; rkdhd ghJfhg;gpw;Fk;
chpj;Jilath;fshth;” ,jdbg;gilapy;
Njh;jYf;F Kd;duhd> Njh;jy; jpdk; kw;Wk;
Njh;jYf;F gpd;duhd fhyg;gFjpapy; ,lk;ngWk;
Njh;jy; td;Kiw Kiwg;ghLfis
Vw;Wf;nfhs;tJld; Gydha;T nra;ag;glYk;
Ntz;Lk;. Nkw;gb Kiwg;ghLfs; njhlh;gpy;
eltbf;if vLf;fhJtply; my;yJ jtph;j;jy;
mbg;gil chpik kPwYf;F rfy Njh;jy;
cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg; gphpT/nghyp];
cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh;
nghWg;GilikAilatuhthh;.
2. Kiwg;ghL njhlh;ghd Gydha;thdJ
gf;fr;rhh;gw;w Kiwapy; elhj;jg;gly; Ntz;Lk;.
murpay; jiyaPl;bdhy; my;yJ VNjDk;
Vw;Wf;nfhs;s Kbahj fhuzq;fshy; eltbf;if
32
Human Rights Commission of Sri Lanka
vLf;fhky;tply; murpayikg;gpd; cWg;Giu 12
,id kPwpajhfNt fUj;jpw;nfhs;sg;gLk;.
3. Njh;jy; gpur;rhuj;Jld; njhlh;Gila rl;lk; rkkhf gpuNahfpf;fg;gly; Ntz;Lk;. murpayikg;gpd;
cWg;Giu 12(2) ,y; Fwpg;gplg;gl;lthW “ve;j
gpui[Ak; ,dk;> kjk;> nkhop> rhjp> ghy;>
murpay; mgpg;gpuhak; kw;Wk; gpwg;gplk; my;yJ
VNjDk; mt;thuhdnjhd;wpw;F vjpuhf ghugl;rk;
fhl;lyhfhJ) ,jw;fika rfy murpay; fl;rpfs;
kw;Wk; FOf;fs; rkkhf elhj;jg;gly; Ntz;Lk;.
Fwpg;ghf VNjDk; murpay; mgpg;gpuhak;
njhlh;gpy; rkkw;w elhj;Jif my;yJ ghugl;rk;
fhl;lg;gly; murpayikg;gpd; cWg;Giu 12 ,id
kPwpajhf ntspg;gLj;jg;gLk;.
4. khfhzrigj; Njh;jy; rl;lj;jpw;F mika
xypngUf;fp ghtid kw;Wk; Njh;jy;
$l;lq;fSf;Fhpa mDkjp toq;fg;gly; Ntz;Lk;.
,f;flg;ghl;bid g+uzg;gLj;jhtpl;ljd;
tpisthdJ murpayikg;gpd; cWg;Giu 12
kPwg;glyhf ,Uf;Fk;.
33
Human Rights Commission of Sri Lanka
5. Njh;jy; fhyj;jpd; NghJ mzptFg;G Njh;jy;
$l;lj;jpw;F mikthf mDkjpf;fg;gly; Ntz;Lk;.
mzptFg;gpw;fhd mDkjpahdJ cWg;Giu 12
kw;Wk; 14> cWg;Giu 14(1) VidNahUila> Ngr;R
Rje;jpuk;> xd;W$ly;> xUq;F Nruy;> njhopy;
kw;Wk; elkhly; vd;git cj;juthjg;gLj;jp
tpepNahfpf;f Ntz;Lk;.
6. Jz;Lg;gpuRuk;> Rtnuhl;b kw;Wk; Ntl;ghsh;fspd;
Gifg;glk;> FwpaPLfs;> nfhbfs; kw;Wk;
gjhijfis fhl;rpg;gLj;jy; Njh;jy; rl;lj;jpw;F
mika mDkjpf;fg;gly; Ntz;Lk;. VNjDk; fl;rp
my;yJ FOtpw;F rpwg;Ghpikabg;gilapy;
nraw;gl;lhy; mJ murpaikg;gpd; cWg;Giu 12
,id kPwpajhff; nfhs;sg;gLk;.
7. VidNahhpd; thf;fspf;Fk; chpikia kPWk; egh;
njhlh;ghd rl;lj;jpid rfy Njh;jy;
cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg; gphpT/nghyp];
cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh; fz;bg;ghf
eilKiwg;gLj;j Ntz;Lk;. ,J
mKy;gLj;jg;glhtpl;lhy; mJ murpayikg;gpd;
34
Human Rights Commission of Sri Lanka
cWg;Giu 12 kw;Wk; 14(1) ,id kPwpajhf
mikAk;.
8. rfy Njh;jy; cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg;
gphpT/nghyp]; cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh;
NghJkhd ghJfhg;gpid thf;fspg;G epiyaq;fs;
kw;Wk; Vida ];jhdq;fspw;F toq;FtJld;>
ehl;bd; rl;lj;jpw;F mika ePjpahdJk;
Rje;jpukhdJkhd Njh;jy; eilKiwia
topg;gLj;Jtjw;F xt;nthU Kaw;rpAk; vLf;f
Ntz;Lk;.
9. Njh;jy; rl;lq;fs; kPWk;NghJ murpay; fl;rpfs;
my;yJ egh;fspd; juk; my;yJ mjpfhuq;fSf;F
vjpuhf rkkhf rl;lq;fs; eilKiwg;gLj;jy;
Ntz;Lk;. mur cilikfis Nrjkhf;fs;
my;yJ J\;gpuNahfk; nra;Ak; egh;fspw;F vjpuhf
fz;bg;ghd rl;lq;fis mKy;gLj;JtJ rfy
Njh;jy; cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg; gphpT
/nghyp]; cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahhpd;
flikahFk;. cjhuzk;: murhq;f thfdq;fs;>
fl;blq;fs; kw;Wk; tshfq;fs;.
35
Human Rights Commission of Sri Lanka
10. Njh;jYf;F gpd;duhd td;Kiwfs;
cs;slq;fshf Njh;jy; njhlh;ghd td;Kiwia
jLg;gjw;F rfy Njh;jy;
cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg; gphpT/nghyp];
cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh; nghWg;gpid
nfhz;Ls;sdh;. fle;jfhy mDgtq;fspw;F
mika murpay; mjpfhuq;fs; mt;thwhd
eltbf;iffspd; NghJ gpuNahfpf;fg;gl;Ls;sJ.
,jd; tpisT mbg;gil chpik kPwy;fshFk;.
mbg;gil chpik kpwy;fis jLg;gjw;F
rl;lj;jpdhy; jhgpf;fg;gl;l elgbKiwfspw;F
mika rfy nghWg;ghd gbKiwfisAk; rfy
Njh;jy; cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg;
gphpT/nghyp]; cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh; vLf;f
Ntz;Lk;.
11. rfy Njh;jy; cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg;
gphpT/nghyp]; cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh;
Rakhf njhlf;fy; my;yJ Vida fl;rpfspd;
cj;juTf;fika eghpid rpj;jputij nfh^ukhd>
kdpjhgpkhdkw;w kw;Wk; ,opthf elhj;Jjy;
36
Human Rights Commission of Sri Lanka
my;yJ jz;lid cs;slq;fshf egh;fs;
my;yJ cilikfspw;F vjpuhf ve;j tifahd
kPwy;fspYk; rfy Njh;jy;
cj;jpNahfj;jh;fs;/ghJfhg;Gg; gphpT/nghyp];
cj;jpNahfj;jh;fs; MfpNahh; gq;F
nfhs;sf;$lhJ.
Njh;jy;fs; jpizf;fsj;jpd; %yk;
ntspaplg;gLk; Njh;jnyhd;wpd;
NghJ Njh;jypy; Nghl;bapLfpd;w
murpay; fl;rpfs; kw;Wk;
Ntl;ghsh;fs; MfpNahhpdhy;
gpd;gw;wg;gl Ntz;ba xOf;f
newpf;Nfhit
38
Human Rights Commission of Sri Lanka
kPs tpepNahfpj;jy; 2014 rdtup
Nju;jnyhd;wpd; NghJ Nju;jypy; Nghl;bapLfpd;w murpay; fl;rpfs; kw;Wk; Ntl;ghsu;fs; MfpNahupdhy; gpd;gw;wg;gl
Ntz;ba xOf;f newpf;Nfhit
2009 Mk; Mz;bd; 58 Mk; ,yf;f ghuhSkd;wj; Nju;jy;fs; (jpUj;jr;) rl;lj;jpdhy; jpUj;jpaikf;fg;gl;l 1981 Mk; Mz;bd; 1 Mk; ,yf;f ghuhSkd;wj; Nju;jy;fs; rl;lj;jpd; 8 (8) gpupTf;F mika ,t;nthOf;f newpf;Nfhit ntspaplg;gLfpd;wJ. ,t;nthOf;f newpf;Nfhit Nju;jnyhd;wpw;fhd ngau; Fwpj;j epakd mwptpj;jy; ntspaplg;gLfpd;w jpdj;jpypUe;J Nju;jy; KbTfs; ntspaplg;gLk; tiuapyhd fhyj;jpw;F nry;YgbahFk;. ,yq;ifapy; Nju;jy;fs; rl;lj;jpw;fika murpay; fl;rpfs; mq;fPfupf;fg;gl Kd;dUk; $l ,e;ehl;by; mq;fPfupf;fg;gl;l murpay; fl;rpfs; fhzg;gl;ldntd;gNjhL> ,it njhlu;ghd tuyhW 1931 Mk; Mz;L tiu ePz;L nry;fpwJ. murpay; fl;rpfis mq;fPfupj;jy; njhlu;ghd rl;lk; 1959 Mk; Mz;bypUe;J gy re;ju;g;gq;fspYk; jpUj;jpaikf;fg;gl;Ls;sJ. rkfhy r%fj;jpd; ,af;fj;jpw;F murpay; fl;rpfspdhy; Mw;wg;gLfpd;w Nritfis mu;j;jKs;sitahfTk; tpisgad; kpf;fitahfTk; khw;Wtjw;W rl;l tpjpfspD}lhf Nkw;nfhs;sg;gl Kbe;j nraw;ghLfs; kl;Lg;gLj;jg;gl;Ls;sikahy; ,q;F murpaw; fl;rpfSf;Nf ghupa nghWg;G Rkj;jg;gLfpd;wJ.
39
Human Rights Commission of Sri Lanka
mg;nghWg;igAk; fUj;jpnyLj;J 2012 Mk; Mz;by; eilngw;w khfhz rigj; Nju;jiy Nehf;fhff; nfhz;L ,t;nthOf;f newpf;Nfhit Kjy; Kjyhf Nju;jy;fs; jpizf;fsj;jpdhy; murpay; fl;rpfs; kw;Wk; Ntl;ghsu;fSf;fhfntdg; gpufldg;gLj;jg;gl;Ls;sJ. ,yq;ifapd; Nju;jy;fspy; murpay; fl;rpfSf;F ntspNa Ntl;ghsu;fs; RNar;irf; FOf;fspD}lhf gpujpepjpj;Jtg;gLj;jg;gLfpd;wdu;. ,t;nthOf;f newpf;Nfhit mf;FOf;fspd; Ntl;ghsu;fSf;Fk; nghUe;Jk;.
m. rl;lj;jpd; Mjpgj;jpak;
01. ,yq;if murpay; mikg;gpdhYk; Vida epajpr; rl;lq;fspdhYk; cWjpg;gLj;jg;gl;Ls;s gpuirfspd; cupikfs; kw;Wk; Rje;jpuk; vd;gtw;iwg; ghJfhj;J> Nju;jy; rl;lq;fSf;fika kf;fs; gpujpepjpfSf;fhd thf;nfLg;NghLk; kf;fs; fUj;Jf; NfhlNyhLk; njhlu;Gila Nju;jy;fspy; thf;fhsUf;F Rje;jpukhfTk; vt;tpj tYf;fhl;lhakpd;wpAk; jkJ thf;fpid mspg;gjw;F mtfhrkspj;jYk; mjw;Fj; Njitahd cjtpfisAk; tYthf;fq;fisAkspj;jYk;.
02. Nju;jnyhd;wpy; Nghl;bapl Kd;tUfpd;w midj;J murpay; fl;rpfSf;Fk; RNar;if; FOf;fspd; Ntl;ghsu;fSf;Fk; Nju;jy; nrad;Kiwapy; cupj;jhf;fpAs;s
40
Human Rights Commission of Sri Lanka
rkj;Jtj;ij midj;J fl;lq;fspYk; ghJfhj;jy;.
03. midj;J murpaw; fl;rpfs;> Ntl;ghsu;fSf;F cupj;jhd cupikfSf;Fk; thf;fhsu;fis mwpT+l;Ltjw;nfdTs;s cupikf;Fk; kjpg;gspg;gNjhL> vjpu;j;; jug;gpdupd; cupikfisAk; ghJfhj;jy;.
04. ,yq;ifapd; rl;lj;jpd; fPo; epWtg;gl;Ls;ss mur> mur rhu;ghd> jdpahu; my;yJ Vida epWtdq;fSf;F rl;lj;jpy; vjpu;ghu;f;fg;gl;Ls;sthwhd eltbf;iffis vLg;gjw;F vt;tpjj;jpYk; jlq;fy;fisNah mOj;jq;fisNah Vw;gLj;jhik.
05. ehl;bd; rl;lj;ijAk; rkhjhdj;ijAk; ghJfhf;fpd;w epajpr; rl;lg; nghWg;Gr; rhl;lg;gl;Ls;s epWtdq;fSf;Fk; mit nghWg;Gtpf;fg;gl;Ls;stu;fSf;FKupa flikfis Mw;Wifapy; jlq;fy;fs; my;yJ mOj;jq;fis Vw;gLj;jhik.
06. nghJkf;fspd; ,ay;ghd tho;tpw;F ,ilA+W Vw;gLj;jhkYk; eilKiwapYs;s rl;l jpl;lq;fs; kPwg;glhkYk; Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffs; Nkw;nfhs;sg;gLtij cWjpg;gLj;jy;.
07. midj;J Nju;jy;fs; njhlu;ghfTk; rl;lq;fspy; fhl;lg;gl;Ls;s rl;l jpl;lq;fs;
41
Human Rights Commission of Sri Lanka
(gpupTfs;) njhlu;ghf midj;J Ntl;ghsu;fSf;Fk; njspitg; ngw;Wf; nfhLj;jYk; mr;rl;lq;fspy; fhl;lg;gl;Ls;sthW jtWfs;> Coy; nraw;ghLfs; kw;Wk; rl;ltpNuhj nraw;ghLfspypUe;J jtpu;e;J nfhs;SkhWk; mwpTiu toq;Fjy;.
M. rhjhuz elj;ijfs;
01. ,yq;ifau;fs; mD\;bf;fpd;w rkaq;fs;> NgRk; nkhopfs;> mtu;fspd; ,dq;fs;> gof;ftof;fq;fs; kw;Wk; FyNfhj;jpuq;fs; Nghd;w NtWghLfs; njhlu;ghf Ml;fspilNa gifikAzu;;r;rp kw;Wk; nghWikapd;ik vd;gtw;iw Vw;gLj;jty;y my;yJ J}z;lty;y tpjj;jpyhd elj;ijfisj; jtpu;j;jy;.
02. murpay; fl;rpfs; njhlu;ghf Nkw;nfhs;sg;gLk; tpku;rdq;fis> me;je;j fl;rpfspd; nfhs;iffs;> epfo;r;rpj; jpl;lq;fs; fle;J Nghd epfo;Tfs; vd;gtw;wpw;F kl;Lg;gLj;j Ntz;Lnkd;gNjhL> vjpu;f; fl;rpapdupd; my;yJ Ntl;ghsu;fspd; nghJ eltbf;iffNshL njhlu;Gglhj> mtu;fspd; jdpg;gl;l tho;f;ifapd; me;juq;fq;fis tpku;rpg;gijj; jtpu;e;Jf; nfhs;sYk;> ep&gpf;fg;glhj Fw;wr;rhl;Lf;fs;> jpupGgLj;jg;gl;l fUj;Jf;fspdbg;gilapy; tpku;rdq;fis Nkw;nfhs;shjpUj;jYk;.
42
Human Rights Commission of Sri Lanka
03. Nju;jypd; %yk; epWtg;gl vjpu;ghu;f;fg;gLfpd;w epajpr; rl;l epWtdj;jpd; Nehf;fq;fis epiwNtw;WtjD}lhf ,yq;ifau;fspd; vjpu;fhy mgptpUj;jpia mile;J nfhs;tjw;fhf mu;g;gzk; nra;af; $ba Ntl;ghsu;fisg; Nghl;baplr; nra;J mtu;fis xOf;f rPyj;JlDk; tpdakhfTk; Nghl;bapl topfhl;ly;.
04. murpaw; fl;rpfs; kw;Wk; RNar;irf; FOj; jiytu;fs; Ntl;ghsu;fisg; Nghl;bapLtjw;fhfj; Nju;e;njLf;fpd;w NghJ> mtu;fspd; Ke;jpa nraw;ghLfspd; Neupa jd;ik> rl;lj;ij kjpj;J nrayhw;wpaik> rl;lj;jpd; Kd;dhy; Fw;wr;rhl;Lf;fSf;fhshfhik> nghJ kf;fs; Nritf;fhd mu;g;gzq;fis Nkw;nfhz;Ls;sik> gzgyk; kw;Wk; r%f gyk; vd;gtw;iwg; gad;gLj;jp kf;fs; r%fj;jpw;F mOj;jq;fis Vw;gLj;jhik Nghd;w Fzeyd;fspd; ghy; ftdk; nrYj;jp eltbf;iffis vLj;jy;.
05. Ntl;GkDf;fisf; ifaspf;fpd;w NghJ my;yJ mjd; gpd;duhd 30 ehl;fs; Kbtiltjw;F Kd;du; midj;J Ntl;ghsu;fSk; mtu;fspd; nrhj;Jf;fs; kw;Wk; nghWg;Gf;fs; gw;wpa ntspg;gLj;Jiffisj; njuptj;jhl;rp mYtyuplk; ifaspj;jy;.
43
Human Rights Commission of Sri Lanka
06. thf;fspg;G epiya tstpw;Fs; my;yJ thf;nfz;zy; epiya tstpw;Fs; Gifg;gpbj;jy; my;yJ kJ mUe;jptpl;L tUtjpypUe;J jtpu;e;J nfhs;sy; Ntz;Lnkd Ntl;ghsu;fs; / Kftu;fs; MfpNahiu mwpT+l;Ljy;.
07. Ntl;GkD ifNaw;Fk; epiyak; my;yJ thf;nfLg;G epiyak; mjd; Rw;Wr; #oy; kw;Wk; thf;nfz;zy; epiyak; kw;Wk; KbTfis ntspapLk; epiyak; vd;gtw;wpDs; mq;fPfhukspf;fg;gl;Ls;s egu;fs; khj;jpuk; cl;gpuNtrpj;jy;.
08. Nju;jYld; njhlu;Gila jLf;fg;gl;l nraw;ghLfspy; <LgLjy; my;yJ jkJ Mjuthsu;fis mg;gzpfspy; <Lgl MjuT njuptpj;jy; kw;Wk; mjw;F xj;Jiog;G toq;Fk; eltbf;iffspy; <LgLjy;.
,. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffs;.
01. Nju;jypy; Nghl;bapLtjw;fhf Kd;te;Js;s murpay; fl;rpfs;> RNar;irf; FOf;fs; vd;gd Nju;jy; rl;lj;jpy; fhl;lg;gl;Ls;sthW Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffis rl;luPjpahfTk; rl;lk;> mikjp vd;gd Ngzg;gl;l epiyapYk; Nkw;nfhs;sy;> vjpu;j;jug;gpdu;fspd; rl;l uPjpahd Nju;jy; eltbf;iffSf;Fk; ,ilA+W tpistpf;fhik kw;Wk;
44
Human Rights Commission of Sri Lanka
rl;lj;jpw;Fl;gl;lthW Nju;jy; gpur;rhu mYtyfq;fisg; NgZjy;.
02. mr;rplg;gl;l Mtzq;fs+lhf thf;fhsu;fis mwpT+l;lj;jf;f Mtzq;fis mr;rply; kw;Wk; gfpu;e;jspj;jy; njhlu;ghf Nju;jy; rl;lj;Jf;F mika ele;Jnfhs;sy;.
03. jkJ fl;rpapd; my;yJ RNar;irf; FOtpd; my;yJ Ntl;ghsu;fspd; ntw;wpia ,yf;fhff; nfhz;L my;yJ NtnwhU jug;gpdupd; Njhy;tpia vjpu;ghu;j;J ve;jnthU Nju;jy; gpur;rhu mwptpj;jiyNah my;yJ mjNdhL njhlu;Gila Gifg;glj;ijNah murhq;f my;yJ jdpahu; Jiwf;Fr; nrhe;jkhd fl;blnkhd;wpy;> fhzpnahd;wpy; my;yJ nghJkf;fs; gpuNtrpg;gjw;nfd mDkjpf;fg;gl;Ls;s ghijfspy; my;yJ nghJ ,lq;fspy; fhl;rpg;gLj;Jtijj; jtpu;j;jy;.
04. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;ifSf;fhf murhq;f my;yJ mur rhu;ghd epWtdq;fSf;Fupj;jhd fhzpfs;> fl;blq;fs; kw;Wk; Mjdnkhd;iw my;yJ Nritnahd;iwg; gad;gLj;jg;gLtjpypUe;J jtpu;e;jpUj;jy;.
05. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffSf;fhf ve;jnthU rkaj;jyj;ijNah> rkaj;jynkhd;Wf;Fupj;jhd
45
Human Rights Commission of Sri Lanka
fhzpnahd;iwNah> Mjdnkhd;iwNah gad;gLj;Jtijj; jtpu;j;Jf; nfhs;sy;.
06. Ntl;ghsu; gpuahzk; nra;fpd;w thfdj;jpy; khj;jpuk; Nju;jNyhL njhlu;Gila nfhbfs;> mwptpj;jy;fs; kw;Wk; Ntl;ghsupd; ,yf;fj;ijf; fhl;rpg;gLj;jy;.
07. Nju;jy; gpur;rhuj;jpw;fhf Nkw;nfhs;sg;gLfpd;w Nrhlidfs;. mDkjpaspf;fg;gl;Ls;s Nju;jy; gpur;rhuf; $l;lk; ,lk;ngWfpd;w fhzpapy; mf;fhyg;gFjpf;Fs; khj;jpuk; #oiy khRg;gLj;jhjthW Nkw;nfhs;sYk; mj;jifa $l;l eltbf;iffspd; gpd;du; jhkjkpd;wp mr;Nrhlidfis mfw;w eltbf;ifnaLj;jYk;.
08. Nju;jy; fhyf;nfLtpDs; Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffSf;Fupa Cu;tyq;fis> kf;fs; Cu;tyq;fis kw;Wk; thfd Cu;tyq;fis elhj;Jjy; Nju;jy; rl;lq;fis kPWk; nray;fnsd;gjhy; mt;thwhd Cu;tyq;fs; vijAk; Nju;jy; fhyf;nfLtpDs; elj;jhjpUj;jy;.
09. $l;lj;jpw;fhf mDkjp ngwg;gl;l xypngUf;fpiag; gad;gLj;Jjy;> $l;lf; fhyj;jpw;Fk; mf;fhzpf;Fk; khj;jpuk; kl;Lg;gLj;jg;gly;> thfdk; nrYj;jg;gl;Lf; nfhz;bUf;Fk; NghJ xypngUf;fpA+lhf gpur;rhuq;fs; Nkw;nfhs;sg;gLtijj; jtpu;j;jy;.
46
Human Rights Commission of Sri Lanka
10. Nju;jy; jpdj;jd;W thf;nfLg;G Muk;gpg;gjw;F 48 kzpj;jpahyj;Jf;F Kd;du; cupa Nju;jy; rl;lj;jpw;F mika Nju;jy; gpur;rhuq;fis epWj;j eltbf;ifnaLj;jy; kw;Wk; murpay; fl;rpfs; my;yJ Ntl;ghz;ikia Cf;Ftpf;ff; $bajhf ,ir epfo;r;rpfis elhj;Jjy;> mr;R / ,yj;jpudpay; Clfq;fs+lhfg; gpur;rhuk; nra;jy; Nghd;w gzpfis ,il epWj;jy;.
11. ve;jnthU fl;rpiaAk; my;yJ RNar;irf; FOitAk; gpujpepjpj;Jtg;gLj;jp ghuhSkd;wj;jpy;> khfhz rignahd;wpy; my;yJ cs;s+u; mjpfhu rignahd;wpd; nghJkf;fs; gpujpepjpnahUtuhfg; gjtptfpf;fpd;wtu;> VNjDnkhU fl;rpia my;yJ RNar;irf; FOit my;yJ mtw;wpd; Ntl;ghsu;fis ntw;wpngwr; nra;tjw;fhf jdf;F gpujpepjpnahUtu; vd;w tifapy; fpilf;fg;ngw;Ws;s tug;gpurhjq;fisAk;> jj;Jtq;fisAk;> thfdq;fisAk; kw;Wk; Vida murhq;f tsq;fisAk; gad;gLj;jhik.
12. nghJkf;fs; gpujpepjpnahUtupd; ghJfhg;Gf;fhf rl;luPjpahf toq;fg;gl;Ls;s ghJfhg;Gj;Jiw cj;jpNahfj;ju;fs; my;yJ mtu;fspd; ghtidf;F toq;fg;gl;Ls;s RLfyd;fs; Vida ghJfhg;G cgfuzq;fs; kw;Wk; fUtpfs; vd;gtw;iw Fwpj;j kf;fs; gpujpepjpapd; ghJfhg;Gf;fhftd;wp Ntnwe;jnthU
47
Human Rights Commission of Sri Lanka
rl;luPjpaw;w eltbf;iffspYk; <LgLj;Jtijj; jtpu;j;jy;.
13. VNjDnkhU Nju;jy; rl;lj;Jf;fika ,yq;if >h`pdpf; $l;Lj;jhgdk; kw;Wk; ,yq;if xypgug;Gf; $l;Lj;jhgdj;jpD}lhfg; Nghl;bapLfpd;w murpay; fl;rpfSf;Fk;> RNar;irf; FOf;fSf;Fk; Nju;jy; rl;lj;jpd; fPo; Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffSf;fhf toq;fg;gLfpd;w thdiy fhy vy;iy> cupa $l;Lj;jhgdj; jiytu;fs; kw;Wk; Nju;jy;fs; Mizahsu; MfpNahuhy; ntspaplg;gLfpd;w mwpTWj;jy;fs; kw;Wk; epge;jidf;fSf;fikag; gad;gLj;jg;gly;. (khfhz rig kw;Wk; cs;s+uhl;rp kd;wj; Nju;jy;fSf;Fg; nghUe;jhJ.)
14. VNjDnkhU Nju;jy; rl;lj;Jf;fika Nju;jnyhd;wpd;NghJ thf;fhsu; gjpT nra;ag;gl;Ls;s xt;nthU tPl;bw;Fk; Nghl;bapLfpd;w murpay; fl;rpfs;> RNar;irf; FOf;fs; nra;jpnahd;iw mDg;Gtjw;Fs;s cupikia> cupa rl;lj;jpd; Vw;ghLfs; kw;Wk; mQ;ry; kh mjpgupdhy; tpjpf;fg;gLfpd;w epge;jidfs; vd;gtw;Wf;fikag; gad;gLj;Jjy;. (,t;tha;g;G khfhz rig kw;Wk; cs;s+uhl;rp kd;wj; Nju;jy;fSf;Fg; nghUe;jhJ.)
15. f.ngh.j rhjhuz juk; my;yJ cau;jug; guPl;irfs; kw;Wk; 5 Mk; Mz;L Gyikg;
48
Human Rights Commission of Sri Lanka
guPl;ir cl;gl Kf;fpakhd guPl;irfs; ,lk;ngWk; ghlrhiyfs; kw;Wk; mg; guPl;irfspd; tpiljhs;fs; kjpg;gPL nra;ag;gLk; ghlrhiyfs; guPl;ir epiyaq;fspd; eltbf;iffSf;F ,ila+W tpistpf;Fk; tpjj;jpy; mg;ghlrhiyfspd; Rw;Wg;Guj;jpy; gpur;rhu eltbf;iffspy; <LgLtjpypUe;J jtpu;e;jpUj;jy;.
<. thf;nfLg;Gj; jpdk;
01. Nju;jy; jpdj;jd;W thf;nfLg;G epiyaj;jpypUe;J 500 kPw;wu; J}uj;jpw;Fs; thf;Ffis ,ue;J Nfl;ly;> thf;fhsu;fis thf;fspf;f my;yJ thf;fspfhjpUf;fj; J}z;ly;> Nju;jy; Jz;Lg; gpuRuq;fs; Nghd;wtw;iwg; gfpu;e;jspj;jy; Nghd;w ve;jnthU eltbf;ifiaNah my;yJ Nju;jy;fs; rl;lq;fspy; Fwpg;gplg;gl;Ls;s Fw;wq;fisNah ,iof;fhik.
02. thf;fspg;Gf;fhf thf;nfLg;G epiyaj;jpw;F tUif jUfpd;w thf;fhsu;fSf;F kw;Wk; thf;nfLg;G epiyaj;jpy; thf;fpidg; gpuNahfpg;gjw;fhd thf;fhsu;fSf;F vt;tpj ,ilQ;rYk; Vw;gLj;jhikAk;> thf;fpidg; gpuNahfpg;gjw;fhd mOj;jq;fis Vw;gLj;jhikAk; thf;fhsu;fSf;F jkJ thf;fpid Rje;jpukhfTk;> me;juq;fkhfTk;> gpuNahfpg;gjw;Fs;s cupikf;Fg; gq;fk; Vw;gLj;jhikAk;.
49
Human Rights Commission of Sri Lanka
03. Nju;jy; jpdj;jd;W thf;fhsu;fs;> thf;nfLg;G epiya Kftu;fs;> Ntl;ghsu;fs;> fz;fhzpg;ghsu;fs; kw;Wk; mtu;fspd; FLk;g mq;fj;jpdu;fs; MfpNahu; ve;jNthu; mr;RWj;jYf;Fk; Mshf;fg;gLjy;> cly; uPjpahd rpj;jputijfSf;F ,yf;fhf;fg;gLjy;. my;yJ mtu;fspd; Mjdq;fSf;F Nrjk; tpistpj;jy; vd;gtw;iwj; jtpu;j;Jf; nfhs;sy; kw;Wk; thf;nfLg;G epiya Kftu;fis thf;nfLg;G epiyaj;jpypUe;J Juj;JtjpypUe;J jtpu;e;jpUj;jy;.
04. thf;nfLg;Gj; jpdj;jd;W thf;nfLg;G epiyaj;jpw;Fs; cl;gpuNtrpg;gjw;fhf mDkjpAs;stu;fs; khj;jpuk; (Nghl;bapLfpd;w murpay; fl;rpnahd;wpd; nrayhsu;> Ntl;ghsu;fs; kw;Wk; thf;nfLg;G epiya Kftu;fs;) jj;jk; Msilahsj;ij ep&gpj;J cl;gpuNtrpf;f Ntz;bAs;sikahy; mJ njhlu;ghf xj;Jiog;G toq;fy;.
05. Nju;jy; rl;lj;jpy; Fwpg;gplg;gl;Ls;s vj;jifa Fw;wj;ijAk;> Nju;jy; Coy; eltbf;iffisAk; Mw;Wtijj; jtpu;j;Jf; nfhs;sy; kw;Wk; MjuT toq;fy; (thf;nfLg;G epiyaj;jpy; thf;Fg; ngl;bfis tYfl;lhakhf epug;Gjy;> thf;nfLg;G epiyaj;jpw;Fs; mj;JkPwpg; gpuNtrpj;jy;> Ms;khwhl;l thf;Ffisg; milahskply; Nghd;w jtwhd Coy; eltbf;iffs;.)
50
Human Rights Commission of Sri Lanka
06. rl;l uPjpaw;w Kiwapy; thf;nfLg;G epiyaj;jpw;F thf;fhsu;fisg; Nghf;Ftuj;Jr; nra;ahkypUf;f toptif nra;jy;.
07. thf;nfLg;ig elhj;Jtjw;fhf me;eltbf;iffSf;Fg; nghWg;ghfTs;s gzpahl;FOTf;F vjpu;ghu;f;fg;gl;lthW xj;Jioj;jYk;> mtu;fspd; gzpfSf;F Kftu;fs; ,ilA+W Vw;gLj;jhikf;F toptif nra;jYk;.
08. Nju;jy;fs; Mizahsupd; mq;fPfhuj;NjhL> thf;nfLg;G eltbf;iffisf; fz;fhzpf;fpd;w Kftu;fSf;F fz;fhzpg;G epWtdq;fspd; Kftu;fSf;F jlq;fNyw;gLj;jhikAk; mtu;fspd; gzpfis Mw;Wtjpy; xj;Jiog;G toq;fYk;.
Nkw;Fwpj;j tplaq;fs; Vw;Gilj;jhfpd;wtplj;J mQ;ry; thf;Ffs; milahskplg;gLk; jpdj;jpw;Fk; nry;YgbahFnkdf; fUJjy; nghUj;jkhFk;.
c. thf;Ffs; kw;Wk; tpUg;Gf;fs; vz;zy; (mQ;ry; thf;Ffs; cs;spl;l) kw;Wk; ngWNgWfis ntspapLjy;.
01. thf;Ffs; kw;Wk; tpUg;Gf;fis vz;zy; (mQ;ry; thf;nfz;zy; cs;spl;l)
51
Human Rights Commission of Sri Lanka
eilKiw njhlu;ghf jkJ thf;nfz;zy; Kftu;fis mwpT+l;lYk; Kiwg;ghLfis rku;g;gpf;Fk; cupa Kiwik njhlu;ghf jkJ Kftu;fis mwpT+l;lYk;.
02. njuptj;jhl;rp mYtyu; thf;nfz;zy; epiyaj;jpw;Fs;NsAk; kw;Wk; ngWNgWfs; jahupf;fgLk; epiyaj;jpw;Fs;NsAk; me;eltbf;iffis epUtfpj;jy; njhlu;ghf tpjpf;fg;gl;Ls;s Vw;ghLfSf;fika eltbf;ifnaLj;jy; ,d;wpaikahjnjd jj;jk; Kftu;fis mwpt+l;ly;.
03. thf;nfz;zy; Kftu;fshf Kiwahf epakdQ; nra;ag;glhtpbd; murhq;fj;jpd; my;yJ khfhz rigfspd; mikr;ru;fs;> ghuhSkd;w khfhz rig cWg;gpdu;fs; kw;Wk; cs;s+u; mjpfhu rig cWg;gpdu;fs; my;yJ Vida murpay; mjpfhupfs; thf;nfz;zy; epiyaf; fl;blj; njhFjpf;Fs; / epiyaj;jpw;Fs; cl;gpuNtrpf;fhjpUf;f toptif nra;jy;.
C. Vida Kf;fpa tplaq;fs;
01. Nju;jypy; Nghl;bapLfpd;w mq;fPfupf;fg;gl;l murpay; fl;rpfs; jj;jk; fl;rpfspd; Nfhl;ghl;ilAk; xU Fwpj;j fhyg;gFjpf;Fs; jkJ fl;rpahy; eilKiwg;gLj;jg;glTs;s Ntiyj;jpl;lnkhd;iwAk; thf;fhsUf;F Kd;itj;jy;.
52
Human Rights Commission of Sri Lanka
02. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffspy; murhq;f Mjdq;fs;> cj;jpNahfG+u;t thfdq;fs; my;yJ mYtyu;fis <Lg;gLj;jhik.
03. kf;fs; gpujpepjpfs; jkJ cj;jpNahfG+u;t flik eltbf;iffs+lhf Nju;jy; gpur;rhuq;fis Nkw;nfhs;tijj; jtpu;e;Jf; nfhs;sy;.
04. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffSf;fhff; fl;lzkpd;wp murhq;f cyq;F thD}u;jpfisNah my;yJ NtW thfdq;fisNah gad;gLj;Jtijj; jtpu;e;J nfhs;sy;.
05. Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffSf;fhfg; nghJf;fl;blq;fs;> tpisahl;L ikjhdq;fs;> murhq;f Rw;Wyh tpLjpfs; vd;gd gad;gLj;jg;gLkhapd; cupa nfhLg;gdTfis toq;fp mtw;iwg; gad;gLj;jYk; kw;Wk; mj;jifa tsq;fis mNj Kiwapy; midj;J Njitahd jug;gpduhYk; ngw;Wf; nfhs;sj;jf;fthW eltbf;ifnaLj;jYk;.
06. Nju;jy; fhyj;jpy; murpay; nra;jpfisAk; fbjq;fisAk; kw;Wk; mDge;jq;fisAk; murpd; my;yJ mur epWtdq;fspd; nrytpy; gpuRupf;fhik.
53
Human Rights Commission of Sri Lanka
07. Nju;jy; fhyf;nfLtpw;F thf;fhsu;fis my;yJ mur mYtyu;fisj; jdpahfNth my;yJ $l;lhfNth jkJ jdpg;gl;l my;yJ cj;jpNahfg+u;t ,y;yq;fSf;Fj; mioj;;J cgrupg;gijj; jtpu;e;J nfhs;sy;.
08. VNjDnkhU tpjj;jpy; epjp Vw;ghLfis toq;fy; my;yJ thf;FWjpfisaspj;jy;> fUj;jpl;lq;fs; my;yJ jpl;lq;fs; vd;gtw;wpw;fhf mbf;fy; ehl;ly;> ghijfs;> ePu;> kpd;rhuk; Mfpa trjpfis toq;fy; njhlu;ghd thf;FWjpfisaspj;jy; kw;Wk; jkJ fl;rpf;F mD$yk; Vw;gLj;jj;jf;fthW tisj;Jg; gpbj;Jf; nfhs;s Kbe;j thf;fhsu;fSf;fhf Kiwaw;w tpjj;jpy; kpfj; Jupjfjpapy; murhq;fj; Jiwapd; gjtpfs; kw;Wk; epakdq;fs; vd;gtw;iw toq;Ftijj; jtpu;j;jy;.
09. Nju;jy; rl;l kPwy;fs;> eltbf;iffSf;F ,ilA+W tpistpj;jy;> Nju;jy; Nkhrbfs; kw;Wk; Fw;wq;fs; njhlu;ghd rl;lq;fis mKy;gLj;Jfpd;w Jiwfspdhy; Nkw;nfhs;sg;gLfpd;w tprhuizfspy; jiyaplhikAk; mj;JiwfSf;F RahjPdkhf ele;J nfhs;sj; Njitahd gpd;dzpia cUthf;fYk;.
10. Nju;jy; fhyg;gFjpf;Fs; vjpu;jug;gpdu;fSf;Fk; kw;Wk; Mjuthsu;fSf;Fk; mr;R kw;Wk;
54
Human Rights Commission of Sri Lanka
,yj;jpudpay; Clfq;fspD}lhfj; jtwhd Fw;wr;rhl;Lf;fis Kd;itf;fg;gl;L cupa jug;gpdUf;F mtw;wpw;F gjpyspg;gjw;fhd re;ju;g;gj;ijf; $l toq;fhky; epfo;r;rpj; jpl;lq;fis gpur;rhuk; nra;tjw;fhf Clfq;fisg; gad;gLj;jhik.
11. murpay; fl;rpnahd;W my;yJ murpay;thjpfs; njhlu;ghf nra;ag;gLfpd;w tpku;rdq;fs; kw;Wk; Fw;wr;rhl;Lf;fSf;Fg; gjpyspg;gjw;F td;Kiwj; jd;ikaw;w rl;luPjpahd nraw;ghLfis khj;jpuk; gpd;gw;wy;.
12. kf;fs; gpujpepjpfspd; rl;;luPjpahd nka;g;ghJfhtyu;fshff; flikahw;Wfpd;w nghyprhu; kw;Wk; Vida ghJfhg;Gj;Jiw mjpfhupfs; cj;jpNahfg;gw;ww;w tpjj;jpy; murpay;> Nju;jy; gpur;rhu eltbf;iffspy; <LgLj;jg;gLtijAk; vjpu;f;fl;rpapdupd; Nju;jy; nrad;Kiwfisr; nraypof;fr; nra;tijAk; jtpu;e;J nfhs;sy;.
13. ve;jNthu; murpay; fl;rpNah my;yJ murpay; mikg;Ngh jkJ Nju;jy; eltbf;iffspy; rl;luPjpaw;w tpjj;jpy; MAje;jhq;fpa egu;fis <LgLj;j eltbf;iffs; vLf;Fkhapd; mj;jifa nraw;ghLfisg; gfpuq;fkhff; fz;bg;gJk; kw;Wk; mtw;iwj; jLg;gjw;fhf cupa jug;gpdUf;F mwptpj;jy;.
55
Human Rights Commission of Sri Lanka
14. Nju;jy; elhj;jg;gLfpd;w xU gpuNjrj;jpy; murhq;fj;jpd; Mjutpy; fspahl;lq;fs;> fz;fhl;rpfs; kw;Wk; nghUl;fhl;rpfs; vd;gd elhj;jg;gLkhapd; mr;re;ju;g;gq;fis Nju;jypy; Nghl;baplTs;s Ntl;ghsu;fspdJk; fl;rpfspdJk; ntw;wpia cWjpg;gLj;Jtjw;Nfh my;yJ Nju;jy; gpur;rhuq;fNshL njhlu;GgLj;Jtjw;Nfh eltbf;ifnaLf;fhik.
Nju;jypy; Nghl;bapLfpd;w midj;J murpay; fl;rpfs; kw;Wk; RNar;irf; FOf;fspd; jiytu;fs; jkJ Ntl;ghsu;fis ,t;tplaq;fs; njhlu;ghf mwpT+l;Ltnud vjpu;ghu;f;fg;gLtNjhL> ,t;nthOf;f newpf;Nfhitapy; cs;slf;fg;gl;Ls;s tplaq;fs; mtu;fshy; nraYUg;gLj;jg;gLfpd;wik njhlu;ghf fl;rpj; jiytu;fs; kw;Wk; RNar;irf; FOj;jiytu;fs; jpUg;jpailaf; $ba Ntiyj;jpl;lnkhd;W mKy; nra;ag;gLnkd vjpu;ghu;f;fg;gLfpd;wJ.
Election Guidelines
57
Human Rights Commission of Sri Lanka
Contents
Introduction
Election Guidelines issued by the Human Rights
Commission of Sri Lanka
Code of Conduct for contesting Political Parties and
Candidates during periods of Elections issued by the
Election Department
58
Human Rights Commission of Sri Lanka
Introduction
The Democratic Socialist Republic of Sri Lanka recognizes
the right of every citizen to vote, to freely engage in political
activities and the right to free and fair elections enshrined in
the (1978) Constitution of Sri Lanka and recognizes by other
relevant legislative enactments passed by the Parliament of
Sri Lanka.
A free and fair election is considered a peoples’ right. To
ensure protection of this right the Human Rights Commission
of Sri Lanka has further come to learn the necessity of a
guideline in order to prevent violations of election laws that
could take place when conducting a free and fair election.
This set of guidelines has been formulated in all three
languages. It is intended that these guidelines provide State
Officials engaging in election duties directions so as to
prevent violations of election laws.
59
Human Rights Commission of Sri Lanka
In order to ensure democratic society and promote a better
human rights culture in the country the Human Rights
Commission of Sri Lanka wishes to issue these guidelines in
the hope that it will immensely benefit the State Officials
engaging in the election process.
60
Human Rights Commission of Sri Lanka
Election Guidelines
1. Complaints regarding pre-election, Election Day and
post-election violence shall be accepted and
investigated in terms of Article 12 of the Constitution,
which declares that “all persons are equal before the
law and are entitled to the equal protection of the law”
Electoral Officers/all Security Forces/Police Officials
will be held liable for violations of fundamental rights
and for any inaction or omission with regard to
entertaining such complaints.
2. Investigation regarding complaints shall be conducted
in a strictly impartial manner. Inaction due to political
influences or any other unacceptable reason will
amount to a breach of Article 12 of the Constitution.
3. The law which relates to election propaganda shall be
applied equally. All political parties and groups shall
be treated equally according to Article 12(2) of the
Constitution, which declares “No citizen shall be
61
Human Rights Commission of Sri Lanka
discriminated against on the grounds of race, religion,
language, cast sex, political opinion, and place of
birth or on any one of such grounds”. Any unequal
treatment or discrimination, especially on political
opinion, will be an express violation of Article 12 of
the Constitution.
4. Issuing permits to use loudspeakers and for election
meeting shall be in accordance to the law, especially
in terms of section 68(2) of the Parliamentary
Elections Act No. 1 of 1981. The non-fulfillment of
this obligation will result in violation of Article 12 of
the Constitution.
5. Parades during the election period shall be permitted
according to the law. Issuing permits for parades shall
be according to Articles 12 and 14 of the Constitution.
Article 14(1) guarantee among others, freedom of
speech, assembly, association, occupation and of
movement.
62
Human Rights Commission of Sri Lanka
6. Display of leaflets, posters, and photographs of the
candidates, symbols, flags and banners shall be
permitted according to election laws. If any party or a
group is given privileged treatment, it will be a
violation of Article 12 of the Constitution.
7. Electoral Officers/all Security Forces/Police Officials
shall strictly enforce the law with regard to persons
who violate the right of others to vote. If this were not
implemented, it would be a violation of Articles 12
and 14 (1) of the Constitution.
8. Electoral Officers/all Security Forces/Police Officials
shall provide adequate security to polling centres and
other related places and make every effort to facilitate
the conduct of a free and fair election in accordance
with the law of the land.
9. The law shall be equally enforced against political
parties or persons irrespective of their status or
powers if in breach of election laws. Thus, it shall be
the duty of Electoral Officers/all Security
63
Human Rights Commission of Sri Lanka
Forces/Police Officials to enforce the law strictly
against all persons who misuse or cause damage to
public property, e.g., government vehicles, buildings
and premises.
10. Electoral Officers/all Security Forces/Police Officials
have a responsibility to prevent election related
violence including post-election violence. According
to past experience, political power is used to commit
such acts of violence, which results in violation of
fundamental rights. Electoral Officers/all Security
Forces/Police Officials shall take all necessary steps
according to procedures established by the law to
prevent violation of fundamental rights.
11. Electoral Officers/all Security Forces/Police Officials
shall not participate in the preparation of any type of
violence against persons or property, including
subjecting persons to torture, cruel, inhuman and
degrading treatment or punishment, on their own
initiative or at the behest of any other party.
Code of Conduct for contesting Political Parties and Candidates
during periods of Elections issued by the
Election Department
65
Human Rights Commission of Sri Lanka
Reissue January 2014
Code of Conduct for contesting Political Parties and Candidates during periods of Elections
This Code of the Conduct has been issued in terms of Section 8(8) of the Parliamentary Elections Act No. 1 of 1981as amended by Act No. 58 of 2009. The code is applicable during a period commencing from the date of notice of nomination and ending on the announcement of the result of that election. Before the enactment of laws regarding recognition of political parties, there were political parties which were recognized by the society dating back to 1931. Laws regarding recognition of political parties have been amended at different times from 1959. Political parties have a greater responsibility in making the role of the parties more productive and realistic in the advancement of the contemporary society as rules and regulations can do in this regard is minimal. The code of conduct for political parties and candidates was issued for the first time by the Department of Elections with the Provincial Councils Elections held in 2012 in mind taking into consideration the responsibility referred to above. In Sri Lanka non-party candidates are nominated as independent groups at elections and this Code of Conduct applies to candidates of independent groups also.
Reissue January 2014
66
Human Rights Commission of Sri Lanka
A. Rule of law 01. Uphold the citizens’ rights and freedom
guaranteed by the Constitution and other laws of Sri Lanka, assisting and encouraging the voter to exercise his vote freely and without any obstruction to elect people’s representatives at elections and vote at referenda.
02. Safeguard the equality entitled to candidates of all political parties and independent groups at all times in the election process.
03. Respect the right of all political parties and
candidates and the voters’ right to know while safeguarding the rights of those with opposing views.
04. Refrain from preventing and obstructing in any
way the Government, Semi – Government, Private or other institutions from carrying out their work or responsibilities according to the law.
05. Refrain from obstructing or preventing statutory
bodies and to those entrusted with maintaining law and order from carrying out their legitimate duties.
06. Ensure that the publishing of matters relating to
the election is not disturbing the ordinary life of the citizens and not violating the existing laws.
67
Human Rights Commission of Sri Lanka
07. Enlighten all the candidates about the laws
(Sections) of the Acts relating to election and advising to refrain from offences, corruption and illegal activities.
B. General Conduct
01. Refrain from any activity which could aggravate
differences, hatred and tension between different religions observed by Sri Lankan communities and their spoken languages, races, customs, etc.
02. Limit criticism of other political parties, their policies, programs and their past activities and refrain from criticizing personal life of candidates or making statements on allegations not proved against rivals of its own party or rival candidates.
03. Select candidates who can devote themselves to
the future well-being of the citizens of Sri Lanka by fulfilling the objectives of the constitutional bodies to which they are to be elected and by conducting the campaign in a disciplinary and obedient manner.
04. In selection of candidates, their conduct and good
behavior, respect for the law, devotion to serve the society etc. need to be considered. Avoid persons who use their wealth or society states to the detriment of the society.
68
Human Rights Commission of Sri Lanka
05. Submission of the statement of assets and liabilities of candidates at the time of delivery of nomination paper or before the expiry of 05 days after delivery of nomination paper.
06. Avoid use of liquor or intoxicants at polling
stations and ballot paper counting centers and entering polling stations when under the influence of liquor.
07. Only those who are permitted by law shall enter
into the nomination accepting centre or polling stations as well as its premises or counting centers or results declaration centers.
08. Not engage in prohibited election related activities
or not encourage or involve his/her supporters to engage in such activities.
C. Election Propaganda Activities 01. Parties and Candidates to hold propaganda
meetings and maintain election offices according to election laws without causing any disruption to law and order and to election propaganda activities of rivals.
02. Follow rules in election laws in regard to printing of and distribution of hand bills, posters, notice etc. among voters.
69
Human Rights Commission of Sri Lanka
03. Refrain from displaying in a building premises or a land belonging to the Government or a private person or in a public place or road to which the public has access to, any election propaganda notice or photograph with the object of promoting the election of a party or independent group or to prevent the election of a rival party or candidate.
04. Refrain from using land, building or any property
owned by the State or Semi-State institutions for election propaganda.
05. Refrain from using places of religious worship or
land or premises belonging to any religious organization for election propaganda.
06. Restrict display of posters, flags of candidate’s
number only in the vehicle in which candidate travels.
07. Restrict any decorations or exhibition of
propaganda materials to a place of propaganda meeting where it is held and such decorations should not harm the environment. All such decorations be removed without delay after the meeting.
08. Refrain from holding processions, public rallies
and motorcades with respect to propaganda activities within elections period as they are violations of election laws.
70
Human Rights Commission of Sri Lanka
09. Use loudspeakers with permits, restricting the use of loudspeakers to the place and during the meeting and refrain from using loudspeakers in moving vehicles.
10. Take steps to stop all propaganda activities, and
refrain from holding musical shows, advertisements in both print/ electronic media, 48 hours before the date of poll.
11. Refrain from using vehicles and other State owned
property or any powers and privileges available to Members of Parliament, Provincial Council or of a Local Authority in promoting the election of a party or candidate.
12. Refrain from using for any illegal activity, any
security personnel, weapons legally provided to a people’s representative for his protection for any purpose other than his own security.
13. The service of Sri Lanka Rupavahini Corporation
or the Sri Lanka Broadcasting Corporation provided to a party or an independent group for election propaganda should be used according to the guidelines and conditions imposed by the Commissioner of Elections or the Heads of the Corporations. (Not applicable for Provincial Councils and Local Authorities elections)
14. Free postal facility to send a publication to every
household provided by the Postal Department to
71
Human Rights Commission of Sri Lanka
be used according to the provisions of the relevant Act and to the instructions issued by the Post Master General. (This situation is Not Applicable for Provincial Councils and Local Authorities elections)
15. Refrain from any election propaganda which will
disturb the conduct of public examinations such as General Certificates of Education (Ordinary and Advanced Level) and Grade 5 Scholarship Examination at examination centers and at evaluation centers at schools.
D. Polling Day
01. Refrain from canvassing of votes, encouraging or
preventing voters from voting, distributing of notices and handbills or engaging in any propaganda activity within a radius 500 meters of a polling station on the polling day.
02. Refrain from obstructing the voters who come to the polling station and influencing the voters and from preventing the voters to cast their votes freely and in secret.
03. Refrain from intimidating, causing bodily harm to
voters, polling agents, candidates and election observers or their families or cause damages to their houses or properties and refrain from driving away polling agents from the polling station.
72
Human Rights Commission of Sri Lanka
04. Assist in ensuring that only those permitted (Secretary of contesting Political Party, candidates and Poling Agents) only enter the polling station and they prove their identity.
05. Refrain from doing or inducing any corrupt
practice or offence (stuffing of ballot boxes, raiding polling stations, impersonation or other corrupt practices or offences).
06. Refrain from illegal transport of voters to the
polling stations. 07. Ensure that polling agents co-operate with the poll
staff at the polling station and that the agents do not create any disturbances at the polling station.
08. Refrain from preventing election observers
approved by the Commissioner of Elections in engaging in their observations and supporting for their activities.
To consider that the matters mentioned above are also valid for the postal voting day as applicable.
E. Count of Votes and Preferences (including Postal Votes) and Declaration of Results. 01. Make the agents aware of the procedure regarding
the count of votes and preferences (including the count of postal votes) and also the procedure regarding making of complaints.
73
Human Rights Commission of Sri Lanka
02. Ensure that the Agents at the Centers for Counting
Votes and at Center for Declaration of Results, observe and follow the administrative arrangement at the Centre provided by the Returning Officer.
03. Prevent Government Ministers, Ministers of
Provincial Councils, Members of Provincial Councils and Local Authorities and other political authority from entering Counting Centers unless they are formally appointed as Agents.
F. Other Special Matters. 01. Present to the voters by political parties contesting
an election, a Statement of Policies (Manifesto) and the manner in which it is to be implemented within a specified period.
02. State property, vehicles and officers not to be used for election propaganda.
03. People’s Representatives should not engage in
election propaganda making use of his official position.
04. Refrain from using without any payment Government owned aircrafts and other vehicles.
05. Ensure that public buildings, play grounds, Government bungalows or quarters are used after
74
Human Rights Commission of Sri Lanka
payment of fees and charges and that one party does not monopolize such facilities.
06. Refrain from publishing political newsletters,
articles or supplements at the expense of the Government or Government institutions.
07. Refrain from inviting voters or state officers alone
or in groups to private or official residences and entertaining them.
08. Refrain from making promises of financial
assistance, laying of foundation stones for projects or proposals, promising to supply water and electricity services, appointments to posts outside the approved schemes of recruitment with the aim of attracting votes to the party.
09. Refrain from violating election laws and from causing any obstruction to inquiries made by law enforcement authorities. They should be permitted to act independently without any interference.
10. Not make use of the media to make false allegations about rival parties and their activities and not prevent the aggrieved parties the right to reply.
11. Respond to criticism or allegations made about
parties and politicians by peaceful means and not use force in retaliation.
75
Human Rights Commission of Sri Lanka
12. Prevent security personnel provided to people’s representatives from engaging in political propaganda and causing harm to rivals.
13. Condemn and assist in controlling armed
personnel being used by any party or political organization.
14. Ensure that political parties and candidates are not
permitted in gaining political advantages from carnivals, exhibitions, etc. organized by the Government or organized with Government patronage.
It is expected that Political Parties and Leaders of
Independent Groups will make their candidates aware of
the Code of Conduct and make suitable arrangement to
ensure that they observe the code.
76
Human Rights Commission of Sri Lanka
Jaffna 021- 2222021
Kilinochchi Mobile Office
Vavuniya 024-2222029
Trincomalee 026- 2222607
Anuradhapura 025- 2234801
Puttalam Mobile Office
Batticaloa 065-2224420 .
Kandy 081-2228009 .
Badulla 055-2223030
Kallmunai 0672229728 . 025 2234801
Kallmunai 0672229728 . 025 2234801
Kallmunai 067-2229728
Amparai 063- 2234801
Amparai 063- 2234801
Amparai 063- 2222340
Colombo Head Office
Nuwara-Eliya Mobile Office .
Matara 041-2226533