Ünite 20Konu: Her Yerde Bilgi İşlem ve Artırılmış Gerçekler

Hazırlayanlar:2009638013-Büşra Sayılır2009638043-Muhammet Tutcugil

Her Yerde Bilgi İşlemGeleneksel bilgisayarlar cam bir kutuydu, tüm

yapabildiğimiz butonlara basmak ve sonuçlarını görmekti.

Her an her yerde bilgi işlem ve artırılmış gerçeklik sistemleri bu cam kutuyu gerçek dünya ile sanal dünya arasında köprü kurarak kırdı.

Dahili uygulamalar-Her an her yerde bilgi işleme-Sanal gerçeklik-Artırılmış gerçeklik-Bilginin görselleştirilmesi

Her Yerde Bilgi İşlemKlasik bilgisayar etkileşimi paradigması(algı

düzeneği) dışına çıktığını ve bilgi işleme gücünü kullanıcıyı çevreleyen yerlere taşındığını söyleyebiliriz.

Her Yerde Bilgi İşlemİnsanın bilgisayarla etkileşimini sabit tek bir

ortamdan insanı çevreleyen her yere taşımaktır. Her yerde bilgi işlem , yaygın bilgi işlem veya akıllı çevre olarak da bilinir.

Bu metod, insanın günlük kullandığı nesneler de dahil olmak üzere etkileşime geçtiği çoğu şeye bilgi işlemin entegre edilmesini amaçlar.

Her Yerde Bilgi İşlemUbicomp’un temel prensipleri - Bilgisayarların amacı size her konuda yardım

sağlamaktır. - En iyi bilgisayar sessiz ve görünmez hizmet

eden bilgisayardır. - Teknoloji huzuru sağlamalıdır.

Her Yerde Bilgi İşlemUbicomp’un insan merkezli vizyonu

Uygun fiziksel etkileşim deneyimlerini tanımlamak

Genel uygulama özelliklerini tanımlamakUbicomp ile insan deneyimi için tasarım ve

değerlendirme teorileri sunmak

Uygun fiziksel etkileşim deneyimlerini tanımlamakİnsan bilgisayar etkileşimini klavye, fare ve

görüntüleme sistemleri olan etkileşim algı düzeylerinden(paradigmalarından) ziyade daha çok insan ve fiziksel dünya arasındaki doğrudan etkileşime yöneliktir.

İnsanlar konuşur, jest ve mimikleri vardır ve diğer insanlar iletişim kurmak için yazma uygulamalarını kullanırlar, fiziksel varlıkları değiştirmek için ellerini ve seslerini kullanırlar.

Her an her yerde programlama deneyimi; girdi, çıktı ve etkileşim alanlarında farklılığa yol açmıştır.

Cihazların ÖlçekleriMark D. Weiser cihaz ölçeklerini önerdi.

-Inch-Foot-Yard

Cihaz boyutlarının en iyi şekilde ifade edilmesi insanlar için daha yararlıdır.

Cihazların ÖlçüleriInch(2.54 cm)

Cep bilgisayarı - PDA (Personal Digital Assistant - Kişisel Sayısal Yardımcı)

PARCTABSes Kayıt CihazlarıAkıllı telefonlar

Bu cihazların bir çoğu birbirinden ayrıdır ama çevreyle ve birbirleri ile iletişim kurabilir.

Cihazların ÖlçüleriFoot (30.48 cm)

notebooklartabletlerdigital paper

Birkaçı birbirinden ayrıdır ama daima böyle olmaz.Örn;kişisel kullanım ve işyerinde kullanım

Cihazların ÖlçüleriYard(91.44 cm)

Elektronik tahtalarPlazma ekranlarAkıllı bülten panoları

Binalarda ya da kurumlarda,birçok insanla birşeyler paylaşımada kullanılır.

Etkileşim Deneyimi TanımlamaÖrtük giriş

Sensör tabanlı girişGeleneksel açık girişi genişletmek (örn; klavye

ve fare)Tanıma teknolojileri kullanımıBelirsizlik sunar,çünkü tanıyıcıları mükemmel

değildir

Farklı Girdiler

Çoklu Ölçek ve Dağıtık ÇıktıFarklı boyutlarda ekranlar - küçük - büyükHepsi dağıtık fakat birbirinden haberdar

Çıktıların GörselleştirilmesiÇevreleyen (ambient): Fiziksel çevrenin

özelliklerini, sinyal göndermek için kullanmalıyız.

Çevresel (peripheral): programlama arkaplanda olacak şekilde tasarlamalıyız.

Fiziksel ve Dijital Dünyanın BirleştirilmesiFiziksel dünyadaki hareketlerimizin, dijital

karşılığının olmasıÖrneğin GPRS cihazları

Dijital çıktıların da fiziksel dünya üzerine mükemmel yerleşimi

Uygulama TemalarıBağlam- Farkındalık(bilinçli)

programlamaAlgılanan(duyu) olgular

basit iletişimi kolaylaştırır.Otomatik yakalama ve

erişimVar olan

deneyimler(hafızasına alma) geleceğin erişim için depolanır.

Sürekli(devam eden) etkileşime doğruGünlük aktiveteler,kesin

belirgin başlangıç-bitiş koşullarına sahip değildirler.

Teori için yeni fırsatlarDünyada Bilgi

Ubicomp fiziksel dünyaya daha fazla önem verir.Aktivite Teorisi

Hedefler ve eylemler dünyanın fiziksel durumunu ayarlar.

Konumlanmış haraket ve dağınık(yayılmış) biliş(insanın bilmesi)doğaçlama/fırsatçı davranışlara karşın

planlanmış eylemler vurgulanır.Etnografya(Kavim ve ırk bilgisi-köken)

İçerikteki aktivetelerin derin tanımlayıcı anlayışı.

Değerlendirme ZorluklarıUbicomp ayarlarına uygulamak için başka

İBE tekniklerini nasıl uyarlayabiliriz?Ubicomp faaliyetleri o kadar görev merkezli

değildir.Teknolojiler oldukça yenidir,bu yüzden

gercekci bir ozetleyici degerlendirme (summative evaluation)yapmak zordur.

basari olcutu oldukca farkli olabilir- farklilik gosterebilir(eğlenilebilirlik, dikkat dağılmamasına karşın etkililik)

Site paylaşımlı deneyimMacintosh Tercümanlık

Merkezi ziyaretçileribazıları webde, bazıları

SG’de, bazıları gerçekten orada

etkileşimmikrofonlar aracılığıyla

konuşmakGörsel olarak

etkileşimde bulunmakFarklı yerlerFarklı yöntemlerPaylaşılan deneyimler

SG – Teknoloji ve Deneyim Web, Masaüstü ve SimülatörlerAG – Sanallık ve Gerçeklik Birleşimi

Sanal GerçeklikModellenmiş bir dünyada gerçekleşen, kişinin

kendini dış dünyadan uzaklaştırdığı etkileşimli bir deneyimdir.

Sanal gerçeklik teknolojisiHeadset kullanıcının

sanal dünyayı görmesini sağlar.

Veri eldiveni (DataGlove) hareketleri algılar

Eyegaze, sadece gözlere yönlendirmeyi sağlar.

Vücudun pozisyonu, yürüme gibi hareketlerde algılanabilir.

Sanal Gerçeklik Başlıkları (Headset)Her göz için ayrı küçük TVFarklı açılar3 boyut efekti

Uygulama alanlarıSanal Gerçeklik

Gerçek dünyanın bilgisayarda simüle edilmesi Genelde Görsel, ses, dokunma, el hareketleri

Gerçek yaşam benzeri durumlar Tehlikeli, pahalı

Görünmeyen nesneleri görmek Çok küçük, çok büyük, görünmez

örneğin molekülleri hareket ettirmek

Deneyimkaptırma (immersion), katılım, etkileşim

MasaüstündeBaşlık ile Sanal Gerçeklik

Pahalı, rahat değilMasaüstü Sanal Gerçeklik

Sıradan monitör ve PC Ucuz ve elverişli

OyunlardaWeb’de

VRML ile Web’de Sanal Gerçeklik

Sanal Gerçeklik UygulamalarıSimülasyon

Oyun, Askeri alanda, Antrenman

Sanal Gerçeklik UygulamalarıSanal gezinti

Yağmur ormanları, Safari, Sörf, Kayak, Ay üzerinde yürümek

Sanal Gerçeklik UygulamalarıMedikal

Ameliyat, korku yönetimi (Asansör, böcek)

Artırılmış Gerçeklik (Augmented Reality)Resimler gerçek dünya üzerine yansıtılır

Uçaklarda pilot başlıkları

Yarı transparan gözlükler Masaüstüne yansıtma

Sanal Gerçeklik UygulamalarıBakım Onarım

Yönerge olarakŞematik olarak

Bilgi ve data görselleştirmesiVR, 3D ve 2D monitörler

Bilimsel ve karmaşık verilerEtkileşim merkezi

Bilimsel ve teknik veriGerçek olan görsel boyutların sayısı 3 boyutlu uzay

Görünmeyen alanlar ve değerlerin görüntülü hale getirilmesi

Örn;sanal rüzgar tüneli2 boyutlu uzay

Düzlemden gelen proje veri değeri Örn. Konumsal veriN.B. Sabit görüntülemeler için tüm açıları görmek zordur.

Gerçek boyut olmayan2D/3D sütun grafiği(histogramlar), noktalı grafikler, pasta

grafikler vb.

Sanal Rüzgar Tünelihava akışını simüle

etmek için akışkan dinamikleri

hareketleri göstermek için kullanılan sanal kabarcıklar

Gerçek rüzgar tünelinden daha iyi …Hava akışında

bozulma yokDaha ucuz,daha hızlı

Yapılandırılmış bilgiBilimsel veriler - sadece numaralarBilgi sistemleri…bir çok çeşit veri.Hiyerarşiler(sınıflandırma)

Dosya ağaçları,organizasyon şemalarıAğlar(network)Program akış şeması, köprü yapısı(bağlantılı

veri yapısı)Bağımsız-serbest metin

dökümanlar, web sayfaları

Hiyerarşi görselleştirilmesi2D organizasyon şemsaı

Bilinen sembolerGenişlerse ne olur?

Sorumlu yönetmen

Satışmüdürü

F. Bloggs

J. Smith

F. Bloggs

Pazarlamamüdürü

A. Jones R.Carter

ÜretimYöneticisi

K. West

P. Larkin

B. Firth

Geniş hiyerarşi(sınıflandırma) … 3D kullanılırsa?Koni ağaçları (Xerox)Seviyeleri halka olur

3D’li de çakışma sorun değil. Sorumlu yönetmen

Satışmüdürü

F. Bloggs

J. Smith

F. Bloggs

Pazarlamamüdürü

A. Jones R.Carter

ÜretimYöneticisi

K. West

P. Larkin

B. Firth

2D’li AğAğ ya da grafik

düğümler – örn; web sayfasılinkler – yönlendirilmiş ya da yönlendirilmemiş

olabilir – örn; linksdüzlemsel – çaprazlama olmaksızın çizilebilir.Düzlemsel olmayan – herhangi 2D düzenlemenin

çaprazlaması olabilir. -Düzlemsel grafik -Düzlemsel olmayan

grafik

zaman ve etkileşimZamanda görselleştirme

Zaman boyutu uzaya eşlenmiştir.Değerleri değiştirme: satış grafikleri, uzaklık-zamanolaylar: Gann şeması, tarih cetveli, tarihsel şemalr

Örn; hayat çizgisi – hastane ve mahkeme kayıtları

Zamanı kullanmaVeri boyutunu zamana eşlemeKendi kendine zamanlama: olayların hızlı/yavaş

tekrarlanmasıZaman alanı: görünür insan projesi

etkileşimkullanıcı kontrolü altında değiştirmek

Örn; araştırmacıyı etkiler

Her Yerde Bilgi İşlem ve Artırılmış Gerçekler Arasındaki FarkHer yerde bilgi işlem

Bilgisayarlar gerçek dünyayı doldurur

sanal gerçeklik ve görselleştirmeGerçek dünya bilgisayar dünyasında temsil

edilir,örneklendirilir.

Arttırılmış gerçeklik,çevre görüntülemeFiziksel ve dijital dünya iç içe geçmiş.

…olgunlaşmaSG ve görselleştirme – yaygın,sıradanAG, bilgi işlem … arkadan hızla geliyor!

Kaynaklar:Resimler:http://cs.bilgi.edu.tr/~comp149-05/no_name/Sem_02/ub

i_and_perv.htmlhttp://www.roadtovr.com/tag/augmented-reality-gaminghttp://www.mobileread.com/forums/showthread.php?

t=5756http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/bmed/

simulasyon.asphttp://www.medimagazin.com.tr/hekim/tip-egitimi-tus/tr

-hekimlere-ozel-simulasyon-programi-2-22-34707.html

http://www.programbul.com/Kategori/Oyun/Simulasyon.html

http://www.ahmetturan.org/category/oyun-indir/simulasyon/page/9

Kaynaklar: Konular: http://www.hcibook.com/e3/plain/resources/ http://turkcesivarken.com/yazismalik/index.php?topic=7765.5;wap2 http://ceng.gazi.edu.tr http://en.wikipedia.org/wiki/Digital_paper http://www.ece.rutgers.edu/~parashar/Classes/02-03/ece572/perv-reading/the-

parctab-ubiquitous-computing.pdf http://en.wikipedia.org/wiki/Ubiquitous_computing http://ibe.bidb.odtu.edu.tr/node/76 http://pcextra.com.tr/konu/capacitive-ekran-ne-demek/ http://turkcesivarken.com/yazismalik/index.php?topic=7765.5;wap2 http://en.wikipedia.org/wiki/Mark_Weiser http://www.toplumdusmani.net/modules/wordbook/entry.php?entryID=2474 http://interactionthesis.wordpress.com/2007/02/14/dangling-string/ http://www.teco.uni-karlsruhe.de/~albrecht/cabernet/ubicomp1.html http://www.webrazzi.com/?s=heryerde+bilgi+i%C5%9Flem&x=0&y=0 http://www.youtube.com/watch?v=JDN_ZN0XEow&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=I7jm-AsY0lU http://www.lawyersweekly.ca/index.php?section=article&articleid=1393